ช่อื นางสาวสุพัตรา ภรู่ ะหงษ์ รหสั 603080695-7 สาขา สารสนเทศศาสตร์ ชั้นปีท่ี 2
ตารางเปรียบเทยี บระบบการจดั การ (KOS) และเครอื่ งมือการเขา้ ถงึ สารสนเทศ ในประเด็นของโครงสร้างความสัมพนั ธ์และคุณลักษณะพิเศษ (Attribute)
KOS & Access Tools โครงสรา้ ง ความสมั พนั ธ์ คณุ ลักษณะพิเศษ
1. การแบ่งคร้ังท่ี 1 หมวดใหญ่ : แบ่งหมวดหมู่หนังสือระดับ มีความสมั พันธ์กบั คู่มอื ของระบบ ไดแ้ ก่ แบ่งออกเป็น 10 หมวดใหญ่
ที่ 1 แบ่งตามประเภทของสรรพวิชาใหญ่ๆ 10 หมวด โดย ใชต้ ัวเลขเป็นสัญลักษณ์
ใชต้ วั เลขหลกั รอ้ ยเป็นตัวบง่ ชี้ Volume 1 เหมาะสาหรับห้องสมุดขนาดเล็กและ
บทนา (Introductions) ขนาดกลาง
000 เบต็ เตล็ดหรอื ความรูท้ ั่วไป (Generalities) ตารางช่วย 6-7 ตาราง (Tables) ตาราง สามารถศึกษาวธิ ใี ช้เลขหมู่ไดด้ ว้ ยตนเอง
100 ปรชั ญา (Philosophy) โดยมีคาอธิบายวิธีใช้ระบบการจัดหมู่
200 ศาสนา (Religion) ช่วย คือ เครื่องมือสังเคราะห์ท่ีสร้างข้ึน
300 สงั คมศาสตร์ (Social sciences) แยกต่างหากจากตารางเลขหมู่ เพื่อใช้
400 ภาษาศาสตร์ (Language) กาหนดเลขหมู่ของหนังสือท่ีมีเนื้อหา โดยละเอียด
ซับซ้อน (ตารางช่วยใช้ในการแบ่งเนื้อหา สัญลักษณ์ที่ใช้ได้มีการปรับปรุงให้
500 วทิ ยาศาสตร์ (Science) อย่างละเอียด หรือ เพ่ือเน้นเนื้อหาให้ เหมาะสมตามขนาดของหอ้ งสมดุ
600 วิทยาศาสตร์ประยุกต์ หรอื เทคโนโลยี
D.C.
(Technology) เฉพาะเจาะจงยิ่งขึ้น) มีดรรชนีสัมพันธ์ช่วยในการค้นหา
(Dewey Decimal 700 ศิลปกรรมและการบันเทงิ (Arts and
Classification) ตารางชว่ ยมีทง้ั หมด 6 ตาราง เลขหมไู่ ดส้ ะดวกและรวดเร็ว
recreation) เลขหมู่ต่างๆ จะเน้นเรื่องเกี่ยวกับ
800 วรรณคดี (Literature) o ตารางชว่ ยท่ี 1 เลขแสดงวิธี
900 ประวตั ิศาสตร์และภมู ิศาสตร์ (History and เขียน ประเทศในทวปี ยโุ รปและอเมริกา
geography) o ตารางช่วยท่ี 2 เลขแสดงพ้ืนท่ี
ทางภูมิศาสตร์
2. การแบ่งครั้งท่ี 2 หมวดย่อย : การแบ่งหมวดหมู่หนังสือ o ตารางช่วยท่ี 3 เลขแสดง
ลักษณะวรรณกรรม
ระดับท่ี 2 แบ่งออกเป็นอีก 10 หมวดย่อย โดยใช้ตัวเลข
o ตารางชว่ ยที่ 4 เลขทฤษฎีทาง
หลกั สิบเป็นตัวบง่ ช้ี รวมเป็น 100 หมวดย่อย ภาษา
000 คอมพิวเตอร์ ความรทู้ ัว่ ไป
010 บรรณานกุ รม แคตตาลอ็ ก o ตารางชว่ ยท่ี 5 เลขแสดงกล่มุ
020 บรรณารกั ษศาสตร์และสารนเิ ทศศาสตร์ ชาติพันธแ์ ละสญั ชาติ
030 หนังสือรวบรวมความร้ทู ว่ั ไป สารานุกรม
o ตารางชว่ ยท่ี 6 เลขแสดงภาษา
ชอื่ นางสาวสพุ ัตรา ภรู่ ะหงษ์ รหสั 603080695-7 สาขา สารสนเทศศาสตร์ ชัน้ ปีท่ี 2
040 ยงั ไม่กาหนดใช้ ตารางเปรียบเทียบเลขหมู่ & เลขใน
050 สง่ิ พมิ พ์ต่อเนอ่ื ง วารสาร และดรรชนี ตารางชว่ ยทีม่ กี ารเปล่ียนแปลงจากฉบับ
060 องค์การตา่ งๆ พพิ ิธภณั ฑวิทยา ก่อน
070 วารสารศาสตร์ การพมิ พ์
080 ชุมนุมนพิ นธ์ Volume 2
090 ต้นฉบับตัวเขยี น หนังสือหายาก แผนการจดั หมู่ (Schedules)
100 ปรัชญา หมวด 000 - 599
200 ศาสนา
300 สังคมศาสตร์ Volume 3
400 ภาษา แผนการจดั หมู่ (Schedules)
500 วิทยาศาสตร์
หมวด 600 – 999
600 วิทยาศาสตรป์ ระยุกต์ เทคโนโลยี Volume 4
700 ศิลปกรรม การบนั เทิง ดรรชนีสัมพันธ์ (Relative Index) เป็น
800 วรรณกรรม วรรณคดี
900 ประวตั ศิ าสตร์ ภมู ศิ าสตร์ ส่ ว น ที่ ส า คั ญ ท่ี สุ ด ข อ ง ร ะ บ บ ท ศ นิ ย ม
ของดิวอี้ เน่ืองจากดรรชนีสัมพันธ์เป็น
3. การแบ่งคร้ังที่ 3 : การแบ่งวิชาความรู้ในหมวดย่อยแต่ละ เครื่องมือสืบค้นท่ีจะนาไปสู่เลขหมู่ที่
หมวด ออกเป็นหมยู่ อ่ ย (Section) หมวดย่อย 1000 หมวด ต้องการ
(The Thousand Divisions) เรียงลาดับจากเร่ืองท่ัวไป คู่มือการใช้ (Manual)
ไปสเู่ รื่องเฉพาะเจาะจง เช่น การแบง่ หมวดยอ่ ย 630
630 เกษตรศาสตร์
631 เทคนคิ อปุ กรณ์ และวัสดุ (Techniques,
equipment, materails)
632 ความเสยี หายของพืชอนั เกิดจากเชอ้ื โรคและสตั ว์
(Plant injuries, diseases, pests)
633 การเพาะปลูกพชื ไร่ (Field & plantation
crops)
ชอ่ื นางสาวสุพตั รา ภรู่ ะหงษ์ รหสั 603080695-7 สาขา สารสนเทศศาสตร์ ชน้ั ปที ่ี 2
634 การทาสวนผลไม้ ผลไม้ และปา่ ไม้ (Orchards,
fruits, forestry)
635 การทาสวนครวั (Garden crops
(Horticulture))
636 สตั วบาล (Animal husbandry)
637 อตุ สาหกรรมนมเนย (Processing dairy &
related products)
638 การเพาะเล้ยี งแมลง (Insect culture)
639 การลา่ สตั ว์ การตกปลา การอนุรกั ษ์ (Hunting,
fishing, comservation)
ตวั อย่าง : หนงั สือเร่อื ง การปลกู พชื ด้วยเมลด็
o เลขหมู่ทกี่ าหนดได้ คอื 634.9562
การจัดหม่หู นงั สอื แบง่ จากหมวดใหญไ่ ปหาหมวดยอ่ ย ไดแ้ ก่ มคี วามสมั พันธก์ บั คมู่ ือของระบบ ไดแ้ ก่ แบ่งออกเปน็ 20 หมวดใหญ่
1. หมวดใหญ่ หรือการแบ่งคร้ังท่ี 1 เป็นการแบ่งสรรพวิชา
ออกเป็น 20 หมวดใหญ่ โดยใช้ตัวอักษรโรมัน A – Z การกาหนดเลขหมู่โดยตรง : เลขท่ี ใ ช้ ตั ว อั ก ษ ร ผ ส ม กั บ ตั ว เ ล ข เ ป็ น
เป็นสญั ลักษณ์แทนเนื้อหาของหนังสือ ไดแ้ ก่ สมบูรณ์ที่สามารถนาไปใช้ในการกาหนด สัญลกั ษณ์
L.C. เนอื้ หาของหนังสอื ไดท้ นั ที
(Library of Congress หมวด A หนังสืออ้างอิงท่ัวไป หนังสือพิมพ์ วารสาร การใช้ A-Z : เป็นการแบ่งย่อยเลขหมู่ เหมาะกับห้องสมุดขนาดใหญ่และ
Classification)
สงิ่ พิมพ์ของสมาคมและสถาบันทางวชิ าการตา่ งๆ ตารางเลข โดยใช้เลขคัตเตอร์เพื่อระบุเนื้อหาเฉพาะ ห้องสมดุ เฉพาะ
หมวด B ปรัชญา ตรรกวิทยา อภิปรัชญา จิตวิทยา หรือแบ่งย่อยเน้ือหาตามชื่อภูมิศาสตร์
เลขคัตเตอร์ประกอบด้วยตัวอักษรและ เ ล ข ห มู่ ข อ ง ทุ ก ส า ข า วิ ช า แ บ่ ง อ ย่ า ง
สุนทรยี ศาสตร์ จรยิ ศาสตร์ ศาสนา
หมวด C ประวัติอารยธรรม โบราณคดี จดหมายเหตุ ตัวเลข ละเอียด และการปรบั ปรุงใหท้ ันสมัยอยู่
พงศาวดาร o ตัวอักษร เป็นตัวอักษรแรกของช่ือ เสมอ ออกทุก 3 เดือน และรวมเล่ม
หมวด D ประวัติศาสตร์ทั่วไป ภูมิศาสตร์การท่องเที่ยว ภูมศิ าสตรห์ รอื เน้ือหาเฉพาะ 1 ปี
ประวตั ศิ าสตร์ประเทศต่าง ๆ ทั้งในยุโรป แอฟริกา เอเชีย
และหม่เู กาะต่าง ๆ (ยกเว้นทวปี อเมรกิ า)
ชอ่ื นางสาวสุพตั รา ภรู่ ะหงษ์ รหสั 603080695-7 สาขา สารสนเทศศาสตร์ ชั้นปีที่ 2
หมวด E – F ประวัติศาสตร์ ภูมิศาสตร์การท่องเท่ียว o ตัวเลข กาหนดขึ้นตามหลักเกณฑ์ สัญลักษณ์ที่ใช้แทนเลขหมู่เข้าใจง่าย
ดินแดนในทวปี อเมริกา การกาหนดเลขคัตเตอร์ของระบบ และยืดหยุ่นได้ตามความเหมาะสมของ
หมวด G ภูมิศาสตรท์ ว่ั ไป มานษุ ยวิทยาและการบนั เทงิ หอสมดุ รฐั สภาอเมรกิ นั ได้แก่
หมวด H สังคมศาสตร์ 1. การแบ่งย่อยตามช่ือภูมิศาสตร์ เนอื้ หาวิชา
หมวด J รฐั ศาสตร์ การเมอื ง การปกครอง หนังสือคู่มือจะแยกเลขหมู่ในแต่ละ
หมวด K กฎหมาย เช่น การแบ่งตามชื่อประเทศ หมวด ทาใหเ้ ข้าใจง่าย
หมวด L การศึกษา ชอ่ื ท้องถ่นิ หรือ ช่ือรัฐ ชือ่ เมอื ง
หมวด M การดนตรี 2. แบ่งย่อยตามภาษา หรือการ มีการแบง่ ยอ่ ยตามภูมิศาสตร์
หมวด N ศลิ ปกรรม แบ่งเนือ้ เรือ่ งออกไปตามเนอื้ หา มีการแบ่งย่อยภายในได้หลายวิธี เช่น
หมวด P ภาษาและวรรณคดี
หมวด Q วทิ ยาศาสตรท์ ่ัวไป เฉพาะหรือตามชื่อเฉพาะอน่ื ๆ แบง่ ตามภมู ิศาสตร์ แบ่งเฉพาะเรือ่ งแบ่ง
หมวด R แพทยศาสตร์
หมวด S เกษตรกรรม การเลี้ยงสัตว์ การประมง โ ด ย ก ร ะ จ า ย เ ล ข คั ต เ ต อ ร์ ไ ป โดยใช้คตั เตอรเ์ ลขหมู่
ตามลาดับอักษรของชื่อต่างๆ ตั้งแต่ มีหมวด หมู่ให ญ่ที่สา รองไ ว้ให้กับ
A - Z พร้อมด้วยเลขประจาตัวของ สาขาวิชาที่จะมีข้ึนในอนาคต ถึง 5
อุตสาหกรรมท่ีเกี่ยวเน่ืองด้วยพืชและสัตว์ตลอดจนกีฬาล่า
สัตว์ ช่ือเหล่าน้ี ซ่ึงเลขประจาตัวเหล่านี้ หมวด คอื I O W X Y
หมวด T เทคโนโลยี ได้จากหลักเกณฑก์ ารกาหนดเลขคัต ใหห้ มวดหมขู่ องหนังสือท่ีมีเน้ือหาท่ัวไป
หมวด U ยทุ ธศาสตร์ เตอรข์ องระบบ L.C. คอื หมวด A ซึ่งจะจัดให้กับหนังสือที่ไม่
หมวด V นาวกิ ศาสตร์ ส า ม า ร ถ จั ด เ ป็ น เ รื่ อ ง ใ ด เ รื่ อ ง ห นึ่ ง
2. หมวด Z บรรณานกุ รมและบรรณารักษศาสตร์ การใช้เลขคัตเตอร์สงวน : เป็นการ โดยเฉพาะได้
แบ่งย่อยเลขหมู่โดยการกาหนดเลขคัต
หมวดย่อย หรือการแบ่งครงั้ ท่ี 2 เป็นการแบ่งแต่ละหมวด เตอร์ซง่ึ สงวนไว้สาหรบั ใช้กับ เร่ืองใดเร่อื ง
ใหญ่ออกเป็นหมวดย่อย โดยใช้ตัวอักษรโรมันตัวใหญ่สอง หนึ่ง โดยจะนาเลขคัตเตอร์ซ่ึงสงวนไว้นี้
ตัวแทนเนื้อหาของหนังสือ (ยกเว้นหมวด E – F หมวด K ไปใช้กับเรื่องอ่ืน นอกเหนือจากท่ีกาหนด
และหมวด Z) ซึ่งแต่ละหมวดใหญ่จะแบ่งย่อยได้มากน้อย
ต่างกนั เชน่ ไมไ่ ด้
การใช้เลขคัตเตอร์ตาม : เป็นวิธีการแบ่ง
4 หมวด A แบง่ เป็นหมวดย่อย ดงั น้ี AC รวมบท
นิพนธ์ รวมเรื่อง หนงั สือชดุ รายละเอียดของเร่ืองโดยใช้เลขคัตเตอร์
o AE สารานุกรม เรียงลาดับต่อที่เลขหมู่ เลขหมู่ที่กล่าวถึง
น้ีมีลักษณะที่แบ่งออกตามช่ือเฉพาะ
o AG พจนานุกรมและหนงั สืออา้ งองิ ทัว่ ไป
ชอื่ นางสาวสุพตั รา ภรู่ ะหงษ์ รหสั 603080695-7 สาขา สารสนเทศศาสตร์ ช้ันปที ่ี 2
o AT ดชั นี เรื่องราวเฉพาะ หรือช่ือประเทศ ด้วย
o AM พิพิธภณั ฑสถาน นกั สะสม และการเก็บ เลขคัตเตอร์ A - Z ก่อนแล้ว และเม่ือ
รวบรวม ต้องการขยายเลขหมู่ดังกล่าว จะเติม
ตัวเลขเรียงลาดับท่ีกาหนดต่อจากเลขคัต
o AN หนังสือพิมพ์ เตอร์นั้น ในคาอธิบายเลขหมู่ จะใช้คาว่า
o AP วารสาร "Under each"
o AS สถาบนั และสมาคมทางวิชาการ การแบ่งย่อยเลขหมู่แบบเดียวกัน : เป็น
o AY หนงั สอื รายปี สมพตั รสร นามานุกรม
o AZ ประวตั ิของนกั วิชาการ ทนุ การศึกษาและ
การเรยี นรู้ การกาหนดให้เลขหมู่กลุ่มหน่ึงใช้การ
4 หมวด Z แบ่งเป็นหมวดยอ่ ย ดงั นี้ แบ่งย่อย หรือกระจายเลขหมู่ไป ใน
o ทนุ การศกึ ษาและการเรียนรู้ ทานองเดียวกันกับการแบ่งย่อยหรือการ
o 4 - 15 เร่ืองท่ัวไปเกีย่ วกบั หนงั สือ กระจาย เลขหมู่ อีกกลุ่มหนึ่งท่ีได้กาหนด
o 40 - 115 การเขียน ไว้แล้ว
o 116 - 550 อุตสาหกรรมการผลิตหนังสือและ การกระจายภายในหมู่ : เป็นการนาช่วง
การคา้ เลขแต่ละหมู่ไปกระจายตามลาดับของ
o 551 - 661 ลิขสิทธ์ิ และความเป็นเจ้าของผลิต
กรรมทางปญั ญา เลขที่ระบุเพื่อแบ่งย่อยตามลักษณะของ
งาน เนื้อหา หรือสถานท่ีทางภูมิศาสตร์
o 662 - 997 หอ้ งสมุดและบรรณา รักษศาสตร์ ตามทีช่ ว่ งเลขกาหนด
o 998 - 1000 รายการหนังสือของผู้พิมพ์หน่วย
การใช้ตาราง : เป็นการกาหนดเลขหมู่
ราคาหนงั สือ สถิติการจาหนา่ ย
o 1001 - 9000 บรรณานกุ รม บรรณานุกรมทวั่ ไป โดยการใช้ตารางเป็นการกาหนดเลขหมู่
ของระบบ L.C. เป็นวิธีการแบ่งย่อย
o Z1201 - 4941 บรรณานกุ รมแหง่ ชาติ
เนื้อหาภายใต้ประเทศให้ละเอียดยิ่งข้ึน
o Z5051 - 7999 บรรณานกุ รมเฉพาะวชิ า
o Z8001 - 9999 บรรณานุกรมงานเฉพาะบุคคล โดยแบ่งตามยุคสมัย ลักษณะของงาน
เนอ้ื หาเฉพาะ และสถานที่ทางภูมิศาสตร์
ตารางจะต้องใช้ประกอบกับเลขหมู่ท่ี
กาหนดให้
ชือ่ นางสาวสุพตั รา ภรู่ ะหงษ์ รหสั 603080695-7 สาขา สารสนเทศศาสตร์ ช้ันปีท่ี 2
3. หมู่ย่อย หรือการแบ่งครั้งที่ 3 โดยวิธีเติมตัวเลขอารบิค o เลขหมู่ทม่ี คี าส่ังใหใ้ ชต้ ารางประกอบ
ตั้งแต่ 1-9999 เชน่ จะเป็นเลขหมู่ของประเทศท่ีมีช่วง
PN1 วารสารสากล เลขห่างแตกตา่ งกนั เชน่
PN2 วารสารอเมริกนั และองั กฤษ 10 จานวน
PN86 ประวัติและวจิ ารณ์ 2 จานวน
PN101 ผแู้ ต่งอเมรกิ นั อังกฤษ 1 จานวน
ตารางที่ให้ใช้ประกอบ เลขหมู่
4. จุดทศนิยม หรือการแบ่งครั้งที่ 4 โดยใช้จุดคั่น และตาม ดังกลา่ ว ก็จะแบ่งเปน็ 3 ตาราง โดย
ด้วยตัวอักษรและตัวเลข เพ่ือแสดงรายละเอียดหมวดเร่ือง กาหนดช่วงเลขให้กระจายเลขหมู่
หรือรูปแบบ หรือประเทศ เชน่ เป็น 10 จานวน 2 จานวน และ
TX คหกรรมศาสตร์ 1 จานวน
TX อาหารและโภชนาเฉพาะกลมุ่ และเฉพาะชนช้ัน
TX 361.A3 ผู้สงู อายุ
TX 361.C5 เด็ก
o นอกจากนี้ยังมีการแบ่งตามตารางเลขเฉพาะ ซ่ึงต้อง
ใชป้ ระกอบกับเลขหม่อู ีก 5 ตาราง ไดแ้ ก่
5.4.1 ตารางวธิ ีเขยี น
5.4.2 ตารางภมู ิศาสตร์
5.4.3 ตารางการแบง่ ตามยคุ สมยั
5.4.4 ตารางการแบง่ เฉพาะเรื่อง
5.4.5 ตารางรวม