Corfu Magazine 8

index

36

26 SHOWBIZ 56 4 46 64
73 ΥΓΕΙΑ 30 Corfu έχεις… ταλέντο!
74 SPORTS HEALTH 44 Ευρωπαϊκό «παράσημο» για το 2ο ΕΠΑΛ
75 ΔΙΑΤΡΟΦΗ 34
76 ΟΜΟΡΦΙΑ
78 TOP-10 18

Μηνιαίο περιοδικό ποικίλης ύλης web site: www.corfupress.com
Τεύχος 8 / Νοέμβριος - Δεκέμβριος 2017 web site: www.corfusports.com
Το δωρεάν περιοδικό από το CorfuPress.com και το CorfuSports.com
Κυκλοφορεί κάθε μήνα σε επιλεγμένα σημεία στην Κέρκυρα email: [email protected]
Τηλέφωνα επικοινωνίας
ΕΚΔΟΣΗ: τηλ: (+30) 6932 234017
CP-WEB/CORFUPRESS.COM φαξ: (+30) 26615 00661

Εκδότης / Διευθυντής: Απαγορεύεται η αντιγραφή, αναδημοσίευση ή και κάθε εμπορική
Μάνος Μεθυμάκης και άλλη χρήση του περιεχομένου του περιοδικού
[email protected]
και των ιστοτόπων του, χωρίς την έγγραφη άδεια του εκδότη.
Αρχισυντάκτης: Το περιεχόμενο του Corfu Magazine προστατεύεται από την
Ηλίας Αλεξόπουλος ελληνική και διεθνή νομοθεσία περί πνευματικής ιδιοκτησίας.
[email protected]

Διαφημιστικό τμήμα:
Νίκος Άνθης

[email protected] / τηλ. 6944 918666

Το κερκυραϊκό
γλωσσάρι του καφέ

4 Αλιτσερίνι (το): μαύρος, σκούρος Γράφει ο
Αμπάσος (ο): κατώτερος, χαμηλότερης ποιότητας
Αργαστήρι (το): καφενείο Ηλίας Αλεξόπουλος
Αργάτης (ο): καφετζής
Αποκαταριά (η): κατακάθι του καφέ Eξωτερικά, ο τοίχος μύριζε ασβέστη. Λίγα τρα-
Βαντιέρα ή Γαντιέρα (η): δίσκος σερβιρίσματος πέζια (πρώτα ξύλινα, αργότερα στρογγυλά με-
Βερτσελάδος (ο): χυμένος καφές ταλλικά), λίγες καρέκλες, αν βοηθούσε η
Γαδίνι (το) & Κίκαρα (η): φλιτζάνι τοποθεσία, κάτω από τη σκια του δέντρου,
Γιάτσος (ο): παγωμένος καφές δίπλα στις λαμαρινένιες γλάστρες με τα λού-
Εμπιστιάνα ή Μπιστιού (η): πληρωμή (στον καφετζή) λουδα. Είτε ένας χώρος, αυτόνομος, είτε στο
επί πιστώσει ισόγειο δυόροφου – με τον πάνω, συχνά, το σπίτι του
Εσάκιασε (ρ): νερούλιασε καφετζή.
Κικαρί (το) ή κίκαρα (η): φλιτζανάκι του καφέ Μέσα, μια αίθουσα ενιαία. Ξανά λίγα τραπέζια, ένας
Κλωνί (το): κόκκος πάγκος, μια σόμπα (ή φου-φου), με τον μακρύ σω-
Κομπραβέντης (ο): έμπορος καφέ λήνα της, που «τρύπαγε» τον τοίχο, για τις κρύες μα-
Κούκουμα (η) ή Κουκούμι (το): μπρίκι ζώξεις του χειμώνα, κάποιες εικόνες - αφισέτα ή
Μαγγούνος (ο): πικρός καφές, σαν φαρμάκι εικονίσματα ντεκόρ (άλλοτε με αναμμένο καντηλάκι)
Μαζενί (το): χειρόμυλος αλέσεως του καφέ και ράφια με όλα τα καλούδια. Ζυμαρικά, όσπρια,
Μανίτσα (η): χερούλι απ’ το μπρίκι μπακαλιάρος, κονσέρβες, πράσινο σαπούνι, οινό-
Μίανε (επίρ.): μονορούφι («ήπιε τον καφέ του με τη πνευμα, σπίρτα, λουμίνια, φιτίλια, καθαριστικά… Πα-
μίανε») λαιότερα, «φωτιστικό πετρόλιο, για τη λάμπα». Συχνά
Μονάτος (ο): σκέτος γλυκά (του κουταλιού, βανίλιες και λουκούμια) Και
Μπλάθρης (ο): κακός καφές, σαν κατάπλασμα κάτου, ορθές, οι «τυλιχτές» νταμιτζάνες του κρασιού
Μπουρούκι ή μπουρίκι (το): μικρό μπρίκι
Μπουσακιάζει ή Παργάρει (ρ): Φουσκώνει, βγάζει φου-
σκάλες
Μπριστουλί ή μπρουστουλί (το): εργαλείο για το ψή-
σιμο των κόκκων
Μυζώ (ρ): πίνω ρουφώντας
Ντεκότο (το): ρόφημα
Ντόπιος (ο): διπλός
Ξεπύρησε (ρ): ξεχείλισε
Ξεραθύμισα (ρ): απόλαυσα
Ξεταραγγιάζω (ρ): αφαιρώ το κατακάθι
Πητίκι (το): πικρός
Ρεβυθοκαφές (ο): καφές από τριμμένο ρεβύθι
Ρεγάλο (το): φιλοδώρημα
Σιτί (το): κόσκινο του καφέ
Σούλου-μπούρδου (το): ανακάτεμα
Σουρμπέτος (ο): γλυκός καφές
Στια (η): φωτιά
Ταβλί ή ταβουλί (το): ξύλινο τραπεζάκι
Τραταμέντο (το): κέρασμα
Φουντάκι (το): κατακάθι
Φούστουλα (η): φουσκάλα

Το 2ο μέρος του μεγαλύτερου «κερκυραϊκού»
αφιερώματοςστον καφέ,που έγινεποτέ

Τα καφενεία
του χωριού…

και οι «λάτες» με το λάδι… έμβλημα τον πλάτανο), πεισματικά του ανδοκρατού-
Ο καφενές – μπακάλικο του χωριού. Παντοπωλείο. Και μενο, ήταν, απλά, το επίκεντρο του κόσμου. Η ενημέ-
ψώνισμα «μπιστιού», με «βερεσέδια», σημειωμένα με ρωση και η ψυχαγωγία του. Χαρτοπαίγνιο (πρέφα και
μολύβι στο τεφτέρι. Στις πόρτες τους κόπιαζαν οι πάντες. κολτσίνα) ή μια στο τόσο η εμφάνιση του οργανοπαίκτη,
Εκεί και ο πλανόδιος κουρέας. «Τριγυρνούσε ο καημένος του πλανόδιου καραγκιοζοπαίκτη ή «σινεματζή». «Ο κι-
μ’ ένα ξύλινο καφετί τετράγωνο βαλιτζάκι με τα απαραί- νηματόγραφος». Με σταθερά λανθασμένο τονισμό…
τητα σύνεργα για κούρεμα και ξύρισμα υπαιθρίως, συ- Ήταν η κοινωνικοποίησή του. Η αγορά του, σταυρο-
νήθως έξω από τα καφενεία» γράφει ο Χ. Κουρής («Εν δρόμι πλανόδιων εμπόρων («για άλλη μία συμφωνία…
Αγίω Ματθαίω»). Αλλά και «οι λογής παραματσούλι- »). Το κέντρο αποφάσεων, ζυμώσεων, συζητήσεων, υπό
δες με τους ψαράδες τους», καταπώς σημειώνει ο Πε- το φως του φαναριού ή, μετά, το ηλεκτρικό. O δάσκα-
ριστέρης. «Στα τραπέζια ο ταχυδρόμος άφηνε την λος, ο χωροφύλακας και ο παπάς. Και όταν φθάναν’ οι
αλληλογραφία, εκεί τοποθετούνταν το ένα και μονα- εκλογές, μικρή βουλή.
δικό τηλέφωνο που εξυπηρετούσε ολόκληρο το χωριό, Τίγκα βουλευτάδες, υποψήφιοι πολιτευτές. Κουβέντες,
εκεί βρισκόταν ο φωνόγραφος, το ραδιόφωνο, το τζουκ υποσχέσεις, καλοπιασίματα με δόλωμα το κέρασμα – ελ-
– μποξ και αργότερα η πρώτη και μοναδική τηλεόραση ληνικός ή καρτούτσο με μεζέ. Κομματικά πάθη, άγριες
του χωριού…» ρίμες, φιλιώματα και τσακωμοί, ανεβοκατεβάσματα κυ-
Κι εφημερίδες (αργότερα περιοδικά και… καζαμίες). Ρου- βερνήσεων και δημαρχέων, συχνά, ξαναμμένα αίματα
φηξιά και δωρεάν ανάγνωση. «Τα νέα… Στη χώρα… Στον «για το καλό της αγροτιάς» (επί αιώνες φλέγον θέμα της
κόσμο…» κερκυραϊκής υπαίθρου). Που όλοι, ανάθεμά τους, «σκί-
Για το παλιό χωριό, το καφενείο (αυτό και η πλατεία, με ζονταν»…

PhotoCredits: greekgastronomyguide.gr Ο (τούρκικος) καφές, πάντα στη χόβολη, σπανίως ήταν «πρώτο πράμα». Ακρί-
βεια. Αντ’ αυτού (ή μ’ αυτόν σε μικρή δοσολογία) ήκμαζαν φθηνά υποκατάστατα
(από κριθάρι και ρεβίθι, μέχρι πικροράδικα και βελανίδια), που μαζί με το κρασί
και τη ρετσίνα (σπανιότερα ούζο και κονιάκ) πάλευαν, παρέα με τον «ψευτομεζέ»
τους, να «χτίσουν» μια συνθήκη «καθώς πρέπει»…
Στην Κέρκυρα, τα παραδοσιακά καφενεία «του χωριού» εικάζεται πως εμφανί-
στηκαν ίσως και πριν από «τη χώρα». Την ώρα που ο καφές, ως προϊόν, κατα-
γράφεται ν’ απολαμβάνεται στις πιο απίθανες γωνιές. Από μοναστηριακές
μονάδες (ο περιηγητής, Α. Μουsson έγραφε πως «ενώ πίναμε το καθιερωμένο
φλιτζάνι καφέ –που ποτέ και από πουθενά δε λείπει- ένας μοναχός που μιλούσε
ιταλικά μας διηγήθηκε την ιστορία της μονής») και λιτανείες (μακράς παράδοσης
το συνήθειο οι καφετζήδες να ακολουθούν τις τελετές στα απομακρυσμένα ξω-
κλήσια και, μετά το πέρας, ν’ απλώνουν καταγής μποτίλιες με ούζο, μαστίχα και
κονιάκ, φτιάχνοντας, παράλληλα, καφέ σε πυροστιά), μέχρι μαρτυρίες σαν κι
αυτήν, του Σπύρου Κατσαρού.
Τέλη του 1904, ο περιβόητος «Ρίτσος» (ή, κατά κόσμον, Γιώργος Κατσαρός), συ-
νεργάτης με τον Κωνσταντίνο Μούτσο (ή «Νίνηρη») σε δράσεις λαθρεμπορίας
απ’ την Αλβανία, μετά από άλλη μια άφιξη εμπορεύματος, «άραξε τη βάρκα στο
λιμανάκι Αγνί, όπου ο Αναστάσιος Κατσαρός διατηρούσε κατάστημα και μπήκε
για να πιει καφέ». Ήταν η απαρχή μιας (αμέσως μετά) διαφωνίας Μούτσου – Κα-
τσαρού, της, τελικώς, δολοφονίας του τελευταίου και της, τα Χριστούγεννα, από-
δρασης του «Ρίτσου», που, τότε συγκλόνισε όλο το νησί.
Μεταπολεμικά (ειδικά απ’ τη δεκαετία του ’80 με την άνθηση της καφετέριας)
ο… εκσυγχρονισμός άρχισε σταδιακά να τροχίζει δόντια. Και τα υπαίθρια καφε-
νεία (ιδίως αυτά της λογικής του καφε-παντοπωλείου) άρχισαν να λιγοστεύουν.
«Το παραμυθένιο σκηνικό μου ‘χε δημιουργήσει μια αίσθηση βεβαιότητας ότι
θα έβρισκα παλιά καφενεία. Δυστυχώς τα αποτελέσματα της έρευνάς μου ήταν
πενιχρά. Δυο-τρία επισημασμένα καφενεία είχαν μόλις κλείσει, με κυριότερο
εκείνο το καταπληκτικό καφεπαντοπωλείο τα “Ολύμπια” του Θεόδωρου Μιχαλά
στους Λάκωνες, ο οποίος μόλις είχε αποβιώσει», έγραφε πρόσφατα ο Γιώργος
Πίτττας (επικεφαλής της Greek Gastronomy Treasures, φορέα και διαχειριστή
της ιστοσελίδας greekgastronomyguide.gr). Επισημαίνοντας ιδιαίτερα «το κα-
φενείο της Κυρά Σοφίας στο Σωκράκι, “Βάρζας” το όνομά του, με τα κλειδιά στην
πόρτα…».
Αφήνοντας στην άκρη τα πιο σύγχρονα «παραδοσιακά καφενεία» που ανά δια-
στήματα άνοιξαν στην κερκυραϊκή επικράτεια στο πλαίσιο κι ενός νοσταλγικού,
vintage κύματος (στην ουσία, όμως, νέες επιχειρήσεις, δίχως το ίδιον της ιστορι-
κής συνέχειας), απ’ τα τελευταία, αυθεντικά απομεινάρια των αλλοτινών καιρών,
το καφε-παντοπωλείο Μουζακίτη, στους Αυλιώτες.
Μαρτυρείται απ’ το 1928, δια χειρός, τότε, του Θόδωρου Μουζακίτη. «Ήταν από
την αρχή καφενείο και μπακάλικο» διηγείται, στην ίδια πηγή, ο εγγονός του, Σπύ-
ρος («Φώντας»). Η τρίτη γενιά της φαμελιάς, που «έτρεξε» την επιχείρηση.
«Έχουμε φωτογραφίες όπου όλη η γερουσία είναι καθισμένη έξω, στη σειρά, στο
στενό πεζοδρόμιο του τότε δρόμου από καλντερίμι και να λιάζεται παρακολου-
θώντας την κίνηση. Άλλωστε εδώ, στην πλατεία του Αφορεσμένου, πάντα στα-
ματούν οι λιτανείες για να κάμουν μια μικρή δέηση. Το καφενείο αυτό γνώρισε
στο παρελθόν μεγάλες δόξες με γλέντια, τραγούδια συνοδεία βιολιού, ακορντεόν
και κιθάρας». Δυστυχώς, τα πιο πρόσφατα μαντάτα το θέλουν να πνέει κι αυτό
τα λοίσθια… ■



Το ιστορικό καφενείο Κεφαλονίτη

Κάποτε, στην Άνω Κορακιάνα

ΓΡΑΦΕΙ H ●Είναι, άρα, το πιο παλιό κερκυ-
ραϊκό καφενείο της υπαίθρου,
ο Γιώργος που συνεχίζει την πορεία του;
Κεφαλονίτης Πάντως, το (αλλοτινό) «Το Κέν-
τρον» του Κεφαλονίτη (και
Απόγονος και πλέον, «Crescendo») κουβαλά
τ. ιδιοκτήτης του «Κέντρον» πολλά δράμια ιστορίας...

8 »Ηιστορίατουαρχίζειτο1905.Αν κι από διάφορες συνεστιάσεις, γλεντάκια και οι σχολικές εκδη-
πληροφορίες, λειτουργούσε ήδη ως υποτυ- λώσεις, ειδικά το καλοκαίρι.
πώδες καφενείο απ’ τον 19ο αι. και το 1905, έγινε »Τα τραπεζάκια ήταν ξύλινα, που, ως ξυλουργός, τα είχε
απλά η ανακατασκευή του. Τότε, το 1905, ο αδελφός του φτιάξειοπατέραςμου. Χειροποίητα, από άγρια αγραπιδιά.
παππού μου, ο Βασίλης, παντρεύτηκε την κόρη του ιδιο- Και ορισμένα, παραδοσιακά, σιδερένια, που άνοιγαν κι
κτήτη, Βασίλη Ζερβόπουλου. Παιδιά δεν απέκτησαν και έκλεισαν. Έχουν σωθεί. Υπάρχουν. Επίσης, ο πατέρας μου
το 1957, όταν συνταξιοδοτήθηκε, το έγραψε στον πατέρα –μαθητής, τότε, του Μεταλληνού- είχε φτιάξει πάγκους,
μου, που ήταν ξυλουργός. Και ως το 2010 εγώ, με τη σύ- ενώ παρέμειναν και τα ράφια. Απ’ τις φωτογραφίες στους
ζυγό μου, Μαρία. Μετά τη συνταξιοδότησή μου, υπό δυο τοίχους, πιο χαρακτηριστική ήταν αυτή, πάνω από την
νέους ιδιοκτήτες, δυο γειτονόπουλα, λειτουργεί ως μίνι πόρτα που οδηγούσε στην κουζίνα: ο πεθερός του
μάρκετ και καφετέρια. μπάρμπα μου, ο πρώτος ιδιοκτήτης. Ο Ζερβόπουλος.
»Απ’ έξω, υπήρχε χώμα. Κι άμα πλημμύριζε... Στη δε αυλή, »Το καφενείο άνοιγε στις 5 το πρωί. Το χωριό τότε αριθ-
υπάρχει ακόμη ένα πηγάδι, στέρνα, του 1912, που γέμιζε μούσε 2.000 κατοίκους και πολλοί πήγαιναν αξημέρωτα
απ’ το νερό της βροχής. Μετέπειτα ο πατέρας μου, δημι- στις δουλειές. Μαζί κι απ’ το Σωκράκι. Οι κάτοικοι του Σω-
ούργησε μια κατασκευή σαν υδρορροή (με δυο μεγάλους κρακίου, έως κάποια στιγμή, πήγαιναν στην πόλη με τα
τσιμεντένιους σωλήνες), ώστε να κατεβαίνουν από πάνω λεωφορεία του Τζίτζηρα. Τα οποία, όμως, όταν ήρθαν τα
τα νερά και να πέφτουν στο πηγάδι. Το καλοκαίρι, αυτό το πρώτα λεωφορεία του ΚΤΕΛ, κόπηκαν. Και κατέβαιναν οι
δροσερό νερό, το δοκίμαζαν όλοι οι ταξιδιώτες. Γιατί απ’ Σωκρακιώτες απ’ το Ζυγό με τα πόδια στο χωριό για να τα
το καφενείο περνούσαν πολλοί τουρίστες. πάρουν από εκεί. Κι έκαναν το καφενείο... κοφτήριο! Που-
»Επί των ημερών του πατέρα μου, γνώρισε ημέρες δόξης. λούσαμε το πρωί, 40-50 καφέδες, με 1,5 δρχ. ο καθένας.
Οι πολιτικοί όλων των κομμάτων, εκεί μαζεύονταν. Γνώ- »Ο γαμπρός του πάππου μου έφτιαχνε και την ονομαστή,
ρισα και θυμάμαι πολλούς... Απ’ την ΕΡΕ, Θεοτόκης (είχε χειροποίητητσιτσιμπύρατου. Υπήρχε ειδικό εργαλείο που
το πάνω χέρι στο χωριό), Χαλικιόπουλος, Καλούδης. Απ’ χτυπούσε το τζίντζερο (τζίντζερ). Είχε φτιάξει ένα ξύλινο,
την Ένωση Κέντρου, Δεσύλλας, Κοντομάρης. Απ’ την ΕΔΑ, σα σκαφόνι κι εκεί το χτυπούσε μ’ έναν μεγάλο κόπανο.
Δραγωνέτης, Πρίφτης. Και μετά, Προβατάς. Αυτοί έρχον- Το σέρβιρε –και σε γάμους, όπως του πατέρα μου- σε
ταν συνέχεια, κάθε χρόνο, ως τη Δικτατορία. Εκεί εσιώπη- μπουκάλια με ένα ειδικό πώμα, με σούστα και λάστιχο,
σαν. Και μετά τη Μεταπολίτευση, όλοι όσοι ανακατεύτηκαν που άνοιγε κι έκλεινε.
με τα νέα κόμματα. ΠΑΣΟΚ, ΝΔ... Ράλλης, Δρυς, όλοι της »Το καφενείο σέρβιρε καφέ, ούζο (συνοδευόταν από
Κέρκυρας. ελιές δικές μας) και το παραδοσιακό τσάι, με λίγο κονιάκ.
»Τελευταίος, ήταν ο Κώστας Σημίτης. Έκανε Πάσχα στην Το καλοκαίρι, τσιτσιμπύρα. Πέντε πράγματα. Ήταν καθαρό
Κέρκυρα και τον σέρβιρα ελληνικό μέτριο. Την άλλη μέρα, καφενείο, όχι καφενείο- παντοπωλείου, όπως άλλα. Μόνο
άλλοι με... μούντζωναν κι άλλοι που έδιναν συγχαρητήρια μεταγενέστερα, μπήκαν ορισμένα επιπλέον προϊόντα,
για τον ιπποτισμό μου – γιατί χειροφίλησα τη γυναίκα του, όπως σοκοφρέτες και αναψυκτικά. Έχω ακόμη εικόνα τον
Δάφνη (γελάει)! Τζώρα, από τον Αγ. Μάρκο, που ερχόταν με ένα άλογο και
»Εσωτερικά, υπήρχε η κεντρική σάλα και μια μικρή κου- τη λύσα του (κάρο) γεμάτη μπύρες “Μάμμος”.
ζίνα. Από εκεί, ένας διάδρομος, μια μικρή τουαλέτα – μια »Θυμάμαι πολλές χαρακτηριστικές φυσιογνωμίες. Ένας
«τρύπα» - και κάτω, ένα δωμάτιο που το χρησιμοποιού- ήταν ο Πολυλάς – υπάρχει και η βίλα του. Ενώ, πριν τον
σαμε ως ξενώνα. Ειδικά τις παραμονές Χριστουγέννων, απ’ πόλεμο, έλεγαν ότι είχε έρθει ένας Τούρκος, ο Μεχμέτ
τους Αγ. Φίλιππου, κάθε βράδυ, γινόταν... χαμός από τον Αχμέτ, ο οποίος αποδείχτηκε... κατάσκοπος! Ήρθε να βγά-
τζόγο. Είκοσι ένα, Τριάντα Ένα, μπρίσκολα, σόλιο, κοντσίνα, λει φωτογραφίες το Δημοτικό κι άλλα στρατηγικά σημεία
τρισέτε.... του χωριού, παριστάνοντας τον φωτογράφο κι διανυκτέ-
»Στον πίσω χώρο, υπήρχε ένας ακάλυπτος, σαν πίστα που ρευσε μια- δυο φορές στο δωμάτιο που είχαμε ως ξενώνα.
ο πατέρα μου είχε βάλει γραμμόφωνο. Κι εκεί γίνονταν Τελικά, τον συνέλαβαν...■

Αναζητήστε το νέο spot
της πόλης, στον ανανεω-
μένο chill-out χώρο του
Tsibeato. Όμορφο, ζεστό
και φιλικό, το «πατάρι»
του Tsibeato, αποτελεί
την ιδανική επιλογή για
επαγγελματικές συναντή-
σεις, μελέτη και μαθή-
ματα, φιλικά
ανταμώματα και υπέρο-
χες παρεϊστικες στιγμές.
Με… αύρα play room,
επιτραπέζια παιχνίδια, εκ-
δόσεις και σ’ ένα περιβάλ-
λον προσεγμένης
αισθητικής, απολαύστε τον
καφέ, το ρόφημα, το κο-
κτέιλ ή το ποτό σας και χα-
ρίστε στον εαυτό σας
μικρές αποδράσεις χαλά-
ρωσης και δημιουργικότη-
τας. Μακριά απ’ την
πολύβουη καθημερινό-
τητα και πάντα με την
υπογραφή ποιότητας και
το άριστο service του Tsi-
beato. Σας περιμένουμε…

COFFEE & COOKING

Με υπογραφή, Μποτρίνι..

H σχέση του καφέ με τη γαστρονομία δεν είναι νέα. Η μαγειρική τον αξιοποιεί (espresso ή ελληνικό) εδώ και χρόνια - κυρίως
σε μαρινάδες και σάλτσες ή κρούστες με αλάτι και μπαχαρικά. Ώσπου, τα τελευταία χρόνια τείνει να εξελιχθεί σε μόδα. Τα χα-
ρακτηριστικά των διαφορετικών terroirs, τα «ντεσιμπέλ» του καβουρδίσματος, ο πλούτος των αρωμάτων, οι διαφορετικές
οξύτητες δίνουν στους σεφ μεγάλο εύρος για να δουλέψουν, σμιλεύοντας τη σχέση του καφέ με κάθε λογής υλικά της κουζίνας.
Πρόσφατα, τούτη η σχέση αναδείχτηκε ιδιαίτερα μέσω του Atelier Nespresso. Ένα διεθνές project που άρχισε το 2013, ζη-
τώντας να υπογραμμίσει τις δυνατότητες συνένωσης γαστρονομίας και καφέ. Πυροδότησε πειραματισμούς σημαντικών
προσωπικοτήτων της διεθνούς εστιατορικής σκηνής και του οποίου το Workshop 2017 έγινε στο Μαρούσι. Εκ των πρωτα-
γωνιστών, ένας «δικός μας»: ο βραβευμένος chef των «Etrusco» και «Botrini’s», Έκτορας Μποτρίνι. Τι «έβγαλε» η έμπνευσή
του; Χτένια Ιονίου με υφές από καρότο και passion fruit με νύξεις espresso και τσιγαρέλι με σουπιές. Δια χειρός, λοιπόν, του
κορυφαίου (Κερκυραίου) chef, δυο συνταγές με καφέ (όχι οι παραπάνω, άλλες) για… καλή σας όρεξη!

# Ριζότο με ελληνικό τσαρόλα το ρύζι. Σκέτο και μέχρι να δείτε ζωμό (λαχανικών με λίγο μοσχάρι). Ζε-
καφέ και κάπαρη να… χοροπηδάει στην κατσαρόλα! Σοτά- στός ζωμός, σε ζεστό ρύζι. Σ’ ένα άδειο
ρετε, με λίγο ελαιόλαδο, σε διαφορετική πιάτο, ρίχνετε διάσπαρτα ελληνικό καφέ.
Υλικά κατσαρόλα, το κρεμμύδι. Ανακατεύετε, Όταν το ρύζι είναι έτοιμο, έχοντας πιει το
● 240 γρ. ρύζι Arborio σβήνετε με κρασί και προσθέτετε ζεστό ζουμί του, το βγάζετε απ’ τη φωτιά για να
● 60 γρ. παρμεζάνα ολοκληρωθεί εκεί το «δέσιμο». Ρίχνετε
● 3 γρ. ελληνικό καφέ λίγο ελαιόλαδο και την παρμεζάνα και
● 15 γρ. κάπαρη ανακατεύετε εκ νέου. Αλατοπιπερώνετε,
● Ελαιόλαδο ρίχνετε χυμό και ξύσμα λεμονιού και
● ½ λεμόνι, ξύσμα και χυμό αρωματικό δυόσμο και σερβίρετε, ζεστό
● Ξερό κρεμμύδι όπως είναι, στο πιάτο με τον καφέ, προ-
● Βούτυρο (προαιρετικό) σθέτοντας από πάνω κάπαρη, άλλο λίγο
Εκτέλεση ελαιόλαδο και πιπέρι. Καλό να… φαγωθεί
Τοστάρετε (καβουρδίζετε) σε ζεστή κα- από κάτω προς τα πάνω, προκειμένου να
ληφθεί όλη η γεύση του καφέ, που, στο
μεταξύ, με την κάπαρη και τα άλλα υλικά,
έχει πάρει τη γεύση απ’ το καϊμάκι.

10 # Μοσχαρίσιοφιλέτο ● ½ κ.γλ. λικέρ μαρασκίνο Σοτάρετε τα φιλέτα και αφού
με βούτυρο καφέ, τα βγάλετε από το σκεύος, τα
σάλτσα με μοσχοκάρυδο Εκτέλεση σερβίρετε στα πιάτα και τα πε-
και passion fruits Δουλεύετε το βούτυρο μαζί με τη σκόνη ριχύνετε με το βούτυρο του
του καφέ, μέχρι να ομογενοποιηθούν. καφέ.
Υλικά Στη συνέχεια, ντεγκλασάρετε
● 800 γρ. μοσχαρίσιο φιλέτο, κομ- (ξεκολλάτε τις καραμέλες του
μένο στα τέσσερα ψησίματος από το σκεύος) με
● 200 γρ. βούτυρο το ζωμό του κρέατος, πασπαλί-
● 2 κ.σ. σκόνη καφέ για εσπρέσο ζετε με το μοσχοκάρυδο και
● ½ κ.γλ. μοσχοκάρυδο τριμμένο προσθέτετε την πούλπα από τα
● 4 φρούτα του πάθους (passion φρούτα του πάθους. Αλατοπι-
fruits) περώνετε, προσθέτετε στη
● 150 ml ζωμός κρέατος σάλτσα το λικέρ μαρασκίνο και
● Αλάτι, πιπέρι χτυπάτε το μείγμα μέχρι να δέσει.
Συνοδεύεται με φέτες ανανά, αλατοπιπε-
ρωμένες και κομμένες σε λεπτό καρπά-
τσιο.

# Scaloppine Al Caffé ΓΡΑΦΕΙ H

Υλικά ο Aλεσάντρο
●250 γρ. κόντρα γάλακτος Grieco
●20 γρ. βούτυρο
●2 κ.σ. αλεύρι Σεφ στο «La Tabernita Mexicana»
●2 κ.γλ. καφέ espresso σε σκόνη
●100 ml. espresso
●50 ml. Marsala (λικερ)
●Αλάτι –πιπέρι
●10 γρ. βούτυρο για την σάλτσα

Εκτέλεση
Κόβουμε το κρέας σε λεπτές φέτες -περίπου 2 εκ.
πάχος- και αλευρώνουμε. Σοτάρουμε το κρέας με
λίγο βούτυρο μέχρι να πάρει ξανθό χρώμα για
περίπου 3 λεπτά από κάθε πλευρά. Σβήνουμε με
Marsala λικερ, ρίχνουμε τα 100 ml. καφέ και τα
δυο κουταλάκια σε σκόνη και προσθέτουμε το
αλατοπίπερο συμφώνα με την αρέσκεια μας. Στο
τέλος, αφού πήξει λίγο η σάλτσα, προσθέτουμε
10 γρ. βούτυρο για να «δέσει».
Η συνταγή είναι για 2 άτομα και μπορούμε να
σερβίρουμε με ρύζι Basmati ή πουρέ πατάτας.

Tip
Η ποιότητα του κρέατος παίζει πολύ μεγάλο ρόλο
όταν είναι το βασικό υλικό, όμως στην συγκεκρι-
μένη συνταγή χωρίς έναν καλό espresso δεν θα
πετύχετε πιάτο.

COFFEE & SWEETS # Κερκυραϊκό µυρµηγκάτο

# Τούρτα Μόκα της Βασιλικής

Υλικά ΓΡΑΦΕΙ H Υλικά
√Για το παντεσπάνι • 2½ πακέτα μπισκότα σαβουαγιάρ
•6 αβγά ο Νίκος • 8 κρόκους (από αυγά ολόφρεσκα βιολογικά)
•1 φλιτζάνι τσαγιού ζάχαρη Μπρετάνος • 1 πρέζα αλάτι
•2 φλιτζάνια τσαγιού αλεύρι • 8 κ.σ. ζάχαρη
•1 βανίλια ή ξύσμα λεμονιού *Του ζαχαροπλαστείου «Παπαγιώργης» • 300 γρ. κουβερτούρα τριμμένη
•1 κ.γ. μπέικιν πάουντερ
•Βούτυρο (για άλειμμα ταψιού) ή κουβερτούρα σε σταγόνες
√Για την κρέμα μόκα • 3 πακέτα (3x200 γρ.) τυρί μασκαρπόνε
•400 ml κρέμα γάλακτος • 2 φλ. δυνατό καφέ
•2 κ.σ. κοφτές ζάχαρη άχνη • 1/2 φλ. αμαρέτο
•1 1/2 κ.γ. καφέ στιγμής espresso • 350 γραμ
•1 1/2 κ.σ. Tia Maria • σαντιγί 100 γρ. κουβερτούρα για το φινίρισμα
(λικέρ με γεύση καφέ)
√Για την επικάλυψη Εκτέλεση
•Λευκή σαντιγί Bάζουµε τη ζάχαρη και τους κρόκους σ’ ένα μπολ.
•400 ml κρέμα γάλακτος πλήρης Τα χτυπάµε µε µίξερ χειρός, να αφρατέψουν και να
•2 κοφτές κ.σ. ζάχαρη άχνη κρεµώσουν για 5-6 λεπτά. Προσθέτουμε το μα-
•1 βανίλια σκαρπόνε και ανακατεύουμε να ομογενοποιηθεί.
Τέλος, προσθέτουµε στην κρέµα και τα τρίµµατα
σοκολάτας. Χρησιμοποιούμε ένα µακρόστενο πυρί-
µαχο σκεύος. Βάζουµε σε ένα άλλο µπολ τον καφέ
(κρύο) και το αµαρέτο. Βουτάµε ένα - ένα τα σα-
βουαγιάρ µέχρι τη µέση και τα στρώνουµε σε
σειρά, να καλυφθεί ο πάτος του πυρίµαχου
σκεύους.
Απλώνουμε σε µία στρώση τη µισή κρέµα τυριού.
Επαναλαµβάνουµε µία στρώση µπισκότα σαβουα-
γιάρ. Στρώνουµε µία στρώση την υπόλοιπη κρέµα
τυριού. Και, τέλος, τα υπόλοιπα σαβουαγιάρ. Καλύ-
πτουµε το γλυκό µε σαντιγί. Πασπαλίζουµε µε τριµ-
µένη σοκολάτα ή τρούφα. Το αφήνουµε να σταθεί
για 3-4 ώρες στο ψυγείο να παγώσει. Βγάζουμε και
κόβουµε.

Πηγή: www.argiro.gr

12 Εκτέλεση
1. Σπάμε τα αβγά και τοποθετούμε χωριστά τους κρόκους και τα
ασπράδια.
2. Προσθέτουμε στο σκεύος, μαζί με τους κρόκους, τη ζάχαρη (κρατάμε
2 κουταλιές για τη μαρέγκα) και τα χτυπάμε καλά με το μίξερ χειρός,
μέχρι να ασπρίσει το μείγμα.
3. Χτυπάμε τα ασπράδια μόνα τους με το μίξερ για μερικά λεπτά μέχρι
να γίνει μια σφιχτή μαρέγκα. Προσθέτουμε και τη ζάχαρη και ανακα-
τεύουμε απαλά με μια κουτάλα για να ενσωματωθεί η ζάχαρη.
4. Προσθέτουμε σταδιακά τη μαρέγκα στο μείγμα με τους κρόκους και
συνεχίζουμε να ανακατεύουμε με κουτάλα με πολύ απαλές κινήσεις.
5. Προσθέτουμε σταδιακά το αλεύρι ανακατεμένο με το μπέικιν πάουν-
τερ. Συνεχίζουμε το ανακάτεμα μέχρι να ενσωματωθεί το αλεύρι στα
υγρά υλικά και να έχουμε μια λεία κρέμα.
6. Αδειάζουμε το μείγμα σε στρογγυλό ταψί περίπου 25 εκ., ελαφρά
βουτυρωμένο (ή χαρτί ψησίματος) και ψήνουμε το παντεσπάνι σε προ-
θερμασμένο φούρνο στους 180 βαθμούς για 30-35 λεπτά μέχρι να ρο-
δίσει και να φουσκώσει καλά.
7. Το βγάζουμε από το φούρνο. Αφήστε το να κρυώσει πολύ καλά πριν
το κόψετε σε 2 ή 3 οριζόντια μέρη. Για τη κοπή χρησιμοποιούμε μεγάλο
μαχαίρι ψωμιού, με δόντια.

# Miscela Mezcal COFFEE & SPIRITS

Υλικά ΓΡΑΦΕΙ H
●45 ml Mezcal
●Cardamon infused ο Σπύρος
●20 ml Espresso syrup Γιούργας
●25ml Red sweet vermouth
1 dash old fashion bitters Bartender στο «Coffe Shop»
Για το σιρόπι:
●1 μέρος καφέ εσπρέσο
●1 μέρος ζάχαρη για κάθε 100ml σιροπι
●1 κοκκο κάρδαμο
►Μέθοδος: stirring

Εκτέλεση
Παγώνουμε το ποτήρι και το mixing glass και
αδειάζουμε τον πάγο. Προσθέτουμε όλα τα
υλικά μας στο mixing glass και στη συνέχεια καινούριο πάγο και αναδεύουμε. Αδειάζουμε
τον πάγο από το ποτήρι, προσθέτουμε την μπάλα πάγου και το ποτό μας. Σερβίρουμε και
συνοδεύουμε με γλυκό περγαμόντο.

# King Coffee Cocktail

Υλικά
●1 σφηνάκι παλαιωμένο ρούμι
●Μισό σφηνάκι πλούσιο σιρόπι βανίλιας
●Λίγο παραπάνω από 1 σφηνάκι μπίρα stout
●Λίγο παραπάνω από 1 σφηνάκι γαλλικό καφέ
●Μισό σφηνάκι κρέμα

ΙnfoΘεωρείται η… βραδινή έκδοση του κλασικού Ιrish coffee.

Εκτέλεση
Αναμείξτε όλα τα υλικά μαζί, εκτός από την κρέμα και μεταφέρετέ
τα από το ποτήρι που τα αναμείξατε σε μια κούπα (ή ένα ποτήρι της
αρεσκείας σας). Βάλτε την κρέμα στο τέλος και γαρνίρετε. Για το σι-
ρόπι βανίλιας, αναμείξτε 1 φλιτζάνι ζάχαρη με μισό φλιτζάνι νερό και
1 κομμένο σπόρο βανίλιας σε ένα τηγάνι, σε πάνω από μέτρια
φωτιά. Σιγοβράστε μέχρι να διαλυθεί η ζάχαρη, βγάλτε από τη
φωτιά και μεταφέρετέ το σε θερμοκρασία δωματίου για να κρυώ-
σει. Βγάλτε το σπόρο βανίλιας και βάλτε το μείγμα σε ένα καθαρό
δοχείο. Βάλτε το στο ψυγείο και χρησιμοποιήστε το σε 1 μήνα.

Πηγή: clickatlife.gr

COFFEE & LITERATURE

ΚΑΦΕΣ, ΝΤΟΥΜΑΝΙΑ ΚΑΙ ΖΥΜΩΣΕΙΣ… ●ΟικερκυραϊκέςπεριπτώσειςτωνΠολυλά,
Σολωμού, Μαρκορά, Θεοτόκη, Μαβίλη και ο
«Μαύρος Γάτος» του Σιναραδίτη, Σπαταλά.

14Kαφές και πνεύμα… Να ήταν, άραγε, οι ιδιότητες του μαγικού καρπού; Ο οποία κι έσπευσε να παντρευτεί».
χώρος - «Μέκκα» του, το καφενείο, που, ως ατμόσφαιρα, «εξυπηρετούσε» Μετά την επιστροφή του στο νησί (1893), τακτική περιγράφεται η παρουσία του
τις πνευματικές αναζητήσεις; Ίσως και τα δύο. Όπως και να ‘χει, η σχέση σε café - άτυπες έδρες (κυρίως στο «Ευρώπη», παλαιότερα «του Στράτη»), τόσο
λατρείας (κι ενίοτε «εξάρτησης») των εκπροσώπων της λογοτεχνίας, της του Σοσιαλιστικού Ομίλου Κέρκυρας (ή, απλά, των… αυτόνομων σοσιαλιστικών
ποίησης, των τεχνών απ’ τον καφέ μαρτυρείται, παραδοσιακά, εντυπω- του ιδεών), όσο και της περίφημης φιλολογικής συντροφιάς των εννέα (εξέδιδε
σιακή. την «Κερκυραϊκή Ανθολογία»).
Στη διεθνή κοινότητα, εμβληματική θεωρείται η περίπτωση του κορυφαίου Γάλλου Το 1945, στα «Ελεύθερα Γράμματα» (φ. 16/6) η Γαλάτεια Καζαντζάκη έγραφε: «Μου
μυθιστοριογράφου, Ονορέ ντε Μπαλζάκ (ο δημιουργός της «Ανθρώπινης Κωμω- μιλούσε για τα μικρά καφενεδάκια της Κέρκυρας όπου σύχναζε μια περίοδο και
δίας») που «έφυγε» μόλις στα 51, κατά την… μπαλζακική μυθολογία, «από την δίδασκε τους δουλευτάδες το δίκιο τους και πώς να το πάρουν…». Ενώ κι αργό-
πολλή καφεϊνη». Φθάνοντας να καταναλώνει μέχρι και 50 φλιτζάνια την ημέρα τερα, αφού «χτυπήθηκε» απ’ την «κακιά αρρώστια», η ίδια θυμάται πως «όταν
απ’ αυτό το «εσωτερικό πυρωτικό του πνεύματος», όπως συνήθισε να το απο- κατάπαυαν οι πόνοι, έπινε απανωτούς καφέδες, κάπνιζε αδιάκοπα κι έτρωγε ό,τι
καλεί. Κι όταν δεν του έφθαναν, απλά μασούσε κόκκους. του γουστάριζε…».
Στην Ελλάδα οι αντίστοιχες περιπτώσεις μαρτυρούνται επίσης δεκάδες. Πιο «τα- Στον Θεοτόκη οφείλεται και μια απ’ τις πιο αυθεντικές καφέ - περιγραφές της προ-
κτικά», μετά τη δημιουργία των πρώτων «λογοτεχνικών καφέ», στην Αθήνα, τις αστιακής (Μαντούκι) Κέρκυρας της εποχής. Πηγή, το έργο του «Η τιμή και το
πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα. Και η Κέρκυρα; Με το δικό της, γενναίο μερτικό Χρήμα». Η πρώτη κοινωνικοπολιτική νουβέλα της νεοελληνικής πεζογραφίας
στο όλο κεφάλαιο… (πρώτη δημοσίευση στον «Νουμά», 1912): «Σαν καλή νοικοκυρά η σιόρα Επιστήμη
Ο Γεράσιμος Μαρκοράς (απ’ τις σημαντικότερες λογοτεχνικές προσωπικότητες η Τρινκούλαινα εσηκώθηκε πρωί πρωί από το κρεβάτι, εφόρεσε μόνο το μεσο-
της Επτανησιακής Σχολής, ποιητής του περίφημου «Όρκου» και ισχυρός υπο- φόρι της, έσιαξε λίγο τα μαλλιά της, άνοιξε την πόρτα της κι εβγήκε μια στιγμή
στηρικτής της δημοτικής), αναφέρεται ότι «συνήθιζε να περνά τα απογεύματά στο λιθόστρωτο καντούνι της. “Θα κάμει ζέστα σήμερα”, εσυλλογίστηκε ανοίγον-
του στα καφενεία του Λιστόν μαζί με τους φίλους του-τις μεγαλύτερες προσωπι- τας το μικρό παράθυρο του μαγειριού. Και βλέποντας πως το φως δεν ήταν ακόμη
κότητες της εποχής όπως ήταν ο Μαβίλης και ο Πολυλάς…». αρκετό, άναψε μ' ένα σπίρτο το κατάμαυρο λυχνάρι που κρεμότουν από ένα καρφί
Ο Διονύσιος Π. Καλογερόπουλος, μάλιστα, στα «Επτανησιακή Σημειώματα» (1930) στον κοκκινωπό και καπνισμένον τοίχο πάνωθε από την ογνήστρα, έπειτα εκοίταξε
γίνεται ακόμη πιο συγκεκριμένος: «Ο Μαρκοράς», γράφει, «ίδρυσε μετά του Πο- τριγύρου, γυρεύοντας με το βλέμμα την κούκουμα του καφέ, έσκυψε κι επήρε
λυλά, του Ι. Ρηνόπουλου, του Νικ. Μάκρη, του Καλοσγούρου, του Καρόλου Μάνεση κάρβουνα και τ' άναιρε επιδέξια σε λίγες στιγμές στο σιδερένιο φουρνέλο, φυ-
του Ιωάννου και Αντωνίου Μανούσου και άλλων φιλολογική σχολή. Η Σχολή αυτή σώντας τα με το στόμα πρώτα και στερνά με το βέντουλο…».
μέχρι το 1853 είχεν ως κέντρον το εν Γαρίτση καφενείον του Ανανία, εις τον οποίον Τις μέρες της Αθήνας, ο Θεοτόκης δεν άλλαξε συνήθειες. Απ’ τα κύρια στέκια του,
ο ποιητής εσύχναζε. Από του 1853 μετέθεσεν την έδραν της εις τι νεότευκτον εν μετά το ’20, το θρυλικό «Νέον» (αρχικά, «Νέον Βυζάντιον»), στην Ομόνοια. Με τα
Κέρκυρα καφενείον του Χρήστου τινός Παξίου, τον οποίον και Θανόντα ο Μαρ- 100 μαρμάρινα τραπέζια και τον πολυτελή διάκοσμο – αντίκα, τις δωρικές παρα-
κοράς απηθανάτισε δι’ επιγράμματος». Και πρόσθετε: «Ο Σολωμός, ότε ευρίσκετο στάδες, τις σκαλιστές σφίγγες. Το στέκι των «νεοκεντρίτων» (αλλά και «λίκνο του
ειςτηνΚέρκυρανήτοεκτωντακτικότερωνθαμώνωντωνκαφενείωναυτών». Ει- νεοελληνικού ζατρικίου»). Εκεί διάβασε τα πρώτα του ποιήματα ο Σικελιανός,
δικά, δε οι Μαρκοράς και (Ιάκωβος) Πολυλάς (διάσημος κριτικός και μαθητής - απήγγειλαν ο Φιλύρας και ο Ουράνης, σύχναζαν οι Λαπαθιώτης, Ξενόπουλος, Ρί-
εκδότης του σολωμικού έργου), πέραν του λογοτεχνικού «αέρα» που απέπνεαν τσος, Βουτυράς.
τα καφενεία, μαρτυρούνται θερμοί θαμώνες τους, ελέω… σκακιού! Κλασικό παί- Και προ του ’20; Αν θεωρήσουμε πως η εξίσωση «Κέρκυρα – καφενείο – λογοτε-
γνιο των πιο «καλών» καφενείων του Λιστόν, άμεσα συνδεδεμένο με τις πνευμα- χνία» χωρίζεται σε «σκάλες», τούτη, συνολικά, είναι ίσως η πλέον εμβληματική:
τικές ζυμώσεις των καιρών, καθώς εθεωρείτο είδος «πνευματικής πρόκλησης του «Μαύρος Γάτος». Ακαδημίας και Ασκληπιού γωνία, σιμά στο σπίτι του Κωστή Πα-
αναγεννημένου ελληνικού πνεύματος». λαμά. Απ’ τα θρυλικά (λογοτεχνικά) καφενεία των Αθηνών, γέννημα (το 1917) ενός
Τα ονόματά τους εντοπίζονται ήδη σε βιβλίο του Παναγή Α. Σκλαβούνου για τους Σιναραδίτη: του Ιωάννη Σπαταλά, αδελφού του ποιητή και διανοούμενου, Γερά-
Έλληνες σκακιστές του 19ου αι. Ενώ στον «Ριζοσπάστη» (φ.22/4/2012) διαβάζουμε σιμου Σπαταλά (1877-1971). Κατ’ έμπνευση ως προς την ονοματοδοσία, από το
ότι «το σκάκι ήταν μέρος του “κατά Πολυλάν βίου”, οι οπαδοί του συνήθιζαν να ομώνυμο παρισινό φιλολογικό – λογοτεχνικό «Chat Noir».
παίζουν σκάκι στο “καφενείο του Παναγή” (των Παναγή Ραφτόπουλου και αδελ- Ο «Μαύρος Γάτος» συνέδεσε την ύπαρξή του με τους μποέμ εκφραστές του λόγου
φών Φάντη), αργότερα μεταφέρθηκαν στο καφενείο “Η ωραία Ελλάς” της Κέρ- και της τέχνης (στέκι τους για τον σχεδιασμό και παρουσίαση εκδόσεων). Μεταξύ
κυρας. Η καταγραφή των παρτίδων από τους Κερκυραίους γινόταν στη λεγόμενη άλλων και του αδελφού του (εγκατεστημένος στην Αθήνα απ’ το 1910) και ο
«περιγραφική» γραφή των Άγγλων. Αυτό φαίνεται και από τις καταγραμμένες οποίος, μάλιστα, ίδρυσε… συνώνυμο περιοδικό («Μαύρος Γάτος»), με σημαντική
παρτίδες στο “Εγχειρίδιον Ζατρικίου” που εξέδωσε ο παλαιότερος σκακιστικός διετή επιρροή (1919-1921) στην εξέλιξη της Νεοελληνικής Γραμματείας. Ένα απ’ τα
σύλλογος στην Ελλάδα το 1924 ο “Σύνδεσμος Παικτών Ζατρικίου Κέρκυρας”. Υπάρ- περίπου 15 που φέρονται να κυοφορήθηκαν στο χώρο, εν μέσω λογοτεχνικών
χουν πολλές παρτίδες καταγραμμένες του ποιητή Λορέντζου Μαβίλη, κυριότερου εσπερίδων, παρουσίασης αδημοσίευτων έργων κι εκτεταμένων συζητήσεων περί
εκπροσώπου της “Επτανησιακής σχολής στο σκάκι”, αλλά ακόμα κι όσες βρέθηκαν του φουτουρισμού και γλωσσικού ζητήματος.
στα προσωπικά σημειωματάριά του είναι όλες παιγμένες εναντίον ξένων παικτών, Πού στεγαζόταν το περιοδικό; Στον άνω όροφο του καφενείου. Ίδια διεύθυνση.
την εποχή που έζησε στο εξωτερικό ως φοιτητής…». Πορφύρας, Παράσχος, Δ. Ταγκόπουλος, Τέλλος Άγρας, Φιλλύρας… Παλαμάς, Κα-
Ως χαρακτηριστική (αν όχι η πλέον χαρακτηριστική) κορφιάτικη περίπτωση λάτρη ρυωτάκης, Λαπαθιώτης, Γιοφύλλης… Κάποιοι, μοναχά, απ’ τους πνευματικούς θα-
των café της εποχής του, περιγράφεται ο Ντίνος Θεοτόκης. Επίδραση απ’ τα χρόνια μώνες του. Για κάποιο χρονικό διάστημα στέγασε και μια πολιτική συντροφιά, το
των Παρισίων (μετέβη νεαρός για να σπουδάσει φυσικομαθηματικά, στη Σορ- «Σοσιαλιστικό τμήμα Αθηνών». Ύστερα, όμως, από διανομή προκηρύξεων και
βόννη), όπου, κατά τους βιογράφους του, «τα καφέ και τα κοσμικά σαλόνια της συλλήψεων, ήρθαν τα δύσκολα.
“πόλης του φωτός” εξελίχθηκαν στο μεγαλύτερο σχολείο. Εκεί, εξάλλου, γνώρισε «Οι συλληφθέντες», διαβάζουμε στην εφημερίδα «Σκριπτ» (φ. 7/5/1917), «κατέ-
και την μεγαλύτερή του, κατά 17 χρόνια, βαρόνη Ερνεστίνα φον Μάλλοβιτς, την θεσαν ότι η εκτύπωση και η διανομή των κατασχεθέντων προκηρύξεων εγένετο

Ι. Πολυλάς Ντίνος Θεοτόκης Γεράσιμος Σπαταλάς

κατόπιν επανειλημμένων συσκέψεων των ανωτέρω και άλλων σοσιαλιστικών τίοχος Ευαγγελάτος και ο Φωκίων Ρωκ. Παράλληλα, εμφανίζεται να πραγματο-
συνδικαλιστών εις το επί της οδού Ακαδημίας και Ασκληπιού καφενείον των ποιεί εκδηλώσεις για τους Καφάβη, Μπωντλαίρ, Παπαδιαμάντη, αλλά και να προ-
αδελφών Σπατάλα " Ο μαύρος Γάτος", το οποίον ήτο κέντρον σοσιαλιστών δη- χωρά και σε εκδόσεις, όπως η πολύ σημαντική για την εποχή «Ανθολογία των
μοκρατικών αναρχικών λογίων, απαγγελλόντων εκεί μακροσκελή και τρομερά νέων Ελλήνων ποιητών».
έργα των, πεζά και έμμετρα». Το 1921, λόγω επιστράτευσης (Μικρασία) και των εν γένει «θερμών» μεσοπολε-
Στα 1920, στεγάστηκε εκεί, στο γέννημα του Σιναραδίτη, κι ένα καλλιτεχνικό σω- μικών πολιτικών εξελίξεων, ο «Μαύρος Γάτος» τέθηκε υπό αστυνομικό έλεγχο.
ματείο, η «Καλλιτεχνική Συντροφιά», το οποίο είχε ως στόχο την προβολή και Και, τελικώς, «αναγκάστηκε» σε κλείσιμο… ■
προάσπιση των πνευματικών δικαιωμάτων των δημιουργών. Ήταν, μάλιστα, η
πρώτη φορά που στην Ελλάδα εγέρθηκε θέμα πως ένα λογοτεχνικό έργο αποτελεί Ιnfo
προϊόν εργασίας και πρέπει να αμείβεται!
Το Σωματείο συνέταξε και προκήρυξη που πρόβαλε την ανάγκη προάσπισης του Σήμερα, η πιο χαρακτηριστική περίπτωση λογοτεχνικού café στο νησί, είναι αυτή
συγγραφικού έργου και της κατοχύρωσης της πνευματικής δημιουργίας. Με του «Πλους» (Νικ. Θεοτόκη 91). Με το καφέ - αναγνωστήριο στο βάθος, τους
μέλη, πλην άλλων, τους Τέλλο Άγρα, Ναπολέοντα Λαπαθιώτη, Ιωάννη Παναγιω- υπαραιωνόβιους πάγκους, τα έπιπλα παλιού φαρμακείου, το χρώμα του εβένου
τόπουλο, Φώτο Γιοφύλλη, αλλά και καλλιτέχνες από άλλους χώρους, όπως ο Αν- και, τα τελευταία χρόνια, το χώρο καφετέριας.

ΚΑΦΕΚΟΠΤΕΙΑ (άπαντες, μετά τη Μικρασιατική κατα-
στροφή, υπήρξαν το κύριο στήριγμα
Με «οδηγό» τους Αρμένηδες… των εκατοντάδων συμπατριωτών τους –
απ’ το Ακσέρ, την Κόνια, την Καισάρεια…
● Η παράδοση των οικογενειών Μαρκοσιάν, Τζαρουκιάν και - που, για γλιτωμό απ’ το κεμαλικό λε-
Σομασιάν στην επεξαργασία και το εμπόριο καφέ στην Κέρκυρα. πίδι κατέφυγαν στο νησί). Αλλά και η οι-
κογένεια Σομασιάν. Στήνοντας
Μέχρι το (περίπου) 1900 δεν υπήρχαν ειδικά καταστήματα πώλησης καφέ (ως εργαστήρια «κοψίματος» και διάθεσης
πρώτη ύλη). Η εισαγωγή γινόταν από εισαγωγείς ειδών Γενικού Εμπορίου και καφέ στο κέντρο της πόλης (κατ’ αρχήν
διοχετεύονταν στην αγορά μέσω των μπακάλικων. Νοικοκυρές και καφενεία στην Ευγ. Βουλγάρεως, απέναντι απ’ την
αγόραζαν τον καφέ σε πράσινη μορφή και τον επεξεργάζονταν προσθέτοντας, «Ανουντσιάτα»).
συχνά, σιτάρι, κριθάρι ή ρεβίθι, για να διαρκέσει παραπάνω, καθώς ο καφές «Στα τέλη του 19ου και αρχές του 20ού
ήταν ακριβός για τα μέσο εισόδημα. αιώνα» θυμόταν, χρόνια μετά, ο Παύλος
Έως τις αρχές του 20ού αι., τα καφενεία έκαναν συνήθως και τη δουλειά του καφεκόπτη: Τζαρουκιάν, «εγκαταστάθηκαν αυτές οι
καβούρδιζαν τον ακατέργαστο καφέ σε ειδικά «τηγάνια» (καύσιμη ύλη, ξύλα ή κάρβουνα) τρεις οικογένειες στην Κέρκυρα, οι
και, είτε τον άλεθαν σε πέτρινους, χειροκίνητους μύθους (το «γύφτικο μυλαράκι»), είτε οποίες απασχολούνταν με την επεξεργα-
τον κοπάνιζαν. Τα μεγάλα καφενεία, μάλιστα, ειδικά στις αστικότερες περιοχές, είχαν το σία και το εμπόριο του καφέ και των
δικό τους, ειδικό «κοπανιστή», που δούλευε, συνήθως, στην είσοδο του καταστήματος, ξηρών καρπών για όλο το νησί. Ήταν,
για προσέλκυση πελατείας. Έτσι το ‘βλεπαν. Σχεδόν, αξιοθέατο… για την εποχή εκείνη, ένα αρκετά απαι-
Τα πρώτα οργανωμένα καφεκοπτεία του νησιού είχαν αρμένικη υπογραφή. Απόρροια του τητικό επάγγελμα που προϋπέθετε
προσφυγικού ρεύματος που είχε αρχίσει από Ανατολάς στις αρχές του αιώνα (και, βεβαίως, γνώση, εμπειρία και σκληρή δουλειά,
κορυφώθηκε μετά το ’22), δημιουργώντας (και) στην Κέρκυρα μια ιδιαιτέρως ακμαία, στο πράγματα που, όπως φαίνεται, δεν τους
χώρο του εμπορίου, αρμενική κοινότητα. Διόλου τυχαίο. Ως «πολίτες» της οθωμανικής έλειπαν…»
αυτοκρατορίας, οι Αρμένηδες είχε γνωρίσει εξ αρχής (και) την κουλτούρα του καφέ. Στο βιβλίο του «Βόλτα στη Σπιανάδα»
«Στην Ελλάδα τα πρώτα καφενεία δημιουργούνται επί Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, κυρίως (εκδ. ΑΛΔΕ) ο Αντώνης Δεσύλλας δίδει
στα αστικά κέντρα, και συχνάζουν εκεί Τούρκοι, Αρβανίτες, Βλάχοι, Έλληνες κι Αρμένηδες» μια έξοχη εικόνα «της παλαιάς πιάτσας»:
σημειώνει χαρακτηριστικά ο Γιώργος Πίττας («Τα καφενεία της Ελλάδας», εκδ. Κοιλάδα «Η κυρίαρχη παρουσία της μυρωδιάς
Λευκών Α.Ε.). Αρμένηδες, εξάλλου, συνήθιζαν να παίζουν συχνά (οργανοπαίκτες ή τραγούδι) έδινε και την ταυτότητα του μπακάλικου
στα φημισμένα καφέ-αμάν της Πόλης. Ενώ σχετικές αναφορές για τους δεσμούς Αρμένη- που πήγαινες να ψωνίσεις. Η περιοχή της
δων – καφέ (ιδίως, δε, την τέχνη του «χτυπήματος») συναντάμε ανά την ελληνική επικρά- Πιάτσας ευωδίαζε ολόκληρη από τις έν-
τεια ήδη απ’ τον 19ο αι. τονες μυρωδιές που σκόρπαγαν τα κεν-
Ο Βολιώτης λαϊκός ζωγράφος, Ν. Χριστόπουλος, δίδει, παράδειγμα, μια εύληπτη εικόνα τρικά καταστήματα όπως τα δύο
απ’ τον Βόλο του 1888 και η οποία, ως πρακτική, δεν απείχε ιδιαίτερα απ’ των υπόλοιπων καφεκοπτεία του Τζαρουγκιάν και του
περιοχών: «Εκεί δίπλα στο φωτογραφείο του Στουρνάρα ήταν 5 Aρμένηδες που Μαρκοσιάν που όλη τη διάρκεια της
κοπάνιζαν καφέ. Είχαν ένα μεγάλο καβουρδιστήρι και καβουρδίζαν τον καφέ και μέρας άλεθαν και καβούρδιαζαν καφέ
ύστερα είχαν ένα γουδί μεγάλο και είχαν καθένας από ένα γουδόχερο μακρύ και βραζιλιάνικο…». Μνήμες…■
ρίχναν τον καφέ μες στο γουδί και αρχινούσαν και οι πέντε με τη σειρά και δεν
χτυπούσε ο ένας τον άλλον. Περνούσες απόξω και μοσχοβολούσε, σε μεθούσε η
μυρουδιά. Για τον κριθαροκαφέ είχαν ξεχωριστά γουδιά και καβουρδιστήρια για
να μην χαλούν τη γεύση του».
Ο δε συγγραφέας και λαογράφος- ερευνητής, Ηλίας Πετρόπουλος, αναφέρει ότι
«οι Αρμένηδες είχαν το μονοπώλιο του καφέ» στη Θεσσαλονίκη της δεκαετίας
του ’30.
Στην κερκυραϊκή περίπτωση, με αρχή την πρώτη δεκαετία του αιώνα, στο επί-
κεντρο βρέθηκαν πρώιμα τα επιφανή αδέλφια Μαρκοσιάν (αρχή το 1908, κατά
τις ακριβέστερες θύμισες) και ο Μπογός (Παύλος) Τζαρουκιάν απ’ το Κεμάχ

16



INTERVIEW

ΝΙΚΟΣ ΔΟΥΚΑΚΗΣ O «Πατριάρχης» του καφέ
στο νησί κι εκ των «εισαγω-
«Επενδύοντας γέων» του Latte Art στην

στην ποιότητα εγχώρια αγορά, μοιράζεται
τη «σοφία» του στο Corfu

δεν έχασε κανείς!» Magazineκαι«ζητεί»επιχει-
ρήσεις με προσωπικότητα,
ποιότητα και γνώση.

Τ “α «γαλόνια» του, κιλά. Τριάντα (plus) χρόνια βουτηγμένος -ψυχή τε και σώματι- μέσ’ τους
κήπους του μαγικού τούτου καρπού με το πρωτογενές άρωμα του γιασεμιού. Κορυφαίος
barista trainer, με οκτώ συμμετοχές σε Πανελλήνια Πρωταθλήματα Barista, έξι τελικούς,
τρία «χάλκινα» στο κομμάτι Latte Art, που ο ίδιος κάποτε εισήγαγε (απ’ τους πρώτους) σε
τούτα ‘δω τα μέρη. Ή, απλά, όπως έγραψαν για δαύτον κάποτε, «Νikos Doukakis, Respect!»
Ο άνθρωπος – αναφορά όταν μιλάς για το δίπτυχο «καφές και Κέρκυρα», με τη μαζεμένη
του σοφία και τη στέρεα σκέψη, δεν μασάει λόγια. Ευθύς, άμεσος, ρεαλιστής. Κι όταν πρέ-
πει, αδιαπραγμάτευτος. Παράδειγμα, σ’ αυτό: «Επενδύστε στην ποιότητα. Τη γνώση, την εκπαί-
δευση, το focus στον πελάτη. Σε μαγαζιά με προσωπικότητα, μακριά από “εφήμερες”
εκπτώσεις». Μιλάει; Ακούς. Το Corfu Magazine απλά πάτησε το «rec»…

18 ●Νίκο, πόσα χρόνια είσαι στο χώρο του καφέ;
«Τριάντα. Και καμιά 15αριά, σ’ αυτό του bar. Ταυτόχρονα
ερασιτέχνης –γιατί, πάνω απ’ όλα, αυτό που κάνω το
αγαπάω- κι επαγγελματίας.»
●Πλην των άλλων ιδιοτήτων σου, είσαι και barista
trainer. Σε ποιους άξονες κινείται η εκπαιδευτική σου
φιλοσοφία;
«Ξεχωρίζω δύο επίπεδα. Κατ’ αρχήν, η εκπαίδευση ενός
ατόμου γίνεται –γιατί με αυτά θα κριθεί- βάσει των
στάνταρ –και τον υποκειμενισμό- του πελάτη. Από εκεί
και πέρα, υπάρχει το διαγωνιστικό – έχω ασχοληθεί τα
τελευταία 13 χρόνια. Όπου θα κριθεί με επαγγελματικά,
αυστηρά κριτήρια, για τα πάντα ανεβαίνοντας στο
stage. Αυτός ο καφές, αυτή η μηχανή, αυτός ο μύλος,
αυτός ο χρόνος, αυτό το στάνταρ αποτέλεσμα, θα πρέ-
πει να είναι αυτό που θα τους πεις...»
●Ποιο θεωρείς πιο δύσκολο;
«Του πελάτη! Γιατί ο πελάτης – κριτής, δεν πάει με τα
παγκόσμια στάνταρ του διαγωνισμού. Δεν τα ξέρει. Άρα,
εκεί πρέπει να του “κερδίσεις” την προσωπική του
γεύση. Την υποκειμενικότητά του. Μπορεί να του δώσεις
έναν καφέ των 150 ευρώ το κιλό και να σου πει “ρε φίλε,
δεν πίνεται ”. Κι έναν με 5 ευρώ και να σου πει “τι καφε-
δάρα έφτιαξες!” Άρα, πρέπει να τον “βρεις”. Καθέναν ξε-
χωριστά. Και σιγά- σιγά να τον εκπαιδεύσεις, για να

καταλαβαίνει τι πίνει. Και να το αξιολογεί σωστά. Γι’ αυτό και σάκι, αλλά έχεις ένα αφεντικό που πρέπει να σε πληρώσει και τα

θεωρώ ότι το ανέβασμα του εκπαιδευτικού πήχη των baristi, λεφτά του πρέπει να του τα δώσεις. Μπες, λοιπόν, και τράβα

της εποχής των barista trainers, πρώτο κερδισμένο έχει τον κα- κουπί.…»
ταναλωτή. Γιατί πλέον, δημιουργούνται baristi που ξέρουν να εκ- ●Όλο αυτό δεν σε «βαραίνει» ως ευθύνη;

παιδεύσουν και τον ίδιο…» «Ως ευλογία το βλέπω! Θεωρώ τον εαυτό μου πολύ τυχερό, γιατί
●Εκπαιδεύοντας έναν barista, τι μεθοδολογία ακολουθείς; κάνω μια δουλειά που λατρεύω. Και η μεταλαμπάδευση αυτής

«Ο καθένας χρειάζεται από της γνώσης, είναι απ’ τα σημαντικότερα κομμάτια. Συν το άλλο…
‘‘τρέλαιο,φαντάσου,είναιοκαφές.Όταν,λοιπόν,βάλειςκατάνου μπειελάχιστοι.Κιέχωκριθείαπ’αυτούςπουέχωκριθεί…»
εμένα, διαφορετική αντιμετώ- Εκπαιδεύω εσένα. Σιγά – σιγά, φθάνεις σε υψηλό επίπεδο. Άρα

πιση κι εξηγήσεις. Πρώτα, τότε, αντιλαμβάνομαι κι εγώ ότι

θα δω σε ποιο επίπεδο πρέπει να πάω ένα επίπεδο παρα-

βρίσκεται. Τι ξέρει. Βάσει «Μεγάλο μου πάνω. Άρα, πάμε και οι δύο μπρο-
αυτού θα κινηθώ. Πρέπει όνειρο να εκ- στά…»
να τον βάζεις σιγά- σιγά προσωπήσω ●Άρα, επί της ουσίας, «κρίνεσαι»
στο… κόλπο. Πες μου δεν κι εσύ…
έχω ιδέα. Αν αρχίσω με τη «Και βέβαια. Αλλά μόνο για μένα!

μία να του κάνω… αναλύ- την Ελλάδα στο Το να έρθεις εσύ και να μου πεις
σεις, τον έκαψα! Χρειάζε- Παγκόσμιο!» “ρε, τι ωραίο καφέ φτιάχνει ο
ται προσαρμογή. Και Νίκος”, οk, ωραίο, αλλά ως εκεί.

γνώση. Νερό, τσάι και Έχω κριθεί απ’ τους καλύτερους

καφές. Τρεις μικρές λέξεις, στον κόσμο. Δε λέω ότι… ανακά-

αλλά τα πιο δημοφιλή πράγματα στον κόσμο. Των 2/3 -νερό και λυψα την Αμερική! Αλλά μετρώ 10-14 χρόνια επαγγελματικά, δια-

καφές- ο συνδυασμός, είναι ό,τι καλύτερο υπάρχει. Μετά το πε- γωνιστικά “ένσημα”. Έχω μπει στα άδυτα εταιρειών που έχουν

το “ταξίδι” αυτού εκεί του κόκκου απ’ τη στιγμή της παραγωγής ●Οι επιχειρηματίες έχουν κατανοήσει πόσο σημαντικός είναι,

και του μαζέματος, μέχρι το χρηματιστήριο… Τότε μόνο θα κα- πλέον, ο εκπαιδευμένος barista;

ταλάβεις ότι το φλιτζάνι θα το πιάσεις από εδώ, φίλε. Όχι από «Δε συμφωνώ με το ότι συχνά επενδύουν περισσότερο σε ένα

πάνω. Σεβασμός. Αυτό είναι η γνώση. Και τη γνώση επιβάλλεται άψυχο υλικό –π.χ. μια ωραία καρέκλα. Θα μπεις, λοιπόν, μέσα,

να τη μεταδώσεις. Γιατί καλό είναι το tattoo “μανίκι” και το μου- θα εντυπωσιαστείς από το μαγαζί –γιατί τα μαγαζιά πλέον έχουν

20 εξελιχθεί πάρα πολύ- αλλά με την επένδυση του προσωπικού… για έναν καφέ, εγώ ο… κατσούφης, αντί να τα ξεχάσεις, σου προ-
Να τον εκπαιδεύσουν, είτε είναι barman, είτε barista, σερβιτόρος, σθέσω κι άλλο βάρος, γιατί να ξανάρθεις; Έχει άλλα 10 μαγαζιά
λαντζιέρης. Και μαζί, να εκπαιδευτεί και ο ίδιος! Γιατί είναι αλυ- δίπλα! Οι μεγάλες εταιρείες έχουν φτιάξει χαρμάνια, blend. Και
σίδα. Όταν εκπαιδεύσεις έναν barista, πρέπει να εκπαιδεύσεις υπάρχουν κλίμακες: Α, Β και Γ. Και την… Α’ να πάρεις, δε φτάνει.
και τον σερβιτόρο –πώς να παίρνει την παραγγελία- και το αφεν- Πρέπει να το υποστηρίξεις. Και, για να το υποστηρίξεις, πρέπει
τικό. Για να κατανοήσει πόσο σημαντικό είναι να επενδύσει σ’ να έχεις γνώση. Και κότσια…»
αυτό`. Με απώτερο focus, ξαναλέω: στον πελάτη. Τι πάει να πει ●Κότσια;
“φέρε έναν freddo”. Του εξηγείς, τον βοηθάς, τον εκπαιδεύεις – «Ο αδελφός μου πήγε στην Αμερική, σ’ ένα εστιατόριο και του
ο πελάτης δεν είναι υποχρεωμένος να ξέρει. Αυτό “κερδίζει” την έφεραν μια μπριζόλα. Όπως και στον καφέ, έτσι και στην μπρι-
πελατειακή σχέση. Όλοι έχουν καλό καφέ, ωραία μαγαζιά, εντυ- ζόλα, για να είναι σωστή, πρέπει να υπάρξει μια διαδικασία: ούτε
πωσιακούς barista. Το θέμα είναι αυτά τα 15-20 λεπτά που θα ωμή, ούτε… κάρβουνο. Την βλέπει ο αδελφός μου, φωνάζει το
σου διαθέσει ο πελάτης να του τα αποφορτίσεις. Κι αυτό γίνεται σερβιτόρο, “ δεν είναι καλοψημένη”. Την παίρνει πίσω, του την
με το καλό αποτέλεσμα και την ουσιαστική ενασχόληση μαζί ξαναφέρνει, το ίδιο. Την τρίτη, βγήκε ο ίδιος ο chef: “Κύριέ μου,
του…» για να πάρεις αυτό που πρέπει και να ευχαριστηθείς την μπρι-
●Με την εμπειρία σου, πέρα απ’ αυτά, υπάρχουν κάποια άλλα ζόλα, πρέπει να τρώγεται έτσι. Αν δε σου αρέσει, δυο τετράγωνα
στάνταρ - οδηγοί για να «πιάσει» ένα μαγαζί; Το πόστο, παρά- πιο κάτω έχει… σουβλάκια!” Το κάνει οποιοσδήποτε; Θέλει κό-
δειγμα… τσια, δύναμη. Και να εμπνέεις εμπιστοσύνη στον πελάτη. Δού-
«Το πόστο είναι. Αλλά μπορεί να σου βγει και μπούμερανγκ. Η λευα κάποτε σε μια επιχείρηση και εσπρεσάκι σε πλαστικό δεν
ιστορία έχει δείξει μαγαζιά σε καλά πόστα, που δουλεύουν καλά, δίναμε! Τίποτα. Δηλαδή, είμαι… ηλίθιος που δεν κοιτάω να σου
τα ξέρει όλο το νησί και γεμίζουν και άλλα, επίσης σε καλά πόστα, πάρω το 1 ευρώ; Πάνω απ’ όλα, όμως, βάζω την ποιότητα. Και
που δεν τα δουλεύουν καλά, το… ξέρει επίσης όλο το νησί και την προσωπικότητα του μαγαζιού. Το μαγαζί πρέπει να έχει ταυ-
μένουν άδεια! Άρα, πού καταλήγουμε; Το πόστο δεν είναι ο πρω- τότητα…»
ταρχικός στόχος. Περισσότερο είναι κίνητρο ψυχολογικό. Υπάρ- ●Η ποιότητα, όμως, συχνά έχει κόστος. Σε χρήμα, σε χρόνο…
χουν όμως μαγαζιά σε πιο ανύποπτα σημεία που πάνε… τραίνο! «Δεν υπάρχει περίπτωση κάποιος να επενδύσει στην ποιότητα
Γιατί πας, πίνεις σωστό καφέ κι έχεις άριστη εξυπηρέτηση, με χα- και μακροπρόθεσμα, να μην πετύχει! Δεν το πιστεύω 100, αλλά…
μόγελο –κι ας “πνίγονται” στη δουλειά- και προσωπική επαφή. 101%! Απόλυτα! Αδιαπραγμάτευτα! Προσωπικότητα και ποι-
Το “έναν καφέ για τον Ηλία” – κι ας υπάρχουν άλλοι 15 μπροστά. ότητα… Και να σου πω και κάτι; Γιατί, στην τελική, η ποιότητα
Να στο πω αλλιώς: σε έχει πρήξει η γυναίκα σου. Πρέπει να σκά- κοστίζει ακριβότερα; Αγοράζεις κάτι καλό, πληρώνεις κάτι πα-
σεις δόση στην εφορία. Αν εκείνο το μισάωρο που θα κάτσεις ραπάνω και σου κρατάει πέντε χρόνια. Αγοράζεις κάτι πιο φθηνό

και στο… τρίμηνο σου βγαίνει μούφα! Άρα; Το άλλο, πάλι… Παίρ- να σε εκπαιδεύσω μετά από όλη αυτή την πορεία που έχω, θέλω
νεις, π.χ. έναν barista με καλό μεροκάματο. Στο τέλος, όμως, του απλά να δω πόσο το IQ σου μπορεί να “αντέξει” σε όσα θα σου
μήνα, θα στα έχει δώσει πίσω πολύ περισσότερο από κάποιον πω ”. Δεν πα’ να έχεις περάσει από 150 μαγαζιά; Δεν μου λέει τί-
που μπορεί να σου κοστίσει πιο φθηνά. Όταν πληρώνεις το προ- ποτα. Ή μάλλον δεν είναι μόνο αυτό...»
σωπικό σου όσο πραγματικά αξίζει, εσύ έχεις κέρδος! Μην έχεις, ●Εντάξει, αυτό τώρα είναι λίγο υπερβολή...
όμως, απαίτηση, όταν μου δίνεις 15 ευρώ να καθαρίσω το τα- «Όχι! Το έχω ζήσει. Έχω δει σερβιτόρο που, βάσει βιογραφικού,
σάκι… τρεις φορές! Δώσε όσο αξίζω και θα στα καθαρίσω… 10! έχει περάσει από 10 καλά μαγαζιά και... δεν ήξερε να πιάσει το
Και θα σου ‘χω το μαγαζί σου κούκλα! Κέρδος σου, δεν είναι; Ο δίσκο! Όπως έχω δει κι πιστοποιημένο barista να μην ξέρει τα
ευχαριστημένος υπάλληλος θα σου προσφέρει. Νόμος! Άτομα βασικά! Πώς υπάρχουν σ’ εσάς δημοσιογράφοι που… δεν ξέρουν
κι επιχειρήσεις που επενδύουν στο εργατικό προσωπικό, δε ορθογραφία; Σου παίρνει στροφές, παιδί μου; Ξέρεις να αντιμε-
βγαίνουν ποτέ χαμένες…» τωπίσεις μια δύσκολη κατάσταση. Είσαι ευέλικτος – αγαπημένη
●Όλα αυτά, προφανώς τα έχεις πει σε πολλούς καταστηματάρ- μου λέξη- ή… πελαγώνεις; Αυτό το… λέει το βιογραφικό; Προ-
χες. Ακούνε; σωπικά, δεν έχω πει ποτέ ότι τα ξέρω όλα. Αλλά έχω φθάσει σ’
«Σε σχέση με παλαιότερα, πολύ περισσότερο. Πιο παλιά, η κα- ένα σημείο που οποιοδήποτε πρόβλημα υπάρξει, ξέρω ποια
τάσταση ήταν πιο “ανεξέλεγκτη”. Αρκούσε, ας πούμε, που είχες πόρτα θα πάω να χτυπήσω για να βρω τη λύση! Και γι’ αυτό είμαι
ένα παιδάκι με καλή εμφάνιση. Τώρα, υπάρχει… στρίμωγμα! Κι ευχαριστημένος απ’ όσα έχει κάνει. Αν και ορισμένες φορές μοι-
αυτός που θέλει να ρίξει κάποια λεφτά, το σκέφτεται. Γίνεται πιο άζει και λίγο με… κατάρα (γελάει). Γιατί με τον πήχη τόσο ψηλά,
απαιτητικός – απ’ τη στιγμή που και το ίδιο το προϊόν είναι, τα βλέπεις όλα… στραβά! Και… ενοχλείς!»
πλέον, πιο απαιτητικό. Κι επενδύει και σ’ αυτό το κομμάτι. Κι αν ●Ο καταναλωτής ο Κερκυραίος;
μιλήσουμε ειδικά για την Κέρκυρα… Επειδή έχω γυρίσει όλο τον «Επίσης είμαστε σε πολύ καλό επίπεδο. Αρχίζει να καταλαβαίνει.
κόσμο, εμείς, ό,τι “παράλογο”, όση γκρίνια και… νιοραντσαρία Και να έχει άποψη. Το κομμάτι του καφέ, έχει πάρει… άλλες δια-
έχουμε (γελάει), την έχουμε απλά επειδή ο πήχης μας είναι πολύ στάσεις. Κάθε 5 μέτρα και μαγαζί. Από τα 10 θα περάσει, λέω εγώ,
ψηλά! Τα επίπεδα τα δικά μας σε barmen, baristi, ακόμη και στο απ’ τα 8. Συγκρίνει. Πού έχει τη γεύση που του ταιριάζει, την
service, είναι πολύ ψηλότερα απ’ όλη την Ελλάδα!» ατμόσφαιρα που του ταιριάζει, την εξυπηρέτηση που του ται-
●Και με όλο και πιο «φουσκωμένο» βιογραφικό… ριάζει. Και μην ξεχνάμε αυτό: ένας καλός πελάτης, μπορεί να
«Εγώ, αν είχα μαγαζί, δεν θα ζητούσα κανένα βιογραφικό! Θα φέρει άλλους 5 καλούς πελάτες. Ένας κακός πελάτης, μπορεί να
του ‘λεγα, “πήγαινε σε έναν ψυχολόγο, άδειασε κι επειδή μπορώ σου πάρει 10…»

22 ●Πώς τον ορίζεις τον «κακό πελάτη»; «Απ’ τους πρώτους
«Έλλειμμα ευγένειας. “Κάνε μου έναν καφέ και που έφερα Latte Art
γρήγορα!” Έχει άποψη στη λογική του… εγώ και στην Ελλάδα!»
κανένας άλλος! Το… αλάθητο του πάπα! Του εξη-
γείς –εσύ που είναι το αντικείμενό σου, για το Πρώτα, τι εστί Latte Art – η τέχνη του γάλακτος στην επιφάνεια του καφέ.
δικό του καλό- και δεν ακούει.» Είναι πως, όταν το πας στον πελάτη, η πρώτη κίνηση που θα κάνει είναι
●Εσύ, μ’ έναν κακό πελάτη, στο μαγαζί σου, τι να σηκώσει κεφάλι να δει ποιος το έκανε. Ποιος τον πρόσεξε, ασχολήθηκε
θα έκανες; Γιατί δεν παύει να αφήνει το ευρώ μαζί του. Αυτή είναι η φιλοσοφία του. Όχι μαγκιά, νιοραντσαρία.
του… Προσωπικά, μπορώ να καυχιέμαι ότι μαζί με έναν απ’ την Αθήνα, είμαστε
«Γι’ αυτό είπα πριν για κότσια. Υπάρχουν μαγαζιά απ’ τους πρώτους που φέραμε το Latte Art στην Ευρώπη. Πώς;
που τον κακό πελάτη δεν τον θέλουν. Και με τον Το 2003, ένας Κερκυραίος, βρέθηκε στο Σιάτλ. Στις ΗΠΑ, ο ανταγωνισμός με-
τρόπο τους τον απομακρύνουν. Με τρόπο, όμως. ταξύ των μαγαζιών, ήταν στην ποιότητα. Ποιος θα βγάλει το καλύτερο
Ευγενικό. “Εμείς, το κάνουμε έτσι. Δέχομαι την πράγμα – όχι ποιος θα βγάλει το... μάτι του άλλου! Επειδή, λοιπόν, όλα αρχί-
προσωπική σου άποψη, αλλά, δυστυχώς…”» ζουν από ένα λάθος, ένας τύπος, όπως έριχνε τη ροή στο γάλα, έκανε κά-
●Το… ηθικό δίδαγμα; Ο πελάτης δεν πρέπει να ποιο σχέδιο. Επιστρέφει ο δικός μας και μου λέει “Νίκο, εκεί κάνουν αυτό”.
έχει πάντα δίκιο! Προσπαθούσα να μπω στο μυαλό του, να καταλάβω τι είναι αυτό το Latte
«Σωστό. Ή, για να ελαφρύνουμε και λίγο, ο πε- Art.
λάτης έχει δίκιο, εκτός από εκεί που δουλεύει ο Κάποια στιγμή, όπως έφτιαχνα έναν καφέ, άρχισα να κάνω γραμμές με το
Δουκάκης (γελάει)! Πρόσεξε, το πιστεύω πραγ- γάλα. Κόλλησα! Δεν είχαμε ξαναδεί κάτι τέτοιο. Έρχεται αυτός ο φίλος και
ματικά – δίχως να θέλω να περιαυτολογήσω. Στο τον φωνάζω, του δείχνω. “Όπως το φτιάχνεις, στο τέλος, κόψε το. Κάθετα”.
κομμάτι αυτό, προσπαθώ τόσο πολύ, ώστε να Έτσι δημιουργήθηκε η (πρώτη) “Ροζέτα”! To λουλούδι! Έπαθα σοκ. Χωρίς να
μην δώσω πάτημα σε κανέναν να μου πει ότι κάτι έχω δει τίποτα, πουθενά. Ούτε YouTube υπήρχε τότε, ούτε καλά- καλά inter-
δεν κάνω καλά. Τον προστατεύω. Θα μου πει net.
“αυτός ο καφές δεν πίνεται”. “Φιλαράκο, ο καφές Κάποια στιγμή –είχαμε Illy, τότε- έρχονται “κεφάλια” από μια εταιρεία καφέ
είναι έτσι, πίνεται έτσι γι’ αυτό και γι’ αυτό το για ένα σεμινάριο. “Ποιος είναι αυτός που κάνει Latte Art;”. Φτιάχνω ένα
λόγο, τώρα, αν δεν σου αρέσει, το σέβομαι, αλλά σχέδιο. Μου ζητάνε άλλο ένα. Το κάνω. “Εσύ”, ακούω, “είσαι ο ορισμός της
δε σημαίνει ότι ο καφές είναι λάθος”. Του εξηγείς. αναισθησίας! Γιατί, ενώ αρχικά δεν καταλαβαίνουμε τι κάνεις, στην τελευ-
Πάντα. Όμορφα κι ωραία. Αν είναι ανοικτός να ταία πινελιά, τα δίνεις όλα!”
το ακούσει, έχει καλώς. Αν δεν είναι… Είναι με- Με ειδοποιούν να πάω Αθήνα, για να εκπροσωπήσω την εταιρεία στη Διε-
γάλο λάθος θα προσαρμόζεσαι με τις προδια- θνή Έκθεση Τροφίμων και Ποτών. Πάω στο περίπτερο, μου δίνουν μια νέα
γραφές του πελάτη. Έτσι, θα πρέπει να αλλάζεις… μηχανή, την La Marzocco –την πρώτη στην Ελλάδα- και μου λένε να κάνω
500 προδιαγραφές τη μέρα! Κι αυτό σημαίνει εκ- espresso. Έκανα 5.000 espresso cappuccino σε ένα Σαββατοκύριακο! Το
πτώσεις κι αλλοίωση της προσωπικότητας του χέρι μου είχε γίνει... τούμπανο! Όλους, δε, τους καλούς πελάτες, τους έφερ-
μαγαζιού. Και μαγαζί χωρίς προσωπικότητα, έχει ναν σ’ εμένα και μου ζητούσαν... σχέδιο!
ημερομηνία λήξης…» Κάποια στιγμή, έρχεται ένα παιδί και μου ζητά cappuccino. “Μου αρέσουν
●Υποθετικό σενάριο… Αποφασίζεις να ανοίξεις πολύ οι κινήσεις σου και το σχέδιο”. “Ρε φίλε, τι να σου πω;” του λέω. “Εγώ
εσύ μαγαζί. Ποιο ιδιαίτερο tip θα έβαζες; θέλω να δω τον τάδε (σ.σ. το παιδί απ’ την Αθήνα που προείπα και ανήκε
«Ποιο… δεν θα έβαζα, να λες! Εγώ, λοιπόν, δεν θα στην εταιρεία), που έχω ακούσει ότι είναι κορυφή!” Ήταν ο ίδιος! Σημείωση:
έβαζα όνομα! Ταμπέλες! Τίποτα! Για να τους κάνω εμένα η τεχνική μου ήταν τελείως διαφορετική απ’ όλων. Γιατί δεν είχα
να λένε “πάμε στο μαγαζί του Νίκου (το προσω- μπούσουλα, κάποιον να μου δείξει. Και... αυτοσχεδίαζα. Αντίθετα, οι άλλοι
πικό στοιχείο που λέγαμε), που κάνει καλό καφέ έμαθαν απ’ αυτόν.
(η ποιότητα)!” Και όταν λέω “καλό καφέ” δεν το Σταδιακά, όλο αυτό το εξέλισσα. Έφτιαχνα latte art σε... καπάκια! Σε κουτα-
σχετίζω με εταιρείες. Πόσες φορές έχεις πάει σε λάκι, σε πάτο ποτηριού, όπου έβρισκα! Μέχρι και το... Ποντικονήσι ζωγρά-
πέντε διαφορετικά μαγαζιά που έχουν τον ίδιο, φισα! “Γιακούμπ” με φώναζαν. Γιατί το χέρι μου ήταν ατσάλι – ώσπου έπαθα
εταιρικά, καφέ και είναι… πέντε διαφορετικοί κα- μια ηλεκτροπληξία.
φέδες; Πολλές. Και οπωσδήποτε θα κοίταζα τι γί- Όλα αυτά μόνος μου, χωρίς βοήθεια από κανέναν, χωρίς καμία οικονομική
νεται πίσω απ’ τον καφέ: το after, το follow up. υποστήριξη, χωρίς πρώτη ύλη – έπαιρνα καφέ από ένα μαγαζί κι αντιμετώ-
Την υποστήριξη. Μηχανές, μύλους, φλιτζάνια, ok. πιζα άλλους που είχαν διαθέσιμους καφέδες μεγάλων brands καθαρά δια-
Από εκεί και πέρα, όμως, όταν τον χρειαστείς γωνιστικούς. “Είχα”, όμως, πολύ την παρασκευή.
στην πόρτα, τι γίνεται; Η Frigotech, η εταιρεία που Αμ, τα ροφήματα που έκανα, ανεβαίνοντας στο stage; Με φασόλια γίγαντες!
δουλεύω, σ’ αυτό είναι σε πολύ υψηλά στάνταρ. “Mα, με φασόλια; Πώς σου ‘ρθε;” “Τι έχουμε;” απαντούσα. “Κρίση. Άρα no
Κάνει τη διαφορά. Τον πελάτη δεν τον βλέπεις money. Παλαιά, που δεν είχαν λεφτά από τι έφτιαχναν καφέ; Από ρεβύθι,
σαν χρήμα. Στη συνεργασία πρέπει να είναι ευ-
χαριστημένοι και οι δύο. Έχεις και υποχρεώσεις
και δικαιώματα. Γιατί έχουμε φθάσει να… .έχουμε
μόνο δικαιώματα! Τις υποχρεώσεις του δεν τις
ξέρει κανένας!» ■

όσπρια. Ε, εγώ Το Latte Art εξελίχ-
πήρα φασόλι!” θηκε. Προγενέ-
Bγήκε το δεύτερο στερα, υπήρχαν
καλύτερο ρόφημα δύο διαφορετικά
στην Ελλάδα! Με κομμάτια: το αμι-
συκόπιτα! Με μα- γώς Latte Art, το
στίχα, υποβρύχιο! σχέδιο και το
Ήταν τον Φλεβάρη Barista, το γευ-
του 2014, την τε- στικό. Πλέον, ζη-
λευταία φορά που τείται
συμμετείχα σε δια- συνδυασμός. Εγώ
γωνισμό – μετά, έχω βγει δύο
λόγω της ενασχό- φορές τρίτος στην
λησής μου με τις Ελλάδα – ο πρώ-
εταιρείες, ήταν δύ- τος, εκπροσωπεί
σκολο. Έφτιαξα το τη χώρα στο Παγ-
ρόφημα και το κόσμιο. Για τις δύο
έσβησα με... βού- πρώτες θέσεις, ει-
τυρο - το βούτυρο δικά όπως πή-
αναδεικνύει ο,τιδήποτε συστατικό βάζεις. γαινα εγώ, δεν είναι εύκολο να... σηκώσεις κεφάλι! Αυτό είναι
Τον επόμενο Αύγουστο, το America Barista Guide, έγραψε: το μεγάλο μου όνειρο. Ν’ αφοσιωθώ έναν – δύο μήνες και να
“Έχετε δοκιμάσει το trendy ρόφημα της Νέας Ζηλανδίας; Βού- εκπροσωπήσω την Ελλάδα σ’ ένα Παγκόσμιο! Είχα προτάσεις
τυρο με καφέ!” Τους στέλνω e-mail. Λέγομαι τάδε, στο Πανελ- να μου δώσουν καφέ, να με εκπαιδεύσουν και να πάω, αλλά
λήνιο το προσωπικό μου ρόφημα ήταν καφές με βούτυρο... λόγω υποχρεώσεων δεν έγινε. Το θέλω, όμως. Πλέον, με τα
Οκτώ μήνες μετά, ε! σωστά στάνταρ. Και αποκλειστικά για μένα...»■

Η Κερκυραία αστρολόγος μέσα από 10 tips CORFU STARS

24 ●Γεννήθηκε στην Κέρκυρα το 1948, αλλά στα 12 μετακόμισε στην
Αθήνα. Σπούδασε παιδαγωγικά και δημοσιογραφία, ενώ εργά-
ΒΙΚΥ ΠΑΓΙΑΤΑΚΗ στηκε για χρόνια ως προϊστάμενη τμήματος φαρμακευτικής
εταιρείας. Δίπλωμα αστρολόγου πήρε το 1981 απ’ τo φημισμένo «MAYO

●School of Astrology» και μια δεύτερη, ιταλική σχολή.
Πρώτη επαφή με την αστρολογία, το 1967. Απέναντι, έμενε μια
Αυστριακή καθηγήτρια, με τη σύζυγό της. Την άφηναν να διαβά-
ζει στη βιβλιοθήκη τους και, για αντάλλαγμα, τους… έπλενε τα
πιάτα! Η καθηγήτρια ησχολείτο με την αστρολογία και το ‘89 της έκανε

●το ωροσκόπια και την… προειδοποίησε: «Μην μπεις σε αεροπλάνο!»
Η συνέχεια δια στόματος Βίκης: «Φυσικά, δεν έδωσα σημασία,
αλλά στις 16/8/1989 βρέθηκα σε αεροπειρατεία! Αθήνα-Αλβανία,
στο σκάφος της Ολυμπιακής που κατέλαβε ο αείμνηστος για-
τρός, Τσιρώνης. Από τότε άρχισα να το ψάχνω». Η πρώτη της στενή
επαφή έγινε με το κίνημα - σύλλογο «Ουρανός» και την Θεοδώρα Ντά-

●κου.
Ποια ήταν η αντίδραση της μητέρας της όταν την είδε πρώτη
φορά στην τηλεόραση να μιλά για αστρολογία; Έκλαψε! «Μας
ντρόπιασες! Έπειτα απ’ όσα έκανα για να σπουδάσεις, εσύ κατάν-
τησες… χαρτορίχτρα!» «Τότε», λέει η ίδια, «τα πράγματα ήταν άγρια.

●Ευτυχώς είχε καταργηθεί η… Ιερά Εξέταση!»
Στην τηλεόραση μετρά 25+ χρόνια, στο πλάι πολλών τηλεαστέ-
ρων: Ειρήνη Νικολοπούλου, Άρης Σκιαδόπουλος, Μιμή Ντενίση
(«Απεριτίφ»), Ανδρέας Μικρούτσικος («Χαμογελάτε, είναι μετα-
δοτικό»), Κατερίνα Λάσπα («Star Café»), Ρίκα Βαγιάνη («Studio 5»),
Μαριέτα Χρουσαλά («Η Ελλάδα παίζει»), Φαίη Σκορδά, Γιώργος Λιάγκας

●(«Πρωινό»).
Εντύπως, έχει συνεργαστεί με τα περιοδικά «Ένα», «Diva»,
«Κλικ», «Πάνθεον», «Και», «Γονείς», «TV 3», «Votre Beaute»,
«Madame Figaro» και την εφημερίδα «Ελεύθερος Τύπος», ενώ
έχει κυκλοφορήσει και δύο βιβλία για την αστρολογία («Αστρολογία»,
1995 και 2004 «συμπληρωμένη με τους απλανείς -Οφιούχο κ.λπ.-, μετά-

●πτωση ισημεριών»).
Περιγράφει τον εαυτό της: «Έχω συνέπεια. Στις φιλίες μου είμαι
σταθερή και προσπαθώ να βοηθάω όπως μπορώ. Μου αρέσει το
διάβασμα, οι φίλοι από τα παλιά, η όπερα, αλλά και τα παλιά κλα-
σικά λαϊκά τραγούδια. Δεν ντύνομαι με μάρκες, σπάνια βγαίνω έξω και

●τρώω φαγητό μεσογειακής κουζίνας.»
Όπως έγραψε ο δημοσιογράφος Αλκίνοος Μπουνιάς στο «Down
Town», παλαιότερα, είχε μια σύντομη σχέση με τον γνωστό show-
man, Γιώργο Μαρίνο: «Βγαίναμε στα μπουζούκια και στην παρέα
μας ήταν και η Βίκυ. Μέσω αυτής της παρέας, γνωρίστηκαν. Αργότερα η

●Βίκυ, αν και η σχέση τους ήταν έτοιμη να επισημοποιηθεί, έκανε πίσω»
Στο… ίδιο κλίμα, στη εφηβεία σκέφτηκε να αυτοκτονήσει! «Στα 17
είχα ερωτευτεί πολύ και, αφού δεν μπορούσα να είμαι μαζί του,
σκέφτηκα να αυτοκτονήσω. Πήρα, λοιπόν, φόρα και έτρεχα για
να πέσω στο τρένο. Έπεσα, όμως, σε ένα λάκκο με ασβέστη. Άρχισε να

●με καίει και έτρεχα να βρω νερό. Ξέχασα την αυτοκτονία κι όλα…».
Το 2015 την… πέθαναν! Νόμιζε ότι υπήρχε απεργία, δεν πήγε στην
εκπομπή, βγήκε και, όταν γύρισε σπίτι, βρήκε αστυνομία, σπα-
σμένες πόρτες και μαζεμένη τη γειτονιά «για να βγάλουν έξω τη…
νεκρή!» Ώσπου ένας συνεργάτης, της… εξήγησε: «Δεν πέθανες; Διαρρή-
ξαμε για να βρούμε το πτώμα! Εσύ δεν έχεις αργήσει ποτέ τόσα χρό-
νια!»

Φογάτσα

Η φογάτσα (Fogassa de Pasqua – Ιταλικά) είναι είδος
τσουρεκιού βενετσιάνικης προέλευσης το οποίο πα-
ρασκευάζεται στην Κέρκυρα, κυρίως κατά την πε-
ρίοδο του Πάσχα και των Χριστουγέννων, αλλά και
καθ'όλη την διάρκεια του έτους σε παραδοσιακούς
φούρνους του νησιού και της πόλης.
. Αυτό το παραδοσιακό τσουρέκι, όπως το μαρτυρά
και η λέξη, είναι γεμάτο επιρροές από την παρουσία
των Ενετών στο νησί. Δυο κουλτούρες συναντιώνται
επί πάρα πολλά χρόνια και προσφέρουν το ωραι-
ότερο και πιο ιδιαίτερο τσουρέκι που υπάρχει.[1]
Χαρακτηρίζεται ως το πασχαλινό ψωμί της Κέρκυρας
και είναι δάνειο μιας εκλεπτυσμένης βενετσιάνικης
συνταγής. Το σχήμα του είναι συνήθως στρογγυλό.
Για την παρασκευή της φογάτσας απαιτούνται όλα
σχεδόν τα υλικά ενός απλού τσουρεκιού (αβγά, γάλα,
ζάχαρη, βούτυρο, αλεύρι, μαγιά, βανίλια, ξύσμα πορ-
τοκαλιού).

SHOWBIZ

ΒΑΠΤΙΣΕ ΤΟΝ ΓΙΟ ΤΗΣ, ΣΤΗ ΡΗΓΙΛΛΗ »ΡΟΥΒΑΣ: Σε
αναζήτηση νέου
Με… Φαίη ο «Θησαυρός»! μάνατζερ βρίσκε-
ται ο Σάκης Ρου-
Τείνουν να εξελιχθούν σε… μόδα. Ο Τα δωμάτια, όμως, δεν ενοικιάζονται. βάς, καθώς, μετά
λόγος για τα remake παλαιών, ελ- Έτσι, μαζί με την ανιψιά της, Λουκία από δέκα (και
ληνικών ταινιών. Nέα πράξη, η με- (Φαίη Ξυλά), διαδίδουν πως στην παν- πλέον) χρόνια
ταφορά του επικού «Ο Θησαυρός του σιόν ο μακαρίτης έχει κρύψει θη- πήρε «διαζύγιό» με την Progressive PR
Μακαρίτη», που, υπό τον πιο… λιτό σαυρό. Γρήγορα, η πανσιόν γεμίζει και τον Κωνσταντίνο Καφίρη. Θυμί-
τίτλο, «Ο Θησαυρός», θα κάνει πρε- θησαυροθήρες. Ανάμεσά τους, ο Νε- ζουμε ότι η «περίοδος Καφίρη» ανέ-
μιέρα στις ελληνικές αίθουσες στις 7 όκοπος Χαιρετάκης (Παύλος Χαϊκά- τειλε μετά το «τέλος εποχής» της…
Δεκεμβρίου, υπό την σκηνοθετική λης), δεκαετίες ερωτευμένος με την εποχής Ψινάκη και σηματοδοτήθηκε
μπαγκέτα του Στράτου Μαρκίδη και με Θεώνη και ο Στέλιος Προυσαλάκης από την υιοθέτηση ενός πιο ώριμου –
τη «δική μας», Φαίη Ξυλά σ’ έναν εκ (Σωτήρης Καλιβάτσης), ιδιοκτήτης μουσικά και μη- glam προφίλ από
των πρωταγωνιστικών ρόλων. Παρέν- πρακτορείου ΟΠΑΠ και ιδιαίτερα ζη- πλευράς του Κερκυραίου super star.
θεση: μια Ξυλά, που μαζί με τον σύζυγό λιάρης, με την Ιταλίδα γυναίκα του »ΜΠΑΛΑΤΣΙΝΟΥ:
της, Κωτσντίνο Γιαννακόπουλο, βάπτι- (Δωροθέα Μερκούρη). Όλη η περιοχή Τους λόγους για
σαν, αρχές Νοέμβρη, τον γιο τους (και είναι υπό τον έλεγχο του Μητσάκου τους οποίους δε
τα’ όνομα αυτού, Πάρης) στον Ι.Ν. Αγ. Παρασχάκη (Γιώργος Γιαννόπουλος), θέλει να μιλάει
Νικολάου Ρηγίλλης, με νονούς τους τοκογλύφου και μαφιόζου, που θέλει δημόσια για τη
φίλους του ζευγαριού, Χρυσάνθη Αυ- να «βάλει χέρι» στον ξενώνα της Θε- (φρέσκια) σχέση
γεροπούλου και Τάσο Παπανδρέου ώνης για να χτίσει πεντάστερο resort. της, με τον Βασίλη
(φωτό). Τέλος παρένθεσης… Υπολογίζει, όμως, χωρίς την… ξενο- Κικίλια εξήγησε στο «Thema People»
Η υπόθεση εξελίσσεται, τώρα, σ’ ένα δόχο. Σε άλλους ρόλους εμφανίζονται η «δική μας», Τζένη: «Κάποιος μου είχε
παραθαλάσσιο χωριό της Κρήτης. Η – οι Γιάννης Τσιμιτσέλης, Λευτέρης Ελευ- πει ότι “τα λίγα λόγια ζάχαρη και τα κα-
προσφάτως– χήρα Θεώνη Κανελοπι- θερίου, Μάγδα Πένσου, Μιχάλης Μαρί- θόλου μέλι”. Αν οι άνθρωποι ασχο-
περάκη (Ελισάβετ Κωνσταντινίδου), νος, Δημήτρης Τζουμάκης, Σοφία λούνταν λιγότερο με τις ζωές των
μένει στον ξενώνα της και προσπαθεί Μουτίδου, Αλέξανδρος Μπουρδούμης άλλων και περισσότερο με τη δική
να κουμαντάρει τα χρέη, που της και η Κατερίνα Στικούδη. Αναμονή με τους, θα ήταν πιο ευτυχισμένοι» τόνισε
άφησε ο μακαρίτης (Σπύρος Φωκάς). ενδιαφέρον… ■ χαρακτηριστικά.
»ΚΟΥΦΟΣ: Κάτι…
ξεχωριστό προ-
ανήγγειλε ο Κων-
σταντίνος
Κουφός! Λίγους
μήνες μετά την τε-
λευταία του επι-
τυχία («Κέντρο Διερχομένων») ο
PersonaS φαίνεται έτοιμος για το νέο
του τραγούδι (σε, κατά πληροφορίες,
δικούς του στίχους - μουσική) και ν’
ανεβάσει ακόμη περισσότερο τα 108,2
εκατ. views, που τον καθιστούν, έτσι κι
αλλιώς, τον πιο επιτυχή, βάσει θεά-
σεων, καλλιτέχνη στην Ελλάδα.

26 ΜΠΟΤΡΙΝΙ: Τέλος στην 5ετή συνεργασία του με γνωστή αλυσίδα εστιατορίων φέρεται, σύμφωνα με δημοσιεύματα, με έβαλε
ο Κερκυραίος top chef. Αιτία; Διαφορά φιλοσοφίας, αλλά το «κακό» που έκρινε ότι γινόταν στα δικά του εστιατόρια, καθώς οι
περισσότεροιθεωρούσανπωςηαλυσίδατουανήκε. ΓΙΑΝΝΑΤΟΥ:ΕπιστροφήμετάαπόκαιρόστηντηλεόρασηγιατηνΜαρκέλλα,
που συμμετείχε, ως guest σε πρόσφατο επεισόδιο της επιτυχημένης σειράς «Το σόι σου». Στο ρόλο μιας… περίεργης ζωντοχήρας
(Βέρα),πουεισβάλεικαι…ανακατώνειτηζωήτουζευγαριούΚωνσταντίνος–Αντωνία. ΚΟΨΙΔΑΣ:Στοναέρα(τηςΕΡΤ2)βρίσκεται
ο νέος κύκλος της τηλεοπτικής εκπομπής «Η κουζίνα των μεταναστών» που παρουσιάζει ο Κερκυραίος ηθοποιός και σκηνο-
θέτης. «Ένα γευστικό ταξίδι στις γειτονιές της Αθήνας, ανιχνεύοντας νέες γεύσεις και συνταγές από μακρινούς προορισμούς»
κατά το official promo. Κάθε Κυριακή, στις 11.30.



ΣΑΚΗΣ ΡΟΥΒΑΣ ΦΩΤΟ: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΒΛΑΙΚΟΣ

ΥΠΑΡΧΕΙ ΛΟΓΟΣ
ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΟΜΑΣΤΕ
Σ’ ΑΥΤΟΝ ΤΟΝ ΠΛΑΝΗΤΗ!

●Η εξαιρετική, «εναλλακτική» συνέντευξη του Κερκυραίου ΓΡΑΦΕΙ Η
super star στην «Καθημερινή», μαγειρεύοντας παστιτσάδα!
Μαρία
Κατσουνάκη*

28 Ηαπομαγνητοφώνηση της τρίωρης συνάντησης με τον στην ψυχή μας. Υπάρχει ένας ανώτερος εαυτός μέσα μας, που
Σάκη Ρουβά ήταν ένα παλίμψηστο ήχων. Το μαγείρεμα μας καθοδηγεί αν μπορούμε να τον ακούσουμε. Το δύσκολο
της παστιτσάδας στην κουζίνα της μονοκατοικίας στον είναι να ευθυγραμμίσουμε τον ανώτερο εαυτό με το μυαλό μας
Νέο Βουτζά, ο κόκορας και το κοτέτσι δίπλα από τον και την καρδιά μας».
όμορφο κήπο με την πισίνα, τα μηνύματα και οι κλήσεις στο κι- «Σύνθετο...», σχολιάζω. «Είναι. Έχει κόπο», απαντά. «Τα πρώτα
νητό με ταχύτητα βροχόπτωσης. Συνέπεσε να είναι η ημέρα που χρόνια της ζωής σας ήταν δύσκολα, όπως διαβάζω. Όχι του
είχε κοινοποιηθεί η λήξη της δεκάχρονης συνεργασίας του με παραμυθιού, μέσα στο οποίο μοιάζει να ζείτε τώρα», λέω.
τον Κωνσταντίνο Καφίρη, υπεύθυνο επικοινωνίας και ατζέντη «Θα πρέπει να μου περιγράψετε τι εννοείτε “παραμύθι” για να
του που διαδέχθηκε τον Ηλία Ψινάκη. σας απαντήσω», αντιτείνει. Περιγράφω τις δυσκολίες των
Ησυχάσαμε λίγο μόνο όση ώρα το κρέας έβραζε στην κατσα- πρώτων χρόνων της ζωής του, τη φτώχεια, τις αντιξοότητες και
ρόλα. Μέχρι τότε, στο τσιγάρισμα των υλικών, ανακατεύονταν ύστερα τον μύθο. «Είναι μια συνέχεια όλα αυτά», αντιτείνει.
και οι ερωτήσεις με τις απαντήσεις. «Θα σας αντιπαραθέσω το δράμα της οικογένειας Ωνάση. Το
Η συζήτηση ξεκινάει με τις «αλλαγές στη ζωή» και τους «κύ- παραμύθι δεν έχει να κάνει με τα υλικά αγαθά. Πάμπλουτοι δυ-
κλους που κλείνουν». «Αναγκαίες γιατί σε βάζουν ξανά σε κί- στυχισμένοι και πάμπτωχοι ισορροπημένοι που βρίσκουν
νηση», λέει ο Σάκης Ρουβάς, ενώ μεταφέρει το κρέας ζεστό μέσα νόημα στον τρόπο που ζουν. Αυτό είναι από μόνο του μια ευ-
σε ένα κλειστό σκεύος «για να διατηρήσει τα υγρά του». «Στον λογία. Δεν θα πω ευτυχία. Το να είσαι ευτυχισμένος δεν είναι
καινούργιο κύκλο “σας πάει η ζωή” ή είναι επιλογή σας;», ρωτώ. το ζητούμενο σε αυτή τη ζωή. Το νόημα, είναι το ζητούμενο.
«Πολύ ωραία ερώτηση…», σχολιάζει αλλά χάνεται πάλι μέσα στη Να ζει κανείς για κάποιο λόγο. Είναι πάνω από τον στόχο, την
διαδικασία του μαγειρέματος. «Με συγχωρείτε πολύ που δεν ευτυχία».
απαντώ αμέσως αλλά πρέπει να συγκεντρωθώ σε αυτό που »Θα έλεγε κανείς ότι μιλάτε από θέση ισχύος.
κάνω». Ζητάει από την κοπέλα που είναι στο σπίτι λίγο πελτέ «Μέχρι τα 18 μου δεν ήμουν έτσι. Είμαι τυχερός που μπορώ να
ντομάτας, που δίνει, όπως λέει, «χρώμα και ένταση» στο φαγητό. δω όλες τις όψεις του νομίσματος. Επίσης, τι εννοείτε “ισχύ”;
«Εμείς έτσι το κάνουμε στην Κέρκυρα», υπογραμμίζει και δεν Την οικονομική ευρωστία; Είδατε πώς έχουμε συνδέσει τα
επιδέχεται μάλλον αμφισβήτησης. Σκεπάζει το φαγητό με το κα- πάντα με το χρήμα; Δεν λέω ότι με το χρήμα το πρακτικό κομ-
πάκι, παίρνει θέση απέναντί μου στο τραπέζι. μάτι της ζωής δεν γίνεται πιο εύκολο. Δεν σημαίνει ότι είναι
«Πιστεύω ότι η ζωή είναι ένας συνδυασμός. Υπάρχει λόγος που απαραίτητα καλύτερο…»
βρισκόμαστε σε αυτόν τον πλανήτη. Όπως ένα σχέδιο, το οποίο Αναφέρεται με ζέση στην πολύχρονη σχέση του με τη Μα-
μπορούμε ή να το υπηρετήσουμε είτε όχι. Είναι ελεύθερη η βού- ριάννα Βαρδινογιάννη και τον Σύλλογο Φίλων Παιδιών με Καρ-
λησή μας. Το ιδανικό είναι να ανιχνεύσουμε ποιο είναι το σχέδιο κίνο «Ελπίδα». «Άλλο να μιλάς κι άλλο να το βιώνεις. Τι να σας

πω… έχουμε χάσει το νόημα της ζωής. Συζητάμε για χρήματα, τασκευής βιοαερίου», παρατηρώ. «Ναι, είναι ένα παράδειγμα
για οικονομικά θέματα, και ξεχνάμε ότι ζούμε. Πρέπει να ξεκι- για νεότερους ανθρώπους να στραφούν στον πρωτογενή
νάμε τη μέρα μας με ένα “ευχαριστώ” που είμαστε καλά και μας τομέα, αναπτύσσοντας και την οικολογική τους συνείδηση. Εκ-
έχει δοθεί αυτό το δώρο. Ό,τι έχω δει και νιώσει εκεί, δεν ανα- δηλώθηκε πολύ μεγάλο ενδιαφέρον. Δεν το περίμενα… Νομίζω
πληρώνεται ούτε υποκαθίσταται από κάτι άλλο». ότι είναι μονόδρομος για τη χώρα ο πρωτογενής τομέας. Να
»Είπατε «υπήρξα τυχερός»... στραφούμε σε καθαρούς τρόπους παραγωγής ενέργειας. Όχι
«Όχι. Λάθος λέξη. Ευλογημένος. Γνώρισα τη ζωή σε μεγάλη μόνο δεν μας κοστίζουν αλλά έχουν παράπλευρα οφέλη. Το να
γκάμα των εμπειριών που προσφέρει.» παράγεις βιοαέριο σημαίνει ότι έχεις απορρυπάνει και την πε-
»Είναι η ομορφιά ευλογία; ριοχή από τα κόπρανα. Οι λύσεις υπάρχουν και είναι στην τε-
« Δεν συμπεριλαμβάνω την εμφάνιση. Η μορφή μας αντανακλά χνολογία».
την ψυχή μας. Λέω για την ομορφιά που αναδίνει το βλέμμα, η Στρώνει το τραπέζι, σερβίρει…
αύρα, η ενέργεια. Έχω δει όμορφους ανθρώπους χωρίς κλασική »Είστε 45, θα αφήσετε το τραγούδι και θα ασχοληθείτε με την
ομορφιά.» πολιτική;
»Σας περιέγραφαν πάντα με λυρισμό και επίθετα χωρίς τέλος. «Το τραγούδι είναι το μέσον επικοινωνίας μου με τον κόσμο. Ο
«Στην πραγματικότητα είμαι ένας καθρέφτης πάνω στον οποίο τρόπος μου να ενώνομαι με τον κόσμο. Δεν θα το αφήσω. Εξάλ-
ο καθένας βλέπει τον εαυτό του. Αν το σπουδαίο για κάποιον λου, όλοι μας ασκούμε πολιτική με τον τρόπο μας. Και από αυτά
είναι η κλασική ομορφιά, θα παρατηρεί αυτό. Αν είναι η κίνηση, που κάνουμε και από αυτά που δεν κάνουμε».
θα εγκωμιάζει την κίνηση ή την ενέργεια. Ο καθένας συνδέεται »Το σταρ σίστεμ αφήνει τους ανθρώπους να μεγαλώσουν;
με αυτό με το οποίο θέλει να συγκριθεί ή έχει και μπορεί να «Αν μου περιγράψετε τι είναι το σταρ σίστεμ, θα σας απαν-
αναγνωρίσει.» τήσω… Το σύστημα μέσα στο οποίο ζω με βοηθάει να μεγα-
»Δεν θέλατε κάποιες φορές να «στραπατσάρετε» το άψογο λώσω, να εξελιχθώ, να προχωρήσω. Το γεγονός ότι επικοινωνώ
της εμφάνισης; με ανθρώπους. Δεν είμαι, φυσικά, όπως ήμουν στα 18. Οι αν-
«Πέρασα περιόδους τη ζωή μου, που θεωρούσα την εξωτερική τοχές μειώνονται, αλλά όλα τα άλλα ωριμάζουν και γίνονται κα-
εμφάνιση κάτι πολύ σημαντικό. Είναι όμως ένας συνδυασμός λύτερα. Η συνειδητότητα με την οποία ζούμε βελτιώνεται στον
πραγμάτων. Δεν θα ήθελα να απομονώνουμε κάτι που αφορά χρόνο…»
μόνο την εμφάνιση, γιατί η άσκηση για παράδειγμα, βοηθάει Η ώρα είναι πλέον 4. Η εξώπορτα ανοίγει, τρία πολύ όμορφα
και στην υγεία. Υπάρχουν παράπλευρα στα οποία επενεργεί, παιδιά, η Αναστασία 9 ετών, ο Αλέξανδρος 6 και η Αριάδνη 5,
στη ζωή μας, στην καθημερινότητά μας. Ο καθένας μας είναι τρέχουν προς την κουζίνα ακολουθώντας την επιθυμία να συ-
πολλοί ρόλοι μαζί. Γιατί να βάζουμε ταμπέλες συνεχώς; Δεν εί- ναντήσουν τον μπαμπά τους, αλλά και την ακαταμάχητη μυ-
μαστε ένα πράγμα οι άνθρωποι αλλά πολλά μαζί. Το θέμα είναι ρωδιά του φαγητού.
αν τα αναγνωρίζουμε ή συμβαίνουν ερήμην μας. Οι άνθρωποι »Φωτογραφηθήκατε, μαζί με τη σύζυγό σας Κάτια Ζυγούλη,
που μας έχουν σφραγίσει είναι εκεί, εμείς τους ανακαλύπτουμε με τον Αρχιεπίσκοπο και ζητήσατε την ευλογία του. Για ποιο
σε διαφορετικές εποχές και χρονικές στιγμές. “Είμαι” όλοι οι λόγο;
άνθρωποι που έχω συναντήσει και με έχουν επηρεάσει κατά το «Κατ’ αρχάς, πρέπει να σας πω ότι είμαι βαθιά θρησκευόμενος
ελάχιστο. Ο εαυτός μας είναι τα πάντα. Είναι τι ανακαλύπτουμε και όχι με την κλειστή έννοια. Προσεύχομαι, διαλογίζομαι. Η
κάθε φορά. Τι επιλέγουμε κάθε φορά. Προσδοκώ και ελπίζω προσευχή είναι μια μορφή διαλογισμού, είναι ένας τρόπος εν-
να γίνομαι καλύτερος άνθρωπος. Γι’ αυτό εργάζομαι.» δοσκόπησης, σε βοηθάει να βρεις το κέντρο σου ξανά.»
Ο Σάκης Ρουβάς σηκώνεται, ανακινεί το φαγητό, παρακολουθεί «Αισθανθήκατε ότι το χάνετε;», ρωτώ. «Πολλές φορές… Το κέν-
την πορεία του. «Είμαστε σε πάρα πολύ καλό δρόμο», σχολιάζει. τρο χάνεται όταν δημιουργούμε μπλοκαρίσματα, με ιδέες και
Παρά τον εξαερισμό, το σπίτι έχει αρχίσει να μυρίζει παστι- σκέψεις που ανακυκλώνονται και αυτοτροφοδοτούνται. Ένας
τσάδα. Τσιμπάει το κρέας, «θέλει κι άλλο», μονολογεί. Προσθέ- εσωτερικός πόλεμος, με τον οποίο δεν είναι εύκολο να ζει κα-
τει (ζεστό) νερό. νείς. Ο Αρχιεπίσκοπος είναι υπέροχος άνθρωπος, εξαιρετικός.
Συμφωνούμε ότι έχει κάτι καθησυχαστικό η διαδικασία. «Μου Η Εκκλησία μας είναι πολλά πράγματα, όχι κάτι άκαμπτο και
άρεσε από μικρός να μαγειρεύω. Θυμάμαι τη γιαγιά να κόβει μονοδιάστατο. Σκεφθείτε ότι κι εγώ απέκτησα τέσσερα παιδιά
φέτες ψωμί και να τις αλείφει με τη σάλτσα, πριν γίνει το φα- συμβιώνοντας δέκα χρόνια. Και μετά παντρεύτηκα».
γητό. Πολλές φορές χορταίναμε από αυτό. Τέσσερα αγόρια. Τρία Με παρέλαβε από το μετρό ο μικρότερος αδελφός τού Σάκη
από τη μητέρα μου και ένα από επόμενο γάμο του πατέρα μου. Ρουβά, Απόστολος –η ομοιότητά τους είναι εντυπωσιακή– για
Θυμάμαι να μαζεύουμε τις ελιές, την πετσέτα με το ψωμί, τις να με οδηγήσει στο σπίτι, στον Νέο Βουτζά. Ο κ. Ρουβάς, όχι
ελιές, τη ντομάτα, το κρεμμύδι, ρίγανη, φέτα και λάδι. Πανδαι- μόνο βρήκε χρόνο μέσα στο πιεστικό πρόγραμμα των γυρισμά-
σία. Ο συνδυασμός με έκανε να αδημονώ να πάω να μαζέψω των του Voice για τον ΣΚΑΪ, αλλά θέλησε να ετοιμάσει και ο ίδιος
τις ελιές. Είχα επαφή με τη γη από τότε που γεννήθηκα. Μεγά- το «Γεύμα». Το μενού ήταν παστιτσάδα και σαλάτα. Η δική μου
λωσα σε ένα μέρος όπου ήταν εκτός σχεδίου πόλεως, σε χω- συμβολή, μια (σ.σ. αγοραστή) τούρτα σοκολάτα. O Σάκης Ρουβάς
ράφια, δασάκι, δέντρα. Είμαστε σε ένα δωμάτιο πέντε άτομα. μαγειρεύει –εξαιρετικά με διαβεβαιώνουν– και ένα άλλο κερκυ-
Μερικά πράγματα ήταν τραυματικά, κυρίως ο χειμώνας. Έσταζε ραϊκό φαγητό: ψάρι μπιάνκο. Στην κουζίνα, εκτός από τον φω-
η οροφή. Δεν θυμάμαι χειμώνα χωρίς να στάζει η οροφή. Εί- τογράφο Δημήτρη Βλάικο, τον βοηθό του, την κοπέλα από τις
μαστε και κοντά στον διάδρομο προσγείωσης των αεροπλά- Φιλιππίνες, είναι και μια κυρία που ταΐζει τον αβάπτιστο ακόμη,
νων. Κάθε φορά κουνιόταν η σκεπή. Τα θυμάμαι όλα αυτά πολύ Απόλλωνα, μόλις 1,5 έτους. Κάποια στιγμή εμφανίζονται και οι
καλά... Μεγαλώνοντας και με κάποιο θυμό πολλές φορές γονείς της Κάτιας Ζυγούλη. Φεύγοντας, ο Σάκης Ρουβάς με συ-
έβλεπα τον Ελαιώνα της Κέρκυρας, που είναι απέραντος, και νοδεύει στην έξοδο, αφού πρώτα με ξεναγεί στο, αρκετά μεγάλο,
εντελώς αναξιοποίητος. Θα μπορούσε να γίνει ένα υπέροχο κοτέτσι που συντηρεί. Μου έδωσε μάλιστα και έξι αυγά παραγω-
προϊόν – ένα. Να παράγουμε λάδι και να το εξάγουμε σε όλον γής του. ■
τον κόσμο».
«Ετοιμάζετε μια μεγάλη επένδυση στην Καρδίτσα. Μονάδα κα- Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στην
«Καθημερινή» στη στήλη «Γεύμα με την “Κ”».

Corfu έχεις… ταλέντο!

H μία, ψηλή, ξανθιά, γαλανομάτα. Παρουσιάστρια με αναλογίες κι εν γένει look μοντέλου με… τα όλα του, τυπάκι έξω καρδιά, μ’ αθλη-

τικό κορμάκι και δεμένα τα μαλλιά, σε φάση επιβίωσης, μέσ’ τη λασπουριά των Φιλιππίνων, την πάλη των αγωνισμάτων και τ’ αστεία

του Αρνούτογλου. Η άλλη, με κοντό, καστανόξανθο μαλλί. Μισή Κύπρια (κόρη της θεατρικής ηθοποιού, Ανδρούλας Αγαθάγγελου),

μισή Κορφιάτισσα (ο μπαμπά…), με πιο «αυστηρό» look, «όχημα» την (πραγματικά) καλή φωνή της (όπως ξεδιπλώθηκε, κατ’ αρχήν,

στο «Still got the blues» του Gary Moore) και προσδοκίες που υφέρπουν σε ονειροπολήσεις καριέρας στη μουσική σκηνή. Και last

but not least; Ο άνδρας της παρέας: νέος, στα 22, ωραίος (μάρτυς η Παπαρίζου), με καλή, χαρακτηριστική φωνή (καταπώς «αποκα-

λύφθηκε» στο απαιτητικό «Τράβα Σκανδάλη» της Πρωτοψάλτη) και Κερκυραίος, Άη Μαθιάς. Μια που τ’ άκουσε ο Sakis, μια που…

πετάχτηκε απ’ τη θέση του! Είναι η Μαντώ Γαστεράτου. Του «Nomads». Η Φανή Ζωχιού. Και ο Δημήτρης Θεοδοσιάδης. Των blind au-

ditions του «The Voice» (επιλογή, αντίστοιχα, των Έλενας Παπαρίζου και –who else?- Σάκη Ρουβά). Ισχύει: αν reality και talent shows

έχουν, την τελευταία 20ετία, κερδίσει τη δική τους, ισχυρή θέση στη σύγχρονη τηλεοπτική κουλτούρα, η Κέρκυρα προσέφερε διαχρο-

νικά το «κάτι». Επ’ αφορμή των τριών σύγχρονων new entries, το Corfu Magazine θυμάται τις 11+1 «εγχώριες» παρουσίες. Απ’ την

εποχή της παντοκρατορίας του… Μικρούτσικου, ως σήμερα.

■Δημήτρης Ράπτης την εποχή που μπήκε Ιωάννα Κουταλίδου, Μάρω Λύτρα,

The Bar (2002) στην «Φάρμα» του Κώστα Καραφώτη, Νίκο Μίχα και την

Mega. Με νικήτρια τελική νικήτρια, Καλομοίρα) μια δημο-

Ο πρώτος διδάξας… (150.000 ευρώ το έπα- σιότητα την έδωσε. Φωτογραφίσεις

«Παρών» στο θρυλικό θλο) μια… άλλη Ειρήνη, («Maxim»), συνεντεύξεις, εμφανίσεις σε

«The Bar» (με Στέλλα τη ναυαγοσώστρια Ειρήνη Πιπιτσούλη. νυχτερινά κέντρα, ακόμη και στο

Μπεζεντάκου και Λο- Ο συγκινητικός, Γρηγόρης Αρναούτο- πλευρό του Νότη Σφακιανάκη. Αλλά…

ρέντσο «Τι λες τώρα») γλου, οι μνήμες του… Ίζη (!) και οι εικό- Λίγα χρόνια μετά, επέστρεψε στην Κέρ-

Καριέρε), ο ξανθομάλ- νες α λά τίμια αγροτιά, με αξημέρωτα κυρα. Μακριά, πια, απ’ τα φώτα…

λης γόης, που μετά από 1,5 μήνα «εγ- αρμέγματα αγελάδων και κυριακάτικες
κλεισμού» στο Mega-σπίτι στο Γαλάτσι μονομαχίες σ’ αχυρώνες για… μια θέση ■Όλγα Βενετσιάνου

(και… ραβασακίων απ’ την πληθωρική, στον ήλιο «ξεπέρασαν» εν συνόλω την Dream Show (2006)

Μαίρη Γεώρτση) αποχώρησε για να όμορφη Ειρήνη, πρόσθεσαν, όμως,

κάνει δίσκο με τις ευλογίες της Νατα- άλλη μια τίμια καταγραφή στην περίο- To… κορφιάτικο

λίας Γερμανού (με την οποία του χρεώ- πτη Corfu List της ιστορίας. alter ego της

θηκε και σχέση). Ο Ράπτης ■Σαββίνα Λόις Πρωτοψάλτη (το
(παντρεμένος πια με την αγαπημένη μεγάλο της εί-

του, Άννα και πατέρας) δραστηριοποιεί- Fame Story (2004) δωλο), πήγε στο

ται, πλέον, επιχειρηματικά στην Κέρ- show μετά από

κυρα, πάνω στο βασικό του Μεγαλωμένη στην αίτηση που κατέ-

αντικείμενο, καθώς έχει σπουδάσει ορ- Κέρκυρα (έφυγε στα θεσε κρυφά η μη-

γάνωση εστιατορίων και μαγειρική / 18 για καριέρα στο τέρα της. Ιδιοκτήτρια σχολής (κι άλλοτε

chef). τραγούδι), μολονότι αθλήτρια) καράτε, ενθουσίασε φθάνον-

■Ειρήνη Τσαγκατάκη δεν προχώρησε τας εύκολα ως τον τελικό, γρήγορα

«τρελά», η συμμετοχή (2007) έβγαλε τον πρώτο της δίσκο

30 Φάρμα (2003) της στο (πρώτο ever) («Πες μου πού να μείνω» / ξεχώρισαν

talent show (με παρουσιαστή τον Αν- τα singles «Μπόρα» και «Μπορείς»),

Kρητικιά στην καταγωγή, για χρόνια, δρέα Μικρούτσικο, σαφή reality στοι- έκανε σειρά live εμφανίσεων, πολλές

όμως, κάτοικος Κέρκυρας, ομοίως και χεία και, πλην άλλων, Ραλλία Χρηστίδου, στο πλευρό καταξιωμένων καλλιτεχνών



● Μαντώ Γαστεράτου (Nomads) Φανή Ζωχιού και Δημήτρης Θεοδοσιάδης (The Voice) πρόθεσαν…
πράμα στη λίστα των Κερκυραίων που συμμετείχαν σε talent shows και reality της ελληνικής TV.

32 (Μαρινέλλα, Ρέμος, Λίντα, Βιολάρης, Χω- «έδρα» του (chef – ιδιο- ■Σπύρος Καίσαρης
ματά, Κουμιώτη, Αλκαίου κ.λπ.), ενσω- κτήτης) το «Romo d’ Oro» The Voice (2016)
ματώθηκε στο μουσικό σχήμα (συν άλλες, κατά καιρούς,
«Ρωγμές», έκανε «στέγη» της την συνεργασίες). Προχώρησε Έγινε viral στο διαδίκτυο ως
Κύπρο και… συνεχίζει! στο παιχνίδι (με παρουσιά- «ο 17χρονος Κερκυραίος που
■Φρίξος Παπαδάτος στρια τη Μαίρη Σινατσάκη και… κριτές ξεσήκωσε τον Σάκη Ρουβά!»
Ελλάδα έχεις ταλέντο (2010) τους Λευτέρη Λαζάρου, Γιάννη Λουκάκο Αφορμή, η εκρηκτική του ερ-
και Δημήτρη Σκαρμούτσο), δίχως, πάν- μηνεία στο «Θα πάρω φόρα» (Κίτρινα
O γνωστός κι αγαπητός τως, να φθάσει στον τελικό, ο οποίος Ποδήλατα), που του εξασφάλισε «αέρα»
street artist, δημιουργός (για την ιστορία) δεν… έγινε ποτέ, ελλεί- μια θέση στην ομάδα του Κερκυραίου
των περίφημων πινάκων ψει ρευστού για την κάλυψη των υπο- super star. Τελικά, συνέχισε έως το δεύ-
με σπρέι σε χρόνο… dt, χρεώσεων της παραγωγής έναντι των τερο επεισόδιο των Battles, όταν «μονο-
που το καλοκαίρι, κάνο- συντελεστών! Σημεία των καιρών… μάχησε» με το Γ. Ματσιούλα στο «Let me
ντας μια βόλτα κατά Πεν- ■Άρης Πλασκασοβίτης entertain you», με τον coach Sakis να…
τοφάναρο μεριά δεν «παίζει» να μην YFSF (2014) συνεχίζει τον «Ματσιού». Το περασμένο
έχετε πετύχει! Εκεί, από το 2001, με καλοκαίρι εμφανίστηκε (και ξεχώρισε) με
σειρά ατομικών κι ομαδικών εκθέσεων Ο μοναδικός με double τον Πάνο Μουζουράκη στη συναυλία του,
στο ενεργητικό του απ’ το 1990 (πολλά παρουσία. Μετά το στο Π. Φρούριο. Έχει μέλλον…
έχουν πουληθεί στο εξωτερικό), συμμε- Greek Idol , το Your Face ■Ευτυχία Μαυροπούλου
τείχε στο… ταλαντούχο project του 2010 Sounds Familiar . The Voice (2016)
(με Χρήστο Φερεντίνο και κριτές του «Άρης», βλέπεις, σημαί- Πρωτοεπιχείρησε στο Voice
Ηλία Ψινάκη, Ευγενία Μανωλίδου και νει και υποκριτική. Από του 2015, αλλά δεν κατάφερε
Βαγγέλη Περρή), εντυπωσιάζοντας τους παιδικό θέατρο (όπως ο «Μάικ ο Φασο- να περάσει στα battles. Επέ-
πάντες! Ως τους ημιτελικούς έφθασε. λάκης»), μέχρι ροκ όπερα («Δαίμονες», στρεψε και με την εξαιρετική
Μια ανάσα απ’ τους finals. Ήταν όμως, «Rent», «Οι Καμπάνες του Edelweiss») της ερμηνεία στο «At Last»
η χρονιά του… τραγουδιού. κι… Επίδαυρο, (το καλοκαίρι «Sweeney της Etta James, έκανε τον Μαραβέγια να…
■Άρης Πλασκασοβίτης Todd», με Καμεράτα). Εμφανές: «σπίτι» δώσει το πράσινο φως! Φοιτήτρια στο
Greek Idol (2011) του, το μιούζικαλ. Ο άψογος συνδυα- Πάντειο, με πολυετείς σπουδές σε μου-
σμός (και μ’ ανοικτή πρόσκληση απ’ το σική (πιάνο, κόρνο) και τραγούδι, κόρη
Καλή φωνή, pop ει- Μπρόντγουεϊ). Τον ξεδίπλωσε έξοχα στο του τ. αρχιμουσικού της «Μάντζαρος» και
κόνα, ωραία παρουσία, YFSF, όπου, πάντως, παρά τις «ψαγμέ- με δυο αδέλφια επαγγελματίες τρομπετί-
υπόβαθρο (σπουδές, νες» εμφανίσεις (ως Beyonce, Michael στες, διατηρούσε παράλληλα μπάντα,
πλην άλλων, στην Κρα- Jackson, Kate Perry, Δάκη, Τέρη Χρυσό) τους «Kings for a day». Αποκλείστηκε στα
τική Σχολή Ορχηστρικής είδε να… το σηκώνει ο Σαββιδάκης. νοκ-άουτ, ένα βήμα απ’ τα live.
Τέχνης), χαμόγελο… Ο ■Σπύρος Διαβάτης ■Σπύρος Καββάδας
(για τους φίλους) «Sakis», στα 21 του, X-Factor (2016) The Voice (2016)
με, νωρίτερα, παρουσία στο «Steps» Σπουδαστής Μουσικής Εntry εκ Παξών… Συνέβη
(ΑΝΤ-1), άφησε το στίγμα του στο show Τεχνολογίας και Ηχολη- πέρσι, Δεκέμβρη του ’16, με
(αποχώρησε στο 7ο live / ερμήνευσε τα ψίας στη Θεσσαλονίκη, τον 35χρονο νησιώτη και
«Καλύτερο Ψέμα» και «All right Now) προκρίθηκε απ’ όλες τις αφήνει άφωνο κοινό κι επι-
και μολονότι (έχει πει ότι) αντιμετώπισε προκριματικές φάσεις τροπή ερμηνεύοντας (στο
πρόβλημα διαχείρισης της γρήγορης ίσαμε τα live, όπου εντάχ- 11ο επεισόδιο των Blind Auditions) «Το
δημοσιότητας, «έχτισε» γερό βιογρα- θηκε μέλος των (τετραμελών) «Αυτή & Καραντί» των Μικρούτσικου – Καββα-
φικό (και) στο τραγούδι. Συνεργασίες Αυτοί» (κατηγορία Groups) με… μέντορα δία κι αναγκάζοντας και τους τέσσερις
(π.χ. Κοκκίνου, Σάττι) και το ’15, το τον Θοδωρή Μαραντίνη (και καθηγήτρια κριτές να γυρίσουν με… σπινιά, προτού
πρώτο του τραγούδι: «Να ήταν ψέμα» φωνητικής, την Έλενα Πατρόκλου). Στα 23 επιλέξει, τελικά, το team του Πάνου
(υπογραφή, Otherview). Πριν το «Εδώ του, με εμφανίσεις σε stages της συμ- Μουζουράκη. Εντέλει, αποχώρησε στα
να Μείνεις». πρωτεύουσας, λάτρης της κιθάρας απ’ τα 4ο Battles (ερμήνευσε το «Δεν είμαι
■Αριστοτέλης Μέγκουλας εφηβικά του χρόνια, έφθασε, τελικά, ως άλλος»). Μαθητής του Νότη Μαυρουδή,
Master Chef (2013) το δεύτερο live, oπότε τον… έφαγε η το 2012 κυκλοφόρησε την πρώτη του
Γεννημένος Παρίσι, μεγαλωμένος στον κρίση (όχι του κοινού, αλλά) των κριτών δισκογραφική δουλειά («Οθρόλιθος»)
Πειραιά, σπουδές στην Μπολόνια (όπου (Τάμτα, Πέγκυ Ζήνα, Γιώργος Θεοφάνους). συνεχίζοντας με live εμφανίσεις σ’ όλη
μυήθηκε στα μυστικά της μαγειρικής), Κρίμα… τη χώρα. ■
«πολίτης Κέρκυρας» εδώ και χρόνια, με

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΠΙΤΣΑΣ αρχίζουν να την επισκέπτονται, για να δοκιμάσουν αυτό το
φαγητό που τρώνε οι φτωχοί και το φτιάχνουν άντρες που
Όλα ξεκίνησαν από την αρχαία Ελλάδα … ονομάζονται πιτσαγιόλοι.
Πρώτοι οι Έλληνες είχαν την ιδέα να φτιάξουν ένα στρογγυλό λεπτό ψωμί, 18ος αιώνας μ.Χ
για να το χρησιμοποιήσουν σαν πιάτο, το ονόμασαν πλακούντος και το Η βασίλισα Μαρία Καρολίνα Λορένα διατάζει να φτιαχτεί
έψηναν με διάφορα υλικά, το προτιμούσαν οι εργαζόμενοι άντρες γιατί φούρνος στο καλοκαιρινό παλάτι, για να μπορεί ο σεφ να δη-
ήταν οικονομικό και εύκολα μεταφερόμενο. μιουργεί πίτσες για αυτήν και για τους καλεσμένους της.
6ος αιώνας π.Χ. 19ος αιώνας μ.Χ
Περσική αυτοκρατορία, οι στρατιώτες του Δαρίωνος του μεγάλου οι 1889 χρονιά σταθμός στην ιστορία της πίτσας.
οποίοι ήταν συνηθησμένοι σε μεγάλες πορίες, έψηναν πάνω στις ασπίδες Η γυναίκα του βασιλιά Ουμπέρτου 1ου, Μαργαρίτα είχε πάει
τους λεπτό ψωμί και έπειτα το κάλυπταν με τυρί. στη Νάπολι για διακοπές, δεν ήταν δυνατό να μη δοκιμάσει
3ος αιώνας π.Χ. αυτό το έδεσμα, κάλεσε λοιπόν τον πιο φημισμένο πιτσαγιόλο
Ο Porcius Cato έγραψε την πρώτη ιστορία της Ρώμης. Σε ένα σημείο ανα- (σεφ πίτσας) Ραφαέλ Εσπόζιτο για να δοκιμάσει τις σπεσιαλιτέ
φέρει ότι έτρωγαν, λεπτό στρογγυλό ψωμί με ελαιόλαδο, μυρωδικά και του. 3 είδη πίτσας έφτιαξε εκείνη τη μέρα , η πρώτη με χοι-
μέλι, τα οποία τα έψηναν στην πέτρα. ρινό, τυρί και βασιλικό, η δεύτερη με σκόρδο,λάδι και τομάτες
1ος αιώνας π.Χ. και η τρίτη με μοτσαρέλα, βασιλικό και τομάτες (τα χρώματα
Ο αρχαίος «Μαμαλάκης» των Ρωμαίων, Marcus Gavius Apicius, άριστος της Ιταλικής σημαίας) . Η τρίτη πίτσα άρεσε στη βασίλισα
μάγειρας που αγαπούσε το φαγητό τόσο πολύ και αυτοκτόνησε όταν κα- τόσο πολύ που έστειλε γράμμα στον πιτσαγιόλο για να τον ευ-
ταστράφηκε οικονομικά από φόβο ότι δε θα είχε χρήματα για να φάει, χαριστήσει. Ο Ραφαέλ Εσπόζιτο προς τιμή της βασίλισας ονό-
αναφέρει στο βιβλίο του, σε μια συνταγή του, για βάση από ψωμί στην μασε την τρίτη πίτσα «μαργαρίτα», ένα όνομα που ακόμα και
οποία έβαζε πάνω κοτόπουλο, τυρί, σκόρδο, πιπεριά και λάδι. σήμερα μετά από 117 χρόνια, θα το βρούμε σχεδόν σε όλες τις
16ος αιώνας μ.Χ. πιτσαρίες και φυσικά στην πρωτεύουσα της πίτσας, τη Νά-
1522 έρχονται οι τομάτες για πρώτη φορά στην Ευρώπη, έτσι οι Ιταλοί πολι.
προσθέτουν πρώτοι σάλτσα τομάτας και έτσι δημιουργείτε η πρώτη απλή Μετά από λίγα χρόνια, μαζί με τους Ιταλούς που μετανα-
πίτσα. στεύουν στην Αμερική, μεταναστεύει και η πίτσα, πρώτος
17ος αιώνας μ.Χ σταθμός της το Σικάγο.
Η πίτσα έχει αποκτήσει δημοτικότητα στην Νάπολι και ανώτερες τάξεις Από τότε μέχρι σήμερα έχουν φτιαχτεί χιλιάδες είδη πίτσας
και ζύμης : παχιά, λεπτή, μέτρια, σκεπαστή, με μυρωδικά, με
διάφορα είδη τυριών, ψημένη, σε ηλεκτρικό φούρνο, σε
φούρνο με ξύλα, σε γκάζι, ακόμα και στα κάρβουνα.■

ΚΟΡΦΙΑΤΙΚΑ ΒΡΑΒΕΙΑ

Βράβευσαν την
Άννα… Βανδή!

Για 36η χρονιά η εκδήλωση – θεσμός, στο θέατρο Βέμπο δίχως να λείψουν τα… απρόοπτα!

34 Με τη λαμπερή, Δέσποινα Βανδή, μεταξύ εκείνων που βρα- λου, δεδομένης της δικαιολογημένης απουσίας της, λόγω γυρι-
βεύτηκαν, πραγματοποιήθηκαν, τέλη Οκτώβρη και για σμάτων για το τηλεπαιχνίδι που παρουσιάζει.
36η χρονιά, τα Κορφιάτικα Βραβεία, στην Αθήνα. Εξαίρεση στον… κανόνα, αποτέλεσε το βραβείο «Ζωή Λάσκαρη»,
Η εκδήλωση - θεσμός, ο οποίος άρχισε το 1981 δια χειρός του στην Κάτια Δανδουλάκη (το παρέλαβε η Νταίζη Λεμπέση), το
(ιδρυτή και προέδρου) Δημήτρη Μουζακίτη και τελεί υπό τους τιμητικό βραβείο στην Τζένη Ρουσσέα (το παρέλαβε η κόρη
κόλπους της Ακαδημίας Ελληνικών Βραβείων Τέχνης, έλαβε της) και το Α’ Ανδρικής Ερμηνείας στον Γιώργο Κιμούλη (νω-
χώρα στο θέατρο Βέμπο, δίχως, πάντως, να λείψουν οι στιγμές… ρίτερα, παρέλαβε το βραβείο σκηνοθεσίας, αλλά κατόπιν
αμηχανίας (γενικώς, παρατηρήθηκε μια οργανωτική ανεπάρ- αποχώρησε). ■
κεια), με κορυφαία αυτή, κατά την οποία η Βανδή κλήθηκε να
παραλάβει το ειδικό βραβείο «Σοφία Βέμπο» ως… Άννα Βίσση! ●Τα βραβεία
Η ίδια, πάντως, αντιμετώπισε ψύχραιμα και με χιούμορ το… ατό-
πημα, λέγοντας ότι της έχει ξανασυμβεί κι αποκαλύπτοντας, πα- #Ειδικά έπαθλα: Κώστας Τσιάνος, Δέσποινα Βανδή, Τζένη Ρουσ-
ράλληλα, μια ιστορία από παλιότερη βράβευσή της, στην οποία σέα, Άγγελος Αντωνόπουλος, Μανώλης Παντελιδάκης, Κάτια Δαν-
ο παρουσιαστής την είχε πει... Καίτη! δουλάκη, Αφοί Τάγαρη (για τις καλύτερες παραστάσεις του
Το βραβείο απονεμήθηκε στην Δέσποινα Βανδή για την εξαιρε- καλοκαιριού), Θεατρικές Σκηνές (για την πολυδάπανη παραγωγή
τική, πρωταγωνιστική της εμφάνιση, ως «Ντόνα», στο Μιούζικαλ του χειμώνα).
«Mamma Mia». Ενώ στο παρελθόν το έχουν παραλάβει προσω-
πικότητες των τεχνών και του πολιτισμού, όπως η Μαρινέλλα, η #Διαγωνιστικά έπαθλα: Γιάννης Στάνκογλου (καλύτερη ανδρική
Βίκη Λέανδρος και η Νανά Μούσχουρη. Πλην, δε, Βανδή, με ει- ερμηνεία, «Επτά επί Θήβας»), Γιώργος Κιμούλης (σκηνοθεσία και
δικό βραβείο τιμήθηκαν και άλλες σημαντικές προσωπικότητες Α’ Ανδρικής ερμηνείας, «Επικίνδυνες Σχέσεις»), Μαριάννα Τόλη
της υποκριτικής τέχνης, όπως οι Μάρω Κοντού, Άγγελος Αντω- (Παιδικό Θέατρο), Βασίλης Χαραλαμπόπουλος, Δημήτρης Ίσα-
νόπουλος και Δέσποινα Μπεμπεδέλη. ρης, Δημήτρης Μαραμής (βραβείο «Μίμη Πλέσσα για μουσική
Εξάλλου, την… πρώτη του εμφάνιση έκανε φέτος ένα νέο βρα- θεατρικού έργου), Γιώργος Παπαγεωργίου (για την ερμηνεία του
βείο, μετά από πρόταση του προέδρου και με απόφαση της ορ- στη «Δύναμη του Σκότους»), Πέγκυ Τρικαλιώτη (για την ερμηνεία
γανωτικής επιτροπής: «Ζωή Λάσκαρη». Εις μνήμην της της στο «Δύναμη του Σκότους»), Θεοδώρα Σιάρκου (για καλύ-
αξέχαστης ηθοποιού που «έφυγε» πρόσφατα και είχε βραβευθεί τερη ερμηνεία στην παράσταση «Μετά τη Βάρκιζα»), Μπέττυ
(πέρσι) με το τιμητικό βραβείο « Νίκος Κούρκουλος» και παλαι- Μαγγίρα (για το «Mamma Mia»), Mαίρη Βιδάλη (για την Λέλα Κα-
ότερα (1982) με το Α’ γυναικείου ρόλου κωμωδίας για την ερμη- ραγιάννη), Κάρολος Παυλάκης (θεατρική παραγωγή), Μυρώδης
νεία της στο έργο «Η Ντόρις και ο γυαλάκιας». Αδαμίδης (για το «Μετά τη Βάρκιζα»), παραστάσεις «Curing
Στα… νέα ήθη και η «απόσυρση» κάποιου βραβείο, στην περί- Room», «Η μεγάλη χίμαιρα», «Βίκτωρ ή τα παιδιά στην εξουσία»,
πτωση που ο «νικητής» απουσίαζε. Η, πιο ορθά, η λήψη τους «Μετά τη Βάρκιζα» (καλύτερη θεατρική παράσταση).
από την Άννα Φόνσου για «Σπίτι του ηθοποιού», αν και ιδιαιτέ-
ρως συζητήθηκε, ως αδικία, η μη απονομή στη Βίκυ Σπυροπού-



ΦΩΤΟ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΕΡΖΗΣ● Ο Κερκυραίος ερευνη-
τής, μέλος της ομάδας
που κατέκτησε το φετινό
Nobel Φυσικής, σε μια
αποκλειστική εξομολό-
γηση στο Corfu Magazine

Ολα άρχισαν με ένα μίνι αίτημα: «Χάρη… Μη με γράψεις “Νομπελίστα”!» Το ακούσαμε. Και, διακριτικά,
το λησμονήσαμε! Ανέκαθεν, βλέπετε, το δημοσιογραφικό δαιμόνιο είχε, π’ ανάθεμά το, τ’ άγιο χούι να
μην επιτρέπει σε μία λεπτομέρεια (ή, έστω, στην παροιμιώδη σεμνότητα ενός πραγματικά σπουδαίου)
να του χαλάσει μια ωραία ιστορία (κι έναν ακόμη ωραιότερο τίτλο). Εξάλλου, είναι κι αυτό: για το σύμ-
παν της κερκυραϊκής συνείδησης (με τις χαριτωμένες του υπερβολές) δεν «έπαιξαν» ποτέ ιδιαίτερα δι-
λήμματα: «To Nobel; Ο Μιχάλης…» Λήξις… Όπως και να ‘χει, πέρα από τυπικότητες, επιστημονικές
ιεραρχίες και άβολες ακρίβειες, η παρουσία του Μιχάλη Αγάθου στο πολυεθνικό team (LIGO-Virgo)
που, 100 χρόνια μετά, επιβεβαίωσε τον Αϊνστάιν (ανίχνευση βαρυτικών κυμάτων, θεωρία σχετικότη-
τας), κάνοντας κτήμα του το «δισκοπότηρο» της σουηδικής Ακαδημίας, τάραξε, μ’ ευλογημένο λέιζερ,
όχι μόνο τους προσωπικούς, αλλά και τους συνολικά κορφιάτικους proud codes. Λίγο λούστρο, λίγο
φως… Απ’ την αιώνια λιακάδα ενός υπέροχου μυαλού…

36

ΓΡΑΦΕΙ Ο

Ηλίας
Αλεξόπουλος

ΙΝΤΕRVIEW
ΜΙΧΑΛΗΣ ΑΓΑΘΟΣ

«Ο ΑΪΝΣΤΑΙΝ
ΘΑ… ΕΠΕΦΤΕ
ΓΙΑ ΥΠΝΟ!»

●Γιατί δε θες το «Νομπελίστας»; ανακάλυψη 11 Φλεβάρη. Κάποιοι, βέβαια, είπαν ότι δεν ήμαστε 37
«Γιατί δεν είμαι! Ο τίτλος… αιωρείται από όσμωση και μόνο, κυ- στη λίστα επειδή είχαν υπάρξει κάποιες διαρροές…»
ρίως δημοσιογραφικά. Το Nobel το πήραν οι τρεις ιδρυτές του ●Θυμίσου λίγο τη στιγμή που «συνέβη» η ανακάλυψη…
LIGO, οι οποίοι έχουν αφιερώσει τη ζωή και την καριέρα τους για «Ήταν 14 Σεπτέμβρη του 2015. Του Σταυρού. Εγώ, τότε, στην Ολ-
να “χτίσουν” όλο αυτό το πράγμα, που για τέσσερις δεκαετίες λανδία. Μόλις είχα τελειώσει και υποβάλει τη διατριβή μου και
αναβαθμίζεται. Με πιο δύσκολο κομμάτι την εύρεση τρόπων χρη- είπα να κάνω διακοπές. Είχε ο κολλητός μου ένα γάμο στην Αθήνα
ματοδότησης του προγράμματος –χρηματοδότηση, διαχρονικά, και μετά από… γλέντι τρικούβερτο, το πρωί, κατά τις 11, αρχίζω
δισ. δολαρίων (το ευρωπαϊκό πρόγραμμα, το Virgo, είναι πολύ να λαμβάνω ειδοποιήσεις. Επικρατεί ένας πανικός από ανταλλαγή
πιο νέο και ακολούθησε τα μονοπάτια που άνοιξε το αμερικάνικο, e-mail, αλλά η αρχική εντύπωση είναι ότι μάλλον ήταν κάποια
LIGO). Oπότε, σε καμιά περίπτωση δεν μπορείς να βάλεις τον δοκιμή των πειραματικών, κάποιο τεχνητό σήμα. Καθώς ήταν
εαυτό σου στην ίδια μοίρα…» μόλις η τρίτη μέρα λειτουργίας των ανιχνευτών (είχαν περάσει
●Μιλάμε για τους Ράινερ Βάις, Μπάρι Μπάρις και Κιπ Θορν… ένα στάδιο τετραετούς αναβάθμισης για τη βελτίωση των επι-
«Σωστά. Αν και ο τρίτος, κανονικά έπρεπε να είναι ο Σκωτσέζος δόσεων και τη δυνατότητα λήψης πιο μακρινών σημάτων). Πί-
πειραματικός, Ρόναλντ Ντρέιβερ. Αυτή ήταν η αρχική “Τρόικα” στευαν, λοιπόν, όλοι ότι αποκλείεται σε μόλις τρεις ημέρες
του LIGO: Βάις, Ντρέιβερ, Θορν. Δύο πειραματικοί κι ένας θεω- λειτουργίας να παίρναμε ένα τόσο δυνατό σήμα. Αλλά όταν τσέ-
ρητικός. Κάπως δυσλειτουργικό σχήμα, όμως, καθώς ήταν και οι καραν… Όχι μόνο ήταν πραγματικό σήμα, αλλά ήμαστε κι 100%
τρεις “τρελοί επιστήμονες” και δεν μπορούσαν να σπρώξουν το σίγουροι. Γιατί το λογισμικό που χρησιμοποιούνταν για να εισάγει
project διοικητικά. Εκεί, λοιπόν, ήρθε ο Μπάρινς, βάζοντας τάξη. τεχνητά σήματα στους ανιχνευτές ήταν εκτός λειτουργίας! Άρα,
Ο Ντρέιβερ, όμως, είχε για χρόνια γεροντική άνοια και πέθανε δεν γινόταν να προέρχεται το σήμα από εκεί. Ε, εκεί ανατριχιά-
πριν από μερικούς μήνας. Και κατά κανόνα το Nobel απονέμεται σαμε όλοι. Παγκοσμίως!»
μόνο σε εν ζωή επιστήμονες…» ●Το αμέσως επόμενο διάστημα;
●Ισχύει ότι το βραβείο ήταν να έρθει από πέρσι και χάσατε τις «Απ’ εκείνη τη στιγμή, μέχρι τη σχετική δημοσίευση, μεσολάβη-
προθεσμίες; σαν πέντε μήνες πυρετώδους δουλειάς από όλους. Να βγουν τα
«Ναι, υπάρχει αυτή η παραφιλολογία. Οι προθεσμίες υποβολής αποτελέσματα, να γίνει ακριβώς κατανοητό περί τίνος επρόκειτο,
των υποψηφίων ήταν αρχές Φλεβάρη κι εμείς ανακοινώσαμε την να ερμηνευθούν τα αποτελέσματα… Δούλεψα περισσότερο κι απ’

38 το είναι εύκολο να τη ζήσεις ή να την παραλληλίσεις
διδακτο- με κάτι. Είναι σαν να κατακτάς στο ποδόσφαιρο
ρικό μου. Αλλά ο το… Παγκόσμιο Κύπελλο! Κάπως έτσι φαντά-
ενθουσιασμός ήταν αξεπέραστος. ζομαι ότι νιώθουν και οι ποδοσφαιριστές.
Μια μελέτη που είχα αναλάβει εγώ, ήταν να μετρήσουμε αν το Αυτοί θα το άλλαζαν με κάτι;»
σωματίδιο που ευθύνεται για τη βαρυτική αλληλεπίδραση (θε- ●Πώς ένας νεαρός Κερκυραίος, μπήκε
ωρητικά, το «βαρυτόνιο»), είχε μάζα. Η θεωρία προέβλεπε ότι σε μια πολυεθνική ομάδα - κολοσσό,
είναι άμαζο. Τη στιγμή που έκανα την ανάλυση και είδα το πρώτο όπως η LIGO;
γράφημα που έδειχνε ότι αυτό που βλέπουμε είναι συμβατό με «Ήμουν αρκετά τυχερός. Μετά τις με-
τη θεωρία και φαίνεται να μην έχει μάζα, θα τη θυμάμαι μια ζωή. ταπτυχιακές μου σπουδές πάνω στη
Ήταν κάτι συγκλονιστικό…». θεωρία της κβαντικής βαρύτητας –
●Ο Αϊνστάιν, πώς λες να αντιδρούσε ακούγοντας τα μαντάτα; πολύ hardcore θεωρία-, ήμουν με-
«Ο Αϊνστάιν, πρώτα διατύπωσε τη θεωρία της σχετικότητας, το ταξύ θεωρίας και πειράματος.
1915, και το 1916 απέδειξε την ύπαρξη βαρυτικών κυμάτων στη “Διχασμένος” μεταξύ ενός διδακτορι-
θεωρία αυτή. Αλλά εκ των υστέρων, υπήρξε μια περίοδος, όπου κού σε θεωρητική φυσική κι ενός πιο
προσπάθησε να αποδείξει ότι το φαινόμενο αυτό με τα βαρυτικά “πρακτικού”. Θεώρησα, λοιπόν, πως
κύματα δεν έχει φυσική οντότητα, αλλά είναι απλά ένα μαθημα- ένα διδακτορικό στα πειράματα βα-
τικό κατασκεύασμα δίχως ισχύ στον πραγματικό κόσμο. Δηλαδή, ρυτικών κυμάτων είναι το πιο κοντινό
πήγε να αναιρέσει την αρχική του ανακάλυψη – την οποία εμείς από πειραματικής άποψης, για να μας
επιβεβαιώσαμε. Να αντικρούσει τον ίδιο τον εαυτό. Μάλιστα, δώσει κάτι χειροπιαστό – όντας σε
προσπάθησε να δημοσιεύσει και μια εργασία που να λέει ότι δεν σχέση με την κβαντική βαρύτητα. Έτυχε
υπάρχουν βαρυτικά κύματα, η οποία απορρίφθηκε απ’ το περιο- να βρω μια ομάδα στο Άμστερνταμ, που
δικό στο οποίο απευθύνθηκε, γεγονός που του προκάλεσε με- είχε μια θέση για διδακτορικό και βοήθησε
γάλο εκνευρισμό - δεν ξαναδημοσίευσε εκεί τίποτα. Είναι το ίδιο πολύ το γεγονός ότι ο καθηγητής μου ήταν
περιοδικό , στο οποίο δημοσιεύτηκε το 2016 η δική μας παρα- πολύ ενεργός σ’ αυτή την παγκόσμια συνερ-
τήρηση! Τώρα, πώς θα αντιδρούσε… Φαντάζομαι ότι θα ήταν πα- γασία. Έτσι μπήκα…»
νευτυχής, αλλά νομίζω ότι, τελικώς, ήταν τόσο σίγουρος για όσα
είχε διατυπώσει που θα… έπεφτε για ύπνο!» ●Μιλάμε για μια ομάδα με 1000 επιστήμονες
●Τη διάκριση αυτή, θα την άλλαζες με κάτι; διαφορετικών ηλικιών, φιλοσοφίας, εθνικότητας,
«Δύσκολη ερώτηση… Είναι μια πολύ ξεχωριστή εμπειρία, που δεν κουλτούρας. Δεδομένες, άρα, οι διαφορετικότητες.
Πώς «γεφυρώνονται»;
«Ένα απ’ τα πιο ωραία πράγματα σ’ αυτή τη συνεργασία
είναι ότι, κατά βάση, είναι στελεχωμένη από νέα άτομα. Ακόμη
και οι senor καθηγητές είναι σχετικά νέοι – τουλάχιστον, πνευ-
ματικά. Βέβαια, απ’ τα μεγαλύτερα προβλήματα όταν έχεις να κά-
νεις με μια τόσο μεγάλη ανακάλυψη, είναι πως, σε μια ομάδα
εκατοντάδων ατόμων, με τόσες πολλές αυθεντίες, που όλοι κα-
λούνται να γράψουν - δημοσιεύσουν ένα ιστορικό άρθρο, ανα-
πόφευκτα θα υπάρξουν διαφωνίες και συχνά ισχυρές. Στο τέλος,
όμως, επικράτησε ο ενθουσιασμός όλων να ανακοινωθεί με τον
καλύτερο τρόπο ένα τόσο μεγάλο αποτέλεσμα. Αναδεικνύοντας
μέσα απ’ τις διαφωνίες το καλύτερο αποτέλεσμα…».
●Παλαιότερα η επιστημονική κοινότητα χαρακτηριζόταν από
μια εσωστρέφεια. Η persona του… τρελού επιστήμονα, ανακα-
λύψεις που έμοιαζαν να «αφορούν» μόνο την κοινότητα, δίχως
σκοτούρα να «επικοινωνηθούν» κατανοητά στο ευρύ κοινό.
Αυτό έχει αλλάξει. Πώς;
«Δύσκολη η απάντηση. Όντως, η ίδια η επιστημονική κοινότητα
κατάλαβε τις τελευταίες δεκαετίες ότι υπάρχει η ανάγκη μετάδο-
σης της έρευνας και των αποτελεσμάτων της στο ευρύ κοινό,
ώστε να καταλαβαίνει και ο απλός κόσμος τη σημασία. Και, φυ-
σικά, να δικαιολογούνται τα ποσά που ξοδεύονται στην έρευνα.
Επιπλέον, έχει αρχίσει να αποκτά ο κόσμος μια πιο άμεση επαφή,
λόγω των σύγχρονων Μέσων. Το internet σαφέστατα έπαιξε με-
γάλο ρόλο. Όχι μόνο στη διάδοση της πληροφορίας. Αλλά και
την παρουσίασή της, με ελκυστικό τρόπο (εικόνες, video), τι συμ-
βαίνει στην έρευνα. Δίχως, τόσο, “ξύλινους” όρους. Κάτι που πα-
λαιότερα στην ακαδημαϊκή έρευνα δεν υπήρχε…»
●Το… μικρόβιο το είχες από μικρός;
«Απ’ όταν θυμάμαι τον εαυτό μου. Η αναζήτηση της αλήθειας,
του τρόπου που λειτουργεί η φύση, του μη προφανούς, να εξη-
γήσω πράγματα που δεν καταλάβαινα. Όταν, τότε, με ρωτούσαν
“τι θες να γίνεις όταν μεγαλώσεις”, έλεγα “εφευρέτης”. Μεγαλώ-
νοντας, αυτό με οδήγησε στη Φυσική. Και ήμουν τυχερός που

είχα τους κατάλληλους καθηγητές, οι οποίοι με ενέπνευσαν πάνω τούν το επίπεδο ψηλά, με πενιχρά μέσα, εν μέσω κρίσης και με
σε ένα τόσο δύσκολο αντικείμενο, όπως η σχετικότητα και η θε- το οργανωτικό χάος που υπάρχει. Υπάρχει έρευνα που δείχνει ότι
ωρητική Φυσική.» ως προς την αναλογία ερευνητικής χρηματοδότησης κι απόδο-
●Στο team του Nobel δεν ήσουν ο μόνος Έλληνας. Οκτώ, συνο- σης επιστημόνων, η Ελλάδα βρίσκεται στις πρώτες θέσεις της
λικά. Άλλη μια περίπτωση «ελληνικών μυαλών» που διαπρέ- παγκόσμιας λίστας. Κατά κάποιον τρόπο στην Ελλάδα έχουμε
πουν στο εξωτερικό. Αλλά εντός… σκληραγωγηθεί δουλεύοντας με πενιχρά μέσα. Κι όταν βγαίνουμε
«Η Ελλάδα δε συμμετέχει σ’ αυτή την έρευνα. Κανένα ελληνικό έξω, με όλες τις ανέσεις…»
ίδρυμα. Συμμετέχει, μόνο, με το βαθμό που της αναλογεί, στο ●Η γνώμη των ξένων γενικά για τους Έλληνες (της κρίσης);
CERN. Σ’ αυτή τη διεθνή συνεργασία, στα πειράματα στοιχειωδών «Υπάρχει μια αλληλεγγύη προς τους Έλληνες – επιστήμονες και
σωματιδίων. Κι εκεί, όμως, πρόσφατα υπήρξε ο κίνδυνος να μην μη. Τουλάχιστον, στην πανεπιστημιακή κοινότητα, που υπάρχει
ανανεωθούν τα κονδύλια συμμετοχής της και να βρεθεί τελείως μια πιο ώριμη άποψη για τα πράγματα. Συμπάθεια και κατα-
εκτός απ’ τη διεθνή επιστημονική κοινότητα. Το πρόβλημα είναι νόηση…»
ότι, ειδικά σε καιρό κρίσης, οι πρώτοι τομείς που δέχονται περι- ●Σε προσωπικό επίπεδο, τι θυσίες απαιτεί μια τέτοια καριέρα;
κοπές, είναι αυτοί που δεν έχουν άμεση απόδοση στην πραγμα- «Ένα απ’ τα προβλήματα που έχουμε οι σύγχρονοι ερευνητές, με
τική οικονομία. Το δύσκολο είναι να πείσεις την ηγεσία να την ακαδημαϊκή καριέρα, είναι ότι, ειδικά στη Φυσική, σ’ ένα με-
καταλάβει ότι τα οφέλη που προκύπτουν από μια τέτοια έρευνα, γάλο μέρος της καριέρας μας, ζούμε σαν Νομάδες. Μια αστάθεια,
είναι μεν μακροπρόθεσμα, αλλά μεγάλα. Φαίνεται από χώρες που ανασφάλεια για το “πού θα βρίσκομαι σε δύο χρόνια”. Είναι απ’
έχουν επενδύσει για δεκαετίες, ακόμη κι αιώνες, στη βασική τα “αρνητικά” του να επιλέξεις έναν τέτοιο δρόμο. Πολλές φορές
έρευνα. Κι εντέλει, τα διαχρονικά οφέλη τους είναι τεράστια. Τα μου λείπει η αίσθηση να ζω σ’ έναν τόπο, στον τόπο μου, τη βάση
συγκεκριμένα πειράματα, του LIGO-Virgo, προκύπτουν από επέν- μου…»
δυση οργανισμών χρηματοδότησης, ειδικά των ΗΠΑ, που είχαν ●Στην Κέρκυρα…
πλάνο δεκαετιών». «Ναι, την Κέρκυρα. Εδώ γεννήθηκα, εδώ μεγάλωσα. Μου λείπει.
●Στο εξωτερικό, τι άποψη υπάρχει για το επίπεδο του Έλληνα Κάθε φορά που επιστρέφω, να φανταστείς, μετά από πολύμηνη
ερευνητή; απουσία, το πρώτο που κάνω είναι, κατεβαίνοντας απ’ το αερο-
«Το επίπεδο των Ελλήνων ερευνητών είναι πάρα πολύ υψηλό. Κι δρόμιο, να κάνω μια βόλτα με το αυτοκίνητο γύρω απ’ την πλα-
αυτό “πατάει” στις βάσεις που παίρνει σε προπτυχιακό, πανεπι- τεία, τη Γαρίτσα. Έχει τύχει να φέρω και συναδέλφους –
στημιακό επίπεδο. Το παρατήρησα κι από μένα. Όταν βγήκα έξω, πρόσφατα οργάνωσα ένα μικρό συνέδριο στην Κέρκυρα. Απ’ τα
ήμουν αρκετά ανταγωνιστικός. Είναι ένας άθλος των καθηγητών πιο ωραία πράγματα είναι όταν τους παρουσιάζω, με υπερηφά-
τριτοβάθμιας εκπαίδευσης –της πλειονότητας, έστω- που κρα- νεια, το νησί μου και μένουν με το στόμα ανοιχτό...»

ΤΟ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΚΟΜΜΑΤΙ

«Πλέον, ακούμε το σύμπαν να μας σιγοτραγουδάει!»

40 ●Να κάνουμε τα πράγματα λίγο πιο κατανοητά για τον σύμπαντος) είναι το πιο βίαιο φαινόμενο που μπορεί να
πολύ κόσμο: ανίχνευση βαρυτικών κύματα. Δηλαδή; φανταστεί κανείς. Σαφέστατα και υπήρξε ισχυρή παρα-
«Η θεωρία της σχετικότητας μας λέει ότι τα φαινόμενα γωγή βαρυτικών κυμάτων, τα οποία δεν έχουμε ανιχνεύ-
της βαρύτητας δεν οφείλονται σε κάποια δύναμη, όπως σει μέχρι σήμερα. Αλλά όσο βελτιώνονται οι ανιχνευτές,
τη γνωρίζουμε στην κλασική φυσική. Αλλά είναι η έκ- ίσως να δούμε την… απαρχή του σύμπαντος! Αυτά τα ελά-
φραση της καμπυλότητας του χώρου και του χρόνου. χιστα κλάσματα δευτερολέπτου… Το Άγιο Δισκοπότηρο
Δηλ. όταν ένα σώμα έχει μεγάλη μάζα, καμπυλώνει τις της Φυσικής! Η πρόοδος σ’ αυτούς τους τομείς της έρευ-
διαστάσεις του χώρου γύρω του κι αυτή η καμπύλωση νας είναι συνήθως αλματώδης. Ήδη, τα τελευταία χρόνια,
καθορίζει και την κίνηση των σωμάτων σ’ αυτόν το χώρο. κάναμε ένα μεγάλο άλμα. Αλλά για να φθάσουμε ως την
Φαντάσου ένα ελαστικό σεντόνι, στο οποίο τοποθετείς ανίχνευση σημάτων από το πρώιμο σύμπαν, χρειάζεται
ένα βαρύ αντικείμενο. Το σεντόνι καμπυλώνει και όλα τα μεγάλη προσπάθεια στη βελτίωση των ανιχνευτών. Υπάρ-
αντικείμενα που υπάρχουν πάνω του δεν μπορούν να χουν διάφορα projects για το πώς θα κατασκευαστούν οι
ακολουθήσουν ευθείες γραμμές γιατί κινούνται σε μια ανιχνευτές τρίτης γενιάς. Ένα από αυτά ετοιμάζεται για το
καμπυλωμένη επιφάνεια. Αντίστοιχα συμβαίνει στον τρισ- 2032 –το λεγόμενο LISA, ένας ανιχνευτής βαρυτικών κυ-
διάστατο χώρο. Τα βαρυτικά κύματα είναι, ουσιαστικά, μάτων στο διάστημα. Θα αποτελείται από τρία διαστημό-
κυματώδεις διαταραχές σ’ αυτή τη γεωμετρία του χώρου. πλοια, η απόσταση μεταξύ των οποίων θα είναι… μερικών
Κύματα καμπυλότητας που προκαλούνται από μάζες οι εκατομμυρίων χιλιομέτρων.»
οποίες επιταχύνονται. Δηλ. αν αυτή η μάζα που καμπυ- ●Αν γίνει, μετά… υπάρχει στόχος;
λώνει το χώρο πέσει σε μια κυκλική κίνηση, θα προκαλέ- «Αν γίνει μια τέτοια ανίχνευση, θα έχουμε ουσιαστικά δε-
σει κύματα καμπυλότητας στις διαστάσεις του χώρου, οι δομένα από την εποχή της κβαντικής βαρύτητας. Δηλ.
οποίες διαδίδονται προς τα έξω με την ταχύτητα του από μια εποχή του σύμπαντος, στην οποία η Φυσική
φωτός. Επομένως, ένα βαρυτικό κύμα όπως περνάει από όπως την ξέρουμε σήμερα δεν ισχύει. Και θα έχει ανοίξει
το χώρο, διαστέλλει και συστέλλει εναλλάξ τις διαστά- ο δρόμος για τη διατύπωση μιας τελικής θεωρίας, της τε-
σεις…» λικής θεωρίας των πάντων, που και ο ίδιος ο Αϊνστάιν
●Εσείς τι ακριβώς ανιχνεύσατε; προσπαθούσε να διατυπώσει προς το τέλος της καριέρας
«Τις δονήσεις στην ίδια τη δομή του χωρόχρονου. Παρα- του. Η ενοποίηση, δηλαδή, της βαρυτικής φυσικής με την
τηρήσαμε τις ίδιες τις διαστάσεις του χώρου να πάλλον- κβαντομηχανική. Ίσως, το μεγαλύτερο μυστήριο.»
ται και μπορούμε να νιώθουμε πλέον το σύμπαν να ●Η λεγόμενη και «Μεγάλη Ενοποίηση»…
δονείται. Πώς διαστέλλεται και συστέλλεται (μεταβάλλε- «Η σχετικότητα εξηγεί τον κόσμο σε μεγάλες κλίμακες
ται) μια απόσταση όταν περνάει απ’ το χώρο ένα βαρυ- (αστέρων, γαλαξιών, κοσμολογίας…), η βαρυτική φυσική
τικό κύμα.» σου δίνει μια ακριβή θεωρία για τα πάρα πολύ μικρό. Τα
●Τα βαρυτικά κύματα που ανιχνεύσατε από πού προέρ- υποατομικά σωματίδια, τι συμβαίνει στον κβαντικό μι-
χονται; κρόκοσμο. Ο όρος "μεγάλη ενοποίηση" αναφέρεται στην
«Ο τρόπος με τον οποίο παράγονται τα βαρυτικά κύματα ενοποίηση όλων των αλληλεπιδράσεων εκτός από τη βα-
έχει να κάνει με πολύ βίαια φαινόμενα. Αυτά που έχουμε ρύτητα Όταν βάζουμε και βαρύτητα μέσα συνήθως μι-
παρατηρήσει ως τώρα προέρχονται από συστήματα μαύ- λάμε για την "θεωρία των πάντων" Και οι δύο είναι
ρων τρυπών, που η μία περιστρέφεται γύρω απ’ την άλλη άγνωστες… Η κβαντική βαρύτητα θα δώσει μια ενοποι-
και η διαδικασία εξελίσσεται με το σύστημα να χάνει ενέρ- ημένη εικόνα για όλες τις κλίμακες…»
γεια βαρυτικών κυμάτων και τις μαύρες τρύπες να έρχον- ●Υπάρχει περίπτωση να ανακαλύψουμε ότι το σύμπαν
ται η μία πιο κοντά στην άλλη – και στο τέλος να δημιουργήθηκε με άλλο τρόπο απ’ αυτόν που θεωρούμε;
συγχωνεύονται. Επειδή πρόκειται για μαύρες τρύπες με «Υπάρχουν πολλά ανοικτά θέματα στην κοσμολογία. Και
πολύ μεγάλη μάζα (πολλές φορές, τη μάζα του ήλιου) και υπάρχει προσδοκία, μέσω των βαρυτικών κυμάτων, να
κινούνται με ταχύτητα κοντά στο έτος φωτός, είναι απ’ τα λυθούν πολλά ερωτήματα που έχουν να κάνουν με την
πιο βίαια φαινόμενα στο σύμπαν, στο οποίο δεν μπορού- εξέλιξη του σύμπαντος και την αρχή των πάντων. Και από
σαμε να κάνουμε ως τώρα παρατηρήσεις με τα τηλεσκό- τι είδους φάσεις πέρασε απ’ τη Μεγάλη Έκρηξη μέχρι το
πιά μας, γιατί όταν έχουμε μαύρες τρύπες, δεν έχουμε σχηματισμό γαλαξιών και αστεριών. Εμείς, με την ανακά-
φωτεινή ακτινοβολία. Εξίσου βίαια φαινόμενα που εκ- λυψή μας, ανοίξαμε ένα νέο παράθυρο στο σύμπαν. Αν-
πέμπουν βαρυτικά κύματα μπορεί να βρει κανείς (εκτός τιλαμβανόμαστε το σύμπαν να μας σιγοτραγουδάει, να
από Μαύρες Τρύπες) στο σύμπαν σε συμπαγείς αστέρες μας ψιθυρίζει. Όταν, λοιπόν, ανοίγεις ένα τέτοιο παρά-
νετρονίων, σε εκρήξεις Σούπερ Νόβα…» θυρο, το πιο συναρπαστικό είναι αυτό που δεν περιμένεις
●Βαρυτικά κύματα απ’ τη στιγμή του Big Bang (δημιουρ- να δεις. Μέχρι τώρα έχουμε παρατηρήσει βαρυτικά κύ-
γία του σύμπαντος) είναι ανιχνεύσιμα; ματα από σήματα που περιμέναμε. Κάποια στιγμή περι-
«Η Μεγάλη Έκρηξη (το πρώτο στάδιο δημιουργίας του μένουμε ότι θα δούμε και κάτι το αναπάντεχο…»

Η ΝΕΑ ΑΝΑΚΑΛΥΨΗ & ΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑΣ Η υποδοχή
του Δημάρχου
«Σειρά μου να δώσω ερεθίσματα…»
Τιμητική συνάντηση με τον
●Μετά το Nobel ήρθε και… νέα ανακάλυψη, σωστά; Δήμαρχο Κερκυραίων, Κώστα
«Η πιο πρόσφατη ήρθε στις 18 Αυγούστου. Απ’ την ίδια ομάδα –LIGO / Virgo. Νικολούζο δέχτηκε ο Μιχάλης
Είχε να κάνει με σύγκρουση αστέρων νετρονίων, που έχει να μας δώσει πολλά Αγάθος, επ’ ευκαιρία της τε-
αποτελέσματα στη Φυσική. Ουσιαστικά, παρατηρήσαμε ένα σύστημα, το τραήμερης παρουσίας του στο
οποίο καταλάβαμε ότι ευθύνεται για την παραγωγή βαρέων στοιχείων στο νησί, για το Πανελλήνιο Συνέ-
σύμπαν. Στοιχεία όπως ο χρυσός, το ουράνιο… Το εντυπωσιακό είναι ότι, εκτός δριο Αστρονομίας του Οκτω-
από βαρυτικά κύματα, όταν βλέπουμε κάποιο σήμα, ειδοποιούμε κατ’ ευθείαν βρίου. Ο κ. Νικολούζος, αφού
τους συνεργάτες μας στα τηλεσκόπια. Και τους δίνουμε ένα χάρτη στον ου- ενημερώθηκε για τη διαδικα-
ρανό, ζητώντας να στρέψουν εκεί τα τηλεσκόπια, μήπως βρουν κάτι. Στείλαμε σία και τη σημαντικότητα των
, λοιπόν, το σήμα και βρήκαν φωτεινά σήματα να μας έρχονται από το ίδιο πρόσφατων ανακαλύψεων,
γεγονός σε ακτίνες Γ, ακτίνες Χ, οπτικό φάσμα, ραδιοκύματα, υπεριώδη ακτι- συνεχάρη τον Κερκυραίο επι-
νοβολία. Οπότε, μπορούμε πλέον να μελετήσουμε το ίδιο φαινόμενο με δια- στήμονα για τα ερευνητικά
φορετικούς τρόπους…» του πεπραγμένα, ενώ οι δύο
●Είναι αυτό που αποκαλείτε «Αλλαγή Παραδείγματος»; άνδρες είχαν την ευκαιρία να
«Ακριβώς. Η ανακάλυψη αυτή σηματοδοτεί την απαρχή ενός νέου τύπου συζητήσουν και για ζητήματα
αστρονομίας, με συνέργεια βαρυτικών κυμάτων και φωτός και τη μελέτη φαι- καθημερινού ενδιαφέροντος
νομένων αστροφυσικών με πολύ διαφορετικούς τρόπους. Τους τελευταίους που αφορούν το νησί. «Αποτε-
αιώνες, όλες οι πληροφορίες για την εξέλιξη του σύμπαντος έχουν προέλθει λεί μεγάλη χαρά και τιμή να
από παρατηρήσεις μέσω τηλεσκοπίων και βάσει φωτεινών σημάτων. Πλέον, συναντιέμαι μ’ ένα καμάρι της
εκτός απ’ την οπτική επαφή με το σύμπαν, έχουμε και μια νέα αίσθηση, μια… Κέρκυρας. Για μένα, δε, προ-
έκτη αίσθηση, σαν να ακούμε τις δονήσεις του σύμπαντος. Περιμένουμε να σωπικά και συγκίνηση, γιατί
μάθουμε το σύμπαν και μ’ έναν άλλο τρόπο. Είναι σαν ν’ ανοίξαμε μόλις τα με τον πατέρα του Μιχάλη
ήμαστε συμμαθητές και φίλοι
και τον Μιχάλη τον έχω γνωρί-
σει από μικρή ηλικία. Αν και
μελετητής των άστρων, χαμέ-
νος στα… τρίσβατα του σύμ-
παντος, είναι ένας απόλυτα
προσγειωμένος άνθρωπος,
ήρεμος και σεμνός. Ένα αξια-
γάπητο παιδί κι ένας σπου-
δαίος επιστήμονας, με πολύ
λαμπρό μέλλον» τόνισε χαρα-
κτηριστικά ο κ. Νικολούζος.

αφτιά μας σε μια άλλη μουσική, «Κατ’ αρχήν, να μυήσει τους info
που έως τώρα δε γνωρίζαμε. Η νέους ερασιτέχνες αστρονόμους
μετάβαση σε μια νέου τύπου στις νέες πρακτικές, την τεχνολο- l Τα πρακτικά του 10ου Συνεδρίου
αστρονομία, όπου έχουμε φως, γία και τη μεθοδολογία της Αστρονομίας θα είναι διαθέσιμα μετά
αλλά έχουμε και βαρυτικά κύ- αστρονομίας. Ένας δίαυλος μετά- τις 15 Νοεμβρίου στην ιστοσελίδα
ματα. Ίσως και νετρίνα. Συνεργα- δοσης γνώσης μεταξύ των ερασι- www.astrosynedrio-2017.gr. Το δε
τικότητα μεταξύ διαφορετικών τεχνών απ’ όλη την Ελλάδα. Και επόμενο, 11ο Συνέδριο, αποφασίστηκε
συμπαντικών αγγελιοφόρων…» από εκεί και πέρα –γιατί υπήρξε να γίνει στη Σκιάθο, τον Οκτώβριο του
●Ισχύει ότι ένα «κομμάτι» αυτής μεγάλο ενδιαφέρον απ’ τον απλό 2019, με οργανωτή την Εταιρεία
της ανακάλυψης «σχετίζεται» με κόσμο- μέσω πιο εκλαϊκευμένων Αστρονομίας και Διαστήματος Βόλου.
την Κέρκυρα; ομιλιών, να εισαγάγεις ένα κοινό
«Όντως, ένα κομμάτι της δου- που δεν έχει καμία επαφή με την l Ο Μιχάλης Αγάθος σπούδασε
λειάς, συνέβη εδώ! Το καλοκαίρι, επιστημονική έρευνα, να του δώ- Εφαρμοσμένα Μαθηματικά & Φυσική
για τέσσερις ημέρες, είχαμε διορ- σεις ερεθίσματα να ψάξει παρα- στο Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Ακολού-
γανώσει ένα μίνι συνέδριο, κα- πάνω, να συλλέξει πληροφορίες, θησαν σπουδές στο Πανεπιστήμιο της
λώντας μια ομάδα εργασίας του να τροφοδοτήσεις με έμπνευση Ουτρέχτης (Master σε Μαθηματικά
LIGO. Όταν “έσκασε” η ανακά- τα νέα παιδιά να κυνηγήσουν ένα και Θεωρητική Φυσική) και το διδα-
λυψη, αλλάξαμε όλο το πρό- πάθος που ίσως υπάρχει μέσα κτορικό του στο Nikhef του Άμστερν-
γραμμα για να δουλέψουμε πάνω τους. Είναι μεγάλο κίνητρο για ταμ (Εθνικό Ινστιτούτο Πυρηνικής
σ’ αυτό…» μένα και γι’ αυτό ξοδεύω πολύ Φυσικής και Φυσικής Υψηλών Ενερ-
●Ήταν απ’ τα θέματα που ανέ- χρόνο σ’ αυτό. Κάποτε, αυτά τα γειών), ενώ την τελευταία διετία, έχον-
πτυξες στην ομιλία σου στο πα- ερεθίσματα που τα ‘δωσαν εμένα τας ενταχθεί, παράλληλα, στο
νελλήνιο συνέδριο Ερασιτεχνικής οι καθηγητές μου, ώστε να ωρι- πρόγραμμα LIGO-Virgo, βρίσκεται,
Αστρονομίας που έγινε στο νησί… μάσει όλο αυτό μέσα μου και να μεταδιδακτορικός ερευνητής, στο Πα-
Αλήθεια, τι σκοποί προκύπτουν συνεχίσω. Τώρα, είναι η σειρά νεπιστήμιο του Καίμπρητζ
από ένα τέτοιο συνέδριο; μου…»■

ΣΥΝΕΔΡΙΟ

Ανάδειξη,
διαχείριση μνημείων

Eνα εξαιρετικά ενδιαφέρον συνέδριo, για την ανάδειξη δων παρέμβασης για την ολοκληρωμένη προστασία και
και τη διαχείριση χώρων και μνημείων στη Δυτική Ελ- λειτουργία χώρων και μνημείων από την αρχαιότητα έως
λάδα και τα Ιόνια Νησιά, φιλοξενεί η Κέρκυρα το διήμερο τον 20ο αι., υπό το πρίσμα των νέων εργαλείων και των πο-
1-2 Δεκεμβρίου, στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο. Yπό τον τίτλο λιτικών του τομέα της πολιτιστικής διαχείρισης. Βασικοί
«Νέα δεδομένα για την αρχαιολογική και ιστορική κληρο- άξονες αυτής της συζήτησης θα είναι:
νομιά: Ανάδειξη και διαχείριση χώρων και μνημείων στη • Οι χώροι και τα μνημεία ως ζωντανοί οργανισμοί που
Δυτική Ελλάδα και τα Ιόνια Νησιά» και σε συνεργασία του απαιτούν τη φροντίδα και τη μέριμνα του ειδικού επιστή-
Τμήματος Αρχειονομίας, Βιβλιοθηκονομίας & Μουσειολο- μονα.
γίας του Ιονίου και του Τμήματος Διαχείρισης Πολιτισμικού • Οι χώροι και τα μνημεία διατηρούνται και προστατεύον-
Περιβάλλοντος και Νέων Τεχνολογιών του Πανεπιστημίου ται πιο αποτελεσματικά από τη στιγμή που κοινωνικοποι-
Πατρών. Εκ των βασικών στόχων, η προβολή των έργων ούνται και αποτελούν μέρος της καθημερινότητας μιας
αναστήλωσης και ανάδειξης που συντελέστηκαν την τε- τοπικής κοινωνίας στη σύγχρονη πραγματικότητα.
λευταία 10ετία, με την αρωγή χρηματοδοτήσεων, στους Από… κερκυραϊκής πλευράς, υπεύθυνος είναι ο Επίκ. Καθ.
αρχαιολογικούς χώρους και τα ιστορικά μνημεία των Πε- του τμήματος Αρχειονομίας, Βιβλιοθηκονομίας, Μουσει-
ριφερειών Ηπείρου, Δυτικής Ελλάδας και Ιονίων Νήσων. ολογίας του Ιονίου Πανεπιστημίου, Σταύρος Βλίζος (Ιωάν-
Και αντικείμενο της συνάντησης, τη διερεύνηση των μεθό- νου Θεοτόκη 72, Κέρκυρα 49100, T. 26610.87428,
[email protected]).■

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ Για την εργασία «Ancient delights»
του προγράμματος eTwinning

Ευρωπαϊκό «παράσημο» για το 2ο ΕΠΑΛ

HΚαι οι εξαιρετικές δράσεις της κερκυραϊκής μαθητιώσσας με το 2ο ΕΠΑΛ Κέρκυρας να είναι το ένα εκ των δύο ελληνικών
νεολαίας, μετά των συνοδευτικών διακρίσεων, συνεχίζον- (το άλλο, το 2ο ΓΕΛ Αλιβερίου Ευβοίας).
ται… Την αναγνώριση στο υψηλότερο ευρωπαϊκό επίπεδο απο- Η ομάδα, σ’ όλη τη διάρκεια του έτους, συμμετείχε σε πλήθος
λαμβάνουν οι μαθητές του 2ου ΕΠΑΛ Κέρκυρας, για την δραστηριοτήτων (σύγχρονων και μη), με σκοπό να ερευνήσουν
εργασία τους «Ancient delights» (Αρχαίων γεύσεις), στο πλαί- τις διατροφικές συνήθειες των προγόνων, αλλά και τους τρό-
σιο του ευρωπαϊκού προγράμματος eTwinning. πους επεξεργασίας της τροφής κατά το παρελθόν. Για το συ-
Με υπεύθυνη τη φιλό-
λογο, Αντωνία Γκούβα και νολικό του έργο το 2ο ΕΠΑΛ
πενταμελή ομάδα μαθη- έλαβε (κατ’ αρχήν) Εθνικό
τών, μετά από εργασία πε- βραβείο το Σεπτέμβριο. Και
ρίπου ενός έτους, το ΕΠΑΛ τον Οκτώβρη, είπαμε: το…
βραβεύτηκε πρόσφατα με Euro!ΤοeTwinning είναι μια
την Ευρωπαϊκή Ετικέτα ευρωπαϊκή δράση (ίσως το
Ποιότητας, κάνοντας, μά- μεγαλύτερο δίκτυο εκπαι-
λιστα, το… νταμπλ, καθώς δευτικών στην ιστορία της
η ευρωπαϊκή τούτη διά- εκπαίδευσης), μέσω της
κριση ήρθε για δεύτερο οποίας σχολεία από διά-
συνεχή χρονιά. Αν και φορες ευρωπαϊκές χώρες,
φέτος, η επιτυχία αυτή κάνοντας χρήση εργαλείων
έχει ιδιαίτερη σημασία, Τεχνολογιών, Πληροφο-
αφού έρχεται σε μια πε- ρίας και Επικοινωνιών
ρίοδο λουκέτων στα ολι- (ΤΠΕ), συνεργάζονται, ώστε
γομελή τμήματα των να αποκομίσουν παιδαγω-
ΕΠΑΛ. Το πρόγραμμα ολο- γικά, κοινωνικά και πολιτι-
κληρώθηκε τον περα- σμικά οφέλη. Επίσημα
σμένο Μάιο πάνω στο άρχισε τον Ιανουάριο του
πρόγραμμα etwinning με 2005 ως δράση του προ-
θέμα τις γεύσεις των προγόνων μας. Συνολικά, συμμετείχαν 20 γράμματος eLearning της
καθηγητές και 285 μαθητές από οκτώ χώρες (Πολωνία, Ιταλία, Ευρωπαϊκής Επιτροπής και το 2007 ενσωματώθηκε στο πρό-
Ρουμανία, Βουλγαρία, Γεωργία, Ελλάδα, Γερμανία, Ουκρανία), γραμμα Δια Βίου Μάθησης ως τμήμα του Comenius. Από το
2014 η ενισχύεται ως μέρος του Erasmus+ (2014-2020).■

44 Σε δύο Erasmus+ το Γυμνάσιο Σκριπερού

Μια σπουδαία διάκριση, εξάλλου, γεύτηκε το αμέσως προηγούμενο διάστημα και το Γυμνάσιο Σκριπερού. Καθώς, μοναδική περί-
πτωση στο νησί, επιλέχτηκε να συμμετάσχει σε δύο ευρωπαϊκά προγράμματα Erasmus+ την προσεχή διετία!
Συγκεκριμένα, στο «Mare» (Μath road around Europe) ως διοργανωτής (συμμετέχουν, πλην Ελλάδας, Ισπανία, Βουλγαρία) και στο
«Green Schools» ως συνεργάτης (ακόμη, Ιταλία, Ρουμανία, Πορτογαλία, Σκόπια, Πολωνία). Σημειώνεται πως απ’ τα σχολεία της χώρας
που συμμετέχουν σε προγράμματα, μόνο το 9% είναι οργανωτές.
Τα προγράμματα αυτά αποτελούν μοναδική ευκαιρία για τους μαθητές να ταξιδέψουν και να συνεργαστούν με παιδιά από άλλες
χώρες, εμπειρία ανεκτίμητης αξίας. Υπεύθυνοι των προ-
γραμμάτων είναι η Άρτεμις Δουκάκη (Διευθύντρια του
σχολείου) και οι εκπαιδευτικοί, Χριστίνα Ηλιούδη και
Κωνσταντίνος Κωστάλης. Οι δύο τελευταίοι βρέθηκαν
πρόσφατα στο Vedano της Ιταλίας για την πρώτη συνάν-
τηση των χωρών και η οποία στέφθηκε με ιδιαίτερη επι-
τυχία, παρουσία των τοπικών αρχών. Όπως έγινε
γνωστό, τα θερμά τους συγχαρητήρια προς το Γυμνάσιο
Σκριπερού εξέφρασε ο πρόεδρος της περιφέρειας της
Λομβαρδίας, Gunnar Vincenzi, η αντιδήμαρχος νεολαίας
του Βαρέζε, Francesca Strazzi, η αντιδήμαρχος του
Vedano, Marzia Baroffio και οι συμβούλοι, Giorgia
Adamoli και Andrea Calò, ενώ δείπνο προς τιμήν παρέ-
θεσε ο δήμαρχος του Vedano, Cristiano Citterio. ■



46 ΙΝΤΕΡVIEW ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΟΡΩΝΑΚΗΣ

ΓΡΗΓΟΡΟ
ΣΕ ΚΑΝΕΙ ΤΟ ΜΥΑΛΟ,

ΟΧΙ ΤΟ ΓΚΑΖΙ!

● Ο υπερταλαντούχος, Kερκυραίος πρωταθλητής στο δίτροχο μηχανοκίνητο,
μαζί με τον προπονητή του, Σπύρο Κεφαλλονίτη, μοιράζεται στο

Corfu Magazine μνήμες του εντυπωσιακού ’17, στόχους και… διδάγματα!

Σ “κούπισε το μυαλό του απ’ ό,τι περιττό. Φόρεσε το κράνος, μύρισε την άσφαλτο,
έσφιξε τα δόντια και φέρνοντας μπροστά, βιτρίνα, εκείνο το ευλογημένο feeling –
πάνω απ’ όλα, «joy the game»- που κουβαλούσε από παιδί στις χωμάτινες αλάνες,
τάισε τη φιλοδοξία του και πάτησε το γκάζι. Η συνέχεια τον βρήκε σε κορφές. Όχι
(μόνο) ελληνικές. Του κόσμου. Sachsenring , Assen… Ενός κόσμου δίτροχου, μηχα-
νοκίνητου κι άκρως γοητευτικού. Για τον «δικό μας», Βασίλη Κορωνάκη το 2017
υπήρξε «αποκάλυψη». Προς τέρψιν και του ανθρώπου που τον «μεγάλωσε». Του
προπονητή του, Σπύρου Κεφαλλονίτη, με την πεποίθηση - σημαία: «Το μεγαλύτερο τα-
λέντο που γεννήθηκε…». Ήταν η εντυπωσιακή του είσοδος στο «πρωτοσέλιδο» της
διεθνούς Moto ρητορικής. Η αναγωγή του σε σημείο αναφοράς. Μόλις στα 19, ο
«Κόρω», έχει κάθε λόγο να το λέει: «The future belongs to us». Και να κοιτάζει σε
ακόμη πιο μεγάλους ουρανούς…

●Βασίλη, τέλος σεζόν με απίθανη σούμα και μάλιστα, σε προπονείσαι;
νέα κατηγορία… Β.Κ.: «Απ’ το 2004. Για χρόνια ήμουν στο Moto Cross - εκεί
Β.Κ.: «Πράγματι, φέτος ξεκινήσαμε το Πρωτάθλημα σε κέρδισα τους πρώτους μου τίτλους. Γενικά, η αρχή έγινε
μια νέα κατηγορία, την SS300. Ηλικίες 14-24, αλλά περισ- εντελώς στο… χαλαρό. Μου άρεσαν τα μηχανάκια, είχε και
σότερο στα μηχανάκια παίζουν ρόλο για την κατηγοριο- ο πατέρας μου την ίδια λόξα (γελάει) –ήταν και φίλοι με
ποίηση τα κυβικά της μοτοσυκλέτας - εγώ τρέχω στα 400, τον Σπύρο (σ.σ. Κεφαλλονίτης), έτρεχαν μαζί σε αγώνες-
ΚΤΜ RC 390. Τα προηγούμενα δύο χρόνια έτρεχα στην κα- και, όπως μου είπε αργότερα, ήθελε πάντα, όταν κάνει γιο
τηγορία Νέων, με τις ίδιες μοτοσυκλέτες (ενιαίο 400 κυ- να συμμετάσχει κι αυτός. Στην ηλικία, λοιπόν, που μπο-
βικά), κατακτώντας επίσης δύο τίτλους (2015, 2016). Στην ρούσα να ξεκινήσω μ’ ένα μικρό μηχανάκι, μίλησε με τον
ουσία έφυγα λόγω ανταγωνισμού. Είπαμε να ανέβουμε Σπύρο κι έτσι άρχισαν όλα…»
μια κατηγορία με τα ίδια κυβικά, όπου, επειδή υπήρχαν ●Το πρώτο σου μηχανάκι;
άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, πιστέψαμε ότι θα υπήρχε και Β.Κ.: «Ένα Yamaha Peewee 50άρι…»
μεγαλύτερος ανταγωνισμός…» Σ.Κ.: «Θυμάμαι, μου είχε πει ο Νίκος, ο πατέρας του, “ο
●Αλλά στην πράξη… γιος μου θέλει να ασχοληθεί. Του έχω πάρει ένα Peewee
B.K.: «Εντάξει… Κατ’ αρχήν κατέκτησα τον πανελλήνιο 50άρι και θέλω να τον δεις”. Πάμε, λοιπόν, σε μια πίστα
τίτλο. Αήττητος. Από εκεί και πέρα, η εξ αρχής συμφωνία που κάναμε τότε προπόνηση –υπάρχει ακόμα- και βλέπω
ήταν να τρέξω και δύο αγώνες στο εξωτερικό. Ο πρώτος, τον Μπίλη. Πέντε χρονών, αλλά έμοιαζε για… 1,5! “Πού να
ήταν τον Ιούλιο στη Γερμανία, στο Sachsenring. Δεύτερη οδηγήσει αυτό το… μπαμπάτσικο;” σκέφτηκα. Ώσπου τον
θέση. Ο άλλος, με δύο σκέλη, πριν από 1,5 μήνα, στο Assen είδα να καβαλάει και… δεν πίστευα τι έβλεπα! Είχα δει
της Ολλανδίας, όπου κέρδισα και στον βρόχινο και στον τόσα χρόνια πιτσιρίκια και πιτσιρίκια, αλλά αυτό… “Εντά-
στεγνό αγώνα». ξει”, είπα, “εδώ είμαστε!” Mετά από 1,5-2 μήνες είχαμε το
●Και στο Sachsenring χάνοντας την πρωτιά (και το σού- Super Cross, στο ΟΑΚΑ –κανονικά γινόταν στο ΣΕΦ, αλλά
περ απόλυτο) στις λεπτομέρειες… το ετοίμαζαν για τους Ολυμπιακούς του 2004. Πάμε.
Β.Κ.: «Ναι, έκανα ένα λάθος στο τέλος. Έβγαλαν σημαία Πολλά πιτσιρίκια, το μεγαλύτερο ποσοστό με πατεράδες
κόκκινη, ενώ ήμουν πρώτος και κάπου μπερδεύτηκα. Νό- αγωνιζόμενους, πρωταθλητές κ.λπ. Εμείς, από το πουθενά!
μιζα ότι τελείωσε ο αγώνας, αλλά υπήρχε ακόμη ένας Αλλά το είχα δει το έργο –δίχως να φανεί εγωϊστικό, ποτέ
γύρος…». δεν έχω πέσει έξω. “Διαβάζω” τι θα κάνει. Τον νιώθω. Κα-
●Πάμε λίγο πίσω, στις απαρχές… Αγωνιστικά, από πότε ταλαβαίνω πώς βλέπει κάθε πράγμα. Μπαίνει μέσα, δεν…

48 τους βλέπει και στο τέλος έρχεται ένας κύριος από την παιδικά κι εφηβικά χρόνια «μέσα» στο μηχανοκίνητο,
ΚΤΜ, έδωσε του πατέρα του μια κάρτα κι από τότε, 14 χρό- με τις θυσίες, που απαιτεί αυτό το επίπεδο. Ακούγεται
νια, άρχισε η χορηγία. Kαι συνεχίζεται…» δύσκολο…
●Άγχος έχεις πριν τους αγώνες; Β.Κ.: «Γύρω στα 14-15, είχαμε και κάποιες διαφωνίες με
Β.Κ.: «Πλέον, όχι τόσο πολύ. Στην αρχή που ήμουν πολύ τον πατέρα μου. Γιατί δεν είχα το μυαλό μου τόσο πολύ
μικρός, το έβλεπα καθαρά σαν παιχνίδι και… ούτε που με σ’ αυτό που έπρεπε να κάνω. Του έλεγα “είμαι παιδί, θέλω
απασχολούσε. Μετά από 3-4 χρόνια, που άρχισα να κατα- κι εγώ να πάω τις βόλτες μου”. Aλλά συγκρατήθηκα με
λαβαίνω, πλέον, τι συμβαίνει, ψιλοαγχωνόμουν –στη λο- ωραίο τρόπο. Κι αυτό οφείλεται και στην οικογένειά μου
γική ότι ένιωθα την αδρεναλίνη- στο Moto Cross, αλλά και στον Σπύρο. Κι άρχισε το μυαλό μου να δουλεύει δια-
ξεπεράστηκε. Όλα αυτά, όμως, είναι μέχρι να αρχίσεις τον φορετικά. Σίγουρα στερείσαι κάποια πράγματα, αλλά
αγώνα. Μετά… Τιμόνι, γκάζι, φύγαμε, δεν υπάρχει τίποτε μπήκα γρήγορα στο δρόμο που έπρεπε να μπω…»
άλλο. Με το που πάρεις την πρώτη στροφή…» Σ.Κ.: «Ο Βασίλης έδωσε βάση από πολύ μικρή ηλικία. Από
●Ποια είναι τα χαρακτηριστικά που απαιτούνται για να 6 έως 12-13 είχε φουλ προπόνηση. Κάναμε πολύ χώμα.
κάνει κάποιος το κάτι παραπάνω; Πολλούς χωμάτινους αγώνες. Και είχε την ταχύτητα. Όταν
Β.Κ.: «Πέρα απ’ το ταλέντο, πρέπει πάντα να είσαι προ- είσαι γρήγορος, προπόνηση θες και… το ‘χεις, σε ό,τι μη-
πονημένος. Έτοιμος. Να μην τ’
αφήσεις. Και να βρεθούν δίπλα χανοκίνητο»
σου τα κατάλληλα άτομα, για να ●Εσύ ως προπονητής, πόσο δυ-
βοηθήσουν…» σκολεύτηκες στο να το διαχει-
●Η προπόνηση τι ακριβώς περι- ριστείς – επαγγελματικός way
λαμβάνει; σε παιδική ψυχολογία;
Β.Κ.: «Χρειάζεται διατροφή –μου Σ.Κ.: «Το θέμα είναι να έχεις
τη βγάζει ο Σπύρος- κι εκγύ- καλή μεταδοτικότητα. Εμείς εί-
μναση. Όλοι όσοι ασχολούμαστε χαμε touch- είναι κι εγκεφαλικό
με τον μηχανοκίνητο κάνουμε το θέμα. Απ’ την αρχή. Ακόμη
προπόνηση με ποδήλατο. Δεν και τώρα, θα καθίσουμε, θα συ-
χρειάζεται βάρη, γιατί σφίγγουν ζητήσουμε ένα θέμα και θα το
οι μύες. Στην ουσία, αερόβια. Δυ- βρούμε με τη μία. Δεν θα…
στυχώς, ως γνωστόν, εδώ στην μπερδευτούμε. Από μια ηλικία
Κέρκυρα δεν έχουμε πίστες. και μετά, ο Μπίλης δεν χρειαζό-
Οπότε, προσπαθώ να διατηρώ ταν… προπονητή. Το είχε πιάσει
όσο καλύτερα γίνεται τη φυσική το νόημα. Ήθελε, απλά, το μά-
μου κατάσταση και να κάνω όσο θημα της ταχύτητας για να “ξε-
πιο πολλές προπονήσεις μπορώ κολλήσει”, μεταπηδώντας απ’ το
σε Αθήνα ή Σέρρες – στην ουσία Moto Cross στην ταχύτητα. Κι
φεύγω μία, δύο εβδομάδες πριν αυτό συνέβη. Στην αρχή, θυμά-
απ’ τους αγώνες…» μαι, όταν πήγαμε στην πρώτο
●Μεγάλο «αγκάθι» αυτό… αγώνα, ήταν, στα Mini, τρεις
Σ.Κ.: «Δουλεύοντας σε τέτοιες πίστες, ξέρεις “τα μέτρα”, πρωταθλητές πιτσιρικάδες. Ο
τους χρόνους, πού “χάνεις”, τι πρέπει να βελτιώσεις. Αν Νότης Παπαπαύλου, τα αδέλφια Καρακώστα… Βλέπεις,
υπήρχαν στην Κέρκυρα θα ήταν ακόμη καλύτερος, γιατί λοιπόν, τον Μπίλη, την πρώτη μέρα δοκιμάζει και τη δεύ-
θα είχε την τριβή. Δεν θα παιδευόταν να κάνει τους άλ- τερη, στα χρονομετρημένα, είχε τον δεύτερο καλύτερο
λους πέντε παραπάνω γύρους…» χρόνο. Κοντά στον πρώτο. Και στον πρώτο του αγώνα, με
Β.Κ.: «Η τριβή με το μηχανάκι… Αυτό μου λείπει. Τίποτε ονόματα, ήταν πρώτος και το ‘χασε στον προτελευταίο
άλλο. Στην άλλη Ελλάδα υπάρχουν πίστες. Στα Μέγαρα, γύρο –ένα λαθάκι, βγήκε τρίτος. Αλλά έκανε φοβερό
στις Σέρρες…» αγώνα, μεγάλο επίτευγμα…»
●Εδώ γιατί όχι; Β.Κ.: «Θα ‘θελα επ’ ευκαιρία να πω κι ένα ευχαριστώ
Σ.Κ.: «(γελάει)… Γιατί είμαστε νησί, δεν υπάρχει ίσως και στους ανθρώπους που με έχουν βοηθήσει σ’ όλη αυτή
η ποσότητα ενασχόλησης με το αντικείμενο. Ξέρεις τι; Θα την πορεία…»
βοηθούσε μια απλή πίστα καρτ, όπως υπήρχε παλιά, στο ●Και οι οποίοι είναι – πλην του Σπύρου;
Κανόνι. Εγώ ήμουν τυχερός, όταν έτρεχα Super Moto, που Β.Κ.: «Προπονητικά, κατ’ αρχήν, ο Γιάννης Μπούστας. Ει-
την πέτυχα. Με βοήθησε να έχω μια εξέλιξη - όπως και το δικά, ενόψει του πρώτου μου αγώνα ταχύτητας, ήταν
ότι πέτυχα το ξεκίνημα του Super Moto στην Ελλάδα…» αυτός που με “ξεκόλλησε”. Τυχαία προέκυψε. Ως πολυ-
●Η ιδιωτική πρωτοβουλία, για δημιουργία πίστας, έχει πρωταθλητής χρόνια, είχε γνωριμία με τον Σπύρο. Στη
«παίξει» καθόλου; συνέχεια, επειδή ήθελα να φτιάξω το σώμα μου –καμία
Β.Κ.: «Είναι πολλά τα λεφτά, γιατί είναι η άσφαλτος στη σχέση το Moto Cross με το Street-, με βοήθησε πολύ ο
μέση. Άλλο μια χωμάτινη Moto Cross…» Δημοσθένης Μαυρόπουλος και ο Θανάσης ο Κούτρας και
●Είσαι 19. Άρχισες εδώ και χρόνια. Πέρασες, δηλαδή, κατόπιν, έκανα πάλι μια προπόνηση, διήμερο, με τον
Γιάννη τον Μπούστα. Και πλέον, εδώ κι ένα χρόνο, είμαι

με τον Σάκη τον Σκούρτα –προπονητής και manager της δεν “κάτσει” αυτή η συμφωνία, υπάρχει μια άλλη κατη-
ομάδας μου-, χρόνια πολυπρωταθλητής κι αυτός στο γορία: SS300, στο Παγκόσμιο. Και για την Ελλάδα, στα
Street και πολύ καλός άνθρωπος. Σ’ αυτά που πετύχαμε Super Bike 600…»
φέτος, αυτός ήταν δίπλα μου…» ●Επαγγελματίας… Συμβόλαιο με εταιρεία… Managers…
●Άλλαξε και η προπόνησή, όταν έγινε αυτή η μετάβαση Διεθνείς επιτυχίες. Όλο αυτό, στο μυαλό σου, μέχρι πού
απ’ το Moto Cross στην ταχύτητα; «βλέπεις» ότι μπορεί να φθάσει; Δεδομένης και της ελ-
Σ.Κ.: «Βέβαια. Χρειάζεται άλλο στήσιμο στη μηχανή, τε- ληνικής πραγματικότητας…
λείως διαφορετική νοοτροπία… Αλλά ένας “χωμάτινος” Β.Κ.: «Στην ουσία, έχω μεγαλώσει μ’ αυτό. Μ’ αρέσει, θέλω
οδηγός, αν αποκτήσει την ταχύτητα, μπορεί να τρέξει τα να το ακολουθήσω ως επάγγελμα, αποκλειστικό, να βελ-
πάντα. Έχει καλύτερα αντανακλαστικά…» τιώνομαι. Τώρα, από εκεί και πέρα… Ξεκάθαρα, χρειάζον-
Β.Κ.: «Το Moto Cross είναι το πιο δύσκολο μηχανοκί- ται χορηγοί. Δίχως αυτούς, δεν γίνεται τίποτα…»
νητο άθλημα. Και ό,τι κι αν κάνεις μετά, σου φαίνεται Σ.Κ.: «Έξω, τέτοια ώρα, ο Μπίλης θα πετούσε! Μιλάμε για
εύκολο… » το μεγαλύτερο ταλέντο στην Ελλάδα! Τέτοιο ταλέντο στο
●Τώρα που έχεις περάσει σ’ ένα άλλο επίπεδο, συνεχίζεις μηχανοκίνητο –ειδικά ταχύτητας- δεν έχει ξαναβγεί! Πώς
να το βλέπεις, πάνω απ’ όλα, ως «παιχνίδι;» βλέπεις τον Ρόσι ή, στο ποδόσφαιρο, τον Μέσι; Τούτος,
Β.Κ.: «Μα, έτσι πρέπει να το βλέπεις. Πρώτα απ’ όλα, είναι όμως, είναι στην Ελλάδα. Και γι’ αυτό πολεμάμε: να πάει
διασκέδαση. Αν δεν διασκεδάζεις αυτό που κάνεις, σημαί- έξω».
νει ότι δεν σου αρέσει…» Β.Κ.: «Γι’ αυτό, όπως είπα και πριν, θέλουμε αγώνες στο
●Τι τελική πιάνεις; εξωτερικό. Να δείξουμε όσο γίνεται, να κάνω κάποια καλά
Β.Κ.: «Τώρα, μ’ αυτό το μηχανάκι, περίπου τα 200 χλμ. αποτελέσματα…»
Τώρα, από του χρόνου, που πάμε να τρέξουμε σε πιο με- Σ.Κ.: «Ας είμαστε ρεαλιστές; Οι άκρες μας λείπουν. Να χτυ-
γάλη κατηγορία…» πήσουμε –και ν’ ανοίξουμε - την πόρτα κάποιου. Έτσι,
●Πάμε λίγο σ’ αυτό. Το πλάνο της νέας σεζόν… προσπαθούμε να “αναγκάσουμε”, μέσω των εμφανίσεών
Β.Κ.: «Στόχος μου είναι να τρέξω περισσότερο στο εξωτε- του, την… πόρτα να την ανοίξουν μόνοι τους για μας. Είναι,
ρικό. Αυτό μας ενδιαφέρει πρωτίστως. Σε μια κατηγορία όμως, ήδη 19. Και, πλέον, βιαζόμαστε. Το καλύτερο θα
–αυτή που θέλω εγώ- που είναι ό,τι καλύτερο σε ευρω- ήταν να βρεθεί μια άκρη και, τώρα που δεν έχει αγώνες,
παϊκό επίπεδο: τη Moto 3. Εντός των ημερών περιμένουμε να τον πιάσει μια εταιρεία και να τον βάλει μία εβδομάδα,
απάντηση από κάποιες εταιρείες που έχουμε μιλήσει. Αν μ’ ένα π.χ. Moto 3 μηχανάκι και απλά να τον δουν.…»

●Πιτσιρικαρία και Β.Κ.: «Αν κάποιος το πάρει απόφαση, πρέπει να το κάνει
μηχανές… Είσαι, σωστά. Τα μαθήματα που πρέπει, τον εξοπλισμό που πρέ-
ίσως ο καταλλη- πει… Κανείς δε γεννιέται όντας ο καλύτερος. Ούτε όποιος
λότερος άνθρω- οδηγάει μηχανάκι είναι ικανός να μπει σε μια πίστα και
πος να στείλεις να… σαρώσει. Ούτε το γκάζι σε κάνει γρήγορο. Πρέπει να
χρήσιμα μηνύ- είναι καθαρό το μυαλό σου, να ξέρεις τι κάνεις, για να
ματα στους συνο- είσαι γρήγορος και ασφαλής. Έτοιμο το σώμα, ώστε να
μήλικούς σου… αντεπεξέλθει κι έτοιμο μυαλό…»■
Β.Κ.: «Λίγο- πολύ,
σ’ όλα τα παιδιά
στην εφηβεία
αρέσουν τα μηχα-
νάκια. Και σ’ αυτή
την ηλικία, κακά
τα ψέματα, υπάρ-
χει μια άγνοια κιν-
δύνου. Το θέμα
είναι να το κάνουν
σωστά. Με ασφά-
λεια. Να φορούν
πάντα κράνος – το άλφα και το ωμέγα- και να υπάρχει
προσοχή στο δρόμο, γιατί ο δρόμος δεν είναι πίστα. Πρό-
σφατα, είχαμε το δυστύχημα με τα δύο παιδιά που έφυ-
γαν τόσο άδοξα από κοντά μας. Ας μας γίνει, τουλάχιστον,
μάθημα…»
●Για τα παιδιά που ενδεχομένως θέλουν, παρά το πρό-
βλημα υποδομών στο νησί, να ακολουθήσουν τον δικό
σου δρόμο;