Brozura_vylety_final

(NE)TRADIČNÉ VÝLETY

V PREŠOVSKOM KRAJI

(Nie)codzienne wycieczki
po kraju preszowskim

(Non)Traditional Trips
in the Prešov Region

NETRADIČNÉ MIESTA REGIÓNU VYSOKÉ TATRY Spectacular natural beauties of the Vysoké Tatry mountains (High Tatras) are supplemented by healing mineral springs.
One of them, Smokovecká kyselka mineral water spring known for its healing drinking water, is situated in Starý Smokovec.
Niebanalne miejsca w Tatrach Wysokich / Unusual Places in the High Tatras Mountains Region Just walk to the east of the Grandhotel Smokovec and the funicular train to Hrebienok from where you can take a short a fif-
teen-minute’s stroll to Studenovodský vodopád waterfall or a half-an-hour’s trip to Rainerova chata chateau. Kyselka mineral
water benefiting your health is a great refreshment after each trip. A few kilometres farther, near the Štrba village situated at
the foot of the HighTatras, stands Šoldov, a medieval settlement emblazoned by legends.The archaeological research has un-
covered remains of the church dated back to the period between 13th and 15th centuries with its sophisticated fortification,
cemetery and dwelling constructions of the Šoldov people as well as other significant findings including the Šoldov cross.
History, literally close at hand, is joined with the view of the Tatras peaks. A peaceful rest in the countryside can be crowned
by a visit to Kvetnica, a holiday resort situated near Poprad with its educational footpath leading to the archaeological site of
Zámčisko and Hranovnícka dubina nature reserve.

Veľkolepé prírodné bohatstvo Vysokých Tatier dopĺňajú liečivé minerálne pra- Dopełnieniem imponującego bogactwa przyrodniczego Tatr Wysokich są lecznicze źródła mine-
mene. Patrí k nim minerálny prameň Smokovecká kyselka, pitná liečivá voda, ktorú ralne. Jednym z nich jest Smokovecká kyselka, lecznicza woda pitna, którą można znaleźć w Starym
nájdete v Starom Smokovci. Stačí sa vydať východne od Grandhotela Smokovec a la- Smokowcu. Wystarczy udać się na wschód od Grandhotelu Smokovec i kolejki na Hrebienok, skąd
novky na Hrebienok, odkiaľ si môžete urobiť krátku 15 minútovú prechádzku k Stude- można sobie zrobić krótki 15-minutowy spacer do Wodospadu Zimnej Wody lub 30-minutowy wy-
novodskému vodopádu či polhodinovú túru k Rainerovej chate. Kyselka je výborná pre pad do schroniska Rainera (Rainerova chata). Kyselka ma dobroczynne działanie na zdrowie, przyno-
zdravie, aj ako osvieženie po akejkoľvek túre. Pár kilometrov ďalej, pri podtatranskej si orzeźwienie po każdej wycieczce. Parę kilometrów dalej, niedaleko podtatrzańskiej miejscowości
obci Štrba, sa nachádza povesťami opradená stredoveká osada Šoldov. Archeolo- Szczyrba, znajduje się spowita legendami średniowieczna osada Šoldov. Prace archeologiczne odsło-
gický výskum odkryl zvyšky kostola z 13. – 15. storočia s dômyselným opevnením, niły pozostałości kościoła z XII – XV wieku z interesującym obwarowaniem, cmentarzem i siedliskami
cintorínom a príbytkom starých Šoldovanov, ako aj ďalšie významné nálezy, vrátane dawnych mieszkańców oraz inne znaleziska, w tym znany tzw. krzyż szoldowski. Historia dosłownie na
známeho šoldovského kríža. História doslova na dotyk ruky s výhľadom na tatranské wyciągnięcie ręki, z panoramą tatrzańskich wierzchołków w tle. Zwieńczeniem relaksu i wypoczynku
končiare. Relax a oddych v prírode zavŕši návšteva rekreačnej oblasti Kvetnica pri Pop- na łonie natury może być wizyta w kompleksie rekreacyjnym Kvetnica, niedaleko Popradu, w którym
rade s náučným chodníkom vedúcim až do archeologickej lokality Zámčisko a prírod- znajduje się ścieżka edukacyjna prowadząca aż do stanowiska archeologicznego Zámčisko i rezerwatu
2 nej rezervácie Hranovnícka dubina. Hranovnícka dubina. 3

SYMBIÓZA KULTÚRY A PRÍRODY The village of Osturňa with its wooden called Chodník korunami stromov which is
log houses is the largest live open-air mu- 1,234 metres long and situated in tree-tops
Symbioza kultury i przyrody / Symbiosis of Culture and Nature seum in Slovakia. It is nine kilometres long in the height of 24 meters above the ground.
and therefore also probably the longest A view from the 32 metres high tower of-
Osturňa s goralskými drevenicami je najväčším živým skanzenom na Slovensku. Osturnia, z drewnianą zabudową w stylu góralskim, to największy żywy skansen w Słowacji. brook village in Slovakia. The neighbouring fers the scenery of the Belianske Tatry and
S dĺžkou deväť kilometrov je pravdepodobne aj najdlhšou potočnou dedinou na Slo- Ma dziewięć kilometrów długości, co czyni ją prawdopodobnie najdłuższą słowacką wsią rozciąga- village of Jezersko with nearby turquoise the Pieniny mountains. The Belianske Tatry
vensku. V susednej doline sa rozprestiera dovolenková destinácia - obec Jezersko, pri jącą się wzdłuż potoku. W sąsiedniej dolinie, w miejscowości Jazersko, znajduje się typowe letnisko z Jezerské jazero mountain lake and a view mountains have a lot of attractions for their
ktorej leží čarovné tyrkysové horské Jezerské jazero a rozhľadňa pri Malej Poľane. Aj urokliwym turkusowym górskim Jeziorem Jezerskim (Jezerské jazero) oraz punktem widokowym przy tower at Malá Poľana is a popular holiday visitors. One of them, the only cave open
rázovitá podtatranská obec Ždiar má zachovanú typickú ľudovú architektúru. Múzeum Małej Polanie (Malá Poľana). Typową architekturą ludową może się poszczycić także inna wyrazista destination. Ždiar with its well-preserved to public in the territory of the High Tatras,
Ždiarsky dom predstavuje život Goralov a ponúka možnosť vyskúšať si tradičný kroj. podtatrzańska miejscowość, Zdziar. Muzeum Ždiarsky dom przedstawia życie górali i umożliwia przy- folk architecture is a typical village of theTa- Belianska jaskyňa cave, is one of the most
Neďaleko, v Bachledovej doline, sa nachádza 1 234 metrov dlhý Chodník korunami mierzenie tradycyjnego stroju ludowego. Niedaleko stąd, w Bachledowej Dolinie, znajduje się szlak w try region. Its museum called Ždiarsky dom frequently visited caves in Slovakia.The cave
stromov vo výške až 24 metrov. Výhľad z veže vysokej 32 metrov ponúka scenériu Be- koronach drzew o długości 1234 metrów na wysokości 24 metrów. Z wieży o wysokości 32 metrów presents life of the Gorals and offers possibil- guided tour is 1,370 metres long. Lower, in
lianskych Tatier a Pienin. Belianske Tatry majú pre návštevníkov množstvo atrakcií. rozpościera się widok na Tatry Bielskie i Pieniny. Tatry Bielskie oferują odwiedzającym mnóstwo atrak- ity to try on a traditional folk costume. Not Tatranská kotlina village, visitors can find
Jediná sprístupnená jaskyňa vo Vysokých Tatrách – Belianska jaskyňa, je jednou z naj- cji. Jedyna udostępniona dla zwiedzających jaskinia w Tatrach Wysokich, Jaskinia Bielańska (Belianska far from there, in Bachledová dolina valley, the Spider Park rope centre. It is six metres
navštevovanejších jaskýň na Slovensku. Prehliadkový okruh je dlhý 1 370 metrov. Pod jaskyňa), jest jedną z najpopularniejszych w Słowacji. Podziemna trasa ma 1,37 kilometra. Z kolei w tourists can enjoy views from a footpath high and 250 metres long.
ňou, v Tatranskej Kotline, je vybudovaná lanová dráha Spider Park. Trasa vo výške šesť Tatrzańskiej Kotlinie znajduje się park linowy Spider Park, którego trasa ciągnie się na wysokości sze-
4 metrov je dlhá 250 metrov. ściu metrów i długości 250 metrów. 5

Levoča ranks among the most beau-
tiful historical towns in Slovakia. The me-
dieval square, one of the largest within
Europe, is surrounded by the city walls
preserved almost completely. Basilica of St.
Jacob with the highest wooden altar in the
world is a real gem of outstanding value.
The steep hill with the Neo-Gothic church
dominating Levoča is called Mariánska
hora. It is one of the most visited pilgrim-
age locations in Slovakia; Pope John Paul II
visited it in 1995. Levočká dolina valley is
a part of the town and serves as a subur-
ban holiday resort. It offers a natural bio-
swimming pool formed by three basins.

HORY VÝHĽADOV The Levočské vrchy mountains are inter-
laced by a thick network of forest and as-
Góry widoków / Mountains of Views phalt paved roads leading to various places
of interest, for example to the Monument
Levoča patrí medzi najkrajšie historické mestá na Slovensku. Stredoveké obdĺžniko- Lewocza to jedno z najpiękniejszych historycznych miast Słowacji. Średniowieczny prosto- of Victims of World War II or to the Bench
vé námestie, ktoré patrí k najväčším v Európe, obklopuje takmer kompletne zachovaný kątny rynek, jeden z największych w Europie, otacza niemal w całości zachowany system murów of Love with a beautiful view. Spišská Ka-
hradobný systém. Skvostom je Bazilika svätého Jakuba s najvyšším dreveným gotickým miejskich. Najcenniejszym zabytkiem Lewoczy jest bazylika św. Jakuba z najwyższym drewnianym pitula, a church town called also “Slovak
oltárom na svete. Dominantu Levoče tvorí strmý kopec s neogotickým kostolom – Ma- ołtarzem gotyckim na świecie. Ważnym punktem na mapie Lewoczy jest strome wzgórze z neo- Vatican”, is situated in the vicinity of the
riánska hora. Na jedno z najnavštevovanejších pútnických miest na Slovensku zavítal gotyckim kościołem, zwane Górą Mariańską. Jest to jedno z najpopularniejszych sanktuariów w Spiš Castle serving as the residence of Spiš
v roku 1995 pápež Ján Pavol II. Súčasťou mesta je Levočská dolina, ktorá slúži ako prí- Słowacji, które w 1995 roku odwiedził papież Jan Paweł II. Funkcję podmiejskich terenów rekreacyj- Bishoprie. Dreveník, a travertine mound
mestská rekreačná zóna. Stredisko ponúka biokúpalisko, ktoré tvoria tri nádrže. Levočské nych pełni Dolina Lewocka, kompleks z biokąpieliskiem składającym się z trzech zbiorników. Góry formed by mineral water springs, is situ-
vrchy sú pretkané hustou sieťou lesných a asfaltových ciest, ktoré vás zavedú napríklad Lewockie są poprzetykane gęstą siecią leśnych ścieżek i dróg asfaltowych, które wiodą m. in. do ated nearby. It is the largest travertine area
k pamätníku obetiam druhej svetovej vojny, alebo k lavičke lásky s prekrásnym výhľa- pomnika ofiar II wojny światowej lub ławeczki miłości, z której rozpościera się niezapomniany wi- in Slovakia. Levoča, jointly with other as-
dom. Neďaleko Spišského hradu leží cirkevné mestečko Spišská Kapitula, sídlo Spišského dok.W pobliżu Zamku Spiskiego leży Spiska Kapituła, siedziba biskupów Spiszu, nazywana również sociated monuments, has been inscribed
biskupstva, ktoré volajú aj slovenský Vatikán. Neďaleko sa rozprestiera Dreveník – traver- słowackim Watykanem. W okolicy można zobaczyć także Dreveník, trawertynową kopę utworzoną in the UNESCO List of World Heritage Sites.
tínová kopa vytvorená z prameňov minerálnych vôd. Je to najväčšie travertínové územie przez źródła wód mineralnych. Jest to największy obszar trawertynowy w Słowacji. Lewocza wraz z
6 na Slovensku. Levoča je spolu s pamiatkami okolia zapísaná do Zoznamu UNESCO. okolicznymi zabytkami znajduje się na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO. 7

KRAJOM HRADU ĽUBOVŇA The Ľubovňa Castle, a Renaissance fortress above the Poprad river valley, is
the dominating feature of Stará Ľubovňa. It used to be the place of royal meetings
W stronę Zamku Lubowlańskiego / In the Surroundings of Stará Ľubovňa Castle and also the place where the Polish crown jewels were hidden. The Ľubovňa Cas-
tle ranks among the most visited castles in the territory of Slovakia. The open-air
Dominantou Starej Ľubovne je renesančná pevnosť nad údolím rieky Poprad – Najciekawszym zabytkiem Starej Lubowli jest renesansowy zamek górujący nad doliną rzeki museum full of traditional folk buildings brought there from the surroundings is
Ľubovniansky hrad. Stretávali sa tu králi a na hrade boli ukryté poľské korunovačné Poprad. Był on miejscem spotkań królów oraz miejscem ukrycia polskich klejnotów koronacyjnych. situated directly at the foot of the castle hill. The Military Exhibition of Michael
klenoty. Ľubovňa patrí k najnavštevovanejším hradom Slovenska. Priamo pod hradom Jest to jeden z najczęściej odwiedzanych zamków w Słowacji. Tuż pod zamkiem znajduje się skansen Strenko is placed behind the open-air museum. The castle hill shelters also the
sa rozkladá skanzen plný ľudových stavieb z okolia. Za areálom skanzenu je umiestne- budownictwa ludowego, zaś za skansenem mieści się Ekspozycja Wojskowa Michala Strenka. Wzgó- medieval military camp introducing the life of soldiers in 16th century.
ná Vojenská expozícia Michala Strenka. Hradný kopec skrýva aj stredoveký vojenský rze zamkowe kryje także średniowieczny obóz wojskowy, który przedstawia życie żołnierzy w XVI There is a nice hike up to Oslí vrch hill. Hiking from the forest park takes for about
tábor, ktorý predstavuje život vojakov v 16. storočí. Z Ľubovnianskeho hradu je pekná wieku. Z zamku można się wybrać na Ośle Wzgórze (Oslí vrch). Dojście z parku leśnego zajmuje około an hour with the altitudinal difference of 200 vertical metres. Up there you can
pešia túra na Oslí vrch. Cesta od lesoparku trvá asi hodinu, prevýšenie je 200 metrov. godziny, a przewyższenie wynosi 200 metrów. Miejsce to nazywa się Cyklostopy i oferuje ścieżki ro- find single trails called Cyklostopy, a special attraction for mountain bikers. The
A tu nájdete lahôdku pre adrenalínových horských cyklistov – singletraily pod názvom werowe typu single trail, czyli gratka dla miłośników rowerów górskich i pełnej adrenaliny jazdy. W Nestville Park is situated in the picturesque village of Hniezdne, only five kilome-
Cyklostopy. V malebnej dedinke Hniezdne, len päť km od Starej Ľubovne, sa nachádza malowniczej wsi Hniezdne, zaledwie parę kilometrów od Starej Lubowli, znajduje się Nestville Park, tres from Stará Ľubovňa.The exhibition of traditional crafts is joined with the pres-
Nestville Park. Expozícia tradičných remesiel je spojená s prezentáciou liehovarníctva. ekspozycja tradycyjnych rzemiosł połączona z prezentacją tradycji gorzelniczych. entation of distilling industry. Mountain bikers will be pleased also by the largest
Horských cyklistov poteší aj najväčší singletrailový rezort na Slovensku. Priamo v srdci Amatorów rowerów górskich z pewnością ucieszy największy kompleks z 18 kilometrami tras typu single trail resort in Slovakia with its 18 trails situated directly in the heart of the
Pienin, v Lechnici, sú dva okruhy dlhé 18 km. Plavbu na plti alebo rafte po Dunajci single trail w Słowacji, położony w samym sercu Pienin, Lechnicy. Przed zakosztowaniem spływu Pieniny mountains, in Lechnica. Before rafting down the Dunajec river, you should
začnite prehliadkou Kúpeľov Červený Kláštor Smerdžonka s unikátnou Kneippterapiou Dunajcem tradycyjną tratwą flisacką lub pontonem warto zwiedzić uzdrowisko Smerdžonka w Czer- visit Červený Kláštor Smerdžonka spa offering the unique Kneipp therapy and the
a balančným chodníkom a ukončite pasovaním za Gorala na Chate Pieniny. Peší turisti wonym Klasztorze, oferujące unikalną terapię Kneippa i ścieżkę balansacyjną, a wyprawę zakończyć balance footpath and also try another local attraction and become a Goral at the
si vychutnajú turistiku a minerálnu vodu po 100 km dlhej ceste minerálnych prame- pasowaniem na górala w schronisku Chata Pieniny. Miłośnicy wycieczek pieszych mogą połączyć Pieniny Chateau. Tourists who love walking can enjoy hiking and mineral waters
ňov. Pokoj v duši nájdete na pútnickom mieste na hore Zvir nad Litmanovou. turystykę z odkrywaniem walorów wód mineralnych i wyruszyć około stukilometrowym szlakiem jointly following the approximately 100 kilometres long route of mineral springs.
wód mineralnych. Pokój w duszy można z kolei odnaleźć w sanktuarium na Górze Zvir nad Litmanovą. 9
8

The Dukliansky priesmyk pass with its surround- can find 16 renewed military bunkers. The small vil-
ings is the place connected forever with the military lage of Hunkovce hides two cemeteries dated back to
history. In the immediate vicinity of the Polish border World War I and World War II. The exhibition of the
visitors can find the Monument to the 1st Czechoslo- Military Museum in Svidník presents documents from
vak Army Corps with the cemetery. The monument, both World Wars. The display of heavy military weap-
which is 28 metres high, is placed directly where ons and the Monument to the Soviet Army are next
one of the most severe battles of World War II took to the Museum. You can learn more about the past
place in the autumn of 1944. Not far away, at the life of the Ruthenians-Ukrainians visiting the Open-
place of the original watchtower of General Ludvík Air Museum of the Ruthenian-Ukrainian Culture. So
Svoboda, the view tower rises as high as 52 metres called“cerkvi”, the wooden churches built without the
looking over the former battle field with 55 pieces of only nail, rank among the gems of this area. There are
heavy armament on display. The valley called Údolie 14 of them scattered in the surroundings of Svidník.
smrti (Valley of Death) situated near the villages of Two of them – Church of Saint Michael the Archangel
Kapišová, Kružľová and Nižná Písaná is the place in Ladomirová built in 1742 and Church of Saint Nico-
where tanks, war weapons and other hardware have las in Bodružal built in 1658 - have been inscribed in
been displayed; in the village of Nižný Komárnik you the UNESCO List of World Heritage Sites.

DOTKNITE SA VOJNOVEJ HISTÓRIE

Doświadczanie historii / Touch the Military History

Dukliansky priesmyk s okolím je neodmysliteľne spojený s vojnovou históriou. Bezprostred- Przełęcz Dukielska i jej okolice nieodłącznie wiążą się z historią wojenną. Tuż przy granicy z Polską
ne pri hranici s Poľskom sa nachádza Pamätník 1. československého armádneho zboru s cintorí- znajduje się pomnik I Czechosłowackiego Korpusu Armijnego z cmentarzem. 28-metrowy pylon wznosi
nom. Pylón vysoký 28 m je umiestnený priamo tam, kde sa v jeseni 1944 odohrali jedny z najťaž- się dokładnie tam, gdzie jesienią 1944 roku rozegrały się jedne z najcięższych walk w historii II wojny
ších bojov druhej svetovej vojny. Neďaleko, na mieste pôvodnej pozorovateľne generála Ludvíka światowej. Nieopodal, w miejscu, gdzie znajdował się punkt obserwacyjny generała Ludvíka Svobody,
Svobodu, stojí 52 metrov vysoká vyhliadková veža s výhľadom na bývalé bojisko, kde sa nachádza stoi 52-metrowa wieża widokowa, z której rozciąga się widok na pole bitwy, na którym porozrzucanych
55 kusov ťažkej techniky. V Údolí smrti, medzi obcami Kapišová, Kružľová a Nižná Písaná, sú roz- jest 55 sztuk ciężkiego sprzętu wojskowego. W Dolinie Śmierci, między miejscowościami Kapišová, Kru-
miestnené tanky a ďalšia bojová technika a vo Vyšnom Komárniku nájdete 16 obnovených vo- žľová i Nižná Písaná, można zobaczyć czołgi i inny sprzęt bojowy, zaś w Vyšnym Komárniku szesnaście
jenských bunkrov. Dedinka Hunkovce skrýva dva cintoríny – z prvej i druhej svetovej vojny. Obe odnowionych bunkrów. W Hunkovcach znajdują się aż dwa cmentarze wojskowe, z okresu I oraz II wojny
svetové vojny dokumentuje vojenské múzeum vo Svidníku. Vedľa múzea je rozmiestnená expo- światowej. Obie wojny dokumentuje MuzeumWojskowe w Svidníku. Obok muzeum znajduje się ekspozy-
zícia ťažkej vojenskej techniky a Pamätník sovietskej armády. Aký bol život Rusínov-Ukrajincov cja ciężkiego sprzętu wojskowego i Pomnik Armii Radzieckiej. W Skansenie Kultury Ukraińsko-Rusińskiej
v historických časoch, sa dozviete v skanzene ukrajinsko-rusínskej kultúry. Osobitným skvostom można się przekonać, jak w przeszłości wyglądało życie Rusinów-Ukraińców. Odwiedzając ten region
tejto oblasti sú drevené chrámy postavené bez jediného klinca – cerkvi. V okolí Svidníka sa ich warto zwrócić uwagę na drewniane cerkwie zbudowane bez użycia choćby jednego gwoździa. W okolicy
nachádza 14. Dva z nich – Chrám svätého Michala archanjela z roku 1742 v Ladomirovej a Chrám Svidníka jest ich czternaście. Dwie z nich, cerkiew pw. Michała Archanioła z 1742 roku v Ladomirovej i
10 svätého Mikuláša z roku 1658 v Bodružali, sú zapísané v Zozname UNESCO. cerkiew pw. św. Mikołaja z 1658 roku w Bodružalu, są wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. 11

HISTÓRIA SPOJENÁ S RELAXOM The medieval town of Bardejov inscribed in the UNESCO List of World Heritage
Sites is deservedly referred to as the most beautiful Slovak town. The colourful burgh-
Historia i relaks / History Joined with Relaxation ers´ houses, the Gothic Basilica Minor of St. Aegidius and the Renaissance Town Hall, all
of these you can find directly on the square bordered by the most perfect fortification
Stredoveký Bardejov, zapísaný v Zozname UNESCO, je právom označovaný ako Średniowieczny Bardejów, wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, nie bez powodu system in Europe. As well as precious historical monuments, Bardejov also offers the
najkrajšie slovenské mesto. Farebné meštianske domy, gotickú Baziliku sv. Egídia i re- uznaje się za najpiękniejsze słowackie miasto. Kolorowe kamieniczki, gotycka bazylika św. Idziego i re- picturesque landscape and a lot of various tourist attractions. You can get to the nearby
nesančnú radnicu – to všetko objavíte priamo na námestí, ktoré lemuje najdokonalejší nesansowy ratusz – to wszystko można odkryć na głównym placu miasta otoczonym najdoskonalszym Bardejovské kúpele spa easily on foot following the red tourist mark. Kamenná hora, the
pevnostný systém v Európe. Okrem vzácnych historických pamiatok je v okolí Bardejova systemem fortyfikacyjnym w Europie. Poza cennymi zabytkami w okolicy Bardejowa można podziwiać wooden observation tower offering a beautiful view of the town, is situated directly on
pekná krajina a veľa turistických atrakcií. Do neďalekých Bardejovských Kúpeľov sa do- krajobrazy i korzystać z licznych atrakcji turystycznych. Do pobliskiego Bardejowa-Zdroju można dotrzeć the line. In 19th century many important and famous persons, including Empress Elisa-
stanete ľahko i pešo – po červenej turistickej značke. Priamo na magistrále sa nachádza choćby pieszo czerwonym szlakiem turystycznym. Na jego trasie znajduje się drewniany punkt widokowy beth of Austria, visited the famous spa.The museum apartment of Sissi is devoted to her.
drevená rozhľadňa Kamenná hora s nádherným výhľadom na mesto. Vychýrené liečivé Kamienna Góra (Kamenná hora), z którego rozciąga się piękny widok na miasto. Słynne uzdrowisko w XIX There are 35 kilometres of marked footpaths in the surroundings of the town; there are
kúpele hostili v 19. storočí veľa prominentných hostí. Cisárovnej Alžbete Bavorskej je wieku gościło wiele prominentnych postaci. Cesarzowej Elżbiecie Bawarskiej poświęcony jest apartament also three single tracks and two ozone tracks. Directly within the spa resort you can find
dnes venovaný muzeálny apartmán Sissi. V okolí kúpeľov je 35 km značených chodníkov, muzealny Sissi. W okolicy uzdrowiska znajduje się 35 kilometrów oznakowanych szlaków, trzy single the oldest Slovak open-air museum. Two Greek Catholic churches transferred from Zboj
tri singletracky a dve kyslíkové dráhy. Priamo v areáli kúpeľov objavíte najstarší slovenský tracki i dwie ścieżki dotleniające. W samym uzdrowisku można odwiedzić najstarszy słowacki skansen. and Mikulášová villages are among the most attractive sights of the spa resort. Other
skanzen. Najatraktívnejšie sú tu dva gréckokatolícke chrámy prenesené zo Zboja a z Mi- Najatrakcyjniejszymi zabytkami skansenu są dwie świątynie grekokatolickie przeniesione z miejscowości wooden churches, there are twelve of them totally, are scattered within the region.
kulášovej. Ďalších 12 drevených chrámov je roztrúsených po celom okrese. Najvzácnejší Zboj i Mikulášová. W całym powiecie znajduje się aż dwanaście świątyń drewnianych. Najcenniejszą z Church of Saint Francis of Asissi in Hervatov built in 1500 is the most valued of them and
12 je Kostol sv. Františka z Asissi v Hervartove z roku 1500, ktorý je zapísaný v Zozname nich jest wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO kościół św. Franciszka z Asyżu w Hervartovie therefore it has been inscribed in the UNESCO World Heritage List. The massive ruins of 13
UNESCO. Majestátna zrúcanina hradu Zborov aj dnes stráži cestu do Poľska. z 1500 roku. Majestatyczne ruiny zamku Zborov do dziś dnia strzegą drogi prowadzącej do Polski. the Zborov Castle have been watching the road to Poland up to the present time.

KRAJOM ANDYHO WARHOLA Visitors who come to Stropkov divide their interest between the lovely ZOO in the
centre of the town and the reconstructed Baroque manor house with the museum exhi-
Poznaj ojczyznę Andy’ego Warhola / In the Region of Andy Varhol bition. Near the village of Krásny Brod, not far from Medzilaborce, you can find ruins of
Basilian Monastery of Pentecost (Descent of the Holy Spirit upon the Apostles) referring to
Najväčší záujem návštevníkov Stropkova sa delí medzi pôvabnú ZOO v centre mesta V Stropkovie zainteresowanie turystów dzieli się między położone w centrum ZOO a odrestauro- Saints Cyril and Methodius tradition. A nearby huge sandstone rock with a malicious face
a zrekonštruovaný barokový kaštieľ s muzeálnou expozíciou. Pri obci Krásny Brod neďa- wany barokowy dwór z ekspozycją muzealną. Pod Krásnym Brodem, niedaleko miejscowości Medzila- called Čertov kameň (Devil´s Rock) offering an amazing view of the surrounding landscape
leko Medzilaboriec objavíte zvyšky baziliánskeho monastyru Zostúpenia Svätého Ducha, borce, można zobaczyć pozostałości monastyru pw. Zesłania Ducha Świętego Bazyliańskiego Zakonu from its top is a popular tourist place. Medzilaborce is a town well-known due to Andy
ktorý priamo nadväzuje na cyrilometodskú tradíciu. Neďaleko sa nachádza turistická Świętego Jozafata, który bezpośrednio nawiązuje do tradycji cyrylo-metodiańskiej. W pobliżu znaj- Warhol Museum of Modern Art. Its permanent exhibition presents about 200 objects and
atrakcia – obrovská pieskovcová skala so zlomyseľnou tvárou nazvaná Čertov kameň, duje się ogromna skała z piaskowca, na której wyryta jest wykrzywiona w grymasie twarz. Miejsce to works of art created by the founder of pop-art. Habura village is the place where a replica
s nádherným výhľadom do okolia. Medzilaborciam dominuje Múzeum moderného ume- nosi nazwę Czarci Kamień i rozpościera się z niego piękny widok na okolicę. W Medzilaborcach warto of two hundred and fifty-year-old wooden church has been placed. The bronze statue of
nia Andyho Warhola. Stála expozícia prezentuje približne 200 diel zakladateľa pop artu. zwiedzić Muzeum Sztuki Nowoczesnej Andy’ego Warhola. W ramach stałej ekspozycji można obejrzeć Count Laborec, which is five metres high, rises above the village as a symbol of unity of
V meste nájdete i miniskanzen rusínskej dediny. V obci Habura je umiestnená kópia dre- około dwustu prac prekursora pop artu. A dodatkowo wybrać się do Miniskansenu Wsi Rusińskiej. W the Ruthenians. The soil from 106 Ruthenian villages is placed in the statue tabernacle. In
veného chrámu spred 250 rokov. Nad obcou sa týči päťmetrová bronzová socha kniežaťa Haburze trzeba zobaczyć kopię drewnianej świątyni sprzed 250 lat. Nad wsią wznosi się 5-metrowy the village of Palota you can find the military cemetery of World War I. In the close vicinity,
Laborec ako symbol jednoty Rusínov. V podstavci sochy je zemina zo 106 rusínskych obcí. posąg księcia Laborca wykonany z brązu, będący symbolem jedności Rusinów. W cokole umieszczono in Lupkovský priesmyk pass is another attraction, a railway tunnel known as “Lupkovský
V obci Palota nájdete vojenský cintorín z prvej svetovej vojny. Neďaleko, v Lupkovskom ziemię ze 106 rusińskich wsi. W Palocie warto odwiedzić cmentarz wojskowy z okresu I wojny świato- železničný tunel”through which you can get to Poland on foot. Kalinov is the first liberated
priesmyku, sa nachádza ďalšia atrakcia - Lupkovský železničný tunel, ktorým sa dá prejsť wej. Niedaleko stąd, na Przełęczy Łupkowskiej, znajduje się kolejna atrakcja, tunel kolejowy, którym village in the territory of former Czechoslovakia (21 September 1944).
14 peši do Poľska. V okrese objavíte aj Kalinov – prvú oslobodenú obec na území bývalého można dojść pieszo do Polski. W powiecie leży także Kalinov, pierwsza wyzwolona miejscowość na 15
Československa (21. septembra 1944). terytorium byłej Czechosłowacji (21 września 1944 roku).

POD HVIEZDNOU OBLOHOU The Classicistic manor house in Snina built in 18th century as a luxu-
rious mansion decorated by the iron statue of Hercules in its courtyard
Pod rozgwieżdżonym niebem / Under the Starlight Sky serves as a multi-purpose cultural centre today. Only five kilometres
away you can find the bio-swimming pool called Sninské rybníky. Its
Klasicistický kaštieľ v Snine, ktorý bol v 18. storočí luxusným veľkopanským sídlom, Klasycystyczny pałac w Sninie, który w XVIII wieku był wspaniałą siedzibą możnych rodów, obecnie operation is based on the technology using plants and algae for water
dnes slúži ako viacúčelové kultúrne centrum. Jeho nádvorie zdobí železná Herkulova zaś pełni rolę wielofunkcyjnego centrum kultury. Jego dziedziniec zdobi żelazny posąg Herkulesa. Zaled- self-purification. The swimming pool is situated in a beautiful country-
socha. Len päť kilometrov vzdialené Biokúpalisko Sninské rybníky využíva technológiu wie pięć kilometrów dalej, w otoczeniu przepięknej przyrody, w pobliżu licznych szlaków turystycznych, side surrounded by many tourists routes. One of them leads to Sninský
samočistenia vody pomocou rastlín a rias. Leží v krásnej prírode, obklopené mnohými znajduje się biokąpielisko Sninské rybníky, które wykorzystuje technologię samooczyszczania wody za kameň, a popular rock with a fascinating view of Morské oko, the third
turistickými trasami. Jedna z nich smeruje na obľúbený Sninský kameň, odkiaľ je nád- pomocą roślin i glonów. Jeden ze szlaków prowadzi na popularny Kamień Sniński (Sninský kameň), skąd largest lake in Slovakia. Zemplínske Hámre is an exceptional village
herný výhľad na Morské oko – tretie najväčšie prírodné jazero na Slovensku. Neďaleko można podziwiać wspaniały widok na Morskie Oko (Morské oko) – trzecie co do wielkości naturalne founded in connection with mining and processing of iron ore. The mu-
sa nachádza výnimočná obec Zemplínske Hámre, ktorá vznikla v súvislosti s ťažbou jezioro w Słowacji. Niedaleko stąd znajduje się interesująca wieś, Zemplínske Hámre, która została zało- seum and the educational footpath with technical objects remind the
a spracovaním železnej rudy. Minulosť pripomína múzeum a Hámorský náučný chodník żona w związku z wydobyciem i przetwórstwem rudy żelaza. Jej historię przypomina tutejsze muzeum past. In the village of Osadné you can find a unique crypt hidden beneath
s technickými pamiatkami. V dedinke Osadné nájdete unikátnu kryptu, ktorá uchováva oraz ścieżka edukacyjna z zabytkami techniki. We wsi Osadné można zobaczyć unikalną kryptę z okresu the altar area of the Eastern Orthodox Church preserving remains of
pozostatky 1 025 vojakov z prvej svetovej vojny. Umiestnená pod oltárnou časťou pravo- I wojny światowej, w której pochowano 1025 żołnierzy. Znajduje się ona pod ołtarzem świątyni pra- 1,025 soldiers of World War I. It is the biggest mortuary situated under
slávneho chrámu je najväčším podchrámovým pohrebiskom na Slovensku. Astronomické wosławnej i jest największym w Słowacji podświątynnym miejscem pochówku. Obserwatorium astro- the church in Slovakia. The astronomical observatory in Kolonické sedlo
observatórium na Kolonickom sedle, nachádzajúce sa v Parku tmavej oblohy Poloniny, nomiczne na Przełęczy Kolonickiej (Kolonické sedlo), w Parku Ciemnego Nieba Poloniny (Park tmavej saddle situated in the area of Park tmavej oblohy Poloniny (Dark Sky Park
16 má ideálne podmienky na pozorovanie rôznych typov premenných hviezd. oblohy Poloniny), zapewnia doskonałe warunki do obserwacji różnych rodzajów gwiazd zmiennych. Poloniny) has ideal conditions for observation of various types of stars. 17

ÚZEMÍM ZUBROV Nová Sedlica is the easternmost village of
Slovakia. It is the base for hiking to Kremenec hill
Przez terytorium żubrów / In the Territory of the European Bison which is the place where borders of three countries,
Slovakia, Poland and Ukraine, meet. The massive
Nová Sedlica je najvýchodnejšia slovenská obec. Je východiskovým bodom na vrch Nová Sedlica to położona najbardziej na wschód miejscowość w Słowacji. Jest punktem wy- border column of granite in the shape of a triangle
Kremenec, ktorý je trojhraničným bodom troch krajín – Slovenska, Poľska a Ukrajiny. padowym dla turystów wybierających się na szczyt Krzemieniec (Kremenec), znany także jako block situated on the top of Kremenec indicates the
Mohutný žulový hraničný stĺp v tvare trojbokého hranolu na Kremenci označuje trojme- Kremenaros, na styku granic trzech krajów – Słowacji, Polski i Ukrainy. Masywny granitowy słup bordering point of the three countries in their lan-
dzie v jazykoch susediacich krajín. Zároveň je najvýchodnejším bodom Slovenska. Ani nie graniczny w kształcie trójbocznej kolumny wyznacza trójstyk trzech granic z opisem w trzech ję- guages. It is also the easternmost point of Slovakia.
hodinku cesty od Kremenca – ale už v Poľsku – sa nachádza Wielka Rawka – veľmi pekný zykach. Jest to jednocześnie wysunięty najbardziej na wschód punkt Słowacji. Niespełna godzinę Wielka Rawka is a hill situated in Poland with a very
výhľadový vrchol. Kremenec je položený v jednom z najvýznamnejších karpatských pra- drogi z Krzemieńca, po polskiej stronie, znajduje się piękny szczyt widokowy Wielka Rawka. Krze- nice view and it take less than an hour to get there
lesov – v Stužici, ktorý je zapísaný v Zozname UNESCO. Nová Sedlica je tiež východiskom mieniec leży na obszarze jednej z najcenniejszych puszcz karpackich, Stużycy (Stužica), wpisanej na from Kremenec. Kremenec is situated in Stužica,
na jeden z najkrajších a najobľúbenejších turistických cieľov – vrch Riaba skala, alebo Ja- Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Nová Sedlica jest również punktem wypadowym na jeden one of the most important primeval forests of the
rabá skala. Je považovaný za najlepšie vyhliadkové miesto v Národnom parku Poloniny. z najpopularniejszych i najbardziej widokowych szczytów, Rabią Skałę (Riaba skala), która uchodzi Carpathians Mountains inscribed in the UNESCO
Na trase natrafíte na miesto nazývané Lúka medovej baby, alebo Medová baba. Na lúke za najpiękniejszy punkt widokowy Parku Narodowego Poloniny. Na trasie znajduje się Łąka Miodo- list. Nová Sedlica is also the base for one of the most
je od roku 2002 monumentálna sedemmetrová socha ženy – Medovej baby Žofie Maťa- wej Baby (Lúka medovej baby) lub Miodowa Baba (Medová baba), gdzie w 2002 roku postawiono beautiful and most popular tourist trips to Riaba
šovskej, ktorá svoj život zasvätila včelárstvu. Med z 80-tich úľov dodávala aj do Pardubíc monumentalny 7-metrowy posąg Miodowej Baby, czyli Žofii Maťašovskej, która poświęciła życie skala or Jarabá skala rock. It is referred to as the best
18 či Kolína. pszczelarstwu. Miód z osiemdziesięciu uli trafiał aż do Pardubic i Kolonii. viewing point within the territory of Národný park 19
Poloniny (national park). On the route you will get to
the place called Medová baba valley or just Medová
baba (honey woman). Since 2002 there has been a
monumental seven-meter-high statue of a woman
– of a honey woman, Žofia Maťašovská, who devot-
ed her life to beekeeping. She delivered her honey
from eighty bee-hives also to Pardubice and Kolín.

LAČNOVSKÝM KAŇONOM The village of Šindliar is known for its unique medieval church of
Saint Michael which ranks among the most significant historical mon-
Przez Wąwóz Lacznowski / Following the Lačnov Gorge uments of the region due to its authenticity. Nearby village of Lipovce
is known for its mineral springs. There are sixteen mineral springs
20 V obci Šindliar sa nachádza unikátny stredoveký Kostol svätého Michala, W miejscowości Šindliar znajduje się unikalny średniowieczny kościół pw. św. Michała, który z uwagi there and Salvator mineral spring is the best known of them. The 21
ktorý pre autenticitu patrí medzi najvýznamnejšie pamiatky regiónu. Neďaleké na autentyczność obiektu zalicza się do najcenniejszych zabytków w regionie. Pobliskie Lipovce są znane settlement of Lačnov is famous for its gravitation anomaly where the
Lipovce sú známe minerálnymi prameňmi. Je ich zdokumentovaných 16, pričom ze źródeł mineralnych. Udokumentowano ich aż szesnaście, a najbardziej znane jest źródło Salvator. Osada objects roll up the hill. However, it is just an optical illusion. Directly at
najznámejší je Salvator. Osada Lačnov sa preslávila gravitačnou anomáliou, preto- Lačnov słynie z anomalii grawitacyjnej, ponieważ przedmioty położone na tutejszej drodze wyglądają jak- this place there is a turning leading to the cave called Zlá diera (Bad
že predmety na ceste sa„kotúľajú“ do kopca. Ide však len o optický klam. Priamo by„turlały”się w górę. Jest to jednak tylko złudzenie optyczne. Niedaleko stąd znajduje się zjazd do jaskini Hole). The Lačnov Gorge, which is two kilometres long, is the result of
pri inkriminovanom úseku je odbočka k jaskyni Zlá diera. Dva kilometre dlhý Lač- Zła Dziura (Zlá diera). Dwukilometrowej długości Wąwóz Lacznowski (Lačnovský kaňon) został wyrzeźbio- the brook activity penetrating the rocky foot-wall made of dolomite
novský kaňon vznikol zarezávaním potoka do skalného podložia z dolomitov a vá- ny przez potok w skalistym podłożu zbudowanym z dolomitów i wapieni. Po obu stronach potoku wznoszą and limestone. In its whole length, the gorge is bordered by steep
pencov. Po celej dĺžke ho lemujú strmé steny s bizarnými skalnými útvarmi, ako je się strome ściany z najdziwaczniejszymi formacjami skalnymi, takimi jak Słup Mojżeszowy (Mojžišov stĺp), walls and rocks with bizarre rocky formations as for example Mojžišov
Mojžišov stĺp, Kamenná baba či skalné oko Vrátnica. Nad Lačnovskou tiesňavou sú Kamienna Baba (Kamenná baba) czy otwór skalny zwany Portiernią (Vrátnica). Nad wąwozem, na grzbie- stĺp (Moses Column) Kamenná baba (Stone Woman) or Vrátnica stone
na hrebeni Jazvečieho kopca schované zvyšky málo známeho Lipovského hradu. cie Borsuczej Góry (Jazvečí kopec) kryją się pozostałości ruin mało znanego obiektu, Zamku Lipovskiego. eye. Above the Lačnov Gorge, on the ridge of Jazvečí kopec hill you can
Za návštevu stojí obec Fričovce, ktorá skrýva architektonický skvost – elegantný Przy okazji warto odwiedzić Fričovce i podziwiać prawdziwą perłę architektoniczną, elegancki renesanso- find well hidden remains of the less known Lipovský Castle. Fričovce
renesančný kaštieľ. Jeho figurálna sgrafitová výzdoba nemá na Slovensku obdobu wy kasztel. Należy zwrócić uwagę na figuralne dekoracje wykonane techniką sgrafitto, unikalne w skali village is worth visiting because of the Rennaisance mannor house,
– obsahuje 150 mýtických a historických postáv. Słowacji. Przedstawiają one 150 postaci mitycznych i historycznych. its architectural gem. Its figural sgrafitto decoration with 150 mythical
and historical figures is unique within Slovakia.

ZA SVETOVÝM UNIKÁTOM The Slovak opal mines situated in the area between Červenica
and Zlatá baňa villages, the only opal mines in Europe, are a tech-
Światowy unikat / Trip to the World Unique nical monument and an attractive tourist destination. The biggest
opal in the world, Harlekýn, comes from there. On a nice day with a
22 Slovenské opálové bane medzi obcami Červenica a Zlatá Baňa, jediné v Eu- Słowackie kopalnie opalu położone między miejscowościami Červenica i Zlatá Baňa, jedyne w Eu- good weather you can see as far as the High Tatras from the top of 23
rópe, sú vychytenou turistickou lokalitou a technickou pamiatkou. Odtiaľto po- ropie, są popularną atrakcją turystyczną i zabytkiem technicznym. To właśnie stąd pochodzi największy Dubník hill. Ruská Nová Ves village is a starting point for a walk to
chádza aj najväčší opál na svete – Harlekýn. Z kopca Dubník nad baňami možno opal na świecie – Harlekýn. Ze wzgórza Dubník nad kopalnią przy dobrej pogodzie można dostrzec Tatry Soľnohrad (Salt Castle) or also called Zbojnícky hrad (Robbers Cas-
za dobrého počasia vidieť i Vysoké Tatry. Wysokie. tle). In the past it used to be a fortress watching salt deposits. The
Obec Ruská Nová Ves je východiskovým bodom na prechádzku k Soľnohradu (na- Miejscowość Ruská Nová Ves to punkt wypadowy, z którego prowadzi droga do Zamku Solnego (Soľnoh- unique complex of technical premises for pumping and boiling salt
zývaný aj Zbojnícky hrad). Kedysi mocná pevnosť strážila ložiská soli. Unikátny rad), zwanego również Zamkiem Zbójnickim (Zbojnícky hrad). W przeszłości warownia strzegła cennych from salt brine dated back to 17th century is situated in the urban
komplex technických objektov na čerpanie a varenie soli zo soľanky zo 17. storo- złóż soli. Unikalny kompleks zabytków technicznych służących do czerpania i warzenia soli z solanki, po- part of Prešov called Solivar. It ranks among the most important
čia sa nachádza v prešovskej mestskej časti Solivar. Patrí medzi najvýznamnejšie chodzących z XVII wieku, można zobaczyć w Preszowie, w dzielnicy Solivar. Jest to jeden z najcenniejszych technical monuments within Slovakia. A rare historical monument,
technické pamiatky na Slovensku. Mimoriadnu pamiatku, Bárkányho zbierku kompleksów zabytków technicznych w Słowacji. Wyjątkowy zabytek, kolekcję judaików Bárkánego, prze- Barkány Collection of Judaica is displayed in the Orthodox Syna-
judaík, uschováva ortodoxná synagóga s cenným interiérom i exteriérom, posta- chowuje tutejsza synagoga ortodoksyjna zbudowana w stylu mauretańskim, która może się poszczycić gogue built in the impressive Moorish style with valued interior
vená v maurskom štýle. również cennymi wnętrzami. and exterior. Holá hora eco-park is a popular and often visited place
V Prešove je vyhľadávaný ekopark Holá hora. Náučné chodníky, detské ihriská, Popularnym miejscem rekreacji dla mieszkańców Preszowa jest ekopark Holá hora. Ścieżki edukacyjne, in Prešov. Its educational footpaths, playgrounds for children and
areál so zvieratkami sú ideálnym priestorom na oddych. Nad ekoparkom sa roz- place zabaw, zagrody ze zwierzętami to idealne miejsce na odpoczynek. Powyżej ekoparku znajduje się the site with animals are a perfect place for relaxation. Above the
prestiera komplex barokových kaplniek a kostola z 18. storočia – prešovská Kal- kompleks barokowych kapliczek wraz z niewielkim kościołem z XVIII wieku, czyli preszowska kalwaria, eco-park stands the complex consisting of the Baroque chapels and
vária. Bola považovaná za druhú najkrajšiu kalváriu v Uhorsku. niegdyś uważana za drugą najpiękniejszą drogę krzyżową na Węgrzech. the church built in 18th century known as the Prešov Calvary. It used
to be referred to as the second most beautiful calvary in Hungary.

(NE)TRADIČNÉ VÝLETY V PREŠOVSKOM KRAJI

(Nie)codzienne wycieczki po kraju preszowskim / (Non)Traditional Trips in the Prešov Region

STARÁ ĽUBOVŇA SVIDNÍK
MEDZILABORCE
BARDEJOV PL
SABINOV STROPKOV UA

KEŽMAROK PREŠOV

POPRAD

LEVOČA

HUMENNÉ SNINA
VRANOV
NAD TOPĽOU

SEVEROVÝCHOD SLOVENSKA Financované Krajskou organizáciou cestovného ruchu
Krajská organizácia cestovného ruchu SEVEROVÝCHOD SLOVENSKA z dotácie Ministerstva dopravy a výstavby SR
Námestie mieru 2
080 01 Prešov

www.severovychod.sk