ใบความรู้ที่ 5 เรอื่ ง การวเิ คราะห์งานและวางแผนการทางานเพ่ือการดารงชวี ติ หน่วยที่ 1
แผนการจัดการเรียนร้ทู ี่ 6 เรื่อง การวิเคราะห์และการวางแผนทางานเพอื่ การดารงชวี ิต
รายวชิ า การงานอาชพี และเทคโนโลยี รหสั ง23101 ภาคเรยี นที่ 1 ชั้นมธั ยมศึกษาปีท่ี 3
จุดประสงค์ 1.วเิ คราะห์งานและวางแผนการทางานเพอ่ื การดารงชีวิต
การวิเคราะห์งาน
การวิเคราะห์งาน หมายถึง กระบวนการที่ทาขึ้นเพื่อหาข้อมูลเกี่ยวกับ ลักษณะงานที่จะทาให้รู้ว่างาน
น้นั จะ ต้องใชค้ วามรคู้ วามสามารถ ความชานาญ และความรับผดิ ชอบอยา่ งไรจงึ จะทางานน้ันใหส้ าเรจ็
การวเิ คราะหง์ าน คือ การทผี่ เู้ รียนสามารถแจกแจงงานที่จะทาไดว้ ่าเป็นงานประเภทใด หรอื ลกั ษณะ
ใด ต้องใช้เคร่อื งมืออุปกรณอ์ ะไรบ้าง มขี ้นั ตอนปฏบิ ตั อิ ย่างไร เปน็ การฝกึ ใหผ้ เู้ รยี นมองงานโดยภาพรวมออกมา
ว่าจะตอ้ งทาอย่างไรงานจึงจะสาเรจ็
ประโยชน์ของการวิเคราะห์งาน
การวิเคราะห์งานเป็นเครื่องมือที่สาคัญอันจะทาให้รู้ถึงหน้าท่ีและความรับผิดชอบของงาน
ความสัมพันธ์กับงานอื่น ความรู้ความสามารถของผู้ปฏิบัติงานและสภาพของการทางาน กล่าวโดยสรุปการ
วเิ คราะห์งานมี วัตถุประสงค์ทีส่ าคัญ 6 ประการ
1.การจะทางานน้นั ใหส้ าเร็จลงได้จะต้องใช้กาลังกายและกาลงั ใจในการทางานอย่างไร
2.งานนัน้ จะทาเสรจ็ ลงเม่ือไร
3.งานนั้นจะทาสาเรจ็ ในขัน้ ไหน
4.ผปู้ ฏิบัติงานน้ันจะตอ้ งทางานอย่างไร
5.ทาไมจงึ ต้องทางานน้ัน
6.คนท่ที างานนั้นจะต้องมคี ุณสมบตั ิ อยา่ งไร
การวางแผนการทางาน
การวางแผนการทางาน หมายถึง การกาหนดแนวปฏิบัติงานไว้ล่วงหน้า ว่าจะทาอย่างไร ทาเมื่อไร
ทาโดยวิธใี ด ใครเปน็ ผทู้ าและกาหนดงานเสรจ็ เมือ่ ไร กค็ อื การวิเคราะห์สถานการณ์ 5W1H ไดแ้ ก่
W – Who – ใคร (ใครทาอะไร)
W – What – อะไร (ทาอะไร)
W – Where – ทไ่ี หน (ทาที่ไหน)
W – When – เม่อื ไร (ทาเม่ือไร)
W – Why – ทาไม (ทาทาไม)
H – How – อยา่ งไร (ทาอย่างไร)
ข้ันตอนการวางแผน
1.รวบรวมงาน แจกแจงรายละเอียดของงานว่าเป็นงานประเภทใด และกาหนดระยะเวลาการ
ทางาน วา่ เป็นงานทต่ี ้องทา เปน็ งานประจาวัน ประจาสปั ดาห์ หรือประจาเดือน
2.เขยี นแผนการทางาน เปน็ การนาข้อมลู ทีร่ วบรวมมาเขยี นเป็นแผนการปฏบิ ตั งิ าน ซง่ึ สามารถ
แบ่งออกได้เป็น 3 แบบ คือ แผนการปฏิบัติงานประจาวัน แผนการปฏิบัติงานประจาสัปดาห์ และแผนการ
ปฏิบตั งิ านประจาเดอื น การเขยี นแผนการปฏิบัตงิ านตอ้ งกาหนดหัวขอ้ ทส่ี าคัญ ดังนี้
1) งานทีป่ ฏบิ ตั ิ ระบุงานและขอบข่ายงานที่ทาให้ชดั เจน
2) จดุ ประสงคใ์ นการทางานเพ่อื อะไร เชน่ เพอ่ื ความสะดวก เพ่ือความสวยงาม เป็นตน้
3) วสั ดุอปุ กรณ์ที่ใช้ จัดเตรียมสาหรบั ปฏบิ ตั ิงานในแต่ละคร้งั ให้พร้อม
4) กาหนดเวลาตอ้ งกาหนดระยะเวลาในการปฏบิ ตั งิ านให้ชดั เจน เช่น เมือ่ ใด เวลาใด
ระยะเวลาเท่าไร
5) กาหนดข้ันตอนในการทางาน ให้ระบุการทางานให้ชัดเจนว่างานใดทาก่อน ทาหลังให้
เป็นขนั้ ตอน
6) กาหนดผู้รบั ผิดชอบ ให้ระบุผู้รบั ผิดชอบใหเ้ หมาะสมกับงานแต่ละงานให้ชัดเจน
7) กาหนดคา่ ใชจ้ า่ ย กาหนดรายการวสั ดอุ ุปกรณท์ ี่ต้องซ้ือและประมาณค่าใชจ้ า่ ย
3. การปฏิบัติงาน คือ การให้ผู้เรียนได้ทางานตามลาดับข้ันตอนที่วางแผนไว้ ฝึกให้มีลักษณะนิสยั
ที่ดีในการทางาน เช่น พูดจาสุภาพ เหมาะสม มีน้าใจเอื้อเฟ้ือเผื่อแผ่ ขยัน อดทนซื่อสัตย์ ฯลฯ และสามารถ
ตรวจสอบการทางานของตนเปน็ ระยะ ๆ
4. การประเมินผลการทางาน คือการให้ผู้เรียนได้ประเมินผลทั้งการวางแผนก่อนการทางาน
ขณะปฏบิ ัติงานและเม่ืองานสาเร็จแล้ว
4.1 ขัน้ ตอนในการวางแผนกอ่ นการทางาน ใหป้ ระเมนิ ว่าไดว้ างแผนไวร้ อบคอบรัดกุมหรือไม่
จะต้องเตรยี มอะไรบา้ ง ตรวจสอบดแู ผน ทีว่ างไวว้ า่ เปน็ ไปได้หรอื ไม่
4.2 ขณะปฏิบัติให้ประเมินว่าวิธีการทางานเป็นอย่างไรบ้างมีข้อบกพร่องที่จะต้องปรับปรุง
อย่างไร
4.3 เมื่องานสาเร็จให้ประเมินว่าผลงานที่ออกมาเป็นไปตามจุดมุ่งหมายหรือไม่มีข้อดีข้อเสีย
อยา่ งไร เพอ่ื จะได้แกไ้ ขและปรบั ปรุงผลงานของตนใหด้ ขี ้ึน
ใบงานท่ี 6 เรอ่ื ง การวเิ คราะห์งานและการวางแผนการทางานเพ่ือการดารงชวี ติ หน่วยที่ 1
แผนการจัดการเรยี นรู้ที่ 6 เรือ่ ง การวเิ คราะหแ์ ละการวางแผนทางานเพือ่ การดารงชวี ิต
รายวิชา การงานอาชพี และเทคโนโลยี รหัส ง23101 ภาคเรียนท่ี 1 ช้นั มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 3
คาชี้แจง 1.ใหน้ กั เรียนแต่ละกลมุ่ ร่วมกันเขียนแผนภาพความคดิ สรปุ การวเิ คราะห์งานและการวางแผนการ
ทางานเพอื่ การดารงชีวติ บันทกึ ลงในใบงานให้สมบูรณ์
การวิเคราะห์งาน