เมื่อโลกไซเบอร์รังแกฉัน ผลกระทบและการป้องกันในเยาวชนผ่านสื่อสร้างสรรค์

คู�มือการรับมือป�ญหา 49
การกลั่นแกล�งในโลกออนไลน�

50 คู�มือการรับมือป�ญหา

การกล่ันแกล�งในโลกออนไลน�

แนวทาง
การแก�ป�ญหาการกลั่นแกล�ง

ในโลกออนไลน�

แนวทางการแก�ป�ญหา
การกล่ันแกล�งในโลกออนไลน�

¡ÒÃÃѺÁ×Íà¡ÕèÂǡѺ¡ÒáÅÑè¹á¡ÅŒ§º¹Ê×èÍÊѧ¤ÁÍ͹䬏¢Í§¹Ñ¡àÃÕ¹áÅйѡÈÖ¡ÉÒ

1 à¾Ô¡à©Âµ‹ÍºØ¤¤Å·ÕèÁÒ¡ÅÑè¹á¡ÅŒ§ 4 ËÅÕ¡àÅÕ觡ÒÃâ¾Êµ¢ŒÍÁÙÅʋǹµÑÇ

2 ¾ÂÒÂÒÁäÁ‹¤Ô´¶Ö§àÃ×èͧ·Õè¶Ù¡á¡ÅŒ§/ 5 ËÅÕ¡àÅÕ觡Ò÷§éÔ Ã‹Í§Ãͺ¹
ºØ¤¤Å·ÕèÁÒ¡ÅÑè¹á¡ÅŒ§ Ê×èÍÍ͹䬏 ઋ¹ ÃËÑʼ‹Ò¹

3 ºÅçͤºØ¤¤Å·ÕèÁÒ¡ÅÑè¹á¡ÅŒ§ 6 ºÍ¡¡Å‹ÒÇàÃ×èͧ·Õè¶Ù¡¡ÅÑè¹á¡ÅŒ§
ãËŒ¡Ñº¤¹ã¹¤Ãͺ¤ÃÑÇ/¼ÙŒãËÞ‹/
52 คู�มือการรับมือป�ญหา ¤¹ã¡ÅŒªÔ´ ·ÃÒº

การกล่ันแกล�งในโลกออนไลน�

7 ÃкÒÂ/»ÃÖ¡ÉÒàÃ×èͧ·Õè¶Ù¡¡ÅÑè¹á¡ÅŒ§ 10 ¢Í¤Óá¹Ð¹Ó¨Ò¡¼ÙŒ·ÕèÁÕ»ÃÐʺ¡Òó
¡Ñºà¾×è͹ËÃ×ͤ¹·Õèàª×èÍã¨ä´Œ ¡ÒÃâ´¹¡ÅÑè¹á¡ÅŒ§

8 㪌àÇÅÒÍÂÙ‹¡Ñºà¾×è͹·ÕèÂÍÁÃѺ 11 ¢Í¤ÇÒÁª‹ÇÂàËÅ×ͨҡ¾‹ÍáÁ‹/
ã¹µÑǵ¹¢Í§àÃÒ ¤ÃÙ/¤¹ã¡ÅŒªÔ´

9 ¢Í¤Óá¹Ð¹Óº¹Ê×èÍÍ͹䬏 12 ¢Í¤ÇÒÁª‹ÇÂàËÅ×ͨҡºØ¤¤ÅÍ×è¹
ઋ¹ µÓÃǨ ¨Ôµá¾·Â

คู�มือการรับมือป�ญหา 53
การกล่ันแกล�งในโลกออนไลน�

13 ᨌ§¼ÙŒãËŒºÃÔ¡ÒÃÃЧѺ¡ÒÃà¼Âá¾Ã‹ 17 äÁ‹Ê‹§µ‹Í¢ŒÍ¤ÇÒÁËÃ×ÍÃÙ»ÀÒ¾
14 µÑ駤‹Ò¤ÇÒÁ໚¹Ê‹Ç¹µÑÇ㹡ÒÃáÊ´§ ·Õè·ÓãËŒ¼ÙŒÍ×è¹àÊÕÂËÒÂ
àÁ×è;º¼ÙŒÍ×蹶١¡ÅÑè¹á¡ÅŒ§
¤ÇÒÁ¤Ô´àË繺¹Ê×èÍÍ͹䬏
15 ÃǺÃÇÁËÅÑ¡°Ò¹¢ŒÍÁÙÅ 18 ª‹ÇÂà¡çºËÅÑ¡°Ò¹áÅÐÊ‹§á¨Œ§
¼ÙŒ·ÕèÁÕÈÑ¡ÂÀҾ㹡Òê‹ÇÂàËÅ×Í
¡ÒÃâ´¹¡ÅÑè¹á¡ÅŒ§à¾×è͵ͺⵌ àÁ×è;º¼ÙŒÍ×蹶١¡ÅÑè¹á¡ÅŒ§

16 ºÍ¡¤¹·Õè¡ÅÑè¹á¡ÅŒ§ãËŒËÂØ´ 19 ËŒÒÁ»ÃÒÁ¼ÙŒ¡ÃзÓàÁ×è;º
¡ÒáÃÐ·Ó ¡ÒáÅÑè¹á¡ÅŒ§

54 คู�มือการรับมือป�ญหา

การกลั่นแกล�งในโลกออนไลน�

รูปแบบของการใชค� าํ
ในขอ� ความทแ่ี สดงออก
ถึงการกล่นั แกลง� ในโลกออนไลน�
โดยใชเ� ทคนคิ การทาํ เหมืองข�อความ

คู�มือการรับมือป�ญหา 55
การกล่ันแกล�งในโลกออนไลน�

รปู แบบของการใช�คาํ
ในขอ� ความท่ีแสดงออกถึง
การกล่ันแกล�งในโลกออนไลน�
โดยใชเ� ทคนิคการทําเหมืองขอ� ความ

¨Ò¡¡ÒÃÈÖ¡ÉÒ§Ò¹ÇԨѷÕèà¡ÕèÂÇ¢ŒÍ§¡Ñº¡ÒáÅÑè¹á¡ÅŒ§ã¹âÅ¡Í͹䬏àËç¹ä´Œ
Í‹ҧªÑ´à¨¹Ç‹Ò ¡ÒáÅÑè¹á¡ÅŒ§ã¹âÅ¡Í͹䬏 䴌ᡋ ¡ÒÃ㪌¢ŒÍ¤ÇÒÁ·ÕèÁÕÅѡɳÐÃعáç
ËÂÒº¤Ò ¢ŒÍ¤ÇÒÁ·ÕèáÊ´§¡Òâ‹Á¢Ù‹ ËÃ×Í¡Òá‹Í¡Ç¹¤Ø¡¤ÒÁ ÃÇÁ·Ñ駢ŒÍ¤ÇÒÁ·Õè
áÊ´§ÍÍ¡¶Ö§¡ÒÃÊ×èÍÊÒ÷ÕèÊÌҧ¤ÇÒÁà¡ÅÕ´ªÑ§ ¼‹Ò¹¡ÒÃáÊ´§¤ÇÒÁ¤Ô´àËç¹·Ò§Âٷٻ
áÅÐä´ŒÁÕ§Ò¹ÇԨѷÕè¹Óà·¤¹Ô¤¡Ò÷ÓàËÁ×ͧ¢ŒÍ¤ÇÒÁ (Text Mining) ÁÒ㪌ã¹
¡ÒèÓṡ¡ÅØ‹Á¢ŒÍ¤ÇÒÁ·Õ辺ã¹Ê×èÍÍ͹䬏 ઋ¹ Twitter â´Â㪌෤¹Ô¤¡ÒÃÊÌҧ
Ẻ¨ÓÅͧËÑÇ¢ŒÍẺäÁ‹µŒÍ§ÁÕ¼ÙŒÊ͹ (Unsupervised Topic Modeling) [1-2]
ÃÇÁ¶Ö§ÁÕ§Ò¹ÇԨѷÕè»ÃÐÂØ¡µãªŒà·¤¹Ô¤¡ÒèÓṡ¢ŒÍ¤ÇÒÁ (Text Classification)
㹡ÒèÓṡ¢ŒÍ¤ÇÒÁ·ÕèÁÕÅѡɳТͧ¡ÒáÅÑè¹á¡ÅŒ§ã¹âÅ¡Í͹䬏 [3-4]
ËÒ¡ÊÒÁÒö¹Óà·¤¹Ô¤¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ¢Í§à¤Ã×èͧ (Machine Learning Technique)
ÁÒ㪌㹡ÒõÃǨÊͺ¤Ñ´¡Ãͧ¢ŒÍ¤ÇÒÁ Ç‹ÒࢌҢ‹ÒÂ໚¹¢ŒÍ¤ÇÒÁ·Õè໚¹¡ÒáÅÑè¹á¡ÅŒ§
ËÃ×ÍäÁ‹ ¨Ðª‹ÇÂãËŒÊÒÁÒöµÃǨ¨Ñºà¹×éÍËÒ·ÕèÁÕ¡ÒÃŋǧÅÐàÁԴ䴌͋ҧÃÇ´àÃçÇ
ÊÒÁÒö¹Óä»ÊÙ‹¡Òþ Ѳ¹Ò à¾×è͵Դ µÑé§Ãкº »´ ¡Ñé¹Ëà ×Í¡Ãͧà¹×éÍËÒÍѵâ¹ÁѵÔ
¡‹Í¹·Õè¨Ð¶Ù¡â¾Êµã¹àÇçºä«µä´Œ«Ö觨Ъ‹ÇÂÅ´»˜ÞËÒ¡ÒÃá¾Ã‹¡ÃШÒ¢ͧ¢ŒÍ¤ÇÒÁ·ÕèÁÕ
ÅѡɳСÒáÅÑè¹á¡ÅŒ§ã¹âÅ¡Í͹äŹä´ŒÍÕ¡·Ò§Ë¹Öè§ ´Ñ§¹Ñé¹·Ò§¼ÙŒÇԨѨ֧ÁÕá¹Ç¤Ô´
· Õ è ¨ Ð · Ó ¡Ò Ã È Ö ¡ É Ò Å Ñ ¡ É ³ Ð ¢ Í § ¢ Œ Í ¤ ÇÒ Á · Õ è Á Õ ¡Ò à áÊ ´ § ¤ ÇÒ Á ¤ Ô ´ àË ç ¹ º ¹ àÇ ç º ä« µ 
Âٷٻ à¾×èͤŒ¹ËÒÃٻẺ¢Í§¤Óã¹¢ŒÍ¤ÇÒÁ·Õè໚¹¡ÒÃáÊ´§ÍÍ¡¶Ö§¡ÒáÅÑè¹á¡ÅŒ§
ã¹âÅ¡Í͹䬏 â´Â㪌෤¹Ô¤¡Ò÷ÓàËÁ×ͧ¢ŒÍ¤ÇÒÁ

56 ค�ูมือการรับมือป�ญหา

การกล่ันแกล�งในโลกออนไลน�

https://aiforthai.in.th/service_sa.php

¡ÒùӤÇÒÁÃÙŒ¤ÇÒÁࢌÒã¨à¡ÕèÂǡѺÅѡɳТͧ¡ÒÃ㪌¤Ó·ÕèáÊ´§ÍÍ¡¶Ö§
¡ÒáÅÑè¹á¡ÅŒ§º¹âÅ¡Í͹䬏áÅТŒÍÁÙŤÅѧ¤ÓÈѾ· ä»ãªŒ¨Óṡ¢ŒÍ¤ÇÒÁáÊ´§
¤ÇÒÁ¤Ô´àËç¹·ÕèÁÕÅѡɳзÕèáÊ´§ÍÍ¡¶Ö§¡ÒáÅÑè¹á¡ÅŒ§ ·Óãˌ䴌à¤Ã×èͧÁ×Í·ÕèÊÒÁÒö
¹Óä»ãªŒã¹¡ÒäѴ¡Ãͧ¢ŒÍ¤ÇÒÁ·ÕèÁÕÅѡɳзÕèáÊ´§ÍÍ¡¶Ö§¡ÒáÅÑè¹á¡ÅŒ§áºº
Íѵâ¹ÁÑµÔ (Cyberbullying Detection) ã¹ÃٻẺ¡ÒÃãËŒºÃÔ¡Òü‹Ò¹á¾Åµ¿ÍÏÁ
AI for Thai (https://aiforthai.in.th/service_sa.php) ¢Í§Èٹ෤â¹âÅÂÕ
ÍÔàÅç¡·Ã͹ԡʏáÅФÍÁ¾ÔÇàµÍÏáË‹§ªÒµÔ (National Electronics and
Computer Technology Center: NECTEC) «Ö觼ٌ·Õèʹã¨ÊÒÁÒöࢌÒä»
㪌§Ò¹ä´Œ â´ÂäÁ‹àÊÕ¤‹Ò㪌¨‹ÒÂ

ค�ูมือการรับมือป�ญหา 57
การกล่ันแกล�งในโลกออนไลน�

ขอบเขตการศึกษา

ÍØ»¡Ã³· Õè 㪌㹡ÒÃÈÖ¡ÉÒ

໚¹ÃÒÂÅÐàÍÕ´à¡ÕèÂǡѺÍØ»¡Ã³ã¹¡ÒþѲ¹Òà¤ÃÍè× §Á×ÍÊÓËÃѺ
¡ÒäѴ¡Ãͧ¢ŒÍ¤ÇÒÁ·ÕèÁÕÅѡɳзÕèáÊ´§ÍÍ¡¶Ö§¡ÒáÅÑè¹á¡ÅŒ§ã¹âÅ¡
Í͹äŹáººÍѵâ¹ÁÑµÔ «Ö觻ÃСͺ仴ŒÇÂÃÒÂÅÐàÍÕ´´Ñ§µ‹Í仹Õé

1 2

ÍØ»¡Ã³·Ò§ÎÒÏ´áÇÏ (Hardware) ÍØ»¡Ã³·Ò§«Í¿µáÇÏ (Software)

à¤ÃÍè× §¤ÍÁ¾ÇÔ àµÍÃä Áâ¤Ãâ»Ãà«Êà«ÍÏ Ãкº»¯ÔºÑµÔ¡ÒÃÇÔ¹â´Ç 10 (64-bit)
Intel(R) Core(TM) i5-4200H â»Ãá¡ÃÁ Python 3.6
«Õ¾ÕÂÙ ¤ÇÒÁ¶Õè 2.80 ¨Ô¡Ð-àÎÔõ« â»Ãá¡ÃÁäÁâ¤Ã«Í¿µ ÍÍ¿¿È 2016
(GHz) (Microsoft Office 2016)
˹‹Ç¤ÇÒÁ¨ÓËÅÑ¡ (RAM) â»Ãá¡ÃÁ PyCharm Community
6 ¨Ô¡Ð亵 (GB) Edition 2018
ÎÒÏ´´ÔÊ¡ (Hard Disk) ¤ÇÒÁ¨Ø â»Ãá¡ÃÁ EditPlus
160 ¨Ô¡Ð亵 (GB) â»Ãá¡ÃÁ¨ÓÅͧàÇçºà«ÔÏ¿àÇÍÏ xampp
¨ÍÀÒ¾ (Monitor) ¢¹Ò´ 18 ¹ÔéÇ
ệ¹¾ÔÁ¾ (Keyboard)
àÁÒʏ (Mouse)

58 คู�มือการรับมือป�ญหา

การกลั่นแกล�งในโลกออนไลน�

¢Íºà¢µ¢Í§Ãкº§Ò¹

1 ¾¨¹Ò¹Ø¡ÃÁ¤Ó·ÕèáÊ´§ÍÍ¡¶Ö§¡ÒáÅÑè¹á¡ÅŒ§º¹âÅ¡Í͹䬏 㹧ҹÇԨѹÕé
ä´ŒÁÒ¨Ò¡ÃÒ¡ÒäÓÈѾ··Õèà¡ÕèÂÇ¢ŒÍ§¡Ñº¡Òô‹Ò·Í¨Ò¡§Ò¹ÇԨѢͧ Í÷ÑÂ
ªÔ¹ÍѤþ§È [5] áÅмٌÇԨѷӡÒÃÃǺÃÇÁ¤ÓÈѾ·à¾ÔèÁàµÔÁ¨Ò¡¢ŒÍ¤ÇÒÁ
áÊ´§¤ÇÒÁ¤Ô´àË繺¹àÇçºä«µÂٷٻ â´Â¤ÓÈѾ··ÕèÃǺÃÇÁä´Œ·Ñé§ËÁ´ 473 ¤Ó
ẋ§Í͡໚¹ 6 »ÃÐàÀ·¤×Í

»ÃÐàÀ··Õè 1 : ¤Ó·Õè¡Å‹ÒǶ֧ºØ¤ÅÔ¡ ÃÙ»Åѡɳ áÅÐ ¾ÄµÔ¡ÃÃÁ
»ÃÐàÀ··Õè 2 : ¤Ó·Õè໚¹¤Ó´‹Ò ¤ÓËÂÒº¤ÒÂ
»ÃÐàÀ··Õè 3 : ¤Ó¾Ù´¤Ø¡¤ÒÁà¡ÕèÂǡѺ·Ò§à¾È
»ÃÐàÀ··Õè 4 : ¤Ó·Õè¡Å‹ÒǶ֧ àª×éÍªÒµÔ ¡Óà¹Ô´ áÅСÒÃ㪌ªÕÇÔµ
»ÃÐàÀ··Õè 5 : ¤Ó·Õè¡Å‹ÒǶ֧ʵԻ˜ÞÞÒ áÅФÇÒÁ©ÅÒ´
»ÃÐàÀ··Õè 6 : ¤Ó·Õè໚¹¶ŒÍ¤ÓÃعáç ¡Òâ‹Á¢Ù‹

คู�มือการรับมือป�ญหา 59
การกลั่นแกล�งในโลกออนไลน�

2 ¢ŒÍÁÙÅ·Õè㪌㹡ÒÃÇԨѹÕé໚¹¢ŒÍ¤ÇÒÁáÊ´§¤ÇÒÁ¤Ô´àË繢ͧ¼ÙŒãªŒ§Ò¹
·ÕèÁÕµ‹Í¤ÅÔ»ÇÔ´ÕâÍ·ÕèÍѺâËÅ´ã¹àÇçºä«µÂٷٻµÑé§áµ‹Çѹ·Õè 1 µØÅÒ¤Á 2562 –
Çѹ·Õè 20 ¸Ñ¹ÇÒ¤Á 2562 â´Â㪌¤Ó¤Œ¹ËÒ

“Êѧ¤Á ¡ÒÃàÁ×ͧ àÈÃÉ°¡Ô¨”
“»ÃÐà´ç¹ÃŒÍ¹”
“¡ÃÐáÊÊѧ¤Á”
“¹Ñ¡àÃÕ¹ ¤ÃÙ âçàÃÕ¹ ÇÑÂÃØ‹¹”
“´ÃÒÁ‹Ò”
“ºÑ¹à·Ô§”
“¡ÕÌÒ”

áÅеÑ駤‹Ò¡ÒÃáÊ´§à¹×éÍËÒã¹àÇçºä«µâ´Â㪌¡ÒáÃͧà¹×éÍËÒẺ “ÁÒáç”
(Trending) áÅÐàÅ×Í¡ª‹Ç§àÇÅÒµÒÁ·Õè¡Ó˹´ â´Â·Ó¡ÒÃÊØ‹ÁàÅ×Í¡¤ÅÔ»ÇÔ´ÕâÍ
·Õè¹ÓÁÒÈÖ¡ÉÒ¨Ò¡¨Ó¹Ç¹¼ÙŒà¢ŒÒªÁàÇçºä«µ áÅШӹǹ¡ÒÃáÊ´§¤ÇÒÁ¤Ô´àËç¹
·ÕèÁÕµ‹Í¤ÅÔ»ÇÔ´ÕâÍ ·Ñé§ËÁ´ 39 ¤ÅÔ»

3 ¡ÒèÓṡ¢ŒÍ¤ÇÒÁã¹áµ‹ÅФÃÑé§ã¹Ãкº ÊÒÁÒö·Óä´Œ
¤ÃÑé§ÅÐ 1 ¢ŒÍ¤ÇÒÁ

4 ¼ÅÅѾ¸·Õèä´Œ¨Ò¡¡ÒèÓṡ¢ŒÍ¤ÇÒÁ ¤×Í ¤Ó·ÕèÁÕÅѡɳзÕèáÊ´§ÍÍ¡
¶Ö§¡ÒáÅÑè¹á¡ÅŒ§ áÅлÃÐàÀ·¢Í§¡ÒáÅÑè¹á¡ÅŒ§·Õ辺㹢ŒÍ¤ÇÒÁ

60 คู�มือการรับมือป�ญหา

การกล่ันแกล�งในโลกออนไลน�

เกณฑก� ารจัดกลุ�มคาํ และประเภท
ทใี่ ชใ� นการวิเคราะห�ข�อมูล

§Ò¹ÇԨѹÕé㪌ࡳ±ã¹¡ÒèѴ¡ÅØ‹Á»ÃÐàÀ·¢Í§¤Ó â´Â¾Ô¨ÒóҨҡ
¤ÇÒÁËÁÒÂâ´Â¹Ñ·Õè㪌㹡ÒÃÊ×èÍÊÒâͧ¤Ó ¨Ò¡ÀÒ¾ÃÇÁ¢Í§¤ÓÈѾ··ÕèáÊ´§
ÍÍ¡¶Ö§¡ÒáÅÑè¹á¡ÅŒ§º¹âÅ¡ä«àºÍÏ «Öè§ÃǺÃÇÁÁÒä´Œ·Ñé§ËÁ´ 473 ¤Ó
¾ºÇ‹ÒÊÒÁÒö¨Ñ´¡ÅØ‹Á¤ÓᵋÅлÃÐàÀ·µÒÁ¤ÇÒÁËÁÒ¢ͧ¤Ó ´Ñ§µ‹Í仹Õé

¡ÅØ‹Á¤Ó»ÃÐàÀ··Õè 1
¤Ó·Õè¡Å‹ÒǶ֧ºØ¤ÅÔ¡ ÃÙ»Åѡɳ áÅоĵԡÃÃÁ

¤Ó·Õè¶Ù¡¨Ñ´ãËŒÍÂً㹡ÅØ‹Á¤Ó»ÃÐàÀ·¹Õé ¤×Í
¤Ó·ÕèÁÕ¤ÇÒÁËÁÒÂà¡ÕèÂǡѺÅѡɳйÔÊÑÂáÅÐ
¤ÇÒÁ»ÃÐ¾ÄµÔ ÃÇÁ·Ñ駤ӷÕèáÊ´§ÍÍ¡¶Ö§ÅѡɳÐ
·Ò§¡ÒÂÀÒ¾ ºØ¤ÅÔ¡ áÅÐÃÙ»ÅѡɳÀÒ¹͡·Õè
¼Ô´»¡µÔ¢Í§ºØ¤¤Å â´ÂÁÕ·Ñ駤ӷÕèÊ×èͤÇÒÁËÁÒÂ
â´ÂµÃ§äÁ‹µŒÍ§µÕ¤ÇÒÁ ઋ¹ Êѹ´Ò¹ ËÑÇŌҹ ໚¹µŒ¹
áÅФӷÕèÁÕ¡ÒÃ㪌¤ÇÒÁËÁÒÂÍØ»ÅѡɳÁÕ¡ÒùÓä»
à»ÃÕºà·Õº¡ÑºÊѵǏ ઋ¹ »Ò¡ËÁÒ Ë¹ŒÒ»ÅÇ¡
໚¹µŒ¹

¡ÅØ‹Á¤Ó»ÃÐàÀ··Õè 2
¤Ó·Õè໚¹¤Ó´‹Ò ¤ÓËÂÒº¤ÒÂ
ʋǹÁÒ¡¶Ù¡ãªŒà¾×èÍáÊ´§¤ÇÒÁâ¡Ã¸ËÃ×Í
¤ÇÒÁäÁ‹¾Íã¨â´Â¤Ó·Õè¶Ù¡¨Ñ´ãËŒÍÂً㹡ÅØ‹Á¤Ó
»ÃÐàÀ·¹Õé¤×Í ¤Ó·Õè໚¹¤Ó´‹Ò ËÃ×ͤÓËÂÒº ·Ñ駷Õè
¾ºÇ‹ÒÁÕ¡ÒÃ㪌â´Â·ÑèÇä»áµ‹äÁ‹àËÁÒÐÊÁ·Õè¨Ð㪌à¾×èÍ
¡ÒÃÊ×èÍÊÒÃÍ‹ҧ໚¹·Ò§¡Òà ÃÇÁ¶Ö§¤Ó·ÕèËÂÒº¤ÒÂ
ÁÒ¡¨¹äÁ‹à»š¹·ÕèÂÍÁÃѺã¹Êѧ¤ÁËÃ×Í·ÕèàÃÕ¡NjÒ
¤ÓµŒÍ§ËŒÒÁ´ŒÇÂ

คู�มือการรับมือป�ญหา 61
การกล่ันแกล�งในโลกออนไลน�

¡ÅØ‹Á¤Ó»ÃÐàÀ··Õè 3
໚¹¤Ó¾Ù´¤Ø¡¤ÒÁà¡ÕèÂǡѺ·Ò§à¾È

äÁ‹Ç‹Ò¨Ð໚¹¡ÒÃ㪌¤ÓÈѾ··ÕèÊ×èͶ֧
¡Òäء¤ÒÁ·Ò§à¾È ·Ñ駡ÒÃ㪌¤Ó·ÕèàÃÕ¡
ÊÃÕÃÐËÃ×ÍÍÇÑÂÇÐã¹Ã‹Ò§¡Ò·ÕèÊ×èÍàÃ×èͧà¾È
ËÃ×Í¡ÒÃ㪌¤ÓáÊŧ ÃÇÁ·Ñ駡ÒÃ㪌¤Ó¾Ù´
ẺÍØ»Åѡɳµ‹Ò§ æ «Ö觵ŒÍ§ÍÒÈÑÂ
¤ÇÒÁࢌÒã¨à¡ÕèÂǡѺ¤ÓÈѾ·´ŒÒ¹à¾È
»ÃСͺ¡ÒõդÇÒÁ

¡ÅØ‹Á¤Ó»ÃÐàÀ··Õè 4
¤Ó·Õè¡Å‹ÒǶ֧ àª×éͪҵÔ
ªÒµÔ¡Óà¹Ô´ áÅСÒÃ㪌ª ÕÇ Ôµ
¤Ó·Õè¶Ù¡¨Ñ´ãËŒÍÂً㹡ÅØ‹Á¤Ó»ÃÐàÀ·¹Õé
¤×Í ¤Ó·ÕèÁÕÅѡɳзÕèÊ×èͤÇÒÁËÁÒ¶֧¶Ôè¹
·Õèà¡Ô´ àª×éÍªÒµÔ ËÃ×ͪҵԡÓà¹Ô´¢Í§ºØ¤¤Å
¡ÒÃáÊ´§ÍÍ¡¶Ö§¤‹Ò¹ÔÂÁ¢Í§Êѧ¤Áä·Â
ã ¹ àÃ×èÍ § ¤ ÇÒ Á äÁ‹à·‹Òà·Õ Á ¡ Ñ ¹ ã ¹ Ê Ñ § ¤ Á
¡ÒÃẋ§ª¹ªÑé¹ ¡ÒÃÂÖ´¶×ÍÂȶҺÃôÒÈÑ¡´Ôì
ÃÇÁ·Ñ駡ÒùӻÁ´ŒÍ áÅТŒÍº¡¾Ã‹Í§µ‹Ò§ æ
ÁÒ¡Å‹ÒǶ֧ÍÕ¡´ŒÇÂ

62 คู�มือการรับมือป�ญหา

การกลั่นแกล�งในโลกออนไลน�

¡ÅØ‹Á¤Ó»ÃÐàÀ··Õè 5
¤Ó·Õè¡Å‹ÒǶ֧ʵԻ˜ÞÞÒ áÅФÇÒÁ©ÅÒ´

¤Ó·Õè¶Ù¡¨Ñ´ãËŒÍÂً㹡ÅØ‹Á¤Ó»ÃÐàÀ·¹Õé
¤×ͤӷÕèÁÕÅѡɳзÕèÊ×èͶ֧¤ÇÒÁ¼Ô´»¡µÔ·Ò§
ÊÁͧ ¨Ôµã¨ ÃÇÁ¶Ö§¤Ó·ÕèÁÕ¡ÒÃ㪌¤ÇÒÁËÁÒÂ
ÍØ»Åѡɳ·ÕèÊ×èͶ֧ʵԻ˜ÞÞÒ ¤ÇÒÁ©ÅÒ´
áÅФÇÒÁÊÒÁÒö¢Í§ºØ¤¤Å â´Â㪌¤Ó·Õè
ÁÕ¤ÇÒÁËÁҵ碌ÒÁ ઋ¹¤ÓÇ‹Ò â§‹à¢ÅÒ
äÁ‹©ÅÒ´ äÁ‹ÃÙŒ â´Â¹Óä»à»ÃÕºà·Õº¡ÑºÊѵǏ
à¾×èÍà¾ÔèÁ¤ÇÒÁà¨çº»Ç´áÅÐÍѺÍÒÂÁÒ¡¢Öé¹
ઋ¹ ÊÁͧËÁÒ »˜ÞÞÒ¤ÇÒ ໚¹µŒ¹
¡ÅØ‹Á¤Ó»ÃÐàÀ··Õè 6
¤Ó·Õè໚¹¶ŒÍ¤ÓÃعáç ¡Òâ‹Á¢Ù‹
¤Ó·ÕèÍÂً㹡ÅØ‹Á¹Õé໚¹¤Ó»ÃÐàÀ·
»ÃзØÉÇÒ¨Ò (Hate Speech) ËÃ×ͤӷÕè
Ê×èÍÊÒäÇÒÁà¡ÅÕ´ªÑ§ â´ÂʋǹÁÒ¡¨Ð໚¹
¡ÒÃ㪌¤Ó¾Ù´ã¹ÅѡɳТͧ¡ÒÃÂا
»ÅØ¡»˜›¹ »ÅØ¡ÃдÁãËŒ¼ÙŒÍ×è¹Ã‹ÇÁà¡ÅÕ´ªÑ§
¡Òâ‹Á¢Ù‹¤Ø¡¤ÒÁÃØÁ»ÃгÒÁáÅÐʹѺʹع
ãˌ㪌¤ÇÒÁÃعáç

ค�ูมือการรับมือป�ญหา 63
การกล่ันแกล�งในโลกออนไลน�

วิธกี ารวจิ ัย

1 àµÃÕÂÁ¢ŒÍÁÙÅ·Õè㪌㹡ÒÃÇÔ¨ÑÂâ´Â·Ó¡ÒÃÊ¡Ñ´¢ŒÍ¤ÇÒÁáÊ´§
¤ÇÒÁ¤Ô´àËç¹·ÕèÁÕµ‹Í¤ÅÔ»ÇÔ´ÕâÍã¹àÇçºä«µÂٷٻ ´ŒÇÂà·¤¹Ô¤
¡ÒÃ·Ó Web Scraping

2 àµÃÕÂÁ¢ŒÍ¤ÇÒÁ·Õè㪌㹡Ò÷´ÊͺÇÔ¸Õ¡ÒèÓṡ¢ŒÍ¤ÇÒÁ
áÊ´§¤ÇÒÁ¤Ô´àËç¹·ÕèÁÕÅѡɳÐáÊ´§ÍÍ¡¶Ö§¡ÒáÅÑè¹á¡ÅŒ§
â´ÂÁÕ¢Ñ鹵͹´Ñ§µ‹Í仹Õé
1) ·Ó¤ÇÒÁÊÐÍÒ´¢ŒÍ¤ÇÒÁ (Text cleaning) â´Â¡ÒõѴ
µÑÇÍÑ¡ÉþÔàÈÉ µÑÇàÅ¢ ÊÑÞÅѡɳ ËÃ×Íà¤Ã×èͧËÁÒµ‹Ò§ æ
·ÕèäÁ‹µŒÍ§¡ÒÃÍÍ¡¨Ò¡¢ŒÍ¤ÇÒÁ
2) ¨Ò¡¹Ñé¹·Ó¡ÒõѴ¤Óã¹¢ŒÍ¤ÇÒÁáÅŒÇá¡ᵋÅФÓãËŒÍÂÙ‹
ã¹ÅѡɳТͧ˹‹ÇÂ¤Ó (Tokenization) â´Â㪌ÃٻẺ
¡ÒõѴ¤ÓÀÒÉÒä·Â´ŒÇÂÇÔ¸Õ¡ÒÃà·Õº¤Ó·ÕèÂÒÇ·ÕèÊØ´ (Longest
Matching) ËÇÁ¡Ñº¡ÒÃ㪌¾¨¹Ò¹Ø¡ÃÁ

3 àµÃÕÂÁ¾¨¹Ò¹Ø¡ÃÁ¤Ó·ÕèáÊ´§ÍÍ¡¶Ö§¡ÒáÅÑè¹á¡ÅŒ§º¹âÅ¡
Í͹䬏 â´Â¹Ó¤ÓÈѾ·Ê‹Ç¹Ë¹Öè§ÁÒ¨Ò¡ÃÒ¡ÒäÓÈѾ·
·Õèà¡ÕèÂÇ¢ŒÍ§¡Ñº¡Òô‹Ò·Í¨Ò¡§Ò¹ÇԨѢͧÍ÷Ñ ªÔ¹ÍѤþ§È [5]
áÅмٌÇԨѷӡÒÃÃǺÃÇÁ¤ÓÈѾ· à¾ÔèÁàµÔÁ¨Ò¡¢ŒÍ¤ÇÒÁáÊ´§
¤ÇÒÁ¤Ô´àË繺¹àÇçºä«µÂٷٻ·ÕèÊ¡Ñ´ÁÒä´Œ¨Ò¡¢Ñ鹵͹·Õè 1
â´Â·Ó¡ÒÃÊØ‹Á¢ŒÍ¤ÇÒÁÁҨӹǹ 27,662 ¢ŒÍ¤ÇÒÁ ¨Ò¡¹Ñé¹
¹Ó¤ÓÈѾ··ÕèÃǺÃÇÁä´Œ·Ñé§ËÁ´ 473 ¤Ó Ê‹§ãËŒ¼ÙŒàªÕèÂǪÒÞ
´ŒÒ¹¨ÔµàǪµÃǨÊͺ¤ÇÒÁàËÁÒÐÊÁ ¨Ò¡¹Ñé¹á»Å§¤ÓÈѾ·
·Ñé§ËÁ´ãËŒÍÂÙ‹ã¹ÃÙ»â¤Ã§ÊÌҧ¢Í§¢ŒÍÁÙÅẺ·ÃÑ (Trie)

64 ค�ูมือการรับมือป�ญหา

การกล่ันแกล�งในโลกออนไลน�

4 ¾ Ѳ¹Ò à¤Ã×èͧÁ×Í· Õè㪌㹡Ò÷ ´ÊÍºÇ Ô¸Õ¡ÒèÓṡ¢ŒÍ¤ÇÒÁ
áÊ´§¤ÇÒÁ¤Ô´àËç¹·ÕèÁÕÅѡɳзÕèáÊ´§ÍÍ¡¶Ö§¡ÒáÅÑè¹á¡ÅŒ§
´ŒÇÂâ»Ãá¡ÃÁ Python 3.6 â´Â¾Ñ²¹Òº¹à¤Ã×èͧ¤ÍÁ¾ÔÇàµÍÏ
CPU Intel(R) Core(TM) i5-4200H 2.80 GHz ˹‹Ç¤ÇÒÁ¨Ó
6 GB ÀÒÂ㵌Ãкº»¯ÔºÑµÔ¡Òà Windows 10 (64 bit)

5 ·´ÊͺÇÔ¸Õ¡ÒèÓṡ¢ŒÍ¤ÇÒÁáÊ´§¤ÇÒÁ¤Ô´àËç¹·ÕèÁÕÅѡɳÐ
·ÕèáÊ´§ÍÍ¡¶Ö§¡ÒáÅÑè¹á¡ÅŒ§ â´Â·Ó¡ÒÃÇÔà¤ÃÒÐˏ¢ŒÍ¤ÇÒÁ
¤ÃÑé§ÅÐ 1 ¢ŒÍ¤ÇÒÁ ¨¹¤ÃºËÁ´·Ø¡¢ŒÍ¤ÇÒÁã¹áµ‹ÅФÅÔ»
·Õè·Ó¡ÒÃÈÖ¡ÉÒ

6 ¹Ó¼Å¡ÒèÓṡ·Õèä´Œä»ÇÔà¤ÃÒÐˏà¾×èÍÈÖ¡ÉÒ¤ÇÒÁÊÑÁ¾Ñ¹¸ÃÐËÇ‹Ò§
¡ÒÃ㪌¤ÓᵋÅлÃÐàÀ·ã¹¡ÒÃáÊ´§¤ÇÒÁ¤Ô´àËç¹ «Ö觢Ñ鹵͹
㹡Ò÷´ÊͺÁÕÃÒÂÅÐàÍÕ´ ´Ñ§µ‹Í仹Õé
1) ÇÔà¤ÃÒÐˏ¡ÒèÓṡ¡ÅØ‹Á¢ŒÍ¤ÇÒÁ´ŒÇÂà·¤¹Ô¤¡ÒèÓÅͧ
ËÑÇ¢ŒÍẺ Latent Dirichlet Allocation (LDA)
2) ÇÔà¤ÃÒÐˏ¢ŒÍ¤ÇÒÁáÊ´§¤ÇÒÁ¤Ô´àËç¹·ÕèÁÕÅѡɳÐáÊ´§ÍÍ¡
¶Ö§¡ÒáÅÑè¹á¡ÅŒ§ â´Â㪌¾¨¹Ò¹Ø¡ÃÁ¤ÓÈѾ··ÕèÃǺÃÇÁäÇŒ
3) ÇÔà¤ÃÒÐˏͧ¤»ÃСͺ (Factor Analysis)
4) ÇÔà¤ÃÒÐˏ¡ÒèѴ¡ÅØ‹ÁẺ໚¹¢Ñ鹵͹ Hierarchical
Cluster Analysis (HCA)
5) ÊÃØ»¼Å¡Ò÷´Êͺ

คู�มือการรับมือป�ญหา 65
การกลั่นแกล�งในโลกออนไลน�

ผลการวิจยั

ä´Œ¾¨¹Ò¹Ø¡ÃÁ¤Ó·ÕèáÊ´§ÍÍ¡¶Ö§¡ÒáÅÑè¹á¡ÅŒ§

6ã¹âÅ¡Í͹䬏 ẋ§Í͡໚¹ »ÃÐàÀ·¤×Í

»ÃÐàÀ··Õè 1 »ÃÐàÀ··Õè 2
¤Ó·Õè¡Å‹ÒǶ֧ ¤Ó·Õè໚¹¤Ó´‹Ò
ºØ¤ÅÔ¡ ÃÙ»Åѡɳ ¤ÓËÂÒº¤ÒÂ
áÅоĵԡÃÃÁ
»ÃÐàÀ··Õè 4
»ÃÐàÀ··Õè 3 ¤Ó·Õè¡Å‹ÒǶ֧ àª×éͪҵÔ
¤Ó¾Ù´¤Ø¡¤ÒÁ ¡Óà¹Ô´ áÅСÒÃ㪌ªÕÇÔµ
à¡ÕèÂǡѺ·Ò§à¾È

»ÃÐàÀ··Õè 5 »ÃÐàÀ··Õè 6
¤Ó·Õè¡Å‹ÒǶ֧ʵԻ˜ÞÞÒ ¤Ó·Õè໚¹¶ŒÍ¤ÓÃعáç

áÅФÇÒÁ©ÅÒ´ ¡Òâ‹Á¢Ù‹

66 ค�ูมือการรับมือป�ญหา

การกล่ันแกล�งในโลกออนไลน�

¢ŒÍ¤ÇÒÁáÊ´§¤ÇÒÁ¤Ô´àËç¹ã¹àÇçºä«µÂٷٻ·ÕèÁÕÅѡɳÐ

3áÊ´§ÍÍ¡¶Ö§¡ÒáÅÑè¹á¡ÅŒ§¹Ñé¹ ÁÑ¡¨ÐÁÕ¡ÒÃ㪌¤Ó¾Ù´
·Õè¡Å‹ÒǶ֧ Ẻ´Ñ§¹Õé

Ẻ·Õè 1
¡ÒÃáÊ´§¤ÇÒÁ¤Ô´àËç¹â´Â㪌¤Ó¾Ù´·Õè¡Å‹ÒǶ֧ºØ¤ÅÔ¡
¾ÄµÔ¡ÃÃÁ ÃÙ»Åѡɳ àª×éÍªÒµÔ ¡Óà¹Ô´áÅСÒÃ㪌ªÕÇÔµ

Ẻ·Õè 2
¤Ã¡Ø¹ÓÒËÃáÃÂá§ÒÊẴŤ§ÐÒ¡¤ÂÒÇÃÒ¤¢ÁÓ‹Á¤¾¢ÙÙÔ‹´´¤à Ëء礹ÒâÁ´à¡Õãèªnj ¤¡ÓѺ¾·Ù ´Ò§·à¾Õ è àÈ» š ¹¶¤ŒÍÓ´¤‹ ÓÒ

Ẻ·Õè 3
¡ÒÃáÊ´§¤ÇÒÁ¤Ô´àËç¹â´Â㪌¤Ó¾Ù´·Õè¡Å‹ÒǶ֧ʵԻ˜ÞÞÒ
áÅФÇÒÁ©ÅÒ´

คู�มือการรับมือป�ญหา 67
การกลั่นแกล�งในโลกออนไลน�

µÑÇÍ‹ҧ¼ÅÅѾ¸·Õèä´Œ¨Ò¡¡ÒèÓṡ¢ŒÍ¤ÇÒÁ
áÊ´§¤ÇÒÁ¤Ô´àËç¹ã¹àÇçºä«µÂٷٻ

ข�อความท่ัวไป บุคลิก/ พฤติกรรม/
รูปลักษณ�
58.30%
6.55%

คําด�า/ คําหยาบ

22.41%

เกี่ยวกับทางเพศ

3.16%

เช้ือชาติ/ กําเนิด/ การใช�ชีวิต

3.62%

สติป�ญญา/ ความฉลาด

ถ�อยคํารุนแรง/ 4.26%

การข�มข�ู

1.70%

68 ค�ูมือการรับมือป�ญหา

การกลั่นแกล�งในโลกออนไลน�

ภาคผนวก

รายนามคณะทํางาน

·Õè»ÃÖ¡ÉÒ
ÈÒʵÃÒ¨ÒÏ (àªÕèÂǪÒÞ¾ÔàÈÉ) ᾷËÞÔ§àºÞ¨Åѡɳ Á³Õ·Í¹
µÓá˹‹§ ËÑÇ˹ŒÒÀÒ¤ÇÔªÒ¨ÔµàǪÈÒʵÏ
¤³Ðá¾·ÂÈÒʵÏ ÁËÒÇÔ·ÂÒÅÑÂàªÕ§ãËÁ‹
¼ÙŒª‹ÇÂÈÒʵÃÒ¨ÒÏ ÈÈÔ¡Ò¹µ ÅÔÁ»µÔ
µÓá˹‹§ Ãͧ¤³º´Õ ¤³Ð¡ÒÃÊ×èÍÊÒÃÁÇŪ¹
ÁËÒÇÔ·ÂÒÅÑÂàªÕ§ãËÁ‹
ÈÒʵÃÒ¨ÒÏ ¹ÒÂᾷ ³Ã§¤ Á³Õ·Í¹
¨ÔµàǪÈÒʵÏà´ç¡áÅÐÇÑÂÃØ‹¹ ÀÒ¤ÇÔªÒ¨ÔµàǪÈÒʵÏ
¤³Ðá¾·ÂÈÒʵÏ ÁËÒÇÔ·ÂÒÅÑÂàªÕ§ãËÁ‹

70 ค�ูมือการรับมือป�ญหา

การกลั่นแกล�งในโลกออนไลน�

รายนามคณะทํางาน

¤³Ð·Ó§Ò¹
ÍÒ¨ÒÏ ´Ã. ¾ÔÁ¾ÇÃѪޏ ¹Ñ¹·¾Ä·¸Ôì
˹‹Ç§ҹµŒ¹Êѧ¡Ñ´ ÀÒ¤ÇÔªÒÊ¶ÔµÔ ¤³ÐÇÔ·ÂÒÈÒʵÏ ÁËÒÇÔ·ÂÒÅÑÂàªÕ§ãËÁ‹
ÃͧÈÒʵÃÒ¨ÒÏ ´Ã. ÀÑ·ÃÔ¹Õ äµÃʶԵ
˹‹Ç§ҹµŒ¹Êѧ¡Ñ´ ÀÒ¤ÇÔªÒÊ¶ÔµÔ ¤³ÐÇÔ·ÂÒÈÒʵÏ ÁËÒÇÔ·ÂÒÅÑÂàªÕ§ãËÁ‹
ÍÒ¨ÒÏ ´Ã. ÊÒÅÔ¹Õ ¸ÓçàÅÒËоѹ¸Ø
˹‹Ç§ҹµŒ¹Êѧ¡Ñ´ ÀÒ¤ÇÔªÒÊ¶ÔµÔ ¤³ÐÇÔ·ÂÒÈÒʵÏ ÁËÒÇÔ·ÂÒÅÑÂàªÕ§ãËÁ‹
ÍÒ¨ÒÏ ÍÑÞÁ³Õ ¡ØÁÁÒÃСÐ
˹‹Ç§ҹµŒ¹Êѧ¡Ñ´ ÀÒ¤ÇÔªÒÊ¶ÔµÔ ¤³ÐÇÔ·ÂÒÈÒʵÏ ÁËÒÇÔ·ÂÒÅÑÂàªÕ§ãËÁ‹
ÍÒ¨ÒÏ ķѪ¹¡ ¡ÒÈà¡ÉÁ
˹‹Ç§ҹµŒ¹Êѧ¡Ñ´ ÀÒ¤ÇÔªÒÊ¶ÔµÔ ¤³ÐÇÔ·ÂÒÈÒʵÏ ÁËÒÇÔ·ÂÒÅÑÂàªÕ§ãËÁ‹
´Ã. ³Ñ±¾Ã Áâ¹ã¨
˹‹Ç§ҹµŒ¹Êѧ¡Ñ´ ÁÙŹԸÔàÍçÁ¾ÅÑÊ àªÕ§ãËÁ‹
ÃͧÈÒʵÃÒ¨ÒÏ ´Ã. ¨ÕÃÂØ·¸ äªÂ¨ÒÃØdzԪ
˹‹Ç§ҹµŒ¹Êѧ¡Ñ´ ÀÒ¤ÇÔªÒÇÔ·ÂÒ¡ÒäÍÁ¾ÔÇàµÍÏ ¤³ÐÇÔ·ÂÒÈÒʵÏ
ÁËÒÇÔ·ÂÒÅÑÂàªÕ§ãËÁ‹
¹Ò§ÊÒÇ ÇÔÅÒÇÑŏ Âҷͧ¤Ó
¹Ñ¡ÈÖ¡ÉÒ»ÃÔÞÞÒ»ÃѪÞÒ´Øɮպѳ±Ôµ ÊÒ¢ÒÇÔ·ÂÒ¡ÒäÍÁ¾ÔÇàµÍÏ
¤³ÐÇÔ·ÂÒÈÒʵÏ ÁËÒÇÔ·ÂÒÅÑÂàªÕ§ãËÁ‹
¹Ò§ÊÒÇ ¡¹¡¡ÒÞ¨¹ ¨Ñ¹µÐ¾Ô§¤
¹ÒÂÀÒ¤ÀÙÁÔ ¾Ñ¹¸Ç§¤
¹Ò§ÊÒÇÈÔÃÔ¡ÒÞ¨¹ ÈÃÕà¨ÃÔÞ

คู�มือการรับมือป�ญหา 71
การกล่ันแกล�งในโลกออนไลน�

รายนามผู� สนับสนุนการทําวิจัย

ÃͧÈÒʵÃÒ¨ÒÏ ¾ÔÉ³Ø à¨ÕÂǤس
ËÑÇ˹ŒÒÀÒ¤ÇÔªÒÊ¶ÔµÔ ¤³ÐÇÔ·ÂÒÈÒʵÏ ÁËÒÇÔ·ÂÒÅÑÂàªÕ§ãËÁ‹
´Ã. ¾§È¸Ã ¨Ñ¹·ÃàÅ×è͹
¼ÙŒÍӹǡÒà ÁÙŹԸÔàÍçÁ¾ÅÑÊ àªÕ§ãËÁ‹
¹Ò³ѰÇԷ ¤ªÔ¹¸¹Ò¹Ñ¹·¹
Èٹ෤â¹âÅÂÕÍÔàÅç¡·Ã͹ԡʏáÅФÍÁ¾ÔÇàµÍÏáË‹§ªÒµÔ (NECTEC)
AI for Thai : Thai AI Service Platform

โครงการและแหล�งทุน

â¤Ã§¡Òà “àÁ×èÍâÅ¡ä«àºÍÏÃѧᡩѹ: ¼Å¡ÃзºáÅСÒû‡Í§¡Ñ¹
ã¹àÂÒǪ¹¼‹Ò¹Ê×èÍÊÌҧÊÃ䏔

ä´ŒÃѺ·Ø¹Ê¹ÑºÊ¹Ø¹¨Ò¡ ¡Í§·Ø¹¾Ñ²¹ÒÊ×èÍ»ÅÍ´ÀÑÂáÅÐÊÌҧÊÃä
ã¹»‚ ¾.È. 2562

จริยธรรมการวิจัยในคน

¡ÒÃÈÖ¡ÉÒ¤ÃÑ駹Õéä´ŒÃѺÃͧ¨ÃÔ¸ÃÃÁ¡ÒÃÇÔ¨ÑÂ㹤¹ ¨Ò¡Êӹѡ§Ò¹
¤³Ð¡ÃÃÁ¡ÒèÃÔ¸ÃÃÁ¡ÒÃÇÔ¨ÑÂ㹤¹ÁËÒÇÔ·ÂÒÅÑÂàªÕ§ãËÁ‹ Çѹ·ÕèÃѺÃͧ
¡ÒþԨÒóҨÃÔ¸ÃÃÁ 28 Á¡ÃÒ¤Á 2563 (àÅ¢·èÕ CMUREC No. 26/161)

72 ค�ูมือการรับมือป�ญหา

การกลั่นแกล�งในโลกออนไลน�

รายชื่อโรงเรียน และมหาวิทยาลัย
ท่ีเข�าร�วมโครงการฯ

1. âçàÃÕ¹Êѹ»†ÒµÍ§ ¨Ñ§ËÇÑ´àªÕ§ãËÁ‹
2. âçàÃÕ¹½Ò§ª¹Ù»¶ÑÁÀ ¨Ñ§ËÇÑ´àªÕ§ãËÁ‹
3. âçàÃÕ¹Êѹ·ÃÒÂÇÔ·ÂÒ¤Á ¨Ñ§ËÇÑ´àªÕ§ãËÁ‹
4. âçàÃÕ¹Á§¿ÍϵÇÔ·ÂÒÅÑ ¨Ñ§ËÇÑ´àªÕ§ãËÁ‹
5. âçàÃÕ¹â¡ÇÔ·¸ÓçàªÕ§ãËÁ‹ ¨Ñ§ËÇÑ´àªÕ§ãËÁ‹
6. ¤³ÐàÀÊѪÈÒʵÏ ÁËÒÇÔ·ÂÒÅÑÂàªÕ§ãËÁ‹
7. ¤³ÐÁ¹ØÉÂÈÒʵÏáÅÐÊѧ¤ÁÈÒʵÏ ÁËÒÇÔ·ÂÒÅÑÂÃÒªÀѯàªÕ§ãËÁ‹
8. ÊâÁÊùѡÈÖ¡ÉÒÁËÒÇÔ·ÂÒÅÑÂà·¤â¹âÅÂÕÃÒªÁ§¤ÅŌҹ¹Ò (ÇÔ·ÂÒࢵÀÒ¤¾ÒÂѾ)

¨Ñ§ËÇÑ´àªÕ§ãËÁ‹
9. ¤³ÐÇÔ·ÂÒÈÒʵÏ ÁËÒÇÔ·ÂÒÅÑÂàªÕ§ãËÁ‹
10.ÊâÁÊùѡÈÖ¡ÉÒÁËÒÇÔ·ÂÒÅÑÂàªÕ§ãËÁ‹
11.¤³ÐÇÔ·ÂÒÈÒʵÏ¡ÒáÕÌÒáÅÐÊØ¢ÀÒ¾ ÁËÒÇÔ·ÂÒÅÑ¡ÒáÕÌÒáË‹§ªÒµÔ

ÇÔ·ÂÒࢵàªÕ§ãËÁ‹
12.¤³ÐÇÔ·ÂÒ¡ÒèѴ¡Òà ÁËÒÇÔ·ÂÒÅÑÂÃÒªÀѯàªÕ§ãËÁ‹
13.ÊâÁÊùѡÈÖ¡ÉÒ¤³Ðà·¤¹Ô¤¡ÒÃᾷ ÁËÒÇÔ·ÂÒÅÑÂàªÕ§ãËÁ‹
14.¤³Ð¾ÂÒºÒÅÈÒʵÏ ÁËÒÇÔ·ÂÒÅÑÂàªÕ§ãËÁ‹
15.¤³Ðà·¤¹Ô¤¡ÒÃᾷ ÁËÒÇÔ·ÂÒÅÑÂàªÕ§ãËÁ‹
16.âçàÃÕ¹¨Ñ¡Ã¤Ó¤³Ò·Ã ¨Ñ§ËÇÑ´ÅÓ¾Ù¹
17.âçàÃÕ¹ÅÓ»Ò§¡ÑÅÂÒ³Õ ¨Ñ§ËÇÑ´ÅÓ»Ò§
18.âçàÃÕ¹ʵÃÕÇÑ´ÃЦѧ ¡Ãا෾ÁËÒ¹¤Ã
19.âçàÃÕ¹ºŒÒ¹ËÁÕèÇÔ·ÂÒ ¨Ñ§ËÇѴžºØÃÕ
20.âçàÃÕ¹¾ÔºÙÅÇÔ·ÂÒÅÑ ¨Ñ§ËÇѴžºØÃÕ
21.âçàÃÕ¹¼´Ø§¹ÒÃÕ ¨Ñ§ËÇÑ´ÁËÒÊÒäÒÁ
22.âçàÃÕ¹àºÞ¨ÁÃÒªÙ·ÔÈ ¨Ñ§ËÇÑ´¨Ñ¹·ºØÃÕ
23.âçàÃÕ¹ÁТÒÁÊÃÃàÊÃÔÞ ¨Ñ§ËÇÑ´¨Ñ¹·ºØÃÕ
24.âçàÃÕ¹»Ò¡¤Ò´¾Ô·ÂÒ¤Á ¨Ñ§ËÇÑ´ºÖ§¡ÒÌ
25.âçàÃÕ¹പл˜µ¹ÂҹءÙÅ ¨Ñ§ËÇÑ´»˜µµÒ¹Õ

ค�ูมือการรับมือป�ญหา 73
การกล่ันแกล�งในโลกออนไลน�

กองทุนพัฒนาสื่อปลอดภัยและสร�างสรรค�

´ŒÇ¤ÇÒÁÁØ‹§ËÇѧ ¶Ö§¡ÒÃÁÕ·ÃѾÂҡúؤ¤Å·ÕèÁդسÀÒ¾ ¡ÒÃÊÌҧãËŒà´ç¡
áÅÐàÂÒǪ¹ã¹Êѧ¤Áä·ÂàµÔºâµà»š¹¼ÙŒãËÞ‹·ÕèÁÕà˵ؼÅÁÕ¤ÇÒÁÃÙŒáÅФس¸ÃÃÁ
¨ÃÔ¸ÃÃÁ ÁÕ»ÃÐʺ¡Òóã¹¡ÒÃ㪌ªÕÇÔµ·Õè´Õ ÊÌҧÊÃä ÃÙŒ¨Ñ¡¡ÒÃÍÂًËÇÁ¡Ñ¹
º¹¤ÇÒÁËÅÒ¡ËÅÒ µŒÍ§ÍÒÈÑ “Ê×èÍ” ໚¹à¤Ã×èͧÁ×Íà¾×è;Ѳ¹Ò¡ÒÃàÃÕ¹Ãٌᡋ
à´ç¡áÅÐàÂÒǪ¹ à¾Õ§ᵋÊ×èÍ·Õè㪌µŒÍ§à»š¹Ê×èÍ·ÕèàËÁÒÐÊÁ ä´ŒÃѺ¡ÒþѲ¹Ò
à¾×èÍÊ‹§àÊÃÔÁ¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒ á¡‹à´ç¡áÅÐàÂÒǪ¹ä´Œ¨ÃÔ§

¡Í§·Ø¹¾Ñ²¹ÒÊ×èÍ»ÅÍ´ÀÑÂáÅÐÊÌҧÊÃä ໚¹ÍÕ¡¡ÓÅѧÊÓ¤ÑÞ㹡ÒüÅÔµ
¾Ñ²¹Ò áÅÐà¼Âá¾Ã‹Ê×èÍ·ÕèÁդسÀÒ¾ à¾×èÍÊ‹§àÊÃÔÁ¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒáÅоĵԡÃÃÁ·Õè´Õ
¢Í§à´ç¡áÅÐàÂÒǪ¹ Ê‹§àÊÃÔÁ¤ÇÒÁÊÑÁ¾Ñ¹¸Íѹ´Õ㹤Ãͺ¤ÃÑÇ áÅÐÊ‹§àÊÃÔÁ
¡ÒÃÁÕʋǹËÇÁ¢Í§»ÃЪҪ¹ã¹¡ÒþѲ¹ÒÊ×èÍ

ÇÔÊÑ·Ñȹ
»ÃЪҪ¹à¢ŒÒ¶Ö§ ࢌÒ㨠áÅЩÅҴ㪌Ê×èÍ Í‹ҧ»ÅÍ´ÀÑÂáÅÐÊÌҧÊÃä

´ŒÇ¹ÔàÇÈÊ×èÍ·Õè´Õ

74 คู�มือการรับมือป�ญหา

การกล่ันแกล�งในโลกออนไลน�

กองทุนพัฒนาสื่อปลอดภัยและสร�างสรรค�

¾Ñ¹¸¡Ô¨
1. Ê‹§àÊÃÔÁ ʹѺʹع ÀÒ¤Õà¤Ã×Í¢‹Ò·ءÀҤʋǹ㹡ÒüÅÔµáÅоѲ¹ÒÊ×èÍ

»ÅÍ´ÀÑÂáÅÐÊÌҧÊÃä
2. Ê‹§àÊÃÔÁãËŒ»ÃЪҪ¹à¢ŒÒ¶Ö§ ࢌÒ㨠áÅÐ㪌»ÃÐ⪹¨Ò¡Ê×èÍ»ÅÍ´ÀÑÂáÅÐ

ÊÌҧÊÃäÍ‹ҧ·ÑèǶ֧
3. Ê‹§àÊÃÔÁãËŒ»ÃЪҪ¹â´Â੾ÒÐà´ç¡ àÂÒǪ¹ áÅФÃͺ¤ÃÑÇÁÕ·Ñ¡ÉÐ㹡ÒÃÃÙŒ

෋ҷѹáÅÐཇÒÃÐÇѧÊ×èÍ
Êѧ¤Á¨Ðä´ŒÍÐäà ?
1. Ê×èÍ»ÅÍ´ÀÑÂáÅÐÊÌҧÊÃ䏷ÕèÊÒÁÒöÊÌҧ¡ÒÃàÃÕ¹ÃÙŒáÅШԹµ¹Ò¡ÒÃ
2. Ê×èÍ»ÅÍ´ÀÑÂáÅÐÊÌҧÊÃäÁըӹǹÁÒ¡¢Öé¹áÅÐËÅÒ¡ËÅÒÂ
3. Ê×èÍ·ÕèÊÌҧ·Ñ¡ÉСÒÃÃٌ෋ҷѹáÅÐཇÒÃÐÇѧÊ×èÍ
4. Ê×èÍ·ÕèËÅÒ¡ËÅÒÂáÅÐÁÕº·ºÒ·ã¹¡ÒÃÊÌҧ¤ÇÒÁÃٌ㹪ØÁª¹
5. à¡Ô´¡ÒÃࢌҶ֧Ê×èÍ»ÅÍ´ÀÑÂáÅÐÊÌҧÊÃäÁÒ¡¢Öé¹
6. Êѧ¤Á·ÕèÁÕʋǹËÇÁ㹡ÒþѲ¹Ò¡Åä¡ÅÃٌ෋ҷѹáÅÐཇÒÃÐÇѧÊ×èͨҡ

·Ø¡ÀҤʋǹ ÁÕ¾×é¹·Õè㪌Ê×èÍàªÔ§ÊÌҧÊÃ䏵ÒÁªØÁª¹ÁÒ¡¢Öé¹
·ÕèÁÒ : http://www.thaimediafund.or.th

ค�ูมือการรับมือป�ญหา 75
การกลั่นแกล�งในโลกออนไลน�

ข�อกฎหมาย/ละเมิด
พรบ. คอมพิวเตอร�

ÇѲ¹¸ÃÃÁ“¡ÅÑè¹á¡ÅŒ§”º¹âÅ¡Í͹䬏 ¤ÇÒÁÃѺ¼Ô´·Ò§¡®ËÁÒÂ
ËÒ¡¾Ù´¶Ö§¤ÓÇ‹Ò “ÇѲ¹¸ÃÃÁ” ·Ø¡·‹Ò¹ÍÒ¨¨Ð¹Ö¡¶Ö§¡ÒáÃзÓÍѹ໚¹
¢¹º¸ÃÃÁà¹ÕÂÁẺἹÍѹáÊ´§¶Ö§¤ÇÒÁà¨ÃÔާ͡§ÒÁ·Ò§Êѧ¤Á

´Ñ§·Õè ¾.Ã.º.ÇѲ¹¸ÃÃÁáË‹§ªÒµÔ ¾.È.2553 ä´ŒãËŒ¤ÇÒÁËÁÒÂÇ‹Ò ¤×Í
“ÇÔ¶Õ¡ÒôÓà¹Ô¹ªÕÇÔµ ¤ÇÒÁ¤Ô´ ¤ÇÒÁàª×èÍ ¤‹Ò¹ÔÂÁ ¨ÒÃÕµ»ÃÐླվԸաÃÃÁ
áÅÐÀÙÁÔ»˜ÞÞÒ «Ö觡ÅØ‹Áª¹áÅÐÊѧ¤Á䴌ËÇÁÊÌҧÊÃäÊÑè§ÊÁ »ÅÙ¡½˜§
Ê׺·Í´ àÃÕ¹ÃÙŒ »ÃѺ»Ãا áÅÐà»ÅÕè¹á»Å§ à¾×èÍãËŒà¡Ô´¤ÇÒÁà¨ÃÔާ͡§ÒÁ
·Ñ駴ŒÒ¹¨Ôµã¨áÅÐÇѵ¶Ø Í‹ҧÊѹµÔÊØ¢áÅÐÂÑè§Â×¹” ÇѲ¹¸ÃÃÁ¨Ö§à»š¹Áô¡
áË‹§Êѧ¤ÁÍѹà¡Ô´¨Ò¡¡ÒûÃоĵԻ¯ÔºÑµÔËÇÁ¡Ñ¹Í‹ҧµ‹Íà¹×èͧ¢Í§ÊÁÒªÔ¡
ã¹Êѧ¤Á Ê׺·Í´à»š¹Áô¡·Ò§Êѧ¤Áµ‹Í¡Ñ¹ÁÒ¨Ò¡Í´Õµ ¨¹ÊÁÒªÔ¡ÂÍÁÃѺ
áÅÐÂÖ´¶×Í໚¹áººá¼¹»ÃоĵԻ¯ÔºÑµÔËÇÁ¡Ñ¹ ᵋ»ÃÐà´ç¹·Õ蹋Òʹ㨠¤×Í
Ëҡ໚¹¡Òû¯ÔºÑµÔÊ׺µ‹Í¡Ñ¹ÁÒÍ‹ҧµ‹Íà¹×èͧᵋ·ÓãËŒ¼ÙŒÍ×è¹à´×ʹÌ͹
Ẻ¹Õé¶×ÍÇ‹Ò໚¹ÇѲ¹¸ÃÃÁËÃ×ÍäÁ‹ áÅÐÇѲ¹¸ÃÃÁ·ÕèÊ׺·Í´¡Ñ¹ÁÒẺ
¼Ô´ æ Ẻ¹Õé ÍÒ¨ÁÕ¤ÇÒÁÃѺ¼Ô´·Ò§¡®ËÁÒÂËÃ×ÍäÁ‹

¤Ø³¤ÃÙàÃÕ¡ãËŒ¹Ñ¡àÃÕ¹µÍº¤Ó¶ÒÁâ´Â㪌ÊÃþ¹ÒÁàÃÕÂ¡Ç‹Ò “ä͌͌ǹ
ËÅѧˌͧ” ¡Ò÷Õèà¾×è͹ æ µ‹Ò§ÁÕ¤ÇÒÁÊØ¢¡Ñº¡ÒÃÃØÁÅŒÍÁàÃÕ¡à¾×è͹¤¹Ë¹Öè§
Ç‹Ò “ÍմӵѺ໚´” ËÃ×Í “Ōͪ×èͺÃþºØÃØÉ” ÃÇÁ件֧ “¡ÒõѴµ‹ÍÀÒ¾”
¢Í§ºØ¤¤ÅÍ×è¹áŌǹÓä»Ê‹§µ‹Í¡Ñ¹à¾×èÍãËŒà¡Ô´¤ÇÒÁ¢Ó¢Ñ¹¡Ñ¹ã¹Ç§¡ÅØ‹Áʹ·¹Ò
¤Ó¶ÒÁ¤×Í ÊÔè§àËÅ‹Ò¹Õéà¡Ô´¢Ö鹨ÃÔ§ËÃ×ÍäÁ‹ã¹Êѧ¤Áä·Â áÅÐà¡Ô´¢Ö鹺‹Í¨¹à»š¹
àÃ×èͧ»¡µÔ ËÃ×ÍÍÒ¨àÃÕ¡䴌NjÒ໚¹ÇѲ¹¸ÃÃÁä´ŒËÃ×ÍäÁ‹ ¼ÙŒÍ‹Ò¹¤§àÃÔèÁʧÊÑÂ
Ç‹Ò¤ÓÇ‹Ò “ÇѲ¹¸ÃÃÁ” ÁÒà¡ÕèÂÇ¢ŒÍ§ÍÐäáѺ “¡®ËÁÒ 4.0” ¤ÓµÍº§‹Ò æ
¡ç¤×Í ËÒ¡¡ÒáÃзӢŒÒ§µŒ¹ ¡ÃзÓâ´Â㪌 “ª‹Í§·Ò§Í͹䬏” ¼‹Ò¹
“Ê×èÍâ«àªÕÂÅ” ¨Ðà¡Ô´¼Å¡Ãзº¨Ð໚¹Í‹ҧäõ‹ÍºØ¤¤Å·Õè༪ÔÞ»˜ÞËÒ

76 คู�มือการรับมือป�ญหา

การกลั่นแกล�งในโลกออนไลน�

´Ñ§¹Ñé¹ ã¹¡Ã³ÕàËÅ‹Ò¹Õé¡®ËÁÒ¨֧µŒÍ§à¢ŒÒÁÒ¡Ó˹´¡®à¡³± «Ö觡ç¤×Í
“¾.Ã.º.Ç‹Ò´ŒÇ¡ÒáÃзӤÇÒÁ¼Ô´à¡ÕèÂǡѺ¤ÍÁ¾ÔÇàµÍÏ ¾.È. 2550
áÅÐ ¾.È. 2560” «Öè§ÁÕÇѵ¶Ø»ÃÐʧ¤à¾×èÍ “»‡Í§¡Ñ¹áÅлÃÒº»ÃÒÁ¡ÒáÃзÓ
¤ÇÒÁ¼Ô´à¡ÕèÂǡѺ¤ÍÁ¾ÔÇàµÍÏ㹻˜¨¨ØºÑ¹ «Öè§ÁÕÃٻẺ¡ÒáÃзӤÇÒÁ¼Ô´
· ÕèÁÕ¤ÇÒÁ«Ñº«ŒÍ¹ÁÒ¡¢Öé¹µÒÁ¾ Ѳ¹Ò¡Ò÷ҧ෤â¹âÅÂÕ«Öè§à»ÅÕè¹á»Å§
Í‹ҧÃÇ´àÃçÇ â´ÂÁÕÀÒáԨ㹡ÒáÓ˹´ÁҵðҹáÅÐÁҵáÒÃ㹡ÒÃÃÑ¡ÉÒ
¤ÇÒÁÁÑ蹤§»ÅÍ´ÀÑÂä«àºÍÏ ÃÇÁ·Ñ駡ÒÃཇÒÃÐÇѧáÅеԴµÒÁʶҹ¡Òó
´ŒÒ¹¤ÇÒÁÁÑ蹤§»ÅÍ´ÀÑ¢ͧ෤â¹âÅÂÕÊÒÃʹà·ÈáÅСÒÃÊ×èÍÊÒâͧ
»ÃÐà·È” â´Â¡®ËÁÒ©ºÑº¹Õéä´Œ¡Ó˹´¡ÒáÃзӷÕè໚¹¤ÇÒÁ¼Ô´àÍÒäÇŒ
ã¹ÁÒµÃÒ 14 áÅÐ 16

â´Âã¹Ê‹Ç¹·Õèà¡ÕèÂÇ¢ŒÍ§¡Ñº¡Ã³Õ»˜ÞËÒ¹Ñé¹ ÁÒµÃÒ 14 (1) (4) áÅÐ (5)
ä´ŒºÑÞÞѵÔÇ‹Ò “¼ÙŒã´¡ÃзӤÇÒÁ¼Ô´·ÕèÃкØäÇŒ´Ñ§µ‹Í仹Õé µŒÍ§ÃÐÇÒ§â·É¨Ó¤Ø¡
äÁ‹à¡Ô¹ 5 »‚ËÃ×Í»ÃѺäÁ‹à¡Ô¹ 1 áʹºÒ· ËÃ×Í·Ñ駨ӷÑ駻ÃѺ
(1) â´Â·Ø¨ÃÔµ ËÃ×Íâ´ÂËÅÍ¡Åǧ ¹ÓࢌÒÊÙ‹Ãкº¤ÍÁ¾ÔÇàµÍÏ«Ö觢ŒÍÁÙÅ
¤ÍÁ¾ÔÇàµÍÏ·ÕèºÔ´àº×͹ËÃ×Í»ÅÍÁäÁ‹Ç‹Ò·Ñé§ËÁ´ËÃ×ͺҧʋǹ ËÃ×Í¢ŒÍÁÙÅ
¤ÍÁ¾ÔÇàµÍÏÍѹ໚¹à·ç¨ â´Â»ÃСÒ÷Õ蹋ҨÐà¡Ô´¤ÇÒÁàÊÕÂËÒÂá¡‹»ÃЪҪ¹
ÍѹÁÔ㪋 ¡ÒáÃзӼԴ°Ò¹ËÁÔè¹»ÃÐÁÒ·µÒÁ»ÃÐÁÇÅ¡®ËÁÒÂÍÒÞÒ
(4) ¹ÓࢌÒÊÙ‹Ãкº¤ÍÁ¾ÔÇàµÍÏ«Ö觢ŒÍÁÙŤÍÁ¾ÔÇàµÍÃã´ æ ·ÕèÁÕÅѡɳÐ
ÍѹÅÒÁ¡áÅТŒÍÁÙŤÍÁ¾ÔÇàµÍϹÑé¹»ÃЪҪ¹·ÑèÇä»ÍҨࢌҶ֧䴌
(5) à¼Âá¾Ã‹ËÃ×ÍÊ‹§µ‹Í«Ö觢ŒÍÁÙŤÍÁ¾ÔÇàµÍÏâ´ÂÃÙŒÍÂÙ‹áÅŒÇÇ‹Ò໚¹¢ŒÍÁÙÅ
¤ÍÁ¾ÔÇàµÍϵÒÁ (1) (2) (3) ËÃ×Í (4)

คู�มือการรับมือป�ญหา 77
การกล่ันแกล�งในโลกออนไลน�

¶ŒÒ¡ÒáÃзӤÇÒÁ¼Ô´µÒÁÇÃä˹Öè§ÁÔä´Œ¡Ãзӵ‹Í»ÃЪҪ¹ ᵋ໚¹
¡ÒáÃзӵ‹ÍºØ¤¤Å㴺ؤ¤Å˹Öè§ ¼ÙŒ¡ÃÐ·Ó ¼ÙŒà¼Âá¾Ã‹ËÃ×ÍÊ‹§µ‹Í
«Ö觢ŒÍÁÙŤÍÁ¾ÔÇàµÍϴѧ¡Å‹ÒǵŒÍ§ÃÐÇÒ§â·É¨Ó¤Ø¡äÁ‹à¡Ô¹ 3 »‚ ËÃ×Í»ÃѺ
äÁ‹à¡Ô¹ 6 ËÁ×蹺ҷ ËÃ×Í·Ñ駨ӷÑ駻ÃѺáÅÐãˌ໚¹¤ÇÒÁ¼Ô´ÍѹÂÍÁ¤ÇÒÁä´Œ”

ÁÒµÃÒ 16 “¼ÙŒã´¹ÓࢌÒÊÙ‹Ãкº¤ÍÁ¾ÔÇàµÍÏ·Õè»ÃЪҪ¹·ÑèÇä»ÍÒ¨
ࢌҶ֧䴌«Ö觢ŒÍÁÙŤÍÁ¾ÔÇàµÍÏ·Õè»ÃÒ¡¯à»š¹ÀÒ¾¢Í§¼ÙŒÍ×è¹ áÅÐÀÒ¾¹Ñé¹à»š¹
ÀÒ¾·Õèà¡Ô´¨Ò¡¡ÒÃÊÌҧ¢Öé¹ µÑ´µ‹Í àµÔÁ ËÃ×Í´Ñ´á»Å§´ŒÇÂÇÔ¸Õ¡Ò÷ҧ
ÍÔàÅç¡·Ã͹ԡʏËÃ×ÍÇÔ¸Õ¡ÒÃÍ×è¹ã´ â´Â»ÃСÒ÷Õ蹋ҨзÓãËŒ¼ÙŒÍ×è¹¹Ñé¹
àÊÕª×èÍàÊÕ§ ¶Ù¡´ÙËÁÔè¹ ¶Ù¡à¡ÅÕ´ªÑ§ ËÃ×Íä´ŒÃѺ¤ÇÒÁÍѺÍÒ µŒÍ§ÃÐÇÒ§â·É
¨Ó¤Ø¡äÁ‹à¡Ô¹ 3 »‚ áÅлÃѺäÁ‹à¡Ô¹ 2 áʹºÒ·...”

¡®ËÁÒ¢ŒÒ§µŒ¹ÊÒÁÒö·Õè¨ÐµÍº¤Ó¶ÒÁàÃ×èͧ¡Òä،Á¤ÃͧÊÔ·¸Ô
¢Í§¼ÙŒ·Õè¶Ù¡¡ÃзºÊÔ·¸Ô䴌໚¹Í‹ҧ´Õ äÁ‹Ç‹Ò¨Ð໚¹·Ò§ÍÒÞÒ ÍѹNjҴŒÇÂ
àÃ×èͧ “ËÁÔè¹»ÃÐÁÒ·” ·Õèàª×èÍÁâ§ä»Âѧ»ÃÐÁÇÅ¡®ËÁÒÂÍÒÞÒ ÁÒµÃÒ
326-328 áÅÐ “¡ÒùӢŒÍÁÙÅÍѹ໚¹à·ç¨ ËÅÍ¡Åǧ ºÔ´àº×͹ ËÃ×Í
ÅÒÁ¡Í¹Ò¨Òà ࢌÒÊÙ‹Ãкº¤ÍÁ¾ÔÇàµÍÏ” ÃÇÁ件֧¤ÇÒÁÃѺ¼Ô´·Ò§ÅÐàÁÔ´
µÒÁ»ÃÐÁÇÅ¡®ËÁÒÂᾋ§áÅоҳԪ ÁÒµÃÒ 420 áÅÐ 423
·Ñ駹Õé¨Ò¡ËÅÑ¡¡®ËÁÒ´ÙàËÁ×͹¨Ð¤Ãͺ¤ÅØÁ¡ÒáÃзӤÇÒÁ¼Ô´·Õèà¡Ô´¢Öé¹
“º¹âÅ¡ä«àºÍÏ”

Í‹ҧäáçµÒÁ ËÒ¡Åͧ¾Ô¨ÒóÒãËŒÅ֡ŧ仨оºÇ‹Ò ¤ÇÒÁÃѺ¼Ô´·Õè¶Ù¡
ÃкØänj㹡®ËÁÒ´ѧ¡Å‹ÒÇ¢ŒÒ§µŒ¹¹Ñé¹ à»š¹¡Òä،Á¤Ãͧ㹤ÇÒÁàÊÕÂËÒÂ
· Õ赌ͧ¾ÔÊÙ¨¹ãËŒàË繶֧¤ÇÒÁÊÑÁ¾ ѹ¸ÃÐËÇ‹Ò§¡ÒáÃзÓáÅмŷ Õèà¡Ô´¢Öé¹
µ‹Í¼ÙŒàÊÕÂËÒÂÍ‹ҧªÑ´à¨¹¡Å‹ÒǤ×Í ·Ñé§Í§¤»ÃСͺ¤ÇÒÁÃѺ¼Ô´ã¹·Ò§ÍÒÞÒ
áÅÐÀÒÃСÒþÔÊÙ¨¹ã¹·Ò§á¾‹§µÑé§ÍÂÙ‹º¹ËÅÑ¡¡Òâͧ¡ÒÃÁÕËÅÑ¡°Ò¹·Õ赌ͧ
¾ÔÊÙ¨¹ãËŒàËç¹ä´Œ ¡®ËÁÒ¨֧¨ÐãËŒ¡Òä،Á¤Ãͧ ઋ¹¹Õé “¡ÒáÅÑè¹á¡ÅŒ§”
â´Â㪌Ê×èÍâ«àªÕÂÅ (Cyberbullying) Íѹʋ§¼Åµ‹ÍÊÀÒ¾¨Ôµã¨¼ÙŒ¶Ù¡¡ÃзÓ
¼ÙŒ¡ÃзӨÐÁÕ¤ÇÒÁÃѺ¼Ô´ËÃ×ÍäÁ‹ ËÃ×Í¡ÒáÃзӷÕèäÁ‹¶Ö§¢Ñé¹ËÁÔè¹»ÃÐÁÒ·

78 คู�มือการรับมือป�ญหา

การกลั่นแกล�งในโลกออนไลน�

à¾ÃÒТҴ¡ÒÃÂ×¹Âѹ¢ŒÍà·ç¨¨ÃÔ§ ໚¹à¾Õ§ᤋ¡Òþٴ “¡ÅÑè¹á¡ÅŒ§” ¨ÐàÍÒ¼Ô´
·Ò§á¾‹§ ËÃ×Í·Ò§ÍÒÞÒä´ŒËÃ×ÍäÁ‹ ¤ÓµÍºã¹·Ò§¡®ËÁÒ·ÕèªÑ´à¨¹ ¤×Í
“äÁ‹ä´Œ” ´ŒÇÂà˵عÕé Êѧ¤Á¨ÐµŒÍ§ãªŒÇÔ¸Õ¡ÒÃẺã´à¾×èÍ·Õè¨Ðá¡Œ»˜ÞËÒ
“¡ÒáÅÑè¹á¡ÅŒ§” ´Ñ§¡Å‹ÒÇ·Õè໚¹ÀÑÂà§Õº¢Í§Êѧ¤ÁÍѹʋ§¼Åµ‹Í¡ÒÃà¾ÔèÁ¢Öé¹
¢Í§ÍѵÃÒ¡Òæ‹ÒµÑǵÒ ÃÇÁ件֧¡ÒÃ㪌¶ŒÍ¤ÓÅÐàÁÔ´ÊÔ·¸ÔµÒÁÃÑ°¸ÃÃÁ¹ÙÞ
¢Í§¼ÙŒÍ×è¹

¤ÓµÍº¨Ö§Ç¹¡ÅѺÁÒ·Õè¤ÓÇ‹Ò “ÇѲ¹¸ÃÃÁ” ¢Í§Êѧ¤Á áÅФ¹ä·Â
¤Ô´Í‹ҧäáѺ “¡ÒáÅÑè¹á¡ÅŒ§”·Õ軯ԺѵԨ¹¡ÅÒÂ໚¹Áô¡·Õ赡·Í´
¢Í§Êѧ¤Á àÃÒ¤ÇèÐá¡Œ»˜ÞËÒâ´Â㪌ËÅÑ¡¡ÒÃã¹·Ò§Êѧ¤ÁÇÔ·ÂÒáÅÐÍÒªÞÒ
ÇÔ·ÂÒ㹡ÒÃà»ÅÕè¹á»Å§ÇÔ¶ÕáË‹§Êѧ¤Á ËÃ×Í àÃÒ¾Íã¨à¾Õ§ᤋ “¡ÒõÃÒ”
¡®ËÁÒÂãËÁ‹ÍÍ¡ÁҺѧ¤ÑºãªŒà·‹Ò¹Ñé¹ ·Ò§ÍÍ¡¨Ö§ÁÕà¾Õ§ 2 ·Ò§ ¤×Í
1) 㪌¡®ËÁÒ à¾×èÍá¡Œ»˜ÞËÒ¡®ËÁÒ·ÕèäÁ‹¤Ãͺ¤ÅØÁ ËÃ×Í 2) à»ÅÕè¹á»Å§
“ÇѲ¹¸ÃÃÁ¢Í§¡ÒáÅÑè¹á¡ÅŒ§ã¹Êѧ¤Áä·Â” «Ö觷Ñé§ 2 ໚¹¤ÓµÍº·Õè¨Ð
·ÓãËŒÊѧ¤Áà¨ÃÔާ͡§ÒÁä»ã¹Çѹ¢ŒÒ§Ë¹ŒÒ à¾Õ§ᵋ·Ø¡·‹Ò¹µŒÍ§µÑ´ÊÔ¹ã¨
àÅ×͡ËÇÁ¡Ñ¹Ç‹Ò ¤ÓµÍºã´¨ÐÂÑè§Â×¹áÅÐàËÁÒÐÊÁ¡ÑºÊѧ¤Á·Õè¾Ñ²¹ÒáÅŒÇ
ã¹Âؤ 4.0 ÁÒ¡¡Ç‹Ò¡Ñ¹
·ÕèÁÒ
NjͧÇÔª ¢ÇÑ޾ѷÅا. “ÇѲ¹¸ÃÃÁ“¡ÅÑè¹á¡ÅŒ§”º¹âÅ¡Í͹䬏
¤ÇÒÁÃѺ¼Ô´·Ò§¡®ËÁÒÂ,” 2 ÊÔ§ËÒ¤Á 2562. [Online]. Available:
https://www.bangkokbiznews.com/blog/detail/647882?f-
bclid=IwAR31ct_2Z-XZ8h3AK4c-BybI98mV_JgXHzxli9Z-
TLIZOVB1cuUfIoveIBAw. [Accessed 28 ¡ØÁÀҾѹ¸ 2564].

คู�มือการรับมือป�ญหา 79
การกล่ันแกล�งในโลกออนไลน�

เอกสารอ�างอิง

[1] V. A. Rohani, S. Shayaa and G. Babanejaddehaki, “Topic
modeling for social media content: A practical approach,” 2016 3rd
International Conference on Computer and Information Sciences
(ICCOINS), Kuala Lumpur, 2016, pp. 397-402.
[2] D. Alvarez-Melis and M. Saveski, “Topic Modeling in Twit-
ter: Aggregating Tweets by Conversations,” 2016 Proceedings of
the Tenth International AAAI Conference on Web and Social Media
(ICWSM 2016), Cologne, 2016, pp. 519-522.
[3] W. Romsaiyud, K. na Nakornphanom, P. Prasertsilp, P. Nu-
rarak and P. Konglerd, “Automated cyberbullying detection using
clustering appearance patterns,” 2017 9th International Conference
on Knowledge and Smart Technology (KST), Chonburi, 2017, pp.
242-247.
[4] J. Hani, M. Nashaat, M. Ahmed, Z. Emad, E. Amer and A.
Mohammed, “Social Media Cyberbullying Detection using Machine
Learning,” International Journal of Advanced Computer Science
and Applications. 2019: 10(5), 703-707.
[5] Í÷Ñ ªÔ¹ÍѤþ§È. “ÍØ»ÅѡɳàªÔ§Áâ¹·Ñȹ¢Í§¤Ó´‹Òã¹ÀÒÉÒä·Â,”
ÇÒÃÊÒÃÁ¹ØÉÂÈÒʵÏ ÁËÒÇÔ·ÂÒÅѹàÃÈÇà »‚·Õè 11 ©ºÑº·Õè 2 ˹ŒÒ 57-76.

80 ค�ูมือการรับมือป�ญหา

การกล่ันแกล�งในโลกออนไลน�

W OR K
S HOP

82 คู�มือการรับมือป�ญหา

การกล่ันแกล�งในโลกออนไลน�

คู�มือการรับมือป�ญหา 83
การกลั่นแกล�งในโลกออนไลน�

84 คู�มือการรับมือป�ญหา

การกล่ันแกล�งในโลกออนไลน�

คู�มือการรับมือป�ญหา 85
การกลั่นแกล�งในโลกออนไลน�

86 คู�มือการรับมือป�ญหา

การกล่ันแกล�งในโลกออนไลน�

คู�มือการรับมือป�ญหา 87
การกลั่นแกล�งในโลกออนไลน�

88 คู�มือการรับมือป�ญหา

การกล่ันแกล�งในโลกออนไลน�