สุขศึกษาและพลศึกษา ป.1 หน่วยที่ 1 อวัยวะภายนอก

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.1 อวัยวะภายนอก ๑ ตัวชี้วัด หนวยการเรียนรูที่ ๑.อธิบายลักษณะและหนาที่ของอวัยวะภายนอก (พ ๑.๑ ป.๑/๑) ๒.อธิบายวิธีดูแลรักษาอวัยวะภายนอก (พ ๑.๑ ป.๑/๒)

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.1 ผังสาระการเรียนรู การดูแลรักษา อวัยวะภายนอก การดูแลรักษาอวัยวะภายนอกอยางถูกวิธี การดูแลรักษาอวัยวะในชองปาก ลักษณะและหนาที่ของอวัยวะภายนอกรางกาย ลักษณะและหนาที่ของอวัยวะในชองปาก ลักษณะและหนาที่ของอวัยวะภายนอก ตําแหนงของอวัยวะภายนอก อวัยวะตาง ๆ ของรางกาย อวัยวะภายนอก

อวัยวะตาง ๆ ของรางกาย รางกายของเราประกอบดวยอวัยวะ ๒ สวน ดังนี้ ๑. อวัยวะภายนอก คือ อวัยวะของรางกายที่เรา มองเห็น และจับตองได เชน ผิวหนัง มือ เทา สุขศึกษาและพลศึกษา ป.1

๒. อวัยวะภายใน คือ อวัยวะที่อยูภายในรางกายที่เรา ไมสามารถมองเห็น และจับตองไมได เชน หัวใจ ปอด ตับ ไต กระเพาะอาหาร อวัยวะทั้ง ๒ สวน มีความสําคัญ เพราะทําใหเรามีชีวิตอยูได สุขศึกษาและพลศึกษา ป.1

ตําแหนงของอวัยวะภายนอก หู มือ แขน ขา ตา จมูก ปากและฟน เทา ศีรษะและเสนผม สุขศึกษาและพลศึกษา ป.1

ลักษณะและหนาที่ของอวัยวะภายนอก ลักษณะและหนาที่ของอวัยวะภายนอกรางกาย อวัยวะทุกสวนมีความสําคัญและทําหนาที่แตกตางกัน เพื่อใหรางกายมีชีวิตอยูและเจริญเติบโตไดตามปกติ อวัยวะภายนอกที่สําคัญ มีลักษณะและหนาที่ ดังนี้ สุขศึกษาและพลศึกษา ป.1

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.1 เสนผมชวยปองกันอันตราย ใหกับหนังศีรษะ ๑. ผม เปนเสน ๆ ขึ้นปกคลุมศีรษะ เสนผมชวยปองกันหนังศีรษะ ไมใหกระทบกระเทือน ชวย ปองกันความรอนหรือเย็น ใหกับหนังศีรษะ และชวยให เกิดความสวยงามกับรางกาย

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.1 ๒. ตา มี ๒ ขาง ในลูกตามี ตาขาวและตาดํา ที่ขอบตาบนและ ขอบตาลางจะมีขนตาเปนเสน ๆ ขึ้นเรียงอยู ตาทําหนาที่มองเห็นสิ่ง ตาง ๆ ตาชวยใหมองเห็นภาพตาง ๆ

๓. หู มี ๒ ขาง อยูขางศีรษะ ดานซาย ๑ ขาง และดานขวา ๑ ขาง หูมีไวสําหรับฟงเสียง ตาง ๆ สุขศึกษาและพลศึกษา ป.1 หูชวยใหไดยินเสียงเพลง

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.1 ๔. จมูก มีรูปรางคลายผลชมพู ตั้งอยูกลางใบหนา จมูกทําหนาที่ หายใจและดมกลิ่นตาง ๆ จมูกทําใหไดกลิ่นหอม ของดอกไม

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.1 ผิวหนังทําใหรูวา อากาศรอนหรือเย็น ๕. ผิวหนัง เปนแผนหนังหอหุมทั่วรางกาย สีผิวหนังแตละคนจะแตกตางกันไป เชน ผิวขาว ผิวเหลือง ผิวดํา ผิวหนัง ทําหนาที่หอหุมรางกาย รับรูความรูสึก รอนหรือเย็น และปองกันอันตราย ไมใหเกิดขึ้นกับอวัยวะภายใน

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.1 ๖. มือและนิ้วมือ เปนสวน ที่ยื่นออกมาจากปลายแขนมี ๒ ขาง แตละขางมีนิ้วมือ ๕ นิ้ว มือมีไว ทํางานตาง ๆ หยิบจับและถือสิ่งของ หรือใชแสดงทาทางตาง ๆ มือใชในการทํางานตาง ๆ

๗. เทาและนิ้วเทา เปนสวนที่อยูลางสุดของรางกาย มี ๒ ขาง มีนิ้วเทาขางละ ๕ นิ้ว เทาชวยใหเคลื่อนไหวไปยังที่ตาง ๆ ไดสะดวกและทําใหรางกายยืนได สุขศึกษาและพลศึกษา ป.1 เทาและนิ้วเทาชวยใหเคลื่อนที่ได

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.1 ๘. เล็บ เปนสวนที่แข็งอยู ปลายสุดของนิ้วมือ และนิ้วเทา มีหนาที่ปองกันไมใหปลายนิ้ว ไดรับอันตรายหรือบาดเจ็บ เล็บชวยปองกันอันตราย ใหกับนิ้วมือ

๙. แขนและขา เปนสวนที่ยื่นออกมาจากลําตัว มีอยางละ ๒ ขาง แขนและขา มีไวสําหรับใหรางกายเคลื่อนไหว ไดสะดวก สุขศึกษาและพลศึกษา ป.1 แขนและขาชวยในการเคลื่อนไหว ทาทางตาง ๆ

ลักษณะและหนาที่ของอวัยวะในชองปาก ชองปาก เปนบริเวณที่อยูถัดจากริมฝปากเขาไป มีอวัยวะ ไดแก ปาก ลิ้น ฟน และเหงือก อวัยวะในชองปาก มีลักษณะและหนาที่ ดังนี้ สุขศึกษาและพลศึกษา ป.1

ปากใชในการพูดคุยกัน ๑. ปาก เปนเนื้อสีแดงอมชมพู ประกบกัน ใชรับประทานอาหาร และพูดคุย สุขศึกษาและพลศึกษา ป.1

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.1 ลิ้นทําใหรูรสชาติอาหาร ๒. ลิ้น เปนแผนเนื้อหนาอยู ในปากมีสีแดงอมชมพู ลิ้นมีหนาที่รับรสชาติอาหาร คลุกเคลาอาหารในปาก และ ชวยใหออกเสียงพูดไดชัดเจน

๓. ฟน มี ๒ ชุด คือ ฟนน้ํานมมี ๒๐ ซี่ และฟนแทมี ๓๒ ซี่ ฟนมีหนาที่ บดเคี้ยวอาหารใหละเอียด และ ชวยรักษารูปหนาใหสวยงาม สุขศึกษาและพลศึกษา ป.1 ฟนใชบดเคี้ยวอาหารใหละเอียด

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.1 ๔. เหงือก เปนเนื้อสีชมพู หอหุมโคนฟนแตละซี่ ทําหนาที่ ยึดเกาะรากฟนไมใหฟนโยก เหงือกชวยยึดเกาะฟน

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.1 การดูแลรักษาอวัยวะภายนอก การดูแลรักษาอวัยวะภายนอกอยางถูกวิธี ๑. การดูแลรักษาผม และศีรษะ ทําไดโดยการสระผม ใหสะอาด และเช็ดผมใหแหง อยางนอยสัปดาหละ ๓ ครั้ง ทําให เสนผมและหนังศีรษะสะอาด การสระผมทําใหเสนผมและศีรษะสะอาด

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.1 ๒. การดูแลรักษาผิวหนัง ทําไดโดยการอาบน้ําใหสะอาด อยางนอยวันละ ๒ ครั้ง ฟอกสบูให ทั่วทุกสวนของรางกาย ถูขี้ไคลตาม ซอกคอ แขน ขา และลางตัวให สะอาด ชวยปองกันโรคผิวหนัง การอาบน้ําชําระลางรางกาย ชวยปองกันโรคผิวหนัง

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.1 ๓. การดูแลรักษามือ เทา และเล็บ มือ ตองดูแลรักษาดวยการลางมือให สะอาด กอนและหลังรับประทานอาหาร รวมทั้งลางมือหลังการขับถายทุกครั้ง เพื่อปองกันเชื้อโรคเขาสูรางกาย การลางมือชวยปองกัน เชื้อโรคเขาสูรางกาย

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.1 เทา การดูแลรักษาเทาทําได ดังนี้ ๑. ลางเทาใหสะอาดโดยถูบริเวณ ซอกนิ้วเทา ฝาเทา และหลังเทา ใหสะอาด แลวเช็ดเทาใหแหง จะชวย ปองกันเชื้อโรคและสิ่งสกปรกตาง ๆ การลางเทาชวยชะลาง สิ่งสกปรก

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.1 การสวมรองเทาที่พอดี ทําใหไมเจ็บเทา ๒. ไมเดินเหยียบบนพื้นที่สกปรกหรือ เฉอะแฉะโดยไมสวมรองเทา ๓. สวมรองเทาที่มีขนาดพอดีเทา ไมคับ หรือหลวมเกินไป จะทําใหเดินสบาย ๔. สวมใสรองเทาและถุงเทาที่สะอาด ไม สวมรองเทาและถุงเทาที่เปยกหรืออับชื้น

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.1 เล็บ อาจเปนแหลงสะสมสิ่งสกปรกและเชื้อโรคจึงจําเปนตอง ตัดเล็บมือ เล็บเทาใหสั้น และรักษาใหสะอาดอยูเสมอ การตัด เล็บมือและเล็บเทาควรลางมือ ลางเทาใหสะอาดกอนตัดเล็บ แคะสิ่งสกปรกที่อยูตามซอกเล็บออกใหหมด แลวลางมือ ลางเทา ใหสะอาดอีกครั้งหนึ่ง

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.1 ตัดเล็บมือและเล็บเทาใหสั้นอยูเสมอชวยปองกันเชื้อโรคเขาสูรางกาย การตัดเล็บมือ การตัดเล็บเทา

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.1 ๔. การดูแลรักษาตา การดูแลรักษาตาทําได ดังนี้ ลักษณะของตา ๑. ทํางาน อานหนังสือ หรือเขียน หนังสือในที่ที่มีแสงสวางพอดี ไมสวางจาหรือมืดจนเกินไป

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.1 ๒. การอานหนังสือ หรือเขียนหนังสือ ควรวางหนังสือใหอยูหางจากตา ประมาณ ๓๐ เซนติเมตร การอานเขียนหนังสือควรทํา ในที่ที่มีแสงสวางเพียงพอ ๓. หลังจากอานหนังสือ เขียนหนังสือ หรือใชสายตาเปนเวลานาน ควรพัก สายตาโดยการหลับตาสักครูหนึ่ง

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.1 ๔. ถามีผงหรือฝุนละอองเขาตา หามขยี้ตา ใหลืมตาในน้ําสะอาด ๕. ไมใชมือ หรือผาที่ไมสะอาดเช็ดตา เพราะอาจทําใหตาไดรับ เชื้อโรค ๖. ไมใชคอมพิวเตอร หรือดู โทรทัศนติดตอกันเปนเวลานาน เพราะอาจทําใหสายตาเสีย การใชคอมพิวเตอรเปนเวลานาน จะทําใหปวดตา

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.1 ๗. ไมมองดวงอาทิตยดวยตาเปลา เพราะจะทําใหตาบอดได ๘. ถามีความผิดปกติเกี่ยวกับตา ควรบอกพอแม ผูปกครองหรือ ไปพบจักษุแพทย ๙. รับประทานอาหารที่มีวิตามินเอ ซึ่งชวยบํารุงสายตา เชน ผักบุง ผักคะนา ฟกทอง

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.1 ๕. การดูแลรักษาหู การดูแลรักษาหูสามารถทําได ดังนี้ ๑. ทําความสะอาดหูโดยใชสําลี หรือผาสะอาดชุบน้ําหมาด ๆ เช็ด ชองหู และใบหูเบา ๆ จะทําใหหู สะอาด ลักษณะของหู การใชผาชุบน้ําเช็ดหู

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.1 ๒. หามใชไมหรือของแข็งแคะหู เพราะอาจทําใหเยื่อแกวหูทะลุ ๓. ไมควรอยูใกลเสียงที่ดังมาก ๆ ๔. เมื่อเปนโรคไขหวัด ไมควรสั่งน้ํามูกแรง ๆ เพราะอาจทําใหหู อักเสบ ๕. ระวังอยาใหน้ําเขาหู เพราะอาจทําใหเปนหูน้ําหนวก

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.1 ๖. ถารูสึกวามีความผิดปกติ เชน หูอื้อ ปวดภายในชองหู หรือไดยินเสียงไมชัดเจน ผิดจากที่เคยไดยิน ใหแจงพอแมผูปกครอง หรือครู เพื่อตรวจหาความผิดปกติ และแกไขตอไป

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.1 ๖. การดูแลรักษาจมูก การดูแลรักษาจมูกทําได ดังนี้ ๑. ระวังอยาใหจมูกกระแทกกับของแข็ง ลักษณะของจมูก

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.1 ๒. ไมควรดึงหรือถอนขนจมูก เพราะขนจมูกและน้ําเมือกในรูจมูก ชวยปองกันไมใหฝุนละออง และ แมลงเขาไปในจมูก เมื่อน้ํามูกไหลใหใชกระดาษชําระ หรือผาสะอาดเช็ดน้ํามูกเบา ๆ ๓. ไมควรใชมือหรือของแข็งแคะ จมูก เพราะอาจทําใหเลือดกําเดา ไหล

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.1 ๔ . ถามีเลือดกําเดาไหลใหนั่งกมหนาเล็กนอย ใชมือบีบจมูก แลวใชผาที่สะอาดซับเบา ๆ ๕. ถามีเลือดกําเดาไหลบอย ๆ ตองแจงใหพอแม ผูปกครอง หรือครูทราบเพื่อพาไปพบแพทย

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.1 การดูแลรักษาอวัยวะในชองปาก ๑. แปรงฟนอยางถูกวิธีใหสะอาดทั่วถึงอยางนอยวันละ ๒ ครั้ง ๒. ใชฟนใหถูกตองตามหนาที่ โดยใชบดเคี้ยวอาหาร ไมใชฟนกัดของแข็ง

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.1 ๓. หลีกเลี่ยงการรับประทานลูกอม อมยิ้ม และไมดื่มน้ําอัดลม เพราะจะทําใหฟนผุ ๔. ใชนิ้วนวดเหงือกอยางเบามือทุกครั้งหลังแปรงฟน ๕. ตรวจสุขภาพปากและฟนกับทันตแพทยอยางนอยปละครั้ง

๑. การแปรงฟนบน ใหวาง ขนแปรงหงายขึ้น เอียงแปรง เล็กนอย ขยับแปรงเบา ๆ แลว ปดขนแปรงลงลางตลอดตัวฟน ทําซ้ํา ๔-๕ ครั้ง ใหครบทุกซี่ ทั้งดานนอกและดานใน การแปรงฟนอยางถูกวิธีปฏิบัติ ดังนี้ สุขศึกษาและพลศึกษา ป.1

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.1 ๒. การแปรงฟนลาง ใหวาง แปรงคว่ําลง เอียงแปรงเล็กนอย ขยับแปรงเบา ๆ แลวปด ขนแปรงขึ้นผานตลอดตัวฟน ทําซ้ํา ๔-๕ ครั้ง ใหครบทุกซี่ ทั้งดานนอกและดานใน

๓. การแปรงฟนดานบดเคี้ยว ใหวางขนแปรงที่ดานบนของฟน ขยับแปรงถูไปมา ๔-๕ ครั้ง ทําให ครบดานบดเคี้ยวทุกดาน สุขศึกษาและพลศึกษา ป.1

สุขศึกษาและพลศึกษา ป.1 ๔. การแปรงลิ้น ใหวางแปรง ตรงกลางลิ้น แลวลากอยาง เบามือตามยาวลงมาทาง ปลายลิ้น ๒-๓ ครั้ง