มาตรฐานวิธีการทำงานที่ปลอดภัย

p

คำนำ

อันตรายทไ่ี ดร้ ับจากการปฏิบตั ิงานมกั เป็นผลจากกระทำท่ไี ม่ปลอดภัยและสภาพแวดลอ้ มทีไ่ มป่ ลอดภัยจาก
การปฏิบตั งิ าน เชน่ การประมาท ไมต่ รวจพ้นื ท่ีก่อนการปฏิบัติงาน การไมต่ รวจสอบเครอ่ื งจกั รหรืออปุ กรณ์เครอ่ื งมอื ท่ี
ใชใ้ นการปฏิบัติงาน รวมไปถึงผูป้ ฏิบตั งิ านขาดความรคู้ วามเข้าใจเกี่ยวกบั ขน้ั ตอนในการปฏิบัตงิ านที่ถูกต้องและ
ปลอดภัย

แผนกความปลอดภัยอาชีวอนามัยได้เล็งเห็นความสำคัญใน การสร้างคู่มือมาตรฐานวิธีการปฏิบัติงานที่
ปลอดภยั โดยการวิเคราะหข์ นั้ ตอนการปฏิบัตงิ านด้วย Job Safety Analysis Worksheet (JSA) และใช้เกณฑใ์ นการ
ประเมินความเสย่ี งตามระเบียบของกรมโรงงานอุตสาหกรรมวา่ ด้วยหลักเกณฑก์ ารช้บี ่งอนั ตรายการประเมินความเสี่ยง
และการจัดทำแผนงานบรหิ ารความเสีย่ ง พ.ศ. 2543 และได้กำหนดมาตรฐานวิธกี ารปฏิบัติงานที่ปลอดภัยขึ้น เพ่ือให้
ผปู้ ฏิบัติงานใช้เปน็ แนวทางในการปฏบิ ัตงิ านให้ปลอดภัย

สารบญั

บทที่ 1 บทนำ หนา้
1

บทที่ 2 วิเคราะหแ์ ละประเมนิ ความเสี่ยง 2

การชี้บง่ อนั ตรายด้วยวิธี JSA แผนกรับสนิ ค้า 5

การชบ้ี ่งอันตรายด้วยวธิ ี JSA แผนกคัดแยกไม้ 7

การชบ้ี ่งอันตรายดว้ ยวธิ ี JSA แผนกคดั แยกวัสดุ 9

การชี้บ่งอนั ตรายด้วยวธิ ี JSA แผนกซ่อมบำรงุ 11

การชี้บง่ อนั ตรายดว้ ยวธิ ี JSA แผนกตัดเหล็ก 13

การชี้บ่งอันตรายด้วยวธิ ี JSA แผนกปฏบิ ัติการ 14

บทท่ี 3 มาตรฐานวิธกี ารปฏบิ ัตงิ านที่ปลอดภัย 16

มาตรฐานวิธกี ารปฏิบัติงานที่ปลอดภยั แผนกรบั สินคา้ 16

มาตรฐานวิธกี ารปฏบิ ตั งิ านท่ปี ลอดภัย แผนกคัดแยกไม้ 19

มาตรฐานวิธกี ารปฏบิ ัติงานทปี่ ลอดภยั แผนกคดั แยกวสั ดุ 22

มาตรฐานวธิ ีการปฏิบัติงานที่ปลอดภยั แผนกซอ่ มบำรุง 24

มาตรฐานวธิ กี ารปฏิบตั ิงานท่ีปลอดภัย แผนกตดั เหลก็ 25

มาตรฐานวิธีการปฏบิ ตั งิ านทีป่ ลอดภยั แผนกปฏิบัติการ 28

มาตรฐานการสวมใสอ่ ุปกรณ์ค้มุ ครองอนั ตรายส่วนบุคคล แผนกรบั สินค้า 30

มาตรฐานการสวมใสอ่ ุปกรณค์ มุ้ ครองอันตรายสว่ นบุคคล แผนกคัดแยกไม้ 31

มาตรฐานการสวมใส่อปุ กรณ์คุ้มครองอนั ตรายส่วนบุคคล แผนกคัดแยกวัสดุ 32

มาตรฐานการสวมใสอ่ ปุ กรณ์คมุ้ ครองอนั ตรายส่วนบุคคล แผนกซ่อมบำรุง 33

มาตรฐานการสวมใส่อุปกรณค์ มุ้ ครองอนั ตรายส่วนบคุ คล แผนกตดั เหลก็ 34

มาตรฐานการสวมใส่อปุ กรณค์ ุ้มครองอนั ตรายส่วนบคุ คล แผนกปฏบิ ัติการ 35

มาตรฐานวธิ กี ารปฏิบัติงานที่ปลอดภัย 1

บทท่ี1

บทนำ

อันตรายที่เกิดจากการปฏิบตั ิงานส่งผลกระทบต่อตัวผู้ปฏิบัติงานและสถานประกอบทั้งทางตรงและ
ทางอ้อมโดยการปฏิบตั งิ านในปัจจุบันมีการใช้แรงงานคนและมีการใช้เคร่อื งจกั รหรอื อปุ กรณ์เครื่องมอื ท่ีช่วยให้
การทำงานรวดเร็วขึน้ โดยแต่ละสถานประกอบการมีลักษณะการทำงานที่แตกต่างกันออกไป การปฏิบัติงาน
บางลักษณะงานพบว่ามีความเสี่ยง และมีความเป็นอันตรายท่ีส่งผลให้ผู้ปฏิบัติงานได้รับอันตรายจากการ
ปฏิบัติงาน เกิดอุบัติเหตุจากการทำงาน ทำให้ได้รับบาดเจ็บทั้งเล็กน้อย สูญเสียอวัยวะ พิการจนถึงอันตราย
ร้ายแรงข้นั เสียชวี ติ โดยอันตรายทีไ่ ด้รบั จากการปฏบิ ตั งิ านจะแบง่ ออกเป็น 2 สาเหตหุ ลัก คอื

1. การปฏิบัติงานที่ไม่ปลอดภัย (Unsafe Act) โดยเกิดการระทำของตัวผู้ปฏิบัติงาน เช่น การใช้
เครื่องมืออุปกรณ์เครื่องจักรที่ชำรุดและไม่ถูกวิธี ไม่สวมใส่อุปกรณ์คุ้มครองอันตรายส่วนบุคคล ทำการ
เคล่อื นยา้ ยหรือยกวสั ดุท่ีมขี นาดใหญ่ มนี ำ้ หนักมาก ดว้ ยท่าทางหรือวธิ ีการท่ีไม่ปลอดภยั เป็นต้น

2. สภาพการทำงานทไ่ี มป่ ลอดภยั (Unsafe Condition) สภาพแวดลอ้ มท่ีไมป่ ลอดภยั โดยรอบตัวของ
ผูป้ ฏบิ ัติงานขณะทำงาน เช่น บรเิ วณพื้นท่ีของการปฏบิ ัติงานไม่เหมาะสม ไม่มีการจดั ระเบียบและดูแลความ
สะดวกของสถานที่ทำงานให้ถูกต้องตามสุขลักษณะ อุปกรณ์เครื่องมือเครื่องจักรที่ออกแบบไม่เหมาะสมกับ
การใช้งาน เปน็ ตน้

ห้างหุ้นส่วนเพิ่มพูลพานิชโลหะเปน็ การประกอบกิจการขายสง่ ของเสียและเศษวัสดุเพ่ือนำกลับมาใช้
ใหม่ มีการปฏบิ ตั งิ านท่ีหลากหลายลักษณะ ดงั นั้นการคน้ หาอนั ตรายท่ีอาจเกิดข้ึนจากการปฏบิ ัตงิ านจึงเป็นส่ิง
สำคัญในการหาแนวทางการควบคุมและป้องกัน รวมไปถึงการกำหนดมาตรฐานวธิ กี ารปฏบิ ัติงานที่ปลอดภยั
เพือ่ ป้องกนั อนั ตรายทีอ่ าจเกิดขึน้ จากการปฏบิ ตั งิ าน

มาตรฐานวิธกี ารปฏิบตั ิงานที่ปลอดภยั 2

บทท่ี2

วิเคราะห์และประเมนิ ความเสีย่ ง

การชี้บ่งอันตรายแบบ Job Safety Analysis Worksheet (JSA) จากปัญหาที่ได้จากการชี้บ่ง
อันตราย นำเข้าสู่การประเมินความเส่ียงโดยใชเ้ กณฑ์ในการประเมินความเสีย่ งตามระเบียบของกรมโรงงาน
อุตสาหกรรมว่าด้วยหลักเกณฑ์การชี้บ่งอันตรายการประเมินความเสี่ยงและการจัดทำแผนงานบริหารความ
เสี่ยง พ.ศ. 2543 ซึ่งเกณฑท์ ่ีใช้ในการประเมนิ ความเสยี่ งมี ดงั นี้

(ก) การจดั ระดบั โอกาสในการเกดิ เหตกุ ารณ์

ตารางท่ี 2.1 การจดั ระดับโอกาสในการเกิดเหตุการณ์
ระดบั รายละเอียด

1 มโี อกาสในการเกดิ ยาก เช่น ไม่เคยเกิดเลยในชว่ งเวลาตง้ั แต่ 10 ปขี ึ้นไป

2 มโี อกาสในการเกดิ นอ้ ย เชน่ ความถ่ีในการเกดิ 1 ครง้ั ในชว่ ง 5-10 ปี
3 มีโอกาสในการเกิดปานกลาง เชน่ ความถี่ในการเกิด 1 คร้ัง ในช่วง 1-5 ปี
4 มีโอกาสในการเกดิ สูง เชน่ ความถ่ีในการเกิด มากกวา่ 1 ครง้ั ใน 1 ปี

(ข) การจัดระดับความรนุ แรงของเหตุการณท์ ่ีส่งผลกระทบตอ่ บคุ คล ชมุ ชน ส่ิงแวดล้อมและ
ทรพั ยส์ ิน

ตารางท่ี 2.2 การจัดระดับความรุนแรงของเหตกุ ารณ์ต่างๆท่ีส่งผลกระทบต่อบุคคล

ระดับ ความรนุ แรง รายละเอยี ด

1 เลก็ นอ้ ย มีการบาดเจ็บเลก็ นอ้ ยในระดับปฐมพยาบาล
2 ปานกลาง มกี ารบาดเจ็บทีต่ อ้ งได้รบั การรกั ษาทางการแพทย์
3 สูง มีการบาดเจ็บหรือเจบ็ ปว่ ยทร่ี ุนแรง
4 สงู มาก ทุพลภาพหรอื เสียชวี ติ

มาตรฐานวธิ ีการปฏบิ ัติงานท่ีปลอดภัย 3

ตารางที่ 2.3 การจัดระดบั ความรนุ แรงของเหตกุ ารณต์ ่างๆท่ีส่งผลกระทบตอ่ ชมุ ชน

ระดับ ความรุนแรง รายละเอียด

1 เล็กนอ้ ย ไม่มผี ลกระทบต่อชมุ ชนหรือผลกระทบเลก็ น้อย

2 ปานกลาง มีผลกระทบตอ่ ชุมชน และแกไ้ ขไดใ้ นระยะส้ัน

3 สูง มผี ลกระทบตอ่ ชมุ ชน และตอ้ งใช้เวลาในการแกไ้ ข

4 สูงมาก มผี ลกระทบรุนแรงต่อชมุ ชนเป็นบริเวณกวา้ ง หรือหน่วยงานของรฐั ตอ้ งเข้า
ดำเนินการแก้ไข

หมายเหตุ : ผลกระทบต่อชุมชน หมายถงึ เหตุรำคาญตอ่ ชุมชน การบาดเจ็บ เจ็บปว่ ยของประชาชน
ความเสียหายตอ่ ทรพั ย์สินของชมุ ชนและประชาชน

ตารางท่ี 2.4 การจัดระดับความรนุ แรงของเหตกุ ารณต์ ่าง ๆ ท่ีส่งผลกระทบต่อส่ิงแวดล้อม

ระดับ ความรุนแรง รายละเอยี ด

1 เล็กน้อย ผลกระทบต่อสงิ่ แวดลอ้ มเลก็ นอ้ ย สามารถควบคุมหรอื แกไ้ ขได้

2 ปานกลาง ผลกระทบตอสิ่งแวดลอ้ มปานกลาง สามารถแกไ้ ขไดใ้ นระยะเวลาสนั้

3 สงู ผลกระทบต่อส่ิงแวดล้อมรนุ แรง ต้องใช้เวลาในการแก้ไข

4 สงู มาก มผี ลกระทบต่อสง่ิ แวดล้อมรนุ แรงมาก ต้องใชท้ รัพยากรและเวลานาน
ในการแก้ไข

หมายเหตุ : ผลกระทบต่อสง่ิ แวดล้อม หมายถึง การเส่อื มโทรมและเสยี หายของสิ่งแวดลอ้ ม เช่น อากาศ
ดิน แหลง่ นำ้ เป็นต้น

มาตรฐานวิธกี ารปฏิบัติงานท่ีปลอดภยั 4

ตารางที่ 2.5 การจดั ระดบั ความรนุ แรงของเหตกุ ารณต์ า่ งๆท่สี ง่ ผลกระทบต่อทรพั ยส์ นิ

ระดับ ความรนุ แรง รายละเอยี ด

1 เลก็ นอ้ ย ทรพั ยส์ ินเสียหายนอ้ ยมาก หรอื ไม่เสยี หายเลย

2 ปานกลาง ทรัพย์สนิ เสยี หายปานกลางและสามารถดำเนินการต่อไปได้

3 สงู ทรัพย์สินเสยี หายมากและต้องหยุดการปฏิบัติงานในบางสว่ น

4 สงู มาก ทรพั ย์สินเสยี หายมากและตอ้ งหยุดการปฏิบตั ิงานทง้ั หมด

(ค) การจดั ระดบั ความเสีย่ ง
โดยพจิ ารณาถงึ ผลลพั ธข์ องระดับโอกาสกับระดบั ความรนุ แรงทีม่ ผี ลกระทบต่อบุคคล ชมุ ชน ทรพั ย์สิน
หรอื สิ่งแวดลอ้ ม หากระดับความเส่ียงท่ีมีผลกระทบต่อบุคคล ชุมชน ทรัพย์สนิ หรอื สิง่ แวดล้อม มีค่าแตกต่าง
กันให้เลือกระดับความเสี่ยงที่มีค่าสูงกว่าเป็นผลของการประเมินความเสี่ยงในเรื่องนั้นๆ ระดับความเสี่ยง
จัดเป็น 4 ระดบั

ตารางท่ี 2.6 การจัดระดบั ความเสยี่ งอนั ตราย

ระดบั ความ ผลลัพธ์ รายละเอยี ด
เสี่ยง
1 1-2 ความเสย่ี งน้อย
2 3-6 ความเสย่ี งทีย่ อมรับได้ ตอ้ งมกี ารทบทวนมาตรการควบคุม

3 8-9 ความเสี่ยงสูง ต้องมกี ารดำเนนิ งานเพือ่ ลดความเส่ียง

4 12-16 ความเสย่ี งทีย่ อมรับไมไ่ ด้ ตอ้ งหยุดดำเนนิ การและปรับปรงุ แกไ้ ขเพอ่ื ลด
ความเสยี่ งลงทันที

มาตรฐานวิธกี ารปฏิบตั งิ านที่ปลอดภัย 5

แบบการช้บี ่งอนั ตรายด้วยวิธี JSA

แผนก ................ร..ับ...ส..นิ...ค..้า.................................................................. งาน/กจิ กรรม ..................ก..า..ร..ร..บั...ส..ิน...ค..า้................................
ชือ่ หวั หนา้ งาน ...............อ..า..แ..ม...่ .อ..า..ม...อ............................................. วันที่ทำการวิเคราะห์ .......4....ม..ก...ร..า..ค..ม....2..5..6...5...........................

ขน้ั ตอน อนั ตราย มาตรการ
1.สะดุดส่ิงกีดขวาง (การป้องกนั และการปรบั ปรุง)
1.ตรวจสอบโฟล์คลิฟท์
ประจำวัน 1.ตรวจสอบพน้ื ที่โดยรอบก่อนการเดนิ
ตรวจสอบสภาพรถ

2.ตรวจสอบสนิ ค้า 1.สนิ คา้ หล่นทับเท้าพนกั งาน 1 สวมใสร่ องเท้านิรภัยขณะปฏิบัตงิ าน
3.ลงสนิ คา้ จากรถลูกคา้ 2.รถเฉีย่ วชนพนักงาน 2.ยกสนิ คา้ ดว้ ยความระมัดระวงั
3.รถไถลขณะตรวจสอบสินค้า
4.ถูกของมคี มบาด 1.รอรถจอดให้สนิทกอ่ นตรวจสอบสินค้า
2.รปภ.ใหส้ ญั ญาณในการถอยหลงั
1.ตรวจสอบพ้นื ทจ่ี อดและใช้หมอนรองลอ้ เพ่ือ
ปอ้ งกนั รถไถล

1.สวมใส่ถงุ มอื นิรภยั ขณะปฏิบัติงาน

1.สินคา้ หล่นทับเท้าพนักงาน กรณี 1.สวมใสร่ องเท้านริ ภัยขณะปฏิบัติงาน
พนักงานยกดว้ ยมอื
2.รถโฟล์คลิฟต์เฉ่ียวชนทรัพย์สนิ /คน 1.อบรมการขบั ขโ่ี ฟลค์ ลฟิ ทอ์ ย่างปลอดภัย
2.ให้สญั ญาณในการถอยสัญญาณเสยี งและ
3.รถโฟลค์ ลฟิ ทพ์ ลิกคว่ำ ขณะทำการยก สัญญาณ
สนิ ค้า 1.ยกสนิ คา้ ไมเ่ กินน้ำหนักพกิ ดั ยกของรถโฟล์
คลิฟท์

มาตรฐานวธิ กี ารปฏิบัตงิ านที่ปลอดภัย 6

แบบการชีบ้ ง่ อันตรายดว้ ยวิธี JSA

แผนก ..................ร..บั ..ส...นิ ..ค...า้ ...(.ต..่อ...)....................................................... งาน/กิจกรรม ..................ก..า..ร..ร..ับ...ส..นิ...ค..า้................................
ชอ่ื หัวหน้างาน ............อ..า..แ..ม...่.อ...า..ม..อ................................................ วันที่ทำการวิเคราะห์ .......4....ม..ก...ร..า..ค..ม....2..5..6...5...........................

ข้ันตอน อนั ตราย มาตรการ
4.ปวดเมื่อยจากการยกของ (การปอ้ งกนั และการปรับปรงุ )

1.จดั ให้มชี ว่ งเวลาในการพกั ระหวา่ งปฏิบตั งิ าน
2.มกี ารบรหิ ารรา่ งกายก่อนการปฏิบัตงิ าน

5.สะดุดส่ิงกีดขวาง 1.จดั เกบ็ ส่งิ ของให้เป็นระเบียบเรียบร้อย
6.ตะปู เหลก็ บาดและตำมอื 1.สวมใส่ถุงมอื นริ ภัยขณะปฏบิ ัติงาน

ผู้ทำการวเิ คราะห์
1) .............อ...า..แ..ม..่...อ..า..ม...อ...................... 2) .............ช..น...ภิ ..ร..ณ....์ .เ.ก...ง่ .เ..ท..่ีย...ว................. 3) ............ห..ัส...ฉ..ฎ...า...อ..นิ...ท...ร..ด์ ..ำ....................

มาตรฐานวิธกี ารปฏบิ ัติงานที่ปลอดภัย 7

แบบการช้บี ง่ อนั ตรายด้วยวิธี JSA

แผนก .....................ค..ดั...แ..ย..ก...ไ.ม...้ ......................................................... งาน/กิจกรรม .................ก..า..ร..ค...ัด..แ...ย..ก..ไ..ม..้.............................
ชื่อหวั หน้างาน .......อ...า..แ..ห...ย..ะ....เ.ย..เ.บ...า..ะ............................................. วันที่ทำการวิเคราะห์ ........4....ม..ก...ร..า..ค..ม....2..5..6...5..........................

ขัน้ ตอน อันตราย มาตรการ
(การปอ้ งกนั และการปรับปรุง)
1.ตรวจสอบพืน้ ท่ีกอ่ นการ 1.สะดดุ สิง่ กีดขวาง
ปฏิบตั งิ าน 2.เหยียบตะปรู ะหวา่ งตรวจสอบพ้ืนที่ 1.จัดพน้ื ท่กี ารทำงานให้เปน็ ระเบียบเรยี บร้อย
2.สวมใสร่ องเทา้ นริ ภัยขณะปฏบิ ัติงาน

2.รับไมจ้ ากแผนกรับสนิ คา้ 1.โฟล์คลิฟทเ์ ฉ่ยี วชนคน/ทรัพย์สนิ 1.อบรมการขบั ข่ีโฟลค์ ลิฟท์อย่างปลอดภยั
2.สินคา้ หลน่ ระหว่างทาง
1.จัดเรยี งสนิ ค้าให้อยู่ศูนย์กลางไม่เอนเอียงไป
ขา้ งใดข้างหนง่ึ
2.ใชส้ ายรัดคาดสินคา้ ปอ้ งการตกหล่นระหว่าง
ทาง

มาตรฐานวิธีการปฏิบัตงิ านที่ปลอดภัย 8

แบบการชบ้ี ง่ อันตรายดว้ ยวธิ ี JSA

แผนก ................ค..ัด...แ..ย..ก...ไ.ม...้ .(.ต...อ่ ..)....................................................... งาน/กจิ กรรม .................ก..า..ร..ค...ัด..แ...ย..ก..ไ..ม..้.............................
ช่อื หวั หน้างาน ......อ...า.แ...ห..ย...ะ...เ..ย..เ.บ...า..ะ.............................................. วนั ท่ที ำการวิเคราะห์ ........4....ม..ก...ร..า..ค..ม....2..5..6...5..........................

ข้ันตอน อนั ตราย มาตรการ
2.ดงึ ตะปูออกจากไม้ (การป้องกันและการปรบั ปรงุ )
1.เหล็ก ตะปู ของมีคม บาด ตำมอื และ
เทา้ 1.สวมใสอ่ ุปกรณ์คมุ้ ครองอนั ตรายส่วนบคุ คล
2.เสี้ยนไม้ตำมือ ขณะปฏบิ ัตงิ าน เช่น ถงุ มือผ้า รองเทา้ นริ ภัย

3.จัดไมเ้ ป็นกอง 3.สะดุดสง่ิ กีดขวาง 1.จัดส่ิงของให้เป็นระเบยี บเรียบร้อย
4.ปวดเมอื่ ยจากการทำงานเป็นเวลานาน
1.จดั ใหม้ ีชว่ งเวลาในการพักระหวา่ งปฏิบัตงิ าน
1.เสย้ี นไม้ตำมอื 2.จดั ใหม้ ีการบรหิ ารรา่ งกายก่อนปฏบิ ัตงิ าน
1.สวมใสอ่ ุปกรณ์ค้มุ ครองอนั ตรายสว่ นบคุ คล
2.ปวดเมอื่ ยจากการยกไม้ ขณะปฏบิ ตั ิงาน เช่น ถงุ มือผ้า
1.จัดใหม้ ชี ่วงเวลาในการพกั ระหว่างปฏบิ ตั ิงาน

4.จดั เกบ็ พื้นท่ีหลังจาก 1.เหยียบตะปู 1.สวมใสอ่ ุปกรณ์คมุ้ ครองอันตรายส่วนบคุ คล
ปฏิบตั งิ าน ขณะปฏบิ ตั ิงาน เช่น รองเท้านริ ภยั

ผู้ทำการวเิ คราะห์
1).............อ..า..แ...ห..ย...ะ...เ.ย...เ.บ...า.ะ................. 2) ...........ช..น...ภิ...ร..ณ...์.เ..ก..่ง..เ.ท...ย่ี ..ว................... 3) ..........ห..สั...ฉ..ฎ...า...อ..ิน...ท..ร..์ด...ำ......................

มาตรฐานวิธีการปฏิบัตงิ านที่ปลอดภยั 9

แบบการช้ีบ่งอนั ตรายด้วยวธิ ี JSA

แผนก ..................ค...ัด..แ..ย...ก..ว..ัส..ด...ุ ..................................................งาน/กิจกรรม.....................ก...า..ร..ค..ัด..แ...ย..ก...ว..สั ..ด..ุต...า่ ..ง..ๆ...............
ช่อื หัวหน้างาน ....บ...ุส..พ...ง..ษ...์ .ศ..ร..ส...ขุ ............................................... วันที่ทำการวิเคราะห์ ..........1..0....ม..ก..ร..า..ค...ม....2..5..6..5.......................

ขัน้ ตอน อันตราย มาตรการ
1.รับวสั ดุจากแผนกรบั สินคา้ (การป้องกนั และการปรบั ปรุง)

1.วสั ดสุ ิ่งของหล่นทับเท้าพนักงาน 1.สวมใส่รองเท้านริ ภัยทกุ คร้งั ขณะปฏบิ ัตงิ าน
2.ยกวัสดุสง่ิ ของดว้ ยความระมดั ระวงั

2.รถโฟลค์ ลิฟท์ เฉี่ยวชนคน/ทรพั ยส์ นิ 1.อบรมการขบั ข่ีโฟล์คลิฟท์อย่างปลอดภัย

2.เทวัสดุออกจากตะกรา้ 1.วัสดกุ ระเดน็ โดนพนกั งาน 1.กน้ั เขตพื้นท่ปี ฏิบัตงิ าน ห้ามพนกั งานเขา้ ไป
3.คัดแยกวสั ดุ ในขณะทเี่ ทตะกรา้
2.ตะกร้าหลุดจากงา ทำให้หล่นทับ
คน/ทรพั ย์สิน 1.อบรมการขบั ขีโ่ ฟลค์ ลิฟท์อย่างปลอดภยั
3.รถโฟล์คลิฟทพ์ ลิกคว่ำ

1.ของมีคมบาดมือ 1.จัดใหพ้ นกั งานสวมใส่อปุ กรณ์คุม้ ครอง
2.วัสดหุ ล่นใสเ่ ทา้ พนักงาน อนั ตรายส่วนบุคคล เชน่ ถงุ มือนริ ภัย รองเท้า
3.สะดดุ สง่ิ กดี ขวาง นิรภัย ขณะปฏิบตั ิงาน
2.จัดสิง่ ของให้เป็นระเบียบเรยี บร้อยไมใ่ หข้ วาง
4.ปวดเมื่อยจากการยืนเป็นเวลานาน ทางเดินหรอื พน้ื ทปี่ ฏบิ ัตงิ าน
1.จัดใหม้ ีเวลาพกั ระหวา่ งปฏิบตั งิ าน

มาตรฐานวธิ ีการปฏิบตั งิ านท่ีปลอดภยั 10

แบบการช้บี ง่ อนั ตรายด้วยวธิ ี JSA

แผนก ..................ค..ัด...แ..ย..ก...ว..ัส..ด..ุ..(.ต..่อ...)...........................................งาน/กิจกรรม.....................ก...า..ร..ค..ดั..แ...ย..ก...ว..ัส..ด..ุต...า่ ..ง..ๆ...............
ชือ่ หัวหนา้ งาน ....บ...สุ..พ...ง..ษ...์ .ศ..ร..ส...ุข............................................... วันที่ทำการวเิ คราะห์ ...........1...0...ม...ก..ร..า..ค..ม....2..5...6..5.....................

ขนั้ ตอน อันตราย มาตรการ
(การปอ้ งกันและการปรบั ปรงุ )

4.ขนวสั ดุที่คัดแยกแลว้ ไปไวโ้ รง 1.รถโฟล์คลิฟท์ เฉ่ียวชนคน/ทรัพย์สิน 1.อบรมการขับขี่โฟล์คลิฟท์อย่างปลอดภยั
เก็บ 2.รถโฟล์คลฟิ ท์ควำ่ ขณะยก 2.ยกสินคา้ ไมเ่ กนิ พกิ ดั นำ้ หนกั ยก
3.ปรบั พน้ื ทีใ่ นการปฏิบตั ิงานใหเ้ รยี บ ไมข่ รขุ ระ
4.ยกสนิ คา้ ต้องสงู กวา่ ระดับพน้ื ไม่เกนิ 30ซม.

3.สินคา้ หล่นทับคน/ทรพั ยส์ นิ ขณะยก 1.อบรมพนักงานเกยี่ วกับขน้ั ตอนการทำงานที่
ปลอดภัย

4.วางสนิ ค้าสงู เกินไปทำใหต้ กลงมา 1.ประเมินความสูงของสินค้า
2.กำหนดความสงู ในการวางสนิ ค้า

ผ้ทู ำการวิเคราะห์
1)..........บ...สุ..พ...ง..ษ..์...ศ..ร..ส...ุข...................... 2) ........ช...น..ิภ...ร..ณ...์..เ.ก..่ง..เ.ท...่ีย..ว...................... 3) ............ห...สั..ฉ...ฎ..า....อ..ิน...ท..ร..ด์...ำ...................

มาตรฐานวิธีการปฏบิ ัติงานที่ปลอดภัย 11

แบบการช้บี ่งอนั ตรายดว้ ยวธิ ี JSA

แผนก ....................ซ...อ่ ..ม..บ...ำ..ร..งุ............................................................ งาน/กิจกรรม ...........ก...า..ร..ซ..อ่ ..ม...บ..ำ..ร..ุง.....................................
ชอ่ื หัวหน้างาน .......ว..ิท...ย..า...ท...ับ...ร..อ..ด.................................................. วันที่ทำการวิเคราะห์ ........1..0....ม..ก...ร..า..ค..ม....2..5..6...5........................

ขน้ั ตอน อนั ตราย มาตรการ
1.ตรวจสอบพื้นทกี่ ารทำงาน 1.สะดดุ สง่ิ กดี ขวาง (การป้องกันและการปรับปรุง)

1.จัดเตรยี มพน้ื ทกี่ ารทำงานให้เปน็ ระเบียบเรยี บรอ้ ย
2.จดั เก็บส่งิ ของ อปุ กรณ์เคร่ืองมือใหเ้ ปน็ ระเบยี บ
เรียบรอ้ ย

2.เตรยี มอุปกรณซ์ อ่ มแซม 1.อุปกรณซ์ ่อมแซมหล่นใสเ่ ท้า 1.สวมใส่รองเทา้ นิรภัย ขณะปฏิบตั ิงานทกุ ครัง้
2.สะดุดสิง่ กดี ขวาง
1.จัดเก็บส่งิ ของ อุปกรณ์เคร่ืองมอื ให้เปน็ ระเบียบ
เรยี บร้อย

3.ซอ่ มบำรุง 1.สดู ดมไอระเหยของนำ้ มนั เคร่อื งยนต์ 1.สวมใส่ผ้าปิดจมกู ป้องกนั การสูดดมไอระเหยของ

น้ำมนั เคร่อื ง

2.สะดุดส่ิงกีดขวาง 1.จัดเก็บส่ิงของ อุปกรณ์ชง่ั ให้เปน็ ระเบียบเรียบร้อย

3.ไฟฟ้าช็อต 1.ตดิ ปา้ ยระวงั อันตรายจากไฟฟ้า
2.ตรวจสอบสภาพของอุปกรณไ์ ฟฟา้ กอ่ นการใชง้ าน
4.ศรี ษะกระแทก 3.ตอ่ สายดนิ ปอ้ งกนั การโดนไฟฟ้าชอ็ ต
5.ของมีคมบาด 1.ผปู้ ฏบิ ัติงานสวมใส่อปุ กรณค์ มุ้ ครองอันตรายส่วน
บคุ คล เช่น หมวกนริ ภัย ถุงมอื ผา้

มาตรฐานวธิ ีการปฏบิ ัตงิ านท่ีปลอดภยั 12

แบบการชบี้ ง่ อนั ตรายดว้ ยวิธี JSA

แผนก ....................ซ...อ่ ..ม..บ...ำ..ร..ุง...(.ต...อ่ ..)................................................... งาน/กจิ กรรม ........ก..า..ร..ซ...อ่ ..ม..บ...ำ..ร..ุง..(.ต..่อ...)................................
ชื่อหัวหนา้ งาน .......ว..ทิ...ย..า...ท...ับ...ร..อ..ด.................................................. วันทท่ี ำการวิเคราะห์ ............1..0...ม...ก..ร..า..ค...ม...2...5..6..5.....................

ขั้นตอน อันตราย มาตรการ
4.จัดเกบ็ พน้ื ทแ่ี ละอปุ กรณ์ 1.สะดดุ สิ่งกดี ขวาง (การปอ้ งกนั และการปรบั ปรุง)

1.จัดเก็บอุปกรณเ์ ครือ่ งมือและพนื้ ท่ีให้เป็นระเบียบ
เรยี บรอ้ ย

ผทู้ ำการวิเคราะห์
1) ............ว..ิท...ย..า....ท...ับ...ร..อ..ด..................... 2) ...........ช...น..ภิ...ร..ณ...์..เ.ก..่ง..เ.ท...่ยี..ว................... 3) ...........ห...ัส..ฉ...ฎ..า....อ..ิน...ท..ร..ด์...ำ....................

มาตรฐานวธิ ีการปฏบิ ัติงานท่ีปลอดภยั 13

แบบการช้ีบง่ อันตรายดว้ ยวิธี JSA

แผนก ........................ต..ดั...เ.ห...ล..็ก........................................................... งาน/กิจกรรม ............ต..ัด...เ.ห..ล...ก็ .............................................
ช่อื หัวหนา้ งาน ..........ต..อ๋...ย.............................................................. วนั ท่ีทำการวิเคราะห์ .........1...1...ม...ก..ร..า..ค..ม....2..5...6..5.......................

ข้ันตอน อันตราย มาตรการ
1.เตรียมอปุ กรณต์ ัดเหล็ก (การปอ้ งกันและการปรับปรุง)
1.สะดุดสงิ่ กดี ขวาง
2.ถังแกส๊ หล่นใส่เทา้ 1.ตรวจสอบพ้ืนท่ี และจัดให้เป็นระเบยี บเรียบรอ้ ย
3.สะดดุ สายแก๊ส ไมใ่ ห้มสี ิ่งกดี ขวางทางเดนิ หรอื พ้ืนท่ีปฏิบัตงิ าน
2.สวมใส่รองเท้านริ ภัยทุกครงั้ ขณะปฏบิ ัติงาน
3.ติดป้ายบุคคลท่ไี มเ่ กยี่ วขอ้ งห้ามเขา้

2.ตัดเหลก็ ชน้ิ ใหญใ่ หไ้ ดข้ นาดที่ 1.สะเก็ดไฟจากการตัดเหลก็ กระเดน็ โดน 1.สวมใส่อุปกรณ์คุ้มครองกันอันตรายส่วนบุคคล
ตอ้ งการ
ผิวหนัง สำหรับงานตัดเหลก็ เช่น เสื้อแขนยาว กางเกงขา

2.สดู ดมไอระเหย ควนั จากการตัดเหล็ก ยาวท่ีสามารถป้องกนั สะเกด็ ไฟกระเดน็ โดนผิวหนงั

3.ของมคี มบาดมอื หน้ากากไสก้ รองคู่ ถงุ มือนริ ภัย รองเท้านริ ภัย
4.สิ่งของตกใส่เท้า แวน่ ตานริ ภัย ขณะปฏิบตั งิ าน
2.จัดใหม้ ชี ว่ งเวลาในการพักระหวา่ งการปฏบิ ตั ิงาน

5.แสงจากการตดั เหล็ก

3.ขนย้ายเหล็กทีต่ ัดเสร็จแล้ว 6.สมั ผสั ความร้อนของเหลก็ 1.ตดิ แผ่นปา้ ยบุคคลทไี่ ม่เก่ียวขอ้ งหา้ มเข้า หรือ
7.ปวดเมอ่ื ยจากการยนื เป็นเวลานาน ปา้ ยเคร่ืองจกั รกำลงั ทำงาน
1.แบคโฮแม่เหล็กเฉีย่ วชนคน/ทรพั ยส์ นิ

2.เหล็กหล่นระหวา่ งการดดู

3.ปวดเมือ่ ยจากการนงั่ ขับรถเปน็ 1.จัดใหม้ ชี ว่ งเวลาพกั ระหวา่ งการปฏิบตั งิ าน
เวลานาน 2.แนะนำการบรหิ ารรา่ งการดว้ ยตนเองระหวา่ งพกั

ผู้ทำการวเิ คราะห์
1) ..........ต..อ๋..ย........................................ 2) ........ช...น..ิภ...ร..ณ...์..เ.ก..่ง..เ.ท...ย่ี..ว...................... 3) ............ห...ัส..ฉ...ฎ..า...อ...นิ ..ท...ร..ด์..ำ....................

มาตรฐานวธิ กี ารปฏบิ ัตงิ านที่ปลอดภยั 14

แบบการช้บี ง่ อนั ตรายด้วยวิธี JSA

แผนก ..............ป..ฏ...บิ...ตั ..กิ..า..ร.................................................................. งาน/กจิ กรรม ..............ง..า..น..โ..ห...ล..ด..ส...นิ ..ค...า้ ...............................
ชอ่ื หวั หน้างาน .........ณ...ัช...พ..ล....ช..ยั...ภ..กั...ด..ี............................................ วันท่ที ำการวิเคราะห์ .........1..1...ม...ก..ร..า..ค...ม...2...5..6..5........................

ข้นั ตอน อนั ตราย มาตรการ
(การปอ้ งกนั และการปรับปรุง)
1.ตรวจสอบพื้นทก่ี ารปฏบิ ัตงิ าน 1.สะดดุ สิง่ กีดขวาง
1.ตรวจสอบพื้นทีโ่ ดยรอบกอ่ นการเดินตรวจสอบ
สภาพรถ

2.ตรวจสอบรถประจำวัน

2.ขบั รถปัน้ จั่นไปยงั พ้ืนที่ 1.เฉย่ี วชนคน ทรพั ยส์ ินระหวา่ งทาง 1.จดั ให้มีการอบรมพนกั งานเร่อื งขบั ขท่ี ป่ี ลอดภัย
ปฏิบตั งิ าน 2.ควบคมุ ความเร็วใหเ้ ป็นไปตามกฎหมายกำหนด

2.เครนเกย่ี วกับสายไฟ กรณีสายไฟต่ำ 1.อบรมพนกั งานเกีย่ วกบั จดุ เส่ียงทม่ี ีสายไฟ

3.ตง้ั ปน้ั จั่นเพ่อื ปฏบิ ตั งิ าน 1.ขาตั้งป้นั จน่ั ทับส่งิ ของ 1.ตรวสอบสภาพเครนก่อนการปฏิบัตงิ าน
2.ตรวจสอบส่งิ กดี ขวางหรือพ้ืนทโ่ี ดยรอบกอ่ นการ
ปฏบิ ัตงิ าน

มาตรฐานวธิ กี ารปฏิบัติงานท่ีปลอดภยั 15

แบบการชีบ้ ง่ อันตรายดว้ ยวธิ ี JSA

แผนก .....................ป...ฏ..ิบ...ตั..ิก...า..ร...(.ต..่อ...)................................................. งาน/กิจกรรม ..............ง..า..น..โ..ห..ล...ด..ส...ิน..ค...า้ ...............................
ชื่อหวั หน้างาน .........ณ...ชั...พ...ล...ช...ยั ..ภ..ัก...ด..ี............................................ วันที่ทำการวิเคราะห์ ..........1..1....ม..ก...ร..า.ค...ม....2..5..6..5.......................

ข้นั ตอน อนั ตราย มาตรการ
(การปอ้ งกนั และการปรบั ปรงุ )
4.เก่ียวสินคา้ ด้วยตะขอท่ีใชใ้ น 1.สนิ คา้ หลุดจากตะขอเกีย่ ว
การยก 1.ตรวจสอบตะขอเกยี่ วกอ่ นการปฏบิ ตั ิงาน

5.ยกสนิ ค้าไปวางในพื้นท่ี 1.สายสลิงขาดระหว่างการยกสนิ ค้า 1.ตรวจสอบสลงิ เกีย่ วก่อนการปฏบิ ตั งิ าน
6.เกบ็ ปนั้ จ่ัน 2.ปัน้ จัน่ กระดก
1.ต้งั ปน้ั บรเิ วณพ้นื ทเี่ รยี บ
3.สนิ คา้ หล่นทับทรัพย์สิน/คน 2.ควบคุมการยก นำ้ หนกั ไม่เกินพกิ ดั ยกทกี่ ำหนด
1.ปดิ ก้นั หรอื แสดงเขตพ้ืนทอ่ี นั ตราย เส้นทางในการ
4.ป้นั จัน่ ลม้ ทับทรัพย์/คน ใชเ้ ครนเคล่ือนย้ายส่ิงของ
1.ควบคุมการยก น้ำหนักไมเ่ กนิ ทก่ี ำหนด
1.ตะขอเกย่ี วสินคา้ เหวี่ยงโดนคน/ 2.มผี ้สู ง่ สัญญาณการเคลอื่ นยา้ ยสงิ่ ของแกผ่ บู้ ังคับ
ทรพั ย์สิน ปน้ั จ่นั
1.ถอยรถปนั้ จ่ันชนคน/ทรัพย์สนิ 1.ผ้ปู ฏิบตั ิงานตอ้ งไมอ่ ยู่ในรัศมขี องตะขอเก่ยี ว

1.ตรวจสอบพืน้ ที่โดยรอบกอ่ นทำการถอย

ผ้ทู ำการวเิ คราะห์
1) ...........ณ...ชั..พ...ล.....ช..ยั...ภ..ัก...ด..ี.................. 2) ..........ช..น...ภิ...ร..ณ...์.เ..ก..ง่ ..เ.ท...ยี่ ..ว.................... 3) .........ห...ัส..ฉ..ฎ...า...อ...ิน..ท...ร..ด์ ..ำ.......................

มาตรฐานวธิ กี ารปฏิบตั ิงานที่ปลอดภัย 16

บทท่ี3
มาตรฐานวธิ กี ารปฏิบัตงิ านทปี่ ลอดภยั

มาตรฐานวธิ ีการปฏบิ ตั งิ านท่ีปลอดภัย แผนกรับสินค้า
• กอ่ นการปฏิบตั ิงาน

1. ตรวจสอบความพร้อมของรถโฟล์คลิฟท์ ใหม้ สี ภาพที่พรอ้ มใชง้ าน โดยใช้เอกสารตรวจสอบรถ
2. ตรวจสอบพ้ืนทีก่ อ่ นการปฏิบตั งิ าน ไมใ่ หม้ สี ิง่ กีดขวาง
3. ผ้ปู ฏิบัตงิ านสวมใส่อุปกรณ์ค้มุ ครองอันตรายสว่ นบุคคล ได้แก่ รองเท้านริ ภยั หมวกนริ ภัย และถงุ
มอื ผา้

ภาพท่ี 3.1 อปุ กรณค์ ุ้มครองอนั ตรายสว่ นบคุ คล
• ขณะปฏิบตั งิ าน

1. เจ้าหนา้ ท่ีความปลอดภัยให้สญั ญาณในการถอยรถ
2. ตรวจสอบพนื้ ท่จี อดและใช้หมอนรองล้อป้องกนั รถไถล
3. ผ้ปู ฏบิ ัติงานตรวจสอบสนิ ค้า โดยรอรถจอดใหส้ นทิ ก่อนตรวจสอบสนิ ค้า
4. ทำการยกสนิ ค้า โดยแบง่ ออกเป็น 2 กรณี

มาตรฐานวธิ กี ารปฏิบัตงิ านท่ีปลอดภยั 17

4.1 กรณียกสินคา้ ดว้ ยมอื

ภาพที่ 3.2 การยกสินคา้ ดว้ ยมือ

4.1.1 ประเมนิ นำ้ หนกั ของวัสดุ
4.1.2 จับสนิ คา้ โดยการจบั ให้แน่น และจับอย่างระมดั ระวงั
4.1.3 ยกสินคา้ ไปวางทต่ี าช่งั เพอ่ื ชง่ั นำ้ หนกั
4.1.4 ผู้ปฏิบัตงิ านรบั สินคา้ จดนำ้ หนกั สนิ ค้าและคำนวณราคาสนิ คา้
4.1.5 พนักงานเออ้ื มมอื ไปหยิบสินค้าออกจากตาช่ังและจับใหแ้ น่
4.1.6 ยกสินค้าไปวางไว้ในพน้ื ท่จี ดั เก็บ
5.2 กรณีใช้รถโฟล์คลฟิ ท์ในการยก

ภาพท่ี 3.3 การยกสินคา้ ด้วยรถโฟลค์ ลิฟท์

มาตรฐานวิธีการปฏบิ ตั ิงานท่ีปลอดภัย 18

5.2.1 ต้ังระยะความกว้างของงาใหพ้ อเหมาะ ก่อนรถโฟลค์ ลฟิ ท์เข้ายกสินค้า
5.2.2 บรรทุกสนิ ค้าไม่เกินพิกัดนำ้ หนักยกของรถโฟล์คลฟิ ท์ตามทก่ี ำหนด
5.2.3 ยกสินคา้ ระดบั งาตอ้ งสูงกว่าระดับพนื้ ไมเ่ กนิ 30ซม.
5.2.4 กอ่ นออกรถตรวจสอบ เสา งา และของที่ทำการยกอยูใ่ นสภาพเรยี บร้อย
5.2.5 กอ่ นออกหรือถอยรถตรวจสอบหนา้ -หลงั และบีบแตรให้สญั ญาณทกุ คร้ังเม่อื เล้ยี ว
ถอยหลัง ทางข้าม ประตเู ขา้ -ออก หรือมุมอับ
5.2.6 วางสินค้าลงบรเิ วณจดั เก็บโดยหา้ มวางสนิ ค้าสงู เกนิ 1.5 เมตร
5.2.7 เคลือ่ นย้ายรถโฟล์คลฟิ ท์ออกจากสนิ ค้า อยา่ งระมัดระวงั และบีบแตรใหส้ ัญญาณทุก
ครง้ั

• หลงั ปฏบิ ตั ิงาน
1. ตรวจสอบความเรียบร้อยของพื้นท่ีและทำความสะอาดพืน้ ที่หลงั จากปฏบิ ัตงิ านให้อยใู่ นสภาพท่ี

พร้อมใชง้ านและมคี วามปลอดภยั
2. ตรวจสอบสภาพรถโฟล์คลิฟท์ ทุกคร้ังหลงั จากใช้งาน และลดระดับงาลงตำ่ แตะพนื้ ในลักษณะที่

ขนานกบั พ้ืน
3. ถอดอปุ กรณป์ อ้ งกันอนั ตรายส่วนบุคคล ทำความสะอาด และจัดเกบ็ ให้เป็นระเบียบเรียบร้อย

ภาพท่ี 3.4 ทำความสะอาดพื้นทป่ี ฏิบัตงิ าน ภาพท่ี 3.5 อปุ กรณ์คุม้ ครองอนั ตรายสว่ นบุคคล

มาตรฐานวิธีการปฏิบตั งิ านท่ีปลอดภัย 19
มาตรฐานวิธีการปฏบิ ัตงิ านทป่ี ลอดภยั แผนกคัดไม้
• กอ่ นปฏิบัตงิ าน
1. ตรวจสอบความพรอ้ มของรถโฟล์คลิฟท์ ใหม้ สี ภาพที่พร้อมใช้งาน โดยใช้เอกสารตรวจสอบรถ
2. ตรวจสอบพน้ื ทก่ี ่อนการปฏิบัตงิ าน ไม่ให้มสี ิ่งกีดขวาง
3. ตรวจสอบอุปกรณ์ในการคัดไม้ โดยคอ้ นต้องอยู่ในสภาพท่แี ขง็ แรงทนทานไม่แตก บนิ่ หรอื ด้ามจับ
ของค้อนหลุด

ภาพท่ี 3.6 อปุ กรณใ์ นการดงึ ตะปู
4. ผปู้ ฏิบัตงิ านสวมใส่อุปกรณ์คุ้มครองอันตรายสว่ นบุคคล ได้แก่ รองเท้านริ ภยั หมวกนริ ภัย
แว่นตานริ ภัย และถุงมือผา้

ภาพท่ี 3.7 อุปกรณค์ ุม้ ครองอันตรายสว่ นบุคคล

มาตรฐานวิธกี ารปฏบิ ัติงานท่ีปลอดภยั 20

• ขณะปฏิบตั งิ าน

ภาพที่ 3.8 ยกไมด้ ว้ ยรถโฟล์คลิฟท์
1. รับไม้จากแผนกรับสนิ คา้ โดยใช้รถโฟล์คลิฟต์ยกมายงั แผนกคดั ไม้

1.1 ตง้ั ระยะความกวา้ งของงาใหพ้ อเหมาะ กอ่ นรถโฟล์คลิฟท์เข้ายกสินคา้
1.2 บรรทุกสินค้าไม่เกนิ พิกดั นำ้ หนักยกของรถโฟลค์ ลิฟท์ตามทกี่ ำหนด
1.3 ยกสินคา้ ด้วยรถโฟล์คลฟิ ท์ระดับงาต้องสงู กว่าระดบั พน้ื ไมเ่ กนิ 30ซม.
1.4 ก่อนออกรถตรวจสอบ เสา งา และของที่ทำการยกอยใู่ นสภาพเรยี บร้อย
1.5 ก่อนออกหรอื ถอยรถตรวจสอบหน้า-หลงั และบบี แตรให้สญั ญาณทุกครั้งเม่อื เล้ยี ว ถอยหลัง ทางข้าม
ประตเู ขา้ -ออก หรอื มมุ อับ
1.6 วางไม้ลงบรเิ วณแผนกคัดไม้โดยห้ามวางไม้สูงเกนิ 1.5 เมตร
1.7 เคล่ือนย้ายรถโฟล์คลิฟทอ์ อกจากสนิ ค้า อยา่ งระมัดระวงั และบีบแตรให้สัญญาณทกุ ครง้ั

ภาพท่ี 3.9 วางไม้ลงจากรถโฟลค์ ลฟิ ท์

มาตรฐานวธิ ีการปฏบิ ตั ิงานท่ีปลอดภัย 21

ภาพท่ี 3.10 ดึงตะปอู อกจากไม้ ภาพที่ 3.11 จดั เรียงไม้เปน็ กอง

2. ผปู้ ฏบิ ตั ิงานใช้มอื จับไม้และคอ้ นให้แน่

3. ผปู้ ฏบิ ตั ิงานใช้ค้อนดงึ ตะปูออกจากไม้อย่างระมัดระวงั

4. จัดเรียงไม้ที่ดึงตะปูเสร็จแล้วให้เปน็ กองและเป็นระเบียบเรียบร้อย โดยความสงู ของกองไมต้ ้องสงู
ไม่เกนิ 1.5 เมตร

• หลงั ปฏิบตั ิงาน

1. จัดเกบ็ อปุ กรณ์ใหเ้ ป็นระเบียบเรยี บร้อย

2. ตรวจสอบความเรยี บรอ้ ยของพ้นื ทีแ่ ละทำความสะอาดพนื้ ทห่ี ลงั จากปฏบิ ัตงิ านใหอ้ ยใู่ นสภาพท่ี
พร้อมใชง้ านและมีความปลอดภัย

3. ตรวจสอบสภาพรถโฟล์คลิฟท์ ทุกคร้งั หลังจากใชง้ าน และลดระดบั งาลงต่ำแตะพื้น ในลกั ษณะท่ี
ขนานกบั พ้นื

4. ถอดอปุ กรณป์ ้องกนั อันตรายสว่ นบุคคล ทำความสะอาด และจดั เกบ็ ใหเ้ ปน็ ระเบียบเรยี บร้อย

ภาพท่ี 3.12 ทำความสะอาดพน้ื ท่ปี ฏบิ ัตงิ าน ภาพที่ 3.13 อปุ กรณ์ค้มุ ครองอันตรายสว่ นบคุ คล

มาตรฐานวธิ ีการปฏิบัตงิ านที่ปลอดภัย 22

มาตรฐานวธิ กี ารปฏิบตั งิ านท่ีปลอดภยั แผนกคดั แยกวสั ดุ

• ก่อนปฏิบตั ิงาน
1. ตรวจสอบความพรอ้ มของรถโฟลค์ ลฟิ ท์ ให้มสี ภาพทพี่ รอ้ มใช้งาน โดยใช้เอกสารตรวจสอบรถ
2. ตรวจสอบพื้นทกี่ ่อนการปฏบิ ัติงาน ไม่ให้มีส่งิ กีดขวาง
3. ผู้ปฏิบัตงิ านสวมใส่อุปกรณ์คุ้มครองอันตรายส่วนบุคคล ได้แก่ รองเทา้ นิรภัย หมวกนริ ภยั ถุงมือไน

ไตร และผ้าปดิ จมกู

ภาพท่ี 3.14 อปุ กรณ์คุม้ ครองอันตรายสว่ นบคุ คล

• ขณะปฏบิ ัตงิ าน
1. รบั บกิ๊ แบค็ หรือตะกรา้ จากแผนกรบั สนิ คา้ โดยใชร้ ถโฟลค์ ลฟิ ทย์ กมายังแผนกคัดแยกวสั ดุ
1.1 ตัง้ ระยะความกว้างของงาให้พอเหมาะ กอ่ นรถโฟลค์ ลฟิ ทเ์ ข้ายกบิก๊ แบ็คหรือตะกรา้
1.2 บรรทุกบ๊กิ แบ็คหรอื ตะกรา้ ไมเ่ กินพกิ ัดนำ้ หนักยกของรถโฟลค์ ลิฟท์ตามทก่ี ำหนด
1.3 ยกบ๊ิกแบ็คหรือตะกร้าดว้ ยรถโฟลค์ ลฟิ ท์ระดบั งาตอ้ งสงู กว่าระดบั พื้นไม่เกนิ 30ซม.
1.4 ก่อนออกรถตรวจสอบ เสา งา และของท่ีทำการยกอยูใ่ นสภาพเรยี บรอ้ ย
1.5 ก่อนออกหรือถอยรถตรวจสอบหน้า-หลัง และบีบแตรให้สัญญาณทุกครั้งเม่ือเลี้ยว ถอยหลัง

ทางข้าม ประตเู ข้า-ออก หรือมุมอับ
1.6 วางบิ๊กแบ็คหรือตะกร้าลงบรเิ วณแผนกคัดแยกวสั ดโุ ดยห้ามวางไม้สูงเกิน1.5 เมตร

มาตรฐานวธิ กี ารปฏิบัตงิ านท่ีปลอดภยั 23

1.7 เคลื่อนย้ายรถโฟล์คลิฟท์ออกจากบิ๊กแบ็คหรือตะกร้า ให้สัญญาณเสียงและไฟกระพริบ เมื่อ
รถโฟร์คลฟิ ทว์ ิ่งถอยหลัง

1.8 กรณีตะกร้าสิง่ ของ

ภาพที่ 3.15 เทวสั ดอุ อกจากการตะกรา้
1.8.1 ตรวจสอบพื้นที่โดยรอบไม่ใหม้ ีผปู้ ฏิบัติงานอยู่บรเิ วณนั้นขณะเทตะกร้า
1.8.2 ให้สัญญาณเสยี งและไฟกระพรบิ เมือ่ รถโฟร์คลฟิ ท์วิ่งถอยหลงั
2. ผ้ปู ฏบิ ัติงานหยิบวัสดุสง่ิ ของและจบั ใหแ้ น่
3. มกี ารพักระหว่างปฏิบตั ิงาน เพ่อื ใหผ้ ู้ปฏบิ ัติงานไม่เกดิ ความเมื่อยลา้ จากการปฏิบัตงิ าน
4. หลงั จากคัดแยกวสั ดุส่ิงของแต่ละประเภทเสร็จเรยี บร้อย ใช้รถโฟล์คลฟิ ท์ในการขนยา้ ยวสั ดแุ ต่ละ
ประเภทไปจดั เก็บโดยวางความสงู ไม่เกนิ 1.5 เมตร

• หลงั ปฏิบัตงิ าน
1. ตรวจสอบความเรยี บร้อยของพื้นท่ีและทำความสะอาดพ้ืนทห่ี ลงั จากปฏบิ ัตงิ านใหอ้ ยูใ่ นสภาพที่

พร้อมใช้งานและมีความปลอดภยั
2. ตรวจสอบสภาพรถโฟล์คลฟิ ท์ ทุกครั้งหลงั จากใชง้ าน
3. ถอดอุปกรณ์คุ้มครองกนั อนั ตรายส่วนบุคคล ทำความสะอาด และจัดเกบ็ ให้เปน็ ระเบียบเรียบรอ้ ย

มาตรฐานวิธกี ารปฏบิ ัตงิ านท่ีปลอดภัย 24

มาตรฐานวิธีการปฏิบตั ิงานท่ีปลอดภัย แผนกซ่อมบำรงุ
• กอ่ นปฏิบตั งิ าน

1. ตรวจสอบพ้ืนท่ีก่อนการปฏบิ ัตงิ าน ไมใ่ หม้ ีสิง่ กีดขวาง
2. ตรวจสอบอุปกรณ์ทใี่ ชใ้ นการซ่อมบำรงุ และอปุ กรณไ์ ฟฟ้า
3 . ผูป้ ฏิบัตงิ านสวมใส่รองเท้านิรภยั หมวกนิรภัย ถงุ มือผ้า ผ้าปดิ จมูก

ภาพท่ี 3.16 อุปกรณค์ ้มุ ครองอนั ตรายสว่ นบคุ คล
• ขณะปฏิบตั ิงาน

1. ผูป้ ฏิบัติงานหยิบอปุ กรณ์ท่ีใชใ้ นการซอ่ มโดยการจับใหแ้ น่
2. สังเกตปา้ ยเตือนและระมดั ระวังอนั ตรายจากไฟฟ้า

ภาพที่ 3.17 ป้ายเตอื นระวงั อันตรายจากไฟฟ้า

• หลงั ปฏิบตั งิ าน

1. หลังจากซ่อมบำรุงเสรจ็ ผู้ปฏิบตั ิงานนำอปุ กรณ์ซ่อมบำรุงเกบ็ ใสใ่ นกล่องเครอื่ งมอื

2. ทำความสะอาด ตรวจสอบพื้นทีก่ ารทำงานหลังจากการปฏิบตั งิ านเสรจ็

3. ถอดอปุ กรณป์ อ้ งกันอันตรายส่วนบคุ คล ทำความสะอาด และจัดเกบ็ ใหเ้ ป็นระเบียบเรยี บร้อย

ภาพท่ี 3.18 จดั เก็บอุปกรณใ์ ส่ในกล่องเคร่ืองมอื

มาตรฐานวิธกี ารปฏิบตั งิ านท่ีปลอดภยั 25

มาตรฐานวิธกี ารปฏิบัตงิ านท่ีปลอดภยั แผนกตดั เหลก็

• กอ่ นปฏบิ ัติงาน
1. ตรวจสอบรถแมคโคแมเ่ หล็กให้มลี กั ษณะท่พี รอ้ มใชง้ าน
2. ตรวจสอบพน้ื ที่ก่อนการปฏบิ ตั ิงาน ไมใ่ หม้ สี ิง่ กีดขวาง
3. ตรวจสอบอปุ กรณ์ที่ใชใ้ นตดั เหล็ก
1. ถังแกส๊
2. ถังลม
3. เกจวัดความดัน
4. สายแก๊ส
5. ลิ้นปอ้ งกันไฟย้อนกลบั
6. ล้นิ เปิด-ปิดแกส๊
7. หัวตัด

12 3 4

56 7

ภาพที่ 3.19 อปุ กรณ์ท่ีใช้ในการตดั เหลก็

มาตรฐานวิธีการปฏิบตั งิ านที่ปลอดภัย มาตร2ฐา6นวิธกี าร

4. ผูป้ ฏิบตั งิ านสวมใส่อุปกรณ์คุ้มครองอันตรายสว่ นบุคคล ไดแ้ ก่ รองเทา้ นริ ภยั หมวกนิรภัย ถงุ มอื
หนงั หนา้ กากไสก้ รองคู่ แวน่ ตานริ ภยั

ภาพที่ 3.20 อุปกรณค์ ุ้มครองอันตรายส่วนบคุ คล

ขณะปฏิบตั ิงาน

1. ขณะท่ีผปู้ ฏบิ ตั ิงานทำการเคลอื่ นยา้ ยถงั แกส๊ และถงั ลม ภาพท่ี 3.21 ปา้ ยห้ามเขา้ พ้นื ทีป่ ฏิบัตงิ าน

ต้องถอดหัวปรับความดันออกและขณะเคลื่อนย้ายต้องปิดฝา
ครอบหัวถังด้วยทกุ ครงั้ หา้ มแบกหรือกล้งิ ถงั

2. ขณะผู้ปฏิบัติงานวางถังแก๊สบนรถเข็น จะต้องตั้งถังให้ตรง
และใช้โซผ่ ูกติดกบั โครงท่ีมนั่ คงเพ่ือปอ้ งกันการล้ม

3. ผ้ปู ฏบิ ตั ิงานจบั หัวตัดแก๊สและเหล็กให้แน่

4. สังเกตแผ่นป้ายบุคคลที่ไม่เกี่ยวข้องห้ามเข้าในพื้นที่
ปฏิบตั ิงาน และปฏิบัติตามอย่างเคร่งครัด

5. มีการพักระหว่างปฏิบัติงาน เพื่อให้ผู้ปฏิบัติงานไม่เกิดความ
เม่อื ยลา้ จากการปฏบิ ตั ิงาน

6. หลังจากเลิกใช้แก๊ส จะต้องปิดแก๊สในถัง และปล่อยแก๊สท่ี
ค้างอยใู่ นทอ่ ทงิ้

มาตรฐานวิธกี ารปฏิบัตงิ านท่ีปลอดภยั 27

หลังปฏบิ ัติงาน
1. ตรวจสอบอปุ กรณ์ใชอ้ ยู่ในสภาพทพี่ รอ้ มใช้งานและจดั เกบ็ อปุ กรณ์ตัดเหลก็ ให้เป็นระเบยี บ

เรียบร้อย
2. ทำความสะอาด ตรวจสอบพน้ื ทีก่ ารทำงานหลงั จากการปฏบิ ัติงานเสร็จ
3. ถอดอุปกรณ์ป้องกนั อันตรายสว่ นบคุ คล ทำความสะอาด และจดั เก็บให้เป็นระเบยี บเรียบรอ้ ย

ภาพท่ี 3.22 อปุ กรณ์ค้มุ ครองอนั ตรายส่วนบคุ คล

มาตรฐานวิธีการปฏบิ ตั ิงานท่ีปลอดภยั 28

มาตรฐานวธิ ีการปฏิบตั ิงานทป่ี ลอดภยั แผนกปฏิบตั ิการ

• ก่อนปฏิบตั ิงาน
1. ตรวจสอบพนื้ ท่ีกอ่ นการปฏบิ ตั ิงาน ไมใ่ หม้ สี ่งิ กีดขวาง
2. ตรวจสอบความพรอ้ มของรถปัน้ จ่ัน ใหม้ ีสภาพทพ่ี รอ้ มใชง้ าน โดยใช้เอกสารตรวจสอบรถ
3. ตรวจสอบความพรอ้ มของอุปกรณ์ทใี่ ช้ในการยก ให้มสี ภาพท่ีพรอ้ มใชง้ าน
4. ผปู้ ฏิบตั ิงานภาคพื้นดินสวมใส่อุปกรณ์คมุ้ ครองอนั ตรายส่วนบุคคล ไดแ้ ก่ รองเทา้ นริ ภัย หมวก

นริ ภยั แว่นตานริ ภัย ถงุ มอื ผ้า เสือ้ สะท้อนแสง
** ผบู้ ังคบั ป้นั จนั่ ผู้ให้สัญญาณแก่ผบู้ ังคบั ปั้นจ่ันต้องผ่านการอบรมตามท่กี ฎหมายกำหนด **

ภาพท่ี 3.23 อุปกรณ์คมุ้ ครองอนั ตรายสว่ นบุคคล

• ขณะปฏิบตั งิ าน

1. ขับรถปนั้ จ่ันไปยงั พ้นื ที่ปฏิบัตงิ าน โดยขับความเรว็ ไม่เกินท่ีกฎหมาย
กำหนด

2. ปดิ กั้นพนื้ ท่ีการปฏบิ ัตงิ านไม่ให้ผูท้ ีเ่ ก่ยี วขอ้ งเข้าไปยงั พนื้ ทป่ี ฏบิ ตั งิ าน

3. ต้งั ป้ันจ่ันโดยกางขาป้นั จ่นั ออกให้สุด และมแี ผน่ เหลก็ หรือไม้หมนุ วาง ภาพที่ 3.24 รถปั้นจ่ัน ชนดิ เคลอื่ นท่ี
รองบนพื้นกอ่ นต้งั ขาป้ันจั่น ป้องกนั พน้ื ทรุดตวั

4. เกี่ยวตะขอท่ีใช้ในการยกสินคา้ กบั ตัวสนิ คา้ โดยตะขอต้องมตี วั ล็อค

5. ผู้ให้สญั ญานในการยกสินคา้ อยู่ในตำแหนง่ ทผ่ี บู้ งั คับปั้นจ่นั มองเห็นไดช้ ัดเจน

มาตรฐานวิธกี ารปฏิบตั ิงานท่ีปลอดภยั 29

6. ผูป้ ฏบิ ัตงิ านตอ้ งไมอ่ ย่ใู ตว้ ัสดทุ ย่ี ก
7. กรณกี ารปฏิบัตงิ านในเวลากลางคืน จะตอ้ งมแี สงไฟสอ่ งสวา่ งใหเ้ หน็ เด่นชัด และผูป้ ฏิบตั ิงานตอ้ ง
สวมใสเ่ ส้ือสะท้อนแสง
• หลังปฏิบตั ิงาน
1. ตรวจสอบเกบ็ อุปกรณ์ทใ่ี ชใ้ นการยกใหอ้ ย่ใู นสภาพท่พี ร้อมใชง้ านและจดั เกบ็ ใหเ้ รียบรอ้ ย
2. เก็บปน้ั จ่นั และตรวจสอบปัน้ จ่ันใหม้ ีสภาพท่พี ร้อมใช้งาน/มคี วามปลอดภัย
3. ทำความสะอาดพ้ืนทหี่ ลงั จากการปฏบิ ตั งิ านเสรจ็
4. ถอดอุปกรณป์ ้องกนั อนั ตรายสว่ นบคุ คล ทำความสะอาด และจดั เก็บให้เปน็ ระเบียบเรยี บร้อย

ภาพที่ 3.25 อุปกรณ์คุ้มครองอันตรายสว่ น
บุคคล

มาตรฐานวธิ ีการปฏบิ ตั ิงานที่ปลอดภยั 30

มาตรฐานการสวมใสอ่ ปุ กรณ์คุ้มครองอันตรายส่วนบคุ คล แผนกรบั สนิ คา้

มาตรฐานวธิ ีการปฏบิ ตั ิงานที่ปลอดภยั 31

มาตรฐานการสวมใสอ่ ปุ กรณ์คุ้มครองอันตรายส่วนบคุ คล แผนกคดั แยกไม้

มาตรฐานวิธกี ารปฏบิ ตั งิ านที่ปลอดภยั 32

มาตรฐานการสวมใสอ่ ปุ กรณ์ค้มุ ครองอนั ตรายสว่ นบุคคล แผนกคัดแยกวสั ดุ

มาตรฐานวิธีการปฏิบัตงิ านที่ปลอดภัย 33

มาตรฐานการสวมใสอ่ ปุ กรณ์ค้มุ ครองอนั ตรายสว่ นบุคคล แผนกซ่อมบำรุง

มาตรฐานวิธีการปฏิบตั ิงานที่ปลอดภัย 34

มาตรฐานการสวมใส่อุปกรณ์คุ้มครองอันตรายสว่ นบคุ คล แผนกตัดเหล็ก

มาตรฐานวิธกี ารปฏบิ ตั งิ านที่ปลอดภยั 35

มาตรฐานการสวมใสอ่ ุปกรณ์คุ้มครองอนั ตรายสว่ นบคุ คล แผนกปฏบิ ตั กิ าร