โครงงานน้ำยาอเนกประสงค์

โครงงานเรื่อง นา้ ยาอเนกประสงค์

ผ้จู ดั ทา้
เดก็ หญิงพรวรนิ ท์ วนั ขวา
เดก็ หญิงภณู ิชญา สวัสดี
เด็กหญิงศริ ดา เพชรดี
ชันประถมศกึ ษาปีที่ 6/3
โรงเรียนบรรจงรตั น์ อา้ เภอเมืองลพบุรี จงั หวัดลพบรุ ี

2

คา้ นา้

โครงงานฉบบั น้ีจัดขนึ้ เพอ่ื เป็นแนวทางความรู้ทางการนาความรู้ด้านวทิ ยาศาสตรม์ าประยกุ ต์ใช้ใน
ชีวิตประจาวัน โดยการนามะกรูดท่ีมีอยู่ในครัวเรือน หาได้ง่ายตามท้องถ่ินมาทาน้าหมักผลไม้รสเปร้ียว
จากน้ันนาน้าหมักผลไม้รสเปร้ียวท่ีหมักได้มาทายาอเนกประสงค์ ท่ีมีประสิทธิภาพในการชาระสิ่งสกปรก
พร้อมทั้งมีกล่ินหอมตามธรรมชาติของมะกรูด มาช่วยเพ่ิมกลิ่น และเพิ่มประสิทธิภาพในการชาระส่ิงสกปรก
ด้วยการใช้น้าด่างที่มีสมบัติเปน็ เบสชว่ ยในการชาระลา้ งสง่ิ สกปรก

หวังว่า โครงงานเล่มนี้คงมีประโยชน์ไม่มากก็น้อย ถ้าหากรายงานเล่มน้ีผิดพลาดประการใด
ก็ขออภัยไว้ ณ โอกาสน้ีดว้ ย

คณะผู้จดั ทา้

3

บทคัดย่อ

โครงงานเร่ือง นา้ ยาอเนกประสงค์ น้จี ดั ทาข้นึ เพ่อื ต้องการศึกษาค้นคว้าเก่ยี วกับความเป็นกรดของน้าหมัก
ผลไม้รสเปรี้ยว (น้าหมักมะกรูด) ที่สามารถชาระล้างสิ่งสกปรกได้ดีพอๆ กับน้ายาทาความสะอาดท่ีมีสารเคมี
และต้นทุนต่า ลดค่าใช้จ่าย ไม่มีสารตกค้าง ไม่เป็นอันตรายต่อส่ิงแวดล้อม และไม่เป็นอันตรายต่อผิว เพราะใช้วัตถุดิบ
จากธรรมชาติ โดยมีข้ันตอนการศึกษาค้นคว้า ดังน้ี นาหัวเชื้อ N70 ลงไปกวนในกะละมัง โดยใช้ไม้กวนไปทางเดมิ
ห้ามกวนสวนทาง และใส่น้าหมักผลไม้รสเปร้ียว(น้าหมักมะกรูด) น้าด่าง เกลือ ลงไปทีละนิดสลับกัน จนหมด
กวนซักพักท้ิงไว้ เมื่อนาไปล้างจาน ผลปรากฏว่า ล้างจานได้สะอาดพอ ๆ กับน้ายาล้างจานท่ีมีสารเคมี ซักผ้าเช็ค
พื้นได้สะอาด ไม่ระคายเคืองผิว ทั้งมีต้นทุนที่ต่ากว่า สามารถทาใช้เองได้ภายในบ้าน ทาให้ประหยัดค่าใช่จ่าย
ภายในบ้านด้วย จากการที่เราได้ศึกษา และได้ผลิตน้ายาอเนกประสงค์ออกมาใช้นั้น มีประสิทธิภาพในการชาระ
ส่ิงสกปรกได้ดี เพราะน้ายาอเนกประสงค์ของเรามีส่วนผลของน้าด่างซึ่งมีฤทธ์ิเป็นเบส ช่วยในการชาระล้างส่ิงสกปรก
ส่วนน้าหมักผลไม้รสเปรี้ยว (น้าหมักมะกรูด) น้ันมีฤทธิ์เป็นกรดทาปฏิกิริยากับไขมัน จึงช่วยขจัดความมันและกล่ินคาว
เกลือช่วยทาให้สารข้นหนืดขึ้นและขจัดสิ่งสกปรก ส่วนหัวเช้ือ N70 ช่วยให้น้ายาอเนกประสงค์ของเรามีฟองน่าใช้
น้ายาอเนกประสงค์สามารถทาความสะอาดได้อย่างหลากหลาย เช่น ล้างจาน ล้างรถ ถูพ้ืน ล้างพ้ืน ขัดห้องน้า ซักผ้า
เป็นต้น ดังนั้นทเ่ี ราผลติ นา้ ยาอเนกประสงคข์ น้ึ น้ีจงึ เป็นผลิตภัณฑ์ทาความสะอาดทางเลือกใหม่ทดี่ ีอีกทางหนึ่ง

4

กิตติกรรมประกาศ

คณะผู้จัดทาโครงงานเร่ืองน้ายาอเนกประสงค์ ขอขอบพระคุณคุณครูแพรวพรรณ สวัสดี ผู้เป็นที่ปรึกษา
เก่ียวกับการทาโครงงานน้ายาอเนกประสงค์ ให้คาปรึกษาช่วยแก้ไขปัญหาและเสนอแนวทางแก้ไขปัญหา ทาให้
โครงงานนีส้ าเรจ็ ลุล่วงไปได้ดว้ ยดี ขอขอบพระคุณท่านผู้อานวยการวาม ดลุ ยากร ผูอ้ านวยการโรงเรยี นบรรจงรัตน์
ท่ีกรุณาให้คาแนะนาแนวทางการหาข้อมูลที่เป็นประโยชน์แก่การจดั ทาโครงงาน อานวยความสะดวกในการจดั หา
อุปกรณ์ ขอขอบพระคุณครูภูมิปัญญา คุณกัณย์สินี วรินทร์ณิชา ท่ีให้ความรู้ในการทาน้ายาอเนกประสงค์ที่ถูกตอ้ ง
ทุกขั้นตอน ขอขอบคุณคุณครูฉวีวรรณ ทองโต และคุณครูวัชรชัย ล้ิมสกุล แนะนาวิธีการใช้สื่อและเทคโนโลยี
สารสนเทศในการนาเสนอเผยแพร่การทาน้ายาอเนกประสงค์ ขอขอบคุณคุณครูชัยณรงค์ เอกวัฒน์ แนะนาการทาโลโก้
สตกิ เกอรใ์ นการตดิ ขวดน้ายาอเนกประสงค์

สุดท้ายนี้คณะผู้จัดทาขอขอบพระคุณคุณครูทุกท่าน ท่านผู้ปกครอง และแม่บ้านทาความสะอาด
ของโรงเรียนท่ีให้ความร่วมมือ ร่วมแรงร่วมใจให้คาแนะนาช่วยเหลือในการทาโครงงาน จนทาให้โครงงานนี้สาเรจ็
ลลุ ่วงไปไดด้ ้วยดี

คณะผจู้ ัดท้า

สารบญั 5

บทท่ี 1 บทน้า 6
บทท่ี 2 เอกสารทีเ่ ก่ยี วข้อง 7
บทที่ 3 วิธีการด้าเนนิ การ 13
บทท่ี 4 ผลการด้าเนนิ การ 15
บทท่ี 5 สรปุ ผลการด้าเนินการ 16
เอกสารอา้ งอิง 17
ภาคผนวก 18

บทท่ี 1

บทนา้

ท่มี าและความสา้ คญั

จากสภาวะเศรษฐกิจในปัจจุบันท่ีเราได้ประสบปัญหานั้น ท่านคงทราบแล้วว่าภาวะเศรษฐกิจของ
ประเทศไทยที่ดิ่งตัวลงอย่างน่าตกใจน้ันได้ส่งผลต่อราคาสินค้าอุปโภคและบริโภคในตลาดได้ปรับตัวสูงขึ้น ทา
ใหเ้ หล่าพ่อคา้ แม่ค้าและประชาชนต้องประสบปัญหาสินค้าแพง รายจา่ ยภายในครวั เรอื นเพม่ิ ข้ึน แต่รายรบั ยังมี
เท่าเดิม ต้องประหยัดต้องใช้จ่ายอย่างรอบคอบท่ีสุด การประหยัดจึงเป็นทางสายกลางของการดาเนินชีวิตที่
ถูกต้อง ดังน้ันทางคณะผู้จัดทาได้ปรึกษาและหาทางออกวิธีที่จะประหยัดลดค่าใช้จ่ายในครัวเรือน ใช้จ่าย
เฉพาะในส่ิงที่จาเป็นเท่าน้ัน โดยต้องเริ่มจากสิ่งที่เราใช้ทุกวัน และส้ินเปลืองอย่างมาก เช่น น้ายาทาความ
สะอาดบ้าน น้ายาล้างจาน น้ายาล้างห้องน้า น้ายาล้างสุขภัณฑ์ เป็นต้น คณะผู้จัดทาจึงได้ข้อสรุปในการที่จะ
ช่วยลดค่าใช้จ่ายในครัวเรือน คือ การทาของใช้เองภายในบ้านเรือน เพราะถือว่าเป็นวิธีท่ีประหยัดได้อีกอย่าง
หนึ่ง จึงได้ศึกษาค้นคว้าหาข้อมูลเก่ียวกับการทาน้ายาทาความสะอาดที่สามารถใช้งานได้อย่างหลากหลาย น้ัน
คอื น้ายาอเนกประสงค์ ซง่ึ น้ายาอเนกประสงค์ทท่ี างคณะผ้จู ัดทาเลือกทานนั้ ล้วนมีวัตถุดบิ ท่มี าจากธรรมชาติหา
ได้ภายในครัวเรือนและท้องถ่ิน ไม่อันตราย เป็นมิตรกับส่ิงแวดล้อม แถมยังไม่ต้องซ้ือหา ทาให้ประหยัดเงินได้
อีกมากมาย โดยน้ายาอเนกประสงค์ท่ีทามีส่วนผสมของน้าหมักชีวภาพท่ีได้จากการหมักผลไม้รสเปรี้ยวท่ี
เลือกใช้ คือ มะกรูด มะกรูดเป็นสมุนไพรท่ีมีกลิ่นหอม มีอยู่ในท้องถ่ิน หาง่าย หาได้ตามบ้านเรือนจึงทาให้
ประหยัดค่าใช้จ่าย น้าด่างซึ่งมีฤทธ์ิเป็นเบสช่วยในการชาระล้างสิ่งสกปรก จึงส่งผลให้น้ายาอเนกประสงค์มี
ประสิทธิภาพในการทาความสะอาดไดอ้ ย่างดี

ดงั นั้นโครงงานฉบบั นจี้ ึงมงุ่ ศึกษาคน้ คว้าประโยชน์และความสาคญั ของน้ายาอเนกประสงค์ นา
ประโยชนห์ รอื สรรพคณุ มาใช้ให้เกิดประโยชน์สงู สุด และชว่ ยลดค่าใชจ้ ่ายในครัวเรือน

วัตถุประสงค์

- เพือ่ ศึกษาคน้ ควา้ ประโยชน์และความสาคญั ของนา้ ยาอเนกประสงค์
- เพื่อลดค่าใช้จา่ ยในครอบครวั

ประโยชนท์ ี่คาดวา่ จะไดร้ บั
- สามารถทาน้ายาอเนกประสงค์จากวสั ดุตามธรรมชาติ และมปี ระสิทธภิ าพในการทาความสะอาดได้อยา่ งดี
- ลดค่าใช้จ่ายภายในครวั เรอื น

2

บทท่ี 2
เอกสารที่เกี่ยวขอ้ ง

ในการศึกษาโครงงานเร่ืองการทาน้ายาอเนกประสงค์ คณะผู้จัดทาได้รวบรวมแนวคิดต่าง ๆ จาก
เอกสาร ทเ่ี กย่ี วข้อง ดงั นี้

2.1 มะกรดู

มะกรูด เป็นพืชท่ีจัดอยู่ในตระกูล ส้ม (Citrus) มีการใช้ประโยชน์อย่างมาก เป็นได้ทั้งเครื่องเทศและ

ยาสมนุ ไพร สามารถนาไปประกอบอาหารดบั กล่ินคาวและเปน็ ยารักษาโรค เช่น ช่วยแกอ้ าการทอ้ งอืด แก้ปวด

ท้อง บารุงโลหิตสตรี ขับเสมหะ ฯลฯ นอกจากการบริโภคเป็นอาหารและเป็นยารักษาโรคแล้ว ในมะกรูดมี

น้ามันหอมระเหยอยู่มาก มีกล่ินฉุน จึงสามารถนาไปใช้ไล่แมลงบางชนิดได้ เช่น มอดและมดที่อยู่ในข้าวสาร

ดว้ ยการใช้ ใบมะกรูดสด ๆ ฉกี ใบเป็น 2 สว่ น ให้กลน่ิ ออก แลว้ ใส่ไวใ้ นถังข้าวสารก็จะทาให้มอดและมด

ไม่ขึ้นข้าวสาร แล้วถ้าหากถูกปลิงกัดก็ให้นามะกรูดมาถูลงตรงบริเวณท่ีมีปลิงเกาะจะทาให้ปลิงหลุดออกมาเอง

มะกรูดสามารถใช้ในการไล่ยุงและกาจัดลูกน้าโดยนาเปลือกมาตากแห้งแล้วนาไปเผาไฟก็จะสามารถไล่ยุง

ได้ อีกทั้งยังสามารถนามาใช้เป็นส่วนประกอบในเคร่ืองสาอางประเภทต่าง ๆ ได้อีกด้วย เช่น แชมพู ครีมนวด

ครีมหมักผม เป็นต้น ส่วนต่าง ๆ ของมะกรูด สามารถเก็บรักษาไว้ในรูปของแห้ง คือ ใบมะกรูดแห้ง และผิว

มะกรดู แหง้ หรือนา้ มันหอมระเหย สารสกดั วธิ ีตา่ ง ๆ ปัจจบุ ันความต้องการมะกรูดของตลาดท้ังในประเทศและ

ต่างประเทศมีแนวโน้มท่ีสูงข้ึน เนื่องด้วยสรรพคุณของมะกรูดที่มีความหลากหลาย แหล่งที่พบ ไม่ทราบ

แหล่งกาเนิดแน่ชัด แต่พบมากตามธรรมชาติในประเทศมาเลเซีย ไทย อินเดีย ศรีลังกา พม่า และแถบเอเชีย

ตะวันออกเฉียงใต้

ช่อื ภาษาไทย มะกรูด
ชื่อสามัญ Porcupine Orange, Kiffir Lime, Leech Lime, Mauritius papeda
ช่ือวิทยาศาสตร์ Citrus hystrix DC.
ชอื่ วงศ์ RUTACEAE
นอกจากนีใ้ นประเทศไทยยังมีช่อื อีกหลากหลายช่ือ อาทเิ ช่น มะขู (แมฮ่ ่องสอน), มะขุน มะขูด (ภาคเหนอื ), สม้
กรดู ส้มมัว่ ผี (ภาคใต้) เปน็ ต้น
ลกั ษณะทางพฤกษศาสตร์
1. มะกรดู เป็นไมย้ นื ต้นขนาดกลาง ลาตน้ สูง 2 – 12 เมตร ลาตน้ และกง่ิ มหี นามแหลม
2. ใบมะกรูด มีลักษณะเป็นรูปไข่กว้างถึงไข่แกมรี หรือขอบขนาน ขนาดของใบกว้าง 2-6 เซนติเมตร
ยาว3–15 เซนตเิ มตรปลายใบมน โคนใบสอบหรือมน ขอบใบ จักมน ก้านใบมีปีกเป็นแผน่ คล้ายใบคล้ายรูปล่ิม
หรอื ไข่หวั กลับ ใบเป็น 2 ตอน ใบคอ่ นข้างหนามีสีเขยี วแก่แผน่ ใบมตี ่อมน้ามันใส มกี ล่ินหอม
3. ดอกมีสีขาว อยูบ่ รเิ วณตรงซอกใบ มีกลนิ่ หอม มีลกั ษณะเป็นทง้ั ดอกเดีย่ วและดอกช่อ มี 2 -12 ดอก

- กลีบเลี้ยง มี 4-5 กลบี เป็นรูปไขก่ ว้าง ปลายแหลม
- กลบี ดอก มี 4-5 กลบี กลบี หนา รปู ไขแ่ กมรี ปลายมนแหลม ด้านนอกมตี ่อมน้ามนั กลบี ร่วงงา่ ย

3

- เกสรเพศผู้ มจี านวนมาก กา้ นเกสรสีขาว อับเรณสู เี หลืองออ่ น
- เกสรเพศเมยี คลา้ ยรปู กระบอง สเี หลืองแกมเขียว ยอดเกสรกลม สเี หลอื งแกมเขยี ว
- รังไข่ คอ่ นข้างกลม สว่ นบนกวา้ ง มีหลายชอ่ ง
4. ผล เป็นผลเดี่ยวค่อนข้างกลม บางพันธุ์มีผิวขรุขระ มีจุกท่ีหัวผล เปลือกหนา สีเขียวเมื่อสุกมีสี
เหลอื ง มเี มล็ดหลายเมลด็ โครงสรา้ งด้านในคลา้ ยพืชตระกูลสม้ ขนาดของผลประมาณ 3 – 7 เซนติเมตร
การใช้ประโยชน์จากมะกรูด
1. ใช้ส่วนตา่ ง ๆ ของมะกรูด เป็นยาหรือสว่ นผสมของยาต่าง ๆ
1. 1 ใบมะกรดู มีรสปร่า กล่นิ หอม แกไ้ อ แกอ้ าเจียนเปน็ เลือด แก้ช้าใน ดับกลน่ิ คาว
1.2. ผลลูกมะกรูด มีรสเปร้ียว กัดเสมหะ แก้น้าลายเหนียว กัดเถาดานในท้อง แก้ระดูเสีย
ฟอกโลหติ ขับระดู ขบั ลมในลาไส้
1.3 ผิวลกู มะกรูด มีรสปรา่ กล่ินหอมรอ้ น ขับลมในลาไส้ ขบั ระดู ขบั ผายลม
1.4 นา้ ในลกู มะกรดู มรี สเปรย้ี ว แก้ไอเสมหะ ฟอกโลหติ ขับระดู ขบั ลมในลาไส้
1.5 ราก มีรสจืดเย็น แก้ไข้ ถอนพิษสาแดง แก้ลมจุกเสียด กระทุ้งพิษไข้ แก้พิษฝีภายใน แก้
เสมหะ
2. ใช้ในอตุ สาหกรรมเครอ่ื งหอมและเคร่ืองสาอางต่าง ๆ
3. กรดซิตริกที่อยู่ในมะกรูด ช่วยขจัดคราบสบู่ที่หลงเหลืออยู่ ทาให้ผมหวีเรียบง่าย น้ามันจากผิว
มะกรูดชว่ ยให้ผมดกเปน็ เงางาม
4. ใชป้ รงุ แตง่ กลน่ิ รสอาหาร ดับกล่ินคาวของอาหาร ใชเ้ ป็นส่วนผสมในเครือ่ งแกงต่าง ๆ

2.2 น้าหมักจากผลไม้รสเปรียว (น้าหมักมะกรดู )

น้าหมักจากผลไม้รสเปร้ียวนี้มีคุณสมบัติเด่น คือ มีความเป็นกรดสูงใช้สาหรับการทาความสะอาด
ในรูปแบบต่าง ๆ ได้ดี ผลไม้รสเปร้ียวท่ีนิยมนามาหมัก เช่น มะกรูด มะนาว มะเฟือง สับปะรด ส้มป่อย นา
ผลไม้ ใดมาหมักก็จะเรียกชื่อน้าหมักตามผลไม้นั้น ๆ ซึ่งโครงงานนี้เลือกมะกรูด น้าที่ได้จากหมักมะกรูดนี้จะมี
ฤทธเิ์ ป็นกรดจดั มคี า่ pH ประมาณ 3 - 3.5 ความเปน็ กรดของน้าหมักมะกรูดสามารถชาระล้างส่งิ สกปรกได้ดีพอ
ๆ กบั น้ายาทาความสะอาดท่ีมีสารเคมี อกี ทั้งตน้ ทนุ ต่าและไมม่ สี ารตกคา้ ง เพราะเปน็ วตั ถดุ บิ จากธรรมชาติ กรดท่ไี ด้
น้ีมีคุณสมบัติช่วยสลายไขมันหรือขจัดคราบสกปรกต่าง ๆ และจะมีกล่ินหอมของน้ามันหอมระเหยท่ีอยู่ใน
เปลือกของมะกรูด และยังมีสรรพคุณอ่ืน ๆ ของมะกรูดที่นามาหมัก นอกจากนี้จุลินทรีย์กลุ่มสร้างสรรค์ (EM)
ท่ีอยู่ในน้าหมักชีวภาพ จะไปช่วยยับย้ังการทางานของจุลินทรีย์กลุ่มทาลาย ทาให้ช่วยลดปัญหาต่าง ๆ ใน
ชีวิตประจาวันที่เกิดจากเชื้อโรคได้ด้วย การนามะกรูดมาหมักเป็นการประหยัดเงินไม่ต้องซ้ือมะกรูด หาได้
ภายในครัวเรือนและท้องถ่ิน และนา้ ทงิ้ จากการซักล้างต่าง ๆ จะเปน็ มิตรต่อสงิ่ แวดล้อม ดีกว่านา้ ท่ซี ักล้างด้วย
ผลติ ภณั ฑ์ทาความสะอาดท่ที าจากสารเคมี

4

สรรพคณุ เด่นของน้าหมักผลไมเ้ ปรยี ว (นา้ หมักมะกรดู )

- น้าหมักเนือ้ มะกรดู (ใชผ้ ิวไปทาพริกแกง) ใชส้ าหรับซกั ผ้า ลา้ งจาน ลา้ งสุขภณั ฑ์ ถูพ้ืน เชด็ กระจก
ล้างหอ้ งนา้ มีคณุ สมบัติ สลายไขมันและคราบสกปรกโดยท่ัวไปได้ดี มีกลน่ิ หอมของมะกรูด

- นา้ หมกั มะกรูดท้งั ลกู (ทงั้ เนอ้ื ทั้งเปลือก) นิยมใชผ้ สมในน้ายาสระผม มีคุณสมบตั ิ สลายไขมนั และ
คราบสกปรกบนหนังศรี ษะได้ดีและบารงุ เสน้ ผมให้เงางาม ลดรงั แค มีกลน่ิ หอมของมะกรูดมาก

สูตรการท้านา้ หมักมะกรูด

สว่ นผสม

1. มะกรดู 3 กโิ ลกรมั

2. น้าตาลทรายแดง 1 กโิ ลกรัม (ถ้าไมม่ ีใช้น้าตาลทรายขาวได)้

3. น้า 10 ลิตร

การหมักผลไม้บางชนิดไม่ต้องใช้หัวเชื้อจุลินทรีย์ เช่น มะกรูด มะเฟืองสุก สับปะรดสุกงอมท้ังเปลือก

เปลือกสับปะรด องุ่น เพราะผลไม้พวกนี้จะมีจุลินทรีย์ท่ีมีประสิทธภิ าพ (EM) อยู่ในตัวเองแล้ว ฉะนั้นการหมัก

มะกรูดของโครงงงานนจ้ี งึ ไมใ่ ชห้ ัวเชอ้ื จลุ ินทรีย์ท่ีมปี ระสิทธิภาพ (EM)

วธิ ีทา้

1. นาน้าสะอาด 10 ลิตร ใส่ลงในถังท่ีเตรียมไวส้ าหรับที่จะหมัก ควรเลอื กใชถ้ งั ขนาดท่ีเม่ือใสว่ ัตถุดิบ

ทง้ั หมดแลว้ เหลอื ท่ีอากาศเพียงเล็กนอ้ ย (เหลือท่ีประมาณ 1 ใน 10 สว่ น)

2. ผสมนา้ ตาลทรายแดง 1 กิโลกรัม กับน้าสะอาดในถังพลาสตกิ คนให้น้าตาลทรายแดงละลาย

3. นามะกรูด 3 กิโลกรมั มาล้างนา้ ให้สะอาด หนั่ เปน็ ครึง่ ลกู และใส่ลงในถังทล่ี ะลายน้าตาลไว้

4. ปดิ ฝาถงั ให้สนทิ หมกั ไวป้ ระมาณ 3 เดือนเป็นอยา่ งนอ้ ย
การหมักในระยะ 1-2 สัปดาห์แรกจะเกิดฟองอากาศข้ึนมาจานวนมาก มีฝ้าสีขาวข้ึนท่ีผิวด้านบนน้า
หมัก และมีกลิ่นหอมคล้ายไวน์ น่ันถือว่าการหมักได้ผลดี แต่ถ้าท่ีผิวหน้ามีเชื้อราสีดาข้ึนและมีกลิ่นเหม็นเน่า
แสดงว่าเกิดการปนเป้ือนจากจุลินทรีย์ตัวร้ายไม่ควรนาไปใช้งาน ถ้าจะกาจัดให้เทบนลานปูนซีเมนต์ที่ถูก
แสงแดดจดั ๆส่องตลอดวันจุลนิ ทรียเ์ หลา่ นั้นจะตายและกลิ่นกจ็ ะหายเหมน็ เร็วขน้ึ แต่เกษตรกรสามารถนาไปใช้
กาจัดวชั พืช โดยใช้น้าหมักฉีดพน่ ไปบนใบวชั พชื ใบวัชพชื จะแหง้ เห่ยี วเฉาตาย

ถา้ จะนาน้าหมกั ไปผสมเพ่อื ทาผลิตภณั ฑ์ในครวั เรือน (ทาสบู่ นา้ ยาสระผม น้ายาซักผา้ นา้ ยาล้างจาน)
จะ ต้องหมักไว้อย่างน้อย 3 เดือน เพ่ือให้กระบวนการหมักสิ้นสุดอย่างสมบูรณ์ หากหมักไม่ถึง 3 เดือน
กระบวนการหมักยังดาเนินต่อไป เมื่อผสมเป็นผลิตภัณฑ์แล้วเก็บผลิตภัณฑ์ไว้ ระยะหน่ึงจะทาให้กล่ินของ
ผลิตภัณฑ์เปลี่ยนไปไม่น่าใช้ (จะมีกล่ินคล้ายผลไม้ดอง) และถ้าจะนาน้าหมักไปใช้งานโดยตรงเพ่ือทาความ
สะอาดและใช้ประโยชนจ์ ากการทางานของจลุ ินทรีย์กลุ่มสรา้ งสรรค์(EM) (เช่น นาไปถูพ้ืน ล้างพนื้ โดยไม่นาไป
ผสมในผลิตภัณฑ์) ก็ไม่ต้องหมักนานถึง 3 เดือน เริ่มนามาใช้งานได้หลังจากหมัก 1-2 สัปดาห์ หรือเห็นฟอง
จานวนมากผุดขึ้นมาจากนา้ หมัก แสดงว่าจลุ ินทรียช์ นิดดีกาลงั ทางานอยา่ งเต็มท่ี

5

2.3 น้าดา่ ง (Alkaline Water)

น้าด่าง หรือ น้าอัลคาไลน์ (Alkaline Water) คือ น้าสภาพเป็นเบส (pH > 8.0) น้าโดยทั่วไปจะมีค่า
pH เป็นกลาง คือ 7.0 น้าด่างท่ีใส่ลงในน้ายาอเนกประสงค์จะทาให้น้ายาอเนกประสงค์มีประสิทธิภาพในการ
ทาความสะอาดมากข้ึนช่วยชาระล้างส่ิงสกปรกไดด้ ี และยังชว่ ยในการปรบั สภาพความเป็นกรดทีร่ ุนแรงของน้า
หมักผลไมร้ สเปรี้ยวได้

น้าด่างสามารถทาไดเ้ องโดยมีกระบวนการทาตามธรรมชาติได้ ดังนี้
สิง่ ท่ตี อ้ งเตรยี ม

1. ขี้เถ้าถา่ น 3 ส่วน (ประมาณ 3 ถ้วย)
2. น้าสะอาด 10 ลิตร
3. ถงั พลาสตกิ
4. ไมพ้ ายคนสว่ นผสม
5. ตาข่ายตาถ่ี
วิธีการทา้
1. เร่มิ ต้นจากนาขีเ้ ถ้าถ่านใส่ลงในถงั พลาสติ จากน้ันเทนา้ สะอาดตามลงไป
2. นาไม้พายมาคนข้ีเถ้าและน้าให้เขา้ กนั เป็นน้าสเี ทา
3. เมื่อคนไปได้สักระยะจะสงั เกตไดว้ ่าเริ่มมีเศษขี้ถา่ นหรือเศษถ่านที่ไม่ละลายลอยขึ้นมาให้ตักเศษน้ัน
ท้งิ ออกใหเ้ กลยี้ ง
4. ต้ังถังน้าขี้เถ้าทิ้งไว้ 2-3 คืน เพื่อให้เศษขี้เถ้าตกตะกอนลงก้นถังจนหมดเหลือเพียงน้าใส ๆ ด้านบน
เท่านั้น
5. เมือ่ ตกตะกอนดีแล้วจะพบว่าน้าขี้เถา้ มีความใสขนึ้ เนื่องจากข้ีเถา้ ได้ตกตะกอนนอนก้นทัง้ หมด
6. ตักนา้ ขีเ้ ถา้ ออกจากถัง โดยกรองน้าข้เี ถ้าอกี รอบ ใช้ตาข่ายตาถีใ่ นการกรองค่อย ๆ กรองจนไม่มเี ศษ
ถา่ นเหลือ สามารถนาไปใช้ไดเ้ ลย
นอกจากน้ันน้าด่างสามารถนามาใช้ดื่มได้ และมีประโยชน์ต่อร่างกาย ซึ่งร่างกายของเราได้ผลกระทบ
มากมายจากอาหารที่เรากินเข้าไป บางอย่างไม่ถูกย่อยสลายหรือย่อยสลายไม่หมดยังเปลี่ยนไปเป็นสารพิษ
หรืออนุมูลอิสระ (Antioxidant) ที่สามารถก่อให้เกิดโรคต่อร่างกายเราได้ เพราะอาหารบางอย่างมีฤทธ์ิเป็นกรด
เชน่ น้าผลไม้กระป๋อง เน้ีอสัตว์ นา้ อดั ลม เบยี ร์ กาแฟ ยาสูบ เปน็ ต้น ทาใหร้ า่ งกายสะสมกรดไว้ ประโยชน์ของ
การด่ืมนา้ ดา่ ง
- ช่วยเจือจางความเป็นกรดในรา่ งกาย
- ทาใหเ้ ซลล์ภายในรา่ งกายเกดิ ความสมดลุ และสขุ ภาพดี
- ทาให้ออกซเิ จนในรา่ งกายสูงชว่ ยให้กระบวนการสร้างพลงั งานมากและเร็วขน้ึ
- ตา้ นอนุมูลอิสระ
- ล้างสารพิษในรา่ งกาย
- ชว่ ยทาความสะอาดลาไสไ้ ด้ดี
- ลดปญั หาไขขอ้ เสื่อม และไขขอ้ อักเสบ
- ชว่ ยให้ระบบขับถา่ ยดีข้ึน

6

- ช่วยทาให้การดูดซึมอาหาร การเผาผลาญอาหารดีขึ้น รวมทงั้ เพ่ิมภูมคิ ุ้มกนั ของรา่ งกาย
- ตอ่ ตา้ นขบวนการเกดิ ออกซิเดชน่ั ซึ่งเป็นสาเหตขุ องความชรา
- สะเทิน (ลด) พิษกรดในกรดในกระเพาะอาหาร ทาให้บรรเทาความจุกเสียดแน่น ไม่สบาย ป้องกัน
การเกดิ โรคกระเพาะอาหาร
- บรรเทาภาวการณเ์ ปน็ กรดของรา่ งกาย (โรค Acidosis) ปรับแก้สุขภาพของผูป้ ่วยให้ดขี ้นึ

2.4 หวั เชอื N 70

Texapon N 70 เป็นช่ือการค้าของสารชาระล้างท่ีชื่อว่า Sodium Lauryl Ether Sulfate (SLES)
ซึ่งมีความเข้มข้นประมาณ 70 เปอร์เซ็นต์ ส่วนประกอบของ Texapon N70 จะมี SLES เป็น active
ingredient ประมาณ 70% (จึงเรียกว่า N 70) ส่วนอีก 30 % ท่ีเหลือ จะเป็นน้า กับ Impurities อ่ืนๆ เช่น
Sodium Chloride (NaCl), Sodium Sulfate (Na2SO4) เป็นสารชาระลา้ งทีน่ ยิ มใชใ้ นผลิตภณั ฑ์ชาระล้างแทบ
ทุกชนิด ตั้งแต่สบู่เหลวไปจนถึงน้ายาล้างห้องน้า ลักษณะเป็นของเหลว สีใส การนาไปใช้เพื่อใช้เป็นสารชาระ
ลา้ งในผลติ ภณั ฑ์ชาระล้าง มคี ณุ สมบตั ิเป็นสารลดแรงตึงผิว ช่วยในการทาความสะอาด และทาให้เกิดฟองได้
ดี สามารถปรับให้สารข้นข้ึนได้ง่ายด้วยการใส่เกลือ (Sodium Chloride = NaCl) และสารชนิดนี้จะไม่ละลาย
เมอื่ ใช้ความรอ้ น

N 70 เป็นสารชาระล้าง หรอื หัวเช้อื ที่ปลอดภยั ไมก่ ่อให้เกิดมะเร็ง และไม่ระคายเคืองผวิ หรือระคายเคือง
ผิวน้อยกว่าสารตัวอ่ืน ๆ ในปัจจุบัน N 70 คือหัวเช้ือหลักในการทาสารทาความสะอาด ประสิทธิภาพการชะล้าง
ไขมันได้

2.5 การใช้ประโยชน์ของนา้ ยาอเนกประสงค์
การนาน้ายาอเนกประสงคม์ าใช้ ดังนี้
- ใช้ถูพ้ืน
นาผสมน้า (อตั รา 1 สว่ น ต่อน้าสะอาด 50 ส่วน) ใชท้ าความสะอาดเช็ดถูพ้ืน จะสลายคราบสกปรก

ได้ดี พืน้ สะอาด คราบสกปรกจะไมเ่ กาะพ้นื ง่าย ห้องจะไม่มกี ล่ินเหมน็ อับ

- ใชผ้ สมกบั นา้ เชด็ กระจก
นาผสมนา้ (อัตรา 1สว่ น ตอ่ นา้ สะอาด 50 ส่วน) จะสลายคราบสกปรกไดด้ ี กระจกจะใสสะอาดเงา
งาม ฝุ่นผงไมเ่ กาะงา่ ย และการทาความสะอาดกระจกคร้งั ต่อๆไปจะงา่ ยขึ้น

- ใชผ้ สมกับนา้ ทาความสะอาดห้องน้าและเครื่องสขุ ภณั ฑ์
นาผสมนา้ (อตั รา 1ส่วน ต่อน้าสะอาด 20 สว่ น) จะสลายคราบสกปรกได้ดี เครือ่ งสุขภัณฑจ์ ะสะอาด
เงางาม คราบสกปรกไมเ่ กาะง่าย และการทาความสะอาดคร้งั ต่อๆไปจะง่ายขน้ึ

- ใช้เปน็ น้ายาซักผ้า
นาผสมน้า (อัตรา 1 สว่ น ตอ่ น้าสะอาด 5 สว่ น) แช่ผา้ ไว้อย่างนอ้ ย 30 นาที ผา้ จะสะอาดขึน้ ถึงแม้วา่
จะแช่ผา้ ทิ้งไวน้ านข้ามคนื นา้ ที่แชผ่ ้าจะไม่มีกลน่ิ เหม็นเนา่ เหมอื นกบั การใช้ผงซักฟอกทวั่ ๆไป ผา้ ท่แี หง้ แลว้ จะ
ไม่มีกล่ินอบั

7

- ใชส้ าหรบั ล้างจาน
ผสมนา้ (อตั รา 1 ส่วน ต่อนา้ สะอาด 20 สว่ น) ลา้ งภาชนะให้สะอาดไดง้ า่ ยขนึ้ จะช่วยสลายคราบ
สกปรกและไขมนั ได้ดีขึน้ ชว่ ยดบั กลิน่ คาว กาจดั เชื้อโรคและเชือ้ รา

- ใช้เปน็ อาบน้าสุนัข
ใช้ผสมนา้ (ประมาณ 3-5 % ของนา้ ) จะทาให้ทาความสะอาดได้ดี ขนสนุ ัขชมุ่ ชืน้ ไม่แห้งกราน

- ใช้ลา้ งผักผลไม้
นาผสมน้า (อัตรา 1 สว่ น ตอ่ น้าสะอาด 50 ส่วน) ใช้ลา้ งผกั ผลไม้ แลว้ แช่ไวป้ ระมาณ 15 นาที จะช่วย
ลา้ งสารพษิ ตกคา้ งในผกั ผลไม้ ช่วยใหผ้ ักกรอบข้นึ สดขึน้ และยืดอายุการเกบ็ รักษา (แตถ่ ้าแชน่ านเกินไป ผกั จะ
เน่าเรว็ )

8

บทที่ 3
วิธกี ารด้าเนินการ

ในการศึกษาครั้งนี้คณะผู้จัดทาได้ทาการศึกษา เร่ือง การทาน้ายาอเนกประสงค์จากน้าหมักผลไม้รส
เปรี้ยว(นา้ หมักมะกรูด) ซง่ึ คณะผู้จดั ทาได้ดาเนินการตามขน้ั ตอนดังน้ี

1. สารวจปัญหาที่พบ
2. กาหนดเร่ืองที่จะศกึ ษา โดยสมาชกิ ทงั้ 3 คนประชุมรว่ มกนั คิด
3. เลอื กเรอ่ื งท่ีจะศึกษา ตั้งช่อื เรอื่ ง คอื โครงงานน้ายาอเนกประสงค์
4. สมาชิกทั้ง 3 คนของกลมุ่ พบครูเพ่ือปรกึ ษา วางแผนและรบั ฟงั ความคิดเห็น เพื่อปรบั ปรุงแกไ้ ข
5. เขียนความสาคญั ความเปน็ มาของปัญหา วัตถุประสงค์ และประโยชน์ทคี่ าดวา่ จะได้รับ โดยศึกษา
ข้อมลู จากครูภมู ิปัญญา คน้ ควา้ หนังสือหรอื อินเตอร์เน็ต และจดบันทึก
6. รวบรวมข้อมูล และทานา้ ยาอเนกประสงค์
7. วิเคราะห์ผลการดาเนินงาน
8. สรปุ การศึกษา

วิธีการทา้ นา้ ยาอเนกประสงค์
วัสดุ-อุปกรณ์

1. หวั เชื้อน้ายา (N 70) 1 กโิ ลกรัม

2. นา้ หมกั ผลไมร้ สเปรีย้ ว (นา้ หมักมะกรดู ) 5 ลติ ร

3. เกลอื 700 กรัม

4. น้าด่าง 5 ลิตร

5. อปุ กรณ์ ไดแ้ ก่ ตะกร้อตีไข่ ช้อนโต๊ะ ผา้ เชค็ โตะ๊ ขวดแกลลอนพลาสตกิ ทัพพี ไม้พาย เหยือก กรวย

กะละมังเล็ก กะละมังใหญ่ ขวดพลาสติก

ขันตอน / วธิ ีทา้
1. นา N 70 จานวน 1 กิโลกรมั ใส่กะละมังใหญ่ คอ่ ย ๆ ใช้ตะกร้อตีไข่กวนให้มีสขี าวคลา้ ยวิปครมี

2. ค่อย ๆ ใส่เกลือประมาณ 2 ช้อนโตะ๊ ลงใน N 70 และคนให้เข้ากนั จนเป็นสีขาวนวล จากน้ันนาเกลือท่ี
เหลือละลายในนา้ ดา่ งท่เี ตรยี มไว้

3. ค่อยๆ เติมน้าเกลือทล่ี ะลายแลว้ ลงใน N 70 คนให้เขา้ จนเปน็ เนือ้ เดยี วกันเป็นสีขาวนวล

4. รนิ น้าหมักผลไมร้ สเปร้ยี ว (นา้ หมักมะกรูด) ใส่ลงใน N 70 ใชไ้ ม้พายกวนน้าหมักผลไม้รสเปรีย้ ว (นา้ หมัก
มะกรดู ) ให้ผสมเขา้ กนั กบั N 70 โดยกวนไปทางเดยี วกันตลอด ในทศิ ทางใดทิศทางหนึง่ เพือ่ ป้องกนั ไม่ให้
เกดิ ฟองมาก กวนประมาณ 15 นาที จนมีเน้อื เปน็ สีขาวครีม ตง้ั ท้งิ ไว้ 6 ชว่ั โมง กอ่ นนาไปใชง้ าน (หรือทง้ิ ไว้
1 คืน) เพื่อให้ฟองทเ่ี กิดข้ึนหายไป

5. จากน้นั นามากรอกใส่ขวดพลาสตกิ ท่เี ตรียม ตดิ โลโกส้ ตกิ เกอร์ นาไปใช้งานได้

9

บทที่ 4
ผลการด้าเนินการ

จากการทาน้ายาอเนกประสงค์ ได้ลักษณะสีของน้ายาอเนกประสงค์จะมีสีน้าตาลใสเหมือนกับสีของน้า
หมักผลไม้รสเปรี้ยว(น้าหมักมะกรูด) มีกล่ินหอมของมะกรูด และมีลักษณะของน้ายาข้นเหนียว เมื่อผสมกันน้าจะมี
ฟองมาก

เม่ือนาน้ายาอเนกประสงค์ที่เราได้ทดลองผลิตขึ้นน้ัน ไปล้างจานชาม ทาความสะอาดพ้ืน ซักผ้าเช็ด
โต๊ะ ผลปรากฏว่า จานชามท่ีมีส่ิงสกปรกติดอยู่สะอาดข้ึน ไม่มีคราบมัน และไม่มีกล่ินคาว พื้นสะอาด และผ้า
ขาวสะอาดมากข้ึน ซงึ่ ให้ผลเป็นทน่ี ่าพอใจอย่างมาก และมกี ลิ่นหอมออ่ น ๆ ของมะกรูดท่ใี ช้

10

บทที่ 5
สรุปผลการด้าเนนิ การ

จากการศึกษาคร้ังน้ี เพื่อศึกษาค้นคว้าประโยชน์และความสาคัญของน้ายาอเนกประสงค์ และลด
คา่ ใช้จ่ายในครอบครัว ผลปรากฏวา่ น้ายาอเนกประสงค์มีประสิทธภิ าพในการชาระสิ่งสกปรกได้ดี เพราะน้ายา
อเนกประสงค์มีส่วนผสมน้าหมักผลไม้รสเปร้ียว(น้าหมักมะกรูด)นั้นมีฤทธ์ิเป็นกรดทาปฏิกิริยากับไขมันจึงช่วย
ขจัดความมันและกลน่ิ คาว ส่วนน้าด่างซึ่งมีฤทธิ์เป็นเบสช่วยในการชาระลา้ งสง่ิ สกปรก ดังน้ันจึงเป็นผลติ ภณั ฑ์
ทาความสะอาดทางเลือกใหม่ท่ีดีอีกทางหน่ึง ท่ีสามารถทาได้ด้วยตัวเอง ไม่อันตราย ปลอดภัย เป็นมิตรกับ
สิ่งแวดล้อม เห็นได้ชัดเจนจากการท่ีแม่บ้านของโรงเรียนบอกว่าใช้แล้วดี ซักผ้าเช็ดพื้นท่ีสกปรกได้สะอาด ไม่
ระคายเคอื งผวิ และได้กล่ินความเปน็ ธรรมชาติของมะกรูด

ขอ้ เสนอแนะ

- นา้ ด่างทีท่ ามาจากการนาขี้เถ้ามาแชน่ ้าน้นั สามารถแช่ไว้ได้เปน็ ปีๆ เพราะวา่ นา้ ด่างยง่ิ แช่นาน
เทา่ ไหร่ กจ็ ะทาให้น้ายามีประสิทธภิ าพดมี ากเทา่ น้ัน และถา้ ไม่มนี ้าด่างสามารถใช้น้าซาวข้าว(น้า
ลา้ งขา้ ว) แทนได้

- ผลไม้รสเปรย้ี วทจี่ ะนามาหมัก สามารถใช้ได้หลายอย่าง เช่น มะนาว สบั ปะรด มะเฟือง เปน็ ต้น
แลว้ แต่ละทอ้ งถิน่ ท่ีมี หรอื อาจจะหมกั หลายชนดิ ผสมกันได้

11

เอกสารอา้ งองิ

นายแพทยป์ จั จบุ นั เหมหงษา. (2555). สมนุ ไพรในงานสาธารณสุขมลู ฐาน.
Online แหลง่ เขา้ ถึง http://bumblebee-b-blogger.blogspot.com/2011/02/blog-post.html
Online แหล่งเขา้ ถึง http://www.the-than.com/samonpai/sa_16.html
Online แหล่งเขา้ ถึง http://www.vcharkarn.com/vcafe/45359
Online แหล่งเขา้ ถงึ https://www.siammachinery.com
Online แหลง่ เขา้ ถงึ http://www.mechanshop.com/Article
Online แหลง่ เข้าถึง https://www.ajourneyinspiredbytheking.org/th/knowledge/local-
knowledge-detail.php?id=19
Online แหล่งเขา้ ถงึ https://www.gotoknow.org/posts/359227
Online แหล่งเข้าถึง http://www.chemtrack.org/Board-Detail.asp?TID=0&ID=4248

12

ภาคผนวก

13

ภาพวัสดุ-อปุ กรณ์

หวั เชือ N 70 น้าหมักผลไมร้ สเปรียว(นา้ หมักมะกรดู )
น้าด่าง เกลอื

ตะกรอ้ ตไี ข่ ขวดแกลลอนพลาสติก

ขวดนา้ พลาสตกิ 14
ผ้าเชด็ โตะ๊ กรวย
ไม้พาย
กะละมงั เลก็
ทพั พี

15
เหยือก ชอ้ นโต๊ะ

กะละมังใหญ่

16

ภาพกจิ กรรมการท้านา้ ยาอเนกประสงค์

ผลติ ภณั ฑ์นา้ ยาอเนกประสงค์

วางแผนขนั ตอนการท้า แบง่ หน้าทก่ี ันอย่างขะมกั เขม้น

17

รวมแรงรวมมอื กนั ทา้ เพอื่ ให้งานเสรจ็ สมบรู ณ์

18

ชว่ ยกันอยา่ งขยันขันแขง็ เพ่อื ให้ได้น้ายาอเนกประสงคท์ ด่ี ี

19

ผลิตภณั ฑ์ที่ไดม้ ีความสมบรู ณ์ สวยงาม น่านา้ ไปใช้งาน

การน้าไปทดลองใช้งาน

๓๔