การวิเคราะห์สภาพแวดล้อม SWOT Analysis

สาํ นักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย
สาํ นักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ กระทรวงศึกษาธิการ

คำนำ

ศูนย์วิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษายะลา ได้ดำเนินการวิเคราะห์สภาพแวดล้อมภายในและภายนอก
สถานศกึ ษา โดยนำ SWOT Analysis มาเปน็ เครื่องมือในการวเิ คราะหส์ ภาพแวดล้อมภายในและภายนอก ค้นหา
จุดแข็ง จุดอ่อน รวมถึงโอกาส และอุปสรรคในการดำเนินงานของสถานศึกษา หรือความสามารถในการบริหาร
จัดการ การให้บริการ และการปฏิบัติงาน เพื่อนำผลการวิเคราะห์ไปใช้ในการวางแผนการดำเนินงาน โครงการ
กจิ กรรม และการพฒั นาสถานศกึ ษาไปสเู่ ปา้ หมายที่วางไว้

ศนู ย์วทิ ยาศาสตร์เพอ่ื การศึกษายะลา
ตุลาคม 2563

…/สารบญั

การวิเคราะห์สภาพแวดลอ้ ม (SWOT Analysis) ของ ศว.ยะลา หนา้ | ก

สารบัญ หน้า

คำนำ ก
สารบัญ ข
สารบญั (ต่อ) ค
สารบญั ตาราง ง
สารบัญภาพ จ
สว่ นท่ี 1 ขอ้ มลู ทว่ั ไปของสถานศกึ ษา 1
1
ช่อื สถานศึกษา 1
สถานทต่ี ง้ั 1
ประวัตคิ วามเป็นมาของสถานศกึ ษา 3
ตราสญั ลักษณ์ สญั ลกั ษณ์ และรปู แบบสญั ลกั ษณ์ 4
อำนาจและหน้าที่ 4
พ้ืนท่ใี หบ้ ริการ 5
กจิ กรรมที่ให้บริการ 7
ทำเนียบผบู้ ริหาร 8
โครงสร้างการบรหิ าร 9
สงิ่ อำนวยความสะดวก
10
ส่วนท่ี 2 ทศิ ทางการดำเนนิ งานของสถานศกึ ษา 10
ปรัชญา 10
วิสยั ทัศน์ 10
อตั ลกั ษณ์ 10
เอกลกั ษณ์ 10
พันธกจิ 11
เป้าประสงค์และตวั ช้วี ัดความสำเรจ็

…/สารบญั (ตอ่ )

การวเิ คราะหส์ ภาพแวดลอ้ ม (SWOT Analysis) ของ ศว.ยะลา หนา้ | ข

สารบัญ (ต่อ) หนา้

สว่ นที่ 3 การวิเคราะห์สภาพแวดลอ้ มภายในและภายนอก 12
การวิเคราะห์สภาพแวดลอ้ ม (SWOT Analysis) 12
เคร่ืองมอื ที่ใชใ้ นการวิเคราะห์สภาพแวดล้อมของสถานศึกษา 14
การวเิ คราะหส์ ภาพแวดล้อมภายในและภายนอกของสถานศึกษา 16
การวิเคราะห์ TOWS Matrix 21
การกำหนดนำ้ หนักสภาพแวดล้อมภายในและภายนอก 22
การวเิ คราะหส์ ถานภาพของสถานศกึ ษา 28

ภาคผนวก 32
บรรณานุกรม 34
คณะผูจ้ ดั ทำ 35

…/ สารบัญตาราง

การวิเคราะห์สภาพแวดล้อม (SWOT Analysis) ของ ศว.ยะลา หนา้ | ค

สารบญั ตาราง

หน้า

ตารางที่ 1 รายละเอียดประวตั คิ วามเป็นมาของสถานศึกษา 2
ตารางท่ี 2 จำนวนประชากรในพืน้ ท่ีใหบ้ ริการ 5
ตารางที่ 3 ข้อมูลทำเนยี บผ้บู ริหารสถานศึกษา 7
ตารางท่ี 4 ขอ้ มูลอาคารสถานที่ อำนวยความสะดวกในการจดั กิจกรรมการเรียนรู้ 9

ดา้ นวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสง่ิ แวดลอ้ ม 9
ตารางท่ี 5 ข้อมลู ยานพาหนะของศนู ย์วิทยาศาสตรเ์ พื่อการศกึ ษายะลา 11
ตารางท่ี 6 รายละเอียดเป้าประสงคแ์ ละตวั ช้วี ดั ความสำเรจ็ 15
ตารางท่ี 7 เคร่ืองมือการวิเคราะห์ SWOT ของสถานศึกษา 16
ตารางท่ี 8 วิเคราะหส์ ภาพแวดลอ้ มภายในของสถานศกึ ษา ดา้ นโครงสร้างของสถานศึกษา (S1) 16
ตารางที่ 9 วเิ คราะหส์ ภาพแวดล้อมภายในของสถานศกึ ษา ด้านการบริการการจัดกิจกรรม
17
การเรยี นรดู้ า้ นวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสงิ่ แวดล้อม 17
และคณุ ภาพของผู้รบั บริการ (S2) 17
ตารางที่ 10 วเิ คราะห์สภาพแวดล้อมภายในของสถานศึกษา ดา้ นบคุ ลากร (M1) 18
ตารางที่ 11 วิเคราะห์สภาพแวดลอ้ มภายในของสถานศกึ ษา ดา้ นการเงนิ (M2) 19
ตารางที่ 12 วเิ คราะหส์ ภาพแวดลอ้ มภายในของสถานศึกษา ดา้ นวสั ดแุ ละอปุ กรณ์ (M3) 19
ตารางท่ี 13 วิเคราะห์สภาพแวดลอ้ มภายในของสถานศกึ ษา ด้านการบรหิ ารจดั การ (M4) 20
ตารางท่ี 14 วเิ คราะหส์ ภาพแวดลอ้ มภายนอกของสถานศกึ ษา ด้านการเมอื งและกฎหมาย (P) 20
ตารางที่ 15 วเิ คราะหส์ ภาพแวดล้อมภายนอกของสถานศกึ ษา ดา้ นเศรษฐกจิ (E) 22
ตารางท่ี 16 วิเคราะห์สภาพแวดลอ้ มภายนอกของสถานศกึ ษา ดา้ นสังคมและวัฒนธรรม (S) 23
ตารางท่ี 17 วิเคราะห์สภาพแวดล้อมภายนอกของสถานศกึ ษา ดา้ นเทคโนโลยี (T) 23
ตารางท่ี 18 การกำหนดน้ำหนักปจั จยั สภาพแวดล้อมภายใน 26
ตารางท่ี 19 การกำหนดน้ำหนกั ปัจจัยสภาพแวดล้อมภายนอก 30
ตารางที่ 20 การกำหนดน้ำหนักปัจจัยสภาพแวดลอ้ มภายใน
ตารางที่ 21 การกำหนดนำ้ หนกั ปัจจยั สภาพแวดล้อมภายนอก
ตารางท่ี 22 ผลการประเมนิ สถานภาพของสถานศกึ ษา

…/สารบัญภาพ

การวเิ คราะห์สภาพแวดล้อม (SWOT Analysis) ของ ศว.ยะลา หนา้ | ง

สารบญั ภาพ หนา้

ภาพท่ี 1 โครงสรา้ งการบริหารงาน 8
ภาพที่ 2 การวเิ คราะห์สภาพแวดลอ้ มภายในและภายนอกสถานศึกษา (SWOT Analysis) 12
ภาพท่ี 3 ภาพรวมการวิเคราะหส์ ภาพแวดลอ้ มภายในและภายนอก (SWOT Analysis) 13
ภาพที่ 4 การจบั ควู่ เิ คราะห์ TOWS Matrix 21
ภาพที่ 5 แสดงตำแหน่งสถานภาพของสถานศึกษา 28

…/สว่ นท่ี 1 ขอ้ มลู ทวั่ ไป

การวิเคราะหส์ ภาพแวดลอ้ ม (SWOT Analysis) ของ ศว.ยะลา หนา้ | จ

ส่วนที่ 1

ข้อมูลทั่วไปของสถานศกึ ษา

การวเิ คราะห์สภาพแวดลอ้ ม (SWOT Analysis) ของ ศว.ยะลา

สว่ นท่ี 1
ข้อมลู ทวั่ ไปของสถานศึกษา

1. ข้อมูลพืน้ ฐานของสถานศกึ ษา Google Maps
1.1 ช่ือสถานศกึ ษา
ศนู ย์วทิ ยาศาสตรเ์ พื่อการศึกษายะลา

1.2 สถานท่ีตั้ง

ต้งั อยู่ : 1/29 ถนนอาคารสงเคราะห์ ตำบลสะเตง
อำเภอเมอื ง จังหวดั ยะลา รหสั ไปรษณีย์ 95000

โทรศัพท์ : 073-214920
โทรสาร : 073-216755
E-mail : [email protected]
Website : gg.gg/yalascience
Facebook : เพจศูนย์วทิ ยาศาสตร์เพ่ือการศกึ ษายะลา

1.3 ประวัติความเปน็ มาของสถานศึกษา
ศูนย์วิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษายะลา เป็นสถานศึกษาขึ้นตรงในสังกัดสำนักงานสง่ เสริมการศึกษา

นอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย สำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ กระทรวงศึกษาธิการ จัดตั้งขึ้นตาม
มติคณะรัฐมนตรี เมื่อวันที่ 16 สิงหาคม 2537 ในส่วนการดำเนินงานเกี่ยวกับศูนย์วิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษา
และเครือข่ายให้จัดตั้งศูนย์วิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษาจังหวัดในทุกเขตการศึกษา เขตการศึกษาละ 1 แห่ง
ซึ่งในวันที่ 16 มีนาคม 2538 กระทรวงศึกษาธิการได้พิจารณาเห็นว่า จังหวัดยะลา เป็นจังหวัดที่มีความพร้อม
ในการจัดตั้งศูนย์วิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษาจังหวัด จึงให้จัดตั้งศูนย์วิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษาจังงหวัดยะลา
โดยเรียกชื่อว่า “ศูนย์วิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษาจังหวัดยะลา” ซึ่งประกาศกระทรวงศึกษาธิการ ณ วันที่ 8
พฤศจิกายน 2538 โดยนายสขุ วชิ รุ้งสิตพล รฐั มนตรีกระทรวงศกึ ษาธิการ

ปัจจุบัน ศูนย์วิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษายะลา เรียกโดยย่อว่า “ศว. ยะลา” ตั้งอยู่บริเวณพื้นท่ี
ร่วมกับสำนกั งานสง่ เสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยจังหวดั ยะลา ศูนย์การศกึ ษานอกระบบ
และการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอเมือง และสำนักงานส่งเสริมสวัสดิการและสวัสดิภาพครูและบุคลากร
ทางการศึกษาจังหวดั ยะลา รายละเอยี ดดงั ตารางที่ 1

…./ตารางท่ี 1

การวเิ คราะหส์ ภาพแวดล้อม (SWOT Analysis) ของ ศว.ยะลา หน้า | 1

ตารางท่ี 1 รายละเอยี ดประวัติความเปน็ มาของสถานศึกษา

วัน เดอื น ปี รายละเอียด
8 พฤศจิกายน 2538
ให้จดั ต้ังศูนยว์ ิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษาจังหวัดยะลา เปน็ สถานศึกษาอยู่ในความดูแล
10 ตลุ าคม 2539 ของศูนย์การศึกษานอกโรงเรียนจังหวัดยะลา โดยเรียกชื่อว่า “ศูนย์วิทยาศาสตร์
17 มถิ ุนายน 2540 เพือ่ การศึกษาจงั หวัดยะลา” ต้ังอยู่ ตำบลสะเตง อำเภอเมอื ง จงั หวัดยะลา
14 กรกฎาคม 2543 ดำเนนิ การก่อสร้างในวงเงนิ งบประมาณก่อสร้าง 5,000,000 บาท
10 มีนาคม 2551 เปิดให้บริการกลุ่มเป้าหมาย
นางสาวกญั จนา ศลิ ปะอาชา รฐั มนตรชี ว่ ยว่าการกระทรวงศึกษาธิการ
9 สงิ หาคม 2556 เปน็ ประธานในพธิ ีเปิด ศูนย์วทิ ยาศาสตรเ์ พอ่ื การศึกษายะลาอยา่ งเปน็ ทางการ
ประกาศกระทรวงศึกษาธิการ เรื่อง การกำหนดอำนาจและหน้าที่ของสถานศึกษา
กำหนดให้ ศูนย์วิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษายะลา รับผิดชอบพื้นที่บริการ 4 จังหวัด
คอื นราธวิ าส ปตั ตานี สตูล และยะลา
ประกาศกระทรวงศึกษาธิการ เรื่อง แก้ไขพื้นที่รับผิดชอบของศูนย์วิทยาศาสตร์
เพ่อื การศึกษา กำหนดให้ ศูนยว์ ทิ ยาศาสตร์เพื่อการศึกษายะลา รับผดิ ชอบพ้ืนท่ีบริการ
3 จังหวดั คือ สตูล สงขลา และยะลา

1.4 วตั ถปุ ระสงค์ของการจัดตงั้

1. เพื่อเป็นการขยายโอกาสทางการศึกษาในด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสิ่งแวดล้อม
จากส่วนกลางไปสู่ส่วนภูมิภาค สำหรับกลุ่มเป้าหมาย ทั้งในระบบโรงเรียนและนอกระบบโรงเรียน ตลอดจน
เยาวชนและประชาชนทว่ั ไป

2. เพื่อเป็นแหล่งวิทยาการเพื่อการเรียนรู้ด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสิ่งแวดล้อม โดยผ่าน
การจัดกิจกรรมการศึกษาหลากหลายรูปแบบ เช่น ฐานการเรียนรู้ ห้องเรียนวิทยาศาสตร์ ค่ายวิทยาศาสตร์
นิทรรศการเคลื่อนที่การแสดงทางวิทยาศาสตร์ (Science Show) การพัฒนาบุคลากรด้านวิทยาศาสตร์
การประกวดสิ่งประดิษฐท์ างวทิ ยาศาสตร์ การประชมุ สัมมนาทางวชิ าการ เป็นตน้

3. เพ่อื สง่ เสริมให้ผู้รบั บริการมคี วามรู้ทางวทิ ยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสิง่ แวดลอ้ ม อยา่ งกวา้ งขวาง
มีความสนใจและติดตามวิทยาการใหม่ ๆ ทางวิทยาศาสตร์ มีจิตวิทยาศาสตร์หรือมีเจตคติที่ดีต่อวิทยาศาสตร์
ตลอดจนสามารถนำความรู้ทางวทิ ยาศาสตร์มาใช้ใหเ้ กดิ ประโยชนใ์ นชีวติ ประจำวัน

…/ 1.5 ตราสัญลักษณ์

การวเิ คราะหส์ ภาพแวดลอ้ ม (SWOT Analysis) ของ ศว.ยะลา หนา้ | 2

1.5 ตราสัญลกั ษณ์ สัญลกั ษณ์ และรูปแบบสัญลักษณ์

ตราสญั ลักษณ์ (Emblem)

วงกลมวงแรก มีเส้นรอบวงสีน้ำเงิน ภายในล้อมรอบชื่อศูนย์วิทยาศาสตร์
เพื่อการศึกษายะลาอยู่ด้านบน และคั่นกลางด้วยรูปดอกประจำยามทั้งด้านซ้าย
และด้านขวา และมีคำว่าสว่ นกลางอยูด่ า้ นล่างด้วยสีน้ำเงิน บง่ บอกสถานะสถานศึกษา
ข้ึนตรง ภายใตก้ ารกำกับของสำนกั งาน กศน.

วงกลมวงที่สอง มีเส้นรอบวงที่สองเป็นสีน้ำเงิน ภายในวงกลมมีตราเสมา
ธรรมจักร สีเขียว ตั้งอยู่บนเครื่องหมาย (Infinity) ล้อมรอบตัวชื่อสำนักงานส่งเสริม
การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอยู่ด้านบน สำนักงานปลัดกระทรวง
ศึกษาธิการอยู่ด้านล่างตัวอักษรสีน้ำเงิน คั่นด้วยรูปดอกประจำยามสีเดียวกัน และ
รองรบั ด้วยรปู รวงข้าว สีเหลอื งทอง

ตราเครือ่ งหมายนีแ้ สดงถึง “การส่งเสริมใหป้ ระชาชนได้เรยี นรูอ้ ย่างต่อเนื่อง
ตลอดชีวติ เพอ่ื ความผาสุขของประชาชน

สัญลกั ษณ์ (Logo)

สัญลักษณ์ (Logo) ได้แนวคิดมาจากสูตรเคมี หมายถึง วิทยาศาสตร์ทั้ง 3
แขนง คอื สแี ดง แทนฟิสกิ ส์ สเี หลือง แทนเคมี สเี ขยี ว แทนชวี วทิ ยา หรืออีกนัยหนึ่งมี
ความหมายว่า “รังผึ้ง” คือความเป็นองค์กรที่มีความสามัคคี และพร้อมที่จะพัฒนา
องค์กรเพื่อให้เกิดประโยชน์ต่อสังคม แกนกลางเป็นรูปอะตอมแทนความเป็น
วทิ ยาศาสตร์ทุกแขนง และมีลกู อะตอมสีดำ แทนความเข้มข้นของอะตอมน้ัน

รปู แบบสญั ลักษณ์ (Mascot)

“เจ้าหนูถามจัง” เกิดจากการให้ความสำคัญกับการสร้างระบบ
ความคิด เกดิ จากการประดิษฐ์คดิ ค้นโดยวิทยาศาสตร์ มีลักษณะคล้าย
มนุษย์ เขาเปน็ เดก็ ช่างสงสัย รู้จักสังเกต มคี วามอยากรู้อยากเห็น และ
ต้องการค้นหาคำตอบอยู่ตลอดเวลาเจ้าหนูถามจังเสมือนเป็นทูตแห่ง
วิทยาศาสตรท์ ่ีจะนำพาทกุ คนไปรจู้ ักโลกของวทิ ยาศาสตร์

…./1.6 อำนาจและหนา้ ท่ี

การวิเคราะห์สภาพแวดลอ้ ม (SWOT Analysis) ของ ศว.ยะลา หนา้ | 3

1.6 อำนาจและหนา้ ท่ี
ตามประกาศกระทรวงศึกษาธิการ เรื่อง การกำหนดอำนาจและหน้าที่ของสถานศึกษา ประกาศ

ณ วันที่ 10 มีนาคม 2551 ในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 125 ตอนพิเศษ 60 ง หน้า 5 ข้อ 6 ลงวันที่ 25 มีนาคม
2551 กำหนดให้ ศนู ยว์ ทิ ยาศาสตรเ์ พ่อื การศกึ ษา เรยี กโดยย่อว่า ศว. มีอำนาจและหนา้ ที่ ดังตอ่ ไปน้ี

1. จัดและบริการการเรียนรู้ด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสิ่งแวดล้อม แก่นักเรียน นักศึกษา
ทงั้ ในและนอกระบบโรงเรียน และประชาชนในพื้นทีท่ ่ีรบั ผิดชอบ

2. ศึกษา ค้นคว้า วิจัย และพัฒนารูปแบบกิจกรรม หลักสูตร สื่อและกระบวนการเรียนรู้
ดา้ นวทิ ยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสง่ิ แวดล้อม อาทิ ธรรมชาติวิทยา เทคโนโลยที ี่เหมาะสม ดาราศาสตร์

3. เผยแพร่และบริการรูปแบบกิจกรรม หลักสูตร สื่อ และกระบวนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้
ดา้ นวทิ ยาศาสตร์ เทคโนโลยี และส่งิ แวดลอ้ ม

4. พัฒนาครู อาจารย์ วิทยากร และบุคลากรทางการศึกษา ผู้รับผิดชอบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้
ดา้ นวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และส่ิงแวดลอ้ ม

5. ส่งเสริม สนับสนุน และประสานงานร่วมกับภาคีเครือข่าย ในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้
ดา้ นวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสงิ่ แวดล้อม

6. ปฏบิ ัติงานอน่ื ๆ ตามทไี่ ด้รับมอบหมาย

1.7 พน้ื ท่ใี หบ้ รกิ าร
ตามประกาศกระทรวงศึกษาธิการ เรื่อง แก้ไขพื้นที่รับผิดชอบ

ของศูนย์วิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษา ประกาศ ณ วันที่ 9 สิงหาคม
2556 ในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 130 ตอนพิเศษ 113 ง หน้า 19 ข้อ
11 ลงวันที่ 5 กันยายน 2556 กำหนดให้ ศูนย์วิทยาศาสตร์เพ่ือ
การศึกษายะลา รับผดิ ชอบพน้ื ทีบ่ รกิ าร 3 จังหวัด คือ สตลู สงขลา และ
ยะลา ให้บรกิ ารการเรียนรู้ด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และส่งิ แวดลอ้ ม
ให้แก่ นักเรียน นักศึกษาทั้งในและนอกระบบโรงเรียน และประชาชน
ในพ้ืนทท่ี ร่ี ับผดิ ชอบ

…/ ตารางท่ี 2

การวเิ คราะหส์ ภาพแวดลอ้ ม (SWOT Analysis) ของ ศว.ยะลา หนา้ | 4

ตารางท่ี 2 จำนวนประชากรในพ้นื ที่ใหบ้ ริการ

จังหวดั จำนวน ประชากร (คน)
(อำเภอ) ชาย หญิง รวม

ยะลา 8 268,471 271,106 539,577

สงขลา 16 696,443 732,360 1,428,803

สตลู 7 161,360 162,856 324,216

รวม 31 1,126,274 1,166,322 2,292,596

ที่มา : สำนักบรหิ ารการทะเบยี น กรมการปกครอง. (2564). สถิติจำนวนประชากร. สบื ค้น 21 เมษายน 2564,
จาก https://stat.bora.dopa.go.th

1.8 กจิ กรรมท่ีให้บรกิ าร
ศูนย์วิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษายะลา จัดตั้งขึ้นตามตามพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ

พ.ศ. 2542 แกไ้ ขเพิ่มเติม (ฉบบั ที่ 2) พ.ศ. 2545 แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับท่ี 3) พ.ศ. 2553 และแก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 4)
พ.ศ. 2562 และพระราชบัญญัตสิ ่งเสรมิ การศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัย พ.ศ. 2551 ในลักษณะ
แหล่งเรียนรู้ตามอัธยาศัยที่ให้บริการการเรียนรู้ด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสิ่งแวดล้อม ให้แก่ นักเรียน
นักศึกษาทั้งในและนอกระบบโรงเรียน และประชาชนในพื้นที่ที่รับผิดชอบ โดยมีกิจกรรมที่ให้บริการ 4 รูปแบบ
ได้แก่ การเรียนรู้ผ่านนิทรรศการ ค่ายวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสิ่งแวดล้อม กิจกรรมการศึกษา และบริการ
วิชาการ ซ่ึงมรี ายละเอียดดังน้ี

1. การเรียนรู้ผ่านนิทรรศการ หมายถึง การให้บริการการเรียนรู้ด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี
และสงิ่ แวดล้อม ผา่ นนทิ รรศการ ส่อื ประสมท่ีทนั สมัย น่าสนใจ ทัง้ สอื่ แสง สี เสียง ของเลน่ หนุ่ จำลอง เกม ฯลฯ
ซึ่งผู้รับบริการสามารถมีส่วนร่วมในการลงมือปฏิบัติ หรือหาคำตอบจากการปฏิบัติ ซึ่งผู้รับบริการจะได้รับ
ทง้ั ความสนกุ สนานและสาระความรไู้ ปพรอ้ ม ๆ กัน โดยมกี ารจดั แสดงการเรียนรนู้ ทิ รรศการ ดังนี้

› นิทรรศการถาวร เป็นการจัดแสดงนทิ รรศการภายในอาคารศูนย์วิทยาศาสตร์เพือ่ การศกึ ษา
ยะลา ซ่ึงผู้รับบริการสามารถเขา้ ชม เรียนรู้ไดใ้ นเวลาทำการ

› นทิ รรศชวั่ คราว เป็นการจัดแสดงนิทรรศการเปน็ คร้งั คราวในวาระโอกาส หรือวาระในวันสำคัญ
โดยกำหนดหว้ งเวลาในการจดั แสดง

› นิทรรศการเคล่ือนท่ี เปน็ นทิ รรศการทจ่ี ดั ทำข้นึ เป็นชุดสำเรจ็ สามารถหมนุ เวียนการให้บริการ
กลมุ่ เป้าหมายในพนื้ ทีร่ ับผดิ ชอบ

…/2. ค่ายวิทยาศาสตร์

การวิเคราะห์สภาพแวดลอ้ ม (SWOT Analysis) ของ ศว.ยะลา หนา้ | 5

2. คา่ ยวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสงิ่ แวดลอ้ ม หมายถงึ การให้บรกิ ารการเรียนรูด้ ้านวทิ ยาศาสตร์
เทคโนโลยี และสิ่งแวดล้อม ที่มุ่งเน้นให้ผู้รับบริการเกิดความรู้ ความเข้าใจ ทักษะ มีเจตคติที่ดีต่อการเรียนรู้
วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสิ่งแวดล้อม ตลอดทั้งการเรียนรู้ด้านการดำเนินชีวิต โดยใช้กระบวนการกลุ่ม
เพื่อแลกเปลี่ยนความรู้ ความคิดเห็น และประสบการณ์ โดยมีการให้บริการในลักษณะ ค่ายไป – กลับ
และค่ายพกั แรม

3. กิจกรรมการศึกษา หมายถึง การให้บริการกิจกรรมการเรียนรู้ด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี
และสิ่งแวดล้อม และอื่น ๆ แก่ผู้รับบริการทั้งในลักษณะกิจกรรมการเรียนรู้สำหรับนักเรียน นักศึกษา กิจกรรม
การประกวดแข่งขันทางวิทยาศาสตร์ การจัดกิจกรรมการเรียนรู้เคลื่อนที่สู่ชุมชน รวมถึงกิจกรรมฝึกอบรม
ประชุมสัมมนา และบรรยายพิเศษแก่ผู้รับบริการ ซึ่งจัดในลักษณะการเรียนรู้นอกระบบและการเรียนรู้
ตามอธั ยาศัย ประกอบดว้ ยกจิ กรรม ดังนี้

› ห้องเรียนวิทยาศาสตร์ เป็นการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ในลักษณะของห้องเรียนวิทยาศาสตร์
เพื่อการเสริมสร้างการเรียนรู้ตามหลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐาน โดยจัดให้บริการแก่กลุ่มเป้าหมายนักเรียน
นักศึกษาทั้งในระบบและนอกระบบ ซึ่งจัดกิจกรรมการเรียนรู้สอดคล้องสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์
ตามหลักสตู รการศึกษาข้นั พื้นฐาน และวิทยาศาสตรเ์ พอ่ื ชวี ติ

› การอบรม/ สัมมนา เป็นกิจกรรมเพื่อส่งเสริมและสนับสนุนให้ครูทั้งในระบบและนอกระบบ
บุคลากรทางการศึกษามีความรู้ ความเข้าใจ เกิดทักษะ สามารถพัฒนาสื่อการเรียนรู้ในการจัดกิจกรรม
ทางวิทยาศาสตร์ได้อย่างมีประสิทธิภาพ ตลอดจนส่งเสริมให้ผู้รับบริการมีการศึกษา ค้นคว้าเชิงวิชาการ
และมขี ้อมลู ที่ทันสมัยทางวิทยาศาสตรท์ ีม่ คี วามเจริญกา้ วหน้าอยา่ งรวดเร็ว

› กิจกรรมเสริมทักษะวิทยาศาสตร์ เป็นกิจกรรมที่จัดขึ้นเพื่อเสริมสร้างทักษะกระบวนการ
ทางวทิ ยาศาสตร์ เทคโนโลยี และส่ิงแวดล้อม

› กิจกรรมงานสัปดาห์วิทยาศาสตร์ เป็นกิจกรรมการเรียนรู้ที่จัดขึ้นในช่วงเดือนสิงหาคมของ
ทกุ ปี เพอ่ื รำลึกถึงพระมหากรณุ าธิคณุ ของพระบาทสมเดจ็ พระจอมเกล้าเจา้ อยหู่ ัว รัชกาลที่ 4 และเพอ่ื ส่งเสรมิ ให้
ผู้รับบริการเกิดกระบวนการทักษะทางวิทยาศาสตร์ โดยร่วมกับหน่วยงานภาคีเครือข่ายในการจัดกิจกรรม
การเรยี นรดู้ า้ นวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสิง่ แวดลอ้ ม

› กิจกรรมวิทยาศาสตร์สัญจรหรือวิทยาศาสตร์น่ารู้สู่ชุมชน เป็นกิจกรรมการเรียนรู้
ด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสิ่งแวดล้อม เคลื่อนที่ไปสู่ชุมชน หรือหน่วยงานสถานศึกษา โดยเน้นการจัด
กิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์พื้นฐาน วิทยาศาสตร์เพื่อชีวิต เทคโนโลยีที่เหมาะสม ร่ว มกับหน่วยงานภาคี
เครือขา่ ย

› การแสดงทางวิทยาศาสตร์ (Science Show) เป็นกิจกรรมที่นำหลักการทฤษฎีทาง
วิทยาศาสตร์พื้นฐาน มาประยุกต์เป็นการแสดงที่เข้าใจง่าย โดยใช้สื่อและอุปกรณ์ต่าง ๆ ประกอบการแสดง
เพอื่ กระตนุ้ ความสนใจ เกิดเจตคติท่ีดตี ่อการเรียนรวู้ ิทยาศาสตร์

…/การประกวด

การวเิ คราะห์สภาพแวดล้อม (SWOT Analysis) ของ ศว.ยะลา หนา้ | 6

› การประกวดและการแข่งขันทางวิทยาศาสตร์ เป็นกิจกรรมที่จัดขึ้นเพื่อส่งเสริม สนับสนุน
การแสดงความสามารถ การพัฒนาความสามารถด้านการคิดวิเคราะห์ แก้ปัญหา และความคิดสร้างสรรค์
โดยใชก้ ระบวนการทางวิทยาศาสตร์

4. บริการวิชาการ หมายถึง การให้บริการความรู้ ข้อมูลข่าวสาร ข้อมูลการจัดกิจกรรม
ด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสิ่งแวดล้อม ในรูปแบบต่าง ๆ โดยการให้ความรู้ผ่านสื่อเอกสาร อินโฟกราฟิก
(Infographic) แผ่นพับ เว็ปไซต์ gg.gg/yalascience Facebook : เพจศูนย์วิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษายะลา
YouTube : ศูนย์วิทย์ ยะลา รายการวิทยุ : Hi School ฮารียัน สารการรับรู้ บทเรียนออนไลน์ และรวมถึง
การเป็นวทิ ยากรในการฝกึ อบรม ประชุม สัมมนา บรรยายพเิ ศษ และคณะกรรมการตดั สนิ ต่าง ๆ

1.9 ทำเนียบผบู้ รหิ าร
ศูนย์วิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษายะลา มีผู้บริหารสถานศึกษาดำรงตำแหน่ง จำนวนทั้งสิ้น 14 ราย

รายละเอยี ดดงั ตารางที่ 3

ตารางท่ี 3 ข้อมูลทำเนียบผบู้ ริหารสถานศึกษา

ท่ี ชือ่ – สกลุ ตำแหน่ง ระยะเวลาดำรงตำแหน่ง
1 ดร. วิชัย สงั ขรัตน์ ผู้อำนวยการสถานศกึ ษา พ.ศ. 2540 – พฤศจิกายน 2545
2 นายอุทยั พงศ์จนั ทรเสถยี ร ผูอ้ ำนวยการสถานศกึ ษา พฤศจิกายน 2545 – มกราคม 2549
3 นายวิรตั น์ มะลสิ วุ รรณ รก.ผู้อำนวยการสถานศกึ ษา มกราคม 2549 – สงิ หาคม 2549
4 นางวรรญา ทิพย์ดนตรี รก.ผอู้ ำนวยการสถานศึกษา สงิ หาคม 2549 – กนั ยายน 2549
5 วา่ ท่ี ร.อ. ทิพยา ทพิ ย์ดนตรี ผ้อู ำนวยการสถานศกึ ษา กนั ยายน 2549 – กนั ยายน 2551
6 นายชัยฤทธิ์ เบญญากาจ ผอู้ ำนวยการสถานศกึ ษา ตลุ าคม 2551 – กันยายน 2556
7 นางดวงแกว้ อัลภาชน์ รก.ผอู้ ำนวยการสถานศกึ ษา ตลุ าคม 2556 – มกราคม 2557
8 นางสริ ิกาญจน์ จันทรสงค์ ผอู้ ำนวยการสถานศึกษา กมุ ภาพนั ธ์ 2557 – พฤษภาคม 2557
9 นางดวงแกว้ อลั ภาชน์ รก.ผอู้ ำนวยการสถานศกึ ษา มิถนุ ายน 2557 – กมุ ภาพันธ์ 2558
10 นายสชุ าติ ถาวระ ผู้อำนวยการสถานศึกษา กุมภาพนั ธ์ 2558 – พฤศจิกายน 2558
11 นางดวงแกว้ อัลภาชน์ รก.ผู้อำนวยการสถานศกึ ษา พฤศจกิ ายน 2558 – กันยายน 2559
12 นายอดุ ร สทิ ธพิ าที รก.ผอู้ ำนวยการสถานศกึ ษา กนั ยายน 2559 – มกราคม 2560
13 นายธนกร เกอ้ื กลู รก.ผ้อู ำนวยการสถานศึกษา มกราคม – สิงหาคม 2560
14 นายณฐั ภูมินทร์ สงั ขพ์ งศ์ ผอู้ ำนวยการสถานศึกษา กันยายน 2560 – ปัจจุบนั

…./1.10 โครงสรา้ ง

การวิเคราะหส์ ภาพแวดลอ้ ม (SWOT Analysis) ของ ศว.ยะลา หนา้ | 7

1.10 โครงสร้างการบริหารงาน
ศูนย์วิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษายะลา แบ่งโครงสร้างการบริหารงานตามประกาศสำนักงาน

ปลัดกระทรวงศึกษาธิการ เรื่อง การจัดโครงสร้างศูนย์วิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษา ประกาศ ณ วันที่ 1 มิถุนายน
2561 โดยแบง่ ออกเป็น 4 กล่มุ แตล่ ะกลุ่มมหี น้าท่ีและความรับผดิ ชอบ ดงั นี้

ผอู้ ำนวยการสถานศกึ ษา

คณะกรรมการสถานศกึ ษา

กลุ่มอำนวยการ กล่มุ วิชาการ กลุ่มส่งเสริมและบริการ ทอ้ งฟา้ จำลอง

● งานธรุ การและสารบรรณ ● งานวจิ ยั สาธิต ทดลอง ● งานนทิ รรศการ ● งานแสดง
● งานบคุ ลากร ● งานนวัตกรรมและเทคโนโลยี ● งานกิจกรรมค่าย ● งานพัฒนาสอื่
● งานการเงนิ และบญั ชี ● งานประกนั คณุ ภาพการศึกษา ● งานกจิ กรรมการศกึ ษา ● งานจดั และให้บริการทอ้ งฟา้ จำลอง
● งานพสั ดุ ● งานหลักสูตร สอื่ กระบวนการ ● งานบริการวชิ าการและฝกึ อบรม
● งานแผนงานและโครงการ ● งานผลติ และเผยแพร่
● งานการตลาดและประชาสมั พันธ์ เรยี นรู้ ● งานสง่ เสริมมาตรฐานการศกึ ษา
● งานอาคารสถานท่ีและยานพาหนะ ● งานพัฒนารปู แบบกิจกรรม ● งานสง่ เสรมิ และสนับสนุนเครอื ขา่ ย
● งานเทคนคิ และซอ่ มบำรุง

ภาพท่ี 1 โครงสร้างการบริหารงาน

…/1.11 สิ่งอำนวยความสะดวก

การวเิ คราะหส์ ภาพแวดล้อม (SWOT Analysis) ของ ศว.ยะลา หนา้ | 8

1.11 สิง่ อำนวยความสะดวก
ศูนย์วิทยาศาสตรเ์ พือ่ การศึกษายะลา มีอาคารสถานที่ และยานพาหนะ สำหรับสง่ เสริม สนับสนนุ

การจดั กิจกรรมการเรยี นรู้ดา้ นวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสิง่ แวดล้อม รายละเอยี ดดงั ตารางท่ี 4 และ 5

ตารางที่ 4 ข้อมูลอาคารสถานที่ อำนวยความสะดวกในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี
และส่งิ แวดลอ้ ม

ที่ อาคารสถานท่ี จำนวน (หน่วย)
1 อาคารสำนักงานและจดั แสดงนทิ รรศการ 1 หลงั
2 อาคารนิทรรศการพลังงานและไฟฟ้าในชวี ิตประจำวัน 1 หลัง
3 อาคารห้องปฏบิ ตั กิ ารทางวิทยาศาสตร์ 1 หลัง
4 หอ้ งนิทรรศการโลกเมืองเด็ก 1 หลงั
5 อาคารจัดกจิ กรรมการแสดงทางวทิ ยาศาสตร์ 1 หลัง
6 อาคารจดั กิจกรรมการเรียนรู้ 3 ช้ัน 1 หลงั
7 คอมพวิ เตอร์ 14 เครือ่ ง
8 หอ้ งสุขา ห้องอาบน้ำ 2 หลงั

ตารางท่ี 5 ข้อมลู ยานพาหนะของศูนยว์ ทิ ยาศาสตรเ์ พอ่ื การศึกษายะลา

ท่ี ประเภท ทะเบียน หมายเหตุ
1 รถตู้ (นทิ รรศการพลังงาน) นข 1061 ยะลา งปม. (TOR) ปี 2552
2 รถยนตบ์ รรทุก บง 4263 ยะลา
3 รถนทิ รรศการเคล่ือนท่ี 6 ล้อ 80-5046 ยะลา -
งปม. (TOR) ปี 2548
(ความหลากหลายทางชีวภาพ)

…./สว่ นท่ี 2

การวเิ คราะห์สภาพแวดล้อม (SWOT Analysis) ของ ศว.ยะลา หนา้ | 9

ส่วนที่ 2

ทิศทางการดำเนนิ งานของสถานศึกษา

การวเิ คราะหส์ ภาพแวดลอ้ ม (SWOT Analysis) ของ ศว.ยะลา

ส่วนที่ 2
ทิศทางการดำเนินงานของสถานศึกษา

ศูนย์วิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษายะลา ทำหน้าที่ส่งเสริม สนับสนุน และประสานงานร่วมกับภาคี
เครือข่าย ในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสิ่งแวดล้อม โดยนำเอานโยบายของ
รัฐบาล กระทรวงศึกษาธิการ และนโยบายและจุดเน้นการดำเนินงานของสำนักงาน กศน. ประจำปีงบประมาณ
พ.ศ. 2564 เพื่อเป็นแนวทางในการดำเนินงานของสถานศึกษา สู่การพัฒนาศักยภาพ และเป้าหมายในการจัด
การเรียนรู้ทางวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสิ่งแวดล้อม ได้ดำเนินงานตามแผนปฏิบัตกิ าร ประจำปีงบประมาณ
พ.ศ. 2564 ดงั นี้

› ปรชั ญา (Philosophy)

สรา้ งระบบคดิ ปลกู จิตวิทยาศาสตร์

› วิสัยทศั น์ (Vision)
ศูนย์วิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษายะลา ส่งเสริม สนับสนุนสังคมแห่งการเรียนรู้ด้วยการสร้างระบบคิด

ปลกู จติ วิทยาศาสตร์

› อตั ลักษณ์
คิดสร้างสรรค์ มีทกั ษะวทิ ยาศาสตร์ สรา้ งเสริมนวตั กรรม

› เอกลักษณ์
วทิ ยาศาสตร์สชู่ มุ ชนเพอื่ คณุ ภาพชวี ิต

› พนั ธกิจ
1. จดั และสง่ เสรมิ กระบวนการเรยี นรู้ดา้ นวิทยาศาสตร์ ทุกรปู แบบ ทง้ั ในระบบนอกระบบและอธั ยาศัย
สำหรับเดก็ เยาวชน และประชาชนท่วั ไป
2. วจิ ัยและพัฒนา นวตั กรรมการจดั กระบวนการเรยี นร้แู ละการบรหิ ารจดั การองค์กรดา้ นวิทยาศาสตร์
3. ส่งเสริมพฒั นาบุคลากรที่เกีย่ วข้องในการจดั การเรียนรู้ ดา้ นวทิ ยาศาสตรอ์ ย่างต่อเนอื่ ง
4. นำนวัตกรรมการบริหารจดั การภาครฐั แนวใหม่ มาใชใ้ นการบริหารงานศูนย์
5. จัด ขยาย และแสวงหาเครือข่าย แหล่งการเรยี นรดู้ า้ นวิทยาศาสตร์
6. สง่ เสรมิ สนับสนุน และพฒั นาเครือข่าย ในดา้ นการจัดกระบวนการเรยี นรู้ด้านวิทยาศาสตร์

…/เปา้ ประสงค์

การวเิ คราะหส์ ภาพแวดล้อม (SWOT Analysis) ของ ศว.ยะลา หนา้ | 10

› เป้าประสงคแ์ ละตัวชวี้ ัดความสำเรจ็

ตารางที่ 6 รายละเอยี ดเปา้ ประสงคแ์ ละตวั ชวี้ ัดความสำเรจ็

เป้าประสงค์ ตวั ช้วี ัดความสำเรจ็

1. ผรู้ บั บริการได้รับความรู้เกิดทกั ษะกระบวนการ 1. จำนวนผ้รู บั บริการ

ทางวิทยาศาสตร์ และเจตคติเชิงวทิ ยาศาสตรต์ ลอดจน 2. รอ้ ยละความพึงพอใจของผู้รับบรกิ าร

มคี วามพึงพอใจในการรบั บริการ 3. รอ้ ยละของผรู้ บั บริการท่ีมคี วามรู้ ทกั ษะ

2. มีองค์กรภาคส่วนต่าง ๆ ร่วมเป็นภาคีเครอื ข่าย และเจตคติเชิงวทิ ยาศาสตร์

ในการสนับสนนุ และจดั กจิ กรรมการเรียนรู้ 4. จำนวนภาคีเครอื ขา่ ย

ด้านวิทยาศาสตรอ์ ย่างต่อเน่ือง 5. จำนวนสอ่ื หลกั สูตร รูปแบบกจิ กรรม

3. มีงานวจิ ยั หลกั สูตร สอื่ นิทรรศการ และ ผลงานวจิ ัยและนวัตกรรม

รปู แบบการจัดกจิ กรรมการเรียนรู้ทหี่ ลากหลาย 6. จำนวนชุมชนท่ไี ด้รับความรู้ และทักษะ

ทนั สมยั และมีคุณภาพ พร้อมการเข้าสูป่ ระชาคม ทางวิทยาศาสตร์

อาเซียน 7. จำนวนบคุ ลากรทีไ่ ด้รับการพัฒนา

4. ชุมชนได้รบั การส่งเสรมิ กระบวนการเรียนรู้ 8. จำนวนระบบฐานขอ้ มลู สารสนเทศ

และมีส่วนร่วมในการแก้ปัญหาเพื่อพัฒนาชมุ ชน 9. หนว่ ยงานผ่านการประเมินคุณภาพ

โดยใชก้ ระบวนการทางวิทยาศาสตร์ 10. ระบบโครงสร้างพน้ื ฐานที่ได้รับการพฒั นา

5. มรี ะบบการบรหิ ารจดั การที่มีประสิทธภิ าพ และปรับปรุง

…/ส่วนที่ 3

การวิเคราะห์สภาพแวดลอ้ ม (SWOT Analysis) ของ ศว.ยะลา หนา้ | 11

ส่วนท่ี 3

การวเิ คราะห์สภาพแวดล้อมภายในและภายนอก

การวิเคราะห์สภาพแวดล้อม (SWOT Analysis) ของ ศว.ยะลา

สว่ นท่ี 3
การวิเคราะห์สภาพแวดล้อมภายในและภายนอก

ศูนย์วิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษายะลา ได้ดำเนินการวิเคราะห์สภาพแวดล้อมของสถานศึกษา
โดยการวิเคราะห์สภาพแวดล้อมภายในและภายนอก (SWOT Analysis) เป็นการวิเคราะห์สภาพหน่วยงาน
เพื่อค้นหาจุดแข็ง จุดอ่อน โอกาส และอุปสรรคหรือสิ่งที่ส่งผลกระทบต่อการดำเนินงานในอนาคตของ
สถานศกึ ษา โดยมีรายละเอียดดังน้ี

1. การวิเคราะหส์ ภาพแวดล้อม (SWOT Analysis)

SWOT Analysis

Internal Environment Analysis External Environment Analysis

Strengths Weaknesses Opportunities Threat

ภาพท่ี 2 การวิเคราะห์สภาพแวดล้อมภายในและภายนอกสถานศกึ ษา (SWOT Analysis)

1.1 การวิเคราะห์สภาพแวดล้อมภายใน (Internal Environment Analysis) เป็นการวิเคราะห์
ทรัพยากรภายในสถานศึกษาในด้านต่าง ๆ เช่น ด้านโครงสร้างของสถานศึกษา ด้านระบบบริการ ด้านบุคลากร
ด้านการเงิน เป็นต้น เพอ่ื ระบจุ ดุ แขง็ (Strengths) จดุ ออ่ น (Weaknesses) นำไปสู่การบริหารจัดการท่คี รอบคลุม
ทุกด้าน และการเพิ่มประสิทธิภาพในการปฏิบัติงาน ก่อให้เกิดผลสำเร็จ รวมถึงการพิจารณาผลการดำเนินงาน
ทผ่ี า่ นมาของสถานศึกษา ซงึ่ ประกอบดว้ ย

จุดแข็งของสภานศึกษา (S – Strengths) หมายถึง การวิเคราะหจ์ ดุ เด่น หรือจุดแข็ง ซึ่งเป็นผล
มาจากการดำเนินงานที่ทำได้ดี เป็นข้อดีที่เกิดขึ้น จากสภาพแวดล้อมภายในสถานศึกษา เพื่อพิจารณาปัจจัยใด
ทเ่ี ปน็ ข้อได้เปรียบหรอื จุดแขง็ ของการดำเนนิ งาน ทำใหบ้ รรลคุ วามสำเร็จ

การวเิ คราะห์สภาพแวดลอ้ ม (SWOT Analysis) ของ ศว.ยะลา หนา้ | 12

จุดอ่อนของสถานศึกษา (W - Weaknesses) หมายถึง การวิเคราะห์การดำเนินงานภายใน
ที่สถานศึกษากระทำได้ไม่ดี เป็นจุดด้อย ข้อเสียเปรียบของสถานศึกษาที่ควรปรับปรุงให้ดีขึ้นหรือขจัดให้หมดไป
อนั จะเป็นประโยชนต์ อ่ สถานศึกษา

1.2 การวิเคราะห์สภาพแวดลอ้ มภายนอก (External Environment Analysis) เปน็ การวิเคราะห์
สภาพแวดล้อมภายนอก เป็นปัจจัยที่ยากต่อการควบคุม และมีความแตกต่างกันในแต่ละพื้นที่ ได้แก่
การวิเคราะหโ์ อกาส (Opportunities) ทีจ่ ะเป็นขอ้ ได้เปรยี บจากสงิ่ แวดล้อมภายนอกสถานศกึ ษาซงึ่ ประกอบด้วย
วัฒนธรรมและสังคม เศรษฐกิจ การเมืองและเทคโนโลยี ฯลฯ และการวิเคราะห์อุปสรรค (Threats) ต่าง ๆ
จากภายนอกหน่วยงาน เช่น ผลกระทบจากนโยบายของรัฐบาลที่ไม่เอื้ออำนวยต่อการดำเนินงาน เป็นต้น
ซ่ึงประกอบด้วย

โอกาสทางสภาพแวดล้อม (O - Opportunities) หมายถึง การวิเคราะหว์ ่าปัจจัยภายนอกของ
สถานศกึ ษา ปัจจัยใดทสี่ ามารถสง่ ผลกระทบประโยชน์ ทง้ั ทางตรงและทางออ้ มต่อการดำเนนิ การของสถานศึกษา
ในระดบั มหาภาค และสถานศกึ ษาสามารถฉกฉวยขอ้ ดีเหลา่ น้ีมาเสริมสร้างให้ หนว่ ยงานเขม็ แข็งขน้ึ ได้

อุปสรรคทางสภาพแวดล้อม (T - Threats) หมายถึง การวิเคราะห์ว่าปัจจัยภายนอก
สถานศึกษาปัจจัยใดที่สามารถส่งผลกระทบในระดับมหภาคในทางที่จะก่อให้เกิดความเสียหายทั้งทางตรงและ
ทางอ้อม ซึ่งสถานศึกษาจำต้องหลีกเลี่ยง หรือปรับสภาพสถานศึกษาให้มี ความแข็งแกร่งพร้อมที่จะเผชิญแรง
กระทบดังกล่าวได้

ัปจจัยภายใน ปัจจัยท่เี อื้อประโยชน์ ปัจจยั ท่ีส่งผลกระทบ
Internal factor Beneficial factors Impact factor

S - Strengths (จุดแข็ง) W – Weaknesses (จุดออ่ น)
ขอ้ ดี จดุ เดน่ ความสามารถ ข้อเสยี ปญั หาทส่ี ่งผลกระทบทำ
ที่มีผลตอ่ ความสำเรจ็ ของ
ใหเ้ กิดความเสยี หายต่อการ
หน่วยงาน ดำเนนิ งาน

ัปจจัยภายนอก O - Opportunities (โอกาส) T - Threats (อปุ สรรค)
External factors ความไดเ้ ปรียบ ทีส่ ่งผลให้ ความเสยี เปรยี บ ภัยคกุ คาม
หนว่ ยงานประสบความสำเรจ็ ทส่ี ่งผลหรือขดั ขวางการ
สามารถใชป้ ระโยชนไ์ ด้
ดำเนนิ งานให้
ประสบความสำเรจ็

ภาพที่ 3 ภาพรวมการวิเคราะหส์ ภาพแวดล้อมภายในและภายนอก (SWOT Analysis)
…/2. เครอื่ งมือท่ีใช้

การวเิ คราะหส์ ภาพแวดล้อม (SWOT Analysis) ของ ศว.ยะลา หนา้ | 13

2. เครื่องมือท่ีใชใ้ นการวเิ คราะหส์ ภาพแวดล้อมของสถานศึกษา
2.1 เครอื่ งมอื ทีใ่ ช้ในการวิเคราะห์สภาพแวดลอ้ มภายใน
การวิเคราะห์ปัจจัยหรือสภาพแวดล้อมภายในของสถานศึกษา เป็นการประเมินศักยภาพของ

การดำเนินงานของสถานศึกษาที่ผ่านมาในอดีต (Post Experiences) และปัจจุบันว่าประสบผลสำเร็จ
มีผลสัมฤทธิ์ หรือมีปัญหาอย่างไร ตรวจสอบสภาวะเสี่ยงของการดำเนินงานภายในสถานศึกษา ตามหลักการ
วิเคราะห์ 2S-4M (พินิจ มคี ำทอง, 2559) ดังนี้

1. โครงสร้างของสถานศึกษา (Structure: S1) เช่น โครงสร้างนโยบาย ระบบงานของสถานศึกษา
เป็นต้น

2. ระบบบริการ (Service: S2) เช่น ประสิทธิภาพของการให้บริการทางการศึกษา คุณภาพของ
การให้บริการทางการศกึ ษา คณุ ภาพของการจดั การเรยี นรู้ เปน็ ตน้

3. บุคลากร (Man: M1) เช่น จำนวนบุคลากรมีความเพียงพอกับการดำเนินงาน ตรงตามการ
ปฏิบัติงาน คุณภาพของบคุ ลากรในสถานศกึ ษา เป็นต้น

4. การเงิน (Money: M2) เช่น ความเพียงพอ ความคล่องตัวในการเบิกจ่ายเงิน การระดม
ทรัพยากรและการใชท้ รัพยากรของสถานศกึ ษา เป็นตน้

5. วัสดุและอุปกรณ์ (Material: M3) เช่น ความเพียงพอและคุณภาพของวัสดุอุปกรณ์ใน
สถานศกึ ษา การบำรงุ ดแู ลรกั ษา เปน็ ตน้

6. การบริหารจัดการ (Management: M4) เช่น การมีส่วนร่วมของบุคลากรในสถานศึกษา
การกระจายอำนาจในการบรหิ ารจดั การของสถานศกึ ษา การติดตามตรวจสอบคุณภาพ เป็นตน้

2.2 เคร่ืองมือที่ใช้ในการวิเคราะหส์ ภาพแวดลอ้ มภายนอก
การวิเคราะห์ปัจจัยหรือสภาพแวดล้อมภายนอกของสถานศึกษา เป็นการประเมินสภาพภายนอก

สถานศึกษาที่ส่งผลต่อการดำเนินงาน เพื่อหาโอกาสในการพัฒนา รวมถึงการตรวจสอบอุปสรรคหรือข้อจำกัด
ในการดำเนินงาน หรือปัจจัยที่มีผลต่อการปฏิบัติงาน ซึ่งสถานศึกษาไม่สามารถควบคุมได้หรือควบคุ มได้
ในระยะสั้น ๆ โดยนำหลกั การวเิ คราะห์ PEST Analysis ดงั นี้

1. ดา้ นการเมืองและกฎหมาย (Political and Legal) หมายถึง
1.1 ด้านการเมือง สถานศึกษาจะต้องติดตามการดำเนินงานทางการเมือง เพ่ือนำมาวิเคราะห์

และกำหนดกลยุทธ์ เพราะปัจจัยเหล่านี้มีส่วนที่จะส่งผลกระทบต่อองค์กร เช่น นโยบาย และเสถียรภาพของ
รฐั บาล พฒั นาการทางการเมอื ง และนโยบายของรัฐทม่ี ีผลตอ่ อุตสาหกรรม

1.2 ด้านกฎหมาย เช่น การแก้ไขกฎหมายและการปรับปรุงระเบียบต่าง ๆ ที่มีผลต่อการ
ปรับเปลี่ยนวิธีการทางการบริหาร ฯลฯ โดยกฎหมายบางอย่างนั้นจะเอื้อประโยชน์ต่อการดำเนินกลยุทธ์
ของสถานศึกษา แต่กฎหมายบางอย่างก็ขดั ต่อการดำเนินกลยุทธ์ ดังนั้น ผู้บริหารจะตอ้ งพิจารณาวา่ ข้อกฎหมาย
น้นั จะเออ้ื ประโยชนห์ รอื อปุ สรรคตอ่ สถานศกึ ษา

…/2. ด้านเศรษฐกิจ

การวิเคราะห์สภาพแวดลอ้ ม (SWOT Analysis) ของ ศว.ยะลา หนา้ | 14

2. ด้านเศรษฐกิจ (Economics) หมายถึง ปัจจัยทางด้านเศรษฐกิจภายนอกสถานศึกษาที่มีผล
ต่อการดำเนินงานของสถานศึกษา บ่งชี้ให้เห็นถึงการจัดสรรทรัพยากรทางการบริหาร เช่น การเงิน อัตราภาษี
และอัตราการว่างงาน เป็นต้น

3. ดา้ นสังคมและวฒั นธรรม (Social - Culture) หมายถึง ปจั จัยทางดา้ นสังคมและวัฒนธรรม
ที่เกี่ยวข้องกับลักษณะทางสังคม มีส่วนเกี่ยวข้องโดยตรงกับชีวิตประจำวัน และมีอิทธิพลต่อพฤติกรรมการ รับ
บรกิ ารของกลุ่มเป้าหมาย เช่น วฒั นธรรม ความเชอื่ ทศั นคติ สงิ่ แวดลอ้ ม การศึกษาของผูเ้ ขา้ รับบริการ เปน็ ตน้

4. ด้านเทคโนโลยี (Technological) หมายถึง ปัจจัยทางด้านเทคโนโลยี การเปลี่ยนแปลง
ทางด้านเทคโนโลยีที่มผี ลต่อการดำเนินงานของสถานศึกษา เช่น นวัตกรรม การผลิตสอ่ื การเรียนรู้ การถ่ายทอด
เทคโนโลยี เป็นต้น

ตารางท่ี 7 เครื่องมอื การวเิ คราะห์ SWOT ของสถานศึกษา

สภาพแวดลอ้ มภายใน สภาพแวดล้อมภายนอก
(2S-4M) (PEST)

วเิ คราะห์ ระบุสถานการณ์ วเิ คราะห์ ระบสุ ถานการณ์
จดุ อ่อน (Weaknesses) – จดุ แข็ง (Strengths) โอกาส (Opportunities) - อปุ สรรค (Threats)
ด้านการเมืองและกฎหมาย (Political and Legal: P)
โครงสร้างของสถานศึกษา (Structure: S1) ดา้ นเศรษฐกิจ (Economics: E)
การบรกิ ารการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ดา้ น ด้านสังคมและวฒั นธรรม (Social – Culture: S)
วทิ ยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสิ่งแวดล้อม ดา้ นเทคโนโลยี (Technological: T)
และคณุ ภาพของผูร้ บั บรกิ าร (Service: S2)
บุคลากร (Man: M1)
การเงิน (Money: M2)
วัสดแุ ละอปุ กรณ์ (Material: M3)
การบรหิ ารจัดการ (Management: M4)

การวิเคราะห์สภาพแวดลอ้ ม (SWOT Analysis) ของ ศว.ยะลา หนา้ | 15

3. การวเิ คราะหส์ ภาพแวดล้อมภายในและภายนอกของสถานศกึ ษา
3.1 การวเิ คราะห์สภาพแวดล้อมภายใน
การวิเคราะห์สภาพแวดล้อมภายในด้วย 2S – 4M ทำให้ศูนย์วิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษายะลา

ทราบถึงจุดแข็ง (Strengths: S) และจุดอ่อน (Weaknesses: W) ในการดำเนินงานของสถานศึกษา เพื่อนำไป
พฒั นาสถานศึกษาตอ่ ไป มรี ายละเอียดดังนี้

1. โครงสร้างของสถานศึกษา (Structure: S1)
2. การบริการการจดั กิจกรรมการเรยี นรู้ด้านวทิ ยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสง่ิ แวดล้อม
และคณุ ภาพของผ้รู บั บริการ (Service: S2)
3. บคุ ลากร (Man: M1)
4. การเงิน (Money: M2)
5. วัสดแุ ละอปุ กรณ์ (Material: M3)
6. การบริหารจดั การ (Management: M4)

ตารางที่ 8 วเิ คราะห์สภาพแวดลอ้ มภายในของสถานศึกษา ดา้ นโครงสร้างของสถานศึกษา (S1)

จดุ แขง็ (Strengths) จดุ ออ่ น (Weaknesses)
S1.1 กรอบอตั รากำลังไม่ครบตามโครงสรา้ ง
S1.1 มีโครงสร้างองคก์ รและระบบบรหิ ารจัดการ การบริหารงาน
อยา่ งชัดเจน
S1.2 มีคณะกรรมการสถานศึกษาทมี่ ีความรู้
ครอบคลุมทุกด้านในการส่งเสรมิ สนบั สนุน
ใหค้ ำแนะนำในการดำเนนิ งาน

ตารางที่ 9 วิเคราะห์สภาพแวดล้อมภายในของสถานศึกษา ด้านการบริการการจัดกิจกรรมการเรียนรู้
ด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสิง่ แวดลอ้ ม และคณุ ภาพของผรู้ บั บรกิ าร (S2)

จุดแข็ง (Strengths) จดุ ออ่ น (Weaknesses)
S2.1 มีช่องทางในการประชาสัมพนั ธ์ เผยแพร่ S2.1 ไม่มีการจดั การระบบการให้บรกิ าร
ข้อมูล และการใหบ้ ริการท่หี ลากหลาย เช่น ในการจัดกิจกรรมการเรยี นรู้ทางวิทยาศาสตร์
กลมุ่ ไลน์ เพจ Facebook YouTube เป็นต้น เช่น การรับจองค่าย กิจกรรม 4 รปู แบบ
S2.2 การพฒั นาระบบการสืบค้นข้อมลู แหล่ง
เรยี นรทู้ างวิทยาศาสตร์ยงั ไม่ครอบคลมุ
ในทกุ ดา้ นและเข้าถึงไดย้ าก

…/ตารางที่ 10

การวิเคราะหส์ ภาพแวดลอ้ ม (SWOT Analysis) ของ ศว.ยะลา หนา้ | 16

ตารางที่ 10 วเิ คราะหส์ ภาพแวดล้อมภายในของสถานศกึ ษา ด้านบุคลากร (M1)

จดุ แขง็ (Strengths) จุดอ่อน (Weaknesses)

M1.1 บคุ ลากรมีแนวคดิ สรา้ งสรรค์ เกีย่ วกับการ M1.1 บคุ ลากรทจ่ี บการศึกษาดา้ นวทิ ยาศาสตร์
พฒั นากจิ กรรมการเรยี นรู้ทางวิทยาศาสตร์ มีจำนวนไม่เพยี งพอ
M1.2 บคุ ลากรมีการทำงานเป็นทีม M1.2 บคุ ลากรสว่ นใหญ่ ยังขาดทักษะในการ
M1.3 บุคลากรมีความเตม็ ใจในการใหบ้ รกิ าร พฒั นาด้านเทคโนโลยี นวตั กรรม โปรแกรมเพ่ือ
กลุ่มเป้าหมาย การศึกษา และการพฒั นาสอ่ื ดา้ นวิทยาศาสตร์
M1.3 บุคลากรสว่ นใหญข่ าดความม่นั คงทาง
สายงาน

ตารางที่ 11 วเิ คราะห์สภาพแวดลอ้ มภายในของสถานศึกษา ดา้ นการเงิน (M2)

จุดแขง็ (Strengths) จุดออ่ น (Weaknesses)

M2.1 มงี บประมาณสนับสนุนการบรหิ ารงาน
การพฒั นาองค์กร และพัฒนาศกั ยภาพบุคลากร
จากแหลง่ เงนิ ทีช่ ัดเจน
M2.2 มกี ารจดั เก็บค่าใชจ้ ่ายเงินรายได้ของ
สถานศึกษา เพื่อการบริหารจัดการ

ตารางที่ 12 วเิ คราะห์สภาพแวดล้อมภายในของสถานศึกษา ด้านวัสดแุ ละอปุ กรณ์ (M3)

จุดแขง็ (Strengths) จดุ ออ่ น (Weaknesses)

M3.1 สถานศึกษามีวัสดุ และอุปกรณ์เพอ่ื M3.1 การพฒั นาสื่อการจัดกจิ กรรมการเรียนรู้
สนับสนุนในการปฏบิ ตั งิ านให้แก่บคุ ลากร ด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และส่งิ แวดล้อม
M3.2 มีวัสดุ สนับสนุนการจัดกิจกรรมทส่ี ่งเสรมิ ยังไมม่ ีความเป็นมาตรฐานเทา่ ทค่ี วร
การคดิ วเิ คราะห์การใฝ่เรยี นรแู้ ละการสรา้ ง M3.2 สอ่ื การเรียนรู้ด้านเทคโนโลยีไมค่ รอบคลุม
สงั คมแหง่ การเรียนรู้ ความตอ้ งการของกล่มุ เปา้ หมาย
M3.3 สือ่ การเรยี นรู้ด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี
และส่ิงแวดลอ้ ม ไม่ทันสมัยที่ทันตอ่ สถานการณ์
และชำรดุ

…/ตารางท่ี 13

การวเิ คราะหส์ ภาพแวดลอ้ ม (SWOT Analysis) ของ ศว.ยะลา หนา้ | 17

ตารางที่ 13 วิเคราะห์สภาพแวดลอ้ มภายในของสถานศึกษา ดา้ นการบรหิ ารจัดการ (M4)

จดุ แข็ง (Strengths) จดุ ออ่ น (Weaknesses)

M4.1 มีการกระจายอำนาจทางการบริหาร M4.1 กระบวนการจัดการความรู้ (KM) และ
ทีเ่ หมาะสมกับประเภทของงานอยา่ งมีขน้ั ตอน การบรหิ ารความเสี่ยง ยงั ไม่มีประสิทธภิ าพ
M4.2 มีแผนปฏบิ ตั กิ ารในการดำเนนิ งาน ในการนำไปใช้เท่าท่ีควร
ของสถานศกึ ษา M4.2 การบรู ณาการงานวิจยั กับการจดั กิจกรรม
M4.3 มีคำสัง่ ในการจดั แบ่งหน้าทค่ี วาม การเรยี นรดู้ ้านวทิ ยาศาสตร์ ยังไม่มี
รบั ผดิ ชอบของหน่วยงาน (Functional การดำเนนิ การเทา่ ที่ควร
Description) ทช่ี ัดเจน M4.3 การบรู ณาการองคค์ วามรู้ในการจัด
M4.4 มีการกำหนดมาตรฐานและตัวบง่ ชี้ กจิ กรรมการเรยี นรู้ร่วมกบั หน่วยงานภาคี
เปน็ แนวทางในการปฏิบตั งิ าน เพ่อื การประกัน เครือข่าย ไม่มกี ารดำเนินการอย่างต่อเนื่อง
คุณภาพการศึกษา และครอบคลมุ ทกุ ดา้ น
M4.5 มกี ารสอ่ื สารภายในระหวา่ งผู้บรหิ ารและ M4.4 การดำเนินงานของสถานศกึ ษา ไมเ่ ปน็
บุคลากรดว้ ยชอ่ งทางท่ีหลากหลาย ทำให้ได้รบั ไปตามการดำเนินงานตามวงจร PDCA
ทราบข้อมลู ข่าวสารอย่างรวดเรว็ ครบทุกดา้ น
M4.5 การนำระบบเทคโนโลยสี ารสนเทศ
มาใช้ในการบรหิ ารจดั การสถานศกึ ษา
ยังไมเ่ ต็มประสิทธิภาพ

…/3.2 การวิเคราะห์

การวิเคราะห์สภาพแวดลอ้ ม (SWOT Analysis) ของ ศว.ยะลา หนา้ | 18

3.2 การวเิ คราะหส์ ภาพแวดล้อมภายนอก
การวิเคราะห์สภาพแวดล้อมภายนอกด้วย PEST Analysis ทำให้ศูนย์วิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษา

ยะลา ทราบถึงโอกาส (Opportunities: O) และอุปสรรค (Treats: T) ในการดำเนินงานของสถานศึกษา
เพื่อนำไปพฒั นาสถานศกึ ษาตอ่ ไป มีรายละเอียดดังนี้

1. ดา้ นการเมืองและกฎหมาย (Political and Legal: P)
2. ด้านเศรษฐกจิ (Economics: E)
3. ดา้ นสังคมและวฒั นธรรม (Social – Culture: S)
4. ดา้ นเทคโนโลยี (Technological: T)

ตารางที่ 14 วเิ คราะหส์ ภาพแวดลอ้ มภายนอกของสถานศกึ ษา ด้านการเมอื งและกฎหมาย (P)

โอกาส (Opportunities) อุปสรรค (Treats)
P1 นโยบายของรฐั บาล กระทรวงศกึ ษาธิการ P1 ด้านนโยบายมกี ารเปลย่ี นแปลง เพิม่ เติม
และนโยบายและจดุ เนน้ การดำเนนิ งานของ ไม่มีห้วงเวลาที่ชัดเจน ส่งผลต่อการนำสู่
สำนกั งาน กศน. ส่งเสรมิ การจัดการเรยี นรู้ การดำเนินงานโครงการ กิจกรรม
- รูปแบบออนไลน์
- การเรยี นรตู้ ามอธั ยาศัย
- การเรยี นรตู้ ลอดชวี ิต

ตารางท่ี 15 วิเคราะห์สภาพแวดล้อมภายนอกของสถานศกึ ษา ด้านเศรษฐกิจ (E)

โอกาส (Opportunities) อุปสรรค (Treats)
E1 กลุ่มเป้าหมายท่ีมาใช้บรกิ ารมจี ำนวนลดลง
E1 ไดร้ ับค่าใช้จ่ายจากกลุ่มเป้าหมายทม่ี าใช้ ทง้ั ปริมาณและระดับการศึกษา
บรกิ ารการจัดกจิ กรรมการเรยี นรู้
ดา้ นวิทยาศาสตร์
E2 มีเงินสนับสนุนในการจดั กิจกรรมการเรียนรู้
ด้านวิทยาศาสตร์จากหน่วยงานภายนอก
เชน่ กฟผ. สสวท. เปน็ ต้น

…/ตารางท่ี 16

การวิเคราะห์สภาพแวดลอ้ ม (SWOT Analysis) ของ ศว.ยะลา หนา้ | 19

ตารางที่ 16 วิเคราะห์สภาพแวดลอ้ มภายนอกของสถานศกึ ษา ดา้ นสังคมและวฒั นธรรม (S)

โอกาส (Opportunities) อปุ สรรค (Treats)

S1 พื้นที่รบั ผิดชอบมีความหลากหลายทาง S1 ชมุ ชนบางพ้นื ที่ห่างไกล ยากต่อการเขา้ ถงึ

ดา้ นพหุวฒั นธรรม ในการจัดกิจกรรมการเรยี นรูด้ า้ นวิทยาศาสตร์

S2 สถานทตี่ ัง้ ของสถานศึกษาตงั้ อยู่ใจกลางเมือง S2 สถานศกึ ษามีพื้นทจ่ี ำกัด ไมม่ ีหลกั ฐาน
รองรบั การเรยี นรู้ของผู้รับบริการได้ตลอดเวลา เอกสารกรรมสิทธิท์ ่ีดนิ ไม่เป็นเอกภาพ

S3 ชมุ ชน ภาคเี ครอื ข่าย มีทรัพยากรที่เอื้อ มีการใช้ประโยชน์รว่ มกบั หนว่ ยงานอืน่ ๆ

และพร้อมต่อการจัดการเรยี นรู้ด้านวิทยาศาสตร์ สง่ ผลให้ไมเ่ อื้อต่อการพฒั นาขยายฐาน

เทคโนโลยี และส่ิงแวดล้อม การเรียนรูด้ ้านวทิ ยาศาสตร์

ตารางท่ี 17 วเิ คราะหส์ ภาพแวดลอ้ มภายนอกของสถานศกึ ษา ด้านเทคโนโลยี (T)

โอกาส (Opportunities) อุปสรรค (Treats)
T1 ได้รับการสนบั สนนุ ระบบเครอื ข่าย T1 หนว่ ยงาน เครือข่ายท่ีเก่ียวขอ้ งบางแหง่
ตอ่ การพฒั นาระบบสารสนเทศเพ่ือการบริหาร ไมส่ ะดวกต่อการมสี ่วนร่วมในการสง่ เสรมิ
จัดการองค์กรในรูปแบบออนไลน์ สนบั สนุนทางเทคโนโลยีเพอื่ การจดั การเรยี นรู้
(TKP: Thailand Knowledge Portal) ในพ้ืนทจี่ งั หวดั ชายแดนภาคใต้
จากหนว่ ยงานต้นสังกัด

…/4. การวิเคราะห์

การวิเคราะหส์ ภาพแวดล้อม (SWOT Analysis) ของ ศว.ยะลา หนา้ | 20

4. การวเิ คราะห์ TOWS Matrix
ศนู ย์วิทยาศาสตรเ์ พื่อการศึกษายะลา ไดด้ ำเนนิ การวิเคราะห์ SWOT Analysis ซงึ่ แสดงถึงโอกาส และ

อุปสรรคจากภายนอกสถานศึกษาที่สัมพันธ์กับจุดแข็ง และจุดอ่อนภายในสถานศึกษา ซึ่งเกิดจากการจับคู่
ระหว่างปัจจัยภายในและปัจจัยภายนอก เพื่อสร้างกลยุทธ์ โดยการวิเคราะห์ TOWS Matrix แบ่งออกเป็น
4 แบบ คือ กลยุทธ์เชงิ รุก กลยุทธเ์ ชงิ แกไ้ ข กลยุทธเ์ ชิงรบั และกลยุทธเ์ ชิงป้องกัน โดยมรี ายละเอียดดงั นี้

ภาพที่ 4 การจับควู่ ิเคราะห์ TOWS Matrix
1. กลยทุ ธ์เชงิ รุก (Aggressive Strategy หรอื SO Strategy) คือ การนำจดุ เดน่ หรือจดุ แข็ง (Strengths)
มาผนวกกับโอกาส (Opportunities) หรือการจับคู่กันระหว่างจุดเด่นและโอกาส ที่เป็นปัจจัยเชิงบวก และเป็น
สิ่งท่ีสถานศึกษาควรใช้ปัจจัยทั้งสองประการนี้ ร่วมกัน เพื่อก่อให้เกิดความได้เปรียบในการดำเนินงาน
เป็นสถานการณท์ ่ีสถานศึกษาตอ้ งการมากทสี่ ดุ โดยใชจ้ ุดแข็งและโอกาสท่ดี ีในการสรา้ งกลยุทธเ์ ชิงรุก
2. กลยทุ ธ์เชงิ ป้องกัน (Competitive Strategy หรือ ST Strategy) คอื การนำจดุ แขง็ (Strengths)
มาดำเนนิ การรว่ มกันกบั ปัญหาและอุปสรรค (Threats) หรือปจั จยั คุกคาม เปน็ การจบั ครู่ ะหวา่ งจดุ แข็งกับอุปสรรค
โดยที่จุดแข็งเป็นปัจจัยเชิงบวก ส่วนภัยคุกคามเป็นปัจจัยเชิงลบ สถานศึกษาควรนำจุดแข็งมาเป็นสิ่งป้องกันหรือ
จัดการกับปัญหา อุปสรรค หรือนำมาควบคุมปัญหา อุปสรรค เพื่อป้องกันไม่ให้ส่งผลต่อการดำเนินงานนของ
สถานศกึ ษา
3. กลยทุ ธ์เชิงแก้ไข (Conservative Strategy หรอื WO Strategy) คอื การนำจุดอ่อน (Weaknesses)
ที่เป็นปัจจัยเชิงลบมาผนวกกันกับโอกาส (Opportunities) ที่เป็นปัจจัยเชิงบวก เป็นการจับคู่ระหว่างจุดอ่อนกับ
โอกาสทีส่ ถานศกึ ษาควรนำโอกาสท่ีมีอยู่มาจดั การกับจุดอ่อน ไมใ่ หส้ ่งผลต่อการพฒั นากำลังคน

…/4. กลยุทธเ์ ชงิ รบั

การวิเคราะห์สภาพแวดลอ้ ม (SWOT Analysis) ของ ศว.ยะลา หนา้ | 21

4. กลยุทธ์เชิงรับ (Defensive Strategy หรือ WT Strategy) คือ การนำจุดอ่อน (Weaknesses)
และอุปสรรค (Threats) หรือภัยคุกคามมาไว้ด้วยกัน เป็นการจับคู่ระหว่างปัจจัยเชิงลบ ที่สถานศึกษาควร
พิจารณากำหนดแนวทางที่สามารถใช้กำจัดทั้งจุดอ่อน และอุปสรรคได้ในเวลาเดียวกันหรือกำจัดจุดอ่อน และ
ป้องกันไมใ่ ห้มปี ัญหาและอปุ สรรคเกดิ ขน้ึ

5. การกำหนดนำ้ หนักสภาพแวดล้อมภายในและภายนอก
1. กำหนดน้ำหนักความสำคัญของสภาพแวดล้อมภายในและภายนอก (ตารางที่ 18 และตารางท่ี 19)

โดยมีหลักการว่า ปัจจัยใดที่มีผลกระทบต่อการดำเนินงานของสถานศึกษามาก ให้กำหนดน้ำหนักให้มากกว่า
ปัจจยั ทีม่ ีอิทธพิ ลหรือผลกระทบต่อการดำเนนิ งานของสถานศึกษาน้อย แต่เมอ่ื รวมนำ้ หนกั ของปัจจัยทั้งหมดแล้ว
ให้เท่ากบั 10 (ปกตใิ หน้ ำ้ หนักรวมเทา่ กบั 1 แต่เพอ่ื ให้เขา้ ใจได้งา่ ยในท่นี ีจ้ ึงกำหนดใหน้ ำ้ หนักรวมเท่ากบั 10)

2. พิจารณาเพิ่มประเด็นตัวชี้วัดขอองแต่ละปัจจัย เพื่อให้ครอบคลุม เพียงพอกับสภาพของ
สถานศกึ ษาในปจั จบุ ัน (ตารางที่ 20 และ ตารางท่ี 21)

3. กำหนดน้ำหนักความสำคัญให้แต่ละประเด็นตัวชี้วัดของแต่ละปัจจัย (ตารางท่ี 20 และ
ตารางที่ 21) โดยให้สอดคล้องกบั ข้อ 1 (ตารางท่ี 18 และตารางท่ี 19)

ตารางท่ี 18 การกำหนดนำ้ หนักปัจจยั สภาพแวดลอ้ มภายใน น้ำหนัก
1.66
ปัจจยั สภาพแวดล้อมภายใน 2.10
S1 โครงสรา้ งของสถานศึกษา
S2 การบรกิ ารการจดั กจิ กรรมการเรียนรดู้ า้ นวทิ ยาศาสตร์ เทคโนโลยี และ 1.69
สิ่งแวดลอ้ ม และคุณภาพของผรู้ บั บริการ 1.44
M1 บุคลากร 1.42
M2 การเงิน 1.69
M3 วสั ดุและอปุ กรณ์ 10
M4 การบรหิ ารจัดการ

นำ้ หนกั รวม

…/ตารางที่ 19

การวเิ คราะหส์ ภาพแวดลอ้ ม (SWOT Analysis) ของ ศว.ยะลา หนา้ | 22

ตารางที่ 19 การกำหนดนำ้ หนักปัจจยั สภาพแวดลอ้ มภายนอก นำ้ หนกั
2.03
ปจั จัยสภาพแวดล้อมภายนอก 2.64
P ด้านการเมืองและกฎหมาย 2.70
E ด้านเศรษฐกิจ 2.63
S ด้านสงั คมและวฒั นธรรม 10
T ด้านเทคโนโลยี

น้ำหนกั รวม

ตารางที่ 20 การกำหนดนำ้ หนกั ปัจจัยสภาพแวดลอ้ มภายใน

ปจั จัยสภาพแวดล้อมภายใน

จุดแข็ง (S) นำ้ หนกั จดุ ออ่ น (W) นำ้ หนัก
1
S1.1 มีโครงสรา้ งองคก์ รและระบบ 0.60 S1.1 กรอบอตั รากำลงั ไม่ครบตาม -
บรหิ ารจดั การอย่างชัดเจน โครงสร้างการบริหารงาน
0.80
S1.2 มีคณะกรรมการสถานศึกษา 0.06
ท่มี คี วามรู้ครอบคลุมทุกดา้ น 0.80

ในการส่งเสรมิ สนบั สนนุ 0.35

ให้คำแนะนำในการดำเนินงาน

S2.1 มชี ่องทางในการ 0.50 S2.1 ไม่มีการจัดการระบบ
ประชาสมั พันธ์ และเผยแพร่ข้อมูล การใหบ้ ริการในการจดั กิจกรรม

ท่ีหลากหลาย เชน่ กลุ่มไลน์ เพจ การเรียนรทู้ างวิทยาศาสตร์

Facebook YouTube เป็นต้น เช่น การรบั จองคา่ ย กิจกรรม

4 รูปแบบ

- S2.2 การพฒั นาระบบการสบื ค้น
ข้อมลู แหลง่ เรียนรู้ทางวิทยาศาสตร์

ยังไมค่ รอบคลุมในทุกดา้ น และ

เขา้ ถึงไดย้ าก

M1.1 บคุ ลากรมีแนวคิดสรา้ งสรรค์ 0.20 M1.1 บคุ ลากรที่จบการศึกษา
เก่ยี วกบั การพฒั นากจิ กรรมการ ด้านวิทยาศาสตรม์ ีจำนวน

เรยี นรูท้ างวิทยาศาสตร์ ไม่เพียงพอ

…/ตารางท่ี 20

การวเิ คราะหส์ ภาพแวดลอ้ ม (SWOT Analysis) ของ ศว.ยะลา หนา้ | 23

ตารางที่ 20 การกำหนดนำ้ หนกั ปจั จัยสภาพแวดลอ้ มภายใน (ตอ่ )

ปัจจยั สภาพแวดล้อมภายใน

จดุ แข็ง (S) น้ำหนัก จดุ ออ่ น (W) น้ำหนัก
0.35
M1.2 บคุ ลากรมีการทำงานเป็นทมี 0.29 M1.2 บุคลากรสว่ นใหญ่ ยังขาด
ทกั ษะในการพัฒนาด้านเทคโนโลยี 0.30
-
นวัตกรรม โปรแกรมเพอื่ การศึกษา
-
และการพัฒนาส่อื ด้านวิทยาศาสตร์ 0.50

M1.3 บคุ ลากรมีความเตม็ ใจ 0.20 M1.3 บุคลากรส่วนใหญ่ขาดความ 0.22
ในการให้บรกิ ารกล่มุ เปา้ หมาย ม่ันคงทางสายงาน
0.32
M2.1 มีงบประมาณสนบั สนุนการ 1.00
บริหารงาน การพฒั นาองคก์ ร และ

พฒั นาศักยภาพบุคลากรจากแหลง่

เงนิ ทช่ี ดั เจน

M2.2 มกี ารจดั เกบ็ ค่าใช้จ่ายเงิน 0.44
รายไดข้ องสถานศึกษา เพื่อการ

บริหารจดั การ

M3.1 สถานศึกษามีวสั ดุ และ 0.20 M3.1 การพัฒนาสื่อการจดั กจิ กรรม
อุปกรณ์เพื่อสนับสนนุ ในการ การเรยี นรู้ด้านวทิ ยาศาสตร์

ปฏบิ ัติงานใหแ้ ก่บุคลากร เทคโนโลยี และส่งิ แวดลอ้ ม ยังไม่มี

ความเปน็ มาตรฐานเท่าท่คี วร

M3.2 มีวัสดุสนบั สนนุ การจดั 0.18 M3.2 สอ่ื การเรียนรดู้ า้ นเทคโนโลยี
กจิ กรรมที่ส่งเสริมการคิดวิเคราะห์ ไมค่ รอบคลุมความต้องการของ

การใฝเ่ รยี นรแู้ ละการสร้างสงั คม กลมุ่ เป้าหมาย

แห่งการเรียนรู้

- M3.3 ส่อื การเรียนรดู้ ้านวิทยาศาสตร์
เทคโนโลยี และส่ิงแวดล้อม

ไม่ทนั สมัยทีท่ นั ต่อสถานการณ์

และชำรุด

…/ตารางท่ี 20 (ต่อ)

การวิเคราะหส์ ภาพแวดลอ้ ม (SWOT Analysis) ของ ศว.ยะลา หนา้ | 24

ตารางที่ 20 การกำหนดนำ้ หนักปจั จัยสภาพแวดลอ้ มภายใน (ตอ่ )

ปัจจัยสภาพแวดล้อมภายใน

จดุ แขง็ (S) น้ำหนัก จดุ ออ่ น (W) นำ้ หนกั
0.19
M4.1 มีการกระจายอำนาจทางการ 0.19 M4.1 การนำกระบวนการจัดการ 0.19
บริหารที่เหมาะสมกบั ประเภทของ ความรู้ (KM) และการบริหารความ 0.16

งานอยา่ งมขี นั้ ตอน เสี่ยง ยังไม่มีประสิทธภิ าพในการ 0.20
0.13
นำไปใช้เทา่ ที่ควร 5.51

M4.2 มีแผนปฏิบตั กิ ารในการ 0.20 M4.2 การบรู ณาการงานวจิ ยั กับการ
ดำเนินงานของสถานศึกษา จดั กจิ กรรมการเรยี นร้ดู า้ น

วทิ ยาศาสตร์ ยงั ไม่มกี ารดำเนินการ

เทา่ ทีค่ วร

M4.3 มีคำสัง่ ในการจดั แบ่งหน้าที่ 0.18 M4.3 การบูรณาการองค์ความรู้ใน
ความรบั ผดิ ชอบของหนว่ ยงาน การจัดกจิ กรรมการเรยี นร้รู ่วมกับ

(Functional Description) หน่วยงานภาคเี ครือข่าย ไม่มีการ

ทช่ี ัดเจน ดำเนนิ การอย่างต่อเน่ือง

และครอบคลุมทุกดา้ น

M4.4 มีการกำหนดมาตรฐานและตวั 0.11 M4.4 การดำเนินงานของ

บง่ ช้ี เปน็ แนวทางในการปฏบิ ัตงิ าน สถานศกึ ษา ไม่เปน็ ไปตามการ

เพอื่ การประกนั คุณภาพการศึกษา ดำเนินงานตามวงจร PDCA

ครบทุกด้าน

M4.5 มีการส่ือสารภายในระหวา่ ง 0.14 M4.5 การนำระบบเทคโนโลยี
ผู้บรหิ ารและบุคลากรผ่าน สารสนเทศมาใชใ้ นการบริหาร

หลากหลายชอ่ งทาง ทำใหไ้ ด้รับ จดั การสถานศึกษา ยังไมเ่ ต็ม

ทราบขอ้ มลู ขา่ วสารอย่างรวดเร็ว ประสทิ ธิภาพ

น้ำหนักรวม 4.49 น้ำหนกั รวม

…/ตารางท่ี 21

การวเิ คราะหส์ ภาพแวดล้อม (SWOT Analysis) ของ ศว.ยะลา หนา้ | 25

ตารางที่ 21 การกำหนดนำ้ หนักปจั จยั สภาพแวดลอ้ มภายนอก

ปัจจัยสภาพแวดล้อมภายนอก

โอกาส (O) นำ้ หนัก อุปสรรค (T) นำ้ หนัก
1.08
P1 นโยบายของรฐั บาล 0.95 P1 ด้านนโยบายมกี ารเปลยี่ นแปลง
1.25
กระทรวงศกึ ษาธกิ าร และนโยบาย เพ่ิมเติมไม่มีห้วงเวลาที่ชดั เจน -

และจุดเนน้ การดำเนนิ งานของ สง่ ผลตอ่ การนำสกู่ ารดำเนินงาน 0.25
0.70
สำนักงาน กศน. สง่ เสรมิ การ โครงการ กิจกรรม

จดั การเรียนรู้

- รปู แบบออนไลน์

- การเรียนรู้ตามอธั ยาศัย

- การเรยี นรู้ตลอดชีวิต

E1 ได้รับค่าใช้จ่ายจาก 0.80 E1 กลมุ่ เป้าหมายท่ีมาใชบ้ รกิ ารมี
กลมุ่ เป้าหมายทมี่ าใช้บริการ จำนวนลดลง ทง้ั ปรมิ าณและระดับ

การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ การศึกษา

ดา้ นวิทยาศาสตร์

E2 มีเงินสนบั สนุนในการจัด 0.59

กิจกรรมการเรียนรดู้ ้าน

วทิ ยาศาสตร์จากหน่วยงาน

ภายนอกเชน่ กฟผ. สสวท. เปน็ ต้น

S1 พ้ืนท่รี บั ผดิ ชอบมีความ 0.70 S1 ชมุ ชนบางพ้นื ทห่ี า่ งไกล ยากต่อ

หลากหลายทางด้านพหวุ ัฒนธรรม การเข้าถงึ ในการจดั กิจกรรมการ

เรียนรดู้ ้านวทิ ยาศาสตร์

S2 สถานทตี่ ้ังของสถานศกึ ษาตัง้ อยู่ 0.70 S2 สถานศึกษามีพื้นที่จำกัด ไมม่ ี

กลางใจเมือง รองรับการเรยี นรขู้ อง หลกั ฐานเอกสารกรรมสิทธิท์ ด่ี ิน

ผรู้ บั บรกิ ารได้ตลอดเวลา ไมเ่ ป็นเอกภาพมกี ารใช้ประโยชน์

ร่วมกบั หนว่ ยงานอ่ืน ๆ

ส่งผลใหไ้ ม่เอ้ือต่อการพัฒนาขยาย

ฐานการเรียนรดู้ า้ นวทิ ยาศาสตร์

…/ตารางที่ 21 (ต่อ)

การวเิ คราะหส์ ภาพแวดล้อม (SWOT Analysis) ของ ศว.ยะลา หนา้ | 26

ตารางที่ 21 การกำหนดน้ำหนักปจั จัยสภาพแวดล้อมภายนอก (ตอ่ )

ปัจจยั สภาพแวดล้อมภายนอก

โอกาส (O) นำ้ หนกั อุปสรรค (T) นำ้ หนกั
-
S3 ชุมชน ภาคีเครอื ข่าย 0.35
1.23
มที รัพยากรท่ีเอ้อื และพร้อมต่อการ
4.51
จดั การเรยี นรู้ดา้ นวทิ ยาศาสตร์

เทคโนโลยี และสิ่งแวดลอ้ ม

T1 ไดร้ บั การสนับสนุนระบบ 1.40 T1 หน่วยงาน เครือขา่ ยทเี่ ก่ียวขอ้ ง

เครอื ข่ายต่อการพฒั นาระบบ บางแหง่ ไม่สะดวกต่อการมีส่วน

สารสนเทศเพื่อการบรหิ ารจัดการ รว่ มในการสง่ เสริม สนบั สนุนทาง

องค์กรในรูปแบบออนไลน์ เทคโนโลยเี พอื่ การจัดการเรยี นรู้

(TKP: Thailand Knowledge ในพื้นที่จังหวดั ชายแดนภาคใต้

Portal) จากหนว่ ยงานตน้ สงั กัด

น้ำหนักรวม 5.49 นำ้ หนักรวม

การวิเคราะหส์ ภาพแวดลอ้ ม (SWOT Analysis) ของ ศว.ยะลา หนา้ | 27

6. การวิเคราะห์สถานภาพของสถานศึกษา

O 5.49
6

5

4

3

4.49 2
S 1 5.51

6 54321 12 3 4 56 W
1

2

3

4
5

6
4.51

T

ภาพท่ี 5 แสดงตำแหน่งสถานภาพของสถานศกึ ษา

จากภาพที่ 5 แสดงตำแหน่งสถานภาพของสถานศึกษา สามารถวิเคราะห์สภาพแวดล้อมของ
ศูนย์วิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษายะลา จากการระบุจุดแข็ง จุดอ่อน โอกาส และอุปสรรค ผลการวิเคราะห์แบ่ง
ออกเปน็ 3 ประเด็น ไดแ้ ก่

6.1 ผลการวเิ คราะหส์ ภาพแวดล้อมภายในและภายนอก
6.2 ผลการประเมนิ สถานภาพของสถานศกึ ษา

…/6.1 ผลการวเิ คราะห์

การวเิ คราะห์สภาพแวดลอ้ ม (SWOT Analysis) ของ ศว.ยะลา หนา้ | 28

6.1 ผลการวเิ คราะหส์ ภาพแวดล้อมภายในและภายนอก
การวิเคราะห์สภาพแวดล้อมภายในและภายนอกของศูนย์วิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษายะลา

ดำเนินการพิจารณาจากจุดแข็ง จุดอ่อน โอกาส และอุปสรรค ซึ่งได้จากการประชุมระดมความคิดของบุคลากร
แบบมสี ่วนรว่ ม จากภาพท่ี 4 แสดงตำแหน่งสถานภาพของสถานศกึ ษา

จากการวิเคราะห์สภาพแวดล้อมภายใน ประกอบด้วย 6 ปัจจัย ได้แก่ โครงสร้างของสถานศกึ ษา
(S1) การบริการการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสิ่งแวดล้อม และคุณภาพของ
ผู้รับบริการ (S2) บุคลากร (M1) การเงิน (M2) วัสดุและอุปกรณ์ (M3) และการบริหารจัดการ (M4) ซึ่งสรุปได้ว่า
การวเิ คราะห์จุดแขง็ (S) มีค่านำ้ หนักรวม 4.49 และการวเิ คราะหจ์ ดุ ออ่ น (W) มคี ่าน้ำหนักรวม 5.51

จากการวเิ คราะห์สภาพแวดลอ้ มภายนอก ประกอบด้วย 4 ปัจจัย ไดแ้ ก่ ด้านการเมอื งและกฎหมาย
(P) ด้านเศรษฐกิจ (E) ด้านสังคมและวัฒนธรรม (S) และด้านเทคโนโลยี (T) ซึ่งสรุปได้ว่า การวิเคราะห์โอกาส (O)
มีค่าน้ำหนกั รวม 5.49 และการวเิ คราะห์อปุ สรรค (T) มีค่านำ้ หนักรวม 4.51

…/6.2 ผลการประเมิน

การวิเคราะห์สภาพแวดลอ้ ม (SWOT Analysis) ของ ศว.ยะลา หนา้ | 29

6.2 ผลการประเมนิ สถานภาพของสถานศกึ ษา
ตารางที่ 22 ผลการประเมนิ สถานภาพของสถานศกึ ษา

ภายนอก (External) โอกาส (O) อปุ สรรค (T)
1. นโยบายของรัฐบาล กระทรวงศึกษาธิการ และนโยบายและจุดเน้นการ 1. ด้านนโยบายมกี ารเปลี่ยนแปลงเพม่ิ เติมไม่มหี ว้ งเวลาทชี่ ัดเจน สง่ ผลต่อการ
ภายใน (Internal) ดำเนนิ งานของสำนกั งาน กศน. สง่ เสรมิ การจัดการเรยี นรรู้ ูปแบบออนไลน์ นำสกู่ ารดำเนนิ งานโครงการ กิจกรรม
ตามอัธยาศัย และตลอดชวี ติ 2. กลุม่ เป้าหมายทีม่ าใชบ้ รกิ ารมจี ำนวนลดลง ท้งั ปริมาณและระดับการศกึ ษา
จดุ แขง็ (S) 2. สถานศึกษาได้รับค่าใช้จ่ายจากกล่มุ เป้าหมายท่มี าใช้บริการ และมีเงนิ สนับสนุน 3. ชมุ ชนบางพื้นท่หี ่างไกล ยากตอ่ การเขา้ ถึงในการจัดกจิ กรรม และ
1. สถานศกึ ษามีโครงสรา้ งการบรหิ ารจดั การชดั เจน และมีคณะกรรมการ ในการจัดกจิ กรรมการเรยี นรูด้ า้ นวิทยาศาสตร์จากหนว่ ยงานภายนอก สถานศกึ ษามีพน้ื ทจี่ ำกัด ไม่เป็นเอกภาพ ไม่เอ้ือตอ่ การพัฒนาขยายฐานการ
สถานศึกษาที่มคี วามรใู้ นการสง่ เสริมการดำเนนิ งาน 3. พื้นทรี่ บั ผิดชอบมคี วามหลากหลายทางพหวุ ฒั นธรรม ต้งั อยูก่ ลางใจเมือง เรยี นรู้ด้านวิทยาศาสตร์
2. มชี อ่ งทางในการประชาสัมพนั ธ์ และเผยแพรข่ อ้ มลู ที่หลากหลาย รองรบั การเรยี นร้ไู ด้ตลอดเวลา 4. หนว่ ยงาน เครือขา่ ยทีเ่ กย่ี วขอ้ งบางแห่งไมส่ ะดวกต่อการมสี ว่ นร่วมในการ
3. บคุ ลากรมีแนวคิดสร้างสรรค์ ทำงานเป็นทีมในการพัฒนากจิ กรรมการเรียนรู้ และชมุ ชน มที รัพยากรทเ่ี อื้อตอ่ การจัดการเรยี นรู้ดา้ นวทิ ยาศาสตร์ สง่ เสรมิ สนับสนนุ ทางเทคโนโลยี เพ่ือการจดั การเรียนรใู้ นพ้ืนท่ีจงั หวดั
ทางวทิ ยาศาสตร์ และมีความเต็มใจในการใหบ้ รกิ าร 4. สถานศึกษาได้รับการสนบั สนนุ ระบบเครอื ขา่ ยตอ่ การพัฒนาระบบสารสนเทศ ชายแดนภาคใต้
4. สถานศึกษามีงบประมาณจากแหลง่ เงินที่ชดั เจน มีวสั ดสุ นับสนนุ การจดั เพ่อื การบริหารจดั การองคก์ รในรปู แบบออนไลน์ (TKP) จากหน่วยงานตน้ สงั กดั
กิจกรรม และมีการเกบ็ คา่ ใชจ้ า่ ยเงินรายได้ เพ่ือสนบั สนนุ การบรหิ ารจัดการ ST Strategy : ชะลอ ปรบั ปรงุ
5. สถานศึกษามกี ารกระจายอำนาจการบริหาร มีคำสัง่ ในการแบ่งหนา้ ท่ีความ SO Strategy : สง่ เสรมิ พฒั นา ขยาย
รับผิดชอบ มีแผนปฏิบตั ิการ การกำหนดมาตรฐานเปน็ แนวทางในการ
ปฏิบัตงิ าน และการส่ือสารภายในหลากหลายชอ่ งทาง 1. ส่งเสริม สนบั สนนุ การดำเนนิ งานของสถานศึกษาให้สอดคล้องกบั นโยบายของ 1. การปรับปรุง พฒั นา ส่ือ นวตั กรรม และเทคโนโลยีที่มมี าตรฐาน ทันสมยั
รัฐบาล ในการจดั กิจกรรมการเรยี นรู้ด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และส่ิงแวดลอ้ ม
2. คณะกรรมการสถานศึกษาเป็นที่ปรึกษา ให้คำแนะนำ ในการสนับสนุนการ 2. การเผยแพร่ และให้บริการข้อมูล เพอื่ ใหแ้ กก่ ลมุ่ เปา้ หมายในพนื้ ท่ีหา่ งไกล
จัดกิจกรรมการเรียนรู้ให้แกก่ ลมุ่ เปา้ หมายในพ้นื ท่รี ับผดิ ชอบ ทมี่ คี วามหลากหลาย ได้รับขอ้ มลู ข่าวสารทที่ ัว่ ถงึ อยา่ งตอ่ เนื่อง
รองรับการเรียนรตู้ ลอดเวลา ผ่านการประชาสัมพนั ธท์ กุ ชอ่ งทาง ทกุ รปู แบบ 3. สร้างความสมั พันธ์ทด่ี ีกบั หนว่ ยงานทเ่ี กี่ยวขอ้ ง เพือ่ ร่วมจดั กิจกรรมการ
3. การพัฒนาแหลง่ เรยี นรู้ในพ้นื ท่ที ่ีมีความหลากหลายทางพหวุ ัฒนธรรม มาใช้ใน เรยี นรู้ดา้ นวทิ ยาศาสตรใ์ นพืน้ ที่
การจดั การเรยี นรดู้ า้ นวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสิ่งแวดล้อม
4. สถานศึกษานำเงินรายไดม้ าใช้ในการพัฒนาคุณภาพการจัดการเรียนรู้

…/ตารางที่ 22

การวิเคราะหส์ ภาพแวดล้อม (SWOT Analysis) ของ ศว.ยะลา หนา้ | 30

ตารางที่ 22 ผลการประเมนิ สถานภาพของสถานศกึ ษา (ตอ่ )

จุดออ่ น (W) WO Strategy : ส่งเสรมิ ปรบั ปรุง เรง่ รัด WT Strategy : ยกเลกิ ควบกิจกรรม หลอมรวม
1. กรอบอัตรากำลงั ไม่ครบตามโครงสรา้ งการบรหิ ารงาน
2. ไมม่ กี ารจัดระบบการให้บริการ เช่น การจองคา่ ย กจิ กรรม 4 รปู แบบ 1. การจัดหาทมี งานจากหน่วยงานเครือขา่ ย รว่ มจัดการเรียนรทู้ างวิทยาศาสตร์ การบริหารจัดการสถานศกึ ษาในทุกดา้ น เพอ่ื ให้เกดิ ประสทิ ธภิ าพ ได้แก่
และการพฒั นาระบบการสบื คน้ ขอ้ มลู แหลง่ เรยี นรูท้ างวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสงิ่ แวดล้อม - ด้านโครงสร้างของสถานศึกษา
ยังไมค่ รอบคลมุ ในทกุ ด้านและเขา้ ถงึ ไดย้ าก 2. ปรบั ปรงุ ระบบการใหบ้ รกิ าร การพฒั นาส่ือ กจิ กรรมการเรียนรู้ด้าน - ด้านการบรกิ ารการจดั กจิ กรรมการเรียนรดู้ า้ นวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และ
3. บุคลากรทจี่ บการศกึ ษาดา้ นวิทยาศาสตรม์ จี ำนวนไม่เพียงพอ ยังขาดทักษะ วทิ ยาศาสตร์ การบรหิ ารความเสยี่ ง และการวจิ ยั โดยบรู ณาการรว่ มกับหนว่ ยงาน ส่ิงแวดล้อม และคณุ ภาพของผรู้ บั บรกิ าร
ในการพัฒนาดา้ นเทคโนโลยี นวัตกรรม และขาดความมน่ั คงทางสายงาน ทเ่ี กยี่ วขอ้ ง - ด้านบุคลากร
4. การพฒั นาส่อื การจัดกจิ กรรมยังไม่มคี วามเป็นมาตรฐาน ส่อื ดา้ นเทคโนโลยี 3. ประสานงาน หนว่ ยงานภายนอก ร่วมสนับสนนุ ระบบเครือข่ายตอ่ การพฒั นา - ด้านการเงิน
ไม่ครอบคลุมความตอ้ งการ ไม่ทันสมยั ทท่ี นั ตอ่ สถานการณ์ และชำรุด ระบบสารสนเทศเพื่อการบริหารจัดการ - ด้านวัสดุและอปุ กรณ์
5. การนำกระบวนการจดั การความรู้ (KM) และการบรหิ ารความเส่ยี ง ยงั ไมม่ ี - ดา้ นการบรหิ ารจัดการ
ประสทิ ธภิ าพในการนำไปใช้ การบูรณาการงานวจิ ยั กบั การจัดกจิ กรรมด้าน โดยดำเนินการตามแผนปฏบิ ตั กิ าร โครงการ กจิ กรรม และมาตรฐานการ
วทิ ยาศาสตร์ ยงั ไม่การดำเนนิ การเทา่ ทีค่ วร การบรู ณาการองคค์ วามรู้ ประกันคณุ ภาพของสถานศกึ ษา
ในการจดั กิจกรรมการเรยี นรรู้ ว่ มกบั หนว่ ยงานภาคีเครือขา่ ย ไมม่ ีการดำเนนิ การ
อย่างตอ่ เนือ่ งละครอบคลุมทุกด้าน การดำเนินงานไมเ่ ปน็ ไปตามการดำเนินงาน
ตามวงจร PDCA และนำเทคโนโลยสี ารสนเทศมาใช้ในการบริหารจดั การ ยงั ไม่
เต็มประสทิ ธภิ าพ

…/ภาคผนวก

การวเิ คราะหส์ ภาพแวดล้อม (SWOT Analysis) ของ ศว.ยะลา หนา้ | 31

ภาคผนวก

การประชุมระดมความคดิ ในการจดั ทำ SWOT Analysis ในวนั ท่ี 6 มกราคม 2564
ณ หอ้ งประชมุ ศนู ย์วทิ ยาศาสตร์เพอ่ื การศึกษายะลา

…/ภาคผนวก (ตอ่ )

การวิเคราะหส์ ภาพแวดล้อม (SWOT Analysis) ของ ศว.ยะลา หนา้ | 32

ภาคผนวก (ต่อ)

การพัฒนา และสรุปผลการจดั ทำ SWOT Analysis ในวนั ท่ี 9 มิถนุ ายน 2564
ณ ห้องประชมุ ศนู ยว์ ทิ ยาศาสตรเ์ พอื่ การศึกษายะลา

…/บรรณานกุ รม

การวเิ คราะห์สภาพแวดล้อม (SWOT Analysis) ของ ศว.ยะลา หนา้ | 33



บรรณานุกรม

วิชยานนท์ สุทธโส. (2558). การพัฒนาข้อเสนอแนะเชิงนโยบายของมหาวิทยาลัยราชภัฏพระนครภายใต้บริบท
อาเซยี นในทศวรรษหน้า (พ.ศ. 2556 – 2565). วิทยานพิ นธร์ ะดบั ดุษฎบี ณั ฑิต. มหาวิทยาลัยศลิ ปากร.

พินิจ มีคำทอง. (2559). การวิเคราะห์สภาพแวดล้อมสถานศึกษาด้วยเทคนิค SWOT Analysis (พิมพ์ครั้งที่ 1).
ขอนแก่น : หจก.โรงพิมพค์ ลงั นานาวทิ ยา.

ชนากานต์ ศรีชมพู. (2560). การวิเคราะหส์ ภาพแวดลอ้ มภายใน และสภาพแวดล้อมภายนอก เพื่อการวางแผน
ยุทธศาสตร์ โรงเรียนอัสสมั ชัญ แผนกประถม. โรงเรยี นอสั สัมชัญ

วิชติ หลอ่ จีระชณุ ห์กลุ และคณะ. (2561). การวเิ คราะหส์ ภาพแวดลอ้ มและแมททรกิ ซท์ าวซ์ เพ่อื พัฒนายุทธวิธี
การเพ่ิมศกั ยภาพโซ่อปุ ทาน ผ้าไหมไทย-ลาว. วารสารการจดั การ. 3:15- 26.

…/คณะผู้จดั ทำ

การวเิ คราะห์สภาพแวดลอ้ ม (SWOT Analysis) ของ ศว.ยะลา หนา้ | 34

คณะผู้จัดทำ

ท่ีปรึกษา ตำแหน่ง ผู้อำนวยการศนู ยว์ ิทยาศาสตร์เพื่อการศึกษายะลา

นายณัฐภูมนิ ทร์ สังขพ์ งศ์ ตำแหน่ง ครูชำนาญการพเิ ศษ
ตำแหน่ง ครชู ำนาญการ
ผูใ้ หข้ ้อมูล ตำแหน่ง ครูชำนาญการ
ตำแหน่ง ครชู ำนาญการ
นายภทั รพล ทองหลอ่
นายมะยารี ยาฝาด ตำแหน่ง ครูชำนาญการพิเศษ
นางรอหานา สาเมาะ ตำแหนง่ นกั วิเคราะห์นโยบายและแผน
นางสาวนูรดี า สาและ
บคุ ลากรกลมุ่ อำนวยการ ตำแหน่ง นักวิเคราะหน์ โยบายและแผน
บุคลากรกล่มุ วิชาการ
บุคลากรกล่มุ ส่งเสริมและบริการ

บรรณาธกิ าร ทองหลอ่
วฒั นะนกุ ูล
นายภัทรพล
นางสาวพชิ ยา

ผเู้ รียบเรยี งและจดั พมิ พ์

นางสาวพิชยา วฒั นะนกุ ลู

การวเิ คราะหส์ ภาพแวดล้อม (SWOT Analysis) ของ ศว.ยะลา หนา้ | 35

ศูนย์วิทยาศาสตร์เพือการศึกษายะลา

สาํ นักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย
สาํ นักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ กระทรวงศึกษาธิการ