อภิธานศัพท์

หมวด ส

สุขภาพกาย (Physical Health)
หมายถึง สภาวะของร่างกายที่มีความสมบูรณ์ แข็งแรงเจริญเติบโตอย่างปกติ ระบบ

ต่างๆ ของร่างกาย สามารถทำงานได้เป็นปกติและมีประสิทธิภาพ ร่างกายมีความต้านทานโรคได้
ปราศจากโรคภัยไข้เจ็บและความ ทุพพลภาพ
สุขภาพจิต (Mental Health)

หมายถึง สภาวะของจิตใจที่มีความสดชื่น แจ่มใสสามารถควบคุมอารมณ์ให้มั่นคงเป็น
ปกติ ปรับตัวให้ เข้ากับการเปลี่ยนแปลงของสังคมและสิ่งแวดล้อมต่างๆ ได้ดี เผชิญกับปัญหา
ต่างๆ ได้เป็นอย่างดี และปราศจาก ความขัดแย้งหรือความสับสนภายในจิตใจ
สุนทรียภาพ (Aesthetics)

หมายถึง ความซาบซึ้งในคุณค่า อารมณ์ ความรู้สึกในสิ่งที่ดีงาม ไพเราะ น่ารื่นรมย์ไม่ว่า
จะเป็นงาน ศิลปะหรือ ธรรมชาติสิ่งแวดล้อมก็ตาม ซึ่งความรู้สึกซาบซึ้งในคุณค่าความงามต่างๆ นี้
พัฒนาจากประสบการณ์ การเรียนรู้ศึกษาอบรม ฝึกฝนจนเป็น ทักษะชำนาญ เป็นลักษณะนิสัย
และรสนิยม ของแต่ละบุคคล
สุนทรียศึกษา (Aesthetic Education)

หมายถึง การศึกษาความหมาย ทฤษฎีเกี่ยวกับความงามคุณค่าของความงามที่มีต่อชีวิต
การพัฒนา การ รับรู้เชิงสุนทรีย์ เพื่อเป็นพื้นฐานการมีรสนิยมที่ดีในศิลปะแขนงต่างๆ ได้แก่
ทัศนศิลป์ ดนตรีและนาฏศิลป์

41

หมวด ห

หน่วยจัดการศึกษา (Educational Management Unit)
หมายถึง สถานที่ที่สภาวิทยาลัยชุมชน ประกาศจัดตั้งให้เป็นหน่วยงานจัดการศึกษาเครือ

ข่ายของ วิทยาลัยชุมชนเพื่อจัดการศึกษาตามที่ชุมชนต้องการร่วมกับวิทยาลัยชุมชน มีอำนาจ
หน้าที่ร่วมกับวิทยาลัยชุมชน และหน่วยจัดการศึกษาอื่นในการจัดการศึกษาตามแผนการจัดการ
ศึกษาที่สภาฯ ให้ความเห็นชอบ จัดการศึกษา ทั้งสายวิชาการและวิชาชีพ ในระดับ
ประกาศนียบัตร ประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง และหลักสูตรปรับพื้นฐาน รวมทั้งจัดหลักสูตรระยะ
สั้น จัดอบรมการศึกษาต่อเนื่องตลอดชีวิต และหลักสูตรอื่นเพิ่มเติมตามความต้องการ ของชุมชน
ได้

หลักสูตร (Curriculum)
หมายถึง การประมวลความรู้และประสบการณ์ที่จัดขึ้นเพื่อพัฒนาผู้เรียนให้มีความรู้ ความ

สามารถ ทักษะ และคุณลักษณะตามที่กำหนดไว้ หลักสูตรจึงเป็นเสมือนแผนที่กำหนดทิศทางใน
การพัฒนาผู้เรียนไปสู่ มาตรฐานการเรียนรู้ ซึ่งเป็นเป้าหมายและมีการวัดและประเมินผลการเรียน
รู้ เพื่อให้ทราบความก้าวหน้าของ ผู้เรียนในการพัฒนาไปสู่มาตรฐานที่กำหนด

หลักสูตรการศึกษาปฐมวัย (Early Childhood Curriculum)
หมายถึง กรอบทิศทางหรือแนวปฏิบัติและมาตรฐานหลักสูตรสำหรับสถานศึกษาปฐมวัย

และ หน่วยงานที่เกี่ยวข้องใช้ในการจัดการศึกษาปฐมวัย หลักสูตรสถานศึกษา ( หลักสูตร
สถาน ศึกษา) หมายถึง มวลประสบการณ์หรือแนวทางการจัดการศึกษาและการบริหารการศึกษา
ของสถานศึกษาเพื่อ ความเจริญงอกงามของผู้เรียนทุกด้านให้มีความรู้และมีคุณลักษณะตามที่
สังคม ประเทศชาติต้องการ โดยจัดทำ เพื่อให้เหมาะสมกับผู้เรียนและท้องถิ่นประกอบด้วย จุด
มุ่งหมายของการเรียนรู้ เนื้อหาสาระ กิจกรรม ประสบการณ์เกิดจากการที่สถานศึกษานำสภาพ
ต่างๆ ที่เป็นปัญหา จุดเด่นเอกลักษณ์ของชุมชน สังคม ศิลปวัฒนธรรม คุณลักษณะอันพึง
ประสงค์เพื่อการเป็นสมาชิกที่ดีของครอบครัว ชุมชน สังคม และประเทศชาติ มาออกแบบ
หลักสูตรสถานศึกษาให้มีคุณภาพเป็นแนวทางที่ครูยึดถือในการจัดการเรียนรู้โดยความร่วมมือ
ของ ทุกคนในสถานศึกษาและชุมชนและระดมทรัพยากรทั้งของสถานศึกษาและชุมชนมาใช้อย่าง
คุ้มค่า

42

หมวด ห

ห่วงโซ่คุณภาพ (Chain of Quality)
หมายถึง กรอบแนวคิดสำคัญในการพัฒนาคุณภาพการศึกษาที่เชื่อมโยงความสัมพันธ์

ระหว่างมาตรฐาน คุณภาพด้านผลลัพธ์กับมาตรฐานคุณภาพด้านกระบวนการที่ส่งผลต่อการจัดการ
เรียนรู้ของครูและกระบวนการ บริหาร การจัดสภาพแวดล้อม การประกันคุณภาพภายในและการ
มีส่วนร่วมของครอบครัวและชุมชน ทั้งนี้ห่วง โซ่คุณภาพยังรวมถึงความเชื่อมโยงคุณภาพทุกระดับ
การศึกษาอีกด้วย

43

หมวด อ

องค์รวม (Holistic)
หมายถึง ทัศนะในการมองปรากฏการณ์หรือสิ่งต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นในสังคมทุกๆ มิติ ว่ามี

ความโยงใย เกี่ยวข้องต่อกัน และมีผลต่อการพัฒนาเด็ก

อัตลักษณ์ (Identity)
หมายถึง ผลผลิตของผู้เรียนตามปรัชญา ปณิธาน พันธกิจ และวัตถุประสงค์ของการจัด

ตั้งสถานศึกษา ที่ได้รับความเห็นชอบจากคณะกรรมการสถานศึกษาและหน่วยงานต้นสังกัด

เอกลักษณ์ (Uniqueness)
หมายถึง ความสำเร็จตามจุดเน้นและจุดเด่นที่สะท้อนให้เห็นเป็นลักษณะโดดเด่นเป็น

หนึ่งของสถานศึกษา

อุดมการณ์สำคัญของการจัดการศึกษา (Key Philosophy in Education Provision)

หมายถึง การจัดให้มีการศึกษาตลอดชีวิตและการสร้างสังคมไทยให้เป็นสังคมแห่งการ

เรียนรู้ การศึกษาที่สร้างคุณภาพชีวิตและสังคมบูรณาการอย่างสมดุลระหว่างปัญญาธรรม

คุณธรรม และ วัฒนธรรม เป็นการศึกษาตลอดชีวิตเพื่อคนไทยทั้งปวง มุ่งสร้างพื้นฐานที่ดีตั้งแต่

วัยเด็ก ปลูกฝังความเป็นสมาชิกที่ดีของสังคมและพัฒนาความรู้ความสามารถเพื่อการทำงานที่มี

คุณภาพ โดยให้สังคมทุกภาคส่วนมีส่วนร่วมในการจัดการศึกษาให้ตรงตามความต้องการของผู้

เรียน และสามารถตรวจสอบได้อย่างมั่นใจว่า การศึกษาเป็นกระบวนการของการพัฒนาชีวิตและ

สังคม เป็นปัจจัยสำคัญในการพัฒนาประเทศอย่างยั่งยืน สามารถพึ่งตนเองและผู้อื่นได้ และ

สามารถแข่งขันได้ในระดับนานาชาติ

44

อภิธานศัพท์

จัดทำโดย

นาสาวสุปราณี แซ่จาง
รหัสนักศึกษา 63121319

เสนอ

อาจารย์ ดร.ศิริมาศ โกศัลย์พิพัฒน์
สาขาการศึกษาปฐมวัย ภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2565

มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่