สรุปหน้าที่ของฮอร์โมน

เนตืส่้ออฮรุเมปอยืฮไ่หรอ์รอโ้นททมีร้่่์สาอโนมทแรี้จ่นาขลางอะกง

ชีววิทยา ม.6

ครูปิยะอนงค์ นิศาวัฒนานันท์

โรงเรียนกีฬานครนนท์วิทยา 6

ไฮโพทาลามัส

ฮอร์โมนที่หลั่งประกอบด้วย

GnRH ( Gonadotropin-releasing hormone)
TRH ( Thyrotropin releasing hormone )
CRH ( Corticotropin releasing hormone )
GHRH ( Growth-hormone-relesing hormone )
GHIH ( Growth-hormone-inhibiting hormone )
PIH ( Pregnancy-induced hypertension )

ติดตามต่อไปว่า
ฮอร์โมนแต่ละตัวทำ

หน้ าที่อะไรบ้าง

GnRH

( Gonadotropin-releasing hormone)

อวัยวะเป้าหมาย ; ต่อมใต้สมองส่วนหน้า

หน้าที่ของฮอร์โมน : ควบคุมการสร้างและ
หลั่ง Gn จากต่อมใต้สมองส่วนหน้า

ความผิดปกติหรือโรคที่เกิดจากการ
ขาดฮอร์โมนหรือมีมากเกินไป
ถ้าขาดจะทำ ให้รังไข่และอัณฑะ
สร้างฮอร์โมนเพศได้น้อย

TRH

( Thyrotropin releasing hormone)

อวัยวะเป้าหมาย ; ต่อมใต้สมองส่วนหน้า

หน้าที่ของฮอร์โมน : กระตุ้นการสร้างและ
หลั่ง TSH จากต่อมใต้สมองส่วนหน้า

ความผิดปกติหรือโรคที่เกิดจากการ
ขาดฮอร์โมนหรือมีมากเกินไป
ถ้ามีมากเกินไปจะทำให้ต่อมใต้สมองส่วน
หน้าหลั่งTSH มากระตุ้นต่อมไทรอยด์ตลอด
เวลา ส่งผลให้ต่อมไทรอยด์ขยายขนาดผิด
ปกติเกิดโรคคอพอกเป็นพิษ

CRH

( Corticotropin releasing hormone )

อวัยวะเป้าหมาย ; ต่อมใต้สมองส่วนหน้ า

หน้ าที่ของฮอร์โมน : กระตุ้นการสร้างและ
หลั่ง ACTH จากต่อมใต้สมองส่วนหน้ า

ความผิดปกติหรือโรคที่เกิดจากการ
ขาดฮอร์โมนหรือมีมากเกินไป

ถ้าขาดจะทำให้ต่อมหมวกไตส่ วนนอกหลั่ง
ฮอร์โมนได้น้ อย

GHRH

( Growth-hormone-relesing hormone )

อวัยวะเป้าหมาย ; ต่อมใต้สมองส่วนหน้ า

หน้าที่ของฮอร์โมน : ควบคุมการสร้างและ
หลั่ง GH จากต่อมใต้สมองส่วนหน้ า

ความผิดปกติหรือโรคที่เกิดจากการ
ขาดฮอร์โมนหรือมีมากเกินไป

ถ้ามีมากเกินไปจะทำ ให้มี GH มาก ส่งผล
ให้ร่างกายสูงผิดปกติ

GHIH

( GROWTH-HORMONE-INHIBITING HORMONE )

อวัยวะเป้าหมาย ; ต่อมใต้สมองส่วนหน้ า

หน้าที่ของฮอร์โมน : ยับยั้งการสร้างและหลั่ง
GH จากต่อมใต้สมองส่วนหน้ า

ความผิดปกติหรือโรคที่เกิดจากการ
ขาดฮอร์โมนหรือมีมากเกินไป

ถ้ามีมากเกินไปจะทำ ให้มี GH น้ อย ส่งผล
ให้ร่างกายมีลักษณะ เตี้ยแคระ

PIH( Pregnancy-induced hypertension )

อวัยวะเป้าหมาย ; ต่อมใต้สมองส่วนหน้ า
หน้าที่ของฮอร์โมน : ยับยั้งการสร้างและหลั่ง
โพรแลก ทิน จากต่อมใต้สมองส่วนหน้ า
ความผิดปกติหรือโรคที่เกิดจากการ
ขาดฮอร์โมนหรือมีมากเกินไป
ถ้าขาดจะทำให้ต่อมน้ำนมสร้าง น้ำนมได้น้ อย

ต่อมใต้สมองส่วนหน้า

ฮอร์โมนที่หลั่งประกอบด้วย

FSH ( Follicle-stimulating hormonee)
LH ( Luteinizing hormone )
TSH ( Thyroid stimulating hormone )
ACTH ( Adrenocorticotropic hormone )
GH ( Growth Hormone )
PRL ( Prolactin )

FSH ( Follicle-stimulating hormone)

อวัยวะเป้าหมาย ; อัณฑะ
หน้าที่ของฮอร์โมน : กระตุ้นการ

สร้างสเปิร์ม
ความผิดปกติหรือโรคที่เกิดจากการ
ขาดฮอร์โมนหรือมีมากเกินไป
ถ้าขาดจะไม่กระตุ้นการสร้างสเปิร์ม

อวัยวะเป้าหมาย ; รังไข่
หน้าที่ของฮอร์โมน : กระตุ้นการเจริญ
ของฟอลลิเคิลในรังไข่
ความผิดปกติหรือโรคที่เกิดจากการ
ขาดฮอร์โมนหรือมีมากเกินไป
ถ้าขาดจะไม่กระตุ้นการเจริญของ
ฟอลลิเคิลในรังไข่

LH ( Luteinizing hormone )

อวัยวะเป้าหมาย ; อัณฑะ
หน้าที่ของฮอร์โมน : กระตุ้นเซลล์
อินเตอร์สติเชียลให้ สร้างเทสโทสเทอโรน
ความผิดปกติหรือโรคที่เกิดจากการ
ขาดฮอร์โมนหรือมีมากเกินไป
ถ้าขาดจะไม่มีการสร้างเทสโทสเทอโรน
ทำให้เพศชายไม่มีความสามารถในการ
สืบพันธุ์ และไม่มีลักษณะของการแตกเนื้ อ
หนุ่ ม

อวัยวะเป้าหมาย ; รังไข่
หน้าที่ของฮอร์โมน : กระตุ้นการตกไข่
ความผิดปกติหรือโรคที่เกิดจากการ
ขาดฮอร์โมนหรือมีมากเกินไป
ถ้าขาดจะไม่มีการตกไข่

TSH ( THYROID STIMULATING HORMONE )

อวัยวะเป้าหมาย ; ต่อมไทรอยด์
หน้าที่ของฮอร์โมน : กระตุ้นการหลั่ง

ไทรอกซิน
ความผิดปกติหรือโรคที่เกิดจากการ
ขาดฮอร์โมนหรือมีมากเกินไป
ถ้าขาดจะไม่มีการสร้างและหลั่งไทรอกซิน
ถ้ามีมากเกินไปจะทำให้ต่อมไทรอยด์โต
จนทำให้เป็นโรคคอพอก

ACTH

ACTH ( Adrenocorticotropic hormone )

อวัยวะเป้าหมาย ; ต่อมหมวกไตส่วนนอก

หน้าที่ของฮอร์โมน : กระตุ้นการหลั่งกลู
โคคอร์ทิคอยด์ และมิเนราโลคอร์ทิคอยด์

ความผิดปกติหรือโรคที่เกิดจากการ
ขาดฮอร์โมนหรือมีมากเกินไป
ถ้าขาดจะไม่มีการหลั่ง กลูโคคอร์ทิคอยด์
และ มิเนราโลคอร์ทิคอยด์

GH

( Growth Hormone )

อวัยวะเป้าหมาย ; เซลล์ต่างๆ ของร่างกาย

หน้าที่ของฮอร์โมน : กระตุ้นการเจริญเติบโต

ความผิดปกติหรือโรคที่เกิดจากการ
ขาดฮอร์โมนหรือมีมากเกินไป

ถ้าขาดไทรอกซินในวัยเด็กจะทำให้มีกลุ่ม
อาการเครทินิ ซึมใน วัยผู้ใหญ่จะทำให้มีกลุ่ม
อาการมิกซีดีมา

ถ้าร่างกายไม่สร้างไทรอกซินจะ ทำให้
เป็นโรคคอพอก

ถ้ามีมากเกินไปหลังจากโตเต็มวัยแล้ว
จะทำให้มีลักษณะเป็นอะโครเมกาลี

PRL
( Prolactin )

อวัยวะเป้าหมาย ; ต่อมน้ำนม
หน้าที่ของฮอร์โมน : กระตุ้นการ
สร้างน้ำนม
ความผิดปกติหรือโรคที่เกิดจากการ
ขาดฮอร์โมนหรือมีมากเกินไป

ถ้าขาดจะทำ ให้ไม่มีการสร้าง
น้ำนม

BIOLOGY : HORMONE

ต่ อ ม ใ ต้ ส ม อ ง
ส่ ว น ห ลั ง

ป ร ะ ก อ บ ก้ ว ย

ไทรอกซิน (THYROXINE)
แคลซิโทนิน (CALCITONIN )

Thyroxine

อวัยวะเป้าหมาย ; เซลล์ต่างๆ ของ
ร่างกาย
หน้าที่ของฮอร์โมน : ควบคุมอัตรา
เมแทบอลิซึม
ความผิดปกติหรือโรคที่เกิดจากการ
ขาดฮอร์โมนหรือมีมากเกินไป

ถ้าขาดไทรอกซินในวัยเด็กจะทำ
ให้มีกลุ่มอาการเครทินิ ซึมในวัยผู้ใหญ่
จะทำให้มีกลุ่มอาการมิกซีดีมา

ถ้าร่างกายไม่สร้างไทรอกซินจะ
ทำให้เป็นโรคคอพอก

ถ้าร่างกายสร้างไทรอกซินมาก
เกินไปจะทำให้เป็นโรคคอพอกเป็นพิษ

แคลซิโทนิน
(Calcitonin )

อวัยวะเป้าหมาย ; กระดูก ไต ลำไส้เล็ก

หน้าที่ของฮอร์โมน : ควบคุมดุลยภาพ
ของแคลเซียมร่วมกับพาราทอร์โมน

ความผิดปกติหรือโรคที่เกิดจากการ
ขาดฮอร์โมนหรือมีมากเกินไป

ถ้าขาดจะทำ ให้ระดับแคลเซียมใน
เลือดสูง

ต่อมพาราไทรอยด์

Parathyroid gland

ฮอร์โมนที่หลั่ง ; พาราทอร์โมน

อวัยวะเป้าหมาย ; กระดูก ไต ลำไส้เล็ก

หน้าที่ของฮอร์โมน : ควบคุมดุลยภาพของ
แคลเซียมร่วมกับแคลซิโทนิ น

ความผิดปกติหรือโรคที่เกิดจากการ
ขาดฮอร์โมนหรือมีมากเกินไป

ถ้าขาดจะทำให้ระดับแคลเซียม
ในเลือดต่ำ ทำให้กล้ามเนื้ อเกิด
อาการเกร็งและชักกระตุก

ถ้ามีมากเกินไปทำให้แคลเซียม
ในเลือดสูง กระดูกบาง ฟันผุ
และหักง่าย

ต่อมหมวกไตส่วนนอก

Adrenal Cortex

ฮอร์โมนที่หลั่ง ; กลูโคคอร์ทิคอยด์ เช่น
คอร์ทิซอล

อวัยวะเป้าหมาย ; เซลล์ต่างๆ ของร่างกาย

หน้าที่ของฮอร์โมน : ควบคุมสมดุลของ
ระดับน้ำตาลในเลือด โดยเพิ่มระดับน้ำตาล
ในเลือดจากการทำงานร่วมกับกลูคากอน

ความผิดปกติหรือโรคที่เกิดจากการ
ขาดฮอร์โมนหรือมีมากเกินไป

ถ้ามีกลูโคคอร์ทิคอยด์มากเกินไป จะทำ
ให้เกิดกลุ่มอาการคูชิง Cushing Syndrome
มีความผิดปกติเกี่ยวกับ เมแทบอลิซึมของ
โปรตีน คาร์โบไฮเดรต ลิพิด

ต่อมหมวกไตส่วนนอก

Adrenal Cortex

ฮอร์โมนที่หลั่ง ; มิเนราโล คอร์ทิ
คอยด์ เช่น แอลโดสเทอโรน

อวัยวะเป้าหมาย ; ไต

หน้าที่ของฮอร์โมน :
ควบคุมการดูดกลับน้ำและ

โซเดียมเข้าสู่ หลอดเลือด
และควบคุมการขับ

โพแทสเซียมออกจากท่อ
หน่ วยไต

ความผิดปกติหรือโรคที่เกิดจากการ
ขาดฮอร์โมนหรือมีมากเกินไป
ถ้าขาดมิเนราโลคอร์ทิคอยด์จะ

ทำให้ร่างกายสูญเสียน้ำ และ โซเดียม
ไปพร้อมปัสสาวะส่ งผลให้ปริมาตร

ของเลือดลดลง อาจ ทำ ให้เสียชีวิตได้
จากการมี ความดันเลือดต่ำ

ต่อมหมวกไตส่วนใน
Adrenal medulla

ฮอร์โมนที่หลั่ง ; หน้ าที่ของ
เอพิเนฟริน และ ฮอร์โมน
นอร์เอพิเนฟริน
- เพิ่มระดับน้ำ ตาลในเลือด
อวัยวะเป้าหมาย : - กระตุ้นให้หัวใจเต้นเร็วขึ้น
หัวใจและหลอด - เพิ่มความดันเลือด
เลือด - กระตุ้นการบีบตัวของ
หลอดเลือดบางบริเวณ

ความผิดปกติหรือโรคที่เกิดจากการ
ขาดฮอร์โมนหรือมีมากเกินไป

ถ้ามีเอพิเนฟรินมากเกินไปจะ ทำ
ให้มีความดันเลือดสูงขั้นรุนแรง อาจ

ทำให้เสี ยชีวิตได้

ตับอ่อน (pancreas)
เซลล์บีตา (beta cell)

ฮอร์โมนที่หลั่ง ; อินซูลิน
อวัยวะเป้าหมาย : เซลล์ต่างๆ ของร่างกาย

หน้ าที่ของ ควบคุมสมดุลของระดับน้ำ ตาล
ฮอร์โมน ในเลือด โดยลดระดับน้ำ ตาลใน
เลือด ด้วยการให้ตับและ กล้าม
เนื้ อนำ น้ำ ตาลไปสะสมใน รูป
ของไกลโคเจน

ความผิดปกติหรือโรคที่เกิดจากการ
ขาดฮอร์โมนหรือมีมากเกินไป

ถ้าขาดอินซูลินจะทำให้ระดับน้ำตาลใน
เลือดสูงกว่าปกติทำให้เป็นโรคเบาหวาน

ตับอ่อน (pancreas)
เซลล์แอลฟา (alfa cell)

ฮอร์โมนที่หลั่ง ; กลูคากอน
อวัยวะเป้าหมาย : เซลล์ต่างๆ ของร่างกาย

ควบคุมสมดุลของระดับน้ำตาล
หน้ าที่ของ ในเลือด โดยเพิ่มระดับน้ำตาลใน
ฮอร์โมน เลือดจากการสลายไกลโคเจน

ใน ตับและกล้ามเนื้ อ
ความผิดปกติหรือโรคที่เกิดจากการ

ขาดฮอร์โมนหรือมีมากเกินไป
ถ้าขาดกลูคากอนจะทำให้ระดับน้ำตาล
ในเลือดลดลง ไม่มีการสลายไกลโคเจน

ใน ตับและกล้ามเนื้ อ

อัณฑะ
testicle, testis

ฮอร์โมนที่หลั่ง ; เทสโทส เทอโรน
อวัยวะเป้าหมาย : เซลล์ต่างๆ ของร่างกาย เช่น อวัยวะ
สืบพันธุ์ สมอง กระดูก และกล้ามเนื้ อ

หน้ าที่ของฮอร์โมน
1) ทำให้เพศชายมีความสามารถในการสืบพันธุ์
กระตุ้นการสร้างสเปิร์ม และแสดงลักษณะเพศชาย
2) เจริญเติบโต เช่น กระตุ้นการเจริญของกล้ามเนื้ อ
การสั งเคราะห์โปรตีน

ความผิดปกติหรือโรคที่เกิดจากการ
ขาดฮอร์โมนหรือมีมากเกินไป

ถ้าขาดจะทำ ให้เพศชายไม่มี ความสามารถในการ
สืบพันธุ์ และไม่มีลักษณะของการแตกเนื้ อหนุ่ ม

รังไข่
Ovary

ฮอร์โมนที่หลั่ง ; โพรเจสเทอโรน
อวัยวะเป้าหมาย : มดลูก ต่อมน้ำนม

หน้ าที่ของฮอร์โมน
1) กระตุ้นผนั งมดลูกชั้นในให้หนาขึ้น
2) กระตุ้นต่อมน้ำนมให้เจริญ

ความผิดปกติหรือโรคที่เกิดจากการ
ขาดฮอร์โมนหรือมีมากเกินไป

1) ถ้าขาดจะทำให้เอ็มบริโอไม่สามารถฝังตัวที่ผนั งมดลูก
ได้ เนื่ องจากไม่มีการกระตุ้นให้ ผนั งมดลูกหนาขึ้น

2) ถ้าขาดจะไม่มีการกระตุ้น การเจริญของต่อมน้ำนม

รังไข่
Ovary

ฮอร์โมนที่หลั่ง ; อีสโทรเจน

อวัยวะเป้าหมาย : เซลล์ต่างๆ ของร่างกาย เช่น อวัยวะสืบพันธุ์
สมอง กระดูก และกล้ามเนื้ อ

หน้ าที่ของฮอร์โมน

1) ทำให้เพศหญิงมีความสามารถในการสืบพันธุ์ และ
แสดงลักษณะเพศหญิง
2) เจริญเติบโต เช่น กระตุ้น การเจริญของกล้ามเนื้ อ
เรียบ และกระดูก
3) ลดการดึงแคลเซียมออกจาก กระดูก

ความผิดปกติหรือโรคที่เกิดจากการ
ขาดฮอร์โมนหรือมีมากเกินไป

1) ถ้าขาดจะทำ ให้เพศหญิงไม่มี ความสามารถในการ
สืบพันธุ์ และไม่มีลักษณะของเพศหญิง

2) ถ้าขาดจะทำ ให้กระดูกเปราะ บาง แตกหักง่าย และอาจ
เป็นโรคกระดูกพรุน

ต่อมไพเนี ยล

Pineal gland

ฮอร์โมนที่หลั่ง ; เมลาโทนิ น

อวัยวะเป้าหมาย : ไฮโพทาลามัส

หน้ าที่ของฮอร์โมน
1) ช่วยควบคุมการเจริญเติบโต ของอวัยวะสืบพันธุ์ก่อน
เข้าสู่ วัยหนุ่ มสาวของมนุษย์
2) ทำให้ร่างกายรับรู้ว่าเป็นเวลากลางวันและกลางคืน

ความผิดปกติหรือโรคที่เกิดจากการ
ขาดฮอร์โมนหรือมีมากเกินไป

1) ถ้ามีมากเกินไปจะส่งผลให้เจริญ เข้าสู่วัย
หนุ่ มสาวช้ากว่าปกติ

2) ถ้าขาดจะทำให้ร่างกายไม่ สามารถรับรู้
เวลากลางวันกลางคืนได

3) ถ้าขาดจะทำให้นอนหลับยาก

รก Placenta

รก คือ อวัยวะ พิเศษที่สร้างขึ้นมาในช่วง
ตั้งครรภ์ ทำหน้ าที่ส่งอาหารและ

ออกซิเจน ไปเลี้ยง ทารก และกำจัดของ
เสีย ด้านหนึ่ งของรกต่อกับเส้นเลือดที่

สายสะดือของทารก อีกด้านของรกจะเกาะ
กับผนั งมดลูก เลือดลูกกับแม่จะไม่ผสม
กัน แต่มีการแลกเปลี่ยนสารต่าง ๆ
ระหว่างกัน

ฮอร์โมนที่หลั่ง ; hCG (Human chorionic gonadotropin)

อวัยวะเป้าหมาย : คอร์ปัสลูเทียมในรังไข่

หน้ าที่ของฮอร์โมน
กระตุ้นให้คอร์ปัสลูเทียม
หลั่ง โพรเจสเทอโรนต่อ
ไป

ความผิดปกติหรือโรคที่เกิดจากการ
ขาดฮอร์โมนหรือมีมากเกินไป

ถ้าขาดจะไม่มีการหลั่ง โพรเจสเทอโรนจาก
คอร์ปัสลูเทียม

ไทมัส

Thymus Gland

ฮอร์โมนที่หลั่ง ; ไทโมซิน thymosin

อวัยวะเป้าหมาย : ไทมัส

หน้ าที่ของฮอร์โมน

กระตุ้นการแบ่งเซลล์และ พัฒนาการของลิมโฟไซต์ชนิ ดที

ความผิดปกติหรือโรคที่เกิดจากการ
ขาดฮอร์โมนหรือมีมากเกินไป

ถ้าขาดจะไม่มีการกระตุ้น การเจริญของ
ลิมโฟไซต์ชนิ ดที ทำให้เกิดความผิดปกติใน

ระบบ ภูมิคุ้มกัน

กระเพาะอาหาร
STOMACH

เป็นอวัยวะของทางเดินอาหารที่เกี่ยวข้องกับ
กระบวนการย่อยอาหารที่ผ่านการเคี้ยว

ภายในช่องปากมาแล้ว กระเพาะอาหารยัง
เป็นอวัยวะที่มีสภาพแวดล้อมเป็นกรด โดย
มักจะมีค่าพีเอชอยู่ที่ประมาณ 1-4 โดยขึ้นกับ

อาหารที่รับประทานและปัจจัยอื่น ๆ
นอกจากนี้ ในกระเพาะอาหารยังมีการสร้าง

เอนไซม์เพื่อช่วยในการย่อยอาหารอีกด้วย

ฮอร์โมนที่หลั่ง ; แกสทริน Gastrin

อวัยวะเป้าหมาย : กระเพาะอาหาร

หน้ าที่ของฮอร์โมน

กระตุ้นการหลั่งเพปซิโนเจนและ กรดไฮโดรคลอริก

ความผิดปกติหรือโรคที่เกิดจากการ
ขาดฮอร์โมนหรือมีมากเกินไป

ถ้าขาดจะทำให้ในกระเพาะอาหารมีเพปซิน
น้ อยลง การย่อยโปรตีนในกระเพาะอาหาร
น้ อยลงด้วย ลำไส้เล็กส่วนดูโอดินั มซีครีทิน
ตับอ่อน กระตุ้นการหลั่งโซเดียมไฮโดรเจน
คาร์บอเนต ถ้าขาดจะไม่มีการหลั่งโซเดียม

ลำไส้เล็กส่วนดูโอดินัม (Duodenum)

ฮอร์โมนที่หลั่ง ; ซีครีทิน secretin

อวัยวะเป้าหมาย : ตับอ่อน

หน้าที่ของฮอร์โมน: กระตุ้นการหลั่งโซเดียม
ไฮโดรเจนคาร์บอเนต

ความผิดปกติหรือโรคที่เกิดจากการ
ขาดฮอร์โมนหรือมีมากเกินไป

ถ้าขาดจะไม่มีการหลั่งโซเดียมไฮโดรเจนคาร์บอเนต
ทำ ให้ อาหารที่อยู่ในดูโอดินั มมีความเป็นกรด

ลำไส้เล็กส่วนดูโอดินัม (Duodenum)

ฮอร์โมนที่หลั่ง ; คอลีซิสโทไคนิ น Cholecystokinin

อวัยวะเป้าหมาย : ถุงน้ำดี และตับอ่อน

หน้าที่ของฮอร์โมน: กระตุ้นการบีบตัวของถุงน้ำดี
และ ตับอ่อนให้หลั่งเอนไซม์

ความผิดปกติหรือโรคที่เกิดจากการ
ขาดฮอร์โมนหรือมีมากเกินไป

ถ้าขาดจะทำให้ถุงน้ำดีไม่บีบตัวและไม่มีการหลั่ง
เอนไซม์จากตับอ่อน

ไต (KIDNEY)

ฮอร์โมนที่หลั่ง ; อีรีโทรโพอิทิน Erythropoietin

อวัยวะเป้าหมาย : ไขกระดูก

หน้าที่ของฮอร์โมน: กระตุ้นการ
สร้างเซลล์เม็ดเลือด แดงจาก
ไขกระดูก

ความผิดปกติหรือโรคที่เกิดจากการ
ขาดฮอร์โมนหรือมีมากเกินไป

ถ้าขาดจะทำให้มีการสร้าง เซลล์เม็ดเลือดแดง
น้ อยลง

THE END

TThyhyoaoauunn!!kk -

คู่ มื อ ค รู ร า ย วิ ช า เ พิ่ ม เ ติ ม
วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
ชีววิทยา เล่ม ๕

วิ ต า ม ผ ล ก า ร เ รี ย น รู้ ๖ ก ลุ่ ม ส า ร ะ ก า ร เ รี ย น รู้
วิ ท ย า ศ า ส ต ร์ แ ล ะ เ ท ค โ น โ ล ยี ( ฉ บั บ ป รั บ ป รุ ง พ . ศ .
๒ ๕ ๖ ๐ ) ต า ม ห ลั ก สู ต ร แ ก น ก ล า ง ก า ร ศึ ก ษ า ขั้ น พื้ น
ฐ า น พุ ท ธ ศั ก ร า ช ๒ ๕ ๕ ๑