ปริเริฉทที่ ๖ เสวยวิมุวิมุตติสุขสุ สัปสัดาห์ที่ห์ ที่ ๒ ทรงประทับยืนยืมองต้นพระศรีมรีหาโพธิ์ อยู่ท ยู่ างทิศ ตะวันวัออกเฉียงเหนือ ๗ วันวัเรียรีกที่ตรงนั้นนั้ว่า ว่ อนิมิสมิเจดีย์ สัปสัดาห์ที่ห์ ที่ ๓ ทรงประทับเดินจงกรมระหว่า ว่ งอนิมิสมิเจดีย์กัย์ กับต้น พระศรีมรีหาโพธิ์ ๗ วันวัเรียรีกที่ตรงนั้นนั้ว่า ว่ รัตรันจงกรมเจดีย์ สัปสัดาห์ที่ห์ ที่ ๔ ทรงประทับนั่งนั่พิจพิารณาพระอภิธรรมปิฎกที่เรือรืน แก้ว อยู่ท ยู่ างทิศตะวันวัตกเฉียงเหนือของต้นพระศรีมรีหาโพธิ์ ๗ วันวัเรียรีกที่ตรง นั้นนั้ว่า ว่ รัตรันฆรเจดีย์
ปริเริฉทที่ ๖ เสวยวิมุวิมุตติสุขสุ สัปสัดาห์ที่ห์ ที่ ๖ ทรงประทับนั่งนั่เสวยวิมุวิมุตติสุขสุที่ใต้ต้นมุจจลินท์ (ต้น จิกจิ ) อยู่ท ยู่ างทิศตะวันวัออกเฉียงใต้ของต้นพระศรีมรีหาโพธิ์ ๗ วันวั
ปริเริฉทที่ ๖ เสวยวิมุวิมุตติสุขสุ สัปสัดาห์ที่ห์ ที่ ๗ ทรงประทับนั่งนั่เสวยวิมุวิมุตติสุขสุที่ใต้ต้นราชายตนะ (ต้นเกตุ)ตุ อยู่ท ยู่ างทิศใต้ของต้นพระศรีมรีหาโพธิ์ มีพ่มีอ พ่ ค้า ๒ คน คือ ตปุสสะและภัลลิกะ ถวายข้า ข้ วสัตสัตุก้ตุก้ อนสัตสัตุผตุง และแสดงตนเป็นปฐมอุบาสก คือ ขอถึงพระพุทธ และพระธรรมเป็นสรณะตลอดชีวิชีตวิเรียรีกว่า ว่ เทฺวทฺวาจิกจิอุบาสก หลังจากตรัสรัรู้ ทรงเสวยวิมุวิมุตติสุขสุ๔๙ วันวั ในสถานที่ ๗ แห่ง ห่ เรียรีกว่า ว่ สัตสัตมหาสถาน
ปริเริฉทที่ ๖ เสวยวิมุวิมุตติสุขสุ พอล่วง ๗ วันวั ไปแล้วกลับไปประทับนั่งนั่ที่ใต้ต้นไทรทรงพิจพิารณาเห็น ห็ ว่า ว่ ธรรมะที่พระองค์ตรัสรัรู้เ รู้ป็นของลึกซึ้งซึ้ยากที่บุคคลอื่นจะตรัสรัรู้ต รู้ ามได้ ท้าว สหัมหับดีพรหมมาอาราธนาให้แ ห้ สดงธรรมโดยอ้างเหตุผตุลว่า ว่ ผู้ที่ผู้ ที่ มีกิมี กิเลสน้อยพอ จะรู้พ รู้ ระธรรมได้มีอมียู่ ดอกบัวบั๔ เหล่า พระพรหมมาอาราธนาแสดงธรรม
พระองค์รับคำ อาราธนาของท้าวสหัมบดีพรหม ทรงพิจารณา เห็นอุปนิสัย ของสัตว์โลก เปรียบด้วยดอกบัว ๔ เหล่า คือ ๑. อุคฆฏิตัญญู มีปัญญาเฉียบแฉลมเปรียบเหมือน บัวพ้นน้ำ ๒. วิปจิตัญญู มีปัญญาปานกลางเปรียบเหมือน บัวเสมอ ผิวน้ำ ๓. เนยยะ มีปัญญาพอแนะนำ ได้เปรียบเหมือนบัวใต้น้ำ ๔. ปทปรมะ ด้อยปัญญาเปรียบเหมือนบัวอยู่ในโคลนตม ปริเริฉทที่ ๖ เสวยวิมุวิมุตติสุขสุ
ปริเริฉทที่ ๖ เสวยวิมุวิมุตติสุขสุ โปรดปัญจวัคคีย์ พระพุทธองค์เสด็จไปที่ป่า ป่ อิสิปตนมฤคทายวัน แขวงเมือง พาราณสี ปัญจวัคคีย์เห็นพระพุทธองค์เสด็จมา จึงทำ กติกากันว่า พวก เราจะไม่ลุกขึ้นต้อนรับแต่จะจัดอาสนะไว้ให้ เมื่อพระองค์เสด็จ มาถึง ทุกคนลืมกติกาที่ตั้งไว้ ต่างคนต่างลุกขึ้นต้อนรับ และเรียกพระพุทธ องค์ด้วยคำ ว่า อาวุโส ทรงตรัสห้าม ๓ ครั้ง ตรัสบอกถึงการที่พระองค์ ได้บรรลุอมตธรรมแล้ว ปัญจวัคคีย์กล่าวคัดค้านอีก ๓ ครั้ง ทรงตรัส เตือนให้ระลึกได้ว่าเคยตรัสเช่นนี้บ้างหรือ ปัญจวัคคีย์ระลึกได้ว่าไม่ เคยตรัสเช่นนี้มาก่อน จึงตั้งใจฟังธรรม
ปริเริฉทที่ ๖ เสวยวิมุวิมุตติสุขสุ ปฐมเทศนา ทรงแสดงธัมมจักกัปปวัตตนสูตร สูตรว่าด้วยการหมุนวงล้อ พระธรรม แก่ปัญจวัคคีย์ วันขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน ๘ (อาสาฬหบูชา) ที่ป่า ป่ อิสิปตนมฤคทายวัน มีเนื้อความโดยย่อว่า ๑. บรรพชิตไม่ควรเสพที่สุด ๒ อย่างคือ ๑. กามสุขัลลิกานุโ นุ ยค การประกอบตนให้พัวพันอยู่ในกาม ๒. อัตตกิลมถานุโ นุ ยค การทรมานตัวเองให้ลำ บาก ๒. ทรงแสดงมัชฌิมาปฏิปทา คือ ทางสายกลางประกอบด้วยมรรคมีองค์ ๘ ๑. สัมมาทิฏฐิ ๒. สัมมาสังกัปปะ ๓. สัมมาวาจา ๔. สัมมากัมมันตะ ๕. สัมมาอาชีวะ ๖. สัมมาวายามะ ๗. สัมมาสติ ๘. สัมมาสมาธิ
ปริเริฉทที่ ๖ เสวยวิมุวิมุตติสุขสุ ๓. ทรงแสดงอริยสัจ ๔ คือ ทุกข์ สมุทัย นิโรธ มรรค เมื่อทรงแสดงปฐมเทศนาจบ ธรรมจักษุ คือดวงตาเห็นธรรมเกิดขึ้นแก่ ท่านโกณฑัญญะว่า “สิ่งใดสิ่งหนึ่งมีความเกิดขึ้นเป็นธรรมดา สิ่งนั้นทั้งหมดล้วน มีความดับสิ้นไปเป็นธรรมดา” เป็นคนแรกที่บรรลุเป็นพระโสดาบัน พระพุทธ องค์ทรงเปล่งวาจาว่า “อัญญาสิ วะตะ โภ โกณฑัญโญ” โกณฑัญญะได้รู้แล้ว หนอ
ปริเริฉทที่ ๖ เสวยวิมุวิมุตติสุขสุ เอหิภิกขุอุปสัมปทา ทรงประทานการบวชแบบเอหิภิกขุอุปสัมปทาให้แก่โกณฑัญญะเป็นคน แรกว่า “เธอจงเป็นภิกษุมาเถิด ธรรมอันเรากล่าวดีแล้ว เธอจงประพฤติ พรหมจรรย์ เพื่อทำ ที่สุดแห่งทุกข์โดยชอบเถิด” เป็นวันที่พระสงฆ์เกิดขึ้นครั้ง แรกในโลก และพระรัตนตรัยเกิดขึ้นครบ ๓ ในวันนี้ หลังจากนั้นทรงประทาน การบวชให้อีก ๔ คนที่เหลือวันละคน ทรงจำ พรรษาแรกที่ป่า ป่ อิสิปตนมฤคทายวัน
ปริเริฉทที่ ๖ เสวยวิมุวิมุตติสุขสุ อนัตตลักขณสูตร ทรงแสดงแก่พระปัญจวัคคีย์สำ เร็จเป็นพระอรหันต์ในโลกพร้อมกันทั้ง ๕ องค์ ในวันแรม ๕ ค่ำ เดือน ๘ มีเนื้อความโดยย่อว่า “รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ เป็นอนัตตา ไม่ใช่ตัวตนบังคับบัญชาไม่ได้ ขันธ์ ๕ ไม่เที่ยง เป็นทุกข์ ไม่ควรยึดมั่นถือมั่นว่านั่นเป็นตัวตนของเรา”
ยสะเป็ป็ป็ป็ น ป็ น ป็ นบุบุบุ บุ ต บุ ต บุ ตรของเศรษฐีฐีฐี ฐี ช ฐี ช ฐี ชาวกรุรุรุ รุ ง รุ ง รุ งพาราณสีสีสี สีสีสี มีมีมี มีปมีมี ราสาท ๓ หลัลัลัลังลัลัเป็ป็ป็ป็ น ป็ น ป็ นที่ที่ที่ ที่ พั ที่ พั ที่ พัพักพัพั๓ ฤดูดูดู ดูดูดู ท่ท่ท่ ท่ า ท่ า ท่ านเห็ห็ห็ ห็ น ห็ น ห็ นอาการต่ต่ต่ ต่ า ต่ า ต่ างๆ ของบริริริริวริริารที่ที่ที่ ที่ กำ ที่ กำ ที่ กำ กำกำกำ ลัลัลัลังลัลันอนหลัลัลัลับลัลั ปรากฏเหมืมืมื มื อ มื อ มื อนซากศพใน ป่ป่ป่ป่ า ป่ า ป่ าช้ช้ช้า ช้ า ช้ า ช้ มีมีมี มี จิ มี จิ มี จิจิตจิจิ ใจเบื่บื่บื่ บื่ อ บื่ อ บื่ อหน่น่น่ น่ า น่ า น่ ายในการครองเรืรืรื รื อ รื อ รื อน จึจึจึ จึ ง จึ ง จึ งเดิดิดิดินดิดิเปล่ล่ล่ ล่ ง ล่ ง ล่ งอุอุอุ อุ ท อุ ท อุ ทานว่ว่ว่ ว่ า ว่ า ว่ า “ที่ที่ที่ ที่ นี่ ที่ นี่ ที่ นี่ นี่ วุ่ นี่ วุ่ นี่ วุ่วุ่นวุ่วุ่ วาย หนอ ที่ที่ที่ ที่ นี่ ที่ นี่ ที่ นี่ นี่ ขั นี่ ขั นี่ ขัขัดขัขัข้ข้ข้ ข้ อ ข้ อ ข้ องหนอ” เดิดิดิดินดิดิออกจากปราสาท ผ่ผ่ผ่ ผ่ า ผ่ า ผ่ านไปทางป่ป่ป่ป่ า ป่ า ป่ าอิอิอิอิสิอิสิอิสิสิปสิสิตน มฤคทายวัวัวัวันวัวั ในเวลา ใกล้ล้ล้ ล้ รุ่ ล้ รุ่ ล้ รุ่รุ่งรุ่รุ่ พระพุพุพุ พุ ท พุ ท พุ ทธองค์ค์ค์ ค์ เ ค์ เ ค์ เสด็ด็ด็ ด็ จ ด็ จ ด็ จจงกรม ทรงได้ด้ด้ ด้ ยิ ด้ ยิ ด้ ยิยินยิยิเสีสีสี สี ย สี ย สี ยง อุอุอุ อุ ท อุ ท อุ ทานของเขาจึจึจึ จึ ง จึ ง จึ งตรัรัรัรัสรัรัว่ว่ว่ ว่ า ว่ า ว่ า “ที่ที่ที่ ที่ นี่ ที่ นี่ ที่ นี่ นี่ไนี่นี่ ม่ม่ม่ ม่ วุ่ ม่ วุ่ ม่ วุ่วุ่นวุ่วุ่ วายหนอ ที่ที่ที่ ที่ นี่ ที่ นี่ ที่ นี่ นี่ไนี่นี่ ม่ม่ม่ ม่ ขั ม่ ขั ม่ ขัขัดขัขัข้ข้ข้ ข้ อ ข้ อ ข้ องหนอ ท่ท่ท่ ท่ า ท่ า ท่ านจงมาที่ที่ที่ ที่ นี่ ที่ นี่ ที่ นี่ นี่นี่นี่ เถิถิถิถิดถิถินั่นั่นั่นั่งนั่นั่ลงเถิถิถิถิดถิถิเราจัจัจัจักจัจัแสดงธรรมแก่ก่ก่ ก่ ท่ ก่ ท่ ก่ ท่ ท่ า ท่ า ท่ าน” ครั้รั้รั้รั้นรั้รั้ ฟัฟัฟัฟังฟัฟัอนุนุนุ นุ ปุ นุ ปุ นุ ปุ ปุ พ ปุ พ ปุ พพิพิพิพิกพิพิถาและสามุมุมุ มุ ก มุ ก มุ ก กักักักังกักัสิสิสิสิกสิสิธรรมจบ ได้ด้ด้ ด้ บ ด้ บ ด้ บรรลุลุลุ ลุ ธ ลุ ธ ลุ ธรรมเป็ป็ป็ป็ น ป็ น ป็ นพระโสดาบับับับันบับั
วาจาที่ที่ที่ ที่ ก ที่ ก ที่ กล่ล่ล่ ล่ า ล่ า ล่ าวแสดงเป็ป็ป็ป็ น ป็ น ป็ นไปตามลำลำลำ ลำลำลำ ดัดัดัดับดัดัมีมีมี มี เ มี เ มี เนื้นื้นื้ นื้ อ นื้ อ นื้ อความโดยย่ย่ย่ ย่ อ ย่ อ ย่ อว่ว่ว่ ว่ า ว่ า ว่ า ๑. ทานกถา กล่ล่ล่ ล่ า ล่ า ล่ าวถึถึถึ ถึ ง ถึ ง ถึ งทาน ๒. สีสีสี สี ล สี ล สี ลกถา กล่ล่ล่ ล่ า ล่ า ล่ าวถึถึถึ ถึ ง ถึ ง ถึ งศีศีศี ศี ล ศี ล ศี ล ๓. สัสัสัสัคสัสัคกถา กล่ล่ล่ ล่ า ล่ า ล่ าวถึถึถึ ถึ ง ถึ ง ถึ งสวรรค์ค์ค์ ค์ค์ค์ ๔. กามาทีทีที ที น ที น ที นวกถา กล่ล่ล่ ล่ า ล่ า ล่ าวถึถึถึ ถึ ง ถึ ง ถึ งโทษแห่ห่ห่ ห่ ง ห่ ง ห่ งกาม ๕. เนกขัขัขัขัมขัขัมานินินินิสันิสันิสัสังสัสัสกถา กล่ล่ล่ ล่ า ล่ า ล่ าวถึถึถึ ถึ ง ถึ ง ถึ งอานินินินิสนินิงส์ส์ส์ ส์ ข ส์ ข ส์ ของการออกจากกาม
บุบุบุ บุ ค บุ ค บุ คคลที่ที่ที่ ที่ เ ที่ เ ที่ เหมาะสมในการฟัฟัฟัฟังฟัฟัธรรมอนุนุนุ นุ ปุ นุ ปุ นุ ปุ ปุ พ ปุ พ ปุ พพิพิพิพิกพิพิถาและอริริริริยริริสัสัสัสัจสัสั๔ ๑. เป็ป็ป็ป็ น ป็ น ป็ นมนุนุนุ นุ ษ นุ ษ นุ ษย์ย์ย์ ย์ย์ย์ ๒. เป็ป็ป็ป็ น ป็ น ป็ นคฤหัหัหัหัสหัหัถ์ถ์ถ์ ถ์ถ์ถ์ ๓. มีมีมี มี อุ มี อุ มี อุ อุ ป อุ ป อุ ปนินินินิสันิสันิสัสัยสัสัแก่ก่ก่ ก่ ก ก่ ก ก่ กล้ล้ล้ ล้ า ล้ า ล้ าควรแก่ก่ก่ ก่ ก ก่ ก ก่ การบรรลุลุลุ ลุ โ ลุ โ ลุ โลกุกุกุ กุ ต กุ ต กุ ตตรธรรมในที่ที่ที่ ที่ นั้ ที่ นั้ ที่ นั้นั้นั้นั้
ตอนเช้ช้ช้า ช้ า ช้ า ช้ เศรษฐีฐีฐี ฐี ผู้ ฐี ผู้ ฐี ผู้ผู้เผู้ผู้ป็ป็ป็ป็ น ป็ น ป็ นบิบิบิบิดบิบิาออกตามหาบุบุบุ บุ ต บุ ต บุ ตร เดิดิดิดินดิดิ ไปทางป่ป่ป่ป่ า ป่ า ป่ าอิอิอิอิสิอิสิอิสิสิปสิสิตนมฤคทายวัวัวัวันวัวัเห็ห็ห็ ห็ น ห็ น ห็ นรองเท้ท้ท้ ท้ า ท้ า ท้ าของบุบุบุ บุ ต บุ ต บุ ตร วางอยู่ยู่ยู่ยู่จึยู่จึยู่จึ จึ ง จึ ง จึ งเดิดิดิดินดิดิเข้ข้ข้ ข้ า ข้ า ข้ าไปได้ด้ด้ ด้ พ ด้ พ ด้ พบ พระพุพุพุ พุ ท พุ ท พุ ทธองค์ค์ค์ ค์ค์ค์ ทรงแสดง อิอิอิอิทอิอิธาภิภิภิภิสัภิสัภิสัสังสัสัขาร คืคืคื คื อ คื อ คื อ การปรุรุรุ รุ ง รุ ง รุ งแต่ต่ต่ ต่ ง ต่ ง ต่ งฤทธิ์ธิ์ธิ์ขึ้ขึ้ธิ์ขึ้ธิ์ธิ์ขึ้ น ขึ้ น ขึ้ นไม่ม่ม่ ม่ใม่ม่ ห้ห้ห้ ห้ บิ ห้ บิ ห้ บิบิดบิบิาเห็ห็ห็ ห็ น ห็ น ห็ น บุบุบุ บุ ต บุ ต บุ ตร ทรงแสดงอนุนุนุ นุ ปุ นุ ปุ นุ ปุ ปุ พ ปุ พ ปุ พพิพิพิพิกพิพิถาและอริริริริยริริสัสัสัสัจสัสั๔ ให้ห้ห้ ห้ฟัห้ฟัห้ฟัฟังฟัฟั เศรษฐีฐีฐี ฐีไฐีฐี ด้ด้ด้ ด้ บ ด้ บ ด้ บรรลุลุลุ ลุ ธ ลุ ธ ลุ ธรรมเป็ป็ป็ป็ น ป็ น ป็ นพระโสดาบับับับันบับั ประกาศตน เป็ป็ป็ป็ น ป็ น ป็ นอุอุอุ อุ บ อุ บ อุ บาสกขอถึถึถึ ถึ ง ถึ ง ถึ งพระรัรัรัรัตรัรันตรัรัรัรัยรัรัเป็ป็ป็ป็ น ป็ น ป็ นสรณะตลอดชีชีชีวิ ชี วิ ชี วิ ชีวิตวิวิ เป็ป็ป็ป็ น ป็ น ป็ นคนแรก เรีรีรี รี ย รี ย รี ยกว่ว่ว่ ว่ า ว่ า ว่ า เตวาจิจิจิจิกจิจิอุอุอุ อุ บ อุ บ อุ บาสก ส่ส่ส่ ส่ ว ส่ ว ส่ วนยสะได้ด้ด้ ด้ด้ด้ บรรลุลุลุ ลุ ธ ลุ ธ ลุ ธรรมเป็ป็ป็ป็ น ป็ น ป็ นพระอรหัหัหัหันหัหัต์ต์ต์ ต์ต์ต์
เมื่มื่มื่ มื่ อ มื่ อ มื่ อเศรษฐีฐีฐี ฐี ก ฐี ก ฐี กลัลัลั ลั บ ลั บ ลั บไปแล้ล้ล้ ล้ ว ล้ ว ล้ วยสะทูทูทู ทู ล ทู ล ทู ลขอ บวช ทรงประทานการบวช ให้ห้ห้ ห้ ด้ ห้ ด้ ห้ ด้ ด้ ว ด้ ว ด้ วยพระ ดำดำดำ ดำดำดำ รัรัรั รั ส รั ส รั สว่ว่ว่ ว่ า ว่ า ว่ า “เธอจงเป็ป็ป็ป็ น ป็ น ป็ นภิภิภิภิกภิภิษุษุษุ ษุษุ ม ษุ มาเถิถิถิถิดถิถิธรรมอัอัอั อั น อั น อั น เรากล่ล่ล่ ล่ า ล่ า ล่ าวดีดีดี ดี แ ดี แ ดี แล้ล้ล้ ล้ ว ล้ ว ล้ ว เธอจงประพฤติติติติติติ พรหมจรรย์ย์ย์ ย์โย์ย์ ดยชอบเถิถิถิถิดถิถิ ” ไม่ม่ม่ ม่ มี ม่ มี ม่ มี มี คำ มี คำ มี คำ คำคำคำ ว่ว่ว่ ว่ า ว่ า ว่ า “เพื่พื่พื่ พื่ อ พื่ อ พื่ อ ทำทำทำ ทำทำทำ ที่ที่ที่ ที่ สุ ที่ สุ ที่ สุ สุ ด สุ ด สุ ดแห่ห่ห่ ห่ ง ห่ ง ห่ งทุทุทุ ทุ ก ทุ ก ทุ กข์ข์ข์ ข์โข์ข์ ดยชอบเถิถิถิถิดถิถิ ” เพราะท่ท่ท่ ท่ า ท่ า ท่ าน ได้ด้ด้ ด้ บ ด้ บ ด้ บรรลุลุลุ ลุ ธ ลุ ธ ลุ ธรรมเป็ป็ป็ป็ น ป็ น ป็ นพระอรหัหัหั หั น หั น หั นต์ต์ต์ ต์ แ ต์ แ ต์ แล้ล้ล้ ล้ ว ล้ ว ล้ ว
เศรษฐีฐีฐี ฐี ทู ฐี ทู ฐี ทู ทู ล ทู ล ทู ลอาราธนาพระพุพุพุ พุ ท พุ ท พุ ทธองค์ค์ค์ ค์ค์ค์ ไปเสวยภัภัภั ภั ต ภั ต ภั ตตาหารที่ที่ที่ ที่ บ้ ที่ บ้ ที่ บ้ บ้ า บ้ า บ้ านมีมีมี มี พ มี พ มี พระยสะติติติติดติติตาม ไปด้ด้ด้ ด้ ว ด้ ว ด้ วย ทรงแสดงอนุนุนุ นุ ปุ นุ ปุ นุ ปุ ปุ พ ปุ พ ปุ พพิพิพิพิกพิพิถาและ อริริริริยริริสัสัสั สั จ สั จ สั จ ๔ แก่ก่ก่ ก่ ม ก่ ม ก่ มารดาและภริริริริยริริาเก่ก่ก่ ก่ า ก่ า ก่ าของพระ ยสะ ครั้รั้รั้ รั้ น รั้ น รั้ นจบพระธรรมเทศนาได้ด้ด้ ด้ บ ด้ บ ด้ บรรลุลุลุ ลุลุลุ ธรรมเป็ป็ป็ป็ น ป็ น ป็ นพระโสดาบับับั บั น บั น บั น ประกาศตนเป็ป็ป็ป็ น ป็ น ป็ น อุอุอุ อุ บ อุ บ อุ บาสิสิสิสิกสิสิาขอถึถึถึ ถึ ง ถึ ง ถึ งพระรัรัรั รั ต รั ต รั ตนตรัรัรั รั ย รั ย รั ยเป็ป็ป็ป็ น ป็ น ป็ นสรณะ ตลอดชีชีชีวิ ชี วิ ชี วิ ชีวิตวิวิเป็ป็ป็ป็ น ป็ น ป็ นคนแรก เรีรีรี รี ย รี ย รี ยกว่ว่ว่ ว่ า ว่ า ว่ า เตวาจิจิจิจิกจิจิ- อุอุอุ อุ บ อุ บ อุ บาสิสิสิสิกสิสิา
บุบุบุ บุ ต บุ ต บุ ตรเศรษฐีฐีฐี ฐี ช ฐี ช ฐี ชาวพาราณสีสีสี สีสีสี ๔ คน คืคืคื คื อ คื อ คื อ วิวิวิวิวิวิ มละ สุสุสุ สุ พ สุ พ สุ พาหุหุหุ หุหุหุ ปุปุปุ ปุ ณ ปุ ณ ปุ ณณชิชิชิชิชิชิควัวัวั วั ม วั ม วั มปติติติติติติและอีอีอี อี ก อี ก อี ก ๕๐ คน ไม่ม่ม่ ม่ปม่ม่ รากฏนาม ทราบข่ข่ข่ ข่ า ข่ า ข่ าวการบวชของพระย สะจึจึจึ จึ ง จึ ง จึ งออกบวชตาม พระพุพุพุ พุ ท พุ ท พุ ทธองค์ค์ค์ ค์ ท ค์ ท ค์ ทรงแสดง อนุนุนุ นุ ปุ นุ ปุ นุ ปุ ปุ พ ปุ พ ปุ พพิพิพิพิกพิพิถาและอริริริริยริริสัสัสั สั จ สั จ สั จ ๔ ให้ห้ห้ ห้ฟัห้ฟัห้ฟัฟั ง ฟั ง ฟั ง ครั้รั้รั้ รั้ น รั้ น รั้ นจบ พระธรรมเทศนาได้ด้ด้ ด้ บ ด้ บ ด้ บรรลุลุลุ ลุ ธ ลุ ธ ลุ ธรรมเป็ป็ป็ป็ น ป็ น ป็ น พระ โสดาบับับั บั น บั น บั น กราบทูทูทู ทู ล ทู ล ทู ลขอบรรพชาอุอุอุ อุ ป อุ ป อุ ปสมบท ต่ต่ต่ ต่ อ ต่ อ ต่ อ มาได้ด้ด้ ด้ บ ด้ บ ด้ บรรลุลุลุ ลุ ธ ลุ ธ ลุ ธรรมเป็ป็ป็ป็ น ป็ น ป็ นพระอรหัหัหั หั น หั น หั นต์ต์ต์ ต์ต์ต์
พพพรรระะะธธธรรรรรรมมมทูทูทู ทูตทูตทูตรุ่รุ่รุ่รุ่นรุ่นรุ่นแแแรรรกกก มีมีมี มี พ มี พ มี พรรระะะอออรรรหัหัหั หั น หั น หั นต์ต์ต์ ต์ต์ต์ เเเกิกิกิ กิ ด กิ ด กิ ดขึ้ขึ้ขึ้ ขึ้ น ขึ้ น ขึ้ นแแแล้ล้ล้ ล้ ว ล้ ว ล้ วใใในนนโโโลลลกกก ๖๖๖๑๑๑ ออองงงค์ค์ค์ ค์ค์ค์ คืคืคื คื อ คื อ คื อ ๑. พระสัสัสั สัสั ม สั มมาสัสัสั สัสั ม สั มพุพุพุ พุพุ ท พุ ทธเจ้จ้จ้ จ้จ้ า จ้ า ๒. พระปัปัปัปัปั ญ ปั ญจวัวัวัคคีคีคี คีคี ย์ คี ย์ย์ ย์ย์ย์ มีมีมี มีมี พ มี พระอัอัอั อัอั ญ อั ญญา โกณฑัฑัฑั ฑัฑั ญ ฑั ญญะ พระวัวัวัปปะ พระภัภัภั ภัภั ท ภั ททิทิทิทิทิยทิะ พระ มหานามะ พระอัอัอั อัอั ส อั สสชิชิชิชิชิชิ ๓. พระยสะ พระวิวิวิมวิวิวิละ พระสุสุสุ สุสุ พ สุ พาหุหุหุ หุหุหุ พระปุปุปุ ปุปุ ณ ปุ ณณชิชิชิชิชิชิพระควัวัวัมปติติติติติติ ๔. เพื่พื่พื่ พื่พื่ อ พื่ อนพระยสะอีอีอี อีอี ก อี ก ๕๐ องค์ค์ค์ ค์ค์ค์ พระพุพุพุ พุพุ ท พุ ทธองค์ค์ค์ ค์ค์ ท ค์ ทรงตรัรัรัรัรัสรัเรีรีรียรีรีรีกพระสาวก ๖๐ องค์ค์ค์ ค์ค์ค์ มาประชุชุชุ ชุชุ ม ชุ มพร้ร้ร้ ร้ร้ อ ร้ อมกักักักักันกัทรงให้ห้ห้ ห้ห้ห้ โอวาทส่ส่ส่ส่ส่งส่ ไปเผยแผ่ผ่ผ่ผ่ผ่พผ่ระศาสนา เพื่พื่พื่พื่พื่อพื่ประโยชน์น์น์ น์น์ สุ น์ สุสุ สุสุ ข สุ ข แก่ก่ก่ก่ก่ทก่วยเทพและมนุนุนุ นุนุ ษ นุ ษย์ย์ย์ ย์ย์ ทั้ ย์ ทั้ทั้ทั้ทั้งทั้หลาย แม้ม้ม้ ม้ม้ม้ พระองค์ค์ค์ ค์ค์ เ ค์ เองก็ก็ก็ ก็ก็ เ ก็ เสด็ด็ด็ ด็ด็ จ ด็ จไปที่ที่ที่ที่ที่ตำที่ตำตำตำตำตำบลอุอุอุ อุอุ รุ อุ รุรุ รุรุรุ เวลาเสนานินินินินิคนิม เพื่พื่พื่พื่พื่อพื่แสดงธรรมโปรดชฏิฏิฏิฏิฏิลฏิ๓ พี่พี่พี่พี่พี่น้พี่น้น้ น้น้ อ น้ อง
บวชด้ด้ด้ ด้ ว ด้ ว ด้ วยไตรสรณคมน์น์น์ น์น์น์ ๑. ให้ห้ห้ ห้ห้ปห้ ลงผมและหนวด ๒. ให้ห้ห้ ห้ห้ ค ห้ ครองผ้ผ้ผ้ ผ้ผ้ า ผ้ ากาสาวะ ๓. ให้ห้ห้ ห้ห้ ก ห้ กราบพระภิภิภิภิภิกภิษุษุษุ ษุษุษุ ทั้ทั้ทั้ ทั้ทั้ ง ทั้ งหลายแล้ล้ล้ ล้ล้ ว ล้ วว่ ว่ ว่าตาม ๓ ครั้รั้รั้ รั้รั้ ง รั้ งดัดัดั ดัดั ง ดั งนี้นี้นี้ นี้นี้ ข้ นี้ ข้ข้ ข้ข้ า ข้ าพเจ้จ้จ้ จ้จ้ า จ้ าขอถึถึถึ ถึถึ ง ถึ งพระพุพุพุ พุพุ ท พุ ทธ พระธรรมและพระ สงฆ์ฆ์ฆ์ ฆ์ฆ์ฆ์ว่ ว่ ว่าเป็ป็ป็ป็ป็ น ป็ นสรณะตลอดชีชีชี ชีชี วิ ชี วิวิตวิวิวิ เมื่มื่มื่ มื่มื่ อ มื่ อพระสาวกไปเผยแผ่ผ่ผ่ ผ่ผ่ พ ผ่ พระศาสนา มีมีมี มีมีมี กุกุกุ กุกุ ล กุ ลบุบุบุ บุบุ ต บุ ตรศรัรัรั รัรั ท รั ทธาต้ต้ต้ ต้ต้ อ ต้ อง การบวชเป็ป็ป็ป็ป็ น ป็ นจำจำจำจำจำจำนวนมาก ทรงอนุนุนุ นุนุญนุ าตให้ห้ห้ ห้ห้ พ ห้ พระสาวกบวชกุกุกุ กุกุ ล กุ ลบุบุบุ บุบุ ต บุ ตรได้ด้ด้ ด้ด้ เ ด้ เอง โดยปฏิฏิฏิฏิฏิบัฏิบับั บับั ติ บั ติติติติอติย่ย่ย่ ย่ย่ า ย่ างนี้นี้นี้ นี้นี้นี้ ตั้ตั้ตั้ ตั้ตั้ ง ตั้ งแต่ต่ต่ ต่ต่ นั้ ต่ นั้นั้ นั้นั้ น นั้ นมาการบวชมีมีมี มีมีมี๒ วิวิวิธีธีธีวิวิวิธีธีธี คืคืคื คืคื อ คื อ ๑. เอหิหิหิหิหิภิหิภิภิภิภิกภิขุขุขุ ขุขุ อุ ขุ อุอุ อุอุ ป อุ ปสัสัสั สัสั ม สั มปทา พระพุพุพุ พุพุ ท พุ ทธองค์ค์ค์ ค์ค์ ท ค์ ทรงบวชให้ห้ห้ ห้ห้ห้ ๒. ติติติติติสติรณคมนูนูนู นูนู ป นู ปสัสัสั สัสั ม สั มปทา พระสาวกบวชให้ห้ห้ ห้ห้ห้
ภัภัภั ภั ท ภั ท ภั ททวัวัวั วั ค วั ค วั คคีคีคี คี ย์ คี ย์ คี ย์ ย์ย์ย์ ๓๐ พระพุพุพุ พุพุ ท พุ ทธองค์ค์ค์ ค์ค์ เ ค์ เสด็ด็ด็ ด็ด็ จ ด็ จไปตำตำตำตำตำตำบล อุอุอุ อุอุ รุ อุ รุรุ รุรุรุ เวลาเสนานินินิ นินิ ค นิ คม ระหว่ ว่ ว่างทางทรง พัพัพั พัพั ก พั กที่ที่ที่ ที่ที่ไที่ ร่ร่ร่ ร่ร่ฝ้ร่ฝ้ฝ้ฝ้ฝ้ า ฝ้ าย พบภัภัภั ภัภั ท ภั ททวัวัวัคคีคีคี คีคี ย์ คี ย์ย์ ย์ย์ย์ ๓๐ คน เที่ที่ที่ ที่ที่ ย ที่ ยวหาผู้ผู้ผู้ผู้ผู้หผู้ ญิญิญิ ญิญิ ง ญิ งโสเภณีณีณี ณีณี ที่ ณี ที่ที่ ที่ที่ ข ที่ ขโมย เครื่รื่รื่ รื่รื่ อ รื่ อ รื่รื่รื่ งประดัดัดั ดัดั บ ดั บแล้ล้ล้ ล้ล้ ว ล้ วหนีนีนี นีนีไนีป ทรงแสดง อนุนุนุ นุนุ ปุ นุ ปุปุ ปุปุ พ ปุ พพิพิพิ พิพิ ก พิ กถา และอริริริย ริริริ สัสัสั สัสั จ สั จ ๔ ให้ห้ห้ ห้ห้ฟัห้ฟัฟัฟัฟั ง ฟั ง ได้ด้ด้ ด้ด้ บ ด้ บรรลุลุลุ ลุลุ ธ ลุ ธรรมเป็ป็ป็ป็ป็ น ป็ นพระโสดาบับับั บับั น บั นบ้บ้บ้ บ้บ้ า บ้ าง พระสกทาคามีมีมี มีมี บ้ มี บ้บ้ บ้บ้ า บ้ าง และพระ อนาคามีมีมี มีมี บ้ มี บ้บ้ บ้บ้ า บ้ างแล้ล้ล้ ล้ล้ ว ล้ วทูทูทู ทูทู ล ทู ลขอบวช ทรงส่ส่ส่ ส่ส่ ง ส่ ง ไปเผยแผ่ผ่ผ่ ผ่ผ่ พ ผ่ พระศาสนา ที่ที่ที่ ที่ที่ เ ที่ เมืมืมื มืมื อ มื องปาวา
โปรดชฎิฎิฎิ ฎิ ล ฎิ ล ฎิ ล ๓ พี่พี่พี่น้ พี่ น้ พี่ น้ พี่ อ น้ อ น้ อ น้ ง ชฎิฎิฎิ ฎิฎิ ล ฎิ ล ๓ พี่พี่พี่ พี่พี่ น้ พี่ น้น้ น้น้ อ น้ องเป็ป็ป็ป็ป็ น ป็ นนันันั นันั ก นั กบวชบูบูบู บูบู ช บู ชาไฟ สร้ร้ร้ ร้ร้ า ร้ างอาศรมอยู่ยู่ยู่ยู่ยู่ที่ยู่ที่ที่ ที่ที่ ริ ที่ ริริม ริริริฝั่ฝั่ฝั่ ฝั่ฝั่ฝั่ ฝั่ฝั่ ง ฝั่ งแม่ม่ม่ ม่ม่ น้ำ ม่ น้ำน้ำน้ำน้ำน้ำเนรัรัรั รัรั ญ รั ญชรา ตำตำตำตำตำตำบลอุอุอุ อุอุ รุ อุ รุรุ รุรุรุ เวลาเสนานินินิ นินิ ค นิ คม แต่ต่ต่ ต่ต่ ล ต่ ละคนมีมีมี มีมีมี บริริริว ริริริ ารดัดัดั ดัดั ง ดั งต่ต่ต่ ต่ต่ อ ต่ อไปนี้นี้นี้ นี้นี้นี้ ๑. อุอุอุ อุอุ รุ อุ รุรุ รุรุรุ เวลกักักั กักั ส กั สสปะ มีมีมี มีมี บ มี บริริริว ริริริ าร ๕๐๐ คน ๒. นทีทีที ทีที กั ที กักั กักั ส กั สสปะ มีมีมี มีมี บ มี บริริริว ริริริ าร ๓๐๐ คน ๓. คยากักักั กักั ส กั สสปะ มีมีมี มีมี บ มี บริริริว ริริริ าร ๒๐๐ คน
โปรดชฎิฎิฎิ ฎิ ล ฎิ ล ฎิ ล ๓ พี่พี่พี่น้ พี่ น้ พี่ น้ พี่ อ น้ อ น้ อ น้ ง พระพุพุพุ พุพุ ท พุ ทธองค์ค์ค์ ค์ค์ ท ค์ ทรงแสดงปาฏิฏิฏิฏิฏิหฏิาริริริย์ย์ย์ริริริย์ย์ ท ย์ ทรมานอุอุอุ อุอุ รุ อุ รุรุ รุรุรุ เวลกักักักักัสกัสปะให้ห้ห้ ห้ห้ เ ห้ เห็ห็ห็ ห็ห็ น ห็ นว่ ว่ ว่า ลัลัลัลัลัทลัธิธิธิธิธิธิ ของตนไม่ม่ม่ม่ม่มีม่มีมีมีมีแมีก่ก่ก่ก่ก่นก่สารสาระ และให้ห้ห้ ห้ห้ เ ห้ เกิกิกิกิกิดกิความสัสัสัสัสังสัเวชสลดใจจนคลายทิทิทิทิทิฏทิฐิฐิฐิฐิฐิมฐิานะ ได้ด้ด้ ด้ด้ด้ จึจึจึ จึจึ ง จึ งทูทูทู ทูทู ล ทู ลขอบวชพร้ร้ร้ ร้ร้ อ ร้ อมทั้ทั้ทั้ทั้ทั้งทั้บริริริวริริริาร น้น้น้ น้น้ อ น้ องชายสองคนพร้ร้ร้ ร้ร้ อ ร้ อมทั้ทั้ทั้ทั้ทั้งทั้บริริริวริริริารเห็ห็ห็ ห็ห็ น ห็ นบริริริขริริริาร ของพี่พี่พี่พี่พี่ชพี่ายลอยมาคิคิคิคิคิดคิว่ว่ว่ว่ว่าว่มีมีมีมีมีอัมีอัอัอัอันอัตรายเกิกิกิกิกิดกิแก่ก่ก่ก่ก่พี่ก่พี่พี่พี่พี่ชพี่าย พาบริริริวริริริารมาสำสำสำสำสำสำนันันันันักนัของพี่พี่พี่พี่พี่ชพี่าย เห็ห็ห็ ห็ห็ น ห็ นพี่พี่พี่พี่พี่ชพี่ายบวชเป็ป็ป็ป็ป็ น ป็ นภิภิภิภิภิกภิษุษุษุ ษุษุษุ ถามจนได้ด้ด้ ด้ด้ ค ด้ ความว่ ว่ ว่า พรหมจรรย์ย์ย์ ย์ย์ นี้ ย์ นี้นี้นี้นี้เนี้ป็ป็ป็ป็ป็ น ป็ นของประเสริริริฐริริริจึจึจึ จึจึ ง จึ ง บวชตาม ทรงประทัทัทัทัทับทัอยู่ยู่ยู่ยู่ยู่ที่ยู่ที่ที่ที่ที่ตำที่ตำตำตำตำตำบลอุอุอุ อุอุ รุ อุ รุรุ รุรุรุ เวลาเสนานินินินินิคนิมพอสมควรแล้ล้ล้ ล้ล้ ว ล้ ว พร้ร้ร้ ร้ร้ อ ร้ อมด้ด้ด้ ด้ด้ ว ด้ วย ภิภิภิภิภิกภิษุษุษุ ษุษุษุ ๑,๐๐๓ รูรูรู รูรูรู ป เสด็ด็ด็ ด็ด็ จ ด็ จไปที่ที่ที่ที่ที่ริที่ริริมริริริฝั่ฝั่ฝั่ฝั่ฝั่ฝั่ฝั่ฝั่งฝั่แม่ม่ม่ม่ม่น้ำม่น้ำน้ำน้ำน้ำน้ำคยา ตำตำตำตำตำตำบล คยาสีสีสีสีสีลสีะ กรุรุรุ รุรุรุ งราชคฤห์ห์ห์ ห์ห์ห์ ทรง แสดง อาทิทิทิทิทิตทิตปริริริยริริริายสูสูสู สูสู ต สู ตรว่ ว่ ว่า “อายตนะภายใน ๖ อายตนะภายนอก ๖ เป็ป็ป็ป็ป็ น ป็ นของ ร้ร้ร้ ร้ร้ อ ร้ อน ร้ร้ร้ ร้ร้ อ ร้ อนเพราะถูถูถู ถูถู ก ถู กไฟ คืคืคืคืคือคืราคะ โทสะ โมหะ และเพลิลิลิลิลิงลิทุทุทุ ทุทุ ก ทุ กข์ข์ข์ ข์ข์ คื ข์ คืคืคืคือคืชาติติติติติติชรา มรณะเป็ป็ป็ป็ป็ น ป็ นต้ต้ต้ ต้ต้ น ต้ น เผาไหม้ม้ม้ ม้ม้”ม้ เมื่มื่มื่มื่มื่อมื่แสดงธรรมจบทั้ทั้ทั้ทั้ทั้งทั้หมดได้ด้ด้ ด้ด้ บ ด้ บรรลุลุลุ ลุลุ ธ ลุ ธรรมเป็ป็ป็ป็ป็ น ป็ นพระ อรหัหัหัหัหันหัต์ต์ต์ ต์ต์ อ ต์ อนุนุนุ นุนุ ปุ นุ ปุปุ ปุปุ พ ปุ พพิพิพิพิพิกพิถาและอริริริยริริริสัสัสัสัสัจสั
โปรดชฎิฎิฎิ ฎิ ล ฎิ ล ฎิ ล ๓ พี่พี่พี่น้ พี่ น้ พี่ น้ พี่ อ น้ อ น้ อ น้ ง นันันั นันั บ นั บตั้ตั้ตั้ ตั้ตั้ ง ตั้ งแต่ต่ต่ต่ต่ต่รัรัรั รัรั ส รั สรู้รู้รู้ รู้รู้ รู้ รู้ รู้ จ รู้ จนถึถึถึ ถึถึ ง ถึ งได้ด้ด้ ด้ด้ พ ด้ พระอัอัอั อัอั ค อั ครสาวกทรงแสดงอนุนุนุ นุนุ ปุ นุ ปุปุ ปุปุ พ ปุ พพิพิพิพิพิกพิถา และ อริริริยริริริสัสัสั สัสั จ สั จ ๗ ครั้รั้รั้ รั้รั้ ง รั้ ง ๑. ทรงแสดงแก่ก่ก่ก่ก่ยก่สกุกุกุ กุกุ ล กุ ลบุบุบุ บุบุ ต บุ ตร สำสำสำสำสำสำเร็ร็ร็ ร็ร็ จ ร็ จเป็ป็ป็ป็ป็ น ป็ นพระโสดาบับับั บับั น บั น ๒. ทรงแสดงแก่ก่ก่ก่ก่พ่ก่พ่พ่พ่พ่อพ่ยสกุกุกุ กุกุ ล กุ ลบุบุบุ บุบุ ต บุ ตร สำสำสำสำสำสำเร็ร็ร็ ร็ร็ จ ร็ จเป็ป็ป็ป็ป็ น ป็ นพระโสดาบับับั บับั น บั นยสกุกุกุ กุกุ ล กุ ลบุบุบุ บุบุ ต บุ ตรสำสำสำสำสำสำเร็ร็ร็ ร็ร็ จ ร็ จ เป็ป็ป็ป็ป็ น ป็ นพระอรหัหัหั หัหั น หั นต์ต์ต์ ต์ต์ต์ ๓. ทรงแสดงแก่ก่ก่ก่ก่แก่ม่ม่ม่ม่ม่แม่ละภรรยาเก่ก่ก่ก่ก่าก่ของพระยสะ สำสำสำสำสำสำเร็ร็ร็ ร็ร็ จ ร็ จเป็ป็ป็ป็ป็ น ป็ น พระโสดาบับับั บับั น บั น ๔. ทรงแสดงแก่ก่ก่ก่ก่เก่พื่พื่พื่พื่พื่อพื่นของพระยสะ ๔ คนคืคืคืคืคือคืวิวิวิมวิวิวิละ สุสุสุ สุสุ พ สุ พาหุหุหุ หุหุหุ ปุปุปุ ปุปุ ณ ปุ ณณชิชิชิชิชิชิและ ควัวัวัมปติติติติติติสำสำสำสำสำสำเร็ร็ร็ ร็ร็ จ ร็ จเป็ป็ป็ป็ป็ น ป็ นพระโสดาบับับั บับั น บั น ๕. ทรงแสดงแก่ก่ก่ก่ก่เก่พื่พื่พื่พื่พื่อพื่นพระยสะ ๕๐ คน ชาวชนบทสำสำสำสำสำสำเร็ร็ร็ ร็ร็ จ ร็ จเป็ป็ป็ป็ป็ น ป็ น พระโสดาบับับั บับั น บั น ๖. ทรงแสดงแก่ก่ก่ก่ก่ภัก่ภัภั ภัภั ท ภั ททวัวัวัคคีคีคีคีคีย์คีย์ย์ ย์ย์ย์ ๓๐ คน ที่ที่ที่ที่ที่ไที่ร่ร่ร่ร่ร่ฝ้ร่ฝ้ฝ้ฝ้ฝ้ า ฝ้ าย บรรลุลุลุ ลุลุ ธ ลุ ธรรมสูสูสู สูสู ง สู ง สุสุสุ สุสุ ด สุ ดเป็ป็ป็ป็ป็ น ป็ นพระ อานาคามีมีมีมีมีมีและต่ำต่ำต่ำต่ำต่ำต่ำสุสุสุ สุสุ ด สุ ดเป็ป็ป็ป็ป็ น ป็ นพระโสดาบับับั บับั น บั น ๗. ทรงแสดงแก่ก่ก่ก่ก่พก่ระเจ้จ้จ้ จ้จ้ า จ้ าพิพิพิพิพิมพิพิพิพิพิพิสพิารและบริริริวริริริาร ๑๒ นหุหุหุ หุหุ ต หุ ต ที่ที่ที่ที่ที่สที่วน ลัลัลั ลัลั ฏ ลั ฏฐิฐิฐิฐิฐิวัฐิวัวั วัวั น วั น