e-book หลักฐานทางประวัติศาสตร์ สมัยอยุธยาและสมัยธนบุรี

หลกั ฐานทางประวตั ศิ าสตร์ สมยั
อยธุ ยาและสมยั ธนบรุ ี

1.จดหมายเหตโุ หร เป็นงานของโหรประจาราชสานกั บนั ทกึ พระ 2. จดหมายเหตชุ าวตา่ งชาติ สว่ นใหญ่เป็นเอกสารท่ีชาว
ยโุ รปท่เี ดนิ ทางเขา้ มาในอาณาจกั รอยธุ ยาเขียนขึน้ เชน่
ราชกรณียกิจและเหตกุ ารณส์ าคญั ในบา้ นเมืองตามลาดบั วนั ท่ีเกิด จดหมายเหตฟุ านฟลีต ของเยเรเมียส ฟาน ฟลตี ชาว
เหตกุ ารณ์ โดยสรุปสน้ั ๆ เป็นหลกั ฐานท่ีเป็นลายลกั อกั ษร ฮอลนั ดา เป็นหลกั ฐานท่ีเป็นลายลกั อกั ษร

3.หลกั ฐานทางโบราณคดีและศลิ ปกรรม เชน่ โบราณสถาน 4.วรรณกรรม สมยั อยธุ ยามีวรรณกรรมหลายเรอ่ื งท่ใี หข้ อ้ มลู
โบราณวตั ถุ ศิลปวตั ถทุ ่สี รา้ งในสมยั อยธุ ยา ซ่ึงมจี านวน ทางประวตั ศิ าสตร์ เช่น ลลิ ิตโองการแชน่ า้ ลิลิตยวนพา่ ย
มากเป็นหลกั ฐานท่เี ป็นลายลกั อกั ษร เป็นหลกั ฐานท่ีเป็นลายลกั อกั ษร

5.พระราชพงศาวดาร เป็นบนั ทกึ เก่ียวกบั พระราชกรณียกิจของ 6.พระราชพงศาวดาร เช่น พระราชพงศาวดาร
พระมหากษตั รยิ ใ์ นดา้ นตา่ งๆ อาจแบง่ ไดเ้ ป็น 2 ประเภท คือ กรุงธนบรุ ฉี บบั พนั จนั ทนมุ าศ บางฉบบั อยตู่ อ่ เป็น
1. พระราชพงศาวดารท่ียงั ไมผ่ า่ นกระบวนการชาระใหข้ อ้ มลู ตามท่ี สว่ นทา้ ยของพระราชพงศาวดารกรุงศรอี ยธุ ยา
ผบู้ นั ทกึ เดมิ เขียนไว้ เชน่ พระราชพงศาวดารกรุงเกา่ ฉบบั หลวงประเสรฐิ ฯ เชน่ ในฉบบั กรุงสยามฯ ฉบบั พระราชหตั ถเลขา
พระราชพงศาวดารความเก่า จ.ศ. 113 เป็นหลกั ฐานท่เี ป็นลายลกั อกั ษร

เป็นหลกั ฐานท่ีเป็นลายลกั อกั ษร

2. พระราชพงศาวดารท่ีผา่ นการกระบวนการชาระ คอื มีการตรวจสอบ
แกไ้ ขในสมยั ธนบรุ แี ละรตั นโกสินทร์ ทาใหเ้ นือ้ ความและจดุ ประสงคแ์ ตกตา่ งไป
จากเดมิ เชน่ พระราชพงศาวดารกรุงศรีอยธุ ยาฉบบั พนั จนั ทนมุ าศ (เจิม)
พระราชพงศาวดารกรุงเกา่ ฉบบั พระจกั รพรรดพิ งศเ์ จา้ กรม (จาด)
พระราชพงศาวดารกรุงศรีอยธุ ยาฉบบั สมเดจ็ พระพนรตั น์
พระราชพงศาวดารกรุงสยามจากตน้ ฉบบั ของบรติ ชิ มิวเซียม กรุงลอนดอน
พระราชพงศาวดารฉบบั พระราชหตั ถเลขา

7. เอกสารชาวตา่ งชาติ เช่น ชิงส่ือลู่ กลา่ วถงึ การติดตอ่ 8.บนั ทกึ จากเร่อื งบอกเลา่ เชน่ จดหมายเหตคุ วามทรงจา
ระหวา่ งสมเด็จพระเจา้ ตากสนิ มหาราชกบั ราชสานกั กรมหลวงนรนิ ทรเทวี กลา่ วถงึ เร่อื งราวก่อนเสยี กรุงศรี
ราชวงศช์ ิงของจีน มีขอ้ มลู เก่ียวกบั สมยั สมเด็จพระเจา้ ตาก อยธุ ยาครงั้ ท่ี 2 และเหตกุ ารณส์ มยั ธนบรุ จี นถงึ สมยั
สนิ มหาราชเป็นหลกั ฐานท่ีเป็นลายลกั อกั ษร
รตั นโกสนิ ทรเ์ ป็นหลกั ฐานท่ีเป็นลายลกั อกั ษร

9.ปอ้ มวิไชยประสทิ ธิ์ปอ้ มนีเ้ ดิมช่ือ “ปอ้ มวิไชยเยนทร์ ” หรอื 10.พรอาคารทอ้ งพระโรง
“ปอ้ มบางกอก” สรา้ งขนึ้ ในสมยั สมเดจ็ พระนารายณม์ หาราช อาคารทอ้ งพระโรงสรา้ งขนึ้ ในราวปี พ.ศ. 2311 พรอ้ มกบั การ
โดยเจา้ พระยาวิไชยเยนทร์ กราบบงั คมทลู แนะนาใหส้ รา้ งขนึ้ สถาปนากรุงธนบรุ ี เป็นราชธานี อาคารนีม้ ีรูปทรงแบบไทย
พรอ้ ม ปอ้ มทางฝ่ังตะวนั ออกของแมน่ า้ เจา้ พระยา เม่ือสมเด็จ ประกอบดว้ ยพระท่ีน่งั สององคเ์ ช่ือมตอ่ กนั ไดแ้ ก่ พระท่ีน่งั องคท์ ศิ
พระเจา้ ตากสนิ มหาราชทรงสถาปนา กรุงธนบรุ เี ป็นราชธานีได้ เหนือ เรยี กว่าทอ้ งพระโรง หรอื วินิจฉยั อย่ทู างทิศเหนือใชเ้ ป็นท่ี
ทรงสรา้ งพระราชวงั ในบรเิ วณปอ้ มแหง่ นีพ้ รอ้ มกบั ปรบั ปรุง เสดจ็ ออกขนุ นาง และประกอบพระราชพธิ ีท่ีสาคญั มาแตค่ รง้ั กรุง
ปอ้ ม และพระราชทานนามใหมว่ ่า “ปอ้ มวิไชยประสทิ ธิ์” ธนบรุ ี และพระท่ีน่งั องคท์ ศิ ใต้ ตง้ั อยทู่ างทศิ ใตข้ องพระท่ีน่งั องค์
ปัจจบุ นั ปอ้ มวิไชยประสทิ ธิ์ใชเ้ ป็นท่ี ยงิ สลตุ ในพธิ ีสาคญั ตา่ งๆ แรก เรยี กกนั ว่า พระท่ีน่งั ขวาง เป็นส่วนพระราชมณเฑียร อนั เป็นท่ี
และติดตง้ั เสาธงเพ่ือประดบั ธงราชนาวี และธงผบู้ ญั ชาการ ประทบั ส่วนพระองคข์ องพระมหากษัตรยิ ์ ในปัจจบุ นั กองทพั เรอื ได้
ทหารเรอื เป็นหลกั ฐานท่ีไมเ่ ป็นลายลกั อกั ษร ใชโ้ ถงทอ้ งพระโรงภายในะท่ีน่งั องคท์ ิศเหนือ เป็นสถานท่ีท่ีจดั งาน
และประกอบพธิ ีสาคญั เป็นประจา สว่ นพระท่ีน่งั ขวาง ไดใ้ ชเ้ ป็น
หอ้ งรบั รองบคุ คลสาคญั และเป็นหอ้ งประชมุ ในบางโอกาส
เป็นหลกั ฐานท่ีไมเ่ ป็นลายลกั อกั ษร

ผจู้ ดั ทา ท่มี า
ด.ช.คงภทั ร์
https://poppyibm006.wordpress.com/category/u
ศิรวิ งศ์ ncategorized/%E0%B9%82%E0%B8%9A%E0%B8%
เลขท่ี4 ม.2/2 A3%E0%B8%B2%E0%B8%93%E0%B8%AA%E0%B
8%96%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B9%81%E0
%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B8%AA%E0%B8%96%
E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B8%B5
%E0%B9%88%E0%B8%AA%E0%B8%B3%E0%B8%

84/

https://kamolwannun.wixsite.com/history/bla
nk-ou6n6