เอกสารประกอบการเรียน ชวี วทิ ยา ม.5 โดยครปู รมนิ ทร์ แก้วกล่าศรี หน้าที่ 1
โรงเรยี นสายปัญญา ในพระบรมราชินูปถัมภ์
เอกสารประกอบการเรียน วิชาชีววิทยา 2 ว30242
ภาคเรียนท่ี 1 ปกี ารศกึ ษา 2561
ชอื่ -สกลุ ............................................................ห้อง.......เลขที.่ ....
เอกสารฉบบั ปรับปรุง คร้ังท่ี 1 ปี การศึกษา 2562
เอกสารประกอบการเรียน ชวี วทิ ยา ม.5 โดยครูปรมนิ ทร์ แก้วกล่าศรี หน้าที่ 2
เอกสารประกอบการเรยี นชีววทิ ยา
เรือ่ ง ระบบหมนุ เวียนเลือด
(circulatory system)
จุดประสงค์การเรียนรู้
สบื ค้นข้อมูล อธบิ าย และเปรียบเทียบระบบหมุนเวยี นเลือดแบบเปิด และระบบหมุนเวยี นเลือดแบบปิด
การลาเลยี งสารในสิ่งมีชวี ิตท่ียงั ไม่มรี ะบบหมนุ เวียนเลือด
-พบในส่ิงมีทช่ี วี ติ ที่มีโครงสรา้ งไม่ซบั ซอ้ น
เอกสารประกอบการเรียน ชวี วทิ ยา ม.5 โดยครปู รมนิ ทร์ แก้วกล่าศรี หน้าที่ 3
การลาเลยี งสารในสิ่งมีชีวติ ท่ีมีระบบหมุนเวียนเลอื ด พบในสงิ่ มีชีวิตที่มีโครงสร้างซับซ้อน
ระบบหมนุ เวียนเลือดแบบเปิด
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
เอกสารประกอบการเรียน ชวี วทิ ยา ม.5 โดยครปู รมนิ ทร์ แก้วกล่าศรี หน้าที่ 4
ระบบหมนุ เวยี นเลือดแบบปิด
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
……………………………………………………………
เอกสารประกอบการเรียน ชวี วทิ ยา ม.5 โดยครูปรมนิ ทร์ แก้วกล่าศรี หน้าที่ 5
ข้อเปรยี บเทียบ ระบบหมนุ เวียนเลือดแบบเปิด ระบบหมนุ เวยี นเลอื ดแบบปิด
1.การไหลของเลอื ดในหลอดเลอื ด
2. แอง่ เลอื ด(Hemocoel) (มี หรอื ไม่ม)ี
3. หลอดเลอื ดฝอย (มี หรอื ไม่มี)
4.ตวั อย่างส่งิ มีชวี ิตทีพ่ บ
เอกสารประกอบการเรียน ชวี วทิ ยา ม.5 โดยครปู รมนิ ทร์ แก้วกล่าศรี หน้าที่ 6
ระบบหมนุ เวียนเลือดของคน
ระบบหมนุ เวียนเลือดของคน
ประกอบด้วยสว่ นสาคัญ 3 สว่ น คือ
1. ...................................................................................
2. ..................................................................................
3. …………………………………………………………………………
*************************************************************
จุดประสงคก์ ารเรยี นรู้
- อธิบายโครงสรา้ งและการทางานของหวั ใจและหลอดเลอื ดในมนษุ ย์
- สรปุ ความสัมพันธร์ ะหวา่ งชนดิ และขนาดของหลอดเลือดกบั ความเร็วในการไหลของเลือด
- สังเกตและอธิบายโครงสรา้ งหัวใจของสตั ว์เล้ียงลกู ด้วยนา้ นม ทศิ ทางการไหลของเลือดผา่ นหวั ใจของ
มนษุ ย์ และเขยี นแผนผังสรุปการหมุนเวยี นเลือดของมนุษย์
1. หวั ใจ HEART
ตาแหน่งของหวั ใจ ................................
............................................................................
............................................................................
หัวใจอย่ภู ายใน ……………………………………………………................…..
ซง่ึ ทาหนา้ ทสี่ ร้างสารหล่อล่นื และปอ้ งกนั การเสียดสีระหวา่ งหวั ใจกบั ปอดขณะหวั ใจบีบตัว
หวั ใจมีหลอดเลอื ดท่ีนาเลือดมาเลีย้ งกล้ามเนื้อหัวใจ เรยี กวา่ ........................................................
เอกสารประกอบการเรียน ชวี วทิ ยา ม.5 โดยครปู รมนิ ทร์ แก้วกล่าศรี หน้าที่ 7
กลา้ มเนือ้ หัวใจ มเี น้ือเยือ่ 3 ชน้ั
ชั้นนอก ............................................
ชน้ั กลาง ...........................................
ช้ันใน .............................................
ลิน้ หวั ใจ
เอกสารประกอบการเรียน ชวี วทิ ยา ม.5 โดยครปู รมนิ ทร์ แก้วกล่าศรี หน้าที่ 8
โครงสรา้ งภายในหวั ใจและการหมุนเวียนของเลือด
เอกสารประกอบการเรียน ชวี วทิ ยา ม.5 โดยครปู รมนิ ทร์ แก้วกล่าศรี หน้าที่ 9
เอกสารประกอบการเรียน ชวี วทิ ยา ม.5 โดยครูปรมนิ ทร์ แก้วกลา่ ศรี หน้าที่ 10
คลื่นไฟฟา้ หวั ใจ
ใช้เครอ่ื งตรวจคล่นื ไฟฟ้าหัวใจ ชือ่ วา่ ............................................................
ภาพกราฟทไี่ ด้จากการบนั ทกึ เรียกว่า ....................................................................
ใช้ประโยชน์ ในการตรวจสอบการเต้นของหวั ใจ และการวินจิ ฉัยโรค เพอื่ ตรวจหาความผิดปกตขิ องหวั ใจ
เอกสารประกอบการเรียน ชวี วทิ ยา ม.5 โดยครูปรมนิ ทร์ แก้วกลา่ ศรี หน้าที่ 11
ชพี จร เกิดจาก ………………………………………………………………………………………………………......................
ตาแหน่งท่ีหาชพี จรได้งา่ ย คอื
..........................................................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................................................................
ความดนั เลือด หมายถึง ……………………………………………………………………………………………………...........
………………………………………………………………………………………………….......................................................
คา่ ความดันเลอื ดจะมคี า่ ตวั เลข 2 ค่า
ความดนั ซิสโทลิก (Systolic pressure) คือ
............................................................................................................................. ...................................
ความดันไดแอสโทลกิ (Diastolic pressure) คอื
................................................................................................................................................................
เคร่อื งมอื ทใ่ี ช้วดั ความดนั โลหติ คือ .......................................................................
มหี น่วยเปน็ มลิ ลเิ มตรของปรอท
ปจั จัยที่มีผลต่อความดันเลือด
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
..................................................
เอกสารประกอบการเรียน ชวี วทิ ยา ม.5 โดยครูปรมนิ ทร์ แก้วกลา่ ศรี หน้าที่ 12
2. หลอดเลือด (Blood vessel)
หลอดเลือดแบ่งเปน็ 3 ระบบ ไดแ้ ก่
1. .......................................................
2. .......................................................
3. .......................................................
ตารางเปรียบเทียบหลอดเลอื ดแตล่ ะระบบ Artery Vein Capillary
ความหนาของผนัง (มากไปน้อย)
ความจเุ ลอื ด (มาก / นอ้ ย)
ความยดื หยุ่น (มากไปน้อย)
แรงดนั ในหลอดเลือด (มากไปนอ้ ย)
ลน้ิ (มี/ไม่มี)
เอกสารประกอบการเรียน ชวี วทิ ยา ม.5 โดยครูปรมนิ ทร์ แก้วกลา่ ศรี หน้าที่ 13
3. เลือด
สว่ นประกอบของเลอื ด
3.1 เซลลเ์ มด็ เลือดแดง
หน้าที่ .........................................................................................................................................................
ลักษณะ ......................................................................................................................................................
แหล่งสร้าง..................................................................................................................................................
เอกสารประกอบการเรียน ชวี วทิ ยา ม.5 โดยครูปรมนิ ทร์ แก้วกล่าศรี หน้าที่ 14
3.2 เซลล์เม็ดเลือดขาว
หน้าท่ี .........................................................................................................................................................
ลักษณะ ......................................................................................................................................................
แหล่งสรา้ ง..................................................................................................................................................
3.3 เกล็ดเลอื ด
หนา้ ท่ี .........................................................................................................................................................
ลักษณะ ......................................................................................................................................................
3.4 พลาสมา
หนา้ ท่ี .........................................................................................................................................................
ลักษณะ ......................................................................................................................................................
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
เอกสารประกอบการเรียน ชวี วทิ ยา ม.5 โดยครูปรมนิ ทร์ แก้วกล่าศรี หน้าที่ 15
กระบวนการแข็งตัวของเลอื ด
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
เอกสารประกอบการเรียน ชวี วทิ ยา ม.5 โดยครปู รมนิ ทร์ แก้วกล่าศรี หน้าที่ 16
หมเู่ ลอื ดและการใหเ้ ลือด
หมู่เลือดตามระบบ ABO
เราจาแนกหมูเ่ ลือด ตาม ชนิดของ ................................ ท่ีเยอื่ หุม้ ผิวของเม็ดเลือดแดง
และชนิดของ ..................................... ในพลาสมา
หลกั การใหเ้ ลอื ด ใหย้ ดึ หลักวา่
“แอนติเจนของผู้ให้ จะต้องไม่ตรงกบั แอนติบอดีของผู้รับ”
ถ้าแอนตเิ จน และ แอนติบอดี ตรงกัน จะเกิดอะไรข้ึน ? .......................................................................
หมู่เลอื ดท่ีให้เลือดได้ทุกหมเู่ ลือด แต่รับจากหม่อู น่ื ไม่ได้ คือ ..............................................................................
หมเู่ ลือดที่ไดร้ บั เลอื ดจากทุกหม่เู ลือด แตใ่ ห้หมู่เลอื ดอ่ืนไม่ได้ คือ .....................................................................
เอกสารประกอบการเรียน ชวี วทิ ยา ม.5 โดยครูปรมนิ ทร์ แก้วกล่าศรี หน้าที่ 17
หมเู่ ลอื ดตามระบบ Rh แบ่งออกเปน็ 2 กลุ่ม
1. หมู่เลอื ด Rh+ หมายถึงเม็ดเลือดแดง มีแอนติเจน แต่ ไมม่ แี อนติบอดี
คนไทยส่วนใหญ่ มเี ลือดหมู่ Rh+ รอ้ ยละ 99.7
2. หมู่เลือด Rh- หมายถึง เม็ดเลอื ดแดง ไมม่ ีแอนติเจน และไม่มแี อนตบิ อดี
แตส่ ามารถสรา้ งแอนตบิ อดีได้ เมอื่ ได้รับแอนติเจน
การให้เลอื ด
หมู่เลอื ด Rh+ รับเลอื ด หมูใ่ ดได้ .....................................................................................
หมเู่ ลือด Rh- รบั เลอื ด หมใู่ ดได้ .....................................................................................
กรณีมีครรภ์
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
เอกสารประกอบการเรียน ชวี วทิ ยา ม.5 โดยครูปรมนิ ทร์ แก้วกล่าศรี หน้าที่ 18
การรักษาอณุ หภมู ขิ องร่างกาย
**************************************************************************************************