หนังหนังราชการ6ชนิด

ประเภทหนังสือราชการ

ประเภทหนงั สือราชการ

ในปัจจุบนั การติดต่อราชการท้งั ภายในหน่วยงานและภายนอกหน่วยงานเป็นการส่ือถึงบุคคล/
หน่วยงาน อกี ท้งั ยงั เป็นปัญหาของหน่วยงานและผปู้ ฏบิ ตั ิที่เก่ียวขอ้ งจานวนไม่นอ้ ยท่ียงั ไม่เขา้ ใจในการใช้
ภาษาราชการและแบบฟอร์มท่ีถกู ตอ้ ง เพื่อเป็นการสร้างความสาเร็จของผปู้ ฏิบตั ิงานที่เก่ียวขอ้ งทางดา้ น
หนงั สือไดท้ ราบถงึ รูปแบบ การใชค้ าข้ึนตน้ คาลงทา้ ยที่ถูกตอ้ ง เป็นไปในแนวทางเดียวกนั และเป็นไปตาม
ระเบียบสานกั นายกรัฐมนตรีว่าดว้ ยงานสารบรรณ พ.ศ. 2526 ไดจ้ าแนกหนกั สือราชการไวม้ ี 6 ชนิด ดงั น้ี

1. หนงั สือภายนอก

หนงั สือภายนอก คือหนงั สือติดต่อราชการท่ีเป็นแบบพธิ ีโดยใชก้ ระดาษตราครุฑ เป็นหนงั สือติดต่อระหว่างส่วนราชการหรือส่วน
ราชการมีถึงหน่วยงานอื่นใดซ่ึงมิใช่ส่วนราชการหรือที่มีถึงบุคคลภายนอก

2. หนงั สือภายใน

หนงั สือภายใน คือหนงั สือติดต่อราชการที่เป็นแบบพิธีการนอ้ ยกวา่ หนงั สือภายนอก เป็นหนงั สือติดต่อภายในกระทรวง ทบวง กรม
หรือจงั หวดั เดียวกนั ใชก้ ระดาษบนั ทึกขอ้ ความ

3. หนงั สือประทบั ตรา

หนงั สือประทบั ตรา คือหนงั สือท่ีใชป้ ระทบั ตราแทนการลงชื่อของหวั หนา้ ส่วนราชการระดบั กรมข้ึนไป โดยใหห้ วั หนา้ ส่วนราชการระดบั กอง
หรือผูท้ ี่ไดร้ ับมอบหมายจากหวั หนา้ ส่วนราชการระดบั กรมข้ึนไปเป็นผรู้ ับผิดชอบลงชื่อย่อกากบั ตรา หนงั สือประทบั ตราใหใ้ ชไ้ ดท้ ้งั ระหว่าง
ส่วนราชการและระหวา่ งส่วนราชการกบั บุคคลภายนอก เฉพาะกรณีท่ีไม่ใช่เร่ื องสาคญั ไดแ้ ก่ การขอรายละเอียดเพ่มิ เติม การส่งสาเนาหนงั สือ
สิ่งของ เอกสาร หรือบรรณาสาร การตอบรับทราบท่ีไม่เกยี่ วกบั ราชการสาคญั หรือการเงิน การแจง้ ผลงานที่ไดด้ าเนินงานไปแลว้ ใหส้ ่วนราชการ
ท่ีเกย่ี วขอ้ งทราบ การเตือนเรื่องท่ีคา้ ง เร่ืองซ่ึงหวั หนา้ ส่วนราชการระดับกรมข้นึ ไปกาหนดโดยทาเป็นคาสั่งใหใ้ ชห้ นงั สือราชการ โดยใชก้ ระดาษ
ตราครุฑ

4. หนงั สือสง่ั การ

หนงั สือสัง่ การ ใหใ้ ชต้ ามแบบท่ีกาหนดไว้ หนงั สือส่งั การมี 3 ชนิด ไดแ้ ก่ คาสง่ั ระเบียบ และขอ้ บงั คบั

คาสงั่ คือบรรดาขอ้ ความท่ีผบู้ งั คบั บญั ชาส่งั การใหป้ ฏิบตั ิโดยชอบดว้ ยกฏหมาย ใชก้ ระดาษตราครุฑ

ระเบียบ คือบรรดาขอ้ ความท่ีผมู้ ีอานาจหนา้ ท่ีไดว้ างไวโ้ ดยจะอาศยั อานาจของกฏหมายหรือไม่กไ็ ด้ เพ่อื ถือเป็นหลกั ปฏิบตั ิงานเป็นการ
ประจา ใชก้ ระดาษตราครุฑ

ขอ้ บงั คบั คือบรรดาขอ้ ความที่ผมู้ ีอานาจหนา้ ท่ีกาหนดใหใ้ ชโ้ ดยอาศยั อานาจของกฏหมายที่บญั ญตั ิใหก้ ระทาได้ ใชก้ ระดาษตราครุฑ

5. หนงั สือประชาสมั พนั ธ์
หนงั สือประชาสมั พนั ธ์ ใหใ้ ชต้ ามแบบที่กาหนดไว้ หนงั สือประชาสัมพนั ธม์ ี 3ชนิด ไดแ้ ก่ ประกาศ แถลงการณ์และข่าว
ประกาศ คือบรรดาขอ้ ความที่ทางราชการประกาศหรือช้ีแจงใหท้ ราบหรือแนะแนวทางปฏิบตั ิ ใชก้ ระดาษตราครุฑ
แถลงการณ์ คือบรรดาขอ้ ความที่ทางราชการแถลงเพอ่ื ทาความเขา้ ใจในกจิ การของทางราชการหรือเหตุการณ์ หรือในกรณีใด ๆ ให้

ทราบชดั เจนโดยทวั่ กนั ใชก้ ระดาษตราครุฑ
ข่าว คือบรรดาขอ้ ความที่ทางราชการเห็นสมควรเผยแพร่ใหท้ ราบ

6. หนงั สือท่ีเจา้ หนา้ ที่ทาข้ึนหรือรับไวเ้ป็นหลกั ฐานในราชการ

หนงั สือที่เจา้ หนา้ ท่ีทาข้ึนหรือรับไวเ้ ป็นหลกั ฐานในราชการ คือหนงั สือที่ทางราชการทาข้ึนนอกจากท่ีกล่าวแลว้ ขา้ งตน้ หรือหนงั สือท่ี
หน่วยงานอ่ืนใดซ่ึงมิใช่ส่วนราชการหรือบุคคลภายนอกมีมาถึงส่วนราชการและส่วนราชการรับไวเ้ ป็นหลกั ฐานของทางราชการ มี 4 ชนิด คือ
หนงั สือรับรอง รายงานการประชุม บนั ทึก และหนงั สืออ่ืน

หนงั สือรับรอง คือหนงั สือที่ส่วนราชการออกใหเ้ พ่อื รับรองแกบ่ ุคคล นิติบุคคลหรือหน่วยงาน เพ่ือวตั ถุประสงคอ์ ย่างหน่ึงอย่างใดให้
ปรากฏแกบ่ ุคคลโดยทว่ั ไปไม่จาเพาะเจาะจง ใชก้ ระดาษตราครุฑ

รายงานการประชุม คือ การบนั ทึกความคิดเหน็ ของผมู้ าประชุม ผเู้ ขา้ ร่วมประชุม และมติของที่ประชุมไวเ้ ป็นหลกั ฐาน

บนั ทึก คอื ขอ้ ความซ่ึงผูใ้ ตบ้ งั คบั บญั ชาเสนอต่อผบู้ งั คบั บญั ชาหรือผบู้ งั คบั บญั ชาสั่งการแกผ่ ใู้ ตบ้ งั คบั บญั ชาหรือขอ้ ความท่ีเจา้ หนา้ ที่
หรือหน่วยงานระดบั ต่ากว่าส่วนราชการระดบั กรมติดต่อกนั ในการปฏบิ ตั ิราชการ โดยใชก้ ระดาษบนั ทึกขอ้ ความ

การรับและส่งหนงั สือ

หน่วยสารบรรณไดจ้ ดั ลาดบั ความสาคญั และความเร่งด่วนของหนงั สือเพื่อดาเนินการกอ่ นหลงั ตามช้นั ความเร็วของหนงั สือ โดยแบ่งเป็น
3 ประเภทคอื

ด่วนท่ีสุด ผปู้ ฏิบตั ิตอ้ งปฏบิ ตั ิในทนั ทีท่ีไดร้ บั หนงั สือน้นั

ด่วนมาก ผปู้ ฏบิ ตั ิตอ้ งปฏบิ ตั ิโดยเร็ว

ด่วน ผปู้ ฏบิ ตั ิตอ้ งปฏบิ ตั ิใหเ้ ร็วกว่าปกติเท่าท่ีจะทาได้

ตวั อย่าง 1.หนงั สือภายนอก

ตวั อย่าง 2.หนงั สือภายใน

ตวั อย่าง 3. หนงั สือประทบั ตรา

ตวั อยา่ ง4.หนงั สือสั่งการ

ตวั อยา่ ง5.หนงั สือประชาสัมพนั ธ์



ตวั อยา่ ง 6. หนงั สือท่ีเจา้ หนา้ ท่ีทาข้ึนหรือรับไวเ้ ป็นหลกั ฐานในราชการ



























1. ทิลายุ ทบั ปาน 2. ทิลายุ ทับปาน
3. ทลิ ายุ ทับปาน
4 ทลิ ายุ ทบั ปาน ∑=0() −

©©©©≠

ลาดบั ช่ือ-สกลุ ความสนใจ การแสดง พฤติกรรม รวม
ที่ ความคิดเหน็
การตอบ การรับฟังความ ทางานตามท่ี
คาถาม คดิ เห็น ได้รับมอบหมาย

1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 20