เอกสารประกอบการเรีย รี น รายวิชวิาสุขสุศึกษา พลศึกษา รหัสหัวิชวิา ทช 21002 ระดับดัมัธมัยมศึกษาตอนต้น นางอาแอเสาะ หลีจำ เริญริ ตำ แหน่งน่ครู วิทวิยฐานะครูชำรูชำนาญการพิเพิศษ อาชีพชีแปรรูป รู สมุนไพร ศูนย์กย์ารศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำ เภอจะนะ สำ นักนังาน กศน.จังจัหวัดวัสงขลา สำ นักนังาน กศน. สำ นักนังานปลัดกระทรวงศึกษาธิกธิาร กระทรวงศึกษาธิกธิาร
เอกสารประกอบการเรียรีนสาระการเรียรีนรู้ทัรู้ ทักษะการดำ เนินชีวิชีตวิรายวิชวิาสุขศึกษาและพลศึกษา (ทช21002) ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น จัดทำ ขึ้นเพื่อใช้ปช้ระกอบการเรียรีน เรื่อรื่ง อาชีพชีการแปรรูปสมุนไพร เพื่อให้ผู้ห้ ผู้เรียรีนได้มีความรู้ครู้วามเข้าใจและสามารถเลือกใช้สช้มุนไพในท้องถิ่นนำ ไปแปรรรูปใช้ใช้ห้เห้กิดประโยชน์ ในชีวิชีตวิ ประจำ วันวัขอขอบพระคุณผู้บริหริารสถานศึกษาบุคลากรครู กศน.อำ เภอจะนะ ที่ให้กห้ารสนับสนุน แนะนำ และให้คำห้ คำ ปรึกรึษาในการจัดทำ เอกสารประกอบการเรียรีน และเป็นประโยชน์ในการพัฒนาการเรียรีน การสอนได้ตามวัตวัถุประสงค์ อาแอเสาะ หลีจำ เริญริ ตำ แหน่ง ครู วิทวิยฐานะครูชำ นาญการพิเศษ คำ นำ
สารบัญบั สมุนไพรกับบทบาทเศรษฐกิจ 01 สมุนไพร 02 สมุนไพร รักรัษาโรค ผักผัพื้นพื้บ้าบ้น สมุนไพรประจำ บ้าบ้น ข้อข้แตกต่างยาแผนปัจจุบันบัและยาสมุนไพร อย.สำ นักนังานคณะกรรมการอาหารและยา ภาคผนวก ใบงาน แบบบันบัทึกคะแนนการทดสอบก่อน เรียรีน-หลังเรียรีน 03 05 04 06 07 แบบทดสอบ คำ นำ ก สารบัญบั ข แบบสังสัเกตพฤติกรรมการ้ข้ร้าข้ร่วร่ม กิจกรรมกลุ่มลุ่ แบบประเมินมิความพึงพึพอใจต่อการ จัดจัการเรียรีนรู้ 09 12 13 14 08 11
สมุนไพรกับบทบาทเศรษฐกิจ สมุนไพร เป็นส่วนหนึ่งในแผนพัฒนา เศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ กระทรวงสาธารณสุขไดยดํา เนินโครงการสมุนไพรกับสาธารณสุขมูลฐาน โดยเน้นการนําสมุนไพรมา ใช้บําบัดรักษา โรคในสถานบริการ สาธารณสุขของ รัฐมากขึ้น และ ส่งเสริมให้ปลูกสมุนไพรเพื่อใช้ภายในหมู่บ้านเป็นการสนับสนุน ใหัมีการใชสมุนไพรมากยิ่งขึ้น อันเป็นวิธีหนึ่งที่จะช่วยประเทศชาติประหยัด เงินตรา ในการสั่งซื้อยา สํา เร็จรูปจากต่างประเทศได้ปีละเป็นจํานวนมาก ผลิตภัณฑ์สมุนไพร คือ การนำ ส่วนของพืชสมุนไพรมาผสม ปรุง หรือ แปรสภาพอื่นๆ เช่น บดละเอียด โดยการเปลี่ยนแปลงสถานะของสมุนไพร ให้แตกต่างไปจากเดิม เพื่อประโยชน์ในการใช้งานที่ หลากหลายมากขึ้น สมุนไพรมีหลายชนิด และมีสรรพคุณทางยาที่แตกต่างกันทางรูป รสชาติกลิ่น สี เป็นปัจจัยหนึ่งที่มีความสำ คัญเพื่อให้การแปรรูปผลิตภัณฑ์สมุนไพรมี คุณภาพดีตลอดจนการเก็บรักษา ผลิตภัณฑ์ ให้มีคุณภาพใกล้เคียงผลิตภัณฑ์ เดิมมากที่สุด เนื่องจากผลิตภัณฑ์บางประเภทไม่สามารถ คงสภาพอยู่ได้นาน การแปรรูปจึงเป็นการคงไว้ซึ่งคุณค่า และสรรพคุณที่ดีของพืชสมุนไพร เช่น น้ำ มะตูม ผงชงละลาย ชา ใบหม่อน ขมิ้นชันชนิดแคปซูล ไอศกรีมชา เขียว และ ชมพู่มะกรูด เป็นต้น สมุนไพร หมายถึง พืชที่ใช้ ทำ เป็นเครื่องยา สมุนไพรกำ เนิดมาจาก ธรรมชาติและมีความหมายต่อชีวิตมนุษย์โดยเฉพา ะ ในทางสุขภาพ อันหมาย ถึงทั้งการส่งเสริมสุขภาพและการรักษา โรค ความหมายของยาสมุนไพรใน พระราชบัญญัติยา พ.ศ. 2510 ได้ระบุว่า ยาสมุนไพร หมายความว่า ยาที่ได้ จากพฤกษาชาติสัตว์หรือแร่ธาตุ ซึ่งมิได้ผสมปรุงหรือแปรสภาพ เช่น พืชก็ ยังเป็นส่วนของราก ลำ ต้น ใบ ดอก ผล ฯลฯ ซึ่งมิได้ผ่านขั้นตอนการแปรรูป ใดๆ แต่ในทางการค้า สมุนไพรมักจะถูกดัดแปลงในรูปแบบ ต่างๆ เช่น ถูก หั่นให้เป็นชิ้นเล็กลง บดเป็นผงละเอียด หรืออัดเป็นแท่ง แต่ในความรู้สึกของ คนทั่วไป เมื่อกล่าวถึง สมุนไพรมักนึกถึงเฉพา ะต้นไม้ที่นำ มา ใช้เป็นยา เท่านั้น (พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน, 2525) ความหมายของสมุนไพร 1. รูปรูได้แด้ก่ ใบไม้ ดอกไม้ เปลือกไม้ แก่นไม้ กระพี้ไพี้ ม้ รากไม้ เมล็ด 2. สี มองแล้วเห็นห็ว่าว่เป็นป็สีเสีขียขีวใบไม้ สีเสีหลือง สีแสีดง สีส้สีมส้สีม่สีวม่ง สีน้ำสีน้ำตาล สีดำสีดำ 3. กลิ่น ให้รู้ห้ว่รู้าว่มรกลิ่น หอม เหม็นม็หรือรืกลิ่นอย่าย่งไร 4. รส ให้รู้ห้ว่รู้าว่มีรมีสอย่าย่งไร รสจืดจืรสฝาด รสขม รสเค็ม รสหวาน รสเปรี้ย รี้ ว รสเย็นย็ 5. ชื่อชื่ต้องรู้ว่รู้าว่มีชื่มีชื่อชื่อะไรในพืชพืสมุนไพรนั้นนั้ๆ ให้รู้ห้ว่รู้าว่ขิงขิเป็นป็อย่าย่งไร ข่าข่เป็นป็อย่าย่งไร ใบขี้เ ขี้ หล็กเป็นป็อย่าย่งไร พืชพืสมุนไพร หรือรืวัตวัถุธถุาตุนี้ตุนี้ หรือรืตัวยาสมุนไพรนี้ แบ่งบ่ออกเป็น 5 ประการ ดังนี้ 01
สมุนไพร สมุนไพร ไทยนี้มี นี้ ค่มี ค่ามาก พระเจ้าจ้อยู่หัยู่วหัทรงฝาก ให้รัห้กรัษา แต่ปูุย่าย่ตายาย ใช้กัช้ กันมา ควรลูกลูหลาน รู้รัรู้กรัษา ใช้สืช้บสื ไป เป็นป็เอกลักษณ์ขณ์องชาติควรศึกษา วิจัวิยจัยา ประยุกต์ใช้ใช้ห้เห้หมาะสมัยมั รู้ปรู้ระโยชน์รู้น์คุรู้ณคุโทษ สมุนไพร เพื่อพื่คนไทย อยู่รยู่อด ตลอดกาล พระราชนิพนินธ์ใธ์นสมเด็จด็พระเทพรัตรันราชสุดสุาฯ การแปรรูปผลิตภัณฑ์สมุนไพร การแปรรูปผลิตภัณฑ์สมุนไพร คือ การเปลี่ยนแปลงสถานะของสมุนไพร ให้แห้ตกต่างไป จากเดิมดิ เพื่อพื่ประโยชน์ใน์นการใช้งช้านที่หลากหลายมากขึ้นขึ้สมุนไพรมีหมีลายชนิดนิและมีสมีรรพคุณคุทางยาที่แตกต่างกัน ดังดันั้นนั้การศึกษา รูป รส กลิ่น สี และชื่อชื่สมุนไพร จึงจึเป็นป็ ปัจจัยจัหนึ่งนึ่ที่มีคมีวามสําสํคัญ เพื่อพื่ ให้กห้ารแปรรูปรู ผลิตภัณฑ์สมุนไพรมีคุมีณคุภาพดี ตลอดจนการเก็บรักรัษาผลิตภัณฑ์ให้มีห้คุมีณคุภาพใกล้เคียงผลิตภัณฑ์เดิมดิมาก ที่สุดสุเนื่อนื่งจากผลิตภัณฑ์บางประเภทไม่สม่ามารถคงสภาพ อยู่ไยู่ด้นด้าน การแปรรูปรูจึงจึเข้าข้มามีบมีทบาทสําสํคัญ มากขึ้นขึ้เพื่อพื่ ให้เห้กิดผลดีต่ดี ต่อการแปรรูป คงไว้ซึ่ว้ ซึ่งซึ่คุณคุค่าและสรรพคุณคุที่ดีขดีองพืชพืสมุนไพร วัตถุประสงค์ของการแปรรูป 1. เพื่อรักษาคุณภาพและประโยชน์ของสมุนไพร โดยปกติแล้วคุณภาพของผลิตภัณฑ์ สมุนไพร มีความผกผันกับเวลา กล่าวคือ คุณภาพของผลิตภัณฑ์จะลดลงเรื่อยๆ เมื่อเวลาเพิ่มมาก ขึ้น การแปรรูปผลิตภัณฑ์สมุนไพร ให้อยู่ในรูปที่เหมาะสม จะทําให้ผลิตภัณฑ์นั้นคงสภาพอยู่ได้ นาน โดยเฉพาะอย่างยิ่งผู้ผลิตที่อยู่ห่าง ไกลจากผู้บริโภค การแปรรูปเพื่อการเก็บรักษายิ่งมี ความสําคัญมากขึ้น 2. เพื่อเปลี่ยนลักษณะของผลิตภัณฑ์ ให้เหมาะสมในเชิงการค้า หรือการนําไปใช้ ประโยชน์ในด้านอื่นๆ เช่น พลูคาว หญ้าหมอน้อย มีกลิ่นและรสชาติ ที่รับประทานได้ยาก ดังนั้น ก่อนนํามาบริโภคจําเป็นต้องมีการแปรรูปให้เป็นผงแห้งเสียก่อน พร้อมใส่ในแคปซูลหรือทําเป็น เม็ด เพื่อให้ง่ายต่อการรับประทาน 3. เพื่อเพิ่มมูลค่าของผลิตภัณฑ์ให้สูงขึ้น เช่น การนําดอกไม้ที่มีกลิ่นหอมมาสกัดเป็น น้ําหอม น้ําผึ้งนํามาแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์เครื่องสําอาง โดยผสมน้ําผึ้งร่วมกับน้ําสมุนไพร และยา สมุนไพรในรูปแบบต่างๆเป็นต้น 02
สมุนไพร รัก รั ษาโรค จัดทำ โดย: โครงการวิจัยการอนุรักษ์และฟื้นฟูพืชท้องถิ่นเพื่อการใช้ประโยชน์ของชุมชนบนพื้นที่สูง 03
ฟักฟัพื้นพื้บ้าบ้น คือ พรรณพืชพืพื้นพื้บ้าบ้นในท้องถิ่น ชาวบ้าบ้นนำ มาบริโริภค เป็นป็อาหาร เป็นป็ยารักรัษาโรค หรือรืนำ มาทำ เป็นป็ของใช้สช้อยในครัวรัเรือรืน ผักผั พื้นพื้บ้าบ้นนอกจากจะมีคุมีณคุค่าทางโภชนาการแล้ว ส่วส่นใหญ่ยัญ่งยัมีสมีรรพคุณคุ เป็นป็ยาสมุนไพร เนื่อนื่งจากมีรมีสยาที่หลากหลายอยู่ใยู่นผักผัพื้นพื้บ้าบ้น ตาม ทฤษฎีการแพทย์แย์ผนไทย ให้คห้วามสำ คัญกับรสอาหารพื้นพื้บ้าบ้น ดังดันี้ - รสฝาด มีสมีรรพคุณคุทางยา คือ ช่วช่ยสมานแผล แก้ท้องร่วร่ง บำ รุงรุธาตุใตุน ร่าร่งกาย เช่นช่ยอดมะม่วม่ง ยอดมะกอก ยอดจิกจิยอดกระโดน ขนุนนุอ่อน - รสหวาน มีสมีรรพคุณคุทางยา คือ ช่วช่ยให้มีห้กมีารดูดดูซึมซึ ได้ดีด้ขึ้ดีขึ้นขึ้ทำ ให้ชุ่ห้ชุ่มชุ่ชื้นชื้ บำ รุงรุกำ ลัง แก้อ่อนเพลีย เช่นช่เห็ดห็ผักผัหวานป่าป่ผักผัขี้หู ขี้ ดหูบวบ น้ำ เต้า เชียชีงดา ผักผัหวานบ้าบ้น - รสเผ็ดผ็ร้อร้น มีสมีรรพคุณคุทางยา คือ แก้ท้องอืด แก้ลมจุกเสียสีด ขับขัลม บำ รุงรุธาตุ เช่นช่ดอกกระทือ กระเทียม ดอกกระเจียจีวแดง ดีปดีลี พริกริ ไทย ใบชะพลู ขิงขิข่าข่ขมิ้นมิ้กระชาย เร่วร่ รสเปรี้ย รี้ ว มีสมีรรพคุณคุทางยา คือ ขับขัเสมหะ ช่วช่ยระบาย เช่นช่ยอดมะขาม อ่อน มะนาว ยอดชะมวง มะดันดัยอดมะกอก ยอดผักผัติ้ว ส้มส้กุ้งกุ้ผักผักาดส้มส้ - รสหอมเย็นย็มีสมีรรพคุณคุทางยา คือ บำ รุงรุหัวหัใจ ทำ ให้สห้ดชื่นชื่แก้ อ่อนเพลีย เช่นช่เตยหอม โสน ดอกขจร บัวบัผักผับุ้งบุ้ ไทย เป็นป็ต้น - รสมันมัมีสมีรรพคุณคุทางยา คือ บำ รุงรุเส้นส้เอ็น เป็นป็ยาอายุวัฒวันะ เช่นช่ สะตอ เนียนีง ถั่วถั่พู ฟักฟัทอง กระถิน ชะอม ต้างหลวง - รสขม มีสมีรรพคุณคุทางยา คือ บำ รุงรุโลหิตหิเจริญริอาหาร ช่วช่ยระบาย เช่นช่ มะระขี้น ขี้ ก มะแว้งว้ต้น ลิงลาว ยอดหวาย ดอกขี้เ ขี้ หล็ก ใบยอ สะเดา เพกา มะขม ssential Oil ผักพื้นบ้าน 04
สมุนไพรประจำ บ้า บ้ น https://www.opsmoac.go.th/angthong-local_wisdom-preview-421391791939 พืชผัก "สมุนไพร" กำ ลังเป็นที่นิยมอย่างมาก สำ หรับผู้ที่ไม่ ต้องการนำ สารเคมีอย่างยาแผนปัจจุบันเข้าสู่ร่างกาย เมื่อมี อาการเจ็บป่วยต่างๆ อย่าง "4 โรคใกล้ตัว" หรือโรคพื้นฐาน เช่น อาการนอนไม่หลับ ปัญหาด้านสายตา ท้องอืด ท้องเฟ้อ อาหารไม่ย่อย และปัญหาเกี่ยวกับกระดูกและฟัน ไม่จำ เป็นต้อง รับประทานแต่ยาเท่านั้น พืชผัก "สมุนไพร" ต่างๆ ก็สามารถ ช่วยให้ความเจ็บปวดมีอาการดีขึ้นได้ 05
https://benjaoil1.igetweb.com/th/articles/175094- 06
อย. คือ สํานักงานคณะกรรมการอาหารและยา (Food and Drug Administration) กระทรวงสาธารณะสุข ผู้คอยปก ปักษ์คุ้มครองผู้บริโภคให้ได้รับ 6 ผลิตภัณฑ์สุขภาพ ได้แก่ ผลิตภัณฑ์อาหาร ยา เครื่องสำ อาง เครื่องมือแพทย์ วัตถุ อันตรายที่ใช้ในบ้านเรือน และวัตถุเสพติดที่ใช้ประโยชน์ทางการแพทย์ ที่มีคุณภาพได้มาตรฐาน รวมไปถึงส่งเสริมข้อมูล ที่ถูกต้องถูกหลักวิชาการมีประโยชน์ต่อผู้บริโภค หน้าที่ของ อย. มีอะไรบ้าง อย. มีหน้าที่กำ กับและตรวจสอบผลิตภัณฑ์ให้ได้มาตรฐานอยู่เสมอ และมีหน้าที่ตามกฎหมายดังนี้ 1. ดำ เนินการตามกฎหมายเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์สุขภาพที่อยู่ในความรับผิดชอบ 2. กำ กับดูแล และตรวจสอบคุณภาพผลิตภัณฑ์ก่อนออกสู่ตลาด รวมถึงคำ โฆษณาผลิตภัณฑ์นั้น ๆ 3. ส่งเสริมและพัฒนาองค์ความรู้ผู้ประกอบการ 4. ตรวจสอบผลิตภัณฑ์หลังออกสู่ตลาดและการโฆษณาผลิตภัณฑ์ 5. เฝ้าระวังปัญหาหรืออันตรายที่จะเกิดขึ้น 6. ส่งเสริมผู้บริโภคให้มีความรู้และศักยภาพในการเลือกผลิตภัณฑ์สุขภาพได้อย่างปลอดภัย คุ้มค่า 7. ส่งเสริมการดำ เนินงานคุ้มครองผู้บริโภคด้านผลิตภัณฑ์สุขภาพโดยการมีส่วนร่วมของภาครัฐ ภาคเอกชน ประชาชน และเครือข่าย ประเภทของเครื่องหมาย อย. 1. ผลิตภัณฑ์สุขภาพที่ต้องมีเครื่องหมาย อย. หรือผลิตภัณฑ์ที่มีความเสี่ยงสูง ได้แก่ ผลิตภัณฑ์อาหาร , เครื่องมือ แทย์ที่ต้องมีใบอนุญาต , วัตถุอันตรายที่ใช้ในบ้านเรือน เช่น ยาฆ่าแมลง 2. ผลิตภัณฑ์สุขภาพที่ไม่มีเครื่องหมาย อย. ได้แก่ ยา , เครื่องสำ อาง , เครื่องมือแพทย์ที่ต้องแจ้งรายการละเอียด , เครื่องมือแพทย์ทั่วไป , วัตถุอันตรายที่ใช้ในบ้านเรือน เช่น ผลิตภัณฑ์ทำ ความสะอาดต่าง ๆ ซึ่งจะต้องมีเลขที่จดแจ้ง หรือทะเบียนยากำ กับบนผลิตภัณฑ์ วิธีเช็คเลข อย. 1. เข้าเว็บไซต์ www.oryor.com หรือ www.moph.go.th 2. กรอกเลขที่ผลิตภัณฑ์ทั้งหมด เพื่อตรวจสอบ 3. ตรวจสอบว่าข้อมูลตรงกับผลิตภัณฑ์หรือไม่? ** ข้อมูลอ้างอิง ** – สำ นักงานคณะกรรมการอาหารและยา ( อย. ) – wongnai 07
ภาคผนวก
อาชีพแปรรูปสุมนไพรคืออะไร? ใบงาน รายวิชาสุขศึกษา ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น เรื่อง อาชีพแปรรูปสุมนไพร คำ สั่ง ให้นักศึกษาทำ ใบงาน จำ นวน 5 ข้อ ดังนี้ 1. คำ ตอบ: อาชีพแปรรูปสุมนไพรคือการเก็บเกี่ยวและแปรรูปสมุนไพรเพื่อนำ ไปใช้เป็นอาหาร เสริมสุขภาพ หรือเป็นเครื่องสำ อาง หรือเป็นต้นไม้ประดับห้อง เป็นต้น 2. สมุนไพรที่ใช้ในอาชีพแปรรูปสุมนไพรมีอะไรบ้าง? คำ ตอบ: สมุนไพรที่ใช้ในอาชีพแปรรูปสุมนไพรมีหลายชนิด เช่น ขมิ้นชัน ตะไคร้ ขิง มะกรูด ต้น ข่า ตะไคร้หอม รากบัวตอง เป็นต้น 3. การแปรรูปสมุนไพรมีวิธีการอย่างไรบ้าง? คำ ตอบ: การแปรรูปสมุนไพรมีหลายวิธี เช่น การแช่แข็ง การต้ม การผสมผสานกับสารอื่น การ สกัด การสุก หรือการทำ เป็นผง เป็นต้น 4. ผลกระทบของอาชีพแปรรูปสุมนไพรต่อสังคมมีอะไรบ้าง? คำ ตอบ: อาชีพแปรรูปสุมนไพรเป็นอาชีพที่มีผลต่อสังคมและสิ่งแวดล้อม เพราะการใช้สารเคมี ในการแปรรูปสมุนไพรอาจจะมีผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมและสังคม อย่างไรก็ตาม การใช้สมุนไพร เพื่อเพิ่มคุณค่าทางอาหารและสุขภาพก็เป็นสิ่งที่น่าสนใจและมีประโยชน์ต่อสังคมด้วย หมายเหตุ คำ ตอบขึ้นอยู่กับดุลพินิจ 09
แบบทดสอบ ก่อนเรียรีนหลังเรียรีน รายวิชาสุขศึกษา ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น เรื่อรื่ง อาชีพแปรูปสุมนไพร 4 ตัวเลือก จำ นวน 20 ข้อ คำ สั่ง ให้นักศึกษาทำ แบบดทดสอบ จำ นวน 20 ข้อ ดังนี้ 1.ข้อใดคือความหมายของสมุนไพร? ก. พืชที่มีสรรพคุณในการรักษาโรค ข. ส่วนใดส่วนหนึ่งของสัตว์ที่สามารถนำ มาทำ ยารักษาโรคได้ ค. ส่วนใดส่วนหนึ่งของพืชและสัตว์ที่สามารถนำ มาทำ ยารักษาโรคได้ ง. ถูกทุกข้อ เฉลย: ก. พืชที่มีสรรพคุณในการรักษาโรค 2.การสกัดตัวยาสมุนไพรด้วยน้ำ ร้อยโดยวิธีการชง ใช้กับส่วนใดของพืชสมุนไพร ก. ใบ และ ดอก ข. ดอก และ ผล ค. ผล และ ราก ง. ราก และ ลำ ต้น เฉลย: ก. ใบ และ ดอก 3. ข้อใดไมใช่วิธีการปรุงสมุนไพร ก. การชง ข. การดองเหล้า ค. การบดเป็นผง ง. การรับประทานสดๆ เฉลย: ง. การรับประทานสดๆ 4. สมุนไพรในข้อใดคือสมุนไพรเย็น ก. ขิง ข่า ตะไคร้ ข. เทียน กฤษณา อบเชย ค. ใบยานาง มะรุม ใบเบญรงค์ ง. กระชาย กระเพรา ใบรางจืด เฉลย: ค. ใบยานาง มะรุม ใบเบญรงค์ 5. สมุนไพรในข้อใดคือสมุนไพรร้อน ก. ขิง ข่า ตะไคร้ ข. เทียน กฤษณา อบเชย ค. ใบยานาง มะรุม ใบเบญรงค์ ง. กระชาย กระเพรา ใบรางจืด เฉลย: ก. ขิง ข่า ตะไคร้ 6. สมุนไพรในข้อใดคือสมุนไพรรสขม ก. ขิง ข่า ตะไคร้ ข. เทียน กฤษณา อบเชย ค. ใบยานาง มะรุม ใบเบญรงค์ ง. กระชาย กระเพรา ใบรางจืด เฉลย: ข. เทียน กฤษณา อบเชย 7.สมุนไพรที่ใช้ฝังแผลและช่วยบรรเทาอาการปวดคือ? ก. ขมิ้นชัน ข. กระเทียม ค. ตะไคร้ ง. ผักชี เฉลย: ก. ขมิ้นชัน 8.สมุนไพรที่มีสรรพคุณช่วยเสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกันในร่างกาย คือ? ก. ขิง ข. ตะไคร้ ค. กระเทียม ง. ผักชี เฉลย: ก. ขิง 9.สมุนไพรที่ช่วยบรรเทาอาการปวดหัวคือ? ก. ผักชี ข. กระเทียม ค. ขมิ้นชัน ง. ตะไคร้ เฉลย: ค. ขมิ้นชัน 10.สมุนไพรที่ช่วยลดความอักเสบของเมื่อยตึง คือ? ก. ขมิ้นชัน ข. กระเทียม ค. ตะไคร้ ง. ผักชี เฉลย: ค. ตะไคร้ 10
11.สมุนไพรที่ช่วยลดความดันโลหิตสูง คือ?ก. กระเทียม ข. ขมิ้นชัน ค. ตะไคร้ ง. ผักชีเฉลย: ก. กระเทียม12.สมุนไพรที่ช่วยบรรเทาอาการท้องอืด คือ?ก. ตะไคร้ ข. ขมิ้นชัน ค. กระเทียม ง. ผักชีเฉลย: ก. ตะไคร้13.สมุนไพรที่ช่วยลดความเสี่ยงของโรคหลอดเลือดในสมอง คือ?ก. ตะไคร้ ข. กระเทียม ค. ขมิ้นชัน ง. ผักชีเฉลย: ข. กระเทียม14.สมุนไพรที่ช่วยลดอาการเจ็บคอ คือ?ก. ตะไคร้ ข. กระเทียม ค. ผักชี ง. ขมิ้นชันเฉลย: ก. ตะไคร้15.สมุนไพรที่ช่วยลดอาการเจ็บปวดข้อ คือ?ก. ขมิ้นชัน ข. ตะไคร้ ค. กระเทียม ง. ผักชีเฉลย: ก. ขมิ้นชัน16.สมุนไพรที่ช่วยลดการอักเสบและบรรเทาอาการปวดของโรคเบาหวาน คือ?ก. ขมิ้นชัน ข. ตะไคร้ ค. กลิ่นหอม ง. กระเทียมเฉลย: ก. ขมิ้นชัน17.สมุนไพรที่ช่วยลดการเจ็บปวดของเมื่อยตึง คือ?ก. กระเทียม ข. ตะไคร้ ค. ขมิ้นชัน ง. ผักชีเฉลย: ข. ตะไคร้18.สมุนไพรที่ช่วยบรรเทาอาการปวดศีรษะ คือ?ก. ผักชีข. ตะไคร้ ค. ขมิ้นชัน ง. กระเทียมเฉลย: ก. ผักชี19.สมุนไพรที่ช่วยลดความเสี่ยงของโรคหัวใจ คือ?ก. กระเทียม ข. ขมิ้นชัน ค. ตะไคร้ ง. ผักชีเฉลย: ก. กระเทียม20.ผลิตภัณฑ์โตต่อไปนี้ไม่ต้องมีเครื่องหมาย อย.?ก. แยม ลูกอม ปลาส้มข. กุ้งแห้ง งา น้ำ จิ้มสุกี้ค. กะปิ ข้าวกล่อง พริกแห้งง. น้ำ ผึ้ง น้ำ ส้มสายชู กาแฟสำ เร็จรูปเฉลย: ค. กะปิ ข้าวกล่อง พริกแห้ง 11
วั น ที่ : ที่ ชื่อชื่ -สกุลกุ คะแนนก่อน เรียรีน คะแนนหลัง เรียรีน ผล (ผ่าผ่น/ไม่ผ่ม่าผ่น) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 รวม เฉลี่ย ร้อร้ยละ แบบบันบัทึกทึคะแนนการทดสอบก่อก่นเรียรีน-หลังลัเรียรีน รายวิชวิาสุขสุศึกศึษา ระดับดัมัธมัยมศึกศึษาตอนต้นต้เรื่อรื่ง อาชีพชีแปรูปรูสุมสุนไพร จำ นวน 20 ข้อข้ เกณฑ์กฑ์ารให้คห้ะแนน ได้ 10 คะแนนขึ้นขึ้ไป ถือถืว่าว่ผ่าผ่น ลงชื่อชื่ ..................................................... (นางอาแอเสาะ หลีจำลีจำเริญริ ) ตำ แหน่งน่ครู วิทวิยฐานะ ชำ นาญการพิเพิศษ 12
วั น ที่ : ที่ ชื่อชื่ -สกุลกุ รับรัผิดผิชอบ งาน ที่ได้รัด้บรัมอบ หมาย (2 คะแนน) รับรั ฟังฟั ความคิด เห็นห็ ของผู้อื่ผู้ อื่น (2 คะแนน) นำ เสนอผล งาน ได้น่ด้าน่สนใจ (2 คะแนน) มีคมีวามคิด ริเริริ่มริ่ สร้าร้งสรรค์ (2 คะแนน) ทำ งานเสร็จร็ ตามเวลาที่ กำ หนด (2 คะแนน) 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 รวม เฉลี่ย ร้อร้ยละ แบบสังสัเกตพฤติกติรรมการเข้าข้ร่วร่มกิจกิกรรมกลุ่มลุ่ รายวิชวิาสุขสุศึกศึษา ระดับดัมัธมัยมศึกศึษาตอนต้นต้เรื่อรื่ง อาชีพชีแปรูปรูสุมสุนไพร เกณฑ์กฑ์ารให้คห้ะแนน ได้ 7 คะแนนขึ้นขึ้ไป ถือถืว่าว่ผ่าผ่น ลงชื่อชื่ ..................................................... (นางอาแอเสาะ หลีจำ เริญริ ) ตำ แหน่งน่ครู วิทวิยฐานะ ชำ นาญการพิเพิศษ คำ ชี้แชี้จง ให้ทำห้ ทำเครื่อรื่งหมาย / ลงในช่อช่งรายการสังสัเกตพฤติกติรรมที่นัที่กนัศึกศึษาปฏิบัฏิติบั ติ 13
กิจกรรม ความพึงพึพอใจ 5 4 3 2 1 1. ครูมีรูกมีารเตรียรีมการสอน 2. การจัดจับรรยากาศห้อห้งเรียรีนเอื้อต่อการเรียรีนการสอน 3. เนื้อนื้หาที่สอนทันสมัยมันำ ไปใช้ไช้ด้จด้ริงริ 4. ครูแรูจ้งจ้จุดประสงค์การเรียรีนรู้ชัรู้ดชัเจน 5. กิจกรรมการเรียรีนการสอนสอดคล้องกับจุดประสงค์การเรียรีนการสอน 6. ครูส่รูงส่เสริมริ ให้นัห้กนัศึกษาทำ งานร่วร่มกันเป็นป็กลุ่มลุ่และรายบุคคล 7. ครูส่รูงส่เสริมริ ให้นัห้กนัศึกษามีคมีวามคิดริเริริ่มริ่สร้าร้งสรรค์และร่วร่มกันอภิปราย 8. กิจกรรมการเรียรีนสนุกนุและน่าน่สนใจ 9. ครูใรูห้โห้อกาสนักนัศึกษาซักซัถามปัญหา 10. ครูใรูช้วิช้ธีวิกธีารสอนและใช้สื่ช้ สื่อสื่อย่าย่งหลากหลาย 11. ครูยรูอมรับรัความคิดเห็นห็ของนักนัศึกษา 12. ครูใรูห้คห้วามสนใจแก่นักนัศึกษาอย่าย่งทั่วทั่ถึงขณะสอน แบบประเมินมิความพึงพึพอใจ ส่วส่นที่ 1 ข้อข้มูลมูทั่วทั่ไปของผู้ตอบแบบสอบถาม ส่วส่นที่ 2 ข้อข้มูลมูการประเมินมิความพึงพึพอใจของนักนัศึกษาต่อต่การจัดจักิจกิกรรมการเรียรีนการสอนของครู เพศ อายุ ชาย ต่ำ กว่าว่ 20 ปี หญิงญิ 20 - 30 ปี 5 : พึงพึพอใจมาก 4 : มาก 3 : ปานกลาง 2 : น้อน้ย 1 : ไม่พม่อใจ 31 - 40 ปี มากกว่าว่ 40 ปี 14
กิจกรรม ความพึงพึพอใจ 5 4 3 2 1 13. ครูส่รูงส่เสริมริ ให้นัห้กนัศึกษาค้นคว้าว้หาความรู้จรู้ากห้อห้งสมุด อินเทอร์เร์น็ตน็หรือรืแหล่ง เรียรีนรู้อื่รู้อื่นๆ 14. ครูตั้รูตั้งตั้ ใจสอน ให้คำห้ คำแนะนำ ช่วช่ยเหลือ อำ นวยความสะดวกแก่นักนัศึกษาในการทำ กิจกรรม 15. ครูมีรูบุมีบุคลิกภาพ การแต่งกายและการพูดจาเหมาะสม 16. ครูเรูข้าข้สอนและออกตรงเวลา 17. นักนัศึกษาทราบเกณฑ์การประเมินมิผลล่วงหน้าน้ 18. นักนัศึกษามีส่มีวส่นร่วร่มในการประเมินมิผลการเรียรีน 19. ครูปรูระเมินมิผลอย่าย่งยุติธรรม 20. นักนัศึกษาเรียรีนอย่าย่งมีคมีวามสุขสุ แบบประเมินมิความพึงพึพอใจ ส่วส่นที่ 1 ข้อข้มูลมูทั่วทั่ไปของผู้ตอบแบบสอบถาม ส่วส่นที่ 2 ข้อข้มูลมูการประเมินมิความพึงพึพอใจของนักนัศึกษาต่อต่การจัดจักิจกิกรรมการเรียรีนการสอนของครู เพศ อายุ ชาย ต่ำ กว่าว่ 20 ปี หญิงญิ 20 - 30 ปี 5 : พึงพึพอใจมาก 4 : มาก 3 : ปานกลาง 2 : น้อน้ย 1 : ไม่พม่อใจ 31 - 40 ปี มากกว่าว่ 40 ปี 15 ส่วส่นที่ 3 ข้อข้เสนอแนะเพิ่มพิ่เติมติ เกณฑ์ 7การประเมินมิ 80-100 ระดับดัความพึงพึพอใจมากที่สุดสุ 70-79 ระดับดัความพึงพึพอใจมาก 60-69 ระดับดัความพึงพึพอใจปานกลาง 50-59 ระดับดัความพึงพึพอใจน้อน้ย น้อน้ยกว่าว่ 50 ระดับดัความพึงพึพอใจน้อน้ยที่สุดสุ