RANGKUMAN MATERI BAHASA JAWA
KELAS 4 WULANGAN 5
ENDAHE NAGRIKU
1. Indonesia iku negri kang endah banget.
2. Endahe alam Indonesia.
Wisata Selecta ing Malang
Wisata Pantai Klayar ing Pacitan
3. Masyarakate duwe budi pakarti , kabudayan, lan kasusastran kang luhur.
4. Seni lan budaya arupa dolanan karo nembang tembang dolanan.
Bocah-bocah padha nembang tembang dolanan cublak-cublak suweng
1
a. Tembang dolanan yaiku salah sijine tembang sing lumrahe ditembangake
bocah-bocah nalika dolanan.
b. Ing jaman biyen bocah-bocah padha nembang dolanan ing latar ing wayah
awan lan sore, uga nalika padhang rembulan wayah wengi.
c. Ciri-cirine tembang dolanan yaiku :
- Basane prasaja lan gampang dingerteni.
- Jumlah baris/gatrane uga winates.
- Cengkokane prasaja.
- Biasane ditembangake sinambi dolanan utawa jejogedan.
- Isine bab sing selaras karo kahanane bocah.
d. Tuladhane tembang dolanan :
Kupu kuwi
Kupu iku dak incupe
Mung aburmu ngewuhake
Ngalor ngidul ngetan bali ngulon
Mrana mrene mung saparan-paran
Sapa bisa ngincupake
Mentas menclog cegrek
Nuli mabur mbleber
Jamuran
Jamuran ya gegethok
Jamur apa yan gegethok
Jamur gajih brejijih saara-ara
Sira badhe jamur apa
Bulan gedhe
Bulan-bulan gedhe
Ana santri menek jambe
Ceblokno salining wae
2
Mumpung jembar kalangane
Mumpung gedhe rembulane
Suraka surak hiyo
Santri yaiku bocah sing lagi nyantri tegese lagi sinau ing bab ilmu agama
lan ilmu liyane.
Ceblokna yaiku tembung pakon sing isa nuduhake supaya gelem weh-weh
marang wong liya wujud saka tresna asih mring sasama .
Mumpung jembar kalangane , tegese mumpung isi hana wektu lan diparingi
rejeki.
Gundhul-gundhul pacul
Ilir-ilir
3
Jaranan
4
5. Nulis aksara jawa
Pasangan
1. Gundhul-gundhul pacul
5
2. Gugur gunung
6