The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.

ตัวชี้วัดและสาระการเรียนรู้แกนกลางสาระภูมิศาสตร์ฯ (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560) และแนวการจัดกิจกรรมการเรียนรู้

Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search
Published by หนังสือ E-BOOK, 2022-03-24 11:46:01

ตัวชี้วัดและสาระการเรียนรู้แกนกลางสาระภูมิศาสตร์ฯ (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560) และแนวการจัดกิจกรรมการเรียนรู้

ตัวชี้วัดและสาระการเรียนรู้แกนกลางสาระภูมิศาสตร์ฯ (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560) และแนวการจัดกิจกรรมการเรียนรู้

ตัวชี้วดั และสาระการเรียนรแŒู กนกลาง

สาระภมู ิศาสตร (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. ๒๕๖๐)
กลมุ‹ สาระการเรียนรŒูสงั คมศกึ ษา ศาสนา และวัฒนธรรม
ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาข้นั พื้นฐาน พุทธศกั ราช ๒๕๕๑
และ แนวการจดั กิจกรรมการเรยี นรูŒ

สาํ นกั วิชาการและมาตรฐานการศึกษา
สาํ นกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาขน้ั พ้ืนฐาน
กระทรวงศกึ ษาธกิ าร

ตัวชีว้ ัดและสาระการเรียนรแู กนกลาง

สาระภูมิศาสตร (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. ๒๕๖๐)
กลุม สาระการเรยี นรสู งั คมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม
ตามหลักสตู รแกนกลางการศึกษาข้ันพื้นฐาน พุทธศักราช ๒๕๕๑
และ แนวการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู

สํานักวชิ าการและมาตรฐานการศกึ ษา
สาํ นักงานคณะกรรมการการศกึ ษาขัน้ พ้นื ฐาน
กระทรวงศึกษาธิการ

ตวั ชีว้ ดั และสาระการเรยี นรแู กนกลาง
สาระภูมศิ าสตร (ฉบบั ปรับปรุง พ.ศ. ๒๕๖๐)
กลมุ สาระการเรียนรสู งั คมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม
ตามหลกั สูตรแกนกลางการศกึ ษาข้นั พนื้ ฐาน พทุ ธศักราช ๒๕๕๑
และแนวการจัดกจิ กรรมการเรยี นรู

พิมพค รั้งท่ี ๑ พ.ศ. ๒๕๖๐
จํานวนพมิ พ ๓๕,๐๐๐ เลม
ISBN 978-616-395-937-9
จดั พมิ พแ ละเผยแพร สาํ นกั งานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพน้ื ฐาน
กระทรวงศกึ ษาธกิ าร
พมิ พที่ โรงพิมพชมุ นุมสหกรณการเกษตรแหง ประเทศไทย จาํ กดั
๗๙ ถนนงามวงศว าน แขวงลาดยาว เขตจตุจักร
กรงุ เทพมหานคร ๑๐๙๐๐
โทร. ๐-๒๕๖๑-๔๕๖๗ โทรสาร ๐-๒๕๗๙-๕๑๐๑
นายโชคดี ออสวุ รรณ ผูพมิ พผ โู ฆษณา

คํานาํ

กระทรวงศึกษาธิการ โดยสถาบันสงเสริมการสอนวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี
ไดด าํ เนนิ การจดั ทาํ มาตรฐานการเรยี นรแู ละตวั ชว้ี ดั กลมุ สาระการเรยี นรคู ณติ ศาสตรแ ละวทิ ยาศาสตร
(ฉบับปรับปรุง พ.ศ. ๒๕๖๐) และสํานักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพื้นฐานไดดําเนินการจัดทํา
สาระภูมิศาสตร ในกลมุ สาระการเรียนรสู ังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. ๒๕๖๐)
ตามหลกั สตู รแกนกลางการศกึ ษาขน้ั พน้ื ฐาน พทุ ธศกั ราช ๒๕๕๑ พรอ มทง้ั จดั ทาํ สาระการเรยี นรแู กนกลาง
ของกลุมสาระการเรียนรูและสาระดังกลาวในแตละระดับชั้น เพื่อใหเขตพ้ืนที่การศึกษา หนวยงาน
ระดับทองถ่ิน และสถานศึกษาทุกสังกัดที่จัดการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน ไดนําไปใชเปนกรอบและทิศทาง
ในการพัฒนาหลกั สูตรสถานศึกษา และจดั การเรียนการสอน โดยจดั ทาํ เปน ๓ เลม ดังนี้

๑. ตวั ชว้ี ดั และสาระการเรยี นรแู กนกลาง กลมุ สาระการเรยี นรคู ณติ ศาสตร (ฉบบั ปรบั ปรงุ
พ.ศ. ๒๕๖๐) ตามหลกั สตู รแกนกลางการศกึ ษาข้ันพ้นื ฐาน พุทธศกั ราช ๒๕๕๑

๒. ตวั ชว้ี ดั และสาระการเรยี นรแู กนกลาง กลมุ สาระการเรยี นรวู ทิ ยาศาสตร (ฉบบั ปรบั ปรงุ
พ.ศ. ๒๕๖๐) ตามหลกั สตู รแกนกลางการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน พุทธศกั ราช ๒๕๕๑

๓. ตวั ชว้ี ดั และสาระการเรยี นรแู กนกลาง สาระภมู ศิ าสตร (ฉบบั ปรบั ปรงุ พ.ศ. ๒๕๖๐)
กลมุ สาระการเรยี นรสู งั คมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน
พุทธศักราช ๒๕๕๑ และแนวการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู

สาํ นกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาขน้ั พน้ื ฐาน ขอขอบคณุ ผทู ม่ี สี ว นรว มจากทกุ หนว ยงาน
และทกุ ภาคสว นท่เี กย่ี วขอ ง ท้งั ในและนอกกระทรวงศึกษาธิการ ซึง่ ชวยในการจัดทาํ เอกสารดงั กลา ว
ใหม คี วามสมบรู ณแ ละเหมาะสมสาํ หรบั การจดั การเรยี นการสอนในแตล ะระดบั ชน้ั สามารถพฒั นาผเู รยี น
ใหมคี ณุ ภาพตามมาตรฐานการเรียนรูและตัวชี้วัดที่กาํ หนด

(นายการณุ สกุลประดิษฐ)
เลขาธิการคณะกรรมการการศึกษาขน้ั พื้นฐาน



สารบัญ หนา

คาํ นํา ๑
ความเปน มาของการปรบั สาระภมู ิศาสตร ๒
เปาหมายของการเรยี นสาระภมู ศิ าสตร ๔
การรูเรอ่ื งภมู ศิ าสตร (geo-literacy) ๖
มาตรฐานการเรยี นรู ๖
คณุ ภาพผเู รยี น ๘
ตวั ชวี้ ดั สาระการเรยี นรแู กนกลาง และการรูเรื่องภมู ศิ าสตร (geo-literacy) ๒๗
แนวทางการจดั กิจกรรมการเรียนรู ๕๖
แนวทางการวดั และประเมนิ ผลการรูเร่ืองภูมศิ าสตร ๕๙
ตัวอยา งแผนการจดั กิจกรรมการเรียนรู ๘๕
เอกสารอางองิ ๘๖
อภธิ านศพั ท ๙๓
คณะผจู ดั ทาํ

สาระภมู ิศาสตร

ความเปน มาของการปรบั สาระภูมศิ าสตร

กระทรวงศกึ ษาธกิ ารไดป ระกาศใชห ลกั สตู รแกนกลางการศกึ ษาขนั้ พน้ื ฐาน พทุ ธศกั ราช ๒๕๕๑ ใหเ ปน หลกั สตู ร
แกนกลางของประเทศ เมอ่ื วนั ที่ ๑๑ กรกฎาคม ๒๕๕๑ สาํ นกั งานคณะกรรมการการศกึ ษาขน้ั พนื้ ฐาน โดยสาํ นกั วชิ าการและ
มาตรฐานการศึกษา ไดดําเนินการติดตามผลการนําหลักสูตรไปสูการปฏิบัติอยางตอเนื่องในหลายรูปแบบ ทั้งการ
ประชุมรับฟงความคิดเห็น การนิเทศติดตามผลการใชหลักสูตรของโรงเรียน การรับฟงความคิดเห็นผานเว็บไซต
ของสํานักวิชาการและมาตรฐานการศึกษา รายงานผลการวิจัยของหนวยงานและองคกรท่ีเก่ียวของกับหลักสูตร
และการใชหลักสูตรแกนกลางการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน พุทธศักราช ๒๕๕๑ ผลจากการศึกษา พบวา ปญหาสวนใหญ
เกดิ จากการนาํ หลกั สตู รแกนกลางการศึกษาขน้ั พ้นื ฐาน พทุ ธศกั ราช ๒๕๕๑ สูการปฏบิ ัติในสถานศึกษา และในหอ งเรียน
อยางไรก็ตาม ในดานของเน้ือหาสาระในกลุมสาระการเรียนรูตามหลักสูตรแกนกลางฯ พบวา มาตรฐานการเรียนรูและ
ตวั ชว้ี ดั ซงึ่ เปน เปา หมายการพฒั นาคณุ ภาพผเู รยี น ยงั ไมเ พยี งพอตอ การรองรบั สถานการณโ ลกทเี่ ปลยี่ นแปลงอยา งรวดเรว็
โดยเฉพาะอยางย่ิงการเปลี่ยนแปลงทางวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี ซ่ึงเปนหัวใจของการวางรากฐานขีดความสามารถ
ในการแขง ขนั ของประเทศ การพฒั นาศกั ยภาพคน การยกระดบั คณุ ภาพการศกึ ษาและการเรยี นรทู สี่ อดคลอ งกบั การเรยี นรู
ในศตวรรษท่ี ๒๑ ใหส ามารถพัฒนาเศรษฐกจิ สังคม กาวทนั และทดั เทยี มนานาชาติ

นอกจากน้ี การศกึ ษาขอ มลู ทศิ ทางและกรอบยทุ ธศาสตรข องแผนพฒั นาเศรษฐกจิ และสงั คมแหง ชาติ ฉบบั ท่ี ๑๒
(พ.ศ. ๒๕๖๐ - ๒๕๖๔) ซ่ึงเกิดขึ้นในชวงเวลาของการปฏิรูปประเทศ และสถานการณโลกท่ีเปล่ียนแปลงอยางรวดเร็ว
และเชื่อมโยงใกลช ดิ กนั มากข้นึ โดยจัดทาํ บนพื้นฐานของกรอบยทุ ธศาสตรชาติ ๒๐ ป (พ.ศ. ๒๕๖๐ - ๒๕๗๙) ซ่งึ เปน
แผนหลักของการพัฒนาประเทศ และเปาหมายของการพัฒนาท่ียั่งยืน (Sustainable Development Goals: SDGs)
แผนการศกึ ษาแหง ชาติ พ.ศ. ๒๕๖๐ - ๒๕๗๙ รวมทง้ั การปรบั โครงสรา งประเทศไปสปู ระเทศไทย ๔.๐ ซง่ึ ยทุ ธศาสตรช าติ
ที่จะใชเปนกรอบแนวทางการพัฒนาในระยะ ๒๐ ปตอจากนี้ ประกอบดวย ๖ ยุทธศาสตร ไดแก (๑) ยุทธศาสตร
ดานความมั่นคง (๒) ยุทธศาสตรดานการสรางความสามารถในการแขงขัน (๓) ยุทธศาสตรการพัฒนาและเสริมสราง
ศกั ยภาพคน (๔) ยทุ ธศาสตรด า นการสรา งโอกาสความเสมอภาคและเทา เทยี มกนั ทางสงั คม (๕) ยทุ ธศาสตรด า นการสรา ง
การเตบิ โตบนคณุ ภาพชีวติ ที่เปนมิตรกับสงิ่ แวดลอม และ (๖) ยุทธศาสตรดานการปรับสมดุลและพฒั นาระบบการบริหาร
จัดการภาครัฐ เพ่ือมุงสูวิสัยทัศนและทิศทางการพัฒนาประเทศ “ความมั่นคง มั่งคั่ง ยั่งยืน” เปนประเทศพัฒนาแลว
ดวยการพฒั นาตามหลกั ปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพียง

กระทรวงศึกษาธิการโดยสํานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน จึงไดพิจารณาปรับปรุงหลักสูตร
แกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช ๒๕๕๑ ในสวนของมาตรฐานการเรียนรูและตัวช้ีวัดกลุมสาระการเรียนรู
คณิตศาสตร กลุมสาระการเรียนรูวิทยาศาสตร สาระเทคโนโลยี และสาระภูมิศาสตร ใหสอดคลองกับแผนดังกลาว
เพ่ือการสรางความสามารถในการแขงขัน การพัฒนาและเสริมสรางศักยภาพคน รองรับการเปลี่ยนแปลง โดยปรับปรุง
มาตรฐานการเรียนรูแ ละตัวช้วี ดั ใหมีความชัดเจน และมคี วามเปนสากลยงิ่ ขน้ึ

1ตัวชี้วัดและสาระการเรียนรแู กนกลาง สาระภูมศิ าสตร (ฉบบั ปรบั ปรงุ พ.ศ. ๒๕๖๐)
ตามหลักสตู รแกนกลางการศึกษาขนั้ พ้นื ฐาน พทุ ธศกั ราช ๒๕๕๑ และแนวการจดั กิจกรรมการเรียนรู
กลุม สาระการเรยี นรสู งั คมศกึ ษา ศาสนา และวัฒนธรรม

สาระภูมิศาสตร เปนศาสตรท่ีเก่ียวของท้ังวิทยาศาสตร และสังคมศาสตร สามารถบูรณาการกับศาสตรอื่นๆ ได
เชน ประวตั ิศาสตร เศรษฐศาสตร วทิ ยาศาสตร และคณติ ศาสตร รวมทั้งไดพ จิ ารณาเหน็ วา ปจ จบุ นั ประเทศไทย และ
พนื้ ทตี่ า งๆ ของโลกเกดิ ภาวะวกิ ฤตดา นกายภาพ ดา นสงิ่ แวดลอ ม และมผี ลกระทบอยา งรนุ แรงมากขน้ึ เรอ่ื ยๆ นอกจากนน้ั
กระแสโลกาภิวัตน ความทันสมัยของวิทยาการและเครื่องมือทางภูมิศาสตร ท่ีเปนเทคโนโลยีสารสนเทศทางภูมิศาสตร
มีมากขึ้น ตลอดจนการอนุรักษทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอม เพ่ือการสรางความย่ังยืน ซ่ึงการเรียนรูเพียง
สาระสาํ คญั ของสาระภมู ศิ าสตรไ มเ พยี งพอตอ การเปลย่ี นแปลงทเี่ กดิ ขนึ้ อยา งรวดเรว็ และบางครงั้ เกดิ ขน้ึ โดยคาดการณไ มไ ด
ผูเรียนจึงตองมีทักษะ กระบวนการ และความสามารถทางภูมิศาสตร เพื่อเปนเครื่องมือในการเรียนรูประกอบกัน
ดังน้ัน จึงจําเปนที่จะตองมีการทบทวนและปรับปรุงสาระภูมิศาสตร ในกลุมสาระการเรียนรูสังคมศึกษา ศาสนา และ
วัฒนธรรม ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาข้นั พ้นื ฐาน พุทธศักราช ๒๕๕๑ ข้นึ

การพัฒนาสาระภูมิศาสตร ฉบับปรับปรุง พ.ศ. ๒๕๖๐ น้ียังคงยึดหลักการพัฒนาการเรียนรูตามธรรมชาติ
ของกลุมสาระและพัฒนาการในการเรียนรูของผูเรียน โดยกําหนดมาตรฐานการเรียนรูและตัวชี้วัดที่สอดคลองกับระดับ
ความรคู วามสามารถของผเู รยี น กลา วคอื ระดบั ประถมศกึ ษาผเู รยี นจะไดเ รยี นรจู ากสงิ่ ใกลต วั ไปไกลตวั ระดบั มธั ยมศกึ ษา
ตอนตนผูเรียนจะไดเรียนรูเก่ียวกับลักษณะทางกายภาพของทวีปตางๆ ท่ีสงผลตอกิจกรรมของมนุษย อันจะนําไปสู
การพฒั นาทย่ี งั่ ยนื และระดบั มธั ยมศกึ ษาตอนปลายผเู รยี นจะไดเ รยี นรเู กยี่ วกบั สาระภมู ศิ าสตร ทม่ี คี วามลมุ ลกึ และทนั สมยั
ตอการเปลี่ยนแปลงของโลก

เปาหมายของการเรยี นสาระภูมิศาสตร

สาระภูมิศาสตรชวยใหผูเรียนเขาใจลักษณะทางกายภาพของโลก ปฏิสัมพันธระหวางมนุษยกับสิ่งแวดลอม
ท่ีกอใหเกิดการสรางสรรควิถีการดําเนินชีวิต เพ่ือใหรูเทาทัน ปรับตัวตามการเปลี่ยนแปลงของส่ิงแวดลอม ตลอดจน
สามารถใชทักษะ กระบวนการ ความสามารถทางภูมิศาสตร และเคร่ืองมือทางภูมิศาสตรในการจัดการทรัพยากรและ
สง่ิ แวดลอมตามสาเหตแุ ละปจ จัย อนั จะนําไปสกู ารปรบั ใชในการดําเนนิ ชีวติ

ดังนั้น เพ่ือใหการเรียนรูสาระภูมิศาสตรบรรลุผลตามเปาหมายท่ีกําหนดไว จึงไดกําหนดทิศทางสําหรับ
ครผู สู อน เพอื่ ใชเ ปน แนวทางการจดั การเรยี นรทู ส่ี ง ผลใหผ เู รยี น มคี วามรู ความเขา ใจ ความสามารถ และทกั ษะกระบวนการ
ทางภมู ศิ าสตร ทสี่ ะทอ นสมรรถนะสาํ คญั และคณุ ลกั ษณะอนั พงึ ประสงคข องผเู รยี นใหส อดคลอ งกบั จดุ มงุ หมายของหลกั สตู ร
แกนกลางการศกึ ษาขนั้ พน้ื ฐาน พทุ ธศกั ราช ๒๕๕๑ ทม่ี งุ พฒั นาใหเ ปน คนดี มปี ญ ญา มคี วามสขุ มศี กั ยภาพในการศกึ ษาตอ
และการประกอบอาชีพ จึงไดกําหนดแนวทางการจัดการเรียนรู ซึ่งประกอบดวย (๑) ความรูความเขาใจทางภูมิศาสตร
(๒) ความสามารถทางภูมศิ าสตร (๓) กระบวนการทางภูมิศาสตร (๔) ทกั ษะทางภูมิศาสตร จากเปา หมายของการเรยี น
สาระภูมศิ าสตรทกี่ ลาวมาขางตนสามารถสรุปเปน แผนภาพได ดงั น้ี

2ตวั ช้ีวดั และสาระการเรยี นรแู กนกลาง สาระภูมิศาสตร (ฉบบั ปรบั ปรงุ พ.ศ. ๒๕๖๐)
ตามหลกั สตู รแกนกลางการศึกษาข้นั พน้ื ฐาน พุทธศักราช ๒๕๕๑ และแนวการจดั กจิ กรรมการเรียนรู
กลมุ สาระการเรียนรูสังคมศกึ ษา ศาสนา และวัฒนธรรม

แผนภาพท่ี ๑ เปาหมายของการเรยี นสาระภูมิศาสตร
เอกสารฉบับนี้ นอกจากเปนกรอบและเปาหมายการพัฒนาผูเรียนแลว ยังเปนแนวทางในการจัดการเรียนรู
สาํ หรบั ครู ตามการรเู รอื่ งภมู ศิ าสตร (geo-literacy) เพอื่ ใหผ เู รยี นมคี วามรู ความเขา ใจไดอ ยา งถกู ตอ งและชดั เจน สามารถ
คดิ อยา งเปนระบบ ยดื หยนุ ไดตามสภาพความเปน จรงิ และนําความรไู ปใชในการดําเนนิ ชวี ติ ตามเปาหมายทก่ี ําหนดไว

3ตวั ชวี้ ัดและสาระการเรยี นรแู กนกลาง สาระภูมศิ าสตร (ฉบบั ปรับปรงุ พ.ศ. ๒๕๖๐)
ตามหลักสูตรแกนกลางการศกึ ษาขั้นพน้ื ฐาน พทุ ธศกั ราช ๒๕๕๑ และแนวการจัดกิจกรรมการเรยี นรู
กลุมสาระการเรียนรสู งั คมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม

การรูเร่ืองภูมิศาสตร (geo-literacy)

การรเู รื่องภมู ศิ าสตร เปนความรพู ้นื ฐานของผูเ รยี นในคริสตศตวรรษที่ ๒๑ ในการแสวงหาความรู และตอบคําถาม
ที่เก่ียวของกับทําเลท่ีต้ังหรือความสัมพันธของส่ิงตางๆ บนพื้นผิวโลก การพัฒนาใหผูเรียนสามารถดํารงตนอยูในวิถีของ
การเปน พลเมืองโลกทด่ี ี ตลอดจนเขาใจการเปลย่ี นแปลงของสงิ่ แวดลอมไดอ ยางถูกตองน้ัน จาํ เปน อยา งยิง่ ท่จี ะตอ งทําให
ผูเรียนตระหนักในการรูเรื่องภูมิศาสตร โดยจะสอดแทรกการรูเรื่องภูมิศาสตรในระหวางการจัดกิจกรรมการเรียน
การสอน การรูเร่ืองภูมิศาสตรเปนลักษณะที่แสดงความสามารถในการใชความเขาใจเชิงภูมิศาสตร (ability to use
geographic understanding) และการใหเ หตผุ ลทางภมู ศิ าสตร (geographic reasoning) เพอ่ื การตดั สนิ ใจเชงิ ภมู ศิ าสตร
อยางเปนระบบ (systematic geographic decision) ในการแกไขปญหาและวางแผนในอนาคต (problem solving
and future planning) โดยอาศัยองคประกอบที่สําคัญ ๓ ประการ คือ ความสามารถทางภูมิศาสตร กระบวนการ
ทางภมู ิศาสตร และทกั ษะทางภูมิศาสตร ดังตารางตอไปนี้

ความสามารถทางภูมศิ าสตร กระบวนการทางภูมิศาสตร ทักษะทางภมู ศิ าสตร
ความเขาใจระบบธรรมชาติ การตง้ั คาํ ถามเชงิ ภูมิศาสตร การสงั เกต
และมนษุ ย การรวบรวมขอ มูล การแปลความขอมลู ทางภมู ิศาสตร
การใหเ หตผุ ลทางภูมิศาสตร การจัดการขอ มลู การใชเ ทคนคิ และเคร่อื งมือ
การตดั สินใจอยา งเปน ระบบ การวเิ คราะหขอ มลู ทางภมู ิศาสตร
การสรปุ เพอ่ื ตอบคําถาม การคดิ เชงิ พน้ื ท่ี
การคดิ แบบองครวม
การใชเทคโนโลยี
การใชส ถติ ิพ้นื ฐาน

ตารางที่ ๑ การรเู รื่องภมู ศิ าสตร

ความสามารถทางภมู ิศาสตร
การรเู รอื่ งภมู ศิ าสตรจ าํ เปน ตอ งอาศยั ความสามารถในการใหเ หตผุ ลเกย่ี วกบั สงิ่ ตา งๆ บนโลกจากองคป ระกอบ

ทส่ี าํ คญั ๓ ประการ ไดแก
๑) ความเขา ใจระบบธรรมชาตแิ ละมนษุ ย
ความเขา ใจระบบธรรมชาตแิ ละมนษุ ย ผา นปฏสิ มั พนั ธ (interaction) เปน การเขา ใจความเปน ไปของโลก

ผานปฏิสัมพันธของระบบธรรมชาติและระบบมนุษย โดยในระบบธรรมชาติจะเปนเรื่องที่เก่ียวของกับการเขาใจระบบ
ของโลก สิง่ แวดลอ ม และนเิ วศวิทยา ทีเ่ นนหนา ท่ีและปฏสิ มั พนั ธระหวา งกนั นอกจากนี้ ในระบบมนษุ ยจะเปนการเขาใจ
การประกอบกจิ กรรมตางๆ ของมนุษยบนพนื้ ผวิ โลก เชน การต้ังถนิ่ ฐาน ลกั ษณะทางวฒั นธรรม กิจกรรมทางเศรษฐกจิ
ที่กอใหเ กิดการเคลื่อนยายของคน ขอ มลู และขาวสาร

๒) การใหเหตุผลทางภมู ศิ าสตร
การใหเหตุผลทางภูมิศาสตรผานการเชื่อมโยงระหวางกัน (interconnection) เปนการเขาใจการเกิด

ปรากฏการณในแตละสถานที่จากการมีปฏิสัมพันธของระบบกายภาพและระบบมนุษย ดังน้ัน นอกจากความเช่ือมโยง
ระหวา งกนั ของทง้ั สองระบบแลว การรแู ละเขา ใจความเปน มา สภาพทางภมู ศิ าสตร และสภาพทางสงั คม เปน ปจ จยั สาํ คญั
ทสี่ ามารถสง ผลใหเกิดปรากฏการณทีแ่ ตกตางกนั ในแตล ะสถานทีไ่ ด

4ตวั ช้ีวัดและสาระการเรียนรูแกนกลาง สาระภมู ศิ าสตร (ฉบบั ปรบั ปรงุ พ.ศ. ๒๕๖๐)
ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาข้ันพ้ืนฐาน พทุ ธศักราช ๒๕๕๑ และแนวการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู
กลุม สาระการเรยี นรูสังคมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม

๓) การตัดสินใจอยา งเปนระบบ
การตดั สนิ ใจอยา งเปน ระบบตามนยั (implication) เปน ความสามารถขนั้ สงู ทเี่ กดิ จากการบรู ณาการความรู

เร่ืองการมีปฏิสัมพันธ และการเช่ือมโยงระหวางกันของสิ่งตางๆ มาใชประกอบการตัดสินใจอยางเปนระบบ
ในการแกไขปญ หาและวางแผนในอนาคตไดอ ยางเหมาะสม
กระบวนการทางภูมิศาสตร

ในการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนภูมิศาสตรใหผูเรียนเกิดการคิดอยางเปนระบบ เขาใจและมีความรู
อยางถูกตองชัดเจน ผูสอนอาจจะใชวิธีการสอนแบบแกปญหา (problem solving method) หรือวิธีการสอนแบบ
สบื เสาะหาความรู (inquiry method) เปน ตวั กระตุน ผูเรียน โดยผานกระบวนการจัดกจิ กรรมทีส่ าํ คัญ ๕ ข้ันตอน ไดแก

๑) การตงั้ คําถามเชิงภมู ิศาสตร เปน การระบปุ ระเด็นตา งๆ ทผ่ี ูศึกษานาํ มาพิจารณาประกอบการหาคาํ ตอบ
เพือ่ ใหบรรลุจุดมงุ หมายของการศกึ ษา โดยจะตอ งอยใู นรูปแบบประโยคคําถาม ท่กี ระชับ ชัดเจน และตรงประเดน็ เชน
“ปจจัยอะไรบางที่มีอทิ ธพิ ลตอ การเปลีย่ นแปลงลักษณะของแมน้าํ ”

๒) การรวบรวมขอมูล เปนขั้นตอนสําคัญข้ันตอนหนึ่งของกระบวนการทางภูมิศาสตรท่ีรวบรวมขอเท็จจริง
และขอมูลที่เปนประโยชนและคาดวาจะนําไปใชประกอบการศึกษา การรวบรวมขอมูลจะตองอาศัยความรูและเทคนิค
ตางๆ เชน ประเภทของขอ มลู การออกแบบแบบบันทกึ ขอ มลู การตรวจสอบความถูกตองของขอ มูล วิธกี ารแจงนบั ขอมูล
การออกแบบสอบถาม และการบนั ทึกการสังเกต เปน ตน

๓) การจดั การขอ มลู เปน การจดั ระเบยี บขอ มลู ทไี่ ดจ ากการรวบรวมขอ มลู เพอ่ื ประกอบการศกึ ษา นอกจากน้ี
ยงั เปนการตรวจสอบความครบถวนและความถูกตอ ง เพ่อื ความสะดวกในการวิเคราะหขอมลู

๔) การวิเคราะหและแปลผลขอมูล เปนหัวใจของกระบวนการทางภูมิศาสตร เมื่อขอมูลผานกระบวนการ
จดั การแลว กจ็ ะงา ยตอ การอธบิ าย วิเคราะห และแปลผลขอ มูลดงั กลาว ดว ยสถิติข้นั พนื้ ฐาน

๕) การสรปุ เพอ่ื ตอบคาํ ถาม เปน การสรปุ เนอื้ หาใหต รงคาํ ถามของการศกึ ษาตามทรี่ ะบไุ วใ นขนั้ ตน นอกจากนี้
ผูศึกษาตองวิจารณผลลัพธที่ไดเพื่อตอบวัตถุประสงคของการศึกษา โดยผูศึกษาจะตองรายงานผล ที่ไดในแตละ
กระบวนการอยา งละเอยี ด ถกู ตอ ง และชดั เจน ตามวธิ กี ารวเิ คราะหข อ มลู ทไี่ ดก าํ หนดไว ซง่ึ อาจจะตอ งอา งองิ กรอบแนวคดิ
และทฤษฎีตางๆ ดวย
ทักษะทางภมู ิศาสตร

ในการจัดกิจกรรมการเรียนการสอน เพ่ือใหผูเรียนมีการรูเรื่องภูมิศาสตรน้ัน ผูสอนจําเปนอยางย่ิงท่ีจะตอง
พัฒนาทักษะของผูเรียนที่เกี่ยวของกับมุมมองทางภูมิศาสตร โดยสามารถจัดกิจกรรมตางๆ ดวยการสอดแทรก
ทกั ษะที่สาํ คญั ดงั ตอไปน้ี

๑) การสังเกต (observation) เปนการนําผูเรียนไปสังเกตการณส่ิงแวดลอมทั้งท่ีเกิดข้ึนเองตามธรรมชาติ
และมนุษยสรา งขน้ึ เชน การสงั เกตความแตกตา งของส่ิงแวดลอ มระหวางบานกับโรงเรยี น

๒) การแปลความขอ มูลทางภูมศิ าสตร (interpretation of geographic data) เปน การแปลความหมาย
ขอมูลของสง่ิ ทปี่ รากฏอยูบนพ้นื โลก ท่ีอางอิงดวยตําแหนง ที่อาจจะปรากฏอยูใ นรปู ของแผนภมู ิ แผนภาพ กราฟ ตาราง
รูปถา ย แผนที่ ภาพจากดาวเทียม และภมู สิ ารสนเทศ

๓) การใชเทคนิคและเคร่ืองมือทางภูมิศาสตร (using geographic technique and equipment)
เปน การใชว ธิ กี าร เชน การชกั ตวั อยา ง (sampling) การวาดภาพรา งในภาคสนาม การใชร ปู ถา ย แผนท่ี และเครอ่ื งมอื ตา งๆ
ในการรวบรวมขอ มลู ทางภมู ิศาสตร

5ตัวชวี้ ดั และสาระการเรยี นรูแกนกลาง สาระภูมิศาสตร (ฉบบั ปรับปรุง พ.ศ. ๒๕๖๐)
ตามหลกั สตู รแกนกลางการศกึ ษาข้ันพืน้ ฐาน พุทธศักราช ๒๕๕๑ และแนวการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู
กลุมสาระการเรียนรูสังคมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม

๔) การคิดเชิงพื้นท่ี (spatial thinking) เปนการคิดที่ใชความรูทางภูมิศาสตรในการระบุ วิเคราะห และ
ทาํ ความเขา ใจประเดน็ เกย่ี วกบั ทต่ี ง้ั ทศิ ทาง มาตราสว น แบบรปู พนื้ ท่ี และแนวโนม ของความสมั พนั ธร ะหวา งปรากฏการณ
ทางภมู ศิ าสตรกบั เวลา

๕) การคิดแบบองครวม (holistic thinking) เปนการมองภาพรวมของระบบตางๆ ทางภูมิศาสตร ที่ผาน
การวเิ คราะหแ ละสงั เคราะหค วามสมั พันธข องสรรพสิ่ง ทงั้ ท่ีเกดิ ข้นึ เองตามธรรมชาตแิ ละส่งิ ที่มนษุ ยสรางข้นึ

๖) การใชเ ทคโนโลยี (using technology) เปน การใชเ ทคโนโลยสี ารสนเทศในการสบื คน ขอ มลู ทางภมู ศิ าสตร
ผา นอนิ เทอรเ นต็ เชน การใชอ นิ เทอรเ นต็ ในการสบื คน ขอ มลู ตา งๆ การใช Google Earth การใชโ ทรศพั ทเ คลอื่ นที่ ประกอบ
การเรียนการสอน

๗) การใชส ถติ พิ น้ื ฐาน (using basic statistics) เปน การใชสถติ ิอยางงาย เชน คา เฉล่ียเลขคณิต คา มธั ยฐาน
และคา ฐานนิยม ในการวิเคราะหข อ มลู การเขาใจลักษณะการกระจาย (dispersion) และความสมั พันธ (correlation)
ของขอมลู ทางภมู ิศาสตร และการวิเคราะหแ บบรปู ของขอ มลู เชงิ พน้ื ที่ (analysis of spatial pattern)

ทั้งนี้ การจัดกิจกรรมการเรียนการสอนท่ีเนนการรูเร่ืองภูมิศาสตรใหผูเรียน จําเปนอยางย่ิงท่ีจะตองคํานึง
ถึงความเหมาะสมตอระดับการเรียนรูในแตละชวงช้ัน การจัดกิจกรรมภาคสนาม (fieldwork) จะเปนการสงเสริมการรู
เรื่องภูมิศาสตรไดเปนอยางดี เน่ืองจากกิจกรรมดังกลาวเปนการบูรณาการความรูทางภูมิศาสตรในประเด็นตางๆ ผาน
กระบวนการและการใชท กั ษะทางภมู ศิ าสตร ในการตอบและแกไ ขประเดน็ และ/หรอื ปญ หาทผ่ี สู อนไดต ง้ั ขนึ้ ดว ยการลงมอื
ปฏบิ ตั จิ รงิ ในพนื้ ทหี่ นงึ่ ๆ

การปรับปรุงหลักสูตรในคร้ังน้ี จึงไดกําหนดมาตรฐานการเรียนรู คุณภาพผูเรียน ตัวช้ีวัด สาระการเรียนรู
แกนกลาง และการรูเรื่องภมู ิศาสตร ตัวอยา งแผนการจดั การเรียนรู อภิธานศพั ท เพ่อื ใหเกดิ การเรยี นรูภ ูมิศาสตรอ ยางมี
ประสิทธิภาพ โดยกําหนดประเดน็ สาํ คัญๆ ดังนี้

มาตรฐานการเรยี นรู

มาตรฐาน ส ๕.๑ เขาใจลักษณะทางกายภาพของโลกและความสัมพันธของสรรพส่ิงซ่ึงมีผลตอกัน ใชแผนที่และ
มาตรฐาน ส ๕.๒ เครื่องมือทางภูมิศาสตรในการคนหา วิเคราะห และสรุปขอมูล ตามกระบวนการทางภูมิศาสตร
ตลอดจนใชภมู สิ ารสนเทศอยา งมปี ระสิทธภิ าพ
เขาใจปฏิสัมพันธระหวางมนุษยกับสิ่งแวดลอมทางกายภาพท่ีกอใหเกิดการสรางสรรควิถี
การดําเนินชีวิต มีจิตสํานึกและมีสวนรวมในการจัดการทรัพยากรและส่ิงแวดลอมเพื่อการพัฒนา
ท่ยี ่งั ยืน

คณุ ภาพผเู รียน

จบช้ันประถมศกึ ษาปท ่ี ๓
มีความรูเกี่ยวกับลักษณะทางกายภาพของสิ่งตางๆ ที่อยูรอบตัวและชุมชน และสามารถปรับตัวเทาทัน
การเปล่ยี นแปลงทางกายภาพ และมีสวนรว มในการจดั การทรพั ยากรและสิ่งแวดลอมใกลต ัว

6ตวั ช้ีวัดและสาระการเรยี นรูแกนกลาง สาระภมู ิศาสตร (ฉบบั ปรับปรุง พ.ศ. ๒๕๖๐)
ตามหลกั สูตรแกนกลางการศกึ ษาขัน้ พ้ืนฐาน พุทธศักราช ๒๕๕๑ และแนวการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู
กลุมสาระการเรียนรูสงั คมศกึ ษา ศาสนา และวัฒนธรรม

จบชนั้ ประถมศกึ ษาปท ่ี ๖
มีความรูเก่ียวกับลักษณะทางกายภาพ ภัยพิบัติ ลักษณะกิจกรรมทางเศรษฐกิจและสังคมในจังหวัด
ภาคและประเทศไทย สามารถเตรียมรับมือกับการเปลี่ยนแปลงทางกายภาพกับภัยพิบัติตางๆ ในประเทศไทย
และหาแนวทางในการจัดการทรพั ยากรและสิ่งแวดลอม
จบชั้นมัธยมศึกษาปท ี่ ๓
มีความรูเกี่ยวกับลักษณะทางกายภาพ ภัยพิบัติ ลักษณะกิจกรรมทางเศรษฐกิจและสังคมในภูมิภาคตางๆ
ของโลก ความรวมมือดานทรัพยากรและสิ่งแวดลอ มระหวางประเทศ เพ่ือเตรยี มรับมอื ภยั พบิ ัติและการจัดการทรัพยากร
และสิ่งแวดลอมอยางยงั่ ยืน
จบชน้ั มธั ยมศึกษาปที่ ๖
มีความรูเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงทางกายภาพ ปญหาทางกายภาพและภัยพิบัติ ซ่ึงไดรับอิทธิพลจากปจจัย
ทางภมู ศิ าสตร ปฏสิ มั พนั ธร ะหวา งสง่ิ แวดลอ มทางกายภาพกบั การสรา งสรรคว ถิ กี ารดาํ เนนิ ชวี ติ ความรว มมอื ดา นทรพั ยากร
และสิ่งแวดลอมในประเทศและระหวางประเทศ เพื่อเตรียมรับมือการเปลี่ยนแปลงของโลก และการจัดการทรัพยากร
และส่งิ แวดลอมเพ่อื การพฒั นาอยางยั่งยนื

7ตัวชวี้ ดั และสาระการเรียนรูแ กนกลาง สาระภมู ศิ าสตร (ฉบบั ปรับปรุง พ.ศ. ๒๕๖๐)
ตามหลกั สูตรแกนกลางการศึกษาขนั้ พืน้ ฐาน พทุ ธศักราช ๒๕๕๑ และแนวการจัดกิจกรรมการเรยี นรู
กลุมสาระการเรยี นรูส ังคมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม

ตวั ชี้วัด สาระการเรียนรูแกนกลาง และการรูเ ร่อื งภูมิศาสตร (geo-literacy)

สาระท่ี ๕ ภูมิศาสตร
มาตรฐาน ส ๕.๑ เขาใจลักษณะทางกายภาพของโลกและความสัมพันธของสรรพส่ิงซึ่งมีผลตอกัน ใชแผนที่และเคร่ืองมือทางภูมิศาสตรในการคนหา วิเคราะห และ

สรปุ ขอมูลตามกระบวนการทางภมู ศิ าสตร ตลอดจนใชภ ูมิสารสนเทศอยางมีประสทิ ธภิ าพ

ตวั ชว้ี ดั และสาระการเรียนรูแกนกลาง ชั้น ตวั ชว้ี ดั สาระการเรียนรูแกนกลาง ความสามารถ geo-literacy ทักษะ
ป.๑ ๑. จาํ แนกสง่ิ แวดลอมรอบตวั ทเ่ี กดิ ข้นึ เอง สง่ิ แวดลอมทเี่ กดิ ขน้ึ เองตามธรรมชาติ ความเขา ใจระบบ กระบวนการ สังเกต
8กลมุ สาระการเรยี นรูสังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม และท่ีมนษุ ยส รา งขึน้ ท่ีบา นและท่โี รงเรยี น ธรรมชาติและมนุษย
ตามธรรมชาติและทีม่ นุษยสรางขึ้น -

๒. ระบคุ วามสมั พนั ธของตําแหนง ระยะ ทศิ ความสมั พันธข องตาํ แหนง ระยะ ทิศ - - สงั เกต
ของสง่ิ ตา งๆ ของส่ิงตา งๆ รอบตวั เชน ทอ่ี ยอู าศยั บานของ
เพอื่ นบา น ถนน ตน ไม ทงุ นา ไร สวน ทรี่ าบ
สาระภูมศิ าสตร (ฉบบั ปรบั ปรงุ พ.ศ. ๒๕๖๐) ภูเขา แหลง น้ํา
ตามหลกั สูตรแกนกลางการศึกษาขัน้ พื้นฐาน พุทธศกั ราช ๒๕๕๑ และแนวการจัดกิจกรรมการเรยี นรู ทิศหลกั (เหนอื ตะวันออก ใต ตะวันตก)
และทตี่ ัง้ ของสิง่ ตางๆ รอบตัว

๓. ใชแผนผงั แสดงตาํ แหนงของสงิ่ ตา งๆ แผนผังแสดงตําแหนงของสิง่ ตางๆ ๑. ความเขา ใจระบบ - ๑. การสังเกต
ในหองเรียน ในหอ งเรยี น ธรรมชาตแิ ละมนุษย ๒. การแปลความขอมลู
ทางภูมศิ าสตร
๒. การใหเ หตผุ ล ๓. การใชเทคนิคและ
ทางภูมศิ าสตร เครื่องมือทางภมู ิศาสตร

๔. สังเกตและบอกการเปล่ียนแปลง การเปลี่ยนแปลงของสภาพอากาศในรอบวนั - - ๑. การสงั เกต
ของสภาพอากาศในรอบวนั เชน กลางวัน กลางคืน ความรอ นของอากาศ ๒. การแปลความขอมลู
ฝน-เมฆ-ลม ทางภมู ิศาสตร

ชนั้ ตวั ชวี้ ดั สาระการเรียนรแู กนกลาง ความสามารถ geo-literacy ทักษะ
ป.๒ ๑. ระบสุ ิง่ แวดลอมทางธรรมชาตแิ ละท่ีมนุษย สงิ่ แวดลอ มทางธรรมชาติกบั ทม่ี นุษย ความเขา ใจระบบ กระบวนการ ๑. การสงั เกต
สรา งข้ึน ซ่ึงปรากฏระหวา งบา นกับโรงเรยี น ธรรมชาตแิ ละมนษุ ย ๒. การแปลความขอมลู
สรางข้นึ ซงึ่ ปรากฏระหวางบา นกับโรงเรียน -
ทางภมู ิศาสตร
ตวั ชว้ี ดั และสาระการเรียนรูแกนกลาง
๒. ระบตุ ําแหนง และลกั ษณะทางกายภาพ ตําแหนงและลักษณะทางกายภาพของ - - ๑. การสังเกต
9กลมุ สาระการเรยี นรูสังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ของสงิ่ ตา งๆ ทีป่ รากฏในแผนผัง แผนท่ี สง่ิ ตา งๆ ทปี่ รากฏในแผนท่ี แผนผงั รปู ถา ย ๒. การแปลความขอมลู
รปู ถา ย และลูกโลก และลูกโลก เชน ภูเขา ทร่ี าบ แมนา้ํ ตน ไม ทางภมู ิศาสตร
ทะเล ๓. การใชเทคนคิ และ
เครื่องมือทางภูมิศาสตร

สาระภูมศิ าสตร (ฉบบั ปรบั ปรงุ พ.ศ. ๒๕๖๐) ๓. สงั เกตและแสดงความสมั พนั ธร ะหวางโลก ความสัมพนั ธระหวางโลก ดวงอาทติ ยและ ๑. ความเขา ใจระบบ - ๑. การสังเกต
ตามหลกั สูตรแกนกลางการศึกษาขัน้ พื้นฐาน พุทธศกั ราช ๒๕๕๑ และแนวการจัดกิจกรรมการเรยี นรู ดวงอาทติ ยและดวงจันทร ที่ทําใหเ กิด ดวงจันทร ท่ที าํ ใหเกดิ ปรากฏการณ เชน ธรรมชาตแิ ละมนษุ ย ๒. การแปลความขอ มลู
ปรากฏการณ ขางขนึ้ ขางแรม ฤดกู าลตา งๆ ทางภมู ิศาสตร
๒. การใหเ หตผุ ล ๓. การใชเ ทคนคิ และ
ทางภมู ศิ าสตร เครอื่ งมือทางภมู ศิ าสตร

ป.๓ ๑. สํารวจขอ มูลทางภูมศิ าสตรใ นโรงเรยี นและ ขอ มูลทางภมู ศิ าสตรในชมุ ชน ความเขาใจระบบ ๑. การตั้งคาํ ถาม ๑. การสังเกต
ชมุ ชนโดยใชแผนผงั แผนที่ และรปู ถา ย แผนท่ี แผนผัง และรปู ถาย ธรรมชาตแิ ละมนษุ ย เชิงภูมิศาสตร ๒. การแปลความขอ มลู
เพื่อแสดงความสมั พันธข องตาํ แหนง ระยะ ความสมั พนั ธของตาํ แหนง ระยะ ทศิ ทาง ๑. ความเขาใจระบบ ๒. การรวบรวมขอมลู ทางภมู ิศาสตร
ทศิ ทาง ๓. การจัดการขอ มลู ๓. การใชเ ทคนคิ และ
ธรรมชาติและมนษุ ย ๔. การวิเคราะหข อมูล เครือ่ งมอื ทางภมู ศิ าสตร
๒. การใหเ หตุผล ๕. การสรุปเพ่ือตอบคําถาม
๒. วาดแผนผงั เพื่อแสดงตาํ แหนงทีต่ ง้ั ของสถานที่ ๑. การสังเกต
สําคัญในบริเวณโรงเรียนและชมุ ชน ตําแหนงทีต่ ง้ั ของสถานท่สี าํ คัญในบรเิ วณ ทางภมู ศิ าสตร ๒. การแปลความขอ มลู
โรงเรียนและชุมชน เชน สถานท่ีราชการ ทางภมู ศิ าสตร
ตลาด โรงพยาบาล ไปรษณีย ๓. การใชเ ทคนคิ และ

เครอื่ งมอื ทางภูมิศาสตร

ชั้น ตัวชว้ี ดั สาระการเรียนรูแกนกลาง ความสามารถ geo-literacy ทกั ษะ
ป.๔ ๑. สืบคน และอธิบายขอ มลู ลักษณะทางกายภาพ ลกั ษณะทางกายภาพของจงั หวดั ตนเอง ๑. ความเขา ใจระบบ กระบวนการ

ในจงั หวัดของตนดวยแผนทแ่ี ละรปู ถาย ธรรมชาติและมนษุ ย ๑. การต้งั คาํ ถามเชงิ ๑. การสงั เกต
๒. การใหเหตุผล ภมู ศิ าสตร ๒. การแปลความขอมูล
๒. ระบุแหลงทรัพยากรและสถานทีส่ ําคญั ๒. การรวบรวมขอ มูล ทางภมู ศิ าสตร
ตัวชวี้ ดั และสาระการเรียนรแู กนกลาง ในจังหวัดของตนดว ยแผนท่ีและรูปถา ย ทางภูมิศาสตร ๓. การจัดการขอ มูล ๓. การใชเทคนิคและ
กลมุ สาระการเรยี นรูสงั คมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ๔. การวเิ คราะหขอมูล เครื่องมือทางภูมิศาสตร
๓. อธบิ ายลกั ษณะทางกายภาพที่สง ผลตอ แหลง ๕. การสรปุ เพ่อื ตอบคําถาม
ทรัพยากรและสถานทสี่ าํ คญั ในจงั หวัด แหลงทรพั ยากรและสถานท่ีสําคญั ในจังหวัด ๑. การสงั เกต
ของตน - ๒. การแปลความขอมูล
ป.๕ ๑. สืบคนและอธิบายขอมลู ลกั ษณะทางกายภาพ ทางภมู ศิ าสตร
ในภูมภิ าคของตนดวยแผนท่ีและรูปถา ย ๓. การใชเทคนคิ และ
เครอ่ื งมอื ทางภมู ิศาสตร
สาระภูมศิ าสตร (ฉบับปรบั ปรุง พ.ศ. ๒๕๖๐)
ลกั ษณะทางกายภาพทีส่ งผลตอ ๑. ความเขาใจระบบ ๑. การสังเกต
10 ตามหลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาขั้นพืน้ ฐาน พทุ ธศักราช ๒๕๕๑ และแนวการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู แหลงทรพั ยากรและสถานทีส่ าํ คญั ในจงั หวัด ธรรมชาตแิ ละมนุษย ๒. การแปลความขอ มลู

๒. การใหเหตผุ ล ทางภูมศิ าสตร
ทางภูมศิ าสตร ๓. การใชเทคนคิ และ

เครื่องมอื ทางภูมศิ าสตร

ลักษณะทางกายภาพในภูมภิ าคของตน ๑. ความเขา ใจระบบ ๑. การต้ังคาํ ถาม ๑. การสังเกต
ธรรมชาติและมนุษย ๒. การแปลความขอ มลู
เชิงภูมิศาสตร ทางภูมิศาสตร
๒. การใหเหตผุ ล ๒. การรวบรวมขอ มลู
ทางภมู ิศาสตร ๓. การจัดการขอ มูล ๓. การใชเทคนิคและ
เครอื่ งมอื ทางภูมศิ าสตร
๔. การวิเคราะหขอ มลู
๕. การสรปุ เพื่อตอบคาํ ถาม ๔. การใชเทคโนโลยี

ชั้น ตัวชี้วดั สาระการเรียนรูแกนกลาง ความสามารถ geo-literacy ทกั ษะ
ป.๕ ๒. อธิบายลกั ษณะทางกายภาพท่ีสง ผลตอ ลักษณะทางกายภาพทีส่ งผลตอ ๑. ความเขา ใจระบบ กระบวนการ ๑. การสงั เกต
แหลง ทรัพยากรและสถานท่ีสาํ คัญ ๒. การแปลความขอ มลู
แหลงทรพั ยากรและสถานทีส่ ําคัญในภมู ภิ าค ในภูมิภาคของตน ธรรมชาติและมนุษย -
ของตน ๒. การใหเหตุผล ทางภมู ิศาสตร
ตัวชวี้ ดั และสาระการเรียนรแู กนกลาง ๓. การใชเทคนคิ และ
กลมุ สาระการเรยี นรูสงั คมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ป.๖ ๑. สืบคนและอธิบายขอมลู ลักษณะทางกายภาพ ทางภมู ิศาสตร
ของประเทศไทย ดวยแผนที่ เคร่อื งมอื ทางภมู ิศาสตร
รูปถายทางอากาศ และภาพจากดาวเทยี ม เคร่อื งมอื ทางภมู ศิ าสตร (แผนท่ี ๑. ความเขา ใจระบบ ๑. การต้ังคาํ ถาม ๔. การใชเทคโนโลยี
รปู ถา ยทางอากาศ ภาพจากดาวเทยี ม) ธรรมชาติและมนุษย เชิงภูมิศาสตร ๑. การสังเกต
๒. อธิบายความสมั พนั ธร ะหวางลกั ษณะ ทีแ่ สดงลักษณะทางกายภาพของประเทศไทย ๒. การใหเหตผุ ล ๒. การรวบรวมขอมูล ๒. การแปลความขอมูล
ทางกายภาพกบั ภัยพบิ ตั ิในประเทศไทย ทางภูมิศาสตร ๓. การจัดการขอ มูล
สาระภูมศิ าสตร (ฉบับปรบั ปรุง พ.ศ. ๒๕๖๐) เพือ่ เตรยี มพรอมรับมอื ภยั พบิ ัติ ๔. การวิเคราะหข อมูล ทางภูมิศาสตร
๕. การสรปุ เพือ่ ตอบ ๓. การใชเ ทคนคิ และ
11 ตามหลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาขั้นพืน้ ฐาน พทุ ธศักราช ๒๕๕๑ และแนวการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู คําถาม
ความสัมพันธระหวา งลักษณะทางกายภาพ ๑. ความเขา ใจระบบ เครือ่ งมอื ทางภูมศิ าสตร
กับภยั พิบัตขิ องประเทศไทย เชน อทุ กภยั ธรรมชาติและมนุษย ๔. การใชเ ทคโนโลยี
แผนดินไหว วาตภัย สึนามิ ภัยแลง ดนิ ถลม ๒. การใหเหตุผล ๑. การสงั เกต
และโคลนถลม ทางภมู ศิ าสตร ๒. การแปลความขอ มูล
การเตรยี มพรอ มรบั มอื ภยั พิบตั ิ ๓. การตัดสินใจอยางเปน
ระบบ ทางภูมศิ าสตร
๓. การใชเทคนคิ และ

เคร่ืองมือทางภูมศิ าสตร
๔. การใชเทคโนโลยี

ช้นั ตวั ชวี้ ัด สาระการเรียนรแู กนกลาง ความสามารถ geo-literacy ทกั ษะ
ม.๑ ๑. วิเคราะหล ักษณะทางกายภาพของทวีปเอเชยี กระบวนการ

ทวปี ออสเตรเลีย และโอเชียเนีย โดยใช ทีต่ ้ัง ขนาด และอาณาเขตของทวปี เอเชีย การใหเ หตผุ ล ๑. การต้ังคําถาม ๑. การสงั เกต
เครอื่ งมอื ทางภมู ศิ าสตรสืบคน ขอ มูล ทวปี ออสเตรเลยี และโอเชียเนีย ทางภมู ศิ าสตร เชงิ ภูมศิ าสตร ๒. การแปลความขอมูล
การใชเคร่อื งมือทางภูมศิ าสตร เชน แผนที่ ๒. การรวบรวมขอมูล ทางภูมิศาสตร
ตัวชวี้ ดั และสาระการเรียนรแู กนกลาง รปู ถายทางอากาศ ภาพจากดาวเทียมในการ ๓. การจัดการขอมูล ๓. การคดิ เชงิ พื้นที่
กลมุ สาระการเรยี นรูสงั คมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม สืบคน ลักษณะทางกายภาพของทวีปเอเชีย ๔. การวิเคราะหขอ มูล ๔. การคดิ แบบองครวม
ทวปี ออสเตรเลยี และโอเชียเนยี ๕. การสรุปเพ่อื ตอบคําถาม ๕. การใชเทคโนโลยี

๒. อธบิ ายพิกัดภมู ศิ าสตร (ละติจดู และลองจจิ ดู ) พิกัดภูมิศาสตร (ละตจิ ดู และลองจจิ ดู ) ๑. ความเขาใจระบบ - ๑. การสังเกต
เสนแบงเวลา และเปรียบเทยี บวนั เวลา เสนแบงเวลา ธรรมชาติและมนุษย ๒. การแปลความขอ มูล
ของโลก การเปรียบเทียบวนั เวลาของโลก ทางภมู ศิ าสตร
๒. การใหเหตผุ ล ๓. การใชเทคนคิ และ
สาระภูมศิ าสตร (ฉบับปรบั ปรุง พ.ศ. ๒๕๖๐) ทางภูมิศาสตร เครอ่ื งมอื ทางภูมศิ าสตร
๔. การคิดแบบองคร วม
12 ตามหลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาขั้นพืน้ ฐาน พทุ ธศักราช ๒๕๕๑ และแนวการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู ๕. การใชเ ทคโนโลยี

๓. วิเคราะหสาเหตุการเกดิ ภยั พิบัติ สาเหตุการเกดิ ภยั พบิ ตั ิและผลกระทบใน ๑. ความเขา ใจระบบ ๑. การตง้ั คําถาม ๑. การแปลความขอมูล
และผลกระทบในทวปี เอเชีย ทวีปออสเตรเลีย ทวปี เอเชีย ทวปี ออสเตรเลยี และโอเชียเนีย ธรรมชาติและมนุษย เชิงภมู ศิ าสตร ทางภมู ิศาสตร
และโอเชยี เนยี ๒. การใหเ หตผุ ล ๒. การรวบรวมขอ มูล ๒. การคดิ เชิงพืน้ ท่ี
ทางภมู ิศาสตร ๓. การจัดการขอมลู
๓. การตัดสนิ ใจอยางเปน ๔. การวิเคราะหขอมูล
ระบบ ๕. การสรุปเพื่อตอบคาํ ถาม

ชั้น ตัวชีว้ ดั สาระการเรียนรแู กนกลาง ความสามารถ geo-literacy ทักษะ
ม.๒ ๑. วิเคราะหล กั ษณะทางกายภาพของทวีปยโุ รป กระบวนการ ๑. การสงั เกต
ท่ีตง้ั ขนาด และอาณาเขตของทวีปยุโรป การใหเ หตุผล ๒. การแปลความขอ มลู
และทวปี แอฟรกิ า โดยใชเ ครื่องมือ และทวปี แอฟรกิ า ทางภูมศิ าสตร ๑. การตัง้ คําถาม
ทางภมู ศิ าสตรส บื คนขอมูล การใชเคร่ืองมอื ทางภูมศิ าสตร เชน แผนท่ี เชิงภูมศิ าสตร ทางภูมศิ าสตร
ตัวชวี้ ดั และสาระการเรียนรแู กนกลาง รปู ถายทางอากาศ ภาพจากดาวเทยี มในการ ๓. การคิดเชงิ พ้ืนที่
กลมุ สาระการเรยี นรูสงั คมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ๒. อธบิ ายมาตราสว น ทศิ และสญั ลกั ษณ สืบคน ลักษณะทางกายภาพของทวีปยุโรป ๒. การรวบรวมขอมลู ๔. การคิดแบบองครวม
และทวปี แอฟริกา ๓. การจัดการขอ มูล ๕. การใชเทคโนโลยี
๓. วิเคราะหส าเหตกุ ารเกิดภัยพบิ ตั ิและ ๔. การวเิ คราะหข อ มูล
ผลกระทบในทวีปยโุ รป และทวีปแอฟริกา ๕. การสรปุ เพอ่ื ตอบ

คาํ ถาม

การแปลความหมาย มาตราสว น ทิศ และ ๑. ความเขา ใจระบบ - ๑. การสงั เกต
สัญลักษณในแผนที่ ธรรมชาตแิ ละมนษุ ย ๒. การแปลความขอ มลู
ทางภูมิศาสตร
สาระภูมศิ าสตร (ฉบับปรบั ปรุง พ.ศ. ๒๕๖๐) ๒. การใหเหตผุ ล ๓. การใชเ ทคนิคและ
ทางภูมศิ าสตร เครือ่ งมือทางภมู ศิ าสตร
13 ตามหลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาขั้นพืน้ ฐาน พทุ ธศักราช ๒๕๕๑ และแนวการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู ๔. การใชเ ทคโนโลยี

สาเหตุการเกิดภัยพบิ ตั ิและผลกระทบ ๑. ความเขา ใจระบบ ๑. การตั้งคําถาม ๑. การแปลความขอ มลู
ในทวีปยโุ รป และทวีปแอฟรกิ า ธรรมชาติและมนษุ ย เชิงภูมศิ าสตร ทางภูมศิ าสตร

๒. การใหเ หตผุ ล ๒. การรวบรวมขอ มูล ๒. การคิดเชิงพื้นที่
ทางภมู ศิ าสตร ๓. การจัดการขอมลู
๔. การวิเคราะหข อ มลู
๓. การตดั สนิ ใจอยา งเปน ๕. การสรปุ เพ่อื ตอบ
ระบบ
คาํ ถาม

ชน้ั ตวั ชว้ี ัด สาระการเรียนรูแ กนกลาง ความสามารถ geo-literacy ทกั ษะ
ม.๓ ๑. วเิ คราะหลักษณะทางกายภาพของ กระบวนการ

ทวปี อเมริกาเหนือ และทวีปอเมริกาใต ทีต่ ง้ั ขนาด และอาณาเขตของทวปี อเมรกิ าเหนือ การใหเหตุผล ๑. การต้ังคาํ ถามเชงิ ๑. การสังเกต
โดยเลอื กใชแผนทเี่ ฉพาะเรอื่ งและเคร่อื งมือ และทวีปอเมริกาใต ทางภูมศิ าสตร ภมู ิศาสตร ๒. การแปลความขอมูล
ทางภูมิศาสตรสืบคนขอ มูล การเลือกใชแ ผนท่เี ฉพาะเรอ่ื งและ ๒. การรวบรวมขอมลู ทางภมู ิศาสตร
ตัวชวี้ ดั และสาระการเรียนรแู กนกลาง ๒. วเิ คราะหส าเหตุการเกิดภัยพิบัตแิ ละ เครอื่ งมือทางภูมศิ าสตรส บื คนขอมูล ๓. การจัดการขอ มูล ๓. การคดิ เชิงพ้นื ที่
กลมุ สาระการเรยี นรูสงั คมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ผลกระทบในทวปี อเมริกาเหนอื และ ลักษณะทางกายภาพของทวีปอเมรกิ าเหนอื ๔. การวเิ คราะหข อมูล ๔. การคิดแบบองครวม
ทวีปอเมริกาใต และทวปี อเมรกิ าใต ๕. การสรุปเพ่ือตอบคําถาม ๕. การใชเทคโนโลยี

ม.๔-๖ ๑. วิเคราะหการเปลี่ยนแปลงทางกายภาพ สาเหตุการเกิดภยั พบิ ัตแิ ละผลกระทบ ๑. ความเขา ใจระบบ ๑. การตง้ั คําถามเชงิ ๑. การแปลความหมาย
ในประเทศไทยและภมู ิภาคตางๆ ของโลก ในทวีปอเมริกาเหนอื และทวีปอเมริกาใต ธรรมชาติและมนุษย ภมู ิศาสตร ขอ มลู ทางภูมิศาสตร
ซ่งึ ไดรบั อิทธิพลจากปจ จยั ทางภูมศิ าสตร ๒. การรวบรวมขอมลู ๒. การคิดเชงิ พ้นื ท่ี
๒. การใหเ หตผุ ล ๓. การจัดการขอมูล
สาระภูมศิ าสตร (ฉบับปรบั ปรุง พ.ศ. ๒๕๖๐) ทางภูมศิ าสตร ๔. การวิเคราะหข อ มลู
๕. การสรุปเพ่ือตอบคาํ ถาม
14 ตามหลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาขั้นพืน้ ฐาน พทุ ธศักราช ๒๕๕๑ และแนวการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู ๓. การตัดสินใจ
อยางเปน ระบบ

การเปลย่ี นแปลงทางกายภาพ ๑. การใหเหตผุ ล ๑. การตง้ั คําถาม ๑. การแปลความหมาย
(ประกอบดวย ๑. ธรณภี าค ๒. บรรยากาศภาค ทางภมู ิศาสตร เชงิ ภมู ิศาสตร ขอ มลู ทางภมู ศิ าสตร
๓. อทุ กภาค ๔. ชีวภาค) ของพน้ื ที่ใน ๒. การตัดสนิ ใจ ๒. การรวบรวมขอ มลู ๒. การคดิ เชิงพ้ืนท่ี
ประเทศไทยและภมู ิภาคตา งๆ ของโลก อยา งเปน ระบบ ๓. การจดั การขอมลู
ซึ่งไดร บั อทิ ธพิ ลจากปจ จัยทางภมู ิศาสตร ๔. การวเิ คราะหขอมูล
การเปล่ียนแปลงทางกายภาพทสี่ งผล ๕. การสรปุ เพือ่ ตอบคําถาม
ตอ ภมู ปิ ระเทศ ภมู อิ ากาศ และ
ทรพั ยากรธรรมชาติ

ชั้น ตวั ชว้ี ัด สาระการเรียนรแู กนกลาง ความสามารถ geo-literacy ทักษะ
ม.๔-๖ ๒. วิเคราะหล กั ษณะทางกายภาพซ่งึ ทาํ ใหเกิด กระบวนการ ๑. การแปลความหมาย
ปญหาทางกายภาพและภยั พบิ ัติทางธรรมชาติ ๑. ความเขาใจระบบ
ปญหาและภัยพิบัตทิ างธรรมชาติ ในประเทศและภมู ภิ าคตา งๆ ของโลก ธรรมชาตแิ ละมนุษย ๑. การต้งั คําถาม ขอ มลู ทางภูมิศาสตร
ในประเทศไทยและภูมภิ าคตางๆ ของโลก ๒. การใหเ หตุผล เชงิ ภมู ิศาสตร ๒. การคิดเชงิ พ้นื ท่ี
ตัวชวี้ ดั และสาระการเรียนรแู กนกลาง ทางภูมิศาสตร ๓. การใชส ถิตพิ ื้นฐาน
กลมุ สาระการเรยี นรูสงั คมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ๓. ใชแผนท่แี ละเครื่องมือทางภูมิศาสตร ๓. การตัดสินใจ ๒. การรวบรวมขอ มูล
ในการคน หา วเิ คราะห และสรปุ ขอ มูล อยา งเปน ระบบ ๓. การจัดการขอ มูล ๑. การสงั เกต
ตามกระบวนการทางภมู ิศาสตร ๔. การวเิ คราะหข อ มลู ๒. การแปลความขอมลู
และนําภูมสิ ารสนเทศมาใชประโยชน ๕. การสรปุ เพอ่ื ตอบ
ในชีวิตประจําวนั ทางภมู ศิ าสตร
คําถาม ๓. การใชเ ทคนิคและ

สาระภูมศิ าสตร (ฉบับปรบั ปรุง พ.ศ. ๒๕๖๐) แผนท่ีและองคประกอบ ๑. ความเขา ใจระบบ ๑. การตั้งคาํ ถาม เครื่องมือทางภมู ิศาสตร
การอานแผนทเ่ี ฉพาะเร่ือง ธรรมชาติและมนษุ ย เชงิ ภูมิศาสตร ๔. การคดิ เชิงพ้ืนที่
15 ตามหลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาขั้นพืน้ ฐาน พทุ ธศักราช ๒๕๕๑ และแนวการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู การแปลความหมายรูปถายทางอากาศ ๕. การใชเ ทคโนโลยี
และภาพจากดาวเทียม ๒. การใหเ หตผุ ล ๒. การรวบรวมขอ มูล ๖. การใชส ถิติพ้ืนฐาน
การนําภูมิสารสนเทศไปใช ทางภมู ิศาสตร ๓. การจัดการขอมูล
ในชีวติ ประจําวนั ๔. การวิเคราะหขอ มูล
๓. การตัดสินใจ ๕. การสรุปเพ่อื ตอบ
อยางเปนระบบ
คาํ ถาม

สาระท่ี ๕ ภมู ศิ าสตร
มาตรฐาน ส ๕.๒ เขา ใจปฏสิ มั พนั ธร ะหวา งมนษุ ยก บั สง่ิ แวดลอ มทางกายภาพทก่ี อ ใหเ กดิ การสรา งสรรคว ถิ กี ารดาํ เนนิ ชวี ติ มจี ติ สาํ นกึ และมสี ว นรว มในการจดั การทรพั ยากร

และส่งิ แวดลอ มเพื่อการพฒั นาทยี่ ่ังยืน

ตัวชวี้ ดั และสาระการเรียนรแู กนกลาง ชัน้ ตัวชว้ี ัด สาระการเรยี นรูแกนกลาง ความสามารถ geo-literacy ทักษะ
กลมุ สาระการเรยี นรูสงั คมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ป.๑ ๑. บอกสิ่งแวดลอ มทเ่ี กิดตามธรรมชาติท่สี งผล กระบวนการ ๑. การสังเกต
สงิ่ แวดลอมทางกายภาพท่ีมีผลตอความเปน ๑. ความเขาใจระบบ ๒. การแปลความขอมูล
ตอความเปนอยูของมนุษย อยขู องมนษุ ย เชน ภมู อิ ากาศมีผลตอ ลักษณะ ธรรมชาตแิ ละมนุษย -
ทางภูมศิ าสตร
ทีอ่ ยูอ าศยั และเครือ่ งแตง กาย ๒. การใหเหตุผล
ทางภูมิศาสตร

สาระภูมศิ าสตร (ฉบับปรบั ปรุง พ.ศ. ๒๕๖๐) ๒. สังเกตและเปรยี บเทียบการเปลย่ี นแปลงของ การเปล่ยี นแปลงของสง่ิ แวดลอ มทอ่ี ยรู อบตวั ๑. ความเขา ใจระบบ - ๑. การสังเกต
ส่ิงแวดลอ มเพ่ือการปฏิบตั ติ นอยา งเหมาะสม อทิ ธิพลของสง่ิ แวดลอ มทสี่ งผลตอการปฏิบัติ ธรรมชาติและมนุษย ๒. การแปลความขอมลู
16 ตามหลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาขั้นพืน้ ฐาน พทุ ธศักราช ๒๕๕๑ และแนวการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู ตนอยา งเหมาะสม ทางภูมศิ าสตร
๒. การใหเ หตุผล
ทางภูมศิ าสตร

๓. มีสว นรวมในการดแู ลส่ิงแวดลอมท่ีบา นและ การปฏิบตั ติ นในการรกั ษาส่ิงแวดลอม ๑. ความเขา ใจระบบ - ๑. การสังเกต
หองเรียน ในบานและหองเรียน ธรรมชาตแิ ละมนุษย ๒. การแปลความขอ มูล
ทางภูมศิ าสตร
๒. การใหเ หตุผล
ทางภูมิศาสตร

๓. การตัดสนิ ใจอยางเปน
ระบบ

ป.๒ ๑. อธิบายความสําคัญของสง่ิ แวดลอ ม ความสาํ คัญของส่ิงแวดลอมทางธรรมชาติและ ๑. ความเขา ใจระบบ - ๑. การสงั เกต
ทางธรรมชาติและทมี่ นษุ ยสรา งข้ึน สง่ิ แวดลอ มที่มนษุ ยส รางขน้ึ ในการดาํ เนนิ ชวี ติ ธรรมชาตแิ ละมนษุ ย ๒. การแปลความขอมลู
ทางภมู ศิ าสตร
๒. การใหเหตุผล
ทางภมู ิศาสตร

ช้นั ตวั ชีว้ ัด สาระการเรียนรูแกนกลาง ความสามารถ geo-literacy ทกั ษะ
ป.๒ ๒. จําแนกและใชท รพั ยากรธรรมชาติ ทใ่ี ชแ ลว กระบวนการ ๑. การสงั เกต
ประเภทของทรัพยากรธรรมชาติ ๑. ความเขา ใจระบบ ๒. การแปลความขอ มลู
ไมห มดไป ท่ีใชแ ลวหมดไป และสรางทดแทน - ใชแลว ไมห มดไป เชน อากาศ แสงอาทิตย ธรรมชาติและมนุษย -
ขนึ้ ใหมไ ดอ ยางคุมคา ทางภมู ิศาสตร
ตัวชวี้ ดั และสาระการเรียนรแู กนกลาง - ใชแลว หมดไป เชน แร ถานหิน นาํ้ มัน ๒. การใหเ หตผุ ล
กลมุ สาระการเรยี นรูสงั คมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ๓. อธบิ ายความสมั พนั ธร ะหวา งฤดกู าล กาซธรรมชาติ ทางภมู ิศาสตร
กบั การดําเนินชีวติ ของมนุษย - สรางทดแทนขนึ้ ใหมได เชน น้าํ ดนิ
ปาไม สตั วปา
๔. มสี ว นรวมในการจดั การส่ิงแวดลอม การใชทรัพยากรธรรมชาตอิ ยางคุมคา
ในโรงเรียน
ความสัมพันธระหวางฤดูกาลกับการดาํ เนินชีวิต ๑. ความเขาใจระบบ - ๑. การสงั เกต
ป.๓ ๑. เปรยี บเทยี บการเปล่ยี นแปลงส่งิ แวดลอม ของมนุษย ธรรมชาติและมนุษย ๒. การแปลความขอมลู
ของชมุ ชนในอดตี กับปจ จุบัน ๒. การใหเ หตผุ ล ทางภูมิศาสตร
สาระภูมศิ าสตร (ฉบับปรบั ปรุง พ.ศ. ๒๕๖๐) ทางภมู ศิ าสตร

17 ตามหลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาขั้นพืน้ ฐาน พทุ ธศักราช ๒๕๕๑ และแนวการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู ผลกระทบของการเปลยี่ นแปลงส่งิ แวดลอ ม ๑. ความเขาใจระบบ - ๑. การสังเกต
ท่มี ตี อโรงเรยี น ธรรมชาติและมนษุ ย ๒. การแปลความขอ มูล
การรกั ษาและฟน ฟูส่ิงแวดลอมในโรงเรยี น ทางภูมศิ าสตร
๒. การใหเหตผุ ล
ทางภมู ิศาสตร

๓. การตดั สินใจอยา งเปน
ระบบ

ส่ิงแวดลอ มของชุมชนในอดตี กบั ปจ จุบนั ๑. ความเขา ใจระบบ ๑. การต้ังคําถาม ๑. การสังเกต
- ส่งิ แวดลอ มทางธรรมชาติ ธรรมชาติและมนษุ ย เชิงภมู ศิ าสตร ๒. การแปลความขอมูล
- ส่งิ แวดลอมที่มนุษยส รางขน้ึ ๒. การรวบรวมขอมูล ทางภูมิศาสตร
๒. การใหเหตุผล ๓. การจัดการขอ มูล
ทางภูมศิ าสตร ๔. การวเิ คราะหข อ มลู

๕. การสรุปเพื่อตอบคาํ ถาม

ชน้ั ตัวช้ีวัด สาระการเรียนรแู กนกลาง ความสามารถ geo-literacy ทักษะ
ป.๓ ๒. อธิบายการใชป ระโยชนจ ากสง่ิ แวดลอม กระบวนการ

และทรพั ยากรธรรมชาติในการสนอง การใชป ระโยชนจากสง่ิ แวดลอมในการดําเนิน ๑. ความเขาใจระบบ ๑. การตั้งคาํ ถาม ๑. การสงั เกต
ความตอ งการพื้นฐานของมนุษย และ ชีวติ ของมนษุ ย เชน การคมนาคม บา นเรอื น ธรรมชาตแิ ละมนุษย เชงิ ภมู ิศาสตร ๒. การแปลความขอมูล
การประกอบอาชพี และการประกอบอาชีพในชุมชน ๒. การใหเ หตุผล ๒. การรวบรวมขอมูล ทางภมู ศิ าสตร
ตัวชวี้ ดั และสาระการเรียนรแู กนกลาง ๓. อธิบายสาเหตุท่ที ําใหเ กดิ มลพษิ โดยมนุษย การประกอบอาชีพทีเ่ ปน ผลมาจาก ทางภูมศิ าสตร ๓. การจัดการขอ มูล
กลมุ สาระการเรยี นรูสงั คมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม สิ่งแวดลอมทางธรรมชาตใิ นชุมชน
๔. อธิบายความแตกตา งของลกั ษณะเมอื งและ ๔. การวิเคราะหข อมูล
ชนบท ๕. การสรปุ เพือ่ ตอบคําถาม
ความหมายและประเภทของมลพิษ ๑. ความเขาใจระบบ ๑. การสังเกต
๕. อธบิ ายความสัมพนั ธร ะหวางลักษณะ โดยมนษุ ย ธรรมชาติและมนษุ ย ๒. การแปลความขอมูล
ทางกายภาพกับการดําเนินชีวติ ของคน สาเหตขุ องการเกิดมลพิษทเ่ี กดิ จาก ทางภมู ศิ าสตร
ในชมุ ชน การกระทําของมนษุ ย ๒. การใหเหตุผล
ทางภูมิศาสตร
๖. มีสวนรว มในการจัดการสิ่งแวดลอ มในชุมชน
สาระภูมศิ าสตร (ฉบับปรบั ปรุง พ.ศ. ๒๕๖๐) ลักษณะของเมืองและชนบท เชน สิง่ ปลกู สราง ๑. ความเขา ใจระบบ ๑. การสังเกต
การใชท่ดี นิ การประกอบอาชีพ ธรรมชาตแิ ละมนษุ ย ๒. การแปลความขอมูล
18 ตามหลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาขั้นพืน้ ฐาน พทุ ธศักราช ๒๕๕๑ และแนวการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู ๒. การใหเ หตุผล
ทางภมู ศิ าสตร ทางภูมิศาสตร

ภมู ิประเทศ และภูมอิ ากาศที่มผี ลตอ ๑. ความเขา ใจระบบ ๑. การสังเกต
การดาํ เนนิ ชวี ิตของคนในชุมชน ธรรมชาติและมนุษย ๒. การแปลความขอ มูล

๒. การใหเหตผุ ล ทางภมู ศิ าสตร
ทางภูมศิ าสตร

ผลกระทบของการเปล่ยี นแปลงสิ่งแวดลอม ๑. ความเขาใจระบบ ๑. การสังเกต
ทม่ี ตี อชุมชน ธรรมชาติและมนุษย ๒. การแปลความขอมูล
การจัดการสงิ่ แวดลอ มในชมุ ชน
๒. การใหเหตผุ ล ทางภูมศิ าสตร
ทางภูมศิ าสตร

๓. การตัดสินใจอยางเปน
ระบบ

ชั้น ตวั ชว้ี ดั สาระการเรยี นรูแกนกลาง ความสามารถ geo-literacy ทักษะ
๑. ความเขา ใจระบบ กระบวนการ

ป.๔ ๑. วเิ คราะหสิ่งแวดลอ มทางกายภาพท่สี ง ผลตอ สง่ิ แวดลอมทางกายภาพที่สง ผลตอ ธรรมชาตแิ ละมนุษย ๑. การตงั้ คําถาม ๑. การสังเกต
การดาํ เนนิ ชวี ิตของคนในจังหวัด การดําเนนิ ชวี ติ ของคนในจงั หวัด ๒. การใหเหตุผล เชิงภมู ิศาสตร ๒. การแปลความขอ มูล
๒. การรวบรวมขอ มลู ทางภมู ศิ าสตร
ตัวชวี้ ดั และสาระการเรียนรแู กนกลาง ทางภูมศิ าสตร ๓. การจัดการขอมลู ๓. การใชเทคนิคและ
กลมุ สาระการเรยี นรูสงั คมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ๔. การวเิ คราะหขอ มูล เคร่ืองมอื ทางภูมศิ าสตร
๑. ความเขา ใจระบบ ๕. การสรปุ เพ่ือตอบคาํ ถาม
๒. อธิบายการเปล่ียนแปลงส่งิ แวดลอมในจงั หวดั การเปลี่ยนแปลงสิ่งแวดลอ มในจงั หวดั ธรรมชาตแิ ละมนษุ ย ๑. การสงั เกต
และผลท่เี กดิ จากการเปลย่ี นแปลง และผลท่ีเกดิ จากการเปลี่ยนแปลง เชน ๒. การแปลความขอมูล
การต้งั ถน่ิ ฐาน การยายถ่ิน ๒. การใหเหตผุ ล ทางภูมิศาสตร
ทางภมู ิศาสตร ๓. การใชเ ทคนคิ และ
เครอ่ื งมอื ทางภูมศิ าสตร
สาระภูมศิ าสตร (ฉบับปรบั ปรุง พ.ศ. ๒๕๖๐)
๓. นาํ เสนอแนวทางการจัดการส่งิ แวดลอม การจดั การสิ่งแวดลอมในจงั หวดั ๑. ความเขาใจระบบ ๑. การสงั เกต
19 ตามหลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาขั้นพืน้ ฐาน พทุ ธศักราช ๒๕๕๑ และแนวการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู ในจังหวัด ธรรมชาตแิ ละมนุษย ๒. การแปลความขอ มลู

๒. การใหเหตผุ ล ทางภูมศิ าสตร
ทางภูมิศาสตร

๓. การตดั สนิ ใจอยางเปน
ระบบ

ป.๕ ๑. วเิ คราะหส ิ่งแวดลอมทางกายภาพทม่ี อี ิทธพิ ล สิ่งแวดลอมทางกายภาพทม่ี อี ทิ ธพิ ลตอ ๑. ความเขาใจระบบ ๑. การต้ังคาํ ถาม ๑. การสงั เกต
ตอลกั ษณะการตง้ั ถน่ิ ฐานและการยา ยถนิ่ ลักษณะการตั้งถนิ่ ฐานและการยายถิน่ ธรรมชาติและมนษุ ย เชิงภมู ศิ าสตร ๒. การแปลความขอ มูล
ของประชากรในภมู ภิ าคของตน ของประชากรในภมู ภิ าคของตน ๒. การรวบรวมขอมูล ทางภูมศิ าสตร
๒. การใหเ หตุผล ๓. การจดั การขอ มลู ๓. การใชเ ทคนคิ และ
ทางภมู ศิ าสตร ๔. การวิเคราะหขอ มูล เครือ่ งมอื ทางภมู ศิ าสตร

๕. การสรปุ เพ่อื ตอบคาํ ถาม

ชั้น ตวั ชว้ี ัด สาระการเรยี นรแู กนกลาง ความสามารถ geo-literacy ทกั ษะ
ป.๕ ๒. วเิ คราะหอิทธพิ ลของสง่ิ แวดลอมทาง กระบวนการ

ธรรมชาตทิ ีก่ อ ใหเ กิดวถิ ีการดาํ เนนิ ชวี ิต อิทธพิ ลของสงิ่ แวดลอมทางธรรมชาติทก่ี อ ให ๑. ความเขา ใจระบบ ๑. การต้ังคําถาม ๑. การสังเกต
ในภมู ิภาคของตน เกดิ วถิ กี ารดาํ เนินชีวิตในภมู ิภาคของตน ธรรมชาติและมนุษย เชงิ ภมู ิศาสตร ๒. การแปลความขอมลู
๒. การรวบรวมขอมลู ทางภูมิศาสตร
ตัวชวี้ ดั และสาระการเรียนรแู กนกลาง ๓. นําเสนอตัวอยางทสี่ ะทอ นใหเ ห็นผล ๒. การใหเหตุผล ๓. การจดั การขอมลู ๓. การใชเ ทคนิคและ
กลมุ สาระการเรยี นรูสงั คมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม จากการรกั ษาและทาํ ลายสงิ่ แวดลอม และ ทางภมู ศิ าสตร ๔. การวเิ คราะหข อ มูล เครอื่ งมือทางภมู ศิ าสตร
เสนอแนวทางในการจัดการส่ิงแวดลอม
ในภมู ิภาคของตน ผลจากการรกั ษาและการทําลายสิง่ แวดลอม ๑. ความเขาใจระบบ ๕. การสรุปเพอื่ ตอบคาํ ถาม ๑. การสังเกต
ในภมู ิภาคของตน ธรรมชาตแิ ละมนษุ ย
แนวทางการจัดการสิง่ แวดลอมในภูมิภาค ๒. การแปลความขอมูล
ของตน ๒. การใหเหตผุ ล ทางภมู ิศาสตร
ทางภูมศิ าสตร ๓. การใชเ ทคนคิ และ
เครือ่ งมือทางภมู ศิ าสตร
สาระภูมศิ าสตร (ฉบับปรบั ปรุง พ.ศ. ๒๕๖๐) ๓. การตัดสินใจ ๔. การใชเ ทคโนโลยี
อยางเปนระบบ
20 ตามหลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาขั้นพืน้ ฐาน พทุ ธศักราช ๒๕๕๑ และแนวการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู
ป.๖ ๑. วิเคราะหปฏสิ มั พนั ธระหวา งสงิ่ แวดลอม สิ่งแวดลอมทางกายภาพกับลกั ษณะกิจกรรม ๑. ความเขาใจระบบ ๑. การต้งั คําถาม ๑. การสงั เกต
ทางกายภาพกบั ลักษณะกิจกรรมทางเศรษฐกิจ ทางเศรษฐกจิ และสงั คม (ประชากร เศรษฐกิจ ธรรมชาตแิ ละมนุษย เชงิ ภูมศิ าสตร ๒. การแปลความขอมลู
และสงั คมในประเทศไทย สงั คม และวฒั นธรรม) ในประเทศไทย ๒. การใหเ หตุผล ๒. การรวบรวมขอ มูล ทางภมู ศิ าสตร
ปฏสิ มั พนั ธร ะหวางมนษุ ยก ับสง่ิ แวดลอม ทางภมู ิศาสตร ๓. การจดั การขอมลู ๓. การใชเทคนคิ และ
๔. การวเิ คราะหขอมลู เครือ่ งมือทางภูมศิ าสตร
๕. การสรปุ เพื่อตอบคาํ ถาม ๔. การคดิ เชิงพ้ืนท่ี

๒. วิเคราะหก ารเปล่ยี นแปลงทางกายภาพของ การเปล่ยี นแปลงทางกายภาพของประเทศไทย ๑. ความเขาใจระบบ ๑. การสงั เกต
ประเทศไทยในอดตี กบั ปจ จุบนั และผลท่ีเกดิ ผลจากการเปลี่ยนแปลงทางกายภาพ ธรรมชาติและมนุษย ๒. การแปลความขอ มลู
ขน้ึ จากการเปลยี่ นแปลง ที่มตี อกิจกรรมทางเศรษฐกจิ และสังคม ๒. การใหเ หตุผล
(ประชากร เศรษฐกจิ สงั คม และวฒั นธรรม) ทางภมู ศิ าสตร ทางภมู ศิ าสตร
ของประเทศไทยในอดีตกับปจ จบุ ัน ๓. การใชเทคนิคและ

เครือ่ งมอื ทางภูมิศาสตร
๔. การคดิ เชงิ พื้นที่

ชั้น ตัวช้ีวัด สาระการเรยี นรูแกนกลาง ความสามารถ geo-literacy ทักษะ
ป.๖ ๓. นําเสนอตัวอยางทีส่ ะทอนใหเห็นผล ผลจากการรกั ษาและทําลายทรัพยากร ๑. ความเขา ใจระบบ กระบวนการ ๑. การสงั เกต
และสิ่งแวดลอ มในประเทศไทย ๒. การแปลความขอ มลู
จากการรักษาและทาํ ลายทรัพยากร แนวทางในการจดั การทรพั ยากรและ ธรรมชาตแิ ละมนษุ ย -
และสิ่งแวดลอ ม และเสนอแนวทาง สิง่ แวดลอ มทยี่ ั่งยืนโดยมีจิตสาํ นึกรูคุณคา ๒. การใหเ หตผุ ล ทางภูมศิ าสตร
ตัวชวี้ ดั และสาระการเรียนรแู กนกลาง ในการจัดการทย่ี ่งั ยืนในประเทศไทย ๓. การใชเ ทคนคิ และ
กลมุ สาระการเรยี นรูสงั คมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ทางภมู ศิ าสตร
ม.๑ ๑. สาํ รวจและระบทุ ําเลทต่ี ง้ั ของกจิ กรรม ๓. การตัดสินใจอยางเปน เครอื่ งมอื ทางภมู ศิ าสตร
ทางเศรษฐกิจและสงั คมในทวีปเอเชีย ๔. การคดิ แบบองครวม
ทวปี ออสเตรเลีย และโอเชยี เนีย ระบบ ๕. การคดิ เชิงพืน้ ท่ี
๖. การใชเทคโนโลยี
๒. วเิ คราะหปจจัยทางกายภาพและปจ จยั
ทางสงั คมท่ีสงผลตอทาํ เลที่ต้ังของกิจกรรม ทาํ เลทต่ี ั้งของกจิ กรรมทางเศรษฐกิจและสงั คม ๑. ความเขา ใจระบบ ๑. การต้ังคาํ ถาม ๑. การสังเกต
ทางเศรษฐกิจและสงั คมในทวปี เอเชีย เชน พนื้ ทเ่ี พาะปลกู และเลีย้ งสตั ว แหลงประมง ธรรมชาตแิ ละมนษุ ย เชงิ ภมู ิศาสตร ๒. การแปลความขอ มูล
สาระภูมศิ าสตร (ฉบับปรบั ปรุง พ.ศ. ๒๕๖๐) ทวปี ออสเตรเลีย และโอเชียเนีย การกระจายของภาษาและศาสนา ๒. การใหเ หตผุ ล
ในทวีปเอเชยี ทวปี ออสเตรเลยี และโอเชยี เนีย ทางภมู ศิ าสตร ๒. การรวบรวมขอมลู ทางภูมิศาสตร
21 ตามหลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาขั้นพืน้ ฐาน พทุ ธศักราช ๒๕๕๑ และแนวการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู ๓. การจดั การขอ มลู ๓. การใชเ ทคนคิ และ
ปจจัยทางกายภาพและปจจัยทางสังคม ๑. ความเขาใจระบบ ๔. การวเิ คราะหข อ มลู
ท่สี ง ผลตอ การเปลย่ี นแปลงโครงสรา งทาง ธรรมชาติและมนษุ ย ๕. การสรปุ เพื่อตอบ เครื่องมือทางภมู ิศาสตร
ประชากร สิ่งแวดลอม เศรษฐกิจ สงั คมและ ๔. การใชเทคโนโลยี
วฒั นธรรมในทวปี เอเชีย ทวปี ออสเตรเลยี ๒. การใหเ หตุผล คาํ ถาม ๑. การสังเกต
และโอเชยี เนยี ทางภมู ิศาสตร ๒. การแปลความขอ มูล

๓. การตัดสนิ ใจอยางเปน ทางภูมศิ าสตร
ระบบ ๓. การใชเ ทคนิคและ

เครอ่ื งมือทางภมู ิศาสตร
๓. การคิดแบบองคร วม
๔. การคิดเชิงพื้นที่

ช้นั ตวั ช้ีวดั สาระการเรียนรแู กนกลาง ความสามารถ geo-literacy ทกั ษะ
กระบวนการ

ม.๑ ๓. สบื คน อภิปรายประเดน็ ปญ หาจาก ประเดน็ ปญ หาจากปฏสิ ัมพนั ธระหวา ง ๑. ความเขา ใจระบบ ๑. การตัง้ คาํ ถามเชงิ ๑. การสงั เกต
ปฏสิ ัมพนั ธร ะหวา งสิ่งแวดลอ มทางกายภาพ สิ่งแวดลอ มทางกายภาพกับมนุษย ธรรมชาติและมนษุ ย ภมู ศิ าสตร ๒. การแปลความขอมูล
กับมนษุ ยทเ่ี กดิ ข้นึ ในทวีปเอเชยี ทเ่ี กิดขึน้ ในทวปี เอเชีย ทวปี ออสเตรเลยี ๒. การใหเหตุผล ๒. การรวบรวมขอมลู ทางภูมิศาสตร
ตัวชวี้ ดั และสาระการเรียนรแู กนกลาง ทวีปออสเตรเลยี และโอเชยี เนยี และโอเชยี เนยี ทางภมู ศิ าสตร ๓. การจัดการขอมลู ๓. การใชเทคนคิ และ
กลมุ สาระการเรยี นรูสงั คมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ๓. การตดั สนิ ใจอยา งเปน ๔. การวเิ คราะหขอมลู เครื่องมอื ทางภมู ิศาสตร
ระบบ ๕. การสรุปเพอ่ื ตอบคาํ ถาม ๔. การคิดแบบองคร วม
๕. การคิดเชิงพืน้ ท่ี
๖. การใชเ ทคโนโลยี

๔. วเิ คราะหแ นวทางการจดั การภยั พบิ ัตแิ ละ แนวทางการจดั การภัยพบิ ตั ิและการจัดการ ๑. ความเขา ใจระบบ ๑. การแปลความขอมูล
การจัดการทรัพยากรและส่งิ แวดลอม การจดั การทรพั ยากรและส่ิงแวดลอ ม ธรรมชาตแิ ละมนษุ ย ทางภูมศิ าสตร
สาระภูมศิ าสตร (ฉบับปรบั ปรุง พ.ศ. ๒๕๖๐) ในทวีปเอเชยี ทวีปออสเตรเลีย และโอเชียเนีย ในทวปี เอเชยี ทวีปออสเตรเลยี และโอเชยี เนยี ๒. การใหเ หตุผล
ทย่ี ั่งยนื ท่ยี ั่งยืน ทางภมู ิศาสตร ๒. การคิดแบบองครวม
22 ตามหลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาขั้นพืน้ ฐาน พทุ ธศักราช ๒๕๕๑ และแนวการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู ๓. การตัดสินใจอยา งเปน ๓. การคดิ เชิงพ้นื ท่ี
ระบบ ๔. การใชเ ทคโนโลยี
๕. การใชส ถิติพน้ื ฐาน

ม.๒ ๑. สํารวจและระบทุ ําเลทต่ี งั้ ของกจิ กรรม ทําเลท่ตี ั้งของกจิ กรรมทางเศรษฐกจิ และสังคม ๑. ความเขาใจระบบ - ๑. การสังเกต
ทางเศรษฐกจิ และสังคมในทวีปยโุ รป และ เชน พนื้ ทเี่ พาะปลูก และเลย้ี งสัตว แหลงประมง ธรรมชาติและมนุษย ๒. การแปลความขอมูล
ทวปี แอฟรกิ า การกระจายของภาษาและศาสนา ๒. การใหเหตผุ ล ทางภูมศิ าสตร
ในทวปี ยโุ รป และทวีปแอฟริกา ทางภูมศิ าสตร ๓. การใชเ ทคนคิ และ
เคร่ืองมอื ทางภูมิศาสตร
๔. การใชเทคโนโลยี

ชนั้ ตัวชี้วดั สาระการเรียนรแู กนกลาง ความสามารถ geo-literacy ทกั ษะ
ม.๒ ๒. วิเคราะหป จ จัยทางกายภาพและปจจยั กระบวนการ ๑. การสงั เกต
๒. การแปลความขอ มูล
ทางสังคมทส่ี งผลตอ ทําเลที่ตง้ั ของกจิ กรรม ปจ จัยทางกายภาพและปจจยั ทางสงั คม ๑. ความเขา ใจระบบ ๑. การตงั้ คําถาม
ทางเศรษฐกจิ และสังคมในทวีปยโุ รป ท่สี งผลตอ การเปลี่ยนแปลงโครงสรา ง ธรรมชาติและมนษุ ย เชิงภมู ิศาสตร ทางภมู ศิ าสตร
และทวีปแอฟรกิ า ทางประชากร สงิ่ แวดลอม เศรษฐกจิ สงั คม ๒. การใหเหตุผล ๒. การรวบรวมขอ มลู ๓. การใชเ ทคนคิ และ
ตัวชวี้ ดั และสาระการเรียนรแู กนกลาง ๓. สบื คน อภปิ รายประเดน็ ปญหาจากปฏสิ ัมพนั ธ และวฒั นธรรมในทวปี ยุโรป และทวีปแอฟรกิ า ทางภูมศิ าสตร ๓. การจัดการขอมูล
กลมุ สาระการเรยี นรูสงั คมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ระหวา งสง่ิ แวดลอ มทางกายภาพกับมนษุ ย ๓. การตัดสนิ ใจอยา งเปน ๔. การวเิ คราะหข อมลู เคร่ืองมอื ทางภูมศิ าสตร
ท่ีเกิดขึ้นในทวปี ยุโรป และทวปี แอฟรกิ า ระบบ ๕. การสรุปเพ่อื ตอบ ๔. การคดิ เชงิ พน้ื ท่ี
คาํ ถาม ๕. การคดิ แบบองครวม
๔. วเิ คราะหแนวทางการจัดการภยั พิบัติและ ๑. การสังเกต
การจัดการทรัพยากรและส่ิงแวดลอม ประเด็นปญหาจากปฏสิ มั พันธร ะหวาง ๑. ความเขา ใจระบบ - ๒. การแปลความขอ มูล
ในทวีปยุโรป และทวีปแอฟริกาทีย่ ง่ั ยนื ส่ิงแวดลอ มทางกายภาพกบั มนุษยท ีเ่ กดิ ขนึ้ ธรรมชาตแิ ละมนุษย
สาระภูมศิ าสตร (ฉบับปรบั ปรุง พ.ศ. ๒๕๖๐) ในทวีปยุโรป และทวีปแอฟรกิ า ทางภมู ิศาสตร
๒. การใหเหตุผล ๓. การใชเ ทคนคิ และ
23 ตามหลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาขั้นพืน้ ฐาน พทุ ธศักราช ๒๕๕๑ และแนวการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู ทางภูมศิ าสตร
เครอ่ื งมอื ทางภูมศิ าสตร
๓. การตดั สินใจอยา งเปน ๔. การคิดเชิงพนื้ ที่
ระบบ ๕. การคดิ แบบองคร วม
๖. การใชเทคโนโลยี
แนวทางการจดั การภัยพบิ ัตแิ ละการจัดการ ๑. ความเขา ใจระบบ ๑. การตงั้ คําถาม ๑. การแปลความขอ มลู
ทรัพยากรและสิง่ แวดลอมในทวปี ยุโรป ธรรมชาตแิ ละมนษุ ย เชิงภมู ศิ าสตร
และทวปี แอฟริกาท่ียัง่ ยืน ๒. การใหเหตผุ ล ๒. การรวบรวมขอมลู ทางภูมิศาสตร
ทางภูมศิ าสตร ๓. การจัดการขอ มูล ๒. การคิดเชิงพ้นื ท่ี
๓. การตัดสนิ ใจอยา งเปน ๔. การวเิ คราะหขอมลู ๓. การคิดแบบองครวม
ระบบ ๕. การสรุปเพื่อตอบ ๔. การใชเ ทคโนโลยี
คําถาม ๕. การใชสถิติพืน้ ฐาน

ช้นั ตัวช้ีวดั สาระการเรียนรแู กนกลาง ความสามารถ geo-literacy ทกั ษะ
ม.๓ ๑. สํารวจและระบทุ าํ เลที่ต้งั ของกิจกรรม กระบวนการ ๑. การสงั เกต
ทาํ เลทีต่ ั้งของกจิ กรรมทางเศรษฐกิจและสังคม ๑. ความเขา ใจระบบ ๒. การแปลความขอ มูล
ทางเศรษฐกิจและสังคมในทวปี อเมรกิ าเหนอื เชน พืน้ ที่เพาะปลกู และเลย้ี งสัตว แหลงประมง ธรรมชาตแิ ละมนุษย -
และทวีปอเมรกิ าใต ทางภมู ิศาสตร
ตัวชวี้ ดั และสาระการเรียนรแู กนกลาง การกระจายของภาษาและศาสนา ๒. การใหเ หตผุ ล ๓. การใชเ ทคนคิ และ
กลมุ สาระการเรยี นรูสงั คมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ในทวีปอเมรกิ าเหนือ และทวีปอเมริกาใต ทางภมู ิศาสตร
เคร่ืองมือทางภมู ิศาสตร
๔. การใชเทคโนโลยี

๒. วิเคราะหป จ จยั ทางกายภาพและปจจัยทาง ปจจัยทางกายภาพและปจจัยทางสงั คม ๑. ความเขาใจระบบ ๑. การตัง้ คาํ ถาม ๑. การสังเกต
สังคมท่ีสง ผลตอทําเลที่ต้ังของกจิ กรรม ทีส่ ง ผลตอการเปลย่ี นแปลงโครงสรา ง ธรรมชาติและมนุษย เชิงภมู ิศาสตร ๒. การแปลความขอ มลู
ทางเศรษฐกิจและสังคมในทวีปอเมรกิ าเหนอื ทางประชากร ส่งิ แวดลอ ม เศรษฐกิจ สงั คม ๒. การรวบรวมขอ มูล ทางภมู ศิ าสตร
และทวปี อเมริกาใต และวัฒนธรรมในทวีปอเมรกิ าเหนือ ๒. การใหเ หตผุ ล ๓. การจัดการขอมูล ๓. การใชเ ทคนคิ และ
สาระภูมศิ าสตร (ฉบับปรบั ปรุง พ.ศ. ๒๕๖๐) และทวีปอเมริกาใต ทางภูมิศาสตร ๔. การวิเคราะหข อมูล เคร่อื งมอื ทางภูมิศาสตร
๕. การสรปุ เพอ่ื ตอบคาํ ถาม ๔. การคิดเชิงพื้นที่
24 ตามหลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาขั้นพืน้ ฐาน พทุ ธศักราช ๒๕๕๑ และแนวการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู ๓. การตัดสินใจอยา งเปน ๕. การคิดแบบองคร วม
ระบบ

๓. สืบคน อภิปรายประเด็นปญ หาจากปฏสิ ัมพันธ ประเดน็ ปญ หาจากปฏสิ มั พนั ธร ะหวาง ๑. ความเขาใจระบบ ๑. การตั้งคําถาม ๑. การสงั เกต
ระหวา งส่ิงแวดลอ มทางกายภาพกบั มนุษย สง่ิ แวดลอมทางกายภาพกับมนุษยท่ีเกิดขนึ้ ธรรมชาติและมนษุ ย เชิงภูมิศาสตร ๒. การแปลความขอมลู
ท่เี กดิ ขน้ึ ในทวีปอเมริกาเหนือ ในทวปี อเมรกิ าเหนอื และทวีปอเมรกิ าใต ๒. การรวบรวมขอ มูล ทางภมู ิศาสตร
และทวีปอเมริกาใต ๒. การใหเ หตผุ ล ๓. การจดั การขอ มลู ๓. การใชเทคนคิ และ
ทางภมู ิศาสตร ๔. การวิเคราะหข อ มลู เครอื่ งมือทางภมู ศิ าสตร
๕. การสรปุ เพอื่ ตอบคาํ ถาม ๔. การคดิ เชงิ พนื้ ที่
๓. การตดั สินใจอยางเปน ๕. การคิดแบบองคร วม
ระบบ

๖. การใชเ ทคโนโลยี

ชัน้ ตวั ชวี้ ัด สาระการเรยี นรแู กนกลาง ความสามารถ geo-literacy ทักษะ
ม.๓ ๔. วิเคราะหแ นวทางการจดั การภยั พิบัติและ แนวทางการจดั การภยั พิบัติและ กระบวนการ
การจดั การทรัพยากรและส่งิ แวดลอ ม
การจดั การทรัพยากรและสิ่งแวดลอ มในทวปี ในทวีปอเมริกาเหนอื และทวปี อเมรกิ าใต ๑. ความเขาใจระบบ ๑. การต้งั คําถาม ๑. การแปลความขอมูล
อเมริกาเหนอื และทวีปอเมริกาใตท่ยี ่งั ยนื ท่ยี ่งั ยนื ธรรมชาตแิ ละมนุษย เชิงภูมศิ าสตร ทางภูมิศาสตร
๒. การรวบรวมขอ มลู ๒. การคิดเชงิ พ้ืนท่ี
ตัวชวี้ ดั และสาระการเรียนรแู กนกลาง ๒. การใหเ หตผุ ล ๓. การจัดการขอมลู ๓. การคดิ แบบองครวม
กลมุ สาระการเรยี นรูสงั คมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ทางภูมิศาสตร ๔. การวิเคราะหขอ มลู ๔. การใชเทคโนโลยี
๕. การสรปุ เพ่ือตอบคําถาม ๕. การใชสถติ พิ ้ืนฐาน
๓. การตัดสนิ ใจอยางเปน
ระบบ

๕. ระบคุ วามรว มมอื ระหวางประเทศทีม่ ีผลตอ เปา หมายการพัฒนาทีย่ ัง่ ยืนของโลก - - -
การจัดการทรพั ยากรและส่งิ แวดลอ ม ความรว มมอื ระหวางประเทศท่มี ผี ลตอการ
จดั การทรัพยากรและส่งิ แวดลอ ม

สาระภูมศิ าสตร (ฉบับปรบั ปรุง พ.ศ. ๒๕๖๐) ม.๔-๖ ๑. วเิ คราะหปฏิสัมพนั ธร ะหวางส่ิงแวดลอม ปฏิสมั พันธระหวางสิง่ แวดลอมทางกายภาพกับ ๑. ความเขา ใจระบบ ๑. การตัง้ คําถาม ๑. การแปลความขอมลู
ทางกายภาพกับกจิ กรรมของมนุษย วิถีการดาํ เนนิ ชีวติ ภายใตกระแสโลกาภิวัตน ธรรมชาติและมนษุ ย เชงิ ภูมิศาสตร ทางภมู ิศาสตร
25 ตามหลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาขั้นพืน้ ฐาน พทุ ธศักราช ๒๕๕๑ และแนวการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู ในการสรา งสรรคว ถิ กี ารดาํ เนินชีวิตของทองถนิ่ ไดแก ๒. การใหเหตผุ ล ๒. การรวบรวมขอ มูล ๒. การใชเ ทคนิคและ
ทง้ั ในประเทศไทยและภูมิภาคตางๆ ของโลก - ประชากรและการตั้งถิ่นฐาน (การกระจาย ทางภมู ิศาสตร ๓. การจดั การขอมลู เครือ่ งมอื ทางภมู ิศาสตร
และเหน็ ความสาํ คญั ของสิง่ แวดลอมทมี่ ีผลตอ และการเปล่ียนแปลงประชากร ชมุ ชนเมือง ๓. การตดั สินใจอยางเปน ๔. การวิเคราะหขอมลู ๓. การคดิ เชงิ พื้นที่
การดํารงชวี ิตของมนุษย และชนบท และการกลายเปนเมอื ง ระบบ ๕. การสรปุ เพอ่ื ตอบคําถาม ๔. การคดิ แบบองครวม
- การกระจายของกจิ กรรมทางเศรษฐกจิ
(เกษตรกรรม อุตสาหกรรมการผลิต
การบรกิ าร และการทอ งเที่ยว)

ช้นั ตวั ชี้วดั สาระการเรยี นรูแ กนกลาง ความสามารถ geo-literacy ทักษะ
ม.๔-๖ ๒. วเิ คราะหส ถานการณ สาเหตุ และผลกระทบ สถานการณการเปล่ยี นแปลง กระบวนการ
ดา นทรัพยากรธรรมชาตแิ ละส่งิ แวดลอม
ของการเปลี่ยนแปลงดานทรัพยากรธรรมชาติ ไดแ ก การเปลย่ี นแปลงสภาพภมู ิอากาศ ๑. ความเขาใจระบบ ๑. การตง้ั คําถาม ๑. การสังเกต
และสง่ิ แวดลอ มของประเทศไทยและ ความเส่ือมโทรมของส่ิงแวดลอม ธรรมชาติและมนุษย เชงิ ภูมิศาสตร ๒. การแปลความขอมลู
ภูมิภาคตางๆ ของโลก ความหลากหลายทางชวี ภาพ และภัยพบิ ัติ ๒. การใหเหตผุ ล ๒. การรวบรวมขอ มลู ทางภูมศิ าสตร
ตัวชวี้ ดั และสาระการเรียนรแู กนกลาง สาเหตุ และผลกระทบของการเปลยี่ นแปลง ทางภมู ศิ าสตร ๓. การจดั การขอ มูล ๓. การใชเทคนคิ และ
กลมุ สาระการเรยี นรูสงั คมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ดานทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสิ่งแวดลอม ๓. การตัดสนิ ใจอยา งเปน ๔. การวิเคราะหข อมลู เครื่องมอื ทางภูมิศาสตร
ของประเทศไทยและภมู ิภาคตางๆ ของโลก ระบบ ๕. การสรปุ เพื่อตอบคําถาม ๔. การคดิ เชิงพื้นท่ี
การจดั การภัยพบิ ตั ิ ๕. การคดิ แบบองคร วม

สาระภูมศิ าสตร (ฉบับปรบั ปรุง พ.ศ. ๒๕๖๐) ๓. ระบุมาตรการปอ งกนั และแกไ ขปญหา มาตรการปอ งกนั และแกไ ขปญหาทรพั ยากร ๑. ความเขา ใจระบบ - ๑. การคดิ เชิงพื้นที่
กฎหมายและนโยบายดา นทรัพยากรธรรมชาติ ธรรมชาตแิ ละส่งิ แวดลอ มในประเทศและ ธรรมชาตแิ ละมนุษย ๒. การคดิ แบบองคร วม
26 ตามหลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาขั้นพืน้ ฐาน พทุ ธศักราช ๒๕๕๑ และแนวการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู และสิง่ แวดลอม บทบาทขององคก าร ระหวา งประเทศ ตามแนวทางการพัฒนาท่ี ๒. การใหเหตผุ ล
ที่เกย่ี วขอ ง และการประสาน ความรวมมอื ยงั่ ยืน ความม่ันคงของมนุษย และการบรโิ ภค ทางภมู ศิ าสตร
ทง้ั ในประเทศและระหวางประเทศ อยา งรบั ผดิ ชอบ ๓. การตดั สินใจ
กฎหมายและนโยบายดานทรพั ยากรธรรมชาติ อยา งเปนระบบ
และส่งิ แวดลอ มท้ังในประเทศและระหวา งประเทศ
บทบาทขององคการ และการประสาน
ความรวมมอื ทง้ั ในประเทศและระหวา งประเทศ

๔. วเิ คราะหแนวทางและมีสวนรวมในการจดั การ แนวทางการจัดการทรัพยากรธรรมชาติ - ๑. การตง้ั คาํ ถาม ๑. การแปลความขอ มูล
ทรพั ยากรธรรมชาติ และสง่ิ แวดลอ ม และสงิ่ แวดลอม เชงิ ภูมิศาสตร ทางภมู ศิ าสตร
เพ่ือการพฒั นาที่ยงั่ ยืน การมีสว นรว มในการแกปญ หา และ ๒. การรวบรวมขอมูล ๒. การใชเ ทคนคิ และ
การดําเนินชีวิตตามแนวทางการจดั การ ๓. การจัดการขอ มูล เครื่องมือทางภูมิศาสตร
ทรัพยากรและสิง่ แวดลอมเพ่ือการพฒั นา ๔. การวิเคราะหข อ มูล ๓. การคิดเชงิ พน้ื ที่
ทย่ี ่ังยืน ๕. การสรปุ เพื่อตอบคาํ ถาม ๔. การคิดแบบองครวม

แนวทางการจัดกิจกรรมการเรียนรู

สาระท่ี ๕ ภูมศิ าสตร
มาตรฐาน ส ๕.๑ เขาใจลักษณะทางกายภาพของโลกและความสัมพันธของสรรพส่ิงซ่ึงมีผลตอกัน ใชแผนที่และเคร่ืองมือทางภูมิศาสตรในการคนหา วิเคราะห และ

สรปุ ขอ มูลตามกระบวนการทางภมู ศิ าสตร ตลอดจนใชภมู ิสารสนเทศอยางมีประสิทธิภาพ

ตัวชวี้ ดั และสาระการเรียนรแู กนกลาง geo-literacy การวดั และประเมนิ ผลการเรยี นรู
กลมุ สาระการเรยี นรูสงั คมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ความสามารถ กระบวนการ
ชนั้ ตัวช้ีวัด มโนทัศนส าํ คัญ คาํ ถามสาํ คัญ ทักษะ คาํ สาํ คัญ เครอื่ งมือวดั
และประเมินผล

ป.๑ ๑. จําแนกสิ่งแวดลอ มรอบตัว การใชแผนผงั ส่งิ ตา งๆ รอบตัวเกดิ จาก ความเขาใจระบบ - สงั เกต จําแนก - แบบตรวจสอบ
ท่เี กิดขนึ้ เองตามธรรมชาติ แสดงความสัมพนั ธของ อะไร ธรรมชาตแิ ละ รายการ
และท่ีมนุษยสรา งขน้ึ ตําแหนง ระยะทาง และ มนษุ ย - แบบสอบประเภท
ทศิ ของสิ่งตางๆ รอบตวั เลือกตอบแบบ
สาระภูมศิ าสตร (ฉบับปรบั ปรุง พ.ศ. ๒๕๖๐) ทงั้ ทีเ่ กิดจากธรรมชาติ ถกู -ผิด
และทีม่ นุษยส รา งขนึ้
27 ตามหลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาขั้นพืน้ ฐาน พทุ ธศักราช ๒๕๕๑ และแนวการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู ๒. ระบคุ วามสมั พนั ธของ สง่ิ ตางๆ รอบตัวตั้งอยูใ น - - สงั เกต ระบุความ เกณฑการให
ตาํ แหนง ระยะ ทิศของ ตาํ แหนง ใด สมั พนั ธ คะแนน (rubric)
สงิ่ ตา งๆ

๓. ใชแ ผนผงั แสดงตําแหนง ใชแผนผังแสดงตําแหนง ๑. ความเขาใจ - ๑. การสงั เกต ใช....แสดง เกณฑ
สงิ่ ตางๆ ในหองเรียน ของสิ่งตา งๆ รอบตัวได ระบบ ๒. การแปลความ การใหคะแนน
อยา งไร ธรรมชาติ ขอ มูล
และมนุษย ทางภูมิศาสตร
๒. การใหเ หตุผล ๓. การใชเทคนิค
ทางภมู ิศาสตร และเครือ่ งมือ
ทางภูมิศาสตร

geo-literacy การวัดและประเมนิ ผลการเรยี นรู
กระบวนการ
ชน้ั ตวั ช้ีวัด มโนทศั นสําคัญ คาํ ถามสาํ คัญ ความสามารถ ทักษะ คําสาํ คญั เคร่ืองมือวดั
สภาพอากาศในรอบวนั - และประเมินผล
เปล่ยี นแปลงไปอยางไร
ป.๑ ๔. สงั เกตและบอก การเปล่ียนแปลง - ๑. การสงั เกต - สงั เกต เกณฑ
การเปลย่ี นแปลงของ สภาพอากาศในรอบวนั ๒. การแปลความ - บอก การใหคะแนน
ตัวชวี้ ดั และสาระการเรียนรแู กนกลาง สภาพอากาศในรอบวัน มผี ลตอส่ิงแวดลอม ขอ มลู ทาง
กลมุ สาระการเรยี นรูสงั คมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ภูมศิ าสตร

ป.๒ ๑. ระบสุ ิ่งแวดลอ ม สิง่ แวดลอมระหวา งบา นกบั สิ่งแวดลอมทางธรรมชาติ ความเขาใจระบบ - ๑. การสังเกต ระบุ - แบบตรวจสอบ
ทางธรรมชาตแิ ละที่ โรงเรียน ประกอบดวย และที่มนษุ ยสรางขึน้ ธรรมชาติและ ๒. การแปลความ รายการ
มนุษยส รา งขึน้ ซ่งึ ปรากฏ สิ่งแวดลอมทางธรรมชาติ ซ่งึ ปรากฏระหวา งบา นกบั มนุษย ขอมลู ทาง - แบบสอบปาก
ระหวางบา นกบั โรงเรียน และมนุษยส รา งข้ึน โรงเรยี นมอี ะไรบา ง ภูมิศาสตร เปลา

สาระภูมศิ าสตร (ฉบับปรบั ปรุง พ.ศ. ๒๕๖๐) ๒. ระบุตําแหนงและลักษณะ ลูกโลก แผนผัง แผนที่ ลักษณะทางกายภาพของ - - ๑. การสงั เกต ระบุ - เกณฑ
ทางกายภาพของส่ิงตา งๆ และรปู ถาย สามารถใช สิ่งตา งๆ ทปี่ รากฏใน ลูกโลก ๒. การแปลความ การใหคะแนน
28 ตามหลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาขั้นพืน้ ฐาน พทุ ธศักราช ๒๕๕๑ และแนวการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู ทีป่ รากฏในลกู โลก แสดงตาํ แหนง ของลกั ษณะ แผนผัง แผนท่ี และรูปถา ย ขอมลู ทาง - แบบสงั เกต
แผนผัง แผนที่ และ ทางกายภาพและ อยใู นตาํ แหนงใด ภูมศิ าสตร
รปู ถาย สง่ิ ตา งๆ ได และมีลักษณะอยา งไร ๓. การใชเทคนิค
และเครอ่ื งมอื
ทางภมู ศิ าสตร

๓. สังเกตและแสดง ความสมั พนั ธร ะหวา งโลก ความสัมพนั ธระหวา งโลก ๑. ความเขาใจ - ๑. การสงั เกต - สังเกต - เกณฑ
ความสมั พนั ธร ะหวางโลก ดวงอาทติ ยและดวงจนั ทร ดวงอาทติ ยและดวงจนั ทร ระบบ ๒. การแปลความ - แสดงความ การใหค ะแนน
ดวงอาทิตยและ ทําใหเ กิดปรากฏการณ ทาํ ใหเกดิ ปรากฏการณ ธรรมชาตแิ ละ ขอ มูลทาง สมั พันธ - แบบสงั เกต
ดวงจนั ทร ที่ทาํ ใหเกิด ทางธรรมชาติท่มี อี ทิ ธิพล ใดบาง มนษุ ย ภมู ศิ าสตร ระหวาง...และ...
ปรากฏการณ ตอ การดํารงชวี ิต ๒. การใหเหตผุ ล ๓. การใชเ ทคนคิ
ทางภูมิศาสตร และเคร่ืองมอื
ทางภูมศิ าสตร

geo-literacy การวดั และประเมนิ ผลการเรยี นรู
ความสามารถ กระบวนการ
ช้ัน ตวั ชี้วดั มโนทศั นส าํ คญั คาํ ถามสาํ คัญ ทกั ษะ คาํ สาํ คัญ เครอ่ื งมือวดั
และประเมนิ ผล

ป.๓ ๑. สํารวจขอมูลทางภมู ศิ าสตร แผนผัง แผนที่ และรปู ถา ย จากแผนผัง แผนท่ี และ ความเขา ใจระบบ ๑. การตัง้ คาํ ถาม ๑. การสังเกต - สํารวจ - เกณฑ
ในโรงเรียนและชุมชน เปนเครื่องมือ ในการแสดง รปู ถายสถานที่สําคญั ธรรมชาติและ เชิงภูมิศาสตร ๒. การแปลความ - แสดงความ การใหค ะแนน
ตัวชวี้ ดั และสาระการเรียนรแู กนกลาง โดยใชแผนผัง แผนท่ี และ ตาํ แหนงทีต่ ้งั ของสถานท่ี ในบริเวณโรงเรยี นและ มนษุ ย ๒. การรวบรวม ขอ มูลทาง สัมพันธ - แบบสังเกต
กลมุ สาระการเรยี นรูสงั คมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม รปู ถา ย เพอ่ื แสดงความ สาํ คญั ในบริเวณโรงเรยี น ชมุ ชนมีอะไรบางและต้งั อยู ขอมูล ภมู ิศาสตร - เกณฑ
สมั พันธของตําแหนง ระยะ และชมุ ชน ในตําแหนง ใด ๓. การจดั การ ๓. การใชเทคนคิ การใหค ะแนน
ทศิ ทาง ขอมูล และเครื่องมือ
๔. การวเิ คราะห ทางภูมิศาสตร
ขอ มลู
๕. การสรุป
เพือ่ ตอบ
สาระภูมศิ าสตร (ฉบับปรบั ปรุง พ.ศ. ๒๕๖๐) คาํ ถาม
๒. วาดแผนผัง เพือ่ แสดง แผนผงั ท่แี สดงตาํ แหนง ท่ตี ง้ั ๑. ความเขา ใจ ๑. การสังเกต วาด
29 ตามหลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาขั้นพืน้ ฐาน พทุ ธศักราช ๒๕๕๑ และแนวการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู ตําแหนงที่ตัง้ ของสถานท่ี ของสถานทส่ี ําคัญ ระบบ ๒. การแปลความ
สําคญั ในบรเิ วณโรงเรียน ในบริเวณโรงเรยี นและ ธรรมชาติและ ขอ มูลทาง
และชุมชน ชมุ ชนวาดไดอ ยา งไร มนุษย ภูมศิ าสตร
๒. การใหเหตผุ ล ๓. การใชเ ทคนิค
ทางภมู ศิ าสตร และเคร่ืองมอื
ทางภูมศิ าสตร

ป.๔ ๑. สบื คนและอธบิ ายขอ มูล แผนทแี่ ละรปู ถา ยเปน เครอื่ ง จากแผนท่แี ละรูปถาย ๑. ความเขาใจ ๑. การตงั้ คาํ ถาม ๑. การสังเกต - สบื คน - เกณฑ
ลกั ษณะทางกายภาพ มอื ทใ่ี ชแ สดงลกั ษณะทาง จงั หวดั ของตนมีลกั ษณะ ระบบ เชงิ ภมู ศิ าสตร ๒. การแปลความ - อธิบาย การใหคะแนน
ในจังหวัดตน ดว ยแผนที่ กายภาพ แหลงทรัพยากร ทางกายภาพอยา งไร ธรรมชาติและ ๒. การรวบรวม ขอ มูลทาง - แบบทดสอบ
และรปู ถา ย และสถานทส่ี ําคญั ในจงั หวดั มนุษย ขอมลู ภมู ิศาสตร เขียนตอบ
ของตน

geo-literacy การวดั และประเมนิ ผลการเรียนรู
ความสามารถ กระบวนการ
ชน้ั ตวั ช้ีวัด มโนทศั นส ําคญั คาํ ถามสําคัญ ทักษะ คําสาํ คญั เครือ่ งมือวัด
ป.๔ และประเมนิ ผล

๒. การใหเหตุผล ๓. การจัดการ ๓. การใชเทคนคิ
ทางภมู ศิ าสตร ขอมลู และเครอ่ื งมือ
ตัวชวี้ ดั และสาระการเรียนรแู กนกลาง ๔. การวิเคราะห ทางภมู ิศาสตร
กลมุ สาระการเรยี นรูสงั คมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ขอมูล
๕. การสรุป
เพื่อตอบ
คําถาม

๒. ระบุแหลง ทรัพยากรและ จากแผนทแี่ ละรูปถาย - ๑. การสังเกต ระบุ - แบบทดสอบ
สถานท่สี ําคญั ในจังหวดั แหลง ทรัพยากรและ ๒. การแปลความ เลอื กตอบ
สาระภูมศิ าสตร (ฉบับปรบั ปรุง พ.ศ. ๒๕๖๐) ของตนดว ยแผนท่ีและ สถานท่ีสําคญั ในจังหวัด - แบบทดสอบ
รปู ถา ย ของตน มอี ะไรบา ง ขอมูลทาง เขยี นตอบ
30 ตามหลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาขั้นพืน้ ฐาน พทุ ธศักราช ๒๕๕๑ และแนวการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู และอยูบริเวณใด ภูมิศาสตร
๓. การใชเ ทคนิค
และเครอ่ื งมอื
ทางภมู ศิ าสตร

๓. อธิบายลกั ษณะทาง ลกั ษณะทางกายภาพ ลกั ษณะทางกายภาพ ๑. ความเขา ใจ ๑. การสังเกต อธบิ าย.... - แบบทดสอบ
กายภาพทสี่ งผลตอแหลง สง ผลใหเ กดิ แหลง สง ผลตอ แหลงทรัพยากร ระบบธรรมชาติ ๒. การแปลความ ทสี่ งผลตอ ..... เขียนตอบ
ทรัพยากรและสถานที่ ทรัพยากรและสถานท่ี และสถานท่สี ําคญั และมนุษย - เกณฑ
สําคัญในจังหวัด สาํ คัญท่ีแตกตางกนั ในจงั หวัดอยา งไร ขอมลู ทาง การใหคะแนน
ในจงั หวัด ๒. การใหเ หตุผล ภมู ิศาสตร
ทางภมู ศิ าสตร ๓. การใชเทคนิค
และเคร่ืองมอื
ทางภูมิศาสตร

geo-literacy การวัดและประเมินผลการเรียนรู
ความสามารถ กระบวนการ
ช้ัน ตวั ชว้ี ัด มโนทัศนสําคัญ คาํ ถามสาํ คญั ทักษะ คําสําคัญ เครอ่ื งมอื วดั
และประเมนิ ผล

ป.๕ ๑. สบื คน และอธบิ ายขอมูล แผนท่แี ละรูปถา ย จากแผนท่ีและรูปถาย ๑. ความเขาใจ ๑. การต้ังคาํ ถาม ๑. การสงั เกต - สบื คน - เกณฑ
ลกั ษณะทางกายภาพใน เปน เคร่อื งมอื ท่ีใชแสดง ภมู ภิ าคของเรามีลกั ษณะ ระบบ เชิงภูมิศาสตร ๒. การแปลความ - อธิบาย การใหคะแนน
ตัวชวี้ ดั และสาระการเรียนรแู กนกลาง ภูมิภาคของตน ดวยแผนท่ี ขอมูลลักษณะทางกายภาพ ทางกายภาพอยา งไร ธรรมชาติ ๒. การรวบรวม ขอมลู - แบบทดสอบ
กลมุ สาระการเรยี นรูสงั คมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม และรูปถาย ในภูมภิ าคของตน และมนุษย ขอมูล ทางภมู ศิ าสตร เขยี นตอบ
๒. การใหเ หตุผล ๓. การจดั การ ๓. การใชเทคนิค - แบบสงั เกต
ทางภมู ิศาสตร ขอ มลู และเคร่ืองมอื
๔. การวเิ คราะห ทางภูมิศาสตร
ขอมลู ๔. การใช
๕. การสรุปเพอ่ื เทคโนโลยี
ตอบคําถาม
สาระภูมศิ าสตร (ฉบับปรบั ปรุง พ.ศ. ๒๕๖๐)
๒. อธิบายลักษณะทางกายภาพ ลกั ษณะทางกายภาพ ลกั ษณะทางกายภาพสง ผล ๑. ความเขาใจ ๑. การสังเกต อธบิ าย... แบบทดสอบ
31 ตามหลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาขั้นพืน้ ฐาน พทุ ธศักราช ๒๕๕๑ และแนวการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู ทีส่ งผลตอแหลงทรัพยากร สง ผลใหเกดิ แหลง ตอ แหลงทรพั ยากรและ ระบบ ๒. การแปลความ ทีส่ ง ผลตอ .... เขียนตอบ
และสถานทส่ี ําคัญ ทรัพยากรและสถานที่ สถานทส่ี าํ คัญในภมู ิภาค ธรรมชาติ และ
ในภูมภิ าคของตน สาํ คัญในภมู ภิ าคของตน ของเราอยา งไร มนษุ ย ขอมลู ทาง
๒. การใหเหตผุ ล ภมู ศิ าสตร
ทางภมู ิศาสตร ๓. การใชเ ทคนคิ
และเครื่องมือ
ทางภูมศิ าสตร
๔. การใช
เทคโนโลยี

geo-literacy การวัดและประเมนิ ผลการเรยี นรู
ความสามารถ กระบวนการ
ชั้น ตัวชี้วดั มโนทัศนส ําคัญ คาํ ถามสําคัญ ทกั ษะ คาํ สาํ คัญ เครือ่ งมือวดั
และประเมินผล

ป.๖ ๑. สบื คน และอธบิ ายขอ มูล แผนที่ รูปถา ยทางอากาศ จากแผนที่ รปู ถา ย ๑. ความเขาใจ ๑. การตัง้ คําถาม ๑. การสังเกต - สืบคน - เกณฑ
ลกั ษณะทางกายภาพของ และภาพจากดาวเทยี ม ทางอากาศ และภาพจาก ระบบ เชงิ ภูมศิ าสตร ๒. การแปลความ - อธิบาย การใหค ะแนน
ตัวชวี้ ดั และสาระการเรียนรแู กนกลาง ประเทศไทย ดวยแผนท่ี ใชแสดงขอมูลลักษณะ ดาวเทียม ประเทศไทยมี ธรรมชาตแิ ละ ๒. การรวบรวม ขอมูล - แบบทดสอบ
กลมุ สาระการเรยี นรูสงั คมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม รปู ถาย ทางอากาศ และ ทางกายภาพของ ลักษณะภูมิประเทศ มนษุ ย ขอมูล ทางภูมศิ าสตร เขยี นตอบ
ภาพจากดาวเทียม ประเทศไทย ภูมอิ ากาศและทรพั ยากร ๒. การใหเหตุผล ๓. การจดั การ ๓. การใชเ ทคนิค
ธรรมชาติอยา งไร ทางภมู ศิ าสตร ขอมลู และเครอ่ื งมือ
๔. การวิเคราะห ทางภมู ศิ าสตร
ขอ มลู ๔. การใช
๕. การสรปุ เทคโนโลยี
เพ่ือตอบ
สาระภูมศิ าสตร (ฉบับปรบั ปรุง พ.ศ. ๒๕๖๐) คําถาม
๒. อธิบายความสมั พนั ธ ลักษณะทางกายภาพของ ภยั พบิ ตั ใิ นประเทศไทย ๑. ความเขา ใจ ๑. การสงั เกต อธบิ าย - เกณฑ
32 ตามหลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาขั้นพืน้ ฐาน พทุ ธศักราช ๒๕๕๑ และแนวการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู ระหวา งลักษณะทาง ไทยในภมู ิภาคตางๆ สงผล มอี ะไรบาง และ ระบบ ๒. การแปลความ ความสมั พนั ธ การใหค ะแนน
กายภาพกับภัยพบิ ัติ ใหเ กดิ ลกั ษณะภยั พบิ ัตทิ ี่ มคี วามสมั พนั ธก บั ธรรมชาติ ขอมูลทาง ระหวา ง....กับ....... - แบบทดสอบ
ในประเทศไทย เพื่อเตรยี ม แตกตา งกัน และการเตรียม ลักษณะทางกายภาพ และมนษุ ย ภูมศิ าสตร เขยี นตอบ
พรอ มรับมอื ภยั พิบตั ิ พรอ มรับมอื ภยั พบิ ัติจะชว ย ของไทยอยางไร ๒. การใหเ หตผุ ล ๓. การใชเทคนคิ
ใหเ ราอยูร วมกับธรรมชาติ ภยั พิบตั ิแตละประเภท ทางภมู ิศาสตร และเครอ่ื งมือ
ไดอยางยงั่ ยืน มีสาเหตุและสง ผล ๓. การตัดสนิ ใจ ทางภมู ิศาสตร
กระทบอยางไร อยา งเปน ๔. การใช
เราจะเตรียมพรอ ม ระบบ เทคโนโลยี
รบั มือภยั พิบตั ิ
แตละประเภทอยางไร

geo-literacy การวัดและประเมนิ ผลการเรยี นรู
ความสามารถ กระบวนการ
ชัน้ ตวั ชีว้ ัด มโนทัศนส ําคญั คาํ ถามสําคญั ทกั ษะ คาํ สําคญั เครอ่ื งมอื วัด
ม.๑ ๑. วิเคราะหลกั ษณะทาง และประเมนิ ผล

กายภาพของทวีปเอเชยี เคร่ืองมือทางภมู ศิ าสตร จากการสืบคนโดยใช การใหเหตผุ ล ๑. การต้งั คําถาม ๑. การสังเกต วเิ คราะห. ... - เกณฑ
ทวปี ออสเตรเลีย และ สามารถนาํ ไปใชใ นการ เคร่อื งมือทางภมู ิศาสตร ทางภมู ศิ าสตร เชงิ ภมู ศิ าสตร ๒. การแปลความ โดยใชเ ครือ่ งมอื การใหคะแนน
ตัวชวี้ ดั และสาระการเรียนรแู กนกลาง โอเชียเนีย โดยใช สบื คน ขอ มลู เพื่อวเิ คราะห ทวปี เอเชีย ทวีปออสเตรเลยี ๒. การรวบรวม ขอมูลทาง - แบบทดสอบ
กลมุ สาระการเรยี นรูสงั คมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม เครอื่ งมือทางภมู ศิ าสตร ลักษณะภมู ปิ ระเทศ และโอเชยี เนยี มลี กั ษณะ ขอมลู ภมู ิศาสตร เขียนตอบ
สืบคน ขอมูล ลักษณะภมู อิ ากาศ และ มลี ักษณะภมู ปิ ระเทศ ๓. การจัดการ ๓. การคิด
ทรัพยากรธรรมชาตขิ อง ภมู อิ ากาศ และทรัพยากร ขอ มูล เชงิ พนื้ ท่ี
ทวีปเอเชยี ทวปี ออสเตรเลีย ธรรมชาติอยางไร ๔. การวเิ คราะห ๔. การคิด
และโอเชียเนยี ขอมลู แบบองคร วม
๕. การสรปุ ๕. การใช
เพอ่ื ตอบ เทคโนโลยี
สาระภูมศิ าสตร (ฉบับปรบั ปรุง พ.ศ. ๒๕๖๐) คําถาม

33 ตามหลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาขั้นพืน้ ฐาน พทุ ธศักราช ๒๕๕๑ และแนวการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู ๒. อธบิ ายพิกัดภูมศิ าสตร ระบบพิกัดภูมิศาสตรใ ช พกิ ดั ภมู ศิ าสตร ๑. ความเขา ใจ - ๑. การสังเกต - อธิบาย - แบบทดสอบ
(ละตจิ ดู และลองจิจูด) ในการอา งองิ ตําแหนง มวี ิธกี ารอา นอยา งไร ระบบ ๒. การแปลความ - เปรียบเทียบ เลอื กตอบ
เสนแบงเวลา และ และการคํานวณวนั เวลา วนั เวลาของโลก ธรรมชาติและ ขอ มูล - แบบทดสอบ
เปรียบเทยี บ วัน เวลา มวี ธิ กี ารคํานวณ มนษุ ย ทางภมู ิศาสตร เขยี นตอบ
ของโลก อยางไร ๒. การใหเหตผุ ล ๓. การใชเ ทคนคิ
ทางภมู ิศาสตร และเครอื่ งมอื
ทางภูมิศาสตร
๔. การคิด
แบบองคร วม
๕. การใช
เทคโนโลยี

geo-literacy การวัดและประเมินผลการเรียนรู
ความสามารถ กระบวนการ
ช้นั ตัวชวี้ ัด มโนทศั นส ําคญั คําถามสาํ คญั ทักษะ คําสาํ คญั เครื่องมือวัด
ม.๑ ๓. วิเคราะหสาเหตกุ ารเกิด และประเมินผล

ภัยพบิ ตั ิและผลกระทบ ลักษณะทางกายภาพของ การเกิดภยั พบิ ัติของทวีป ๑. ความเขาใจ ๑. การตั้งคําถาม ๑. การแปลความ - วเิ คราะหส าเหตุ - แบบทดสอบ
ในทวีปเอเชีย ทวีปเอเชยี ทวปี ออสเตรเลีย เอเชีย ทวปี ออสเตรเลยี ระบบ เชิงภมู ศิ าสตร ขอมลู ทาง - วเิ คราะห เลอื กตอบ
ตัวชวี้ ดั และสาระการเรียนรแู กนกลาง ทวปี ออสเตรเลีย และโอเชียเนยี สงผลตอ และโอเชยี เนียมอี ะไรบา ง ธรรมชาติ ๒. การรวบรวม ภมู ิศาสตร ผลกระทบ - แบบทดสอบ
กลมุ สาระการเรยี นรูสงั คมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม และโอเชียเนยี การเกดิ ภยั พบิ ตั ิ เกิดจากสาเหตใุ ด และ และมนษุ ย ขอ มูล ๒. การคดิ เขียนตอบ
และผลกระทบทแ่ี ตกตา งกัน มผี ลกระทบอยางไร ๒. การใหเหตผุ ล ๓. การจดั การ เชิงพน้ื ที่ - เกณฑ
ทางภมู ิศาสตร ขอมูล การใหค ะแนน
๓. การตัดสินใจ ๔. การวิเคราะห
อยางเปน ขอมูล
ระบบ ๕. การสรุป
เพอื่ ตอบ
สาระภูมศิ าสตร (ฉบับปรบั ปรุง พ.ศ. ๒๕๖๐) คาํ ถาม

34 ตามหลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาขั้นพืน้ ฐาน พทุ ธศักราช ๒๕๕๑ และแนวการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู ม.๒ ๑. วิเคราะหล ักษณะทาง เคร่ืองมอื ทางภูมศิ าสตร จากการสบื คน โดยใช ๑. การใหเ หตผุ ล ๑. การตง้ั คําถาม ๑. การสงั เกต วเิ คราะห...โดยใช - แบบทดสอบ
กายภาพของทวปี ยโุ รป สามารถนําไปใชในการ เคร่ืองมือทางภูมิศาสตร ทางภมู ิศาสตร เชงิ ภมู ิศาสตร ๒. การแปลความ เคร่อื งมอื เลอื กตอบ
และ ทวีปแอฟริกา สืบคน ขอ มลู เพือ่ วเิ คราะห ทวปี ยุโรปและแอฟริกา ๒. การรวบรวม ขอมลู ทาง - แบบทดสอบ
โดยใชเ ครอื่ งมอื ลกั ษณะภูมปิ ระเทศ มลี ักษณะภูมิประเทศ ขอมูล ภูมิศาสตร เขียนตอบ
ทางภมู ิศาสตรสืบคน ขอมลู ภูมอิ ากาศ และ ภูมอิ ากาศ และ ๓. การจดั การ ๓. การคดิ - เกณฑ
ทรพั ยากรธรรมชาติของ ทรพั ยากรธรรมชาติ ขอมลู เชงิ พน้ื ท่ี การใหค ะแนน
ทวีปยโุ รป และทวีปแอฟรกิ า อยา งไร ๔. การวเิ คราะห ๔. การคิด
ขอมลู แบบองคร วม
๕. การสรุป ๕. การใช
เพอ่ื ตอบ เทคโนโลยี
คาํ ถาม

geo-literacy การวดั และประเมนิ ผลการเรยี นรู
ความสามารถ กระบวนการ
ช้นั ตวั ชีว้ ัด มโนทัศนสําคญั คาํ ถามสาํ คัญ ทกั ษะ คําสาํ คัญ เครอื่ งมอื วัด
และประเมนิ ผล

ม.๒ ๒. อธิบายมาตราสวน ทิศ มาตราสวน ทศิ และ มาตราสว น ทศิ และ ๑. ความเขา ใจ - ๑. การสังเกต อธบิ าย - แบบทดสอบ
และสัญลักษณ สญั ลกั ษณ เปน องค สัญลักษณ ใชอธิบาย ระบบธรรมชาติ ๒. การแปลความ เลือกตอบ
ตัวชวี้ ดั และสาระการเรียนรแู กนกลาง ประกอบของแผนทที่ ่ที ําให สง่ิ ตา งๆ บนผิวโลก และมนษุ ย ขอมลู ทาง - แบบทดสอบ
กลมุ สาระการเรยี นรูสงั คมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม เราทราบตาํ แหนง ระยะ ทปี่ รากฏในแผนที่ ๒. การใหเหตุผล ภมู ิศาสตร เขยี นตอบ
ทางและทศิ ทางของสง่ิ ไดอ ยางไร ทางภมู ิศาสตร ๓. การใชเทคนคิ
ตางๆ ทป่ี รากฏบนผิวโลก และเคร่อื งมือ
ทางภมู ศิ าสตร
๔. การใช
เทคโนโลยี

สาระภูมศิ าสตร (ฉบับปรบั ปรุง พ.ศ. ๒๕๖๐) ๓. วเิ คราะหส าเหตุและ ลกั ษณะทางกายภาพของ การเกิดภัยพิบตั ิของทวปี ๑. ความเขา ใจ ๑. การต้งั คาํ ถาม ๑. การแปลความ - วเิ คราะหส าเหตุ - แบบทดสอบ
ผลกระทบการเกิดภัยพบิ ัติ ทวีปยุโรปและทวปี แอฟรกิ า ยโุ รป และทวีปแอฟรกิ ามี ระบบธรรมชาติ เชงิ ภูมศิ าสตร ขอ มูลทาง - วเิ คราะห เลอื กตอบ
35 ตามหลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาขั้นพืน้ ฐาน พทุ ธศักราช ๒๕๕๑ และแนวการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู ในทวีปยโุ รป และทวปี สง ผลตอ การเกดิ ภยั พิบัติ อะไรบาง เกิดจากสาเหตุใด และมนษุ ย ๒. การรวบรวม ภูมิศาสตร ผลกระทบ - แบบทดสอบ
แอฟริกา และผลกระทบทแี่ ตกตา งกนั และมผี ลกระทบอยางไร ๒. การใหเ หตผุ ล ขอมูล ๒. การคดิ เขียนตอบ
ทางภมู ิศาสตร ๓. การจดั การ เชิงพื้นที่ - เกณฑ
๓. การตดั สนิ ขอมูล การใหค ะแนน
ใจอยา งเปน ๔. การวิเคราะห
ระบบ ขอมลู
๕. การสรปุ เพือ่
ตอบคําถาม

geo-literacy การวดั และประเมนิ ผลการเรยี นรู
ความสามารถ กระบวนการ
ชั้น ตัวชี้วดั มโนทศั นส ําคัญ คาํ ถามสาํ คัญ ทกั ษะ คาํ สาํ คัญ เครอ่ื งมอื วัด
ม.๓ ๑. วเิ คราะหล กั ษณะทาง และประเมนิ ผล

กายภาพของทวปี เครอ่ื งมอื ทางภูมิศาสตร จากแผนทเ่ี ฉพาะเรื่อง การใหเ หตุผล ๑. การตัง้ คําถาม ๑. การสังเกต วเิ คราะห...โดยใช - เกณฑ
อเมริกาเหนือ และทวปี สามารถนาํ ไปใชในการ และการสืบคนโดยใช ทางภูมิศาสตร เชิงภูมศิ าสตร ๒. การแปลความ เครื่องมอื การใหคะแนน
ตัวชวี้ ดั และสาระการเรียนรแู กนกลาง อเมริกาใต โดยเลือกใช สบื คน ขอ มลู เพอ่ื วเิ คราะห เครอื่ งมอื ทางภูมศิ าสตร ๒. การรวบรวม ขอมูลทาง - แบบทดสอบ
กลมุ สาระการเรยี นรูสงั คมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม แผนทเ่ี ฉพาะเรอ่ื งและ ลกั ษณะภูมิประเทศ ทวีปอเมรกิ าเหนือและ ขอ มลู ภมู ิศาสตร เขยี นตอบ
เคร่อื งมือทางภูมศิ าสตร ภูมอิ ากาศ และ ทวีปอเมริกาใตล ักษณะ ๓. การจัดการ ๓. การคดิ
สบื คน ขอ มลู ทรัพยากรธรรมชาตขิ อง ภูมปิ ระเทศ ภูมอิ ากาศ ขอมลู เชิงพ้นื ท่ี
ทวีปอเมริกาเหนอื และ และทรัพยากรธรรมชาติ ๔. การวิเคราะห ๔. การคิด
ทวปี อเมรกิ าใต ของมลี ักษณะอยางไร ขอมลู แบบองคร วม
๕. การสรปุ ๕. การใช
เพือ่ ตอบ เทคโนโลยี
สาระภูมศิ าสตร (ฉบับปรบั ปรุง พ.ศ. ๒๕๖๐) คาํ ถาม

36 ตามหลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาขั้นพืน้ ฐาน พทุ ธศักราช ๒๕๕๑ และแนวการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู ๒. วิเคราะหส าเหตุการเกิด ลักษณะทางกายภาพของ การเกดิ ภยั พิบตั ิของ ๑. ความเขาใจ ๑. การตั้งคาํ ถาม ๑. การแปลความ - วเิ คราะหส าเหตุ - เกณฑ
ภัยพิบตั แิ ละผลกระทบ ทวปี อเมรกิ าเหนือ และ ทวีปอเมรกิ าเหนอื และ ระบบ เชิงภมู ิศาสตร ขอมูลทาง - วเิ คราะห การใหคะแนน
ในทวีปอเมริกาเหนือ ทวีปอเมริกาใต สงผลตอ ทวีปอเมริกาใต มอี ะไรบาง ธรรมชาติ ๒. การรวบรวม ภมู ิศาสตร ผลกระทบ - แบบทดสอบ
และทวปี อเมริกาใต การเกดิ ภยั พบิ ัติและ และเกิดจากสาเหตุใด และมนุษย ขอมลู ๒. การคดิ เขยี นตอบ
ผลกระทบท่ีแตกตา งกัน ๒. การใหเหตผุ ล ๓. การจัดการ เชิงพืน้ ท่ี
ทางภูมศิ าสตร ขอมลู
๓. การตดั สนิ ใจ ๔. การวิเคราะห
อยางเปน ขอมลู
ระบบ ๕. การสรปุ เพ่อื
ตอบคาํ ถาม

geo-literacy การวัดและประเมินผลการเรียนรู
ความสามารถ กระบวนการ
ชั้น ตวั ช้วี ัด มโนทศั นสาํ คญั คําถามสําคญั ทักษะ คาํ สาํ คัญ เครอ่ื งมือวดั
และประเมนิ ผล

ม.๔-๖ ๑. วเิ คราะหการเปล่ยี นแปลง ปจจยั ทางภมู ศิ าสตร ๑. ปจ จยั ทางภูมศิ าสตรที่ ๑. การใหเ หตุผล ๑. การตั้งคําถาม ๑. การแปล วิเคราะห - เกณฑ
ทางกายภาพในประเทศไทย มอี ทิ ธพิ ลตอการเปลยี่ นแปลง สงผลตอ การเปลีย่ นแปลง ทางภูมิศาสตร เชิงภมู ศิ าสตร ความหมาย การเปลย่ี นแปลง การใหค ะแนน
ตัวชวี้ ดั และสาระการเรียนรแู กนกลาง และภมู ภิ าคตา งๆ ของโลก ทางกายภาพในประเทศไทย ทางกายภาพมอี ะไรบาง ๒. การตัดสนิ ใจ ๒. การรวบรวม ขอ มลู ทาง ทางกายภาพ - แบบทดสอบ
กลมุ สาระการเรยี นรูสงั คมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ซง่ึ ไดรบั อิทธิพลจากปจ จยั และภมู ิภาคตางๆ ของโลก อยางไร อยา งเปน ขอ มลู ภมู ศิ าสตร เขยี นตอบ
ทางภมู ิศาสตร ซึง่ สง ผลตอ ภมู ปิ ระเทศ ๒. การเปลี่ยนแปลง ระบบ ๓. การจดั การ ๒. การคิด - แบบทดสอบ
ภมู ิอากาศและ ทางกายภาพสง ผลตอ ขอมลู เชงิ พ้ืนที่ เลอื กตอบ
ทรัพยากรธรรมชาติ ภูมปิ ระเทศ ภูมิอากาศ ๔. การวเิ คราะห
และทรพั ยากรธรรมชาติ ขอมลู
ในประเทศไทยและ ๕. การสรปุ
ภมู ิภาคตา งๆ ของโลก เพอ่ื ตอบ
สาระภูมศิ าสตร (ฉบับปรบั ปรุง พ.ศ. ๒๕๖๐) อยา งไร คําถาม

37 ตามหลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาขั้นพืน้ ฐาน พทุ ธศักราช ๒๕๕๑ และแนวการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู ๒. วิเคราะหล ักษณะ ลกั ษณะทางกายภาพ ลกั ษณะทางกายภาพ ๑. ความเขา ใจ ๑. การแปลความ วิเคราะหล ักษณะ - เกณฑ
ทางกายภาพ ซ่งึ ทําใหเกิด ทแี่ ตกตางกันสง ผลใหเกดิ สง ผลใหเกดิ ปญ หาและ ระบบ หมายขอมลู ทางกายภาพ การใหคะแนน
ปญหาและภัยพิบัตทิ าง ปญหาและภยั พิบัติ ภยั พบิ ัตทิ างธรรมชาติ ธรรมชาติ ทางภมู ศิ าสตร - แบบทดสอบ
ธรรมชาติในประเทศไทย ทางธรรมชาตทิ แ่ี ตกตางกัน ในประเทศไทยและในภูมภิ าค และมนุษย ๒. การคิด เขยี นตอบ
และภูมภิ าคตางๆ ทงั้ ในดา นประเภท ความถี่ ตางๆ ของโลก ทง้ั ดา นประเภท ๒. การใหเ หตผุ ล เชงิ พ้ืนท่ี - แบบทดสอบ
ของโลก และความรนุ แรง ความถ่ี และความรุนแรง ทางภมู ศิ าสตร ๓. การใชส ถติ ิ เลอื กตอบ
ไดอยางไร และเพยี งใด ๓. การตัดสินใจ พนื้ ฐาน
อยางเปน
ระบบ

geo-literacy การวัดและประเมนิ ผลการเรียนรู
ความสามารถ กระบวนการ
ชน้ั ตัวชี้วัด มโนทัศนส าํ คัญ คําถามสาํ คัญ ทักษะ คําสาํ คัญ เครอ่ื งมอื วดั
และประเมินผล

ม.๔-๖ ๓. ใชแผนท่แี ละเครอ่ื งมอื การใชแ ผนทแ่ี ละเครือ่ งมือ การอา นแผนที่ ๑. ความเขา ใจ ๑. การตั้งคาํ ถาม ๑. การสงั เกต - ใช....คนหา และ - เกณฑก ารให
ทางภูมิศาสตรในการคน หา ทางภมู ิศาสตร การแปลความหมาย ระบบ เชงิ ภูมิศาสตร ๒. การแปลความ วเิ คราะหสรปุ คะแนน
ตัวชวี้ ดั และสาระการเรียนรแู กนกลาง วเิ คราะห และสรปุ ขอมลู ตามกระบวนการ รูปถา ยทางอากาศ และ ธรรมชาติ ๒. การรวบรวม ขอมูลทาง ขอ มลู - แบบทดสอบ
กลมุ สาระการเรยี นรูสงั คมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ตามกระบวนการ ทางภูมิศาสตรจ ะชว ยให ภาพจากดาวเทยี ม และมนษุ ย ขอ มูล ภมู ศิ าสตร - นาํ ...มาใช เขยี นตอบ
ทางภูมิศาสตร และ สามารถนําภูมิสารสนเทศ รวมทงั้ การคน หาขอมูล ๒. การใหเ หตุผล ๓. การจัดการ ๓. การใชเ ทคนิค ประโยชน - แบบทดสอบ
นําภมู สิ ารสนเทศ มาใชในชีวิตประจําวันได จากเคร่อื งมอื ทาง ทางภมู ิศาสตร ขอมลู และเครือ่ งมือ เลอื กตอบ
มาใชป ระโยชน อยางมีประสิทธภิ าพ ภูมิศาสตรม วี ธิ กี ารอยา งไร ๓. การตดั สนิ ใจ ๔. การวิเคราะห ทางภมู ิศาสตร
ในชวี ติ ประจาํ วัน และนาํ ภมู ิสารสนเทศ อยา งเปน ขอ มลู ๔. การคดิ เชิง
ไปใชป ระโยชน ระบบ ๕. การสรุป พน้ื ที่
ในชวี ิตประจาํ วนั เพ่อื ตอบ ๕. การใช
สาระภูมศิ าสตร (ฉบับปรบั ปรุง พ.ศ. ๒๕๖๐) ไดอ ยางไร คาํ ถาม เทคโนโลยี
๖. การใชส ถิติ
38 ตามหลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาขั้นพืน้ ฐาน พทุ ธศักราช ๒๕๕๑ และแนวการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู พน้ื ฐาน

สาระที่ ๕ ภมู ิศาสตร
มาตรฐาน ส ๕.๒ เขา ใจปฏสิ มั พนั ธร ะหวา งมนษุ ยก บั สงิ่ แวดลอ มทางกายภาพทก่ี อ ใหเ กดิ การสรา งสรรคว ถิ กี ารดาํ เนนิ ชวี ติ มจี ติ สาํ นกึ และมสี ว นรว มในการจดั การทรพั ยากร

และสง่ิ แวดลอมเพ่อื การพัฒนาทยี่ ัง่ ยนื

geo-literacy การวดั และประเมนิ ผลการเรียนรู
ความสามารถ กระบวนการ
ตัวชวี้ ดั และสาระการเรียนรแู กนกลาง ช้ัน ตวั ชว้ี ดั มโนทัศนส าํ คญั คําถามสําคัญ ทักษะ คาํ สําคัญ เคร่อื งมอื วดั
กลมุ สาระการเรยี นรูสงั คมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม สิง่ แวดลอมทเ่ี กดิ ตาม และประเมนิ ผล
ธรรมชาติมีผลตอ
ป.๑ ๑. บอกสงิ่ แวดลอมท่เี กดิ สง่ิ แวดลอ มท่ีเกดิ ตาม ความเปนอยูของมนษุ ย ๑. ความเขาใจ - ๑. การสังเกต บอก.... - แบบตรวจสอบ
ตามธรรมชาติทสี่ งผลตอ ธรรมชาติ มีผลตอ อยา งไร ระบบ ๒. การแปลความ ทีส่ งผลตอ .... รายการ
ความเปนอยขู องมนุษย ความเปน อยขู องมนุษย ธรรมชาติ ขอมลู - แบบทดสอบ
และมนุษย ประเภทเลือก
๒. การใหเหตุผล ทางภูมศิ าสตร ตอบแบบถกู -ผิด

สาระภูมศิ าสตร (ฉบับปรบั ปรุง พ.ศ. ๒๕๖๐) ทางภูมิศาสตร

39 ตามหลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาขั้นพืน้ ฐาน พทุ ธศักราช ๒๕๕๑ และแนวการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู ๒. สงั เกตและเปรียบเทียบ การเปลี่ยนแปลงของ สิ่งแวดลอมมีการเปล่ียนแปลง ๑. ความเขาใจ - ๑. การสงั เกต - สงั เกต - แบบตรวจสอบ
การเปล่ียนแปลงของ สง่ิ แวดลอมสงผลตอ อยางไร และจะปฏบิ ัตติ น ระบบ ๒. การแปลความ การเปลย่ี นแปลง รายการ
สิง่ แวดลอ มเพื่อการปฏิบัติตน การดาํ เนินชีวิต อยา งไรใหเหมาะสม ธรรมชาติและ ขอมูล - เปรยี บเทียบ - เกณฑการให
อยา งเหมาะสม กับการเปลี่ยนแปลง มนุษย ทางภูมิศาสตร การเปลย่ี นแปลง คะแนน
ท่ีเกดิ ขึน้ ๒. การใหเ หตุผล - ปฏบิ ตั ิตนอยา ง - แบบสอบ
ทางภูมิศาสตร เหมาะสม ปากเปลา

๓. มสี วนรวมในการดแู ล การมสี วนรว มในการดูแล นักเรยี นมสี ว นรวม ๑. ความเขา ใจ - ๑. การสงั เกต มีสวนรวม - แบบตรวจสอบ
สงิ่ แวดลอ มทบี่ า นและ สิ่งแวดลอมที่บานและ ในการดูแลสิง่ แวดลอม ระบบ รายการ
หองเรยี น หอ งเรียนเปน หนา ที่ ท่ีบา นและในหองเรยี น ธรรมชาติและ ๒. การแปลความ - เกณฑ
ขอมูล
ของทกุ คน ไดอยา งไร มนษุ ย ทางภมู ศิ าสตร การใหค ะแนน
๒. การใหเ หตผุ ล - แบบสอบ
ทางภูมิศาสตร ปากเปลา

geo-literacy การวดั และประเมินผลการเรียนรู
ความสามารถ กระบวนการ
ชั้น ตวั ชวี้ ดั มโนทัศนส าํ คัญ คาํ ถามสาํ คญั ทักษะ คาํ สาํ คญั เครอื่ งมือวัด
ป.๑ ๓. การตดั สิน และประเมินผล
ใจอยา งเปน
ระบบ - แบบสังเกต

ตัวชวี้ ดั และสาระการเรียนรแู กนกลาง ป.๒ ๑. อธิบายความสําคัญของ ส่งิ แวดลอมทางธรรมชาติ สงิ่ แวดลอ มทางธรรมชาติ ๑. ความเขาใจ - ๑. การสงั เกต อธบิ ายความสําคัญ - แบบสอบ
กลมุ สาระการเรยี นรูสงั คมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ส่ิงแวดลอ มทางธรรมชาติ และทมี่ นษุ ยสรางขึ้น และทม่ี นุษยสรางขึ้น ระบบธรรมชาติ ๒. การแปลความ ปากเปลา
และทีม่ นุษยสรา งขึ้น มีผลตอการดาํ เนนิ ชวี ิต มผี ลตอ การดําเนนิ ชีวติ และมนุษย ขอ มลู ทาง - แบบประเมนิ
อยา งไร ๒. การใหเหตผุ ล ภมู ศิ าสตร การตรวจสอบ
ทางภูมศิ าสตร ผลงาน

สาระภูมศิ าสตร (ฉบับปรบั ปรุง พ.ศ. ๒๕๖๐) ๒. จาํ แนกและใช มนุษยตองใชทรัพยากร ทรพั ยากรธรรมชาติ ๑. ความเขาใจ - ๑. การสงั เกต - จาํ แนก - แบบสอบ
ทรัพยากรธรรมชาติ ธรรมชาตอิ ยางคมุ คา ทีใ่ ชแลวไมห มดไป ระบบธรรมชาติ ๒. การแปลความ - ใชอยา งคุมคา ปากเปลา
40 ตามหลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาขั้นพืน้ ฐาน พทุ ธศักราช ๒๕๕๑ และแนวการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู ที่ใชแ ลว ไมหมดไป เนื่องจากมอี ยูอยางจาํ กดั ท่ใี ชแ ลว หมดไปและ และมนษุ ย ขอ มลู ทาง - แบบประเมิน
ที่ใชแลวหมดไป และสราง สรา งทดแทนขน้ึ ใหมไ ด ๒. การใหเหตุผล ภูมศิ าสตร การตรวจสอบ
ทดแทนขน้ึ ใหมไ ดอ ยาง แตกตางกนั อยางไร ทางภูมิศาสตร ผลงาน
คมุ คา การใชทรพั ยากรธรรมชาติ
ใหค ุมคา มีลกั ษณะอยา งไร

๓. อธบิ ายความสัมพนั ธระหวา ง ฤดูกาลสง ผลตอการดาํ เนิน ฤดกู าลทแี่ ตกตางกัน ๑. ความเขา ใจ - ๑. การสงั เกต อธบิ าย - แบบสอบ
ฤดูกาลกับการดาํ เนนิ ชีวิต ชีวติ ของมนษุ ย สงผลตอ การดํารงขีวิต ระบบธรรมชาติ ๒. การแปลความ ความสัมพันธ ปากเปลา
ของมนุษย ของมนุษยอยา งไร และมนุษย ขอมลู ทาง - เกณฑ
ภูมิศาสตร การใหคะแนน
๒. การใหเหตผุ ล
ทางภูมิศาสตร

geo-literacy การวดั และประเมนิ ผลการเรียนรู
ความสามารถ กระบวนการ
ชน้ั ตัวชี้วัด มโนทัศนสาํ คัญ คาํ ถามสาํ คัญ ทักษะ คาํ สําคัญ เครือ่ งมือวัด
และประเมินผล

ป.๒ ๔. มสี ว นรวมในการจัดการ การมีสว นรวมในการจดั การ นักเรยี นมีสว นรว มในการ ๑. ความเขา ใจ - ๑. การสงั เกต มสี ว นรวม - แบบตรวจสอบ
สิ่งแวดลอมในโรงเรียน สง่ิ แวดลอมในโรงเรียน จัดการสิ่งแวดลอ ม ระบบธรรมชาติ ๒. การแปลความ ในการจดั การ รายการ
ตัวชวี้ ดั และสาระการเรียนรแู กนกลาง เปน หนาทขี่ องทกุ คน ในโรงเรยี นไดอ ยา งไร และมนษุ ย ขอ มลู ทาง - เกณฑ
กลมุ สาระการเรยี นรูสงั คมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ภูมศิ าสตร การใหคะแนน
๒. การใหเ หตผุ ล - แบบสอบ
ทางภูมศิ าสตร ปากเปลา
- แบบสงั เกต
๓. การตัดสนิ
ใจอยา งเปน
ระบบ

สาระภูมศิ าสตร (ฉบับปรบั ปรุง พ.ศ. ๒๕๖๐) ป.๓ ๑. เปรียบเทยี บการเปลีย่ นแปลง ปจ จบุ นั สงิ่ แวดลอ มในชมุ ชน สิง่ แวดลอมของชมุ ชน ๑. ความเขา ใจ - ๑. การสังเกต เปรยี บเทียบ..... - แบบทดสอบ
สง่ิ แวดลอ มของชุมชน มกี ารเปลี่ยนแปลงไปจาก ในอดตี กับปจจบุ ัน ระบบธรรมชาติ ๒. การแปลความ การเปลีย่ นแปลง เขยี นตอบ
41 ตามหลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาขั้นพืน้ ฐาน พทุ ธศักราช ๒๕๕๑ และแนวการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู ในอดตี กับปจจบุ ัน อดตี แตกตางกนั อยางไร และมนุษย ขอมูลทาง กับ..... - เกณฑ
เพราะเหตใุ ด ภมู ิศาสตร การใหค ะแนน
๒. การใหเหตุผล
ทางภมู ิศาสตร

๒. อธบิ ายการใชประโยชน มนุษยม ีความจําเปน ตอ งใช มนษุ ยใชป ระโยชนจาก ๑. ความเขาใจ ๑. การต้ังคําถาม ๑. การสังเกต อธิบาย - แบบทดสอบ
จากสง่ิ แวดลอ มและ ประโยชนจ ากสิ่งแวดลอ ม ส่ิงแวดลอมและทรพั ยากร ระบบธรรมชาติ เชิงภูมิศาสตร ๒. การแปลความ เขยี นตอบ
ทรพั ยากรธรรมชาติ และทรัพยากรธรรมชาติ ธรรมชาติในการสนอง และมนุษย ๒. การรวบรวม ขอมูลทาง - เกณฑ
ในการสนองความตองการ ในการตอบสนอง ความตอ งการพนื้ ฐาน และ ๒. การใหเ หตุผล ขอมูล ภมู ิศาสตร การใหค ะแนน
พื้นฐานของมนษุ ย และ ความตองการพืน้ ฐานและ การประกอบอาชพี อยา งไร ทางภมู ศิ าสตร ๓. การจดั การ - แบบทดสอบ
การประกอบอาชพี การประกอบอาชพี ขอ มลู เลือกตอบ
๔. การวิเคราะห
ขอ มลู
๕. การสรุปเพ่ือ
ตอบคาํ ถาม

geo-literacy การวัดและประเมนิ ผลการเรียนรู
ความสามารถ กระบวนการ
ชนั้ ตัวชีว้ ัด มโนทศั นสําคัญ คําถามสาํ คัญ ทกั ษะ คําสาํ คัญ เคร่อื งมอื วัด
และประเมินผล

ป.๓ ๓. อธบิ ายสาเหตทุ ่ที าํ ใหเกดิ มลพิษเกดิ จากการกระทาํ มนุษยทําใหเกิดมลพิษได ๑. ความเขา ใจ ๑. การตงั้ คําถาม ๑. การสงั เกต อธบิ ายสาเหตุ - แบบทดสอบ
มลพษิ โดยมนษุ ย ของมนุษย อยางไร ระบบธรรมชาติ เชงิ ภมู ิศาสตร ๒. การแปลความ เขียนตอบ
ตัวชวี้ ดั และสาระการเรียนรแู กนกลาง และมนษุ ย ๒. การรวบรวม ขอ มลู ทาง - เกณฑ
กลมุ สาระการเรยี นรูสงั คมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ๒. การใหเหตุผล ขอมูล ภูมิศาสตร การใหค ะแนน
ทางภูมศิ าสตร ๓. การจัดการ - แบบทดสอบ
ขอ มูล เลอื กตอบ
๔. การวเิ คราะห - แบบทดสอบ
๔. อธิบายความแตกตาง เมืองและชนบทเปนชุมชน เมอื งและชนบทมีความ ๑. ความเขาใจ ขอ มลู ๑. การสงั เกต อธิบาย เขยี นตอบ
ของลกั ษณะเมืองและ ทม่ี ีความแตกตางกัน แตกตางกนั อยางไร ระบบธรรมชาติ ๕. การสรุป ๒. การแปลความ ความแตกตา ง - เกณฑ
ชนบท ทง้ั ทางกายภาพและวิถีชวี ติ และมนุษย เพื่อตอบ ขอ มูลทาง การใหคะแนน
สาระภูมศิ าสตร (ฉบับปรบั ปรุง พ.ศ. ๒๕๖๐) ๒. การใหเ หตุผล คาํ ถาม ภูมิศาสตร - แบบทดสอบ
ทางภูมศิ าสตร เลือกตอบ
42 ตามหลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาขั้นพืน้ ฐาน พทุ ธศักราช ๒๕๕๑ และแนวการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู
๕. อธบิ ายความสัมพนั ธข อง ภูมิประเทศ ภมู อิ ากาศ ลกั ษณะทางกายภาพ ๑. ความเขา ใจ ๑. การสังเกต อธิบาย - แบบทดสอบ
ลักษณะทางกายภาพกับ และทรพั ยากรธรรมชาติ สงผลตอการดาํ เนินชีวติ ระบบธรรมชาติ ๒. การแปลความ ความสัมพนั ธ เขียนตอบ
การดําเนินชีวิตของคน สง ผลตอการดําเนินชวี ติ ของคนในชุมชนอยางไร และมนษุ ย - เกณฑ
ในชุมชน ของคนในชมุ ชน ขอมลู ทาง การใหค ะแนน
๒. การใหเหตผุ ล ภมู ศิ าสตร - แบบทดสอบ
ทางภมู ิศาสตร เลือกตอบ

geo-literacy การวัดและประเมนิ ผลการเรียนรู
ความสามารถ กระบวนการ
ชั้น ตัวชี้วดั มโนทัศนส ําคญั คําถามสําคญั ทักษะ คําสาํ คัญ เคร่อื งมอื วัด
และประเมินผล

ป.๓ ๖. มสี ว นรวมในการจัดการ การมีสวนรว มในการจัดการ นกั เรยี นมสี วนรวม ๑. ความเขาใจ ๑. การต้ังคาํ ถาม ๑. การสังเกต มสี ว นรวม - แบบตรวจสอบ
ส่งิ แวดลอมในชุมชน สง่ิ แวดลอมในชุมชนเปน ในการจัดการสิ่งแวดลอ ม ระบบธรรมชาติ เชงิ ภูมิศาสตร ๒. การแปลความ ในการจดั การ รายการ
ตัวชวี้ ดั และสาระการเรียนรแู กนกลาง หนา ท่ขี องทุกคนในชมุ ชน ในชมุ ชนไดอยางไร และมนษุ ย ๒. การรวบรวม ขอมลู ทาง - เกณฑ
กลมุ สาระการเรยี นรูสงั คมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ๒. การใหเหตผุ ล ขอมูล ภมู ศิ าสตร การใหค ะแนน
ทางภมู ิศาสตร ๓. การจัดการขอมลู - แบบสอบ
๓. การตัดสินใจ ๔. การวิเคราะห ปากเปลา
อยางเปน ขอ มลู - แบบสงั เกต
ระบบ ๕. การสรปุ
เพือ่ ตอบคําถาม

สาระภูมศิ าสตร (ฉบับปรบั ปรุง พ.ศ. ๒๕๖๐) ป.๔ ๑. วิเคราะหส ง่ิ แวดลอ ม ภูมิประเทศ ภมู ิอากาศ ลักษณะทางกายภาพสง ๑. ความเขาใจ ๑. การต้งั คาํ ถาม ๑. การสังเกต วเิ คราะห... - แบบทดสอบ
ทางกายภาพทส่ี ง ผลตอ และทรัพยากรธรรมชาติ ผลตอ การดําเนนิ ชวี ติ ของ ระบบธรรมชาติ เชงิ ภูมศิ าสตร ๒. การแปลความ ท่ีสงผลตอ ..... เขยี นตอบ
43 ตามหลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาขั้นพืน้ ฐาน พทุ ธศักราช ๒๕๕๑ และแนวการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู การดาํ เนินชวี ติ ของคน สงผลตอการดาํ เนินชีวติ คนในจังหวัดอยา งไร และมนษุ ย ๒. การรวบรวม ขอ มูลทาง - เกณฑ
ในจงั หวดั ของคนจงั หวดั ๒. การใหเ หตุผล ขอมลู ภูมศิ าสตร การใหค ะแนน
ทางภูมศิ าสตร ๓. การจัดการขอมูล ๓. การใชเทคนคิ - แบบทดสอบ
๔. การวิเคราะห และเครอ่ื งมือ เขียนตอบ
ขอมูล ทางภมู ิศาสตร - เกณฑ
๕. การสรุป การใหคะแนน
๒. อธิบายการเปลีย่ นแปลง การเปล่ยี นแปลงสิง่ แวดลอม การเปลย่ี นแปลง ๑. ความเขา ใจ เพื่อตอบคาํ ถาม ๑. การสังเกต - อธบิ าย.....
สิ่งแวดลอ มในจงั หวดั สง ผลตอการดาํ เนนิ ชีวิต ส่งิ แวดลอมท่สี ง ผล ระบบธรรมชาติ ๒. การแปลความ - ผลทเี่ กดิ .....
และผลทีเ่ กดิ จากการ ของคนในจงั หวัด ตอการดาํ เนนิ ชวี ิต และมนษุ ย ขอ มูลทาง
เปลีย่ นแปลง ของคนในจังหวดั ๒. การใหเหตผุ ล ภมู ศิ าสตร
เปนอยางไร ทางภมู ิศาสตร

geo-literacy การวดั และประเมนิ ผลการเรยี นรู
กระบวนการ
ช้ัน ตวั ชีว้ ดั มโนทศั นส ําคัญ คําถามสําคัญ ความสามารถ ทกั ษะ คาํ สาํ คัญ เคร่อื งมือวดั
ป.๔ และประเมนิ ผล

ตัวชวี้ ดั และสาระการเรียนรแู กนกลาง ๓. การใชเทคนคิ - แบบทดสอบ
กลมุ สาระการเรยี นรูสงั คมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม และเครื่องมือ เลือกตอบ
ทางภมู ศิ าสตร

๓. นําเสนอแนวทางการ แนวทางการจดั การ แนวทางในการจัดการ ๑. ความเขาใจ ๑. การสังเกต นําเสนอแนวทาง - แบบทดสอบ
จัดการสง่ิ แวดลอมใน สิ่งแวดลอ มในจงั หวัด สิ่งแวดลอมในจังหวดั ระบบธรรมชาติ ๒. การแปลความ เขียนตอบ
จังหวัด แตกตา งกันไปตามลักษณะ มอี ะไรบาง และมนุษย - เกณฑ
ทางกายภาพและการ ขอมลู ทาง การใหค ะแนน
ดาํ เนนิ ชีวติ ๒. การใหเหตผุ ล ภูมศิ าสตร
ทางภมู ศิ าสตร
สาระภูมศิ าสตร (ฉบับปรบั ปรุง พ.ศ. ๒๕๖๐)
๓. การตัดสนิ ใจ
44 ตามหลักสตู รแกนกลางการศกึ ษาขั้นพืน้ ฐาน พทุ ธศักราช ๒๕๕๑ และแนวการจดั กจิ กรรมการเรยี นรู อยา งเปน
ระบบ

ป.๕ ๑. วิเคราะหส่ิงแวดลอ ม ภูมิประเทศ ภูมอิ ากาศ ลักษณะทางกายภาพ ๑. ความเขาใจ ๑. การต้ังคําถาม ๑. การสงั เกต วิเคราะห. ...... - แบบทดสอบ
ทางกายภาพท่ีมอี ิทธิพลตอ และทรัพยากรธรรมชาติ สง ผลตอ การต้ังถน่ิ ฐาน ระบบธรรมชาติ เชิงภมู ิศาสตร ๒. การแปลความ ท่มี อี ทิ ธพิ ล เขยี นตอบ
ลักษณะการต้ังถิ่นฐาน มีอทิ ธพิ ลตอการตง้ั ถนิ่ ฐาน และการยา ยถิ่น และมนษุ ย ๒. การรวบรวม ขอ มูลทาง ตอ .......... - เกณฑ
และการยายถิน่ ของ และการยา ยถ่นิ ของคน ในภมู ิภาคของตนอยา งไร ๒. การใหเ หตุผล ขอมลู ภมู ศิ าสตร การใหคะแนน
ประชากรในภูมภิ าค ในภมู ิภาคของตน ทางภูมิศาสตร ๓. การจัดการ ๓. การใชเ ทคนิค
ของตน ขอ มูล และเครอื่ งมอื
๔. การวเิ คราะห ทางภมู ิศาสตร
ขอมูล
๕. การสรุป
เพ่อื ตอบคาํ ถาม


Click to View FlipBook Version