เครื่องยนต์ดีเซลและแก๊สโซลีนแบบพื้นฐาน

เครืองยนต์ดีเซลและแก๊สโซลีน






แบบพืนฐาน










แบบทดสอบก่อนเรียน




คลิกทีลิงค์ด ้านล่าง

docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSdjRnziUzuZI72HNcviNxVf4Lf6237Z8TVdpPD9YEuH

L128UA/viewform?usp=sf_link





เครืองยนต์เบนซิน




หรือ แก๊สโซลีน





ี

ิ
ื
ิ
ช นส่วนภายในเครองยนต์เบนซนนั น มอยู่
ิ
มากมายหลายพันช น แต่จะขอยกช นส่วนหลักท ี
ิ
ื
คอยทํางานในการจดระเบดเพอให้เครองยนต์ทํา
ื


ิ
ุ

ื

ื
งาน และส่งแรงไปยังล้อเพอให้รถขับเคลอนได้
จะประกอบไปด้วย

ลูกสูบ
กระบอกสูบ



เปนอุปกรณ์ทีคอยทาหน้าที
็
ํ

เปนเหมือนห ้องทีเอาไว ้ใช ้

็
ั
อัดอากาศและรองรบแรงจุด

ในการจุดระเบิดทีอยู่ภายใน
ระเบิดภายในกระบอกสูบ วิง


เสือสูบ เปนทีอยู่เอาไว ้ให ้

็
ั
ขึนลงตามจงหวะการจุด

ั

ลูกสูบขยับตัวขึนลงตามจงหวะ
ระเบิด
ํ
การทางานได ้

วาล์วไอดี วาล์วไอเสีย





็


ํ
ิ
ิ
เปนอุปกรณ์ทีทาหน้าทีใน เปนอุปกรณ์ทีคอยเปด-ปด
็


ิ
การเปด-ปดรบอากาศดี หรือ เพือระบายอากาศเสียหลังจาก
ิ
ั
ออกซิเจนเพือเข ้าไปใช ้ ใน การจุดระเบิดให ้ออกมาจาก

ํ

การจุดระเบิดภายใน กระบอกสูบ เพือทาการจุด
กระบอกสูบ ระเบิดในรอบใหม่

หัวเทียน





ํ
ทาหน้าทีคอยจุด

หัวฉีด
ประกายไฟ เพือให ้


ทาหน้าทีคอยฉีดนามันเข ้าสู่ น ามันเบนซิน ทีถูกฉีด
ํ
ํ


ํ
ํ

กระบอกสูบ เพือทาการเผาไหม ้
เข ้าไปผสมกับอากาศ
ให ้เกิดความร ้อนจนไปผลักลูกสูบ

ติดไฟขึนมา

ํ
ให ้ขยับได ้ โดยจะทาการฉีด


ภายในท่อไอดีทีอยู่หน้าวาล์วไอดี



ก่อนทีจะเข ้ากระบอกสูบ แต่ถ ้า



็

เปนเครืองยนต์เบนซินแบบ GDI

จะฉีดตรงเข ้ากระบอกสูบเลย

เพลาข้อเหวียง





ั
ทาหน้าทีรบกาลังจาก
ํ
ํ
ก้านสูบ

กระบอกสูบผ่านทางก ้านสูบ เพือ

จะเชือมต่อกันระหว่าง
ทาให ้ตัวเองหมุน แล ้วส่งกาลัง
ํ
ํ
ลูกสูบกับเพลาข ้อเหวียง

ของตัวเองไปแปลงผ่านทางเกียร์

ํ
เพือส่งกาลังจากการขยับ

ํ
ส่งกาลังไปสู่ล ้ออีกที
ของลูกสูบให ้ส่งไปยัง



เพลาข ้อเหวียงได ้







ํ
การทางานของเครืองยนต์

เบนซินหรือ แก๊สโซลีน



ํ

การทางานของเครืองยนต์เบนซินส่วน

ํ
ั
ั
ใหญ่ในปจจุบันน น จะเปนรูปแบบการทา
็
ั
งาน 4 จงหวะ (4 Cycle Gasoline

Engine) แบ่งการทางานเปน 4 ขั นตอน
ํ
็

ใหญ่คือ

























ํ
2. อัด เมือกระบอกสูบลงมาจุดล่างสุด ทาให ้มีส่วนผสมไอดี


ํ
สะสมอยู่ในกระบอกสูบได ้มากทีสุดแล ้ว วาล์วไอดีจะทาการ
ั


ั
ปด จากน นลูกสูบจะขยับตัวขึนไปสู่จุดบนสุดอีกคร ง เพืออัด
ิ

ส่วนผสมไอดีให ้มีการควบแนนตามสัดส่วนทีผู้ผลิตกาหนดเอา
ํ
่
ไว ้ อย่างทีเราเหนได ้ในสเปกของรถยนต์ใหม่ เช่น เครืองยนต์


็
ํ
ของ Toyota Corolla Cross 1.8 Sport มี อัตราส่วนกาลังอัด
ํ
ั

10.0:1 นนหมายถึงลูกสูบจะทาการอัดส่วนผสมไอดีจาก 10
ส่วน ให ้เหลือ 1 ส่วนในการยกตัวจากล่างสุดสู่บนสุด




3. ระเบิด เมือลูกสูบยกตัวขึนบนสุด จนเกิดอากาศทีอัดเอา




ํ
็
ไว ้เตมอัตราส่วนแล ้ว หัวเทียนจะทาการจุดประกายไฟ เพือให ้


อากาศทีอัดเอาไว ้ติดไฟจนเกิดปฏิกิริยาระเบิดขึนมา เมือเกิด

็
ํ
การระเบิด อากาศทีขยายตัวอย่างรวดเรวจะทาการผลักให ้

่
ํ
ั
ลูกสูบกลับเข ้าไปสู่ตาแหนงศูนย์ตายล่างอีกคร ง


4. คาย เมือลูกสูบทีถูกการจุดระเบิดจนกลับไปอยู่จุดศูนย์

ั


ตายล่าง จงหวะทีจะยกตัวขึนของลูกสูบไปสู่จุดศูนย์ตายบน
วาล์วไอเสียจะทาการเปดขึนมา เพือให ้ลูกสูบดันเอาอากาศ
ิ


ํ


ํ
เเสียทีทาการจุดระเบิดแล ้ว วิงออกไปทางท่อไอเสีย เพือ


ระบายออกสู่ภายนอกต่อไป และเมือลูกสูบถึงจุดศูนย์ตายบน
ํ


แล ้ว การทางานก็จะกลับไปเริมขั นตอนที 1 ใหม่อีกคร ง
ั
ํ
ํ


การทางานใน 1 วงจร 4 ขั นตอนนี เพลาข ้อเหวียงจะทางาน



รวมทั งสิน 2 รอบ และทุกการหมุนของเพลาข ้อเหวียงนีเอง ที

ํ
็
จะแปลงเปนกาลังไปส่งผ่านทางชินส่วนต่าง ๆ ผ่านทางเกียร์
แล ้วส่งกาลังไปหมุนล ้อได ้อีกที
ํ

เครืองยนต์ดีเซล

ํ
ั
สําหรบการทางานของเครืองยนต์


ั

ดีเซลน น จะคล ้ายกันกับเครืองยนต์

เบนซิน แต่ด ้วยคุณสมบัติของ



ํ
ั
นามันดีเซลน น จะมีการติดไฟได ้ยาก

ํ

กว่าเครืองยนต์ดีเซล จึงทาให ้การจุด

ั
ํ
ระเบิดน น ไม่สามารถทาการจุดให ้ติด

ด ้วยหัวเทียนเหมือนเครืองยนต์เบนซิน



ได ้ จึงต ้องใช ้ การเพิมความร ้อนภายใน



ํ
ํ
กระบอกสูบด ้วยการอัดอากาศกากาลัง

ํ
สูง จนนามันดีเซลสามารถติดไฟและ


ระเบิดขึนได ้ หรือทีเรียกว่า การจุดระเบิด



ด ้วยการอัดตัว Compression Ignition



ั

Engine ดังน นชินส่วนจะมีดังนี

็
กระบอกสูบ เปนเหมือนห ้องทีเอาไว ้ใช ้ ในการจุดระเบิดทีอยู่


็


ภายในเสือสูบ เปนทีอยู่เอาไว ้ให ้ลูกสูบขยับตัวขึนลงตาม
ํ
ั
จงหวะการทางานได ้



ํ
ั

ลูกสูบ เปนอุปกรณ์ทีคอยทาหน้าทีอัดอากาศและรองรบแรง
็
ั
จุดระเบิดภายในกระบอกสูบ วิงขึนลงตามจงหวะการจุดระเบิด




ก้านสูบ จะเชือมต่อกันระหว่างลูกสูบกับเพลาข ้อเหวียง เพือ



ส่งกาลังจากการขยับของลูกสูบให ้ส่งไปยังเพลาข ้อเหวียงได ้
ํ


เพลาข้อเหวียง ทาหน้าทีรบกาลังจากกระบอกสูบผ่านทาง
ํ


ํ
ั
ํ
ก ้านสูบ เพือทาให ้ตัวเองหมุน แล ้วส่งกาลังของตัวเองไป
ํ

แปลงผ่านทางเกียร์ ส่งกาลังไปสู่ล ้ออีกที
ํ

ํ
ํ

หัวฉีด ทาหน้าทีคอยฉีดนามันเข ้าสู่กระบอกสูบ เพือทาการ
ํ
เผาไหม ้ให ้เกิดความร ้อนจนไปผลักลูกสูบให ้ขยับได ้ โดยจะ


ํ
ทาการฉีดตรงเข ้าสู่กระบอกสูบเลย
























วาล์วไอดี เปนอุปกรณ์ทีทําหน้าทีในการเปด-ปดรับ
็
ิ
ิ


อากาศดี หรือออกซิเจนเพือเข้าไปใช้ในการจุดระเบิด

ภายในกระบอกสูบ





ิ
็
วาล์วไอเสีย เปนอุปกรณ์ทีคอยเปด-ปดเพือระบาย
ิ

อากาศเสียหลังจากการจุดระเบิดให้ออกมาจาก



กระบอกสูบ เพือทําการจุดระเบิดในรอบใหม่

การทํางานของเครืองยนต์




ดีเซล






การทํางานของเครืองยนต์ดีเซลส่วน


็
ใหญ่ในปัจจุบันนัน จะเปนรูปแบบการทํา



งาน 4 จังหวะ

็

การทํางานเปน 4 ขันตอนใหญ่คือ



1. ดูด คือจังหวะทีลูกสูบจะทําการดูดอากาศดีจาก



ภายนอก โดยเริมทํางานจากจังหวะทีลูกสูบอยู่ตําแหน่ง



บนสุดของกระบอกสูบ หรือทีศ ั พท์เทคนิคเรียกว่า "ศูนย์



ตายบน" จากนันลูกสูบจะขยับลงสู่จุดล่างสุดของ




กระบอกสูบ หรือทีเรียกว่า "ศูนย์ตายล่าง" โดยจังหวะที




ลูกสูบขยับตัวลงมานัน วาล์วไอดีจะทําการเปดเพือให้
ิ

อากาศดี เข้ามาอยู่ในกระบอกสูบได้ ส่วนวาล์วไอเสียนัน



ิ
จะทําการปดเพือไม่ให้อากาศดีออกจากกระบอกสูบได้



2. อัด เมือกระบอกสูบลงมาจุดล่างสุด ทําให้มีอากาศดี




สะสมอยู่ในกระบอกสูบได้มากทีสุดแล้ว วาล์วไอดีจะทํา


การปด จากนันลูกสูบจะขยับตัวขึ นไปสู่จุดบนสุดอีกครัง

ิ


เพืออัดส่วนผสมไอดีให้มีการควบแน่นตามสัดส่วนทีผู้


ผลิตกําหนดเอาไว้ อย่างทีเราเหนได้ในสเปกของรถยนต์

็


ใหม่ เช่น เครืองยนต์ของ Toyota Hilux Revo Rocco มี




อัตราส่วนกําลังอัด 15.6 : 1 นันหมายถึงลูกสูบจะทําการ

อัดส่วนผสมไอดีจาก 15.6 ส่วน ให้เหลือ 1 ส่วนในการยก



ตัวจากล่างสุดสู่บนสุด






3. ระเบิด เมือลูกสูบยกตัวขึ นบนสุด จนเกิดอากาศทีอัด

ํ
เอาไว้เตมอัตราส่วนแล้ว หัวฉีดจะทําการฉีดน ามันดีเซล
็



ละอองฝอย เข้าไปเจอกับอากาสทีถูกอัดจนมีแรงดันกับ



ความร้อนสูง จนเกิดการติดไฟแล้วระเบิดขึ น เมือเกิด



็
การระเบิด อากาศทีขยายตัวอย่างรวดเรวจะทําการผลัก

ให้ลูกสูบกลับเข้าไปสู่ตําแหน่งศูนย์ตายล่างอีกครัง โดย




ํ
จังหวะการฉีดน ามันดีเซลเข้าสู่กระบอกสูบนัน จะอยู่กับ



การคํานวนของสมองกลว่าในอุณหภูมิเครืองยนต์ขนาด



็
นี ควรฉีดทีจังหวะไหน ดังนันจึงเปนไปได้ว่าการฉีด

็
ละอองฝอยน ามันดีเซลเข้าไป จะเปนช่วงลูกสูบอยู่ในจุด
ํ

ศูนย์ตายบน หรือก่อนเลกน้อยกได้
็
็




4. คาย เมือลูกสูบทีถูกการจุดระเบิดจนกลับไปอยู่จุด


ศูนย์ตายล่าง จังหวะทีจะยกตัวขึ นของลูกสูบไปสู่จุดศูนย์




ิ
ตายบน วาล์วไอเสียจะทําการเปดขึ นมา เพือให้ลูกสูบดัน

เอาอากาศเเสียทีทําการจุดระเบิดแล้ว วิงออกไปทาง




ท่อไอเสีย เพือระบายออกสู่ภายนอกต่อไป และเมือ


็
ลูกสูบถึงจุดศูนย์ตายบนแล้ว การทํางานกจะกลับไปเริม





ขันตอนที 1 ใหม่อีกครัง




การทํางานใน 1 วงจร 4 ขันตอนนี เพลาข้อเหวียงจะทํา

งานรวมทังสิน 2 รอบ และทุกการหมุนของเพลาข้อ




็

เหวียงนีเอง ทีจะแปลงเปนกําลังไปส่งผ่านทางชินส่วน


ต่าง ๆ ผ่านทางเกียร์ แล้วส่งกําลังไปหมุนล้อได้อีกที





อ ้างอิง


https://www.autodeft.com/deftanswer/how-gasoline-and-diesel-

engine-work



เครืองยนต์ดีเซลและแก๊สโซลีนแบบพื นฐาน

https://sites.google.com/view/engine-operation-principle/%E0%B8%AB%E0%B8%99%
E0%B8%B2%E0%B9%81%E0%B8%A3%E0%B8%81