"Να σού πω μια παροιμία..." είπε ο Ντον

«Να σού πω μια παροιμία…» είπε ο Ντον

Α1΄
19ο Δημοτικό Σχολείο Σερρών

σχολικό έτος 2021-2022

Στα τέλη Οκτωβρίου του 2021, η Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Δυτικής Θεσσαλονίκης δια του Διευθυντή της,
Δρ. Αθανασίου Φροσύνη σε συνεργασία με το 5ο Δημοτικό Σχολείο Αμπελοκήπων δια της Διευθύντριάς του, Δρ. Βιργινίας
Αρβανιτίδου και το Δημοτικό Σχολείο Λητής δια της Διευθύντριάς του, κυρίας Κυριακής Μιζαμίδου κάλεσαν τα σχολεία
όλης της επικράτειας να δηλώσουν συμμετοχή στον 6ο Πανελλήνιο Μαθητικό Διαγωνισμό Συγγραφής Παραμυθιού με
θέμα: «Να σου πω μια παροιμία;…».

Ο εν λόγω πολυετής Διαγωνισμός απευθύνεται σε μαθητές και μαθήτριες των Νηπιαγωγείων και των Δημοτικών
Σχολείων της χώρας αλλά και των Ομογενειακών Σχολείων και των Τμημάτων Διδασκαλίας της Ελληνικής Γλώσσας στην
Ευρώπη. Στόχος του Διαγωνισμού είναι να ευαισθητοποιήσει και να αφυπνίσει τα παιδιά, να δημιουργήσει νέους
αναγνώστες και νέες αναγνώστριες, να εμπνεύσει νέους και νέες δημιουργούς μέσα από τα μονοπάτια των παραμυθιών
μέσω της κριτικής σκέψης, της αφήγησης, της δημιουργικής γραφής και της εικονογράφησης. Το δε φετινό θέμα του
Διαγωνισμού επιθυμεί να φέρει σε επαφή τα παιδιά με τον πλούτο της λαϊκής σοφίας, είτε πρόκειται για ευρέως γνωστές
παροιμίες, είτε για τοπικές και λιγότερο γνωστές στο ευρύ κοινό παροιμιακές εκφράσεις και ρήσεις.

Τα παιδιά που κάθε χρόνο συμμετέχουν στον Διαγωνισμό, δουλεύοντας ομαδικά και συνεργατικά, έχουν τη δυνατότητα
να στοχαστούν, να ανταλλάξουν ιδέες και απόψεις και τελικά να αποτυπώσουν στο χαρτί τις σκέψεις, τα όνειρα, τις
ελπίδες, τις προσδοκίες, ακόμα και τους φόβους τους μέσα από πρωτότυπες παραμυθιακές ιστορίες. Με αυτόν τον τρόπο

εμπλουτίζεται η εκπαιδευτική διαδικασία μέσω της ενασχόλησης με το παραμύθι, που αποτελεί ένα ξεχωριστό λαϊκό και
έντεχνο λογοτεχνικό είδος και το οποίο μπορεί να αποτελέσει αφετηρία για την κατανόηση και παραγωγή διαφόρων
κειμενικών ειδών γραπτού και προφορικού λόγου καθώς και τη συσχέτισή του με άλλες μορφές Τέχνης. Η εφαρμογή
τέτοιων πρακτικών συνεισφέρει στην κινητοποίηση των μαθητών και μαθητριών στην κατεύθυνση δημιουργικών
δράσεων για την ανάπτυξη της κριτικής και δημιουργικής σκέψης, της φαντασίας και της συγγραφικής επινοητικότητας,
στην καλλιέργεια της δεξιότητας αφήγησης ιστοριών, συναισθημάτων ή/και καταστάσεων και της περιγραφής
προσώπων, τόπων και αντικειμένων με βιωματικό τρόπο, στη γλωσσική καλλιέργεια, στην ανάπτυξη της επικοινωνιακής

ικανότητας, στη δημιουργία κλίματος συντροφικότητας και δημιουργικότητας μέσα στην τάξη.
Πιστεύετε ότι υπήρχε η παραμικρή περίπτωση να μη δηλώσει η τάξη μας συμμετοχή σε αυτή τη δράση; Όποιος ξέρει

ελάχιστα αυτή τη “μαγική” τάξη, θα απαντούσε δεόντως : «Καμία απολύτως!» Σηκώσαμε τα μανίκια μας –δασκάλα και
παιδιά. Πλατσουρίσαμε αρχικά στα ρηχά των ενδιαφερόντων μας, πελαγοδρομήσαμε στα βάθη της σκέψης μας και
καταλήξαμε να ταξιδεύουμε σε κόσμους που δε φανταζόμαστε ότι είμαστε ικανοί να φτάσουμε! Θαυμαστό ταξίδι στην
άκρη της φαντασίας μας! Το αποτέλεσμα των κόπων μας μάς ξάφνιασε θετικά όλους.

Τελικά, μάλλον δεν τα πήγαμε κι άσχημα : Κατακτήσαμε την 3η θέση στην κατηγορία Α΄-Β΄ τάξεων Δημοτικού!

Η δασκάλα της τάξης,
Μαρία Αναγνώστου

«Να σού πω μια παροιμία…» είπε ο Ντον

Μια φορά κι
έναν καιρό
όλα κυλούσαν
όμορφα
στο μαγικό

Τσατουρί.

Ο ήλιος έλαμπε,
τα πουλάκια
τραγουδούσαν,
τα λουλούδια
μοσχοβολούσαν,
τα ζώα ήταν
χαρούμενα.

Στην άκρη της ζούγκλας κατοικούσε ο Μάγος της φυλής.

Ο Λάουλιν έμενε σε ένα μαγικό δεντρόσπιτο που δεν

ακουμπούσε στη γη.

Ο Λάουλιν ήταν καλός μάγος.

Θεράπευε όλους τους ανθρώπους και τα ζώα που ζητούσαν
τη βοήθειά του και τους έφτιαχνε τη διάθεση όταν βαριόταν…

Ο μάγος ξεχώριζε από όλους
επειδή φορούσε μια κόκκινη μπέρτα που τον έκανε αόρατο
και κρατούσε ένα μαγικό ραβδί με ένα μπλε πετράδι.

Τον Λάουλιν ακολουθούσε πάντα μια μοβ κουκουβάγια, η Κίκι.

ΞΑΦΝΙΚΑ…

…ένα βράδυ με πανσέληνο μέσα
στην ήρεμη ζούγκλα ακούστηκε ένας δυνατός,
παράξενος θόρυβος! Όλοι οι άνθρωποι και όλα
τα ζώα κατατρόμαξαν! Οι άνθρωποι κρύφτηκαν
κάτω από τις κουβέρτες τους και τα ζώα
κρύφτηκαν πιο βαθιά στη φωλιά τους.

Ο σοφός Λάουλιν όχι μόνο ξύπνησε από αυτό
τον φοβερό ήχο, αλλά το σπίτι του χτυπήθηκε
από κάτι και βρέθηκε στο έδαφος.

Όλα έγιναν άνω κάτω.

Ευτυχώς, ο Λάουλιν και η Κίκι δεν έπαθαν
τίποτα!

Ο μάγος βγήκε έξω από το
δεντρόσπιτο για να δει τι συνέβη.

Και τι να δει;

Μπροστά του βλέπει ένα μικρό διαστημόπλοιο!
Ήταν στρογγυλό σαν δίσκος, χρυσό με πολύχρωμα φωτάκια.

Άνοιξε η πόρτα και από μέσα βγήκε ένας εξωγήινος!

Ήταν μικρούλης, χοντρούλης με δυο μακριές κεραίες σαν κέρατα
μονόκερου.
Ήταν πορτοκαλής και το πιο παράξενο πάνω του ήταν…

τα τρία κίτρινα ολοστρόγγυλα μάτια του.
Μαύρα δάκρυα έβγαιναν από τα μάτια του εξωγήινου.

«Έχασα τ' αυγά και τα πασχάλια»!
«Στερνή μου γνώση να σ’ είχα πρώτα»!

Αχ! Αχ! Αχ!
«Θα πάω σαν το σκυλί στ' αμπέλι»!
«Σπίτι μου, σπιτάκι μου
και σπιτοκαλυβάκι μου»!…

Από πού ήρθες;
Πώς σε λένε;

- Με λένε Ντον. Αχ! «Έμεινα σαν την καλαμιά στον κάμπο».

Έτσι είναι… «Το έξυπνο πουλί από τη μύτη πιάνεται».
«Άμα έχεις τύχη διάβαινε και ριζικό περπάτει».

Ο Λάουλιν παραξενεύτηκε που ο εξωγήινος…

μιλούσε με παροιμίες!!!

- Θα σε βοηθήσω να πας πίσω στον πλανήτη σου.
Θα φτιάξουμε το διαστημόπλοιό σου.

- Καλά… «Παρηγοριά στον άρρωστο, ώσπου να βγει η ψυχή
του». Αλλά, «ο λόγος σου με χόρτασε και το ψωμί σου φά’ το».
Μακάρι! «Απ’ το στόμα σου και στου Θεού τ’ αυτί»!

Μόλις ξημέρωσε ήρθαν κάποιοι άνθρωποι από το χωριό και είδαν το Μάγο μαζί με
τον εξωγήινο.
- Τι κάνεις, Λάουλιν, με αυτό το πλάσμα;
- Τι είναι; ρώτησαν φοβισμένοι οι χωριανοί.
- Μη φοβάστε, δε θα σας κάνει κακό.

Είναι ένας μικρός εξωγήινος, ο Ντον, που κατά λάθος βρέθηκε στο Τσατουρί μας.

Θέλει να γυρίσει στην οικογένειά του.

-Εσύ, Λάουλιν, διόρθωσε το διαστημόπλοιο με τα μαγικά σου κι εμείς θα πάρουμε τον Ντον
στο χωριό για να τον φροντίσουμε, είπε ο αρχηγός της φυλής.

- «Η καλή η μέρα από το πρωί φαίνεται». Πώς θα φύγω; «Ζήσε Μάη μου να φας τριφύλλι»…

Μόλις έφτασαν στην πλατεία του χωριού, η γυναίκα του Αρχηγού τούς καλωσόρισε :
- Καλώς ήρθες στο όμορφο χωριό μας!
- Σιγά… «Άμα δεν παινέψεις το σπίτι σου θα πέσει να σε πλακώσει». «Κι η μυλωνού τον άντρα της

με τους πραματευτάδες» είπε ειρωνικά ο Ντον, που δεν του πολυάρεσε το χωριό.

Οι χωριανοί παραξενεύτηκαν,

αλλά έκαναν πως δεν κατάλαβαν...

- Πώς θα σου φαινόταν να μείνεις λίγο μαζί μας;
- «Δώσε θάρρος στον χωριάτη να σ’ ανέβει στο κρεβάτι»! μουρμούρισε ο Ντον.

- Πώς μας μιλάς έτσι; Εμείς είμαστε ευγενικοί μαζί σου!

- «Άνθρωπος αγράμματος, ξύλο απελέκητο» είπε ο Ντον.
- Τι; Εσύ νομίζεις ότι είσαι σπουδαίος;

- «Από μικρό και από τρελό μαθαίνεις την αλήθεια».
- Έτσι είναι! «Αν παίζεις με το γάιδαρο, δέξου και τις κλωτσιές του» παραδέχθηκαν οι χωριανοί.

- «Κάνεις το χωριάτη φίλο; Κράτα και κομμάτι ξύλο», συνέχισε ο εξωγήινος.
- Να δούμε τώρα ποιος θα φάει ξύλο!
- «Ούτε ψύλλος στον κόρφο σου», όπως θα έλεγες κι εσύ.
- «Έφτασε ο κόμπος στο χτένι» για να μιλήσουμε στη γλώσσα σου, είπαν οι χωριανοί.
- Ναι! «Έχουμε πολλά ράμματα για τη γούνα σου»!

- «Ό,τι κάνεις, θα το βρεις και ένα παραπάνω» είπε ο Ντον.

- Μας απειλείς κι από πάνω;

- Εγώ; «Είπε ο γάιδαρος τον πετεινό κεφάλα!»
- Τι λες;
- «Πάρ’ τον στο γάμο σου να σου πει και του χρόνου»
- «Κι εγώ κακό χερόβολο και σεις κακό δεμάτι» απάντησε ο Ντον.
- «Μ’ αυτό το πλευρό να κοιμάσαι» ότι θα μείνεις μαζί μας…
- «Δε με θέλετε μια οργιά, δε σας θέλω μια τριχιά» είπε ο εξωγήινος.

Οι χωριανοί θύμωσαν πολύ και πήγαν τον Ντον πίσω στον

Λάουλιν.

Ο μάγος καθόταν στεναχωρημένος και απογοητευμένος

γιατί δεν κατάφερε να φτιάξει το διαστημόπλοιο.

Οι χωριανοί ξαφνικά κατάλαβαν ότι ίσως…
ο εξωγήινος δεν έφευγε και έμενε μαζί τους

για πάντα!

Φρίκη!

Κι εκεί που κανείς δεν ήξερε τι να κάνουν,
ένας περίεργος θόρυβος ακούστηκε ξανά!

ΜΠΑΜ!!!

Ένα διαστημόπλοιο ίδιο με το προηγούμενο
έπεσε στην αυλή του μάγου.
Ήταν οι γονείς του Ντον,

ο Ντόνο και η Ντόνα.

- «Στον ουρανό σε γυρεύαμε, στη γη σε

βρήκαμε! Κάλιο αργά, παρά ποτέ»,

είπε η μαμά του και τον αγκάλιασε.
- «Μια του κλέφτη, δυο του κλέφτη, τρεις

και την κακή του μέρα», τον μάλωσε ο
μπαμπάς του.
- «Ζήτω που καήκαμε», σκέφτηκε ο Ντον.
«Ήταν στραβό το κλήμα το ’φαγε κι ο
γάιδαρος»

- Αχ, Ντον. «Η τρέλα δεν πάει στα

βουνά», είπε η κυρία εξωγήινη.

- Μαμά, αφού ξέρεις. «Θέλω ν’ αγιάσω κι ο
διάβολος δεν μ' αφήνει»

- Τι άλλο να κάνουμε; ρώτησε η μαμά.
«Εμείς σε έχουμε μη βρέξει και μη στάξει»

- «Θρέψε λύκο το χειμώνα, να σε φάει το
καλοκαίρι» τον μάλωσε ο μπαμπάς.

-Ωχ! «Κατά μάνα κατά κύρη κατά γιος και θυγατέρα»
είπαν οι χωριανοί.

Και τώρα τι θα
γίνει; σκέφτηκε ο

Λάουλιν.
Πώς θα γυρίσουν

πίσω;
Πώς θα φύγουν από

εδώ;
Οι χωριανοί είναι

θυμωμένοι!

Είχα ένα
διαστημόπλοιο
στην αυλή μου και

τώρα έχω δύο!!!

-Είχαμε έναν μπελά και τώρα έχουμε τρεις!

Μην τυχόν έρθει και το υπόλοιπο σόι!!!

- Δεν πειράζει, σκέφτηκε ο Λάουλιν.

«Κάνε το καλό και ρίξ’ το στο γυαλό»,

όπως θα έλεγαν και οι εξωγήινοι φίλοι μας…



Παροιμία ονομάζεται μια σύντομη φράση που εκφράζει, τις περισσότερες φορές με αλληγορικό τρόπο,

ισχυρισμούς που αποτελούν το απόσταγμα μακράς πείρας πολλών ανθρώπων. Έτσι, οι παροιμίες
προσλαμβάνουν πολλές φορές έναν διδακτικό χαρακτήρα.

Συχνά είναι σύντομος έμμετρος ή πεζός λόγος, που διατυπώνει παραστατικά μια σοφή γνώμη,
διαπίστωση ή συμβουλή, που επαναλαμβάνεται στον καθημερινό λόγο, ως επιχείρημα ή παράδειγμα.

Τι σημαίνουν οι παροιμίες του παραμυθιού μας;

«Έχασα τ’ αυγά και τα πασχάλια»
Βρίσκομαι σε κατάσταση πανικού. Δεν ξέρω τι να κάνω.

«Στερνή μου γνώση να σ’ είχα πρώτα»
Μετανιώνω. Μακάρι αυτά που ξέρω τώρα, να τα ήξερα πριν.

«Θα πάω σαν το σκυλί στ' αμπέλι»
Θα βρω άδοξο τέλος, χωρίς κανείς να νοιάζεται για εμένα.

«Σπίτι μου, σπιτάκι μου και σπιτοκαλυβάκι μου»
Πόσο αγαπώ το σπίτι μου, ακόμη κι αν είναι φτωχικό! Είναι το καταφύγιό μου.

«Έμεινα σαν την καλαμιά στον κάμπο»
Με εγκατέλειψαν όλοι. Έμεινα απολύτως μόνος.

«Το έξυπνο πουλί από τη μύτη πιάνεται»
Λέγεται σε περιπτώσεις που, ενώ θεωρούνται έξυπνοι, πιάνονται κορόιδο.

«Άμα έχεις τύχη διάβαινε και ριζικό περπάτει»
Πολλές φορές η τύχη αποτελεί ένα πολύ σημαντικό εφόδιο στη ζωή ενός ανθρώπου.

«Παρηγοριά στον άρρωστο, ώσπου να βγει η ψυχή του»
Λέγεται σε περιπτώσεις που, ενώ δεν υπάρχει λύση και το τέλος είναι προδιαγεγραμμένο, προσπαθούμε να
δώσουμε ελπίδα.

«Ο λόγος σου με χόρτασε και το ψωμί σου φά’ το»
Πάντοτε εκτιμούμε τα καλά κι ευγενικά λόγια, ακόμη κι αν δε συνοδεύονται από ανάλογες πράξεις.

«Από το στόμα σου και στου Θεού τ΄ αυτί»
Μακάρι αυτό που εύχεσαι να γίνει πραγματικότητα.

«Η καλή η μέρα απ’ το πρωί φαίνεται»
Αν κάτι θα έχει καλή εξέλιξη, είναι φανερό από το ξεκίνημά του.

«Ζήσε Μάη μου, να φας τριφύλλι»
Λέγεται σε περιπτώσεις που κάτι είναι αδύνατο να γίνει, είναι εξαιρετικά χρονοβόρο.

«Άμα δεν παινέψεις το σπίτι σου θα πέσει να σε πλακώσει»
Λέγεται σε περιπτώσεις που κάποιος μεροληπτεί υπέρ κάποιου κοντινού του προσώπου.

«Κι η μυλωνού τον άντρα της με τους πραματευτάδες»
Δεν πρέπει να συγκρίνουμε ανόμοια πράγματα και να εξισώνουμε τον εαυτό μας με ανθρώπους πιο
ικανούς.

«Δώσε θάρρος στον χωριάτη να σ’ ανέβει στο κρεβάτι»
Πολλές φορές κάποιοι άνθρωποι εκμεταλλεύονται την καλή πρόθεση κάποιου και συμπεριφέρονται με
θρασύτητα.

«Άνθρωπος αγράμματος, ξύλο απελέκητο»
Η μόρφωση δίνει “σχήμα” στον άνθρωπο. Η μόρφωση είναι πολύτιμη.

«Από μικρό κι από τρελό μαθαίνεις την αλήθεια»
Άτομα που δεν έχουν την αίσθηση της κοινωνικού καθωσπρεπισμού, όπως τα παιδιά και οι “τρελοί”, είναι
ειλικρινή.

«Αν παίζεις με το γάιδαρο, δέξου και τις κλωτσιές του»
Όταν κάνεις ακατάλληλες παρέες να είσαι προετοιμασμένος για κάθε ενδεχόμενο.

«Κάνεις το χωριάτη φίλο; Κράτα και κομμάτι ξύλο»
Ο άνθρωπος ο ακαλλιέργητος πολλές φορές δεν καταλαβαίνει από λόγια, δεν εκτιμά το διάλογο.

«Ούτε ψύλλος στον κόρφο σου»
Δε θα ήθελα να ήμουν στη θέση σου.

«Έφτασε ο κόμπος στο χτένι»
Αγανάκτησα. Φτάνει πια!

«Έχουμε πολλά ράμματα για τη γούνα σου»
Γνωρίζουμε πολλές από τις ανοησίες που έχεις κάνει.

«Ό,τι κάνεις, θα το βρεις κι ένα παραπάνω»
Το κακό ανταμείβεται με περισσότερο κακό.

«Είπε ο γάιδαρος τον πετεινό κεφάλα»
Λέγεται σε περιπτώσεις που κάποιος δεν αναγνωρίζει τα δικά του ελαττώματα, αλλά κατηγορεί γι΄ αυτά
τους άλλους.

«Πάρ’ τον στο γάμο σου να σου πει και του χρόνου»
Λέγεται για κάποιον που δεν επιδεικνύει την κατάλληλη συμπεριφορά, είναι απρεπής κι αχάριστος.

«Κι εγώ κακό χερόβολο και σεις κακό δεμάτι»
Κι εγώ είμαι κακός χαρακτήρας, αλλά κι εσείς δεν πάτε πίσω. Ταιριάζουν οι κακοί χαρακτήρες μας.

«Μ’ αυτό το πλευρό να κοιμάσαι»
Μη πιστεύεις ότι τα πράγματα θα εξελιχθούν όπως εσύ επιθυμείς.

«Δε με θέλετε μια οργιά, δε σας θέλω μια τριχιά»
Αν εσείς δε με θέλετε λίγο, εγώ δε σας θέλω καθόλου!

«Στον ουρανό σε γύρευα, στη γη σε βρήκα»
Λέγεται σε περιπτώσεις που κάτι είναι προφανώς μπροστά μας, αλλά εμείς το αναζητούμε αλλού.

«Κάλιο αργά, παρά ποτέ»
Είναι προτιμότερο να κάνεις υπομονή μέχρι να πραγματοποιηθεί αυτό που επιθυμείς, παρά να τα
παρατήσεις.

«Μια του κλέφτη, δυο του κλέφτη, τρεις και την κακή του μέρα»
Κανείς δεν μπορεί να αποφεύγει για πάντα την απονομή της δικαιοσύνης.

«Ζήτω που καήκαμε»
Βρίσκομαι σε πλήρη απόγνωση.

«Ήταν στραβό το κλήμα το ’φαγε κι ο γάιδαρος»
Λέγεται σε περιπτώσεις που η κατάσταση πηγαίνει από το κακό στο χειρότερο, επιδεινώνεται συνεχώς
χωρίς ελπίδα σωτηρίας.

«Η τρέλα δεν πάει στα βουνά… στους ανθρώπους πάει»
Λέγεται για ανθρώπους που ενεργούν απερίσκεπτα.

«Θέλω ν’ αγιάσω κι ο διάβολος δε μ’ αφήνει»
Προσπαθώ να συμπεριφερθώ λογικά και τίμια, αλλά συνεχώς μπαίνω σε πειρασμό να κάνω ανοησίες.

«Εμείς σ’ έχουμε μη βρέξει και μη στάξει»
Σε προσέχουμε πάρα πολύ, σε φροντίζουμε.

«Θρέψε λύκο το χειμώνα, να σε φάει το καλοκαίρι»
Λέγεται σε περιπτώσεις αχάριστων ανθρώπων που δεν αναγνωρίζουν το καλό που τους έχεις κάνει, αλλά
αντιθέτως στρέφονται εναντίον σου.

«Κατά μάνα κατά κύρη κατά γιος και θυγατέρα»
Κάποιες συμπεριφορές και στάσεις “κληρονομούνται” από τους γονείς στα παιδιά. Τα παιδιά
συμπεριφέρονται όπως οι γονείς τους.

«Κάνε το καλό και ρίξ’ το στο γυαλό»
Μη σε απασχολεί ποια θα είναι η κατάληξη των πραγμάτων. Εσύ κάνε το καλό.

Οι μικροί δημιουργοί :

Άγγελος Άτσαλος Φρόσω Αλεξιάδου
Ιωάννης-Σταύρος Δημητρίου Ιωάννα Βασιλειάδου

Κωνσταντίνος Λωρίδας Ευγενία Ευγενίδου
Αλέξης Μαργαρίτης Ιωάννα Μαλάκη
Παναγιώτης Μηνάς Δήμητρα Μαργαρίτη
Σήλια Πάγκαλου
Αναστάσης Μπακάλης Βασιλική Παπαμιχάλη
Νικόλας-Άγγελος Παπανίκος Αγγελική Τροχίδου

Αστέριος Τσιμπούκας Σιμέλα Τσόχα
Βασίλης Φοινικιάδης Μυρσίνη Χρηστομάτη

Η δασκάλα της τάξης,
Μαρία Αναγνώστου