สุขศึกษาและพลศึกษา ป.6 หน่วยที่ 6 กิจกรรมนันทนาการ

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๖ หนวยการเรียนรูที่ ๖ กิจกรรมนันทนาการ ๑.รวมกิจกรรมนันทนาการอยางนอย ๑ กิจกรรม แลวนําความรูและหลักการ ที่ไดไปใชเปนฐานการศึกษาหาความรูเรื่องอื่น ๆ (พ ๓.๑ ป.๖/๕) ๒. เลนเกมที่ใชทักษะการวางแผนและสามารถเพิ่มพูนทักษะการออกกําลังกายและ เคลื่อนไหวอยางเปนระบบ (พ ๓.๒ ป.๖/๒) ๓. เลนเกมและกีฬาดวยความสามัคคีและมีน้ําใจนักกีฬา (พ ๓.๒ ป.๖/๖)

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๖ ผังสาระการเรียนรู กิจกรรม นันทนาการ ประเภทของกิจกรรม นันทนาการ การนําความรูและหลักปฏิบัติ กิจกรรมนันทนาการไปใช เปนฐานในการศึกษาหาความรู กิจกรรมนันทนาการ ที่ชวยพัฒนาความคิด การเลนเกมนําไปสูกีฬา กิจกรรมนันทนาการในรม เกมตี่จับ เกมสงลูกบอลนับ ๑๐ เกมซูโดกุ หมากรุกไทย กิจกรรมนันทนาการ กลางแจง ประโยชนของ กิจกรรมนันทนาการ

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๖ ๑. ประเภท ของกิจกรรมนันทนาการ

กิจกรรมนันทนาการ หมายถึง กิจกรรม ที่ทําในเวลาวาง โดยเปนกิจกรรมที่ตนเอง ชอบหรือสนใจ และทําดวยความสมัครใจ เปนกิจกรรมที่ถูกกฎหมาย ไมขัดตอหลัก ศีลธรรม มีประโยชนตอผูปฏิบัติ สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๖ กิจกรรมนันทนาการมีหลายประเภทควรเลือกปฏิบัติ ตามความสนใจ และใหเหมาะสมกับตนเอง

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๖ กิจกรรมนันทนาการกลางแจง คือ กิจกรรมที่ทํา ในที่แจงหรือภายนอกอาคาร สวนใหญเปนกิจกรรม ที่ตองใชแรงและใชพื้นที่ในการทํามาก เชน การเลน กีฬากลางแจง เลนเกม การละเลนพื้นเมือง ปลูกตนไม ปลูกผักสวนครัว ประเภทของกิจกรรมนันทนาการ

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๖ การเลนบาสเกตบอลและปลูกผักสวนครัว เปนกิจกรรมนันทนาการกลางแจง

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๖ กิจกรรมนันทนาการในรม คือ กิจกรรมที่ทําในอาคาร หรือในที่รม สวนใหญเปนกิจกรรมที่ไมตองใชแรงหรือ พื้นที่มาก เชน การสะสมแสตมป อานหนังสือ ดูภาพยนตร เลนเกมหรือกีฬาในรมบางชนิด วาดภาพ ตอจิกซอว

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๖ การสะสมแสตมปและการวาดภาพระบายสีเปนกิจกรรมนันทนาการในรม

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๖ ๒. ประโยชน ของกิจกรรมนันทนาการ

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๖ เกิดความสนุกสนาน เพลิดเพลิน ผอนคลาย อารมณและความเครียด รางกายแข็งแรง พัฒนาทักษะการเคลื่อนไหว พัฒนาความคิดและสติปญญา ฝกใชสมาธิ ในการทํากิจกรรมตาง ๆ

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๖ พัฒนาทักษะในการทํากิจกรรมตาง ๆ ทําให มีความรอบรู เปนการใชเวลาวางใหเกิดประโยชน หางไกลจากอันตรายของสารเสพติด

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๖ ๓ การเลนเกมนําไปสูกีฬา

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๖ เกมนําไปสูกีฬา เปนเกมที่มีกฎ กติกาในการเลน ชวยฝกการเคลื่อนไหว ความคลองแคลว วองไว และ การทํางานของกลามเนื้อ รวมทั้งกอใหเกิดความสามัคคี ในการเลนเปนทีม และเปนพื้นฐานการศึกษาหาความรู เรื่องกีฬา นําไปสูทักษะเบื้องตนของการเลนกีฬา ประเภทตาง ๆ เกมนําไปสูกีฬาที่นาสนใจ มีดังนี้

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๖ การเลนเกมตี่จับ

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๖ ไมมี สนามหรือพื้นที่กวางพอสมควร จํานวนผูเลน ฝายละ ๔-๘ คน อุปกรณ สถานที่ วิธีการเลน แบงผูเลนออกเปน ๒ ฝาย ฝายละเทา ๆ กัน แบงสนามออกเปน ๒ สวน โดยมีเสนกึ่งกลางสนาม แลวใหแตละฝายอยูในเขตของตนเอง ใหเสี่ยงทาย วาฝายใดจะเขาไปเลนกอน

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๖ กอนเริ่มเลน ใหผูเลนแตละฝายรวมกันวางแผน ในการเลนถึงการกําหนดตัวผูเลนวา ใครจะเริ่มเลนกอน และทําอยางไรไมใหผูเลนฝายตรงขามจับตัวได สวนอีกฝายรวมกันวางแผนถึงกลวิธีการหลบหลีก ไมใหถูกแตะหรือพยายามจับตัวอีกฝายใหได

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๖ เริ่มเลน ใหฝายที่ไดเริ่มเลนกอน สงตัวแทน ของทีมตนเองไปเลน ๑ คน ในเขตแดนของฝายตรงขาม โดยออกเสียง “ตี่” ตลอดที่อยูในแดนของฝายตรงขาม และพยายามไลแตะฝายตรงขามใหไดมากที่สุดกอนที่จะ หมดลม แลวรีบกลับมาในแดนของตนเอง ฝายที่ถูกตีหรือ แตะตัวจะตองมาเปนเชลยของฝายตนเอง แตถาวิ่งหนี กลับมาไมได ถูกฝายตรงขามจับตัวไว หรือหยุดออกเสียง จะถูกจับเปนเชลยของฝายตรงขาม ผูที่เขาเลนคนตอไป จะตองพยายามชวยเหลือเชลยฝายตนเองกลับมาใหได ฝายใดหมดตัวผูเลนกอนจะเปนฝายแพ

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๖ การเลนเกมสงลูกบอลนับ ๑๐

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๖ ลูกแชรบอล หรือลูกบาสเกตบอล สนามแชรบอล หรือสนามบาสเกตบอล จํานวนผูเลน ฝายละ ๕-๗ คน อุปกรณ สถานที่ วิธีการเลน แบงผูเลนออกเปน ๒ ฝาย ฝายละ ๕-๗ คน ใหผูเลนทั้ง ๒ ฝาย อยูในแดนของฝายตนเอง และ เลือกผูเลนทีมละคนเปนผูเลนลูกกระโดดหรือ เปนคนปดลูกบอล

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๖ กอนเริ่มเลน ใหผูเลนแตละฝายรวมกันวางแผน ในการเลนถึงวิธีการสงและรับลูกบอล เชน การเคลื่อนที่ รับลูกบอล หรือการสงทั้งระยะใกลและระยะไกล เพื่อไมใหฝายตรงขามปองกันหรือแยงลูกบอลได

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๖ เริ่มเลน โดยครูเปนผูโยนลูกบอลขึ้นระหวางผูเลน ลูกกระโดดเพื่อปดลูกบอลไปใหผูเลนฝายเดียวกัน เมื่อผูเลนคนใดจับลูกบอลได ใหรีบสงลูกบอลไปใหผูเลน ฝายเดียวกัน สวนผูเลนฝายที่ไมมีลูกบอลตองพยายาม ปองกันหรือแยงลูกบอลมาเปนของฝายตนเอง และสงลูกบอลไปใหผูเลนฝายตนเองเชนกัน นับจํานวน

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๖ ในการรับลูกบอลได ๑๐ ครั้ง ทีมที่สงลูกบอลได ๑๐ ครั้ง กอนเปนฝายชนะ ถาหากลูกบอลออกนอกสนามใหฝายที่ ไมไดทําลูกบอลออกเปนฝายไดสงเขาเลน ถามีผูเลนฝาย ปองกันทําฟาวล (Foul) ตอผูเลนฝายที่กําลังสงลูกบอล ใหนับจํานวนครั้งที่สงไดตอจากจํานวนครั้งที่ถูกทําฟาวล

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๖ ๔. กิจกรรมนันทนาการ ที่ชวยพัฒนาความคิด

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๖ ซูโดกุ (Sudoku) เริ่มตนเลนในประเทศสหรัฐอเมริกา ในชื่อ นัมเบอรเพลซ (Number Place) ซึ่งเปนที่นิยม และโดงดังมากในญี่ปุน จนกระทั่งแพรหลายไปทั่วโลก เพราะเปนเกมที่เลนไดทุกเพศทุกวัย

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๖ วิธีการเลน ๑. เลือกตัวเลข ๑-๙ ใสในตารางซูโดกุที่เปนรูป สี่เหลี่ยมขนาด ๙ x ๙ ชอง โดยตัวเลขทั้งแนวตั้งและ แนวนอนจะตองไมซ้ํากัน ๒. ในตารางซูโดกุจะมีตารางยอย เปนตารางรูป สี่เหลี่ยมขนาด ๓ x ๓ ชอง จํานวน ๙ ตาราง แตละตาราง เรียกวาบาน ๑ หลัง แบงแยกกันโดยเสนหนา ซึ่งภายใน บานแตละหลัง ตัวเลขจะตองไมซ้ํากันดวย

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๖ ตารางซูโดกุ ตัวเลขแนวนอน ตัวเลขแนวตั้ง ตัวเลขในบาน ๑ หลัง จะตองไมซ้ํากัน

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๖ ตัวอยาง การเลนซูโดกุ เมื่อเริ่มเกม ตารางซูโดกุจะระบุตัวเลขบางสวน เปนคําใบ แลวผูเลนทําการเติมตัวเลข ๑-๙ ในชองที่เหลือ จนครบทุกชองทั้ง ๘๑ ชอง โดยไมซ้ํากันทั้งแนวตั้ง แนวนอน และในบานแตละหลัง

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๖ ตารางซูโดกุ ระบุตัวเลขคําใบมาให

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๖ เทคนิคการเลน ๑. ดูในแตละแถวทั้งแนวตั้งและแนวนอนวา มีเลขตัวใดอยู เพื่อที่จะไดตัดเลขตัวนั้นออกไป ๒. เลือกแถวแนวตั้งหรือแนวนอนที่มีตัวเลข หายไปนอยที่สุด แลวเติมตัวเลขที่ไมซ้ําลงไป ๓. นับ ๑-๙ ในแถวแนวตั้ง แถวแนวนอน และในบาน สํารวจดูวามีตัวเลขใดหายไป แลวเติมเลขนั้นลงไป

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๖

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๖ เกมซูโดกุ นอกจากจะเปนกิจกรรมนันทนาการ ใชเวลาวางใหเกิดประโยชน ยังเปนเกมที่สนุกทาทาย ความสามารถและสรางทักษะความคิด ฝกการวางแผน อยางรอบคอบ ชวยฝกสมาธิใหกับผูเลน ฝกความอดทน และความมุงมั่น เกิดความสนุกสนาน เพลิดเพลิน และชวยปองกันโรคอัลซไฮเมอร (Alzheimer) ในผูสูงอายุอีกดวย

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๖ หมากรุกไทย เปนเกมกระดานที่พัฒนามาจาก หมากรุกของอินเดียที่ชื่อวา “จตุรงค” เปนเกมที่ชวยฝก การใชความคิด การวางแผนอยางรอบคอบ ฝกสมาธิ

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๖ อุปกรณการเลน ไดแก กระดานหมากรุก และตัวหมากรุก (๑) กระดานหมากรุก เปนกระดานสี่เหลี่ยม ตีตาราง ๘ x ๘ = ๖๔ ชอง ซึ่งจะเปน ชองเรียบธรรมดา หรือสลับสีก็ได ๑) กระดานหมากรุก ๖๔ ชอง

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๖ (๒) ตัวหมากรุก มีทั้งหมด ๓๒ ตัว โดยแบง ฝายละ ๑๖ ตัว ตัวหมากรุกมีสองสีใหเห็นชัดเจน ตัวหมากรุกของแตละฝาย ไดแก ขุน โคน มา เรือ เม็ด เบี้ย

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๖ ตัวหมาก ขุน ๑ ตัว การเดิน เปนตัวหมากที่สําคัญที่สุดสามารถเดินและ กินได ๘ ชองรอบตัว รูปแบบการเดิน

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๖ ตัวหมาก โคน ๒ ตัว การเดิน เดินและกินได ๔ ชองรอบตัวในแนวทแยง และชองตรงหนาอีก ๑ ชอง รูปแบบการเดิน

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๖ ตัวหมาก เม็ด ๑ ตัว การเดิน เดินและกินได ๔ ชองรอบตัวในแนวทแยง รูปแบบการเดิน

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๖ ตัวหมาก มา ๒ ตัว การเดิน เดินและกินเปนรูปตัวแอล (L) สามารถ เดินขามตัวหมากอื่นได รูปแบบการเดิน

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๖ ตัวหมาก เรือ ๒ ตัว การเดิน เดินและกินได ๔ ทิศรอบตัว ในแนวตั้ง หรือแนวนอน รูปแบบการเดิน

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๖ ตัวหมาก เบี้ย ๘ ตัว การเดิน มีการเดินไปขางหนา ๑ ชองและกินใน แนวทแยงดานหนา เมื่อเบี้ยไปถึง แนววางเบี้ยของฝายตรงขามจะกลายเปน เบี้ยหงาย และมีการเดินและกิน เชนเดียวกับเม็ดทุกประการ

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๖ รูปแบบการเดิน

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๖ กติกาการเลน (๑) การจัดหมาก จะวางตัวหมากไวกลางชอง โดยเรียงดังนี้ (๒) การเริ่มเลน เมื่อเริ่มเลนจะมีการเสี่ยงทายวา ใครจะไดเปนผูเดินกอน หลังจากนั้นก็จะสลับกันเดิน คนละครั้ง ๒)

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๖

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๖ (๓) การแพ-ชนะ ขุนรุกจน : ฝายไลเดินเขารุก ๑. ฝายหนีไมสามารถหนีขุนใหพนตากิน ของฝายไลได ๒. ฝายหนีไมสามารถปองกันขุนจากตารุก ของฝายไลได (กรณีใชเรือรุก) ๓. ฝายหนีไมสามารถกินตัวรุก หมดเวลา : เมื่อฝายหนึ่งไมสามารถควบคุมเวลาของตนได เปนฝายแพ

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๖ (๔) การเสมอ เขาตาอับ : เมื่อฝายหนึ่งไมมีตาเดินที่สามารถจะเดินได หรือถาเดินแลวจะถูกกินขุน เดินซ้ํา/รุกลอ : ถารูปของตัวหมากบนกระดาน มีตําแหนง ซ้ํากันถึง ๓ ครั้ง โดยไมจําเปนที่จะตองเปนตาเดินติดตอ นับครบ : เมื่อมีการนับศักดิ์กระดานหรือศักดิ์หมาก แลวฝายหนีสามารถหนีรอดได นับครบถวนตามกฎ

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๖ (๕) การนับศักดิ์หมาก กฎ : เมื่อฝายที่ขอนับเหลือเพียงขุนตัวเดียว และฝายไล ไมเหลือเบี้ยคว่ํา ใหเริ่มนับโดยดูศักดิ์หมากของฝายไล เมื่อนับไปถึงตาสุดทายแลวฝายไลไมสามารถรุกจนได ใหถือวาเสมอ การเริ่มนับจะนับตัวหมากที่เหลือบน กระดานทั้งสองฝาย แลวเริ่มที่เลขถัดไป เชน เหลือทั้งหมด ๔ ตัว ก็ใหเริ่มนับขึ้นตนที่ ๕ โดยการเลือกนับศักดิ์หมาก เปนสิทธิของฝายหนีที่จะเลือกศักดิ์ที่นอย

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๖ ไมมีมา โคน เรือ นับ ๖๔ มา ๑ ตัว นับ ๖๔ มา ๒ ตัว นับ ๓๒ โคน ๑ ตัว นับ ๔๔ โคน ๒ ตัว นับ ๒๒ เรือ ๑ ตัว นับ ๑๖ เรือ ๒ ตัว นับ ๘

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๖ (๖) การนับศักดิ์กระดาน กฎ : เมื่อฝายที่ขอนับเหลือหมากเปนรอง แตไมไดเหลือ ขุนตัวเดียว และทั้งสองฝายไมเหลือเบี้ยคว่ํา ใหเริ่มนับ โดยขึ้นตนที่ ๑ เสมอ และนับไปจนถึง ๖๔ ถาตาสุดทาย ยังไมจน ใหถือวาเสมอกัน

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๖ ๕. การนําความรูและหลักปฏิบัติ กิจกรรมนันทนาการไปใชเปนฐาน ในการศึกษาหาความรู

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๖ การปฏิบัติกิจกรรมนันทนาการประเภทตาง ๆ ทําใหเกิดประโยชนในหลายดาน เราสามารถนําความรู และหลักการปฏิบัติกิจกรรมนันทนาการไปใชเปนฐาน ในการศึกษาหาความรูเรื่องอื่นได ดังนี้