สุขศึกษาและพลศึกษา ป.4 หน่วยที่ 3 คุณค่าของครอบครัวและเพื่อน

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔ ตัวชี้วัด หนวยการเรียนรูที่ ๓ คุณคาของครอบครัวและเพื่อน อธิบายคุณลักษณะของความเปนเพื่อน และสมาชิกที่ดีของครอบครัว (พ ๒.๑ ป.๔/๑)

ผังสาระการเรียนรู คุณลักษณะของสมาชิก ที่ดีในครอบครัว คุณลักษณะของ ความเปนเพื่อน ความสําคัญของเพื่อน และความเปนเพื่อน ครอบครัวและลักษณะ ของครอบครัวที่ดี ครอบครัว คุณคาของครอบครัว และเพื่อน ลักษณะของ ครอบครัวที่ดี การปฏิบัติตนเปนสมาชิกที่ดี ของครอบครัว การดูแลรักษา สุขภาพกายและจิตใจของ สมาชิกในครอบครัว ลักษณะของเพื่อนที่ดี วิธีการสราง สัมพันธภาพกับเพื่อน สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔ ครอบครัวและลักษณะของครอบครัวที่ดี

๑. ครอบครัว หมายถึง คนตั้งแต ๒ คนขึ้นไป ที่มีความสัมพันธกันทางการแตงงาน ทางสายเลือด ทางการรับเลี้ยงเปนบุตรบุญธรรม และพอแมบุญธรรม หรือความสัมพันธแบบคูชีวิต สมาชิกในครอบครัว ประกอบดวย ครอบครัว สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔

พอ แม ลูก หรือพอกับลูก แมกับลูก ปูยากับหลาน ยายตา กับหลาน หรือผูปกครองกับเด็ก แตบางครอบครัวอาจมี ลุง ปา นา อา ปู ยา ตา ยาย อยูดวย บางครอบครัวสมาชิก ประกอบดวย พอ ลูก และผูชายที่เปนคูชีวิตของพอ หรือ แม ลูก และผูหญิงที่เปนคูชีวิตของแม ครอบครัวไทยมี หลายลักษณะ แบงตามประเภท ไดดังนี้ สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔

๑. ครอบครัวเดี่ยว (Single Family) คือ กลุมคน ตั้งแต ๒ คนขึ้นไปใชชีวิตรวมกันและมีความสัมพันธกัน เปนครอบครัว มีสมาชิกประกอบดวยผูชายกับผูหญิง อยูดวยกันเปนสามีภรรยา หรือพอกับแมและลูก รวมถึง ครอบครัวที่มีสมาชิกเปนผูมีความหลากหลายทางเพศ เชน คูชีวิตชายกับชาย คูชีวิตหญิงกับหญิง คูชีวิตชายกับ กะเทย ซึ่งอาจจะมีลูกติดหรือบุตรบุญธรรมอยูดวย สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔

ลักษณะครอบครัวในเมืองที่เปนครอบครัวเดี่ยว สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔

๒. ครอบครัวขยาย (Extended Family) คือ กลุมคน หลายคนที่เปนญาติพี่นอง ใชชีวิตรวมกัน และมีความสัมพันธกัน เปนครอบครัว มีสมาชิกประกอบดวย พอ แม ลูก และมีญาติ เชน ปู ยา ตา ยาย ลุง ปา นา อา หลาน สมาชิกครอบครัวเปน ผูมีความหลากหลายทางเพศ ดวยก็มี ลักษณะครอบครับในชนบทที่เปนครอบครัวขยาย สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔

๓. ครอบครัวพอแมเดี่ยว (Single-parent Family) คือ กลุมคนตั้งแต ๒ คนขึ้นไป ใชชีวิตรวมกันและมีความสัมพันธกัน เปนครอบครัว มีสมาชิกประกอบดวย พอหรือแมฝายใดฝายหนึ่ง อยูกับลูก หรือผูปกครองคนเดียวอยูกับเด็ก รวมถึงครอบครัว พอแมเดี่ยวของผูมีความหลากหลายทางเพศ เชน กะเทยกับลูกติด หรือบุตรบุญธรรม สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔

ลักษณะพอกับลูกในครอบครัวพอแมเดี่ยว สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔

๔. ครอบครัวขามรุน (Skipped-generation Family) คือ กลุมคนตั้งแต ๒ คนขึ้นไป ใชชีวิตรวมกันและมีความสัมพันธ กันเปนครอบครัว มีสมาชิกประกอบดวย หลานอยูกับปู ยา หรือ ตา ยาย เนื่องจากพอแมสงลูกไปอยูกับญาติ หรือพอแม ไมสามารถเลี้ยงดูลูกได หยาราง หรือเสียชีวิต สมาชิกครอบครัว เปนผูมีความหลากหลายทางเพศ ดวยก็มี ลักษณะความสัมพันธของยายกับหลาน ในครอบครัวขามรุน สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔

๒. ครอบครัวที่ดีสมาชิกควรมีชีวิตที่มีความสุข และมีสุขภาพดีทั้งรางกายและจิตใจ สมาชิก ของครอบครัวสามารถทําใหครอบครัวของตนเอง เปนครอบครัวที่ดีไดโดยการปฏิบัติ ดังนี้ ลักษณะของครอบครัวที่ดี สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔

๑. มีความรักและหวงใยซึ่งกันและกัน ทุกคนมีความรัก และหวงใยกัน ดูแลสุขภาพและความเปนอยูของกันและกัน ๒. มีความเขาใจซึ่งกันและกัน ทุกคนสามารถพูดคุยกันได อยางเปดเผยไมปดบังกัน และรูจักรับฟงความคิดเห็นของผูอื่น สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔

๓. เห็นแกประโยชนของครอบครัวมากกวาประโยชน สวนตน ทุกคนตองมีความเสียสละ ไมเห็นแกตัว พรอมที่จะ เปนผูใหและผูรับในเวลาเดียวกัน เราสามารถทําประโยชน ใหครอบครัวได เชน ชวยทําความสะอาดบาน ลางจาน รดน้ําตนไม การชวยเหลือกันของสมาชิก ในครอบครัวทําใหเกิดความสามัคคี สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔

๔. มีความซื่อสัตยและไววางใจกัน ทุกคนควรยกยอง ใหเกียรติกัน เมื่อมีขอขัดแยงกันขณะอยูนอกบานไมควร ถกเถียงหรือทะเลาะกันตอหนาคนอื่นควรกลับมาพูดคุย ปรับความเขาใจกันที่บาน เมื่อทําความผิดควรพูด ความจริงไมโกหกกัน รูจักยอมรับผิด และใหอภัย แกผูที่ทําผิด การพูดคุยรวมกันของสมาชิก ในครอบครัวทําใหครอบครัวอบอุน สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔

๕. ทํากิจกรรมรวมกันอยูเสมอ ทุกคนควรมีเวลาในการ ทํากิจกรรมรวมกัน เชน พูดคุยกัน รับประทานอาหารรวมกัน ชวยกันทํางานบาน การที่สมาชิกในครอบครัวไดทํากิจกรรม รวมกัน จะทําใหเกิดความอบอุนและความสามัคคี ภายในครอบครัว ทําให สมาชิกในครอบครัว อยูกันอยางมีความสุข การรับประทานอาหารรวมกัน ทําใหครอบครัวอบอุน สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔ คุณลักษณะของสมาชิกที่ดีในครอบครัว

๑. การที่ครอบครัวจะเปนครอบครัวที่ดี หรือครอบครัวที่สมบูรณนั้น จะตองอาศัย ความรวมมือของทุกคนในครอบครัว ดังนั้น ทุกคนควรปฏิบัติตนเปนสมาชิกที่ดี ของครอบครัว ดังนี้ การปฏิบัติตนเปนสมาชิกที่ดี ของครอบครัว สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔

เคารพและเชื่อฟงคําสั่งสอนของพอ แม ผูปกครอง หรือผูอาวุโสในครอบครัว ๑. ชวยทํางานบาน เชน ชวยดูแลนอง ลางจาน กวาดบาน ๒. การชวยทํางานบานทําใหพอ แมภาคภูมิใจ สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔

๓. ตั้งใจศึกษาเลาเรียนและมีความขยัน หมั่นเพียร ชวยครอบครัวประหยัด คาใชจายและรูจักอดออม ใชชีวิตตามหลักปรัชญา ของเศรษฐกิจพอเพียง ๔. การออมเงินในกระปุกออมสิน เพื่อไวใชยามจําเปน สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔

มีความซื่อสัตย เชน ไมพูดโกหก ไมลักขโมยเงิน พอ แม ผูปกครอง ๕. ๖. พูดจาไพเราะ สุภาพออนโยน ปฏิบัติตนตามหลักคําสอนหรือแนวทางที่ตนเอง หรือครอบครัวยึดถือ ๗. สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔

๒. ครอบครัวที่มีความสุข สมาชิกในครอบครัว ตองดูแลรักษาสุขภาพกายและจิตใจของบุคคล ในครอบครัวดวยการปฏิบัติ ดังนี้ การดูแลรักษาสุขภาพกายและ จิตใจของสมาชิกในครอบครัว สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔

๑. ดูแลเอาใจใสและใหกําลังใจกัน สมาชิกในครอบครัว ตองชวยกันดูแลในเรื่องการเลือกอาหารที่มีประโยชน ใหคนในครอบครัว การศึกษา เลาเรียนของลูกหลาน คาใชจายในครอบครัว การเดินทางไปทํางาน หรือไปโรงเรียนของสมาชิก ในครอบครัว การดูแลเอาใจใสตอกันทําใหสมาชิก ในครอบครัวมีสุขภาพกายและจิตใจที่ดี สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔

๒. ชวยกันดูแลรักษาสิ่งแวดลอมภายในบานและ บริเวณบาน สมาชิกในครอบครัวควรดูแลรักษาสิ่งแวดลอม ในบานดวยการกําจัดขยะอยางถูกวิธี ทําความสะอาดบาน ทุกวัน และปลูกตนไม ในบริเวณบานเพื่อใหบาน นาอยู ไมมีแหลงเพาะพันธุ พาหะนําโรค บริเวณบานที่สะอาดทําใหไมเปนแหลง เพาะเชื้อโรค สมาชิกในบานจึงมีสุขภาพดี สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔

๓. ดูแลสุขภาพของสมาชิกในครอบครัวไมใหเจ็บปวย ไดงาย การดูแลรักษาสุขภาพของสมาชิกในครอบครัว ทําได ดวยการชักชวนกันไปออกกําลังกายหรือไปเที่ยวพักผอน ในวันหยุด เพราะการมีสุขภาพ รางกายสมบูรณแข็งแรง ทําใหสามารถทํากิจกรรมตาง ๆ ไดอยางราบรื่น ไมบาดเจ็บ หรือเจ็บปวยไดงาย การออกกําลังกายเปนประจํา ชวยใหมีสุขภาพดี สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔

๔. หลีกเลี่ยงหรืองดเวนสารเสพติดสารเสพติด หมายถึง สารตาง ๆ ที่เมื่อเขาสูรางกายแลวจะทําใหมี ความตองการเพิ่มมากขึ้นเรื่อย ๆ ซึ่งสารเสพติดทุกชนิด สงผลเสียตอสุขภาพ จึงควรหลีกเลี่ยงและแนะนําให สมาชิกในครอบครัวหางไกลจากสารเสพติด สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔ สรุป การปฏิบัติตนเปนสมาชิกที่ดีของครอบครัว เปนสิ่งสําคัญที่จะทําใหครอบครัวมีความสุข รวมทั้ง การดูแลรักษาสุขภาพตนเองและบุคคลในครอบครัว จะทําใหทุกคนในครอบครัวมีสุขภาพที่ดี ทั้งทางดานรางกายและจิตใจ

คุณลักษณะของความเปนเพื่อน สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔

ความสําคัญของเพื่อน และความเปนเพื่อน เพื่อน หมายถึง คนที่เรารูจักสนิทสนมคุนเคยดวย อาจมีอายุเทากับเราหรือใกลเคียงกัน และเปนเพศ เดียวกันหรือตางเพศกันกับเราก็ได เพื่อนจะรวมเรียน ดวยกัน เลนดวยกัน และทํากิจกรรมตาง ๆ ดวยกัน กับเรา ๑. สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔

เพื่อนมีความสําคัญมาก เพราะเราไมอาจอยูคนเดียวได เราจึงตองมีเพื่อน และตองรูจักคบเพื่อนที่ดี การทํากิจกรรมกลุมรวมกับเพื่อน สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔

๒. ๑. มีความรักและความหวังดีตอกันอยางจริงใจ ไมโกหก ไมหลอกลวงซึ่งกันและกัน ๒. ไมชักชวนกันทําในสิ่งที่ผิดหรือสิ่งที่ไมเหมาะสม เชน ชวนกันหนีโรงเรียน ทดลองสูบบุหรี่ หรือดื่มของมึนเมา ลักษณะของเพื่อนที่ดี สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔

๓. มีน้ําใจรูจักชวยเหลือซึ่งกันและกัน ๔. พูดจาสุภาพออนโยน ไมพูดคําหยาบคาย และไมรังแกเพื่อน ๕. มีความเอื้อเฟอเผื่อแผ เชน แบงปนขนมใหเพื่อน ใหเพื่อน ยืมอุปกรณการเรียน การแบงปนสิ่งของใหเพื่อน จะทําใหเปนที่รักของเพื่อน สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔

๓. ๑. พูดจาไพเราะและแสดงกิริยาที่สุภาพออนโยน กับเพื่อน ๒. ไมเลนรุนแรง หรือรังแกเพื่อน รูจักใหอภัย และรูแพรูชนะ วิธีการสรางสัมพันธภาพกับเพื่อน สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔

๓. มีน้ําใจใหความชวยเหลือเพื่อนเทาที่จะสามารถทําได และตองเปนการชวยเหลืออยางถูกตอง เชน ชวยอธิบาย บทเรียนที่เพื่อนไมเขาใจ แตไมใหเพื่อนลอกการบาน ๔. มีความเอื้อเฟอเผื่อแผ รูจักการให และการแบงปน ๕. ใหความชวยเหลือ ดูแลเมื่อเพื่อนบาดเจ็บหรือเจ็บปวย ๖. รูจักการใหอภัยผูอื่น ไมโกรธเคืองหรือคิดแกแคน สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔

การอธิบายบทเรียนใหเพื่อนฟง ชวยใหมีสัมพันธภาพที่ดีกับเพื่อน การแบงปนอุปกรณการเรียนใหเพื่อน สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๔ สรุป การสรางสัมพันธภาพที่ดีกับเพื่อน เปนสิ่งสําคัญอยางยิ่ง ที่จะชวยใหเรา มีสุขภาพจิตดีและอยูรวมกับเพื่อน ๆ ไดอยางมีความสุข