137 รายการอ้างอิง กรมศิลปากร. ทะเบียนโบราณวัตถุ ศิลปวัตถุ ในครอบครองของวัดและเอกชน พ.ศ. 2521-2539. เล่ม 1. กรุงเทพฯ: ส านักพิมพ์สมาพันธ์, 2542. _________. วัดเบญจมบพิตรและพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ วัดเบญจมบพิตร พระพุทธรูปส าคัญ ณ วัดเบญจมบพิตรสุสิตวนาราม. กรุงเทพฯ: รุ่งเรืองการพิมพ์, 2551. _________. สนิมกัดกร่อนของส ำริดและวิธีกำรรักษำ. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์ศาสนา, 2518. กรมศิลปากร. ส านักโบราณคดีและพิพิธภัณฑ์สถานแห่งชาติที่ 6 เชียงใหม่. รายงานการส ารวจเรือ โบราณบ้านสันต้นหมื้อ หมู่ที่ 4 ต าบลสันต้นหมื้อ อ าเภอแม่อาย จังหวัดเชียงใหม่. ม. ป.ท., ม.ป.ป. กรมศิลปากร. ส านักศิลปากรที่ 8 เชียงใหม่. โครงการขุดแต่งโบราณคดี และบูรณะโบราณสถานวัด เวียงสุทโธ ต าบลเวียง อ าเภอฝาง จังหวัดเชียงใหม่. ม.ป.ท., ม.ป.ป. กระทรวงการคลัง. กรมธนารักษ์. การก าหนดขอบเขตที่ดินก าแพงเมือง – คูเมือง เวียงไชยปราการ เลขที่ทะเบียน 13-4,5, บ้านเวียงไชย ต าบลแม่ข่า อ าเภอฝาง จังหวัดเชียงใหม่. ม. ป.ท., ม.ป.ป. เกศินี ศรีวงค์ษา. ฐานเข่าพรหม” เอกลักษณ์ของศิลปะล้านช้าง ความสัมพันธ์โยงใยล้านช้าง ล้านนา และอุทธยา. ม.ป.ท., ม.ป.ป. คณะสงฆ์วัดพระเชตุพน. ต าราพระพุทธรูปปางต่างๆ ตามพระมติสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรม พระปรมานุชติชิโนรส. กรุงเทพฯ: บริษัทอมรินทร์พริ้นติ้ง แอนด์พับลิชชิ่ง จ ากัด (มหาชน), 2550. จิตร ภูมิศักดิ์. ข้อเท็จจริงว่าด้วยชนชาติขอม. กรุงเทพฯ: มติชน, 2525. จีรศักดิ์ เดชวงศ์ญา. เจดีย์เมืองเชียงแสน. เชียงใหม่: สุริวงศ์บุ๊คเซนเตอร์, 2539. ชนะ รัตนนิติกุล. ประวัติศาสตร์เมืองฝาง – เมืองไชยปราการ. ม.ป.ท. (ที่ระลึกเนื่องในงานฉลองพระ อุโบสถ วัดเทพอ านวย ต.เวียง อ.ฝาง จ.เชียงใหม่, 2537. ชนิสา นาคน้อย. “พระพุทธรูปล้านนาที่มีจารึกกับการแปลความทางประวัติศาสตร์ และความสัมพันธ์ ทางด้านศิลปกรรม.” วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต สาขาวิชาประวัติศาสตร์ศิลปะ บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศิลปากร, 2556. เชียงใหม่ : คลังข้อมูลจารึกล้านนา สถาบันวิจัยสังคม มหาวิทยาลัยเชียงใหม่. ม.ป.ท., 2551. นวลศิริ วงศ์ทางสวัสดิ์. ชุมชนโบราณในเขตล้านนา. เชียงใหม่: ภาควิชาภูมิศาสตร์คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่. ม.ป.ป. บดินทร์ กินาวงศ์ และคณะ. ประวัติเมืองเชียงราย-เชียงแสน. เชียงใหม่: โรงพิมพ์มิ่งเมือง, 2546.
138 บ็อค คาร์ล อัลเฟรด, ท้องถิ่นสยามยุคพระพุทธเจ้าหลวง. พิมพ์ครั้งที่ 5. แปลโดย เสถียร พันธรังสี และอัมพร ทีขะระ.กรุงเทพฯ: ศิลปวัฒนธรรม, 2550. ปฐม หงส์สุวรรณ์. ต านานพระพุทธรูปล้านนา พลังทางความเชื่อและความสัมพันธ์กับท้องถิ่น. กรุงเทพฯ: ส านักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย, 2554. ประชากิจกรจักร, พระยา. พงศาวดารโยนก. พิมพ์ครั้งที่ 7. กรุงเทพฯ: คลังวิทยา, 2516. ประชุมพงศาวดาร ภาคที่ 61. พิมพ์ครั้งที่ 3. กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์ชวนพิมพ์, 2516. (พิมพ์เป็น อนุสรณ์ในงานพระราชทานเพลิงศพ พลตรี เจ้าราชบุตร (วงศ์ตะวัน ณ เชียงใหม่) 12 มกราคม 2516). ประทีป เพ็งตะโก. รายงานการส ารวจโบราณสถานร้าง “วัดส้มสุก” อ าเภอแม่อาย จังหวัด เชียงใหม่. ม.ป.ท., 2527. พระรัตนปัญญาเถร. ชินกาลมาลีปกรณ์. แปลโดย แสง มนวิทูร. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณ์ ราชวิทยาลัย, 2540. (พิมพ์เป็นอุนสรณ์ในงานพระราชทานเพลิงศพ พระพรหมคุณาภรณ์ วัดโสธรวราราม อดีตเจ้าคณะจังหวัดฉะเชิงเทรา, 15 พฤษภาคม 2540). _________. ชินกาลมาลีปกรณ์. พิมพ์ครั้งที่ 4 แปลโดย แสง มนวิทูร. ม.ป.ท., 2517. (กรมศิลปากร จัดในงานพระราชทานเพลิงศพ ศาสตราจารย์ ร้อยต ารวจโท แสง มนวิทูร, 2517). พาสุข ดิษยเดช และคณะ. รายงานการส ารวจ เมืองโบราณ เวียงสุทโธ อ.ฝาง จ.เชียงใหม่. กรุงเทพฯ: ม.ป.ท., 2527. พิเศษ เจียจันทร์พงษ์. ฟื้นฝอยหำตะเข็บ. กรุงเทพฯ: มติชน, 2553. มานิต วัลลิโภดม. ต านานสิงหนวติกุมาร ฉบับสอบค้น. กรุงเทพฯ: คณะกรรมการจัดพิมพ์เอกสาร ทางประวัติศาสตร์ ส านักนายกรัฐมนตรี, 2516. ราชบัณฑิตยสถาน . อักรขศรนุกรมภูมิศาสตร์ไทย ฉบับราชบัณฑิตยสถาน . พระนคร: ราชบัณฑิตยสถาน, ม.ป.ป. ศักดิ์ชัย สายสิงห์. “พระพุทธรูปสิหิงค์ คือพระพุทธรูปขัดสมาธิเพชรในศิลปะล้านนา. ” ศิลปวัฒนธรรม ธันวาคม 2547): 94-99. _________. ศิลปะสุโขทัย: บทวิเครำะห์หลักฐำนโบรำณคดี จำรึกและศิลปกรรม. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยศิลปากร, 2547. _________. พระพุทธรูปส าคัญและพุทธศิลป์ในดินแดนไทย. กรุงเทพฯ: เมืองโบราณ, 2554.
139 _________. “พระพุทธรูปหินทรายสกุลช่างพะเยา”. วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต สาขา ประวัติศาสตร์ศิลปะ บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศิลปากร, 2532. _________. ศิลปะเมืองเชียงแสน. กรุงเทพฯ: รุ่งศิลป์การพิมพ์, 2551. _________. ศิลปะล้านนา. กรุงเทพฯ: มติชน, 2556. ศูนย์วัฒนธรรมจังหวัดเชียงใหม่ สถาบันราชภัฏเชียงใหม่. ต านานพื้นเมืองเชียงใหม่ฉบับ เชียงใหม่ 700 ปี. เชียงใหม่: โรงพิมพ์มิ่งเมือง, 2538. สงวน โชติสุขรัตน์. ต านานเมืองเหนือ. พิมพ์ครั้งที่ 4. นนทบุรี: ศรีปัญญา, 2552. _________. สารคดีจากลานทอง ประวัติศาสตร์ลานนาไทย. กรุงเทพฯ: โอเดียนสโตร์, 2503. สถาบันราชภัฏเชียงใหม่. ศูนย์วัฒนธรรมจังหวัดเชียงใหม่. ต านานพื้นเมืองเชียงใหม่ฉบับ เชียงใหม่ 700 ปี. เชียงใหม่: โรงพิมพ์มิ่งเมือง, 2538. สถาบันวิจัยสังคม มหาวิทยาลัยเชียงใหม่. ต านานสิบห้าราชวงศ์ ภาคปริวรรต เล่มที่ 2. เชียงใหม่: มปท.2525. สถาบันสารสนเทศทรัพยากรน้ าและการเกษตร. สภาพภูมิประเทศลุ่มแม่น้ ากก. เข้าถึงเมื่อ 8 สิงหาคม2557. เข้าถึงได้จาก http://www.haii.or.th/wiki/index.php. สมหมาย เปรมจิตต์. ต านานสิบห้าราชวงศ์ ฉบับสอบช าระ. เชียงใหม่: โรงพิมพ์มิ่งเมือง, 2540. สรัสวดี อ๋องสกุล. ประวัติศาสตร์ล้านนา. เชียงใหม่ : โครงการข้อสนเทศล้านนาคดีศึกษา, โครงการ ศูนย์ส่งเสริมศิลปวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2529. _________. ประวัติศาสตร์ล้านนา. พิมพ์ครั้งที่ 7. กรุงเทพฯ: อมรินทร์, 2553. _________. พื้นเมืองน่ำน ฉบับวัดพระเกิด. กรุงเทพฯ: อัมรินทร์วิชาการ, 2539. สันติ เล็กสุขุม. ศิลปะภาคเหนือ : หริภุญชัย – ล้านนา. พิมพ์ครั้งที่ 3. กรุงเทพฯ: เมืองโบราณ, 2555. ส านักนายกรัฐมนตรี, คณะกรรมการจัดพิมพ์เอกสารทางประวัติศาสตร์. ต านานพื้นเมืองเชียงใหม่ จากต้นฉบับใบลานอักษรไทยยวน. กรุงเทพฯ: ม.ป.ท., 2514. ส านักเลขาธิการคณะรัฐมนตรี. ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 104 ตอนที่ 235. วันที่ 18 พฤศจิกายน 2530. ส านักเลขาธิการนายกรัฐมนตรี. คณะกรรมการช าระประวัติศาสตร์ไทย. เมืองและแหล่งโบราณใน ล้านนา. กรุงเทพฯ: ไอเดียสแควร์, 2539.
140 สุรศักดิ์ ศรีส าอาง. “หลักฐานใหม่ทางประวัติศาสตร์ : พระพุทธรูปปางมารวิชัย ส าริด “พระมหาเถร นาคเสน” ใน พิพิธวิทยาการ, 6. สุรศักดิ์ ศรีส าอาง, บรรณาธิการ. กรุงเทพฯ: รุ่งศิลป์ การพิมพ์ (1977), 2553. _________.เรื่องของพ่อและบทความทางวิชาการล้านช้าง ล้านนา. กรุงเทพฯ: ม.ป.ท., 2546. สุรสวัสดิ์ ศุขสวัสดิ์, หม่อมหลวง. นิกายพุทธศาสนาในล้านนา ระหว่างรัชสมัยพระเจ้าติโลกราช– พญาแก้ว (พ.ศ. 1984 – 2068 / A.D. 1441-1525) : ศึกษาจากพระพุทธรูป สัมฤทธิ์ที่มีจารึกในจังหวัดเชียงใหม่. เชียงใหม่: มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2551. _________. พระพุทธรูปล้ำนนำกับคติพระพุทธศำสนำมหำยำนแบบตันตระนิกำยวัชรยำน. เชียงใหม่: ส านักพิมพ์มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2558. หลวงบริบาลบุรีภัณฑ์. พระพุทธรูปสมัยต่าง ๆ ในประเทศไทย. (พิมพ์แจกในการฌาปณกิจศพ นาย ฮันส ไกเยอร์ ณ วัดมกุฏกษัตริยาราม, วันที่ 29 กรกฎาคม 2494). ห้างหุ้นส่วนจ ากัด ไตรภิวัฒน์. รายงานการขุดค้น-ขุดแต่งทางโบราณคดี โบราณสถานวัดสันป่าฮัก (ร้าง) ต าบลแม่สูน อ าเภอฝาง จังหวัดเชียงใหม่. ม.ป.ท., 2556. อนุกรรมการตรวจสอบและช าระต านานพื้นเมืองเชียงใหม่. ต านานพื้นเมืองเชียงใหม่ ฉบับเชียงใหม่ 700 ปี. เชียงใหม่: โรงพิมพ์มิ่งเมือง, 2538. อรุณรัตน์ วิเชียรเขียว. พระพุทธรูปในล้านนา. เชียงใหม่: โรงพิมพ์ตะวันเหนือ, 2554. อัญชลี สินธุสอน. “พระพุทธรูปล้านนาในลุ่มน้ าแม่อิง: ลักษณะเฉพาะสกุลช่าง”. วิทยานิพนธ์ ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาประวัติศาสตร์ศิลปะ บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัย ศิลปากร, 2552. อินทร์ศวร แย้มแสง. ประวัติเมืองฝาง อ าเภอฝาง – แม่อาย – ไชยปราการ. ฝาง: บริสุทธิ์, 2555. ฮันส์ เพนธ์. ค าจารึกที่ฐานพระพุทธรูปในนครเชียงใหม่. กรุงเทพฯ: คณะกรรมการการจัดพิมพ์ เอกสารทางประวัติศาสตร์ส านักนายกรัฐมนตรี, 2519. ฮันส์ เพนธ์ และคณะ. ประชุมจารึกล้านนาเล่มที่ 13 จารึกในจังหวัดเชียงราย. เชียงใหม่: คลังข้อมูล จารึกล้านนา สถาบันวิจัยสังคม มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2551. Bock, Carl. Temples and Elephants : The Narative of a Journey of Exploration through Upper Siam and Lao. Bangkok: White Lotus, 1988.
141 Carl Bock, Temples and Elephants. The Narative of a Journey of Exploration through Upper Siam and Lao. Bangkok: White Lotus, 1988. Damrong R.Monument of The Buddha in Siam. Bangkok: The Siam Society, 1973. Griswold, A B. Dated Buddha image of Northern Siam. Switzerland : Artibus Asiae, 1957.
ภาคผนวก
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
ตารางที่ 1 พระพุทธรูปส าริดสกุลช่างฝาง ในพุทธศตวรรษที่ 21 ล าดับที่ รูปภาพ 1 ปาง ที่มา : : มารวิชัย/ขัดสมา วัดอุดมงคล ต าบลแม่ข่า อ าเ 2 ปาง ที่มา : : มารวิชัย/ขัดสมา วัดแม่งอน ต าบลแม่งอน อ า
ข้อมูล หมายเหตุ าธิเพชร เภอฝาง จังหวัดเชียงใหม่ าธิเพชร าเภอฝาง จังหวัดเชียงใหม่