คู่มือฝึกอบรมโครงการพัฒนาพื้นที่ต้นแบบฯ“โคก หนอง นา โมเดล”(แบบออนไลน์)

143

เพราะของกินมีทกุ ชนิด เรม่ ิ จากการปลกู พืชผักทเ่ี ป็นอาหารในชวี ติ ประจาวันเพอ่ื ลดรายจา่ ย อย่างทพ่ี ่อ
เล่ยี มบอกไว้วา่ “ปลูกทกุ อย่างทก่ี ิน กินทุกอย่างทปี่ ลูกส่วนของใช้ เชน่ สบู่ แชมพู น้ายาลา้ งจาน หรอื
น้ายาซกั ผ้า ก็ทาใชเ้ อง จากนั้นก็ทาเกษตรผสมผสาน ตามศาสตรพ์ ระราชา ทเี่ น้นเรอ่ ื งการพ่งึ พาตัวเอง
เปน็ หลกั เม่ือเหลอื กินก็แบง่ ปนั เหลือจากแบ่งปนั ก็ขาย จนมีชาวบา้ นมาขอซอ้ื ผลผลิตและพืชผักต่าง ๆ
จากนั้นอีก 6 ปี ก็สามารถใชห้ นี้ก้อนสุดทา้ ยได้หมด

สาคัญกวา่ นั้น เม่ือเปน็ ปา่ ทาให้ไม่ต้องซอ้ื ปุย๋ เพราะเศษวัชพืชหรอื ใบไม้ต่าง ๆ เปน็ ปุย๋ ได้
ทง้ั หมดน่ีคือศาสตรพ์ ระราชา และไม่ได้นาองค์ความรูม้ าใชอ้ ยา่ งเดียว แต่มีพระบรมฉายาลักษณ์ของ
พระองค์อยู่บนหัวนอน และห้อยคอไว้ตลอดเวลา เพ่อื ระลกึ ถึงพระองค์ และเป็นคติเตือนใจ ทพี่ ระองค์
ทาให้เราหลุดพน้ จากความทกุ ข์ และความยากจน

ส่วนการถ่ายทอดองค์ความรู้ ได้ชกั ชวนญาติพ่ีน้องมาทาแบบเรา และนาพาปฏิบตั ิจรงิ จากน้ัน
ก็มีคนทสี่ นใจมาศึกษาเรอ่ ื ย ๆ ประมาณ 5-6 พันคนต่อปี โดยมาไกลสุดจากประเทศแคนาดา

“แรกๆ คนไม่ค่อยเชอื่ ว่าการไม่มีเงนิ ใช้ แล้วจะมีอาหารกินครบ 3 มื้อ ได้อยา่ งไร ก็พามาปฏิบัติ
จรงิ เชน่ เรามีข้าว อยากกินปลา เราก็มีปลาในบ่อ อยากกินต้มยา หรอื แกงใส่อะไร ก็ไปหาในสวน แล้ว
สุดทา้ ยก็ไม่มีใครได้ไปจา่ ยตลาด แต่มีกินครบทกุ มื้อ”

ปจั จุบันสวนกลายเปน็ ปา่ ใชช้ วี ติ อย่างเรยี บงา่ ยกับครอบครวั โดยมีประชาชนและผู้สนใจด้าน
เกษตรทวั่ ประเทศ มาศึกษาเรยี นรู้ และพรอ้ มถ่ายทอดวชิ าต่าง ๆ ให้กับคนทว่ั ไป เพ่อื สานต่อหลัก
ปรชั ญาเศรษฐกิจพอเพียง และศาสตรพ์ ระราชา เพ่ือให้อยู่กับลูกหลานไปนานเทา่ นาน

ดังน้ันวนั น้ี เลยี่ ม บุตรจนั ทา จงึ ถือเปน็ ปราชญ์เดินดินทค่ี นทว่ั ประเทศรจู้ กั และบา้ นนาอีสาน
แหลง่ พักพิงของครอบครวั ได้กลายเปน็ พืน้ ทศี่ ึกษาดูงานของหลายหน่วยงาน รวมถึงโครงการรกั ษ์ปา่
สรา้ งคน 84 ตาบล วถิ ีพอเพยี ง ทม่ี ีพ่นี ้องหลายตาบลได้ไปแวะเยยี่ มเยอื นพอ่ เลย่ี ม และแม่ตุ๋ย
(ภรรยา) เพือ่ นาประสบการณ์ทล่ี ม้ เหลวจากการทาเกษตรกรรมเชงิ เดี่ยว มาเปน็ แรงบันดาลใจให้ผู้ที่
ได้รบั ฟังประสบการณ์ชวี ติ ของพอ่ เลยี่ ม บุตรจนั ทา ได้หันมาดาเนินชวี ติ ตามแนวทางปรชั ญาเศรษฐกิจ
พอเพยี งเพ่อื ความย่ังยนื ของสังคมไทยสืบไป

ปลดหน้ีด้วยศาสตรพ์ ระราชา | คนรกั ษ์ปา่

144

3. สรปุ กิจกรรม “เอาม้ือสามัคคี”

วทิ ยากรผู้สอน : ทมี วทิ ยากรเครอื ข่ายกสิกรรมธรรมชาติ

วัตถุประสงค์ : 1) เพ่ือให้ผ้เู ขา้ อบรมได้เรยี นรหู้ ลกั กสิกรรมธรรมชาติโดยการลงมือปฏิบตั ิในพื้นทจ่ี รงิ

2) เพ่ือให้ผู้เขา้ อบรมได้เรยี นรกู้ ารทางานเปน็ ทมี และการวางแผนการทางานก่อน

ลงมือปฏิบัติ

เวลาสอน 13.00 – 16.00 น. จานวน ๓ ชว่ั โมง

รูปแบบการสอน : การแบง่ กลุ่มและการลงมือปฏิบตั ิในพื้นทที่ ก่ี าหนด

ขอบเขตเนื้อหาวชิ าทส่ี อน :
หลกั จากทผ่ี ู้เขา้ รว่ มอบรมได้เรยี นรเู้ รอ่ ื ง หลักกสิกรรมธรรมชาติ ข้ันตอนการลงแปลงตามหลัก

กสิกรรม 10 ข้ันตอน รวมไปถึงความรทู้ ไ่ี ด้รบั จากวชิ าการการออกแบบพ้นื ทต่ี ามภูมิสังคม และกิจกรรม
Work Shop การจดั การพื้นท่ี ฯ ในกิจกรรมน้ีจงึ เปน็ มอบหมายให้แต่ละกล่มุ ประมวลความรทู้ ไ่ี ด้จาก
การอบรมทง้ั 3 วัน มาจดั การพน้ื ทท่ี ก่ี ล่มุ ตนเองได้รบั ผิดชอบ โดยทแี่ ต่ละกลุ่มจะต้องประชุมวาง
แผนการทางาน ตาม 10 ขนั้ การลงแปลง หลังจากน้ันแต่ละกลมุ่ ก็ลงมือปฏิบัติตามแผนที่วางไว้ภายใน
ระยะเวลา 2.30 ชว่ั โมง แต่ละสีจะมีพ่เี ล้ียงจากเครอื ขา่ ยกสิกรรมธรรมชาติเปน็ ครพู าทา และเปน็ ที่
ปรกึ ษาให้กล่มุ ตลอดระยะเวลาทล่ี งแปลง เมื่อดาเนินการครบตามระยะเวลาทก่ี าหนดแลว้ จะมี
คณะกรรมการซงึ่ เปน็ ตัวแทนกลุ่มละ 1 คน รว่ มกับครพู าทา เปน็ ผู้ตรวจแปลงและให้คะแนนตามแบบ
ทเี่ ตรยี มไว้

เอาม้ือสามัคคี โคกหนองนาโมเดล



1

จากการอบรมตามหลักสูตรใน 4 วัน 3 คืน แล้ว ยังมี
คาถามที่ว่า ทาไมต้องตนื่ แตเ่ ช้ามืดและเลกิ ค่า และยงั มกี ิจกรรมหน้า
เสาธง อีก ไมใ่ ชเ่ ดก็ นกั เรียน แล้ว.....

ทาไมต้องมกี ิจกรรมต้ังแต่เช้ามืดตีห้าจนถึงค่าสามทุ่ม ตลอด
การฝกึ อบรม อาจารย์ปญั ญา ปลุ ิเวคนิ ทร์ บอกวา่ ตามปกติแลว้ วิถี
ชีวิตของชาวบ้าน (ชาวนา) ของคนไทยท่ัวประเทศ ก็ตื่นแต่เช้าเพ่ือ
ไปทานาแล้วใช้เวลาเดินกลับถึงบ้านสามทุ่ม ในการฝึกอบรมก็ต้อง
ทาเปรยี บเสมอื นการไปทานาของชาวนา นน่ั เอง ครบั !!!

ส่วนกิจกรรมหน้าเสาธง !!! นั้น เป็นกิจกรรมท่ีสาคัญมาก
กเ็ พื่อต้องการให้ทุกคนเป็นคนดี มวี ินยั ใจรักชาติ เป็นงาน มีความ
รับผิดชอบ เพราะหน้าเสาธง จะบ่งบอกถึงความอดทน เคารพใน
ธงไตรรงค์ เป็นการสร้างวินัยท่ีดี มีความเคารพ ในชาติ ศาสนา
และพระมหากษัตริย์ ซ่ึงกิจกรรมหน้าเสาธง จะมี 5 ข้ันตอน
ดังนี้ และจะต้องมีครูพาทา ในการนากิจกรรมด้วย สาคัญ : ซึ่งครู
พาทาตอ้ งแมน่ พาทาได้ถูกต้อง ถา้ ผิดเรมิ่ ต้นใหมจ่ นกวา่ จะถกู ตอ้ ง

1. กล่าวคาปฏิญาณตนพร้อมกนั

ครูพาทาจะนากล่าวแล้วให้ทุกคนกล่าวตาม (มีบทคากล่าว
ปฏญิ าณตนใหด้ ูดว้ ย)

2. ยืนตรงเคารพธงชาติ ร้องเพลงชาตไิ ทยพรอ้ มกนั

ครูพาทาจะพูดนาว่า ““ธงชาติและเพลงชาติไทย เป็น
สัญลักษณ์ของความเป็นไทย เราจงร่วมใจกันยืนตรงเคารพธงชาติ
ด้วยความภาคภูมิใจในเอกราช และความเสียสละของบรรพบุรุษ
ไทย” แลว้ นา ประเทศไทยรวมเลือดเนอ้ื ชาติเชือ้ ไทย เปน็ ........

2

3. การปฎิบัติศาสนกิจ ครูพาทาพูดนาว่า เตรียมสวด

มนต์ไหว้พระ มีท่านใดที่นับถือศาสนาอื่นหรือไม่ (ถ้ามี) ให้ท่าน
ปฏิบัติตามศาสนกิจของท่าน......เสร็จแล้วให้ผู้นับถือศาสนาพุทธ
ได้สวดมนตไ์ หวพ้ ระ(บทส้ัน)

อะระหงั สมั มาสัมพทุ โธ ภะคะวา พทุ ธงั ภะคะวันตงั อะภิ
วาเทมฯิ (กราบ)

สวากขาโต ภะคะวะตา ธัมโม ธมั มงั นะมสั สามิฯ (กราบ)
สปุ ะฏปิ นั โน ภะคะวะโต สาวะกะสงั โฆ สงั ฆัง นะมามิฯ
(กราบ)

4. ยนื สงบนิ่ง 1 นาที

โดยครูพาทา นาพูด “ยืนสงบนิ่ง เป็นเวลา 1 นาที
เพ่ือราลึกถึงพระมหากรณุ าธิคุณของบูรพมหากษัตริย์ทกุ พระองค์ ที่
ทรงเสียสละกาลังพระวรกาย พระราชทรัพย์ กาลังสติปัญญาและ
พระปรีชาสามารถในด้านต่างๆ เพ่ือรักษาเอกราชมาได้จนถึงทุก
วันนี้

5. สร้างอุดมการณ์ ให้ครูพาทา ได้ให้ผู้อาวุโสท่ีสุดที่

ทุกคนนับถือ ใหค้ วามเคารพ มาพูดเพือ่ สรา้ งอุดมการณ์

6. ถ้ายังไม่มีกิจกรรมอื่นใด ก็ให้รับประทาน

อาหารร่วมกัน และให้ท่องบทพิจารณาอาหาร พร้อม
กนั ก่อนไปกินขา้ ว......

3

ที่ท่านได้ทาจนถึง ณ เวลาน้ี มีอะไรบ้าง ท่ีท่านทาได้ดี
มีอะไรบ้างท่ีท่านควรจะต้องปรับปรุงแก้ไข และมีอะไรบ้างทีท่านจะ
นาไปลงมอื ปฏบิ ตั ิ ที่เรียกวา่ ททท คอื อะไรครับ

ททท คือ ทา-ทัน-ที ช่วงเวลาหลังจากที่ทุกคนลงมือ
เสร็จแล้ว ขั้นตอนหลังกิจกรรมก็จะเป็น อาจารย์โก้ อาจารย์หน่า
มาเสริม ก่อนที่ท่านจะปฏิบัติ เพราะบทเรียนของท่านจะมีค่ามาก
สาหรับรุ่นของท่านและนาไปปฏิบัติ เราก็จะใช้ตรงน้ันไปในส่วน
ของการพัฒนาหลักสตู ร

กอ่ นกจิ กรรม

ช่วงเวลาก่อนกิจกรรม เราจะดูว่าเกณของครูวิทยากรมีความ

พร้อมหรือไม่ เราจะแบ่งเป็น 2 มิติ มิติแรก เราเรียกว่า ภูมิ

เป็นเร่ืองเก่ียวกับภูมิศาสตร์โดยท่ัวไปหรือสถานที่ ส่วน มิติที่สอง

สังคม เก่ียวกับบุคลากรเป็นสาคัญ เราจะเริ่มต้นจากการไปสารวจ

พื้นที่ วิเราะห์พ้ืนท่ีในการทากิจกรรม มีการสารวจข้อมูลหรือไม่
เช่น ก่อนทีท่ ่านจะไปท่านรหู้ รือไม่ว่ามีผังกจิ กรรมหรอื ไม่ รู้ว่าพื้นที่
ตรงน้ีมีผังอะไรตรงไหนบ้างและเมื่อท่านกลับมาได้มีการอัพเดทผัง
สาหรับผู้ท่ีจะลงมือปฏิบัติไหม ว่าผังที่ได้ กับ ผังจริง มีการ
เปล่ียนแปลงลักษณะทางภูมิศาสร์อะไรบ้าง มีการตรวจประเมิณ
สภาพภูมิศาสตร์หรือไม่ เช่น ลักษณะของดิน ประเภทของดิน
ตรงไหนเปน็ ท่สี ูงทตี่ ่า ทิศทางของแสงไดม้ กี ารสารวจหรอื ไม่ ทิศทาง
ของลม ของน้า ต้นไม้เดิมได้ใส่รายละเอียดตรงน้ันไหน หรือท่าน
แค่กลับมาบอกว่าเอาพ้ืนตรงนี้ โดยไม่ได้ดูปัจจัยอ่ืนๆเลย หรือแค่
เดินเขา้ ไปในสถานท่ีทางานโดยไม่ประเมณิ โดยรอบๆ ยังไม่เพียงพอ
ครบั !!!

4

จะต้องมกี ารประเมิณความเสีย่ ง เช่น มีหลุม มบี ่อ มเี ศษแก้ว
เศษวัสดุ รังต่อรังแตน สัตว์มีพิษ อย่างเช่นที่อาจารย์หน่า ได้
บอกเม่ือเช้าว่า ท่ีตรงนี่เป็นดงจงอาง เพราะว่าเวลาที่ท่าน
ฝึกอบรมที่อยู่ในความรับผิดชอบของท่าน อย่างน้อย 100 ชีวิต
และก็มีวิทยากรจิตอาสาวิทยากรบุคคล อัตราส่วน 1 ต่อ 10
ท่านต้องสารวจให้ชัดว่า ก่อนที่จะลงไปทามีความเสี่ยงอะไรบ้าง

ส่วนในเร่ืองของ สังคม มีการแบ่งงานไหมว่า “ 5 ข้ันตอนครู

พาทา ” มี 1)ฝ่ายวางแผนหรือฝ่ายเสนาธิการ มี 2)ฝ่าย
ปฏิบัติการ ใครเป็นหัวหน้าฝ่าย มีการแบ่งงานชัดเจนหรือไม่
มี3)ฝ่ายติดตามประเมิณผลหรือไม่ ติดตามประเมิณผลต้ังแต่ที่
ท่านไปสารวจ ต้องมีคนตามประเมิณผลว่าทีมสารวจได้ครบถ้วน
ไหม ตามเวลาไหม เพราะทีมติดตามไม่ได้ตรวจสอบเฉพาะช่วง
กิจกรรม ช่วงก่อนกิจกรรมต้องตรวจสอบว่า 6 คนที่ส่งไปดูงาน
เสร็จตามเวลาหรือไม่ มี 4)ฝ่ายประสารงานหรือไม่ แต่ถ้า
วางแผนกับประสารงานเป็นคนเดียวกันไม่ใช่เป็นการแบ่งคนแบ่ง
งาน ท่ีแบ่งหน้าที่เป็น5 ข้ันตอน เพื่อกาหนดคนให้ชัดเจนเลย
ว่าใครดูแลอะไร เพราะบางทีถ้าท่านไปลงพ้ืนที่แล้วสวมหมวก
หลายใบ ท่านจะหลุด เพราะไม่สามารถทาหน้าที่ได้สมบูรณ์
มี5)ฝ่ายพลาธิการ/ฝ่ายสวัสดิการมีหรือไม่ สวัสดิการดูแล
อุปกรณ์ จะรู้ได้อย่างไรว่าดินแข็งดินไม่แข็ง เพราะไม่ง้ันจะเจอ
ปัญหาว่าขุดไม่ได้หรือดินทรายเวลาไปขุดจริง อีกฝ่ายที่สาคัญมาก
ทีไ่ มอ่ ยูใ่ น 5 ขัน้ ตอน คอื หนว่ ยพยาบาล เพราะเราไม่สามารถรู้
ได้ว่าคนที่ส่งไปจะเกิดการเจ็บป่วยหรือไม่ แล้วท่านมีการจัดวาง
เร่ืองของการเรียนการสอนยังไง ใครเป็นครูกระบวนการ ครูพา
ทา ท่านกาหนดวา่ แต่ละจุดใครเป็นคนรับผิดชอบ เพราะจะมีลูก
ศษิ ย์ถามในแต่ละจุด เมื่อลูกศิษย์ถามแล้วไม่ได้คาตอบก็จะไมเ่ กิด
ความมน่ั ใจในหลักสูตร และท่านมีการจัดการยังไงในกรณที ่คี รูไม่
ครบถว้ น มแี ผยสารองหรือไม่ และวางแผนไวก้ คี่ น

ในส่วนของ การสร้างสถานการณ์ ให้ดูว่าบางครั้งอาจเหมาะ 5
บางครั้งไม่เหมาะ ตัวอย่าง สถานการท่ีเก่ียวข้องกับสุขภาพอนามัย เช่น
สร้างว่า มีคนเป็นลม แล้วหากสถานการณ์เกิดสมจริง เกิดมีคนในกลุ่ม
เป็นโรคหัวใจแล้ว เมื่อเห็นเหตุการณ์ เค้าอาจช๊อคทันที น่ีคือผลเสียท่ี
อาจจะเกิดขึ้น หรือแม้กระท่ังเราไม่ได้มีการส่ือสารอย่างชัดเจน อาจทา
ใหค้ นอนื่ ตน่ื ตระหนกได้ ซงึ่ สถานการดงั กลา่ วเราจะพยายามไม่ใช้
ในส่วนของสงั คม อย่างลืมว่า กิจกรรมเอาม้ือสามัคคี ส่ิงแรกท่ีต้องรู้ คือ
ให้ทุกท่านรู้ว่านี่คือการทางานแบบคนจน เพ่ือเพิ่มความสามัคคีในการ
ทางาน ท่านมีการสารองสาหรับสถานการณ์ท่ีจะเกิดขึ้นหรือไม่ มีการ
เตรียมสาหรับสถานท่ีหรือไม่ เร่ืองของความปลอดภัยปฐมพยาบาล มี
การฝึกอบรมและแผนการสาหรับเจ้าหน้าท่ีหรือยัง การสแตนด์บายของ
รถพยาบาลต้องพร้อม แผนสารองสาหรับสภาพอากาศหรอื มีผู้ปว่ ยจะทา
ยังไงในเร่ืองของการเคลื่อนย้ายผู้ป่วย ในส่วนสังคม มีระบบเบอร์โทร
หรือไม่ ในกรณีฉุกเฉินจะติดต่อท่ีใคร ท่ีขาดไม่ได้จะต้องมีการประเมิน
เก่ียวกบั สุขภาพของผู้รว่ มทกุ คนว่าไหวหรือไม่

ระหวา่ งทากิจกรรม

ในระหว่างทากิจกรรมครูผู้สอน ต้องมาก่อน ตรงเวลาไหม
กาหนดสถานที่ทากิจกรรมเหมาะสม หรือไม่ จุดรวมผลมีการจัดเตรียม
ไหม มีการวางแผนงานหรือไม่ ฝ่ายสังคมในแต่ละฝ่ายมีความชดั เจนใน
หน้าที่ทุกคนหรือไม่ ฝ่ายเสนาธิการดูภาพรวมคอยเช็คบุคลากรในทุกๆ
ฝา่ ยทุกๆช่วงเวลาว่าอยคู่ รบไหม

เร่ืองของการเรียนรู้ ท่านได้จัดการกับองค์ความรู้อย่างไร(องค์
ความรใู้ น 10 ขั้นต้อน) มเี ทคนิคถ่ายทอดองค์ความรอู้ ยา่ งไร การจัดทา
ตัวอย่างท่ีถูกต้อง มีหรือไม่ ในส่วนของสังคม มีการจัดการการสร้าง
สถานการณ์หรือไม่ ซ่ึงทราบมาวา่ เป็นลมจริง ถ้ามีการเป็นลมจริง ต้อง
มีการรายงานมาถึงผู้ดูแล การบริหารของเวลา ท่านต้องกุมประเด็น 4
อย่าง 1.กุมตัวประเด็น 2.กุมการมีส่วนร่วม 3.กุมเวลา 4.กุมข้อสรุป
หรือการถอดบทเรียน

6

หลงั กจิ กรรม

หลงั กิจกรรม ท่านจะมีการตรวจพ้ืนทแ่ี ปลงอย่างไร นน่ั กค็ ือ จะต้องมี
10 ขนั้ ตอน จะมเี อกสารไหม จะมตี ารางให้คะแนนไหม และเกณฑ์
การใหค้ ะแนนของทา่ นเป็นอย่างไร เกณการคดั เลือกของคนทจ่ี ะมาให้
คะแนนเป็นอย่างไร
หลงั จากเสรจ็ กจิ กรรม ทา่ นบริหารจดั การงานท่ีค้างอย่างไร ทา่ นต้อง
วางแผนวา่ งานทไ่ี มเ่ สรจ็ ควรทาตอ่ อยา่ งไร

สรุปมี 3ห้วงเวลา 1.กอ่ นกจิ กรรม 2.ระหว่างกิจกรรม 3.หลังกจิ กรรม

สดุ ท้ายคอื การแบง่ กลมุ่ ตามกลมุ่ สี เพ่อื สรปุ กระบวนการในการเป็น

ครูวทิ ยากร ในกิจกรรม “เอามอ้ื สามัคคี” แลว้ ออกมานาเสนอ
ในสว่ นของประเด็น เกณการตรวจการประเมิณตัวเอง
1.ในแตล่ ะห้วงเวลา อะไรทีท่ า่ นทาไดด้ ี
2.มอี ะไรบา้ งที่ทา่ นควรปรับปรงุ
3.มอี ะไรบา้ งทท่ี า่ นจะไปปฏิบัติ ทา-ทนั -ที (3 ท.)

ศกึ ษาจากคลิบ youtube

วันทห่ี นงึ่

ฟังบรรยาย "เขา้ ใจ เข้าถงึ พัฒนา : ศาสตร์พระราชาเพ่ือการพัฒนาประเทศไทยอยา่ งยั่งยนื " โดยนายววิ ฒั น์
ศัลยกาธร“เข้าใจ เขา้ ถึง พัฒนา”
https://www.youtube.com/watch?v=y0g8_WuqAfs

ถอดบทเรยี นผา่ นสื่อ วนั ที่หนึ่ง เวลา 19.00 น.-21.00 น. แผ่นดนิ วิกฤต

แผน่ ดนิ ไท ตอนที่ 2 ชะตากรรมเกษตรเชิงเดี่ยว

https://www.youtube.com/watch?v=OInuJq6oXvg

วันท่สี อง

ทฤษฎีบันได 9 ขนั้
https://www.youtube.com/watch?v=LKO5MyeQFm0

การจดั การพ้ืนท่ี
การออกแบบพื้นท่ี โคก หนอง นา โมเดล อ.ปัญญา ปลุ ิเวคนิ ทร์
ศนู ย์ภูมริ กั ษ์ธรรมชาติ นครนายก

https://www.youtube.com/watch?v=iwlTgw1yFTY&t=1s

การออกแบบพน้ื ท่ี "โคก หนอง นา โมเดล" อ.ปญั ญา ปลุ เิ วคนิ ทร์//สามอาชีพฯ
https://www.youtube.com/watch?v=MlkvBnoS74o&t=247s

ออกแบบพ้นื ท่ี (โคกหนองนาโมเดล) 24 นาที อ.โก้ (ผศ.พิเชฐ โสวิทยสกุล)
https://www.youtube.com/watch?v=ScJn0R7eJdw

ถอดบทเรยี นผา่ นส่ือ “วถิ ภี ูมิปญั ญาไทย กับการพ่งึ ตนเอง” ปลดหน้ีด้วยศาสตร์พระราชา | คนรักษป์ า่
“พ่อเลยี่ ม บตุ รจนั ทา” https://www.youtube.com/watch?v=zv_ZfptLiM4&t=426s

วันทส่ี าม

หลกั กสกิ รรมธรรมชาติ บรรยายโดย อาจารย์ยักษ์
https://www.youtube.com/watch?v=Sox4N3UhsEs

หลกั กสิกรรมธรรมชาติ " ปลูก หม่ แห้งชาม นา้ ชาม "
https://www.youtube.com/watch?v=WGGuKNUqcmQ

วิธีเลี้ยงดิน เพื่อใหด้ ินเลย้ี งพชื บรรยายโดย อาจารยย์ กั ษ์(เน่ืองในวนั ดนิ โลก)(8ธค2562)

https://www.youtube.com/watch?v=2ly-zmwcdP8

ชวี ิตในดินดนิ มชี ีวติ Part 1

https://www.youtube.com/watch?v=TxDjMJM3E1s

ชีวติ ในดนิ ดินมชี ีวติ Part 2

https://www.youtube.com/watch?v=IxcQdA_l4cU

วนั ท่สี ี่

ชมสอื่ วดี ีทศั น์ “ในหลวงในดวงใจ”
https://www.youtube.com/watch?v=ISFuuJpOBxA

๙ วันท่พี ่อจากไป

https://www.youtube.com/watch?v=TTKMzRdAw3M

เอามื้อสามคั คี [โคก หนอง นา] พลังเครือขา่ ย พลงั สามคั คี เอาม้ือ ถือจอบเสยี ม เพื่อความยั่งยนื

https://www.youtube.com/watch?v=5468_RbIAe8

หาอยู่ หากิน โคก หนองนา โมเดล

https://www.youtube.com/watch?v=nx9Mzve3LRg

วนั ทหี่ า้

การขบั เคลื่อนศาสตร์พระราชา :- ปฏริ ปู ประเทศไทย ... "โจน จนั ได " น้อมนาศาสตร์พระราชา : เพ่อื การ
ขบั เคลอ่ื นการพฒั นาอยา่ งยัง่ ยนื

https://www.youtube.com/watch?v=BwBkuOty_eo&t=219s

“โคก – หนอง – นา ” ศาสตรพ์ ระราชาสกู่ ารพฒั นาทีย่ ั่งยืน

https://drive.google.com/file/d/1efFPS0yf9Hl8IxXDtCRIE6yh4JUuhVyE/view?usp=sharing

ยุทธศาสตร์ 3 5 7

https://drive.google.com/file/d/1h1FVm8Om0jiEq4Do1_kDQdgCP0YcFE4u/view?usp=sharing

เพลงโคก หนอง นา โมเดล
1. เพลง โคก หนอง นา โมเดล
คารอ้ ง นิวตั นอ้ ยผาง อธบิ ดีกรมการพัฒนาชุมชน
ทานอง/รอ้ ง วงแฮมเมอร์

https://www.youtube.com/watch?v=KpX3IRZL__w

2. เพลง : “โคก หนอง นา กรมการพัฒนาชุมชน”
นักรอ้ ง : ฤทธสิ รรค์ เทพพทิ กั ษ์
คารอ้ ง/ทานอง : ฤทธสิ รรค์ เทพพทิ กั ษ์ ดนตร ี: เขงิ คาเรคคอรด์ (สด บุณฑรกิ ) มวิ
สิควดี ิโอ : ขา้ วโฮยเกลอื สตูดิโอ

https://www.youtube.com/watch?v=h7P6nQqpZ_0

3. เพลง : โคก หนอง นา พาสุขใจ
คารอ้ ง : นายพีรวัฒน์ กองพรม (นักวชิ าการพฒั นาชุมชน สพอ.บางมลู นาก จ.พจิ ติ ร)
ทานอง/เรยี บเรยี ง : นายคารณ คามา (นักวชิ าการพัฒนาชุมชน สพอ.ทา่ ล่ี จ.เลย)
ผ้ขู บั รอ้ ง : นางสาวเพชรรตั น์ มาลสี า (นักวชิ าการพัฒนาชุมชน สพอ.เมืองเลย จ.เลย)

https://www.youtube.com/watch?v=xY08yK8AI_s

เพลงมลู นธิ กิ สิกรรมธรรมชาติ

เพลง กสิกรรมธรรมชาติ
https://www.youtube.com/watch?v=lnqrys5htjE&list=PLjTYiQD3JryHHu6WzRac8FIK
Hud8FYmj6

เพลง เดินทีละก้าว
https://www.youtube.com/watch?v=j8MVlF4E_Do&list=PLjTYiQD3JryHHu6WzRac8FI
KHud8FYmj6&index=2

เพลง เงนิ ทองเป็นของมายา
https://www.youtube.com/watch?v=CuhRyXZvPZc&list=PLjTYiQD3JryHHu6WzRac8
FIKHud8FYmj6&index=3

เพลงสดุดวี รี ชน
https://www.youtube.com/watch?v=1awIz4AHXmI&list=PLjTYiQD3JryHHu6WzRac8F
IKHud8FYmj6&index=4

เพลง ตน้ กล้าพอเพียง
https://www.youtube.com/watch?v=nchPpTPZkQs&list=PLjTYiQD3JryHHu6WzRac8
FIKHud8FYmj6&index=5

เพลง ยิ่งทาย่ิงได้
https://www.youtube.com/watch?v=zjJWQ3PA86A&list=PLjTYiQD3JryHHu6WzRac8F
IKHud8FYmj6&index=6

เพลง...(ดนิ ๆๆ) เพลงคนื ชีวิตให้แผ่นดิน-สุเวศน์+ไก่
https://www.youtube.com/watch?v=GcZPhVjGKkM&list=PLjTYiQD3JryHHu6WzRac8
FIKHud8FYmj6&index=7

เพลงความขาดแคลนไม่ใช่ปญั หา - kai-malangsaab
https://www.youtube.com/watch?v=CY3RB93PlK4&list=PLjTYiQD3JryHHu6WzRac8FI
KHud8FYmj6&index=8

เพลงยุทธการถอยหลัง - kai-malangsaab
https://www.youtube.com/watch?v=18idiqiYw1Q&list=PLjTYiQD3JryHHu6WzRac8FI
KHud8FYmj6&index=9

เพลงก้ชู าติดว้ ยศาสตรพ์ ระราชา – kai
https://www.youtube.com/watch?v=aNTkxVvHI_E&list=PLjTYiQD3JryHHu6WzRac8FI
KHud8FYmj6&index=10

เพลงแรง้ แก่คาบดอกต้อยติ่ง - kai-malangsaab
https://www.youtube.com/watch?v=-
BjmkOSxUik&list=PLjTYiQD3JryHHu6WzRac8FIKHud8FYmj6&index=11

ฟงั เพลง เกษตรโยธนิ
https://www.youtube.com/watch?v=Znhxee3yCmE&list=PLjTYiQD3JryHHu6WzRac8
FIKHud8FYmj6&index=12

เพลง ทรัพยากรไทยสู่วิถีใหม่
https://www.youtube.com/watch?v=NMXwo5cEsJM&list=PLjTYiQD3JryHHu6WzRac8
FIKHud8FYmj6&index=13

เพลงมารช์ เกษตรโยธนิ - kai-malangsaab
https://www.youtube.com/watch?v=U1WDKOT1suA&list=PLjTYiQD3JryHHu6WzRac
8FIKHud8FYmj6&index=14

เพลงปลกู ของที่กนิ - kai-malangsaab
https://www.youtube.com/watch?v=Ov1qLT9m-
YI&list=PLjTYiQD3JryHHu6WzRac8FIKHud8FYmj6&index=15

เพลงจากวนั นัน้ สูว่ ันนี้ – ไก่
https://www.youtube.com/watch?v=89qj1DlC3-
s&list=PLjTYiQD3JryHHu6WzRac8FIKHud8FYmj6&index=16

เพลงจากภูผาสู่มหานที - kai-malangsaab
https://www.youtube.com/watch?v=pTwOJ3lf3Z0&list=PLjTYiQD3JryHHu6WzRac8FI
KHud8FYmj6&index=17

เพลงปรญิ ญาแห่งชีวิต-สเุ วศน+์ ไก่
https://www.youtube.com/watch?v=CAW3HRQJ1hQ&list=PLjTYiQD3JryHHu6WzRac
8FIKHud8FYmj6&index=18

เพลงอยู่อย่างจงรัก ตายอยา่ งภักดี
https://www.youtube.com/watch?v=d1TkEH7Jn70&list=PLjTYiQD3JryHHu6WzRac8F
IKHud8FYmj6&index=19

เพลงแผ่นดนิ หวั ใจ
https://www.youtube.com/watch?v=ILYI1a2BXC0&list=PLjTYiQD3JryHHu6WzRac8FI
KHud8FYmj6&index=20

คืนชวี ิตใหแ้ ผน่ ดิน- สเุ วศน์ เวอร์ช่ัน คาราโอเกะ
https://www.youtube.com/watch?v=0glu5rolHx0

เพลง อยู่อย่างพอเพียง
https://www.youtube.com/watch?v=ObdUKIsCd0g

เพลงดินอดุ ม น้าสมบูรณ์ ด้วยพระบารมี (แอด๊ คาราบาว)
https://www.youtube.com/watch?v=lKXkIDXVEB8

เพลงแผน่ ดนิ ทระนง
https://www.youtube.com/watch?v=xImJF3RU0aQ

@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@



ชอ่ื ค่มู ือฝกึ อบรม ค่มู ือวทิ ยากร การฝึกอบรมแบบออนไลน์
โครงการพัฒนาพนื้ ทต่ี ้นแบบการพัฒนาคุณภาพชวี ติ ตามหลักทฤษฎีใหม่
ประยุกต์สู่ “โคก หนอง นา โมเดล”
กิจกรรมที่ ๑ ฝึกอบรมระยะสั้นการพัฒนากสิกรรมสู่ระบบเศรษฐกิจพอเพียง
รปู แบบ “โคก หนอง นา โมเดล”

ทป่ี รกึ ษา ผศ.พเิ ชฐ โสวทิ ยสกุล (อาจารย์โก้)
รศ.วรวรรณ โรจนไพบูลย์ (อาจารยห์ น่า)
นายธนวฒั น์ ป่ นิ แก้ว ผู้อานวยการสถาบนั การพฒั นาชุมชน
นางสาวเยาวมาลย์ เศรษฐา ผู้อานวยการกลุ่มงานประสานแผนและยุทธศาสตร์

ผู้เสนอแนะ/รว่ มทา นายยอดชาย ผ้าเจรญิ ผู้อานวยการกลมุ่ งานจดั การความรู้
นางสาวกรทอง ชูสรอ้ ย นักจดั การงานทว่ั ไปชานาญการ
นายนาโชค อนสุ ี นักทรพั ยากรบุคคลปฏิบัติการ

ผู้จดั ทาค่มู ือหลักสูตร นายสุวรรณ มัควรรณ นักวชิ าการพฒั นาชุมชนชานาญการ

ภาพประกอบ นายสุวรรณ มัควรรณ นักวชิ าการพัฒนาชุมชนชานาญการ

ดาเนินการจดั ทา สถาบนั การพฒั นาชุมชน กรมการพฒั นาชุมชน

จานวนหน้า 173 หน้า

ลขิ สิทธคิ์ ่มู ือหลักสูตร กรมการพฒั นาชุมชน กระทรวงมหาดไทย