Ўзбекистон «Миллий тикланиш» демократик партиясининг ижтимоий-сиёсий газетаси

2С. ТИББИЁТ ТИЗИМИГА
жорий йил бюджетдан 21 триллион сўм,
яъни 2017 йилга нисбатан 3 баравар кўп маблағ ажратилди.

INSON O‘ZGARSA JAMIYAT O‘ZGARADI

ЎЗБЕКИСТОН «МИЛЛИЙ
ТИКЛАНИШ» ДЕМОКРАТИК
ПАРТИЯСИНИНГ
ИЖТИМОИЙ-СИЁСИЙ

miltikllaniishyГАЗЕТАСИ
№ 17 (1119) 2021 йил 19 май, чоршанба 1995 йил 10 июндан чиқа бошлаган www.mt.uz / [email protected] / [email protected]

ІАММАÑИ ¯АРОР ¯АТЪИЙ: МОІИßТ 5c
МÓІИММИ
3НИßТÃА ÁО¡ËИ¯ 2ІÓКÓМАТÃА ¨КИ ТАØ¯И КªРИНИØ?
c
ІАÂОËА ÝТАМИЗ c

3 Кеча соғлиқни
сақлаш
Азамат Зиё соҳасидаги
икки ислоҳотлар
миллиардни самарадорлигини
қаерга ошириш ва
сарфлади? рақамлаштириш
жараёнларини
«Инсонларнинг дарду жадаллаштириш
ташвишларини ўйлаб яшаш масалалари
одамийликнинг энг олий муҳокама
мезонидир...». қилинган
видеоселектор
4 йиғилишида
тиббиёт соҳасида
Хайрулло жуда катта
Бозоров: «Ижод ислоҳотлар
мактабининг илк амалга
битирувчилари оширилаётган
бошқаларга ўрнак бўлса-да, улар
бўлади» натижасини
халқимиз
Ёш ижодкорларни ҳар сезмаётгани
томонлама қўллаб-қувватлаш, таъкидланди.
буюк алломаларга муносиб
ворисларни тарбиялаш ÏРÅЗИÄÅНТ
борасида кенг кўламли ÝНÃ О¡РИ¯ËИ МАÑАËАÄА
ишлар амалга оширилмоқда.
Кўҳна маданият маскани МÓТАÑАÄÄИËАРНИ
бўлган Марғилон шаҳрида 2cОÃОІËАНТИРÄИ
халқимизнинг ардоқли шоири
Эркин Воҳидов номидаги ЎЗБЕКИСТОН ПРЕЗИДЕНТИНИНГ ЯНА БИР ІОЙ ÄÅÏÓТАТËАР,
ижод мактабининг ташкил ТАШАББУСИ БМТДА МАЪҚУЛЛАНДИ
этилгани ҳам маънавиятга, єачон саломга яраша
адабиётга бўлган юксак Ташқи ишлар вазирлиги алик олишни ўрганасиз?
эътибор ифодасидир. хабарига кўра,
18 май куни БМТ Бош
6 Ассамблеясининг
75-сессияси ялпи
Наҳотки Хоразм мажлисида Ўзбекистон
ёрдамга муҳтож Республикаси Президенти
бўлиб қолди? Шавкат Мирзиёев
томонидан илгари
Комилжон ака Нуржоновнинг сурилган Оролбўйи
«очиғини айтаверинг, минтақасини экологик
ўзгариш бўладими ёки бу инновациялар ва
ҳам навбатдаги ширин технологиялар ҳудуди, деб
ваъдами?» деган гапини энди эълон қилиш тўғрисидаги
тушундим... махсус резолюция бир
овоздан қабул қилинди.
7
ÆАРИМА
Ким қилмағай,
ким тортмағай...

Ижтимоий тармоқларни
«портлатган» мавзу – на
одамгарчиликка ва на бошқа
инсоний қадриятларга
тўғри келмайдиган, ҳатто
ҳайвонот оламининг энг
тубан махлуқлари ҳам
ҳазар қиладиган жирканч
қилмиш – бир тўда
ёввойиларнинг ҳомиладор
маъсумани зўрлашгани ҳеч
бир юртдошимизни бефарқ
қолдирмади.

3c ÁИËАН МÓАММО ІАË 4c
ÁªËМАЙÄИ, ÆАНОÁËАР!
2021 йилнинг
19 май санасидан 1 АҚШ доллари 10577.00. 1 EВРО 12921.92. 1 Россия рубли 143.57. 1 Англия фунт стерлинги 15023.57. 1 Япония иенаси 97.11.

2 mitilkllaniishy ИСЛОІОТ Чоршанба
ижтимоий-си±сий газетаси 19 май, 2021

№ 17 (1119)

ПРЕЗИДЕНТ ЭНГ О£РИªЛИ МАСАЛАДА
МУТАСАДДИЛАРНИ ОГО²ЛАНТИРДИ

Кеча соғлиқни сақлаш соҳасидаги
ислоҳотлар самарадорлигини ошириш
ва рақамлаштириш жараёнларини
жадаллаштириш масалалари муҳокама
қилинган видеоселектор йиғилишида
тиббиёт соҳасида жуда катта ислоҳотлар
амалга оширилаётган бўлса-да, улар
натижасини халқимиз сезмаётгани
таъкидланди.

Маълумки, Рамазон ҳайити ислоҳотларнинг дастлабки Учинчиси – рақамлаштириш ортиқ фармон ва қарорлар улар қўшимча маблағ ажра- Оқдарё, Сайхунобод, Ангор,
кунлари Давлатимиз раҳбари кунларидан бошлаб тиббиёт орқали соҳада қоғозбозлик, қабул қилиниб, барча ма- тиб, ўз ҳудудидаги оилавий Пскент, Юқоричирчиқ, Ёзёвон,
Республика ихтисослаш- ва тинчлик бўйича жуда катта бюрократия ва коррупцияни салалар ҳал қилиб берил- шифокор пункти ва поликли- Учкўприк, Янгиариқ, Хива ва
тирилган гематология ва саъй-ҳаракатлар қилаяпмиз. кескин қисқартириш. ди. Жорий йил бюджетдан никаларда шароитни яхшила- Сергели туманларидир.
онкология илмий-амалий тиб- Лекин шунга қарамай, 21 триллион сўм ажратил- са, малакали шифокорларни
биёт марказларига ташриф халқимиз тиббиёт соҳасидаги Тўртинчиси – тиббиёт- ди (2017 йилга нисбатан 3 кўпайтирса, аҳолининг 70 Давлатимиз раҳбари томо-
буюриб, беморлар ҳолидан ислоҳотлардан норози. Энди нинг барча йўналишларида баравар кўп). Лекин вазир фоиз муаммолари жойида нидан туман тиббиёт бирлаш-
хабар олган, мазкур икки вилоят ҳокимлари ва ҳар рақобатнинг ривожланиши ва ўринбосарларининг масъ- ҳал бўлади, – деди давлати- малари фаолияти бугунги кун
йўналишда аҳоли саломат- битта тиббиёт муассасаси хусусий сектор жадал кириб ул участкаси масалани ҳал миз раҳбари. талабига мутлақо жавоб бер-
лигини мустаҳкамлаш ва раҳбари халқимиз олдида боришини қўллаб-қувватлаш. қилишда ваколати бўлмаса, маслиги ҳам кескин танқид
тиббий хизмат сифатини ҳисобот берадиган тизим фидойи бўлиб, пастга тушиб Йиғилишда маълум қилинди.
яхшилаш бўйича чора-тад- яратамиз. Агар тиббиётдаги Бешинчиси – тиббиёт хо- бевосита маҳаллада ишни қилинишича, Китоб туманида
бирларни белгилаб берган ислоҳотларимизни амал- димларининг билимини оши- ташкил қилмаса, ислоҳотлар хатлов натижасига кўра, бир – Туман тиббиёт бир -
эди. Мазкур ташриф соғлиқни га оширсак, одамлар рози риш, таълим ва илм-фанни аҳолигача етиб бориши қийин. ой ичида учинчи ва тўртинчи лашмалари раҳбарлари
сақлаш соҳасидаги муаммо- бўлади, орзу-умидлари ривожлантириш. Шу боис, бугундан бошлаб гуруҳга мансуб 20 турдан маҳаллаларда юришни унут-
лар тўпланиб қолганини яна рўёбга чиқиб, саломатлигини барча вазир ўринбосарлари ортиқ касалликлар бўйича ган, улар кабинетда ўтириб
бир бор кўрсатди. Шу боис мустаҳкамлайди, – деди Пре- Йиғилишда ушбу вазифа- ўз йўналишлари бўйича 1,5 минг нафар беморлар- касални қабул қилишни
онкология марказида бўлиб зидент. ларни қандай ташкил этиш ислоҳотлар натижадорлиги га жойида керакли ёрдам ўйлаяпти, холос. Улар бу учун
ўтган видеоселекторда бар- бўйича соғлиқни сақлаш ва- учун шахсан жавоб беради, – кўрсатилгани боис вилоят ташкил қилинмаган-ку? Уму-
ча мутасаддиларга тегишли Давлатимиз раҳбари то- зирининг ўринбосарлари, деди Шавкат Мирзиёев. ва республика шифохонала- ман бу тизимни ўзгартириш
топшириқлар берилди. монидан тиббиёт тизими- вилоят, т уман ва шаҳар рига мурожаат 2 бараварга керак. 20 та туман рўйхати
да 5 та йўналишда жиддий ҳокимлари, тиббиёт муас- Йиғилишда соғлиқни камайган. бор, Бош вазир ўринбосари
Давлатимиз раҳбари ўзгаришларни амалга оши- сасалари раҳбарларининг сақлаш вазирининг бирин- Б.Мусаев ушбу туманлар
энди ҳокимлар пойтахтдан риш шарт экани ҳам маълум ахборотлари эшитилди. чи ўринбосари Амрилло Кармана ва Боёвут туман- тиббиёт бирлашмалари фао-
кўрсатма кутмай ёки уску- қилинди. Иноятов туман ва шаҳар лари, Каттақўрғон ва Чирчиқ лиятини кўриб чиқиши керак.
на қачон бериларкин деб Йиғилишда жойларда ҳокимлари билан бирга ои- шаҳарларида ҳам аҳоли би- Туман раҳбарлари шошилинч
ўтирмай, тиббиётга шахсан Биринчиси – бирламчи ўтказилган сўровлар нати- лавий шифокор пункти ва лан «маҳаллабай» тизим- ёрдам бўлимлари билан бир-
ўзлари масъул бўлишини тиббиёт бўғинини касалликни жасига кўра, бор-йўғи 13 фоиз поликлиникаларда хизматлар да ишлаш ўз самарасини га «маҳаллабай» юриш тизи-
таъкидлади. эрта аниқлайдиган ва даво- аҳоли тиббиётда ижобий сифатига, уларни жиҳозлаш бермоқда. мини мутлақо бошқача жорий
лайдиган тизимга айланти- ўзгаришларни сезаётгани ҳамда бирламчи бўғин тиб- қилишимиз керак. Қандай
– Мен ҳозир Жаҳон банки риш. маълум қилинди. биёт ходимларининг билим Аксинча, 20 та туманда оғир бўлмасин, бизда бу ти-
вакили билан учрашдим. ва малакасини оширишга тиббиёт бирлашмаларининг зим йўқ. Кечаги «райздрав»
Улар ҳам бизга катта кўмак Иккинчиси – ихтисослаш- Айниқса, Андижон, Хоразм масъул экани айтилди. ишлари етарли даражада бугунги ислоҳотларни амалга
бермоқчи. Бир нарсани би- ган марказлар томонидан ва Тошкент вилоятларида ташкил этилмаган. Булар оширолмайди, – деди Пре-
линглар: энди ҳокимлар ҳам жойларда тор доирадаги яшовчи аҳоли бу соҳадаги – Туман ва шаҳар ҳоким­ – Қоровулбозор, Чироқчи, зидент.
тиббиётни мукаммал билиши тиббий хизматлар ҳажмини ишлар аҳволидан норози лари бир нарсани аниқ ту- Қамаши, Қўнғирот, Чим-
керак. Яна такрорлайман, ошириш ва сифатини тубдан экани таъкидланди. шуниб олишлари зарур. Агар бой, Марҳамат, Жалақудуқ, ЎзА материаллари
яхшилаш. Зарбдор, Мингбулоқ, Поп, асосида тайёрланди.
– Сўнгги бир йил ичида
тиббий хизмат сифатини
оширишга қаратилган 20 дан

Фракция ташаббуси

¯АРОР ¯АТЪИЙ: МУАММО ²УКУМАТ
ЭЪТИБОРИГА ²АВОЛА ЭТИЛАДИ

Парламент қуйи пала- «Tashkent Book Fest» халқаро олаётганига ишончимиз йўқ. ҳуқуқи ва турдош ҳуқуқлар дадан 15 фоиз) солиқлари та мамлакатда эса (13 фоизи­
тасидаги «Миллий тикла- китоб кўргазма-ярмаркаси Бунинг сабаблари кўп, албат- тўғрисида», «Ёшларга оид тўланади. Ушбу солиқларнинг да) китоб маҳсулотлари учун
ниш» демократик партияси ўтказила бошланди; та. Қўшма йиғилишда айнан давлат сиёсати тўғрисида», умумий сотув ҳажмига нисба- ҚҚС 15 ва ундан юқори фоиз-
фракциясининг Инноваци- ана шу масалаларга кўпроқ «Бола ҳуқуқларининг кафолат- тан ўртача улуши 4 фоизни ларда ўрнатилган.
он ривожланиш, ахборот - маҳаллий бюджетнинг 7 эътибор қаратилди. лари тўғрисида», «Алкоголь ташкил этади.
сиёсати ва ахборот тех- млрд. сўмдан ортиқ маблағи ва тамаки маҳсулотларининг Хулоса қилиб шуни ай-
нологиялари масалалари ҳисобига 1 млн. нусхадан Биринчидан, китоблар- тарқатилиши ҳамда истеъ- Маълумки, ҚҚСдан ташқари тиш жоизки, китоб одам-
қўмитаси билан биргалик- иборат китоб маҳсулотлари ни нашрга тайёрлаш билан мол қилинишини чеклаш барча солиқ ва мажбурий нинг бирламчи ёки кундалик
даги йиғилишида китоб ва мактаб кутубхоналари ва боғлиқ жараённи такомил- тўғрисида»ги қонунлар тала- тўловлар маҳсулот рентабел- эҳтиёжлари қаторига кир-
босма маҳсулотлар мазмун- бошқа идоравий кутубхона- лаштириш зарурлиги таъ- бини қўпол бузиш ҳолатлари лиги ҳисобидан тўланиб, ҚҚС майди. Қолаверса, китобнинг
мундарижаси, сифат-са- ларга етказиб берилди; кидланди. Ноширлик субъ- учрамоқда. якуний истеъмолчи (китоб- асосий истеъмолчилари –
вияси, китобхонлар талаб- ектларининг ўз маҳсулотини хон) ҳисобидан қопланади. мактаб ўқувчиси, талаба,
эҳтиёжлари ва ноширлик- - 2017 йилгача ўқув ада- нафақат умумэътироф этил- Кузатувлардан шу нар- Шунинг учун ушбу солиқнинг нафақахўрлар бўлиб, айни
нинг долзарб муаммолари биётларидан ташқари китоб ган соҳавий стандартлар та- са маълумки, соҳада қоғоз мавжудлиги ёки миқдори бе- пайтда улар сонининг кун-
муҳокама этилди. маҳсулотларининг улуши 25 лабига, балки бадиий-ғоявий ва матбаа хом ашёлари восита истеъмолчиларнинг дан-кунга камайиб бориши
фоизни ташкил этган бўлса, мазмунига мослиги ва ижти- баҳосининг ошиб бориши, бозордаги ҳаракатларига акс кузатилмоқда. Бу эса, ўз нав­
Маълумки, 2017 йили ҳозирда бу кўрсаткич 40-45 моий аҳамияти бўйича тизим- шунингдек, 2020 йил 1 апрел- таъсир этмоқда. батида, китобхонликни омма-
Ўзбекистон Республика- фоизгача етди. ми, механизмми етишмаяпти. дан китоб маҳсулотларига лаштириш ва МУТОЛАА ма-
си Президенти томонидан Бу, биринчи галда, ношир- қўшилган қиймат солиғи Ўзбекистон Республика- даниятини ривожлантириш-
қабул қилинган иккита муҳим Буларни туб ислоҳотлар ларни қизиқтириши керак. (ҚҚС) жорий этилиши ҳамда си Ташқи ишлар вазирлиги га салбий таъсир ўтказиши
ҳужжат китобхон аҳоли би- давридаги маънавий фойда- Афсус, муаммо ноширнинг коронавирус пандемияси маълумотларига кўра, 2018 муқаррар. Шунинг учун ҳам
лан бирга ноширлик би- миз деб аташ мумкин. Аммо, масъулиятсизлиги билан ҳам оқибатида бутун дунёда юза- йилда Халқаро ноширлар тадбирда ноширлик соҳасини
лан шуғулланувчи минг- ноширлар тилида айтганда, газак олмоқда. га келган иқтисодий инқироз уюшмаси (IPA) ва Европа ривожлантиришдаги муаммо-
минглаб юртдошларимизни «қоғознинг иккинчи бети» ҳам жараёнлари ўзига яраша нашриётлари федерация- ларни чуқур ўрганиш, унинг
қувонтирган эди. Булар «Ки- бор. Бу, масаланинг моддий Иккинчидан, китоб маҳсу­ қийинчиликлар яратди. си (FEP) томонидан дунё- сабаб ва оқибатларини тўғри
тоб маҳсулотларини чоп этиш (ёки иқтисодий) жиҳатидир. лотларининг қадр-қиммати нинг 134 давлатида босма ва баҳолаш лозимлигига урғу
ва тарқатиш тизимини ривож- унинг нархида эмас, мазму- Давлат солиқ қўмитаси электрон нашрлар учун ҚҚС берилди. Энг муҳими, қўшма
лантириш, китоб МУТОЛАА- Гарчи соҳани ривожланти- нида эканини яхши англай- маълумотларига кўра, 2017- ставкаларини қўллаш бўйича йиғилишда муҳокама этилган
СИ ва китобхонлик мадания- риш учун ҳуқуқий жиҳатдан диган китобхонлар кўпайиши 2020 йилларда нашриётлар ўрганишлар ўтказилган. Маъ- масала юзасидан тегишли ху-
тини ошириш ҳамда тарғибот либераллаштириш сиёса- керак. Яъни, контрафактга томонидан тўлаб борилган лум бўлишича, 4 та давлатда лосалар тайёрланиб, Ҳукумат
қилиш бўйича комиссия тузиш ти китоб бозорида эркин алданмайдиган, нархи сифат жами солиқларнинг 61,8 фо- (тадқиқот қатнашчиларининг 3 эътиборига ҳавола этишга
тўғрисида»ги Ф-4789-сонли рақобат муҳитини жонлан- ва стандартга яраша китобни изи қўшилган қиймат солиғи фоизида) китоб маҳсулотлари келишиб олинди.
фармойиш ҳамда «Китоб тирган бўлса-да, ноширлик танлай биладиган китобсе- ҳиссасига тўғри келади. учун қўшилган қиймат солиғи
маҳсулотларини нашр этиш фаолияти учун хусусий сек- варлар ҳар қандай жамиятда Ҳозирда маҳаллий нашриёт- умуман мавжуд эмас. 62 та Умиджон ЖАББОРОВ,
ва тарқатиш тизимини ривож- торга тўсиқларсиз яратилган қадрланади. матбаа корхоналари томо- мамлакатда (47 фоизида) Олий Мажлис Қонунчилик
лантириш, китоб МУТОЛААСИ шароит ўз-ўзидан маънавий- нидан ҚҚСдан ташқари ер босма китоблар учун ҚҚС им-
ва китобхонлик маданиятини маърифий жиҳатларни со- Яна бир масала. Бугун бо- (0,95 фоиз), мулк (2 фоиз), сув тиёзли ноль фоиз миқдорида, палатаси депутати,
ошириш ҳамда тарғиб қилиш ясида қолдириш фактини ҳам зорларда сотилаётган адаби- солиқлари ҳамда ижтимоий 50 та давлатда (37 фоизида) «Миллий тикланиш»
бўйича комплекс чора-тад- «балоғатга етказди». ётларнинг аҳволи мақтанарли (меҳнатга ҳақ тўлаш фонди- китоб маҳсулотлари учун ҚҚС демократик партияси
бирлар дастури тўғрисида»ги даражада эмаслигидан ҳам дан 12 фоиз) ва фойда (фой- 15 фоиздан паст миқдорда, 18
ПҚ-3271-сонли қарорлар эди. Айрим таҳлилларга назар кўз юмиб бўлмайди. Айниқса, фракцияси аъзоси
соламиз. ўсмирларга мўлжалланган ки-
Аммо орадан қарийб тўрт тобларнинг аксари мазмунан
йил ўтиб, соҳадаги вазият яна Бугунги статистика нашри- саёз ёки чалкаш маълумот-
ўзгарди. ётлар сони 200 дан ошганини лар билан чоп этилаётгани
кўрсатмоқда. Давлат улуши 47 ташвишланарли ҳолатдир.
Тўғри, Давлатимиз раҳбари та нашриётга тегишли, холос.
илгари сурган «5 та муҳим 2016 йилга нисбатан бу йилда 2020 йилда ноширлик
ташаббус» доирасида «Ёш- хусусий нашриётлар сони 288 соҳасига оид қонунчилик
лар маънавиятини юксалти- фоизга ўсган (беш йилда ҳар талаблари бузилиши
риш, улар ўртасида китоб- йили ўртача 55 фоиздан). оқибатида масъул тузилма
хонликни кенг тарғиб қилиш» томонидан жами 42 та наш­
йўналишида салмоқли нати- Ҳозир жами нашриёт-мат- риётга тақдимномалар ки-
жаларга эришилди. Хусусан: баа корхоналарининг китоб ритилган. Таҳлил қилинган
маҳсулотларини йиллик иш- 301 та китобнинг 51 таси
- мактаб ўқувчилари ва ёш лаб чиқариш қуввати 273,6 млн. умумтаълим мактабларига
оилаларни қамраб олган анъ- нусхага етган. Маҳсулотлар мўлжалланган дарслик ва ўқув
анавий «Ёш китобхон» ва «Ёш орасида қаттиқ муқовали ки- қўлланмаларидир. Уларда
китобхон оила» республика тоблар атиги 30,1 млн. (ёки 11 аниқланган қонунчилик бузи-
танловлари йўлга қўйилди; фоиз)ни ташкил этади. лишлари орасида Ўзбекистон
Республикасининг «Давлат
- 2019 йилнинг октябрь Бир қарашда ушбу соҳа тили ҳақида», «Муаллифлик
ойидан бошлаб ҳар йили иқтисодиётга ижобий таъсир
кўрсатяпти. Бироқ «иккинчи
қанотда қолган китобхон» ўз
хаёлотига мос китоблар топа

Чоршанба МАСЪУЛИЯТ ВА ... 3mitilkllaniishy
19 май, 2021
ижтимоий-си±сий газетаси
№ 17 (1119)

Инсон ҳаёти жуда мураккаб, у баъзан адашади, билиб-билмай ИККИАçамат Зиё
жиноят кўчасига ҳам кириб қолади. Аммо унга тўғри йўл МИËËИАРÄНИ
їаåрга ñарôлади?
кўрсатиш, қўллаб-қувватлаш халқимизга хос бўлган чинакам
бағрикенглик ҳисобланади. «Инсонларнинг дарду ташвиш- бўйича билдирган таклифларига
ларини ўйлаб яшаш одамийлик- биноан маблағ йўналтириш бўйича
Рамазон ҳайити муносабати билан яна бир бор ана шундай нинг энг олий мезонидир...». Тошкент шаҳар ҳокими Жаҳонгир
бағрикенгликка қўл урилди: Ўзбекистон Республикаси Ортиқхўжаевнинг қарори асосида
Халқ қабулхоналари пештоқига ажратилган 2 млрд. сўм ҳам депутат
Президенти Шавкат Мирзиёевнинг «Озодликдан маҳрум ёзиб қўйилган ушбу сўзлар барча томонидан аҳолининг ҳаётий муам-
этиш жазосини ўтаётган, қилмишига чин кўнгилдан пушаймон даражадаги депутатларни сай- моларини ҳал этишга сарфланди.
бўлган ва тузалиш йўлига қатъий ўтган бир гуруҳ шахсларни ловчи ишончига масъулият билан Жумладан, Учтепа туманидаги
қарашга ундаётир, десак муболаға 22-сонли оилавий поликлиникага
афв этиш тўғрисида»ги Фармони эълон қилинди. бўлмайди. 550 млн.сўмга замонавий рентген
Фармонга мувофиқ, билиб-билмай жиноят содир этган, аппарати олиб берилди.
Халқ депутатлари Тошкент шаҳар
ҳозирги вақтда ўз қилмишига пушаймон бўлиб, қатъий Кенгаши депутати Азамат Зиё «Ўткир», «Жарбулоқ»
тузалиш йўлига ўтган 100 нафар фуқаро афв этилди. Уларнинг Ҳамид ўғли ҳам баҳоли қудрат пой- маҳаллаларида эса коллектор ва
тахтимиз ободлиги йўлида меҳнат дренаж ишлари олиб борилди.
3 нафари асосий жазодан тўлиқ озод этилди, 43 нафари қилаётган партиядошларимиздан. 12 та маҳалла кўчаларининг ички
жазони ўташ муддатидан илгари шартли озод қилинди, 10 Азамат Зиё салкам 30 йилдирки, йўллари асфальтланди. Туман-
нафарининг озодликдан маҳрум этиш жазоси енгилроқ жазо депутатликнинг қаттиқ нонини еб, даги 4-,75 -,109 -сонли умумтаъ-
халқимизга хизмат қиляпти. лим мактаблари таъмири учун
билан алмаштирилди. ҳам маълум миқдорда маблағлар
Азамат Зиё Учтепа туманидаги йўналтирилди. Шунингдек, депутат
ІАР ¯АНÄАЙ ÝЗÃÓ НИßТ АМАËИЙ 1-«Дегрез» сайлов округидан депу- ташаббуси билан маҳаллалардаги
НАТИÆАÑИНИ ÁÅРМАÑÄАН ¯ОËМАЙÄИ татликка сайланган. Ушбу округга «Темир дафтар», «Аёллар даф-
«Бекобод», «Шарқ гули», «Истироҳат», тари», «Ёшлар дафтари»га кири-
Шунингдек, 44 нафар шахсга ўз қилмишидан чин кўнгилдан йилларда эса бир неча бор афв «Қор ёғди», «Шофайзибоғ» каби 12 тилган фуқароларнинг Бухоро,
тайинланган озодликдан маҳрум пушаймон бўлиши, жиноят на- этиш тўғрисида фармон эълон та маҳалла киради. Бу эса, шунча Самарқанд ва Хива шаҳарларига
этиш жазосининг муддати қисқар- тижасида етказилган зарарнинг қилиниб, минглаб фуқаролар ўз маҳалланинг муаммоси депутат- бепул саёҳатлари уюштирилди.
тирилди. Афв этилганларнинг 12 қоплангани, маҳкумнинг ёши, оиласи бағрига қайтарилди. нинг ҳам муаммоси, бу маҳаллалар
нафари чет эл фуқаролари, 4 на- соғлиги, оилавий аҳволи ва ен- аҳолисининг дарди, ташвишига у Сенатор, Ўзбекистон «Миллий
фарини 60 ёшдан ошган эркаклар, гиллаштирувчи бошқа ҳолатларга Ўз фарзанди дийдорини кўриш ҳам шерик, деганидир. тикланиш» демократик партияси
6 нафарини аёл ҳамда 52 нафа- алоҳида эътибор қаратилди. насиб қилганига шукрона айтаёт- Марказий кенгаши аъзоси, Азамат
рини тақиқланган ташкилотлар Жабрланганлар ва жамоатчилик, ган қариялар, тумуш ўртоғининг Айни пайтда ҳам сайловчилар Зиёнинг ОАВдаги фаоллиги хусу-
фаолиятида қатнашган шахслар маҳкум яшаган маҳалла фаолла- фарзандлари бағрига қайтишини билан ҳокимлик ўртасида кўприк ва- сида ҳам кўп гапириш мумкин. Энг
ташкил этади. рининг фикрлари ҳам инобатга кутган аёллар кўзидаги қувонч зифасини ўташга ҳаракат қилаётган муҳими, у лоқайд, эътиборсиз эмас.
олинди. ёшлари, ота меҳрини ҳис қилишга Азамат Зиё узоқ йиллардан бери Азамат Зиё учун майда ёки иккинчи
Маълумки, 2017 йилнинг 29 улгурмаган болалар қувончи... Ал- аҳолини қийнаб келаётган кўплаб даражали масаланинг ўзи йўқ. Бу
сентябрида Давлатимиз раҳбари Ўрганишлардан сўнг 2017 батта, бундай бахтли, дориламон муаммоларга ижобий ечим то- эса бугунги ислоҳотлар даврида де-
томонидан «Ўзбекистон Респуб- йилнинг декабрида Ўзбекистон кунлар тинчлик ва барқарорлик пиб келмоқда. Пойтахтимизнинг путатдан талаб этилаётган асосий
ликаси Конституцияси қабул Республикаси Президенти- қарор топган юртгагина ярашади. ижтимоий-иқтисодий ривожланиши- вазифадир.
қилинганлигининг йигирма беш нинг «Ўзбекистон Республи- да ҳам унинг ўзига хос ҳиссаси бор.
йиллиги муносабати билан жа- каси Конституцияси қабул Бугун халқимиз «Инсон манфа- Гулнора ВАҲОБОВА,
зони ижро этиш муассасаларида қилинганлигининг йигирма беш ати ҳар нарсадан устун», «Халқ Маълумки, халқ депутатлари Учтепа туман кенгаши раиси
жазо ўтаётган маҳкумларни афв йиллиги муносабати билан афв давлат идораларига эмас, балки Тошкент ша ҳ ар Кенгаши депу-
этиш ҳақидаги материаллар- этиш тўғрисида»ги фармон қабул давлат органлари халқимизга татларининг ўз округларидаги
ни тайёрлаш чора-тадбирлари қилинди. Фармонга кўра, 2 минг хизмат қилиши керак», «Ислоҳот долзарб муаммоларни ҳал қилиш
тўғрисида»ги фармойиши қабул 700 нафар маҳкум афв этилган – инсон учун» тамойиллари ости-
қилинган эди. Унга кўра, ҳуқуқни эди. Шуни қайд этиш жоизки, да кечаётган ислоҳотлардан
муҳофаза қилувчи органлар, шунгача ҳам ҳар йили амнис- ишонч ҳосил қилмоқда. Одамлар
судлар, жамоат ташкилотлари тия тўғрисида ҳужжатлар қабул хоҳиш-истаги билан амалга оши-
вакилларидан иборат ишчи гуруҳ қилинар, аммо амнистия туфай- рилган ҳар қандай эзгу мақсад
Президент ҳузуридаги Афв этиш ли озодликка чиқариладиган эса, албатта амалий натижасини
масалалари бўйича комиссия шахсларнинг аниқ гуруҳи белги- бермасдан қолмайди.
билан ҳамкорликда жойларга ланмасди. Унда фақат жиноят
чиқиб, ҳар бир маҳкум билан турлари кўзда тутилиб, озод- Руслан ЖУМАМУРАТОВ,
юзма-юз учрашди. Мулоқотлар ликка чиқариладиган шахслар Олий Мажлис Қонунчилик
уюштирилди, маҳкумлар томо- амнистия тўғрисидаги ҳужжат
нидан содир этилган жиноят- ижросини таъминлаш жараёни- палатаси депутати,
нинг ижтимоий даражаси, унинг да аниқланарди, холос. Кейинги «Миллий тикланиш»
демократик партияси

фракцияси аъзоси

Нуєтаи назар

ÆАРИМА
ÁИËАН МÓАММО ІАË
ÁªËМАЙÄИ, ÆАНОÁËАР!

БМТ маълумотига Айни пайтда улкан Шунингдек, маиший чиқин- соҳани тубдан жиддий ислоҳ да 538 та махсус техника ха- ажратилди.
кўра, дунё аҳолиси қурилиш майдонига айлан- ди полигонларининг атрофи- қилиш заруратини келтириб рид қилинди, жорий йил яку- Маълумки, чиқиндиларнинг
8 миллиардга ган Ўзбекистон ҳам ушбу ни ўраш бўйича ишлар талаб чиқармоқда. нига қадар яна 280 та махсус
яқинлашмоқда ва бу муаммодан ҳоли эмас. Маъ- даражасида олиб борилма- техника сотиб олиниши режа- 80 фоизини органик модда-
рақам 2050 йилда 9,7, лумотларга қараганда, сўнгги ган, полигонлар эса рекульти- Чиқиндилар билан боғлиқ лаштирилган. Осиё тараққиёт лар ташкил қилади ва уларни
2100 йилда эса 11,2 йилларда мамлакатимизда вация қилинмасдан ўз ҳолига ишларни амалга ошириш банки кўмагининг «Қаттиқ ма- қайта ишлаш натижасида
миллиардга етиши тахмин йилига 100 миллион тоннадан ташлаб қўйилмоқда. Маи- соҳасидаги муносабатлар- иший чиқиндиларни барқарор катта миқдордаги энергия ва
қилиняпти. Аҳолининг ортиқ саноат чиқиндиси, 35 ни тартибга солиш ҳамда бошқариш» лойиҳаси доира- энергия ташувчиларни ишлаб
55 фоизи шаҳарларда миллион тоннага яқин маи- сида 339 та махсус техника чиқариш мумкин. Мутахассис-
истиқомат қилаётган ший чиқинди ҳосил бўляпти. Санитар тозалашга ихтисослашган харид қилиниши белгиланган. ларнинг таъкидлашича, маи-
бўлса, 2050 йилга бориб Чиқиндихоналар ва чиқинди корхоналарнинг моддий-техник ший чиқиндилар бутун дунёда
бу рақам 70 фоизга сақлаш омборхоналарида базасини мустаҳкамлаш мақсадида Мамлакатимиздаги реал арзон хом ашё ҳисобланади.
етади. Таҳлилчиларнинг эса 2 миллиард тоннага яқин 2019-2021 йилларда 538 та махсус ҳолатдан келиб чиқиб, 2020 Ривожланган мамлакатлар
фикрича, бу, ўз навбатида, саноат, қурилиш ва маиший техника харид қилинди, жорий йилнинг сентябрига келиб тажрибаси унинг 85 фоизини
катта-кичик шаҳарларда чиқинди сақланаётганини, йил якунига қадар яна 280 та Ўзбекистон Республикаси қайта ишлаш мумкинлиги-
чиқиндилар билан боғлиқ улар эса жами 12 минг гектар махсус техника сотиб олиниши Президентининг “Маиший ва ни кўрсатмоқда ва Европа-
муаммоларни келтириб майдонни эгаллаб ётгани режалаштирилган. қурилиш чиқиндилари билан нинг кўплаб давлатларида
чиқаряпти. Ҳар йили айтилмоқда. боғлиқ ишларни бошқариш чиқиндиларни алоҳида йиғиш
маиший чиқиндилар аҳоли ший чиқиндиларни кўмишга чиқиндиларга оид экологик тизимини янада такомил- йўлга қўйилган бўлиб, қоғоз,
жон бошига 1 фоизга Тармоқни мувофиқлашти- мўлжалланган санитария ва сиёсат юритиш мақсадида лаштириш чора-тадбирлари пластик, алюминий каби хом
ошаётганини эътиборга рувчи ҳамда назорат қилувчи экологик меъёрлар талабла- 2002 йили «Чиқиндилар тўғрисида”ги қарори қабул ашёнинг катта қисми қайта
олсак, демак, муаммони ягона давлат органи йўқлиги рига жавоб бермаганлиги са- тўғрисида»ги Қонун қабул қилинди. Унинг ижроси до- ишлашга юборилади.
ҳал қилиш бўйича тезкор боис, чиқиндиларни сақлаш, бабли 51 та полигон фаолият қилинган. Шундан кейин ма- ирасида жорий йил Андижон
чоралар кўрилиши, акс полигонларга жойлаштириш олиб бормаяпти. иший чиқиндиларни тўплаш ва Самарқанд вилоятлари- Шу ўринда Президенти-
ҳолда дунё экологиясига ва уларни йўқ қилишга етар- ва олиб чиқиб кетиш, қайта да биттадан давлат-хусу- мизнинг 2019 йил 17 апрел-
янада жиддий хавф лича эътибор қаратилмаяпти. Қайд этиш лозим, Самар- ишлаш хизматларини кўрса- сий шериклик лойиҳалари даги қарори билан «2019-
туғилиши мумкинлиги аён Жумладан, айрим ҳудудларда қанд, Бухоро ва Хива каби тишда давлат-хусусий шерик- бўйича тендернинг биринчи 2028 йилларда Ўзбекистонда
бўлади. қурилиш чиқиндиларини жой- тарихий шаҳарларда ҳам ликнинг янги модели жорий босқичига ҳам киришилди. қаттиқ маиший чиқиндилар
лаштириш полигонлари таш- чиқиндилар билан боғлиқ этилди. Бу соҳага ихтисос- Тошкент вилоятида ҳам бу билан боғлиқ ишларни амал-
кил қилинмагани натижасида муаммоларни ҳал қилиш лашган кластерлар фаоли- борада самарали ишлар га ошириш стратегияси»
уларни автомобиль йўллари қийин кечяпти. Ҳатто хорижий ятини қўллаб-қувватлаш, олиб бориляпти. Шунингдек, тасдиқланган. Унда қаттиқ
ва сув объектлари бўйларига сайёҳлар энг кўп келади- маиший чиқиндилар учун мамлакатимизнинг бошқа маиший чиқиндиларни қайта
ташлаб кетиш ҳолатлари ган айрим тарихий обида- полигонларни тартибга кел- вилоятларида ҳам бу бўйича ишлашнинг самарали ва за-
кўпаймоқда. Тиббиёт ва био- лар атрофида ҳам қурилиш тириш борасида бир қатор лойиҳалар ишлаб чиқилган. монавий тизимини яратиш
логик чиқиндиларнинг хав- чиқиндилари тўпланиб амалий ишлар қилинди. Қорақалпоғистон Республи- кўзда тутилган ва айни пайт-
флилик даражасидан келиб қолмоқда. Маҳаллий аҳоли- каси ҳамда Хоразм вилояти да Тошкент шаҳрида мазкур
чиққан ҳолда утилизация нинг қўлидаги чиқитларни дуч Хусусан, санитар тоза- ҳудудида умумий қиймати қарор ижроси доирасида ама-
қилиш борасидаги ишлар келган жойга улоқтиришига лашга ихтисослашган кор- 180 млн. АҚШ доллари бўлган лий ишларга киришилганини
ҳам кўнгилдагидек эмас. Энг биз кўникиб кетган бўлсак- хоналарнинг моддий-тех- “Маиший чиқинди полигонла- таъкидлаш жоиз.
ёмони, бу аҳоли орасида турли да, аммо чет эл сайёҳлари ник базасини мустаҳкамлаш рини рекультивация қилиш
юқумли касалликлар тарқалиш кўника олмаяпти. Бу эса мақсадида 2019-2021 йиллар- ва полигонларни қуриш” Ғайрат САФАРОВ,
хавфини туғдирмоқда. Мута- лойиҳаларини амалга оши- Олий Мажлис Қонунчилик
саддилар эса айбдорларга риш кўзда тутиляпти. Бунинг
нисбатан жаримага тортиш учун умумий майдони 111 палатаси депутати,
билан чекланяптилар, холос. гектар бўлган ер майдонлари «Миллий тикланиш»
демократик партияси

фракцияси аъзоси

4 mitilkllaniishy ТАІЛИЛ Чоршанба
ижтимоий-си±сий газетаси 19 май, 2021
№ 17 (1119)
ІОЙ ÄÅÏÓТАТËАР,
єачон саломга яраша Хайрулло БОЗОРОВ:
алик олишни ўрганасиз? «Ижод мактабининг
илк битирувчилари
Жамоатчилик назоратини Шаҳрисабз тумани Ҳисор атайлаб сохта маълумот бошєаларга ўрнак
амалга оширишнинг энг маҳалласи қишлоқларини бериш, депутатлик ва сена- бўлади»
қулай воситаларидан бир-бири билан боғловчи торлик фаолиятининг кафо-
бири бу, шубҳасиз, йўлнинг 6 километри бу- латларини бузиш, худди шу- Ёш ижодкорларни ҳар то-
депутатлик сўровидир. гунги кунда мутлақо таъ- нингдек, мансабдор шахс- монлама қўллаб-қувватлаш,
Чунки сўров ортида ижро мирталаб аҳволга келиб лар томонидан парламент буюк алломаларга муносиб
ҳокимияти зиммасидаги қолгани бўйича депутат сўровини, депутат, сенатор ворисларни тарбиялаш бо-
вазифаларнинг қай Ибодулла Холмаҳмадов сўровини кўриб чиқмасдан расида кенг кўламли иш-
даражада бажарилгани ёки туман ободонлаштириш қолдириш ёки уларни кўриб лар амалга оширилмоқда.
аҳолининг йиллар давомида бўлими бошлиғига депу- чиқиш муддатларини узрли Кўҳна маданият маскани
эътибор қаратилмаётган татлик сўрови юборган эди. сабабларсиз бузиш ёхуд бўлган Марғилон шаҳрида
муаммоларининг ҳал Бироқ шу кунгача бўлим улар юзасидан била туриб, халқимизнинг ардоқли шои-
қилиниши билан боғлиқ томонидан сўровга жавоб нотўғри маълумотларни ри Эркин Воҳидов номидаги
масалалар ётади. Депутат қайтариш у ёқда турсин, қасддан тақдим этиш – ман- ижод мактабининг ташкил
сўровини менсимаслик ҳатто изоҳ ҳам берилмаб- сабдор шахсларга базавий этилгани ҳам маънавиятга,
қонунни менсимаслик билан ди. Яккабоғ туманида ҳам ҳисоблаш миқдорининг уч адабиётга бўлган юксак эъти-
баробардир. Қолаверса, шундай ҳолат. Туман Кен- бараваридан етти барава- бор ифодасидир.
бу тизим сайловчиларнинг гаши депутати Илҳом Осто- ригача миқдорда жарима
депутатга бўлган ишончини нов Имомёқyб қишлоғининг солишга сабаб бўлиши бел- Президентимиз ташаббуси
мустаҳкамлашда ҳам муҳим қишда лой, ёзда эса чанг- гиланган. билан бу ерда барпо этилган
аҳамиятга эга. тўзон кўтариладиган атиги ижодкорлар боғи ўз бағрида
300 метрли йўлини таъмир- Хўш, депутатлар нега жа- Ўзбекистон халқ шоири,
А 118 тани ташкил қилган. шахснинг ўзи эмас, балки лаш бўйича йўл қурилиш воб талаб қилишга журъат Ўзбекистон Қаҳрамони Эркин
ммо тан олиш Бухоро вилоят кенгашидан бунга ваколати бўлмаган идораси раҳбари Қаюм қилолмаяптилар? Ёки ви- Воҳидов издошларини тарбия-
лозим, маҳаллий Кенгаш олинган маълумотга кўра, шахслар томонидан имзо- Маҳкамовга сўров юборган. лоят кенгаши раҳбарлари лаётган қутлуғ даргоҳ сифатида
депутатлари орасида ўз «Ўзбектелеком» АК Бухоро лаш ҳоллари кузатилмоқда. Лекин орадан икки ой ўтибди С.Махматмўминов халқимизнинг севимли маскан-
фаолиятини бошлаганига тумани филиали, Ромитан ҳамки, жавоб йўқ. (Қашқадарё), С.Абдураимов ларидан бирига айланган.
қарийб 1,5 йил бўлса-да, тумани ҳокимлиги ҳамда Рақамларга эътибор бе- (Сурхондарё), Д.Мирзааҳ-
саноқли сўров чиқарган, Шофиркон тумани электр ринг: биринчи чоракда «Мил- Юқорида биринчи чорак медов (Жиззах) ёки 2017 йилда ташкил этилган
ҳатто сўров қандай тар- тармоқлари корхонаси, шу- лий тикланиш» демократик якуни бўйича 37 та сўровга М.Назаров (Тошкент вилоя- она тили ва адабиёт фанини
тибда ёзилишидан хабари нингдек, Наманган вилояти- партиясининг маҳаллий кечикиб жавоб қайтарилгани, ти)лар ўз «қанот»лари ости- чуқур ўқитишга ҳамда хори-
бўлмаган депутатлар ҳам да 5-6 та ташкилот сўровга Кенгаш депутатлари томо- 22 та сўров эса умуман эъ- да шундай эътиборсизликка жий тилларга ихтисослашти-
борлиги аччиқ ҳақиқат. Бу- жавоб қайтармаган. нидан тегишли ташкилот ва тиборсиз қолдирилганини йўл қўйилаётганидан бе- рилган мактаб-интернатда айни
нинг асосий сабаби эса, мутасаддиларга 2063 та де- айтдик. Лекин депутат- хабармилар? Ёки улар ҳам пайтда 134 нафар ўқувчи таҳсил
айрим депутатларнинг ижро Кўриниб турибдики, ушбу путатлик сўрови жўнатилган лар томонидан жавобсиз «мен сенга тегмайман, сен олмоқда. Мактабнинг 11 та ўқув
ҳокимияти билан зиддиятга вилоятлардаги маҳаллий бўлиб, уларнинг 1407 таси қолган ёки кечиктирилган ҳам менга тегма» қабилида хонаси, 14 ўринли ахборот тех-
боришни истамаганлиги- мулозимларнинг депутатлик ижобий ҳал қилинган, 559 сўровларга нисбатан ҳеч иш тутишмоқдами? нологиялари зали, 3 мингдан
да. Боиси, сўровларнинг сўровига бўлган эътибо- та сўров бўйича чора-тад- қандай чора кўрилмаганини ортиқ китобларни жамланган
аксариятида серхаражат ри жуда ҳам юқори. Яъни, бирлар белгиланган, 37 та ҳам тушуниш қийин. Наҳот Маълумотларда кўрса- кутубхонасидан ёш ижодкорлар
муаммолар кўтарилади ва ҳеч бир сўров эътибордан сўровга мутасадди ташки- Қашқадарё, Сурхондарё, тилишича, Тошкент тўлиқ баҳраманд бўлмоқда.
буни маҳаллий мулозим- четда қолмаган. Аммо ай- лот раҳбарлари белгиланган Жиззах ва Тошкент вилояти- шаҳрининг Яккасарой ва Шунингдек, 90 ўринли ош-
лар унчалик ҳам хушла- рим кўрсаткичлар таҳлил муддатдан кечикиб жавоб даги депутатларимиз жавоб Учтепа туманларидан тўрт хона, 140 ўринли ўқувчилар
майдилар. Шу боис, айрим этилганида, партиянинг қайтарган. 22 та сўров эса қайтарилмаган сўровларга нафар, Чилонзор туманидан ётоқхонасида замонавий шаро-
депутатлар «Оч қорним маҳаллий кенгашларидан ҳалигача мутасаддилар сто- нисбатан қонунчиликда эса икки нафар, Сурхондарё ит ва қулайликлар яратилган.
– тинч қулоғим» қабилида олинган маълумотлар «гап лида ётибди. Бу кўрсаткич қатъий чоралар кўриш вилояти Термиз, Қўмқўрғон,
иш тутмоқдалар. Баъзан эшитмаслик» учунгина Қашқадарёда 9 та, Сурхон- белгиланганидан хабарла- Жарқўрғон ва Шўрчи, Сирда- Мазкур ижод мактабида
эса депутатлар фаолияти- шундай йўл тутилганини дарёда 7 та, Жиззахда 4 та ри бўлмаса? Ёки юқорида рё вилоятида эса Ховос ва катта байрам тадбири бўлиб
ни ўрганганимизда «ака, кўрсатиб қўймоқда. Зеро, ва Тошкент вилоятида 2 тани таъкидлаганимиздек, улар Сардоба туман кенгашлари- ўтди. Дастлаб Фарғона вилоя-
сиз кетасиз, бизнинг тирик- ижро ҳокимиятининг депу- ташкил этади. ҳам «бола-чақамиз бор» даги айрим депутатлар то- ти ҳокими Хайрулло Бозоров,
чилигимиз эса шу ерда», тат сўровига вақтида эмас, қабилида иш тутяптиларми? монидан жорий йилнинг тўрт Президент, ижод ва ихтисос-
қабилидаги гап-сўзлари умуман жавоб қайтармаслик Партиянинг Қашқадарё ойи давомида биронта депу- лаштирилган мактабларни ри-
ҳам қулоққа чалинади. ёки нотўғри жавоб йўллаш, вилоят, туман, шаҳар кен- Ваҳоланки, «Халқ депу- татлик сўрови чиқарилмаган. вожлантириш агентлиги дирек-
олди-қочди, мазмунан саёз гашларига сайланган халқ татлари вилоят, туман ва Бу ана шу халқ вакилларининг тори Ҳилола Умарова, ёзувчи
Депутатлик сўрови сон жавоблари билан депутатни вакиллари томонидан би- шаҳар Кенгаши депутати- ўз сайловчиларига бўлган ва шоирлар, кенг жамоатчилик
билан эмас, сифат билан тинчлантириш ҳолатлари ринчи чорак якуни бўйича нинг мақоми тўғрисида»ги ҳурматсизлигими ёки ўша вакиллари ва ўқувчилар ишти-
ўлчаниши ҳақида кўп гапир- мавжудлигини инкор этиб юборилган 107 та депутат- Ўзбекистон Республика- ҳудудда кўтариб чиқадиган рокида Ўзбекистон Қаҳрамони,
ганмиз. Партиянинг ҳудудий бўлмайди, албатта. Акса- лик сўровидан 6 тасининг си Қонунининг 8-модда- муаммо қолмаганидан да- атоқли шоир ва адиб Эркин
кенгашларидан олинган рият ҳолларда сўровга жа- жавоби кечиктирилган, 9 та сида давлат ҳокимияти ва лолатми? Партиянинг Воҳидов ҳайкали пойига гул-
маълумотларда тегишли вобни бевосита мансабдор сўровга эса умуман жавоб бошқаруви органларининг ҳудудий кенгаш раҳбарлари чамбар қўйилиб, унга юксак
идораларга чиқарилган депу- қайтарилмаган. мансабдор шахслари депу- О.Жиянбаев (Тошкент шаҳри), эҳтиром кўрсатилди.
татлик сўрови сонини кўриб тат сўровига жавобни депу- С.Абдураимов (Сурхондарё)
хурсанд бўлгимиз келади-ю, татга мазкур сўров олинган ва Н.Соатов (Сирдарё)лар Тадбир ижод мактабининг
аммо кўнглимизнинг бир кундан эътиборан ўн кун- лоқайд депутатларга нисба- анжуманлар залида давом этиб,
четида шубҳа ҳам уйғонади. дан кечиктирмай юбориши, тан қатъий чоралар кўрган унда вилоят ҳокими Президенти-
Чунки бир вилоят депутатла- депутат сўровига жавоб ўз бўлсалар керак, албатта? миз томонидан барча соҳаларга,
ри томонидан ўтган уч ойда номига сўров юборилган жумладан, ижодкор ёшларни
юборилган барча депутатлик мансабдор шахс ёки унинг Мақоланинг аввалида қўллаб-қувватлашга алоҳида
сўровларига ўз вақтида жа- вазифаларини вақтинча ба- таъкидланганидек, албат- эътибор кўрсатилаётганини
воб қайтарилиб, аксарият жараётган шахс томонидан та, мавжуд муаммоларнинг таъкидлади.
кўтарилган муаммолар ҳал имзоланиши кўрсатилган. қай даражада ҳал бўлиши
бўлгани таъкидланади. кўпроқ маҳаллий Кенгаш – Давлатни ривожланишида
Қонунчиликда мансаб- депутатларининг депутатлик икки соҳа муҳим аҳамиятга
Масалан, партиянинг дорлар томонидан жавобсиз назоратини қай даражада эга. Уларнинг бири соғлиқни
Самарқанд вилоят кенга- қолдирилган ёки жавоби таъсирчан олиб боришла- сақлаш тизими бўлса, иккинчи-
шидаги депутатлар ва депу- кечиктириб жўнатилган де- рига боғлиқ. Агарки, масъул си таълим ҳисобланади. Чунки
татлик гуруҳлари томонидан путат сўрови учун жавоб- идора раҳбарлари депу- соғлиқ бор жойда, сифатли
ўтган тўрт ой давомида 290 гарлик ҳам белгиланган. татлик сўровларига жавоб таълим бор жойда фикрлаш
та сўров чиқарилган. Бухо- Хусусан, Маъмурий жавоб- қайтаришни пайсалга со- бўлади, ўсиш бўлади, олдинга
ро вилоятида бу кўрсаткич гарлик тўғрисидаги Кодекс- лаётган экан, халқ вакил- интилиш бўлади. Ижод мак-
201, Андижонда 190, Хо- нинг 193-моддасида давлат лари ҳам бу борада қатъий табларига ҳам иқтидорли ёш-
размда 189, Навоийда 186, органлари, фуқаролар ўзини туриб, саломга яраша алик лар йиғилган. Уларга кўмак
Фарғонада 172, Жиззахда ўзи бошқариш органлари- қайтаришини ўргансалар, бериш, истеъдодларини юзага
132, Тошкент шаҳрида эса нинг, мулкчилик шаклидан мақсадга мувофиқ бўларди. чиқариш учун амалий ишлар
қатъи назар корхоналар, Яъни, ўртада сайловчи ман- олиб борилмоқда.
муассасалар ва ташкилот- фаати турганида юзхотир-
ларнинг мансабдор шахсла- ликни унутиш керак. Акс Вилоятимизда Эркин
ри томонидан депутатлар ҳолда... Воҳидов номидаги ижод мак-
ҳамда сенаторлар олдидаги таби ташкил қилинганига ҳам
ўз вазифаларини бажар- Равшан МАҲМУДОВ, 3 йил бўлди. Бу йил бирин-
маслик, уларнинг ишига «Миллий тикланиш» чи қалдирғочлар битиради.
тўсқинлик қилиш, уларга Албатта, улар ҳам шу ерда
мухбири олган билимларига таяниб,
бошқаларга намуна бўлишади,
Фарјона: келажакда ўз ўринларини то-
пишади. Биз озгина эътибор
«Мен асли ўзингман, Ватан!» бериб ҳам маънан, ҳам мод-
дий ўғил-қизларни қўллаб-
Фарғонада «Кама- соҳалардаги ютуқларини нинг ёдида қолади. вожлантириш масаласи қувватласак, улар янада яхши
лак» болалар ташки- эътироф этди. – Бугунги кунда шаҳар доимий эътиборимиз мар- натижаларга эришишади, –
лотининг 20 йиллигига казида бўлди. Бугунги тад- деди вилоят раҳбари.
бағишланган «Мен асли 2001 йилдан буён ўтказиб ва туманларимизда «Кама- бирда ҳам улар янада бир-
ўзингман, Ватан!» шиори келинаётган анжуман до- лак» болалар ташкилоти- лашди, дўстлик, Ватан ва Таълим масканида ташкил
остида фестиваль бўлиб ирасида ўтказилаётган нинг қарийб 14 минг нафар- бахтли болалик улуғланди. этилган «Ижод мактаби – ибрат
ўтди. лойиҳаларнинг сони ва га яқин сардорлари ва 445 мактаби» мавзусидаги мат-
қамрови йилдан-йилга кен- мингдан ортиқ аъзолари Ёш истеъдод эгала- буот анжумани қизғин савол-
Анжуман Фарғона гайиб бормоқда. Мазкур бор, - дейди Ўзбекистон рининг ижод намунала- жавоблар билан давом этди.
шаҳридаги Ислом Кари- тадбирлар улғайиб кела- ёшлар иттифоқи вилоят ри иштирокчиларда катта Иштирокчиларга Президент
мов номли Театр-концерт ётган навқирон авлоднинг кенгаши раиси Рисолат- қизиқиш уйғотди. Турли мактаблари ва ижод мактаб-
саройи хиёбонида ёшлар энг катта ҳисобот байрами хон Мамажонова. - Пан- танловлар, олимпиадалар, ларига қабул, улардаги ўқув
паради билан бошланди. ҳисобланади. «Ўзбекистон демия даврида ҳам чекка мусобақаларнинг ғолиб жараёнлари ҳақида батафсил
ёшлар иттифоқи» ва «Ка- ҳудудларда истеъдод- ва совриндорлари ҳамда маълумот берилди.
Тантанали очилиш ма- малак» болалар ташкило- ли ёшларни кашф этиш, уларнинг оналари вило-
росимида вилоят ҳокими тида сардорларнинг ўрни», уларни рағбатлантиришга ят ҳокимлиги томонидан Шундан сўнг ўқувчилар
ўринбосари Жамшид «Сардор ким?», «Жамоани қаратилган кўплаб тадбир- тақдирланди. Айниқса, томонидан тайёрланган ба-
Ҳатамов юртимизда ёш- шакллантириш», «Танқидий лар ташкил этилди. пойтахтимиздан келган диий чиқишлар, турли тил-
ларни ҳар томонлама фикрлаш», «Нотиқлик санъаткорларнинг концерт лардаги шеър ва қўшиқлар
баркамол қилиб тарбия- санъати», «Тафаккурни ри- Айниқса, уларнинг ҳуқуқ дастури барчага завқу шавқ йиғилганларда катта таассу-
лашга алоҳида эътибор вожлантириш» мавзулари- ва манфаатларини ҳимоя улашди. рот қолдирди. Айниқса, Эр-
қаратилаётганини таъкид- даги тренинг машғулотлари қилиш, таълим олишга кин Воҳидов асари асосида
лаб, фарғоналик барка- қизғин жараёнларга бойли- қизиқишини орттириш, М.СУЛАЙМОНОВ, саҳналаштирилган «Олтин
мол авлод вакилларининг ги билан узоқ вақт ёшлар- касбга йўналтириш, ли- ЎзА девор» спектаклидан парча
фан, маданият, спорт каби дерлик кўникмаларини ри- ўғил-қизларнинг актёрлик
маҳоратини яққол намоён этди.
Якунда Республика миқёсида
ҳамда вилоятда ўтказилган
танловларда, олимпиадаларда
ғолибликни қўлга киритган
ўқувчилар ва фаол ўқитувчилар
муносиб тақдирланди.

ЎзА

Чоршанба МУНОСАБАТ 5mitilkllaniishy
19 май, 2021
ижтимоий-си±сий газетаси
№ 17 (1119)

МА¯ОМОТÄА
моіият муіимми ёки ташєи кўриниш?

«Мақом» тушунчаси Маълумки, Президентимиз тасдиқлатиб келганман. Тош- Нишопурий, Сафиуддин Ур- минида бизнинг мақомотимиз чиқарилган даврларини бир
илк бор ХIII Шавкат Мирзиёевнинг 2017 кентга қайтгач, дарҳол ишга мавий, Абдулқодир Мароғий, (мақомимиз эмас) – Бухоро эсга олайлик. Ўшанда бинонинг
аср ўрталарида йил 17 ноябрдаги «Ўзбек мил- киришиб кетдим. Абдураҳмон Жомий, Алишер Шашмақоми, Хоразм Дутор (биринчи қавати) ташқи қисми
– Аббосийлар лий мақом санъатини янада Навоий, Нажмиддин Кавкабий, мақомлари ва Олти ярим қизил мармардан ишланди.
саройининг буюк ривожлантириш чора-тадбир- Ўн тўрт йил кафедрага му- Дарвиш Али Чангий, Абдурауф м а қ о м и, Ф а р ғона -Тошкент Ичкариси ҳам қимматбаҳо
мусиқашуноси лари тўғрисида»ги Қарорининг дирлик қилган йилларимда Фитрат ва ҳ.к. мақомлари ХХ аср ўрталарида жиҳозлар билан безалди. Ки-
Сафиуддин Урмавий 3-иловасида «Мақом маркази» жуда кўп нарсаларни кўрдим, шаклланган Ўзбек Шашмақоми ришга «Ўзбекистон композитор
томонидан ҳақида сўз юритилиб, ушбу ўргандим. Ҳозир бировга айт- Маълумки, буюк тамаддун- мукаммал мусиқий тизим си- ва бастакорлар уюшмаси»
қўлланилган бўлиб, марказни илмий-ижодий бир- санг ишонмаслиги мумкин. лар ҳеч қачон бир тиллик фатида жаҳон аҳли эътиборини дея зархатлар билан ёзиб
ХХ аср бошларигача лашма шаклида тузиш, Юнус Ўша пайтлар консерватори- бўлмаган. Зикр этилган до- тортаётганини изоҳлашга ҳожат қўйилди. Аммо, «композитор»
бу иборадан кўпликда Ражабий номидаги «Мақом яда ўзбек мусиқаси бор-йўғи нишмандларнинг мусиқий йўқ, албатта. Ҳанузгача мақомот қаёқда қолди-ю, «бастакорлар»
яъни «мақомот» ансамбли»ни эса унинг тарки- ярим йил ўтиларди, холос. тадқиқотларининг тўрттаси мулкининг шеърий матнлари ва қаерда қолди? Айтмоқчиманки,
шаклида фойдаланиб бига киритиш белгиланган эди. Унинг ҳам 80 фоизи компо- араб, олтитаси форс, иккита- илмий асослари ҳам учтиллик «Мақом маркази» масаласида
келинган. Бунда Бугун пойтахтимизда «Мақом зиторлар ижодига, қолгани си ўзбек тилида яратилган. томирлардан озуқа олади, десак ҳам ана шундай хатога йўл
мақомот сўзи парда маркази» қурилиши ҳам жадал халқ мусиқасига бағишланган Алишер Навоийнинг «Хазоин хато бўлмайди. қўймаслигимиз керак.
тузулмаларининг олиб борилмоқда. Соҳанинг бўларди. Москвада янги ўқув ул маоний» чор девони ҳам
мукаммал тоифаси бир вакили сифатида мен режаларини тасдиқлатиб арабча-ўзбекча муламма билан Шу нуқтаи назардан, балки Тан олишимиз керак: бугун
маъносида ҳам ушбу иншоот қурилишини келганимдан кейин мусиқага бошланади. Биринчи мисра юз улкан «мақом марказлари» «урал хори жамоаси» шаклида-
ишлатилган ва 12 қўллаб-қуватлайман, албатта. бўлган муносабат ҳам ўзгарди. фоиз арабча бўлса, иккинчи биноларини қуришдан олдин, ги 20-30 та қотиб қолган ҳайкал
мақомнинг ҳар бири Аммо бугун Марказ биноси- Энг муҳими, ўзбек мусиқаси 4 мис«рАаштрўалқиақтўзмбиенк штиалмисдуал: барҳаёт санъатнинг миллий каби эски йўлдаги мақом ансам-
рамзий-мажозий дан кўра, унинг «ичи», яъни йил ўтиладиган бўлди: бир йил руҳини тиклаш, ёш ниҳолларни блларини ким эшитади? Ҳар бир
номлар билан моҳияти ҳақида кўпроқ ўйласак халқ мусиқаси, бир йил миллий каси анвори худо, танлаб олиб, улардан янги ижрочи ўз ишига ижодий ёнда-
аталган: Рост, мақсадга мувофиқ бўларди, классика – мақом ва икки йил Майда кўр ёр жамолин деб Абдуҳошиму Муножатлар, шиб, ўзидан қўшмаганида Ҳожи
Ушшоқ, Наво, Баёт, деб ўйлайман. композиторлар ижоди. Хуллас, Александру Иродалар етиш- Абдулазизу, Домла Ҳалимлар,
Раҳовий, Ҳусайний, «Шарқ мусиқаси» консервато- жомдин чиқди садо». Маъмуржону Комилжонлар
Хижоз ва ҳ.к.з. Давлатимиз раҳбари рия тизимига шу тарзда кири- ёки яқин замондошимиз От-
Бошқача айтганда, Қарорининг мазмун-моҳиятига тилди. Шунинг учун ҳам биз Биринчи Ислом Уйјониши даврининг посбонлари, ажон Худойшукуровларнинг
илгари «мақом» деб чуқурроқ эътибор қаратсак, кўзланган натижага эриша ол- жумладан, мусиєий устунлари Фаробий, бетакрорлиги қаерда қоларди?
аталган муайян унда ўзлигимизни англаш, ёш мадик, деб ўйлайман. Вақтлар Хоразмий, Ибн Синолар бўлганини ким инкор Нодир овоз соҳиби, сеҳргар
мусиқий йўналиш авлоднинг диди ва тафакку- ўтиб, ғоя ҳам аста-секин сўна эта олади? Ёки Иккинчи Уйјониш рўй берган созанда ўз мухлисини қойил
бўлмаган. Эндиликда рини шакллантириш, бунда бошлади. Темурийлар даврида дунёнинг энг забардаст қолдирмаса, ҳаммаси бир изга
қўлланиладиган мақом имкониятларидан ҳам мусиєашунослари Абдулєодир Маројий, туширилган катта жамоа ижро-
«Шашмақом» етарлича фойдаланмаётга- Лекин санъат аҳли ора- Абдураімон Жомийларнинг Самарєанд ва Іиротда сидаги мақомда қандай жозиба
атамаси ҳам ХIХ аср нимиз тўғрисида сўз боради. сида миллий қадриятларга жам бўлишлари, айнан шу ерда ўзбек классик бўлиши мумкин?
ўрталаридан бошлаб Қарорда, шунингдек, асосий бўлган эҳтиёж шу қадар кучли мусиєаси ва адабиётининг «олтин даври» бунёд
созандалар шевасидан эътибор мақом санъати марка- эдики, Фахриддин Содиқов, этилганини тан олмаслик мумкинми? Мақомнинг жуда кўп илм-
(«жаргонидан») кириб зи фаолиятини давлат илмий- Маҳмуджон Муҳаммедов, Турғун лардан иборат илдизлари
келган ҳамда йиллар ижодий муассаса шаклида Алиматов каби санъаткорлар ўзига хос «алгоритми», яъни
давомида илмий ташкил этилишига қаратилиши ҳамда Исхоқ Ражабов каби қонуниятлар тизими борлигида.
тушунчага айланиб белгиланган. шарқшунос-мусиқашунослар Унинг ҳар бир унсури товуш,
қолган атамадир. ўқув дастурларисиз ҳам мусиқа нағма (парда), оралиқ, жинс
Худди кечагидек эсимда. маданиятининг асосини ярата ва жамлар (товушқаторлари)
2016 йили Давлат мукофотла- олдилар. Уларга эргашганча Бундай тиллар аралашган тириш ҳақида ўйлашимиз ке- ўз қонунларига (назариясига)
рини топширишга бағишланган Шавкат Мирзаев, Ўлмас Расу- муламмалар Бухоро, Хоразм, ракдир. эгадир. Бир бутунликда олин-
тантанали маросимда Пре- лов, Абдуҳошим Исмоилов, Фарғона-Тошкент мақомоти ганда эса, назариялар тизими
зидентимиз қўлимни маҳкам Муножат Йўлчиева каби забар- матнларидаги Навоий, Бобур, Қарорда белгилаб берил- пайдо бўлади: парда, куй, оҳанг,
қисиб, миллий мусиқамиз даст мақом дарғалари етишиб Машраб, Мунис, Огаҳий, Ами- ган йўналишларга биноан усул, вазн, таркиб, тасниф,
муаммоларини ҳал қилишда чиқди. рий, Нодира шеъриятида ҳам маҳаллий ҳамда хорижда- ижро, овоз, соз, ҳамнафаслик,
Сизга ишонамиз, деган эди- кўп учрайди. ги мутахассисларни жамлаб, жўрнавозлик ва ҳ.к.з.
лар. Ўша гапдан таъсирланиб Ана шундай талаб ва «Мақом маркази»нинг чинакам
«Ўзбек мусиқаси» фундамен- эҳтиёжлар муҳитида эса араб, Шуни айтиш жоизки, Мароғий илмий платформасини, за- Риёзиётда ана шу қонун-
тал тадқиқотини нашрга таёр- форс ва эски ўзбек тилида- ва Жомийларга тегишли бўлган мон талабларига жавоб бе- қоидалар, рақамлар билан
лагандим. ги мусиқий қўлёзмаларни форсий рисолаларнинг маз- радиган тегишли ўқув режа- ифодаланган сонлар тизими
ўқийдиган, рус ва инглиз тил- мунини Навоий асарларини си ва дастурлари, дарслик Ал Хоразмий ибораси билан
Ўзбек мусиқаси ҳақида ларини мукаммал биладиган ўқимасдан тушуниш, муҳитга ҳамда қўлланмаларини яратсак «алгоритм» дейилган. Соз
гап кетганида, 1971 йили Александр Жумаев, Ирода Да- (контекстга) мослаш жуда қийин. мақсадга мувофиқ бўларди. санъатига нисбатан уни фақат
ЮНЕСКО қошидаги Халқаро дажоновадек жаҳон тан олган Ёки бухоролик Нажмиддин шартли равишда ишлатиш
Мусиқа Кенгаши (ASM) то- ўзбек мусиқашунослари саҳнага Кавкабий ва Дарвиш Али асар- Томошабин бўлиб қолмаслик мумкин, албатта. Зеро, мусиқада
монидан собиқ иттифоқнинг чиқдилар. Лекин соҳада дастав- ларидан шу муҳитда таълим учун кейинги 20-30 йил ичида бундай ақлий устунлар ёнига
миллий мусиқа соҳасидаги вал кўзга ташланган тикланиш олган Фитрат тадқиқотларини ўзбек мусиқасининг тарихий, Турғун Алиматов, Шавкат Мирза-
сиёсати таҳлил қилингани, жараёни узоққа бормади. Устоз- ўқиб, янада тўлароқ таассу- илмий-назарий масалаларига ев, Абдуҳошим Исмоилов, Берта
мамлакатда бошқа халқлар шогирдчилик даври ўтиши би- ротлар олиш мумкин. Исхоқ оид ўзбек, рус ва инглиз тилла- Давидова, Муножат Йўлчиева
мусиқасини «руслаштириш»га лан соҳа яна эгасиз қолгандек Ражабовнинг ўзбек тилида рида бир қатор монографиялар, каби бошқа-бошқа мактаб вакил-
зўр берилаётгани кескин танқид бўлди. Натижада мусиқий маф- баён этилган мақомлар хусуси- дарслик ва ўқув қўлланмалари лари қўллаган тартиб ва низом-
қилинганини таъкидлаш жоиз. куранинг илмий пойдевори, ўқ даги қарашларини эса унинг за- чоп этишга муяссар бўлдим. лар ҳам қўшилиб бораверади.
Ўша воқеадан кейин зудлик илдизи заифлаша бошлади. мондоши ва ҳамшаҳари Юзеф
билан Тошкент консерватори- Коннинг рус тилида битилган 2018 йилда эса Шаҳрисабзда Шундай йўл тутилганида-
ясида уч нафар ходими бўлган Агар ўтмишга мурожаат илмий изланишлари билан ўтган Халқаро мақом анжумани гина «алгоритм тизими»нинг
«Шарқ мусиқаси» кафедраси қилсак, Навоийнинг жуда катта қиёсласак, масала янада ой- арафасида ўзбек ва рус тил- қаторлари янада узунлаша-
ташкил қилингани ҳам кечаги- меҳри ва муҳаббати қуршовида динлашади. ларида Бухоро Шашмақоми, ди, мураккаблашади. Улар-
дек ёдимда. шоир Баҳриддин Ҳилолий, Хоразм Дутор мақомлари ва ни алоҳида ва бир бутунлик-
рассом Камолиддин Беҳзод, Илмда Фаробийдан Фитрат- Олтим ярим мақомига оид да ўрганиш, ўрганиш ва яна
Мухтор Ашрафий ректор адиб Зайниддин Восифий, гача араб, форс ва ўзбек учтил- (таржима эмас, мустақил мав- ўрганиш лозим. Ана шундагина
бўлиб келган пайтлар эди. тарихчи Ғиёсиддин Хондамир, лиги ҳукм сурган бўлса, ХХI аср зудаги) монографиялар, ўзбек, янги шахсларнинг ўзлиги, ким-
Юқоридан топшириқ бўлди, мунажжим ва мусиқашунос бошига келиб, ўзбек мусиқаси рус ва инглиз тилида китобча- нинг ким эканлиги аён бўлади.
шекилли тездан Москвага хат Нажмиддин Кавкабий каби ўз майдонига ўзбек, рус ва инглиз лар, изоҳли фотоальбомлар Яна бир гап. Урф-одат (шевада
тайёрлаш кераклигини айтиб замонасининг беназир санъ- учтиллиги қўшилди. Бугун чиқардим. Бундан ташқари, анъана) бу – қотиб қолган музей
қолишди. Ҳар куни ана шу хат аткорлари етишиб чиққанини ўзбек олимлари А.Жумаев, Президентимиз Қарорида 2018 экспонати эмас. Улар ҳар доим
лойиҳасини тайёрлаб, ректорга кўрамиз. Энг муҳими, ана шу И.Дадажоновалар бу тилларда йили нашр этилиши кўрсатилган ҳаётий илдизлардан озуқа олиб
кўрсатаман. Аммо негадир рек- «академия»да Навоийдан тор- китоблар ёзиб, илмий маъру- беш жилдлик «Ўзбек мусиқаси» янгиланиши билан обод бўлиб
торимиз хатни қўлига олиб ҳам тиб барча толиблар мусиқа залар қилмоқдалар. Америка фундаментал тадқиқотини ҳам бораверади. Шираси қочган, жо-
кўрмайди. Фақат ўқиб беришни илмидан хабардор бўлганлар. ва Европанинг таниқли олим- тайёрлаб қўйдим.. зибасиз эски қўшиқни ким эшита-
илтимос қилади, мен қайта- Улар соз чалган, муфрад (якка) лари ўзбек маданияти, жум- ди? Алишер Навоий таъбирида
қайта ўқийман. Кейин эса бироз туркумли йирик чолғу ва ашула ладан, мусиқаси ҳақида ҳавас Навоийнинг муносиб шогир- ишқ йўлига шайланган Фарҳодга
ўйланган ҳолда яна «ишлаш асарларини ижод қила ола- қиларли илмий тадқиқотлар дОигаОҳгиайҳикий:м топгай эрди отаТсоипишлугнадйайшдоуяодқаийлтадуир:га
керак» дея топшириқ беради. диган кишилар эди. Бу эса олиб боришяпти.
мусиқанинг Темурийлар даври созу назмингдин наво, бир сўз,
Шу тариқа Москвага юбо- тамаддунининг асосий илм- Президентимизнинг Учин- Баҳра гар йўқдур Сўз айтур ул ён
риладиган хатнинг бир нечта ларидан бири бўлган дейиш- чи Уйғониш даври ҳақидаги Навоийнинг навосидин санго,
нусхалари тайёрланди. Бир га тўла асос беради. Бу эса фикрлари моҳиятига ҳам бир деб ёзган экан. тушмаган кўз.
куни ректоримиз ўз хонасига муфассал таълимотнинг ўқ назар ташлайлик. Кимлардир Ҳақ айла тарҳинг
чақириб қолди. Кирсам, ранг- илдизи – илмий назарий асо- бу фикрни реалликдан узоқда Бундан шундай маъно
лари оқариб кетган ҳолатда си, академиз, риёзий илмлар кўраётган бўлиши мумкин. Ле- чиқдики, сўзнинг ҳам, сознинг тоза бўлғай,
ўтирибди. Оғзига валидол (ҳисоб, хандаса, мусиқа, фа- кин биз яшаётган заминда Учин- ҳам ва ҳатто рақснинг ҳам Майлинг улусга
ташлаб олганча креслога суя- лакиёт) қанча бақувват бўлса, чи Уйғониш даври юз беради, ўз навоси бор. Бу эса, эгизак
ниб, паст овозда гап бошлади: таълим, ижро, ижод фанлари дейишимизга етарлича асос- санъатлар муштараклигидан беандоза бўлғай.
«Сизни ҳам қийнаб юбордим. ҳам шунчалик дадил ривожла- лар бор. Зеро, Биринчи Ислом далолат беради, албатта. Де- Йўқ эрса назм
Биласизми мен кимман, мен нади, деганидир. Уйғониши даврининг посбонла- мак, наво маъносидаги мусиқа
Ашрафийман. Хоҳлайсизми, ри, жумладан, мусиқий устунла- шундай бир универсал тилки, у қилганни ҳалойиқ,
ҳозир сизни Рашидов билан Биз эса кўчма маънодаги ана ри Фаробий, Хоразмий, Ибн Си- таржимонга муҳтож эмас. Муқаррар айламоқ
телефонда гаплаштираман. шу академизм пойдеворида нолар бўлганини ким инкор эта
Бу қўлимдан келади. Аммо бунёд этилган жаҳоншумул олади? Ёки Иккинчи Уйғониш Мақом кошонасини обод сендин не лойиқ.
тушунинг, хат ёзиш менинг мусиқий қадриятлар мерос- рўй берган Темурийлар дав- қиладиган нарса ҳам миллий- Бугунги «Мақом маркази»нинг
қўлимдан келмайди. Чунки мен хўримиз. Бу қанчалар шарафли рида дунёнинг энг забардаст лик туйғулари билан суғорилган қурилиши ҳақида кўп гапиряп-
мадрасада ҳам, консерватори- бўлса, шу даражада масъули- мусиқашунослари Абдулқодир табиий инсон овози, мутаносиб миз. Зеро, мақом энг аввало
яда ҳам ўқимаганман... Энди ятли ҳамдир. Ўрта Шарқ олами- Мароғий, Абдураҳмон Жомий- оҳанглар ва рақс жилоларидир. руҳ, ансамбллашган куй ва
хатни Москвага ўзингиз олиб нинг Фаробийдан Фитратгача ларнинг Самарқанд ва Ҳиротда ашулаларнинг қотирилган шак-
бориб, ўқув режаларини ҳам бўлган мусиқий дарғаларини жам бўлишлари, айнан шу ерда Хуллас, мақом маркази од- ли эмас. Демак, санъат яшаши,
тасдиқлатиб келасиз... олинг. Уларнинг барчалари шу ўзбек классик мусиқаси ва дийгина илм ҳамда санъатлар ижоднинг давомий бўлиши
заминда етишиб чиққанлар. адабиётининг «олтин даври» даргоҳи э м а с. Шунинг учун учун, янгиланишдан, ривож-
Бўлиб ўтган суҳбатдан ке- Муҳаммад Хоразмий, Ибн Сино, бунёд этилганини тан олмаслик ҳам аввало унинг «ичи»ни ланишдан ўзга чора йўқ. Яъни,
йин икки ойча Москвада яшаб, Фахриддин Розий, Муҳаммад мумкинми? созлашимиз, асл моҳиятини бошқаларни такрорламоқ, «му-
янги кафедра ҳужжатларини яратувчи ижодкорларни шакл- каррар айламоқ не лойиқ!».
Ана шундай улкан мерос за- лантиришимиз керак. Шаҳар
марказида нураб ётган тўрт Отаназар МАТЁҚУБОВ,
қаватлик композиторлар уйи-
нинг данғиллама таъмирдан Ўзбекистон санъат арбоби

6 mitilkllaniishy ВАЗИЯТГА НАЗАР Чоршанба
ижтимоий-си±сий газетаси 19 май, 2021

№ 17 (1119)

НАІОТКИ ХОРАЗМ Самарºандда
ёрдамга муітож бєлиб їолди? республика
форуми
КОМИЛЖОН АКА НУРЖОНОВНИНГ «ОЧИҒИНИ АЙТАВЕРИНГ, ЎЗГАРИШ бошланди
БЎЛАДИМИ ЁКИ БУ ҲАМ НАВБАТДАГИ ШИРИН ВАЪДАМИ?» ДЕГАН
ГАПИНИ ЭНДИ ТУШУНДИМ... Самарқандда Халқ таълими вазир-
лиги ва Абдулла Авлоний номидаги
«Ишонч» газетасида чоп ишонмайсан киши. Бу ҳақда музей таассурот- Юртимиз тарихига бефарқ бўлмаган илмий-тадқиқот институти ташаббу-
этилган «Хива музейлари «Авесто» жамоатчилик лари дафтарида Ўзбекистон юртдошларимизга музей ҳисоб- си билан «Баркамол авлод болалар
жозибаси нимада?» сарлав­ Қаҳрамони, марҳум Аб- рақамини эслатиб ўтмоқчимиз. Ишон- мактаблари фаолияти самарадорли-
ҳали мақолани ўқиб, Урганч музейи гарчи шаҳарнинг қоқ дулла Орипов, Ўзбекистон чимиз комилки, саховатли партиядош- гини ошириш омиллари» мавзусида
шаҳридаги «Авесто» жамо- ўртасида жойлашган бўлса- Респуб­ликаси Олий Маж- ларимиз ҳам бу борада ўз ёрдамлари- респуб­лика форуми ўтказилмоқда.
атчилик музейининг бугунги да, қандайдир маҳобатли лиси Қонунчилик палата- ни аямайдилар.
аҳволи кўз олдимга келди. бинонинг қоровуллари ҳам си Спикерининг биринчи Давлатимиз раҳбарининг 2019 йил 30
ор қиладиган омборхонаси- ўринбосари Акмал Саидов, Музей реквизитлари: сентябрдаги «Халқ таълими тизимидаги
Маълум бўлишича, ушбу да жойлашгани маҳаллий АҚШнинг Ўзбекистондаги Хоразм вилояти “Олтин мерос” хай- мактабдан ташқари таълим самара-
музей Хоразм вилояти раҳбарларнинг тарихга собиқ элчиси Помелла хоним, рия жамғармаси. дорлигини тубдан ошириш чора-тад-
«Олтин мерос» жамғар­ бўлган муносабатини англа- марҳум академик Аҳмадали СТИР: 201574546 бирлари тўғрисида»ги қарори ижроси
масига қарашли бўлиб, тади, десак хато бўлмас. Асқаровларнинг илиқ сўзлари Ҳ/р: 20212000000487683001 юзасидан олиб борилаётган ишларни
жамғарманинг ўзи 1996 йил- битилганини ҳам айтишди. МФО 00579 таҳлил этиш, бу борада келгусидаги
нинг 27 сентябрида Вазир- Музейни томоша қилар Ипотека банки, Урганч шаҳри вазифаларни белгилаб олиш мақсадида
лар Маҳкамасининг махсус эканмиз, икки нафар ёш йи- Демак, ҳар кун, ҳар соатда Телефон: (94) 3164979 ташкил этилган тадбирда Халқ таълими
қарори билан ташкил этилган гитчанинг хатти-ҳаракатлари ўз қимматини йўқотиб бораёт- вазирлиги, Абдулла Авлоний номидаги
хайрия ташкилоти экан. эътиборимизни тортди. Улар- ган музейни сақлаб қолишнинг илмий-тадқиқот институти ходимлари,
нинг музей ҳақида ҳикоя ягона йўли уни давлат та- Бухоро шаҳар The Knowledge Academy
Жамғарма раиси К.Нуржо­ қилиб бераётган опага 2 сарруфига олишдир. Энди хусусий мактаби ҳамда республика, ви-
нов тақдим этган маълумот- минг сўм узатганини кўриб, «Ишонч» газетасида эълон лоят, туман (шаҳар) «Баркамол авлод»
ларга кўра, 400 дона экс- кўрмасликка олдик. Аммо қилинган мақоладаги айрим болалар мактаблари раҳбар ва педагог­
понат билан иш бошлаган Зулфия исмли опа ана шу 2 жумлаларга эътибор қаратсак: лари иштирок этмоқда.
музей бугунга келиб 5 минг- минг сўмни бизга кўрсатиб,
дан зиёд нодир ва ноёб экс- бугунги йўлкирасига етгулик 1898 йил 12 апрелда Форумнинг ялпи мажлисида Халқ
понатларга эга. Аммо музей пул тушганини айтди... Муҳаммад Раҳимхон II Кўҳна таълими вазири ўринбосари Рустам Ка-
бойликларининг қай ҳолатда Урганч, Хўжаэли ва Қўнғирот римжонов, Самарқанд вилояти Халқ таъ-
сақланаётганини кўриб, ушбу – Беш йилдан бери шу ҳокимларига: «Қадимдан лими бошқармаси бошлиғи З.Шодиева
муассаса бирон-бир мута- аҳволдамиз, – дейди опа. – қолғон ёдгор нимарсалар- ва бошқалар кейинги йилларда халқ
саддининг, ҳеч бўлмаса Ур- Ҳозир раҳбаримиз бетоблар. ни йўқ қилдирмасунлар, ҳар таълими тизимида амалга оширилаёт-
ганч шаҳар ҳокими Ойбек Ходимларимизга на ойлик тариқа қўҳна жой ва қалъа ва ган ислоҳотлар жараёнида мактабдан
Холбоевнинг эътиборини берамиз, ва на бирон ёрдам. иморатлар бўлса, не тариқа ташқари таълимни ривожлантириш ва
ҳам тортмайдиган даражага бино бўлғонларини ва кўҳна самарадорлигини таъминлашга алоҳида
тушиб қолгани сабабларини Аввалига индамадик. тилла ва танга ва фуллар эътибор қаратилаётганини таъкидлади.
излай бошладим. Аммо музейни обдан айла- бўлса борлаб топиб мунда
ниб бўлгач, кўрган кечир- юборсун», деб буйруқ беради. Бу борада «Баркамол авлод» болалар
Эътибор қилинг: музей- ганларимизни раҳбариятга мактаблари олдида турган вазифалар
да Қорақалпоғистоннинг етказишга, шундан кейин Бу 233 йил аввал Хоразм- ҳақида сўз юритилди. Хусусан, инно-
«Чилпиққалъа» қаъридан албатта, музей фаолиятида да музейларга жуда кат- вацион ғоя ва ташаббусларни ҳаётга
топилган «Тошга айланган ижобий ўзгариш бўлишига та эътибор қаратилганини татбиқ этиш, мактаблар фаолиятини
дарахт» парчаси бўлиб, ваъда бердик... кўрсатади. Аммо бугун ривожлантириш бўйича таклифлар
ушбу экспонатнинг ёши 85- негадир шаҳар ва вилоят билдирилди.
90 миллион йилга тенг эка- Ушбу мақола саҳифала­ раҳбарларининг ушбу музей-
ни айтилмоқда. Музейнинг на­ётган пайтда таҳририят га эътибор қаратмаётганлари Ялпи йиғилишдан сўнг форум шўъба
«Хоразм - илм-фан ўчоғи», телефони жиринглаб қолди. таажжубланарли ҳолдир. мажлисларида давом этди. Бу мажлис-
«Буюк алломалар эли», «Эт- Нотаниш овоз, саломлашдик. лар тренинг шаклида ташкил этилиб,
нография», «Санъат ва ада- Кейин суҳбатдошим ўзини Истардикки, Олий Маж- уларда «Баркамол авлод» болалар
биёт» каби бўлимларида эса таништирди: Хоразмданман, лис Қонунчилик палатаси мактабларини мазмунан ва моддий ри-
Алишер Навоийнинг Хиротда мен йўғимда музейимизга депутатлари ҳам «Авес­ вожлантириш истиқболлари муҳокама
кўчирилган «Хамса» достон- келган экансизлар... то» жамоатчилик музейи қилинди.
лари қўлёзмасининг (XVI-XVII жамоаси муаммоларини
аср) 1876 -1886 йилларда Суҳбат якунида ёшулли ўрганиб чиқсалар фойда- Жумладан, «Баркамол авлод» бола-
Хива тош босмасига асос бироз гина қилгандек савол дан ҳоли бўлмасди. Чун- лар мактабларида бюджет ва бюджет-
(матрица) бўлган ноёб нусха- берди. Ука, муаммомиз ҳал ки 2017 йилнинг 31 майида дан ташқари маблағларни сарфлаш
си бор. Айтишларича, ушбу бўлармикин, нима дейсиз, ушбу музейни янги бинога тартиби, мактабларни ривожлантириш,
қўлёзма 1937-1991 йилларда ёки бу ҳам навбатдаги ширин кўчириш тўғрисида Вазир- тарғиботини кучайтириш ва пуллик
Хива шаҳри қабристонларига ваъдами... лар Маҳкамасининг «601 хизмат турларини йўлга қўйиш, раҳбар
кўмиб қўйилган ҳолда Ф»сонли махсус Фармойиши ва педагог ходимларни қайта тайёр-
сақланган экан. Маълум бўлишича, ушбу қабул қилинган экан... лаш ва малакасини оширишнинг янги
ҳолатдан соҳа мутасаддила- механизмлари, тўгарак раҳбарлари
Мослаштирилган бино- ри хабардор бўлиб, улар ҳам Балки депутатларимиз ана ва услубчиларни методик қўллаб-
да, иншоотнинг қоронғу ва музейга борганларида хоки- шу Фармойиш ижросининг қувватлаш, раҳбарларнинг менежерлик
тор йўлакларида оёқости сор жамоага ёрдам беришга қарийб тўрт йилдан бери қобилиятларини ривожлантириш омил-
бўлиб ётган экспонатлар, ваъда берган эканлар... таъминланмаётгани саба- лари ҳақида сўз юритилди.
жой йўқлигидан деворларга бини аниқлашга муваффақ
суяб қўйилган буюмларга Мақолага нуқта қўйиш ара- бўларлар. Балки шунда хоки- Форум қатнашчилари Самарқанд вило-
қараб санъатга, тарихга жуда фасида музей жамоасини сор жамоа олдида кўп қатори яти «Баркамол авлод» болалар мактаби
катта эътибор билан қарашга қийнаб келаётган муаммони биз ҳам ёлғончига айланиб фаолияти билан яқиндан танишдилар.
одатланган Хоразмда шун- қандай йўл билан ҳал қилиш қолмасмиз...
дай ҳолатни кўраётганингга мумкинлиги билан қизиқдик. Ғ.ҲАСАНОВ, ЎзА
Мутахассислар ягона ва Умид АРСЛОНБЕКОВ
тўғри йўл уни давлат тасар-
руфига олиш эканини таъ-
кидлашди.

Іудудларда

Партия депутатларсиз ўтмас пичоººа айланади

Ўзбекистон «Миллий Учрашувда партия олдида турган Партия Марказий кенгаши ра-
тикланиш» демократик муҳим вазифалар, ёшлар ва аёллар иси ўринбосари Баҳодир Мамат-
партияси Марказий билан ишлаш, депутатлар фаоли- хонов бошчилигида ишчи гуруҳи
кенгаши раиси ўринбосари яти, жамиятимизда юз бераётган ҳам Самарқандда ўрганишлар олиб
Феруза Муҳаммеджанова воқеаларга партия вакилларининг бормоқда. Гуруҳ аъзолари дастлаб
раҳбарлигидаги ишчи муносабати, Президент сайловига партия вилоят кенгаши девони хо-
гуруҳи аъзолари тайёргарлик, “Кўмак” гуруҳи аъзолари димлари билан учрашиб, партия
Қорақалпоғистон зиммасидаги вазифалар атрофлича ташкилотларининг моддий-техник
Республикасида бўлиб, муҳокама қилинди. таъминотини яхшилаш, депутатлик
маҳаллий Кенгаш гуруҳлари фаолиятини жонлантириш,
депутатлари, Ёшлар – Партия депутатларсиз ўтмас ўтказилаётган тадбирлар сифати
парламенти ва «Кўмак» пичоққа айланади, – деди Марказий ва таъсирчанлигини янада ошириш,
тарғибот гуруҳи аъзолари кенгаш раиси ўринбосари. – Шундай бўлажак сиёсий тадбир – Президент
ҳамда партия фаоллари экан, депутатларимиз янада фаоллик- сайловига тайёргарлик кўриш масала-
билан очиқ мулоқот ни кучайтиришлари керак, жамиятда ларини муҳокама қилдилар.
ўтказди. юз бераётган воқеа-ҳодисаларга тез-
корлик билан муносабат билдириб, Шундан сўнг меҳмонлар партиянинг
ОАВ, айниқса, ижтимоий тармоқларда Оқдарё ва Пастдарғом тумани кенгаш-
фаол бўлишлари лозим. лари фаолияти билан танишдилар.
Ўрганишлар давомида ҳужжатларни
Учрашувда депутатлар ҳам сўзга жамлаш ва юритишда камчиликлар
чиқиб, ўз фаолиятларида юз бераёт- борлиги аниқланди ва бу бўйича туман
ган муаммолар тўғрисида гапирдилар. кенгаши раислари ҳамда ижрочи коти-
бларга кўрсатмалар берилди.
Сўзга чиққан Ёшлар парламенти
аъзолари эса партия етакчиларига Шунингдек, ишчи гуруҳ партиянинг
ўз таклиф ва мулоҳазаларини бил- Пахтачи ҳамда Пайариқ тумани кен-
дирдилар. Жумладан, Ғайратдин гашлари фаолиятини ҳам ўрганди.
Сейтеков ёшларнинг сиёсий-ҳуқуқий Аниқланишича, Пахтачи тумани
саводхонлигини ошириш учун семи- кенгаши жойлашган бино таъмирта-
нар ташкил қилиш таклифини бил- лаб ҳолатга келиб қолган. Пайариқ
дирган бўлса, Наргиза Балтабаева ўз тумани кенгаши томонидан эса бел-
ўрнини эгаллашида партиянинг роли гиланган иш режалар бажарилмаган,
муҳим бўлганини таъкидлаб, “партия айрим тадбирлар фақат қоғозларда
– менинг сиёсий оилам”, дея фахрла- ўтказилган, холос.
наётганини билдирди.
Алишер ҚОСИМОВ тайёрлади.
***

Чоршанба ЖАРАЁН 7mitilkllaniishy
19 май, 2021
КИМ ¯ИËМА¡АЙ, ижтимоий-си±сий газетаси
№ 17 (1119) КИМ ТОРТМА¡АЙ...

Россиядаги юртдошларимизнинг
³уºуºларини таъминлаш
масаласи ўрганилмоºда

Ижтимоий Маълум бўлишича, 2021 қўзғатилиб, Андижон вило- лат ва нодавлат ташкилотла- Олий Мажлиснинг Ин- қулайликлар яратиш
тармоқларни йилнинг 13 май куни (муқаддас яти ИИБ томонидан тергов ри, хусусан, ҳуқуқ-тартибот сон ҳуқуқлари бўйича борасида истиқболдаги
«портлатган» мавзу айём – Рамазон ҳайитида!!!) ҳаракатлари олиб борилаёт- мутасаддилари бу ҳолатга вакили (омбудсман), Ин- ҳамкорликнинг асосий
– на одамгарчиликка фуқаро О.О «102» қисқа гани айтилмоқда. бефарқ эмас. Қонун устувор сон ҳуқуқлари бўйича йўналишларини белгилаб
ва на бошқа инсоний рақамига қўнғироқ қилиб, шу мамлакатда яшаётган экан- Ўзбекистон Миллий мар- олишди.
қадриятларга тўғри куни соат 14:00лар атрофида Юракларни зирқиратган миз, оғир жиноят содир этган кази вакиллари амалий
келмайдиган, ҳатто Aндижон тумани, Қорақалпоқ ушбу воқеани эшитган одам кимсаларнинг ҳеч бири жа- ташриф билан Россия Шундан сўнг Ўзбекистон
ҳайвонот оламининг МФЙда жойлашган дала ший- борки, беихтиёр уларнинг ҳам зодан қочиб қутулолмайди. Федерациясида бўлиб ва Россия Омбудсманла-
энг тубан махлуқлари понида фуқаролар С.A ва О.М. онаси бордир, опа-сингли- Айтишади-ку, «Ким қилмағай, туришибти. ри ўртасида имзоланган
ҳам ҳазар унга нисбатан зўрлик ишлатиб, си, қизи бордир?! Шунчалик ким тортмағай», деб. ҳамкорлик Меморандуми
қиладиган жирканч номусини булғаганини айтади. тубанликка борадими ахир, Омбудсман ташрифидан доирасида Россия Ички
қилмиш – бир тўда Ҳолат юзасидан Aндижон ту- одамзот?! Аёл зотига нисбатан Вилоят Кенгашидаги пар- кўзланган мақсад - му- ишлар вазирлигининг Мо-
ёввойиларнинг мани ИИБ ҳузуридаги тергов шу қадар ҳам таҳқир, хўрлик- тия депутатлик гуруҳи ушбу софирчиликда ўзга юрт- сква шаҳридаги мигрант-
ҳомиладор бўлими тезкор гуруҳи тезда ҳақорат бўлиши мумкинми, дея ҳолат юзасидан кечаётган ларда меҳнат қилаётган ларни вақтинча сақлаш
маъсумани воқеа жойига чиқиб, ҳодиса ўз-ўзига савол бермоқда. Аёлни жараёнларни диққат билан ҳамюртларимиз яшаёт- маркази, шунингдек, Саха-
зўрлашгани ҳеч содир бўлган жойни кўздан кафтида тутган, онаси, опа- кузатиб боряпти. Бинобарин, ган ва ишлаётган объ- рово қишлоғида жойлаш-
бир юртдошимизни кечирган ва видеотасвирга ол- синглиси учун кўксини қалқон «Миллий тикланиш» партия- ектларга бориб, улар ган "Москва кўпфункцияли
бефарқ қолдирмади. ган. Терговга қадар текшириш этган аждодларимиз гўрида си хотин-қизларнинг ҳуқуқ ва билан суҳбатлашиб, миграция маркази"да
ҳаракатлари тўла-тўкислигини тикка турмайдими, бу машъум эркинликларини ҳимоя қилиш, ўзбекистонликларнинг бўлиб, ўзбекистонлик
таъминлаш мақсадида жабр- ҳодисадан? уларнинг манфаатларини яшаш, ишлаш ва тиббий мигрантлар қабулини
ланувчига тегишли бўлган рўёбга чиқариш масалалари- хизматдан фойдаланиш ўтказишди. Ҳамкорликда
қизил-қора рангли аёллар Шу янглиғ адоқсиз савол- ни ўзининг устувор мақсади ҳолатларини ўрганишдан ташкил этилган қабул
кўйлаги ва бошқа либослар ларга жавоб топишга ҳарчанд деб билади. иборат. жараёнида 20 нафардан
далилий ашё сифатида холис- уринсанг-да, ўйлаб ўйларинг ортиқ меҳнат мигрантлари-
лар иштирокида олинган. поёнига етолмайсан, киши. Зардуна ИСМОИЛОВА, Жорий йилнинг 17 май нинг мурожаатлари қабул
Ҳамма лаънатлаяпти, эр- халқ депутатлари куни Олий Мажлиснинг қилинди ва зарур ҳолларда
Айни пайтда мазкур как номига доғ туширган бу Андижон вилояти Инсон ҳуқуқлари бўйича уларнинг ҳуқуқларини таъ-
ҳолат юзасидан жиноят иши разилларни. Кенгаши депутати вакили (омбудсман) Фе- минлаш борасида ҳуқуқий
руза Эшматова ҳамда маслаҳатлар берилди.
Таскин шуки, қатор дав- Инсон ҳуқуқлари бўйича
Ўзбекистон Миллий Қайд этиш лозимки, Фе-
Музейлар фаолиятидан маркази директори Ак- руза Эшматова Россияга
мал Саидов Россия Фе- амалий ташрифи даво-
ІÓ¯Ó¯ИЙ ТАРÁИß МАÑКАНИ дерацияси Президенти мида Ўзбекистон Респуб-
маслаҳатчиси, Прези- ликаси фуқароларининг
Ички ишлар дент ҳузуридаги Инсон Россия Федерациясидаги
вазирлигининг ички ҳуқуқлари ва фуқаролик ҳуқуқлари: меҳнат мигрант-
ишлар органлари жамиятини ривожланти- лари ва уларнинг оила
тарихи музейи Вазирлар риш Кенгаши раиси Вале- аъзолари" мавзусидаги
Маҳкамасининг рий Фадеев ҳамда Россия Ўзбекистон - Россия фору-
“Ўзбекистон Федерациясининг Инсон мида ҳам иштирок этади.
Республикаси Ички ҳуқуқлари бўйича вакили
ишлар вазирлиги ички Татьяна Москалковалар Олий Мажлиснинг
ишлар органлари билан учрашиб, ташқи миг- Инсон ҳуқуқлари бўйича
тарихи музейининг рантлар ҳуқуқларини таъ-
янги экспозициясини минлаш, уларга қўшимча вакили (омбудсман)
шакллантириш ва Матбуот хизмати
музей фаолиятини
йўлга қўйиш чора- Оила – миллатимизнинг
тадбирлари тўғрисида”ги азалий єадрияти
мажлис баёни асосида
ташкил этилиб, Ўзбекистон Республикаси Маҳалла ва оилани
мустақиллигимизнинг қўллаб-қувватлаш вазирлиги ҳузуридаги “Маҳалла
27 йиллиги байрами ва оила” илмий-тадқиқот институтида “Оила инсти-
арафасида тутини мустаҳкамлашнинг долзарб масалалари:
фойдаланишга миллий ва хорижий тажриба” мавзусида халқаро
топширилган эди. онлайн конференция ўтказилди.

Кейинги йилларда вазир- касбига садоқат руҳида тар- машаққатли меҳнати, тин- амалга оширилаётгани ху- Мазкур институт директори, педагогика фанлари док-
ликнинг соҳавий хизматла- биялашдан, шу билан бирга члик даврида халқ ва жамоат сусида маълумотлар беряп- тори Нодира Эгамбердиева ва бошқалар мамлакатимиз-
ри ва бошқа ташкилотлар фуқароларнинг ички иш- хавфсизлиги, кўчаларимиз миз. Жумла дан, Тошкент да оила манфаатларини ҳимоялаш масаласига устувор
билан ҳамкорликда ушбу лар органлари фаолиятига осойишталиги йўлидаги хиз- шаҳрида уруш тафсилотлари вазифа сифатида эътибор қаратилаётганини таъкидла-
музей замонавий талабларга ишончи, юксак эътибори ва матлари ҳақида маълумот- ва унинг одамларга келтир- ди. Мамлакатимизда қабул қилинаётган кўплаб давлат
мос равишда реконструкция ҳурматини оширишга ҳисса лар берилади. ган зиён-заҳматлари, оғриқ- дастурлари, ижтимоий аҳамиятга молик лойҳалар энг
қилиниб, қайта жиҳозланди. қўшишдан иборатдир. ситамлари акс эттирилган боғ аввало оилалар манфаатларини таъминлаш, оила деган
Музейнинг экспозициялар Маълумки, Иккинчи жаҳон барпо этилди. Байрам куни муқаддас тушунчанинг моҳияти, эзгу ҳаётий миссияси-
ташкил қилиш майдони 460 Музейимизда турли маъ- уруши халқимиз тарихида мазкур боғда бўлиб ўтган ни ёшлар онгига тўғри етказиш, одамларнинг оғирини
квадрат метр бўлиб, унда навий-маърифий, сиёсий- ўзининг аянчли ва мудҳиш оммавий-тарбиявий тадбир- енгил қилиш, турмуш фаровонлигини юксалтиришга
3000 дан ортиқ экспонатлар тарбиявий тадбирлар, уч- изтироблари билан чуқур лар иштирокчиларига ҳам қаратилгани билан аҳамиятлидир. Диққатга сазовор
бор. Айни кунларда музей рашув ва мулоқотлар ҳам из қолдирган. Келгусида шараф ленталари улашилди. жиҳати, энг оғир пандемия шароитида ҳам мамлакати-
экспозициялари соҳа фа- ўтказилмоқда. Музейда би- музейда ушбу машъум давр Янгитдан барпо этилган ушбу мизда қийналган, эҳтиёжманд оилаларга жиддий эъти-
олиятига оид ҳужжатлар ринчи навбатда ички ишлар тафсилотларидан гувоҳлик Ғалаба боғи ва унинг бадиий- бор, моддий ва маънавий кўмак кўрсатилди.
ва зарур ашёлар билан органлари фаолиятига доир берувчи яна бир экспозиция ғоявий жиҳатдан жуда юқори
бойитилмоқда. қабул қилинган қонунлар, ташкил этилиб, уни Иккинчи савияда жиҳозлангани ёш- “Маҳалла ва оила” илмий-тадқиқот институти эрта
Президент фармонлари жаҳон урушида қозонилган ларни Ватанни севишга, турмуш ва эрта туғруқ ҳолатларини олдини олишнинг
Ички ишлар органлари та- ва қарорлари, Вазирлар ғалабанинг 76 йиллиги ҳамда асраб-авайлашга, тин- илмий асослари, халқаро стандартлар асосида оилада
рихи музейининг соҳада олиб Маҳкамасининг қарор ва фар- Хотира ва қадрлаш куни му- чликни қадрлаш ва янада зўравонликдан жабр кўрган хотин-қизларга ижтимоий,
борилаётган ислоҳотларнинг мойишлари, шунингдек, Ички носабати билан ишга туши- мустаҳкамлашга даъват эта- ҳуқуқий, психологик хизмат кўрсатишни такомиллашти-
мазмун-моҳиятига доир ишлар вазири томонидан риш кўзда тутилган. ди, албатта. риш, Ташқи меҳнат миграциясининг оила ижтимоий-де-
экспозицияларини шакл- соҳани такомиллаштириш- мографик барқарорлигига таъсирини баҳолаш борасида
лантиришда давлатимиз га доир буйруқлари тарғиб Аввалги йилларда 9 май Таъкидлаш жоизки, Ватан самарали лойиҳаларни олиб бормоқда. Шу билан бирга,
раҳбарининг «Халқ давлат қилинади. Хусусан, «Ёшлар- кунига бағишланган тад- туйғуси хизмат фаолияти- хотин-қизлар бандлигини таъминлашнинг ижтимоий-
органларига эмас, давлат да ҳуқуқий онг ва ҳуқуқий бирлар кўпроқ хотира ва мизда қанот бўлиб, Ватанга иқтисодий механизмларини ишлаб чиқиш, Ўзбекистонда
органлари халққа хизмат тарғиботнинг аҳамияти», қадрлаш куни сифатида тилда эмас, амалда садоқат камбағалликни қисқартиришда ижтимоий шартномани
қилиши зарурлиги» тамо- «Одам савдоси билан боғлиқ нишонланар эди. Прези- кўрсатишимиз кераклигини қўллашнинг ижтимоий-иқтисодий ва ҳуқуқий асосла-
йилига алоҳида эътибор халқаро жиноятчилик, унинг дентимиз ташаббуси билан доимо сездириб туради. рини шакллантириш муаммолари, маҳалла фуқаролар
қаратилмоқда. Ҳар қандай хусусиятлари ва шаклла- сўнгги тўрт йил мобайни- Зеро, Ватан ҳар биримизнинг йиғинларида иш юритиш жараёнини амалга оширишда
экспозициянинг асосий ва- ри» каби долзарб мавзулар- да ушбу санани нишон- қисматимиздир. электрон ахборот ресурсларидан фойдаланиш тех-
зифаси ва ғояси шиддатли да мулоқот ва суҳбатлар, лашга алоҳида эътибор нологияларига доир тадқиқотлар долзарб муаммолар
ислоҳотлар даврида янги «Ёш китобхон» танловлари қаратилиб, халқимизга, Бунёджон АЗАМАТОВ, ечимини излашда, уларни ўз вақтида ҳал этишда муҳим
Ўзбекистонни барпо этиш- ўтказиляпти. Бундай тадбир- айниқса ёшларга Иккинчи катта лейтенант, аҳамият касб этмоқда.
да ички ишлар органлари ларга Ички ишлар вазирлиги жаҳон уруши, халқимизнинг Ўзбекистон
фаолиятидаги ижобий иш- Академияси курсантлари урушда кўрсатган мардлик Республикаси – Мазкур анжуман ҳам назарий, амалий жиҳатдан
ларни тарғиб қилиш орқали ҳамда Вазирлик тасарру- ва жасорати ҳақида ҳамда аҳамиятлидир, – деди “Маҳалла ва оила” илмий-тадқиқот
музейга келадиган ходим- фидаги академик лицейлар урушнинг нақадар катта Ички ишлар вазирлиги институти директори ўринбосари Ойниса Мусурмонова.
лар, тингловчи-курсантлар- ўқувчилари таклиф этилиб, талафотлар келтирганини Ахборот хизмати бош – Сабаби, бугунги кунда ёшларнинг оилага муносабатини
ни Ватанга муҳаббат ва ўз уларга ходимларимизнинг кўрсатиб бериш борасида тўғри шакллантириш, уларнинг бу ибратли қадриятга
жуда муҳим тарихий ишлар мутахассиси нисбатан масъулиятини кучайтириш, оилаларни турли
ички емирилишлар, ажримлардан ҳимоялашга доир
ОÁÓНА – 2021 инновацион тадқиқотларни таҳлил этиш, келгусидаги
режаларни белгилаб олиш имконини беради.
«МИËËИЙ ТИКËАНИØ» Обуíа
Конференцияда янги Ўзбекистонда оила институтини
158ÃАЗÅТАÑИÃА ОÁÓНА ÄАÂОМ ÝТМО¯ÄА! иíдåêñи ривожлантириш ва хотин-қизларни ижтимоий қўллаб-
қувватлашнинг мазмун-моҳияти, мамлакатимизда оила
фаровонлиги ва демографик ривожланишнинг устувор
йўналишлари, оилада гендер тенгликни таъминлашнинг
ҳуқуқий, иқтисодий ва ижтимоий асослари, оила тарби-
ясида миллий ва умумбашарий қадриятларнинг ўрни
ва аҳамияти каби мавзуларда маърузалар атрофлича
муҳокама этилди.

Н.УСМОНОВА, ЎзА

8 milliytiklanish СЎНГГИ САІИФА Чоршанба
ижтимоий-си±сий газетаси 19 май, 2021

№ 17 (1119)

Ўзбекистон Республикасида Абдусаид ЎЗИНГНИКИЛАР
хизмат кўрсатган журналист, КЎЧИМОВ
таниқли ёзувчи ва шоир Абдусаид Отга минар бўлса ўзингникилар,
Кўчимовни таваллуд айёми Бир-бирига меҳри орта бошлайди.
ҳамда Президент фармони билан Отлиқлар сафига ўзингникилар –
«Ўзбекистон Республикасида Ўзингникиларни торта бошлайди.
хизмат кўрсатган ёшлар
мураббийси» фахрий унвонига Аммо, кўп ўтмайин ўзингникилар,
сазовор бўлгани билан муборакбод Ўзингникига тош ота бошлайди.
этамиз. Ўзингникиларга, ўзингникилар –
Ўзингникиларни сота бошлайди.
Спорт ва ...
Хуллас, йўл бошида ўзингникилар –
ØОМÓРОÄО ИТАËИß ЗАÁТ ÝТИËМО¯ÄА Ñудоêу Ўзингникиларнинг ошин ейдилар.
Адоғида эса... Ўзингникилар –
Италия А Серия 37-тури доирасида Ўзингникиларнинг бошин ейдилар.
Генуяда «Аталанта»га қарши майдон-
га тушган «Женоа» жамоаси бирин- ЖАВОБ
Бир ниҳол экдингми Ватан боғига,
чи бўлимдан кейин 0:3 ҳисобида Меҳрингни тўкдингми чўл, янтоғига,
мағлубиятга учраётган эди. Мезбон- Гулларга чанг-ғубор қўнган чоғида
лар бош мураббийи Давиде Бал- Арта билолдингми чанг-у ғуборни –
лардини иккинчи бўлимда Элдор Десалар, юртдошим, жавобинг борми?
Шомуродовни майдонга тушир-
гач, ўзбекистонлик ҳужумчи Битта ғишт қўйдингми майдонларига,
«Аталанта» дарвозасини икки Бир васса ўйдингми айвонларига,
бор нишонга олиб, ўйиннинг Бир мисра қўшдингми достонларига,
3:4 ҳисобида якунланишига Кураб ташладингми томлардан қорни –
сабабчи бўлди. Десалар, юртдошим, жавобинг борми?
А Серияда 2-ўринда бораёт-
ган «Аталанта» билан баҳсда Кимдир узиб кетса дилбар гулларни,
Италиядаги илк дублини ни- Кимдир бузиб кетса сарвар йўлларни,
шонлаган Шомуродов Росси- Кимдир эзиб кетса музтар дилларни,
янинг football.kulichki.net сайти Дуосин олдингми меҳрга зорни –
талқинига кўра, 37-тур рамзий Десалар, юртдошим, жавобинг борми?
жамоасига киритилди.
Қайд этиш лозим, Ўзбекистон Уруш-жанжалларга хамиртурушлар,
Иллатфурушлар-у, миллатфурушлар,
миллий жамоаси форварди Италиядаги Афиф осмонингга қилса хуружлар,
фаолияти давомида илк марта А Серия Ҳосуд ҳақирларга тикдингми дорни –
рамзий жамоасига киритилди. Десалар, юртдошим, жавобинг борми?

Рамзий жамоа: Жавобинг бўлмаса мумтоз-мукаммал:
Дарвозабон: Жанлуиджи ДОННАРУМ- Қўлингда зулфиқор, белингда камар,
МА (Милан) Дулдул тулпорингга ёр бўлса қамар –
Ҳимоячилар: Диего ГОДИН (Калья- Йўлдошинг сабъаи сайёр бўлади,
ри), Жанлука МАНЧИНИ (Рома), Омар Муқаддас жавобинг тайёр бўлади.
КОЛЛИ (Сампдория), Хуан КУАДРАДО
(Ювентус) ЛОЛАЗОР
Чўқилайди япроқларини
Ярим ҳимоячилар: Эбрима ДАРБО Шамолларнинг захча – қушлари.
(Рома), Жереми БОГА (Сассуоло), Тиғдай ботар дудоқларига
Руслан МАЛИНОВСКИЙ (Аталанта) Капалакнинг сўйлоқ тишлари.
Ҳар эпкиндан мурувват кутиб,
Ҳужумчилар: Лоренцо ИНСИНЬЕ Ҳар ларзадан чекмас нолалар;
(Наполи), Элдор ШОМУРОДОВ Ғуссаларин ичига ютиб,
(Женоа), М’Бала НЗОЛА (Специя). Яшнаб турар қирмиз лолалар.

ЧУМОЛИ ЎГИТИ «ВАКЦИНА ИРЄЧИЛИГИ» МАЪРУФ ЖАЛИЛНИНГ СЎЗИ
Ҳаётда бировга бермадим озор,
Бир ўрмонга ўт кетиб ёнғин ўчириб бўлмайди. Лекин – Айни пайтда бутун дунё ва ўртача даромадли Ҳаётда бировнинг йўлин кесмадим.
бўлибди. Жониворларнинг мен бу ҳаракатим билан ким «вакцина ирқчилиги» мамлакатлар дунё Балки, шунинг учун қадру эътибор
бир қисми кучлари етган томонда турганимни биламан”. шароитида турибди, – аҳолисининг ярмини Тополмай яшадим,
нарса билан сув ташиб, деди Жаҳон соғлиқни ташкил этади, лекин улар униб-ўсмадим…
ўтни ўчирмоқчи бўлишибди. Эй фарзанд, билгинки, сақлаш ташкилоти ҳиссасига атиги 17 фоиз Бировни қўллашга етмади кучим,
Иккинчи қисми эса бундан ҳеч тўқилган матода ҳар раҳбари Тедрос Адханом вакцина тўғри келади. Яъни, Дўстлар қувончига қилдим ҳаваслар.
нарса чиқмайди деб, четроққа бир ипнинг ўз ўрни бор. Гебреесус. ўртадаги фарқ жуда катта», Аммо, изларимдан маломат-пичинг
чиқиб томоша қилиб турибди. Матонинг қайси еридан ип «Барчангизга маълумки, – деди у Парижда бўлиб Тошини отдилар кўп ярамаслар.
Бир чумоли ўтни ўчириш учун чириган бўлса, мато шу юқори даромадли ўтган тинчлик форумида Доимо тисланиб, айланиб қочдим,
ҳовучида сув олиб кетаётган ердан бошлаб йиртилади. мамлакатлар аҳолиси уюштирилган онлайн- Улар-чи, соядек чопди изимдан.
экан. Буни кўрган қарға унинг Ҳаёт занжирида ҳам худди дунё нуфусининг мунозарада. Кимга меҳрим сочдим – қучоғим очдим,
устидан кулиб дебди: “Мана шундай: ҳар бир одамнинг 15 фоизини ташкил ЖССТ раҳбари яна бир Жолалар оқизиб кетди кўзимдан.
шу сувинг билан оловни ўз ўрни ва вазифаси бор. этади, бироқ дунёда бор мамлакатларни Қисматим шул экан,
ўчираман, деб ўйлаяпсанми?” Муҳими – занжирнинг ишлаб чиқарилаётган вакциналарни адолат билан Тангрим, нетайин,
Чумоли унга жавоб берибди: узилишига сен сабабчи бўлиб вакциналарнинг 45 тақсимлашга чақирди. Эзиб-янчолмадим нокас – касларни.
“Биламан, бу сув билан ўтни қолмаслигингдир. фоизи улар қўлида. Паст Энди ўзимга бер, олиб кетайин
ЎзА Дунёдаги барча ярамасларни.
@tnews247
ҲАВАС
Улгу олиб яша доим ҳавасдан,
Булбулдек сайрашга интилсин қумринг.
Фақат соя бўлиб қолма ҳавасга,
Ҳавасга эргашиб ўтмасин умринг.
Ярқироқ юлдуздек чарақла сен ҳам,
Изингдан гулласин сирли тилсимлар.
Кимгадир ибрат бўл, ҳавас бўл ҳар дам
Сендай бўлмоқликни ҳавас қилсинлар.

КЎЗА
Музейда кўзани синдириб қўйиб,
Аламдан теракдай титранди фақир:
– Кетса бўлмасмиди уйгинам куйиб,
Минг йиллик экан-а, минг йиллик, ахир…
Бахт ҳам бамисоли бир ноёб кўза,
Қадрига етганнинг толеи бекам.
Асролмай, синдириб қўйганнинг эса
Кўрпаси аламдир, тўшаги – тикан.

БОБОЛАРИ
– Э, бу фалончининг набирасими?
Бобоси мард эди, бағри кенг, ўктам.
Унисиникини… эслаёлмадим,
Биз ҳам қариб-чуруб қолдик-да, бўтам.
Қаранг, кетганига юз йил бўлса ҳам
“Фалончи” бобомиз ўлмаган эди.
“Униси” дунёни тарк этганига
Ҳали икки йил ҳам бўлмаган эди…

ЎЗБЕК НЕГА УХЛАМАЙДИ?
Ҳазил

Ўзбегимнинг тантанаю тўйлари кўп:
Югур-югур шому саҳар тўхтамайди.
Ярми бедор – элу юртга ош берай деб,
Ярми эса – ош ейман деб ухламайди.

ЎЗБЕКИСТОН ЖАМОАТЧИЛИК КЕНГАШИ: ТАҲРИРИЯТ Таҳририятга келган хатлар доимий Газета «SHARQ» нашриёти-матбаа акциядорлик компаниясида
«МИЛЛИЙ Алишер ҚОДИРОВ – кенгаш раиси, МАНЗИЛИ: эътиборимизда бўлиб, улар чоп этилди.
ТИКЛАНИШ» Тошкент шаҳри, муаллифларига қайтарилмайди. Корхона манзили: «Буюк Турон» кўчаси, 41-уй
ДЕМОКРАТИК Акмал САИДОВ, Абдулазиз АККУЛОВ, Аброр ПЎЛАТОВ, Миробод тумани,
ПАРТИЯСИНИНГ Амриддин БЕРДИМУРОДОВ, Бахтиёр САЙФУЛЛАЕВ, Буюк Турон кўчаси, Навбатчи муҳаррир: 2008 йил 29 октябрда Ўзбекистон Матбуот ва ахборот
ИЖТИМОИЙ- Илҳом АБДУЛЛАЕВ, Минҳожиддин МИРЗО, 41-уй. Равшан МАҲМУДОВ агентлиги томонидан № 0223 рақами билан рўйхатдан ўтган.
СИЁСИЙ Нодир МУХТОРОВ, Отабек ЖИЯНБОЕВ, Газета таҳририят Навбатчи: Газета ҳафтанинг чоршанба куни чиқади.
ГАЗЕТАСИ Озодбек НАЗАРБЕКОВ, Ортиқали ҚОЗОҚОВ, компьютер Вилоятхон ШОДИЕВА
Феруза МУҲАМЕДЖАНОВА, Хуршид ДЎСТМУҲАММАД, марказида терилди Дизайн: Адади – 2705.
Шерзодхон ҚУДРАТХЎЖАЕВ, Шавкат ШАРИПОВ, ва саҳифаланди. Маъмуржон ҚУДРАТОВ
Шухратжон АХУНДЖАНОВ. Газетанинг баҳоси келишилган нархда.
Муаллифлар фикри Электрон почта: Қоғоз бичими: 350x587. Ҳажми: 4 босма табоқ
Бош муҳаррир: таҳририят нуқтаи [email protected] / [email protected] Буюртма – 516
Миродил АБДУРАҲМОНОВ назаридан фарқ Босишга топшириш вақти 21.00.
қилиши мумкин. Топширилди 4:20

ТЕЛЕФОНЛАР: ISSN 2010-7714
Қабулхона (факс): (71) 232-12-03, +99897 755-10-11 123456