รายงานภาคนิพนธ์สามก๊ก (ศตวรรษและคณะ)

สงคราม ในสามก๊กมีการใชก้ ลศึกจานวนมากมายในการหลอกล่อศตั รูเพ่ือชยั ชนะ การต่อสูท้ างสติปัญญา
สุดยอดแห่งกุศโลบายในการแสดงศกั ยภาพของกองทพั แม่ทพั ท่ีนาทพั ในสนามรบนอกจากจะมีฝีมือในการ
ที่สูงส่งแลว้ จะตอ้ งรูห้ ลกั ตาราพิชยั สงคราม เสนาธิการที่ปรึกษาทพั จะตอ้ งรอบรูใ้ นทุก ๆ ดา้ น รูแ้ จง้ ในกล
ศึกต่าง ๆ ของศัตรู รูถ้ ึงจิตใจของทหารใตบ้ ังคับบัญชา และรูจ้ กั ฉกฉวยจงั หวะสาคัญในการโจมตีจึงจะ
สามารถเอาชนะศตั รไู ด้ จกู ดั เหลียง จิวยี่ สุมาอ้ ี ลกซุน ตงั๋ โตะ๊ โจโฉ กุยแกและบุคคลอ่ืนอีกมากมาย ลว้ นแต่
ชานาญกลศึกในการทาศึกสงคราม ซ่ึงกลศึกสาคญั และเป็ นมาตรฐานของการทาสงครามสามกก๊

3. คาคม จาก"สามก๊ก" ในสามก๊กจะปรากฏคาคมที่สามารถนาไปใชไ้ ดใ้ นชีวิตอยู่มาก เช่น
- คนเรามิไดเลือกอาชีพของเขา แต่ถูกอาชีพเป็ นฝ่ ายเลือก

- ในการพ่ายแพ้ บางคนแพเ้ พราะฝีมอื ไมถ่ ึง บางคนแพเ้ พราะประมาท แต่ที่มีบางคนอาจแพเ้ พราะ
ใจตนเอง

- เกิดเป็ นลกู ผูช้ าย จะลาบากอยา่ งไรไมส่ าคญั ควรเป็ นตวั ของตวั เอง อยา่ ขายตนใหแ้ กใ่ คร

- ราษฎรถือเรื่องปากทอ้ งเป็ นเร่ืองใหญ่ และสาคญั

- สมาคมกบั ผูค้ น เจรจาตอ้ งไพเราะ มารยาทออ่ นโยน แต่จิตใจน้ันตอ้ งคงมนั่

- นกยงั มีก่ิงไมใ้ หจ้ บั เกิดเป็ นคนไมม่ ที ี่อยู่ มนั น่าอดสนู ัก สนู้ กก็ไมไ่ ด้

- จะเกง่ ปานไดก็ตาม แมน้ ไรค้ นดีมีสติปัญญาร่วมคิด กิจการท้งั หลายท้ังปวงก็เคลื่อนไปไมไ่ ด้

- ทาดีควรมีรางวลั เพื่อเป็ นกาลงั ใจ สาหรบั คนอ่อนแอ แต่ผูท้ าดีไม่ควรหวงั รางวลั จึงจะช่ือว่าทาดี
แท้

- คิดการสิ่งได ไมใ่ ฝ่ หาผูม้ ีสติปัญญาร่วมคิดดว้ ย การน้ันจะสาเร็จไดอ้ ยา่ งไร

- ใคร่ครวญตอ้ งชา้ ๆ ลงมอื ทาตอ้ งรวดเร็ว

- ผูท้ ่ีไมค่ ิดการณไ์ กล มกั ประสบความทุกขย์ ากเม่อื จวนตวั

“ถา้ ไม่ไดอ้ ่านสามก๊กอย่าเพ่ิงริคิดการใหญ่” เป็ นคากล่าวท่ีมีมานานมากแลว้ เพื่อเป็ นการบอกให้
หลายๆ คนท่ีคิดจะทาการใหญ่จงพึงสงั วรก่อนท่ีจะทาอะไรลงไปเพ่ือเป็ น การป้องกนั ความผิดพลาดท่ีอาจจะ
เกิดข้ ึน...เพราะบางคร้งั ความผิดพลาดของเราในคร้งั น้ันอาจจะเป็ นคร้งั ท่ีเราลุกข้ ึนมาไม่ไหวแลว้ ก็เป็ นได้
“การลม้ แลว้ ลุก เป็ นสิ่งท่ีดี...แต่ถา้ จะใหด้ ีกว่าก็คือการป้องกนั ไม่ใหล้ ม้ ” เพราะตวั อย่างมีใหเ้ ราเห็นกนั อยู่
มากมายที่ลม้ แลว้ ไม่สามารถลุกข้ ึนมาใหม่ไดอ้ ีก...น้ันก็เพราะว่ามนั หนักหนาสาหัสเกินกว่าที่จะสามารถ
เยียวยาใหล้ ุกข้ นึ มาได้

4. ความนิยม

นิยายสามก๊ก ไดร้ บั ความนิยมแพร่หลายอย่างย่ิงในยุคของราชวงศห์ มิง ท่ีครองแผ่นดินจีนต่อจาก
ราชวงศห์ ยวน โดยมีการนาไปเลน่ เป็ นง้ ิว อนั เป็ นการแสดงท่ีเขา้ ถึงผูค้ นทวั่ ทุกหวั ระแหง และมกี ารแต่งต้งั ให้
กวนอูเป็ น "เทพเจา้ แห่งความซ่ือสตั ย"์ ที่เป็ นเทพเจา้ ท่ีชาวจีนและคนไทยเช้ ือสายจีนใหค้ วามเคารพบชู าและ
ศรัทธาเล่ือมใสเป็ นอย่างมากแทนที่งักฮุยหรือเย่ียเฟย กวนอูไดร้ ับการยกย่องใหเ้ ป็ นถึง "จงอ้ ีเหรินหย่ง
เสินตา้ ต้ ี" ซึ่งมีความหมายคือ มหาเทพบดีผูย้ ิ่งใหญ่แห่งความจงรักภกั ดี คุณธรรมและความกลา้ หาญ จน
ปรากฎในรูปแบบต่างๆ

- ศาลเจา้ สามก๊ก ศาลเจา้ สามก๊ก ต้ังอยู่ในเขตพ้ ืนท่ีวัดอู่โหวซ่ือ ที่เมืองเฉิงตู มณฑลเสฉวน
ประเทศจีน สรา้ งข้ ึนในช่วงปลายราชวงศจ์ ้ ินตะวนั ตก ดา้ นหลงั ของวดั เป็ นท่ีต้งั สุสานของพระเจา้ เล่าป่ี และจู
กดั เหลียง ซึ่งเป็ นตวั ละครท่ีมีชีวติ อยจู่ ริงในสามกก๊ ซึ่งเป็ นนิยายอิงประวตั ิศาสตรอ์ ันยง่ิ ใหญ่ของจีน เร่ืองราว
ต่าง ๆ ในสามก๊กเร่ิมตน้ ในปลายสมยั ราชวงศฮ์ นั่ ตะวนั ออกของพระเจา้ เห้ ียนเต้ เนื่องจากในขณะน้ันเล่าปี่
ปกครองและแต่งต้งั เสฉวนเป็ นราชธานี โดยมีจูกดั เหลียงเป็ นที่ปรึกษา ราษฏรใชช้ ีวิตอย่างร่มเย็นเป็ นสุข
แต่เม่ือเล่าป่ี สวรรคตแลว้ ประชาชนต่างใหก้ ารยอมรบั และนับถือจูกดั เหลียงมากกวา่ จึงร่วมกนั สรา้ งศาล
เจา้ ข้ ึนมาเพื่อเป็ นที่เคารพบูชา แต่ไม่นานทางรฐั บาลจีนเห็นว่าไม่ถูกตอ้ งจึงมีคาสงั่ ใหส้ รา้ งศาลเล่าป่ี ข้ ึน
รวมท้งั ใหม้ รี ูปป้ันขุนนาง 14 ท่านภายในศาลเจา้

- ศาลเจา้ จูกัดเหลียงภายในศาลเจา้ สามกก๊ ศาลเจา้ สามก๊ก ก่อสรา้ งข้ ึนในปี พ.ศ. 766 หรือ
เม่อื ประมาณ 1,700 ปี มาแลว้ เพ่ือเป็ นการราลึกถึงบุคคลสาคญั ในประวตั ิศาสตรส์ ามกก๊ ในสมยั พ.ศ. 763
- พ.ศ. 823 สรา้ งสรา้ งข้ ึนโดยพระบัญชาของจกั รพรรดิแห่งอาณาจกั รเฉิงปลายราชวงศ์จ๋ิน ในอาณาเขต
พ้ ืนที่ประมาณ 3,700 ตารางเมตร ส่ิงก่อสรา้ งต่าง ๆ ภายในศาลเจา้ สามก๊ก เป็ นผลงานการก่อสรา้ งท่ี
ไดร้ บั การปรบั ปรุงขึนในปี ที่ 11 ของจกั รพรรดิคงั ซีแห่งราชวงศ์ชิง และไดร้ บั การยกย่องเป็ นโบราณสถาน
แหง่ ชาติของจีนในปี พ.ศ. 2504 ต่อมาไดส้ รา้ งเป็ นพิพิธภณั ฑส์ ถานแหง่ ชาติในปี พ.ศ. 2527

ภายในศาลมีการแบ่งแยกพ้ ืนท่ีออกเป็ นหลายส่วน รวมท้ังมีการแยกศาลต่าง ๆ ออกเป็ นเฉพาะ
บุคคลคือศาลเล่าป่ี จกั รพรรดิแห่งจ๊กก๊กและราชวงศ์ฮนั่ ศาลเจา้ กวนอูที่เปรียบเสมือนเป็ นตัวแทนของ 5
ทหารเสือฝ่ ายบู๊ กวนอเู ป็ นตวั แทนของความซ่ือสตั ยแ์ ละกตัญญู จนไดร้ บั การยกย่องจากชาวจีนใหเ้ ป็ นเทพ
เจา้ แห่งความซ่ือสตั ยแ์ ละโชคลาภ ศาลเจา้ จูกดั เหลียงท่ีมีความโด่งดงั ในดา้ นของสติปัญญาและความฉลาด
เฉลียว ภายในศาลมรี ปู ป้ันจกู ดั เหลียงขนาดใหญ่มีอายุไมต่ า่ กวา่ 700 ปี ชาวจีนเรียกกนั วา่ "ทาสอุม้ ทรพั ย"์
ตามความเชื่อต่อ ๆ กนั ขอชาวจีน ถา้ ผูใ้ ดไดล้ บู ท่ีรูปป้ันจูกดั เหลียงแลว้ จะมีโชคลาภ จกู ดั เหลียงไดช้ ่ือวา่ เป็ น
กุนซือหรือท่ีปรึกษาคนสาคัญของเล่าปี่ ท่ีมีความเฉลียวฉลาด วางแผนการรบและกลศึกต่าง ๆ ที่มีความ
สลบั ซบั ซอ้ น ชาวจีนส่วนใหญ่จะนับถือจูกดั เหลียงมากกว่าศาลเจา้ เล่าปี่ และศาลเจา้ กวนอู จนมีการเรียก
ศาลเจา้ สามกก๊ เป็ นศาลเจา้ จกู ดั เหลียงแทน นอกจากศาลเจา้ เล่าป่ี กวนอแู ละจกู ดั เหลียงแลว้ ภายในบริเวณ
ศาลยงั มีรูปป้ันประวตั ิศาสตรข์ องบุคคลสาคญั ในสมยั ราชวงศส์ ู่ เร่ืองราวต่าง ๆ จากตานานอนั ย่ิงใหญ่ของ

สามก๊กของบุคคลอ่ืน ๆ อีกเช่น โจโฉ เตียวหุย และอีก 14 เสนาธิการทหารเอก แต่เดิมสุสานของพระเจา้
เล่าปี่ และจูกดั เหลียงไม่ไดอ้ ยู่ในสถานที่เดียวกนั แต่ไดม้ ีการยา้ ยศาลจูกดั เหลียงจากเมืองเซ่าเฉิงมาอยู่ใน
บริเวณใกลก้ นั ในยุคราชวงศเ์ หนือ-ใต้ ในราวปี พ.ศ. 963 - พ.ศ. 1132 จนถึงยุคราชวงศห์ มิงจึงรวมสุสาน
และศาลเล่าปี่ กบั จกู ดั เหลียงเขา้ ดว้ ยกนั และไดพ้ ฒั นาศาลเจา้ ดงั กล่าวโดยสรา้ งรปู ป้ันขนาดใหญ่ของเลา่ ปี่ จู
กดั เหลียง กวนอู และเตียวหุย เป็ นประธานอยู่ในหอ้ งโถงกลาง ดา้ นขา้ งมีรูปป้ันตวั ละครและขุนศึกต่าง ๆ
ในยุคสามก๊กประดบั เรียงรายตลอดทางระเบียงเป็ นท่ีสาหรบั ใหป้ ระชาชนมาเคารพสกั การะ ในเวลาต่อมา
วดั อู่โหวซื่อก็กลายเป็ นที่รูจ้ กั กนั ในชื่อศาลจูกดั เหลียงหรือศาลเจา้ สามก๊ก และกลายเป็ นแหล่งท่องเท่ียวที่
สาคญั ของเมืองเฉิงตูในปัจจุบนั

- อุทยานสามกก๊ อุทยานสามกก๊ ต้งั อยู่ท่ีตาบลโป่ ง อาเภอบางละมุง จงั หวดั ชลบุรี ในอาณาเขต
พ้ ืนที่กว่า 36 ไร่ มีการจดั วางรูปแบบตามหลกั ฮวงจุย้ ของจีน พ้ ืนที่ท้งั หมดของอุทยานสามก๊กประกอบไป
ดว้ ยตน้ ไมแ้ ละสถาปัตยกรรมแบบจีนเป็ นจานวนมาก มีหยินและหยางตามแบบฉบบั ปรชั ญาแห่งความ
สมดุลของจีน สรา้ งข้ ึนตามเจตนารมณข์ องคุณเกียรติ ศรีเฟื่ องฟุ้ง ออกแบบโดย อาจารยธ์ ีรวลั ย์ วรรธโนทยั
และอาจารยร์ ณฤทธ์ิ ธนโกเศศ สถาปนิกแห่งกรมศิลปากร เป็ นการผสมผสานระหว่างสถาปัตยกรรมไทย
และจีนไดอ้ ยา่ งลงตวั

พ้ ืนที่ต้งั ของอุทยานสามก๊กเป็ นพ้ ืนท่ีลาดตา่ ไปทางทิศใต้ มีภูเขาขนาดยอ่ มทอดตวั อยู่ทางทิศเหนือ
มีลกั ษณะการยกระดับข้ ึนไปเป็ นระยะ ๆ จนเชื่อมต่อกับบันไดทางข้ ึน บริเวณโดยรอบวางผังแบบรูปทรง
เรขาคณิต ตามหลกั การวางผงั บริเวณที่เป็ นมงคลมาแต่โบราณท้งั ของไทยและจีน มีซุม้ ประตทู างเขา้ วางเป็ น
ตัวก้ันแบ่งพ้ ืนที่ส่วนอนุสรณ์สถานที่อยู่ทางทิศเหนือกับส่วนบริการทางทิศใต้ วางแนวแกนตะวนั ออก -
ตะวนั ตกเพ่ือเป็ นท่ีต้ังของอาคารศาลเจา้ แม่กวนอิมกับอาคารอเนกประสงค์ โดยมีระเบียงโคง้ แบบจนั ทร์
เส้ ียวเป็ นตวั เช่ือมต่อและโอบลอ้ มอาคารท้งั 3 หลงั เป็ นหน่ึงเดียวกนั มีสิ่งก่อสรา้ งแบบสถาปัตยกรรมจีนที่
เรียกวา่ เก๋ง จานวน 3 อาคาร

อาคารกลางหรืออาคารประธานมีความสูงที่สุด มีท้ังหมด 4 ช้นั มุงหลงั คาดว้ ยกระเบ้ ืองสีน้าเงิน
เขม้ ซึ่งส่ือถึงทอ้ งทะเลและทอ้ งฟ้า มีการประดับรูปประติมากรรมเพื่อความเป็ นมงคลตามหลกั ความเช่ือ
ด้งั เดิมของจีนเช่น คนชราข่ีสตั วร์ ูปร่างคลา้ ยไก่หรือเซียนเหญิน, มงั กรส่ีขาท่านัง่ รูปร่างคลา้ ยสตั วจ์ ตุบาท
เรียกอีกอยา่ งวา่ "จตุบาทพนั ธุม์ งั กร" เป็ น 1 ในบุตรชายท้งั 9 ของพญามงั กร , หงส์ สตั วจ์ ตุบาทรูปลกั ษณะ
หงส์ ซ่ึงแต่เดิมน้ันหงส์จดั เป็ นส่วนประดับหลกั ของอุทยานสามก๊ก แต่เนื่องจากจกั รพรรดิเทียบเท่าไดก้ บั
มงั กร หงสซ์ ึ่งหมายถึงฝ่ ายหญิงหรือฮองเฮา

ช้นั ที่ 2 เป็ นภาพวาดประวตั ิศาสตรส์ ีน้ามนั เป็ นการบนั ทึกเร่ืองราวและชีวประวตั ิท้งั หมดของจกู ดั เหลียง มี
ท้งั หมด 8 ตอนดว้ ยกนั และชน้ั ที่ 3 เป็ นภาพเขยี นสีน้ามนั เร่ืองราวของจกู ดั เหลียงในชว่ งท่ี 2 เป็ นภาพเขยี น
ฝาผนังยาว 100 เมตร ท้งั หมด 8 ตอน โดยฝีมือของจิตรกรชาวจีน ใชร้ ะยะเวลาในการเขียนภาพฝาผนัง

เป็ นเวลานานถึง 5 ปี ช้นั ท่ี 4 เป็ นหอแกว้ สาหรบั ประดิษฐานพระบรมสารีริกธาตุ คน้ พบที่ถ้าแห่งหน่ึงใน
ลาพูน โดย ดร.วรภทั ร ภ่เู จริญ เป็ นผูม้ อบใหแ้ ก่อุทยานสามกก๊ เพื่อเป็ นที่สกั การบชู า หนั หนา้ ออกทางทะเล
ตามหลกั ฮวงจุย้ พรอ้ มรปู ป้ันพระสงั กจั จายน์และพระถงั ซาจงั๋

ภายในอุทยานสามก๊ก มีระเบียงจิตรกรรมบนกระเบ้ ืองกังไสจีน เป็ นการจัดแสดงฉากจาก
พงศาวดารจีนเรื่องสามก๊ก จานวน 56 ตอน ความยาว 240 เมตร เป็ นการคัดย่อวรรณกรรมจีนอิง
ประวตั ิศาสตรเ์ ร่ืองสามก๊กเฉพาะในส่วนตอนที่สาคญั ต้งั แต่ตอนตน้ เร่ืองคือเล่าป่ี กวนอูและเตียวหุย สาม
วรี บุรุษรว่ มสาบานในสวนทอ้ กระถึงตอนสุดทา้ ยท่ีสุมาเอี๋ยนไดร้ วมแผ่นดินจีนเป็ นหนึ่งเดียวไดส้ าเร็จ ถือได้
วา่ นอกจากอุทยานสามก๊กจะไดย้ ่อตานานพงศาวดารจีนที่มีความยาวเป็ นอย่างมากไวภ้ ายในอุทยานแลว้
ยงั ไดน้ าเสนอเรื่องราวของสามกก๊ ผ่านระเบียงจิตรกรรม นอกจากน้ันยงั มีตวั ละครเอกในรูปแบบของรูปป้ัน
กงั ไสกระเบ้ ืองประดับภายในอุทยานอีกดว้ ย ซึ่งอุทยานสามก๊กจดั เป็ นสถานที่ท่องเที่ยวที่ไดน้ าเอาศิลปะ
ความเป็ นจีน นาเสนอผ่านทางรูปแบบของสถาปัตยกรรมจีนรว่ มสมยั อีกดว้ ย

-สามกก๊ ในปัจจุบนั สามกก๊ เป็ นวรรณกรรมจีนท่ีเป็ นอมตะ ไดร้ บั การกล่าวขานถึงการเป็ นสุดยอด
วรรณกรรมจีนที่ใหแ้ ง่คิดในเรื่องต่าง ๆ แมเ้ ป็ นเรื่องราวท่ีเกิดข้ ึนมานานแลว้ ในหลายยุคสมยั แต่ช่ือของตวั
ละคร สถานที่หรือลกั ษณะท่าทางต่าง ๆ ยงั เป็ นที่จดจาและกล่าวขานต่อ ๆ กนั มาทุกยุคสมยั ในปัจจุบัน
สามก๊กกลายเป็ นชื่อที่คุน้ หูคนไทยมาโดยตลอดและไดร้ ับความนิยมอย่างต่อเน่ือง รวมท้ังมีส่ื อต่าง ๆ
เกี่ยวกบั สามก๊กออกมาตอบสนองความตอ้ งการของประชาชนเป็ นอย่างมาก เช่นหนังสือ ภาพยนตร์ ละคร
โทรทศั น์ รวมท้ังเกมวางแผน ซ่ึงไดห้ ยิบยกเรื่องราวและตอนสาคญั บางส่วนของสามก๊กนามาทาเป็ นเกม
จานวนมาก ซ่ึงกล่าวไดว้ า่ สามกก๊ น้ันเป็ นสิ่งที่สืบทอดต่อเนื่องต้งั แต่รุน่ บรรพบุรุษจนถึงรุ่นปัจจุบนั

- หนังสือ สามก๊ก เป็ นวรรณกรรมที่ไดร้ บั ความนิยมอยา่ งแพร่หลาย มีผูน้ าไปตีความในแง่มุมต่าง
ๆ เกิดเป็ นหนังสือที่เก่ียวเน่ืองกบั สามก๊กอีกมากมาย ม.ร.ว. คึกฤทธ์ิ ปราโมช ไดเ้ ขียนหนังสือชุด "สามก๊ก
ฉบบั นายทุน" ข้ ึนเป็ นทานองลอ้ เลียนฉบบั วณิพกของยาขอบ โดยตีความเรื่องราวในวรรณกรรมสามก๊กไป
ในทางตรงกนั ขา้ ม ดว้ ยสมมุติฐานวา่ ผูเ้ ขียนเรื่องสามกก๊ ต้งั ใจจะยกยอ่ งฝ่ ายเล่าป่ี เป็ นสาคญั หากผูเ้ ขียนเป็ น
ฝ่ ายโจโฉเรื่องก็อาจบิดผันไปอีกทางหน่ึง งานเขียนท่ีสืบเน่ืองจากสามก๊กของ ม.ร.ว. คึกฤทธ์ิไดแ้ ก่ โจโฉ
นายกตลอดกาลและ เบง้ เฮ็กผูถ้ ูกกลืนท้งั เป็ น ซึ่งในหนังสือเล่มหลงั น้ ีนาเสนอแนวคิดวา่ แทจ้ ริงแลว้ เบง้ เฮ็ก
อาจจะเป็ นบรรพบุรุษของคนไทยที่อพยพหนีลงมาจากสงครามก็ได้

นอกจากน้ ียงั มีงานเขียนที่เก่ียวเน่ืองกบั สามกก๊ อีกมากมายเช่น สามกก๊ ฉบบั คนเดินดินของเลา่ ชวน
หวั สามก๊กฉบบั คนขายชาติของเรืองวิทยาคม เจาะลึกสามกก๊ ฉบบั วิจารณ์ของวิวฒั น์ ประชาเรืองวิทย์ CEO
ในสามกก๊ ของเป่ี ยมศกั ด์ิ คุณากรประทีป เป็ นตน้

- สามก๊กในแบบฉบับละครโทรทัศน์ ละครโทรทัศน์ชุด สามก๊ก เป็ นละครที่ผลิตข้ ึนโดย
สถานีโทรทศั น์ซีซีทีวีของรฐั บาลสาธารณรฐั ประชาชนจีนเพื่อเป็ นการเชิดชูวรรณกรรมอมตะของจีน โดยเริ่ม
ถ่ายทาต้งั แต่ปี พ.ศ. 2534 ดว้ ยความร่วมมือกบั ทางประเทศญ่ีป่ ุน ออกอากาศคร้งั แรกในปี พ.ศ. 2538

แบ่งเน้ ือเรื่องออกเป็ น 84 ตอน ความยาวตอนละ 44 นาที สามก๊กในแบบฉบบั ละครโทรทัศน์ไดร้ บั การ
นาเขา้ มาออกอากาศคร้งั แรกในประเทศไทยเม่ือกลางปี พ.ศ. 2537 ทางสถานีโทรทัศน์ช่อง 9 อ.ส.ม.ท.
โดยบริษัทมีเดียส์ ออฟ มีเดีย จากดั เวลาประมาณ 22.00 น. และออกอากาศซ้าอีกครง้ั ทางช่องเอ็มวีทีววี า
ไรต้ ีแชนแนล เมือ่ ตน้ ปี พ.ศ. 2551

ปัจจุบนั ไดน้ าสามกก๊ ฉบบั ละครโทรทศั น์มาออกอากาศอีกคร้งั ทางสถานีโทรทศั น์ไทยพีบีเอส ทุกวนั
จันทร์ - อาทิตย์ เวลา 22.30 น. - 23.23 น. เร่ิมต้ังแต่วนั ที่ 15 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2551 ถึงวนั ที่ 24
เมษายน พ.ศ. 2551 และไดม้ ีการปรบั ช่วงเวลาในการการออกอากาศเป็ นเวลา 22.00 น. - 22.53 น.
เม่ือวันท่ี 15 มีนาคม พ.ศ. 2551 ปัจจุบัน ลิขสิทธ์ิการจัดจาหน่ายวีดิทัศน์ของละครโทรทัศน์ชุดน้ ีใน
ประเทศไทย เป็ นของบริษัทมฟู วโ่ี ฮมวดิ ีโอ จากดั ในรูปแบบวซี ีดีและดีวดี ี

สามก๊ก ถูกสรา้ งเป็ นละครโทรทัศน์อีกคร้งั โดยเร่ิมถ่ายทาต้งั แต่ปี พ.ศ. 2551 และออกฉายทางโทรทัศน์
คร้งั แรกทางช่องเจียงซู ช่องอนั ฮุย ช่องฉงช่ิง และช่องเทียนจิน ในวนั ที่ 2 พฤษภาคม 2553 โดยละครชุด
สามกก๊ ชุดใหมน่ ้ ีมีท้งั หมด 95 ตอน กากบั โดย เกาซีซี

- ภาพยนตร์ วรรณกรรมจีนอิงประวตั ิศาสตร์เร่ืองสามก๊ก ถูกนามาถ่ายทอดในรูปแบบของ
ภาพยนตร์อิงประวตั ิศาสตรจ์ านวน 3 เร่ืองคือสามก๊ก ขุนศึกเลือดมงั กร สามก๊ก โจโฉแตกทัพเรือ และ
สามกก๊ เทพเจา้ กวนอู

สามกก๊ ขุนศึกเลือดมงั กรนาแสดงโดย หลิวเต๋อหวั , แมก็ ก้ ี คิว, หงจินเป่ า, แวนเนส วู, แอนด้ ี องั , ต้ ี
หลุง กากบั การแสดงโดย แดเนียล ลี ความยาว 102 นาที ออกฉายเม่ือวนั ท่ี 3 เมษายน พ.ศ. 2551 ใน
ประเทศไทยฉายวนั ที่ 24 เมษายน พ.ศ. 2551 สามก๊ก ขุนศึกเลือดมงั กรไดร้ บั เสียงวิจารณไ์ ปทางลบเป็ น
อย่างมาก เน่ืองจากเน้ ือเรื่องของภาพยนตรเ์ ป็ นการเจาะเฉพาะตวั ละครเอกของเร่ืองคือจูล่งเพียงคนเดียว
โดยเป็ นการเล่าเรื่องราวประวตั ิของจูล่งต้ังแต่วยั หนุ่มจนถึงวยั ชรา รวมท้ังเน้ ือเร่ืองของภาพยนตรก์ ็ไม่ได้
เป็ นไปตามวรรณกรรมอีกดว้ ย และมีตวั ละครหลายตวั ที่ถูกแต่งข้ ึนมาเพื่อภาพยนตรเ์ ร่ืองน้ ีโดยเฉพาะเช่น
โจอิง หรือ หลอผิงอนั เป็ นตน้ และอีกหลายส่วนในเร่ืองก็ไม่เป็ นไปตามวรรณกรรมเช่นชุดเกราะของจูล่งที่
ในวรรณกรรมระบุว่าสวมเกราะสีเงิน แต่ในภาพยนตรก์ ลบั สวมเกราะท่ีมีลกั ษณะคล้ายเกราะของซามูไร
มากกวา่ จึงทาใหใ้ นเว็บไซต์ IMDb ใหเ้ ครดิตภาพยนตรเ์ ร่ืองน้ ีเพียง 5.7 ดาว จาก 10 ดาวเท่าน้ัน

สามกก๊ โจโฉแตกทพั เรือ เป็ นภาพยนตรอ์ ิงประวตั ิศาสตรข์ นาดยาวท่ีร่วมทุนสรา้ งระหว่างจีนและ
ฮ่องกง ออกฉายพรอ้ มกันทัว่ ทวีปเอเชียในวันท่ี 10 กรกฎาคม พ.ศ. 2551 เพ่ือตอ้ นรับมหกรรมกีฬา
โอลิมปิ ก 2008 ท่ีจีนเป็ นเจา้ ภาพในการจดั การแขง่ ขนั สรา้ งจากวรรณกรรมช้ ินเอกของจีนเร่ือง สามกก๊ ใน
ตอน โจโฉ แตกทพั เรือหรือศึกผาแดง อานวยการสรา้ งและกากบั โดย จอหน์ วู ดว้ ยทุนสรา้ งกว่า 80 ลา้ น
ดอลลารส์ หรฐั ซึ่งนับว่าภาพยนตรเ์ รื่องน้ ีใชท้ ุนสรา้ งมากท่ีสุดในประวตั ิศาสตรว์ งการภาพยนตรเ์ อเชีย โดย
แบ่งออกเป็ น 2 ภาคใหญ่ ๆ ดว้ ยกนั เฉพาะในเอเชีย ส่วนประเทศอ่ืน ๆ จะฉายในตอนเดียวจบในระยะเวลา

ประมาณ 4 ชวั่ โมง นาแสดงโดยเหลียงเฉาเหว่ย, ทาเคชิ คาเนชิโร่, หลินจ้ ือหลิง, จางเฟิ งอ้ ี, ฉางเฉิน, เจา้
เวย, ฮูจุนและชิโด นากามรู ะ

สามกก๊ เทพเจา้ กวนอู เป็ นภาพยนตรฮ์ ่องกงอิงประวตั ิศาสตร์ ดดั แปลงจากวรรณกรรมเรื่อง สาม
กก๊ ในตอนท่ีกวนอูพาภรรยาของเล่าปี่ ฝ่ าด่าน 5 ด่านและสงั หารขนุ พลของโจโฉ 6 นาย นาแสดงโดยดอนนี่
เยน กากบั โดยอลนั มกั และเฟลิกซ์ ชอง ออกฉายเมื่อวนั ท่ี 28 เมษายน พ.ศ. 2554 และฉายในประเทศ
ไทยเม่อื วนั ท่ี 14 กรกฎาคม พ.ศ.2554

- การต์ นู และเกมสามกก๊

วรรณกรรมสามก๊ก ถูกนามาถ่ายทอดในรูปแบบของการต์ ูนในรูปแบบต่าง ๆ เป็ นจานวนมากเช่น
การต์ ูนเรื่องสามกก๊ เป็ นการต์ ูนญ่ีป่ ุนเรื่องยาว ท่ีแปลมาจากวรรณกรรรมอมตะของจีนเรื่องสามก๊ก วาด
ภาพโดยมิตสึเทรุ โยโกยามะ ต่อมาไดถ้ ูกสรา้ งเป็ นอะนิเมะ ในปี พ.ศ. 2534 ออกอากาศทางสถานีทีวี
โตเกียวและสรา้ งเป็ นเกมสาหรบั เครื่องนินเทนโดดีเอส ในปี พ.ศ. 2550

เน้ ือเร่ืองในการต์ ูนสามกก๊ ฉบบั การต์ ูนญี่ป่ ุนแปลมาจากหนังสือสามกก๊ ฉบบั ภาษาญ่ีป่ ุนของเออิจิ โยชิคาวะ
ซึ่งมีความแตกต่างจากสามก๊กฉบบั เจา้ พระยาพระคลงั (หน) หรือสามก๊กฉบบั วณิพกของยาขอบเล็กน้อย
สามก๊กเป็ นนิยายจีนอิงประวตั ิศาสตรท์ ี่เต็มไปดว้ ยแผนการรบและกลอุบาย จนมีคากล่าวว่า อ่านสามก๊ก
ครบสามจบ คบไม่ได้ ในประเทศไทย สานักพิมพ์จมั โบเ้ ป็ นผูจ้ ดั พิมพ์การ์ตูนสามก๊กเป็ นเล่มใหญ่ โดย
แบ่งเป็ น 15 เล่มจบ

หงสาจอมราชันย์ เป็ นการต์ ูนจีนท่ีสรา้ งสรรคโ์ ดยเฉินเหมา นักเขียนชาวฮ่องกง เร่ืองราวหยิบยก
เอาเหตุการณใ์ น สามก๊ก จากท้งั วรรณกรรมและพงศาวดารมาเป็ นโครงเรื่อง โดยมีตวั ละครเอกคือสุมาอ้ ีใน
วยั เยาว์ จูล่งในวยั เยาว์ และ ลิโป้เป็ นตัวดาเนินเรื่องหลกั หงสาจอมราชันยถ์ ึงแมว้ ่าจะอา้ งอิงเน้ ือเร่ืองจาก
สามก๊กและมีตวั ละครเกือบท้งั หมดตามที่ปรากฏในวรรณกรรม อย่างไรก็ตามรายละเอียดในเรื่องแตกต่าง
จากที่ปรากฏในวรรณกรรมค่อนขา้ งมาก ท้งั ในบทบาทของ สุมาอ้ ีเป็ นเป็ นพ่อคา้ จลู ่งเป็ นลูกน้องคนสนิท
ของสุมาอ้ ีในอดีต เตียวหุยท่ีเป็ นนักวางแผนที่ซับซอ้ น เตียวเส้ ียนที่เป็ นกะเทย ลิโป้ท่ีเป็ นท้งั นักรบและนัก
วางแผน กุนซืออย่าง จิวยี่ กุยแก บังทอง และขงเบง้ เป็ นศิษยร์ ่วมสานักกัน ซึ่งแตกต่างจากลักษณะที่
ปรากฏในวรรณกรรมและพงศาวดารที่ออกมาก่อนหนา้ โดยเหตุการณส์ าคญั ในการศึกและการตายของตวั
ละครหลกั ในเร่ืองยงั คงไวเ้ ช่นเดิม เน้ ือเรื่องหลกั ของหงสาจอมราชนั ยจ์ ะเน้นในเรื่องของนาฏกรรม กลยุทธ
ทางการเมืองและทางทหาร การทูต และการหลอกล่อคู่แขง่ ปัจจุบนั นอกจากฮ่องกงกบั ไตห้ วนั แลว้ หงสา
จอมราชนั ย์ ยงั ถูกซ้ ือลิขสิทธ์ิไปตีพิมพใ์ นหลาย ๆ ประเทศ เชน่ ญี่ป่ ุน เกาหลี เวยี ดนาม สิงคโปร์ และ ไทย

สามก๊ก มหาสนุก เป็ นงานเขียนการ์ตูนเร่ืองสามก๊ก เร่ืองและภาพโดยหมู นินจา ตีพิมพ์ใน
นิตยสารมหาสนุกต้งั แต่ พ.ศ. 2548 จนถึง พ.ศ. 2550 ภายหลงั ไดม้ ีการตีพิมพร์ วมเล่มเป็ นการต์ ูนสีรวม
ท้ังหมด 45 เล่ม และบริษัทวิธิตาไดน้ าเร่ืองสามก๊กมาสรา้ งเป็ นการต์ ูนแอนิเมชนั่ จานวน 2 ภาค ล่าสุด

ไดร้ บั การแปลเป็ นภาษาเกาหลี จดั จาหน่ายโดย บริษัท พีเอ็มจี โฮลด้ ิง คอรป์ อเรชนั่ จากดั และบริษัท ซมั
ซุง บุค๊ พบั ลิเชอร์

Dynasty Warriors เป็ นเกมต่อสูจ้ ดั ทาและพฒั นาโดย Koei วางจาหน่ายคร้งั แรกในวนั ที่ 1 ธนั วาคม
พ.ศ. 2540 ในเพลยส์ เตชนั Dynasty Warriors เป็ นเกมที่จาลองวรรณกรรมเร่ืองสามก๊ก ไม่ว่าจะเป็ นเน้ ือ
เรื่อง, อาวุธ, ลักษณะท่าทางและตัวละครท่ีปรากฏในเกมลว้ นแลว้ มาจากเรื่องสามก๊กท้ังส้ ิน ยังมีใน
ประเทศญ่ีป่ ุน ซึ่งภายหลงั ไดม้ ีการจาหน่าย Dynasty Warriors 2 ที่ดดั แปลงจากภาค 1 ใหม้ ีภาพที่สวยงาม
และเล่นสนุกข้ ึน ในปัจจุบนั Dynasty Warriors เป็ นเกมท่ีมีผูเ้ ล่นเยอะมากที่สุดเกมหน่ึงของโลก และมีวาง
ออกจาหน่ายแลว้ ถึง 7 ภาคดว้ ยกนั

๘.คณุ ค่าและความดีเด่น

๑.เป็ นวรรณคดีท่ีไดร้ บั กรยกย่องจากวรรณคดีสโมสรวา่ เป็ นยอดความเรียง ประเภทนิทาน เพราะ
เป็ นวรรณคดีรอ้ ยแกว้ ที่ใชถ้ อ้ ยคาและประโยคที่กะทัดรัด ฟังร่ืนหูไม่มีศัพท์ยาก การเดินเรื่องไม่ยืดเย้ ือ
โวหารดี ลึกซ้ ึงคมคาย บทพรรณนาแจม่ ชดั

๒.ในแง่ความรู้ เป็ นวรรณคดีท่ีใหค้ วามรูล้ ้าลึกในศาสตรต์ ่างๆ เช่นยุทธศาสตรใ์ นการรบ ตารา
พิชยั สงคราม การเมือง การปกครอง ปรชั ญา จิตวิทยา ตลอดจนการศึกษาธรรมชาติของชีวิตมนุษย์ สาม
ก๊กไม่ไดแ้ ฝงอิทธิฤทธ์ิปาฏิหาริยเ์ กินความสามารถของสามัญชน จึงทาใหผ้ ูอ้ ่านไดเ้ ห็นชีวิตของตัวละคร
ท้งั หมดในลกั ษณะของคนจริงๆ ความรู้ ความคิด และสติปัญญาท่ีไดจ้ ากการอ่านสามก๊ก จึงเป็ นประโยชน์
ต่อการดาเนินชีวติ ของผูอ้ ่าน

๓.การใชภ้ าษาสานวนโวหารลึกซ้ ึง คมคาย มีการใชโ้ วหารความเปรียบไพเราะคมคายสอดแทรกแง่
คิดเป็ นจานวนมาก นอกจากน้ันยงั มีความโดดเด่นดา้ นใชส้ านวนกระชบั ตรงไปตรงมา เขา้ ใจง่าย การจดั
ประโยค เขา้ ประโยคไม่ซบั ซอ้ นยืดยาว เน้นการพรรณนาตวั บุคลิก ลกั ษณะนิสยั ตัวละคร ไม่เน้นพรรณนา
ฉากและธรรมชาติเหมอื นวรรณคดีไทยเรื่องอื่นๆ เชน่

“เล่าป่ ี เห็นขงเบง้ รูปรา่ งใหญ่โต สูงถึงหกศอก สีหนา้ ขาวเหมือนหยวก แต่งตวั โอ่โถง ท่วงที
เป็ นอาจารย์ผูใ้ หญ่ จึงเขา้ ไปคานับแลว้ ว่า ขา้ พเจา้ ตั้งใจมาหาท่านบัดน้ี เพราะมีความปรารถนาจะขอ
สติปัญญาท่าน ดว้ ยแผ่นดนิ ทกุ วนั น้ีจลาจลจวนจะสาบสูญอยแู่ ลว้ ตวั ขา้ พเจา้ น้ีเป็นเช้ือพระวงศ์พระเจา้ เห้ียน
เต้ แต่ทว่ามีสติปัญญาน้อยแลว้ ก็ยงั เป็ นชาวบา้ นนอกอยู่เมืองตุน้ กว้ น แจง้ ว่าท่านเป็ นคนดีมีสติปัญญา
ปรากฏเอิกเกรกิ สมือนเสียงฟ้า ขา้ พเจา้ ยนิ ดมี าคานับท่านถึงสองครง้ั แลว้ ก็มิไดพ้ บ”

- ตอนเลา่ ปี่ เชิญขงเบง้ มาเป็ นท่ีปรึกษา

“ขงเบง้ ไดฟ้ ังดงั นั้น จึงเอามือปิดปากหวั เราะแลว้ ตอบวา่ ธรรมดาผูม้ ีปัญญาอนั พิสดาร แม้
จะคิดการส่ ิงใดก็ลึกซ้ึง ผมู้ ีปัญญานอ้ ยหาหยงั่ รถู้ งึ ตลอดไม่ อปุ มาเสมือนพระยาครฑุ แมจ้ ะไปทิสทางใดกย้ อ่ ม
บินโดยอากาศอันสูงสุดสายเมฆ มิไดบ้ ินตา่ เหมือนสกุณชาติซ่ ึงมีกาลงั นอ้ ย อันผูม้ ีสติปัญญานอ้ ยก็เหมือน
นกทงั้ ปวงท่ ีมีกาลงั อนั นอ้ ย มิอาจบินสูงเสมอพระยาครฑุ ได”้

- ตอนขงเบง้ อาสาไปเจรจาความเมือง ณ กงั ตงั๋

๔.สอดแทรกความรูเ้ กี่ยวกบั ขนบธรรมเนียม ประเพณี ความเชื่อ ค่านิยมและวิถีชีวิตความเป็ นอยู่
ของคนจีนไดเ้ ป็ นอยา่ งดี

๕.ใหค้ ุณค่าดา้ นความคิด ขอ้ คิด ปรชั ญา คติชีวิต ผ่านสุภาษิต สานวนโวหาร ความคิดต่างๆที่
ปรากฏอยใู่ นวรรณกรรม เชน่

“ซ่ ึงจะฆ่าไก่ แลเอามีดฆา่ โคมาฆ่าน้ันไม่ควร” –ฮวั หยงกบั ตงั๋ โต๊ะ ตอนฮวั หยงรบั อาสาตงั๋
โตะ๊ ไปฆ่าซุนเกี๋ยนแทนลิโป้

“เราจะทานุบารุงราชสมบัติน้ีเป็ นการใหญ่หลวง อุปมาเหมือนโค่นตน้ ไมท้ าไร่ จะคิด
เสียดายตน้ ไมอ้ ยแู่ ลว้ ก็ไม่ไดก้ ินขา้ ว” - ตงั๋ โตะ๊ กบั ซุนซอง ตอนตงั๋ โต๊ะจะท้ ิงเมอื งตกเอี๋ยงนครหลวง ไปต้งั ณ
เมืองเตียงอนั เมอื งป่ า

“พรกิ ไทยนั้นเม็ดเล็กก็จรงิ ถา้ ล้ิมเขา้ ไปถึงล้ินแลว้ ก็จะมีพิษเผ็ดรอ้ น” – นางเตียวเส้ ียนขบั
เพลงใหต้ งั๋ โตะ๊ ฟัง ตอนคิดอุบายทาลายตงั๋ โตะ๊

“ธรรมดายงั หาภัยไม่ ก็อย่าคิดหาภัยมาใส่ตัว” –เตียนฮองมีหนังสือบอกอว้ นเส้ ียว เม่ือ
อว้ นเส้ ียวคิดจะยกทพั ไปตีเมอื งฮูโต๋

๖.เน้ ือเร่ืองสนุกสนาน การดาเนินเร่ืองกระชบั รวดเร็ว ใหค้ วามบนั เทิงและความรู้

๗.เป็ นวรรณกรรมรอ้ ยแกว้ ท่ีมีลักษณะเฉพาะ แปลกไปจากเร่ืองอ่ืนๆ คือ ไม่มีเครื่องหมายคาพูด
กากบั คาสนทนา เน้ ือความจะเรียงต่อกนั ไป ไมว่ า่ จะเป็ นคาพดู ความคิด หรือการพรรณาฉาก ผูอ้ า่ นจะตอ้ ง
ติดตามเร่ืองราวและคิดตามไปเรื่อยๆ ซึ่งนักประพนั ธร์ ุ่นหลงั พยายามเลียนแบบ เช่น ยาขอบเขียน “ผูช้ นะ
สิบทิศ ” ลพบุรีเขยี น “เจา้ หมืน่ ดง้ นคร” อุษา เข็มเพชร เขียน “ขนุ ทวน”เป็ นตน้ เชน่

“ครนั้ โจโฉแจง้ ในหนังสือน้ันแลว้ ก็โกรธ จึงปรกึ ษากับกุยแกวา่ เล่าป่ ี น่ ี ใจใหญ่บังอาจใหม้ ี
หนังสือมาหา้ มเรา เม่ ือพิเคราะห์ดูก็เห็นวา่ เล่าป่ ี จะคิดล่อลวงเราดว้ ยกลอุบาย ชอบใหต้ ัดศีรษะผูอ้ ่ืนถือ
หนังสือเสีย แลว้ ใหเ้ ร่งยกเขา้ ตีเอาเมืองซีจิ๋วน้ ีจงได้ กุยแกจึงว่าเล่าป่ี เป็ นคนซ่ือสัตย์ ซ่ึงจะใหฆ้ ่าผู้อื่นถือ
หนังสือน้ันไมค่ วรขอใหต้ อบเขา้ ไปเอาใจเล่าปี่ ไว.้ ..” ตอน 9 หนา้ 142

๘. ในส่วนของเน้ ือเรื่อง มีอิทธิพลต่อวรรณคดียุคหลงั ๆเช่น ในเรื่องพระอภยั มณีตอนนางละวงเผา
ทพั ของสุนทรภู่ ก็คลา้ ยกบั ตอนโจโฉแตกทพั รือ ตอนฤาษีหา้ มสุดสาครถอดเส้ ือหนังเสือ ก็คลา้ ยกบั กวนอไู ม่
ยอมถอดเส้ ือตวั เก่า เป็ นตน้

๙.ในส่วนของการสรา้ งตวั ละคร ก็มอี ิทธิพลต่อวรรณคดียุคหลงั มีการสวมลกั ษณะตวั ละครเด่นๆใน
สามก๊กเช่น เล่าปี่ ขงเบง้ กวนอู ลว้ นมีลกั ษณะความดีเฉพาะตัวต่างๆกนั ตวั เอกในนิทานไทยสมยั ต่อมา
ไดร้ บั อิทธิพลจากบุคลิกภาพของตวั ละครเหล่าน้ัน เชน่ พระอภยั มณีมีลกั ษณะคลา้ ยเล่าป่ี ใจออ่ น มกั สงสาร
ศตั รู นางวาลีวาจาคมคายเหมือนขงเบง้ อุศเรนตายดว้ ยอาการคลา้ ยจิวย่ี นอกจากน้ันเร่ืองผูช้ นะสิบทิศของ
ยาขอบ อาจเทียบเคียงไดก้ บั ตวั ละครหลายตวั ในสามกก๊ เป็ นตน้

๑๐.เรื่องน้ ีเป็ นท่ีมาของสานวนโวหารต่างๆท่ีพบในวรรณกรรมยุคหลงั และนามาใชไ้ ดใ้ นปัจจุบนั เช่น
“สามเพลงตกมา้ ตาย” “มีตาหามีแววไม”่ เป็ นตน้

๑๑.สามก๊ก เป็ นจุดต้งั ตน้ ใหม้ ีการถ่ายทอดพงศาวดารจีนเป็ นภาษาไทยอีกเป็ นจานวนมาก เช่น ไค
เภก๊ เลียดกก๊ บเู ซกเทียน เป็ นตน้ และในปัจจุบนั สามก๊กยงั ไดร้ บั ความนิยมในการนามาทาสื่อบนั เทิงต่างๆ
มากมาย เช่น หนังสือสามกก๊ ในสานวนต่างๆ ละครโทรทศั น์ ภาพยนตร์ และเกมสอ์ อนไลน์ เป็ นตน้