อุปกรณ์ทำความสะอาดบ้าน

อุปกรณ
ทาํ ความสะอาดบา น

กลุม สาระการเร�ยนรกู ารงานอาชพี
โรงเร�ยนบา นขนุ ประเทศ

สาํ นักงานเขตหนองแขม กรงุ เทพมหานคร



คาํ นาํ ก

หนังสอื อเิ ลก็ ทรอนิกส เรื่อง อุปกรณทําความสะอาดบาน
เปนสื่อการสอนท่ีพัฒนาข้ึนประกอบการเรียนการสอนของ
กลุมสาระการเรียนรกู ารงานอาชีพ โรงเรียนบานขุนประเทศ
สาํ นกั งานเขตหนองแขม กรงุ เทพมหานคร

สาํ หรบั หนังสอื อิเล็กทรอนิกสเลมนี้ไดรวบรวมอุปกรณใน
การทาํ ความสะอาดบา นไวอยางครบถว น พรอ มทั้งคําอธิบาย
การเลอื กใชแ ละการเก็บรกั ษาอปุ กรณทาํ ความสะอาดบา นแต
ละชนิด สามารถใชเปนสื่อประกอบการเรียนการสอนใน
วิชาการงานอาชีพในทุกระดับชั้นไดเปนอยางดี สามารถเขา
ศกึ ษาและทบทวนเนอื้ หาไดต ลอดเวลา

ผูจัดทําหวังเปนอยางยิ่งวา หนังสืออิเล็กทรอนิกส เร่ือง
อุปกรณทําความสะอาดบานน้ี จะเกิดประโยชนแกการ
จัดการเรียนการสอนไดเ ปน อยา งดี

ศภุ โชค นิลดํา
ผจู ดั ทาํ

ข สารบัญ หนา
ก
เรอื่ ง ข
คาํ นํา 1
สารบัญ 2
ไมก วาดดอกหญา 3
ไมกวาดทางมะพรา ว 4
ไมก วาดพลาสติก 5
ไมก วาดไนลอน 6
ไมก วาดจากขาวโพด 7
ไมกวาดขนไก 8
ไมก วาดหยากไย 9
ผา 10
ที่ตักผง
ไมถพู ื้น

สารบญั (ตอ) ค

เรอ่ื ง หนา
ถุงมือยาง 11
เคร่ืองดูดฝนุ 12
แปรงลวด 13
แปรงพลาสติก 14
แปรงขนสตั ว 15
ฝอยขดั แผน ขัดลา ง 16
ถงั และกะละมัง 17
สารทาํ ความสะอาด ผงซกั ฟอก 18
สารทําความสะอาด น้ํายาลางจาน 19
สารทําความสะอาด ยาขัดและผงขดั 20
แหลง อา งองิ 21
ผูจัดทาํ 22

1 ไมก วาดดอกหญา

การเลือกใช ดามจับกระชับมือ ทําดวยไม
กลม เชน ไมไผ ปลายทําดว ยดอกหญา มัดติด
กับดาม ใชกวาดพื้นแหงและเรียบ เชน
พืน้ ไม พ้นื ซีเมนตข ดั มนั พื้นหนิ ออน

การเก็บรักษา ควรเก็บใหปลายดอกหญา
สงู กวาพ้ืนเล็กนอย อาจจัดเก็บโดยวิธีแขวน
โดยการเจาะรูเอาเชือกรอยที่ดามไมกวาด
การจัดเก็บดวยวิธีนี้จะทําใหปลายดอกหญา
ไมหกั งอ กวาดไดส ะดวก

ไมก วาดทางมะพรา ว 2

การเลอื กใช ทาํ จากแกนกลางใบมะพราวท่ีแก
ใชกวาดพื้นผิวหลาบ หรือกวาดพ้ืนท่ีมีน้ําขัง
ใชกวาดน้ําเพื่อลางพื้นประเภทตางๆ เชน
พนื้ ขรุขระ พ้นื ดนิ ควรเลือกทม่ี ดี ามตรง จับได
เหมาะมอื และไมม ีมอดกดั กิน ทางมะพราวไม
บางเกินไป สว นชนดิ ทีม่ ีปลอกสวมควรเลือกท
ท่ีมปี ลอกสวมแนนหนา

การเกบ็ รกั ษา ควรเกบ็ ในท่ีรมและท่ีแหง โดย
การแขวนหรือวางราบกับพื้นหรือวางตั้งกับ
พื้นหรอื วางพิงเอาดา มลง ไมควรตากแดดหรือ
ตากฝน เพราะจะทําใหผเุ รว็

3 ไมก วาดพลาสตกิ

การเลือกใช ใชทําความสะอ าดพื้น
เสนใยจะเงานิ่มคลางยางพารา เหมาะ
สํ า ห รั บ ทํ า ค ว า ม ส ะ อ า ด พื้ น ทั่ ว ไ ป
ทั้งหองนอน หองน้ํา หองครัว ถาเปน
ขนาดเล็กใชปดฝุนในรถ ห้ิงพระ หรือ
เครอื่ งเรอื นตา งๆ
การเกบ็ รักษา เก็บในท่ีรม และที่แหง และ
จดั เกบ็ โดยวางพิงเอาดามลง หรอื แขวน

ไมก วาดไนลอ น 4

การเลือกใช เปนไมกวาดสมัยใหม ดามส้ัน
ทาํ ดวยพลาสติก สว นปลายทีใ่ ชกวาดทําดวย
เสน ใยไนลอน ควรเลือกท่มี ีดามจับเหมาะมือ
สวนปลายที่ใชสําหรับกวาดควรยึดติดกับ
ดา มแนน หนา
การเก็บรักษา ควรจัดเก็บดวยวิธีแขวน
เพราะจะทําใหปลายไมกวาดไมเสียรูปทรง
ใชงานไดด ี

5 ไมก วาดจากขา วโพด

การเลือกใช ทําจากตนและใบ ขอ ง
ขา วโพดแหง การใชงานคลายกับไมกวาด
ทางมะพราว แตมีความออนนุมกวา
เหมาะสาํ หรบั การใชงานภายนอกอาคาร
การเก็บรักษา ควรจัดเก็บในที่รมและท่ี
แหง โดยการแขวนหรือวางราบกับพ้ืน
หรือวางต้ังกับพ้ืนหรือวางพิงเอาดามลง
ไมควรตากแดด ตากฝน เพราะจะทําให
อายุใชงานส้นั

ไมก วาดขนไก 6

การเลือกใช ใชปดฝุนในท่ีตางๆ เชน บนโตะ เกาอ้ี
ขอบหนาตาง มูลี่ ไมปดขนไกเปนพูทําดวยขนไก
มหี ลายชนิด มดี ามจับเปนหวายหรือพลาสติก ปลายดาม
จบั มักทาํ ใหง อเพื่อใชแ ขวน ควรเลือกชนิดที่มีขนติดแนน
กบั ดา มและหนาพอสมควร
การเก็บรักษา เก็บในที่แหง โดยวิธีแขวนและเคาะฝุน
กอนจดั เก็บ

7 ไมก วาดหยากไย

การเลอื กใช ใชท ําความสะอาดพื้นทีส่ งู เชน
เพดาน มุมหอง หรือพ้ืนท่ีสูงท่ีทําความ
สะอาดยาก ควรเลือกที่เสนใยตาลทนทาน
ไมหลุดงาย ดามแข็งแรง ดามไมยาว
มีน้าํ หนักเบา
การเกบ็ รกั ษา เคาะหยากไยออกใหสะอาด
แลว เกบ็ เขาทีโ่ ดยวางพงิ ผนงั หอ งไว

ผา 8

การเลือกใช ผา หรือท่ีเรียกกันวา ผาข้ีริ้ว ควรเลือก
ผาเนื้อนุมเพราะซับนํ้าไดดีกวา โดยทั่วไปมักใชผาขนหนู
ไดแก ผา เช็ดตัวหรอื เสือ้ ผาเกาทีไ่ มใชแ ลว

การเก็บรักษา หลังการใชงานควรซักลางใหสะอาดและ
ผงึ่ แดดใหแหง พับเกบ็ ใสก ลองหรอื ช้นั วางใหเ รยี บรอย

9 ทต่ี ักผง

การเลือกใช ควรเลือกที่มีขนาดพอเหมาะกับ
การใชง าน ใชสาํ หรับโกยหรอื ตักเศษผงและขยะ
การเกบ็ รกั ษา ลา งใหสะอาด นําไปผง่ึ แดดใหแหง
แลว เก็บเขา ทโ่ี ดยวางไวก บั พนื้

ไมถพู นื้ 10

การเลอื กใช ควรเลือกประเภทที่มีความหนา
พอประมาณ ถาเปนประเภทท่ีมีหูควรเลือกท่ี
หูแนนหนา ไมหักงาย ไมถูพื้นใชสําหรับถูพ้ืน
เชน พ้ืนไม พื้นหินออน พ้ืนหินขัด มีดามยาว
สว นปลายทีใ่ ชถูพ้ืนมีหลายรูปแบบใหเลือกใช
บางชนิดเปนเสนฝาย แผนฟองนํ้า หรือ
เปน ผา

การเก็บรักษา กอนการเก็บควรซักลางให
สะอาดและผงึ่ ใหแหง เกบ็ โดยวธิ ีการแขวน

11 ถงุ มือยาง

การเลอื กใช ถงุ มอื เปนส่ิงสําคญั มากใหการปองกันความ
ปลอดภัย โดยเฉพาะอยางย่ิงเวลาใชสารเคมีทําความ
สะอาดที่มีความเขมขนมาก ควรเลือกใชถุงมือหลากสี
เพื่อจะไดร ูว า สีไหนใชก บั ครัวและสไี หนใชทาํ ความสะอาด
หอ งน้าํ

การเกบ็ รกั ษา ลา งใหสะอาด นําไปผ่ึงใหแ หง แลวเก็บเขา
ท่ี ถุงมือบางชนดิ ใชไดเ พยี งคร้งั เดยี วแลวท้ิงเลย

เคร�่องดูดฝนุ 12

การเลอื กใช
๑. มีประสิทธิภาพในการใชงานไดดี คือสามารถใชทําความ
สะอาดวสั ดตุ า งชนดิ กันไดดีเหมอื นๆกัน
๒. มีความสะดวกและปลอดภัยในการใชงาน และมีความ
แข็งแรงทนทาน
๓. เลอื กขนาดท่เี หมาะกับพืน้ ที่
๔. มีการรับรองคุณภาพและมีขายท่ัวไป ซอมแซมไดสะดวก
เมื่อชาํ รดุ
การเกบ็ รักษา
๑. ควรทําความสะอาดถุงใสฝุนกอนการจัดเก็บ
เช็ดฝนุ และมวนสายไฟใหเ รยี บรอ ย
๒. จดั เก็บใหเปน ที่ ไมกดี ขวางทางเดิน
และเก็บพน มือเดก็

13 แปรงลวด

การเลือกใช ลักษณะขนแปรงส้ัน ๒ เซนติเมตร ทําดวยเสน
ลวดผนกึ ติดแนนบนแผงไม ลักษณะรี บางแบบรูปรา งคลายเตา
รีด ทําใหขัดตรงมุมพื้นที่ตองการไดสะดวก ใชขัดพื้นไม พื้น
ซีเมนต พนื้ หินขดั ท่ีสกปรกมาก พ้ืนท่ีมีตะไครน้ํา บางแบบยาว
มีดามจับเหมาะมือ โดยใชนํ้าราดพ้ืนใหเปยกช้ืนกอนการขัด
ควรเลอื กท่ีจบั ไดก ระชบั มอื ขนแปรงเปน แถวแนนเสมอกนั

การเกบ็ รักษา ลางใหส ะอาด ผ่งึ แปรงใหแ หงกอ นเก็บเขา ที่

แปรงพลาสติก 14

การเลือกใช มีท้ังท่ีมีดามจับและไมมีดามจับ ท้ังดามและ
ขนแปรงทําดวยพลาสติก ประโยชนการใชงาน ชนิดที่มี
ดามจับใชข ดั โถสวม หรือขัดสิง่ อื่นๆ ที่มีความลึก และชนิด
ท่ีไมมีดา มจบั ใชท ําความสะอาดเส้ือผาหรืออ่ืนๆ ควรเลือก
แปรงทม่ี ีขนแปรงแนน และหนา จบั กระชบั มอื
การเกบ็ รักษา ลา งใหสะอาด ผ่ึงแปรงใหแหงกอนเก็บ
เขา ที่

15 แปรงขน�ัตว

การเลือกใช แปรงขนสัตวหรือแปรงไนลอน ขนแปรงส้ัน ทํา
ดว ยขนสัตวหรือเสนใยไนลอนที่มีขนาดและลักษณะใกลเคียง
กับขนสัตว ผนกึ ติดแนนบนแผงไม ใชปดฝุนละอองบนกระเปา
รองเทา เสอื้ ผา หรือใชข ดั กระเปา รองเทา เปนตน ควรเลือกท่ี
ขนแปรงแนนหนา จับกระชับมือ
การเกบ็ รักษา กอ นการจัดเกบ็ ควรผงึ่ ใหแหง และจัดเก็บเขาท่ี

ฝอยขัด 16
แผน ขดั ลา ง

การเลอื กใช
แผนขัดลาง เปนแผนสี่เหลี่ยมทําดวยไฟเบอร หรือฟองนํ้า
ขนาดจับเหมาะมือ
ฝอยขัดมีลักษณะเปนเสนขมวดเปนกอน ทําจากโลหะหรือ
ไนลอน ใชขัดภาชนะและสิ่งสกปรกเฉพาะที่ เชน กนกระทะ
กน หมอ ท่มี คี ราบสกปรก หรือลา งภาชนะ โดยใชรวมกับน้ํายา
ลางจาน ควรเลือกชนิดท่ีมีความทนทานและเหมาะสมกับ
ราคา
การเก็บรักษา กอนการเก็บควรซักลาง
ใหสะอาดและผงึ่ ใหแ หง

17 ถังและกะละมงั

การเลือกใช ถงั และกะละมังใชใ สนํา้ เพ่อื ซักลางและทําความ
สะอาด มีหลายขนาดใหเลือกใชตามความเหมาะสม มีทั้งที่
เปนพลาสติกและโลหะเคลอื บ

การเกบ็ รกั ษา ถังหรือกะละมังที่ทําดวยพลาสติกควรคว่ําให
แหง กอ นนําไปเกบ็ ไมค วรใหโดนแดด เพราะจะทาํ ใหพลาสติก
เปราะและแตกไดงาย สวนถังหรือกะละมังที่ทําจาก
อะลูมิเนียม เม่ือใชเสร็จแลวควรเก็บโดยวิธีคว่ํากับพ้ืนหรือ
แขวน

สารทําความสะอาด 18
ผงซักฟอก

การเลือกใช ใชซักทําความสะอาด ขจัดคราบตางๆ มีท้ัง
ชนิดที่เปนผงและชนิดเหลว สามารถใชงานตามที่ระบุใน
สลาก เชน ใชทําความสะอาดเสื้อผา ซักลางทั่วไป เปนตน
กอนใชงานจะตองศึกษาคุณสมบัติ วันที่ผลิตและวัน
หมดอายกุ อน ควรเลือกท่ีคุณภาพเหมาะสมกับราคา

การเกบ็ รกั ษา มัดถุงใหสนทิ หรอื แบง ใสกลองปดฝาใหมิดชิด
เกบ็ ใหพน มอื เดก็ ไมเ ก็บในที่ชน้ื

19 สารทําความสะอาด
นํ้ายาลา งจาน

การเลือกใช นํ้ายาลางจานมีทั้งชนิดเหลวและเปนครีม
ใชลางภาชนะตางๆ ศึกษาสลากกอนการใชงาน คุณภาพ
เหมาะสมกบั ราคา และไมทาํ ลายสิ่งแวดลอ ม

การเกบ็ รกั ษา ปดฝาใหสนิท เกบ็ ใหพนมอื เด็ก

สารทําความสะอาด 20
นํ้ายาขดั และผงขัด

การเลอื กใช นํา้ ยาขัดและผงขัด มีท้ังชนิดเหลวและเปนผง
ใชทาํ ความสะอาดพน้ื ขัดภาชนะตามท่ีระบุในสลาก ศึกษา
สลากกอนการใชง าน คณุ ภาพเหมาะสมกับราคา

การเกบ็ รกั ษา ปด ฝาใหสนิท เกบ็ ใหพ น มือเดก็ และไมจ ดั เก็บ
ปะปนกบั อาหาร สารที่เหลือจากการใชใหท้ิงในถังขยะ ไม
ท้ิงลงนํา้ เพราะจะมีผลกระทบตอสง่ิ แวดลอ ม

21 แหลงอางองิ

กาญจนา พรมประถม. “หนวยการเรยี นรูท่ี 2 เร่ือง การดูแลรักษาบา น.”
[ระบบออนไลน] . เขาถงึ ไดจ าก : https://krukan21101.blogspot.com
/2019/04/2_29.html. (สบื คน วนั ท่ี 20 พฤษภาคม 2563).

จารุวรรณ แสงแกว . “อปุ กรณอาํ นวยความสะดวกในการทาํ งานบาน.”
[ระบบออนไลน] . เขาถงึ ไดจาก : https://sites.google.com/site/
6061150616caruwrrn/. (สืบคน วนั ที่ 20 พฤษภาคม 2563).

สถาบนั คณุ วฒุ วิ ชิ าชพี (องคการมหาชน). “เลือกใช ดูแลรักษา จัดเก็บวัสดุ-
อปุ กรณ ทําความสะอาดภายในบา น.” [ระบบออนไลน] .
เขา ถงึ ไดจาก : http://www.tpqi.go.th/.
(สืบคนวนั ที่ 20 พฤษภาคม 2563).

หจก.นมั เบอร วัน คลนี น่ิง เซอรว ิส. “อุปกรณท ใี่ ชในการทาํ ความสะอาดบาน.”
[ระบบออนไลน] . เขา ถึงไดจาก : https://www.number1cleaning

services.com/. (สืบคน วนั ท่ี 20 พฤษภาคม 2563).

Menmen. “อุปกรณเ ครือ่ งมอื เคร่อื งใชใ นการทําความสะอาดบา น.”
[ระบบออนไลน] . เขาถงึ ไดจ าก : http://clean-man.blogspot.com
/2013/08/blog-post.html. (สบื คนวันที่ 20 พฤษภาคม 2563).

ผจู ดั ทาํ 22

นายศุภโชค นิลดาํ
ครู รบั เงินเดือนอันดบั ครูผชู ว ย
กลมุ สาระการเรยี นรูการงานอาชีพ

โรงเรียนบา นขุนประเทศ
สาํ นกั งานเขตหนองแขม กรงุ เทพมหานคร