CorfuMagazine___1-web

Πάσχα,
των Φαιάκων Πάσχα...

Πάσχα, των Φαιάκων Πάσχα... Κατάνυξη και προσευχή. Συννεφιασμένος ουρανός
σε ανοιξιάτικη αυλόπορτα. Βουβός λυγμός, δάκρυ ψυχής, αυθόρμητο, συγκι-
νημένο δέος. Θεία Πάθη, ανθρώπων λάθη, περισυλλογή, εξομολόγηση, εκ-
κλησία και κοσμικότητα... Το πανηγύρι των αισθήσεων...
Πάσχα, των Φαιάκων Πάσχα... Ταπεινές, συρτές περπατησιές σε καλντε-
ρίμια και πλακόστρωτα. Με φλάμπουρα και μανουάλια, εξαπτέρυγα
και σκόλες, κεριά αναμμένα. Μούδιασμα... Μοσκοβόλια λυτρωτικού,
στεφανωμένου ανθού, μπερδεμένη με τη βαριά μυρωδιά απ’ το άγιο
λιβάνι. Της Παναγιάς το μοιρολόι... Θρήνος επιτάφιος...

Πάσχα, των Φαιάκων Πάσχα... Αρώματα και χρώματα τ’ Απρίλη. Γρα- Ηλίας
τζουνισμένες συνειδήσεις, π’ αναζητούν δυο στάλες φως... κι άλλο Αλεξόπουλος
φως... ψάχνουν για μια σταγόνα ευωδία στην πρώτη, βαριά νότα απ’ το
κρύο μέταλλο του χάλκινου. Και τον ήχο της καμπάνας. Tόνοι και ημιτό-
νια, πεντάγραμμα και παρτιτούρες, δύο forte λυπημένου λυρισμού κάτω απ’
το μωβ φανάρι της βενετσιάνικης καμάρας. Και την μεγάλη αγκαλιά «τ’
Αγιού»...
Πάσχα, των Φαιάκων Πάσχα... Σε τέμπο 3/4... Δραματουργία πόνου πανανθρώπινου,
γραμμένη με παλιό, ανεξίτηλο μελάνι μιας εμπνευσμένης πένας, σε Ντο Μείζονα. Και,
πρωί Σαββάτου, ώρα 9, άκου... Απλά... Δίχως λαλιά κι ανάσα... «Ο Αμλέτος». Σπαραξικάρ-
διος κι αέναος. Εκστατικός και μεγαλοπρεπής. Μαρτύριο και βάλσαμο...
Και σαν καλμάρουν οι ψυχές, στροφή στην αλεγρία. Και στον χτύπο τον ενδέκατο απ’ τ’
αψηλό κωδωνοστάσι, το πέταμα των μπότηδων. Πηλός, νερό και χώμα... Πνεύματα κακά,
εξορκισμένα και παραδείσου αποκάλυψη χωμένα σ’ έναν κρότο. Και οι Φιλαρμονικές,
τέμπο γοργό, να σέρνουν αναστάσιμες χαρές. Γραικών. Χαρές κι αγκάλες. Φευγιό της θλί-
ψης, πηγαιμός στη χώρα των θαυμάτων. Δίχως θεατές. Μονάχα συμμετέχοντες... Χιλιά-
δες... Νοικοκυραίοι από όπου γης...
Και το βράδυ, η Πλατεία... Με τις χιλιάδες αναμμένες της λαμπάδες, σταγόνες άγιο Φως,
μιλιούνια όμορφες πυγολαμπίδες μέσ’ το δροσερό σκοτάδι. Και στην 12η βραδινή, τ’ από-
κοσμο, σχεδόν, «Χριστός Ανέστη» να δίνει σβέλτα σύνθημα για το θεάνθρωπο μαντάτο
της Ανάστασης. Και να γιομίζει το ουράνιο με κρότους λαμπερούς. Θέαμα μοναδικό κι ευ-
λογημένο...
Και μετά, το γλέντι των Ελλήνων. Παραδοσιακό... Απ’ την αφρατοσύνη της φογάτσας και
τη γρέτζα νοστιμάδα «του τσιλίχουρδου», ίσαμε τα ξημερώματα, ξεφάντωμα σε ήχους
απ’ το σήμερα, ηλεκτρο-λαϊκούς... Και το πρωί, Λαμπρής ανήμερα, η νοστιμάδα απ’ το
ψήσιμο τ’ αρνιού και τ’ αυγολέμονο...
Πάσχα, των Φαιάκων Πάσχα... Η ιερότητα της σεπτής ιερουργίας στο ίδιο έντονο κον-
τσέρτο - γαϊτανάκι με την ατόφια, αυθόρμητη αντίδραση του λαϊκού ενστίκτου. Άγιο και
απρόσμενο. Παθιασμένο και απρόοπτο. Εκλεπτισμένο, συναισθηματικό, διαυγές και αξιό-
μισθο... Μοναδικό, παγκόσμιο, ίσαμε τις εσχατιές του κόσμου όλου...

2Ε, ψιτ... Εσύ... που διαβάζεις ετούτες τις αράδες. Ντόπιε ή ταξιδευτή μου... Αν δε στο είπαν,
ξέρε το: Ευτυχισμένος άνθρωπος, μετριέσαι... Που μπορείς και είσαι εδώ... Έτοιμος να δεις...
Ν’ ακούσεις.... Να το νιώσεις... Και σαν τελειώσουνε οι μέρες και φύγεις πάλι για τα μέρη
σου, να έχεις να το λες: «Κάπου... κάποτε, σ’ έναν τόπο ευλογημένο, ζωσμένο από ήλιο κι
ομορφάδα, μ’ αξίωσε και μένα ο Θεός... Μια φορά μου, έστω μία, να το ζήσω...» ■

Μηνιαίο περιοδικό ποικίλης ύλης web site: www.corfupress.com
Το δωρεάν περιοδικό web site: www.corfusports.com
από το CorfuPress.com
και το CorfuSports.com email: [email protected]
Τηλέφωνα επικοινωνίας
Κυκλοφορεί το πρώτο δεκαήμερο κάθε τηλ: (+30) 6932 234017
μήνα φαξ: (+30) 26615 00661

σε επιλεγμένα σημεία στην Κέρκυρα Απαγορεύεται η αντιγραφή, αναδημοσί-
ευση ή και κάθε εμπορική και άλλη
ΕΚΔΟΣΗ:
CP-WEB/CORFUPRESS.COM χρήση του περιεχομένου του περιοδι-
κού και των ιστοτόπων του, χωρίς την
Εκδότης / Διευθυντής: έγγραφη άδεια του εκδότη. Το περιεχό-
Μάνος Μεθυμάκης μενο του Corfu Magazine προστατεύε-
[email protected]
ται από την ελληνική και διεθνή
Αρχισυντάκτης: νομοθεσία περί πνευματικής ιδιοκτη-
Ηλίας Αλεξόπουλος
[email protected] σίας.

Σύμβουλος Εκδοσης:
Έλενα Γισδάκη

[email protected]

3

ΠΑΣΧΑ
ΣΤΗΝ ΚΕΡΚΥΡΑ

ΠΑΣΧΑ ΜΟΝΑΔΙΚΟ

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΚΑΤΑΠΟΔΗΣ

Το Πάσχα, η μεγαλύτερη γιορτή της Ελληνικής Ορ-
θόδοξης Εκκλησίας, γιορτάζεται σε όλη την Ελλάδα
με λαμπρότητα, αλλά σαν την Κέρκυρα πουθενά...
Όχι γιατί είμαστε Κερκυραίοι, αλλά γιατί η «Λαμ-
πριά» στο νησί αποκτά άλλο νόημα, γεμίζει ήχους
και χρώματα, φώτα και ευωδιές. Έθιμα πανάρχαια
και γευστικές απολαύσεις κατευθείαν από τη ρε-
τσέτα της νόνας (συνταγή της γιαγιάς).

Μόνο στην Κέρκυρα ο επισκέπτης έρχεται και ξανάρχεται για να βιώσει την συγκί-
νηση της Μ. Εβδομάδας και την κορύφωση στη χαρά της Ανάστασης. Μόνο εδώ
την Μ. Παρασκευή οι δρόμοι γεμίζουν φώτα από τις τόρτσες (κεριά) που κρατούν
όλοι, μελωδίες από τις πολυάριθμες Χορωδίες και Φιλαρμονικές και μόνο εδώ θα
γλεντήσεις σε μια πλατεία γεμάτη κόσμο, από όλα τα πέρατα της γης, το πρωί του
Μ. Σαββάτου, στην Πρώτη Ανάσταση σπάζοντας μπότηδες (πήλινα κανάτια). Θέ-
λεις κι άλλο για να καταλάβεις; Είπαμε το Πάσχα στην Κέρκυρα είναι μοναδικό...

Αρχίζουμε από «των Βαγιώνε»

Οι Κερκυραίοι ονομάζουν το Πάσχα Λαμπρή ή Λαμπριά για να εκφράσουν τη λαμ-
πρότητα της ημέρας.
Οι εκδηλώσεις του Κερκυραϊκού Πάσχα αρχίζουν από την Κυριακή των Βαΐων,
«των Βαγιώνε», όπως συνηθίζεται να λέγεται στην Κέρκυρα.
Στις 11:00 το πρωί, γίνεται η λιτάνευση του Σεπτού Σκηνώματος του Αγίου Σπυρί-
δωνος, μια λιτανεία που τελείται από το 1630 σε ανάμνηση της απαλλαγής του νη-
σιού από τη θανατηφόρο επιδημία της πανώλης, που το 1629 θέρισε τους
Κερκυραίους.
Η λιτανεία αυτή είναι η πιο μεγάλη σε διαδρομή και η μοναδική στην οποία συμ-
μετέχουν, όλες οι Φιλαρμονικές του νησιού για να τιμήσουν τον Πολιούχο Άγιο
Σπυρίδωνα. Έθιμο είναι μετά το τέλος της λιτανείας, οι Φιλαρμονικές παρελαύ-
νουν από τα κεντρικά σημεία του ιστορικού κέντρου της πόλης παιανίζοντας εύ-
θυμα εμβατήρια.

‘‘ Μόνο στην
Κέρκυρα ο
επισκέπτης
έρχεται και ξανάρχεται
για να βιώσει τη συγκί-
νηση της Μ. Εβδομάδας
και την κορύφωση στη
χαρά της Ανάστασης.
Θέλεις κι άλλο για
να καταλάβεις; Είπαμε
το Πάσχα στην Κέρκυρα
είναι μοναδικό...

Η Μ. Εβδομάδα. σκευής αρχίζει η περιφορά των επιταφίων στην

Προετοιμασία για την Ανάσταση πόλη έως αργά το βράδυ, με τελευταία και πιο

«επίσημη» την περιφορά του Επιταφίου της

Από τη Μεγάλη Δευτέρα είναι διάχυτη στην Μητρόπολης. Η «Παλαιά» Φιλαρμονική (κόκ-

αγορά η μυρωδιά της Φογάτσας και της ‘Κολομ- κινη) παίζει το Adagio του Albinoni, η «Μάντζα-

πίνας’, παραδοσιακά γλυκίσματα των ημερών. ρος» (μπλε) την Marcia Funebre του G. Verdi, και

Τη Μεγάλη Τρίτη στις εκκλησίες ακούγεται το η «Καποδίστριας» την Elegia Funebre, την Sven-

τροπάριο της Κασσιανής και την Μ. Τετάρτη, tura του Mariani και το πένθιμο εμβατήριο του

από νωρίς το απόγευμα οι εκκλησίες γεμίζουν με Chopin. Κάθε Επιτάφιος συνοδεύεται από το

πιστούς για τα Ευχέλαια. Παραδοσιακά το «κόρο» (χορωδία), μια Φιλαρμονική, «τόρτσες»

βράδυ το Δημοτικό Θέατρο γεμίζει με κόσμο, (μεγάλα κεριά), «μανουάλια» (βενετσιάνικα φα-

που θα ακούσει τη Δημοτική Χορωδία στην κα- νάρια), «σκόλες» (λάβαρα) και φλάμπουρα, που

θιερωμένη συναυλία Εκκλησιαστικής Μουσικής ειδικά αυτό το βράδυ όλα φέρονται στο πλάι σε

και Μεγαλοβδομαδιάτικων Μελωδιών. ένδειξη πένθους. Επίσης συνοδεύεται από σχο-

Τη Μεγάλη Πέμπτη η ακολουθία των Αγίων λεία, τμήματα προσκόπων, τμήματα οδηγών και

Παθών. Στα χωριά μέσα στην εκκλησία οι γυναί- από τα κοριτσάκια με τα καλαθάκια τα γεμάτα.

‘‘κες ακούγοντας τα Δώδεκα Ευαγγέλια πλέκουνμε το κροσσοβέλονοΚαι η πρώτη Ανάσταση

το γαϊτάνι, από

άσπρο βαμβακερό Το Μεγάλο Σάββατο το πρωί στις 6.00 η πραγ-

ύφασμα, σταμα- ματοποίηση του εθίμου

τώντας το πλέ- Το έθιμο των του τεχνητού σεισμού
ξιμο κάθε φορά αποτελεί παράδοση για

που απαγγέλλε- «μπότηδων», τον Ιερό Ναό της Πανα-
ται Ευαγγέλιο. γίας των Ξένων.

Στον Duomo, την είναι επιρροή Στις 9.00 το πρωί του
Καθολική Μη- Μεγάλου Σαββάτου γί-

τρόπολη της από τους Ενετούς, που νεται κατανυκτικά η πε-
Πλατείας Δημαρ- συνήθιζαν την Πρωτο- ριφορά του Επιταφίου
χείου, ανάβουν της εκκλησίας του

12 κεριά και χρονιά να πετούν από Αγίου Σπυρίδωνος. Το
σβήνουν από 1574 οι Βενετοί, για λό-

ένα κερί όταν τε- τα παράθυρά τους γους ασφαλείας, απα-
λειώνει η ανά- γόρευσαν στους
παλιά αντικείμενα για Ορθοδόξους την περι-
γνωση κάθε

Ευαγγελίου. Τη να τους φέρει ο νέος φορά των Επιταφίων
Μεγάλη Πέμπτη τη Μεγάλη Παρασκευή

επίσης, με την χρόνος καινούργια και επέτρεψαν μόνο τη
πρώτη καμπάνα λιτανεία του Αγίου το

της εκκλησίας, Μεγάλο Σάββατο. Είναι

βάφουν τα κόκ- η αρχαιότερη λιτανεία

κινα αυγά. και η πλέον επιβλητική από τις λιτανείες του

Αγίου Σπυρίδωνος, που καθιερώθηκε περίπου

Η Μ. Παρασκευή κατανυκτική το 1550 σε ανάμνηση του θαύματος του Αγίου,

που έσωσε τον Κερκυραϊκό λαό από τη σιτοδεία.

6 Τη Μεγάλη Παρασκευή πριν από το μεσημέρι οι Η πομπή κινείται ρυθμικά με τους πένθιμους

εκκλησίες γεμίζουν από πιστούς για την τελετή ήχους των τριών Φιλαρμονικών της πόλης.

της Αποκαθήλωσης και αφού στολιστούν οι επι- Η ‘Παλιά’ Φιλαρμονική κατά παράδοση παίζει

τάφιοι προς το μεσημέρι εκτίθενται σε προσκύ- τον «Amlet», πένθιμη’μάρτσια’ του Ιταλού συν-

νημα. θέτη Faccio. Ακολουθεί το άλλο πένθιμο εμβατή-

Από νωρίς το απόγευμα της Μεγάλης Παρα- ριο » Calde Lacrime» (καυτά δάκρυα) του



Ιταλού συνθέτη Micheli από τη Φιλαρμονική Μαζί Ορθόδοξοι και Καθολικοί
‘Μάντζαρος’ και από τη Φιλαρμονική ‘Καποδί-
στριας’ το πένθιμο εμβατήριο «Marcia Funebre» Το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου γίνεται και η
από την «Ηρωική» του Μπετόβεν. Μετά το τέλος Καθολική Ακολουθία της Αναστάσεως στον Κα-
της λιτανείας ο Άγιος Σπυρίδωνας θα παραμείνει θολικό Duomo με συνοδεία εκκλησιαστικού ορ-
στη θύρα του μέχρι την Τρίτη του Πάσχα για γάνου, η οποία ολοκληρώνεται στις 11.00 μ.μ.
προσκύνημα. για να προλάβει το εκκλησίασμα να παραστεί
Στις 11.00 το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου ο κό- και στην Ορθόδοξη Ανάσταση.
σμος περιμένει τη λεγόμενη Πρώτη Ανάσταση. Η Αναστάσιμη Ακολουθία τελείται στο πάλκο της

Όταν τελειώσει η Ακολουθία στη Μητρόπολη Πάνω Πλατείας. Η πομπή έρχεται από την γειτο-
χτυπούν χαρμόσυνα οι καμπάνες και από τα πα- νική εκκλησία της Αγίας Παρασκευής με τη συμ-
ράθυρα των σπιτιών πέφτουν κατά χιλιάδες οι μετοχή του Μητροπολίτη, των Αρχών, των
«μπότηδες: (πήλινα κανάτια) στους δρόμους, γε- Φιλαρμονικών και χιλιάδων κόσμου. Φαντασμα-
μάτα νερό για να κάνουν μεγαλύτερο κρότο. Το γορικό και μοναδικό θέαμα, όλα τα παράθυρα
έθιμο αυτό, που συνδέεται με το Ευαγγελικό χο- και τα μπαλκόνια των γύρω σπιτιών ανοιχτά με
ρείο «Συ δε Κύριε Ανάστησόν με ίνα συντρίψω κεράκια αναμμένα, ενώ σύνθεση μεγαλειώδους
αυτούς ως σκεύη κεραμέως», είναι επιρροή από εικόνας είναι η πλατεία φωτισμένη από τις χιλιά-
τους Ενετούς, που συνήθιζαν την Πρωτοχρονιά δες λαμπάδες των πιστών, που παρακολουθούν
να πετούν από τα παράθυρά τους παλιά αντικεί- την τελετή της Αναστάσεως στη μεγαλύτερη
μενα για να τους φέρει ο νέος χρόνος καινούρ- πλατεία της Ελλάδας.
για. Η Ανάσταση γίνεται με τυμπανοκρουσίες, βεγγα-
Μετά το σπάσιμο των κανατιών οι Φιλαρμονικές λικά και πυροτεχνήματα. Οι μπάντες, μόλις τελει-
ξεχύνονται στους δρόμους της πόλης παίζοντας ώσει η Ανάσταση, τριγυρνούν την πόλη
το αλέγρο μαρς «Μην φοβάστε Γραικοί». παίζοντας εύθυμα εμβατήρια και ο κόσμος τρέ-
χει ξοπίσω τους τραγουδώντας. Το γλέντι έχει

9

μόλις αρχίσει και θα διαρκέσει
μέχρι το πρωί, με τσιλίχουρδα
(τοπική μαγειρίτσα), κόκκινα
αυγά, φογάτσες, κολομπίνες (βε-
νετσιάνικης προέλευσης χριστό-
ψωμα σε σχήμα περιστεριού) και
πολύ κρασί. Το νησί παίρνει
φωτιά σπάζοντας τη νηστεία της
Σαρακοστής και γιορτάζει την
Ανάσταση του Κυρίου.

Κυριακή του Πάσχα

Την Κυριακή του Πάσχα, από τις
7.00 το πρωί κάθε εκκλησία,
όπως συμβαίνει και με τους Επι-
ταφίους, κάνει περιφορά της
Ανάστασης στους κεντρικούς
δρόμους της πόλης, με Φιλαρμο-
νικές, σχολεία, προσκόπους, χο-
ρωδίες.
Από τις 11.30 ο Ναυτικός Σταθμός
Κέρκυρας στο Νέο Φρούριο, συ-
νεχίζοντας την παράδοση, κάνει
κάθε χρόνο την Πασχαλιάτικη
γιορτή, δίνοντας κέφι και χαρά με
χορευτικά συγκροτήματα και
πλούσιους μεζέδες. Στην Κέρκυρα,
σε αντίθεση με την υπόλοιπη Ελ-
λάδα, το σούβλισμα του αρνιού
τη Λαμπρή εμφανίστηκε τα τε-
λευταία χρόνια και δεν αποτελεί
μέρος της παράδοσής της. Οι
Κερκυραίοι το μεσημέρι της Λαμ-
πρής τρώνε σούπα αυγολέμονο
με 2-3 κρεατικά και αφήνουν τον
οβελία για τη Δεύτερη μέρα του
Πάσχα. Αυτό γίνεται διότι το στο-
μάχι είναι αποδυναμωμένο από
την πολυήμερη νηστεία και μια
σούπα το βοηθά να ανακάμψει.
Το απόγευμα της Κυριακής του
Πάσχα τελείται η Ακολουθία της
Αγάπης, ενώ παλιότερα έβγαιναν
παρέες και έλεγαν από σπίτι σε
σπίτι τα κάλαντα της Αναστά-
σεως: «Ανάσταση δοξάζουμε και
τον Θεό υμνούμε και τον Δεσπότη
τον Χριστό όλοι τον προσκυ-
νούμε». ■



Πρόγραμμα εκδηλώσεων

Μεγάλη Πέμπτη Π.Ε. Προσκόπων Κέρκυρας
16:00 Ι.Ν. Αγ. Γεωργίου (Παλαιό Φρούριο).
Οργάνωση: Οργ. Κερκ. Εκδηλώσεων
20:00 ΗτελετήτουΝιπτήρα,στονΚαθεδρικόΝαότων 16:30 Ι.Ν. Αγ. Παντελεήμονος (Ψυχιατρικό
Καθολικών των Αγίων Ιακώβου και Χριστοφόρου Νοσοκομείο)
(Duomo), κατά τη διάρκεια της οποίας ο Αρχιε- 17:00 Ιερά Μονή Αγίας Ευφημίας (Mon Repos)
πισκόπος των Καθολικών πλένει συμβολικά τα 17:15 I.N. Υ.Θ. Οδηγήτριας – Παναγιοπούλα
πόδια δώδεκα παιδιών. Ακολουθεί, αργά το (Πόρτα Ρεμούνδα). Οργάνωση:
βράδυ, η τελετή της Αγίας Ώρας (προσκύνηση
Φορέας Κορφιάτικης Έκφρασης
της Θείας Ευχαριστίας – Παναχράντου Μυστη- 17:30 Ι. Μονή Υ.Θ. Κασσωπίτρας (Φιγαρέτο)
ρίου). Ι.Ν. Αναλήψεως (Ανάληψη)

Ι.Ν. Αγ. Γεωργίου (Μανδούκι)
18:00 Ι.Ν. Αγ. Πάντων (Πόλεως)
Μεγάλη Παρασκευή Ι.Ν. Αναστάσεως (Α΄ Δημ. Νεκροταφείο)
Ι.Μονή Αγ. Θεοδώρου (Στρατιά)
v Όλεςοιεκκλησίεςτηςπόληςοργανώνουντην πε- 18:45 Ι.Ν. Αγ. Σοφίας (Εβραϊκή)
ριφορά των Επιταφίων τους, με συγκεκριμένη σειρά Ι.Ν. Αγ. Τριάδος (Γαρίτσα)
και τάξη και με τη συμμετοχή μουσικών σωμάτων, χο- Ι.Ν. Αγ. Ιάσωνος και Σωσιπάτρου (Γαρίτσα)
ρωδιών, σχολείων, προσκόπων και άλλων. Ι.Ν. Αγ. Κων/νου και Ελένης (Κουλίνες)
Ι.Ν. Κοιμήσεως Υ.Θ. Μαμάλων
Περιφορές Επιταφίων (Λόφος Κογεβίνα)

19:00 Ι.Ν. Αγ. Παρασκευής (Πόρτα Ρεμούνδα)
Ι.Ν. Αγ. Αντωνίου (Σπηλιά)
14:00 Ι.Ν. Παντοκράτορος (Καμπιέλο) 19:30 Ι.Ν. Αγ. Σπυρίδωνος Σαρόκου (Κωτσέλα)
Ι.Ν. Υ.Θ. Σπηλαιωτίσσης (Νέο Φρούριο).
12 Οργάνωση: Ναυτικός Σταθμός Ι.Ν. Αγ. Ελευθερίου (Πόλεως)

Κέρκυρας Ι.Ν. Υ.Θ. Βλαχερνών (Γαρίτσα)
19:45 Ι.Ν. Υ.Θ. Φανερωμένης / Παναγία των
15:00 Ι.Ν. Αγ. Νικολάου των Λουτρών Ξένων (Πλακάδα του Αγίου)
(Πύλη Αγ. Νικολάου).
Οργάνωση: Δ.Ο.Π.Α.Π. Ι.Ν. Αγίων Τριών Μαρτύρων (Γαρίτσα)

13

20:15 Ι.Ν. Αγ. Βασιλείου (Πίνια) v 11:01 Στην περιοχή της Πίνιας (Κουκουνάρα),
Ι.Ν. Αγ. Νικολάου των Γερόντων (Καμπιέλο) στο παλαιό εμπορικό κέντρο της πόλης, τα τε-
Ι.Ν. Αγ. Ιωάννου Λάζου (Κεφαλομάντουκο) λευταία χρόνια αναβίωσε το έθιμο της «Μαστέ-
Ι.Ν. Αγ. Βαρβάρου (Ποταμός) λας». Σ’έναστολισμένομεμυρτιέςκαικορδέλες
Ι.Ν. Αγ. Νικολάου Αλυκών (Αλυκές) βαρέλι γεμάτο νερό, οι περαστικοί ρίχνουν κέρ-
ματα, κάνοντας μια ευχή. Με την αναγγελία (κω-
20:45 Ι.Ν. Αγ. Ιωάννη (Πιάτσα) δωνοκρουσίες) της πρώτης Ανάστασης, ο
Ι.Ν. Αγίων Ιακώβου & Χριστοφόρου πρώτος που βουτάει στη «Μαστέλα» λαμβά-
(Καθολική Μητρόπολη / Duomo) νει και το περιεχόμενό της, δηλαδή τα κέρ-
ματα και το…μπουγέλο. Η εκδήλωση
21:00 Ι.Ν.Αγ.Σπυρίδωνος.ΠεριφοράτουΕπιταφίου οργανώνεται από τον Οργανισμό Κερκυραϊ-
μέσα στο Ναό, υπό τους ήχους της κών Εκδηλώσεων (Ο.Κ.Ε.).
Φιλαρμονικής Εταιρείας Κέρκυρας.
v 21:00 Ακολουθία της Πασχαλινής Αγρυπνίας
22:00 Ιερός Μητροπολιτικός Ναός στον Καθεδρικό Ναό των Καθολικών
της Υ.Θ. Σπηλαιωτίσσης (Σπηλιά) (Duomo), με συνοδεία εκκλησιαστικού οργά-
νου και πολυφωνικής χορωδίας, χοροστα-
Μέγα Σάββατο τούντος του Αρχιεπισκόπου των Καθολικών.
Η τελετή ολοκληρώνεται στις 23:00.

14 v 06:00Αναπαράσταση του ΣεισμούμετάτηνΑνά- v 22:00 Υποδοχή Αγίου Φωτός του Παναγίου
σταση του Κυρίου, που πραγματοποιείται στον Τάφου. Πραγματοποιείται στο Πεντοφάναρο
Ι.Ν. Υπεραγίας Θεοτόκου Φανερωμένης (Πανα- (Λιστόν) με την παρουσία των τοπικών
γία των Ξένων), στην Πλακάδα του Αγίου, ερμη- Αρχών. Το Άγιο Φως μεταφέρεται στον Ι.Ν.
νεύοντας τη σχετική Ευαγγελική περικοπή. της Αγίας Παρασκευής, όπου αρχίζει η Ακο-
λουθία της Αναστάσεως του Κυρίου, προ-
v 09:00 Λιτάνευση του Ιερού Σκηνώματος του εξάρχοντος του Μητροπολίτη Κερκύρας.
Αγίου Σπυρίδωνος και περιφορά του Επιταφίου Τελευταία, έχει καθιερωθεί η τελετή παρα-
του Ιερού Ναού Του. Πρόκειται για την αρχαι- λαβής του Αγ. Φωτός από τον καθολικό Αρ-
ότερη λιτανεία του Αγίου, που πραγματοποιείται χιεπίσκοπο, ο οποίος διακόπτει τη
σε ανάμνηση της θαυματουργικής απαλλαγής Λειτουργία για να παραλάβει από τα χέρια
του νησιού από τη σιτοδεία, πιθανόν το έτος του ορθόδοξου Μητροπολίτη το Άγιο Φως,
1553. στην πομπή προς το Ναό της Αγ. Παρα-
Το σκήνωμα του Αγίου Σπυρίδωνος, μετά τη λι- σκευής στην Πόρτα Ρεμούντα.
τάνευσή Του στην πόλη, τοποθετείται στη θύρα
για τριήμερο προσκύνημα. Πρόκειται για μια επί- v 23.00 Έναρξη Ακολουθίας Αναστάσεως στον
σης παλαιότατη παράδοση, που πιθανότατα έχει Ι.Ν. της Αγίας Παρασκευής, κοντά στην
τις ρίζες της στην Κωνσταντινούπολη, όταν Πάνω Πλατεία.
ακόμη βρισκόταν το σκήνωμα του Αγίου στον
εκεί Ιερό Ναό των Αγίων Αποστόλων. Μάλιστα, v 23:45 Aπό τον Ι.Ν. της Αγίας Παρασκευής με-
σταχρόνιατηςΒενετοκρατίας,οιμέρεςπουήταν τάβαση στο Πάλκο της Πάνω Πλατείας για
«οΆγιοςστηθύρα»,θεωρούντανμέρεςασυλίας. την τελετή της Αναστάσεως, προεξάρχοντος
του Μητροπολίτη Κερκύρας. Εκεί τελείται η
v 11:00 Μετά το πέρας της λιτανείας, τελείται ο Ανάσταση και ψάλλεται το «Χριστός Ανέ-
ΕσπερινόςτηςΑναστάσεωςστονΙερόΜητροπο- στη»,μετιςτρειςφιλαρμονικέςτηςπόληςναπαι-
λιτικό Ναό, οι καμπάνες όλων των εκκλησιών της ανίζουν ταυτόχρονα το εμβατήριο «Γραικοί»
πόλης σημαίνουν χαρμόσυνα και από τα μπαλ- μέσασεμιαφαντασμαγορικήατμόσφαιραμεπυ-
κόνιατωνσπιτιώνοικάτοικοιρίχνουνταπαλιάπή- ροτεχνήματα. Αναστάσιμη Θεία Λειτουργία τε-
λινα δοχεία. Πρόκειται για το έθιμο της «Πρώτης λείται τη νύχτα στους Ιερούς Ναούς: Αγίων
Ανάστασης» με τη ρίψη των «μπότηδων».Οιρίζες Πάντων, Παναγίας των Ξένων, Αγ. Ιάσωνος και
αυτής της συνήθειας είναι πολύ παλιές. Ίσως με Σωσίπατρου, Αγ. Τριών Μαρτύρων, Κοιμήσεως
τον κρότο από το σπάσιμο να συμβολίζεται η νίκη Υ.Θ. Μαμάλων, Αγ. Κωνσταντίνου και Ελένης
της ζωής επί του θανάτου. (Κουλίνες) και στις Ιερές Μονές: Υ.Θ. Πλατυτέ-

ρας, Αγ. Ευφημίας, Υ.Θ. Κασσωπίτρας (Κανόνι)
και Αγ. Θεοδώρου (Στρατιά).

Κυριακή του Πάσχα

09:00-11:00 ΣτουςπερισσότερουςναούςτηςΚέρκυ-
ρας τελείται το πρωί η Αναστάσιμη Θεία Λει-
τουργία, κατά παλαιά παράδοση. Επίσης,
λιτανεύεται η εικόνα της Αναστάσεως του Κυ-
ρίου, σύμφωνα με τη βυζαντινή παράδοση, που
ισχύει ακόμη σε νησιά του Αιγαίου και στις Σλα-
βικές ορθόδοξες χώρες.

ΠΕΡΙΦΟΡΕΣ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΑΣ
ΤΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ

07:15 Ι.Ν. Αγ. Σοφίας (Εβραϊκή)
07:45 Ι. Μητροπολιτικός Ναός της Υ.Θ. Σπηλαι-

ωτίσσης (Σπηλιά)
Ι.Ν. Αγ. Πάντων (Λιστόν)
Ι.Ν. Αγ. Παρασκευής (Πόρτα Ρεμούντα)

08:10 Ι.Ν. Αγ. Ελευθερίου (Κοφινέτα)
08:15 Ι.Ν. Αγ. Σπυρίδωνος Σαρόκου (Κωτσέλα)
08:30 Ι.Ν. Αναλήψεως (Ανάληψη)

Ι.Ν. Αγ. Γεωργίου (Μαντούκι)
Ι.Ν. Υ.Θ. Φανερωμένης – Παναγία των Ξένων
(Πλακάδα του Αγίου)
Ι.Ν. Υ.Θ. Βλαχερνών (Γαρίτσα)
08:45 Ι.Ν. Αγ. Βασιλείου (Πίνια)
09:00 Ι.Ν. Αγ. Νικολάου των Γερόντων (Καμπιέλο)
Ι.Ν. Αγ. Ιωάννη (Πιάτσα)
Ι.Ν. Αγ. Αντωνίου (Σπηλιά)
10:00 Ιερό Προσκύνημα Αγ. Σπυρίδωνος.
Συμμετέχει η Φιλαρμονική Εταιρεία Κερκύ-
ρας (Παλαιά) με το έργο «Tannhäuser» του R.
Wagner και η Φιλαρμονική Εταιρεία Μάντζαρος
με την «Marcia Trionfale» του Σ. Κρητικού.
18:00 Ι.Ν. Αγ. Τριάδος (Γαρίτσα)
19:30 ΕσπερινόςτηςΑγάπηςστονΜητροπολιτικό
Ναό, όπου διαβάζεται το Ευαγγέλιο σε όλες τις
γλώσσες.

Τρίτη της Διακαινησίμου

v 18:00ΕναπόθεσητουΙερούΛειψάνουτουΑγίου
Σπυρίδωνος στη Λάρνακά Του, με την καθιερωμένη
παρουσία των Αρχών και τη συμμετοχή των δύο πα-
λαιότερων φιλαρμονικών της πόλης. Τα λεγόμενα
«Μπάσματα του Αγίου».

Πάσχα Μονή Παλαιοκαστρίτσας και κατευθύνεται στο λιμάνι της Αλύ-
στα χωριά της πας, με τη συμμετοχή Φιλαρμονικών και Χορωδιών.
Κέρκυρας Τη Δευτέρα του Πάσχα (Νια Δευτέρα)πραγματοποιείταιμε-
γάλη λιτανεία στους Δουκάδες. Λιτανεία γίνεται και στο Σκρι-
ΚαιστηνύπαιθροτηςΚέρκυραςυπάρχουνέθιμακαι περό με τη συμμετοχή της Φιλαρμονικής Σκριπερού και στους
πραγματοποιούνταιεκδηλώσεις,οισημαντικότερες Μακράδες με τη Φιλαρμονική Λακώνων, ενώ ακολουθεί παρα-
από τις οποίες είναι: δοσιακό πανηγύρι.
v Τη Νια Παρασκευή γίνεταιτοπανηγύριτηςΙεράςΜονής
Δημοτική Ενότητα Υπεραγίας Θεοτόκου στην Παλαιοκαστρίτσα, και την Κυριακή
Παρελίων του Θωμά στην Κρήνη, η λιτανεία συνοδεύεται από τη φιλαρ-
μονική και τη χορωδία και ακολουθεί παραδοσιακό πανηγύρι
στην πλατεία του χωριού.

v Τη Δευτέρα του Πάσχα(ΝιαΔευτέρα)στουςΣιναράδες Δ.Ε. Φαιάκων
λιτανεία με την Φιλαρμονική Σιναράδων από τον Ι. Ν. Αγίου Νι-
κολάου (κεντρική εκκλησία). v ΤηΔευτέρατουΠάσχαπραγματοποιείταιμίααπότιςπα-
v Επίσης, τη Δευτέρα του Πάσχαξεκινούνλιτανείεςαπό λαιότερες λιτανείες της υπαίθρου της Κέρκυρας στην Άνω Κο-
τα χωριά Βάτος, Γιαννάδες, Κοκκίνι και Πέλεκας και κατευθύ- ρακιάναμετησυνοδείατηςΦιλαρμονικής.Επίσης,σταΓαζάτικα
νονται αντίστοιχα προς γραφικά εξωκκλήσια, όπου ακολουθεί τη λιτανεία τη συνοδεύει Φιλαρμονική.
η Θεία Λειτουργία. Παραδοσιακό πανηγύρι πραγματοποιείται Την Τρίτη του Πάσχα πραγματοποιείται λιτανεία στον Άγιο
το ίδιο απόγευμα στο χωριό Βάτος και στον Πέλεκα με τη συμ- Μάρκο, με συνοδεία της Φιλαρμονικής Κορακιάνας.
μετοχή του χορευτικού συλλόγου. Λιτανείεςπραγματοποιούνται,ακόμη,τηνΠαρασκευήτηςΖωο-
v Την Κυριακή του Θωμά γίνεταιλιτανείαστοΜάρμαρο. δόχου Πηγής στον εορτάζοντα ναό της Κάτω Κορακιάνας και
την Κυριακή του Θωμά στο Σωκράκι.

Δ.Ε. Αχιλλείων Δ.Ε. Θιναλίων

v Τη Μεγάλη Παρασκευή στουςΒαρυπατάδεςαναβιώνει v Στο χωριό Επίσκεψη,τηνπαραμονήτουΛαζάρου,ψάλ-
το έθιμο των μπομπόλων. Εκατοντάδες κελύφη σαλιγκαριών λονται τα παραδοσιακά “Κάλαντα του Λαζάρου”.
γεμίζονταιμελάδικαιβαμβάκι,πουχρησιμεύειωςφυτίλι.Τακε- Τη Δευτέρα του Πάσχα γίνονται Λιτανείες στα χωριά Κληματιά
λύφηαυτάτοποθετούνταιαναμμένακατάμήκοςτηςδιαδρομής και Νυμφές.
πουπερνάοΕπιτάφιος,δημιουργώνταςμιαέντονακατανυκτική v Την Κυριακή του Θωμά πραγματοποιείται λιτανεία και
ατμόσφαιρα. παραδοσιακό πανηγύρι στο χωριό Επίσκεψη.
v Τη Δευτέρα του Πάσχα (Νια Δευτέρα) η λιτανεία στις
ΜπενίτσεςσυνοδεύεταιαπόφιλαρμονικήκαιηλιτανείατηςΕνο- Δ.Ε. Αγ. Γεωργίου
ρίας του Βιρού καταλήγει με καραβάκι στο γραφικό Ποντικο-
νήσι.

v Την Κυριακή του Θωμά πραγματοποιούνται λιτανείες v Την Τρίτη του Πάσχαπραγματοποιείταιλιτανείαστους
στα χωριά Κυνοπιάστες, Γαστούρι και Αγίους Δέκα. Πάγουςμετησυνοδείαφιλαρμονικήςκαιχορωδίας.Ακολουθεί
(το απόγευμα) παραδοσιακό πανηγύρι.
16

Δ.Ε. Παλαιοκαστριτών Δ.Ε. Εσπερίων

v Η περιφορά του Επιταφίου ξενικά το πρωί από την Ιερά v Τη Δευτέρα του Πάσχα πραγματοποιείταιλιτανείαστους



Περουλάδες, τους Κυπριανάδες και τους Καρουσάδες με τη 10:30 Λιτανεία κατά μήκος του κεντρικού ιστού της Λευκίμμης
συνοδεία φιλαρμονικής. (έναρξηΜελίκια,Ποτάμι,Αγ.ΘεόδωροικαιΠαναγία)καιδέηση
Στα χωριά Αυλιώτες και Μαγουλάδες γίνονται λιτανείες την στη γέφυρα του Ποταμιού.
Τρίτη του Πάσχα και ακολουθεί (το απόγευμα) παραδοσιακό 11:00 Λιτανεία κατά μήκος των χωριών Ριγγλάδες και Αναπλά-
πανηγύρι. δες.
Στο χωριό Καβαλλούρι πραγματοποιείταιλιτανείατηνΠαρα- Επίσης, λιτανεία πραγματοποιείται στους Βιταλάδες.
σκευή του Πάσχα (της Ζωοδόχου Πηγής) και ακολουθεί παρα- Νια Παρασκευή (Ζωοδόχου Πηγής) Λιτανεία στα Κρητικά.
δοσιακό πανηγύρι.
Την Κυριακή του Θωμά στο Σιδάρι λιτανεύεται η εικόνα της Δ.Ε. Κορισσίων
«Ψηλαφήσεως» με τη συμμετοχή φιλαρμονικών και χορωδιών
και ακολουθεί παραδοσιακό πανηγύρι. Λιτανεία και πανηγύρι v ΤηΝιαΠαρασκευήλιτανεύεταιηΕικόνατηςΑναστάσεως
επίσης πραγματοποιείται στο χωριό Βαλανειό. στον Μαραθιά. Την Κυριακή του Θωμά γίνεται λιτανεία στους
Αργυράδες.
Δ.Ε. Λευκιμμαίων

18 v Μέγα Σάββατο 10:45 Αναπαράσταση του εθίμου Δ.Ε. Μελιτειέων
«Πρώτη Ανάσταση» με ρίψη των μπότηδων από τον Χορευτικό
ΣύλλογοΛευκίμμης«ΦΑΕΘΩΝ»καιμετησυμμετοχήτηςΜου- v Στον Αγ. Ματθαίο γίνεταιλιτανείατηΔευτέρατουΠάσχα.
σικήςΚαλλιτεχνικήςΈνωσηςΛευκιμμαίων(Μ.Κ.Ε.Λ.),στοΠλα- Περιφορά της Αναστάσιμης Εικόνας γίνεται την Κυριακή του
κάδο της εκκλησίας Αγίου Αρσενίου. Θωμά στους Βουνιατάδες, στον Άγιο Ματθαίο και στη Στρογ-
v Δευτέρα του Πάσχα (Νια Δευτέρα) γυλή. ■

ΠΗΓΕΣ: ΔΗΜΟΣ ΚΕΡΚΥΡΑΣ, ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΚΕΡΚΥΡΑΣ ΠΑΞΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΠΟΝΤΙΩΝ ΝΗΣΩΝ



Πασχαλινά «ΚοατΘλ’ όεΆόγ‘ςνιο.α..ςι»

κάλαντα! Ένα ξεχασμένο τραγούδι
της Κέρκυρας για την Μ.
Εβδομάδα

T ολαϊκοθρησκευτικότραγούδι«Καλό'ναιτ’ΑγιοςοΘεός»είναιέναακόμηξεχασμένοποίημα-τραγούδιτηςλαϊκήςπαρά-
δοσης της Κέρκυρας. Όπως αναφέρει ο δημοσιογράφος και ερευνητής της τοπικής ιστορίας Στέφανος Πουλημένος: «Το
τραγούδι αυτό αποδιδόταν μονοφωνικά από πολλά άτομα μαζί – άντρες και γυναίκες - στο σπίτι, στις γειτονιές, στα εργα-
στήρια,σταχωράφια,στομάζεματηςελιάς,στοκλάδεματωναμπελιών,στοφύτεματηςπατάτας,μεμελωδίαεκκλησιαστικής
απόχρωσης, που πλησιάζει αυτήν του «΄Ασπιλε» στην κερκυραϊκή εκδοχή του.
Το τραγουδούσαν στους Κυνοπιάστες, μέχρι τη 10ετία του 1960 και οι μεγαλύτεροι σε ηλικία – κυρίως γυναίκες - θυμούνται ακόμη
τα λόγια και τη μελωδία του.

“Καλό 'ναι τ’ ‘Αγιος ο Θεός, καλός κι όπου το λέει.
Όπου το λέει σώνεται κι όπου τ’ ακούει αγιάζει
κι όπου το καλαφροκαστεί παράδεισο θα λάβει

Αυτοί είναι οι τρεις πρώτοι στίχοι - η εισαγωγή - του λαϊκού τραγουδιού της υπαίθρου Κέρκυρας, που το τραγουδούσαν κατά την
περίοδο της Μεγάλης Σαρακοστής και ιδιαίτερα της Μεγάλης Εβδομάδας.
Οαριθμόςτωνστίχωντουκυμαίνεταιαπόσαράνταέξι(46)έωςκαιεκατόνένα101,μεμικρέςήμεγαλύτερεςπαραλλαγέςαπόχωριό
σε χωριό.
Οι στίχοι του περιγράφουν τα Πάθη του Χριστού με κορύφωση την Ανάστασή του, παίρνοντας στοιχεία από τα Ευαγγέλια. Ο ερευ-
νητής – δάσκαλος Νίκος Πακτίτης, κατέγραψε το τραγούδι αυτό στις Νυμφές το 1969, στο Χλωμό το 1980 και την ίδια εποχή το αν-
τέγραψε στους Κουραμάδες, από παλαιό χειρόγραφο, με έτος αναφοράς το 1820».

20
Στη φωτογραφία η «Γειτονία» ερμηνεύοντας το Καλό ‘ναι τ’ Άγιος ο Θεός...»

Το παραδοσιακό τραγούδι αναβίωσε τα τελευταία χρόνια,
από τον Πολυφωνικό Χορό Κυνοπιαστών «Γειτονία» και ολόκληρο έχει ως εξής:

Καλό ΄ναι τ’ ΄Αγιος ο Θεός, καλός κι όπου το λέει. Άνοιξε πόρτα του ληστή και πόρτα του Πιλάτου!
Όπου το λέει σώνεται κι όπου τ’ ακούει αγιάζει Κι η πόρτα από το φόβο της άνοιξε μοναχή της.
κι όπου το καλαφροκαστεί, παράδεισο θα λάβει. Τηρά ζερβά, τηρά δεξιά, κανένα δε γνωρίζει,
Παράδεισο και σ’ εκκλησιές και σ’ άγια μοναστήρια,
κάτου στα Ιεροσόλυμα και στου Χριστού τον τάφο. τηρά και δεξιότερα, βλέπει τον ΄Αη Γιάννη.
Κει που δέντρο δεν ήτανε και δέντρο εφανερώθη,
το δέντρο ήταν ο Χριστός κι οι κλώνοι οι Αποστόλοι, ΠΑΝΑΓΙΑ:
τα φύλλα ήταν οι Μάρτυρες κι οι ρίζες οι Προφήτες, Αη Γιάννη Πρόδρομε και Βαπτιστή του γιού μου,
που προφητεύαν κι έλεγαν για του Χριστού τα πάθη. μην είδες το παιδάκι μου και σε διδάσκαλό σου;
Χριστέ μου πώς τα υπόμεινες τα θλιβερά μαρτύρια;
ΧΡΙΣΤΟΣ: Τα υπόμεινα, τα βάσταξα για τη Χριστιανο- ΑΗ ΓΙΑΝΝΗΣ:
Δεν έχω γλώσσα να στο ΄πω, γλώσσα να στο μιλήσω,
σύνη
για να πιστέψουν οι πιστοί κι οι δύσπιστοι Οβραίοι. και χέρι παλαμόχερο, για να σου τονε δείξω.
ΠΑΝΑΓΙΑ:
Ο Φαραώ ηθέλησε να φτάξει τρία περόνια.
Μα ΄κείνος ο παράνομος βαρεί και φτιάχνει πέντε Έχεις και στόμα να το πεις, στόμα να το μιλήσεις,
έχεις και παλαμόχερο για να μου τονε δείξεις.

Συ Φαραώ που τά ΄καμες εσύ να μας διατάξεις. ΑΗ ΓΙΑΝΝΗΣ:
ΦΑΡΑΩ: Βάλτε τα δυό στα χέρια του, τα δυό στα δυό Βλέπεις εκείνον το γυμνό, τον παραπονεμένο,
όπου φορεί ποκάμισο στο αίμα βουτηγμένο;
του πόδια Εκείνος είν’ ο γιόκας σου και μένα ο δάσκαλός μου.
Το πέμπτο το φαρμακερό, βάλτε το στην καρδιά του
ΠΑΝΑΓΙΑ:
Η Παναγιά καθότανε στο σπίτι μοναχή της Απ’ ποιόν γκρεμό να γκρεμιστώ, γκρεμό να πα’ να
την προσευχή της έκανε για τον μονογενή της.
Φωνή εξήλθε απ’ ουρανού κι απ’ αρχαγγέλου στόμα. πέσω
με τι μαχαίρι δίκοπο ν’ αδικοθανατέψω;

ΦΩΝΗ ΑΡΧΑΓΓΕΛΟΥ: Και ο Χριστός απάντησε από τη σταύρωσή του:
Πάψε κυρά τσι προσευχές, πάψε και τσι μετάνοιες, Όχι μάνα, μη σκοτωθείς, υπομονή να κάμεις
Και δώσε συ παρηγοριά στες πικραμένες μάνες.
Τι τον υγιό σου πιάσανε και σαν ληστή τον πάνε Και μεσ’ το μέγα Σάββατο, κοντά στο μεσημέρι,
και σαν αρνί στο μακελειό έτσι τον κουβαλάνε. που θα λαλήσει ο πετεινός, σημάνουν οι καμπάνες,
Σαν τ’ άκουσε η Δέσποινα, έπεσε δειλιασμένη σημάνει κι η Αγιά Σοφιά, το μέγα μοναστήρι,
σταμνί νερό τση φέρανε, τρία κανάκια μόσχο τότες κι εσύ μανούλα μου να ‘χεις χαρές μεγάλες.
και τρία το ροδόσταμο να τσή ΄ρθει ο λογισμός της.

Και σαν τση ήρθε ο λογισμός και σαν τση ήρθε ο νους Και τη Λαμπρή τ’ αποταχιά, που ντύνουν μάνες τα παι-
της, διά,

ζητά τσι τρεις γειτόνισσες, τσι τρεις της φιλονάδες, κι οι αδερφές τα’ αδέρφια, τότες κι εσύ μανούλα μου
τη Μάρθα, τη Μαγδαληνή και του Λαζάρου μάνα, τον ακριβόν υγιό σου.
και του Ιακώβ την αδελφή, κι οι τέσσερις αντάμα… ΧΟΡΟΣ:
Πήρανε το στρατί – στρατί, στρατί το μονοπάτι,
και το στρατί τσι έβγαλε μέσ’ των ληστών τσι πόρτες. Μπροστά του βάνουν τα λαμπρά και πίσω τα βελούδα
Κι ήταν οι πόρτες κλειδωτές και τα κλειδιά παρμένα και στην κορφή του κεφαλιού, στεφάνι με λουλούδια.
ήταν και τ’ Οβριόπουλα τσι πόρτες καθισμένα.
Καλό είν’ τ’ ΄Αγιος ο Θεός, καλός κι όπου το λέει,
Όπου το λέει σώνεται κι όπου τ’ ακούει αγιάζει.

Η δική μου Πασχαλινή Κέρκυρα

Μοναδικά έθιμα, ξεχωριστές γεύσεις, μουσικές και αρώματα συνθέτουν
ένα μοναδικό σκηνικό που γοητεύει τους επισκέπτες και καθιστά το
Πάσχα της Κέρκυρας το ωραιότερο σε όλη την Ελλάδα. Με πρωταγωνι-
στές τους μουσικούς των Φιλαρμονικών του νησιού, το ονειρικό φόντο
της Παλιάς Πόλης, τα βεγγαλικά και τους μπότηδες, τη μυρωδιά από τις
ανθισμένες πασχαλιές αλλά και τα γευστικά τσιλίχουρδα το βράδυ
μετά την Ανάσταση, όποιος έρθει μια φορά είναι σίγουρο ότι θα μείνει

γοητευμένος.

Και θα επιστρέψει για να ζήσει όχι μόνο τις – γνωστές σε όλους – θο-
ρυβώδεις στιγμές της πρώτης Ανάστασης το πρωί του Μ. Σαββάτου
και την πανδαισία πυροτεχνημάτων στην Πλατεία το βράδυ της Ανά-
στασης, αλλά κυρίως για τη μυσταγωγία των επιταφίων το βράδυ
της Μ. Παρασκευής, με τις εξαιρετικές μουσικές από τις Φιλαρμονι-
κές, τους γλυκούς ήχους των Χορωδιών, το συνταίριασμα Ορθόδο-
ξων και Καθολικών μπροστά στην κορύφωση του Θείου Δράματος,

την ένωση όλων σε μια Πλατεία που φορά τα γιορτινά της για να κα-
λωσορίσει Κερκυραίους και επισκέπτες.

Κι όσο το σούρουπο δίνει τη θέση του στο σκοτάδι της νυχτιάς, τα
φαναράκια και τα κεριά των επιταφίων πλημμυρίζουν το Λιστόν
και τους δρόμους της παλιάς πόλης από ένα πολύβουο ανθρωπο-
μάνι που μετατρέπει το θρήνο της μέρας σε αντάμωμα και ακρό-
αση της ίδιας της ψυχής της Κέρκυρας. Λίγο πριν την θορυβώδη
Πρώτη Ανάσταση και το αναστάσιμο φιλί για το Χριστός Ανέστη
που δίνουν μαζί ντόπιοι και ξένοι στην πιο μεγάλη πλατεία των

Βαλκανίων, την Σπιανάδα.

Όσα χρόνια κι αν περάσουν αυτοί οι αγαπημένοι ήχοι από τα, μο-
ναδικά για τη μέρα, κλασσικά κομμάτια των Φιλαρμονικών,
αυτές οι μυρωδιές στην ανηφόρα της Όασης και στην Πλατεία
Δημαρχείου από τις πασχαλιές, που ανακατεύονται με εκείνες
των γύρω ζαχαροπλαστείων που πωλούν
τις «κολομπίνες» και τις φογάτσες
τους, αυτή η γλύκα στην ατμό-

σφαιρα , το (έστω και ) κρυφό
σταυροκόπημα μπροστά
στους επιτάφιους, θα μένει
για πάντα στη μνήμη μου
ως η ωραιότερη στιγμή της
δικής μου Κέρκυρας.

Γοητευτικά μοναδικής και
ατμοσφαιρικά υπέροχης...■

Έλενα
Γισδάκη



ΠΑΥΛΟΣ ΝΑΝΟΣ

Ο «μάγος» των πυροτεχνημάτων
της Ανάστασης στην Κέρκυρα

Ο Παύλος Νάνος είναι ο «μάγος» που κρύβεται
πίσω από την πανδαισία πυροτεχνημάτων το βράδυ
της Ανάστασης στην Πάνω Πλατεία της Κέρκυρας.
Με «βαριά» κληρονομιά – κρατά από την οικογέ-
νεια της Μπουμπουλίνας, σε ηλικία μόλις 21 χρόνων
αναλαμβάνει τα πυροτεχνήματα της τελετής έναρ-
ξης και λήξης των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004.

Από τότε διατυπώνει ως έντεχνη δημιουργία και Κίνα) ενώ έχει εργαστεί στις μεγαλύτερες εκ-
τα πυροτεχνήματά του, σκηνοθετεί φαντα- δηλώσεις που έχουν λάβει χώρα στην Ελλάδα,
σμαγορικά σόου στην Ελλάδα και το εξωτε- όπως στις τελετές έναρξης και λήξης των Ολυμ-
ρικό και προχωρά σε νέα μονοπάτια. πιακών Αγώνων 2004 και σε Eurovision
Η οικογενειακή επιχείρηση, από τον προπάππου
24 του, Δημήτρη Μπουμ-
πουλη, περνά στον παπ-
πού του, τον πατέρα του
και σήμερα στον ίδιο και
τον αδελφό του. Είναι η οι-
κογένειά του, που έφερε
για πρώτη φορά στην Ελ-
λάδα τα πυροτεχνήματα και
ο Παύλος συνεχίζει την πα-
ράδοση κατακτώντας μια
θέση στην κορυφή των ειδι-
κών σε διεθνές επίπεδο.
Κερδίζει πρώτα βραβεία σε
παγκόσμιες διοργανώσεις
(Αμερική, Τσεχία, Γερμανία



26 Ο Παύλος 2006, UEFA Champions League 2007, μπάλα μπάσκετ, σε σφαιρικό ή κυ-
Νάνος έχει... Eurovoice 2010, Special Olympics λινδρικό σχήμα, που περιέχουν διά-
«βαριά» 2011. Έχει επιμεληθεί εφέ σε μεγάλες φορες "μυστικές" συνταγές χημικών,
κληρονομιά: συναυλίες, όπως της Jeniffer Lopez, κατασκευάζονται δε διάφορα στά-
κρατά των AC/DC, της Rihanna και του δια.
από την Roger Waters, ενώ τα τελευταία δύο Ακολουθεί φυσικά το μεράκι του
οικογένεια τελευταία χρόνια σχεδιάζει τα εφέ σε πυροτεχνουργού και ο συντονισμός
της Μπουμ- δύο πολύ μεγάλα φεστιβάλ χορευτι- για το υπερθέαμα που χιλιάδες επι-
πουλίνας! κής μουσικής, στα Tomorrowland σκέπτες απολαμβάνουν κάθε Πα-
του Βελγίου και της Ατλάντα των σχαλιά στον ουρανό της γιορτινής
ΗΠΑ. Κέρκυρας.
«Ένα σόου πυροτεχνημάτων πρέπει
Κανονική σκηνοθεσία να γίνεται από ανθρώπους με πολύ
καλή εκπαίδευση και πείρα. Στην Ελ-
Η σκηνοθεσία και ο προγραμματι- λάδα υπάρχουν πολλοί πωλητές πυ-
σμός κάθε σόου μπορεί να διαρκέ- ροτεχνημάτων με καταστήματα, οι
σει και δύο μήνες χωρίς να πυροτέχνες όμως που ξέρουν να ρί-
υπολογιστεί η χρονική διάρκεια που χνουν πυροτεχνήματα είναι μετρη-
απαιτείται για την κατασκευή των μένοι στα δάχτυλα», είχε δηλώσει σε
προϊόντων, το συνεργείο που χρει- συνέντευξή του. Και φυσικά εκτός
άζεται για να εγκατασταθούν τα μη- από το τεχνικό μέρος «αν δεν έχεις
χανήματα και η εκτέλεση του σόου φαντασία, πρωτοτυπία και συναί-
των πυροτεχνημάτων. Χιλιάδες πυ- σθημα, δεν θα μπορέσεις να συγκι-
ροτεχνήματα, διαφόρων μεγεθών, νήσεις το κοινό σου. Αν και δεν
από μέγεθος μπαλάκι του γκολφ έως θεωρώ τον εαυτό μου καλλιτέχνη,
απλώς "πυροτέχνη"», προσθέτει.■



Τα πένθιμα εμβατήρια
της Φ.Ε. Καποδίστριας

28 Τα πένθιμα εμβατήρια που αποδίδει l και η 'Marcia Funebre' από την Ηρωική Συμ-
η Φ.Ε. «Καποδίστριας» είναι: φωνία του Μπετόβεν στη λιτανεία Μ. Σαββάτου
σε διασκευή και ενοργάνωση του αείμνηστου
l η Sventura (Συμφορά) στον επιτάφιο της αρχιμουσικού Σπύρου Δουκάκη και πλέον από το
Μητρόπολης έτος 2001 σε νέα επεξεργασία από τον Μιχάλη
Για την Sventura, δεν υπάρχουν ειδήσεις. Γνωρί- Μιχαλόπουλο.
ζουμε ότι συνθέτης της είναι ο Mariani, χωρίς Η « Μarcia Funebre» που αποτελεί το δεύτερο
όμως να μπορούμε να δώσουμε ακριβή στοιχεία μέρος της 3ης Συμφωνίας του Μπετόβεν, της λε-
για αυτόν. Γνωρίζουμε μόνο, από προφορική πα- γόμενης και «Ηρωικής», είναι βέβαια γνωστή.
ράδοση, ότι γράφτηκε για την κηδεία του βασι- Γράφτηκε το 1803 και αγαπήθηκε από το συν-
λιά της Ιταλίας Ουμβέρτου Α’ ο οποίος θέτη περισσότερο από όλα του τα έργα.
δολοφονήθηκε στις 29 Ιούλη 1900 έξω από το Σειρά έχει η marcia funebre Το Πεπρωμένο, δια
στάδιο της Monza στην περιοχή του Μιλάνου. χειρός του αρχιμουσικού της «Καποδίστριας»
Κατά άλλη εκδοχή, πρωτοπαίχτηκε στην κηδεία Μιχάλη Μιχαλόπουλου.
του βασιλιά Βίκτορα Εμμανουήλ Β΄ το 1878 και Η μάρτσια γράφτηκε το 1996 εις μνήμη του αρχι-
πιθανόν συνθέτης της είναι ο Ιταλός συνθέτης μουσικού Δημητρίου Δαπέργολα και είναι ιδιαί-
και διευθυντής ορχήστρας Angelo Mariani τερα αγαπητή στους μουσικούς της μπάντας. Η
(Ravena 1821 – Genova 1873), συνθέτης συμφω- μελωδία των ξύλινων πνευστών μπλέκεται μονα-
νικής μουσικής και μουσικής δωματίου και έξο- δικά με τη θλιμμένη συνοδεία των χάλκινων, χα-
χος ερμηνευτής των έργων Verdi. ρίζοντας στο κομμάτι θλίψη και πόνο. Είναι η
«σφραγίδα» της «Καποδίστριας» στο πένθιμο
l REQUIESCAT IN PACE ( Αναπαύσου εν ειρήνη βράδυ της Μεγάλης Παρασκευής… Η αλλαγή
)-του Luigi Cirenei (Περούτζια, 28 Σεπ του 1881 - τόνου στο κομμάτι αποδεικνύει το γεγονός ότι
Ρώμη, 13 Μαΐου 1947) Μαέστρου και Διευθυντή πάντα μία νέα ελπίδα γεννιέται μέσα απ’ τις στά-
της Banda dell'Arma dei Carabinieri. χτες και τα συντρίμμια…

Μάντζαρος:

Calde Lacrimae

και

Marcia Funebre

ΗMarcia Funebre του Verdi αποδίδεται
το βράδυ της Μ. Παρασκευής από
την Φ.Ε. Μάντζαρος στον Επιτάφιο
της Μητροπόλεως, ενώ το Μ. Σάββατο το
πρωί αποδίδεται το Calde Lacrimae (Καυτά
Δάκρυα), ένα πένθιμο εμβατήριο που έχει
γραφτεί από το Μοναχό Cesare De Michelis,
αλλά και η Marcia Funebre του Δ. Ανδρώνη.
Όπως γράφει η ιστοσελίδα
“corfuhistory.eu”: Για τον Cesare De Miche-
lis δεν υπάρχουν ως τώρα ειδήσεις. Μόνο
στην προφορική παράδοση της «Μαντζά-
ρου» αναφέρεται ότι ήταν μοναχός. O Δη-
μήτριος Ανδρώνης γεννήθηκε στην
Κέρκυρα το 1866 και σπούδασε σύνθεση
και πιάνο στο Βασιλικό Κονσερβατόριο της
Νάπολης της Ιταλίας (όπως και όλοι σχεδόν
οι επτανήσιοι μουσουργοί) από όπου πήρε
το δίπλωμά του με άριστα. Στη συνέχεια
σπούδασε και στη Γερμανία. Έγινε μέλος
της Βασιλικής Φιλαρμονικής Ακαδημίας της
Bologna, όπου και έκανε την πρώτη του πε-
τυχημένη εμφάνιση στο ιταλικό κοινό, ενώ
δίδαξε πιάνο και σύνθεση στη Νάπολη και
στην Bologna. Το 1890 προσκλήθηκε από
την Φιλαρμονική Εταιρεία Κέρκυρας
(Παλιά) να επιστρέψει από την Ιταλία και να
αναλάβει τη διεύθυνση των μουσικών της
Σχολών. Ο Ανδρώνης αναδιοργάνωσε στις
Σχολές και παράλληλα δίδασκε ανώτερα θε-
ωρητικά και πιάνο ενώ ήταν και «Πρό-
εδρος της Μουσικής», δηλαδή
καλλιτεχνικός διευθυντής της. Αναγκάστηκε
όμως να παραιτηθεί από την θέση του
λόγω των προβλημάτων που αντιμετώπιζε
αφήνοντας, όμως, πίσω του ένα σπουδαίο
συνθετικό έργο, το οποίο περιελάμβανε και
μια σειρά πένθιμων εμβατηρίων για
μπάντα, πολλά από τα οποία εντοπίστηκαν
στο αρχείο της ΦΕΚ.

Ο «Αμλέτος»
της «Παλαιάς»

30 H Φιλαρμονική Εταιρεία Κερκύρας («Παλαιά Φιλαρμονική») ιδρύθηκε στις 12 Σεπτεμ- ΓΚΡΑώΦσΕΙ τΟας
βρίου 1840 και είναι ο παλαιότερος μουσικοεκπαιδευτικός οργανισμός στην Ελλάδα. Ο Καρδάμης
αρχικός σκοπός των ιδρυτών του ήταν η δημιουργία μιας πλήρους μουσικής ακαδημίας,
παρόμοιας με εκείνες της γειτονικής Ιταλίας. Ώστε να δοθεί βιώσιμη λύση στο ζήτημα της Μουσικολόγος, επίκουρος
απουσίας μιας παιδαγωγικά πλήρους μουσικής σχολής, η οποία θα προσέφερε στους καθηγητής ΤΜΣ
Κερκυραίους μουσική εκπαίδευση, ανεξαρτήτως κοινωνικής τάξης, ηλικίας, φύλου και Ιονίου Πανεπιστημίου
γενικής παιδείας. και Επιμελητής Αρχείου
Οι ιδρυτές της Φ.Ε.Κ. κατανοούσαν πλήρως τις παραπάνω προκλήσεις και -με αφορμή και Μουσείου της ΦΕΚ.
την άρνηση της βρετανικής διοίκησης να επιτρέψει από τον Αύγουστο του 1837 τη συμ-
μετοχή στις θρησκευτικές τελετές του νησιού τιμητικού στρατιωτικού αγήματος και
μπάντας. ξεκίνησαν την οργάνωση ενός πρότυπου μουσικού οργανισμού (εκπαίδευση σε
πρακτικό επίπεδο -έγχορδα και πνευστά, πιάνο, φωνητική μουσική, όσο και σε θεωρη-
τικό - από βασικά θεωρητικά μέχρι μουσική σύνθεση). Εντελώς δωρεάν, από πλήρως κα-
ταρτισμένους δασκάλους.
Παρά τις ποικίλες δραστηριότητες της Φιλαρμονικής, το γνωστότερο –κι εξ αρχής δημο-
φιλέστερο- από τα μουσικά σχήματά της παραμένει η μπάντα. Πρωτοεμφανίστηκε τον
Αύγουστο του 1841.
Το πένθιμο εμβατήριο της όπερας του Φράνκο Φάτσιο, Amleto αποτελεί το εμβληματικό-
τερο από τα μουσικά ακροάματα του κερκυραϊκού Πάσχα (σ.σ. πρωί του Μ. Σαββάτου,
Επιτάφιος Αγίου Σπυρίδωνος). Ο Φάτσιο έκανε καριέρα ως διευθυντής ορχήστρας και
ήταν ο σημαντικότερος Ιταλός αρχιμουσικός πριν την εμφάνιση του Τοσκανίνι. Ωστόσο,
είχε δείξει ήδη τις ικανότητές του στη μελοδραματική σύνθεση. Η όπερα Amleto παρου-
σιάστηκε το 1865 στη Γένοβα, αλλά τελικά δεν καθιερώθηκε στο μελοδραματικό ρε-
περτόριο. Ωστόσο, δύο αποσπάσματα έγιναν γνωστά μέσω του μπαντιστικού
ρεπερτορίου: ένα δανέζικο εμβατήριο και το γνωστό σε εμάς πένθιμο.
Η σύνδεση της Κέρκυρας ξεκινά το καλοκαίρι του 1903, όταν ο εκδοτικός
οίκος Ρικόρντι τυπώνει το εμβατήριο στην ειδική σειρά του μπαντιστικού
ρεπερτορίου του σε ενορχήστρωση του αρχιμουσικού Τζιουζέπε Μαριάνι.
Τα επόμενα χρόνια η Φιλαρμονική παρήγγειλε από την Ιταλία και το συγκε-
κριμένο πένθιμο εμβατήριο, το οποίο τουλάχιστον από το 1911 αποτελούσε
μέρος του καθιερωμένου ρεπερτορίου της μπάντας της.
Tο 1913, η μπάντα της «Παλαιάς» απέδωσε το εμβατήριο κι εκτός Κερκύ-
ρας: στην Αθήνα κατά την κηδεία του βασιλέως Γεωργίου Α΄. Πάνω από 100
χρόνια μετά, εξαιτίας της αδιάκοπης ακροαματικής μέθεξης αυτού του πένθι-
μου εμβατηρίου, ίσως ελάχιστα να έχουν απομείνει από την ενορχήστρωση του
1903. Και δεν θα ήταν υπερβολικό να πει κανείς, ότι σήμερα πλέον ακούμε τη δια-
σκευή της Παλαιάς.

Adagio
Το πένθιμο του «Amleto», κυρίαρχο του Μ. Σαββάτου, το «Adagio» του Tomaso Albinoni
(1671- 1751) της Μ. Παρασκευής (επιτάφιος Μητρόπολης). Επί της ουσίας, πρόκειται για
την –διασκευασμένη για μπάντα, σε τετραμερή ρυθμό- εναρμόνιση μόλις μιας γραμμής
μπάσου (κι έξι μέτρων) που εντόπισε μεταπολεμικά ο Μιλανέζος μουσικολόγος, Remo Gi-
azzoto σε χειρόγραφο στην Κρατική Βιβλιοθήκης της Δρέσδης. Προερχόμενη, πιθανό-
τατα, από το αργό δεύτερο μέρος μιας Τρισονάτας, την οποία ο Giazzoto επανασυνέδεσε
(1945). ■



ΜΠΟΤΗΔΕΣ

32

Κερκυραϊκό Πάσχα. Γνωστό, τα... σπάει! Μεταφορικά και... κυ-
ριολεκτικά! Μεγάλο Σάββατο πρωί, αμέσως μετά το τέλος του
μεγάλου, πρωϊνού Επιταφίου «του Αγίου», ώρα 11 ακριβώς
(«πρώτη Ανάσταση») το φημισμένο έθιμο των «μπότηδων».

Πήλινες κανάτες, με στενό στόμιο, άλλες μαρτυρούμενο, μεσαιωνικό συνήθιο της... φα-
ζωγραφισμένες, στολισμένες μη κορδέλες, σαρίας, για να τρομάξουν τα κακά τα πνεύματα.
άλλες γεμισμένες με νερό, stand by στα Έτσι ή αλλιώς, δυο τα δεδομένα. Πρώτον, αν κά-
«χείλη» παραθυριών και μπαλκονιών για ελεύ- ποιος μπότης σπάσει δίπλα σου, πάρε κομμάτι
θερη πτώση, από ψηλά, με το πρώτο «σήμα» για ενθύμιο. Φέρνει, όπως λέν’, καλοτυχιά.
της καμπάνας. Και δεύτερον, την ώρα του... χαμού, δείξε λίγο
Ιστορικά, οι θεωρίες για την προέλευση του εθί- προσοχή. Γιατί ιστορικά, τα... απρόοπτα δεν έλει-
μου, ποικίλουν. Στη μέση κερκυραϊκή συνεί- ψαν! Χαρακτηριστικό απόσπασμα απ’ το ημερο-
δηση, η επικρατέστερη εκδοχή το θέλει λόγιο του Παναγιώτη Σαμαρτζή, για το Πάσχα
συμβολική αναπαράσταση του Ευαγγελικού χω- του 1856 (η Κέρκυρα ακόμη υπό αγγλική «Προ-
ρίου «συ δε Κύριε Ανάστησόν με, ίνα συντρίψω στασία»):
αυτούς ως σκεύη κεραμέως» (με εναλλακτική «Εις το διάστημα της Αναστάσεως ήτις έγινε τας
αναγωγή του κρότου απ’ το σπάσιμο των «μπό- 11 π.μ. έφεραν εις την Αστυνομίαν άνθρωπόν
τηδων» στη οργή για την προδοσία του τινά, όστις περνών από μέρος τι, εξ απροσεξίας
Ιούδα). Εμπλουτισμένο με κατάλοιπα αλλοτι- του έρριξαν μια ξέστα και του άνοιξαν το κεφάλι.
νών καιρών. Ευθύς έκραξαν τον ιατρόν και τον είδε και του
Απ’ το... χούι των αρχαίων, να γιορτάζουν κάθε διώρισεν τα χρειαζούμενα. Έτρεξαν οι χωροφύ-
Απρίλη την έναρξη της γεωργικής περιόδου, λακες και εσύλλαβαν αυτόν που έρριξε την
πετώντας τα κανάτια τους για να γεμίσουν νέα, ξέστα και τον έφεραν εις την Αστυνομίαν. Εις δε
με «φρέσκους» καρπούς και το ενετικό (καθο- την στιγμήν της Αναστάσεως οι στρατιώται της
λικό) έθιμο, να πετάνε απ’ τα σπίτι τους την Σπηλιάς, οίτινες ήσαν της Midlessex Milizia
Πρωτοχρονιά τα παλιά τους πράγματα, για να εστραβοστόμησαν με το να μην τους είχαν ειδο-
τους φέρει καινούργια ο νέος χρόνος, ίσαμε το ποιήσει...»■

33

ΜΑΣΤΕΛΑ

«Μαστέλο ή Μαστέλα...». Λεξικογραφικά ορίζεται ως εξής: «Πλατύ ξύλινο δοχείο
που χρησίμευε ως μονάδα βάρους για χονδρική πώληση κρασιού στη Βενετία,
αλλά και σε ελληνικά νησιά».
Βενετία... Νησιά... Κέρκυρα... Υφέρπουν οι ιστορικοί «δεσμοί». Ώσπου στην κορ-
φιάτικη παράδοση μεταλλάχθηκε και σ’ έθιμο. Πασχαλινό... Λαμβάνει χώρα και
του λόγου του, Μ. Σάββατο πρωί (11.00), κατά την πρώτη Ανάσταση – παράλληλα
με «τους Μπότηδες».
Ήδη, καθ’ όλη τη Μεγάλη Εβδομάδα, στη σημείο- τοτέμ της «Πίνιας» (κάτωθεν
της μεταλλικής «κουκουνάρας» στη διασταύρωση των οδών Νικηφόρου Θεο-
τόκη και Φιλαρμονικής) καμαρώνει ένα μεγάλο, βαθύ ξύλινο μισοβάρελο, στολι-
σμένο με κορδέλες, βέρντε και μυρτιές. Στο οποίο οι περαστικοί ρίχνουν
νομίσματα «για το καλό».
Αμέσως μετά την πρώτη Ανάσταση, ένας... τυχερός βουτάει μέσα στο βαρέλι και,
βρέχοντας, περιχαρής και... αναστάσιμος, τον κόσμο, βγάζει τα νομίσματα. Είναι ο
«εκλεκτός». Παλαιότερα (την εποχή που, όπως λέγεται, το «Μαστέλο» το τοποθε-
τούσαν οι «Φακίνοι», οι αχθοφόροι της πόλης, οι πινιαδόροι), ήταν κάποιος τυ-
χαίος, περαστικός. Τον εντόπιζαν, σκορπισμένοι «στην Πιάτσα», τον άρπαζαν,
αμέριμνο και... μέσα! Αργότερα, ήταν –ώσπου καθιερώθηκε- συγκεκριμένος: «Ο
Σπύρος...». Επιβλητικός, περήφανος κι ευθυτενής. Κι αν τύχαινε να εμφανιστεί κά-
ποιος άλλος, επίδοξος μνηστήρας, έτρωγε τον «πάγο» του... ■



1980

Οι ταμένοι

36 Η Ανάσταση έχει περάσει. Χιλιάδες κό- 1970
σμου, Κερκυραίοι και επισκέπτες, ξε-
κουράζονται το πρωί του Πάσχα και Πολλοί από αυτούς, είναι γνωστοί με το προσωνύμιο
ελάχιστοι συνηθίζουν να δίνουν το “οι ταμένοι”. Στέκι τους, όταν ακόμα ήταν σε λειτουρ-
παρών τους στο Λιστόν, πριν καν χαρά- γία, ο Ζήσιμος. Επέλεγαν να βρεθούν μαζί έχοντας
ξει, περιμένοντας τη λιτανεία της Ανα- περάσει το πολύβουο Πάσχα της Κέρκυρας και να
στάσεως. ακολουθήσουν τις καθιερωμένες πρωινές περιφο-
ρές των εικόνων της Αναστάσεως από τις γύρω εκ-
1966 κλησίες, ακούγοντας τις μπάντες να παιανίζουν.
Κατά καιρούς, το ραντεβού έδιναν πολλοί γνωστοί
Οι φωτογραφίες προέρχονται από την ιστοσελίδα του Κερκυ- Κερκυραίοι, από τους χώρους της πολιτικής, των
ραίου απόδημου Σπύρου Χειρδάρη (tadeefipipis.wordpress.com) γραμμάτων και των τεχνών, της οικονομίας. Οι πε-
ρισσότεροι, μεγαλύτερης ηλικίας, ωστόσοκάθε
χρόνο προστίθενται στην παρέα νέοι άνθρωποι.
Ένας από τους πλέον γνωστούς “ταμένους”, ο Κερ-
κυραίος μουσικοσυνθέτης Γιώργος Κατσαρός.
Πολλοί από αυτούς, βρίσκονται συνήθως μακριά
από τον τόπο τους και έρχονται στην Κέρκυρα το
πρωί του Μεγάλου Σαββάτου, έχοντας κάνει ένα
ολονύκτιο ταξίδι. Τάμα στον Άγιο, είναι! Εξ ου και το
όνομά τους!■



ΠΑΣΧΑ ΚΕΡΚΥΡΑΙΩΝ

Εδώ γιορτάζουμε μαζί
Ορθόδοξοι και Καθολικοί

Τέσσερις αιώνες και πλέον οι Ορθόδοξοι και οι Καθολικοί γιορτάζουν στην Κέρ-
κυρα μαζί το Πάσχα. Η αρχή έγινε το 1588 βοηθώντας έτσι στο κλίμα συναδέλ-
φωσης των δύο κοινοτήτων, οι οποίες πλέον πορεύτηκαν χωρίς προβλήματα.

38 Οπως εξηγεί ο πρώην Δήμαρχος Κερκυ- (Ιστορία της Εκκλησίας της Κέρκυρας - Κέρκυρα
ραίων Γιάννης Κούρκουλος: «Κάποτε, επί 1920, σελ. 60) «είχαν συμβεί εν τω μεταξύ
τέλους, θα πρέπει όλοι οι Κερκυραίοι και έκτροπα μεταξύ των ανατολικών και των λατί-
όλες οι Κερκυραίες, να μάθουμε, και να το λέμε νων, εορταζόντων, των δευτέρων ενίοτε κατά
και στους επισκέπτες μας, ότι εδώ στην Κέρκυρα σύμπτωσιν το Πάσχα εαυτών χαρμοσύνως, καθ’
το Πάσχα το εορτάζουμε μαζί Ορθόδοξοι και Κα- ήν εβδομάδα οι ανατολικοί εόρταζον το Πάσχα
θολικοί. Από το έτος 1588, δηλαδή επί 429 χρόνια του Σωτήρος πενθίμως».
μέχρι σήμερα.
Κάνει μάλιστα ο Σ. Παπαγεωργίου αναφορά (σελ.
Πρώτα επετράπη επί Ενετοκρατίας, στην Κέρ- 60 υποσημ. 1) και στο εξής συμβάν: «Κατά την Μ.
κυρα και στα άλλα Ιόνια Νησιά, να μην ακολου- Παρασκευήν των Οροδόξων έτους τινός ο νεω-
θούν οι Ορθόδοξοι το Γρηγοριανό ημερολόγιο, κόρος λατινικής εκκλησίας έκρουε χαρμοσύνως
αλλά να συνεχίσουν ακολουθώντας το προηγού- τους κώδωνας, εορτάζων αυτός το Πάσχα. Εις
μενο, το Ιουλιανό. Και στη συνέχεια, ζήτησαν και τουφεκισμός αγνώστου ορθοδόξου υπεραγανα-
πέτυχαν το ίδιο και οι Καθολικοί (Λατίνοι). Να κτήσαντος δια τούτο, τον έρριψε νεκρόν».
ακολουθούν και αυτοί το Ιουλιανό ημερολόγιο Και ο Σ. Παπαγεωργίου επιλέγει: «Έκτοτε αδελφι-
κατά τις κινητές και ακίνητες εορτές. κώς έως της σήμερον ανατολικοί και δυτικοί συ-
Διότι, όπως γράφει ο Σπυρίδων Κ. Παπαγεωργίου νεορτάζουσι πάσας τας εορτάς εν Κερκύρα».

Και ο Άγιος βοήθειά μας Το πρόγραμμα
των εκδηλώσεων
Επισημαίνεται ότι Προστάτης της Καθολικής Εκκλησιαστικής της Καθολικής
Επαρχίας Κέρκυρας είναι ο πολιούχος του νησιού Άγιος Σπυρί- Αρχιεπισκοπής
δωνας, η δε γιορτή του την 12η Δεκεμβρίου γιορτάζεται αναλό-
γως και από την Καθολική Αρχιεπισκοπή. Μ. Πέμπτη 13/4

Σπάνια σύμπτωση ΤΟΥ ΔΕΙΠΝΟΥ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ. Στις
20:30’στονΜητροπολιτικόΝαό(Ντόμο)
Ορθόδοξοι και Καθολικοί γιορτάζουν μαζί το Πάσχα, μόνο όταν η η Θεία Λειτουργία του Μυστικού Δεί-
μετώνεια πασχαλινή πανσέληνος συμπέσει από την Κυριακή πνου. Η Τελετή του Νιπτήρος από τον
μέχρι το Σάββατο της ίδιας εβδομάδας, κάτι δηλαδή σπάνιο που ΑρχιεπίσκοποΠ.ΙωάννηΣπιτέρηκαιστις
τυχαίνει να συμβαίνει φέτος! 23:00’ηΠροσκύνησητουΠανάχραντου
Η επόμενη φορά μετά το 2017 που θα συμπέσει το Πάσχα των Μυστηρίου.
ορθόδοξων με το Πάσχα των καθολικών θα είναι το 2025!■
Μ. Παρασκευή 14/4

ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΘΩΝ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ.
Στις 15:00’ ο Δρόμοςτου Σταυρού. Στις
19:15’ θα αρχίσει η Ακολουθία του Λόγου
καιηΤελετήτηςΣταυροπροσκύνησηςκαι
η Θεία Λειτουργία των προηγιασμένων
στις 20,45 θα ακολουθήσει η περιφορά
τουΕπιταφίουτουΜητροπολιτικούΝαού.
Στη Σπιανάδα ο Αρχιεπίσκοπος Σεβ. π.
Ιωάννηςθατελέσειδέηση.

Μ. Σάββατο 15/4

Στις 21:00’ θα αρχίσει η Πασχαλινή
Αγρυπνία κατά την οποία θα ευλογηθεί
το Νέο Φως, η Πασχαλινή Λαμπάδα, το
νερότουΒαπτίσματοςκαιθαγίνειηανα-
νέωση των υποσχέσεων του Βαπτίσμα-
τος. Η Τελετή θα κορυφωθεί με την
Αναστάσιμη Αρχιερατική Θεία Λειτουρ-
γία. Κατά τη διάρκεια της τελετής, ο Αρ-
χιεπίσκοπος,θαπαραλάβειτοΆγιοΦως,
που θα έχει έρθει από τον Πανάγιο
Τάφο, από τα χέρια του Μητροπολίτου
Κερκύρας και Παξών κκ. Νεκταρίου.

Κυριακή του Πάσχα

ΆΓΙΟ ΠΑΣΧΑ. ΠΑΝΗΓΥΡΗ ΤΩΝ ΠΑ-
ΝΗΓΥΡΕΩΝ. Η Επίσημη Πασχαλινή
Θεία Λειτουργία, στις 10:30’ και το από-
γευμα στις 19:00’.

Ορέστης
Καρνέζης:

Το κερκυραϊκό Πάσχα,
χρωματιστό, ευωδιαστό
στο θεατρικό σκηνικό

του νησιού μου

Διεθνής ποδοσφαιριστής, πολίτης του κόσμου, έχει
βρεθεί σε δεκάδες χώρες και πόλεις μοναδικές, έχει
βιώσει γιορτές και χαρές σε διαφορετικά σκηνικά, με διαφο-
ρετικά έθιμα.
Η Κέρκυρα όμως, για τον Ορέστη Καρνέζη, συνεχίζει να είναι «μια από τις πιο γοη-
τευτικές γειτονιές της Ευρώπης» και το Πάσχα εδώ συνδυασμένο με τις Φιλαρμο-
νικές, τους ήχους και τις ευωδιές του νησιού του και των αγαπημένων
παραδοσιακών φαγητών του χωριού του, του Άγιου Ματθαίου, μαγειρεμένων με
τη μυστική συνταγή της γιαγιάς. Ο Ορέστης Καρνέζης γράφει για το Πάσχα στην
αγαπημένη Κέρκυρα, στο blog του και το Discover Greece το κάνει viral…Κι εμείς
ακολουθούμε...

40 «ΗΚέρκυρα είναι μια από τις πιο γοητευτι- φίου του με τη συνοδεία της Παλιάς Φιλαρμονι-
κές «γειτονιές» της Ευρώπης. Ένας τόπος κής που παίζει τον Αμλέτο -για μας τους Κερκυ-
με αλλεπάλληλες επιρροές, ένα σταυροδρόμι πο- ραίους-, της Φιλαρμονικής Μάντζαρος που
λιτισμών και χρωμάτων. Όλο το νησί να μοιάζει εκτελεί το εμβατήριο Calde Lacrimae και της Φι-
με θεατρικό σκηνικό. λαρμονικής Καποδίστριας που παίζει τη Marchia
Funebre ακριβώς τη στιγμή που διαβαίνουν τις
Μέσα σ’ αυτή την ατμόσφαιρα διαδραματίζεται Κάρντε Λάκουες.
το Κερκυραϊκό Πάσχα, χρωματιστό, ευωδιαστό,
αλλά προπάντων μουσικό, με τις 18 φιλαρμονι- Αγαπημένο φαγητό που σερβίρεται την ημέρα
κές να συνοδεύουν τους Επιτάφιους τη Μεγάλη του Πάσχα στο χωριό μου, τον Άγιο Ματθαίο
Παρασκευή σ’ όλο το νησί, με πνεύμα υπέρτατης είναι η σούπα αυγολέμονο. Αγαπημένος μεζές
κατάνυξης. είναι το σαβούρο, τηγανιτό ψάρι με σταφίδες και
Ιδιαίτερα συγκινητική η περιφορά του Επιταφίου ξύδι, φυσικά με τη μυστική συνταγή της γιαγιάς
της Μητρόπολης, με τις τρεις φιλαρμονικές της ...Και μετά βόλτα και ξυπολησιά στο μαγευτικό
πόλης να διασχίζουν το Λιστόν, φωτισμένο με τα τοπίο της Λιμνοθάλασσας Κορισσίων, που συν-
πένθιμα -για την περίσταση- φαναράκια, εκτε- δυάζει μια απέραντη παραλία με αμμόλοφους
λώντας τη Sventura, τη Μarcia Funebre και το και ένα σπάνιο δάσος πάνω στην άμμο με κέ-
Adagio. δρους, άσπρα κρίνα και ορχιδέες».

Το αποκορύφωμα όμως όλων είναι το Μεγάλο Ο Ορέστης Καρνέζης είναι διεθνής ποδοσφαιρι-
Σάββατο, με τη λιτανεία του σκηνώματος του στής, τερματοφύλακας της Εθνικής Ελλάδας.■
Αγίου Σπυρίδωνα και την περιφορά του Επιτα-



42 Σπύρος Γιαννιώτης

«Θα βρίσκομαι
στην Κέρκυρα,
μου είχε λείψει
το Πάσχα στο νησί»

ΓΡΑΦΕΙ Ο

Μάνος Μεθυμάκης

Ο
ασημένιος Ολυμπιονίκης του
Ρίο, ο Σπύρος Γιαννιώτης μετά από πολλά
χρόνια θα βρίσκεται στην Κέρκυρα, όλη την Μεγάλη
Εβδομάδα για να γιορτάσει το Πάσχα με την οικογένειά του
και να απολαύσει «το μοναδικό μεγαλείο, τις Φιλαρμονικές, την κα-
τανυκτική ατμόσφαιρα», όπως δηλώνει στο CorfuMagazine. «Μετά από
πολλά χρόνια, θα βρίσκομαι στην Κέρκυρα όλη τη Μεγάλη Εβδομάδα. Είναι
κάτι που μου έχει λείψει, καθώς, συνήθως την περίοδο αυτή, βρισκόμουν σε πε-
ρίοδο προετοιμασίας ενόψει αγώνων, κι έτσι δεν ήταν δυνατόν να βρίσκομαι στο
νησί! Έχω χρόνια να απολαύσω αυτό το μεγαλείο που αποπνέει το κερκυραϊκό
Πάσχα» δηλώνει ο Σπύρος, φανερά ενθουσιασμένος που επιστρέφει στο νησί του για
τις ημέρες των γιορτών.
Μπαμπάς τώρα ο ίδιος θα δείξει στο γιο του, για πρώτη φορά, τι εστί Κερκυραϊκό Πάσχα.
«Ειδικά, η Μεγάλη Παρασκευή» λέει, «Με τους επιταφίους της, τις Φιλαρμονικές, που δη-
μιουργούν ένα βαρύ κλίμα, αλλά συγχρόνως, τόσο όμορφο, τόσο μοναδικό. Ναι, η ατμό-
σφαιρα της Μεγάλης Παρασκευής είναι αυτό που μου έχει μείνει στη μνήμη πιο πολύ. Με
τη φόρτιση που δημιουργεί και τη συγκίνηση, είναι, πραγματικά, κάτι το πολύ δυνατό.
Κατανυκτική ατμόσφαιρα, μοναδική!»
Ανακαλεί παιδικές μνήμες και δηλώνει ότι δεν μπορεί να ξεχάσει «πως το Μεγάλο
Σάββατο, ο πατέρας μου κατέβαινε στο Λιστόν από τις 5 το πρωί, ώστε να βρει τρα-
πέζι να καθίσουμε, ενώ, εμείς, πηγαίναμε στον Άγιο Σπυρίδωνα, και μετά στην
Πλατεία για να δούμε τους Μπότηδες και την Πρώτη Ανάσταση!»

Όσο για την Ανάσταση στην Κέρκυρα; «Πάντα μου άρεσε και η ώρα
της Αναστάσεως, με τα χιλιάδες πυροτεχνήματα να είναι ασταμά-
τητα φωτίζοντας τον ουρανό της Κέρκυρας. Πραγματικά,
το Πάσχα στην Κέρκυρα πρέπει να το ζήσει ο κα-
θένας για να καταλάβει τη μοναδικό-
τητά του!» ■



Πάσχα Χριστούγεννα

«Άσος» δαγκωτό!

● Υπάρχουν 5+1 σοβαροί λόγοι για τους οποίους το ντέρμπι είναι… περίπατος!

1Σκέψου, αδελφέ, απλά, ει- 2Αν στα κλεφτά βλέπεις ακόμη 3Ok, σπάσιμο το ένα, σπάσιμο
κόνα... Αυτός, ο μικρός αμνός «Κάντι- Κάντι» ή κλέβεις τα τυ- και τ’ άλλο. Τι σχέση έχει,
του θεού, σιωπηλός και μεγαλο- ρογαριδάκια απ’ την τσάντα του όμως, το (αθέλητο, accidente)
πρεπής πάνω στο λαδοριγανάτο μικρού, ώπα, αδερφέ.... Μην μπερ- σπάσιμο της ρημαδόμπαλας που
σουβλιστάν, γάλακτος, με την ξε- δεύεσαι... Μεγάλωσες! Και τα μόλις κατέβασες απ’ το πατάρι
ροκαμμένη του πετσούλα, την δώρα της Πρωτοχρονιάς, δεν στα για το στόλισμα του δέντρου
τσίκνα του, το «δώσε και σε κάνουν. Τα κάνεις (και είν’ κι αυτό (αλλά γλίστρησες –το Overlay
μένα μπάρμπα του»... Κι από την το Χ-box One, φωτιά και λαύρα)... μου, μέσα- στο παρκέ) απ’ το
άλλη, τι; Μια ταπεινή, χαροκα- Κοινώς, χέρι στην τσέπη και... το (ηθελημένο, με «μίσος») σπά-
μένη γαλοπούλα, που, όσα μπα- σταυρό σου (δύσκολοι καιροί...), σιμο του μπότη, Μ. Σάββατο
χαρομυρωδικά κι αν της χώσεις μη μείνεις μονάχα με τη φόδρα! Το πρωί; Στο πρώτο, βρίζεις (και
στον... εν πάση περιπτώσει της, Πάσχα, αντιθέτως, άντε, αν έχεις ανεβάζεις πίεση). Στο δεύτερο, σε
έχει τις ίδιες πιθανότητες να βαφτιστήρι, ένα κερί με φιόγκο βρίζουν (και γουστάρεις). Ειδικά
απαλλαγεί απ’ την στεγνή της για λαμπάδα (ας είμαστε και λίγο αν έχεις τιγκάρει τον μπότη με
ανοστιά, όσες ο Sotis Βολάνης πρακτικοί...) με bonus σοκολατέ- νερό κι έχεις στοχεύσει με παροι-
να ερμηνεύσει Ρίτσο! Αν δεν νιο λαγό απ’ το περίπτερο και ξεμ- μιώδη ακρίβεια 2,5 μέτρα «απ’
είσαι ο... Αθανάσιος Διάκος, δεν πέρδεψες! Αναίμακτα και με τον καράφλα με το μούσι!» Kαι
έχεις διλήμματα! σωσμένο το νοίκι του μηνός... μουσκίδι και σπαβέντο... Γλέντι!

44 4.Έχεις γυρίσει χαράματα από 5.Χριστούγεννα... Καταχεί- 6Βγαίνει η Βανδή με το χαριτω-
ξύδια. Και πάνω π’ αρχίζεις να τον μωνο, καιρός κακός, ψυχρός μένο λεοπάρ σκουφί απ’ το Λον-
παίρνεις (τον ύπνο...), χτυπάει το κι ανάποδος, βρόχα αβυσσαλέα, δίνο, φωνάζοντας στο πόπολο ότι
κουδούνι: «Να τα πούμε;». Όχι, ρε! παγωμένα μποφόρια, υγρασία βλέπει τον Άη Βασίλη να χαμογε-
Να μην τα πείτε! Νυστάζω! Ναι, καλά... του σκασμού.... Για εφημερίδα λάει. Ναι... Κάθεται από δίπλα και ο
Με ατάραχη επιμονή βεδουίνου μο- στο περίπτερο πας, γυρίζεις μακαρίτης ο George Michael με την
ναχού (ή, έστω, του Κοκκινάκη στο σπίτι με «αψού». Ενώ τη Λαμ- ανυπόφορη, πλέον, κλαψούρα του
Survivor), το «ντριιιιιν» συνεχίζει πριά... Ό,τι και να κάνει, μυρίζει, «Last Christmas» (η ωδή του κα-
ακάθεκτο το solo του, συνοδεία, πλέον, άνοιξη. Χαρά Θεού. Τα ραμπάκουρου, στολισμένη με elec-
τώρα, χτυπήματος της πόρτας: «Ναι- λουλουδάκι που ανθίζουν. Τα tro-pop γιρλάντα) και νομίζουν, οι
ιιι... Να τα πούμε;» Γκρρρ... Κι άντε, πουλάκια που τιτιβίζουν. Τα φο- αδαείς, πως έχουν τύχη απέναντι
μετά από αγώνα (και μπόλικα beep), ρεματάκια που γίνονται όλο και στον έναν... τον μοναδικό... τον
βρίσκεις το κουράγιο, σηκώνεσαι, πιο ανάλαφρα (και το μάτι πιο... «Πατριάρχη» του Απρίλη... τον
ανοίγεις και στα λένε. «Τι; Δύευρο; γυαλάδο). Πώς να το κάνουμε; «Ναύαρχο» της Μ. Εβδομάδας...
Τσιφούτη...» Κατάλαβες; Και άυπνος Άλλη ψυχολογία να νιώθεις στην τον Ηλία Ταληκριάδη του σολφέζ...
και δακτυλοδεικτούμενος! Τώρα, εξώπορτα το καλοκαιράκι κι Χρήστος Σαντικάι, ρε! Και τα μυαλά
όμως... Όχι κάλαντα, όχι αϋπνίες (και άλλη πως απλά έβαλες (άλλο) στα κάγκελα (ο Πέτρος Γαϊτάνος
ακέραιο το όνομα στην πιάτσα)... ένα χρόνο στη καμπούρα! κόβεται λόγω κόμμωσης)...

ΤΣΙΛΙΧΟΥΡΔΑ ΥΛΙΚΑ
-Συκωταριές (αρνί ή κατσίκι)
Η κερκυραϊκή μαγειρίτσα -Έντερα και κοιλιά
-Άνιθος
Το REX μαγειρεύει για εσάς! -Κρεμμυδάκια φρέσκα
-Ένα ματσάκι μαϊντανός
-Σκόρδα (2-3 τεμάχια) 45
-Λευκό κρασί (ένα ποτήρι)
-Ελαιόλαδο
-Χυμός λεμόνι (από 3 λεμόνια)
-3 αυγά
-Αλάτι
-Πιπέρι

ΕΚΤΕΛΕΣΗ
Πλένουμε πολύ καλά τις συ-
κωταριές και τα υπόλοιπα εν-
τόσθια. Τα σοτάρουμε με το
ελαιόλαδο κι όταν πάρουν
ελαφρώς χρώμα, ρίχνουμε
και τα μυρωδικά μας (άνιθο,
κρεμμυδάκια, μαϊντανό).
Μόλις μαραθούν τα μυρω-
δικά, σβήνουμε με το κρασί.
Σκεπάζουμε με νερό, αλατοπι-
περώνουμε και τα αφήνουμε
να βράζουν (σκεπασμένα)
μέχρι να μαλακώσουν. Για το
τελείωμα υπάρχουν δύο τρό-
ποι.
Α) Όταν μαλακώσουν τα εντό-
σθια, παίρνουμε λίγο ζωμό
από την κατσαρόλα και τον
ανακατέβουμε με το μείγμα
των αυγών και των λεμονιών
(αυγολέμονο). Μόλις ομογε-
νοποιηθούν, περιχύνουμε την
κατσαρόλα και τα αφήνουμε
να πάρουν μια βράση, μέχρι
να δέσει η μαγειρίτσα μας.
*Για το αυγολέμονο, χτυπάμε
τα ασπράδια μέχρι να γίνουν
μαρέγκα. Και προσθέτουμε
σιγά σιγά, τους κρόκους και
στο τέλος το χυμό από τα λε-
μόνια.
Β) Όταν τα εντόσθια μας μα-
λακώσουν, ρίχνουμε στην κα-
τσαρόλα το χυμό από τα
λεμόνια και αφήνουμε να
βράσουν μέχρι το φαγητό μας
να χυλώσει.

Το τέλειο σκουλαρίκι μπορεί να φωτίσει
το πρόσωπο της νύφης.

Το κατάστημα «Μαρόλλας» προτείνει: Eνα ωοειδές(οβάλ) πρόσωπο μπορεί να φορέσει που ξεχωριστά με ένα περιδέραιο στο λαιμό.
σκουλαρίκι σε οποιοδήποτε μορφή. Είναι ση- Ένα ωοειδές(οβάλ) πρόσωπο μπορεί να φορέσει τα
46 μαντικό να κρατηθεί η ισορροπία ανάμεσα στο πάντα. Συνδυάστε το ύφασμα και το σχέδιο του νυ-
μέγεθος του σκουλαρικιού και στις διαστάσεις φικού όταν επιλέγετε ένα περιδέραιο.
της νύφης, εάν είναι λεπτοκαμωμένη ή πληθω- Ένα στρογγυλό πρόσωπο χρειάζεται ένα περιδέραιο
ρική. Σύμφωνα με τις απαλές γραμμές του προσώ- που προσθέτει μήκος στην εμφάνισή σας. Ένα μακρύ
που της, οι απαλές μορφές, όπως μαργαριτάρια, περιδέραιο συμπληρώνει ένα στρογγυλό πρόσωπο.
σχήματα δακρύων, στρογγυλά και ωοειδή, είναι τα Αποφύγετε τα τσόκερ ή τα κοντά περιδέραια. Επίσης
καλύτερα. αποφύγετε τις μεγάλες πέτρες ή τις πέρλες. Δεν θέ-
Ένα  στρογγυλό πρόσωπο  χρειάζεται τα μακριά λετε να προσθέσετε οποιοδήποτε οπτικό πάχος στο
σκουλαρίκια για να το δείχνει επίμηκες Σκουλαρίκι σε λαιμό όταν διαθέτετε ένα στρογγυλό πρόσωπο. Ένα
μορφή σταγόνας είναι ιδανικό σε σχήματα μαλακά βαθύ ντεκολτέ μπορεί να στολιστεί με ένα όμορφο
και γλυκά, όπως ένα δάκρυ. περιδέραιο, το οποίο είναι υπέροχο για ένα στρογ-
Ένα στενόμακρο πρόσωπο φαίνεται καλύτερο με γυλό πρόσωπο.
ένα σκουλαρίκι κουμπωτό, που θα “τραβά” το μάτι Ένα στενόμακρο πρόσωπο μπορεί να συνδυαστεί
οριζόντια. άριστα με ένα τσόκερ. Αυτό βοηθά να χωρίσει την
Ένα πρόσωπο σεσχήμακαρδιάς χρειάζεται τα σκου- κάθετη γραμμή που εμφανίζεται με ένα στενόμακρο
λαρίκια που είναι φαρδύτερα στο κατώτατο σημείο πρόσωπο.
για να ισορροπήσουν με το στενό πηγούνι. Σχήματα Ένα πρόσωπο σε σχήμακαρδιάς επίσης φαίνεται πε-
όπως τα δάκρυα ή τρίγωνα ή κουμπωτά σκουλαρίκια ρίφημο με ένα τσόκερ ή με τριπλή ή διπλή σειρά
είναι τα καλύτερα. μαργαριτάρια. Σε ένα πρόσωπο με σχήμα καρδιάς το
Ένα πρόσωπο σε σχήμα ρόμβου μπορεί να ακολου- πηγούνι είναι στενό. Δημιουργώντας πληρότητα στο
θήσει τους ίδιους «κανόνες» που ισχύουν για το λαιμό με το σωστό περιδέραιο ισορροπείται η ευρύ-
οβάλ. Αλλά αυτό το σχήμα προσώπου μπορεί να τερη περιοχή ματιών και ζυγωματικών σε ένα τέτοιο
συνδυαστεί με ένα πιο εντυπωσιακό και θεατρικό σχήμα προσώπου.
σχέδιο. Οι γωνίες, οι μυτερές και οι σκληρότερες Ένα  πρόσωπο σε σχήμα ρόμβου είναι όπως ένα
άκρες συμπληρώνουν το γωνιακό πρόσωπο. Κομ- οβάλ πρόσωπο αλλά με γωνίες. Μπορεί να συνδυα-
μένα κρύσταλλα είναι πανέμορφα για ένα πρόσωπο στεί με οποιοδήποτε στυλ. Απλά η επιλογή θα πρέπει
σε σχήμα ρόμβου. να γίνει αναλογικά με τις διαστάσεις της νύφης. Οποι-
Τα σκουλαρίκια σε σχήμα σταγόνας, δημιουργούν οδήποτε κρύσταλλο σε σχήμα σταγόνας ταιριάζει
μια εικόνα μήκους, και συμπληρώνουν το τετράγωνο υπέροχα με ένα πρόσωπο σε σχήμα ρόμβου.
πρόσωπο. Τα τετράγωνα πρόσωπα χρειάζονται μήκος και απα-
Τα ορθογώνιαπρόσωπα συνδυάζονται με κουμπωτά λότητα. Ένα διακριτικό περιδέραιο ή μια απλή σειρά
σκουλαρίκια, τα οποία οι γραμμές τους είναι σε συμ- μαργαριτάρια, όπου θα κρέμεται ένα μικρό κομμάτι
φωνία με τις γραμμές του προσώπου. φαντάζει τέλειο.
Ένα τριγωνικόπρόσωπο είναι παρόμοιο με ένα πρό- Ένα ορθογώνιο πρόσωπο χρειάζεται τη χαλάρωση
σωπο σε σχήμα καρδιάς, αλλά με περισσότερες προ- και το πλάτος. Κοντότερα περιδέραια λειτουργούν
εξέχουσες γωνίες. Ισορροπήστε αυτό το πρόσωπο με άψογα.
το πλάτος στο κατώτατο σημείο των σκουλαρικιών. Ένα  τριγωνικό πρόσωπο είναι ένα πρόσωπο σε
σχήμα καρδιάς με έντονες γωνίες. Αποφύγετε περι-
Περιδέραιο δέραια στα οποία κρέμεται ένα μικρό κομμάτι. Ένα
Τα περιδέραια θα πρέπει να συμπληρώσουν το ντε- φαρδύτερο κόσμημα εξισορροπείται με ένα τριγω-
κολτέ του νυφικού φορέματος, το σχήμα του προ- νικό πρόσωπο.
σώπου, το σχέδιο και το κέντημα του μπούστου. Ένα Όσα περισσότερα γνωρίζετε για τον εαυτό σας τόσο
πλούσια διακοσμημένο νυφικό και μια εντυπωσιακή περισσότερο νιώθετε σίγουρη για εσάς. Γεμάτη αυ-
κουάφ μπορούν να συνδυαστούν με ένα διακριτικό τοπεποίθηση σίγουρα θα είσαστε η νύφη που θα
σετ κοσμημάτων. Ας σκεφτούμε κάθε σχήμα προσώ- κλέψει την παράσταση!■

Κοντά σας με σχέση εμπιστοσύνης από το 1889

47

MOVIES

Οι 5+1 top ταινίες του Πάσχα

Δε χρειάζεται καν να κοιτάξετε το τηλεοπτικό πρόγραμμα των κα-
ναλιών. Πιο εύκολο μοιάζει να δεχτεί ο Σόιμπλε κόψιμο του ελληνι-
κού χρέους, παρά να απουσιάσουν, μέρες που ‘ναι, απ’ τις οθόνες.
Άτυπο συνήθιο. Πάγιο συνήθιο. «Πάλι; Ήμαρτον» λέει, συχνά, ο
μέσος τηλεθεατής, αλλά... έλα που την ώρα προβολής τους έχει ήδη
πιάσει πολυθρόνα! Το «ζητεί», με κάποιον απροσδιόριστο τρόπο,
το κλίμα των ημερών. Τόσο, που, όταν κάποτε κοτζάμ BBC δοκίμασε
να τις αφήσει εκτός σκαλέτας, σπάσαν’ τα τηλέφωνα από αγανα-
κτισμένους τηλεθεατές. «Without Zeffirelli? What a shame…». Είναι
μπόλικες. Επιλέξαμε τις 5+1. Τις επικές «πασχαλινές» υπερπαραγωγές
που... βαριόμαστε να αγαπάμε!

48 ● The Robe / Ο Χιτών (1953)

Απ’ το μυθιστόρημα – best seller του Λόιντ Ντάγκλας (του ’42), στη (μεγάλη) οθόνη (η πρώτη ταινία
πουκυκλοφόρησεσεCinemaScope),μετονΡίτσαρντΜπάρτονστονρόλοτουΡωμαίουχιλίαρχου,
Μάρκελου.ΕπικεφαλήςτηςομάδαςπουσταύρωσετονΧριστό,αφούκερδίζεισταζάριατονχιτώνα
πουφορούσεστοσταυρό,βασανίζεταιαπόενοχές.Επιστρέφεισταμέρηπουδίδαξεκαιστοτέλος
ασπάζεται τον Χριστιανισμό. Προτάθηκε για 5 Oscar, κέρδισε τα δύο (σκηνογραφία - κουστούμια).
Σκηνοθεσία: ΧένριΚόστερ
Πρωταγωνιστούν: ΡίτσαρντΜπάρτον,ΤζινΣίμονς,ΒίκτορΜατσούρ,ΜάικλΡενιέ.
Διάρκεια: 135’

● The King of Kings / Ο Βασιλεύς των Βασιλέων (1961)

Απ’ τις πλέον άρτιες ταινίες με θέμα τη ζωή του Ιησού, με τον Τζέφρι Χάντερ στον κορυφαίο ρόλο
της (σύντομης) καριέρας του (σκοτώθηκε επτά χρόνια αργότερα). Ζωή και πάθη Θεανθρώπου, με
φόντο την ιερή αδημονία του Ιουδαίων για τον «εκλεκτό» και την «ανασφάλεια» των ρωμαϊκών
αρχών και την σκηνοθετική οπτική του Νίκολας Ρέι να μη διστάζει να απομακρυνθεί κομμάτι απ’ το
γράμμα της Καινής Διαθήκης αναζητώντας τη βαθύτερη ουσία χαρακτήρων και πραγμάτων.
Σκηνοθέτης: Νίκολας Ρέι.
Πρωταγωνιστούν: ΤζέφριΧάντερ,ΒιβέκαΛίντροφρντς,ΡόμπερτΖίαν,ΡίταΓκαμ.
Διάρκεια: 168’

● TheGreatestStoryEverTold/Ηωραιότερηιστορίατουκόσμου(1965)

Απ’ τη γέννηση ως την ανάσταση, η ζωή του Ιησού, με το ρόλο ζωής του εξαιρετικού, Μαξ Φον
Σίντοφ. Μια απ’ τις πιο μεγάλες, ποιοτικά, ποσοτικά (άνω των 3 ωρών – η αρχική κόπια λέγεται πως
ήταν4ώρεςκαι20’!)και...κοστολογικά(20εκατ.δολ.),αλλάκαιπιοπειστικέςcine-υπερπαραγωγές
με θέμα της ζωή του Ιησού. Έλαβε 5 υποψηφιότητες για Oscar, (αλλά δεν...), ενώ στα «ελληνικά»
της tips, η παρουσία στο cast του «δικού μας», Τέλυ Σαβάλας στο ρόλο του Ποντίου Πιλάτου.
Σκηνοθέτης: ΤζορτζΣτίβενς
Πρωταγωνιστούν: ΜαξΦονΣίντοφ,ΝτόροθιΜακΓουάιρ,ΤσάρλτονΊστον,ΤζοάνναΝτάνχαμ
Διάρκεια: 190’

● Βαραββάς (1961) ● Jesus Of Nazareth (1977)

Η ιστορία του ληστή (έξοχη η ερμηνεία Ίσως η πιο ευθεία αναγωγή σε «ταινία του Πάσχα»...
του Άντονι Κουίν), στον οποίο δόθηκε Και όχι άδικα. Με τον Ρόμπερτ Πάουελ στο ρόλο του
χάρη,στέλνονταςστοσταυρό,τονΙησού. Ιησού, «επικεφαλής» ενός έξοχου ensemble cast, η
Επιστρέφειστοέγκλημα,συλλαμβάνεται, θρυλικήτηλε-σειράτουΦράνκοΤζεφιρέλι(εξαίρεση
καταδικάζεται να δουλέψει σε ορυχεία, στακινηματογραφικάentries της λίστας), θεωρείται
μετά σε σχολή μο- η μεγαλύτερη θρησκευτική παραγωγή στην ιστορία
νομάχων, ήδη μικρής και μεγάλης οθόνης (απ’ τη γέννηση ως την
όμως ο μαρτυρι- Ανάσταση του Θεανθρώπου), αλλά και η πιο πιστή
κός θάνατος της ever αποτύπωση των Αγίων Γραφών. Γυρίσματα 4
Ραχήλ και του ετών, σε αυθεντικούς χώρους...
σκλάβου, Σάχακ Σκηνοθέτης: ΦράνκοΤζεφιρέλι
του έχουν σπείρει Πρωταγωνιστούν:ΡόμπερτΠάουελ,ΑνΜπάνκροφτ,
τη διδασκαλία του Έρνεστ Μπογντγκάιν, Ολίβια Χάσεϊ.
Ιησού.Κιότανσυλ- Διάρκεια: 371’
λαμβάνεται να
βοηθήσειχριστιανούςστημεγάληφωτιά 49
τηςΡώμης,οδηγείταιστοσταυρόκαιπα-
ραδίδειτηνψυχήτουστονΚύριο.
Σκηνοθέτης:ΡίτσαρντΦλάισερ
Πρωταγωνιστούν: ΆντονιΚουίν,ΤζακΠά-
λανς,ΒιτόριοΓκάσμαν,ΣιλβάναΜαγκάνο.
Διάρκεια: 125’

● The Passion Of The
Christ / Τα πάθη του
Χριστού (2004)

Οι τελευταίες 12 ώρες της θνητή ζωής
του Χριστού, μέσα από σοκαριστικά ρεαλι-
στικές σκηνές (σύλληψη, βασανιστήρια,
σταύρωση, ανάσταση) – και bonus τη χρη-
σιμοποίησηΑραμαϊκών,ΛατινικώνκιΕβραϊ-
κών. Προκάλεσε ποικίλες αντιδράσεις,
κατηγορήθηκε για εμμονή στο σωματικό
μαρτύριο του Ιησού, κρίθηκε ακατάλληλη
γιαανηλίκους,ωστόσο,υπήρξεη(έωςπρό-
σφατα) μεγαλύτερη ever εισπρακτική επι-
τυχία μη αγγλόφωνης ταινία, με… ταμείο
(612 εκατ. δολ.) 20πλάσιο του μπάτζετ της!
Σκηνοθέτης: Μελ Γκίμπσον
Πρωταγωνιστούν:
Τζέιμς Καβίζελ,
Μάγια Μόργκεν-
στερν, Μόνικα
Μπελούτσι, Κρί-
στο Ζίβκοφ,
Φραντσέσκο ντε
Βίτο.
Διάρκεια: 126’

Ξανάβαλε CORFUSPORTS
το στέμμα της!

ΓΡΑΦΕΙ Ο

Ηλίας Αλεξόπουλος

Η κατάκτηση του Κυπέλλου έγραψε το εισαγωγικό σημείωμα της
ιστορικής «επιστροφής» της ΑΕΛ μετά τα «χρόνια της σκόνης»

50 Kάποτε, χρόνια πριν, σ’ ένα momentum παρεστιγμέ- Με, ενίοτε, δύσβατες περπατησιές. Μικρός survivor, κάποιες
νης ευφορίας, η όμορφη υπερβολή τη βούτηξε φορές, καταστάσεων οριακών (εκεί που ο χρόνος δείχνει
στην κολυμπήθρα, χαρίζοντάς της προσωνύμιο να ξοδεύεται)... Με τ’ άγχος, άλλοτε του κυνηγού (του πρώ-
δόξας και τιμής: «Βασίλισσα». Μόνο που οι καιροί του) κι άλλοτε (ως η ίδια πρώτη) νιώθοντας καυτό το πει-
αποδειχτήκαν’ χαλεποί για... μοναρχίες. Και η δημο- σματικά πιεστικό χνώτο του επίδοξου στο σβέρκο της...
κρατία των άλλων δεν είχε χώρο για του λόγου της. Ή είχε, Ώσπου σουρούπωσε η 25η Μαρτίου... Ο τελικός Κυπέλλου,
δυο δράμια. Και σ’ ανήλιαγες γωνίες... το 1-0 επί του Αχιλλέα, με το γκολ του Γιάννη Βασιλάκη. Η
Κάπως έτσι, ακούμπησε κατάχαμα το στέμμα της κι έμαθε κούπα... Δεν ήταν «η καλή». Τούτη, με χαραγμένη τη λε-
να ζει και με το λίγο, το λιγότερο. Πέτρινα, δύσκολα φεγ- ζάντα «Campeones», στ’ Αλεύκι ευελπιστούν πως θα ‘ρθει
γάρια. Μικρές χαρές, μεγάλες απογοητεύσεις. Πρόσκαιροι τις επόμενες ημέρες. Ήταν όμως το πρώτο Κύπελλο μετά
ενθουσιασμοί, δραματικές διαψεύσεις. Μάζεμα και ξόδεμα από μια ντουζίνα χρόνια, ο πρώτος «πραγματικός» τίτλος
κουράγιων σ’ ένα ανυπόφορο για δαύτην γαϊτανάκι. της ΑΕΛ μετά το Πρωτάθλημα του ’09. Το εισαγωγικό πει-
Χρόνια θυμού, στενάχωρα, τσαλακωμένα χρόνια. Πτώση, στήριο ενός ιστορικού come back, γραμμένο απ’ το μελάνι
υποβιβασμός, λάθη, πάθη, αταίριαστοι ρόλοι και μάχες επι- (όχι κάποιου εκ των μεγάλων ονομάτων που κόπιασαν με-
βίωσης, ανάθεμα... Η ροκ μπαλάντα της μελαγχολίας... Για σόδιαβα), αλλά ενός παιδιού δικού της, της Λευκίμμης (η
μια βασίλισσα της σκόνης, που πλέον βάσταγε ξύλινο μικρή «έτσι έπρεπε, έτσι έγινε» λεπτομέρεια, που πάντα
σπαθί... Γεννημένη στο Νότο. «Ξεχασμένη» εκεί... ξέρει να συμπληρώνει ιδανικά μια όμορφη ιστορία).
Ώσπου «από του δράκου τη χρονιά περάσαν’ χρόνια» - Και στ’ αλλοτινό «Αλεύχιμον» ανάσαναν. Έβγαλαν από
καλοκαίρι του ’16. Συσπείρωση... Πάτημα στο γκάζι... Το μέσα τους λυτρωτικό μπουρίνι κι έστησαν γιορτή. Πλέον,
project της ανά(σ)τασης... Τα παιδιά της που επέστρεψαν... δεν ήταν μια βαθιά επιθυμία. Μα, μια απτή πραγματικό-
Η «λάμψη» των καινούργιων... Και η «βασίλισσα», νιώθον- τητα. «God save the Queen»... Για μια «βασίλισσα», που
τας τα πνευμόνια της να γιομίζουν με φρέσκο οξυγόνο, θυ- αφήνοντας πίσω τους ξέπνοους καιρούς, «βγήκε στο
μήθηκε τις μέρες τις καλές. Όχι, πλέον, με τη θλιβερά δρόμο ορκισμένη να μπει, στα παλάτια του ήλιου... Να μπο-
νοσταλγική έννοια των περασμένων μεγαλείων. Αλλά σαν ρέσει να πει...» Το δικό της (25ης ανήμερα) «άσμα ηρωϊκό»
κάτι που το είχε, το ‘χασε, αλλά μπορεί να το ξανακερδίσει. (δίχως το «πένθιμο»), του Ελύτη, φορώντας ξανά τ’ αστρα-
Και το νερό άρχισε να κυλάει στο αυλάκι. Με δυσκολίες... φτερό της στέμμα. «Επιστρέψαμε...»■