แบบฝึกการเป่าทรัม รั เป็ต ด้ว ด้ ยตนเอง ประกาศนียนีบัตบัรวิชวิาชีพชี ปีที่ 3 วิทวิยาลัยลันาฏศิลศิ ปจันจัทบุรีบุรี วรพงษ์ ด้วงสุวรรณ ศราวุฒิ ป้องกัน สกุลกุกาญจน์ วงศ์เจริญริอาภรณ์ คณะผู้จัผู้ ดทำ นักนัศึกศึษาชั้นปริญริญาตรีปีที่ 4 วิทยาลัยนาฏศิลปจันทบุรี สถาบันบัณฑิตพัฒนศิลป์
คำ แนะนำ สำ หรับ รั การใช้แ ช้ บบฝึก การเป่าทรัม รั เป็ตด้ว ด้ ยตนเอง แบบฝึกการเป่าทรัมรัเป็ตด้วด้ยตนเอง มีคำมีคำแนะนำ สำ หรับรัการใช้แช้บบฝึก ดังดันี้ 1. จุดจุประสงค์ขค์องการเรียรีน เมื่อเรียรีนจบแล้วล้จะสามารถเรียรีนรู้ด้รู้ าด้นทฤษฎีแฎีละ การปฏิบัฏิติบัทติรัมรัเป็ต ประวัติวัขติองทรัมรัเป็ต รวมถึงถึการดูแดูลรักรัษาทรัมรัเป็ตที่ถู ที่ กถูวิธีวิธี 1.1 อธิบธิายตำ แหน่งน่นิ้วนิ้ในการกดลูกลูสูบสูระบบนิ้วนิ้ต่าต่ง ๆ และกลไกของ ทรัมรัเป็ตได้ 1.2 สามารถบังบัคับคัลมหายใจระหว่าว่งการปฏิบัฏิติบัทติรัมรัเป็ตได้ 1.4 สามารถจับจัและถือถืทรัมรัเป็ตได้ถูด้กถูต้อต้ง 1.5 สามารถเป่าเสียสีงดังดั– เบา ยาว – สั้นสั้ ได้ 1.5 สามารถปฏิบัฏิติบัเติทคนิคนิเบื้อ บื้ งต้นต้ของทรัมรัเป็ตได้ 1.6 สามารถปฏิบัฏิติบัตติามบทเพลงที่กำ ที่ กำหนดไว้ไว้ด้ 2. ผู้เผู้รียรีนต้อต้งอ่าอ่นเนื้อ นื้ หาและทำ ความเข้าข้ใจอย่าย่งละเอียอีด ก่อก่นเริ่มริ่ใช้หช้รือรืเริ่มริ่เนื้อ นื้ หา ต่าต่ง ๆ ในแบบฝึกการเป่าทรัมรัเป็ต หากไม่สม่ามารถปฏิบัฏิติบัไติด้ ให้กห้ลับลัไปศึกศึษา เนื้อ นื้ หาใหม่อีกอีครั้งรั้หรือรืปรึกรึษาครูผู้รูสผู้ อน 3. ในการปฏิบัฏิติบัเตินื้อ นื้ หาในแบบฝึกการเป่าทรัมรัเป็ต ขอให้ผู้ห้เผู้รียรีนนำ กิจกิกรรมด้วด้ย ความตั้งตั้ใจ และมีความซื่อ ซื่ สัตสัย์ สุจสุริตริต่อต่ตนเอง 1
2 สิ่งสิ่ที่ไที่ ด้รัด้บรัจากการฝึก เนื้อ นื้ หาและระยะเวลาฝึกปฏิบั ฏิ ติ บั ด้ ติ ว ด้ ยตนเอง เนื้อ นื้ หา ชั่วชั่โมง ประวัติวัแติละส่วส่นประกอบ ของทรัมรัเป็ต แผนผังผัการวางนิ้วนิ้ วิธีวิกธีารดูแดูลรักรัษาทรัมรัเป็ต เทคนิคนิวิธีวิกธีารเป่าทรัมรัเป็ต พื้น พื้ ฐานโน้ตน้สากล 2 2 2 1 1 สามารถเข้าข้ใจประวัติวัคติวามเป็นมาของทรัมรัเป็ต ในยุคยุต่าต่ง ๆ และส่วส่นประกอบของทรัมรัเป็ตว่าว่ มีส่วส่นใดบ้าบ้ง ลักลัษณะเป็นอย่าย่งไร ได้เด้รียรีนรู้ตำรู้ ตำแหน่งน่ของนิ้วนิ้ที่จ ที่ ะกดลูกลูสูบสูแต่ลต่ะลูกลู ว่าว่เป็นโน้ตน้อะไรบ้าบ้ง และสามารถเป่าสเกล (Scale) ต่าต่ง ๆ ได้ สามารถเข้าข้ใจวิธีวิกธีารดูแดูลรักรัษาทรัมรัเป็ตที่ถู ที่ กถูต้อต้ง การถอดและประกอบอุปอุกรณ์ต่ณ์าต่ง ๆ รวมถึงถึ อุปอุกรณ์ใณ์นการทำ ความสะอาดที่เ ที่ หมาะสม ทั้งทั้ ภายในและภายนอกทรัมรัเป็ต สามารถเข้าข้ใจการนั่งนั่และยืนยืบรรเลงทรัมรัเป็ต รวมถึงถึการจัดจัระเบียบีบร่าร่งกายที่ถู ที่ กถูต้อต้ง ในการ ปฏิบัฏิติบัทติรัมรัเป็ต สามารถเข้าข้ใจพื้น พื้ ฐาน ลักลัษณะต่าต่ง ๆ ของตัวตัโน้ตน้ ทางดนตรีสรีากล และศัพศัท์ทท์างดนตรีสรีากล และ เครื่อ รื่ งหมายบังบัคับคัทางดนตรีสรีากล
3 สิ่งสิ่ที่ไที่ ด้รัด้บรัจากการฝึก เนื้อ นื้ หาและระยะเวลาฝึกปฏิบั ฏิ ติ บั ด้ ติ ว ด้ ยตนเอง เนื้อ นื้ หา ชั่วชั่โมง C Major Scale G Major Scale F Major Scale D Major Scale Bb Major Scale A Major Scale Eb Major Scale E Major Scale Ab Major Scale B Major Scale Db Major Scale 1 2 2 สามารถเป่าโน้ตน้ตัวตักลม ตัวตัดำ ตัวตัขาว เขบ็ตบ็1 ชั้นชั้เขบ็ตบ็2 ชัั้นชัั้เครื่อ รื่ งหมายบังบัคับคั การกดโน้ตน้ C G F บนลูกลูสูบสูบทเพลง หลังลัฝึกสเกล ได้เด้รียรีนรู้ตัรู้ วตัโน้ตน้ ในสเกล C เรียรีนรู้ตัรู้ วตัโน้ตน้ที่ติ ที่ ดติชาร์ปร์ (#) ในสเกล G และเรียรีนรู้ตัรู้ วตัโน้ตน้ที่ติ ที่ ดติแฟลต (b) ในสเกล F สามารถเป่าโน้ตน้ตัวตักลม ตัวตัดำ ตัวตัขาว เขบ็ตบ็1 ชั้นชั้เขบ็ตบ็2 ชัั้นชัั้เครื่อ รื่ งหมายบังบัคับคั การกดโน้ตน้ D Bb A E บนลูกลูสูบสูบทเพลง หลังลัฝึกสเกล ได้เด้รียรีนรู้ตัรู้ วตัโน้ตน้ที่ติ ที่ ดติชาร์ปร์ (#) ในสเกล D เรียรีนรู้ตัรู้ วตัโน้ตน้ที่ติ ที่ ดติแฟลต (b) ในสเกล Bb เรียรีนรู้ตัรู้ วตัโน้ตน้ที่ติ ที่ ดติชาร์ปร์ (#) ในสเกล A และเรียรีนรู้ตัรู้ วตัโน้ตน้ที่ติ ที่ ดติแฟลต (b) ในสเกล Eb สามารถเป่าโน้ตน้ตัวตักลม ตัวตัดำ ตัวตัขาว เขบ็ตบ็1 ชั้นชั้เขบ็ตบ็2 ชัั้นชัั้เครื่อ รื่ งหมายบังบัคับคั การกดโน้ตน้ D Bb A E บนลูกลูสูบสูบทเพลง หลังลัฝึกสเกล ได้เด้รียรีนรู้ตัรู้ วตัโน้ตน้ที่ติ ที่ ดติชาร์ปร์ (#) ในสเกล D เรียรีนรู้ตัรู้ วตัโน้ตน้ที่ติ ที่ ดติแฟลต (b) ในสเกล Bb เรียรีนรู้ตัรู้ วตัโน้ตน้ที่ติ ที่ ดติชาร์ปร์ (#) ในสเกล A และเรียรีนรู้ตัรู้ วตัโน้ตน้ที่ติ ที่ ดติแฟลต (b) ในสเกล Eb
สามารถเป่าโน้ตน้ตัวตักลม ตัวตัดำ ตัวตัขาว เขบ็ตบ็1 ชั้นชั้เขบ็ตบ็2 ชัั้นชัั้เครื่อ รื่ งหมายบังบัคับคั การกดโน้ตน้ F# Gb C# Cb บนลูกลูสูบสู บทเพลงหลังลัฝึกสเกล ได้เด้รียรีนรู้ตัรู้ วตัโน้ตน้ ที่ติ ที่ ดติชาร์ปร์ (#) ในสเกล D เรียรีนรู้ตัรู้ วตัโน้ตน้ ที่ติ ที่ ดติแฟลต (b) ในสเกล Bb เรียรีนรู้ตัรู้ วตัโน้ตน้ ที่ติ ที่ ดติชาร์ปร์ (#) ในสเกล A และเรียรีนรู้ตัรู้ วตัโน้ตน้ ที่ติ ที่ ดติแฟลต (b) ในสเกล Eb ได้เด้รียรีนรู้จัรู้ งจัหวะและส่วส่นของตัวตัโน้ตน้สามารถ พัฒพันาทักทัษะด้าด้นการอ่าอ่นโน้ตน้ดนตรีสรีากล เป่าในขั้นขั้คู่เคู่ สียสีงที่ก ที่ ว้าว้งมากขึ้นขึ้การบรรเลงที่ นานขึ้นขึ้ มีการปฏิบัฏิติบัโติน้ตน้หลายรูปรูแบบมากขึ้นขึ้ ฝึกทำ นองเพลงในรูปรูแบบใหม่ และรวมทักทัษะ ที่ผู้ ที่ เผู้รียรีนสมควรฝึก F# Major Scale Gb Major Scale C# Major Scale Cb Major Scale Canon (Pachabel) Never Gonna Give You Up A Cruel Angel’s Can’t Help Falling in Love Wite You The Star Spangled Banner 3 3 3 3 3 4 สิ่งสิ่ที่ไที่ ด้รัด้บรัจากการฝึก เนื้อ นื้ หาและระยะเวลาฝึกปฏิบั ฏิ ติ บั ด้ ติ ว ด้ ยตนเอง เนื้อ นื้ หา ชั่วชั่โมง 2 รวมระยะเวลาฝึกปฏิบัฏิติบัด้ติวด้ยตนเอง 30 ชั่วชั่โมง
ประวัติ วั แ ติ ละส่ว ส่ นประกอบของทรัม รั เป็ต เขียขีนเพลงสำ หรับรัทรัมรัเป็ตอย่าย่งหลากหลายและนิยนิมมาก ทรัมรัเป็ตเป็นเครื่อ รื่ งดนตรีปรีระเภทลมทองเหลือลืงเสียสีงสูงสูถูกถูสร้าร้งขึ้นขึ้ตั้งตั้แต่ 1500 ปีก่อก่นปีคริสริศักศัราช สร้าร้งจากทองเหลือลืง บรรเลงโดยเป่าลมเข้าข้ไปในเครื่อ รื่ ง โดยที่ริ ที่ มริ ฝีปากยังยัปิดอยู่ ทรัมรัเป็ตยุคยุแรกคือคืทรัมรัเป็ตบรอนซ์แซ์ละเงินงิจากหลุมลุศพ ของตุตัตุนตัคาเมน ทรัมรัเป็ตในยุคยุก่อก่นมักมัใช้ใช้นการทหารมากกว่าว่ความเพลิดลิเพลินลิ และในยุคยุบาโรคเรียรีกว่าว่เป็นยุคยุทองของทรัมรัเป็ต เมื่อ มื่ เข้าข้ศตวรรษที่ 20 เริ่มริ่มีกมีาร ภาพของทรัมเป็ตของเปรูโบราณ ภาพของทรัมเป็ตในยุคบาโรค ประวัติ วั ข ติ องทรัม รั เป็ต ที่มาของข้อมูล : ทัศทันัย เพ็ญพ็สิทธิ์.ธิ์(ม.ป.ป.). Trumpet History. จาก https://elgar.ssru.ac.th/thassanai_pet .pdf. 5
ประวัติ วั แ ติ ละส่ว ส่ นประกอบของทรัม รั เป็ต Modern Trumpet มี 3 ลูกสูบ (Piston) แต่ละลูกสูบจะเพิ่มระยะของทางเดินลมเมื่อกดลง ลูกสูบลูกแรกลดระดับเสียงลงหนึ่งเสียง ลูกสูบลูกสองครึ่งเสียง ลูกสูบลูกสุดท้าท้ยเสียงครึ่ง ถ้ามีลูกสูบที่สี่ ที่ สี่ด้วยจะลดลงไปถึงสองเสียงครึ่ง การใช้ลูกสูบเหล่านี้ทำ ให้ผลิตเสียงทุกระดับ ได้อย่างสมบูรบูณ์ เสียงของเครื่องยังอาจจะปรับสูงขึ้นหรือต่ำ ลงได้จากการเลื่อนท่อท่จูนเสียง ถ้าดึงออกเสียงจะต่ำ ดันเข้าเสียงจะสูงขึ้น เพื่อลดปัญหาเสียงเพี้ยนโดยไม่ใช้สไลด์เรโนลด์ ชิลค์(Renold Schilke) จึงจึออกแบบการปรับเสียงทรัมเป็ต (Tuning-bell Trumpet) โดยปรับ ให้ส่ห้ ส่วนของ ปากลำ โพง (Bell) เลื่อนเข้า - ออกได้(Sliding Bell) ผู้เล่นควรจูนเสียงขณะที่ สไลด์ไม่ได้เลื่อนหรือรืใกล้เคียง เสียงจะดังออกมาทางปากลำ โพง (Bell) ทรัมรัเป็ตในปัจจุบัจุนบัมีการนำ วัสดุหลายชนิดนิมาทำ ทั้งทั้ทองเหลือง (Yellow-brass) ทองแดง (Red-brass , Copper) ยิ่งชนิดของทองเหลือง (Brass) สีเข้มขึ้นเท่าท่ ไหร่เสียงก็นุ่ม เท่าท่นั้นนั้ ภาพของส่วนประกอบของทรัมเป็ต ส่วส่นประกอบของทรัม รั เป็ต ที่ม ที่ าของข้อมูล : ทัศทันัย เพ็ญพ็สิทธิ์.ธิ์(ม.ป.ป.). Trumpet History. จาก https://elgar.ssru.ac.th/thassanai_pet .pdf. 6
แผนผัง ผั การวางนิ้ว นิ้ TRUMPET CHART ที่ม ที่ าของภาพ : คณะผู้จัดทำ 7
แผนผัง ผั การวางนิ้ว นิ้ TRUMPET CHART ที่ม ที่ าของภาพ : คณะผู้จัดทำ 8
วิธี วิ ก ธี ารดูแ ดู ลรัก รั ษาทรัม รั เป็ต ทุกทุครั้งภายหลังจากการใช้เครื่อง ควรเป่าน้ำ ออกจากท่อปล่อยน้ำ ลายให้หมด ส่วนท่อท่ที่ไที่ ม่มีท่อท่ ปล่อยน้ำ ลายควรถอดอออกมาสลัดน้ำ ออก อย่างน้อยเดือนละ 1 ครั้ง ควรทำ การล้างเครื่อ รื่ งเพื่อ พื่ ป้องกันกัและขจัดสนิม คราบไคลต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นภายในตัว เครื่อ รื่ งตามขั้นตอนต่อไปนี้ 1. ผสมน้ำ สบู่กับน้ำ อุ่น ในอัตราส่วนน้ำ สบู่ 1 ส่วนต่อน้ำ สะอาด 10 - 15 ส่วน วิธีวิกธีารดูแ ดู ลรัก รั ษาภายใน 2. ทำ ความสะอาดท่อต่าง ๆ โดยใช้แส้ล้างแตร (Flexible cleaner) จุ่มน้ำ สบู่ ผสมน้ำ สะอาด ตามข้อ 1 ให้โชก สำ หรับรักระบอกสูบให้ใช้เหล็กทำ ความสะอาดพัน ด้วยผ้าเพื่อ พื่ ป้องกันกัรอยขีดข่วน โดยถอดส่วนที่เ ที่ ป็นสักหลาด แยกไว้ ส่วนปากเป่าให้ ใช้แปรงล้างกำ พวด (Mouthpiece Brush) ในการขัดล้างความสกปรก ภาพของการล้างเครื่องทรัมรัเป็ตด้วยน้ำ สบู่ ภาพของการใช้แส้ล้างเครื่องทรัมรัเป็ต ที่ม ที่ าของข้อมูล : สุกรี เจริญริสุข (ม.ป.ป.) วิธีการเล่นทรัมเป็ต. กรุงรุเทพมหานคร: เจเนอรัลบุ๊คเซนเตอร์. 9
วิธี วิ ก ธี ารดูแ ดู ลรัก รั ษาทรัม รั เป็ต 3. เมื่อล้างส่วนต่าง ๆ ด้วยสบู่เรียบร้อร้ยแล้ว ให้ล้างน้ำ สบู่และคราบต่าง ๆ ออกให้หห้มดด้วยน้ำ สะอาด วิธีวิกธีารดูแ ดู ลรัก รั ษาภายใน (ต่อต่ ) 4. เช็ดเครื่อ รื่ งให้แห้ห้งห้ ด้วยผ้าทั้งภายในและภายนอก หลังจากนั้นนำ ไปผึ่งให้ น้ำ ที่ยั ที่ ยังค้างอยู่ระเหยไปจนหมด ภาพของการล้างเครื่องทรัมรัเป็ตด้วยน้ำ สะอาด ภาพของการเช็ดเครื่องทรัมรัเป็ตด้วยผ้า ที่ม ที่ าของข้อมูล : สุกรี เจริญริสุข (ม.ป.ป.) วิธีกธีารเล่นทรัมเป็ต. กรุงรุเทพมหานคร: เจเนอรัลบุ๊คเซนเตอร์. 10
เทคนิค นิ วิธี วิ ก ธี ารเป่าทรัม รั เป็ต 1. นั่งนั่หรือรืยืนตัวตรง หลายคนพบว่ามันง่ายกว่าที่จ ที่ ะเล่นทรัมเป็ตในขณะยืน แต่ก็ไก็ม่สามารถใช้งานได้จริงเสมอไป โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อเล่นเป็นส่วนหนึ่งของวง ดนตรี ไม่ว่าจะนั่งนั่หรือยืนให้หห้ลังตรง การนอนดึกจะส่งผลต่อการไหลเวียนของอากาศ ทำ ให้คุห้ณเล่นโน้ตน้แบบต่อเนื่องได้ยากขึ้นและยากต่อการรักษาระดับเสียงให้คงที่ ท่าท่ทางการยืน ยื บรรเลง และการนั่ง นั่ บรรเลง ภาพของการยืนหรือนั่งนั่บรรเลงในท่าหลังตรง ภาพของการผ่อนคลายไหล่ในขณะที่บรรเลง 2. ผ่อนคลายไหล่ของคุณ แม้ว่าคุณจะนั่งนั่หรือยืนหลังตรงให้พยายามผ่อน คลายไหล่ วิธีนี้จ นี้ ะช่วยให้คุห้ณหายใจได้ลึกขึ้น นอกจากนี้ยังช่วยป้องกันกัอาการปวดคอ และความตึงเครียรีดหากคุณฝึกซ้อมหรือปฏิบัติเป็นเวลานาน ที่ม ที่ าของข้อมูล : สุกรี เจริญริสุข (ม.ป.ป.) วิธีการเล่นทรัมเป็ต. กรุงรุเทพมหานคร: เจเนอรัลบุ๊คเซนเตอร์. 13
เทคนิค นิ วิธี วิ ก ธี ารเป่าทรัม รั เป็ต 3. การวางทรัมรัเป็ตให้ตห้รงไปข้างหน้า ถ้าให้ปากลำ โพงทรัมเป็ตชี้ไปที่พื้ ที่ พื้ นเสียง อาจจะไม่ดังหรืออุดอู้และอาจจำ กัดการไหลเวียนอากาศของคุณคุอาจส่งผลต่อระดับ เสียงในการบรรเลง ท่าท่ทางการยืน ยื บรรเลง และการนั่ง นั่ บรรเลง (ต่อต่ ) ภาพของการวางทรัมเป็ตให้ตห้รงไปข้างหน้า ภาพของการวางทรัมเป็ตให้ตห้รง 4. ให้ทห้รัมรัเป็ตตรงขึ้นและลง ปลอกวาล์วของทรัมเป็ตควรอยู่ในแนวตั้งเสมอ การหมุนทรัมเป็ตอาจทำ ให้ข้อมือของคุณตึงตึและไม่ให้คุณคุเล่นโน้ตได้อย่างรวดเร็ว แม่นยำ ที่ม ที่ าของข้อมูล : สุกรี เจริญสุข (ม.ป.ป.) วิธีกธีารเล่นทรัมเป็ต. กรุงเทพมหานคร: เจเนอรัลรับุ๊คเซนเตอร์. 14
พื้นฐานโน้ต น้ สากล ลัก ลั ษณะของตัว ตัโน้ต น้ โน้ตน้ (Note) หมายถึง เครื่อ รื่ งหมายหรือรืสัญลักษณ์ที่ณ์ ที่ใช้แทนความสั้นยาวของเสียง เป็นภาษาสากลที่ใที่ ช้ตัวโน้ตน้ลักษณะเดียวกันกัทั่วโลก ตารางแสดงลักลัษณะของตัวตัโน้ตน้และตัวตัหยุด ยุ ในอัตอัราธรรมดา 16 ศัพศัท์ท ท์ างดนตรี (ศัพศัท์สั ท์ งสัคีตคี ) ที่ม ที่ าของข้อข้มูลมู: ณัชณัชา พันพัธุเธุจริญริ. (2554). พจนานุกนุรมศัพศัท์ดุท์ริดุยริางคศิลศิ ป์. พิมพ์ครั้งรั้ที่ 4. กรุงรุเทพมหานคร: เกศกะรัต. e note)
แบบฝึกบัน บัไดเสีย สี ง (Scale) 3. ตัว ตั ดำ (Quarter Note) 1. ตัว ตั กลม (Whole Note) C Major Scale สเกล C เมเจอร์ 2. ตัว ตั ขาว (Half Note) คำ ชี้แ ชี้ จง : ปฏิบัฏิติบัโติน้ตน้ตามแบบฝึก เมื่อสามารถปฏิบัฏิติบัแติบบฝึกข้อข้ที่ 1 ได้ สามารถฝึกปฏิบัฏิติบัติ ในข้อข้ต่อต่ ไปได้ตด้ามลำ ดับดั คำ แนะนำ : หากสามารถฝึกปฏิบัฏิติบัพติร้อร้มเมโทรนอมได้ จะทำ ให้กห้ารฝึกปฏิบัฏิติบัมีติคุมีณคุภาพ มากยิ่งยิ่ขึ้นขึ้ หมายเหตุ : เครื่อ รื่ งหมาย หมายถึงถึการหยุดยุพักพัหายใจ , 17
แบบฝึกบัน บัไดเสีย สี ง (Scale) C Major Scale 4. ตัว ตั เขบ็ต บ็ 1 ชั้น ชั้ (Eighth Note) 5. ตัว ตั เขบ็ต บ็ 2 ชั้น ชั้ (Sixteenth Note) 18 6. Exercise
QR Code แบบฝึกการเป่าทรัม รั เป็ตด้ว ด้ ยตนเอง 53