๕๐
(๑๐) ปฏิบัติงานรวมกับงานปองกันปราบปรามเพื่อทําการ
ตรวจคน จับกมุ
(๑๑) ปฏิบตั ิงานอื่นๆ ท่ีเกี่ยวของกบั งานสอบสวน
(๑๒) ปฏบิ ตั ิงานอื่นๆ ท่ผี บู งั คับบัญชามอบหมาย
๑.๒.๖.๘ ทาํ หนา ทเ่ี สมยี นประจําวันคดี มีหนาท่ดี งั นี้
(๑) งานควบคุม ลงบนั ทกึ ประจําวนั เกยี่ วกับคดี
(๒) การคดั สาํ เนาประจาํ วันคดี
(๓) ใหทาํ หนาท่เี สมยี นเปรียบเทียบไปพรอ มกนั ในชวงเวลา
ท่ีไมไ ดจดั ขาราชการตาํ รวจทําหนา ทเ่ี สมียนเปรยี บเทยี บไว
(๔) ปฏบิ ตั หิ นา ทถ่ี วายความปลอดภยั แดอ งคพ ระมหากษตั รยิ
พระราชนิ ี และพระบรมวงศานวุ งศ ท่ีเสด็จพระราชดําเนนิ เขามาในพื้นทข่ี องสถานีตาํ รวจ
(๕) ปฏิบัติงานรวมกับงานปองกันและปราบปรามในการ
ควบคุมความสงบเรยี บรอ ย กรณีมีเหตพุ ิเศษตา ง ๆ เชน การจดั งานตามประเพณี การชมุ นมุ ประทวง
และอนื่ ๆ
(๖) ปฏิบัติงานรวมกับงานปองกันปราบปรามเพ่ือทําการ
ตรวจคนจับกมุ
(๗) ปฏบิ ตั ิงานอื่น ๆ ทเี่ กย่ี วของกับงานสอบสวน
(๘) ปฏิบัตงิ านอืน่ ๆ ท่ีผบู งั คับบญั ชามอบหมาย
๕๑
เลม ๑๓๓ ตอนพเิ ศษ ๓๖ ง หนา ๗ ๕ กมุ ภาพันธ ๒๕๕๙
ราชกิจจานเุ บกษา
¤íÒʧÑè ËÑÇ˹Ҍ ¤³ÐÃ¡Ñ ÉÒ¤ÇÒÁʧºá˧‹ ªÒμÔ
·Õè ÷/òõõù
àÃ×Íè § ¡ÒáíÒ˹´μÒí á˹§‹ ¢Í§¢ÒŒ ÃÒª¡ÒÃμÒí ÃǨ«Ö§è ÁÕÍíҹҨ˹Ҍ ·èÕ㹡ÒÃÊͺÊǹ
เพื่อประโยชนในการปฏิรูปดานการบริหารราชการแผนดินและกระบวนการยุติธรรม
สมควรปรับปรุงการกําหนดตาํ แหนงของขาราชการตาํ รวจซึ่งมีอํานาจหนาที่ในการสอบสวนเสียใหม
ใหส อดคลอ งกบั โครงสรา งและระบบการบงั คบั บญั ชาของสํานกั งานตาํ รวจแหง ชาติ อนั จะสง ผลในการ
เพิ่มประสิทธิภาพในการปฏิบัติหนาท่ีของขาราชการตาํ รวจในงานการสอบสวน อาศัยอํานาจตาม
ความในมาตรา ๔๔ ของรฐั ธรรมนญู แหง ราชอาณาจกั รไทย (ฉบบั ชวั่ คราว) พทุ ธศกั ราช ๒๕๕๗ หวั หนา
คณะรกั ษาความสงบแหง ชาติ โดยความเหน็ ชอบของคณะรกั ษาความสงบแหง ชาติ จงึ มคี ําสง่ั ดงั ตอ ไปน้ี
ขอ ๑ ใหยกเลิกความใน (๔) ของมาตรา ๑๑ แหงพระราชบัญญัติตาํ รวจแหงชาติ
พ.ศ. ๒๕๔๗ และใหใชค วามตอไปนแ้ี ทน
“(๔) วางระเบียบหรือทําคําส่ังเฉพาะเรื่องไวใหขาราชการตาํ รวจปฏิบัติการเกี่ยวกับ
การใชอ าํ นาจหรอื การปฏบิ ัติหนา ท่ีตามประมวลกฎหมายวธิ พี ิจารณาความอาญาหรอื กฎหมายอ่ืน”
ขอ ๒ ใหย กเลกิ ความในมาตรา ๔๔ แหงพระราชบญั ญัติตาํ รวจแหง ชาติ พ.ศ. ๒๕๔๗
และใหใ ชความตอ ไปน้แี ทน
“มาตรา ๔๔ ตาํ แหนง ขาราชการตํารวจมดี ังตอไปนี้
(๑) ผูบญั ชาการตาํ รวจแหง ชาติ
(๒) จเรตาํ รวจแหงชาติ และรองผบู ัญชาการตํารวจแหง ชาติ
(๓) ผูช วยผบู ญั ชาการตาํ รวจแหง ชาติ
(๔) ผูบัญชาการ
(๕) รองผูบญั ชาการ
(๖) ผูบังคับการ
(๗) รองผบู ังคับการ
(๘) ผูก ํากบั การ
(๙) รองผกู าํ กบั การ
(๑๐) สารวัตร
(๑๑) รองสารวตั ร
(๑๒) ผบู ังคบั หมู
(๑๓) รองผบู งั คบั หมู
๕๒
เลม ๑๓๓ ตอนพเิ ศษ ๓๖ ง หนา ๘ ๕ กมุ ภาพันธ ๒๕๕๙
ราชกิจจานเุ บกษา
ก.ตร. จะกาํ หนดใหมีตาํ แหนงที่เรียกชื่ออยางอ่ืน โดยจะใหมีช่ือตําแหนงใดเทียบกับ
ตําแหนง ตามวรรคหนง่ึ ก็ได โดยใหก ําหนดไวในกฎ ก.ตร.”
ขอ ๓ ใหย กเลกิ ความในวรรคสองของมาตรา ๔๕ แหงพระราชบัญญตั ติ ํารวจแหง ชาติ
พ.ศ. ๒๕๔๗ และใหใชความตอไปน้ีแทน
“การกําหนดจํานวนตําแหนงขาราชการตํารวจตั้งแตตําแหนงผูบังคับการ หรือตําแหนง
เทียบเทาขนึ้ ไปในสว นราชการตา ง ๆ ตอ งไดรับความเห็นชอบจาก ก.ต.ช. กอน”
ขอ ๔ ใหยกเลกิ ความในวรรคหนงึ่ ของมาตรา ๔๖ แหง พระราชบัญญัตติ าํ รวจแหงชาติ
พ.ศ. ๒๕๔๗ และใหใชค วามตอ ไปนแ้ี ทน
“มาตรา ๔๖ ใหข าราชการตํารวจซงึ่ ดํารงตําแหนงตามมาตรา ๔๔ (๙) (๑๐) และ (๑๑)
ที่มีอํานาจและหนาที่ทําการสอบสวนและอยูในสายงานสอบสวน ไดรับเงินเพ่ิมเปนกรณีพิเศษ
ตามระเบยี บท่ี ก.ตร. กาํ หนดโดยความเหน็ ชอบของกระทรวงการคลงั ”
ขอ ๕ ใหย กเลิกความในมาตรา ๔๗ แหง พระราชบัญญตั ิตาํ รวจแหง ชาติ พ.ศ. ๒๕๔๗
ขอ ๖ ใหย กเลิกความใน (๖) (๗) (๘) (๙) (๑๐) และ (๑๑) ของมาตรา ๕๑ แหงพระราช
บัญญตั ิตํารวจแหง ชาติ พ.ศ. ๒๕๔๗ และใหใ ชความตอ ไปนแ้ี ทน
“(๖) ตาํ แหนง ผบู งั คบั การ จะไดท รงพระกรณุ าโปรดเกลา ฯ แตง ตงั้ จากขา ราชการตาํ รวจ
ยศพันตาํ รวจเอกซึ่งไดร บั อตั ราเงนิ เดือนพันตาํ รวจเอก (พเิ ศษ) หรือพลตาํ รวจตรี
(๗) ตําแหนงรองผูบังคับการ ใหแตงตั้งจากขาราชการตํารวจยศพันตํารวจเอกหรือ
พนั ตํารวจเอก ซง่ึ ไดรบั อัตราเงนิ เดือนพันตํารวจเอก (พเิ ศษ)
(๘) ตําแหนงผูกํากับการ ใหแตงต้ังจากขาราชการตํารวจยศพันตํารวจโทหรือ
พันตํารวจเอก
(๙) ตําแหนงรองผูกาํ กับการ ใหแตง ต้งั จากขา ราชการตาํ รวจยศพันตํารวจโท
(๑๐) ตําแหนงสารวัตร ใหแตงตั้งจากขาราชการตํารวจยศรอยตํารวจเอกข้ึนไป แตไม
สงู กวาพนั ตํารวจโท
(๑๑) ตําแหนงรองสารวัตร ใหแตงต้ังจากขาราชการตํารวจยศรอยตํารวจตรีข้ึนไป
แตไมส งู กวา รอ ยตาํ รวจเอก”
ขอ ๗ ใหย กเลกิ ความในวรรคหนง่ึ ของมาตรา ๗๒ แหง พระราชบญั ญตั ติ าํ รวจแหง ชาติ
พ.ศ. ๒๕๔๗ และใหใชความตอไปนี้แทน
“มาตรา ๗๒ ในกรณีที่ตําแหนงขาราชการตํารวจในสวนราชการหรือหนวยงานใด
ในสาํ นกั งานตาํ รวจแหง ชาตวิ า งลง หรอื ผดู าํ รงตาํ แหนง ใดไมส ามารถปฏบิ ตั ริ าชการได ใหผ บู งั คบั บญั ชา
ดังตอ ไปน้ี สัง่ ใหข าราชการตํารวจซ่ึงเหน็ สมควรรกั ษาราชการแทนในตาํ แหนงนนั้ ได
๕๓
เลม ๑๓๓ ตอนพิเศษ ๓๖ ง หนา ๙ ๕ กมุ ภาพันธ ๒๕๕๙
ราชกจิ จานเุ บกษา
(๑) นายกรัฐมนตรี สําหรบั ตาํ แหนงผูบัญชาการตาํ รวจแหงชาติ
(๒) ผูบัญชาการตํารวจแหงชาติ สําหรับตําแหนงต้ังแตจเรตํารวจแหงชาติ
รองผูบญั ชาการตํารวจแหง ชาติ หรอื ตําแหนง เทียบเทา ลงมา
(๓) ผบู ญั ชาการหรอื ตาํ แหนง เทยี บเทา สาํ หรบั ตาํ แหนง ตง้ั แตผ บู งั คบั การหรอื ตาํ แหนง
เทียบเทา ลงมาในสว นราชการนนั้
(๔) ผบู ังคบั การหรอื ตาํ แหนง เทยี บเทา สําหรบั ตาํ แหนงตงั้ แตผ กู ํากบั การหรอื ตําแหนง
เทียบเทาลงมาในสวนราชการนัน้ ”
ขอ ๘ ใหย กเลกิ ความในวรรคหนงึ่ ของมาตรา ๑๐๔ แหง พระราชบญั ญตั ติ าํ รวจแหง ชาติ
พ.ศ. ๒๕๔๗ และใหใชความตอไปน้แี ทน
“มาตรา ๑๐๔ ในการออกจากราชการของขาราชการตํารวจตําแหนงต้ังแตผูบังคับการ
หรือตําแหนงเทียบเทาข้ึนไป หากเปนกรณีการออกจากราชการตามมาตรา ๙๗ ใหนายกรัฐมนตรี
นําความกราบบังคมทูลเพือ่ ทรงทราบ”
ขอ ๙ ตําแหนงพนักงานสอบสวนตามมาตรา ๔๔ (๖) (๗) (๘) (๙) (๑๐) หรือ (๑๑)
ในสว นราชการใดของสาํ นกั งานตาํ รวจแหง ชาติ ทไี่ ดร บั การกาํ หนดไวต ามพระราชบญั ญตั ติ าํ รวจแหง ชาติ
พ.ศ. ๒๕๔๗ ใหเ ปน ตําแหนงตามมาตรา ๔๔ (๖) (๗) (๘) (๙) (๑๐) หรือ (๑๑) แลวแตกรณี ในสวน
ราชการนนั้ ของสาํ นักงานตาํ รวจแหงชาติ
ผูใดดํารงตําแหนงพนักงานสอบสวนตามมาตรา ๔๔ (๖) (๗) (๘) (๙) (๑๐) หรือ (๑๑)
แหง พระราชบญั ญตั ติ าํ รวจแหง ชาติ พ.ศ. ๒๕๔๗ อยใู นวนั กอ นวนั ทคี่ าํ สง่ั นใี้ ชบ งั คบั ใหถ อื วา ผนู นั้ เปน
ผดู ํารงตําแหนง ตามมาตรา ๔๔ (๖) (๗) (๘) (๙) (๑๐) หรือ (๑๑) แลวแตก รณี และใหผ ูด าํ รงตําแหนง
ดังกลาวยังคงปฏิบัติหนาที่ตามอํานาจและหนาท่ีเชนเดิมไปพลางกอน จนกวาการดําเนินการตาม
วรรคสามจะแลวเสรจ็
ให ก.ตร. กําหนดหรือตัดโอนตําแหนงตามวรรคหน่ึง จากสวนราชการหน่ึงไปเพ่ิมให
อีกสวนราชการหนึ่งของสํานักงานตํารวจแหงชาติ และใหผูบัญชาการตํารวจแหงชาติเปนผูส่ังแตงตั้ง
ขา ราชการตํารวจที่ดํารงตําแหนงพนกั งานสอบสวนนั้น ใหดํารงตาํ แหนง ตามมาตรา ๔๔ (๖) (๗) (๘)
(๙) (๑๐) หรือ (๑๑) ใหแ ลว เสรจ็ ภายในเกาสบิ วันนับแตวนั ทคี่ ําส่ังน้ีใชบ ังคบั
ใหผูดํารงตําแหนงตามวรรคสองยังคงไดรับเงินเพิ่มเปนกรณีพิเศษตามมาตรา ๔๖
แหงพระราชบัญญตั ิตํารวจแหงชาติ พ.ศ. ๒๕๔๗ จนกวา การดาํ เนินการตามวรรคสามจะแลว เสร็จ
๕๔
เลม ๑๓๓ ตอนพเิ ศษ ๓๖ ง หนา ๑๐ ๕ กมุ ภาพันธ ๒๕๕๙
ราชกิจจานุเบกษา
ขอ ๑๐ บรรดาบทบญั ญัติแหงกฎหมาย กฎ ระเบียบ ขอบงั คับ ประกาศ คาํ สง่ั หรอื มติ
ของคณะรัฐมนตรีใด ที่อางถึงพนักงานสอบสวนผูชํานาญการพิเศษ พนักงานสอบสวนผูชํานาญการ
และพนักงานสอบสวนตามมาตรา ๔๔ (๙) (๑๐) และ (๑๑) แหงพระราชบัญญัติตํารวจแหงชาติ
พ.ศ. ๒๕๔๗ ใหถ ือวา อา งถงึ ขา ราชการตาํ รวจซ่ึงดาํ รงตําแหนง ตามมาตรา ๔๔ (๙) (๑๐) และ (๑๑)
ทีม่ อี าํ นาจและหนาทท่ี ําการสอบสวนและอยใู นสายงานสอบสวน แลวแตกรณี
ขอ ๑๑ คาํ สง่ั นใ้ี หใ ชบ งั คบั เมอื่ พน กาํ หนดสบิ หา วนั นบั แตว นั ประกาศในราชกจิ จานเุ บกษา
เปน ตนไป
ส่ัง ณ วันท่ี ๕ กมุ ภาพนั ธ พุทธศกั ราช ๒๕๕๙
พลเอก ประยทุ ธ จนั ทรโ อชา
หัวหนาคณะรกั ษาความสงบแหงชาติ
๕๕
ºÑ¹·Ö¡¢ÍŒ ¤ÇÒÁ
ʋǹÃÒª¡Òà ตร. โทร. ๐ ๒๒๐๕ ๒๐๓๔
·èÕ ๐๐๐๙.๑๓/๖๒๖ Çѹ·Õè ๑๙ กุมภาพันธ ๒๕๕๙
àÃ×èͧ การเรียกช่อื ตําแหนงพนักงานสอบสวน
จตช. รอง ผบ.ตร. หรือตําแหนงเทยี บเทา
ผชู ว ย ผบ.ตร. หรอื ตาํ แหนง เทยี บเทา
ผบช.หรือตาํ แหนง เทยี บเทา
ผบก.ในสังกัด สง.ผบ.ตร. หรือตําแหนงเทียบเทา
ดวย หัวหนาคณะรักษาความสงบแหงชาติ มีคําสั่งที่ ๗/๒๕๕๙ ลง ๕ ก.พ. ๕๙
เร่อื ง การกําหนดตาํ แหนง ขาราชการตํารวจซง่ึ มอี ํานาจหนาทใ่ี นการสอบสวน สงผลใหต ําแหนง พงส.
ตางๆ ตาม พ.ร.บ.ตํารวจแหงชาติ พ.ศ.๒๕๔๗ อยูในวันกอนวันที่คําส่ังน้ีใชบังคับถูกยกเลิกไป
แตใ นขณะทยี่ งั ไมม กี ารแตง ตงั้ ผดู าํ รงตาํ แหนง พงส. ระดบั ตา งๆ ไปดาํ รงตาํ แหนง ใหม ผดู าํ รงตาํ แหนง
พงส.ดงั กลา ว ยงั คงตอ งปฏบิ ตั หิ นา ทเ่ี ดมิ ตอ ไป จงึ อาจทาํ ใหเ กดิ ความสบั สนในการปฏบิ ตั หิ นา ทร่ี าชการ
และเกิดความไมเ ขาใจในการเขามาใชบ รกิ ารแจง ความรอ งทุกขข องประชาชน
ดังนั้น เพ่ือประโยชนในการอํานวยความสะดวกใหกับประชาชนท่ีมาติดตอราชการและ
ใหก ารปฏบิ ตั หิ นา ทร่ี าชการของขา ราชการตาํ รวจในสายงานสอบสวนเปน ไปดว ยความมปี ระสทิ ธภิ าพ
จึงใหเรียกช่ือตําแหนงผูมีอํานาจและหนาที่ทําการสอบสวน ในสายงานสอบสวน ตามมาตรา ๔๔
แหง พ.ร.บ.ตํารวจแหงชาติ พ.ศ.๒๕๔๗ ที่แกไขตามคําสั่งหัวหนาคณะรักษาความสงบแหงชาติ
ขอ ๒ โดยใหระบุคําวา “สอบสวน” ไวในวงเล็บ ทายช่ือตําแหนง เปนการช่ัวคราวไปกอน จนกวา
จะมกี ารกาํ หนดตาํ แหนง ใหมห รอื แตง ตงั้ ใหด าํ รงตาํ แหนง ตามท่ี ก.ตร. กาํ หนด ปรากฏรายละเอยี ด ดงั น้ี
ลาํ ดบั ชอ่ื ตําแหนง เดมิ การระบคุ ําตอทายช่ือตาํ แหนงท่ีใชชั่วคราว
ชื่อตําแหนง และคาํ ตอทาย คํายอ
๑ พนกั งานสอบสวนผูเชีย่ วชาญพเิ ศษ ผูบงั คับการ (สอบสวน) ผบก. (สอบสวน)
๒ พนักงานสอบสวนผเู ช่ียวชาญ รองผูบ ังคับการ (สอบสวน) รอง ผบก. (สอบสวน)
๓ พนกั งานสอบสวนผูทรงคุณวฒุ ิ ผูกํากบั การ (สอบสวน) ผกก. (สอบสวน)
๔ พนักงานสอบสวนผชู าํ นาญการพิเศษ รองผูกาํ กบั การ (สอบสวน) รอง ผกก. (สอบสวน)
๕ พนกั งานสอบสวนชาํ นาญการ สารวัตร (สอบสวน) สว. (สอบสวน)
๖. พนักงานสอบสวน รองสารวัตร (สอบสวน) รอง สว. (สอบสวน)
จึงเรยี นมาเพ่อื ทราบและถือปฏิบัติ
พล.ต.อ. จกั รทิพย ชัยจินดา
(จกั รทิพย ชัยจินดา)
ผบ.ตร.
๕๗
º··Õè ñð
ÅѡɳЧҹ ¼Ù»Œ ¯ºÔ Ñμ§Ô ҹ˹Nj »¯ÔºμÑ ¡Ô ÒþÔàÈÉ
ñ. ˹‹Ç»¯ÔºμÑ ¡Ô ÒþÔàÈÉ
ñ.ñ ËÇÑ Ë¹ÒŒ ˹‹Ç»¯ÔºμÑ ¡Ô ÒþàÔ ÈÉ
ปฏบิ ตั งิ านสบื สวน วางแผน อาํ นวยการ สง่ั การ ควบคมุ กาํ กบั ดแู ลตรวจสอบตดิ ตาม
และประเมินผล ตลอดจนการปฏิบัติงานสืบสวนหาขาว ในเขตพ้ืนท่ีของสถานีตํารวจเพื่อประโยชน
ในการปองกันปราบปรามอาชญากรรมทเี่ กี่ยวกับความม่ันคงของชาติ โดยจาํ แนกออกเปนงานตาง ๆ
ดงั น้ี
๑) หาขาวความเคลื่อนไหว และดําเนินการปราบปรามผูกระทําความผิด หรือ
ผกู อ การราย
๒) ปองกันปราบปรามการกอความวุนวายในบานเมือง ไดแก การเดินขบวน
กอวินาศกรรม และการจลาจล
๓) ปราบปรามโจรผูรายสําคัญ ผูมีอิทธิพล หรือท่ีมีกําลังเปนกลุมบุคคล ตาม
โอกาสและความจาํ เปน
๔) ลาดตระเวน สํารวจตรวจตรา ตรวจสอบทองทใ่ี นสวนท่ีเก่ยี วกบั ภมู ิประเทศ
และตัวบุคคล เพ่อื ความชํานาญ และเพ่ือประโยชนใ นการหาขา ว
๕) ประชาสัมพันธ ชุมชนและมวลชนสัมพันธ เพื่อแสวงหาความรวมมือ
จากหนวยงานภาครัฐ เอกชน ประชาชน ตลอดจนสรางเครือขา ยการปอ งกันปราบปรามอาชญากรรม
ในชุมชน และทุกภาคสวนของสังคมในเขตพ้นื ทข่ี องสถานตี าํ รวจ
๖) งานพฒั นากาํ ลงั พล งบประมาณ วสั ดอุ ปุ กรณ เทคโนโลยี เพอื่ ใชใ นการปอ งกนั
ปราบปรามอาชญากรรม
๗) ตรวจสอบ ตดิ ตาม และประเมนิ ผล วิจัยและพฒั นา การปฏบิ ัติตามนโยบาย
ยุทธศาสตรต าง ๆ
๘) พจิ ารณาสง่ั การใหผ ปู ฏบิ ตั งิ านในหนว ยงานปฏบิ ตั กิ ารพเิ ศษ ดาํ เนนิ การจบั กมุ
หรอื ดาํ เนินการจับกุมดว ยตนเอง
๙) ปฏิบัติหนาที่ถวายความปลอดภัยแดองคพระมหากษัตริย พระราชินี และ
พระบรมวงศานุวงศ ที่เสดจ็ พระราชดาํ เนนิ เขามาในพ้นื ทข่ี องสถานตี าํ รวจ
๑๐) ปฏบิ ตั งิ านรว มกบั งานปอ งกนั ปราบปราม ในการควบคมุ ความสงบเรยี บรอ ย
กรณีมเี หตพุ เิ ศษตาง ๆ เชน การจดั งานตามประเพณี การชุมนมุ ประทวง และอนื่ ๆ
๑๑) ปฏิบัตงิ านรว มกบั งานปองกนั ปราบปราม เพอ่ื ทาํ การตรวจคนจบั กุม
๑๒) งานควบคุม ตรวจสอบ การปฏิบัติงานของขาราชการตํารวจท้ังในดาน
การปฏิบตั ิงาน ความประพฤติและระเบยี บวินยั
๕๘
๑๓) การปฏิบัติหนาที่หากมีเหตุจําเปนเรงดวน ใหมีอํานาจมอบหมาย
ใหผูใตบังคับบัญชาปฏิบัติหนาที่อ่ืนไดตามความเหมาะสม แตทั้งนี้ตองไมเสียหายตอหนาท่ีการงาน
ประจาํ
๑๔) ปฏิบตั งิ านอืน่ ๆ ตามท่ผี บู ังคบั บัญชามอบหมาย
ñ.ò ¼ŒÙ»¯ºÔ Ñμ§Ô ҹ˹‹Ç»¯ÔºÑμ¡Ô ÒþÔàÈÉ
ñ.ñ.ò ¼ÙŒºÑ§¤ºÑ ËÁÇ´ (ʺ ñ) มหี นา ที่ดังนี้
- ปฏบิ ัติงานตามขอ ๖.๑ ขอ ๑) – ๕)
- ปฏิบัติหนาที่ถวายความปลอดภัยแดองคพระมหากษัตริย พระราชินี
และพระบรมวงศานวุ งศ ท่ีเสดจ็ พระราชดําเนินเขามาในพ้ืนทีข่ องสถานตี ํารวจ
- ปฏิบัติงานรวมกับงานปองกันปราบปรามในการควบคุมความสงบ
เรียบรอ ยกรณีมเี หตพุ เิ ศษตา ง ๆ เชน การจดั งานตามประเพณี การชมุ นุมประทวง และอนื่ ๆ
- ปฏบิ ตั ิงานรวมกับงานปอ งกนั ปราบปราม เพ่อื ทาํ การตรวจคนจับกมุ
- ปฏิบัติหนาท่ีหากมีเหตุจําเปนเรงดวน ใหปฏิบัติหนาท่ีอ่ืนไดตาม
ความเหมาะสม แตทั้งนตี้ องไมเ สยี หายตอหนา ทีก่ ารงานประจาํ
- ปฏิบตั งิ านอื่น ๆ ตามที่ผูบงั คับบัญชามอบหมาย
ñ.ò.ò ÃͧÊÒÃÇÑμà (μÓá˹‹§¤Çº¼ÙŒºÑ§¤ÑºËÁÙ‹ ¶Ö§ÃͧÊÒÃÇÑμÃ) ˹‹Ç»¯ÔºÑμÔ
¡ÒþàÔ ÈÉ มหี นาทด่ี งั นี้
- ปฏบิ ตั งิ านในหนา ทแ่ี ละความรบั ผดิ ชอบของตาํ แหนง ระดบั ผบู งั คบั หมู
ที่ปฏิบัติอยูเดิม โดยปฏิบัติหนาที่ในสายงานปองกันปราบปราม ภายใตการกํากับตรวจสอบ
โดยทว่ั ไปและอาจไดร บั มอบหมายใหค วบคมุ ตรวจสอบการปฏบิ ตั งิ านของขา ราชการตาํ รวจจาํ นวนหนง่ึ
- ตัดสินใจวนิ ิจฉยั ส่งั การ แกไขปญ หาในงานทร่ี บั ผดิ ชอบใหเสรจ็ สนิ้ ณ
จุดเดียว
- ปฏบิ ตั หิ นาท่หี วั หนา ชดุ ปฏิบตั ิการพิเศษ
- ปฏิบัติงานดวยตนเองในลักษณะของผูมีประสบการณในงานดาน
ปองกันปราบปรามของหนวยงานน้นั ๆ
- ชวยเหลืองานของขาราชการตํารวจระดับตําแหนงสารวัตร
หรอื เทียบเทา
- ปฏิบัติหนาท่ีอื่นที่เก่ียวของหรือตามท่ีไดรับมอบหมายจาก
ผบู งั คับบญั ชา
- ผูบังคับหมู (หนวยปฏิบัติการพิเศษ) มีหนาที่ปฏิบัติงานเชนเดียวกับ
ผบู งั คับหมวด (สบ ๑) ปฏบิ ตั ิงานตามขอ ๖.๑ ขอ ๑) – ๕)
๕๙
º··Õè ññ
âç¾¡Ñ à¾×èÍ»ÃЪҪ¹
นอกเหนอื จากหนา ทท่ี ี่กําหนดไวในคาํ สัง่ ตร. ที่ ๕๓๗/๒๕๕๕ เรือ่ ง การกาํ หนดอาํ นาจ
หนาท่ีของตําแหนงในสถานีตํารวจแลวยังมีโครงการพัฒนาสถานีตํารวจเพ่ือประชาชน (โรงพัก
เพอ่ื ประชาชน) ซง่ึ มวี ตั ถปุ ระสงคเ พอ่ื ยกระดบั มาตรฐานการปฏบิ ตั งิ านของสถานตี าํ รวจในการใหบ รกิ าร
ประชาชน เพ่ือใหประชาชนมีความปลอดภัยและมีความเชื่อม่ัน ศรัทธาในการทํางานของตํารวจ
ซ่ึงจะสอดคลองกับนโยบายของรัฐบาลและตัวชี้วัดของสํานักงาน ก.พ.ร. (สํานักงานคณะกรรมการ
พัฒนาระบบราชการ)
โครงการพัฒนาสถานีตํารวจเพ่ือประชาชน (โรงพักเพ่ือประชาชน) ไดดาํ เนินโครงการ
มาแลว ๔ ระยะ ดงั น้ี
๑. ระยะท่ี ๑ ดําเนนิ การต้ังแตป พ.ศ.๒๕๔๑ - ๒๕๔๔
มุงเนน การใหบ ริการเพ่อื ประชาชนและกิจกรรมตามท่ี ตร. กําหนด
๒. ระยะท่ี ๒ ดาํ เนนิ การตั้งแตป พ.ศ.๒๕๔๕ - ๒๕๔๙
มงุ เนนบริการเบ็ดเสร็จ ณ จดุ เดียวและพัฒนาทางกายภาพ
๓. ระยะท่ี ๓ ดําเนินการตั้งแตป พ.ศ.๒๕๕๔ - ๒๕๕๘
มงุ เนนการบริการประชาชนดว ยความเตม็ ใจและใสใจ
๔. ระยะท่ี ๔ (พ.ศ.๒๕๕๙ - ๒๕๖๓) มงุ เนน การใหบ รกิ ารประชาชน โดยมีเปาหมาย
เพอื่ ใหป ระชาชนมคี วามปลอดภยั เชอื่ มน่ั ศรทั ธา ในการทํางานของตาํ รวจและเพอื่ ยกระดบั มาตรฐาน
ในการใหบริการประชาชนอยางแทจริง ซึ่งในแตละปงบประมาณจะมีสาํ นักงานจเรตาํ รวจและ
ผบู ังคับบัญชาของหนวยตรวจประเมินผลโครงการ
โครงการพฒั นาสถานีตํารวจเพอื่ ประชาชน (โรงพกั เพอ่ื ประชาชน) มี ๕ ดา น ไดแก
๑. ดา นการบริการท่ัวไป
๒. ดานการอํานวยความยุตธิ รรมทางอาญา
๓. ดา นการรกั ษาความปลอดภยั ในชีวติ และทรัพยสิน
๔. ดา นควบคมุ และจัดการจราจร
๕. ดา นการบรหิ ารและพฒั นาบุคลากร
ซึ่งในแตละดานจะแบงเปนกิจกรรมตาง ๆ ใหปฏิบัติรวมถึงวิธีการตรวจสอบจาก
ผบู งั คับบัญชา ซง่ึ เปน สิ่งท่ี นสต. จําเปนตองเรยี นรูและศกึ ษารูปแบบวิธกี ารปฏบิ ัติใหเ ขา ใจ
๖๐
ในทน่ี จี้ ะยกตวั อยา ง หนา ทแี่ ละกจิ กรรมสาํ คญั บางประการ ซงึ่ เมอื่ นกั เรยี นนายสบิ ตาํ รวจ
สาํ เร็จการศึกษาจากสถานฝกอบรม จะตองปฏิบัติเพื่อใหสอดรับกับโครงการพัฒนาสถานีตํารวจ
เพื่อประชาชน (โรงพกั เพอ่ื ประชาชน)
´ÒŒ ¹¡ÒúÃÔ¡Ò÷ÇÑè ä»
¡ÒôáÙ ÅÃ¡Ñ ÉÒ¤ÇÒÁÊÐÍÒ´ áÅФÇÒÁ໹š ÃÐàºÕºàÃÕºÌÍ¢ͧÍÒ¤ÒÃ/ʶҹ·èÕ
ดแู ลรกั ษาความสะอาด และตกแตง สถานทภ่ี ายนอก และบรเิ วณบา นพกั ของทางราชการ
ใหดูสะอาดสวยงาม เนนการพัฒนาอาคาร สถานที่ทํางาน หองควบคุมผูตองหา หองนํ้า บานพัก
ขาราชการตํารวจและบริเวณโดยรอบ ใหสะอาดเปนระเบียบเรียบรอยมีความพรอมในการใหบริการ
ประชาชน
กลาวคือ จะตองใหมีการดําเนิน¡Ô¨¡ÃÃÁ õ Ê. ทุกสายงาน (งานอํานวยการ/ธุรการ,
งานปองกันปราบปราม, งานสืบสวน, งานจราจร และงานสอบสวน) ตามมาตรฐานและแนวทาง
ท่ี ตร. กาํ หนด อยางสมาํ่ เสมอ
´ÒŒ ¹¡ÒúÃÔËÒÃáÅо²Ñ ¹ÒºØ¤ÅÒ¡Ã
ทาํ การฝก ประจาํ สปั ดาห อยา งนอ ยสปั ดาหล ะครงั้ ทงั้ นภ้ี ายใน ๑ เดอื น จะตอ งฝก ใหค รบ
ทุกนาย รวมถึงการดําเนินการสําหรับผูขาดการฝก เชน การใหเขียนรายงานช้ีแจง การจัดฝกซํ้า
และจะตองบันทึกการฝกในหัวขอตาง ๆ เชน การรายงานตัว การแตงกาย ความพรอมเพรียง
การฝก ยทุ ธวิธีตํารวจ โดยใหส ถานีตํารวจรายงานผลการปฏบิ ัติให บก.น./ภ.จว.ตนสงั กัดทกุ เดอื น
๖๑
º··Õè ñò
á¹Ç·Ò§¡ÒáÃдºÑ ¡ÒúÃÔ¡ÒûÃЪҪ¹ ÃдѺʶҹÕμÓÃǨ
ÁÅÙ àËμ¢Ø ͧ¡ÒÃμŒÍ§»¯ÃÔ Ù»μÓÃǨ¹¹éÑ ÇàÔ ¤ÃÒÐËä ´Œà»¹š ¢ŒÍ æ ´§Ñ ¹éÕ
๑. ขาดความเปนมอื อาชพี
๒. ความประพฤติของตํารวจ
๓. ขาดความกระตือรอื รน
๔. ขาดความเมตตากรณุ าตอ ประชาชน
๕. ไมค ํานงึ ถงึ สทิ ธมิ นุษยชน และศักด์ศิ รีความเปน มนุษย
๖. ใชอํานาจหนาทีใ่ นการแสวงหาผลประโยชนใ นทางมิชอบ
๗. บังคับใชกฎหมายไมเทาเทียม ไมมีประสิทธิภาพ ไมเปนธรรม และมักจะทําผิด
กฎหมายเสยี เอง
๘. ทํางานไมยดึ โยงกับประชาชน
μÓÃǨ·Õè´Õ·»èÕ ÃЪҪ¹μŒÍ§¡Òà ¤Í×
๑. เปนตาํ รวจมืออาชีพ
๒. กลาบังคับใชกฎหมายอยางเสมอภาค มีประสิทธิภาพ และเปนธรรม ไมกระทําผิด
กฎหมายเสยี เอง
๓. เปน สภุ าพบุรษุ
๔. ทํางานใกลช ิด และเปนมิตรกับประชาชน
ทางสํานักงานตํารวจแหงชาติ จึงไดออกแนวทางการยกระดับการใหบริการประชาชน
เพอ่ื ใหต าํ รวจไดป ฏริ ปู ตนเอง ตง้ั แตห วั หนา สถานตี าํ รวจ ไปจนถงึ ผบ.หมู ตอ งปรบั เปลย่ี นตนเอง และ
องคก ร เพอ่ื เปน ตาํ รวจมอื อาชพี มศี กั ดศิ์ รี และเปน ทรี่ กั ศรทั ธาของพน่ี อ งประชาชนครบั ดรู ายละเอยี ด
ตามแผนภาพดานลา งนี้
๖๒
á¹Ç·Ò§ã¹¡ÒÃÊѧè ÃÒª¡ÒÃã¹Êíҹѡ§Ò¹μíÒÃǨáË‹§ªÒμÔ
äÁà‹ ¾ÁÔè §Ò¹
໚¹Ë¹ÒŒ ·èÕËÅ¡Ñ äÁà‹ ¾èÁÔ ¤‹Ò㪨Œ Ò‹ Â
·Õμè íÒÃǨμÍŒ §»¯ºÔ μÑ Ô
á¹Ç·Ò§¡ÒáÃдºÑ ¡ÒúÃÔ¡ÒûÃЪҪ¹¢Í§Ê¶Ò¹ÕμÓÃǨ
μÓÃǨ * ยม้ิ แยมแจม ใส
* กริ ยิ า วาจา สุภาพออ นโยน
ºØ¤ÅÔ¡ÀÒ¾¢Í§μÓÃǨ * แสดงออกถึงความใสใ จ กระตือรอื รน
* ไมแ สดงกิริยา ทา ทางในลกั ษณะที่ขมประชาชน
³ ʶҹμÕ ÓÃǨ ¹Í¡Ê¶Ò¹μÕ ÓÃǨ
* เนนการบรกิ ารเบ็ดเสร็จ ณ จุดเดยี ว
* ตํารวจทุกนายมีหนาท่ีตอนรับและ
อํานวยความสะดวกใหกับประชาชน »ÃЪҪ¹á¨§Œ /ÃÍŒ §¢Í μÓÃǨ仾ºàͧ
ทีม่ าขอรับบรกิ าร
* ตอ งมีทจ่ี อดรถประชาชน * เปน การปฏบิ ตั กิ ารเชงิ รกุ เพอ่ื สรา งความใกลช ดิ
* หองนา้ํ สะอาด พรอมใช * พนักงานวิทยุตองสอบถามที่อยูและหมายเลข และเปนมติ รกับประชาชน
โทรศพั ทข องผแู จง ไว หากมเี หตทุ ตี่ าํ รวจไมส ามารถ
ไปพบไดในเวลาอันรวดเร็ว ก็ใหโทรกลับไปแจง * เปนการหาแนวรวมและไดมาซ่ึงขอมูลอันเปน
ขอ ขดั ขอ งใหป ระชาชนทราบ เพอื่ ลดความเขา ใจผดิ ประโยชนตอ การปฏบิ ัติงาน
ของประชาชนวาตํารวจไมส นใจการบรกิ าร (Stop walk and talk)
* ตํารวจที่ไดรับแจงจากศูนยวิทยุ เม่ือดําเนินการ
เสร็จสิน้ แลว ใหรายงานผลใหศ ูนยว ิทยทุ ันที
* หัวหนาสถานี หัวหนางานปองกันปราบปรามและ
หัวหนาสายตรวจตองสนใจติดตามผลการปฏิบัติ
ทางวทิ ยสุ ือ่ สารอยางจริงจงั
๖๓
¨´Ø ์¹¡Òû¯ÔºμÑ Ô¢Í§áμ‹ÅÐÊÒ§ҹ
§Ò¹»Í‡ §¡Ñ¹ §Ò¹Ê׺Êǹ §Ò¹¨ÃҨà §Ò¹ÊͺÊǹ
»ÃÒº»ÃÒÁ
ระหวางปฏิบัติหนาท่ี พบปะประชาชน พบปะประชาชน หน.สน./สภ.ตองจัด
ใหพ บประชาชนใหม าก ระหวา งปฏบิ ตั หิ นา ทใี่ ห ระหวางปฏิบัติหนาท่ี พงส. ใหเพียงพอ และ
ทีส่ ดุ มากที่สุด เนนในพ้ืนที่ ใหม ากทส่ี ุด ใหม ี พงส.เสรมิ
ขณะปฏิบัติหนาท่ีตอง ท่ีสายตรวจไมคอยได เนนการอํานวยความ ใชงานนติ วิ ิทยาศาสตร
ปรากฏภายในทช่ี มุ นมุ ชน ไปถึงหรือมีคดีเกิดข้ึน สะดวกการจราจรเปน ให หน.สน./สภ. หน.งาน
ตามแตละหวงเวลา บอ ยครัง้ สําคัญ สอบสวน และ พงส.
ปรับแผนการตรวจให ตั้ ง ก ลุ ม ไ ล น กั บ การบังคับใชกฎหมาย ประสานงานกบั อยั การ
สัมพันธกับสถานภาพ ป ร ะ ช า ช น ใ น ชุ ม ช น / ใหหลีกเลี่ยงการจราจร อยา งใกลชดิ
อาชญากรรมในแตละ ท องถ่ิ นอย า ง น อย ติ ด ขั ด แ ล ะ ก า ร เ กิ ด คดสี าํ คญั ให หน.สน./สภ.
หวงเวลา สถานลี ะ ๑ กลมุ ไลน อบุ ตั ิเหตจุ ราจร เขา บรหิ ารโดยทันที
ต้ั ง ก ลุ ม ไ ล น กั บ ให หน.งานสอบสวน
ป ร ะ ช า ช น ใ น ชุ ม ช น / สมุ โทรสอบถามประชาชน
ทองถ่ิน อยางนอย ทมี่ าตดิ ตอ ราชการดว ย
สถานลี ะ ๒ กลมุ ไลน ตนเอง
๖๔
¡ÒäǺ¤ÁØ ¡Ó¡ºÑ ´áÙ Å áÅСÒû¯ÔºÑμԢͧ¼ŒÙº§Ñ ¤ÑººÞÑ ªÒμÒÁÅÓ´ºÑ ªéѹ
ËÑÇ˹ŒÒʶҹÕμÓÃǨ
✦ ประพฤตติ นเปน แบบอยา งที่ดี
✦ รับผิดชอบในการปรบั เปล่ียนความประพฤติของตาํ รวจ
✦ ในวันราชการตองอยูปฏบิ ัติหนา ที่ในพ้นื ที่ ในวนั หยดุ ราชการหรอื ในวันราชการทีต่ ิดราชการอ่นื ตอ งให
เวรอาํ นวยการผใู หญอ ยูปฏบิ ัตหิ นา ท่ีอยา งเครง ครัด
✦ ควบคุม กํากับ ดูแล การปฏิบัติหนาที่ของพนักงานสอบสวนเวรอยางใกลชิด และแกไขปญหา
หากประชาชนมาแจง ความจาํ นวนมากและพนกั งานสอบสวนไมเ พยี งพอ รวมทงั้ ตอ งเรง รดั การสอบสวน
ไมใ หม ีสํานวนคางหรอื ลา ชา
✦ รวมประชุมประจาํ สปั ดาหกับหวั หนา งานปอ งกันปราบปราบ สืบสวน และสอบสวน พจิ ารณาปรับแผน
และพน้ื ท่ีการตรวจใหเ หมาะสมกับสถานภาพอาชญากรรม
✦ จัดใหมีระบบไลนของสถานีตาํ รวจ เพ่ือติดตาม ควบคุม กํากับการปฏิบัติในการไปพบประชาชนของ
ตาํ รวจทุกสายงาน โดยใหป รากฏภาพในการพบปะประชาชนดว ย
✦ ควบคมุ กาํ กบั ดแู ลการบรกิ ารประชาชนของเจา หนา ทต่ี าํ รวจบนสถานตี าํ รวจใหเ ปน ไปดว ยความเรยี บรอ ย
✦ ตอ งออกตรวจเยี่ยมประชาชน เชน ผนู าํ ทองถิ่น บคุ คลสาํ คัญ และประชาชนในพ้นื ที่ใหไดมากท่สี ดุ
✦ ควบคมุ ตาํ รวจใหใ ชว ทิ ยสุ อ่ื สารเปน หลกั ในการรบั ฟง เหตแุ ละรายงานการปฏบิ ตั ิ เพอื่ ใหผ บู งั คบั บญั ชาทราบ
และสัง่ การไดท นั ทวงที
✦ หากมศี กั ยภาพเพยี งพออาจตงั้ กลมุ ไลนม ากกวา ทก่ี าํ หนดไวต ามแนวทางการปฏบิ ตั นิ ี้ กจ็ ะเปน ประโยชน
ตอ ความพึงพอใจของประชาชนไดมากยง่ิ ขึน้ ดว ย
✦ ติดตาม รับฟงความพึงพอใจของประชาชนภายหลังจากปฏิบัติ รวมท้ังใชกลไกของ กต.ตร. ในการรับ
ขอ มูลจากประชาชน และนําเขาเปน หนงึ่ ในหวั ขอการประชุมประจาํ เดอื นของสถานดี ว ย
¡ÒäǺ¤ÁØ ¡Ó¡Ñº ´ÙáÅ áÅСÒû¯ÔºÑμԢͧ¼ºŒÙ ѧ¤ÑººÞÑ ªÒμÒÁÅӴѺªé¹Ñ
¼º¡.¹./À.¨Ç.
✦ ผบก. และ รอง ผบก. ออกสุมตรวจอยา งนอยสัปดาหล ะ ๑ สถานี โดยการสอบถามจากผูนําทอ งถ่นิ
บุคคลสําคญั และประชาชนทวั่ ไปถงึ ความประพฤติของตาํ รวจ
✦ รอง ผบก.ท่ีรับผิดชอบในแตละสถานีตองตรวจสํานวนการสอบสวนของสถานีที่รับผิดชอบ เพ่ือไมใหมี
สํานวนคางหรอื ลาชา
✦ ให รอง ผบก.ที่รับผิดชอบสถานีเขาเปนสมาชิกในกลุมไลนในการพบประชาชนของสถานีตํารวจที่ตน
รบั ผดิ ชอบเพื่อทราบถงึ การปฏบิ ัติของตํารวจระดับสถานี
✦ ตดิ ตาม รบั ฟง ความพงึ พอใจของประชาชนในภาพรวม รวมทงั้ ใชก ลไกของ กต.ตร. จงั หวดั ในการรบั ขอ มลู
จากประชาชน และนําเขา เปนหน่ึงในหัวขอการประชุมประจําเดือนของ บก.น. หรอื ภ.จว. ดวย
๖๕
¡ÒäǺ¤ÁØ ¡Ó¡ºÑ ´ÙáÅ áÅСÒû¯ÔºμÑ ¢Ô ͧ¼ÙºŒ ѧ¤ÑººÑÞªÒμÒÁÅÓ´ºÑ ªéѹ
¼ºª.¹./À.ñ-ù Ȫμ.
✦ ผบช. และ รอง ผบช. ออกสมุ ตรวจอยา งนอ ยเดือนละ ๑ สถานี แลวลงรายละเอยี ดการสมุ ตรวจไวใน
สมุดตรวจเย่ยี ม รวมถงึ การตรวจสาํ นวนการสอบสวนดวย
✦ ตดิ ตาม รบั ฟง ความพงึ พอใจของประชาชนในภาพรวม รวมทง้ั ใชก ลไกของ กต.ตร.กทม. ในการรบั ขอ มลู
จากประชาชนและนําเขาเปน หนึ่งในหัวขอ การประชุมประจําเดือนของ บช.ดว ย
¡ÒäǺ¤ØÁ ¡Ó¡ºÑ ´áÙ Å áÅСÒû¯ºÔ Ñμ¢Ô ͧ¼ÙŒº§Ñ ¤ºÑ ºÞÑ ªÒμÒÁÅÓ´ºÑ ª¹Ñé
¨μ.
จัดชุดนอกเคร่ืองแบบออกสุมตรวจการปฏิบัติของสถานีตํารวจตามแนวทางปฏิบัตินี้แบบไมแจงลวงหนา
โดยเนนตรวจความประพฤติ บุคลิกภาพ การแสดงออก การบริการประชาชนบนสถานี การเยี่ยมเยียน
ประชาชน การตง้ั เครอื ขา ยกลมุ ไลนก บั ประชาชน และสาํ นวนการสอบสวน รวมทงั้ สมุ สอบถามจากประชาชน
ในพื้นที่นั้น ๆ ทงั้ น้ีใหสุมตรวจอยางนอ ย บก./ภ.จว.ละ ๑ สถานี แลวรายงานผลตอท่ีประชุมบรหิ าร ตร.
ทกุ เดือน เรม่ิ เมษายน ๒๕๖๐
๖๖
͌ҧÍÔ§
คณุ ธรรม จริยธรรม สําหรบั ขาราชการ
คนหาจาก http://www.nakhonnayok.go.th/ppisnayok/km22.doc
โรงพกั สถานีตาํ รวจ - นายอานนท ภาคมาลี - GotoKnow
คนหาจาก https://www.gotoknow.org/posts/594627
ราชกจิ จานเุ บกษา. (๒๕๕๙). คาํ สง่ั หวั หนา คณะรกั ษาความสงบแหง ชาติ ท่ี ๗/๒๕๕๙ เรอื่ ง การกาํ หนด
ตําแหนง ของขาราชการตาํ รวจ ซงึ่ มอี ํานาจหนา ท่ใี นการสอบสวน.
คน หาจาก http:/www.ratchakitcha.soc.go.th./RKJ/announce/search.jsp.
เมื่อวันท่ี ๑๓ กรกฎาคม ๒๕๕๙.
สํานักงานตาํ รวจแหงชาติ. (๒๕๖๑). คูมอื ตํารวจ หลักสูตรนกั เรียนนายสิบตาํ รวจ. กรงุ เทพมหานคร.
โรงพมิ พต ํารวจ.
สาํ นักงานตาํ รวจแหงชาติ. (๒๕๖๐). คมู ือตาํ รวจ หลกั สตู รนกั เรยี นนายสิบตาํ รวจ. กรุงเทพมหานคร.
โรงพมิ พตํารวจ.
สาํ นักงานตํารวจแหง ชาต.ิ (๒๕๕๗). คมู ือตาํ รวจ หลกั สูตรนักเรยี นนายสบิ ตํารวจ. กรุงเทพมหานคร
โรงพิมพตํารวจ.
สาํ นกั งานตาํ รวจแหง ชาต.ิ (๒๕๕๕). คาํ สง่ั สาํ นกั งานตาํ รวจแหง ชาติ ท่ี ๕๓๗/๒๕๕๕ เรอ่ื ง กาํ หนดอาํ นาจ
หนา ท่ีของตําแหนงในสถานีตาํ รวจ. ลงวันท่ี ๒๗ กนั ยายน ๒๕๕๕.
๖๗
ÀÒ¤¼¹Ç¡
๖๙
¤³Ø ¸ÃÃÁ ¨ÃÔ¸ÃÃÁ ÊÓËÃºÑ ¢ŒÒÃÒª¡ÒÃ
**************
คุณธรรม จริยธรรม สําหรับขาราชการ คือ การใชหลักธรรมปฏิบัติในการบริหารงาน
ทุกระดับ ตั้งแตระดับปฏิบัติการ และผูบริหารระดับตน ระดับกลาง หรือระดับสูง ใหไดผลดี
มปี ระสิทธิภาพสงู โดยการปกครองและบรหิ ารท่ดี ี (Good Governance)
การปกครองและบรหิ ารท่ดี ี ตามหลักธรรมปฏบิ ตั ินั้น ผูบรหิ ารงานตองมี “ประมุขศลิ ป”
คือ คุณลกั ษณะความเปนผนู าํ ทด่ี ี (Good Leadership) อนั เปน คณุ สมบัติทดี่ ีทส่ี าํ คัญของหวั หนาฝา ย
บรหิ าร ลงมาถึงหัวหนา งานทกุ ระดบั ใหส ามารถปกครอง และบริหารองคก รทตี่ นรบั ผดิ ชอบใหดาํ เนิน
ไปถึงความสาํ เรจ็ อยางไดผลดมี ปี ระสทิ ธภิ าพสงู และใหถ งึ ความเจรญิ รงุ เรือง และสันติสุขอยางมนั่ คง
คณุ ลักษณะความเปน ผูนาํ ทดี่ ีนั้นเปนท้งั ศาสตร (Science) และ ศลิ ป (Arts) กลา วคอื
สามารถศึกษาวิเคราะหวิจัยขอมูลอยางมีระบบ (Systematic Study) จากพฤติกรรมและวิธีการ
ปกครองการบริหารองคกรใหสําเร็จดวยดีมีประสิทธิภาพสูงมาแลว ประมวลขึ้นเปนหลัก หรือทฤษฎี
(Theory) ตามวธิ ีการทางวทิ ยาศาสตร (Scientific Method) สําหรับใชเ ปน แนวทางการปฏิบตั ิงาน
ของหวั หนา ฝา ยบรหิ ารใหเ กดิ ประโยชนแ กก ารปกครองการบรหิ ารทด่ี ี (Good Governance) กลา วคอื
ใหบรรลผุ ลสาํ เรจ็ ดว ยดมี ีประสทิ ธิภาพสงู ไดเพราะเหตุนั้นประมุขศิลป คอื คณุ ลกั ษณะความเปน ผูนาํ
ท่ีดี จ่งึ ช่อื วาเปนศาสตร (Science)
นอกจากนค้ี ณุ ลกั ษณะความเปน ผนู าํ ทดี่ นี นั้ ยงั เกดิ จากการทบ่ี คุ คลไดเ คยศกึ ษาหาความรู
ฝกฝนอบรมบมนิสัย และเคยปฏิบัติพัฒนาสภาวะความเปนผูนําท่ีดีมาแตปางกอน คือ แตอดีตกาล
จนหลอหลอมบุคลิกภาพและสภาวะความเปนผูนําที่ดีปลูกฝงเพ่ิมพูนอยูในจิตสันดานย่ิงข้ึนตอๆ
มาจนถงึ ปจ จบุ ัน ประมุขศิลป คือ คณุ ลกั ษณะของความเปน ผูน ําทด่ี เี ชน น้ี ช่อื วาเปน ศลิ ป (Arts)
ซึ่งก็คอื “บุญบารมี” นั้นเอง
¤Ø³¸ÃÃÁ ¨ÃÂÔ ¸ÃÃÁ ÊÓËÃºÑ ¢ÒŒ ÃÒª¡Òà น้นั ประกอบดวยหลักธรรม ๔ ประการ คือ
๑. หลักการครองตน
๒. หลักการครองงาน
๓. หลักการครองคน
๔. หลักธรรมาภิบาล
ËÅ¡Ñ ¡ÒäÃͧμ¹
ËÅ¡Ñ ¡ÒäÃÍ§μ¹ ประกอบดว ยหลกั ธรรมดังตอไปน้ี
ñ. ໹š ¼ÙŒÁÕºØ¤Å¡Ô ÀÒ¾·Õ´è Õ คือ เปน ผมู ีสุขภาพกาย และสขุ ภาพจิตทด่ี ี
ñ.ñ ÁÊÕ ¢Ø ÀÒ¾¡Ò·´èÕ Õ คอื เปน ผมู สี ขุ ภาพอนามยั ทดี่ ี มที ว งทา กริ ยิ า รวมทง้ั การแตง กาย
ท่สี ุภาพเรยี บรอ ย ดงี าม สะอาด และดูสงา งามสมฐานะ
๗๐
ñ.ò ÁÕÊØ¢ÀÒ¾¨Ôμ·èÕ´Õ คือ เปนผูมีอัธยาศัยใจคอที่งาม เปนคนดี มีศีลธรรม ไดแก
ศรัทธา ศลี สตุ ะ จาคะ วริ ิยะ สติ สมาธิ และปญญา
¼ÙŒÁÕÈÃÑ·¸Ò หมายถึง เปนผูรูจักศรัทธาบุคคลและขอปฏิบัติที่ควรศรัทธา
ไมลมุ หลง งมงายในทีต่ ัง้ แหง ความลุมหลง
¼ÙŒÁÕÈÕÅ คือ ผูท่ีรูจักสํารวมระวังความประพฤติปฏิบัติทางกายและทางวาจา
ใหเรยี บรอ ยดีงาม ไมประพฤตเิ บยี ดเบียนตนเองและผอู ่นื
¼ÁŒÙ ÊÕ μØ Ð คือ ผไู ดเรยี นรูทางวิชาการ และไดศ ึกษาคน ควา ในวิชาชีพดี
¼ŒÙÁ¨Õ ҤРคอื เปนผูมจี ิตใจกวางขวางไมค ับแคบ รจู กั เสียสละ
¼ÙÁŒ ÇÕ ÔÃÔÂÐ คือ ผขู ยันหมัน่ เพยี รในการประกอบกจิ การงานงานอาชีพ และ/หรอื
ในหนาทีร่ ับผดิ ชอบ
¼ÁÙŒ ÊÕ μÔ คือ ผูรจู กั ยับย้งั ช่งั ใจ รูจ กั คิดไตรตรองใหรอบคอบกอน คิด พูด ทาํ
¼ÙÁŒ ÊÕ ÁÒ¸Ô คือ ผูม ีจิตใจต้ังม่นั ขมกเิ ลสนวิ รณ
¼ÙŒÁÕ»˜ÞÞÒ คือ ผูมีปญญาอันเห็นชอบรอบรูทางเจริญทางเสื่อมแหงชีวิต
ตามทเี่ ปน จรงิ
ò. ¼ÁÙŒ Õ¡ÑÅÂÒ³ÁÔμμ¸ÃÃÁ คอื ผมู คี ณุ ธรรมของมิตรทีด่ ี ๗ ประการ คือ
๑) เปน ผูน ารัก (ปโย) คือ เปน ผมู จี ิตใจกอปรดว ยเมตตากรณุ าพรหมวิหาร
๒) เปนผนู าเคารพบูชา (ครุ) คอื เปนผทู ี่สามารถเอาเปน ทีพ่ ่งึ อาศัยเปน ทพี่ ่งึ ทางใจ
๓) เปน ผนู า นบั ถอื นา เจรญิ ใจ (ภาวนโี ย) ดว ยวา เปน ผไู ดฝ ก ฝนอบรมตนมาดแี ลว
ควรแกการยอมรับและยกยองนบั ถอื เอาเปนเย่ยี งอยา งได
๔) เปนผูรูจักพูดจาโดยมีเหตุผลและหลักการ (วัตตา) รูจักช้ีแจงแนะนําใหผูอ่ืน
เขาใจดแี จมแจง เปน ทีป่ รกึ ษาทดี่ ี
๕) เปนผูอ ดทนตอ ถอยคําท่ลี วงเกนิ วพิ ากษ วจิ ารณ ซักถาม หรอื ขอปรกึ ษาหารอื
ขอใหคําแนะนําตา งๆ ได (วจนักขโม)
๖) สามารถแถลงชแี้ จงเรอ่ื งทลี่ กึ ซง้ึ หรอื เรอื่ งทย่ี งุ ยากซบั ซอ นใหเ ขา ใจอยา งถกู ตอ ง
และตรงประเด็นได (คมั ภรี ัญ จะ กะถัง กัตตา)
๗) ไมช กั นาํ ในอฐานะ (โน จฏั ฐาเน นโิ ยชะเย) คอื ไมช กั จงู ไปในทางเสอื่ ม (อบายมขุ )
หรอื ไปในทางทีเ่ หลวไหลไรสาระ หรือท่เี ปน โทษเปนความทกุ ขเ ดือดรอ น
ËÅ¡Ñ ¡ÒäÃͧ§Ò¹
ËÅÑ¡¡ÒäÃͧ§Ò¹ ประกอบดว ยหลกั ธรรม คือ ÍÔ·¸ºÔ Ò·¸ÃÃÁ ไดแ ก
ñ.ñ ©¹Ñ ·Ð ¤ÇÒÁÃ¡Ñ §Ò¹ คอื จะตอ งเปน ผรู กั งานทตี่ นมหี นา ทรี่ บั ผดิ ชอบอยู และทงั้ จะตอ ง
เอาใจใสกระตือรือรนในการเรียนรูงาน และเพิ่มพูนวิชาความรูความสามารถในการทํากิจการงาน
และมงุ มัน่ ที่จะทาํ งานในหนาทร่ี ับผิดชอบหรอื กิจการงานอาชีพของตนใหสําเร็จเรยี บรอ ยอยเู สมอ
๗๑
ñ.ò ÇÔÃÔÂÐ ความเพียร คือ จะตองเปนผูมีความขยันหม่ันเพียร ประกอบดวย
ความอดทน ไมยอทอตอความยากลําบากในการประกอบกิจการงานในหนาที่หรือในอาชีพของตน
จึงจะถึงความสําเรจ็ และความเจรญิ กา วหนา ได
ñ.ó ¨ÔμμÐ ความเปนผูมีใจจดจออยูกับการงานผูท่ีจะทํางานไดสําเร็จดวยดี
มีประสิทธิภาพนั้น จะตองเปนผูเอาใจใสตอกิจการงานที่ทําและมุงกระทํางานอยางตอเน่ืองจนกวา
จะสาํ เรจ็ ไมทอดท้งิ หรือวางธรุ ะเสยี กลางคันไมเปนคนจับจดหรอื ทาํ งานแบบทําๆ หยุดๆ
หวั หนา หนว ยงานหรอื ผบู รหิ ารจะตอ งคอยดแู ลเอาใจใส “ตดิ ตามผลงาน และ/หรอื
ตรวจงาน” หนว ยงานตา งๆ ภายในองคก ารของตนเพอ่ื ประกอบการพจิ ารณาวนิ จิ ฉยั ตดั สนิ ใจและสงั่ การ
ใหก จิ การงานทกุ หนว ยดาํ เนนิ ตามนโยบายและแผนงานใหถ งึ ความสาํ เรจ็ ตามวตั ถปุ ระสงคท กี่ าํ หนดไว
ñ.ô ÇÔÁѧÊÒ ความเปนผูรูจักพิจารณาเหตุสังเกตผลในการปฏิบัติงานของตนเอง และ
ของผนู อ ยหรอื ของผอู ยใู ตบ งั คบั บญั ชาวา ดาํ เนนิ ไปตามนโยบายและแผนงานทวี่ างไว หรอื ไมไ ดผ ลสาํ เรจ็
หรือมีความคืบหนาไปตามวัตถุประสงคที่กําหนดไวหรือไมเพียงไร มีอุปสรรคหรือปญหาที่ควรไดรับ
การปรับปรุงแกไขวิธีการทํางานหรือวิธีการบริหารกิจการงานนั้นใหสําเร็จตามวัตถุประสงคไดอยางไร
ขั้นตอนน้ีเปนการนําขอมูลจากท่ีไดติดตามประเมินผลงานหรือตรวจงานนั้นแหละมาวิเคราะหวิจัย
ใหทราบเหตุผลของปญหาหรืออุปสรรคขอขัดของในการทํางานแลวพิจารณาแกไขปญหาเหลานั้น
และปรบั ปรุงพัฒนาวิธกี ารทาํ งานใหดาํ เนินไปสูความสําเรจ็ ใหถ ึงความเจรญิ กา วหนา ยง่ิ ๆ ขึ้นไปได
อน่ึง อิทธิบาทธรรม ขอ “วิมังสา” คือ ความเปนผูรูจักพิจารณาเหตุสังเกตผล
ในการทาํ งานใหไ ดผ ลดนี ้ี กลา วโดยความหมายอยา งกวา งจะเหน็ มขี อ ปฏบิ ตั ทิ จ่ี ะชว ยใหก ารปฏบิ ตั งิ าน
ในหนา ทร่ี บั ผดิ ชอบ หรอื ในการประกอบสมั มาอาชวี ะใหไ ดผ ลดแี ละมคี วามเจรญิ มนั่ คงยง่ิ กวา ขอ อน่ื ๆ
อีก ที่ในวงวชิ าการบรหิ ารไดศ ึกษาวจิ ัยเห็นผลดีมาแลว ไดแก
ก) เปน ผมู คี วามคดิ รเิ รมิ่ (Initiatives) ดว ยความคดิ สรา งสรรค (Creative) โครงการ
ใหมๆ ท่ีเปน ประโยชนส ุขแกหมคู ณะสงั คมและประเทศชาติ และวธิ กี ารทาํ งานใหมๆ ใหก ารปกครอง
การบรหิ ารกิจการงานไดบงั เกดิ ผลดมี ีประสทิ ธภิ าพสูงยิ่งข้ึน
ข) มีความคิดพัฒนา (Development) คือ เปนนักพัฒนาปรับปรุงแกไขส่ิงท่ี
ลาหลงั หรือขอ บกพรองในการทํางานใหด ีขึน้ อยเู สมอ
ค) เปน ผมู ีสาํ นึกในภาระหนาทีค่ วามรับผิดชอบสูง (Sense of Responsibilities)
คือ มีสาํ นึกในความรบั ผดิ ชอบตอตนเองโดยการศึกษาหาความรู เพิ่มพนู ศกั ยภาพ และสาํ นึกในการ
สรางฐานะของตน และมีสํานึกในหนาท่ีความรับผิดชอบตอสวนรวม คือ ตอครอบครัว ตอองคกร
และหมูคณะท่ีตนรับผิดชอบอยู และตอสังคมประเทศชาติใหเจริญสันติสุขและมั่นคงโดยเฉพาะ
อยางยิง่ สํานกึ ในหนา ท่ีรับผิดชอบตอ สถาบนั หลกั ทง้ั ๓ ของประเทศชาติไทยเรา คอื สถาบันชาติ ๑
สถาบันพระพุทธศาสนา ๑ และสถาบนั พระมหากษัตริย ๑ เพราะสถาบนั หลักท้ัง ๓ นี้ หากสถาบันใด
คลอนแคลนไมม่ันคงไมวาจะเปนเพราะถูกศัตรูภายในและ/หรือศัตรูจากภายนอกรุกรานยอมกระทบ
กระเทือนถึงสถาบนั หลกั อน่ื ๆ ของชาตไิ ทยเราใหพลอยคลอนแคลนออ นแอไปดวย
๗๒
ผูนําท่ีดีจึงยอมตองสําเหนียก และจักตองมีความสํานึกในหนาที่ความรับผิดชอบ
ตอ สถาบนั หลกั ทงั้ ๓ นอี้ ยา งจรงิ ใจและจะตอ งรบั ชว ยกนั ดาํ เนนิ การใหค วามคมุ ครองปอ งกนั แกไ ขบาํ รงุ
รักษาอยางเขม แขง็ จรงิ จงั และตอเนอื่ งใหเ กิดความเจรญิ และความสนั ตสิ ุขอยา งมัน่ คงใหได
ฆ) มคี วามมน่ั ใจตนเอง (Self Confidence) สงู นห้ี มายถงึ มคี วามมน่ั ใจโดยธรรม
คือ มีความม่ันใจในความรู ความสามารถ สติปญญาและวิสัยทัศน และท้ังคุณธรรม คือ ความเปน
ผมู ศี ีล มธี รรม อนั ตนไดศกึ ษาอบรมมาดีแลว มใิ ชมีความมน่ั ใจอยางผดิ ๆ ลอยๆ อยางหลงตัวหลงตน
ทั้งๆ ที่แทจริงตนเองหาไดมีคุณสมบัติและคุณธรรมดีสมจริงไม และจักตองรูจักแสดงความมั่นใจ
ในเวลาคดิ พดู ทาํ ใหเหมาะสมกบั กาลเทศะ บคุ คลสถานท่ี และประชุมชนดวย
ËÅÑ¡¡ÒäÃͧ¤¹
ËÅ¡Ñ ¡ÒäÃͧ¤¹ ประกอบดว ยหลกั ธรรมดังตอไปนี้
ñ. èŒÙ ¡Ñ ËÅ¡Ñ »¯ºÔ μÑ μÔ Í‹ ¡¹Ñ ´ÇŒ Â´Õ ÃÐËÇÒ‹ §¼ºŒÙ §Ñ ¤ºÑ ºÞÑ ªÒ¡ºÑ Å¡Ù ¹ÍŒ § ËÃÍ× ¼ÍŒÙ Âã‹Ù μºŒ §Ñ ¤ºÑ ºÞÑ ªÒ
μÒÁËÅ¡Ñ ¸ÃÃÁ¢Í§¾Ãоط¸à¨ŒÒªè×Í “à˯°ÁÔ ·ÔÈ” ÁàÕ ¹é×ͤÇÒÁÇ‹Ò
“à˯°ÁÔ ·ÈÔ ”คอื ทศิ เบอื้ งตา่ํ เจา นายหรอื ผบู งั คบั บญั ชาพงึ บาํ รงุ บา วคอื ผใู ตบ งั คบั บญั ชา
ดวยสถาน ๕ คอื
๑.๑ ดว ยการจดั งานใหต ามกําลงั กลาวคือ มอบหมายหนา ทกี่ ารงานใหต ามกําลัง
ความรู สติปญญาความสามารถ (Put the right man on the right job - รจู ักใชคนใหถ กู กบั งาน)
๑.๒ ดว ยการใหอ าหารและบาํ เหน็จรางวัล กลาวคือ เมอื่ ทําดีก็รจู ักยกยองชมเชย
และ/หรือ สนับสนุน อุดหนุน ใหไดรับบําเหน็จรางวัล เลื่อนยศ เล่ือนตําแหนงตามสมควรแกฐานะ
เม่ือทําไมดี ก็ใหคําตักเตือน แนะนํา ส่ังสอนใหพัฒนาสมรรถภาพใหดีขึ้น ถาไมยอมแกไขพัฒนาตน
ใหด ีข้นึ ก็ตอ งตาํ หนิและมโี ทษตามกฎเกณฑโดยชอบธรรม
๑.๓ ดวยการรักษาพยาบาลในยามเจ็บไข กลาวคือ ตองรูจักดูแลสารทุกขสุกดิบ
ของผูอยูใตบงั คับบญั ชา ไมเ ปนผูแ ลงน้าํ ใจ คือ ไมป ฏบิ ัตกิ บั ลูกนอง หรือผอู ยใู ตบงั คับบญั ชา
๑.๔ ดว ยแจกของมรี สดแี ปลกๆ ใหก นิ หมายความวา ใหร จู กั มนี า้ํ ใจแบง ปน ของกนิ
ของใชดๆี ใหลูกนอง
๑.๕ ดว ยปลอ ยในสมยั คอื รจู กั ใหล กู นอ งหรอื ผอู ยใู ตบ งั คบั บญั ชาไดล าพกั ผอ นบา ง
สว นบา วหรอื ลกู นอ งผอู ยใู ตบ งั คบั บญั ชาเมอื่ เจา นายหรอื ผบู งั คบั บญั ชาทาํ นบุ าํ รงุ อยา งนแี้ ลว กพ็ งึ ปฏบิ ตั ิ
อนุเคราะหเ จา นายผบู ังคับบัญชาดว ยสถาน ๕ ตอบแทนดวยเชน กัน คือ
(๑) ลกุ ขึน้ ทํางานกอนนาย คือ ใหร บั สนองงานผบู งั คับบัญชาดวยความขยัน
ขนั แขง็ ควรมาทาํ งานกอ นนาย หรอื ผบู งั คบั บญั ชาอยา งนอ ยกม็ าใหท นั เวลาทาํ งาน ไมม าสายกวา นาย
หรอื สายกวา เวลาทาํ งานตามปกติ
๗๓
(๒) เลิกการทํางานที่หลังนาย คือ ทํางานดวยความขยันขันแข็ง แมเลิก
กค็ วรเลกิ ทห่ี ลงั นาย หรอื ผบู งั คบั บญั ชาอยา งนอ ยกอ็ ยทู าํ งานใหเ ตม็ เวลาไมห นกี ลบั กอ นเวลาเลกิ งาน
(๓) ถอื เอาแตของที่นายให คอื มีความซือ่ สัตยจ งรกั ภกั ดีไมคดโกงนาย หรอื
ผบู ังคับบัญชาไมค อรรปั ชนั่ ไมเรยี กรองตอ งการโดยไมเ ปน ธรรมหรอื เกินเหตุ
(๔) ทํางานใหดีข้ึน คือ ตองรูจักพัฒนาคุณวุฒิ ความรูความสามารถ และ
วิสยั ทศั นใ นการทาํ งานใหไ ดผลดีมีประสทิ ธิภาพสงู
(๕) นําคุณของนายไปสรรเสริญ คือ รูจักนําคุณความดีของเจานาย
ผูบังคบั บัญชาไปยกยอ ง สรรเสริญ ตามความเปนจรงิ ในที่และโอกาสอนั สมควร
กลา วโดยยอ ผบู งั คบั บญั ชากบั ผอู ยใู ตบ งั คบั บญั ชาพงึ ปฏบิ ตั ติ อ กนั ดงั คาํ นกั ปกครอง
นกั บริหารแตโ บราณกลา ววา “ÍÂÊÙ‹ Ù§ãËŒ¹Í¹คว่ํา Í‹Ùตา่ํ ã˹Œ ͹˧Ò”
“ÍÂÊÙ‹ §Ù ã˹Œ ͹¤ÇíèÒ” หมายความวา เปนผปู กครองผบู ังคับบญั ชา หรอื เปน ผูน ําคน
พงึ ดแู ลเอาใจใสท าํ นบุ าํ รงุ ผใู ตบ งั คบั บญั ชาหรอื ลกู นอ งดว ยดี คอื ดว ยความเปน ธรรมตามหลกั ธรรมของ
พระพทุ ธเจา ตามที่กลาวขา งตนน้ี เพอ่ื ใหลกู นองหรือผูใตบ ังคบั บัญชามีขวญั กําลงั ใจในการสนองงาน
ไดเต็มที่ อยาใหลูกนองหรือผูอยูใตบังคับบัญชาเกิดความรูสึกทอถอยวาทาํ ดีสักเทาใด ผูใหญก็ไม
เหลยี วแลดังคําโบราณทานวา
ÁÕ»Ò¡ ¡çÁàÕ »Å‹Ò àËÁ×͹àμÒ‹ ËÍ ໹š ¼ŒÙ¹ÍŒ  áÁŒทาํ ´Õ äÁÁ‹ ¢Õ Åѧ
หรอื อยาใหลกู นอ ง หรือผใู ตบ ังคบั บญั ชา เกดิ ความรสู ึกนอ ยเนือ้ ต่าํ ใจวา ผใู หญไ ม
ยตุ ธิ รรม มกั เลอื กปฏบิ ตั ไิ มเ สมอกนั ดงั คาํ ทวี่ า (เรา) ·Òí §Ò¹·§éÑ Ç¹Ñ ä´¾Œ ¹Ñ ËÒŒ (สว นคนอน่ื ) à´¹Ô ä»à´¹Ô ÁÒ
䴌ˌҾ¹Ñ
“อยตู า่ํ ใหน อนหงาย” หมายความวา ลกู นอ ง หรอื ผอู ยใู ตบ งั คบั บญั ชา กพ็ งึ ปฏบิ ตั ติ น
ตอเจานายหรือผูบังคับบัญชาดวยดี รับสนองงานทานดวยความยินดี ดวยใจจริง และทํางานดวย
ความเขม แข็งตามหลกั ธรรม คอื “เหฏฐิมทศิ ” ดังทกี่ ลาวมาแลว
ò. ໹š ¼ÁŒÙ ÁÕ ¹ÉØ ÂÊÁÑ ¾¹Ñ ¸ (Human Relation) ·´èÕ ´Õ ÇŒ ¤³Ø ¸ÃÃÁ คอื ¾ÃËÁÇËÔ ÒøÃÃÁ
และ椄 ¤ËÇμÑ ¶Ø
¾ÃËÁÇËÔ ÒøÃÃÁ คุณธรรมเครอ่ื งอยขู องผใู หญ ๔ ประการ
(๑) àÁμμÒ คอื ความรกั ปรารถนาที่จะใหผ อู น่ื อยดู ีมีสุข
(๒) ¡Ã³Ø Ò คือ ความสงสาร ปรารถนาใหผมู ที กุ ข เดือดรอน ใหพ นทกุ ข
(๓) Á·Ø μÔ Ò คอื ความพลอยยนิ ดี ท่ผี ูอ ่ืนไดด ี ไมคิดอจิ ฉาริษยากนั
(๔) ÍàØ º¡¢Ò คอื ความวางเฉย ไมย นิ ดยี นิ รา ยเมอื่ ผอู นื่ ถงึ ซง่ึ ความวบิ ตั โิ ดยทเ่ี รากช็ ว ย
อะไรไมไ ดก ต็ อ งปลอ ยวางใจของเราเองดว ยปญญาตามพระพุทธพจนวา “สตั วโ ลกเปนไปตามกรรม”
椄 ¤ËÇÑμ¶Ø¸ÃÃÁ ô »ÃСÒà คอื
(๑) ·Ò¹ รจู กั ใหป น ส่งิ ของของตนแกผูอ น่ื ท่คี วรใหป น
๗๔
(๒) »Â ÇÒ¨Ò รูจกั เจรจาออ นหวาน คือ กลาวแตวาจาท่สี ุภาพออนโยน
(๓) ÍÑ춨ÃÂÔ Ò รูจักประพฤติสิ่งท่ีเปน ประโยชนแ กผ ูอ นื่
(๔) ÊÁÒ¹μÑ μμÒ เปนผูม ตี นเสมอ คือ ไมถ ือตัวเยอ หยิ่ง จองหอง อวดดี
คณุ ธรรม ๔ ประการน้ี เปน เครอ่ื งยดึ เหนย่ี วจติ ใจของผอู น่ื ไวไ ด และยงั ความสมคั รสมาน
สามัคคีใหเ กดิ ข้นึ ระหวางกันและกนั ดว ยหรอื จะเรียกวาเปน “หลักธรรมมหาเสนห” กไ็ ด
ËÅ¡Ñ ¸ÃÃÁÒÀºÔ ÒÅ
ËÅ¡Ñ ¸ÃÃÁÒÀÔºÒÅ คือ¤³Ø ¸ÃÃÁ¢Í§¹Ñ¡»¡¤Ãͧ¹Ñ¡ºÃÔËÒ÷Õè´Õ (Good Governance) คอื
ñ.ñ ËÅ¡Ñ ¤ÇÒÁ¶¡Ù μÍŒ § คอื มกี ารพจิ ารณาวนิ จิ ฉยั ปญ หาการทาํ การตดั สนิ ใจ (Decision
Making) และสงั่ การ (Command) ดว ยความถกู ตอ งตามกฎหมายบา นเมอื งและกฎระเบยี บขอ บงั คบั
ขององคกรท่ีออกตามกฎหมาย ถูกตองตามหลักศีลธรรม ขนบธรรมเนียมประเพณีที่ดีของสังคม
ถูกตองตามนโยบายของผูบังคับบัญชาหนวยเหนือ และถูกตองตรงประเด็นตามหลักวิชา และไดรับ
ความพึงพอใจจากชนท่เี กี่ยวขอ งทกุ ฝา ย
ñ.ò ËÅÑ¡¤ÇÒÁàËÁÒÐÊÁ คือ รจู กั คดิ พูด ทาํ กจิ การงาน และปฏิบตั งิ านไดเหมาะสม
ถกู กาลเทศะ บุคคล สงั คม และสถานการณ (มสี ปั ปุรสิ ธรรม)
Ê»Ñ »ØÃÔʸÃÃÁ ¤×Í ¤³Ø ¸ÃÃÁ¢Í§ÊμÑ ºÃØ ÉØ ¤Í× ¤¹´ÁÕ ÕÈÕŸÃÃÁ ÁÕ ÷ »ÃСÒà คอื
๑ ธัมมัญุตา รูจกั เหตุ ไดแ ก ปญ ญารเู หตแุ หงทางเจริญและทางเสื่อม เปนตน
๒ อัตถญั ตุ า รูจักผล ไดแก ปญญารูผลท่ีเปนมาแตเหตุหรือปจจัยใหเกิดผล
ตางๆ ตามทีเ่ ปน จรงิ
๓ อตั ตญั ุตา รจู กั ตน คอื รภู มู ธิ รรม ภมู ปิ ญ ญา และฐานะของตนตามทเ่ี ปน จรงิ
แลววางตนใหเหมาะสมแกฐ านะ
๔ มัตตญั ุตา รจู กั ประมาณตน ปฏบิ ตั ติ นวางตนใหเ หมาะสมแกฐ านะและรจู กั
ประมาณในการบริโภคใชส อยทรัพยท ่ีมีอยแู ละตามมตี ามได
๕ กาลัญตุ า รจู กั กาล คอื รจู กั เวลาหรอื โอกาสทคี่ วรและไมค วรพดู หรอื กระทาํ
การตา งๆ
๖ ปรสิ ัญุตา รูจักชุมชนวามีอัธยาศัยใจคอฐานะความเปนอยู และ
ขนบธรรมเนยี มประเพณีของหมชู นตา งๆ เพอื่ ใหร จู ักวางตัวใหเ หมาะสม
๗ ปุคลัญตุ า รูจักบคุ คลวามีอัธยาศยั ใจคอ มีภมู ิธรรม ภูมิปญญา และมีฐานะ
อยา งไร เพอ่ื ปฏิบัตติ นหรอื วางตนใหเหมาะสมตามฐานะของเราและของเขา
ñ.ó ËÅÑ¡¤ÇÒÁºÃÊÔ Ø·¸ìÔ คือ มกี ารวนิ ิจฉยั ส่งั การ กระทาํ กิจการงานดวยความบริสุทธ์ใิ จ
คอื ดวยเจตนา ความคดิ อานท่ีบริสุทธิ์
๗๕
ñ.ô ËÅÑ¡¤ÇÒÁÂØμÔ¸ÃÃÁ คือ มีการวินิจฉัยส่ังการและปฏิบัติตอผูอยูใตปกครอง และ
บุคคลที่เก่ยี วขอ งดว ยความชอบธรรมบนพื้นฐานแหง หลักธรรม หลกั การ เหตผุ ล และขอมูลที่ถกู ตอ ง
เชื่อถือได และตรงประเด็นและดวยความเที่ยงธรรม คือ ไมอคติ หรือลําเอียงดวยความหลงรัก
หลงชัง ดวยความกลวั เกรงและดวยความหลง ไมร จู รงิ คอื ขาดขอ มลู ท่ถี กู ตองเชื่อถอื ได และสมบูรณ
เปนเครื่องประกอบการวนิ ิจฉัยตดั สนิ ใจใหความเท่ยี งธรรม
หลัก “¸ÃÃÁÒÀÔºÒÅ” น้ีเมื่อกระจายเปนขอปฏิบัติดีปฏิบัติชอบสําหรับ
พระราชา มหากษตั รยิ ท ที่ รงใชป กครองพระราชอาณาจกั รใหอ าณาประชาราษฎรอ ยเู ยน็ เปน สขุ ชอื่ วา
“·È¾Ô¸ÃÒª¸ÃÃÁ” อันผูปกครอง/ผูบริหารประเทศชาติทุกระดับ และแมผูบริหารองคกรอ่ืนๆ
พึงใชประกอบการปฏิบัติงานของตนใหบรรลุความสําเร็จตามเปาหมายเพ่ือประโยชนสุขแกประชาชน
โดยสวนรวมไดเปนอยางดี
“·È¾Ô¸ÃÒª¸ÃÃÁ” พระบาทสมเด็จพระเจา อยูห ัวฯ ผูทรงคณุ อันประเสรฐิ ของเรา
ไดท รงถอื เปน หลกั ปฏบิ ตั ใิ นการครองพระราชอาณาจกั รใหพ สกนกิ รของพระองคอ ยเู ยน็ เปน สขุ เปน ท่ี
ประจักษตาประจกั ษใจแกช นชาวโลกเสมอมานัน้ มี ๑๐ ประการ ตามพระพทุ ธภาษิตดังตอไปนี้ คอื
๑) ·Ò¹ การให
๒) ÈÅÕ การสังวรระวงั กายและวาจาใหเรียบรอ ยดไี มม ีโทษ
๓) »ÃÔ¨¨Ò¤Ð การเสียสละ
๔) ÍÒªªÇÐ ความซอ่ื ตรง
๕) Á·Ñ ·ÇÐ ความสุภาพออนโยน
๖) μ»Ð ความเพยี รเพง เผากิเลส
๗) Í¡Ñ â¡¸Ð ความไมโกรธ
๘) ÍÇÔËÔ§ÊÒ การไมเบยี ดเบยี นผูอ น่ื ตลอดทง้ั สัตวใ หไ ดท กุ ขยาก
๙) ¢Ñ¹μÔ ความอดทน
๑๐) ÍÇâÔ Ã¸¹Ð ความประพฤตปิ ฏบิ ตั ทิ ไี่ มผ ดิ ทาํ นองคลองธรรมและดาํ รงอาการ
คงที่ ไมห ว่นั ไหว ดว ยอํานาจยนิ ดียินรา ย
๗๖
จัดพิมพโดย
โรงพิมพต าํ รวจ ถ.เศรษฐศิริ ดุสติ กรงุ เทพฯ ๑๐๓๐๐ โทรศพั ท ๐-๒๖๖๘-๒๘๑๑-๓ โทรสาร ๐-๒๒๔๑-๔๖๕๘
“เปนองคกรบังคับใชกฎหมายที่นําสมัย
ในระดับมาตรฐานสากล เพ�อใหประชาชนเช�อมั่นศรัทธา”
พลตํารวจเอก สุวัฒน แจงยอดสุข
ผูบัญชาการตํารวจแหงชาติ