๑๓. บันทึกผลหลังจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ๑๓.๑ ผลการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ๑๓.๒ ปัญหาและอุปสรรค ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ๑๓.๓ ข้อเสนอแนะและแนวทางการแก้ไข ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ลงชื่อ....................................................ผู้สอน (นางสาวนริศรา บุตรศรี) วันที่..........เดือน......................พ.ศ. ...............
๑๓.๔ ความคิดเห็นของผู้บริหารสถานศึกษาหรือผู้ที่ได้รับมอบหมาย ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ลงชื่อ................................................... (...................................................) วันที่..........เดือน......................พ.ศ. ...............
ใบงานที่ ๘.๑ มาเที่ยวจังหวัดหนูกันเถอะ คำชี้แจง ให้นักเรียนศึกษาค้นคว้าเกี่ยวกับสถานที่ ที่น่าสนใจในจังหวัดหนองคาย อาหารที่ขึ้นชื่อ หรือ สินค้า OTOPแล้วเขียนคำแนะนำเชิญชวนให้มาเที่ยวด้วยภาษาถิ่นและภาษาไทยมาตรฐาน พร้อมวาดภาพประกอบ ชื่อ – สกุล..............................................................................ชั้น...........เลขที่..........
ใบความรู้ เรื่อง ภาษาถิ่นใช้รู้ใช้ให้ถูกต้อง คำศัพท์ที่น่ารู้ของภาษาถิ่น ภาษาถิ่นเหนือ ๐ ดอกดาวเรือง – คำปู้จู้ ๐ มะเขือเทศ – บะเขือส้ม ๐ แตงโม - บะเต้า ๐ ตำลึง – ผักแคบ ๐ กระเทียม - หอมเทียม ๐ แตงกวา - มะแต๋ง ๐ พระสงฆ์ - ตุ๊เจ้า ๐ ผู้ใหญ่บ้าน - ป้อหลวง ๐ ข้าวเหนียว – เข้ามัน ภาษาถิ่นอีสาน ๐ กลางวัน - กางเวน ๐ เที่ยงคืน - กางเดิก ๐ ฤดูฝน - ญามฝน ๐ วันนี้ - มื่อนี่ ๐ พรุ่งนี้ - มื่ออื่น ๐ ข้างแรม - เดือนดับ ๐ เหนือ - เหนีย ๐ ลำธาร - ห่วยน่อย ๐ แมลงปอ - แมงกำบี้ ๐ นกกระยาง - นกกะญาง ๐ นกกระสา - นกกะสา ๐ ค้างคาว – อี่เกีย ภาษาถิ่นใต้ ๐ ทัพพี – ช้อนตักข้าว ๐ กระทะ - ทะ ๐ กระบอกน้ำ – ปองน้ำ ๐ ปลัด - พลัด ๐ แพทย์ พยาบาล – ม๋อ ๐ กรรไกรตัดหญ้า - ไกรตัดหญ้า ๐ ต้นสะเดา – ต้นเดา ๐ ต้นมะลิ - ต้นเมละ ๐ ต้นมะม่วงหิมพานต์- ต้นเม็ดท๋าย ๐ จมูก - มูก ๐ อังคาร - คาน ๐ พฤหัสบดี - หัด ๐ ตะกร้า - กร้า
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ ๘๕ กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๕ รายวิชาภาษาไทยพื้นฐาน รหัสวิชา ท ๑๑๑๐๑ หน่วยการเรียนรู้ที่ ๕ ภาษาถิ่น...บอกความเป็นไทย เวลาเรียน ๕ ชั่วโมง เรื่อง ความหมายของภาษาถิ่น เวลาเรียน ๑ ชั่วโมง ครูผู้สอน นางสาวนริศรา บุตรศรี ภาคเรียนที่ ๒/๒๕๖๕ วันที่สอน ๓ พฤศจิกายน ๒๕๖๕ เวลา ๑๐.๐๐ – ๑๑.๐๐ น. ๑. สาระสำคัญ ๒. มาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วัด ๒.๑ มาตรฐานการเรียนรู้ ท ๑.๑ ใชกระบวนการอานสรางความรูและความคิด เพื่อนําไปใชในการตัดสินใจ แกปญหาในการ ดํารงชีวิต และมีนิสัยรักการอาน ท ๓.๑ สามารถเลือกฟงและดูวิจารณญาณสรางสรรค แสคงความรูความคิด และความรูสึกใน โอกาสตาง ๆ อยางมีวิจารณญาณและสรางสรรค ๒.๒ ตัวชี้วัด ท ๑.๑ ป.๑/๑ อานออกเสียงคํา คําคลองจองและขอความสั้น ๆ ท ๑.๑ ป.๑/๒ บอกความหมายของคําและขอความที่อาน ท ๓.๑ ป.๑/๕ มีมารยาทในการฟง การดู และการพูด ๓. สาระการเรียนรู้ ๓.๑ รู้จักคำนำเรื่อง บทที่ ๔ เรื่องตามหา ๓.๒ มารยาทในการฟัง ดูและพูด ๔. จุดประสงค์การเรียนรู้ ๔.๑ นักเรียนตอบคำถามจากการฟังเรื่องตามหาได้(K) ๔.๒ นักเรียนอ่านออกเสียงคำได้ถูกต้อง (P) ๔.๓ นักเรียนมีมารยาทในการฟง ดู และพูด (A) ๕. สมรรถนะสําคัญของผูเรียน ๕.๑ ความสามารถในการสื่อสาร ๕.๒ ความสามารถในการคิด
๕.๓ ความสามารถในการแกปญหา ๕.๔ ความสามารถในการใชทักษะชีวิต ๖. คุณลักษณะอันพึงประสงค ๖.๑ รักความเป็นไทย ๖.๒ ใฝ่เรียนรู้ ๖.๓ มีจิตสาธารณะ ๗. กระบวนการจัดการเรียนรู้ ๗.๑ ขั้นนำเข้าสู่บทเรียน ๗.๑.๑ ๗.๑.๒ ๗.๒ ขั้นกิจกรรมการเรียนรู้ ๗.๒.๑ ๗.๒.๒ ๗.๒.๓ ๗.๒.๔ ๗.๒.๕ ๗.๒.๖ ๗.๓ ขั้นสรุปบทเรียน ๗.๓.๑ ๗.๓.๒ ๘. สื่อและแหล่งเรียนรู้ ๘.๑ ๘.๒ ๘.๓ หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานภาษาไทย ชุด ภาษาเพื่อชีวิต ภาษาพาที ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๑ ๘.๔ แบบฝึกหัดรายวิชาพื้นฐานภาษาไทย ชุด ภาษาเพื่อชีวิต ทักษะภาษา ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๑ เล่ม ๑ ๙. ภาระ/ชิ้นงาน ๙.๑ แบบฝกหัด รายวิชาพื้นฐาน ภาษาไทย ชุด ภาษาเพื่อชีวิต ทักษะภาษาเล่ม ๑ แบบฝกหัดที่ ๔ ขอ ๓ ๑๐. การวัดและประเมินผล จุดประสงค์การเรียนรู้ วิธีการวัด เครื่องมือการวัด เกณฑ์การประเมิน
๑.ด้านความรู้ (K) นักเรียนผ่านเกณฑ์การ ประเมินร้อยละ ๘๐ ขึ้นไป ๒. ด้านทักษะ (P) ๓. ด้านจิตพิสัย (A)
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ ๘๖ กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๕ รายวิชาภาษาไทยพื้นฐาน รหัสวิชา ท ๑๕๑๐๑ หน่วยการเรียนรู้ที่ ๖ ใช้ให้ถูกพึงจำ...คำราชาศัพท์ เวลาเรียน ๕ ชั่วโมง หน่วยย่อย เรื่อง ความหมายของคำราชาศัพท์ เวลาเรียน ๑ ชั่วโมง ครูผู้สอน นางสาวนริศรา บุตรศรี ภาคเรียนที่ ๒/๒๕๖๕ วันที่สอน.................................................................. ๑. สาระสำคัญ คำราชาศัพท์เป็นคำที่ใช้กับบุคคลซึ่งมีฐานะต่าง ๆ ประกอบด้วย พระมหากษัตริย์ พระบรม วงศานุวงศ์ตั้งแต่ชั้นหม่อมเจ้าขึ้นไป พระสงฆ์ ข้าราชการผู้ใหญ่ และสุภาพชน ๒. มาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วัด ๒.๑ มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ท ๔.๑ เข้าใจธรรมชาติของภาษาและหลักภาษาไทย การเปลี่ยนแปลงของภาษา และพลังของภาษา ภูมิปัญญาทางภาษา และรักษาภาษาไทยไว้เป็นสมบัติของชาติ ๒.๒ ตัวชี้วัด ท ๔.๑ ป. ๕/๔ ใช้คำราชาศัพท์ ๓. สาระการเรียนรู้ ๓.๑ ความหมายและประเภทของคำราชาศัพท์ ๔. จุดประสงค์การเรียนรู้ ๔.๑ นักเรียนอธิบายความหมายและประเภทของคำราชาศัพท์ได้อย่างถูกต้อง (K) ๔.๒ นักเรียนจำแนกคำราชาศัพท์ที่ใช้กับบุคคลระดับต่าง ๆ ได้(P) ๔.๓ นักเรียนเห็นความสำคัญของการศึกษาความหมายของคำราชาศัพท์(A) ๕. สมรรถนะสําคัญของผูเรียน ๕.๑ ความสามารถในการสื่อสาร ๕.๒ ความสามารถในการคิด ๕.๓ ความสามารถในการแกปญหา
๖. คุณลักษณะอันพึงประสงค ๖.๑ รักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ๖.๒ ใฝ่เรียนรู้ ๖.๓ รักความเป็นไทย ๗. คำถามสำคัญ - คำราชาศัพท์มีความสำคัญอย่างไร ๘. กระบวนการจัดการเรียนรู้ ๘.๑ ขั้นนำเข้าสู่บทเรียน ๘.๑.๑ นักเรียนร่วมกันอ่านบทร้อยกรองพร้อมกัน สังเกตคำที่เป็นตัวอักษรสี เครื่องเสวยพระองค์ทรงสดับ ราชาศัพท์กำหนดไว้ให้ศึกษา ผมดิฉันอาหารสนทนา เป็นภาษาไพเราะเหมาะสุภาพชน พระคุณเจ้าทำวัตรภัตตาหาร คำสื่อสารกับพระสงฆ์อย่าสับสน การใช้คำตามระดับชั้นบุคคล หมั่นฝึกฝนไม่กังวลใช้ถูกกาล ประพันธ์โดย นฤภร รุจิเรข ๘.๑.๒ นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ ๓-๔ คน ทำกิจกรรม ระดับของภาษา โดยให้แต่ละกลุ่มสังเกตคำ จากบทร้อยกรองและนำมาเติมในช่องว่างให้ถูกต้อง ชนิดของคำราชาศัพท์ ใช้กับ คำนาม คำสรรพนาม คำกิริยา เครื่องเสวย พระองค์ ทรงสดับ พระมหากษัตริย์ ภัตตาหาร พระคุณเจ้า ทำวัตร พระสงฆ์ อาหาร ผม ดิฉัน สนทนา สุภาพชน ๘.๑.๓ นักเรียนร่วมกันอ่านแถบข้อความหน้าชั้นเรียน สังเกตลักษณะของคำในประโยค . พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม ให้ส่งข้อความพระ ราชสาส์นแสดงความเสียพระราชหฤทัยไปยังประธานาธิบดีแห่งสาธารณรัฐอินโดนีเซีย กรณีเกิด เหตุการณ์แผ่นดินไหวที่เมืองชิอันจูร์ (Cianjur) จังหวัดชวาตะวันตก (West Jawa) สาธารณรัฐ อินโดนีเซียเมื่อวันที่ ๒๑ พฤศจิกายน ๒๕๖๕
๘.๑.๔ นักเรียนร่วมกันตอบคำถาม ดังนี้ ๑) มีคำใดในแถบข้อความที่ไม่ใช้กับคนธรรมดาสามัญ ต้องใช้กับพระบาทสมเด็จพระ เจ้าอยู่หัวหรือพระบรมวงศานุวงศ์ (ตัวอย่างคำตอบ พระราชสาส์น เสียพระราชหฤทัย เสด็จพระราชดำเนินไปประทับ เสด็จ พระองค์ทรงบำเพ็ญพระราชกุศล ถวายผ้าพระกฐิน) ๒) คำต่าง ๆ เหล่านี้ เรียกว่าคำอะไร (คำราชาศัพท์ คนไทยต้องใช้คำราชาศัพท์ เพราะประเทศไทยมีพระบาทสมเด็จพระ เจ้าอยู่หัวทรงเป็นองค์ประมุขของชาติ คำราชาศัพท์จึงมีความสำคัญ นับเป็นเอกลักษณ์ทางภาษาไทย และวัฒนธรรมที่ดีงามอย่างหนึ่งของคนไทย) ๘.๒ ขั้นสอน ๘.๒.๑ นักเรียนศึกษาและรวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับคำราชาศัพท์ จากแหล่งการเรียนรู้ต่าง ๆ เช่น หนังสือเรียน อินเทอร์เน็ต ๘.๒.๒ นักเรียนเขียนคำราชาศัพท์ที่นักเรียนรู้จักบนกระดาน คนละ ๑ คำ (วาดภาพประกอบ ด้วย) จากนั้นให้ทุกคนร่วมกันพิจารณาคำราชาศัพท์ที่เพื่อนเขียนว่าถูกต้องหรือไม่ ตัวอย่างคำราชาศัพท์ พระเนตร (ตา) พระหัตถ์ (มือ) พระบาท (เท้า) สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จ พระราชดำเนินไปประทับ ณ โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย สมเด็จเจ้าฟ้าฯ กรมพระศรีสวางควัฒน วรขัตติยราชนารี เสด็จแทนพระองค์ไปในการพระ ราชพิธีทรงบำเพ็ญพระราชกุศลถวายผ้าพระกฐิน ประจำปีพุทธศักราช ๒๕๖๕ ณ วัดราชาธิวาส ราช วรวิหาร ทรงบำเพ็ญพระราชกุศลถวายผ้าพระกฐิน ประจำปีพุทธศักราช ๒๕๖๕ ณ วัดราชาธิวาส ราชวรวิหาร
๘.๒.๓ นักเรียนกลุ่มเดิมร่วมกันจับคู่รูปภาพและบัตรคำเข้าด้วยกัน กลุ่มใดจับคู่ได้ไวกว่าและ ถูกต้องที่สุด กลุ่มนั้นคือผู้ชนะ จากนั้นร่วมกันอธิบายความหมายของคำต่าง ๆ เหล่านั้น พร้อมทั้ง วิเคราะห์ว่าใช้กับบุคคลใด พระมหากษัตริย์ พระสงฆ์ สุภาพชน (บุคคลทั่วไป) ๘.๒.๔ นักเรียนร่วมกันพิจารณาต่อไปว่า คำราชาศัพท์ที่เพื่อนนำเสนอและที่นักเรียนเขียนไว้ เป็นคำราชาศัพท์ชนิดใดบ้าง ซึ่งแบ่งได้เป็น ๓ ประเภท เช่น (ถวายบังคม) (เสวยพระกระยาหาร) (บรรทม) (นมัสการ) (ฉันภัตตาหาร) (จำวัด) (ไหว้) (รับประทานอาหาร) (นอนหลับ)
๘.๒.๕ นักเรียนแบ่งกลุ่มตามความเหมาะสม เขียนคำราชาศัพท์ที่ใช้กับพระมหากษัตริย์ และ พระสงฆ์ในกระดาษ พร้อมความหมาย ให้ได้มากที่สุดภายในเวลาที่กำหนด กลุ่มใดเขียนได้มากที่สุด และถูกต้องเป็นฝ่ายชนะ ๘.๓ ขั้นสรุป ๘.๓.๑ นักเรียนคิดประเมินเพื่อเพิ่มคุณค่าโดยตอบคำถาม ดังนี้ • คำราชาศัพท์มีความสำคัญอย่างไร (ตัวอย่างคำตอบ เพราะการใช้ภาษาที่ต่างกันเป็นการให้เกียรติกัน) ๘.๓.๒ นักเรียนร่วมกันสรุปความคิดรวบยอดได้ว่า • คำราชาศัพท์เป็นคำที่ใช้กับบุคคลซึ่งมีฐานะต่าง ๆ ประกอบด้วย พระมหากษัตริย์ พระบรมวงศานุวงศ์ตั้งแต่ชั้นหม่อมเจ้าขึ้นไป พระสงฆ์ ข้าราชการผู้ใหญ่ และสุภาพชน ๙. สื่อและแหล่งเรียนรู้ ๙.๑ หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานภาษาไทย :หลักภาษาและการใช้ภาษาไทยชั้นประถมศึกษาปีที่ ๕ ๙.๒ แบบฝึกหัด รายวิชาพื้นฐาน ภาษาไทย ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๕ ๙.๓ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้พัฒนาการคิดวิเคราะห์ ภาษาไทย ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๕ ๙.๔ บทร้อยกรอง ๙.๕ แถบข้อความ ๙.๖ บัตรภาพ ๙.๗ บัตรคำ • พระเนตร พระโอรส พระราชวัง กุฏิ ภัตตาหาร - คำราชาศัพท์ที่เป็นคำนาม • พระองค์ ข้าพระพุทธเจ้า อาตมา โยม - คำราชาศัพท์ที่เป็นคำสรรพนาม • เสวย เสด็จ บรรทม จำวัด สรงน้ำ - คำราชาศัพท์ที่เป็นคำกริยา
๑๐. การวัดและประเมินผล จุดประสงค์การเรียนรู้ วิธีการวัด เครื่องมือการวัด เกณฑ์การ ประเมิน ๑.ด้านความรู้ (K) นักเรียนอธิบายความหมายและ ประเภทของคำราชาศัพท์ได้ อย่างถูกต้อง ประเมินความรู้ เรื่อง ความหมาย ของภาษาถิ่น แบบทดสอบ นักเรียนผ่านเกณฑ์ การประเมิน ร้อยละ ๘๐ ขึ้นไป ๒. ด้านทักษะ (P) นักเรียนจำแนกคำราชาศัพท์ที่ ใช้กับบุคคลระดับต่าง ๆ ได้ ประเมิน กระบวนการ ทำงานกลุ่ม แบบประเมินการ ทำงานกลุ่ม ๓. ด้านจิตพิสัย (A) นักเรียนเห็นความสำคัญของ การศึกษาความหมายของคำ ราชาศัพท์ ๔. คุณลักษณะอันพึงประสงค ๔.๑ รักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ๔.๒ ใฝ่เรียนรู้ ๔.๓ รักความเป็นไทย ประเมิน คุณลักษณะอัน พึงประสงค์ แบบประเมิน คุณลักษณะอัน พึงประสงค์
แบบประเมินกระบวนการทำงานกลุ่ม ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๕ โรงเรียนทุ่งธาตุท่าลี่ดอนกลางสามัคคี หน่วยการเรียนรู้ที่ ๖ เรื่อง ใช้ให้ถูกพึงจำ...คำราชาศัพท์ คำชี้แจง ครูประเมินพฤติกรรมของนักเรียนเรื่องมารยาทในการฟังดูและพูด และให้คะแนน ลงในช่องที่ตรงกับพฤติกรรมของนักเรียน ลำดับที่ ชื่อ – สกุล ประเด็นการให้คะแนน สรุปผลการประเมิน ๑ ๒ ๓ ๔ ผ่าน ไม่ผ่าน ๑. เด็กชายยติพงศ์ พันชมภู ๒. เด็กชายธีรพล นนทะศิริ ๓. เด็กชายธีรพันธ์ นนทะศิริ ๔. เด็กชายอนุภัทร อุดมศักดิ์ ๕. เด็กชายสยามราช จันทร์ดม ๖. เด็กชายวีรภาพ พงศ์ศิลา ๗. เด็กชายปกรณ์ คุปนัติ ๘. เด็กชายพิชิตชัย นามพะยืน ๙. เด็กหญิงรักการ ศรีบุญเรือง ๑๐. เด็กหญิงวิไล อาจสมดี ๑๑. เด็กหญิงธัญญาภรณ์ วันแต่ง ๑๒. เด็กหญิงประภาศิริ พันโนราช ๑๓. เด็กหญิงเมธาวี จอมทิพย์ ๑๔. เด็กหญิงทักษพร สุดสอาด ลงชื่อ...............................................ผู้ประเมิน (นางสาวนริศรา บุตรศรี) วันที่..........เดือน......................พ.ศ. .............
รายละเอียดเกณฑ์การให้คะแนนแบบประเมินกระบวนการทำงานกลุ่ม รายการการ ประเมิน ระดับคะแนน ๔ ๓ ๒ ๑ กระบวนการ ทำงานกลุ่ม มีการกำหนด บทบาทสมาชิก ชัดเจน และมีการ ชี้แจงเป้าหมาย การทำงาน มีการ ปฏิบัติงานร่วมกัน อย่างร่วมมือร่วมใจ พร้อมกับการ ประเมิน เป็นระยะ ๆ มีการกำหนด บทบาทสมาชิก ชัดเจน มีการชี้แจง เป้าหมายอย่าง ชัดเจนและ ปฏิบัติงานร่วมกัน แต่ไม่มีการ ประเมิน เป็นระยะ ๆ มีการกำหนด บทบาทเฉพาะ หัวหน้าไม่มีการ ชี้แจงเป้าหมาย อย่างชัดเจน ปฏิบัติงานร่วมกัน ไม่ครบทุกคน ไม่มีการกำหนด บทบาทสมาชิก และไม่มีการชี้แจง เป้าหมาย สมาชิก ต่างคนต่างทำงาน
๑๑. บันทึกผลหลังจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ๑๑.๑ ผลการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ๑๑.๒ ปัญหาและอุปสรรค ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ๑๑.๓ ข้อเสนอแนะและแนวทางการแก้ไข ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ลงชื่อ....................................................ผู้สอน (นางสาวนริศรา บุตรศรี) วันที่..........เดือน......................พ.ศ. ................ ๑๑.๔ ข้อเสนอแนะของผู้บริหารสถานศึกษา ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ลงชื่อ................................................... (นายประดิษฐ จัดโสภา) ผู้อำนวยการโรงเรียนทุ่งธาตุท่าลี่ดอนกลางสามัคคี วันที่..........เดือน......................พ.ศ. ..................
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ ๘๗ กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๕ รายวิชาภาษาไทยพื้นฐาน รหัสวิชา ท ๑๕๑๐๑ หน่วยการเรียนรู้ที่ ๖ ใช้ให้ถูกพึงจำ...คำราชาศัพท์ เวลาเรียน ๕ ชั่วโมง หน่วยย่อย เรื่อง ประเภทของคำราชาศัพท์ เวลาเรียน ๑ ชั่วโมง ครูผู้สอน นางสาวนริศรา บุตรศรี ภาคเรียนที่ ๒/๒๕๖๕ วันที่สอน.................................................................. ๑. สาระสำคัญ คำราชาศัพท์มีหลายประเภทต้องเลือกใช้ให้เหมาะสมกับบุคคลระดับต่าง ๆ ๒. มาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วัด ๒.๑ มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ท ๔.๑ เข้าใจธรรมชาติของภาษาและหลักภาษาไทย การเปลี่ยนแปลงของภาษา และพลังของภาษา ภูมิปัญญาทางภาษา และรักษาภาษาไทยไว้เป็นสมบัติของชาติ ๒.๒ ตัวชี้วัด ท ๔.๑ ป. ๕/๔ ใช้คำราชาศัพท์ ๓. สาระการเรียนรู้ ๓.๑ ประเภทของคำราชาศัพท์ ๓.๒ ชนิดของคำราชาศัพท์ ๔. จุดประสงค์การเรียนรู้ ๔.๑ นักเรียนอธิบายประเภทของคำราชาศัพท์ได้อย่างถูกต้อง (K) ๔.๒ นักเรียนยกตัวอย่างคำราชาศัพท์ประเภทต่าง ๆ ได้(P) ๔.๓ นักเรียนใช้คำราชาศัพท์ได้ถูกต้องเหมาะสม (P) ๔.๔ นักเรียนเห็นความสำคัญของการศึกษาประเภทของคำราชาศัพท์(A) ๕. สมรรถนะสําคัญของผูเรียน ๕.๑ ความสามารถในการสื่อสาร ๕.๒ ความสามารถในการคิด ๕.๓ ความสามารถในการแกปญหา
๖. คุณลักษณะอันพึงประสงค ๖.๑ รักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ๖.๒ ใฝ่เรียนรู้ ๖.๓ รักความเป็นไทย ๗. คำถามสำคัญ - เมื่อจะใช้คำราชาศัพท์ต้องพิจารณาถึงสิ่งใดเป็นอันดับแรก ๘. กระบวนการจัดการเรียนรู้ ๘.๑ ขั้นนำเข้าสู่บทเรียน ๘.๑.๑ นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ ๓-๔ คน เพื่อทายปัญหาจากปริศนาคำทายเกี่ยวกับคำราชา ศัพท์ที่ใช้กับพระมหากษัตริย์ กลุ่มใดทายได้ถูกต้องและเร็วที่สุดชนะ ตัวอย่างคำปริศนา คำตอบ ๑) นา...............อะไร ไม่ใช่นาข้าว หมายถึง จมูกของพระราชา (พระนาสิก) ๒) ฉลอง..........อะไร ไม่ใช่เฉลิมฉลอง ช่วยกันคิดตรึกตรอง หมายถึง เสื้อ พระราชา (ฉลองพระองค์) ๓) พระธำ.........อะไร ไม่ใช่ทำท่า มี ธ ธง สระ อำ นำหน้า เป็นเครื่องประดับ มีค่าใช้กับนิ้วมือ (ธำมรงค์ = แหวน) ๔) อา...........อะไร ใช้กับพระสงฆ์สามเณร เมื่อท่านเจ็บป่วย (อาพาธ) ๕) นา..........อะไร อยู่ห่างหัวใจ หมายถึง สะดือ หรือท้อง (นาภี) ๘.๑.๒ นักเรียนกลุ่มเดิม ร่วมกันทำกิจกรรม ภาษา สะกดคำ โดยให้แต่ละกลุ่มผลัดกันเติม ตัวสะกดของคำราชาศัพท์ กลุ่มใดทายถูกมากที่สุดกลุ่มนั้นชนะ ๘.๑.๓ นักเรียนร่วมกันตอบคำถาม ดังนี้ ๑) คำทั้ง ๓ นี้ใช้กับผู้ใด (ตัวอย่างคำตอบ พระมหากษัตริย์ พระบรมวงศานุวงศ์) เ_ ด็_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ นิ _ _ _ _ โ _ _ ฐ์ ข้ _ _ _ _ พุ _ _ _ จ้ _ (เสด็จพระราชดำเนิน) (พระโอษฐ์) (ข้าพระพุทธเจ้า)
๒) คำทั้ง ๓ นี้ต่างกันหรือไม่ อย่างไร (ตัวอย่างคำตอบ ต่างกันด้วยชนิดของคำ คือ คำที่ ๑ เสด็จพระราชดำเนิน เป็น คำกริยา คำที่ ๒ พระโอษฐ์ เป็นคำนาม และคำที่ ๓ ข้าพระพุทธเจ้า เป็นคำสรรพนามที่ใช้แทนตัวเอง เมื่อพูดกับพระมหากษัตริย์ พระบรมวงศานุวงศ์) ๘.๒ ขั้นกิจกรรมการเรียนรู้ ๘.๒.๑ นักเรียนร่วมกันทบทวนเกี่ยวกับชนิดของคำราชาศัพท์เพื่อทบทวนความรู้ในชั่วโมงที่ ผ่านมา ๘.๒.๒ นักเรียนกลุ่มเดิม จะได้รับบัตรคำกลุ่มละ ๑ ชุด ในหนึ่งชุดจะประกอบไปด้วยคำราชา ศัพท์ที่ใช้กับพระมหากษัตริย์ พระบรมวงศานุวงศ์ตั้งแต่ชั้นหม่อมเจ้าขึ้นไป พระสงฆ์ ข้าราชการผู้ใหญ่ และสุภาพชน มีทั้งคำนามราชาศัพท์ สรรพนามราชาศัพท์ และกริยาราชาศัพท์ โดยให้แต่ละกลุ่มจัด ประเภทของคำราชาศัพท์ต่าง ๆ เหล่านั้นตามประเภทและฐานะการใช้ของคำให้ถูกต้อง ตัวอย่างบัตรคำ ๘.๒.๓ นักเรียนเลือกบัตรพยางค์ที่กำหนดไปเติมลงในช่องว่าง แล้วร่วมกันอธิบาย ความหมายของคำและวิเคราะห์ว่าคำเหล่านั้นเป็นคำราชาศัพท์ชนิดใด นักเรียนและครูร่วมกัน ตรวจสอบความถูกต้อง บัตรพยางค์ ถวายบังคม อาตมา อาสนะ พระวิสูตร สรง ข้าพระพุทธเจ้า ธิดา ทูลกระหม่อม เสวย กระผม สุกร กราบเรียน นิมนต์ รับประทานอาหาร พระพาหา ถึงแก่อสัญกรรม อาพาธ ใต้ฝ่าละอองธุลีพระบาท พระราชนัดดา ปลงผม มรณภาพ พระฉาย ภัตตาหาร ประเคน คุณ องค์ ฉัน ผม วัด ชวร กรรม ดิ ฉัน / กระ ผม พระ องค์ ท่าน พระ คุณ เจ้า จำ วัด ประ ชวร ถึงแก่ กรรม
๘.๒.๔นักเรียนออกมาหยิบบัตรคำ (ที่มีรอยให้ต่อกัน) คนละ ๑ แผ่น แล้วพิจารณาคำของตน และเพื่อนที่มีบัตรคำที่มีความหมายตรงกัน (ทั้งคำราชาศัพท์กับความหมาย) ในเวลาที่กำหนด ตัวอย่าง นักเรียนทุกคนร่วมกันพิจารณาความถูกต้องของคำที่เพื่อน ๒ คนนำมาต่อกัน แล้วให้นักเรียน ช่วยกันบอกว่าคำใดใช้กับบุคคลระดับใดบ้าง ๘.๒.๕ นักเรียนร่วมกันทำกิจกรรม คู่คำ คู่ความ โดยครูจะเป็นผู้บอกคุณลักษณะของคำ เช่น ใช้กับผู้มีฐานะ ชนิดของคำ และความหมายของคำราชาศัพท์ ขึ้นครั้งละ ๑ ชุดบัตรคำ นักเรียนกลุ่มใด จับคู่ได้ไวและถูกต้องที่สุดกลุ่มนั้นคือผู้ชนะ (ตัวอย่างคำตอบ) ใช้กับ ชนิดของคำ ความหมาย คำราชาศัพท์ พระมหากษัตริย์ คำกริยา ไหว้ (ถวายบังคม) พระมหากษัตริย์ คำนาม แขน (พระพาหา) พระมหากษัตริย์ คำสรรพนาม แทนตัวผู้ฟัง (ใต้ฝ่าละอองธุลีพระบาท) พระสงฆ์ คำกริยา เชิญ (นิมนต์) พระสงฆ์ คำนาม ที่นั่ง (อาสนะ) พระสงฆ์ คำสรรพนาม แทนตัวผู้พูด (อาตมา) ข้าราชการผู้ใหญ่ คำกิริยา การตาย (ถึงแก่อสัญกรรม) สุภาพชน คำนาม ลูกหญิง (ธิดา) สุภาพชน คำสรรพนาม แทนตัวผู้พูด (กระผม) สุภาพชน คำกิริยา กินอาหาร (รับประทานอาหาร) ๘.๒ ขั้นสรุปบทเรียน ๘.๓.๑ นักเรียนคิดประเมินเพื่อเพิ่มคุณค่าโดยตอบคำถาม ดังนี้ • เมื่อจะใช้คำราชาศัพท์ต้องพิจารณาถึงสิ่งใดเป็นอันดับแรก (ตัวอย่างคำตอบ ต้องคำนึงว่ากำลังสนทนากับใคร และควรใช้ถ้อยคำแบบใด) ๘.๓.๒ นักเรียนร่วมกันสรุปความคิดรวบยอดได้ว่า • คำราชาศัพท์มีหลายประเภทต้องเลือกใช้ให้เหมาะสมกับบุคคลระดับต่าง ๆ ทำวัตร สวดมนต์ ศีรษะ หัว พระกรรณ หู นิมนต์ เชิญ พระศอ คอ
๙. สื่อและแหล่งเรียนรู้ ๙.๑ หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานภาษาไทย :หลักภาษาและการใช้ภาษาไทยชั้นประถมศึกษาปีที่ ๕ ๙.๒ แบบฝึกหัด รายวิชาพื้นฐาน ภาษาไทย ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๕ ๙.๓ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้พัฒนาการคิดวิเคราะห์ ภาษาไทย ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๕ ๙.๔ ปริศนาคำทาย ๙.๕ บัตรคำ ๙.๖ บัตรพยางค์ ๑๐. การวัดและประเมินผล จุดประสงค์การเรียนรู้ วิธีการวัด เครื่องมือการวัด เกณฑ์การ ประเมิน ๑.ด้านความรู้ (K) นักเรียนอธิบายประเภทของคำ ราชาศัพท์ได้อย่างถูกต้อง ประเมินความรู้ เรื่อง ความหมาย ของภาษาถิ่น แบบทดสอบ นักเรียนผ่านเกณฑ์ การประเมิน ร้อยละ ๘๐ ขึ้นไป ๒. ด้านทักษะ (P) ๒.๑ นักเรียนยกตัวอย่างคำ ราชาศัพท์ประเภทต่าง ๆ ได้ ๒.๒ นักเรียนใช้คำราชาศัพท์ ได้ถูกต้องเหมาะสม ประเมิน กระบวนการ ทำงานกลุ่ม แบบประเมินการ ทำงานกลุ่ม ๓. ด้านจิตพิสัย (A) นักเรียนเห็นความสำคัญของ การศึกษาประเภทของคำราชา ศัพท์ ๔. คุณลักษณะอันพึงประสงค ๔.๑ รักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ๔.๒ ใฝ่เรียนรู้ ๔.๓ รักความเป็นไทย ประเมิน คุณลักษณะอัน พึงประสงค์ แบบประเมิน คุณลักษณะอัน พึงประสงค์
แบบประเมินกระบวนการทำงานกลุ่ม ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๕ โรงเรียนทุ่งธาตุท่าลี่ดอนกลางสามัคคี หน่วยการเรียนรู้ที่ ๖ เรื่อง ใช้ให้ถูกพึงจำ...คำราชาศัพท์ คำชี้แจง ครูประเมินพฤติกรรมของนักเรียนเรื่องมารยาทในการฟังดูและพูด และให้คะแนน ลงในช่องที่ตรงกับพฤติกรรมของนักเรียน ลำดับที่ ชื่อ – สกุล ประเด็นการให้คะแนน สรุปผลการประเมิน ๑ ๒ ๓ ๔ ผ่าน ไม่ผ่าน ๑. เด็กชายยติพงศ์ พันชมภู ๒. เด็กชายธีรพล นนทะศิริ ๓. เด็กชายธีรพันธ์ นนทะศิริ ๔. เด็กชายอนุภัทร อุดมศักดิ์ ๕. เด็กชายสยามราช จันทร์ดม ๖. เด็กชายวีรภาพ พงศ์ศิลา ๗. เด็กชายปกรณ์ คุปนัติ ๘. เด็กชายพิชิตชัย นามพะยืน ๙. เด็กหญิงรักการ ศรีบุญเรือง ๑๐. เด็กหญิงวิไล อาจสมดี ๑๑. เด็กหญิงธัญญาภรณ์ วันแต่ง ๑๒. เด็กหญิงประภาศิริ พันโนราช ๑๓. เด็กหญิงเมธาวี จอมทิพย์ ๑๔. เด็กหญิงทักษพร สุดสอาด ลงชื่อ...............................................ผู้ประเมิน (นางสาวนริศรา บุตรศรี) วันที่..........เดือน......................พ.ศ. .............
รายละเอียดเกณฑ์การให้คะแนนแบบประเมินกระบวนการทำงานกลุ่ม รายการการ ประเมิน ระดับคะแนน ๔ ๓ ๒ ๑ กระบวนการ ทำงานกลุ่ม มีการกำหนด บทบาทสมาชิก ชัดเจน และมีการ ชี้แจงเป้าหมาย การทำงาน มีการ ปฏิบัติงานร่วมกัน อย่างร่วมมือร่วมใจ พร้อมกับการ ประเมิน เป็นระยะ ๆ มีการกำหนด บทบาทสมาชิก ชัดเจน มีการชี้แจง เป้าหมายอย่าง ชัดเจนและ ปฏิบัติงานร่วมกัน แต่ไม่มีการ ประเมิน เป็นระยะ ๆ มีการกำหนด บทบาทเฉพาะ หัวหน้าไม่มีการ ชี้แจงเป้าหมาย อย่างชัดเจน ปฏิบัติงานร่วมกัน ไม่ครบทุกคน ไม่มีการกำหนด บทบาทสมาชิก และไม่มีการชี้แจง เป้าหมาย สมาชิก ต่างคนต่างทำงาน
๑๑. บันทึกผลหลังจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ๑๑.๑ ผลการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ๑๑.๒ ปัญหาและอุปสรรค ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ๑๑.๓ ข้อเสนอแนะและแนวทางการแก้ไข ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ลงชื่อ....................................................ผู้สอน (นางสาวนริศรา บุตรศรี) วันที่..........เดือน......................พ.ศ. ................ ๑๑.๔ ข้อเสนอแนะของผู้บริหารสถานศึกษา ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ลงชื่อ................................................... (นายประดิษฐ จัดโสภา) ผู้อำนวยการโรงเรียนทุ่งธาตุท่าลี่ดอนกลางสามัคคี วันที่..........เดือน......................พ.ศ. .................
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ ๘๘ กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๕ รายวิชาภาษาไทยพื้นฐาน รหัสวิชา ท ๑๕๑๐๑ หน่วยการเรียนรู้ที่ ๖ ใช้ให้ถูกพึงจำ...คำราชาศัพท์ เวลาเรียน ๕ ชั่วโมง หน่วยย่อย เรื่อง การใช้คำราชาศัพท์ เวลาเรียน ๑ ชั่วโมง ครูผู้สอน นางสาวนริศรา บุตรศรี ภาคเรียนที่ ๒/๒๕๖๕ วันที่สอน.................................................................. ๑. สาระสำคัญ คำราชาศัพท์มีหลายประเภทต้องเลือกใช้ให้เหมาะสมกับบุคคลระดับต่าง ๆ ๒. มาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วัด ๒.๑ มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ท ๔.๑ เข้าใจธรรมชาติของภาษาและหลักภาษาไทย การเปลี่ยนแปลงของภาษา และพลังของภาษา ภูมิปัญญาทางภาษา และรักษาภาษาไทยไว้เป็นสมบัติของชาติ ๒.๒ ตัวชี้วัด ท ๔.๑ ป. ๕/๔ ใช้คำราชาศัพท์ ๓. สาระการเรียนรู้ ๓.๑ การใช้คำราชาศัพท์ชนิดต่าง ๆ ๔. จุดประสงค์การเรียนรู้ ๔.๑ นักเรียนอธิบายแนวทางการใช้คำราชาศัพท์ได้อย่างถูกต้อง (K) ๔.๒ นักเรียนใช้คำราชาศัพท์ได้ถูกต้องเหมาะสม (P) ๔.๓ นักเรียนเห็นประโยชน์ของการใช้คำราชาศัพท์(A) ๕. สมรรถนะสําคัญของผูเรียน ๕.๑ ความสามารถในการสื่อสาร ๕.๒ ความสามารถในการคิด ๕.๓ ความสามารถในการแกปญหา ๖. คุณลักษณะอันพึงประสงค ๖.๑ รักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ๖.๒ ใฝ่เรียนรู้ ๖.๓ รักความเป็นไทย
๗. คำถามสำคัญ - ใช้คำราชาศัพท์อย่างไรไม่ให้ผิดพลาด ๘. กระบวนการจัดการเรียนรู้ ๘.๑ ขั้นนำเข้าสู่บทเรียน ๘.๑.๑ นักเรียนร่วมกันวิเคราะห์บทสนทนาระหว่างแม่ลูกคู่หนึ่ง จากนั้นร่วมกันตอบคำถาม ๑) นักเรียนคิดว่าเด็กอายุเพียง ๗ ขวบ ควรพูดเช่นนี้กับพระเมื่อจะใส่บาตรหรือไม่ (ตัวอย่างคำตอบ ไม่ควรพูด แม้จะพูดอย่างไพเราะด้วยความเคารพก็ตาม) ๒) ควรพูดอย่างไรกับพระสงฆ์ เมื่อต้องการจะใส่บาตร (ตัวอย่างคำตอบ ควรพูดว่า “นิมนต์ครับ” (ขอรับ/ค่ะ) กับพระด้วยความนอบน้อม เคารพ) ๘.๒ ขั้นกิจกรรมการเรียนรู้ ๘.๒.๑ นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ ๕ คน ร่วมกันคิดคำราชาศัพท์ที่ใช้กับบุคคลต่าง ๆ ลงในบัตร คำให้มากที่สุด โดยให้เวลาเขียน ๑๐ นาที จากนั้นนำมาทายเล่นกับเพื่อน ๆ กลุ่มอื่นว่าบัตรคำที่แต่ละ กลุ่มเขียนมีความหมายว่าอย่างไรบ้างและใช้กับใคร กลุ่มใดตอบได้มากที่สุดเป็นฝ่ายชนะ ตัวอย่างบัตรคำ “แม่พาลูกที่ครบรอบวันคล้ายวันเกิด ๗ ขวบ ใส่บาตรในเช้าวันหนึ่ง ลูกชาย กระตือรือร้นเตรียมตัว ใส่บาตรอย่างตั้งใจ เมื่อเห็นพระสงฆ์เดินใกล้เข้ามาเกือบถึงที่ที่เขา เตรียมใส่บาตร ลูกชายก็พูดดัง ๆ กับพระสงฆ์ว่า “หลวงพ่อครับ หลวงพ่อครับ ขอใส่บาตรหน่อย ครับ” แม่ก็พูดเบา ๆ กับลูกว่า “จุ๊ จุ๊” พูดอย่างนี้ไม่ได้ลูก ต้องพูดว่า ………………” ถวายบังคม อาตมา อาสนะ พระปิตุลา สรงน้ำ ข้าพระพุทธเจ้า ธิดา เสด็จพระราชดำเนิน เสวย อุปสมบท บรรพชา กราบเรียน นิมนต์ รับประทานอาหาร พระพาหา ถึงแก่อสัญกรรม
๘.๒.๒ นักเรียนทายปัญหาหรือคิดปริศนาคำทายเกี่ยวกับคำราชาศัพท์ที่ใช้กับพระสงฆ์ เช่น • ประ อะไร คือ อาการที่ผู้ใดผู้หนึ่งยกของขึ้นถวายแด่พระสงฆ์ (ประเคน) • ทำ อะไร คือ การที่พระท่านสวดมนต์ (ทำวัตร) • อา อะไร คือ การผิดวินัยสงฆ์ (หรือโทษที่เกิดจากการล่วงละเมิดสิกขาบทหรือ ข้อห้ามแห่งภิกษุ) (อาบัติ) จากนั้นร่วมกันแต่งประโยคจากคำตอบปริศนาคำทายเหล่านั้น นักเรียนและครูร่วมกัน ตรวจสอบความถูกต้องของการใช้คำราชาศัพท์สำหรับพระสงฆ์ ๘.๒.๓ นักเรียนช่วยกันนำคำราชาศัพท์สำหรับพระสงฆ์ทางซ้ายมือมาเขียนลงในช่องว่างทาง ขวามือที่มีความหมายสัมพันธ์กัน แล้วร่วมกันตรวจสอบความถูกต้อง ตัวอย่าง ๘.๒.๔ นักเรียนกลุ่มเดิมร่วมกันทำกิจกรรม ใช้คำ นำวิถี โดยครูจะกำหนดสถานการณ์ขึ้นมา กลุ่มใดสามารถเลือกคำราชาศัพท์ที่กลุ่มตนเขียนไว้ขึ้นมาใช้แต่งประโยคใหม่ให้เหมาะกับสถานการณ์ โดยจะได้คะแนนตามจำนวนคำที่ใช้ เมื่อสิ้นสุดกิจกรรมกลุ่มใดได้คะแนนสูงสุดชนะ (นักเรียนสามารถ แต่งเพิ่มตามจินตนาการได้เต็มที่) ๘.๒.๕ นักเรียนร่วมกันทำกิจกรรม เติมฉันลงไป โดยนักเรียนอ่านข้อความจากแถบประโยคบน กระดาน แล้วช่วยกันนำบัตรคำมาเติมในช่องว่างให้ถูกต้อง ตัวอย่างบัตรคำ อาพาธ ใต้ฝ่าละอองธุลีพระบาท พระมาตุลา ปลงผม มรณภาพ พระฉาย ภัตตาหาร ประเคน • กุฏิ อาสนะ ที่นั่ง • จีวร ปานะ เครื่องดื่ม • ปานะ จีวร เครื่องนุ่งห่ม • อาสนะ คิลานเภสัช ยารักษาโรค เช่นนั้น ภาชนะ เครื่องใช้ อาหาร
๘.๒.๖ นักเรียนอ่านข้อความจากแถบประโยคบนกระดาน แล้วช่วยกันคิดคำที่จะนำมาเติม ในช่องว่าง เช่น (คำสุภาพที่ช่วยกันคิดเติมในช่องว่างเรียงกัน คือ มารดา เนื้อสุกร ผักทอดยอด ผักรู้นอน ศีรษะ โลหิต บุตรสาว แพทย์) ครูให้ความรู้เพิ่มเติมในลักษณะของผักบุ้งที่มีก้านยาวทอดออกไป จึงเหมาะกับคำว่า “ผักทอดยอด” และผักรู้นอนที่เรียกแทน “ผักกระเฉด” เพราะชื่อเต็มที่ฟังไม่สุภาพ (เฉด) จึงเรียกตาม ลักษณะที่มันหุบใบเหมือนจะนอนตอนใกล้ค่ำ ของเฉพาะตัว บริโภค ความสกปรก ช้อนส้อม ช้อนกลาง รับประทานอาหาร ผู้ดีย่อมไม่เอา (๑) (เครื่องใช้) ของตนไปตักสิ่ง (๒) (บริโภค) ซึ่งเป็น ของกลาง หมายความว่า ในการ (๓) (รับประทานอาหาร) ร่วมกันหลาย ๆ คนนั้น เขาแยกของใช้ไว้เป็น (๔) (ของเฉพาะตัว) ก็มีเป็นของใช้ร่วมกันก็มี ถ้าว่าถึงช้อนส้อมแล้วเขามีเฉพาะตัวทีเดียว และเขามี (๕) (ช้อนกลาง) ประจำไว้ตาม (๖) (ภาชนะ) อาหารนั้น ๆ ในการนั้นต้องใช้ช้อนกลางแบ่ง (7) (อาหาร) จากชามกลางมา ไม่ควรใช้ (๘) (ช้อนส้อม) ของตนไปตักอาหาร ทั้งนี้ก็เพื่อกัน (๙) (ความสกปรก) อันมีได้เพราะทำ (๑๐) (เช่นนั้น) เด็กหญิงพิมพาติดตามนางสุพร (แม่) ของเขาไปซื้อของในตลาด นางสุพรซื้อของต่าง ๆ เช่น (เนื้อหมู) (ผักบุ้ง) (ผักกระเฉด) เมื่อซื้อเสร็จ บังเอิญเด็กหญิงพิมพาสะดุดหกล้ม (หัว) กระแทกเสา แม้ไม่แรงนัก แต่ทำให้พิมพารู้สึกมึนงง และมี (เลือด) ไหลซิบ ๆ ที่หัวเข่า นางสุพรจึงรีบนำ (ลูกสาว) ไปพบ (หมอ) ที่คลินิกใกล้ ๆ ตลาด
๘.๓ ขั้นสรุปบทเรียน ๘.๓.๑ นักเรียนร่วมกันอภิปรายในประเด็น ดังนี้ • ใช้คำราชาศัพท์อย่างไรไม่ให้ผิดพลาด (ตัวอย่างคำตอบ ต้องคำนึงว่ากำลังสนทนากับใคร และควรใช้ถ้อยคำแบบใด) ๘.๓.๒ นักเรียนร่วมกันสรุปสิ่งที่เข้าใจเป็นความรู้ร่วมกัน ดังนี้ • คำราชาศัพท์มีหลายประเภทต้องเลือกใช้ให้เหมาะสมกับบุคคลระดับต่าง ๆ ๙. สื่อและแหล่งเรียนรู้ ๙.๑ หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานภาษาไทย :หลักภาษาและการใช้ภาษาไทยชั้นประถมศึกษาปีที่ ๕ ๙.๒ แบบฝึกหัด รายวิชาพื้นฐาน ภาษาไทย ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๕ ๙.๓ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้พัฒนาการคิดวิเคราะห์ ภาษาไทย ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๕ ๙.๔ บัตรคำ ๑๐. การวัดและประเมินผล จุดประสงค์การเรียนรู้ วิธีการวัด เครื่องมือการวัด เกณฑ์การ ประเมิน ๑.ด้านความรู้ (K) นักเรียนอธิบายแนวทางการใช้ คำราชาศัพท์ได้อย่างถูกต้อง ประเมินความรู้ เรื่อง ความหมาย ของภาษาถิ่น แบบทดสอบ นักเรียนผ่านเกณฑ์ การประเมิน ร้อยละ ๘๐ ขึ้นไป ๒. ด้านทักษะ (P) นักเรียนใช้คำราชาศัพท์ได้ ถูกต้องเหมาะสม ประเมิน กระบวนการ ทำงานกลุ่ม แบบประเมินการ ๓. ด้านจิตพิสัย (A) ทำงานกลุ่ม นักเรียนเห็นประโยชน์ของการ ใช้คำราชาศัพท์ ๔. คุณลักษณะอันพึงประสงค ๔.๑ รักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ๔.๒ ใฝ่เรียนรู้ ๔.๓ รักความเป็นไทย ประเมิน คุณลักษณะอัน พึงประสงค์ แบบประเมิน คุณลักษณะอัน พึงประสงค์
แบบประเมินกระบวนการทำงานกลุ่ม ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๕ โรงเรียนทุ่งธาตุท่าลี่ดอนกลางสามัคคี หน่วยการเรียนรู้ที่ ๖ เรื่อง ใช้ให้ถูกพึงจำ...คำราชาศัพท์ คำชี้แจง ครูประเมินพฤติกรรมของนักเรียนเรื่องมารยาทในการฟังดูและพูด และให้คะแนน ลงในช่องที่ตรงกับพฤติกรรมของนักเรียน ลำดับที่ ชื่อ – สกุล ประเด็นการให้คะแนน สรุปผลการประเมิน ๑ ๒ ๓ ๔ ผ่าน ไม่ผ่าน ๑. เด็กชายยติพงศ์ พันชมภู ๒. เด็กชายธีรพล นนทะศิริ ๓. เด็กชายธีรพันธ์ นนทะศิริ ๔. เด็กชายอนุภัทร อุดมศักดิ์ ๕. เด็กชายสยามราช จันทร์ดม ๖. เด็กชายวีรภาพ พงศ์ศิลา ๗. เด็กชายปกรณ์ คุปนัติ ๘. เด็กชายพิชิตชัย นามพะยืน ๙. เด็กหญิงรักการ ศรีบุญเรือง ๑๐. เด็กหญิงวิไล อาจสมดี ๑๑. เด็กหญิงธัญญาภรณ์ วันแต่ง ๑๒. เด็กหญิงประภาศิริ พันโนราช ๑๓. เด็กหญิงเมธาวี จอมทิพย์ ๑๔. เด็กหญิงทักษพร สุดสอาด ลงชื่อ...............................................ผู้ประเมิน (นางสาวนริศรา บุตรศรี) วันที่..........เดือน......................พ.ศ. .............
รายละเอียดเกณฑ์การให้คะแนนแบบประเมินกระบวนการทำงานกลุ่ม รายการการ ประเมิน ระดับคะแนน ๔ ๓ ๒ ๑ กระบวนการ ทำงานกลุ่ม มีการกำหนด บทบาทสมาชิก ชัดเจน และมีการ ชี้แจงเป้าหมาย การทำงาน มีการ ปฏิบัติงานร่วมกัน อย่างร่วมมือร่วมใจ พร้อมกับการ ประเมิน เป็นระยะ ๆ มีการกำหนด บทบาทสมาชิก ชัดเจน มีการชี้แจง เป้าหมายอย่าง ชัดเจนและ ปฏิบัติงานร่วมกัน แต่ไม่มีการ ประเมิน เป็นระยะ ๆ มีการกำหนด บทบาทเฉพาะ หัวหน้าไม่มีการ ชี้แจงเป้าหมาย อย่างชัดเจน ปฏิบัติงานร่วมกัน ไม่ครบทุกคน ไม่มีการกำหนด บทบาทสมาชิก และไม่มีการชี้แจง เป้าหมาย สมาชิก ต่างคนต่างทำงาน
๑๑. บันทึกผลหลังจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ๑๑.๑ ผลการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ๑๑.๒ ปัญหาและอุปสรรค ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ๑๑.๓ ข้อเสนอแนะและแนวทางการแก้ไข ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ลงชื่อ....................................................ผู้สอน (นางสาวนริศรา บุตรศรี) วันที่..........เดือน......................พ.ศ. ................ ๑๑.๔ ข้อเสนอแนะของผู้บริหารสถานศึกษา ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ลงชื่อ................................................... (นายประดิษฐ จัดโสภา) ผู้อำนวยการโรงเรียนทุ่งธาตุท่าลี่ดอนกลางสามัคคี วันที่..........เดือน......................พ.ศ. ..................
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ ๘๙ กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๕ รายวิชาภาษาไทยพื้นฐาน รหัสวิชา ท ๑๕๑๐๑ หน่วยการเรียนรู้ที่ ๖ ใช้ให้ถูกพึงจำ...คำราชาศัพท์ เวลาเรียน ๕ ชั่วโมง หน่วยย่อย เรื่อง คุณค่าของคำราชาศัพท์ เวลาเรียน ๑ ชั่วโมง ครูผู้สอน นางสาวนริศรา บุตรศรี ภาคเรียนที่ ๒/๒๕๖๕ วันที่สอน.................................................................. ๑. สาระสำคัญ การใช้คำราชาศัพท์ได้ถูกต้อง ทำให้ภาษาที่ใช้ไพเราะ เหมาะสมกับบุคคล และเป็นการสืบสาน ภาษาไทย ๒. มาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วัด ๒.๑ มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ท ๔.๑ เข้าใจธรรมชาติของภาษาและหลักภาษาไทย การเปลี่ยนแปลงของภาษา และพลังของภาษา ภูมิปัญญาทางภาษา และรักษาภาษาไทยไว้เป็นสมบัติของชาติ ๒.๒ ตัวชี้วัด ท ๔.๑ ป. ๕/๔ ใช้คำราชาศัพท์ ๓. สาระการเรียนรู้ ๓.๑ คุณค่าของคำราชาศัพท์ ๔. จุดประสงค์การเรียนรู้ ๔.๑ นักเรียนอธิบายการใช้คำราชาศัพท์ประเภทต่าง ๆ ได้อย่างถูกต้อง (K) ๔.๒ นักเรียนใช้คำราชาศัพท์ประเภทต่าง ๆ ได้ถูกต้อง (P) ๔.๓ นักเรียนเห็นคุณค่าของคำราชาศัพท์(A) ๕. สมรรถนะสําคัญของผูเรียน ๕.๑ ความสามารถในการสื่อสาร ๕.๒ ความสามารถในการคิด ๕.๓ ความสามารถในการแกปญหา ๖. คุณลักษณะอันพึงประสงค ๖.๑ รักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ๖.๒ ใฝ่เรียนรู้
๖.๓ รักความเป็นไทย ๗. คำถามสำคัญ - การใช้คำราชาศัพท์ได้ถูกต้องมีประโยชน์อย่างไร ๘. กระบวนการจัดการเรียนรู้ ๘.๑ ขั้นนำเข้าสู่บทเรียน ๘.๑.๑ นักเรียนร่วมกันดูข่าวในพระราชสำนักหรืออ่านข่าวพระราชสำนักที่ครูนำมาให้ดู แล้วร่วมกันวิเคราะห์ว่ามีการใช้คำราชาศัพท์ได้ถูกต้องหรือไม่ เพราะอะไร ครูแนะนำเพิ่มเติมตามความ เหมาะสม ๘.๒ ขั้นกิจกรรมการเรียนรู้ ๘.๒.๑ นักเรียนแบ่งกลุ่มตามความเหมาะสม แต่ละกลุ่มช่วยกันเปลี่ยนคำสามัญในวงเล็บเป็น คำราชาศัพท์ที่เหมาะสมกับประโยค กลุ่มใดทำได้เร็วที่สุดและถูกต้องเป็นฝ่ายชนะ โดยเขียนลงในใบ งานที่ ๒ เรื่อง การใช้คำราชาศัพท์ ๘.๒.๒ นักเรียนแบ่งเป็น ๖ กลุ่ม ครูแจกหนังสือหรือเอกสารการใช้คำราชาศัพท์ และกระดาษ แก่นักเรียนทุกกลุ่ม ให้ตัวแทนกลุ่มมาจับฉลากเลือกหัวข้อ เพื่อนำไปแต่งบทสนทนาที่มีคำราชาศัพท์ ดังนี้ ๑) ใช้คำราชาศัพท์ที่เกี่ยวกับพระมหากษัตริย์และพระบรมวงศานุวงศ์ (๒ กลุ่ม) ๒) ใช้คำราชาศัพท์ที่เกี่ยวกับพระสงฆ์ (๒ กลุ่ม) ๓) ใช้คำราชาศัพท์ที่เกี่ยวกับสุภาพชน (๒ กลุ่ม) จากนั้นฝึกซ้อมการแสดงบทบาทสมมุติเพื่อแสดงให้เพื่อนกลุ่มอื่นได้ชม ๘.๒.๓ นักเรียนร่วมกันสรุปสิ่งที่เข้าใจเป็นความรู้ร่วมกัน ดังนี้ • การใช้คำราชาศัพท์ได้ถูกต้อง ทำให้ภาษาที่ใช้ไพเราะ เหมาะสมกับบุคคล และเป็น การสืบสานภาษาไทย ๘.๒.๔ นักเรียนออกมาแสดงบทบาทสมมุติหน้าชั้นเรียน ให้เวลากลุ่มละประมาณ ๓-๕ นาที ขณะที่มีการแสดงบทบาทสมมุติ นักเรียนและครูร่วมกันตรวจสอบความถูกต้องของการใช้คำราชาศัพท์ และแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับการแสดง ๘.๓ ขั้นสรุปบทเรียน ๘.๓.๑ นักเรียนร่วมกันอภิปรายโดยตอบคำถาม ดังนี้ • การใช้คำราชาศัพท์ได้ถูกต้องมีประโยชน์อย่างไร (ตัวอย่างคำตอบ เป็นการให้เกียรติผู้ที่เราพูดด้วย หรือพูดถึง) ๘.๓.๒ นักเรียนร่วมกันอภิปรายสรุปเกี่ยวกับวิธีการทำงานให้เห็นการคิดเชิงระบบและวิธีการ ทำงานที่มีแบบแผน
๙. สื่อและแหล่งเรียนรู้ ๙.๑ หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานภาษาไทย :หลักภาษาและการใช้ภาษาไทยชั้นประถมศึกษาปีที่ ๕ ๙.๒ แบบฝึกหัด รายวิชาพื้นฐาน ภาษาไทย ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๕ ๙.๓ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้พัฒนาการคิดวิเคราะห์ ภาษาไทย ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๕ ๙.๔ ข่าวในพระราชสำนัก ๑๐. การวัดและประเมินผล จุดประสงค์การเรียนรู้ วิธีการวัด เครื่องมือการวัด เกณฑ์การ ประเมิน ๑.ด้านความรู้ (K) นักเรียนอธิบายการใช้คำราชา ศัพท์ประเภทต่าง ๆ ได้อย่าง ถูกต้อง ประเมินความรู้ เรื่อง ความหมาย ของภาษาถิ่น แบบทดสอบ นักเรียนผ่านเกณฑ์ การประเมิน ร้อยละ ๘๐ ขึ้นไป ๒. ด้านทักษะ (P) นักเรียนใช้คำราชาศัพท์ประเภท ต่าง ๆ ได้ถูกต้อง ประเมิน กระบวนการ ทำงานกลุ่ม แบบประเมินการ ๓. ด้านจิตพิสัย (A) ทำงานกลุ่ม นักเรียนเห็นคุณค่าของคำ ราชาศัพท์ ๔. คุณลักษณะอันพึงประสงค ๔.๑ รักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ๔.๒ ใฝ่เรียนรู้ ๔.๓ รักความเป็นไทย ประเมิน คุณลักษณะอัน พึงประสงค์ แบบประเมิน คุณลักษณะอัน พึงประสงค์
แบบประเมินกระบวนการทำงานกลุ่ม ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๕ โรงเรียนทุ่งธาตุท่าลี่ดอนกลางสามัคคี หน่วยการเรียนรู้ที่ ๖ เรื่อง ใช้ให้ถูกพึงจำ...คำราชาศัพท์ คำชี้แจง ครูประเมินพฤติกรรมของนักเรียนเรื่องมารยาทในการฟังดูและพูด และให้คะแนน ลงในช่องที่ตรงกับพฤติกรรมของนักเรียน ลำดับที่ ชื่อ – สกุล ประเด็นการให้คะแนน สรุปผลการประเมิน ๑ ๒ ๓ ๔ ผ่าน ไม่ผ่าน ๑. เด็กชายยติพงศ์ พันชมภู ๒. เด็กชายธีรพล นนทะศิริ ๓. เด็กชายธีรพันธ์ นนทะศิริ ๔. เด็กชายอนุภัทร อุดมศักดิ์ ๕. เด็กชายสยามราช จันทร์ดม ๖. เด็กชายวีรภาพ พงศ์ศิลา ๗. เด็กชายปกรณ์ คุปนัติ ๘. เด็กชายพิชิตชัย นามพะยืน ๙. เด็กหญิงรักการ ศรีบุญเรือง ๑๐. เด็กหญิงวิไล อาจสมดี ๑๑. เด็กหญิงธัญญาภรณ์ วันแต่ง ๑๒. เด็กหญิงประภาศิริ พันโนราช ๑๓. เด็กหญิงเมธาวี จอมทิพย์ ๑๔. เด็กหญิงทักษพร สุดสอาด ลงชื่อ...............................................ผู้ประเมิน (นางสาวนริศรา บุตรศรี) วันที่..........เดือน......................พ.ศ. .............
รายละเอียดเกณฑ์การให้คะแนนแบบประเมินกระบวนการทำงานกลุ่ม รายการการ ประเมิน ระดับคะแนน ๔ ๓ ๒ ๑ กระบวนการ ทำงานกลุ่ม มีการกำหนด บทบาทสมาชิก ชัดเจน และมีการ ชี้แจงเป้าหมาย การทำงาน มีการ ปฏิบัติงานร่วมกัน อย่างร่วมมือร่วมใจ พร้อมกับการ ประเมิน เป็นระยะ ๆ มีการกำหนด บทบาทสมาชิก ชัดเจน มีการชี้แจง เป้าหมายอย่าง ชัดเจนและ ปฏิบัติงานร่วมกัน แต่ไม่มีการ ประเมิน เป็นระยะ ๆ มีการกำหนด บทบาทเฉพาะ หัวหน้าไม่มีการ ชี้แจงเป้าหมาย อย่างชัดเจน ปฏิบัติงานร่วมกัน ไม่ครบทุกคน ไม่มีการกำหนด บทบาทสมาชิก และไม่มีการชี้แจง เป้าหมาย สมาชิก ต่างคนต่างทำงาน แบบประเมินใบงาน เรื่อง การใช้คำราชาศัพท์ รายการการ ประเมิน ระดับคุณภาพ ๔ ๓ ๒ ๑ การใช้คำราชา ศัพท์ ใช้คำราชาศัพท์ ได้ถูกต้อง ทุกคำในทันที และเขียนสะกด คำถูกต้อง ใช้คำราชาศัพท์ได้ ถูกต้องทุกคำ แม้ จะต้องใช้ เวลาบ้าง และ เขียนสะกดคำ ถูกต้อง ใช้คำราชาศัพท์ได้ ถูกต้องเกือบ ทุกคำ บางคำต้อง ถามจากผู้อื่น และเขียนสะกด คำถูกต้อง ใช้คำราชาศัพท์ได้ ถูกต้องหลายคำ นอกนั้นต้องถาม จากผู้อื่น ทั้งเรื่อง การใช้คำและการ เขียนสะกดคำ
๑๑. บันทึกผลหลังจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ๑๑.๑ ผลการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ๑๑.๒ ปัญหาและอุปสรรค ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ๑๑.๓ ข้อเสนอแนะและแนวทางการแก้ไข ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ลงชื่อ....................................................ผู้สอน (นางสาวนริศรา บุตรศรี) วันที่..........เดือน......................พ.ศ. ................ ๑๑.๔ ข้อเสนอแนะของผู้บริหารสถานศึกษา ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ลงชื่อ................................................... (นายประดิษฐ จัดโสภา) ผู้อำนวยการโรงเรียนทุ่งธาตุท่าลี่ดอนกลางสามัคคี วันที่..........เดือน......................พ.ศ. .................
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ ๙๐ กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๕ รายวิชาภาษาไทยพื้นฐาน รหัสวิชา ท ๑๕๑๐๑ หน่วยการเรียนรู้ที่ ๖ ใช้ให้ถูกพึงจำ...คำราชาศัพท์ เวลาเรียน ๕ ชั่วโมง หน่วยย่อย เรื่องช่วยกันสืบสานคำราชาศัพท์ เวลาเรียน ๑ ชั่วโมง ครูผู้สอน นางสาวนริศรา บุตรศรี ภาคเรียนที่ ๒/๒๕๖๕ วันที่สอน.................................................................. ๑. สาระสำคัญ คำราชาศัพท์เป็นคำที่ใช้กับบุคคลซึ่งมีฐานะต่าง ๆ เช่น พระมหากษัตริย์ พระสงฆ์ ข้าราชการ ผู้ใหญ่ สุภาพชน จึงควรเลือกใช้ให้ถูกต้องเหมาะสมกับบุคคลแต่ละระดับ คุณค่าของคำราชาศัพท์ คือการแสดงการให้ความสำคัญของภาษาไทย ในการสื่อสารกับบุคคลระดับต่าง ๆ ทั้งยังเป็นเอกลักษณ์ และการแสดงถึงชาติที่มีวัฒนธรรมมาอย่างยาวนาน ๒. มาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วัด ๒.๑ มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ท ๔.๑ เข้าใจธรรมชาติของภาษาและหลักภาษาไทย การเปลี่ยนแปลงของภาษา และพลังของภาษา ภูมิปัญญาทางภาษา และรักษาภาษาไทยไว้เป็นสมบัติของชาติ ๒.๒ ตัวชี้วัด ท ๔.๑ ป. ๕/๔ ใช้คำราชาศัพท์ ๓. สาระการเรียนรู้ ๓.๑ คุณค่าของคำราชาศัพท์ ๔. จุดประสงค์การเรียนรู้ ๔.๑ นักเรียนสรุปความรู้เรื่องคำราชาศัพท์ได้อย่างถูกต้อง (K) ๔.๒ นักเรียนใช้คำราชาศัพท์กับบุคคลระดับต่าง ๆ ได้ถูกต้อง (P) ๔.๓ นักเรียนเห็นคุณค่าในการใช้คำราชาศัพท์ได้ถูกต้อง (A) ๕. สมรรถนะสําคัญของผูเรียน ๕.๑ ความสามารถในการสื่อสาร ๕.๒ ความสามารถในการคิด ๕.๓ ความสามารถในการแกปญหา
๖. คุณลักษณะอันพึงประสงค ๖.๑ รักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ๖.๒ ใฝ่เรียนรู้ ๖.๓ รักความเป็นไทย ๗. คำถามสำคัญ - คุณค่าของคำราชาศัพท์มีอะไรบ้าง ๘. กระบวนการจัดการเรียนรู้ ๘.๑ ขั้นนำเข้าสู่บทเรียน ๘.๑.๑ นักเรียนร่วมกันตอบคำถาม ดังนี้ • คำราชาศัพท์ของไทยมีมาตั้งแต่เมื่อใด (ตัวอย่างคำตอบ มีมาตั้งแต่สมัยอยุธยา) ๘.๑.๒ นักเรียนร่วมกันอ่านบทร้อยกรองคำราชาศัพท์ที่ติดไว้บนกระดาน ดังนี้ ๘.๑.๓ นักเรียนอ่านให้ถูกจังหวะวรรคตอนการอ่าน พร้อมกับปรบมือประกอบจังหวะการอ่าน จนอ่านคล่องขึ้น แล้วร่วมกันอภิปรายความหมายของเนื้อหาในบทร้อยกรอง เน้นความเป็นมรดกหรือ เอกลักษณ์ทางภาษาอย่างหนึ่งของคำราชาศัพท์ที่คนไทยต้องภูมิใจ และช่วยรักษาหรือสืบสานการใช้ให้ ถูกต้องต่อไป ๘.๒ ขั้นกิจกรรมการเรียนรู้ ๘.๒.๑ นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ ๕ คน ร่วมกันทำกิจกรรม เติมให้เต็ม เติมคำราชาศัพท์ใน ช่องว่างของข้อความให้ถูกต้อง กลุ่มใดเติมได้ครบถ้วนก่อนชนะ ๑) พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมี (พระบรมราชโองการ) (คำสั่ง) โปรดเกล้าฯ แต่งตั้งรัฐมนตรี กระทรวงต่าง ๆ และมี (พระบรมราโชวาท) (คำสอน) (พระราชทาน) (ให้) แก่คณะรัฐมนตรีที่มาเข้าเฝ้าฯ ในพระบรมมหาราชวัง ๒) สมเด็จพระบรมราชินีมี (พระราชดำรัส) (คำพูด) กับราษฎรที่มาเข้าเฝ้าฯ ทูลเกล้าฯ (ถวาย) (ให้) เงินโดยเสด็จพระราชกุศล คำราชาศัพท์ เริ่มมีมาแต่กรุงเก่า อยุธยายามเข้าเฝ้าฯ ผู้ผ่านเกล้าพระเจ้าแผ่นดิน พระบรมราชวงศ์ อีกพระสงฆ์ทั้งหมดสิ้น ใช้คำเหมาะทุกถิ่น ใครได้ยินชื่นชมเอย
๘.๒.๒ นักเรียนร่วมกันทำกิจกรรม เป่ายิ้งฉุบ พระราชา นักเรียนแต่ละคนจะมีบัตรคำ คนละ ๑ ส่วน โดยแต่ละคนจะออกมาเป่ายิ้งฉุบกัน คนที่ชนะจะได้บัตรคำของผู้แพ้ และผู้แพ้ต้องมายืนต่อหลัง ผู้ชนะ เพื่อไปเป่ายิ้งฉุบกับคนต่อไป บัตรคำที่ได้ไปจะต้องต่อกับบัตรคำเดิมที่มีอยู่ให้เป็นคำที่สมบูรณ์ จึง จะได้คะแนน ซึ่งต้องเป่ายิ้งฉุบให้ชนะทุกครั้งเพื่อหยิบชิ้นส่วนอื่น ๆ มาต่อกันให้เป็นคำที่สมบูรณ์ เมื่อ หมดเวลา กลุ่มใดมีคำสมบูรณ์มากที่สุดชนะ ตัวอย่างบัตรคำ ๘.๒.๓ นักเรียนอ่านแต่ละคำที่เติมกันจนสมบูรณ์จากกิจกรรมที่ผ่านมา แล้วบอกความหมาย ของแต่ละคำให้ถูกต้อง ส่วนหน้า ส่วนหลัง ความหมาย พระราช กรณียกิจ (ภารกิจ/งาน) ใต้ฝ่าละออง ธุลีพระบาท (ท่าน (แทนพระมหากษัตริย์)) มรณ ภาพ (ตาย) ทรงโบก พระหัตถ์ (โบกมือ) ทรงบำเพ็ญ พระราชกุศล (ทำบุญ) ทรงพระ เมตตา (เห็นใจ) จำ พรรษา (อยู่ประจำที่วัดช่วงฤดูฝน) ทำ วัตร (สวดมนต์) พระราชหัตถ เลขา (หนังสือสั่งการจากกษัตริย์) พระราช ทรงโบก ทรงพระ ใต้ฝ่าละออง จำ ทำ มรณ วัตร ภาพ เมตตา พระหัตถ์ เลขา ทรงบำเพ็ญ พระราชหัตถ พรรษา กรณียกิจ ธุลีพระบาท พระราชกุศล
๘.๒.๔ นักเรียนแบ่งกลุ่มตามความเหมาะสม แต่ละกลุ่มเลือกคำที่เติมสมบูรณ์จากกิจกรรม ที่ผ่านมาอย่างน้อย ๕ คำ นำมาแต่งเป็นเรื่องราวสั้น ๆ โดยเลือกใช้คำราชาศัพท์ให้เหมาะสม ออกแบบ การนำเสนอให้น่าสนใจ โดยอาจจะทำเป็นหนังสือนิทาน พ็อปอัป สมุดทำมือ หรือรูปแบบอื่น ๆ ตามความเหมาะสม ฝึกซ้อมการแสดงบทบาทสมมุติเพื่อนำเสนอให้ผู้อื่นได้ชม ๘.๒.๕ นักเรียนร่วมกันสรุปสิ่งที่เข้าใจเป็นความรู้ร่วมกัน ดังนี้ • คำราชาศัพท์เป็นคำที่ใช้กับบุคคลซึ่งมีฐานะต่าง ๆ เช่น พระมหากษัตริย์ พระสงฆ์ ข้าราชการผู้ใหญ่ สุภาพชน จึงควรเลือกใช้ให้ถูกต้องเหมาะสมกับบุคคลแต่ละระดับ คุณค่าของคำราชา ศัพท์คือการแสดงการให้ความสำคัญของภาษาไทยในการสื่อสารกับบุคคลระดับต่าง ๆ ทั้งยังเป็น เอกลักษณ์และการแสดงถึงชาติที่มีวัฒนธรรมมาอย่างยาวนาน ๘.๒.๖ นักเรียนออกมานำเสนอผลงานตามรูปแบบที่ได้สร้างสรรค์ไว้ นักเรียนและครูร่วมกัน ตรวจสอบความถูกต้องของการใช้คำราชาศัพท์และแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับผลงาน ๘.๒.๗ นักเรียนร่วมกันอภิปรายถึงคุณค่าของคำราชาศัพท์ โดยร่วมกันตอบคำถาม ดังนี้ • คุณค่าของคำราชาศัพท์มีอะไรบ้าง (ตัวอย่างคำตอบ การให้ความสำคัญของภาษาไทยในการสื่อสารกับบุคคลระดับต่าง ๆ ทั้งยังเป็นเอกลักษณ์และการแสดงถึงชาติที่มีวัฒนธรรมมาอย่างยาวนาน และเป็นความงดงามทาง ภาษา) ๘.๒.๘ นักเรียนร่วมกันอภิปรายสรุปเกี่ยวกับวิธีการทำงานให้เห็นการคิดเชิงระบบและวิธีการ ทำงานที่มีแบบแผน ๘.๓ ขั้นสรุปบทเรียน ๘.๓.๑ นักเรียนนำความรู้เรื่องการใช้คำราชาศัพท์ไปเผยแพร่ในสื่อสังคมออนไลน์ เช่น เฟซบุ๊ก อินสตาแกรม ติ๊กต็อก เพื่อนำเสนอความรู้แก่ผู้อื่น ๘.๓.๒ นักเรียนประเมินตนเอง โดยเขียนแสดงความรู้สึกหลังการเรียนและหลังการทำ กิจกรรมในประเด็นต่อไปนี้ • สิ่งที่นักเรียนได้เรียนรู้ในวันนี้คืออะไร • นักเรียนมีส่วนร่วมกิจกรรมในกลุ่มมากน้อยเพียงใด • เพื่อนนักเรียนในกลุ่มมีส่วนร่วมกิจกรรมในกลุ่มมากน้อยเพียงใด • นักเรียนพึงพอใจกับการเรียนในวันนี้หรือไม่ เพียงใด • นักเรียนจะนำความรู้ที่ได้นี้ไปใช้ให้เกิดประโยชน์แก่ตนเอง ครอบครัว และสังคม ทั่วไปได้อย่างไร จากนั้นแลกเปลี่ยนตรวจสอบขั้นตอนการทำงานทุกขั้นตอนว่าจะเพิ่มคุณค่าไปสู่สังคม เกิดประโยชน์ต่อสังคมให้มากขึ้นกว่าเดิมในขั้นตอนใดบ้าง สำหรับการทำงานในครั้งต่อไป
๙. สื่อและแหล่งเรียนรู้ ๙.๑ หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานภาษาไทย :หลักภาษาและการใช้ภาษาไทยชั้นประถมศึกษาปีที่ ๕ ๙.๒ แบบฝึกหัด รายวิชาพื้นฐาน ภาษาไทย ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๕ ๙.๓ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้พัฒนาการคิดวิเคราะห์ ภาษาไทย ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๕ ๙.๔ บัตรคำ ๙.๕ บทร้อยกรอง ๑๐. การวัดและประเมินผล จุดประสงค์การเรียนรู้ วิธีการวัด เครื่องมือการวัด เกณฑ์การ ประเมิน ๑.ด้านความรู้ (K) นักเรียนสรุปความรู้เรื่องคำราชา ศัพท์ได้อย่างถูกต้อง ประเมินความรู้ เรื่อง ความหมาย ของภาษาถิ่น แบบทดสอบ นักเรียนผ่านเกณฑ์ การประเมิน ร้อยละ ๘๐ ขึ้นไป ๒. ด้านทักษะ (P) นักเรียนใช้คำราชาศัพท์กับ บุคคลระดับต่าง ๆ ได้ถูกต้อง ประเมิน กระบวนการ ทำงานกลุ่ม แบบประเมินการ ๓. ด้านจิตพิสัย (A) ทำงานกลุ่ม นักเรียนเห็นคุณค่าในการใช้คำ ราชาศัพท์ได้ถูกต้อง ๔. คุณลักษณะอันพึงประสงค ๔.๑ รักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ๔.๒ ใฝ่เรียนรู้ ๔.๓ รักความเป็นไทย ประเมิน คุณลักษณะอัน พึงประสงค์ แบบประเมิน คุณลักษณะอัน พึงประสงค์
แบบประเมินกระบวนการทำงานกลุ่ม ชั้นประถมศึกษาปีที่ ๕ โรงเรียนทุ่งธาตุท่าลี่ดอนกลางสามัคคี หน่วยการเรียนรู้ที่ ๖ เรื่อง ใช้ให้ถูกพึงจำ...คำราชาศัพท์ คำชี้แจง ครูประเมินพฤติกรรมของนักเรียนเรื่องมารยาทในการฟังดูและพูด และให้คะแนน ลงในช่องที่ตรงกับพฤติกรรมของนักเรียน ลำดับที่ ชื่อ – สกุล ประเด็นการให้คะแนน สรุปผลการประเมิน ๑ ๒ ๓ ๔ ผ่าน ไม่ผ่าน ๑. เด็กชายยติพงศ์ พันชมภู ๒. เด็กชายธีรพล นนทะศิริ ๓. เด็กชายธีรพันธ์ นนทะศิริ ๔. เด็กชายอนุภัทร อุดมศักดิ์ ๕. เด็กชายสยามราช จันทร์ดม ๖. เด็กชายวีรภาพ พงศ์ศิลา ๗. เด็กชายปกรณ์ คุปนัติ ๘. เด็กชายพิชิตชัย นามพะยืน ๙. เด็กหญิงรักการ ศรีบุญเรือง ๑๐. เด็กหญิงวิไล อาจสมดี ๑๑. เด็กหญิงธัญญาภรณ์ วันแต่ง ๑๒. เด็กหญิงประภาศิริ พันโนราช ๑๓. เด็กหญิงเมธาวี จอมทิพย์ ๑๔. เด็กหญิงทักษพร สุดสอาด ลงชื่อ...............................................ผู้ประเมิน (นางสาวนริศรา บุตรศรี) วันที่..........เดือน......................พ.ศ. .............
รายละเอียดเกณฑ์การให้คะแนนแบบประเมินกระบวนการทำงานกลุ่ม รายการการ ประเมิน ระดับคะแนน ๔ ๓ ๒ ๑ กระบวนการ ทำงานกลุ่ม มีการกำหนด บทบาทสมาชิก ชัดเจน และมีการ ชี้แจงเป้าหมาย การทำงาน มีการ ปฏิบัติงานร่วมกัน อย่างร่วมมือร่วมใจ พร้อมกับการ ประเมิน เป็นระยะ ๆ มีการกำหนด บทบาทสมาชิก ชัดเจน มีการชี้แจง เป้าหมายอย่าง ชัดเจนและ ปฏิบัติงานร่วมกัน แต่ไม่มีการ ประเมิน เป็นระยะ ๆ มีการกำหนด บทบาทเฉพาะ หัวหน้าไม่มีการ ชี้แจงเป้าหมาย อย่างชัดเจน ปฏิบัติงานร่วมกัน ไม่ครบทุกคน ไม่มีการกำหนด บทบาทสมาชิก และไม่มีการชี้แจง เป้าหมาย สมาชิก ต่างคนต่างทำงาน
๑๑. บันทึกผลหลังจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ๑๑.๑ ผลการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ๑๑.๒ ปัญหาและอุปสรรค ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ๑๑.๓ ข้อเสนอแนะและแนวทางการแก้ไข ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ลงชื่อ....................................................ผู้สอน (นางสาวนริศรา บุตรศรี) วันที่..........เดือน......................พ.ศ. ................ ๑๑.๔ ข้อเสนอแนะของผู้บริหารสถานศึกษา ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ลงชื่อ................................................... (นายประดิษฐ จัดโสภา) ผู้อำนวยการโรงเรียนทุ่งธาตุท่าลี่ดอนกลางสามัคคี วันที่..........เดือน......................พ.ศ. ..................
แผนการจัดการเรียนรู้วิชาภาษาไทย ชั้นประถมศึกษาปี ที่ ๕ ตามมาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วัด กล ุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย พุทธศักราช ๒๕๕๑ โรงเรียนท ุ่งธาต ุท่าลี่ดอนกลางสามัคคี ส ำนักงำนเขตพื้นที่กำรศึกษำประถมศึกษำหนองคำย เขต ๒ ส ำนักงำนคณะกรรมกำรกำรศึกษำขั้นพื้นฐำน กระทรวงศึกษำธิกำร