Depress Feeling ธัญธัญพัทพัธ์ กาญจนนิรันรัดร์
สารบัญ บั โรคซึมซึเศร้าร้คืือคืือะไร? โรคซึมซึเศร้าร้มีอมีาการอย่าย่งไร? สาเหตุขตุองโรคซึมซึเศร้าร้ รักรัษาอย่าย่งไร? แนวทางการป้อป้งกันกั โรคซึมซึเศร้าร้ 1 5 11 21 33
โรคซึม ซึ เศร้า ร้ คือ คื อะไร? 1
2
3 จากการศึกศึษาทางการแพทย์ใย์น ปัจปัจุบัจุนบัพบว่าว่ โรคซึมซึเศร้าร้เกิดกิจาก ความไม่สม่มดุลดุของสารสื่อ สื่ ประสาทใน สมอง 3 ชนิด ได้แด้ก่ ซีโซีรโทนิน นอร์เร์อ พิเพินฟรินริและโดปามีนมีทำ ให้ส่งส่ผลก ระทบต่อต่อารมณ์ ความคิดคิและ พฤติกติรรม ซึ่ง ซึ่ จะต่าต่งจากอารมณ์ เศร้าร้ตามปกติที่ติส ที่ ามารถหายได้เด้อง เมื่อ มื่ ความเครียรีดหมดไป
4 ดังดันั้นนั้เมื่อ มื่ โรคซึมซึเศร้าร้มีเมีหตุมตุาจาก การเปลี่ย ลี่ นแปลงภายในร่าร่งกาย จึงจึ มีคมีวามจำ เป็นป็ต้อต้งได้รัด้บรัการรักรัษา อย่าย่งเหมาะสมเช่นช่เดียดีวกับกั โรคทาง กายอื่น อื่ ๆ ไม่สม่ามารถหายเองได้
5 โรคซึม ซึ เศร้า ร้
6 มีอ มี าการอย่า ย่ งไร?
7
8
รู้สึกเศร้า หดหู่ ท้อแท้ ร้องไห้โดยไม่ทราบสาเหตุ กังวลหรือหงุดหงิดมากจนเกินไป จนส่งผลกระทบต่อ หน้าที่การงาน ความสัมพันธ์ต่อคนรอบข้าง หรือสูญ เสียความสามารถในการดูแลตนเอง สูญเสียความสนใจในหลายกิจกรรม ไม่อยากทำ สิ่งที่ เคยชอบทำ เก็บตัว ไม่สนใจสิ่งรอบข้าง เบื่ออาหาร น้ำ หนักลด หรืออาจรับประทานอาหาร มากกว่าปกติได้ นอนไม่หลับ หลับไม่สนิท หรือนอนหลับมากจนเกินไป การเคลื่อนไหวช้าลง หรืออาจกระวนกระวายมากจน เกินไป อ่อนเพลีย หมดเรี่ยวแรง สมาธิลดลง ความจำ แย่ลง รู้สึกตนเองไร้ค่า สิ้นหวัง คิดว่าตนเองเป็นภาระ สูญ เสียความมั่นใจในตนเอง ไม่อยากมีชีวิตอยู่ คิดถึงความตายบ่อยครั้ง 9 อาการเบื้อ บื้ งต้น ต้
10 โรคซึมซึเศร้าร้ที่เ ที่ กิดกิขึ้น ขึ้ มีหมีลาย ระดับดัตั้งตั้แต่อต่าการน้อยไป จนถึงถึระดับดัที่ก ที่ ระทบต่อต่การ ดำ รงชีวิชีตวิ ประจำ วันวัเป็นป็อย่าย่ง มาก 9 อาการดังดักล่าล่วข้าข้งต้นต้ เป็นป็ สัญญาณเตือตืนให้สงสัยว่าว่ อาจจะมีโมีรคซึมซึเศร้าร้เกิดกิขึ้น ขึ้ ได้ ไม่คม่วรปล่อล่ยทิ้งทิ้ไว้จว้นอยู่ใยู่ น ระดับดัที่รุ ที่ นรุแรง ควรได้รัด้บรัการ วินิวิ นิจฉัยฉัและรักรัษาอย่าย่งถูกถูต้อต้ง เหมาะสม
11 ส า เ ห ตุ
12 ของโรคซึม ซึ เศร้า ร้
13 เกิดกิจากสมองที่ทำ ที่ ทำงานผิดปกติโติดยเส้นส้ ประสาทอาจไม่ สมดุลดุกันกัหรือรืมีปัมีญปัหาในการทำ งานประกอบกับกั ปัจปัจัยจั อื่น อื่ ๆ ทางด้าด้นความรู้สึรู้ กสึและอารมณ์ ลักลัษณะทาง ความคิดคิความคิดคิและมุมมุมองต่อต่สิ่งสิ่ต่าต่ง ๆ ถือถืเป็นป็ ส่วส่นสำ คัญคัของโรคซึมซึเศร้าร้หากมีทัมีศทันคติใตินแง่ลง่บ อ่ออ่นไหวต่อต่สิ่งสิ่รอบตัวตั ได้ง่ด้าง่ยอาจส่งส่ผลให้เป็นป็ โรคซึมซึ เศร้าร้ได้
14 เหตุกตุารณ์เลวร้าร้ยที่ต้ ที่ อต้งเผชิญชิ ในบางครั้งรั้การที่ ต้อต้งเผชิญชิกับกัเหตุกตุารณ์ที่ส่ ที่ งส่ผลเสียสีต่อต่สภาพ จิตจิใจเป็นป็เวลานาน และบ่อบ่ยครั้งรั้จนทำ ให้เกิดกิความ รู้สึรู้ กสึเศร้าร้และสิ้นสิ้หวังวัก็สก็ามารถทำ ให้เป็นป็ โรคร้าร้ยนี้ ได้เด้ช่นช่กันกั
15 การใช้ยช้าบางชนิดอาจส่งส่ผลให้เกิดกิโรคนี้ได้ เช่นช่ส เตียตีรอยด์ ยาเบนโซไดอะซีปีซีนปีเป็นป็ต้นต้ดังดันั้นนั้ควร ศึกศึษาหรือรืขอคำ แนะนำ จากแพทย์เย์กี่ย กี่ วกับกัตัวตัยา และผลข้าข้งเคียคีงที่อ ที่ าจได้รัด้บรั
16
17
ภาวะน้ำ หนักเกินกิหรือรืโรคอ้วอ้น ซึ่ง ซึ่ อาจนำ ไปสู่โสู่ รค หัวใจและโรคเบาหวาน ความเจ็บจ็ ปวดและเจ็บจ็ ป่วป่ยทางร่าร่งกาย การติดติสุรสุาและสารเสพติดติ โรควิตวิกกังกัวล โรคแพนิค หรือรืโรคกลัวลัสังสัคม ปัญปัหาด้าด้นความสัมสัพันพัธ์ เช่นช่ครอบครัวรัที่ทำ ที่ ทำงาน และโรงเรียรีน แยกตัวตัออกจากสังสัคม คิดคิหรือรืพยายามฆ่าฆ่ตัวตัตาย ทำ ร้าร้ยตัวตัเอง การตายก่อก่นวัยวัอันอัควร ภาวะแทรกซ้อซ้น โรคซึมซึเศร้าร้เป็นป็ ปัญปัหาที่ส่ ที่ งส่ผลต่อต่ผู้ป่วป่ยและผู้คนรอบ ข้าข้ง อาการมักมัแย่ลย่งหากไม่ไม่ด้รัด้บรัการรักรัษา ซึ่ง ซึ่ อาจส่งส่ ผลต่อต่ ปัญปัหาด้าด้นอารมณ์ พฤติกติรรม รวมถึงถึสุขสุภาพ และการใช้ชีช้วิชีตวิภาวะแทรกซ้อซ้นที่พ ที่ บได้ ดังดันี้ 18
19
20
21 รัก รั ษา
22 อย่า ย่ งไร?
23
24 โรคซึมซึเศร้าร้เป็นป็ โรคที่มี ที่ โมีอกาสรักรัษาหายได้ หากได้ รับรัการรักรัษาอย่าย่งเหมาะสม ซึ่ง ซึ่ วิธีวิกธีารรักรัษาใน ปัจปัจุบัจุนบัมีหมีลายวิธีวิธี
25 การรักรัษาด้วด้ยยา (Pharmacological treatment) เป็นป็การรักรัษาหลักลั โดยยารักรัษาอาการซึมซึเศร้าร้จะ ไปช่วช่ยปรับรัสารสื่อ สื่ ประสาทในสมองให้กลับลัสู่สสู่ มดุลดุ ส่วส่นระยะเวลาในการรักรัษาสำ หรับรัผู้ที่เ ที่ ป็นป็ โรคซึมซึ เศร้าร้ครั้งรั้แรกโดยส่วส่นใหญ่ปญ่ระมาณ 9-12 เดือดืน แล้วล้แต่รต่ะดับดัความรุนรุแรงของโรค จากการศึกศึษาพบว่าว่หากหยุดยุยาก่อก่นกำ หนด ผู้ ป่วป่ยมักมัมีโมีอกาสกำ เริบริได้ถึด้งถึร้อร้ยละ 80 1
26
27 การรักรัษาด้วด้ยจิตจิบำ บัดบั (Psychotherapy) เป็นป็การรักรัษาที่มั ที่ กมั ใช้คช้วบคู่ไคู่ ปกับกัการรักรัษาด้วด้ยยา ซึ่ง ซึ่ การทำ จิตจิบำ บัดบัมีหมีลายวิธีวิธีเช่นช่การบำ บัดบัทาง ความคิดคิและพฤติกติรรม (cognitive-behavioral therapy; CBT), การบำ บัดบัแบบประคับคั ประคอง (supportive psychotherapy) เป็นป็ต้นต้ 2 การเลือลืกวิธีวิบำธีบำบัดบัขึ้น ขึ้ อยู่กัยู่ บกัความเหมาะสมของผู้ป่วป่ย แต่ลต่ะรายและความถนัดของผู้บำ บัดบัการศึกศึษาใน ปัจปัจุบัจุนบัพบว่าว่การรักรัษาด้วด้ยยาควบคู่ไคู่ ปกับกัการทำ จิตจิบำ บัดบัเป็นป็วิธีวิที่ธีไที่ ด้ผด้ลดีที่ดีสุ ที่ ดสุในการรักรัษา
28 3. การรักรัษาด้วด้ยอุปอุกรณ์ปล่อล่ย คลื่น ลื่ แม่เม่หล็กล็ ไฟฟ้าฟ้ (Transcranial magnetic stimulation; TMS) เป็นป็การรักรัษาโดยใช้อุช้ ปอุกรณ์ที่ส ที่ ามารถปล่อล่ย คลื่น ลื่ แม่เม่หล็กล็ ไฟฟ้าฟ้ผ่านหนังศีรศีษะ เพื่อ พื่ สร้าร้งสนาม แม่เม่หล็กล็เหนี่ยวนำ ให้เกิดกิกระแสไฟฟ้าฟ้กระตุ้นตุ้ เซลล์ สมอง ส่วส่นใหญ่มัญ่กมั ใช้ใช้นผู้ป่วป่ยที่รั ที่ กรัษาด้วด้ยยาไม่ไม่ด้ ผล หรือรืมีข้มีอข้ห้ามในการให้ยารักรัษา 3
29
30
31 “Health Care You Can Trust เรื่อ รื่ งสุข สุ ภาพ...ไว้ใว้ จเรา”
32 ความเข้าข้ใจต่อต่ โรคซึมซึเศร้าร้ของหลายคนในปัจปัจุบัจุนบัเชื่อ ชื่ ว่าว่คนเป็นป็ โรคซึมซึเศร้าร้เป็นป็เพราะอ่ออ่นแอ ไม่เม่ข้มข้แข็งข็แต่ ในความเป็นป็จริงริแล้วล้มีหมีลายเหตุปัตุจปัจัยจัที่มี ที่ ส่มีวส่นเกี่ย กี่ วข้อข้ง ทำ ให้เกิดกิเป็นป็ โรคซึมซึเศร้าร้ขึ้น ขึ้ ได้แด้ก่ พันพัธุกธุรรม สิ่งสิ่ แวดล้อล้ม การเลี้ย ลี้ งดู เป็นป็ต้นต้ซึ่ง ซึ่ เป็นป็ ปัจปัจัยจัที่ไที่ ม่สม่ามารถ ควบคุมคุได้ หากผู้ป่วป่ยได้รัด้บรัการรักรัษาอย่าย่งเหมาะสม รวมทั้งทั้ ได้รัด้บรั ความเข้าข้ใจอย่าย่งถูกถูต้อต้งจากคนรอบข้าข้ง จะสามารถ ทำ ให้ผู้ป่วป่ยมีโมีอกาสหายจากโรคและสามารถดำ เนิน ชีวิชีตวิได้ตด้ามปกติ
33 ความเข้าข้ใจต่อต่ โรคซึมซึเศร้าร้ของหลายคนในปัจปัจุบัจุนบัเชื่อ ชื่ ว่าว่คนเป็นป็ โรคซึมซึเศร้าร้เป็นป็เพราะอ่ออ่นแอ ไม่เม่ข้มข้แข็งข็แต่ใต่นความเป็นป็จริงริแล้วล้ มีหมีลายเหตุปัตุจปัจัยจัที่มี ที่ ส่มีวส่นเกี่ย กี่ วข้อข้งทำ ให้เกิดกิเป็นป็ โรคซึมซึเศร้าร้ขึ้น ขึ้ ได้แด้ก่ พันพัธุกธุรรม สิ่งสิ่แวดล้อล้ม การเลี้ย ลี้ งดู เป็นป็ต้นต้ซึ่ง ซึ่ เป็นป็ ปัจปัจัยจัที่ ไม่สม่ามารถควบคุมคุได้ หากผู้ป่วป่ยได้รัด้บรัการรักรัษาอย่าย่งเหมาะสม รวมทั้งทั้ ได้รัด้บรัความ เข้าข้ใจอย่าย่งถูกถูต้อต้งจากคนรอบข้าข้ง จะสามารถทำ ให้ผู้ป่วป่ยมี โอกาสหายจากโรคและสามารถดำ เนินชีวิชีตวิได้ตด้ามปกติ แ น ว ท า ง ก า ร ป้ อ ง กั น
34 1. จำ กัดกัเวลาการใช้สช้มาร์ทร์ โฟน นอกเหนือจากการใช้เช้พื่อ พื่ ทำ งาน ควรตั้งตั้กฏกับกัตัวตัเองว่าว่เราจะเล่นล่ โซเชียชีลวันวัละไม่เม่กินกิ 1 ชั่วชั่ โมง เท่าท่นั้นนั้เมื่อ มื่ ครบแล้วล้ ให้วางทันทัที แล้วล้ลุกลุไปทำ กิจกิกรรมอื่น อื่ แทน 2. ดูคดูอนเทนต์อต์ะไรที่เ ที่ ปิดปิ โลก และสร้าร้งสรรค์ ถ้าถ้วางมือมืถือถืลงไม่ไม่ด้ จริงริๆ แนะนำ ให้ดูคดูอนเทนต์ที่ต์ส ที่ ร้าร้งสรรค์ไค์ปเลย แทนที่จ ที่ ะส่อส่งเฟซบุ๊ คชาวบ้าบ้นไปทั่วทั่ลองเปลี่ย ลี่ นเป็นป็เข้าข้ Netflix หรือรื YouTube แล้วล้ดู รายการประเภทที่จ ที่ ะจุดจุประกายชีวิชีตวิเรา เช่นช่เรื่อ รื่ งราวของนัก สร้าร้งสรรค์งค์านทั่วทั่ โลก บุคบุคลเจ๋งจ๋ๆ ที่มี ที่ แมีนวคิดคิอะไรที่เ ที่ ปิดปิมุมมุมอง ใหม่ๆม่หรือรืแม้แม้ต่สต่ารคดีอดีาหาร หรือรืการท่อท่งเที่ย ที่ วต่าต่งประเทศ ก็ จะทำ ให้คุณคุรู้สึรู้ กสึว่าว่เอ้ออ้ !!! โลกนี้ยังยัมีอมีะไรน่าสนใจอีกอีเพียพีบ ทำ ให้ เราอยากออกไปใช้ชีช้วิชีตวิให้มากขึ้น ขึ้ 3. ทำ Vlog ในสิ่งสิ่ที่เ ที่ ราถนัด และแชร์อร์อกไป ถ้าถ้เพิ่งพิ่คิดคิว่าว่มันมัยาก ให้คุณคุลองค้นค้หาตัวตัเองดูว่ดูาว่อะไรที่เ ที่ ราทำ ได้ดีด้ ดีเรื่อ รื่ งไหนที่เ ที่ รา เชี่ย ชี่ วชาญ สิ่งสิ่ไหนที่เ ที่ ราเล่าล่ ให้เพื่อ พื่ นฟังฟัทีไทีร เพื่อ พื่ นจะต้อต้งร้อร้ง ว๊าว๊ววว นั่นแหละคือคืความเจ๋งจ๋ ในตัวตัคุณคุแค่เค่ล่าล่มันมัออกมา ถ่าถ่ย วิดีวิโดีอตัวตัเองแบบง่าง่ยๆ ฝึกฝึตัดตัต่อต่วิดีวิโดีอด้วด้ยสมาร์ทร์ โฟน แล้วล้แชร์ ออกไปบนโลกโซเชียชีล แค่นี้ค่ นี้ คุณคุก็จก็ะสนุก และได้อิด้นอิสไปร์คร์นอื่น อื่ ๆ ต่อต่ ไปอีกอีด้วด้ย โ ร ค ซึ ม เ ศ ร้ า
35