นวัตกรรมสร้างสรรค์คนดี อริยสัจ ๔ สร้างสรรค์เด็กดีมีคุณธรรม นายวรวุฒิ ปัถวี

๑

ก

คานา

นวตั กรรมสร้างสรรคค์ นดี ดา้ นการเรยี นการสอนเพื่อส่งเสริมคุณธรรม เร่ือง อริยสัจ ๔ สร้างสรรค์
เด็กดีมีคุณธรรม เป็นนวัตกรรมที่พัฒนาข้ึนเพ่ือขับเคลื่อนกระบวนการพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมนักเรียน
และเพื่อพัฒนานักเรียนให้มีทัศนคติการประพฤติปฏิบัติท่ีเน้นคุณธรรมจริยธรรม ซ่ึงเป็นการจัดกิจกรรม
สร้างสรรค์คนดีที่ ส่งเสริมให้ผู้บริหาร คณะครู บุคลากรทางการศึกษา และนักเรียนได้มีแนวทางในการ
พัฒนาคุณธรรม จริยธรรมสู่กิจกรรมการเรียนการสอนให้เป็นไปในแนวทางเดียวกัน มีเป้าหมาย มีผลลัพธ์
และผลผลิตที่เกิดขึ้นกับนักเรียนอย่างชัดเจน สอดรับกับนโยบายโครงการโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. ท่ีมี
จุดมุ่งหมายให้โรงเรียนมีการพัฒนาคุณธรรมจริยธรรม เพื่อให้ผู้บริหาร คณะครู บุคลากรทางการศึกษา
ตลอดจนนกั เรยี นมกี ระบวนการคิดอย่างมีเหตุผล ซึมซับรับรู้คุณค่าแห่งคุณธรรมความดีและช่วยสร้างคนดี
ใหบ้ า้ นเมอื ง

ขอขอบคุณ นางณัฐกานต์ แก้วประเสริฐ ผู้อานวยการโรงเรียน นางสาวอาภรณ์ ชาวสระไคร
รองผู้อานวยการโรงเรียน และผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องทุกท่านสาหรับการให้คาแนะนาแนวทางและขับเคลื่อน
นวตั กรรมจนประสบความสาเรจ็ หวังเป็นอย่างย่ิงว่า นวัตกรรมสร้างสรรค์คนดี ด้านการเรียนการสอนเพ่ือ
ส่งเสรมิ คณุ ธรรม เรื่อง อริยสัจ ๔ สร้างสรรค์เด็กดีมีคุณธรรม จะเป็นประโยชน์ต่อโรงเรียน หน่วยงานหรือ
ผู้ที่สนใจในการนาไปประยุกต์ใช้เพื่อแก้ปัญหาพฤติกรรมที่ไม่พึงประสงค์ของนักเรียนและเป็นแนวทางใน
การจดั กิจกรรมสรา้ งสรรค์คนดีในการพฒั นาคุณธรรมจริยธรรมใหก้ บั นักเรียนต่อไป

นายวรวุฒิ ปัถวี
ครโู รงเรยี นคลองสองพี่นอ้ ง(ใจดีอุปถมั ภ์)

สารบญั ข

เร่อื ง หน้า

คานา ก
สารบญั ข
ความสาคญั ของผลงานนวัตกรรม ๑
วตั ถุประสงคแ์ ละเป้าหมายของการดาเนินงาน ๓
กระบวนการผลติ ผลงาน หรอื ขั้นตอนการดาเนนิ งาน ๓
ผลการดาเนนิ การ/ผลสัมฤทธิ์/ประโยชนท์ ี่ไดร้ ับ ๘
ปจั จัยความสาเรจ็ ๑๐
บทเรยี นทไี่ ดร้ ับ ๑๑
การเผยแพร่/การไดร้ ับการยอมรบั /รางวลั ท่ไี ดร้ ับ ๑๑
เง่อื นไขความสาเรจ็ ๑๒
ภาคผนวก ๑๓

๑

เอกสารประกอบการพิจารณาส่งเสรมิ และคัดเลือกนวัตกรรมสร้างสรรคค์ นดี
“โครงการโรงเรยี นคุณธรรม สพฐ.”
ประจาปงี บประมาณ 2564

****************************

ช่อื ผลงาน อริยสจั ๔ สร้างสรรค์เดก็ ดีมีคณุ ธรรม
สอดคลอ้ งกับคุณลักษณะ

ความพอเพยี ง
ความกตัญญู
ความซ่อื สตั ยส์ จุ รติ
ความรบั ผดิ ชอบ
อุดมการณค์ ุณธรรม
คณุ ธรรมอตั ลักษณ์ (โปรดระบ)ุ ความมีวินยั จิตสาธารณะ

ชื่อผูพ้ ัฒนานวตั กรรม นายวรวุฒิ ปถั วี
โรงเรยี น คลองสองพ่ีน้อง(ใจดีอปุ ถัมภ์)
สังกดั สานักงานเขตพ้ืนทก่ี ารศกึ ษาประถมศึกษาสมทุ รปราการ เขต ๑
โทรศัพท์ ๐๒-๔๖๑๑๗๙๙ โทรสาร ๐๒-๔๖๑๑๕๖๑
E-mail [email protected]

โทรศัพทเ์ คล่อื นท่ี ๐๖๓-๙๓๙๔๑๔๑

รายละเอียดการนาเสนอนวัตกรรม
๑. ความสาคัญของนวตั กรรม

๑.๑ ความเปน็ มาและสภาพของปญั หา/ ๑.๒ แนวคิดและหลักการสาคญั
หลักสูตรแกนกลางการศึกษาข้ันพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 ได้กาหนดแนวทางในการจัด

กิจกรรมให้เป็นไปตามนโยบายและสอดรับกับวิสัยทัศน์ หลักการ และจุดมุ่งหมายของหลักสูตรแกนกลาง
การศึกษาข้ันพน้ื ฐานพุทธศักราช 2551 (ฉบับปรับปรุง 2560) มงุ่ พฒั นาผเู้ รยี นใหเ้ ปน็ คนดี คนเก่ง และมี
ความสุข มีศักยภาพในการศึกษาต่อและการประกอบอาชีพ มีจิตสานึกในความเป็นพลเมืองไทยและ
พลเมืองโลก ยึดม่ันในการปกครองในระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข และเพื่อ
เป็นข้อมูลพ้ืนฐานในการประเมินผลการศึกษาในระดับต่างๆ โดยยึดหลักคุณลักษณะอันพึงประสงค์ในการ
พัฒนาผู้เรียนในด้านคุณธรรม จริยธรรมให้มีคุณลักษณะที่สังคมและชาติต้องการ และสามารถอยู่ในสังคม
ร่วมกับผู้อ่ืนอย่างมีความสุขน้ันจาเป็นต้องอาศัยการมีส่วนร่วมจากทุกฝ่าย ได้แก่ ผู้บริหารสถานศึกษา
คณะกรรมการสถานศึกษา ครูผู้สอน ครูประจาช้ัน ผู้ปกครองและชุมชนต้องร่วมมือกันปลูกฝังคุณลักษณะ

๒

อันพึงประสงค์ให้เกิดแก่ผู้เรียนอย่างต่อเนื่อง จึงต้องพิจารณาถึงกิจกรรมต่างๆ ท่ีสถานศึกษากาหนดให้จัด
ข้ึน แล้วสง่ ผลตอ่ การพฒั นานกั เรียนให้มคี ณุ ลกั ษณะอันพงึ ประสงค์ (กระทรวงศึกษาธิการ, 2551)

โครงการโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. เป็นการดาเนินงานเพื่อสืบสานพระราชปณิธานเดินตามเบื้อง
พระยุคลบาทของพระบาทสมเดจ็ พระปรมนิ ทรมหาภมู พิ ลอดุลยเดช รัชกาลที่ ๙ มีพระราชกระแสรับสั่งต่อ
ประชาชนชาวไทย “ช่วยกันสร้างคนดีให้บ้านเมือง” และพระราชทานหลัก ๓ ประการ ที่เก่ียวกับครูกับ
นักเรียนไว้ว่า “ให้ครูรักเด็กและเด็กรักครู ให้ครูสอนให้เด็กมีน้าใจต่อเพ่ือน ไม่ให้แข่งขันกัน แต่ให้แข่งกับ
ตัวเอง และให้เด็กท่ีเรียนเก่ง ช่วยสอนเพ่ือนท่ีเรียนช้ากว่า ให้ครูจัดกิจกรรมให้นักเรียนทาร่วมกัน เพ่ือให้
เห็นคุณค่าของความสามัคคี” พระราชกระแสรับสั่งข้างต้น สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมหาวชิราลงกรณบดินทร
เทพยวรางกูร ทรงพระราชทานพระบรมราโชบายด้านการศึกษาเพ่ือสานต่อพระราชปณิธานของ
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลท่ี ๙ ว่า การศึกษาต้องมุ่งสร้างพื้นฐานให้แก่นักเรียน ๔ ด้าน ดังนี้
๑. มีทัศนคติที่ถูกต้องต่อบ้านเมือง ๒. มีพ้ืนฐานชีวิตท่ีม่ันคง-มีคุณธรรม ๓. มีงานทา-มีอาชีพ
๔. เป็นพลเมืองดี เพ่ือเป็นการสืบสานศาสตร์พระราชา และสนองพระราชกระแสรับสั่ง สานักงาน
คณะกรรมการการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน จึงจัดทาโครงการโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. ขึ้น เพื่อปลูกฝังให้ผู้บริหาร
ครู นักเรียน และบุคลากรทางการศึกษาได้รับการปลูกฝังคุณธรรม ๕ ประการ ได้แก่ ๑) ความพอเพียง
๒) ความกตัญญู ๓) ความซ่ือสัตย์สุจริต ๔) ความรับผิดชอบ และ ๕) อุดมการณ์คุณธรรม และมี
กระบวนการคดิ อยา่ งมเี หตุผล ซึมซับคุณคา่ แหง่ คณุ ธรรมความดีอยา่ งเป็นธรรมชาติ และสร้างความรู้สึกผิด
ชอบชั่วดี รวมทั้งสร้างเครือข่ายชุมชน องค์กรแห่งคุณธรรม โดยประสานความร่วมมือจากหน่วยงาน และ
องค์กรที่ทางานด้านคุณธรรมอย่าง เป็นรูปธรรมท่ีชัดเจน รูปแบบของโรงเรียนคุณธรรมนั้น เป็นเรื่องที่ไม่
ซับซอ้ นและทาไดง้ า่ ย เป็นการลงทุนตา่ แตไ่ ดก้ าไรมาก และสามารถเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมของนักเรียนได้
จริง ช่วยให้พฤติกรรมท่ีไม่พึงประสงค์ในโรงเรียน “ลดลง” และ ส่งเสริมให้เกิดพฤติกรรมท่ีพึงประสงค์
“เพิม่ ข้นึ ” ซงึ่ นับเปน็ การพัฒนาเยาวชน ผ้ปู กครอง และชมุ ชนได้อยา่ งยั่งยนื

โรงเรียนคลองสองพี่น้อง(ใจดีอุปถัมภ์) นักเรียนร้อยละ ๘๐ เป็นนักเรียนที่มาจากครอบครัวท่ี
พ่อแม่ผู้ปกครองแยกทางกันโดยนามาซ่ึงปัญหาที่เกิดกับตัวนักเรียน เช่น ผู้เรียนมีพฤติกรรมในเร่ืองของ
การขาดความรับผิดชอบ นักเรียนจะขาดวินัยในตนเอง จากปัญหาข้างต้น พบว่า โรงเรียนยังไม่สามารถ
บรหิ ารจัดการด้านการพฒั นาคุณลกั ษณะอนั พึงประสงค์ของนักเรียนได้สาเร็จ สาเหตทุ ี่พบ มีดงั นี้

๑. การเล้ยี งดใู นครอบครัวไม่เหมาะสมนกั เรียนสว่ นใหญม่ ีฐานะคอ่ นข้างยากจน ครอบครวั หยา่ รา้ ง
๒. ผปู้ กครองและชมุ ชนไม่ตระหนกั ในการพฒั นาคุณธรรมของนักเรยี น
๓. ขาดการมีสว่ นรว่ มของผปู้ กครองและผมู้ ีสว่ นเก่ียวข้องในการพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมผ้เู รียน

จากความสาคัญของการส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมข้างต้น จึงมีแนวคิดในการพัฒนาคุณธรรม
โดยการจัดการเรียนรู้คุณธรรมสู่ห้องเรียนช้ันประถมศึกษาปีท่ี ๓/๒ จากการสังเกตพฤติกรรมของนักเรียน
พบวา่ นักเรียนมีพฤติกรรมท่ีขาดคุณธรรมจริยธรรมและคุณลักษณะท่ีพึงประสงค์ จึงได้ประชุมนักเรียนใน
ชั้นเรียนเพ่ือร่วมกันแก้ปัญหาพฤติกรรมนักเรียนในห้องเรียนที่ไม่พึงประสงค์ เพ่ือใช้ในการปลูกฝัง
กล่อมเกลาด้วยหลักคุณธรรมสร้างภูมิคุ้มกันแก่เด็กและเยาวชนให้มีสานึกผิดชอบชั่วดีมีสติพิจารณายั้งคิด

๓

มีจิตใจใฝ่ดีและมีพลังใจท่ีเข้มแข็งในการดาเนินชีวิตต่อไป โดยเปิดโอกาสให้กลุ่มบุคคลท้ังภายในและ
ภายนอกโรงเรียนได้มีส่วนร่วมรับผิดชอบต่อผลลัพธ์ ร่วมกันคิด ร่วมดาเนินการออกแบบแนวทางพัฒนา
นวัตกรรมด้านการเรียนการสอนเพื่อพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมนักเรียนให้มีคุณลักษณะที่พึงประสงค์ด้วย
นวัตกรรม “อริยสัจ ๔ สรา้ งสรรคเ์ ด็กดีมีคณุ ธรรม”

๒. วัตถุประสงคแ์ ละเปา้ หมายของนวัตกรรม

วตั ถุประสงค์
๑. เพ่ือขับเคล่ือนกระบวนการพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมนักเรียนด้วยนวัตกรรม “อริยสัจ ๔

สร้างสรรคเ์ ด็กด็มีคณุ ธรรม”
๒. เพ่ือพัฒนานักเรียนให้มีทัศนคติ การประพฤติปฏิบัติที่เน้นคุณธรรมจริยธรรมด้วยนวัตกรรม

“อริยสัจ ๔ สร้างสรรคเ์ ดก็ ดีมีคณุ ธรรม”
เป้าหมายของนวัตกรรม
๑. ครมู นี วตั กรรมดา้ นการเรียนการสอนเพอื่ พัฒนาคุณธรรมจรยิ ธรรมนกั เรยี น
๒. ครูมีการพัฒนากระบวนการจัดการเรียนรโู้ ดยใชโ้ ครงงานคณุ ธรรมเปน็ ฐาน
๓. นกั เรยี นมีคุณธรรมตามอตั ลกั ษณข์ องโรงเรียนและไดร้ บั การพัฒนาและส่งเสริมอย่างต่อเนื่อง
๔. ผู้ปกครองนักเรียน คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ชุมชนและผู้มีส่วนเก่ียวข้องมีส่วน

ร่วมในการพฒั นาคุณธรรมจริยธรรมนกั เรียน เกดิ การประสานและเออ้ื ประโยชนใ์ นการดแู ลนกั เรยี นรว่ มกัน

๓. กระบวนการพัฒนานวัตกรรมหรอื ข้นั ตอนการดาเนนิ งาน

๓.๑ การออกแบบผลงาน/นวัตกรรม
ในการออกแบบนวัตกรรม “อริยสัจ ๔ สร้างสรรค์เด็กด็มีคุณธรรม” เพ่ือใช้เป็นกระบวนการ

ขับเคลือ่ นในการพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมนักเรียนนั้นข้าพเจ้าได้ออกแบบกระบวนการดาเนินงานโดยแบ่ง
ออกเป็น ๖ กลยทุ ธ์ ประกอบดว้ ย

กลยุทธ์ ที่ ๑ สารวจปญั หา (ทุกข์)
กลยทุ ธ์ ท่ี ๒ พาวเิ คราะห์ (สมทุ ัย)
กลยุทธ์ ท่ี ๓ บม่ เพาะความรสู้ ึก (นโิ รธ)
กลยทุ ธ์ ท่ี ๔ บนั ทึกแนวปฏิบตั ิ (นโิ รธ)
กลยุทธ์ ท่ี ๕ จัดระเบยี บชวี ติ (มรรค)
กลยุทธ์ ที่ ๖ สาธติ ความดีงาม (มรรค)
ข้าพเจ้าได้นาแนวทางการดาเนินกิจกรรมโครงงานพัฒนาจริยคุณ (โครงงานคุณธรรมตาม
แนวทางของมูลนิธิยุวสถิรคุณ) มากาหนดเป็นข้ันตอนการดาเนินงานโครงงานคุณธรรมประจาห้องเรียน
โดยได้ประยุกต์ใช้วงจรคุณภาพ (Quality circle) หรือ วงจร PDCA คือ Plan (การวางแผน)
Do (การดาเนนิ การ) Check (การตรวจสอบ) และ Act (การปรับปรุงพัฒนา) เพื่อกาหนดขอบเขตรายการ
ที่จะต้องปฏบิ ัติใหม้ ีความสัมพนั ธส์ อดคลอ้ งกันในแต่ละกลยุทธ์

๔

ความสมั พันธร์ ะหวา่ งวงจรคุณภาพ PDCA กับ นวัตกรรม “อริยสจั ๔ สรา้ งสรรคเ์ ด็กดีมีคณุ ธรรม”

PLAN (P) กลยทุ ธ์ที่ ๑ สารวจปญั หา (ทุกข์)
กลยุทธท์ ่ี ๒ พาวเิ คราะห์ (สมทุ ยั )
การวางแผน กลยทุ ธ์ที่ ๓ บม่ เพาะความร้สู ึก (นโิ รธ)

DO (D)

การดาเนนิ การ

CHECK (C) กลยทุ ธ์ท่ี ๔ บนั ทกึ แนวปฏบิ ัติ (นิโรธ)

การตรวจสอบ กลยทุ ธ์ท่ี ๕ จดั ระเบยี บชวี ติ (มรรค)
กลยทุ ธท์ ่ี ๖ สาธติ ความดงี าม (มรรค)
ACT (A)

การปรบั ปรงุ

กรอบแนวคิดในการสรา้ งรูปแบบของนวตั กรรม
(Scope of Thought/Theoretical Framework)
ความสมั พนั ธร์ ะหวา่ งนวัตกรรม “อริยสจั ๔” กบั หลักการ แนวคดิ ทฤษฎีทางการศึกษา

กลยทุ ธท์ ่ี ๑ สารวจปัญหา (ทุกข์) ๑. หลักปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพียง
กลยุทธ์ท่ี ๒ พาวิเคราะห์ (สมุทยั ) Philosophy of Sufficiency Economy

๒. การนิเทศ Supervision

กลยุทธท์ ี่ ๓ บ่มเพาะความรู้สกึ (นโิ รธ) ๓. การเสรมิ แรง Reinforcement
กลยทุ ธท์ ี่ ๔ บนั ทกึ แนวปฏิบตั ิ (นิโรธ)
๔. ชมุ ชนแหง่ การเรียนร้ทู างวชิ าชีพ
Professional Learning Community

กลยุทธ์ที่ ๕ จดั ระเบยี บชีวติ (มรรค) ๕. การมสี ว่ นรว่ ม Participation

กลยทุ ธ์ที่ ๖ สาธติ ความดงี าม (มรรค) ๖. การจดั การเรยี นรแู้ บบบูรณาการ
Learning Integration

เอกสารอ้างองิ

คู่มือการดาเนินงานโรงเรยี นคณุ ธรรม สพฐ. (เอกสารชุด ๑๑ เล่ม) สานกั พฒั นานวัตกรรมการจดั การศกึ ษา

สานกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาขัน้ พนื้ ฐาน กระทรวงศึกษาธิการ

๕

กจิ กรรมการดาเนินงาน

กจิ กรรมหลกั /แนวปฏบิ ัติ ระยะเวลา ผ้รู บั ผิดชอบ
กลยทุ ธท์ ่ี ๑ สารวจปัญหา (ทุกข์) พฤษภาคม ครู นักเรียน
๑) ครูและนักเรียนประชุมระดมสมองรว่ มกันเพอ่ื คน้ หาปญั หาหรอื พฤติกรรมทไี่ ม่พงึ ประสงค์
๒) ครูและนักเรียนประกาศนโยบาย “หอ้ งเรยี นคุณธรรม” ๒๕๖๓ และ
๓) ประชมุ ช้ีแจงนโยบายการขับเคล่ือนโรงเรยี นคุณธรรม สพฐ. ตอ่ ผู้ปกครองนกั เรยี น ผู้ปกครอง
๔) บันทึกความเข้าใจรว่ มกนั (MOU) ระหวา่ งโรงเรยี นกับผปู้ กครองนักเรียน นกั เรยี น
กลยุทธ์ท่ี ๒ พาวเิ คราะห์ (สมุทัย)
๑) ครูและนกั เรียนร่วมกันวเิ คราะห์ สงั เคราะห์ และแยกแยะหาสาเหตุ กาหนดพฤติกรรมบ่งช้ีเชิงบวก มถิ ุนายน ครู
๒) ให้นกั เรยี นใชค้ วามคดิ ความสามารถและทักษะท่ีหลากหลายในการจัดทาโครงงานคณุ ธรรมประจาหอ้ งเรยี น ๒๕๖๓ และนักเรยี น
กลยุทธ์ท่ี ๓ บ่มเพาะความรู้สกึ (นิโรธ)
๑) ครูออกแบบกิจกรรมการเรียนรู้ท่ีบรู ณาการคุณธรรมสอดแทรกไปในกล่มุ สาระ กรกฎาคม ครู
๒) ปลูกฝังคานยิ มทดี่ งี ามและคุณลักษณะทีพ่ ึงประสงค์ในทุกกจิ กรรมการเรียนร้ขู องนกั เรียน –
๓) ครูอธิบายข้นั ตอนการทาโครงงานใหป้ ระสบผลสาเร็จ
๔) นักเรยี นทกุ คนร่วมกันลงมอื ปฏบิ ัติโครงงานคุณธรรมประจาหอ้ งเรยี น พร้อมทง้ั นาเสนอ ตุลาคม
กลยุทธท์ ี่ ๔ บันทกึ แนวปฏิบตั ิ (นิโรธ) ๒๕๖๓
๑) มกี ารเสรมิ แรงทางบวกโดยการสร้างความเชอื่ มนั่ ใหก้ ับนักเรียนว่าตนเองสามารถปฏิบัตติ ามที่ไดก้ าหนดเป้าหมายไว้สาเรจ็
๒) ครตู ิดตาม ใหค้ าปรกึ ษาแนะนา ในการดาเนินงานของนักเรยี น มกราคม ครู
๓) ครูประเมินพฤตกิ รรมการปฏบิ ัตติ นของนักเรียนตามคุณธรรมอัตลักษณเ์ ป็นรายบุคคล ๒๕๖๔
กลยทุ ธ์ ๕ จดั ระเบียบชีวิต (มรรค)
๑) ครตู รวจสอบผลการดาเนินงานหากมีนักเรียนคนใดยงั มีพฤตกิ รรมท่ีไมพ่ ึงประสงค์ใหค้ รูร่วมกับครอบครวั ดาเนินการปรบั เปลยี่ น กมุ ภาพนั ธ์ ผู้บรหิ าร ครู
พฤติกรรมของนักเรยี น ๒๕๖๔ และนกั เรยี น
๒) ครสู รุปผลการดาเนินงานใหผ้ บู้ ริหารสถานศึกษาทราบ
๓) ครูและนกั เรยี นจัดกิจกรรมแลกเปลี่ยนเรยี นรู้ (PLC) โครงงานคุณธรรมประจาห้องเรยี นระหวา่ งหอ้ งเรียน และสรปุ ถอดบทเรยี น มีนาคม ผู้บริหาร ครู
(AAR) เชน่ การจัดนิทรรศการ การนาเสนอผลงานที่ประสบผลสาเรจ็ ของหอ้ งเรียน ๒๕๖๔ และนักเรยี น
กลยทุ ธ์ที่ ๖ สาธิตความดีงาม (มรรค)
๑) ครูคัดเลอื กนกั เรียนมพี ฤติกรรมท่ีพึงประสงค์เป็นนกั เรียนต้นแบบและคดั เลือกห้องเรยี นคุณธรรมต้นแบบเพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรู้
๒) ยกยอ่ ง เชดิ ชูเกยี รติ นกั เรียนคณุ ธรรมต้นแบบ และหอ้ งเรยี นคณุ ธรรมตน้ แบบ
๓) ประชาสัมพันธ์เผยแพร่นวัตกรรม “อริยสจั ๔ สรา้ งสรรคเ์ ดก็ ดมี ีคุณธรรม”
ทางสื่อออนไลน์ต่างๆ

๖

แผนภูมแิ นวทางการจดั กจิ กรรมโครงงานคุณธรรมประจาห้องเรยี น

กลยทุ ธท์ ี่ ๑ สารวจปัญหา (ทุกข์) ครูสรา้ งความตระหนัก ชีแ้ จง และทาความเข้าใจให้นักเรียนทราบถึงปัญหา
คุณลักษณะอนั พึงประสงคข์ องนกั เรียน และประกาศนโยบาย “หอ้ งเรียน
คณุ ธรรม”

ประชมุ ชี้แจงนโยบายการขบั เคลอ่ื นโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. และจดั ทาบันทกึ ความ
เขา้ ใจรว่ มกนั (MOU)

กลยุทธ์ที่ ๒ พาวเิ คราะห์ (สมทุ ัย) ครแู ละนักเรยี นรว่ มกันกาหนดคุณธรรมอัตลักษณ์ของห้องเรียน

บรู ณาการกจิ กรรมการเรียนรู้โครงงานคุณธรรม และนกั เรียนทุกคนร่วมลงมือ
ปฏิบตั ิทวั่ ทง้ั โรงเรียน

กลยุทธท์ ี่ ๓ บ่มเพาะความรู้สกึ (นิโรธ) ครูสงั เกตพฤติกรรมการปฏบิ ัติตนของนักเรยี นตามคณุ ธรรมอัตลักษณแ์ ละ
กลยทุ ธท์ ่ี ๔ บันทกึ แนวปฏิบัติ (นโิ รธ) เสรมิ แรงทางบวก

ครูประเมินพฤติกรรมการปฏิบตั ติ นของนักเรยี น และสรุปผลการดาเนินการ

กลยุทธท์ ่ี ๕ จดั ระเบยี บชวี ิต (มรรค) ครแู ละนักเรยี นจัดกิจกรรมแลกเปลี่ยนเรยี นรู้ (PLC) และสรุปถอดบทเรยี น (AAR)
กลยุทธ์ที่ ๖ สาธิตความดงี าม (มรรค)
ยกยอ่ ง เชิดชูเกยี รติ นกั เรียนคณุ ธรรมต้นแบบ และห้องเรยี นคณุ ธรรมต้นแบบ
และประชาสัมพันธ์เผยแพร่

๗

๓.๒ การดาเนินงานตามกจิ กรรม/ ๓.๓ ประสิทธภิ าพของการดาเนินงาน
การดาเนินการพัฒนานวัตกรรม “อริยสัจ ๔ สร้างสรรค์เด็กดีมีคุณธรรม” ดาเนินการตามกลยุทธ์

ที่ออกแบบกาหนดไว้ทุกข้ันตอนและมีการปรับปรุง ตลอดจนการพัฒนาอย่างต่อเน่ือง ต้ังแต่ปีการศึกษา
๒๕๖๓ ต่อเนื่องมาจนกระทั่งถึงปีการศึกษาปัจจุบัน คือ ปีการศึกษา ๒๕๖๔ โดยกระบวนการข้ันตอนของ
แตล่ ะกลยุทธ์ท่กี าหนดไวม้ ีแนวทางการดาเนินงาน ดังน้ี
กลยุทธ์ที่ ๑ สารวจปัญหา (ทุกข)์

๑) ครแู ละนักเรยี นประชมุ ระดมสมองร่วมกันเพ่ือคน้ หาปัญหาหรือพฤตกิ รรมท่ีไมพ่ ึงประสงค์
๒) ครูและนกั เรียนประกาศนโยบาย “ห้องเรยี นคณุ ธรรม”
๓) ประชมุ ชี้แจงนโยบายการขบั เคล่ือนโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. ต่อผู้ปกครองนกั เรยี น
๔) บนั ทกึ ความเข้าใจรว่ มกนั (MOU) ระหวา่ งโรงเรยี นกับผ้ปู กครองนักเรยี น
กลยุทธ์ที่ ๒ พาวเิ คราะห์ (สมทุ ัย)
๑) ครูและนักเรียนร่วมกันวิเคราะห์ สังเคราะห์ แยกแยะหาสาเหตุ กาหนดพฤติกรรมบ่งชี้เชิง
บวก
๒) ให้นักเรียนใช้ความคิด ความสามารถและทักษะท่ีหลากหลายในการจัดทาโครงงานคุณธรรม
ประจาหอ้ งเรยี น
กลยทุ ธ์ที่ ๓ บ่มเพาะความรู้สึก (นิโรธ)
๑) ครอู อกแบบกจิ กรรมการเรียนรทู้ ่บี รู ณาการคณุ ธรรมสอดแทรกไปในการเรียนการสอน
๒) ปลกู ฝังคา่ นิยมทีด่ งี ามและคณุ ลกั ษณะท่พี ึงประสงค์ในทุกกจิ กรรมการเรียนรู้ของนักเรยี น
๓) ครอู ธบิ ายขน้ั ตอนการทาโครงงานให้ประสบผลสาเรจ็
๔) นักเรยี นทุกคนร่วมกนั ลงมอื ปฏบิ ตั โิ ครงงานคุณธรรมพรอ้ มทงั้ นาเสนอ
กลยทุ ธ์ที่ ๔ บนั ทกึ แนวปฏิบัติ (นโิ รธ)
๑) มกี ารเสรมิ แรงทางบวกโดยการสร้างความเชอ่ื มั่นให้กบั นักเรียนวา่ ตนเองสามารถปฏิบัติตามที่
ไดก้ าหนดเป้าหมายไวส้ าเร็จ
๒) ครูติดตาม ให้คาปรึกษาแนะนาในการดาเนนิ งานของนักเรียน
๓) ครปู ระเมนิ พฤตกิ รรมการปฏิบัตติ นของนักเรยี นตามคุณธรรมอตั ลักษณ์เปน็ รายบุคคล
กลยุทธ์ ๕ จัดระเบยี บชีวิต (มรรค)
๑) ครูตรวจสอบผลการดาเนินงานหากมีนักเรียนคนใดยังมีพฤติกรรมท่ีไม่พึงประสงค์ให้ครู
ร่วมกับครอบครัวดาเนนิ การปรบั เปลย่ี นพฤติกรรมของนักเรยี น
๒) ครูสรุปผลการดาเนินงานให้ผู้บรหิ ารสถานศึกษาทราบ
๓) ครูและนักเรียนจัดกิจกรรมแลกเปล่ียนเรียนรู้ (PLC) โครงงานคุณธรรมประจาห้องเรียน
ระหว่างหอ้ งเรยี นและสรปุ ถอดบทเรียน (AAR)
กลยุทธท์ ี่ ๖ สาธติ ความดงี าม (มรรค)
๑) ครคู ัดเลือกนกั เรยี นคุณธรรมตน้ แบบและห้องเรยี นคุณธรรมตน้ แบบแลกเปลีย่ นเรยี นรู้
๒) ยกย่อง เชดิ ชเู กยี รติ นกั เรยี นคุณธรรมต้นแบบ และหอ้ งเรียนคณุ ธรรมตน้ แบบ
๓) ประชาสัมพันธ์เผยแพร่นวัตกรรม “อริยสัจ ๔ สร้างสรรค์เด็กดีมีคุณธรรม” ทางส่ือออนไลน์
ต่างๆ

๘

๓.๔ การใช้ทรัพยากรในการพัฒนานวัตกรรม
โรงเรียนคลองสองพี่น้อง(ใจดีอุปถัมภ์) เป็นโรงเรียนประถมศึกษาท่ีมีข้อจากัดในการบริหารงาน

การพัฒนาหรือดาเนินกิจกรรมต่างๆ ต้องอาศัยความร่วมมือจากชุมชนและภาคีเครือข่ายเป็นกาลังสาคัญ
ท้ังแรงพลังสติปญั ญา แรงกาย แรงใจ และการสนับสนุนในเรื่องอ่ืนๆ ซ่ึงโรงเรียนได้ประยุกต์ใช้ทรัพยากรที่
มีอยู่อย่างเหมาะสม คุ้มค่าสอดคล้องกับบริบทของโรงเรียนในการดาเนินการตามรูปแบบนวัตกรรม
“อริยสัจ ๔ สร้างสรรค์เด็กดีมีคุณธรรม” เป็นการดาเนินการที่เน้นความร่วมมือของทุกฝ่ายที่มีส่วน
เกย่ี วข้องเขา้ มาชว่ ยในการจดั การศกึ ษา

นอกจากน้ีได้เน้นที่คุณภาพของนักเรียน มีการพัฒนาตนเองให้มีความรู้ ทักษะ ประสบการณ์ใน
ด้านการจัดการเรียนการสอนโดยใช้โครงงานคุณธรรมเป็นฐาน (Learning by Moral Project Based) ได้
มกี ารพัฒนาตนเองในรูปแบบตา่ งๆ และสามารถเป็นแกนนาในการจัดทาโครงงานคุณธรรมประจาชั้นเรียน
ให้กับนักเรียนได้มีการแลกเปล่ียนเรียนรู้ร่วมกันในการจัดทาโครงงานคุณธรรม (PLC) มีการถอดบทเรียน
(AAR) มีการจัดทาการประเมินและรายงานผลการปฏิบัติงานโครงการโรงเรียนคุณธรรม สพฐ. ดาเนิน
กจิ กรรมโครงงานคณุ ธรรมประจาหอ้ งเรยี นโดยบูรณาการการเรยี นรู้ผ่าน ๘ กลุ่ม สาระการเรียนรู้ กิจกรรม
ลดเวลาเรียนเพิม่ เวลารู้ และกิจกรรมเพอื่ สงั คมและสาธารณประโยชน์ นักเรียนแกนนาท่ีเป็นทีมงานปฏิบัติ
ร่วมกับนักเรียนท้ังโรงเรียน เป็นผู้มีความรู้ความเข้าใจสามารถทาโครงงานได้เป็นแบบอย่างท่ีดี เป็นผู้นา
ทางด้านคุณธรรม ข้าพเจ้าเน้นการพัฒนานักเรียนเน้นพัฒนาพฤติกรรมบ่งช้ีเชิงบวกเพิ่มข้ึนทั้งในและนอก
ห้องเรียนทั้งสร้างความรู้และทักษะชีวิตให้กับนักเรียน ส่งเสริมการเรียนรู้ควบคู่การปฏิบัติจริงกับกิจกรรม
โครงงานคุณธรรมที่ดาเนินการ

๔. ผลการดาเนินการ/ผลสัมฤทธิ/์ ประโยชน์ท่ีได้รบั

๔.๑ ผลท่เี กดิ ตามวัตถุประสงค์
ผลการปฏิบตั ิตามกจิ กรรมที่ออกแบบครอบคลมุ และเป็นไปตามวัตถุประสงค์ทุกวัตถุประสงค์โดยมี

หลกั ฐานและขอ้ มลู ประกอบดงั น้ี
การออกแบบสร้างนวัตกรรม “อริยสัจ ๔ สร้างสรรค์เด็กดีมีคุณธรรม” ข้าพเจ้าได้กาหนด

วตั ถปุ ระสงคข์ องการสร้างนวตั กรรมนไี้ ว้ ๒ วัตถปุ ระสงค์ คือ
๑. เพ่ือขับเคลื่อนกระบวนการพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมนักเรียนด้วยนวัตกรรม“อริยสัจ ๔

สร้างสรรคเ์ ดก็ ดมี คี ณุ ธรรม”
๒. เพื่อพัฒนานักเรียนให้มีทัศนคติ การประพฤติปฏิบัติที่เน้นคุณธรรมจริยธรรมนักเรียนด้วย

นวัตกรรม“อรยิ สัจ ๔ สร้างสรรคเ์ ดก็ ดีมคี ณุ ธรรม”
จากจุดประสงค์ข้อที่ ๑. เพ่ือขับเคลื่อนกระบวนการพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมนักเรียนด้วย

นวัตกรรม “อริยสัจ ๔ สร้างสรรค์เด็กดีมีคุณธรรม” พบว่า ๑) นวัตกรรมเกิดขึ้นเพื่อนาไปใช้ในการ
แก้ปัญหา ปรับปรุง และพัฒนาคุณลักษณะอันพึงประสงค์ (Desired Characteristics) ของนักเรียน
ชั้นประถมศึกษาปที ี่ ๓/๒ โรงเรียนคลองสองพ่ีน้อง(ใจดอี ุปถัมภ์) ทก่ี าลงั ประสบปัญหาและจาเป็นต้องได้รับ
การแก้ไขอย่างจริงจัง ๒) นวัตกรรมสามารถนาไปใช้ในการพัฒนาคุณธรรมนักเรียนได้จริง เน่ืองจากมี
ขั้นตอนที่เป็นระบบ สอดคล้องกับการดาเนินงานโครงงานคุณธรรมตามแนวทางของมูลนิธิยุวสถิรคุณ
๓) นวัตกรรมทพ่ี ฒั นาขึน้ ผบู้ รหิ ารใหอ้ งค์ความรู้ให้คาปรึกษา ให้คาแนะนาหรือข้อเสนอแนะ ข้าพเจ้าได้นา
ข้อมูลท่ีได้รับน้ันมาปรับปรุงพัฒนากระบวนการของนวัตกรรมให้มีความถูกต้องและเหมาะสมย่ิงข้ึนและ

๙

นวัตกรรมน้ีได้พัฒนามาอย่างต่อเนื่อง ตั้งแต่ปีการศึกษา ๒๕๖๓ จนถึงปัจจุบันปีการศึกษา ๒๕๖๔
๔) นวัตกรรมและกิจกรรมโครงงานคุณธรรมของนักเรียนได้มีการเผยแพร่จากจุดประสงค์ข้อท่ี ๒.
เพ่ือพัฒนานักเรียนให้ มีทัศนคติ การประพฤติปฏิบัติที่เน้นคุณธรรมจริยธรรมนักเรียนด้วยนวัตกรรม
“อริยสจั ๔ สร้างสรรคเ์ ด็กดี มีคุณธรรม” ได้ใช้นวัตกรรมเพื่อพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมนักเรียน และมีการ
พัฒนาความร่วมมือจากทุกภาคส่วน ได้แก่ ๑) เทศบาลตาบลพระสมุทรเจดีย์ได้ให้การสนับสนุนกิจกรรม
และได้ขยายผลมายังโรงเรียนในเร่ืองของการมีวินัย การปกครองระบอบประชาธิปไตย ๒) วัดใหม่
บางปลากด เป็นแหล่งเรียนรู้อบรมด้านพระพุทธศาสนา การพัฒนาจิตใจ สอดคล้องกับการดารงวิถี
ชีวิตประจาวัน ๓) โรงเรียนกลุ่มพระสมุทรเจดีย์ เป็นเครือข่ายโรงเรียนคุณธรรมเพ่ือการศึกษาดูงานและ
แลกเปล่ียนเรียนรู้ ๔) ผู้ปกครองนักเรียน คณะกรรมการสถานศึกษาข้ันพื้นฐาน ชุมชน และผู้มีส่วน
เก่ียวขอ้ งมีสว่ นรว่ มในการพัฒนาคณุ ธรรมจรยิ ธรรมนักเรยี น เกิดการประสานและเอ้ือประโยชน์ในการดูแล
นักเรยี นร่วมกัน ๕) นกั เรียนมีพฤติกรรมบ่งชี้เชิงบวกเป็นไปตามคุณธรรมอัตลักษณ์ของห้องเรียนและได้รับ
การพัฒนาและส่งเสริมอย่างต่อเนื่อง ครูมีการพัฒนากระบวนการจัดการเรียนรู้โดยใช้โครงงานคุณธรรม
เปน็ ฐาน

๔.๒ ผลสมั ฤทธ์ิของงาน
การพัฒนานวัตกรรมนามาใช้แก้ปัญหาและพัฒนานักเรียนช้ันประถมศึกษาปีที่ ๓/๒

การแก้ปัญหาตรงตามจุดประสงค์และเป้าหมายอย่างครบถ้วน โดยมีข้อมูลทุกส่วนแสดงให้เห็นการ
เปลี่ยนแปลงในทางที่ดีขึ้นซึ่งพบว่า นักเรียนมีพฤติกรรมบ่งชี้เชิงบวก เป็นไปตามคุณธรรมและได้รับการ
พัฒนาและส่งเสริมอย่างต่อเนื่อง และมีการพัฒนากระบวนการจัดการเรียนรู้โดยใช้โครงงานคุณธรรมเป็น
ฐานดังนี้

นักเรียนช้ันประถมศึกษาปีที่ ๓/๒ ได้ดาเนินกิจกรรมโครงงานคุณธรรม “ห้องเรียนสะอาด
บรรยากาศน่าเรียน” เพ่ือพัฒนาตนเองให้มีพฤติกรรมบ่งชี้เชิงบวก พฤติกรรมท่ีเกิดขึ้นจากการดาเนินงาน
โครงงานคุณธรรม “หอ้ งเรยี นสะอาด บรรยากาศน่าเรียน”ของนักเรียน มีผลการดาเนินงานในปีการศึกษา
๒๔๖๓ คือ นักเรียนทุกคนในชั้นประถมศึกษาปีที่ ๓/๒ มีพฤติกรรมบ่งชี้เชิงบวกที่สอดคล้องกับ
คุณธรรมอตั ลักษณ์ของโรงเรียน ซึง่ สามารถนามาปฏบิ ัตเิ ปน็ แบบอยา่ งใหก้ บั นักเรยี นทกุ ระดับช้ันได้

เนือ่ งจากการดาเนินงานโครงงาน “ห้องเรียนสะอาด บรรยากาศน่าเรียน” ในปีการศึกษา ๒๔๖๓
ท่ีผ่านมา พบว่านักเรียนสามารถปรับเปล่ียนพฤติกรรมของนักเรียนให้มีพฤติกรรมบ่งช้ีเชิงบวกได้จริงและ
ประสบความสาเร็จตามวัตถุประสงค์ ร้อยละ ๙๕ จึงได้มีการดาเนินการพัฒนานวัตกรรมจัดทาโครงงาน
อย่างต่อเนอ่ื งในปีการศกึ ษา ๒๔๖๔ ในรปู แบบออนไลน์

๔.๓ ประโยชน์ท่ีได้รับ
ในการดาเนนิ งานโครงงานคุณธรรมประจาห้องเรียนโดยรูปแบบนวัตกรรม “อริยสัจ ๔ สร้างสรรค์

เด็กดมี ีคณุ ธรรม” สง่ิ สาคญั ที่จะทาใหก้ ารพฒั นาคุณธรรมจริยธรรมนักเรียนประสบผลสาเร็จได้น้ัน ข้าพเจ้า
ดาเนินงานในการขับเคลื่อนนวัตกรรมนี้ จากการที่ได้แลกเปลี่ยนเรียนรู้ (PLC) ของโครงงานคุณธรรม
ประจาห้องเรียนและถอดบทเรียน (AAR) เพ่ือปรับปรุงกระบวนการพัฒนา คณะครูมีความเห็นว่า
กระบวนการพฒั นานวัตกรรมกอ่ ใหเ้ กดิ ประสบการณ์การเรียนรู้ร่วมกันทง้ั โรงเรียน ดงั นี้

๑๐

๑. การดาเนินกิจกรรมโครงงานคุณธรรมประจาห้องเรียนและขยายผลไปสู่ครอบครัวโดยได้จัด
กิจกรรม “ครอบครัวคุณธรรม” ร่วมกับครอบครัวของนักเรียน มีการวางแผนจัดกิจกรรมเพ่ือปรับเปลี่ยน
พฤติกรรมท่ีไม่พึงประสงค์ของนักเรียน ให้ครอบครัวเข้ามาเป็นเครือข่ายและมีส่วนร่วมในการแก้ปัญหา
นกั เรยี น เนอ่ื งจากครอบครัวเปน็ สถาบนั หลักในการปลกู ฝังคุณธรรมจรยิ ธรรมนักเรยี น

๒. การเสริมแรงทางบวกโดยการสร้างความเชื่อมั่นให้กับนักเรียนว่าตนเองสามารถปฏิบัติตามที่
ได้กาหนดเป้าหมายไว้สาเร็จ การเสริมแรงทางบวก เป็นการทาให้เกิดความพึงพอใจ ก่อให้เกิดการแสดง
พฤติกรรมคงท่ีหรือเพิ่มมากขึ้น อาจกล่าวได้ว่า เป็นการให้ส่ิงที่ดีหลังจากได้ทาพฤติกรรมที่ดี เช่น การให้
ของขวัญ การให้ดาว นอกเหนือจากเสริมแรงด้วยส่ิงของแล้ว ข้าพเจ้าเสริมแรงทางกายและวาจาร่วมด้วย
ทางวาจาเป็นการให้กาลังใจโดยผ่านทางคาพูด โดยกล่าวคาชมเชยเม่ือทาดี และแสดงออกผ่านทางกาย
ด้วยสีหน้า ท่าทาง โดยการย้ิม พยักหน้า การสัมผัส หรือให้เพ่ือนในชั้นเรียนปรบมือให้ หากนักเรียนมี
พฤติกรรมท่ีไม่ดีจะมีการให้เสริมแรงทางลบ เช่น การตักเตือน เพ่ือท่ีจะทาให้มีการปรับปรุงพฤติกรรมได้
ทันท่วงที ข้าพเจ้าพยายามมีเหตุผลไม่ใช้อารมณ์ ไม่กระทาอะไรท่ีรุนแรงจนเกินไป ดังนั้นจะเห็นได้ว่าการ
เสรมิ แรงมีท้ังทางบวกและทางลบ ซึง่ มผี ลกระทบต่อการเรยี นรใู้ ห้แกผ่ ู้เรียนได้ โดยการเสริมแรงทางบวกจะ
ช่วยเสริมให้ผู้เรียนเกิดความพึงพอใจ ในทางตรงกันข้ามการเสริมแรงทางลบนั้นจะทาให้ผู้เรียนเกิด
การทอ้ แท้และหมดกาลังใจในการเรยี นได้

๕. ปัจจยั ความสาเรจ็
๕.๑ สง่ิ ท่ชี ่วยใหง้ านประสบความสาเรจ็
การดาเนินงานโครงงานคุณธรรมประจาห้องเรียน โรงเรียนคลองสองพ่ีน้อง(ใจดีอุปถัมภ์)มีปัจจัย

ความสาเร็จท่ีสอดคล้องกับระบบและวิธีการปฏิบัติงานที่เป็นผลมาจากการมีส่วนร่วมของผู้เกี่ยวข้องกับ
การปฏบิ ัตงิ าน โดยมีการพฒั นาผลงานอยา่ งตอ่ เนอ่ื งและยัง่ ยนื ดังนี้

๑. ขา้ พเจ้าเป็นครูประจาช้ันประถมศึกษาปีที่ ๓/๒ สร้างการรับรู้และการยอมรับท่ัวท้ังโรงเรียน
จัดให้มีการประชุมร่วมกัน สร้างความตระหนัก กระตุ้นการรับรู้ ใช้ช่องทางสื่อสารที่หลากหลายท้ังแบบ
ทางการและไม่เป็นทางการ ได้แก่ ส่ือสารในแอปพลิเคชันไลน์ (Line) กับผู้ปกครองนักเรียน จดหมายข่าว
โรงเรยี น Facebook เสียงตามสาย ป้ายประชาสมั พนั ธ์ จดั ทาบนั ทกึ ความเข้าใจรว่ มกนั ระหวา่ งโรงเรียนกับ
ผู้ปกครองนกั เรียน (MOU) ส่งเสริมกิจกรรมครอบครัวคุณธรรม โดยมีบันทึกข้อตกลงความร่วมมือระหว่าง
นักเรยี นกับผู้ปกครองนกั เรียนและประชาสัมพันธ์โครงการโรงเรียนคุณธรรมทุกครั้งเมื่อมีโอกาสนาเสนอใน
ท่ีประชมุ ผูป้ กครองนกั เรียน

๒. สรา้ งนักเรยี นแกนนาเป็นทีมงานของโรงเรียน ร่วมปฏิบัติกิจกรรมโครงงานคุณธรรมกับเพื่อน
นักเรยี น

๓. การกาหนดคุณธรรมอัตลักษณ์ประจาห้องเรียนมุ่งแก้ไขปัญหาของนักเรียนเพ่ือช่วย
เปลยี่ นแปลงพฤตกิ รรมของนกั เรียนเปน็ หลกั การกาหนดพฤติกรรมบ่งช้ีเชิงบวกมีความชัดเจนสอดคล้องกับ
ปญั หาท่ีต้องการแกไ้ ข ปรบั ปรุง และพฒั นา สามารถนาไปปฏบิ ตั ิและประเมนิ ผลการเปล่ียนแปลงได้

๑๑

๔. กาหนดวิธีการบรรลุคุณธรรมอัตลักษณ์ของห้องเรียน โครงงานคุณธรรมประจาห้องเรียนท่ี
ให้ผลตอ่ การเปลยี่ นแปลงพฤตกิ รรมของนักเรียน เปน็ โครงงานที่นักเรียนคิดนักเรียนเลือกทา เปิดโอกาสให้
นักเรยี นไดค้ ้นควา้ และฝึกปฏิบตั ิดว้ ยตนเอง เปน็ โครงงานทีต่ รงตามความสามารถความถนัดและความสนใจ

๕. ลงมอื ปฏบิ ตั ิเพอื่ บรรลุเป้าหมายการเปล่ียนแปลง (ตามคุณธรรมอัตลักษณ์ของห้องเรียน) โดย
ส่งเสรมิ ให้มีการทาทงั้ หอ้ งเรยี นและทาอยา่ งต่อเนื่อง สมา่ เสมอ

๖. สร้างกลไกการขับเคล่ือนห้องเรียนคุณธรรมตั้งแต่การกาหนดนโยบายห้องเรียนคุณธรรม
จัดทาแผนนิเทศติดตามห้องเรียนคุณธรรม ส่งเสริมสนับสนุนเสริมแรงให้นักเรียน มีส่วนร่วมทั้งโรงเรียน
นิเทศ ติดตามการปฏบิ ตั ิงานอย่างสมา่ เสมอ แลกเปล่ียนเรยี นรู้ (PLC) จัดให้มีการประเมินผล ถอดบทเรียน
(AAR) และประชาสัมพนั ธ์ผลงานห้องเรยี นคุณธรรมอยา่ งต่อเนื่องสมา่ เสมอ

๖. บทเรยี นท่ไี ดร้ บั (Lesson Learned)
๖.๑ การระบุข้อมูลที่ได้รับจากการผลิตและการนานวตั กรรมไปใช้
รูปแบบนวัตกรรม “อริยสัจ ๔ สร้างสรรค์เด็กดีมีคุณธรรม” มีข้อสรุปที่เป็นหลักการสอดคล้องกับ

ผลงานทนี่ าเสนอมีการแสดงข้อสงั เกต/ข้อเสนอแนะและข้อควรระวงั ในการนาผลงานไปประยุกต์ใช้ รวมทั้ง
แนวทางการพัฒนาเพิม่ เติมใหป้ ระสบความสาเร็จมากยิง่ ขน้ึ ดังนี้

๑) นวัตกรรมนี้มีความเหมาะสมที่จะนาไปใช้เป็นแนวทางในการพัฒนาคุณธรรมจริยธรรม
นักเรียน เนือ่ งจากกลยทุ ธแ์ ละแนวทางทอี่ อกแบบน้ัน สามารถปฏิบัติได้จริง มีข้ันตอนครอบคลุมสอดคล้อง
กับกรอบกระบวนการปฏบิ ตั โิ ครงงานคุณธรรม ตามแนวทางของมลู นิธยิ วุ สถริ คณุ

๒) นวัตกรรมน้ีมีการเผยแพร่ไปยงั เครือขา่ ยโรงเรยี นคณุ ธรรม
๓) รูปแบบนวัตกรรมเกิดจากการมีส่วนร่วมของผู้ท่ีเก่ียวข้องทั้งผู้บริหาร คณะครู นักเรียน และ
ชุมชน ไดผ้ า่ นการเห็นชอบของคณะกรรมการสถานศึกษาข้ันพ้ืนฐาน โรงเรียนคลองสองพี่น้อง(ใจดีอุปถัมภ์)
ได้รับคาแนะนา ข้อเสนอแนะจากนางณัฐกานต์ แก้วประเสริฐ ผู้อานวยการโรงเรียน นางสาวอาภรณ์
ชาวสระไคร รองผู้อานวยการโรงเรียน ข้าพเจ้าจึงได้ปรับปรุงกระบวนการ พัฒนากลยุทธ์ และแนวทาง
ปฏิบตั ิให้มคี วามถกู ต้องและเหมาะสมมากย่ิงขึ้น
๔) การดาเนินงานโครงงานคุณธรรมที่จะนาไปสู่การพัฒนานักเรียนให้มีคุณธรรมจริยธรรมอย่าง
ยง่ั ยืนได้น้ัน จาเปน็ ทท่ี กุ ฝ่ายผเู้ กีย่ วข้องต้องมีความตระหนัก ส่งเสริม สนับสนุน และปฏิบัติกิจกรรมร่วมกัน
ขบั เคล่อื นรูปแบบโรงเรยี นคุณธรรมใหเ้ ป็นวฒั นธรรมของโรงเรยี น

๗. การเผยแพร/่ การไดร้ บั การยอมรับ/รางวัลทไ่ี ด้รบั
๗.๑ การเผยแพร่
ข้าพเจ้าได้มีการเผยแพร่นวัตกรรมและกิจกรรมการดาเนินงานโครงการโรงเรียนคุณธรรม สพฐ.

ทงั้ ในและนอกโรงเรียน ชุมชน และโรงเรียนเครอื ข่ายคุณธรรม ดังน้ี
๑. เผยแพร่ใน Facebook ของโรงเรยี นคลองสองพนี่ อ้ ง(ใจดอี ุปถมั ภ์)

๑๒

๒. เผยแพร่โดยโรงเรียนคลองสองพ่ีน้อง(ใจดีอุปถัมภ์) เป็นแหล่งเรียนรู้โรงเรียนคุณธรรม สพฐ.
ใหก้ ับโรงเรียนอน่ื เข้ามาศึกษาดงู านแลกเปล่ยี นเรียนรแู้ ละเปน็ เครือข่ายโรงเรยี นคุณธรรม

๗.๒ การไดร้ ับการยอมรับ/รางวลั ทไ่ี ดร้ ับ
การยอมรับในระดับโรงเรียนโรงเรียนคลองสองพี่น้อง(ใจดีอุปถัมภ์) ได้ใช้นวัตกรรม

“อริยสัจ ๔ สร้างสรรค์เด็กดีมีคุณธรรม” เพ่ือพัฒนาคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียน ตั้งแต่
ปกี ารศกึ ษา ๒๔๖๓ ถึงปจั จบุ นั

๘. เงือ่ นไขความสาเรจ็

๘.๑ ผู้บริหารต้องประพฤติปฏิบัติตนเป็นแบบอย่างท่ีดีในการเป็นผู้มีคุณธรรมจริยธรรม มีความรับผิดชอบ
เป็นผนู้ าขบั เคล่อื นโครงการโรงเรยี นคณุ ธรรม ส่งเสริม และสนบั สนนุ กจิ กรรมด้านคุณธรรมให้เกดิ การพัฒนาอยา่ ง
ต่อเนื่อง บูรณาการองค์ความรู้ต่างๆมาใช้เป็นแนวทางในการพัฒนาโครงการโรงเรียนคุณธรรมให้ประสบ
ผลสาเร็จ

๘.๒ ครูต้องเข้าใจในปัญหาด้านคุณธรรมจริยธรรม จนเกิดความรู้เก่ียวกับแนวทางในการจัดกิจกรรมการ
เรียนรู้เพอื่ ปลกู ฝังคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียน มีความต้องการในการพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมนักเรียนอย่าง
ต่อเน่ือง สามารถดาเนินกิจกรรมแบบบูรณาการได้เหมาะสมกับบริบท ซ่ึงจะทาให้พฤติกรรมด้านคุณธรรม
จริยธรรมของนักเรียนเกดิ การพฒั นา และครตู อ้ งมคี วามสามารถในการพัฒนางานและปฏิบัติงานได้เต็มศักยภาพ
มคี วามรับผดิ ชอบ เป็นแบบอยา่ งท่ดี ีใหก้ บั นกั เรยี นและคนรอบข้าง

๘.๓ นักเรียนเห็นความสาคัญของการพัฒนาคณุ ธรรมจรยิ ธรรม มสี ว่ นรว่ มในการกาหนดวธิ ีการปฏิบัติงานให้
บรรลุคณุ ธรรมเปา้ หมายและพฤตกิ รรมบ่งช้ีเชิงบวกโดยใช้โครงงานคุณธรรมเป็นเคร่ืองมือในการเรียนรู้การสร้าง
ความดี

๘.๔ ผู้ปกครอง ชุมชน มีส่วนร่วมในการดาเนินงาน ร่วมประชุมวางแผน ให้ความร่วมมือและสนับสนุน
กจิ กรรมด้านคุณธรรมจรยิ ธรรมและกจิ กรรมอืน่ ๆของโรงเรียน ตลอดทั้งใหค้ วามร่วมมอื ในการประเมินผลและการ
ดาเนนิ งาน ให้ขอ้ เสนอแนะแนวทางในการปรบั ปรุง พัฒนาโครงการโรงเรยี นคุณธรรมใหด้ ีย่งิ ขนึ้ ต่อไป

๘.๕ การสื่อสาร ต้องสร้างความเข้าใจร่วมกันท้ังโรงเรียน เพ่ือให้เป้าหมายและทิศทางการดาเนินงาน
การประชุม ตลอดจนใหโ้ อกาสทุกคนมีสว่ นร่วมในการให้ขอ้ มูล คาแนะนา รว่ มแก้ไขปัญหาและชื่นชมความสาเรจ็
ในการพฒั นาโรงเรยี นคณุ ธรรม

๑๓

ภาคผนวก

๑๔

กิจกรรมหอ้ งเรียนคณุ ธรรม

๑๕

กิจกรรมครอบครัวคณุ ธรรม

๑๖

กิจกรรมครอบครัวคณุ ธรรม

๑๗

กิจกรรมครอบครวั คณุ ธรรม และ สรปุ ถอดบทเรยี น

๑๘

กจิ กรรมสง่ เสรมิ คณุ ธรรมดา้ นความรบั ผดิ ชอบและจิตสาธารณะ

๑๙

กจิ กรรมสง่ เสรมิ คณุ ธรรมดา้ นความรบั ผดิ ชอบและจิตสาธารณะ

๒๐

กจิ กรรมสง่ เสรมิ คณุ ธรรมดา้ นความรบั ผดิ ชอบและจิตสาธารณะ

๒๑

กจิ กรรมสง่ เสรมิ คณุ ธรรมดา้ นความรบั ผดิ ชอบและจิตสาธารณะ

๒๒

กิจกรรมสง่ เสริมคณุ ธรรมด้านความพอเพยี ง

๒๓

กิจกรรมสง่ เสริมคณุ ธรรมด้านความกตญั ญู

๒๔

กิจกรรมสง่ เสริมคณุ ธรรมด้านความมวี ินัย

๒๕

กิจกรรมสง่ เสริมคณุ ธรรมด้านความมวี ินัย

๒๖

กิจกรรมครอบครัวคณุ ธรรม

๒๗