นวัตกรรมแบบฝึกทักษะกีฬาวอลเลย์บอล

นวัตกรรมการเรียนการสอน


แบบฝึกทักษะพลศึกษา เรื่อง กีฬาวอลเลย์บอล


ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ปีการศึกษา 2563

























โดย


นายกฤษณะ ถึกไทย



ตำแหน่ง ครู วิทยฐานะ ครูชำนาญการ











โรงเรียนเขาสมิงวิทยาคม “จงจินต์รุจิรวงศ์อุปถัมภ์”


อำเภอเขาสมิง จังหวัดตราด


สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาจันทบุรี ตราด

คำนำ



แบบฝึกเสริมทักษะพลศึกษา กลุ่มสาระการเรียนรู้พลศึกษา ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ฉบับนี้ ผู้ศึกษาได้
พัฒนาขึ้นเพื่อใช้ในการจัดการเรียนรู้ให้แก่นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3
ผู้ศึกษาขอกราบขอบพระคุณ เพื่อนครู ครูผู้อาวุโส ครูชำนาญการ ศึกษานิเทศน์ และผู้อำนวยการ
โรงเรียนที่ได้กรุณาให้คำแนะนำและตรวจสอบความถูกต้องของแบบฝึกเสริมทักษะพลศึกษา เรื่องกีฬา
วอลเลย์บอล กลุ่มสาระการเรียนรู้พลศึกษา ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ฉบับนี้ด้วยดี และขอบใจนักเรียนทุกคนที่

ให้ความร่วมมือในการเรียนและช่วยแก้ไขข้อผิดพลาดบางประการจนทำให้เอกสารฉบับนี้สมบูรณ์มากยิ่งขึ้น




.........................................................
ผู้จัดทำ

คำแนะนำสำหรับครูการใช้แบบฝึกเสริมทักษะพลศึกษา



1. ครูผู้สอนควรให้คำแนะนำขั้นตอนการใช้แบบฝึกเสริมทักษะพลศึกษา เรื่องกีฬาวอลเลย์บอล กลุ่ม
สาระการเรียนรู้พลศึกษาแก่นักเรียนอย่างละเอียด เพื่อให้นักเรียนแต่ละคนเข้าใจตรงกัน รวมทั้งการให้คะแนน

่
ทั้งการทดสอบกอนเรียนหลังเรียน และคะแนนจากแบบฝึกเสริมทักษะแต่ละกิจกรรม
2. แบบฝึกเสริมทักษะฉบับนี้ นอกจากการใช้สอนตามแผนการจัดการเรียนรู้แล้ว ยังสามารถนำใช้สอน
เสริมนอกเวลาเรียนปกติ หรือตามความเหมาะสม
3. ครูผู้สอนต้องอธิบายขั้นตอนการใช้แบบฝึกเสริมทักษะนี้กับนักเรียนทีละขั้นตอน โดยให้นักเรียนทำ
แบบทดสอบก่อนศึกษาเนื้อหาและทำแบบฝึกเสริมทักษะครูจะต้องบันทึกคะแนนทุกครั้งไว้ด้วย

4. ครูผู้สอนจัดกิจกรรมการเรียนการสอนตามความเหมาะสม โดยใช้แบบฝึกเสริมทักษะ กลุ่มสาระการ
เรียนรู้พลศึกษา เป็นสื่อในการจัดการเรียนรู้
5. ครูผู้สอนให้นักเรียนศึกษาองค์ความรู้ ที่อยู่ในแบบฝึกเสริมทักษะโดยศึกษา ทำความเข้าใจอธิบาย

ซักถาม ประกอบแล้วจึงให้นักเรียนทำแบบฝึกเสริมทักษะในแต่ละกิจกรรม
6. ก่อนทำแบบฝึกเสริมทักษะในแต่ละกิจกรรม ครูผู้สอนควรเน้นให้นักเรียนอ่านและทำความเข้าใจกับ
คำชี้แจงให้ชัดเจน
7. ครูผู้สอนตรวจแบบฝึกเสริมทักษะที่นักเรียนได้ทำใบกิจกรรมพร้อมบันทึกคะแนนทุกครั้งให้

เรียบร้อย
8. ครูผู้สอนประเมินตามเกณฑ์การประเมิน

คำแนะนำสำหรับนักเรียนการใช้แบบฝึกเสริมทักษะพลศึกษา



แบบฝึกเสริมทักษะพลศึกษา กลุ่มสาระการเรียนรู้พลศึกษาฉบับนี้ จัดทำขึ้นเป็นนวัตกรรมสำหรับ
จัดการเรียนรู้ให้กับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 เพื่อให้มีความรู้ ความเข้าใจในเรื่องกีฬาวอลเลย์บอล ซึ่งจะช่วย
ให้นักเรียนใช้ได้ถูกต้อง ดังนั้นเพื่อให้เกิดประสิทธิภาพในการจัดการเรียนรู้ ให้ปฏิบัติตามคำแนะนำดังต่อไปนี้

1. นักเรียนควรฟังคำแนะนำวิธีการใช้แบบฝึกเสริมทักษะ เกณฑ์การวัดผลและประเมินผลจากครูผู้สอนให้เข้าใจ
2. นักเรียนควรอ่านและทำแบบทดสอบก่อนเรียนตามที่กำหนดไว้ในแบบฝึกเสริมทักษะให้ครบทุกกิจกรรม
3. นักเรียนควรตั้งใจศึกษาและทำความเข้าใจคำชี้แจง และคำสั่งกอนที่จะลงมือปฏิบัติกิจกรรมในแบบฝึกเสริม
่
ี่
ทักษะต่างๆ ตามทกำหนดไว้ในแบบฝึกเสริมทักษะ
่
4. นักเรียนควรอ่านทบทวนแบบฝึกเสริมทักษะแต่ละแบบฝึกที่ทำทุกครั้งกอนส่งครู เพื่อตรวจทานความถูกต้อง
5. นักเรียนควรสำรวจตนเองว่าทำคะแนนในแบบฝึกเสริมทักษะในแต่ละแบบฝึกและแบบประเมินต่างๆ ผ่าน
้
เกณฑ์อยู่ในระดับใด เพอแกไขข้อบกพร่องและพัฒนาตนเองให้มีความสามารถมากขึ้น
ื่
6. ถ้านักเรียนมีข้อสงสัยเกี่ยวกับการเรียนการสอนโดยการใช้แบบฝึกเสริมทักษะ เรื่องกีฬาวอลเลย์บอลกลุ่มสาระ
การเรียนรู้พลศึกษาฉบับนี้ ควรสอบถามจากครูผู้สอนทุกเรื่อง

สารบัญ


เรื่อง หน้า
คำนำ 1
คำแนะนำสำหรับครูการใช้แบบฝึกเสริมทักษะพลศึกษา 2

คำแนะนำสำหรับนักเรียนการใช้แบบฝึกเสริมทักษะพลศึกษา 3
แบบทดสอบก่อนเรียน 4
ใบงานที่ 1 14

ใบงานที่ 2 15
ใบงานที่ 3 16
แบบทดสอบหลังเรียน 17
แบบบันทึกคะแนน 18

4

แบบทดสอบก่อนเรียน
ชื่อ ชั้น เลขที่
คำชี้แจง : ให้นักเรียนเลือกคำตอบที่ถูกต้องที่สุดเพียงข้อเดียว

1. กีฬาวอลเลย์บอลใช้ผู้เล่นฝ่ายละกี่คน 6. ในการเสิร์ฟลูกมือล่าง ถ้าผู้เล่นถนัดมือซ้ายจะต้องวาง
ก. 5 คน ข. 6 คน เท้าในลักษณะใด
ค. 7 คน ง. 8 คน ก. เท้าชิดติดกัน
้
2. การเล่นวอลเลย์บอลต้องอาศัยคุณธรรมขอใดมากที่สุด ข. เท้าทั้งสองข้างเสมอกัน
ก. ความอดทน ค. เท้าขวาก้าวออกไปข้างหน้า
ข. ความสามัคคี ง. เท้าซ้ายก้าวออกไปข้างหน้า
ค. ความรอบคอบ 7. ในการเล่นวอลเลย์บอล ผู้เล่นต้องใช้ส่วนใดของ

ง. ความกล้าหาญ ร่างกายมากที่สุด
3. ทักษะพื้นฐานในข้อใดที่ใช้มากที่สุดในการเล่น ก. มือ ข. เท้า
วอลเลย์บอล ค. ศีรษะ ง. ลำตัว
ก. การตบ 8. อุปกรณ์ข้อใดสำคัญที่สุดในการเล่นวอลเลย์บอล

ข. การเสิร์ฟ ก. ลูกบอล รองเท้า
ค. การแตะชูลูกบอล ข. ตาข่าย เสาหลัก
ง. การเล่นลูกสองมือล่าง ค. รองเท้า ตาข่าย
4. ข้อใดไม่ใช่กติกาในการเล่นวอลเลย์บอล ง. ลูกบอล ตาข่าย

ก. ผู้เล่นใช้มือจับลูกบอลโยนได้ 9. การตบลูกใช้ส่วนใดของมือ
ข. ฝ่ายที่รับลูกไม่ได้จะเสีย 1 คะแนน ก. ฝ่ามือ
ั
ั
ค. การพกระหว่างเซต จะพกได้ไม่เกิน 3 นาที ข. ข้อมือ
ง. ผู้เล่นคนเดียวจะเล่นบอลติดกัน 4 ครั้งไม่ได้ ค. หลังมือ
5. การเสิร์ฟลูกวอลเลย์บอล ควรเป็นหน้าที่ของผู้เล่น ง. ปลายนิ้วมือ
ตำแหน่งใด 10. ในเซตที่ 2 ถ้าคะแนนเสมอกันที่ 24 ต่อ 24 ผู้ชนะต้อง
ก. ผู้เล่นหลังขวา ได้คะแนนเท่าไร
ข. ผู้เล่นหน้าขวา ก. 25 : 24

ค. ผู้เล่นหน้าซ้าย ข. 26 : 24
ง. ผู้เล่นหลังซ้าย ค. 27 : 24
ง. 28 : 24

เฉลย
1. ข 2. ข 3. ง 4. ง 5. ก 6. ค 7. ก 8. ง 9. ก 10. ข

5
ประวัติกีฬาวอลเลย์บอล





















กีฬาวอลเลย์บอลถือกำเนิดขึ้นในปี ค.ศ. 1896 โดยนายวิลเลียม จี. มอร์แกน และนายเจมส์ พี. ซัลลิแวน
ผู้อำนวยการฝ่ายพลศึกษาของสมาคม Y.M.C.A. เมืองฮอลโยค รัฐแมสซาชูเซตส์ ประเทศอเมริกา ซึ่งได้เกิดขึ้นเพยง 1
ี
ปี ก่อนการแข่งขันกีฬาโอลิมปิกสมัยใหม่ ครั้งที่ 1 ณ กรุงเอเธนส์ โดยเขามีความคิดที่ต้องการให้มีกีฬาสำหรับเล่น
ในช่วงฤดูหนาวแทนกีฬากลางแจ้งเพื่อออกกำลังกายพกผ่อนหย่อนใจยามหิมะตก
ั
เขาได้เกิดแนวความคิดที่จะนำลักษณะและวิธีการ เล่นของกีฬาเทนนิสมาดัดแปลงใช้เล่น จึงใช้ตาข่ายเทนนิส
ซึ่งระหว่างเสาโรงยิมเนเซียม สูงจากพื้นประมาณ 6 ฟุต 6 นิ้ว และใช้ยางในของลูกบาสเกตบอลสูบลมให้แน่น แล้วใช้
มือและแขนตีโต้ข้ามตาข่ายกันไปมา แต่เนื่องจากยางในของลูกบาสเกตบอลเบาเกินไป ทำให้ลูกบอลเคลื่อนที่ช้าและ

ทิศทางที่เคลื่อนไปไม่แน่นอน จึงเปลี่ยนมาใช้ลูกบาสเกตบอล แต่ลูกบาสเกตบอลก็ใหญ่ หนักและแข็งเกินไป ทำให้มือ
ของผู้เล่นได้รับบาดเจ็บ จนในที่สุดเขาจึงให้บริษัท Ant G. Spalding and Brother Company ผลิตลูกบอลที่หุ้มด้วย
หนังและบุด้วยยาง มีเส้นรอบวง 25-27 นิ้ว มีน้ำหนัก 8-12 ออนซ์ หลังจากทดลองเล่นแล้ว เขาจึงชื่อเกมการเล่นนี้ว่า
"มินโทเนตต์" (Mintonette)

ค.ศ. 1896 ได้มีการประชุมสัมมนาผู้นำทางพลศึกษาที่วิทยาลัยสปริงฟิลด์ (Spring-field College) นายวิลเลียม
จี มอร์แกน ได้สาธิตวิธีการเล่นต่อหน้าที่ประชุมหลังจากที่ประชุมได้ชมการสาธิต ศาสตราจารย์ อัลเฟรด ที เฮลสเตด
(Alfred T. Helstead) ได้เสนอแนะให้มอร์แกนเปลี่ยนจากมินโทเนตต์ (Mintonette) เป็น "วอลเลย์บอล"
(Volleyball) โดยให้ความเห็นว่าเป็นวิธีการเล่นโต้ลูกบอลให้ลอยข้ามตาข่ายไปมาในอากาศ โดยผู้เล่นพยายามไม่ให้

ลูกบอลตกพื้น
ค.ศ. 1928 ดร.จอร์จ เจ ฟิเชอร์ (Dr. George J. Fisher) ได้ปรับปรุงและเปลี่ยนแปลงกติกาการเล่นวอลเลย์บอล
เพื่อใช้ในการแข่งขันกีฬาวอลเลย์บอลในระดับชาติ และได้เผยแพร่กีฬาวอลเลย์บอลจนได้รับสมญานามว่า บิดาแห่ง
กีฬาวอลเลย์บอล

6

การเข้ามาในประเทศไทย
วอลเลย์บอลได้แพร่เข้ามาในประเทศไทยตั้งแต่ช่วงไหนนั้นยังไม่มีหลักฐานแน่ชัด แต่ชาวไทยบางกลุ่มเริ่มเล่นและ
แข่งขันวอลเลย์บอลในช่วงสงครามโลกครั้งที่สอง ปี 2477 กรมพลศึกษาได้จัดพิมพกติกาเผยแพร่โดย อาจารย์นพคุณ
์
พงษ์สุวรรณ ซึ่งจัดให้มีการแข่งขันกีฬาประจำปี และ บรรจุกีฬาวอลเลย์บอลหญิงเข้าไว้ในรายการแข่งขันเป็นครั้งแรก

โดยใช้กติกาการเล่นระบบ 9 คน และตั้งแต่นั้นมากีฬาวอลเลย์บอลก็พัฒนาขึ้นมาโดยตลอด ต่อมาเมื่อปี 2500 ได้มี
การประชุมหารือพิจารณาจัดตั้งสมาคมขึ้นมารับผิดชอบ จนกระทั่งมีการจัดตั้งสมาคมวอลเลย์บอลสมัครเล่นแห่ง
ประเทศไทย (Amateur Volleyball Association of Thailand) อย่างเป็นทางการขึ้นเมื่อวันที่ 28 กรกฎาคม พ.ศ.

2502 และเปลี่ยนระบบการแข่งขันเป็น 6 คน และต่อมาได้บรรจุเข้าในหลักสูตรชั้นมัธยมศึกษาตอนต้นเมื่อปี 2521
หลักสูตรชั้นมัธยมศึกษาตอนปลายเมื่อปี 2524

กติกา กฏ วอลเลย์บอล
















































วอลเลย์บอล เป็นกีฬาที่ได้รับความนิยมทั่วโลกและได้เข้ามาในไทยตั้งแต่ปี 2477 ทางกรมพลศึกษาได้จัดพิมพ ์
กติกาหลังจากนั้นก็ได้มีการแข่งขันเรื่อยมากทำให้กีฬาวอลเลย์บอลสามารถเล่นได้ทุกเพศทุกวัย และในปี 28
กรกฎาคม พ.ศ. 2502 ได้มีการจัดตั้งสมาคมวอลเลย์บอลสมัครเล่นแห่งประเทศไทยอย่างเป็นทางการ

7
ปัจจุบันได้ถูกเพิ่มเป็นหลักสูตรการศึกษาวิชาพละศึกษาทำให้สามารถเรียนรู้ กฏ วอลเลย์บอล , กติกาวอลเลย์บอล,

วิธีการเล่น วอลเลย์บอล อย่างถูกวิธีการ, สัญญาณมือ กรรมการอลเลย์บอล
กติกาวอลเลย์บอลและอุปกรณ์การเล่น
สนามแข่งขัน
- จะต้องเป็นพื้นไม้หรือพื้นปูนที่มีลักษณะเรียบ ไม่มีสิ่งกีดขวาง
- เป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า กว้าง 9 เมตร ยาว 12 เมตร ความสูงจากพื้นประมาณ 7 เมตร มีบริเวณโดยรอบห่างจาก

สนามประมาณ 3 เมตร
- แต่หากเป็นสนามมาตรฐานในระดับนานาชาติ กำหนดให้รอบสนามห่างจากสนามประมาณ 5 เมตร ด้านหลัง
ห่าง 8 เมตร และมีความสูง 12.5 เมตร

- เส้นรอบสนาม (Boundary lines) ทุกเส้นจะต้องกว้าง 5 เซนติเมตร เป็นสีอ่อนตัดกับพื้นสนาม มองเห็นได้
ชัดเจน
- เส้นแบ่งเขตแดน (Center line) ที่อยู่ตรงกลางสนาม จะต้องอยู่ใต้ตาข่าย หรือตรงกับเสาตาข่ายพอดี
ตาข่าย

- จะต้องมีความสูงจากพื้น 2.43 เมตร กว้าง 1 เมตร ยาว 9.5 – 10 เมตร
- ตารางในตาข่ายกว้าง 10 เซนติเมตร ผู้ติดไว้กับเสากลางสนาม
- ตาข่ายสำหรับทีมหญิงสูง 2.24 เมตร
ลูกวอลเลย์บอล

- เป็นทรงกลมมีเส้นรอบวงประมาณ 65-67 เซนติเมตร น้ำหนัก 260-280 กรัม
- ทำจากหนังสังเคราะห์ที่ยืดหยุ่นได้
- ซึ่งในการแข่งขันระดับโลกจะใช้ลูกบอล 3 ลูกต่อการแข่งขัน เพื่อความต่อเนื่องหากบอลออกนอกสนาม
ผู้เล่น

- ในทีมจะต้องมีผู้เล่นไม่เกิน 12 คน ผู้ฝึกสอน 1 คน ผู้ช่วยผู้ฝึกสอน 1 คน เทรนเนอร์ 1 คน และแพทย์ 1 คน
- ผู้เล่นจะลงเล่นในสนามได้ครั้งละ 6 คน โดยแบ่งออกเป็นหน้าตาข่าย 3 คน และด้านหลังอีก 3 คน
- สามารถเปลี่ยนตัวผู้เล่นครั้งละกี่คนก็ได้ โดยผู้เล่นเดิมที่ถูกเปลี่ยนออก สามารถเปลี่ยนกลับมาเล่นในสนามได้

อีก
่
- การแต่งกายในชุดแขงขัน ต้องแต่งกายเหมือนกันทั้งทีม ประกอบไปด้วย เสื้อสวมคอ กางเกงขาสั้น ถุงเท้า และ
รองเท้าผ้าใบพื้นยางที่ไม่มีส้น โดยผู้เล่นแต่ละคนจะต้องติดหมายเลขกำกับไว้ที่เสื้อ กำหนดให้ใช้เลข 1-18 เท่านั้น
สำหรับหัวหน้าทีมจะต้องมีแถบผ้าขนาด 8×2 เซนติเมตร ติดอยู่ใต้หมายเลขบริเวณอกเสื้อด้วย
วิธีการเล่นกีฬาวอลเลย์บอล

ื่
- ทีมที่ได้เสิร์ฟ จะต้องให้ผู้เล่นที่อยู่ในตำแหน่งขวาหลัง เป็นผู้เสิร์ฟเพอเปิดเกม จากนั้นผู้เล่นทุกตำแหน่งจะขยับ
ตำแหน่งวนไปตามเข็มนาฬิกา
- การเสิร์ฟจะต้องรอฟังสัญญาณนกหวีดก่อน และให้เริ่มเสิร์ฟลูกบอลภายใน 5 วินาที

- ทีมที่ได้คะแนนจะเป็นผู้ได้เสิร์ฟ จนกว่าจะเสียคะแนนให้ฝ่ายตรงข้ามจึงจะเปลี่ยนเสิร์ฟ
- เมื่อลูกเข้ามาในเขตแดนของทีม จะสามารถเล่นบอลได้มากที่สุด 3 ครั้งเท่านั้น
- สามารถบล็อคลูกบอลจากฝ่ายตรงข้ามที่หน้าตาข่ายได้ แต่หากผู้เล่นล้ำเข้าไปในแดนของฝ่ายตรงข้ามจะถือว่า
ฟาวล์

8
- สามารถขอเวลานอกได้ 2 ครั้งต่อ 1 เซต ให้เวลาครั้งละ 30 วินาที

ั
- ทุกครั้งที่แข่งขนจบ 1 เซต จะต้องมีการเปลี่ยนฝั่ง
การคิดคะแนนกีฬาวอลเลย์บอล
- ทีมจะได้คะแนนเมื่อลูกบอลตกลงในเขตสนามของฝ่ายตรงข้าม โดยนับเป็นลูกละ 1 คะแนน และหากมีการเสีย
คะแนน จะต้องเปลี่ยนให้ทีมที่ได้คะแนนเป็นผู้เสิร์ฟ
- หากทีมไหนได้คะแนนครบ 25 คะแนนก่อน ก็จะเป็นผู้ชนะในเซตนั้นไป แต่หากคะแนนเสมอกันที่ 24-24

จะต้องมีการดิวซ์ (Deuce) หมายถึงต้องทำคะแนนให้มากกว่าอีกฝ่าย 2 คะแนน ถึงจะเป็นผู้ชนะ เช่น 26-24 หรือ
27-25 เป็นต้น
- ต้องแข่งขันกันให้ชนะ 3 ใน 5 เซต จึงจะเป็นผู้ชนะในเกมนั้น

แนะนำการดูวอลเลย์บอล
วอลเลย์บอล เป็นกีฬาที่เล่นโดยทีม 2 ทีมบนสนามที่แบ่งแดนด้วยตาข่าย ลักษณะการเล่นอาจแตกต่างกันได้ตาม
สภาพที่จำเป็นเพื่อให้ทุกคนเล่นกันได้แพร่ หลาย กีฬาชนิดนี้จัดเป็นกีฬานันทนาการที่ได้รับความนิยมเป็นอันดับ 3
ของโลก

จุดมุ่งหมายของการแข่งขันก็คือ การส่งลูกข้ามตาข่ายให้ตกลงบนพื้นที่ในแดนของทีมตรงข้าม และป้องกันไม่ให้
ทีมตรงข้ามส่งลูกข้ามตาข่ายมาตกบนพื้นที่ในเขตแดนของตน แต่ละทีมจะสัมผัสลูกบอลได้มากที่สุด 3 ครั้ง ในการส่ง
ลูกบอลไปยังแดนของทีมตรงข้ามสัมผัสบอลแค่ครั้งเดียวก็ได้ โดยปกติแล้วการสัมผัสลูกบอลครั้งแรกก็คือ การรับลูก
เสิร์ฟ จากฝ่ายตรงข้าม ครั้งที่ 2 คือ การ set บอลขึ้นบนอากาศ เพื่อให้ครั้งที่ 3 ซึ่งปกติจะใช้ตบลูกบอลทำได้อย่าง

สะดวก
การเล่นจะเริ่มต้นเมื่อทำการเสิร์ฟ ลูกบอล โดยผู้เสิร์ฟ ส่งลูกบอลข้ามตาข่ายไปยังทีมตรงข้าม การเล่นจะดำเนิน
ไปจนลูกบอลตกลงบนพื้นในเขตสนามหรือนอกเขตสนาม หรือทีมไม่สามารถส่งลูกกลับไปยังทีมตรงข้ามได้อย่าง
ถูกต้องตามกติกา

ส่วน การนับคะแนนนั้น การแข่งขัน วอลเลย์บอล จะมีการได้คะแนนทุกครั้งที่มีการเล่นลูกถ้าฝ่ายรับลูกเสิร์ฟ
ชนะการเล่นลูกนั้นก็จะได้สิทธิทำการเสิร์ฟ และผู้เล่นทั้งหมดต้องหมุนตามเข็มนาฬิกา 1 ตำแหน่ง
จะมีผู้เล่นอยู่ในทีมๆละอย่างมาก 12 คน และอย่างน้อย 6 คน แต่จะลงสนามได้ทีมละ 6 คน ผู้เล่นทั้ง 6 คน ใน

สนามอาจจะเล่นตลอดเกมหรืออาจเปลี่ยนตัวได้ตลอด ผู้เล่นที่เป็นผู้เสิร์ฟจะเป็นตำแหน่งหลังขวาสุด ซึ่งตำแหน่งของผู้
ิ
เล่นทุกคนจะไม่สามารถเปลี่ยนได้ตามใจชอบ แต่จะต้องหมุนเวียนแบบทวนเข็มนาฬกาเมื่อได้สิทธิเปลี่ยนเสิร์ฟ ยกเว้น
ก็ต่อเมื่อขณะที่กำลังเล่นลูกอยู่ นอกจากนี้ในส่วนของนักกีฬา ยังมีผู้เล่นตัวรับอิสระ (Libero player) ซึ่งเป็นผู้เล่น 1
ใน 12 คน แต่สวมเสื้อที่มีหมายเลขและสีแตกต่างจากผู้เล่นคนอนๆ อย่างเห็นได้ชัด สามารถเปลี่ยนตัวไปแทนผู้เล่นที่
ื่
อยู่ในแดนหลังได้เมื่อลูกตายและก่อนที่ผู้ ตัดสินจะเป่านกหวีดให้ทำการเสิร์ฟ โดยไม่นับเป็นการเปลี่ยนตัวเข้าออกปกติ

สำหรับผู้ตัดสินวอลเลย์บอล จะมี 2 คน คือ ผู้ตัดสินที่ 1 จะทำหน้าที่ชี้ขาดอยู่บนเก้าอี้ตัดสิน และผู้ตัดสินที่ 2
อยู่ด้านล่างตรงข้ามกับผู้ตัดสินที่ 1 ขณะเดียวกันจะมีผู้กำกับเส้นอีก 4 คน
การนับคะแนน แรลลี่พอยต์ หรือนับทุกลูกที่ลูกตาย จากเซ็ตที่ 1 ถึง เซ็ตที่ 4 กรณีที่เล่น 3 ใน 5 ฝ่ายเสิร์ฟ เล่น

ลูกจะนับทีละ 1 คะแนน แต่ถ้าฝ่ายเสิร์ฟทำเสียหรือฟาวล์ จะเสียคะแนนและจะต้องเปลี่ยนให้ฝ่ายตรงข้ามเล่น โดย
นับคะแนนลักษณะเดียวกัน จนกว่ามีทีมใดได้ครบ 25 คะแนนก่อน เป็นทีมชนะในเซ็ตนั้น หลังจากนั้นเริ่มต้นเล่นกัน
ใหม่ จนกว่าจะรู้ผลแพ้ชนะซึ่งโดยปกติจะแข่งกันหาผู้ชนะ 3 ใน 5 เซต

9
การแข่งขันในเซตตัดสิน (เซตที่ 3 หากแข่งขันระบบ 2 ใน 3 หรือ เซตที่ 5 ในระบบ 3 ใน 5 จะแข่งขันแบบแรลลี่

พอยต์ หรือนับแต้มทุกแต้มที่ฝ่ายหนึ่งฝ่ายใดทำลูกเสีย ไม่ว่าจะเป็นฝ่ายเสิร์ฟหรือไม่ก็ตาม ฝ่ายใดทำลูกเสียหรือผิด
กติกา จะเสียแต้มและเสียสิทธิเสิร์ฟด้วย เซตนี้จะเกมที่ 15 แต้ม ไว้แต่มีกรณีดิวส์ จะต้องมีแต้มห่างกัน 2 แต้ม
นอกจากนี้ยังมีกติกา เบื้องต้นบางอย่างที่ควรรับรู้ เช่น ตำแหน่งการเสิร์ฟ ได้เปลี่ยนใหม่ นักกีฬาสามารถเสิร์ฟจุด
ใดก็ได้ โดยจะต้องไม่เหยียบเส้นหลังสนามเท่านั้น
่
ในส่วนของผู้ฝึกสอน ปัจจุบันอนุญาตให้ผู้ฝึกสอนเพียงคนเดียว ยืน เดิน และให้คำแนะนำแก่นักกีฬาได้ทีบริเวณ
ด้านหน้าม้านั่งในแดนตัวเองระหว่างเส้น เขตรุก ถึงเขตอบอุ่นร่างกาย โดยไม่ถือเป็นการรบกวนการปฏิบัติหน้าที่ของผู้
ตัดสิน ค้นหาเรื่องที่เกี่ยวข้องกับ กติกา วอลเลย์บอล กติกาวอลเลย์บอล

10

11

12

13





























ขนาดสนามมาตรฐานวอลเลย์บอล






































วิธีการจัดวางตัวผู้เล่น

14
ใบงานที่ 1

ชื่อ ชั้น เลขที่
คำชี้แจง : ให้นักเรียนตอบคำถามต่อไปนี้
1. จงอธิบายประวัติกีฬาวอลเลย์บอลในประเทศไทย

















2. จงอธิบายหลักแหงความปลอดภัยในการเลนกีฬาวอลเลยบอลมาอยางนอย 5 ขอ

15
ใบงานที่ 2

ชื่อ ชั้น เลขที่
คำชี้แจง : ให้นักเรียนตอบคำถามต่อไปนี้
1. จงอธิบายประโยชน์ของการเล่นกีฬาวอลเลย์บอลมาอยางนอย 5 ขอ

















2. จงอธิบายมารยาทของผู้เล่นกีฬาวอลเลย์บอลที่ดีมาอยางนอย 5 ขอ

16
ใบงานที่ 3

ชื่อ ชั้น เลขที่
คำชี้แจง : ให้นักเรียนตอบคำถามต่อไปนี้
1. จงอธิบายมารยาทของผู้ชมกีฬาวอลเลย์บอลที่ดีมาอยางนอย 5 ขอ




















2. ใหนักเรียนเขียนวิธีการบํารุงรักษาอุปกรณ์กีฬาวอลเลยบอลมาอยางนอย 5 ขอ

17

แบบทดสอบหลังเรียน
ชื่อ ชั้น เลขที่
คำชี้แจง : ให้นักเรียนเลือกคำตอบที่ถูกต้องที่สุดเพียงข้อเดียว

1. กีฬาวอลเลย์บอลใช้ผู้เล่นฝ่ายละกี่คน 6. ในการเสิร์ฟลูกมือล่าง ถ้าผู้เล่นถนัดมือซ้ายจะต้องวาง
ก. 5 คน ข. 6 คน เท้าในลักษณะใด
ค. 7 คน ง. 8 คน ก. เท้าชิดติดกัน
้
2. การเล่นวอลเลย์บอลต้องอาศัยคุณธรรมขอใดมากที่สุด ข. เท้าทั้งสองข้างเสมอกัน
ก. ความอดทน ค. เท้าขวาก้าวออกไปข้างหน้า
ข. ความสามัคคี ง. เท้าซ้ายก้าวออกไปข้างหน้า
ค. ความรอบคอบ 7. ในการเล่นวอลเลย์บอล ผู้เล่นต้องใช้ส่วนใดของ

ง. ความกล้าหาญ ร่างกายมากที่สุด
3. ทักษะพื้นฐานในข้อใดที่ใช้มากที่สุดในการเล่น ก. มือ ข. เท้า
วอลเลย์บอล ค. ศีรษะ ง. ลำตัว
ก. การตบ 8. อุปกรณ์ข้อใดสำคัญที่สุดในการเล่นวอลเลย์บอล

ข. การเสิร์ฟ ก. ลูกบอล รองเท้า
ค. การแตะชูลูกบอล ข. ตาข่าย เสาหลัก
ง. การเล่นลูกสองมือล่าง ค. รองเท้า ตาข่าย
4. ข้อใดไม่ใช่กติกาในการเล่นวอลเลย์บอล ง. ลูกบอล ตาข่าย

ก. ผู้เล่นใช้มือจับลูกบอลโยนได้ 9. การตบลูกใช้ส่วนใดของมือ
ข. ฝ่ายที่รับลูกไม่ได้จะเสีย 1 คะแนน ก. ฝ่ามือ
ั
ั
ค. การพกระหว่างเซต จะพกได้ไม่เกิน 3 นาที ข. ข้อมือ
ง. ผู้เล่นคนเดียวจะเล่นบอลติดกัน 4 ครั้งไม่ได้ ค. หลังมือ
5. การเสิร์ฟลูกวอลเลย์บอล ควรเป็นหน้าที่ของผู้เล่น ง. ปลายนิ้วมือ
ตำแหน่งใด 10. ในเซตที่ 2 ถ้าคะแนนเสมอกันที่ 24 ต่อ 24 ผู้ชนะต้อง
ก. ผู้เล่นหลังขวา ได้คะแนนเท่าไร
ข. ผู้เล่นหน้าขวา ก. 25 : 24

ค. ผู้เล่นหน้าซ้าย ข. 26 : 24
ง. ผู้เล่นหลังซ้าย ค. 27 : 24
ง. 28 : 24

เฉลย
1. ข 2. ข 3. ง 4. ง 5. ก 6. ค 7. ก 8. ง 9. ก 10. ข

18



แบบบันทึกคะแนน
ั
การทดสอบก่อนเรียน / หลังเรียน และแบบฝึกทกษะ
เรื่องกีฬาวอลเลย์บอล


ชื่อ................................................................................................ชั้น..........................................เลขที่....................

โรงเรียน............................................................................


สังกัด........................................................................

แบบทดสอบ/แบบฝึก คะแนนเต็ม คะแนนที่ได้ หมายเหตุ

แบบทดสอบก่อนเรียน 10
แบบทดสอบหลังเรียน 10
แบบฝึกทักษะใบงานที่ 1-3 30

รวมคะแนนทั้งหมด 50

ลงชื่อ......................................................ครูผู้สอน

( ....................................................... )
ครู................................................