คูมือการใชงาน PLC FX3 (ฉบับยอ )
สารบญั
บทท่ี 1 PLC คืออะไร
1.1 PLC มีไวท ําอะไร................................................................................................................................................. 1-1
1.2 องคประกอบของ PLC......................................................................................................................................... 1-2
1.3 อุปกรณ (Device) ใน PLC................................................................................................................................... 1-3
1.4 คาํ สัง่ (Instruction) .............................................................................................................................................. 1-5
1.5 Timer................................................................................................................................................................ 1-13
1.6 Counter ............................................................................................................................................................ 1-14
บทท่ี 2 การตดิ ตัง้ และการเดินสายไฟ
2.1 สวนประกอบของ PLC FX3................................................................................................................................. 2-1
2.2 การติดตงั้ PLC.................................................................................................................................................... 2-4
2.3 การตอ ขยาย PLC FX3........................................................................................................................................ 2-5
2.4 ตําแหนงขั้วตอ สาย............................................................................................................................................... 2-6
2.5 การตอ สายแหลง จา ยไฟให PLC........................................................................................................................... 2-6
2.6 การตอสายอปุ กรณ Input..................................................................................................................................... 2-7
2.7 การตอสายอปุ กรณ Output.................................................................................................................................. 2-8
บทที่ 3 การใชงานโปรแกรม GX Works2
3.1 ความรพู ้นื ฐานเพือ่ การใชงานโปรแกรม................................................................................................................. 3-2
3.2 การเรยี กใชงานโปรแกรม (Starting GX Works2)
และการสรา ง Project ใหม (New project) ............................................................................................................ 3-6
3.3 การสรางโปรแกรมหรอื วงจร (Circuit)................................................................................................................... 3-9
3.4 การเขียน Program ลงใน PLC .......................................................................................................................... 3-15
3.5 การแกไ ขโปรแกรม ............................................................................................................................................ 3-20
3.6 การบันทกึ Program ท่ีจดั ทาํ เสรจ็ แลว................................................................................................................ 3-30
3.7 Debug program ............................................................................................................................................... 3-32
3.8 การใส Comment .............................................................................................................................................. 3-39
3.9 การตรวจสอบขอผดิ พลาด (ERROR)................................................................................................................. 3-43
บทที่ 4 การดาวนโหลดแคต็ ตาลอ็ ก e-Learning และคูม ือจากเว็บไซต.................................................................................... 4-1
บทท่ี 5 ขอ มูล PLC F และ FX ทเี่ ลิกผลติ และการแทนดว ยรุนใหม......................................................................................... 5-1
คมู อื ฉบบั นี้ไดรวบรวมขอ มลู พน้ื ฐานของทุกรุน และ
เหมาะสาํ หรบั การตัง้ คาเบื้องตนเทา น้ัน
หากตองการตัง้ คาเพม่ิ เตมิ อ่ืนๆ โปรดใชคูมอื ฉบบั เต็ม
(Instruction manual)
บทท่ี 1
PLC คอื อะไร
PLC Programmable Logic Controller “คือ ส่ิงท่ีเอาไวค วบคุมอปุ กรณเ ครอื่ งจักรตางๆ โดยผา นสงิ่ ทเ่ี รยี กวา
Input-Output ซ่งึ เปน อปุ กรณอเิ ล็คทรอนคิ ท่ีภายในประกอบไปดวยหนว ยความจาํ เพอ่ื จดจาํ คําสั่งทส่ี ามารถสั่ง
งานไดด ว ยโปรแกรม (Programmable)”
คอื อุปกรณทที่ ําให “การควบคุมซีเควนซ (Sequence Control)” ทเ่ี คยกระทําโดยการเดินสายไฟ รีเลย
(Relay) และ Timer ใหเกิดขน้ึ ไดจริงดว ย “โปรแกรม” งา ย ๆ
คําวา “การควบคุมซเี ควนซ (Sequence Control)” มาจากคําวา “ซเี ควนซ (Sequence)” ซึ่งมคี วามหมายวา
การทาํ งานท่ปี ฏิบัติตามลําดบั ข้นั ตอนทไี่ ดมีการกําหนดไวลวงหนา และคําวา “การควบคมุ (Control)”
หมายความวา การทาํ งานที่ตองเปน ไปตามท่วี างแผน การควบคมุ ซเี ควนซ (Sequence Control) ก็คือ
การควบคุมเคร่อื งใหทํางานเปน ระบบอตั โนมตั ิเพ่อื ใหการทํางานทุกคร้งั ออกมาถูกตอ ง
1.1 PLC มีไวท าํ อะไร หลอดไฟ
คน
สวิตช
ใชค นในการควบคมุ แจงสถานะของเครื่อง
การควบคุมซีเควนซ (Sequence Control) ใหกบั คนรู
เพอื่ เดนิ เคร่อื งจักร
เครอ่ื งจกั ร
Sensor Motor หรือ Solinoid Valve
ตรวจสอบสถานะ
ของเครือ่ งจักร
ภายในการควบคุมซเี ควนซ (Sequence Control) จะมสี ัญญาณคาํ ส่ังเกยี่ วกับ “ใชค นในการควบคมุ ” “ตรวจสอบสถานะของเคร่อื งจักร”
หรอื อาจจะเรยี กวาสญั ญาณเกี่ยวกับเงือ่ นไข อีกทัง้ มกี ารเรียก “แจง สถานะของเครือ่ งจกั รใหคนรู” “ทาํ การขับเคลือ่ นเคร่อื งจักร”
PLC คือ “การควบคมุ ซเี ควนซ (Sequence Control)” ที่อยูในรปู ดานบน มหี นาท่ใี นการควบคุมอุปกรณเ หลานนั้
1.2 องคประกอบของ PLC
(อปุ กรณส าํ หรับการโปรแกรม)
(อปุ กรณ Input) คอมพิวเตอรแ ละซอฟตแ วร Handy programming
PLC สําหรบั การโปรแกรม
Limit switch
Conductor
Relay
หนว ยความจาํ
Selector switch
Memory
Lamp
Input interface Solinoid valve
Output interface
Push button switch
Power สว นคาํ นวณ Power
Micro computer (อปุ กรณ Output)
PLC จะมกี ารเชือ่ มตอกบั Load สาํ หรบั การขับเคลือ่ นโดยมีเง่ือนไขของสัญญาณหรือคําส่ังทีเ่ ปน สญั ญาณ
ในแตละอปุ กรณ อีกทั้งสิง่ ทจ่ี ะเชื่อมตอกบั ฝง Input คือ “อปุ กรณ Input” และสิ่งทจ่ี ะเชื่อมตอ กบั ฝง Output เรียกวา “อุปกรณ Output”
ซ่ึงอุปกรณ Input-Output จะมกี ารเชอื่ มตอระหวา ง PLC กับ ขั้วตอ (Terminal) ในแตละตวั
สาํ หรบั PLC สามารถเช่ือมตอ กับอุปกรณ Input-Output ในแตละตัว การเชื่อมตอเพอื่ ทจ่ี ะทาํ การควบคมุ ซเี ควนซ (Sequence Control) นั้น
จะมีขัน้ ตอนอเิ ลก็ ทรอนิกสภายใน PLC
การเชอื่ มตอ กับภายใน PLC จะมีการใชค าํ ศัพทเ ฉพาะ (คําสง่ั ) สําหรับ Sequence
ซ่งึ อปุ กรณท ม่ี กี ารนําคาํ สงั่ ทัง้ หมดมาประกอบกนั คือ ซเี ควนซโ ปรแกรม (Sequence program) โดยทเี่ ราจะมกี ารควบคุมซีเควนซ (Sequence
Control) ผาน Program นี้
1.3 อปุ กรณ (Device) ใน PLC
Input relay ON/OFF ซีเควนซโ ปรแกรมทาํ งานดว ย Output relay ON/OFF อุปกรณภายนอก Load
ตามสญั ญาณจากภายนอก หนา สัมผัสของ Input relay ทํางานและสงตอ ทาํ งานหรอื เคล่ือนท่ี
PLC Fuse Power
Output relay
Timer Load
Input wire Input relay Support relay External contact output Output wire
Input circuit Inside sequence Output circuit
อปุ กรณ Input อุปกรณ Output ซเี ควนซโปรแกรม (Sequence program) มโี ครงสรางตามรูปภาพดานบน
อุปกรณ Input เชื่อมตอ กับ Input relay ของ PLC และอุปกรณ Output ทําการควบคมุ ผานหนาสัมผัสสําหรบั Output ภายนอก (External
output)
Input relay หนา สัมผัสสาํ หรบั Output
Input relay มหี นาท่ีในการแปลงสญั ญาณที่รับจากอุปกรณ หนา สมั ผสั สาํ หรับ Output น้ัน คือหนา สมั ผัสสาํ หรบั ขบั เคลื่อน
ภายนอกแลว สง ไปยงั PLC ตามรูปภาพดา นบน อุปกรณ Input โหลด (Load) จากภายนอก โดย Input relay ทข่ี บั เคล่อื นดวย
สามารถทาํ งานไดเพียงแคเ ชือ่ มตอ ระหวา ง Input terminal กับ ซเี ควนซโปรแกรม
COM terminal อีกท้ัง หนาสัมผัสของ Relay โดยทวั่ ไป ถึงแมจะ หนา สัมผัสสาํ หรับ External output น้นั สามารถเช่ือมตอ กบั
เปน จาํ นวนมากแตมีแคไมก ห่ี นาสัมผัสเทา นั้น อุปกรณทม่ี ีกระแสไฟตางกัน อยางเชน COM ที่มีหนว ยเปน AC
แตภ ายในซีเควนซโปรแกรม มีจาํ นวนหนาสมั ผัสอยูน บั ไมถ วน (กระแสสลบั ) / DC (กระแสตรง)
การทาํ งาน CCOOMM การทาํ งาน PLC อปุ กรณ
“Inüp—ut Ít’e[Žrmqinal Output
อุป“üก—รณÍ‹@ IŠníput
Output terminal
Input relay CCOOMM แห“dลŒง จ¹ า ยไฟ
PLC
หนา สมั ผสั สาํ หรบั External output Power
ภายใน PLC จะมี Power สําหรบั Input relay อยู เมื่อหนา เม่อื Output Relay ทีอ่ ยูในซเี ควนซโ ปรแกรม (Sequence
สัมผัส (Contact) ของอุปกรณ Input มกี ารนํากระแส program) เกดิ การขับเคลอื่ น หนา สมั ผัสสําหรับ External
กระแสไฟจะทําการไหลเหมือนกบั เสน ประ ซึง่ จะทําให Input output จะปด
relay สามารถขับเคลอ่ื นได โดยทกี่ ระแสไฟท่ีจะใชขบั เคลือ่ นอุปกรณ Output นน้ั ตอ งจัด
เตรียมจากภายนอกของ PLC
ตามทไ่ี ดอ ธบิ ายไปในเบือ้ งตนระหวา ง PLC กบั อุปกรณ Input
นัน้ ไมสาํ คญั วา ตอ งเปน หนา สมั ผัสปกตเิ ปด a (N.O. Contact)
หรอื หนาสมั ผัสปกตปิ ด b (N.C. Contact) เพราะวา ถามีการนาํ
กระแสเกิดข้ึนระหวา ง COM กบั Input terminal ซึ่งหนา สัมผสั
ที่ปดจะเปน หนาสัมผัสปกตเิ ปด a (N.O. Contact) และถา หนา
สัมผัสเปด จะเปนหนาสมั ผสั ปกติปด b (N.C. Contact)
อุปกรณ Input-Output ที่ตอ เขา กับ Input และ Output terminal นน้ั มกี ารแบง อุปกรณ (Device) ในแตล ะข้วั ตอ (Terminal) (หรืออาจจะเปน
หมายเลข In-Output) เพอื่ เทยี บ Input relay กบั Output relay ของซเี ควนซโ ปรแกรม (Sequence program)
ภายในอปุ กรณ (Device) จะมีหมายเลขในแตละข้ัวตอ (Terminal) นอกเหนือจากนน้ั ภายใน Sequence จะประกอบไปดวย Timer และ
Counter
อปุ กรณ (Device) … ภายในอปุ กรณ (Device) จะมสี ญั ลักษณของอุปกรณ (Device) เพือ่ การแสดงหนา ทขี่ องอปุ กรณ (Device) และ
ประกอบไปดว ยหมายเลขอปุ กรณ (Device) ทีม่ ีโครงสรา งแยกเปน อยางละตวั (ซง่ึ บางทีเราจะเรียกอุปกรณ
(Device) วา Element number)
Input relay : X000 ~ X177 (128 จุด) 1 Timer : T0 ~ T319 (320 จุด) 1
มหี นาทีเ่ ปน Window เพอื่ เปดรับสญั ญาณจาก Input switch Timer เปนอุปกรณท ี่อยภู ายใน Sequence
ท่อี ยภู ายนอกของ Sequence จะแทนสัญลักษณอปุ กรณ มหี นาทีใ่ นการจบั เวลา และประกอบไปดว ย Coil กบั หนา สมั ผัส
(Device) เปน X (Contact) เม่อื ถงึ เวลาที่กาํ หนด หนาสมั ผสั (Contact) จะทาํ
ภายในประกอบไปดว ย Input relay ทีต่ อบสนองจาํ นวนของ การปด
Input (จํานวนขว้ั ตอ Terminal)
Counter : C0 ~ C199 (200 จดุ ) 1
Output relay : Y000 ~ Y177 (128 จุด) 1
Counter เปน อปุ กรณที่อยภู ายใน PLC
มหี นา ทเ่ี ปน Window เพ่ือขบั เคลือ่ น Load ที่อยูภายนอกของ มหี นา ที่ในการนบั จาํ นวน เม่อื ถงึ จาํ นวนท่ีกาํ หนดหนาสมั ผสั
PLC จะแทนสญั ลกั ษณอปุ กรณ (Device) เปน Y (Contact) จะปด
ภายในประกอบไปดว ย หนา สัมผัส (Contact) สําหรบั Output ที่
ตอบสนองจาํ นวนของ Output (จาํ นวนขว้ั ตอ Terminal)
Auxiliary relay : M0 ~ M7679 (7680 จดุ ) 1
เปน Auxiliary relay รีเลยเ สริมที่ประกอบอยูภายใน PLC
(บางทเี รียกวา รเี ลยภายใน หรอื Inside relay)
Input relay, Output relay, Auxiliary relay, Timer, Counter จํานวนของอปุ กรณเหลาน้ี ที่สามารถใชไ ดนนั้ ตางกนั ไปข้นึ อยกู บั ประเภท
ของ PLC
1 : เปน อปุ กรณ (Device) และจาํ นวนจดุ ของ PLC รุน FX3G สาํ หรับ FX3U และ FX3S ใหอ านรายละเอียดจากคมู อื หลกั
อางอิง เลขฐาน 10, เลขฐาน 8, เลขฐาน 16
อุปกรณ (Device) จะมที ง้ั เลขฐาน 10 หรือนอกเหนอื จากนัน้ จะมีเลขฐาน 8 หรอื เลขฐาน 16 ตามตารางอีกดวย
Input relay, Output relay Auxiliary relay, Timers, Counters
Micro PLC FX Series เลขฐาน 8 เลขฐาน 10
General PLC Q/QnA/A Series เลขฐาน 16 เลขฐาน 10
เลขฐาน 10 คอื อะไร โดยทว่ั ไปจะใช 0 ~ 9, 10 ~ 19, 20 ~ 29, … จะเปนวิธกี ารคํานวณทีม่ กี ารปด หนว ยท่เี ปน 10 ข้นึ
เลขฐาน 8 คอื อะไร
เลขฐาน 16 คอื อะไร 0 ~ 7, 10 ~ 17, 20 ~ 27, … จะเปนวิธีการคํานวณท่ีมกี ารปดหนวยที่เปน 8 ขน้ึ
0 ~ 9, 0A, 0B, 0C, 0D, 0E, 0F, 10 ~ 19, 1A, 1B, 1C, 1D, 1E, 1F, … จะเปน วิธีการคาํ นวณ
ทม่ี กี ารปด หนว ยทเ่ี ปน 16 ขึ้น
1.4 คาํ สัง่ (Instruction)
1.4.1 Commands และ Programs
อุปกรณท ่เี กีย่ วขอ งกบั การ Input ซเี ควนซโปรแกรม (Programing devices) มีแบบทไี่ วเขยี นวงจรโปรแกรมในหนาจอคอมพิวเตอรแ ละแบบ
ท่ไี ว Input โปรแกรมดว ยภาษาคําส่ัง (Instruction words) (อปุ กรณส าํ หรับทํา List program) เหลาน้เี พียงแควิธกี าร Input โปรแกรมตางกนั
เทาน้นั สวนตัวลักษณะโปรแกรมมคี วามคลายคลงึ กนั
สําหรับ Input ดว ย Ladder diagrams สาํ หรับ Input ดว ย Instruction words
(Programming software สําหรับคอมพวิ เตอร) (เชน Handy programming panel)
ตารางดานลา งแสดง Instruction อาํ นวยความสะดวกให PLC และแสดง Ladder instruction แตล ะอัน
เคร่อื งหมาย, ช่ือเรียก ความหมาย Ladder , แสดงจุดหนาสมั ผัส (Contact) ใน Ladder
จะเชื่อมตอ กนั หรือไมขนึ้ อยูก ับสถานะการ ON/OFF ของ
LD หนา สมั ผัสปกติเปด a Input relay, Output relay, Auxiliary relay,Timer, Counter
Load (N.O. Contact)
LDI Bus connection , แสดงการทํางานของ Coil
Load inverse
AND หนา สัมผัสปกติปด b
And (N.C. Contact)
ANI Bus connection
And inverse
OR หนาสัมผสั ปกตเิ ปด a
Or (N.O. Contact)
ORI Series connection
Or inverse
หนา สมั ผัสปกติปด b
(N.C. Contact)
Series connection
หนาสมั ผัสปกติเปด a
(N.O. Contact)
Parallel connection
หนาสมั ผัสปกติปด b
(N.C. Contact)
Parallel connection
ANB Series connection
And block between block
ORB Parallel connection
Or block between block
OUT Coil drive instruction
Out
SET Latch operation, SET YMS
Set Coil instruction
RST Cancel latch operation, RST YMSTCD
Reset Coil instruction
NOP No operatioin Delete program or space
NOP
END End of program End of program Return to step 0
End
1.4.2 โครงสรางของโปรแกรม
Internal sequence สาํ หรับ Sequence control จะตอ งจดั ทํา Circuit diagram (Ladder list) หรือ Instruction list เพื่อเปน Sequence
program
Instruction list (Program list) Circuit diagram (Ladder diagram)
คาํ สัง่ (Instruction)
Step No. Instruction Device (Number)
code (Operand)
Repeat operation
Program จะสรางจากการประกอบกันของโคด คําส่งั (Instruction codes) และ Device number (Operand) จาํ นวนมาก
แตล ะคําสงั่ (Instruction) จะมกี ารตดิ หมายเลขตามลําดบั ในทน่ี จ้ี ะเรยี กวา Step no. (Step no. จะถกู ควบคมุ โดยอตั โนมตั )ิ
[Instruction] จะเทากบั [Instruction code] + [Device number] แตอ าจมบี าง Instruction ทม่ี เี ฉพาะ Instruction code ไมม ี Device หรือ
นาํ เฉพาะ Instruction code มาแสดงเปน Instruction อยางงายๆ
Max step ขดี จาํ กดั ที่สามารถจัดทํา Program ไดจ ะขนึ้ อยูกับ [Program memory capacity] ของ PLC ท่ีใชอยู
ในทนี่ จี้ ะขอเรยี กวา PLC program capacity
ยกตัวอยาง Capacity ใน Program memory ของแตล ะรนุ FX1s PLC [Step 2000], FX3G [Step 32000], FX3u [Step 64000]
PLC repeatedly จาก Step 0 ถงึ End step ในทน่ี จ้ี ะเรยี กวา Cyclic operation สว นเวลาทใ่ี ชใน 1 รอบการทํางานจะเรยี กวา Scan time
Scan time นนั้ จะแตกตา งกันขึ้นอยกู ับเนือ้ หา Program หรอื ลําดับการ Cyclic operation จริง จะแตกตางกนั ประมาณ ms ~ หนว ย
10 ms
PLC program ท่ีจดั ทํามาจาก Circuit diagram (Ladder diagram) จะใชความจุจาก Program memory ใน PLC ในรปู แบบ
“Instruction list (Program list)”
Programming software ทใี่ ชก ับคอมพิวเตอร จะทาํ การ Convension ระหวาง “Instruction list (Program list)”, Circuit diagram
(Ladder diagram)
1.4.3 หนา สมั ผัสปกตเิ ปด a (N.O. Contact), หนาสมั ผัสปกตปิ ด b
(N.C. Contact), Out instruction, End instruction
Circuit program Step number
%XV OLQH จะแสดงลาํ ดับของ Program และขนาด Program
กรณที าํ Program ดว ย Instruction ตามลาํ ดับ
List program ทาง PLC จะดาํ เนินการตาม
Step no. โดยอตั โนมตั ิ
จาก Program ดานบน...
㻵㼚㼜㼡㼠㻌㻌㻌㻌㼄㻜㻜㻜 㻻㻲㻲 㻻㻺 㻻㻲㻲
㻻㻲㻲
㻻㼡㼠㼜㼡㼠㻌㼅㻜㻜㻜 㻻㻲㻲 㻻㻺
㻻㻺
㻻㼡㼠㼜㼡㼠㻌㼅㻜㻜㻟
㻻㻺 㻻㻲㻲
Input X000 ON Output Y000 ON
Input X000 OFF Output Y003 ON
อา งองิ การ Programming โดย Instruction list
Load List Program
คาํ ส่ังสําหรบั Bus connection
สําหรับหนาสัมผสั ปกตเิ ปด a Step Instruction
(N.O. Contact) 0 LD X000
1 OUT Y000
Load inverse 2 LDI X000
คําส่งั สาํ หรับ Bus connection 3 OUT Y003
สําหรบั หนาสมั ผัสปกติปด b 4 END
(N.C. Contact)
หนา สัมผสั ปกตเิ ปด a (N.O. Contact) ท่ีใชใ นชวงแรกของ
Out Bus line ใช Instruction LD (Load) สว นหนา สมั ผัสปกติ
คาํ ส่ังเคล่อื นที่ Coil ปด b (N.C. Contact) ใช LDI (Load inverse) Contact
instuction เชน LD หรือ LDI สามารถใช Device input
End relay X, Output relay Y, Timer T, Counter C, Auxiliary
คาํ สั่งใชส ําหรับเมอ่ื สนิ้ สุดโปรแกรม relay M ได Coil drive instruction เชน OUT จะใช Device
อน่ื ๆ ได ยกเวน Input relay X
1.4.4 Series connection
Circuit program
จาก Program ดานบน...
㻵㼚㼜㼡㼠㻌㼄㻜㻜㻜 㻻㻺
㻻㻺
㻵㼚㼜㼡㼠㻌㼄㻜㻜㻝
㻻㻲㻲 㻻㻺
㻵㼚㼜㼡㼠㻌㼄㻜㻜㻞 㻻㻺
㻻㻺 㻻㻺
㻻㻺
㻵㼚㼜㼡㼠㻌㻌㻌㻌㼄㻜㻜㻟
㻻㼡㼠㼜㼡㼠㻌㼅㻜㻜㻜
㻻㼡㼠㼜㼡㼠㻌㼅㻜㻜㻟
เมอื่ Input X000 ON, X001 ON, X002 OFF จะทําให Output
Y000 ON
เมอ่ื Input X000 ON, X001 ON, X002 OFF, X003 ON จะทําให
Output Y003 ON
อางอิง Programming โดย Instruction list
And List program
คาํ สั่งเชื่อมตอ หนา สมั ผัสปกติเปด a
(N.O. Contact) (ปกติเปดเสมอ) Step Instruction
0 LD X000
And inverse 1 AND X001
คําสั่งเชอ่ื มตอ หนาสัมผัสปกติปด b 2 ANI X002
(N.C. Contact) (ปกตปิ ดเสมอ) 3 OUT Y000
4 AND X003
คาํ สั่ง AND ใชส ําหรบั หนาสัมผัสปกตเิ ปด a (N.O. Contact) และ 5 OUT Y003
ANI จะใชสาํ หรบั หนาสมั ผัสปกติปด b (N.C. Contact) ซง่ึ จะให 6 END
ตามหลังคําสง่ั LD และ คาํ สงั่ LDI
Y000, Y003 จะตอ งกําลังทาํ งานอยู และ Series contact
จะตอ งเชือ่ มตอกนั ทั้งหมด
1.4.5 Parallel connection
Circuit program
จาก Program ดา นบน...
㻵㼚㼜㼡㼠㻌㼄㻜㻜㻜 㻻㻺 㻻㻺 㻻㻺
㻵㼚㼜㼡㼠㻌㼄㻜㻜㻝 㻻㻺
㻵㼚㼜㼡㼠㻌㼄㻜㻜㻞
㻻㻲㻲
㻻㼡㼠㼜㼡㼠㻌㼅㻜㻜㻜 㻻㻺
ถา Input X000 ON, X001 ON, X002 OFF อยางใดอยา งหนึง่ เปน
ตามเง่อื นไขทีก่ ลาวมา จะทาํ ให Output Y000 ON
อา งองิ Programming โดย Instruction list
Or List program
คาํ สงั่ Parallel connection instruction
สําหรบั หนา สมั ผัสปกตปิ ด a Step Instruction
(N.O. Contact) 0 LD X000
1 OR X001
Or inverse 2 ORI X002
คําสั่ง Parallel connection instruction 3 OUT Y000
สําหรบั หนาสัมผสั ปกติปด b 4 END
(N.C. Contact)
OR (OR) instruction จะใชส ําหรบั N.O. Contact
สว น ORI (OR inverse) instruction จะใชส ําหรบั
N.C. Contact ในการ connect กับ parallel ตาม LD,
LDI instruction
สวน Output Y000 ดา นบน เมื่อมีการ connect เพียง
1 contact กจ็ ะทาํ งานเมือ่ มีการ conduction
1.4.6 Series และ Parallel connection
Circuit program ตัวอยา ง Program
ตวั อยาง Program
จาก Program ดา นบน... จาก Program ดา นบน...
㻵㼚㼜㼡㼠㻌㼄㻜㻜㻜 㻻㻺 㻻㻺 X000 และ X001 ON พรอมกัน หรือ X002 และ X003 ON
㻵㼚㼜㼡㼠㻌㼄㻜㻜㻝 㻻㻺 พรอ มกัน Output Y000 จะทาํ งาน
㻵㼚㼛㼡㼠㻌㼄㻜㻜㻞 㻻㻺
㻵㼚㼜㼡㼠㻌㼄㻜㻜㻟 㻻㻺 㻻㻺
㻻㼡㼠㼜㼡㼠㻌㼅㻜㻜㻜
Input X000 หรอื Input X001 และ X002 หรอื X003 อนั ใดอันหน่ึง
ON Y000 จะเรมิ่ ทาํ งาน
อา งองิ Programming โดย Instruction list
ตวั อยาง Program ตัวอยาง Program
List program List program
Step Instruction Step Instruction
0 LD X000 0 LD X000
1 OR X001 1 AND X001
2 LD X002 2 LD X002
3 OR X003 3 AND X003
4 ANB 4 ORB
5 OUT Y000 5 OUT Y000
6 END 6 END
รายละเอยี ด ANB, ORB กรุณาดใู นภาคผนวก
1.4.7 SET instruction, RST instruction
SET SET/RST instruction จะใชก ับ เชน Output relay Y,
คําสั่ง Output Auxiliary relay M
คงสภาพการทํางาน ในสวนอื่นๆ เชน Counter หรอื Timer กใ็ ช RST instruction
Reset
คาํ ส่ัง Cancel
การคงสภาพการทํางาน
Circuit program
เปนคาํ สัง่ เพ่อื ขับเคล่อื น Coil เหมือนกบั OUT instruction
สําหรับ OUT instruction เมื่อ Contact drive coil เปลย่ี นจาก
ON เปน OFF, OUT instruction ท่ีสง่ั Coil ก็จะเปลี่ยนเปน OFF
ดวย เมอ่ื ใช Instruction SET ถงึ Contact จะเปล่ียนจาก ON เปน
OFF coil กย็ งั จะ Stand by ON อยูอ ยางน้ัน
ใชคําส่งั RST (Reset) เพอ่ื ทาํ การเปล่ียนการทาํ งานของ Coil ทีส่ ่งั
ดว ย SET instruction จาก ON เปน OFF
จาก Program ดา นบน... วธิ กี าร Input
㻵㼚㼜㼡㼠㻌㼄㻜㻜㻝 㻻㻺 㻻㻺 6SDFH
㻵㼚㼜㼡㼠㻌㼄㻜㻜㻟 㻻㻺 6SDFH
㻻㼡㼠㼜㼡㼠㻌㼅㻜㻜㻜
เมื่อ Input X001 ON Output Y000 จะ ON ดว ย หลังจากนน้ั
ถึง Input X001 ON จะ OFF Y000 กจ็ ะ Stand by ON อยอู ยา งนัน้
เม่ือ Input X003 ON Output Y000 จึงจะ OFF
อางอิง Programming โดย Instruction list
List program
Step Command
0 LD X001
1 SET Y000
2 LD X003
3 RST Y000
4 END
1.4.8 Latch circuit (วงจรคงสภาพตวั เอง)
สามารถทาํ การ Hold หรอื Release output ได้โดย การ Programming self-hold sequencer
Circuit program
จาก Program ด้านบน... เมื่อ X001 ON, X003 OFF Y003 จะ ON
ถงึ X001 จะ OFF แต Y003 จะยังทาํ งานตอ ไป (Self-hold)
เมื่อ X003 ON จงึ จะเปล่ยี นเปน OFF
อ้างอิง Circuit ทงั้ คทู่ าํ การแบบเดยี วกนั
เม่ือใช SET instruction ถึงแมวา Contact coil drive จะ OFF แต Output จะถกู Hold ON ไว
ดงั นัน้ Output เดียวกนั จะสามารถ Programming ก่ีครง้ั กไ็ ด โดยไมใ ช Double coil และยังสามารถใชงานไดอยา งดใี นการควบคมุ
Output จากจุดตา งๆ ของ Program
อ้างอิง Programming โดย Instruction list
Step Instruction Step Instruction
0 LD X001 0 LD X001
1 OR Y003 1 SET Y003
2 ANI X003 2 LD X003
3 OUT Y003 3 RST Y003
4 END 4 END
1.5 Timer
Timers อ้างอิง
Timers น้ันมหี ลากหลายประเภท ในทนี่ ี้จะขออธบิ ายถึงวิธีการ
ใชง านของ Digital timer ของ Micro PLC
Circuit program 㼅㻜㻜㻜 Timer program
Timer contact หลังจาก Coil ทํางาน จะเริม่ ทาํ งาน หลงั จาก
㼄㻜㻜㻜 㻷㻝㻜㻜 Deley time ที่กาํ หนดไว (On delay timer)
㻜 㼀㻜 เราจะเรยี กเวลาทกี่ ําหนดไวว า Set value จะแสดงสัญลักษณ
㻔㻝㻜㻌Sec㻕 เปน K คา K ทีจ่ ะ Set นน้ั สามารถ Set ไดต ้งั แต 1 - 32,767
㼀㻜 ยกตวั อยาง K100 Timer จะเทากับ 10 sec *¹
㻡 㼅㻜㻜㻟 เม่อื X000 OFF ในขณะที่ Timer ทาํ งาน คาปจจบุ นั ของ Timer
จะกลบั ไปที่ 0 Timer contact ก็จะ OFF
㻣 㻱㻺㻰 วธิ กี าร Input
จาก Program ด้านบน... *¹ 1:100 ms (0.1 sec) หนวยของ Timer
㻵㼚㼜㼡㼠㻌㻌㻌㼄㻜㻜㻜 㻻㻺 㻻㻺
㻻㼡㼠㼜㼡㼠㻌㼅㻜㻜㻜㻘㻌㼀㻜㻌㻯㼛㼕㼘 㻻㻺 㻻㻺
㻻㼡㼠㼜㼡㼠㻌㼀㻜㻌㼍㻌㼏㼛㼚㼠㼍㼏㼠 㻝㻜㻌㻿㼑㼏
㻻㼡㼠㼜㼡㼠㻌㼅㻜㻜㻟㻌㻯㼛㼕㼘
อ้างอิง Programming โดย Instruction list
List program Step Instruction
5 LD T0
Step Instruction 6 OUT Y003
0 LD X000 7 END
1 OUT Y000
2 OUT T0 K100
1.6 Counter
Counters อ้างอิง
Counter นน้ั มีหลากหลายประเภท ในทน่ี จ้ี ะขออธิบายถึงวิธกี าร Counter program
ใชง าน Program ของ Counters ทั่วไปของ Micro PLC สาํ หรับ Counters เมื่อ Contact (X003) เปล่ยี นจาก OFF → ON
จํานวนจะถูกนบั
Circuit program 㻾㻿㼀 㻯㻜 Contact (X003) เราจะเรยี กวา Count input สว นตวั เลขท่ีถกู นบั
㻷㻝㻜 โดย Counters เราจะเรยี กวา “Present value”
㼄㻜㻜㻝 สว น Counter contact เมอื่ คาปจ จบุ ันว่งิ ไปถงึ คา ท่กี าํ หนดไว
㻜 㻯㻜 กจ็ ะเริ่มทาํ งาน
คา ท่ีกาํ หนดนัน้ สามารถกาํ หนดได ตัง้ แต 1 - 32,767
㻾㼑㼟㼑㼠㻌㻵㼚㼜㼡㼠 㼅㻜㻜㻟 หลังจาก Count up แลว คาปจ จบุ นั ของ Counter จะไมมีการ
㼄㻜㻜㻟 เปล่ียนแปลง Output contact กจ็ ะทํางานเหมือนเดิม
เมอ่ื Reset input X001 ON แลว คา ปจจุบัน ของ Counter
㻟 จะเปน 0 Counter contact กจ็ ะ OFF
㻯㼛㼡㼚㼠㻌㻵㼚㼜㼡㼠 วธิ กี าร Input
㻯㻜
㻣
㻥 㻱㻺㻰
จาก Program ด้านบน...
äĒĤ ûèđ èúĘ ùđ âčç
อ้างอิง Programming โดย Instruction
List program
Step Instruction Step Instruction
0 LD X001 7 LD C0
1 RST C0 8 OUT Y003
2 LD X003 9 END
4 OUT C0 K10
บทท่ี 2
การตดิ ตง้ั และการเดนิ สายไฟ
2.1 สวนประกอบของ PLC FX3
2.1.1 ชอื่ สวนประกอบตาง ๆ ของ PLC FX3S
[1] ฝาครอบดา นหนา
[2] ช่ือสญั ญาณแตล ะจดุ
[3] ฝาครอบขัว้ ตอ สาย
[4] LED แสดงสถานะของ Input
[5] ฝาครอบข้ัวตออปุ กรณสําหรับการโปรแกรม
[6] LED แสดงสถานะการทาํ งาน
[7] LED แสดงสถานะของ Output
[8] ปเดอื นท่ผี ลิต เชน LOT 14X คือป 2014 เดือน 10
(เดือน 1 – 9 ใชเลข 1 – 9 เดอิ น 10, 11, 12 ใช X, Y, Z)
[9] ช่อื รุนแบบยอ
[10] ขอเกยี่ วราง DIN
ภาพขณะ ปดฝาครอบท้งั หมด
ภาพขณะ เปด ฝาครอบดา นหนา ทงั้ หมด [1] ขว้ั ตอ Expansion board
[2] สวติ ช ทํางาน/หยุด
[3] จุดปรบั สญั ญาณ Analog 2 จุด
[4] ขัว้ ตอ สญั ญาณ Analog input 2 จดุ
[5] ขว้ั ตออปุ กรณส ําหรบั การโปรแกรมชนิด USB
[6] ขว้ั ตออุปกรณส ําหรบั การโปรแกรมชนดิ RS-422
[7] จุดใสส กรยู ดึ Expansion board
[1] ขว้ั ตอ แหลง จา ยไฟให PLC
[2] ขั้วตอ สาย Input
[3] ขั้วตอ สาย Output
[4] ฝาปอ งกันข้วั ตอสาย (มีในบางรุน )
[5] ขว้ั ตอ แหลงจายไฟจาก PLC
ภาพขณะ เปดฝาครอบขัว้ ตอสาย
2.1.2 ชอ่ื สว นประกอบตา งๆ ของ PLC FX3G
ภาพขณะ ปด ฝาครอบท้ังหมด [1] ฝาครอบขว้ั ตอ อปุ กรณส ําหรับการโปรแกรม
[2] ชอ่ื สญั ญาณแตละจดุ
[3] ฝาครอบดานหนา
[4] ฝาครอบดา นหนา
[5] ฝาครอบข้วั ตอสาย
[6] LED แสดงสถานะของ Input
[7] ฝาครอบข้วั ตอ อปุ กรณเ พ่มิ
[8] LED แสดงสถานะการทํางาน
[9] LED แสดงสถานะของ Output
[10] ช่อื รนุ แบบยอ
[11] ขอเกีย่ วราง DIN
[12] ปเ ดอื นทีผ่ ลิต เชน LOT 14X คือป 2014 เดอื น 10
(เดอื น 1 – 9 ใชเ ลข 1 – 9 เดิอน 10, 11, 12 ใช X, Y, Z)
ภาพขณะ เปด ฝาครอบดา นหนา ทั้งหมด [1] ขว้ั ตออุปกรณส าํ หรบั การโปรแกรมชนิด USB
[2] ข้วั ตออปุ กรณสาํ หรบั การโปรแกรมชนดิ RS-422
[3] สวิตช ทาํ งาน/หยุด
[4] ขั้วตอ Expansion board
[5] ขั้วตอ Expansion board
[6] จุดปรับสญั ญาณ Analog 2 จุด
[7] ขวั้ ตอแบตเตอรี่
[8] จุดยดึ แบตเตอร่ี
[9] จุดใสส กรูยดึ Expansion board
[10] จุดใสสกรยู ดึ Expansion board
[1] ขั้วตอ แหลง จา ยไฟ
[2] สกรูยึดขวั้ ตอ สายกบั PLC
[3] ขั้วตอ สาย Input
[4] ขัว้ ตอสาย Output
[5] ฝาปองกันขั้วตอสาย (มใี นบางรุน)
ภาพขณะ เปด ฝาครอบขัว้ ตอ สาย
2.1.3 ช่อื สว นประกอบตา งๆ ของ PLC FX3U
£µ¡
³ d µ¦°
ªÊ´ °n µ¥
£µ¡
³ Ád µ¦°
ªÊ´ n°µ¥
[1] ฝาครอบดานหนา
[2] ฝาครอบแบตเตอร่ี
[3] คันลอ็ กขอ ตอโมดลู Special adapter
[4] ฝาครอบแทนตําแหนง Expansion board
[5] สวติ ช ทํางาน/หยดุ
[6] ขวั้ ตอ อุปกรณส ําหรับการโปรแกรมชนดิ RS-422
[7] ขอเก่ยี วราง DIN
[8] ช่อื รุนแบบยอ
[9] LED แสดงสถานะของ Input
[10] ฝาครอบขว้ั ตอ สาย
[11] ฝาครอบข้วั ตออุปกรณเ พิม่
[12] LED แสดงสถานะการทํางาน
[13] LED แสดงสถานะของ Output
[14] ขั้วตอแหลง จายไฟ
[15] ฝาปองกันข้ัวตอ สาย (มใี นบางรนุ )
[16] ขัว้ ตอ สาย Input
[17] สกรูยดึ ขว้ั ตอสายกบั PLC
[18] ชือ่ สัญญาณแตล ะจุด
[19] ขว้ั ตอ สาย Output
2.2 การติดตั้ง PLC
2.2.1 การตดิ ต้ังบนราง DIN
1. ดงึ ขอเกยี่ วราง DIN (ตาํ แหนง A ในภาพ) ลงใหส ดุ
2. เกยี่ วขอบบน (ตาํ แหนง B ในภาพ) กบั ราง DIN แลว จดั PLC ใหแ นบกบั ราง
3. ผลกั ขอเกย่ี วราง DIN (ตาํ แหนง C ในภาพ) ขน้ึ ใหส ดุ
การถอด PLC ออกจากราง DIN
4. สอดไขควงแบนลงในรูของขอเกยี่ วราง DIN
5. เลอ่ื นดา มไขควงขน้ึ เพอื่ งดั ขอเกย่ี วราง DIN ลงใหส ดุ
6. ดงึ PLC ออกจากราง DIN
2.2.2 การตดิ ตงั้ โดยตรง (ใชส กรูขนาด M4)
1. ดขู อ มลู ระยะระหวา งรูทต่ี อ งเจาะตคู วบคมุ จากคมู อื
FX3U Series User's Manual - Hardware Edition,
FX3G Series User's Manual - Hardware Edition
หรอื FX3S Series User's Manual - Hardware Edition
2. เจาะรใู นตาํ แหนง ทต่ี อ งการ และทาํ เกลยี วขนาด M4
3. จดั PLC ใหต าํ แหนง ตรงกบั รูทเี่ ตรยี มไว แลว ไขสกรู
ขนาด M4 ใหค รบและแนน พอดี
2.3 การตอ ขยาย PLC FX3
Main Unit คอื PLC ทไ่ี ดอ ธิบายการใชง านขนั้ ตน ในคมู อื น้ี
Main Unit รุน FX3S ไมส ามารถเพม่ิ I/O Extension และ Special Function Block ได
I/O Extension คอื โมดลู ขยายจาํ นวน Input/Output ให Main Unit ตดิ ตงั้ ดา นขวาของ Main Unit
Extension Block คอื โมดลู ทต่ี อ งใชไฟเลยี้ งจาก Main Unit
Extension Unit คอื โมดลู ทมี่ ขี ว้ั ตอ ไฟเลย้ี งภายนอกมาใหว งจรจา ยไฟในตวั
Special Function Block คอื โมดลู ทม่ี ฟี ง กช ่ันเฉพาะสําหรับงานแตล ะชนดิ ตดิ ตงั้ ดา นขวาของ Main Unit
Expansion Board คอื อปุ กรณท ม่ี ฟี ง กช ่ันเฉพาะสําหรับงานแตล ะชนดิ ตดิ ตง้ั เสริมใน Main Unit โดยตรง
FX3G และ FX3S ใช Expansion Board เกอื บทกุ รุน รว มกนั ได
Adapter หรอื Special Adapter คอื โมดลู ทม่ี ฟี ง กช ่ันเฉพาะสําหรับงานแตล ะชนดิ ตดิ ตงั้ ดา นซา ยของ Main Unit
FX3U, FX3G และ FX3S ใช Special Adapter บางรุน รว มกนั ได
2.4 ตาํ แหนง ขวั้ ตอ สาย
2.4.1 ขว้ั ตอสายตําแหนง ตางๆ ของ PLC FX3U
nµ¥Å¢Ä®o µn ¥Å¢ n°µ¥ ,QSXW
ª´Ê ªnµ
PLC µ 3/& ®µo ¤°n µ¥
2XWSXW Ä
¨»¤n &20
Ê´ª°n ¦nª¤
° °n µ¥ »Ân ¨n»¤ 2XWSXW
° ); 8 05
¨n»¤ 2XWSXW 2XWSXW ³Äo °ºÉ
Ê´ªÊ¶´ åŤ¤n
¸ ªÊ´ °n ¦ªn ¤
2.4.2 ขว้ั ตอ สายตําแหนงตาง ๆ ของ PLC FX3G และ FX3S
µn ¥Å¢Ä®o n°µ¥ ,QSXW
PLC
2XWSXW Ä
ʪ´ ªµn
¨n»¤ &20 ®oµ¤n°µ¥
µn ¥Å¢
´Êªn°¦ªn ¤
° °n µ¥ »Ân ¨n»¤
µ 3/& ¨»¤n 2XWSXW 2XWSXW
2.5 การตอสายแหลง จา ยไฟให PLC
AC 100 – 240V '& 9
¦n» Ä¸É oÅ¢Á¨¸¥Ê $& ¦n» ɸÄoÅ¢Á¨¥Ê¸ '&
2.6 การตอ สายอปุ กรณ Input  6LQN
» ¦nª¤
°
2.6.1 การตอ Input DC 24V แบบ Sink ª· r 9
ใหต อ ไฟ 24V ทข่ี วั้ S/S ของ PLC และตอ 0V ทจ่ี ดุ รว ม
ของสวติ ช
6 6 9
 6RXUFH
»¦ªn ¤
°
ª· r 9
6 6 9
2.6.2 การตอ Input DC 24V แบบ
Source
ใหต อ ไฟ 0V ทข่ี ว้ั S/S ของ PLC และตอ 24V ทจ่ี ดุ รว ม
ของสวติ ช
2.6.3 การตอ Input AC 100 – 120V (เฉพาะรุน FX3U-...MR/UA1)
! ขอ ควรระวงั ใชไ ฟเลย้ี ง PLC ไดถ งึ 240V แตใ ชไ ฟ Input ไดไ มเ กนิ 120V
AC 100 AC 100
– 240V – 120V
2.6.4 การตอ สาย Input ทอ่ี าจ
ตางจาก PLC FX รนุ เดิม
» ¦ªn ¤
PLC FX รนุ กอ นหนา FX3 ทข่ี ายในญป่ี นุ ไมม ขี ว้ั S/S โดย
°
ตอ 24V ไวภ ายใน PLC และตอ ไฟ 0V ไวท ขี่ ว้ั COM ใชข ว้ั ª· r
COM เปน จดุ รว มของสวติ ชใ หต อ ไดใ นแบบ Sink เทา นนั้ n°
ªÊ´
COM
การเปลย่ี นเปน PLC FX3 จะตอ งตอ ขว้ั S/S กบั 24V และ
ตอ 0V เปน จดุ รว มของสวติ ชใ หต อ เปน แบบ Sink
¥µo ¥»n°µ¥Ê¸
Á¡¤·É µ¥Ê¸
2.7 การตอสายอปุ กรณ Output
2.7.1 การตอ Output แบบ Relay
ใชแ หลง จา ยไฟโหลดไดท ง้ั AC ไมเ กนิ 240V
และ DC ไมเ กนิ 30V ขว้ั ตอ รว มของกลมุ Output
ตอ ไดท งั้ AC, ไฟบวก (DC Source) และไฟลบ
(DC Sink)
AC DC DC
Source Sink
2.7.2 การตอ Output แบบ Transistor sink
ใชแ หลง จา ยไฟโหลดไดเ ฉพาะ DC 5 - 30V
ขวั้ ตอ รว มของกลมุ Output ตอ ไฟลบ
จดุ รว มของโหลดตอ ไฟบวก
DC Sink
2.7.3 การตอ Output แบบ Transistor source
ใชแ หลง จา ยไฟโหลดไดเ ฉพาะ DC 5 - 30V
ขว้ั ตอ รว มของกลมุ Output ตอ ไฟบวก
จดุ รว มของโหลดตอ ไฟลบ
DC Source
2.7.4 การตอ Output แบบ Triac หรอื SSR (Solid State Relay)
ใชแ หลง จา ยไฟโหลดไดเ ฉพาะ AC 85 - 242V
AC
บทท่ี 3
การใชงานโปรแกรม GX Works 2
ขอแคใชค อมพิวเตอรเปน ซีเควนซ (Sequence) กเ็ ปน เรื่องงายๆ…
ในการจะสรางหรือแกไ ขซีเควนซโ ปรแกรม (Sequence program) สามารถดาํ เนินการไดอยางงา ยดาย
เสมือนการวาดรูปงายๆ ดว ยซอฟแวรสาํ หรบั ตดิ ตง้ั ในคอมพวิ เตอร GX Works 2
เพียงแคเ รียนรูพนื้ ฐานการใชงานเบือ้ งตน ทเ่ี หลอื กแ็ คการฝก ใหเ กิดความชํานาญ
เปนซอฟแวร (Software) ทีม่ ฟี ง กชนั ทใี่ ชงานงา ยและหลากหลาย กอ นอ่ืนเรามาเรยี นรูแ ละความรูจกั กับ
การใชงานทจ่ี าํ เปน ตามลําดบั เพอื่ ใหเกดิ ความเชี่ยวชาญ และชาํ นาญในการใชง านกันเถอะ
การเรียกใชงานและการปรบั ปรงุ แกไ ขก็สามารถดาํ เนินการ
ไดอ ยา งราบร่นื …
การสรางโปรแกรม (Program) กับการแกจ ุดบกพรอ ง (Debug) เปน ของคูก ัน
เนื่องจากสามารถทําการแสดงผล (Monitoring) สภาพการทํางานของ Program และ PLC ไดจ าก
จอคอมพิวเตอรจ งึ สะดวกในการตรวจสอบการทํางานและแกไ ขใหเ ปนไปตามทต่ี องการไดอ ยา งรวดเรว็
โปรแกรม (Program) ดูงายไมซ บั ซอน …
เพื่อใหส ามารถดูซีเควนซโปรแกรม (Sequence program) ไดงายขึ้น ภายใน GX Works 2 จงึ มฟี งกชนั
“Comment input function”
เพียงแคกรอก Comment เอาไวก ็จะทําใหเขา ใจโปรแกรมไดงายข้นึ และชว ยเพม่ิ ประสิทธภิ าพในการจดั ทาํ
ซีเควนซโปรแกรม (Sequence program) และ Debug ได
3.1 ความรูพื้นฐานเพื่อการใชงานโปรแกรม
3.1.1 โครงสรางหนาจอ
Title bar Menu bar
Toolbar
Navigation
window
Edit screen
Status bar
Title bar
จะแสดงช่อื Project ที่กาํ ลงั เปด ทาํ งานอยู และ Icon การทํางานของ Windows
เปล่ียนขนาดหนาจอหรือจบการทาํ งาน ขยาย ยอ ขนาดหนาจอ
แสดงชื่อ Project ทําการยอขนาดหนาจอ ทําการจบการทํางานหนา จอน้ี
Menu bar
กดเลอื กเมนู แลวจะมหี นา จอเมนแู สดงข้ึนมาดานลาง
Toolbar
เม่อื นาํ เมาสไ ปวาง
จะปรากฏขอความ
อธิบายรายละเอยี ด
ของฟง กช นั น้ันๆ
: รายละเอยี ดของ Toolbar เนอ่ื งจากสามารถทําการเคลื่อนยา ยหรือเอาออกได ทาํ ใหห ัวขอทแี่ สดงและการจดั วางแตกตา งกันไป
หวั ขอไหนทม่ี ีการใชง านบอยๆ จะเอามาวางเปน Icon botton สามารถคลกิ เลอื กไดโ ดยตรง ซึ่งจะเสมือนการเลือกเคร่ืองมอื จาก Menu bar
Status bar
ทาํ การแสดงสภาพการทาํ งานและการตั้งคา
แสดง Input mode ปจ จุบนั
CPU The location Caps Lock Num Lock
type of the CPU status status
connected
Navigation window คลิก [POU] [Program]
Edit screen [MAIN] จะปรากฏแผนผังวงจร (Circuit diagram)
ขึ้นมา
เมอื่ ใชเมาสคลกิ จะปรากฏรายละเอยี ดของ Tools
บน “Project”
เมื่อใชเมาสค ลิกจะปรากฏรายละเอยี ดของเครื่อง
ท่ีคอมพิวเตอร Connetion Destination ท่ดี า นบน
(PLC Connection)
Switch tab
3.1.2 Workspace และ Project
• Workspace
Workspace คือตัวควบคุม Project หลายๆ ตวั ใน GX Works2 จะควบคุมใหมีชื่อ Program 1 ชือ่
ในการกาํ หนด Workspace ขอใหกาํ หนดเปน เชน Windows® Explorer หามทําการเปล่ียนแปลง
• “Project” ประกอบดว ย Program, Device comment, Parameter, Device memory
ใน GX Works2 ขอ มูลท้ังหมดน้ถี กู รวมไวดว ยกนั เรยี กวา “Project” และถูก Save ลงใน Folder โดยมีชื่อ Workspace
Workspace เปน Folder อยูใน Windows®
Project เปน Folder อยใู น Windows®
Program Sequence program
Device comment Comments ของ device นน้ั ๆ
Data ของ PLC parameter
Parameter รายละเอยี ดคา Device ปจจุบนั หรอื คา Device ที่ Input
Device memory เขา ไป
กรณีบันทึกแบบ Workspace
3.2 การเรียกใชงานโปรแกรม (Starting GX Works2) และ
การสรา ง Project ใหม (New project)
3.2.1 เรยี กใชงานโปรแกรม (Starting GX Works2)
เลือก [Start] ในดา นลางซา ยหนา จอ Windows แลว
เลือกตามข้ันตอนดา นลา ง [Program]
[MELSOFT Application]
[GX Works2]
[GX Works2]
ทําการเลอื กตามลาํ ดบั ดานบน
Software เร่มิ ทํางาน
3.2.2 การสรา ง Project ใหม (New project)
ทําการเลอื ก จาก Toolbar หรอื เลอื ก [Project]
คลิก [New Projcet] ( Ctrl + N ) จากเมนู
คลิก
คลิก คลิกปมุ [ ] ตรง “PLC Series”
เลอื ก “FXCPU”
คลิก แลวเลอื ก
คลกิ ปุม [ ] ตรง “PLC Type”
เลอื ก “FX3G/FX3GC”
คลกิ
คลิก แลวเลอื ก
คลิก OK
(ระวัง) “Project type” ใหเลือก “Simple Project”
“Use Label” ตรวจสอบชอ งวา งวา งอยูหรอื ไม
“Program Language” เลอื กเปน “Ladder”
คลกิ
หนา จอ Project ใหมจ ะปรากฏขึน้ อยูใ นสภาพพรอมใชงาน
สามารถ Input program ได
หนาจอ Project ใหม
3.3 การสรางโปรแกรมหรอื วงจร (Circuit)
3.3.1 การสรา งโปรแกรมหรอื วงจร (Circuit) โดยใชฟ ง กช นั คยี (Function keys)
[Circuit ที่สรา งขึ้น]
Point
ในคูมือฉบบั นจ้ี ะแสดงหมายเลข Input relay
(X), Output relay (Y) ดว ยตวั เลข 3 หลกั
“X000”, “Y000”
ในกรณที ่ี Input จากคอมพิวเตอรส ามารถยอได
เปน “X0”, “Y0”
Point
Function keys และสัญลกั ษณ Circuit จะปรากฏทแ่ี ผง Toolbar ดา นบนหนา จอ
ปมุ หลกั ทีใ่ ชทาํ งาน
F5 F6 F7 F9 Ctrl
+
F8 F9
Shift Shift Shift Ctrl
+ + + +
F5 F6 F9 F10
เวลาใสหนาสมั ผสั ปกติเปดเสมอ a และ Coil , เทา นน้ั ทสี่ ามารถยอ function keys ได
ตวั หนงั สือท่ีใชใ นการ Input ทงั้ หมดเปน ตวั อักษรภาษาอังกฤษพิมพเล็ก
Input “X2” กด Enter กดที่ F5
แลว Input “X2”
Circuit จะปรากฏข้ึนมา
กด ESC หรือ [Exit]
Input “X0” กด Enter เพือ่ ทําการยกเลิก
ยนื ยนั โดยกด Enter หรอื กด [OK]
Circuit จะปรากฏข้นึ มา
จะปรากฏ Circuit ที่เรา Input ไวแลว ข้นึ มา
Input “Y0” กด Enter ทําการกด F6
แลว Input “X0”
Circuit จะปรากฏขนึ้ มา ทาํ การยืนยนั โดยกด Enter หรือ [OK]
จะปรากฏ Circuit ทเี่ รา Input ไวแ ลวขึน้ มา
ทําการกด F7
แลว Input “Y0”
ทําการยนื ยนั โดยกด Enter หรือ [OK]
จะปรากฏ Circuit ที่เรา Input ไวแ ลว ข้นึ มา
ทําการกด +Shift F5
แลว Input “Y0”
ทาํ การยนื ยนั โดยกด Enter หรือ [OK]
Input “Y0” กด Enter
Circuit จะปรากฏขึน้ มา จะปรากฏ Circuit ท่ีเรา Input ไวแ ลว ขึ้นมา
ยา ยเคอรเ ซอร เคลอ่ื นเคอรเซอรไปไวท หี่ ัวแถวของบรรทัดถดั ไป
ทําการกด F5
Input “X3” กด Enter แลว Input “X3”
ทําการยืนยนั โดยกด Enter หรอื [OK]
Circuit จะปรากฏขน้ึ มา
จะปรากฏ Circuit ทเ่ี รา Input ไวแ ลว ขน้ึ มา
ทําการกด F7
แลว Input “Y1”
ทําการยนื ยนั โดยกด Enter หรอื [OK]
Input “Y1” กด Enter
Circuit จะปรากฏขนึ้ มา จะปรากฏ Circuit ทเ่ี รา Input ไวแลว ข้ึนมา
F4 (Build) Compile Operation (สาํ คัญ)
ทาํ การลบสว นทีแ่ สดงเปน สีเทา ทาํ การกด “Compile” เพอื่ ทําการยืนยนั Circuit ที่ยงั
ไมไ ดร ับการยนื ยัน (สวนท่ีแสดงเปน สีเทา)
ทําการยนื ยนั Circuit เพอื่ ลบสว นทปี่ รากฏเปน สีเทา
กรณีท่ีเกิด Error เคอรเ ซอรจ ะเคลอ่ื นไปในตําแหนงท่ี ขอใหเ ลือกดาํ เนินการตามขั้นตอนทรี่ ะบุดา นลา ง
Circuit เปน NG ขอใหท าํ การแกไ ขใหถกู ตอง • กด F4 (Build)
• กด จาก Toolbar
• ทาํ การเลอื ก [Conversion/Compile] [Compile]
จากเมนู
3.3.2 การสรางวงจร (Circuit) โดยใช Toolbar buttons
[Circuit ท่จี ะสรา ง]
Point
ในคมู ือฉบับนีจ้ ะแสดงสญั ลักษณ Input relay
(X) Output relay (Y) ดวยตวั เลข 3 หลกั
“X000”, “Y000”
ในกรณีท่ี Input จากคอมพิวเตอรสามารถยอ
เปน “X0”, “Y0” ได
Point
ทําการคลกิ เมาสเ ลอื กปุม เคร่อื งมือ และ Input สัญลกั ษณข อง Circuit ลงไป
ปมุ หลกั ๆ ทใ่ี ชงาน
ตัวอักษรสาํ หรับ Input เปน ตวั อกั ษรภาษาองั กฤษพิมพเ ล็ก
Input “X2” คลกิ คลกิ เลือกที่ จาก Toolbar button
แลว Input “X2”
Circuit จะปรากฏขน้ึ มา
กด ESC หรือ [Exit] เพอ่ื
Input “X0” คลิก ยกเลิก
ทําการยนื ยนั โดยกด Enter หรือ [OK]
จะปรากฏ Circuit ที่เรา Input ไวแลวขึ้นมา
ทาํ การกด จาก Toolbar button
แลว Input “X0”
ทําการยืนยนั โดยกด Enter หรอื [OK]
Circuit จะปรากฏขน้ึ มา จะปรากฏ Circuit ทเ่ี รา Input ไวแ ลวขึน้ มา
ทําการกด จาก Toolbar button
Input “Y0” คลกิ แลว Input “Y0”
ทําการยนื ยนั โดยกด Enter หรือ [OK]
Circuit จะปรากฏขน้ึ มา จะปรากฏ Circuit ทีเ่ รา Input ไวแ ลว ขน้ึ มา
Input “Y0” คลกิ ทําการกด จาก Toolbar button
แลว Input “Y0”
ทําการยืนยนั โดยกด Enter หรือ [OK]
Circuit จะปรากฏข้นึ มา จะปรากฏ Circuit ทีเ่ รา Input ไวแ ลว ขึ้นมา
ยา ยเคอรเ ซอร ทาํ การยา ยตาํ แหนงเคอรเ ซอรไปท่ีหัวแถวของแถวถดั ไป
ทาํ การกด จาก Toolbar button
Input “X3” คลกิ แลว Input “X3”
ทําการยนื ยนั โดยกด Enter หรือ [OK]
Circuit จะปรากฏขน้ึ มา
จะปรากฏ Circuit ทเี่ รา Input ไวแลวขนึ้ มา
ทําการกด จาก Toolbar button
แลว Input “Y1”
ทาํ การยืนยันโดยกด Enter หรือ [OK]
Input “Y1” คลกิ
Circuit จะปรากฏข้นึ มา จะปรากฏ Circuit ท่เี รา Input ไวแลว ขึน้ มา
F4 (Build) Compile Operation (สาํ คญั )
ทําการกด “Compile” เพื่อทาํ การยนื ยนั Circuit ทยี่ ัง
การยกเลกิ แถบสีเทาทีป่ รากฏ ไมไ ดรบั การยืนยนั (สวนที่แสดงเปน สีเทา)
ทําการยืนยัน Circuit เพอื่ ลบสว นทปี่ รากฏเปนสเี ทา ขอใหเลอื กดําเนินการตามขน้ั ตอนทรี่ ะบุดา นลาง
กรณีท่ีเกดิ Error เคอรเซอรจะเคลอื่ นไปในตาํ แหนง ท่ี • กด F4 (Build)
Circuit เปน NG ขอใหท าํ การแกไข
• กด จาก Toolbar
• ทําการเลอื ก [Conversion/Compile] [Compile]
จากเมนู
3.4 การเขยี น Program ลงใน PLC
Sequence program ท่จี ัดทาํ ขึน้ มา จะถูกเขยี นลงใน FX PLC
3.4.1 การเช่ือมตอกับ PLC
การเช่ือมตอ กบั FX3G PLC (เชื่อมตอ โดยใชส าย USB cable)
[การเตรียมดานคอมพิวเตอร]
จําเปน ตอง Install USB driver ลงในคอมพิวเตอรเพอ่ื ทําการตอ สาย USB ระหวา งคอมพวิ เตอรก บั FX3G PLC
ข้นั ตอนการ Install USB driver ใหป ฏบิ ัติตามคมู ือใน “GX Works2 Operating Manual (บท Common)”
[รปู แบบการเชอ่ื มตอ ]
PLC
built-in port
(USB)
USB
USB cable
GX Works2
กรณตี อคอมพวิ เตอรไป PLC ท่ีขว้ั ตอ อปุ กรณส าํ หรับการโปรแกรมชนดิ RS-422 จะตองใชว งจรแปลงสญั ญาณ RS-232 จากคอมพวิ เตอร
(หรือจากวงจรเปลยี่ น USB เปน RS-232) แลวตอผานอุปกรณแปลงสัญญาณ RS-232 เปน RS-422 เชนรนุ FX-232AWC-H นอกจากนยี้ งั มี
อปุ กรณแ ปลงสัญญาณ USB เปน RS-422 ในชือ่ รุน FX-USB-AW และ FX3U-USB-BD
ถา ใชงานลกั ษณะนี้ หนา ถดั ไปใหเลอื ก Set up communication port ดานคอมพิวเตอรเปน “RS-232C” แทนการเลอื กเปน “USB”
Point
วิธีการตดิ ตั้งไดรเวอร USB
กรณใี ชง าน <Windows® 7, Windows® 8>
ตดิ สายเคเบิล้ ระหวา งคอมพวิ เตอร และ PLC เขาดว ยกัน จากน้นั เปด PLC
เลอื ก “Device Manager” ใน “System and Security” จากแท็บ “Control Panel” จากนัน้ คลกิ ขวาที่ “Other derices” แลว
เลือก “Update Driver Software...”
เมอื่ หนา จอของ “Update Driver Software” แสดงขน้ึ ใหเ ลอื ก “Browse my computer for driver software” ตอ ไปจะปรากฎ
“Easysocket ¥USBDrivers” โฟลเ ดอรท มี่ กี ารตดิ ตงั้ GX Works2 ในกรณีผลติ ภณั ฑ MELSOFT ถกู ตดิ ตง้ั ไวห ลายตวั ใหอ า งองิ
ปลายทางการตดิ ตงั้ ของผลติ ภณั ฑต ง้ั แตค รง้ั แรก
กรณใี ช “FX3U-USB-BD”, “FX-USB-AW” เชอื่ มกับคอมพิวเตอร เนอ่ื งจากวธิ ีการตดิ ตั้งมีความแตกตา งตามแตค อมพิวเตอรที่
ใชงาน ฉะนน้ั กรุณาดูรายละเอยี ดใน “GX Works2 Operating Manual (Common)”
3.4.2 “Transfer Setup” ใน GX Work2 และ “Writing programs”
ทําการ Set up GX Works2 เพ่ือเช่อื มตอกับ PLC
คลกิ ท่ี “Connection Destination” ในหนาจอ Navigation
ดบั เบิลคลิกที่ “Connection 1”
ดบั เบิลคลกิ
คลกิ
หนา จอเพ่อื ระบุ Destination จะปรากฏข้ึนมา หนา จอเพอื่ ระบุ Destination จะปรากฏขน้ึ มา
ดับเบิลคลิก ดับเบลิ คลิกที่ Icon
เลอื ก ทาํ การ Set up communication port ดานคอมพวิ เตอร
คลกิ ทําการเลือก “USB” เม่ือตองการเชอ่ื มตอ ไปยงั Built-in USB
port ใน FX3G PLC
คลกิ จากนน้ั คลิก [OK]
คลิก
คลกิ ปมุ [Connection Test] เพื่อทาํ การตรวจสอบการรับสง
สญั ญาณไปที่ PLC
คลิก [OK] หลังตรวจสอบเสร็จ เพือ่ ยืนยันรายละเอียดที่ทาํ การ
ตั้งคาไป
9) SSeett ttoo ที่ PLC ทาํ การสบั สวิทซ “RUN/STOP” ไปท่ี “STOP”
“S"TSOTPO”P" [หัวขอเพ่ิมเติม : Function auto RUN/STOP จาก Programming software]
คลิก • กรณีทาํ การเขยี นโดยท่ี PLC อยูใ นสถานะ RUN หลังจากดาํ เนินการตาม
ขอ แลว จะมีขอความวา “หลัง Remote STOP จะดําเนนิ การเขยี น
ทาํ การเลอื ก Data PLC หรอื ไม”
ทจ่ี ะเขียน กรณีที่ตองการเขียนใหค ลิก [Yes (Y)]
• เมอ่ื เขียนเสรจ็ แลว จะมขี อ ความวา “PLC อยใู นสถานะ STOP จะ
คลกิ REMOTE ไป RUN หรือไม”
เพ่ือให PLC RUN ใหคลกิ [Yes (Y)]
เลอื ก จาก Toolbar หรอื เลอื ก [Online] [Write to PLC] จากเมนู
คลกิ [Parameter + Program]
คลิก [Execute]
(อางองิ หัวขอ เพม่ิ เติมขอ )
จะมีกลองขอ ความปรากฏขน้ึ เพอ่ื แสดงสถานะกาํ ลงั Write
กาํ ลงั เขยี น หลังจากเสร็จสิน้ กระบวนการคลิก [Close]
คลิก
3.4.3 การ Monitoring เพ่อื ดกู ารทาํ งานของ PLC
ท่ี PLC ทําการสบั สวิทซ “RUN/STOP” ไปที่ “RUN”
1“)RS"SUReeNUtt ”Nttoo"
คลิก ดําเนินการอยา งใดอยา งหนง่ึ ตามตัวเลอื กดา นลา ง
• กด (Monitor Mode/Start Monitoring)
ตรวจสอบการทํางานโดยการ Monitor Mode
• กด จาก Toolbar
• เลือก [Online] [Monitor] [Start Monitoring (All
Windows)] จากเมนู
1) ทําการตรวจสอบวา เม่อื [Switch X000 “OFF”] แลว [Switch X002 “ON”], [Output Y000 “ON”] หรือไม
2) ทาํ การตรวจสอบวาแม [Switch X002 “OFF”] อยา งไร [Output Y000 กย็ ัง “ON”] อยหู รอื ไม
3) ทาํ การตรวจสอบวาเมื่อ [Switch X000 “ON”] แลว [Output Y000 “OFF”] หรอื ไม
4) ทําการตรวจสอบวาเมอ่ื [Switch X003 “ON/OFF”] สลบั กัน [Output Y001 “ON/OFF”] สลับกนั ดว ย
Point
การ Edit หรือการหยุดการ Monitoring
ทาํ การหยดุ การ Monitor โดยคลกิ ท่ี Icon (Stop Monitoring) หรอื เลือก [Online] [Monitor] [Stop Monitoring]
ในการ Edit circuit สามารถทาํ ไดทัง้ ตอนที่กําลงั Monitor อยู หรือหยุดการ Monitor ไปแลว
อางองิ
(1) Dialog ทีแ่ สดง Monitor status Scan time
ทาํ การแสดง Scan time สุงสุดใน Sequence program
การแสดงสถานะของ GX Works2 PLC status
17ms ทําการแสดงสถานะของ PLC
เมื่อ PLC RUN จะแสดงเปน “ ” เม่ือ PLC STOP จะแสดงเปน
“”
Memory status
ทาํ การแสดงรายละเอยี ด Memory ของ PLC
ERR status (PLC Diagnotics)
เม่อื ทําการคลิกจะสามารถตรวจสอบรายละเอยี ดได
(2) วธิ ีดกู ารแสดง Status ของ Ladder monitor
คําสัง่ หนา สมั ผสั (Contact Instruction)
Input contact X0 : OFF X0 : ON
Type
หนา สัมผสั ปกติเปด a X000 X000
หนา สัมผัสเปด (Contact open) หนา สมั ผสั ปด (Contact close)
หนาสมั ผัสปกติปด b X000 X000
หนา สัมผสั ปด (Contact close) หนาสมั ผัสเปด (Contact open)
คาํ สั่งเอาท (OUT Instruction)
Driving status ไมท าํ งาน/ไมเ คลอื่ นไหว ทาํ งาน/เคลอ่ื นไหว
Type
Y000
OUT instruction Y000 SET M0
Set instruction, etc. SET M0
คําส่งั RST (RST Instruction) คือ การแสดง ON/OFF ของ Device ทีจ่ ะ Reset
Device status Reset device OFF Reset device ON
Type
RST instruction RST M0 RST M0
3.5 การแกไขโปรแกรม
3.5.1 การแกไ ขโปรแกรม
Point
ตวั อกั ษรท่จี ะ Input ตองเปนตวั อักษรภาษาอังกฤษพมิ พเ ล็ก ตวั อกั ษรภาษาอังกฤษพิมพใหญไ มส ามารถ Input ได
การสลบั ระหวาง “Ovrwrte” และ “Insert”
กรณีทจ่ี ะทาํ การแกไ ข Program ทมี่ อี ยูแลว ขอใหเ ลือก “Ovrwrte” mode
เมอื่ Set mode เปน “Insert” จะเปนการ Input เปน Program ใหม
เมอ่ื กด Insert จะเปน การ
สลบั ระหวา ง “Insert” และ
“Ovrwrte”
การเปลี่ยนหมายเลข OUT coils และ contacts
[Program ท่จี ะแกไข]
X002 X000
Y000 Y000
X003 Cเปhลaี่ยnนgeเปtนo
Y002
Y001
ทําการดบั เบลิ คลิกในสวนที่จะทาํ งานแกไข
ดบั เบลิ คลกิ
เปลยี่ น “Y001” “Y002”
กด Enter หรือ [OK] เพอ่ื ยืนยนั
เปลย่ี นเปน “Y002” กด Enter
แสดงผลการแกไข จะปรากฏ Program หลงั การแกไ ขขน้ึ แสดงในกรอบสีเทา
F4 (Build) กด F4 (Build) เพอื่ ยืนยนั
เพ่ิม Lines เพิ่ม Line แนวต้ัง
หรอื แนวนอน และ
[Program ท่จี ะทาํ การเพิ่ม Lines] จัดทาํ OUT coils
คลิก คลกิ Toolbar ( F10 )
วางเคอรเ ซอรท ี่ดา นบนขวา เมื่อนาํ เคอรเซอรไปวางดา นขวาบนของตาํ แหนงท่ตี อ งการ
ในตาํ แหนง ท่ตี องการเพิม่ เพ่มิ Line แลว ใหท าํ การลากเสน
ลาก
ตาํ แหนง เคอรเซอร Line จะเพม่ิ ขึ้นตามตําแหนงที่ลากเคอรเซอร
เพมิ่ Line วางเคอรเ ซอรใ นตําแหนง ทีต่ องการเพม่ิ OUT coil แลว คลกิ
จาก Toolbar
Input “Y3” เขาไป
ทําการยืนยันโดยกด Enter หรอื [OK]
Input “Y3”
กด Enter
เสร็จส้นิ การเพ่มิ Ladder เม่ือทําการเพ่มิ Ladder แลว จะแสดงเปนบล็อกสเี ทา
F4 (Build) ทาํ การกด F4 (Build) เพ่ือยนื ยนั การเปลย่ี นแปลง
เมอื่ ดําเนนิ การเสรจ็ แลว ทาํ การคลิก จาก Toolbar อกี คร้งั
อา งอิง การเพ่ิมหรอื ลด Lines โดยการใช Keys
GX Works2 สามารถทําการเพม่ิ หรือลบ Lines ไดโ ดยใช Ctrl + , , ,
การลบ Lines ตอ งการลบ
สวนน้ี
[Program ทตี่ อ งการลบ Lines]
คลกิ Alt + F9 จาก Toolbar
คลิก
วางเคอรเซอรท ีด่ า นบนขวา ทาํ การลากเคอรเซอรจ ากดา นขวาบนของตําแหนง ท่ตี องการ
ในตาํ แหนง ท่ีตองการเพ่ิม ลบเสน ลากจนสดุ ตําแหนง
ลาก
ลบ Line ทาํ การลบ Lines
ลบโดยกด Delete OUT coils ทาํ การลบโดยกด Delete
F4 (Build) Program ท่ตี อ งการลบจะปรากฏเปน กรอบสเี ทา
กด F4 (Build) เพื่อเปลยี่ นรายละเอียด
กรณีทีต่ องการจบการดาํ เนินการใหก ด จาก Toolbar
อีกคร้ัง
อางองิ การเพิม่ หรือลบ Lines โดยการใช Keys
GX Works2 สามารถทําการเพมิ่ หรอื ลบ Lines ไดโดยใช Ctrl + , , ,