วรรณชนก ม.5/1 (5)

วิธีแกะสลักดอกข่า

จัดทำโดย นางสาว วรรณชนก ชุนหสุนทร ม.5/1 เลขที่ 5

อุปกรณ์และวิธีทำ
จะมีอะไรบ้างนั้น
เราไปดูกันเลย!!!

ความหมายของการแกะสลักดอกข่า

การแกะสลักดอกข่า คือ การแกะสลักลวดลาย
สับหว่างกันหรือลวดลายที่ซ้อนที่ตามกันตามวัสดุที่
เกลาเป็นรูปทรงเลียนแบบดอกข่า ซึ่งเป็นการแกะ
สลักพื้นฐานของลวดลายที่ซับซ้อนเพิ่มขึ้นจากการแกะ
สลักจากผักที่มีเนื้อบาง โดยทั่วไปการแกะสลักพื้น
ฐานจะเริ่มด้วยรูปแบบของการแกะสลักดอกข่า
ลวดลายต่าง ๆ เช่น ลายรวงข้าว ลายเกล็ดปลา
เป็นต้น

วัสดุอุปกรณ์การแกะสลัก

1. แครอท
2. มีดแกะสลัก
3. มีดหั่นเล็ก สำหรับเกลารูปทรง
4. เขียง

ขั้นตอนและวิธีการทำ

1. หั่นแครอทออกเป็น 2 ส่วน คือส่วนหัวและส่วนท้าย
ของแครอท

2. ใช้มีดหั่นเล็กเกลาแครอทโดยใช้ส่วนหัว เกลาให้เป็น
รูปทรงรียาว (ตามรูปที่ 2-4)

3. แบ่งส่วนโคนของดอกไม้ที่เกลาออกเป็น 6 ส่วนโดย
ทำเครื่องหมายไว้

4. แกะสลักกลีบดอกข่าตามรอยที่แบ่งไว้ ทำส่วนกลีบ
ดอกโดยการแกะสลักเป็นกลีบโค้งมนนำร่องเพื่อทำ
กลีบดอก ทำจนครบทั้ง 6 ส่วนที่แบ่งไว้

5. เริ่มต้นทำกลีบดอกตามรอยโค้งที่นำร่องไว้ แกะ
สลักกลีบดอกโค้งมนตามรอยจนครบทั้ง 6 กลีบ
6. เอียงมีดเซาะด้านหลังกลีบดอกให้ตัดกันพอดี และ
นำออกเพื่อให้เห็นกลีบดอกชัดเจน (ตามรูปที่ 8)
7. ทำกลีบดอกชั้นที่สองในชั้นถัดไป โดยแกะสลักเป็นก
ลีบโค้งมนแบบเดิมและเซาะด้านหลังของกลีบดอก
เอียงมีดเล็กน้อยเพื่อให้ตัดกลีบดอกพอดี ทำจนครบ
ทุกกลีบดอกไม้

8. เริ่มทำกลีบดอกชั้นที่สาม ให้ทำกลีบดอกไม้สับหว่าง
ระหว่างกลีบในชั้นที่ 3 โดยการเซาะนำร่องกลีบดอก
ก่อน

9. แกะสลักเป็นกลีบโค้งมนสับหว่างระหว่างกลีบ (ตาม
รูปที่ 14) เซาะกลีบดอกไม้ด้านหลังเพื่อให้เห็นกลีบ
ดอกชัดเจน (ตามรูปที่ 15)
10. ทำกลีบดอกสับหว่างระหว่างกลีบจนครบทุกกลีบ
(ตามรูปที่ 16)

11. ทำกลีบดอกชั้นที่สี่ในชั้นถัดไป โดยแกะสลักเป็นก

ลีบโค้งมนแบบเดิมและเซาะด้านหลังของกลีบดอก เอียง

มีดเล็กน้อยเพื่อให้ตัดกลีบดอกพอดี ทำจนครบทุกกลีบ

ดอกไม้ (ตามรูปที่ 17)

12. ทำแบบเดิมตามขั้นตอนข้อที่ 8 ก็คือการทำสับหว่าง

ระหว่างกลีบดอก ทำจนสุดยอดดอกไม้ โดยต้องระวัง

ยอดดอกไม้จะหักหรือหลุด เพราะจะมีขนาดพื้นที่ในการ

แกะสลักน้อยมาก

13. การทำดอกข่าโค้งมนลายนี้คือการทำกลีบดอกสับ

หว่างระหว่างกลีบดอกทุก ๆ สองชั้นนั่นเองค่ะ ตรงส่วน

ยอดดอกไม้ถ้ามีเนื้อที่เล็กมากไม่ต้องแกะสลักต่อ เราจะ

เกลาให้มีลักษณะเป็นรูปวงรียาวเป็นส่วนที่หุ้มเกสร

ดอกไม้ เป็นไงบ้างทุกคน

พอเข้าใจบ้างมั้ย?

ค่อย ๆ ทำนะคร้บ



การเก็บรักษาชิ้นงาน

ผักและผลไม้ที่ใช้ในงานแกะสลักมีคุณสมบัติแตก
ต่างกันไป จึงควรได้รับการดูแลรักษาอย่างดี ตั้งแต่ขั้น
ตอนก่อนแกะสลัก ในระหว่างการแกะสลักและหลังการ
แกะสลัก เพื่อให้มีสภาพที่น่ารับประทาน ตลอดจน
สงวนคุณค่าทางโภชนาการไว้ได้ ซึ่งมีวิธีการดูแลรักษา
ดังนี้
1. ผักและผลไม้ที่ซื้อมาต้องล้างให้สะอาดก่อนนำไป
แกะสลัก ไม่ควรแช่ผักผลไม้ไว้ในน้ำนานเกินไป เพราะ
จะทำให้ผักและผลไม้เน่าและช้ำง่าย เมื่อแกะสลัก
เรียบร้อยแล้ว ควรแยกผักและผลไม้ที่เก็บไว้เป็น
ประเภท

2. การป้องกันผักและผลไม้ที่มีลักษณะรอยดำหรือ
เป็นสีน้ำตาลตามกลีบที่ถูกกรีด อาจจุ่มน้ำเปล่าที่เย็น
จัด น้ำเกลือ

การนำไปใช้ประโยชน์

1. สามารถนำไปจัดตกแต่งผัก ผลไม้ ให้สวยงามทำให้
น่ารับประทานและสะดวกแก่การรับประทาน

2. สามารถจัดตกแต่งสถานที่ในงานพระราชพิธีต่าง ๆ
3. งานแกะสลักสามารถหารายได้เสริมได้
4. ทำให้เราเป็นคนที่ละเอียดอ่อน มีความพิถีพิถัน

ประณีตและฝึกความอดทนของเราได้
5. ช่วยอนุรักษ์สืบสานศิลปะการแกะสลักของไทย

สามารถให้ชาวไทยและชาวต่างชาติได้เรียนรู้และมี
ความสนใจเป็นอย่างมาก