รูปเล่มประกวด รพ.สต.ดีเด่นระดับภาค

97
4.18 ยทุ ธศาสตรแ์ ละนโยบายกระกระทรวง PA ผู้สูงอายุ

- รอ้ ยละของผสู้ งู อายุทผ่ี า่ นการคัดกรอง พบวา่ เสีย่ งต่อการเกดิ
ภาวะสมองเสื่อมและไดร้ ับการดูแลรักษาในคลนิ ิกผู้สงู อายุ
รอ้ ยละของผสู้ งู อายุทผ่ี ่านการคดั กรอง พบวา่ เส่ยี งตอ่ การเกดิ ภาวะหกลม้ และได้รบั การดแู ลรักษาใน
คลินกิ ผสู้ งู อายุ
เป้าหมายตัวช้วี ัด ปี 65

ตางรางเปรยี บเทยี บ 3 ปยี ้อนหลงั

เอกสารประกอบการประเมินคัดเลือก โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลดีเดน่ ระดบั ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ประจำปี 2565

98

ส่วนที่ 5
งานวิจยั

การวจิ ยั ผลของการสรา้ งเสรมิ พฤตกิ รรมสขุ ภาพ โดยประยกุ ต์ใชท้ ฤษฎแี รงจงู ใจเพอ่ื การป้องกันโรค
ร่วมกบั การเรยี นร้แู บบมสี ่วนรว่ ม ในกลมุ่ ผปู้ ว่ ยโรคความดนั โลหติ สูงชนดิ ไม่ทราบสาเหตุ

บทคัดยอ่
การวจิ ยั การสรา้ งเสรมิ พฤตกิ รรมสขุ ภาพตนเองของผปู้ ่วยความดนั โลหิตสงู ชนิดไม่ ทราบสาเหตุ

โรงพยาบาลสง่ เสรมิ สุขภาพตำบลบา้ นหนองยาง ตำบลหนองโบสถ์ อำเภอนางรอง จงั หวัดบรุ ีรมั ย์ คร้งั น้เี ปน็
การวิจัยกงึ่ ทดลอง มีวัตถปุ ระสงค์เพ่ือศึกษาผลของการสรา้ งเสรมิ พฤตกิ รรมการดแู ลสุขภาพตนเองของผ้ปู ว่ ย
ความดนั โลหิตสูงชนดิ ไม่ทราบสาเหตุ กลมุ่ ตัวอย่างเป็นผปู้ ว่ ยทีไ่ ด้รบั วนิ ิจฉัยว่าเปน็ โรคความดันโลหติ สงู ท่ีขน้ึ
ทะเบยี นรักษาในเขตพน้ื ที่ตำบลหนองโบสถ์ อำเภอนางรอง จังหวัดบุรรี มั ย์ เลือกกลมุ่ ตัวอยา่ งด้วยวิธกี ารสมุ่
อย่างงา่ ย แบ่งเป็นกลุม่ ทดลองและกลมุ่ เปรยี บเทียบ กลมุ่ ละ 30 คน รวม 60 คน โดยกลมุ่ ทดลองจะไดร้ บั
โปรแกรมการประยุกตท์ ฤษฎีแรงจงู ใจเพื่อปอ้ งกันโรครว่ มกบั การเรยี นรูแ้ บบมสี ่วนร่วม มีการเกบ็ รวบรวมข้อมลู
กอ่ นและหลงั การทดลอง โดยใชแ้ บบสอบถามและแบบบนั ทกึ การตรวจร่างกาย วเิ คราะห์ข้อมลู ใช้สถติ ิรอ้ ยละ
ค่าเฉลีย่ ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ในส่วนของการเปรยี บเทยี บผลก่อนและหลังการทดลองใช้สถติ ิ Paired t-
test และ Independent t-test ระยะเวลาการวจิ ยั ระหว่างเดือนพฤษภาคม ถึง กรกฎาคม 2562

ผลการวิจัยพบว่า การประยุกต์ใช้ทฤษฎีแรงจงู ใจเพือ่ การปอ้ งกนั โรครว่ มกบั การเรยี นรแู้ บบมสี ่วน
รว่ มในผปู้ ่วยความดันโลหิตสูง เป็นวธิ ีการที่ชว่ ยทำใหเ้ กดิ การปรับเปลี่ยนพฤตกิ รรมในการปฏิบัตติ นเพ่อื ควบคุม
โรคความดนั โลหิตสงู อยา่ งเหมาะสมได้ กลุ่มทดลองมกี ารรบั รคู้ วามรนุ แรงของโรค การรบั รโู้ อกาสเสี่ยงตอ่ การ
เกิดโรค ความคาดหวงั ในความสามารถตนเอง และความคาดหวังในประสทิ ธิผลของการตอบสนอง เพม่ิ ข้ึนจาก
ก่อนการทดลอง และมากกว่ากลมุ่ เปรียบเทียบอย่างมีนัยสำคัญทางสถติ ทิ ่ีระดบั 0.05

ผลการวจิ ยั
1. ขอ้ มลู ท่ัวไป
กลุ่มทดลอง ส่วนใหญ่ เปน็ เพศหญงิ มอี ายุระหว่าง 46–55 ปี มีสถานภาพสมรสคู่ รายได้ต่อเดอื น

5001–10,000 บาท ระดบั การศึกษาสงู สดุ จบชน้ั ประถมศึกษา ประกอบอาชพี เกษตรกรรม ระยะเวลาปว่ ยเปน็
โรคความดนั โลหิตสงู เฉลี่ย 4.63 ปี และมรี ะดบั ความดนั โลหติ สูงระดบั เลก็ นอ้ ย

กล่มุ เปรียบเทียบ ส่วนใหญ่ เปน็ เพศหญงิ มอี ายุระหวา่ ง 46–55 ปี สถานภาพสมรสคู่ รายได้ต่อ
เดอื น 5001–10,000 บาท ระดับการศกึ ษาสงู สุดจบชัน้ ประถมศึกษา ประกอบอาชีพเกษตรกรรม เปน็ โรค
ความดนั โลหิต เฉลยี่ 5.42 ปี และมรี ะดับความดนั โลหิตสงู ระดับเลก็ น้อย

2. การสร้างเสริมพฤติกรรมสุขภาพ โดยประยุกตท์ ฤษฎแี รงจูงใจเพือ่ การปอ้ งกันโรคร่วมกับการ
เรียนรู้แบบมสี ่วนรว่ ม ประกอบดว้ ย การรับรู้ความรุนแรงของโรค การรับรู้โอกาสเสยี่ งตอ่ การเกดิ โรค การรับรู้
คาดหวงั ในความสามารถของตนเอง และการรบั รู้คาดหวังในประสทิ ธผิ ลของการตอบสนอง โดยภายหลงั การ
ทดลองกลมุ่ ทดลองมกี ารรบั ร้ทู งั้ 4 ดา้ น เพมิ่ ข้ึนมากกว่ากอ่ นทดลอง และเพม่ิ ข้ึนมากกวา่ กลุ่มเปรยี บเทียบ
อยา่ งมนี ัยสำคญั ทางสถติ ิ (p <0.001)

เอกสารประกอบการประเมนิ คดั เลือก โรงพยาบาลสง่ เสริมสขุ ภาพตำบลดีเดน่ ระดับภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ประจำปี 2565

99

3. ระดับค่าความดันโลหติ ภายหลังการทดลอง กลมุ่ ทดลองมีระดับความดันโลหติ อย่ใู นระดบั ปกติ
เพ่ิมขน้ึ มากกว่าก่อนการทดลอง และมากกว่ากลุ่มเปรยี บเทยี บ
อภปิ รายผลการวิจัย

จากผลการวจิ ยั สามารถอภิปรายผล ไดด้ งั น้ี
หลงั การทดลอง กลมุ่ ทดลองมคี ะแนนเฉลย่ี การรบั รคู้ วามรุนแรง การรบั รู้โอกาสเสีย่ งตอ่ อนั ตราย

ของโรค ความคาดหวงั ในความสามารถตนเอง และความคาดหวังในประสทิ ธิผลของการตอบสนอง หลงั การ
ทดลองเพม่ิ ขน้ึ มากกว่ากอ่ นการทดลอง

ผลการศกึ ษาพบว่า หลงั จากการจดั โปรแกรมโดยประยุกตใ์ ช้ทฤษฎแี รงจงู ใจเพือ่ ป้องกันโรคและการ
เรียนรแู้ บบมีส่วนรว่ ม กลุ่มทดลองมกี ารรบั รทู้ ง้ั 4 ดา้ นเพิม่ ขน้ึ มากกว่ากอ่ นทดลอง อยา่ งมนี ยั สำคัญทางสถติ ิ (p
<0.001) สว่ นกลมุ่ เปรยี บเทียบมีการรบั รทู้ ้ัง 4 ด้านไม่แตกตา่ งจากกอ่ นการทดลอง ซึง่ อาจเป็นผลมาจากการ
ประยกุ ต์ใช้ทฤษฎีแรงจงู ใจเพอื่ ป้องกนั โรค มาเป็นเครือ่ งมือกระตุ้นใหผ้ ปู้ ่วยโรคความดันโลหติ สงู มีความรู้
เกยี่ วกับโรคทเ่ี ป็นอยเู่ พ่มิ มากข้นึ สามารถรบั รู้ถงึ ความรนุ แรงของโรคทีอ่ าจทำใหเ้ สยี ชวี ติ ได้ เกิดความคาดหวัง
และมีการตอบสนองถงึ ศกั ยภาพของตนเองทจ่ี ะสามารถควบคมุ ใหโ้ รคอยูใ่ นสภาวะสงบไมเ่ กิดโรคแทรกซอ้ น
ประกอบกบั มกี ารใชก้ ระบวนการเรยี นรู้แบบมสี ่วนรว่ ม ประกอบดว้ ย กจิ กรรมกล่มุ ย่อย กิจกรรมกลมุ่ ใหญ่ การ
แลกเปลยี่ นประสบการณร์ ะหว่างผเู้ ข้ารว่ มกจิ กรรม การแลกเปล่ียนประสบการณ์กับตวั ผปู้ ว่ ยและกับบคุ คล
ตน้ แบบ ทำใหผ้ ู้เขา้ ร่วมกจิ กรรมเกดิ การรับรู้โดยทันที และมแี นวทางเพ่ือนำไปสร้างหรือปรับเปลยี่ นพฤตกิ รรม
ของตนเองในการควบคุมโรคความดนั โลหิตสงู ได้อยา่ งถกู ตอ้ งเหมาะสมยิง่ ข้ึน

เอกสารประกอบการประเมินคัดเลอื ก โรงพยาบาลสง่ เสรมิ สขุ ภาพตำบลดีเด่นระดับภาคตะวันออกเฉยี งเหนือ ประจำปี 2565

100

ส่วนที่ 6
เกณฑ์ประเมนิ รพ.สต.ตดิ ดาว

การพัฒนาโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลติดดาว(รพ.สต.ตดิ ดาว) เป็นการพัฒนาระบบ
ธรรมาภิบาลและองค์กรคุณภาพ เป็นประเด็นสำคัญในยุทศาสตร์ที่ 4 แผนยุทธศาสตร์บริหารเป็นเลิศด้วย
ธรรมาภิบาล เพือ่ ให้การบรกิ ารปฐมภมู มิ คี ณุ ภาพมาตรฐานและเปน็ พ้นื ฐานสกู่ ารพฒั นาด้านอืน่ ๆตอ่ ไป จากผล
การประเมินคุณภาพ รพ.สต.ติดดาว ของโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านหนองยาง ตำบลหนองโบสถ์
โดยคณะกรรมการประเมนิ จาก คปสอ.หนองก่ี อำเภอหนองกี่ จังหวดั บรุ รี ัมย์ พบว่า

โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลบ้านหนองยาง ได้ดำเนินการ โดยให้ความสำคัญกับประชากร
เป้าหมาย ชุมชน และผู้มีส่วนได้ส่วนเสียมีส่วนร่วมและตัดสินใจ พชอ. สู่ พชต แผนแม่บทอำเภอนางรอง
ภายใต้ “ยทุ ธศาสตร์นางรอง 5 ด”ี จะเปน็ กลไกสำคัญในการขบั เคล่ือนยุทธศาสตร์ชาตใิ หบ้ รรลตุ าม เป้าหมาย
ที่วางไว้ ในการพัฒนางาน โดย ประชาชนทุกกลุ่มวัยจะได้รับประโยชน์จากการพัฒนา โดย “ยุทธศาสตร์
นางรอง 5 ดี” มาจากการร่วมแรงร่วมใจของประชาชนทุกระดับ ที่มาร่วมแสดงความคิดเห็นร่วมกับทุก
หน่วยงาน องค์กรทั้งภาครัฐ เอกชนและประชาชน มาร่วมวิเคราะห์จุดแข็ง จุดอ่อน โอกาสพัฒนา และ
สถานการณท์ ีเ่ ปลีย่ นไปใน 13 ประเด็น เพื่อให้บรรลเุ ป้าหมาย “สังคมเกษตรอนิ ทรีย์ วิถีพอเพียง อยู่ดี มีสุข
อยา่ งยงั่ ยนื ” มกี ารประสานงานภายในและภายนอกเครือขา่ ย ช่องทางการติดต่อประสานงาน ระหว่าง คปสอ.
และ รพ.สต. ในเครือข่ายท่เี หมาะกับบรบิ ทของพื้นที่ คณะกรรมการพฒั นาโรงพยาบาลส่งเสริมสขุ ภาพตำบล โดยการมี
ส่วนร่วมทุกภาคส่วน และมีกิจกรรมการประชุมอย่างต่อเนื่อง การสื่อสารเพื่อให้เกิดการมีส่วนร่วมในการ
ทำงาน โดยมีการนำข้อมูลตา่ ง ๆ ที่เกี่ยวข้องในการทำงานแจ้งในที่ประชุมต่าง ๆ เช่น ที่ประชุมสภาองค์การ
บริหารส่วนตำบล ที่ประชุมกรรมการกองทุนหลักประกันสุขภาพตำบล ทำให้เกิดความสัมพันธ์ และความ
ร่วมมอื ทดี่ ีในการปฏบิ ัติงาน

เอกสารประกอบการประเมินคดั เลอื ก โรงพยาบาลสง่ เสรมิ สุขภาพตำบลดเี ดน่ ระดบั ภาคตะวันออกเฉยี งเหนือ ประจำปี 2565