0
วิทยาลัยเทคโนโลยชี ลบุรี
ภาคเรียนท่ี _ ปีการศึกษา 256_
เอกสารการสอนและประเมนิ ผลตามสภาพจรงิ
วิชางานเช่อื มและโลหะแผ่นเบื้องต้น
รหัส 20100-1004 จำนวน 2 หนว่ ยกิต
ช่ือ-สกลุ ..............................................................................................
ระดบั ....................... รหสั ประจำตวั .............................. เลขที.่ ..........
หมายเลขโทรศพั ท์นักศึกษา .................................................................
ครผู สู้ อน ..............................................................................................
1
คำนำ
เอกสารการสอนและประเมินผลตามสภาพจรงิ รายวิชา งานเชื่อมและโลหะแผ่นเบ้ืองตน้ รหัสวชิ า
2100-1004 เปน็ เอกสารใชส้ ำหรับการเรียนการสอนภาคปฏบิ ตั งิ านของนักเรยี น นักศกึ ษา เพื่อให้มีสมรรถนะ
หลังจากปฏิบัตงิ านตามหวั ข้องานท่กี ำหนด นักเรยี น นักศึกษา จะต้องบันทึกผลการปฏิบัตงิ าน เทคนิคสำคัญ
และเทคนิคเฉพาะลงในเอกสารเล่มน้ี โดยมีครผู ูส้ อนเปน็ ผู้ประเมนิ ผลการปฏิบัติงานน้นั ๆ
เอกสารเล่มน้ี ครผู สู้ อนจดั เก็บและบนั ทึก ตรวจสอบความสมบูรณแ์ ละประเมนิ ผลในการปฏิบัติงาน
ทกุ ครั้งตามท่ีกำหนด
คณะชา่ งอตุ สาหกรรม
2
รหัสวชิ า 20100-1004 ชื่อวชิ า งานเช่อื มและโหะแผ่นเบ้ืองตน้ จำนวน 2 หน่วยกติ
จดุ ประสงคร์ ายวิชา
1. เพ่อื ใหร้ ู้และเขา้ ใจเก่ียวกบั หลกั การ กระบวนการเชื่อมแกส๊ การเช่อื มไฟฟา้ และงานโลหะแผน่
2. เพ่ือใหม้ ีทักษะเกย่ี วกับการปฏิบตั งิ านเช่อื มแก๊ส เชอ่ื มไฟฟา้ และการใช้เคร่ืองมือ อุปกรณใ์ นงานเช่อื ม
3. เพอ่ื ใหม้ ีทักษะเก่ียวกับการปฏิบัติงานข้ึนรูปโลหะแผ่น รปู ทรงเรขาคณิตและใช้เครื่องมือ อปุ กรณ์ โลหะแผน่
4. เพอื่ ใหม้ ีเจตคติและกจิ นสิ ยั ท่ีดใี นการทางานดว้ ยความละเอียดรอบคอบ ปลอดภยั เปน็ ระเบียบ สะอาด
ตรงตอ่ เวลามีความซ่ือสัตย์ รับผิดชอบ และรักษาสภาพแวดล้อม
คำอธิบายรายวชิ า
ศึกษาและปฏิบตั เิ ก่ียวกับหลักการเบ้ืองตน้ ของกระบวนการเชอ่ื มและโลหะแผ่น หลกั ความปลอดภัยใน
การปฏบิ ัตงิ าน การเลอื กใช้วัสดุ เคร่ืองและอปุ กรณง์ านเช่ือม ทา่ เชอื่ ม รอยต่อท่ใี ชใ้ นงานเช่ือมและการแล่น
ประสาน การประกอบตดิ ต้ังเครือ่ งมืออุปกรณ์งานเช่อื มแก๊ส การแล่นประสาน (Brazing) และเชือ่ มไฟฟ้า การ
เริม่ ตน้ อาร์ก การเช่อื มเดินแนว ต่อมุม ตอ่ ตวั ที เครื่องจักรและเครื่องมือ ทใ่ี ช้ในงานโลหะแผน่ การเขยี นแบบ
แผน่ คลี่ การถ่ายแบบ การเข้าขอบ การทาตะเขบ็ การยำ้ หมุด การบัดกรี (Soldering) การขึน้ รปู ดว้ ยการพับ
ดดั มว้ นเคาะ และประกอบช้ินงาน
มำตรฐำนรำยวชิ ำ
1. แสดงความรู้ หลกั การกระบวนการเช่อื มแกส๊ และการเชื่อมไฟฟ้า
2. เช่ือมแล่นประสานและตดั แผน่ เหล็กกล้าคาร์บอนดว้ ยแก๊ส
3. เชอ่ื มอารก์ ลวดเชอ่ื มหุ้มฟลกั ซ์แผ่นเหลก็ กล้าคารบ์ อน
4. เขยี นแบบแผน่ คลลี่ งแผ่นงานตามแบบ
3
งานที่จะต้องปฏิบตั ิ
1 งานเช่ือมแกส๊
1.1 งานปรบั เปลวไฟเชื่อมแกส๊
1.2 งานเชือ่ มเดินแนวทา่ ราบไมเ่ ติมลวด
1.3 งานเชื่อมมุมไม่เตมิ ลวด
1.4 งานเชื่อมเดินแนวทา่ ราบเตมิ ลวดเชอ่ื ม
1.5 งานเช่ือมเดินแนวต่อเกยเตมิ ลวดเช่อื ม
1.6 งานเชอ่ื มเดนิ แนวต่อชนเติมลวดเชอื่ ม
1.7 งานเชอ่ื มเดนิ แนวต่อตวั ทีเติมลวดเชอ่ื ม
1.8 งานการแลน่ ประสานตอ่ ชนเติมลวดเชอ่ื ม
2 งานเช่ือมไฟฟา้
2.1งานเชอ่ื มเริ่มตน้ การอารก์
2.2งานเช่อื มเดนิ แนวทา่ ราบ
2.3งานเชอ่ื มทับแนวท่าราบ
2.4งานเชื่อมต่อชนท่าราบ
2.5งานเชอื่ มต่อเกยทา่ ราบ
2.6งานเช่อื มต่อตวั ทีท่าราบ
3 งานเชอ่ื ม TIG/MIG
3.1งานเชอ่ื มแผ่นสแตนเลส ด้วย TIG
3.2งานเช่อื มทสิ่ แตนเลส ดว้ ย TIG
3.3งานเชอ่ื มแผน่ อลูมเิ นยี ม ด้วย MIG
3.4 งานเชื่อมท่ออลมู ิเนยี มด้วย MIG
4
เนื้อหำใบควำมรู้ ใบงำนที่ 1
ชื่องำน : งานปรบั เปลวไฟเช่อื มแกส๊
เคร่อื งมือและอุปกรณท์ จ่ี ำเป็ นใช้กบั งำนเช่ือมแก๊ส
1. อปุ กรณเ์ พ่อื ความปลอดภยั ส่วนบคุ คล ( Personal Safety Equipment )
2. ท่อบรรจแุ ก๊สออกซเิ จน ( Oxygen Cylinder )
3. ทอ่ บรรจแุ ก๊สอะเซทลิ นี ( Acetylene Cylinder )
4. เครื่องควบคมุ ความดนั แก๊สออกซเิ จนและอะเซทลิ นี (Oxygen and Acetylene Regulator )
5. หวั เช่ือมแก๊ส ( Welding Torch )
6. สายยางเช่ือมแก๊สและขอ้ ต่อ ( Hose and Connection)
7. อปุ กรณจ์ ดุ ไฟ (( Friction Lighter )
8. อปุ กรณท์ าความสะอาดหวั ทพิ เช่อื ม ( Tip Cleaner )
1. แวน่ ตำเชอ่ื มแก๊ส ( Welding Goggles )
การใชแ้ วน่ ตาเช่ือมแก๊สเพ่อื ป้องกนั อนั ตรายจากสะเกด็ ไฟ
ความรอ้ นและแสงจา้ จากเปลวไฟแก๊สส่วนประกอบของ
แวน่ ตาเช่ือมแก๊สตวั โครงจะทาดว้ ยพลาสตกิ ท่ที นตอ่
ความ-รอ้ น มีสายรดั อยตู่ ดิ กบั ตวั โครง ตวั โครงจะมี
อยู่ 2 แบบ คอื แบบคมู่ ีลกั ษณะเป็นรูปรา่ งทรงกลม
ส่วนอกี แบบจะมีลกั ษณะเป็นรูป ส่เี หล่ียมผนื ผา้ ความ
เขม้ ของเลนสท์ ่นี ิยมใชเ้ ช่ือมแก๊ส คอื เบอร์ 4 – เบอร์ 6
ตามมาตรฐาน AWS F 2.2 ( American Welding Society )
แว่นตาเช่ือมแก๊ส
2. ท่อบรรจแุ กส๊ ออกซิเจน ( Oxygen Cylinder )
ทอ่ บรรจแุ ก๊สออกซเิ จนมีลกั ษณะทรงกระบอกทาจาก
เหลก็ กลา้ แมงกานีส ( Manganese Steel ) เป็นท่อท่ี
ไม่มตี ะเขบ็ หรือผา่ นการเช่ือม มีความหนาของทอ่ ไม่
นอ้ ยกวา่ 9 มลิ ลเิ มตร สญั ลกั ษณส์ ีท่ตี วั ท่อจะทาดว้ ย
สเี ขียวหรือสดี า
ทอ่ บรรจแุ ก๊สออกซิเจน
5
ทอ่ บรรจแุ ก๊สอะเซทิลีน 3. บรรจุแก๊สอะเซทลิ นี ( Acetylene Cylinder )
เครื่องควบคมุ ความดนั แก๊สออกซเิ จน ทอ่ บรรจแุ ก๊สอะเซทลิ นี มขี นาดและรูปรา่ งตา่ งกนั
เน่อื งจากทอ่ บรรจแุ ก๊สอะเซทลิ ีนบรรจดุ ว้ ยความดนั ตา่
กวา่ ท่อบรรจแุ ก๊สออกซเิ จนมาก ดงั นนั้ ความหนาท่อ
บรรจแุ ก๊สอะเซทิ-ลนิ จงึ นอ้ ยกว่าท่อบรรจแุ ก๊สออกซเิ จน
สญั ลกั ษณส์ ที ่ตี วั ท่อจะทาดว้ ยสนี า้ ตาล
4. เครือ่ งควบคมุ ควำมดนั แกส๊ ออกซิเจนและแกส๊ อะเซทลิ นี
( Oxygen Regulator and Acetylene Regulator )
เป็นอปุ กรณท์ ีใชป้ รบั และควบคมุ ความดนั ใหค้ งท่แี ละ
เหมาะสมกบั การนาไปใชเ้ ช่ือมแก๊สประ-กอบดว้ ยเกจ
หน่วยวดั ความดนั ท่ใี ชส้ าหรบั เครื่องควบคมุ ความดนั แก๊ส
ออกซิเจนท่ใี ชก้ นั มี 2 สเกล คอื ระบบองั กฤษหนว่ ยท่ี
เป็นปอนดต์ อ่ ตารางนวิ้ และระบบเมตรกิ หน่วยเป็น
กิโลกรมั ตอ่ ตารางเซนติเมตร และอีกแบบหนง่ึ คือหนว่ ย
ท่เี ป็นปอนดต์ อ่ ตารางนวิ้ และระบบเอสไอ ( SI Unit ) ท่ี
เป็นบาร์ ( Bar ) ใชส้ ญั ลกั ษณส์ เี ขยี ว เคร่ืองควบคมุ
ความดนั แก๊สอะเซทิลนี มีหนว่ ยวดั เหมือนกบั เคร่อื ง
ควบคมุ ความดนั แก๊สออกซเิ จนทง้ั สอง แบบ แตใ่ ชส้ ญั ลกั ษณส์ แี ดง
เครอ่ื งควบคมุ ความดนั แก๊สอะเชทีลีน
6
5. หัวเชื่อมแกส๊ ( Welding Torch )
หวั เช่ือมแก๊สเป็นอปุ กรณท์ ่สี าคญั ในงานเช่ือมแก๊สท่ี
เป็นทางผ่านของแก๊สออกซิเจนและแก๊สอะเซทลิ ีน
หวั เช่อื มแกส๊ ( Torch Body ) มลี กั ษณะเป็นทรงกระบอก ท่ดี า้ นล่างจะมี
เกลยี วท่ตี ่อกบั สายยางเช่ือมแก๊ส โดยท่เี กลียวจะมวี าลว์ เปิดปิดทางเดนิ ของ
แก๊สออกซเิ จนและแกอะเซทลิ ีน
- วำลว์ ควบคมุ กำรไหล (Control Valve )
ในตวั หวั เช่ือมแก๊สจะมวี าลว์ ควบคมุ การไหลอยู่ 2 ตวั คอื ตวั หนง่ึ ใชก้ บั แก๊ส
อะเซทลิ ีนซ่งึ จะมีอกั ษร F ตดิ ท่วี าลว์ และใชส้ ญั ลกั ษณส์ ีแดงเกลยี วท่ตี ่อเขา้ เป็น
เกลียวซา้ ย ส่วนอกี ตวั ใชก้ บั แก๊สออกซเิ จนซง่ึ จะมอี กั ษร O ติด ท่วี าลว์ และใช้
สญั ลกั ษณส์ ีเขียวหรือสีฟ้าเกลียวทต่ี ่อเขา้ เป็นเกลยี วขวา
- หอ้ งผสมแกส๊ ( Mixing Chamber ) เป็น ส่วนท่แี ก๊สออกซิเจนและแก๊ส
อะเซทิลีนเขา้ มาผสมกนั
6. สำยยำงเชอื่ มแก๊สและข้อตอ่ ( Hose and Connection )
สายยางเชอ่ื มแก๊ส เป็นอปุ กรณส์ าหรบั นาสง่ แก๊สที ออกมาจากเครือ่ ง
ควบคมุ ความดนั แก๊สไปยงั หวั เช่ือม แรงดนั ไดส้ งู โคง้ งองา่ ย ทนทาน สาย-ยาง
เช่ือมท่ดี ตี อ้ งมี
สมบตั ดิ งั นี้
1. ตอ้ งไม่ทาปฏิกิรยิ ากบั แก๊สท่สี ่งผา่ น
2. มคี วามแขง็ แรงทนแรงดนั ไดด้ ี
3. มคี วามยดื หย่นุ ไดด้ ี อ่อนตวั ไดง้ า่ ย
สายยางเช่ือมแก๊สออกซเิ จนจะใชส้ เี ขยี วหรอื สีดาสว่ นสาย
ยางเช่ือมแก๊สอะเซทลิ ีนจะใชส้ ีแดง
7
7. อปุ กรณจ์ ุดไฟ ( Friction Lighter )
เป็นอปุ กรณส์ าหรบั จดุ ไฟสาหรบั งานเช่ือมแก๊ส เพ่อื ใหเ้ กดิ ความ
ปลอดภยั แกผ่ เู้ ช่ือม อปุ กรณจ์ ดุ ไฟ ประกอบดว้ ยแกนถ่าน ภายใน
ถว้ ยจะมีแกน เหล็กกลา้ ซ่งึ ทาเป็นคมคลา้ ยตะไบ เม่ือใชม้ ือบงั คบั ให้
แกนถ่านถกู บั แท่งเหลก็ จะเกดิ เป็นประกายไฟ เพ่อื ไปจดุ ไฟแกนถา่ น
เม่ือใชไ้ ปเรอื่ ยจะสกึ หรอจนไม่สามารถทาใหเ้ กดิ ประกายไฟได้ สามารถ
ถอดเปลย่ี น ไดเ้ พราะแกนถา่ นทาเป็นเกลยี วเพ่อื ใชถ้ อดเขา้ ออกได้
8. อปุ กรณท์ ำควำมสะอำดหวั ทพิ เชอ่ื ม ( Tip Cleaner )
อปุ กรณท์ าความสะอาดหวั ทพิ เช่ือมมหี นา้ ท่ที าความ
สะอาดหวั ทพิ เช่ือม
อปุ กรณท์ าความสะอาดหวั ทิพเช่ือม
8
ข้นั ตอนกำรปฏิบตั งิ ำน
ชื่องำน : งานปรบั เปลวไฟเชอ่ื มแก๊ส
ชน้ั ตอนปฎิบตั บิ ัตงิ าน
1. จดุ ไฟแกส๊ อะเชทีลีนก่อนโดยเปิดวาล์วท่ีทอร์ชเช่ือมแกส๊ พอประมาณ สังเกตดูไฟไม่ให้มีเขม่าไฟมากเกินไป
2. ค่อยๆเปิดวาล์วออกฃเิ จน จนกระท่ังไดเ้ ปลวไฟทีเ่ กิดขนึ้ คร้ังแรก คือเปลวลด (cabulizing flame) ซ่งึ ปรมิ าณ
แกส๊ ออกชเิ จนน้อยกว่าแก๊สอะเชทีลนี
3. จากน้ันค่อยๆเปดิ วาลว์ แก๊สออกชเิ จนเพ่ิมขนึ้ อกี โดยทป่ี ริมาณอะเชทลี นี ยงั คงท่อี ยู่ จนกระท่ังเปลวชน้ั ที่ 3 หด
สั้นลง เหลอื 2 ชัน้ คือชั้นนอกและแกนกลาง นั่นคือ เปลวกลาง (newtral flame) แสดงว่าปรมิ าณออกชเิ จน
และอะเชทีลนี มีจำนวนเทา่ กัน
4. จากน้ันค่อยๆเปิวาล์วแก๊สออกชิเจนเพิ่มขึ้นอีก ใหป้ รมิ าณแก๊สออกชเิ จนมากกวา่ แก๊สอะเชทลี นี จนกระทงั่
แกนกลางชน้ั ในสดุ หดสนั้ ลง เกิดเสียงดงั แรงข้ึนนั้นคือ เปลวเพิม่ (oxidizing flame)
9
ใบงำน/บนั ทกึ ผลกำรปฏิบัติงำน
ชื่องำน : งานปรบั เปลวไฟเช่อื มแกส๊
เคร่ืองมือและอุปกรณ์ทีใ่ ช้ : วนั ที่ :
...................................................................... เวลำเริ่มงำน: เสร็จงำน: รวม นำที
...................................................................... คำสั่ง.
......................................................................
......................................................................
บันทกึ กำรปฏบิ ัตงิ ำน
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
เทคนิคพเิ ศษ/เทคนิคเฉพำะในกำรใช้เคร่ืองมือ : ข้อควรระวังในขณะปฏบิ ัตงิ ำน :
............................................................................................ .......................................................................................
............................................................................................ .......................................................................................
............................................................................................ .......................................................................................
............................................................................................ .......................................................................................
............................................................................................ .......................................................................................
ผู้ตรวจ :……………………………………………………….. วนั ที่ ........................................................................
10
แบบประเมินผลกำรปฏิบตั งิ ำน
ชื่องำน : งานปรับเปลวไฟเช่ือมแก๊ส
ผลกำรปฏบิ ตั ิงำน
หวั ข้อกำรประเมิน ดีมำก ดี พอใช้ ค่อนข้ำง แก้ไข หมำยเหตุ
พอใช้
1. คุณภำพของงำน (30%)
1.1 ความถกู ตอ้ งของงาน 15 12 9 6 3
1.2 ความเรียบร้อยของงาน 15 12 9 6 3
รวม ...........
2. กำรปฏบิ ตั งิ ำน (40%)
2.1 ความสามารถในการเตรียมงานและ 10 8 6 4 2
ปฏิบตั ิงานตามข้นั ตอน
2.2 ความถกู ตอ้ ง และความปลอดภยั ในการ 10 8 6 4 2
ใชเ้ คร่ืองมือและอุปกรณ์
2.3 ความสามารถในการอา่ นคมู่ ือ 10 8 6 4 2
2.4 ความคลอ่ งตวั ในการปฏิบตั ิงาน
รวม 10 8 6 4 2
3. กจิ นิสัยในกำรทำงำน (20%) ...........
3.1 ความต้งั ใจ และความรับผดิ ชอบ
3.2 ความเป็นระเบียบเรียบร้อย 543 2 1
3.3 ความสะอาด 543 2 1
3.4 ความระมดั ระวงั 543 2 1
รวม 5 4 3 2 1
...........
ข้อเสนอแนะ
.......................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................
ลงช่ือผู้ประเมนิ ................................................................
(.................................................................)
11
เอกสารประกอบ
1. ขอ้ สอบประมวลผลความรู้ (10 คะแนน)
2. แนวการสอน 18 สปั ดาห์ (นามาจากแผนการสอน)
12
เนื้อหำใบควำมรู้ ใบงำนท่ี 2
ชื่องำน : งานเชื่อมเดนิ แนวท่าราบไมเ่ ติมลวด
เทคนิคการเชื่อม
ในอุตสาหกรรมท่ัวไปนอกจากจะต้องมโี ลหะหลายประเภท
แลว้ ความหนาของโลหะกแ็ ตกต่างกันไปด้วย ดงั นัน้ การ
เชอื่ มโลหะบางหรือโลหะทม่ี ีความหนาจึงมเี ทคนคิ การเชอ่ื ม
การเช่อื มจากทางขวาไปซ้าย (Forehand Welding)
ทำการเชื่อมจากขอบของงานทางขวามือไปทางซา้ ยมือ
จนกว่าจะส้ินสุดการเชือ่ มจากทิศทางการเดนิ ลวดเชื่อม
และเปลวเช่อื มจะนำหนา้ หัวทิพ วธิ ีนจ้ี ะสูญเสยี ความ
ร้อนไปบางส่วนเนอ่ื งจากมคี วามร้อนสะท้อนออกไปจากผิวหนา้ ของงาน ผู้เชื่อมสามารถจะเพ่ิมหรือลด
ปรมิ าณ ความร้อนท่ีบ่อหลอมละลายได้โดยปรับมุมระหว่างหวั ทิพ กบั ชน้ิ งาน ถ้าต้องการความรอ้ นน้อยก็เอนหัวทิพให้
มาก (ทำมมุ น้อย) ถ้าต้องการความรอ้ นท่บี ่อหลอมละลายมาก กย็ กหัวทิพใหต้ ง้ั ขนึ้ (ทำมุมมาก) ดังนนั้ เทคนิคการ
เชอ่ื ม แบบน้จี ึงเหมาะกับการเชอ่ื มชน้ิ งานบางหรืองานท่ีมคี วาม หนาไม่เกนิ 6 มิลลเิ มตร
13
ข้นั ตอนกำรปฏบิ ตั งิ ำน
ชื่องำน : งานเชอ่ื มเดนิ แนวทา่ ราบไมเ่ ติมลวด
ชัน้ ตอนปฎบิ ตั ิบตั งิ าน
1. ทำความสะอาดชิน้ งานท่ีเตรียมไว้
2. ร่าแบบด้วยเหลก็ ขีดหรือใช้นำศูนย์ตอกให้เนรอยตามความยาวของชนิ้ งานจำนวน 3 เส้น
3. ปรบั เปลวไฟเชอ่ื มเปน็ เปลวกลาง
4. สรา้ งบอ่ หลอมละลายที่ขอบงานดา้ นขวามือควบคุมบ่อหลอมละลายใหซ้ มึ ลึกสม่ำเสมอจถึงขอบงานทาง
ซ้ายมอื ตามเสน้ ที่ร่างไวเ้ อียงหัวทิพ 45 องศา เปลวไฟพุ่งขนานไปกบั แนวขีด
5. อนุ่ งานโดยใหเ้ ปลวไฟห่างช้นิ งาน 1/8 นวิ้ จนหลอมละลาย ส่ายหัวทพิ เปน็ วงกลมพรอ้ มกับเคล่อื นหวั ทิพไป
ตามแนวจนสดุ แนว
6. ฝีกเช่อื มสร้างบ่อหลอมละลายและตวบคุมใหส้ ม่ำเสมอจนครบ 3 แนว
7. ทำความสะอาดและส่งช้ินงาน
14
ใบงำน/บนั ทึกผลกำรปฏิบตั งิ ำน
ชื่องำน : งานเช่ือมเดินแนวทา่ ราบไม่เติมลวด
เครื่องมือและอุปกรณ์ทใ่ี ช้ : วันที่ :
...................................................................... เวลำเริ่มงำน: เสร็จงำน: รวม นำที
...................................................................... คำส่ัง.
......................................................................
บนั ทึกกำรปฏิบตั ิงำน
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
เทคนคิ พเิ ศษ/เทคนิคเฉพำะในกำรใช้เครื่องมือ : ข้อควรระวงั ในขณะปฏิบัตงิ ำน :
............................................................................................ .......................................................................................
............................................................................................ .......................................................................................
............................................................................................ .......................................................................................
............................................................................................ .......................................................................................
............................................................................................ .......................................................................................
ผ้ตู รวจ :……………………………………………………….. วนั ที่ ........................................................................
15
แบบประเมนิ ผลกำรปฏบิ ตั ิงำน
ช่ืองำน : งานเชื่อมเดินแนวทา่ ราบไมเ่ ติมลวด
ผลกำรปฏบิ ัติงำน
หวั ข้อกำรประเมิน ดีมำก ดี พอใช้ ค่อนข้ำง แก้ไข หมำยเหตุ
พอใช้
1. คุณภำพของงำน (30%)
1.1 ความถูกตอ้ งของงาน 15 12 9 6 3
1.2 ความเรียบร้อยของงาน 15 12 9 6 3
รวม ...........
2. กำรปฏบิ ตั ิงำน (40%)
2.1 ความสามารถในการเตรียมงานและ 10 8 6 4 2
ปฏิบตั ิงานตามข้นั ตอน
2.2 ความถูกตอ้ ง และความปลอดภยั ในการ 10 8 6 4 2
ใชเ้ คร่ืองมือและอุปกรณ์
2.3 ความสามารถในการอ่านคู่มือ 10 8 6 4 2
2.4 ความคล่องตวั ในการปฏิบตั ิงาน
รวม 10 8 6 4 2
3. กจิ นิสัยในกำรทำงำน (20%) ...........
3.1 ความต้งั ใจ และความรับผิดชอบ
3.2 ความเป็นระเบียบเรียบร้อย 543 2 1
3.3 ความสะอาด 543 2 1
3.4 ความระมดั ระวงั 543 2 1
รวม 5 4 3 2 1
...........
ข้อเสนอแนะ
.......................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................
ลงช่ือผ้ปู ระเมนิ ................................................................
(.................................................................)
16
เอกสารประกอบ
1. ขอ้ สอบประมวลผลความรู้ (10 คะแนน)
2. แนวการสอน 18 สัปดาห์ (นำมาจากแผนการสอน)
17
เนื้อหำใบควำมรู้ ใบงำนที่ 3
ช่ืองำน : งานเช่อื มมมุ ไมเ่ ติมลวด
เทคนิคการเช่ือม
การเชื่อมต่อมุมทา่ ราบ (Flat-corner joint)
การเชอื่ มต่อมุม ถ้าชน้ิ งานไม่หนามากนักจะทาการเชือ่ มท่มี ุมด้านนอก (Outside Corner)
เพยี งดา้ นเดยี วก็เพียงพอต่อความ แขง็ แรง แต่ถา้ ช้ินงานมีความหนามาก ต้องการความแขง็ แรงสงู จำเปน็ ต้องเช่ือมทั้ง
สองด้าน ซึง่ ก่อนการเชื่อมจะต้องทาการเช่ือมยดึ งานเสียก่อน โดยการวางใหข้ อบของช้ินงานทง้ั สองช้นิ ตั้งฉาก กันแล้ว
จึงทาการเช่ือมยดึ (Tack Welding) บรเิ วณมุมหวั ทา้ ยของชิ้นงาน หลงั จากน้ันจึงพลกิ งานคว่าลงทาการเชื่อมยึดตรง
กลางอีกสองจดุ เพอ่ื ไม่ให้ช้ินงานโก่งตวั หนี
18
ข้นั ตอนกำรปฏิบตั ิงำน
ช่ืองำน : งานเชื่อมมมุ ไม่เติมลวด
ช้ันตอนปฎบิ ัตบิ ตั ิงาน
1. เตรียมชน้ิ งานตามขนาดท่ีกำหนดและตกแตง่ ชน้ิ งานให้เรยี บรอ้ ย
2. วางช้นิ งานทำมมุ 90 องศา ต่อกัน
3. จุดเปลวไฟ ปรบั เปลวไฟเปน็ เปลวกลางและเชือ่ มยดึ ชน้ิ งาน 3 จุด
4. เร่ิมต้นเชอ่ื มจากมุมขวามือไปส้ินสดุ ทางซ้ายมือ การเชอ่ื มจะตอ้ งเอียงหวั ทิพประมาณ 30- 40 องศา
ระยะหา่ งระหว่างหัวทิพกับช้ินงานประมาณ 3 มิลลเิ มตร
5. ส่ายหวั ทิพเปน็ รูปครึ่งวงกลมใหง้ านละลายติดกัน ควบคุมจนสุดแนวและใชค้ วามเรว็ สมำ่ เสมอ
6. ใชค้ ีมคีบจบั ชิน้ งานจมุ่ น้ำ ใชแ้ ปลงลวดทำความสะอาดและสง่ ชิ้นงานตรวจ
19
ใบงำน/บันทึกผลกำรปฏิบัตงิ ำน
ชื่องำน : งานเชือ่ มมุมไมเ่ ตมิ ลวด
เครื่องมือและอปุ กรณ์ทใี่ ช้ : วันท่ี :
...................................................................... เวลำเริ่มงำน: เสร็จงำน: รวม นำที
...................................................................... คำสั่ง.
......................................................................
......................................................................
บันทึกกำรปฏิบัติงำน
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
เทคนคิ พเิ ศษ/เทคนคิ เฉพำะในกำรใช้เคร่ืองมือ : ข้อควรระวังในขณะปฏิบตั งิ ำน :
............................................................................................ .......................................................................................
............................................................................................ .......................................................................................
............................................................................................ .......................................................................................
............................................................................................ .......................................................................................
............................................................................................ .......................................................................................
ผู้ตรวจ :……………………………………………………….. วนั ท่ี ........................................................................
20
แบบประเมินผลกำรปฏิบตั งิ ำน
ช่ืองำน : งานเช่อื มมุมไม่เตมิ ลวด
ผลกำรปฏบิ ัติงำน
หวั ข้อกำรประเมิน ดมี ำก ดี พอใช้ ค่อนข้ำง แก้ไข หมำยเหตุ
พอใช้
1. คณุ ภำพของงำน (30%)
1.1 ความถกู ตอ้ งของงาน 15 12 9 6 3
1.2 ความเรียบร้อยของงาน 15 12 9 6 3
รวม ...........
2. กำรปฏิบตั ิงำน (40%)
2.1 ความสามารถในการเตรียมงานและ 10 8 6 4 2
ปฏิบตั ิงานตามข้นั ตอน
2.2 ความถูกตอ้ ง และความปลอดภยั ในการ 10 8 6 4 2
ใชเ้ ครื่องมือและอปุ กรณ์
2.3 ความสามารถในการอา่ นคู่มือ 10 8 6 4 2
2.4 ความคลอ่ งตวั ในการปฏิบตั ิงาน
รวม 10 8 6 4 2
3. กจิ นิสัยในกำรทำงำน (20%) ...........
3.1 ความต้งั ใจ และความรับผิดชอบ
3.2 ความเป็นระเบียบเรียบร้อย 543 2 1
3.3 ความสะอาด 543 2 1
3.4 ความระมดั ระวงั 543 2 1
รวม 5 4 3 2 1
...........
ข้อเสนอแนะ
.......................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................
ลงช่ือผู้ประเมิน ................................................................
(.................................................................)
21
เอกสารประกอบ
1. ขอ้ สอบประมวลผลความรู้ (10 คะแนน)
2. แนวการสอน 18 สปั ดาห์ (นำมาจากแผนการสอน)
22
เนื้อหำใบควำมรู้ ใบงำนท่ี 5
ชื่องำน : งานเช่ือมเดนิ แนวต่อเกยเติมลวดเชื่อม
เทคนคิ การเชอื่ ม
การเชอ่ื มต่อเกย (Lap Joint)
ลักษณะการต่อ คือ ชน้ิ งานชนิ้ หนึ่งจะวางเกยบนชนิ้ งานอกี ชิ้นหนง่ึ ดังแสดงในรูป การใหค้ วามร้อนกบั
ชน้ิ งาน ถ้าใหป้ ริมาณที่เท่ากนั ช้นิ งานช้ินบนไดร้ บั ปรมิ าณความร้อนบริเวณขอบของช้ีนงานทั้งสองชน้ิ หลอมละลายไม่
พรอ้ มกัน งานช้นิ บนละลายเร็วกว่า งานจะหลอมละลายเรว็ กวา่ ชิ้นงานชิ้นล่างเปลวไฟทเี่ ผาบริเวณผวิ หนา้ ของชิ้นงาน
จะหลอมละลายช้ากวา่ เปน็ ผลให้การซมึ ลึกของการเชอื่ มระหวา่ งชิ้นงานสองชนิ้ ไมเ่ ท่ากัน เพื่อให้การหลอมละลาย
เท่ากนั และมกี ารละลายซมึ ลึกทีท่ าให้แนวเชื่อมมีความแข็งแรงใกลเ้ คยี งกนั ผูป้ ฏิบัตงิ านเช่อื มควรปรับมุมของทิพให้
ชน้ิ งานทวี่ างอยู่ดา้ นล่างได้รบั ปรมิ าณความร้อนมากกว่าชิ้นงานที่วางเกยอยู่ ดังแสดงในรูป
แสดงการใหค้ วามร้อนท่ีถกู ต้อง ชิ้นงานท้ังสองชน้ิ ใช้เวลาละลายใกลเ้ คียงกนั
แสดงการใหค้ วามรอ้ นที่ไม่ถูกต้องชิน้ งานทัง้ สองชิ้นหลอมละลายไม่พร้อมกัน งานช้ินบนละลายเร็วกว่า
23
ข้นั ตอนกำรปฏบิ ตั งิ ำน
ชื่องำน : งานเช่อื มเดนิ แนวตอ่ เกยเติมลวดเชอ่ื ม
ชัน้ ตอนปฎิบัติบัตงิ าน
1. จดั เตรียมเครื่องมืออปุ กรณ์ในการปฎิบตั ิงานเช่ือมแก๊ส
2. นำแผน่ เหลก็ ขนาด 40x40x1.2 มม.2 แผน่ ต่อเกย
3. นำชิ้นงานมาวางเกยกนั
4. ปรบั เปลวไฟเชื่อมใหเ้ ปน็ เปลวกลางและเช่ือมยดึ 4 จุด
5. เดนิ แนวโดยการสรา้ งบ่อหลอมละลายทชี่ ิน้ งานท่ี1 ขึน้ ไปสู่ชิน้ งานที่ 2 เติมลวดเชือ่ มแก๊สโดยให้ ลวด
เชอ่ื มแก๊สตดิ บนชิน้ งานท้ัง 2 ชิน้ จมุ่ ยกลวด เชอื่ มแก๊สในบ่อหลอมละลายตลอดรอยเช่ือม มมุ ของหัวทิพ
เช่อื มตั้งประมาณ45มุมของลวดเชื่อม แก๊สประมาณ 45 เดินจากขวามอื ไปซา้ ยมือ (สำหรบั คนถนัด
ขวา) เมือ่ เช่ือมเสร็จ 1 รอยเชื่อม
6. เช่ือมอีกดา้ นโดยปฏิบตั เิ หมือนขอ้ 7 ปดิ แก๊สทำความสะอาดช้ินงาน เคาะตบแตง่ ช้ินงานส่งครู ตรวจ
เก็บเคร่ืองมือและอุปกรณท์ ี่ใช้ในงานเชื่อมแก๊ส
7. นาํ ชน้ิ งานทาํ ความสะอาดใชค้ ้อนเคาะใหช้ ้นิ งานตรง เกบ็ อุปกรณเ์ คร่ืองมือเชอื่ มแกส๊ ให้เรียบรอ้ ย นํา
ชิ้นงานสง่ ตรวจ
24
ใบงาน/บันทึกผลการปฏบิ ตั ิงาน
ช่ืองาน : งานเชอื่ มเดนิ แนวต่อเกยเติมลวดเช่ือม
เครอื่ งมือและอุปกรณ์ทใ่ี ช้ : วันท่ี :
...................................................................... เวลาเริ่มงาน: เสร็จงาน: รวม
...................................................................... นาที
...................................................................... คำสงั่ .
......................................................................
บนั ทึกการปฏิบัติงาน
............................................................................................................................. .......................................................
....................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. .......................................................
............................................................................................................................. .......................................................
......................................................................................................................................................................... ...........
............................................................................................................................. .......................................................
....................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. .......................................................
............................................................................................................................. .......................................................
......................................................................................................................................................................... ...........
....................................................................................................................... .............................................................
............................................................................................................................. .......................................................
.......................................................................................................................................... ..........................................
เทคนคิ พิเศษ/เทคนคิ เฉพาะในการใชเ้ ครอ่ื งมือ : ขอ้ ควรระวังในขณะปฏิบัติงาน :
............................................................................................ .......................................................................................
............................................................................................ .......................................................................................
............................................................................................ .......................................................................................
............................................................................................ .......................................................................................
............................................................................................ .......................................................................................
ผู้ตรวจ :……………………………………………………….. วนั ท่ี ........................................................................
25
แบบประเมินผลการปฏิบัติงาน
ชอ่ื งาน : งานเชื่อมเดินแนวตอ่ เกยเติมลวดเชือ่ ม
ผลการปฏบิ ตั ิงาน
หัวข้อการประเมนิ ดมี าก ดี พอใช้ คอ่ นขา้ ง แก้ไข หมายเหตุ
พอใช้
1. คณุ ภำพของงำน (30%)
1.1 ความถูกตอ้ งของงาน 15 12 9 6 3
1.2 ความเรียบร้อยของงาน 15 12 9 6 3
รวม ...........
2. กำรปฏิบัติงำน (40%)
2.1 ความสามารถในการเตรียมงานและ 10 8 6 4 2
ปฏิบตั ิงานตามข้นั ตอน
2.2 ความถูกตอ้ ง และความปลอดภยั ในการ 10 8 6 4 2
ใชเ้ คร่ืองมือและอุปกรณ์
2.3 ความสามารถในการอ่านคมู่ ือ/ 10 8 6 4 2
ไดอะแกรม
2.4 ความคลอ่ งตวั ในการปฏิบตั ิงาน 10 8 6 4 2
รวม ...........
3. กจิ นสิ ัยในกำรทำงำน (20%)
3.1 ความต้งั ใจ และความรับผิดชอบ 543 2 1
3.2 ความเป็นระเบียบเรียบร้อย 543 2 1
3.3 ความสะอาด 543 2 1
3.4 ความระมดั ระวงั 543 2 1
รวม ...........
ข้อเสนอแนะ
.......................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................
ลงชื่อผ้ปู ระเมนิ ................................................................
(.................................................................)
26
เอกสารประกอบ
1. ขอ้ สอบประมวลผลความรู้ (10 คะแนน)
2. แนวการสอน 18 สปั ดาห์ (นำมาจากแผนการสอน)
27
เนื้อหำใบควำมรู้ ใบงำนท่ี 6
ช่ืองำน : งานเช่ือมเดนิ แนวต่อชนเตมิ ลวดเช่ือม
เทคนคิ การเช่อื ม
การเช่ือมต่อชน
1. เตรยี มอปุ กรณ์และชิน้ งาน เชอ่ื มยึดงาน 2-3 จุด และใชเ้ ปลวไฟเปน็ เปลวกลางทำการเช่ือม
2. เร่ิมเชือ่ มชิ้นงานข้างใดช้างหน่ึง มุมหัวทิพทำมุมประมาณ 30-45 องศา มุมด้านขา้ ง 90 องศา
3. ทำการเช่ือมจากซ้ายไปขวาหรอื จากขวาไปซ้ายกไ็ ด้ตามความถนดั ของผู้เช่อื ม เช่อื มเสร็จใหท้ ำ
ความสะอาดชิ้นงานดว้ ยแปรงลวดแลส้ ่งให้ผ้สู อนตรวจ
28
ข้นั ตอนกำรปฏิบตั ิงำน
ชื่องำน : งานเชือ่ มเดินแนวตอ่ ชนเติมลวดเช่ือม
ชั้นตอนปฎิบตั ิบตั งิ าน
1. จัดเตรียมเคร่ืองมืออปุ กรณใ์ นการปฎิบตั ิงานเช่อื มแกส๊
2. นำแผ่นเหลก็ ขนาด 40x40x1.2 มม.2 แผน่ ตอ่ ชนกนั
3. นำช้ินงานมาวางในแนวระดับโดยมชี ่องว่างของชน้ิ งานทง้ั สองเทา่ กับลวดเชื่อมแก๊ส แล้วทำการเชื่อม
ยึดช้นิ งาน
4. ปรบั เปลวไฟเชื่อมให้เป็นเปลวกลางและเช่ือมยึด 3 จุด
5. เริม่ ต้นเชอื่ มมุมหัวทิพเอยี ง 45 องศาไปดา้ นหลงั และเอียง 30-40 องศา หรืออยู่กลางกง่ึ กลางของ
งาน 2 ชิ้น อุ่นงานจนกระทงั่ หลอมละลาย
6. เตมิ ลวดเช่ือมในแอง่ บ่อหลอมละลายโดยการเติมให้อยู่สงู กว่าจดุ ก่ึงกลางเล็กนอ้ ย เติมลงไปแล้วเตมิ
ลงใหมส่ ลบั กนั สว่ นหว้ ทิพให้สา่ ยเปน็ วงกลมอยู่ระหวา่ งชิน้ งานท้งั 2 ชิน้ จนสุดแนว
7. เชื่อมอีกด้านโดยปฏบิ ัตเิ หมือนขอ้ 6 ปดิ แก๊สทำความสะอาดชน้ิ งาน เคาะตบแต่งชิน้ งานสง่ ครู ตรวจ
เกบ็ เคร่ืองมือและอปุ กรณ์ท่ีใชใ้ นงานเช่อื มแก๊ส
8. นําช้นิ งานทาํ ความสะอาดใชค้ ้อนเคาะให้ช้ินงานตรง เกบ็ อปุ กรณ์เคร่ืองมือเช่อื มแกส๊ ให้เรียบร้อย นํา
ชนิ้ งานสง่ ตรวจ
29
ใบงาน/บนั ทึกผลการปฏิบตั ิงาน
ช่ืองาน : งานเช่ือมเดินแนวตอ่ ชนเติมลวดเชอื่ ม
เคร่ืองมอื และอุปกรณท์ ีใ่ ช้ : วันท่ี :
...................................................................... เวลาเร่มิ งาน: เสร็จงาน: รวม
...................................................................... นาที
...................................................................... คำสัง่ .
......................................................................
บันทึกการปฏิบัตงิ าน
............................................................................................................................. .......................................................
....................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. .......................................................
............................................................................................................................. .......................................................
......................................................................................................................................................................... ...........
....................................................................................................................... .............................................................
............................................................................................................................. .......................................................
.......................................................................................................................................... ..........................................
....................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. .......................................................
............................................................................................................................. .......................................................
เทคนคิ พิเศษ/เทคนคิ เฉพาะในการใชเ้ ครื่องมือ : ข้อควรระวังในขณะปฏบิ ัติงาน :
............................................................................................ .......................................................................................
............................................................................................ .......................................................................................
............................................................................................ .......................................................................................
............................................................................................ .......................................................................................
............................................................................................ .......................................................................................
ผู้ตรวจ :……………………………………………………….. วนั ที่ ........................................................................
30
แบบประเมินผลการปฏิบัติงาน
ชอ่ื งาน : งานเช่อื มเดินแนวตอ่ ชนเติมลวดเชื่อม
ผลกำรปฏบิ ัติงำน
หวั ข้อกำรประเมิน ดมี ำก ดี พอใช้ ค่อนข้ำง แก้ไข หมำยเหตุ
พอใช้
1. คุณภำพของงำน (30%)
1.1 ความถูกตอ้ งของงาน 15 12 9 6 3
1.2 ความเรียบร้อยของงาน 15 12 9 6 3
รวม ...........
2. กำรปฏบิ ัตงิ ำน (40%)
2.1 ความสามารถในการเตรียมงานและ 10 8 6 4 2
ปฏิบตั ิงานตามข้นั ตอน
2.2 ความถูกตอ้ ง และความปลอดภยั ในการ 10 8 6 4 2
ใชเ้ ครื่องมือและอุปกรณ์
2.3 ความสามารถในการอ่านคู่มือ 10 8 6 4 2
2.4 ความคล่องตวั ในการปฏิบตั ิงาน
รวม 10 8 6 4 2
3. กจิ นิสัยในกำรทำงำน (20%) ...........
3.1 ความต้งั ใจ และความรับผดิ ชอบ
3.2 ความเป็นระเบียบเรียบร้อย 54 3 2 1
3.3 ความสะอาด 5 43 2 1
3.4 ความระมดั ระวงั 5 43 2 1
รวม 5 4 3 2 1
...........
ข้อเสนอแนะ
.......................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................
ลงช่ือผู้ประเมิน ................................................................
(.................................................................)
31
เอกสารประกอบ
1. ข้อสอบประมวลผลความรู้ (10 คะแนน)
2. แนวการสอน 18 สัปดาห์ (นำมาจากแผนการสอน)
32
เนื้อหำใบควำมรู้ ใบงำนท่ี 7
ช่ืองำน : งานเช่อื มเดนิ แนวตอ่ ตวั ทเี ติมลวดเชื่อม
เทคนคิ การเชือ่ ม
เทคนคิ การเชื่อมรอยต่อตวั ทีทา่ ราบ (Flat T-joint)
เน่ืองจากการเช่อื มต่อตวั ทนี ัน้ ชนิ้ งานท่ตี ้ังอยู่จะเปน็ การ
เช่อื ม บรเิ วณสว่ นขอบของชน้ิ งานดงั รูป (1) สว่ นช้ินงานอีกชนิ้
หน่ึงจะเป็นการเช่อื มบริเวณตรงกลางหรอื ภายในผวิ หนา้ ของงาน
ดังนั้น เมอ่ื ให้ปรมิ าณความรอ้ นจานวนเท่ากนั ชิ้นงานชน้ิ ท่ี 1 จะ
หลอมละลายเร็วกว่าชิน้ ท่ี ทาให้งานเชือ่ มไมแ่ ขง็ แรง ดงั น้ันเพอ่ื ให้
ปริมาณความรอ้ นมีจานวนใกลเ้ คยี งกนั ผู้เช่ือมตอ้ งให้เปลวไฟ
เอียงไปยังชน้ิ ท่ี ให้มากกว่าชนิ้ ท่ี 2
การเชอื่ มต่อตวั ทที ่าขนานนอน (Horizontal
T-joint) ชิน้ งานต่อตวั ทที ่าขนานนอนก็มีเทคนิคการ
เช่อื มเช่นเดยี วกบั การเช่ือมต่อตัวทีท่าราบ
33
ข้นั ตอนกำรปฏบิ ตั ิงำน
ชื่องำน : งานเช่ือมเดนิ แนวตอ่ ตัวทเี ตมิ ลวดเช่อื ม
ชั้นตอนปฎบิ ัติบัติงาน
1. ทำความสะอาดชนิ้ งานท่ีเตรียมไว้
2. วางชน้ิ งานทำมมุ 90 องศา ต่อกันและทำการเชือ่ มยึดชน้ิ งานหัวทา้ ยอย่างน้อย 2 จดุ และจดุ เปลวไฟ ปรับ
เปลวกลาง
3. เริ่มตน้ เชื่อมมุมหัวทพิ เอียง 45 องศาไปด้านหลังและเอยี ง 30- 40 องศา หรืออยกู่ ง่ึ กลางของงาน 2 ชิน้ อนุ่
งานจนกระท่ังงานหลอมละลาย
4. เติมลวดเช่อื มในแอ่งบ่อหลอมละลายโดยเติมลวดเชอื่ มให้อยสู่ ูงกว่าจดุ กงึ่ กลางเลก็ น้อย เตมิ ลวดเช่อื มลงไป
และเตมิ ลงไปใหม่สลบั กัน ส่วนหวั ทิพ
5. ใชค้ ีมคีบจับช้ินงานนำไปจมุ่ น้ำทำความสะอาดและสง่ ช้นิ งาน
34
ใบงำน/บนั ทกึ ผลกำรปฏบิ ัติงำน
ชื่องำน : งานเชอื่ มเดนิ แนวตอ่ ตัวทีเติมลวดเชื่อม
เคร่ืองมือและอุปกรณ์ทีใ่ ช้ : วนั ที่ :
...................................................................... เวลำเร่ิมงำน: เสร็จงำน: รวม นำที
...................................................................... คำสั่ง.
......................................................................
......................................................................
บนั ทกึ กำรปฏบิ ัติงำน
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
เทคนคิ พเิ ศษ/เทคนคิ เฉพำะในกำรใช้เคร่ืองมือ : ข้อควรระวงั ในขณะปฏบิ ัติงำน :
............................................................................................ .......................................................................................
............................................................................................ .......................................................................................
............................................................................................ .......................................................................................
............................................................................................ .......................................................................................
............................................................................................ .......................................................................................
ผู้ตรวจ :……………………………………………………….. วนั ท่ี ........................................................................
35
แบบประเมนิ ผลกำรปฏบิ ตั ิงำน
ช่ืองำน : งานเชอื่ มเดินแนวตอ่ ตัวทเี ติมลวดเช่อื ม
ผลกำรปฏบิ ัติงำน
หวั ข้อกำรประเมิน ดีมำก ดี พอใช้ ค่อนข้ำง แก้ไข หมำยเหตุ
พอใช้
1. คณุ ภำพของงำน (30%)
1.1 ความถูกตอ้ งของงาน 15 12 9 6 3
1.2 ความเรียบร้อยของงาน 15 12 9 6 3
รวม ...........
2. กำรปฏิบัตงิ ำน (40%)
2.1 ความสามารถในการเตรียมงานและ 10 8 6 4 2
ปฏิบตั ิงานตามข้นั ตอน
2.2 ความถูกตอ้ ง และความปลอดภยั ในการ 10 8 6 4 2
ใชเ้ ครื่องมือและอปุ กรณ์
2.3 ความสามารถในการอ่านคมู่ ือ 10 8 6 4 2
2.4 ความคล่องตวั ในการปฏิบตั ิงาน
รวม 10 8 6 4 2
3. กจิ นสิ ัยในกำรทำงำน (20%) ...........
3.1 ความต้งั ใจ และความรับผิดชอบ
3.2 ความเป็นระเบียบเรียบร้อย 543 2 1
3.3 ความสะอาด 543 2 1
3.4 ความระมดั ระวงั 543 2 1
รวม 5 4 3 2 1
ข้อเสนอแนะ
.......................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................
ลงชื่อผู้ประเมนิ ................................................................
(.................................................................)
36
เอกสารประกอบ
1. ขอ้ สอบประมวลผลความรู้ (10 คะแนน)
2. แนวการสอน 18 สัปดาห์ (นำมาจากแผนการสอน)
37
เนื้อหำใบควำมรู้ ใบงำนที่ 8
ชื่องำน : งานการแลน่ ประสานตอ่ ชนเติมลวดเช่อื ม
เทคนคิ การเช่อื ม
งานบดั กรแี ข็งงานบัดกรีแขง็ (Brazing) หมายถงึ กรรมวธิ ตี อ่ โลหะสองชน้ิ ใหต้ ิดกนั โดยใช้ความ
รอ้ นเกิน กวา่ 840 ๐F (450 ๐ C) ความรอ้ นท่ีใหน้ เี้ พียงพอต่อการหลอมละลายโลหะประสาน (โลหะบดั กรี) โลหะ
ประสานน้จี ะประสานใหโ้ ลหะสองชน้ิ ตดิ กนั โดยทชี่ ้นิ โลหะท้ังสองช้นิ ไม่ได้หลอมละลายรวมตัวกับโลหะประสาน ซง่ึ
เหมาะสาหรับงานดังน้ี
1. ใชย้ ึดประกอบชนิ้ งานที่ไม่ต้องการความแข็งแรงมากนัก เชน่ งานบัดกรเี ครอ่ื งประดบั ตา่ ง ๆ
2. ไม่เกิดแนวนนู เหมือนแนวเชอื่ ม งานบางประเภทไมเ่ ป็นทต่ี ้องการ เพราะแนวนนู ท่ีเกิดจากการเชื่อมอาจจะไปขวาง
ทางเดินในการทางานของเครื่องมือ-เคร่ืองจกั รได้
3. ชน้ั งานไม่เกิดการเปลย่ี นแปลงโครงสรา้ งภายใน โลหะบางประเภทเม่ือเช่ือมแล้วความแข็งแรงกลับลดลง แต่การ
บัดกรแี ขง็ ชน้ิ งานท่ีตอ้ งการไม่หลอมละลาย
4. ไม่เกิดการบิดตัว เนื่องจากใชค้ วามร้อนน้อย
5. เสียค่าใช้จา่ ยน้อยกว่า เพราะประหยัดเวลาและค่าใช้จ่ายในการเตรยี มงานก่อนการเช่ือมและหลังการเชี่อม
การบัดกรีนน้ั โลหะบัดกรีจะทาหนา้ ที่ฉาบ เย้ิมไหลซมึ เขา้ ไปในชอ่ งว่างระหว่างช้นิ งานทั้งสองชิ้นนัน้ ดังน้ัน การบดั กรี
แขง็ (Brazing) รอยต่อจะต้องมีชอ่ งวา่ งทเี่ ลก็ หรือแคบมากประมาณ 0.025 นิว้ ถงึ 0.003 นิว้
ชอ่ งว่างเลก็ ๆ นนั้ จะมีลักษณะเป็นรูหรือหลอดขนาดเล็กทจี่ ะทาปฏิกริ ยิ าใหน้ ้าโลหะประสานซมึ เข้าไปในรอยต่อ
เมือ่ ได้รับความร้อนเพียงพอ
38
ขนั้ ตอนการบัดกรแี ขง็ ตอ่ เกย มดี ังนี้
1. ทาความสะอาดชิน้ งาน
2. ใชเ้ ปลวไฟเปน็ นิวตรลั ,ออกซิไดซิ่ง
3. เผาปลายลวดและจุม่ ฟลกั ซ์
4. เผาชนิ้ งานจนร้อนออกสแี ดงและเติมลวดลงไปตามรอยตอ่
5. บดั กรเี สรจ็ และความสะอาดชนิ้ งานบรเิ วณรอยต่อ
ชนิดของลวดบัดกรี มีดังต่อไปน้ี
1. ทองเหลือง,บรอนซ์
2. เงิน,เงนิ เจอื
3. อลูมเิ นียมซิลิคอน
4. นิเกลผสม
รปู แสดงรอยต่อและแนวเช่ือมตอ่ เกย
39
ข้นั ตอนกำรปฏิบตั งิ ำน
ชื่องำน : งานการแลน่ ประสานตอ่ ชนเติมลวดเชอื่ ม
ช้นั ตอนปฎิบัติบัติงาน
1. เตรียมชน้ิ งาน ใชค้ ้อนตกแต่งงาน ใช้แปรงลวดทองเหลืองขัดบรเิ วณรอยต่อและเชด็ ดว้ ยเศษผา้
2. นำชนิ้ งานมาต่อเกยกันเข้ามาดา้ นละ 2 ซม. ทำการจดุ เปลวไฟปรับเปลวกลาง
3. เผาปลายลวดแลว้ จุ่มลงผงฟลักซแ์ ละทำการอ่นุ ชน้ิ งานบริเวณรอยต่อจนเปน็ สีแดงออ่ น
4. เติมผงฟลักชล์ งรอยตอ่ โดยใหเ้ ปลวไฟจากหัวเชอ่ื มผงฟลักช์ซึมเข้าเขา้ รอยต่อ พร้อมกบั เผาลวดเชอ่ื ม
ตามลงไป ลวดเช่ือมจะแล่นประสานรอยต่อจนผงฟลักช์ท่หี ุ้มลวดเชือ่ มทองเหลืองหมดไป
5. ปฎิบัตติ ามข้นั ตอนที่ 4 จนสดุ แนวและนำชิ้นงานจ่มุ นำ้ โดยใชค้ ีมคบี
6. ทำความสะอาดและสง่ ให้ผู้สอนตรวจ
40
ใบงำน/บนั ทึกผลกำรปฏบิ ตั งิ ำน
ช่ืองำน : งานการแลน่ ประสานตอ่ ชนเติมลวดเชอ่ื ม
เครื่องมือและอปุ กรณ์ทใ่ี ช้ : วันท่ี :
...................................................................... เวลำเริ่มงำน: เสร็จงำน: รวม นำที
...................................................................... คำสั่ง.
......................................................................
......................................................................
บันทึกกำรปฏิบัติงำน
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
เทคนิคพเิ ศษ/เทคนคิ เฉพำะในกำรใช้เครื่องมือ : ข้อควรระวังในขณะปฏิบัตงิ ำน :
............................................................................................ .......................................................................................
............................................................................................ .......................................................................................
............................................................................................ .......................................................................................
............................................................................................ .......................................................................................
............................................................................................ .......................................................................................
ผ้ตู รวจ :……………………………………………………….. วนั ท่ี ........................................................................
41
แบบประเมนิ ผลกำรปฏิบัติงำน
ช่ืองำน : งานการแลน่ ประสานตอ่ ชนเติมลวดเชื่อม
ผลกำรปฏบิ ตั งิ ำน
หัวข้อกำรประเมิน ดีมำก ดี พอใช้ ค่อนข้ำง แก้ไข หมำยเหตุ
พอใช้
1. คณุ ภำพของงำน (30%)
1.1 ความถกู ตอ้ งของงาน 15 12 9 6 3
1.2 ความเรียบร้อยของงาน 15 12 9 6 3
รวม ...........
2. กำรปฏิบตั งิ ำน (40%)
2.1 ความสามารถในการเตรียมงานและ 10 8 6 4 2
ปฏิบตั ิงานตามข้นั ตอน
2.2 ความถูกตอ้ ง และความปลอดภยั ในการ 10 8 6 4 2
ใชเ้ คร่ืองมือและอปุ กรณ์
2.3 ความสามารถในการอา่ นคมู่ ือ 10 8 6 4 2
2.4 ความคล่องตวั ในการปฏิบตั ิงาน
รวม 10 8 6 4 2
3. กจิ นสิ ัยในกำรทำงำน (20%) ...........
3.1 ความต้งั ใจ และความรับผดิ ชอบ
3.2 ความเป็นระเบียบเรียบร้อย 543 2 1
3.3 ความสะอาด 543 2 1
3.4 ความระมดั ระวงั 543 2 1
รวม 5 4 3 2 1
ข้อเสนอแนะ
.......................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................
ลงชื่อผู้ประเมิน ................................................................
(.................................................................)
42
เอกสารประกอบ
1. ข้อสอบประมวลผลความรู้ (10 คะแนน)
2. แนวการสอน 18 สปั ดาห์ (นำมาจากแผนการสอน)
43
เนื้อหำใบควำมรู้ ใบงำนที่ 9
ช่ืองำน : งานเชอื่ มเร่ิมต้นการอาร์ก
เทคนคิ การเชอื่ ม
กรรมวิธีการเชื่อมโลหะด้วยลวดเช่ือมหุ้มฟลักซ์ เป็นกรรมวิธีท่ีอาศัยการอาร์ก ระหว่างปลายลวดเชื่อมกับ
ช้นิ งานหลอมเป็นแนวเชื่อมได้อย่างต่อเน่ืองและสมบูรณ์ จะต้องใช้ทกั ษะจากช่างเช่ือมในการปฏบิ ัติงาน จงึ จำเป็น
อย่างย่ิงทีช่ ่างเชอื่ มหรอื ผูป้ ฏบิ ัตงิ าน จำเปน็ ตอ้ งรถู้ ึงเทคนคิ ต่าง ๆ ในการปฏบิ ตั งิ านดงั นี้
ปฏิบตั ิตามขนั้ ตอนอยา่ งต่อเน่ืองและหลายครั้งจนเกิดความชำนาญ
การเร่ิมต้นเชื่อม ควรเตรียมงานให้สะอาด ปราศจากส่ิงต่าง ๆ เช่น จาระบี น้ำมันสนิมเพราะจะทำให้รอย
เชื่อมที่ได้ไม่มีคุณภาพตามต้องการ การเร่ิมต้นเช่ือมบริเวณจุด เริ่มต้นของแนวเชื่อมจะเร่ิมจากการทำให้เกิดการ
อาร์ก เม่ือเกิดการอาร์กข้ึนแล้วให้ยกลวดเชื่อมข้ึนประมาณ 2 เท่าของเส้นผ่าศูนย์กลางลวดเชื่อม ทำมุมเชื่อมตาม
ลักษณะของรอยต่อ แบบต่าง ๆ ซ่ึงมุมเช่ือมจะแตกต่างกันไป หลังจากน้ันให้สร้างบ่อหลอมเหลวซึ่งจะกว้าง
ประมาณ 1.5 – 2 เท่า ของเสน้ ผา่ ศูนย์กลางลวดเชือ่ ม และต้องให้มกี ารซึมลกึ อย่างสมำ่ เสมอ
การใชร้ ะยะอาร์กทถี่ กู ตอ้ ง ( Correct Arc Length )
ระยะอาร์กหมายถึงระยะห่างระหวา่ งปลายลวดเช่ือมถงึ ผิวหน้าของชิน้ งาน ซ่งึ ขนาดระยะอาร์กข้ึนอยู่กับ
เส้นผา่ นศนู ย์กลางของลวดเชอ่ื ม ถา้ ใช้ลวดเช่ือมเสน้ ผ่านศูนย์กลาง 2.6 มม. ระยะอารก์ จะเทา่ กบั 2.6 มม
โดยประมาณ ดงั แสดงในรูปท่ี 5.1 ระยะอารก์ ทส่ี ้นั เกนิ ไปจะทำให้ปลายลวดเชอ่ื มตดิ กับชน้ิ งานถา้ ระยะอาร์กห่าง
เกนิ ไปจะทำให้เน้ือโลหะกระเด็น แนวเชื่อมมีลกั ษณะกวา้ งไม่เป็นแนว แต่ถ้าสงู มากเกินไปจะไมเ่ กดิ การอารก์
เพราะฉะนั้นต้องควบคุมระยะอารก์ ให้ถูกต้อง
การเร่ิมต้นอาร์ก
การอาร์กสำหรับงานเชอื่ มด้วยลวดเชื่อมห้มุ ฟลั๊กซ์ โดยท่ัวไปนยิ มใชก้ ัน 2 วิธี คอื
1. แบบแตะสัมผัส (Tapping Method) ผูท้ ่ีมีความชำนาญแลว้ จะใชว้ ธิ ีนี้ เพราะวิธีการเริ่มต้นอาร์กแบบนี้
สามารถจะกระทำได้โดยตำแหนง่ ท่เี ราต้องการเชือ่ มน่ันคือ ใชล้ วดเช่อื มแตะลงบนผวิ หนา้ ของชนิ้ งานเพียง
เบา ๆ ตรงตำแหน่งที่เราต้องการแล้วยกข้นึ เพอื่ ใหเ้ กดิ การอารก์ จากน้นั จึงกดลวดเชอื่ มลงมาเพื่อหาระยะอาร์ก
ท่ถี กู ต้อง
44
รปู การเริม่ ตน้ การอาร์กแบบแตะสัมผัส
2. แบบเข่ียสัมผสั (Scratch Method) ผเู้ ร่ิมตน้ ฝึกงานเชื่อมควรใชว้ ิธีน้เี พราะการเข่ยี แบบน้โี อกาสลวดเช่ือม
ดดู ติดกับชน้ิ งานมนี ้อยเพราะเปน็ การลากเขย่ี แล้วยกขึ้นเพอ่ื ใหเ้ กิดการอาร์ก หลงั จากน้ันจึงรกั ษาระยะอารก์
ใหถ้ ูกต้องและคงท่ี การเริม่ ต้นอาร์กแบบนท้ี ำให้การอาร์กอยไู่ กลจากตำแหน่งทเี่ ริ่มต้น บางคร้งั อาจเกดิ หลอม
ละลายของลวดเชอ่ื มหยดลงระหว่างทาง หรืออาจหาจดุ ต้นเช่ือมไมพ่ บทำใหแ้ นวเชอื่ มไมส่ มบรู ณไ์ ด้
รูปการเร่ิมต้นการอาร์โดยวิธีเข่ยี สมั ผัส
45
ข้นั ตอนกำรปฏบิ ตั ิงำน
ชื่องำน : งานเชอ่ื มเร่ิมต้นการอารก์
ช้นั ตอนปฎิบัติบัติงาน
1. ตดั ช้นิ งานใหไ้ ด้ตามขนาด 6x100 มม. 1 ชิน้
2. ทำความสะอาดชิ้นงาน
3. ร่างแบบโดยใชเ้ หล็กตอกนำศูนย์ตอกใหเ้ ป็นรอยตามเสน้ รา่ งแบบ
4. เรมิ ต้นการอารก์ โดยใช้วธิ เี ขี่ยสมั ผสั หรอื วิธีแตะสัมผัส
5. เริม่ ตน้ เช่ือมท่ีขอบทางซ้ายมือของชิ้นงาน ยาว 30 มม. เวน้ 20 มม.จำนวน 3 แนว
6. เชอ่ื มดงั ข้อ5 ท้ัง 3 แนว
7. ทำความสะอาดช้นิ งานและส่งตรวจ
46
ใบงำน/บันทกึ ผลกำรปฏบิ ัตงิ ำน
ชื่องำน : งานเช่ือมเร่ิมตน้ การอาร์ก
เครื่องมือและอุปกรณ์ทใี่ ช้ : วันท่ี :
...................................................................... เวลำเริ่มงำน: เสร็จงำน: รวม นำที
...................................................................... คำสั่ง.
......................................................................
......................................................................
บันทกึ กำรปฏบิ ัตงิ ำน
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................
เทคนคิ พเิ ศษ/เทคนิคเฉพำะในกำรใช้เคร่ืองมือ : ข้อควรระวังในขณะปฏบิ ตั งิ ำน :
............................................................................................ .......................................................................................
............................................................................................ .......................................................................................
............................................................................................ .......................................................................................
............................................................................................ .......................................................................................
............................................................................................ .......................................................................................
ผ้ตู รวจ :……………………………………………………….. วนั ท่ี ........................................................................
47
แบบประเมนิ ผลกำรปฏบิ ัตงิ ำน
ชื่องำน : งานเช่ือมเรมิ่ ตน้ การอาร์ก
ผลกำรปฏิบตั งิ ำน
หัวข้อกำรประเมิน ดมี ำก ดี พอใช้ ค่อนข้ำง แก้ไข หมำยเหตุ
พอใช้
1. คุณภำพของงำน (30%)
1.1 ความถูกตอ้ งของงาน 15 12 9 6 3
1.2 ความเรียบร้อยของงาน 15 12 9 6 3
รวม ...........
2. กำรปฏบิ ตั งิ ำน (40%)
2.1 ความสามารถในการเตรียมงานและ 10 8 6 4 2
ปฏิบตั ิงานตามข้นั ตอน
2.2 ความถกู ตอ้ ง และความปลอดภยั ในการ 10 8 6 4 2
ใชเ้ ครื่องมือและอปุ กรณ์
2.3 ความสามารถในการอา่ นคมู่ ือ 10 8 6 4 2
2.4 ความคล่องตวั ในการปฏิบตั ิงาน
รวม 10 8 6 4 2
3. กจิ นสิ ัยในกำรทำงำน (20%) ...........
3.1 ความต้งั ใจ และความรับผิดชอบ
3.2 ความเป็นระเบียบเรียบร้อย 543 2 1
3.3 ความสะอาด 543 2 1
3.4 ความระมดั ระวงั 543 2 1
รวม 5 4 3 2 1
ข้อเสนอแนะ
.......................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................
ลงชื่อผ้ปู ระเมนิ ................................................................
(.................................................................)
48
เอกสารประกอบ
1. ข้อสอบประมวลผลความรู้ (10 คะแนน)
2. แนวการสอน 18 สัปดาห์ (นำมาจากแผนการสอน)
49
เนื้อหำใบควำมรู้ ใบงำนท่ี 10
ชื่องำน : งานเช่ือมเดินแนวท่าราบ
เทคนิคการเชอื่ ม
เทคนคิ การเช่ือมเดินแนวท่าราบ
การเชื่อมทา่ ราบเป็นการเชือ่ มทีส่ ามารถควบคุมการเช่ือมได้งา่ ย การเช่ือมทา่ ราบน้ัน ลวดเชอ่ื มทำมุมกับงาน
(มมุ เดิน) ประมาณ 67-75 องศา และทำมุมกบั ช้ินงานดา้ นข้าง (มุมงาน) 90 องศา ทำการเชือ่ มทางซ้ายมือไปขวามือ
การสา่ ยลวดเช่ือม
การเชื่อมโลหะจะต้องให้รอยเชื่อมโตกว่าลวดเช่ือม ซึ่งจะต้องส่ายลวดเชื่อมให้มีความกว้างของรอยเช่ือม
กว้างขึ้น ความกว้างของรอยเชื่อมน้ันขึ้นอยู่กับระยะการส่ายลวดเชื่อม โดยทั่วไปแล้วความกว้างของรอยเช่ือมไม่
ควรเกิน 5 เท่าของความโตของลวดเชื่อม การส่ายลวดเช่ือมมีหลายแบบต้องคำนึงถึงรอยต่อ ขนาดของรอยเชื่อม ท่า
เชอื่ ม การสา่ ยลวดเช่ือม
The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.
ใบงานเชื่อม ALL NEW 264
Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search