โคลงภาพพระราช พงศาวดาร
คำ นำ หนังสือเล่มนี้มีเนื้อหาเกี่ยวกับ การพัฒนาหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ (E-BOOK) เรื่อง โคลงภาพพระราชพงศาวดาร เพื่อนำ ไปใช้ในการ เรียนรู้ ได้รับทราบวิธีการเรียนรู้ศึกษาค้นคว้าเกี่ยวกับพระราชพงศาวดาร เพื่อให้เกิดความรู้ ความเข้าใจสามารถนำ ไปประยุกต์ใช้ในการเรียนได้ จัดทำ โดย เด็กหญิงณัฎฐณิชา รอดเนียม
สารบัญ ประวัติโคลงภาพพระราชพงศาวดารแปลบทประพันธ์โคลงภาพ พระราชพงศาวดาร เรื่อง พระสุริโยทัยขาดคอช้าง 1-2 หน้า แปลบทประพันธ์โคลงภาพพระราชพงศาวดาร เรื่อง พระสุริโยทัย ขาดคอช้าง 1 แปลบทประพันธ์โคลงภาพพระราชพงศาวดาร เรื่อง พันท้าย นรสิงห์ถวายชีวิต 3-4 การวิเคราะห์เนื้อหา 4
หนังสือโคลงภาพพระราชพงศาวดาร เกิดขึ้นโดยกระแสพระราชดำ ริพระบาท สมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงเลือกสรรเรื่องในพระราชพงศาวดารให้ช่าง เขียนที่มีฝีมือเขียนรูปภาพและทรงคิดทำ กรอบกระจกสำ หรับรูปภาพทั้งปวงนั้น และให้มีโคลงบอกเรื่องพระราชพงศาวดารตรงที่เขียนติดไว้ประจำ ทุกกรอบ รูป ขนาดใหญ่จำ นวนโคลงรูปละ ๖ บทรูปขนาดกลางและขนาดเล็กจำ นวนโคลง รูปละ ๔ บท ประวัติโคลงภาพพระราชพงศาวดาร แปลบทประพันธ์ บุเรงนองนามราชเจ้า จอมรา มัญเฮย ยกพยุหแสนยา ยิ่งแกล้ว มอญม่านประมวลมา สามสิบ หมื่นแฮ ถึงอยุธเยศแล้ว หยุดใกล้นครา พระมหาจักรพรรดิเผ้า ภูวดล สยามเฮย กวางใครร้ายรี้พล เพียบหล้า ดำ ริจักใครยล แรงศึก ถยกนิกรทัพกล้า ออกตั้งกลางสมร บุเรงนองเจ้าเมืองมอญ (ประเทศพม่าในปัจจุบัน) ยกทัพทหารกล้า ประมาณสามแสนคนมาถึงเมืองอยุธยา (อยุธเยศ) แล้วหยุดอยู่ใกล้เมือง สมเด็จพระมหาจักรพรรดิ พระเจ้าแผ่นดินแห่งยาม จึงนำ กำ ลังพลออกตั้งค่าย เตรียมรับศึกและดูกำ ลังฝ่ายตรงข้าม แล้วนำ กำ ลังพลออกมากลางสนามรบ โคลงภาพพระราชพงศาวดาร เรื่อง พระสุริโยทัยขาดคอช้าง 1
บังอรอัคเรศผู้ พิสมัย ท่านนา นามพระสุริโยทัย ออกอ้าง ทรงเครื่องยุทธพิชัย เช่นอุป ราชแฮ เถลิงคชาธารคว้าง ควบเข้าขบวนไคล สมเด็จพระสุริโยทัย พระมเหสีของสมเด็จ พระมหาจักรพรรดิได้แต่งองค์ทรงเครื่อง เหมือนกับผู้ชายเป็นชุดออกศึกเช่นมหาอุปราช แล้วทรงช้างเข้าร่วมรบ พลไกรกองน่าเร้า โรมรัน กันเฮา ช้างพระเจ้าเเปรประจัญ คชไท้ สารทรงซวดเซผัน หลังเเล่น เตลิดเเฮ ตะเลงขับคชไล่ใกล้ หวิดท้ายคชาธาร กองทัพหน้าของทั้งสองฝ่ายต่อสู้กัน ระหว่างช้างทรง ของพระเจ้าเเปรกับช้าง ของพระมหาจักรพรรดิ เเต่พระมหาจักรพรรดิเสียทีพระเจ้าเเปร นงคราญองค์เอกเเก้ว กษัตรี มานมนัสกัตเวที ยิ่งล้ำ เกรงพระราชสามี มลายพระ ชนม์เฮย ขับคเชนทรเข่นค้ำ สะอึกสู้ดัสกร สมเด็จพระสุริโยทัยเกรงว่าพระสวามีจะสิ้นพระชนม์ จึงได้ขับช้างเข้าขวางพระเจ้าเเปรเเละต่อสู้กับพระเจ้าเเปรเเทน ขุนมอญร่อนง้าวฟาด ฉาดฉะ ขาดเเล่งตราบอุระ หรุบดิ้น โอรสรีบกันพระ ศพสู่ นครเเฮ สูญชีพไป่สูญสิ้น พจน์ผู้สรรเสริญ พระเจ้าแปรได้เอาง้าวฟันสมเด็จพระสุริโยทัยขาด สะพายแล่งสิ้นพระชนม์บนคอช้าง สองพระโอรส คือ พระราเมศวรและพระมหินทราได้กันพระศพแล้ว นำ เข้าสู่พระนคร สมเด็จพระสุริโยทัย สิ้นพระชนม์ไปแล้ว จึงเหลือแต่คำ สรรเสริญเยินยอ 2
โคลงภาพพระราชพงศาวดาร เรื่อง พันท้ายนรสิงห์ถวายชีวิต สรรเพชญที่แปดเจ้า อยุธยา เสด็จประพาสทรงปลา ปากน้ำ ล่องเรือเอกไชยมา ถึงโคก ขามพ่อ คลองคดโขนเรือค้ำ ขัดไม้หักสลาย สมเด็จพระเจ้าเสือกษัตริย์แห่งกรุงศรีอยุธยา เสด็จประทับเรือพระที่นั่งเอกไชยไปเที่ยว ทรงตกปลาที่ปากน้ำ โดยเรือพระที่นั่งมาถึงตำ บลโคกขาม ลำ คลองมีความคดเคี้ยวทำ ให้ โขนเรือพระที่นั่งขัดกับกิ่งไม้หักลง พันท้ายตกประหม่าสิ้น สติคิด โดดจากเรือทูลอุทิศ โทษร้อง พันท้ายนรสิงห์ผิด บทฆ่า เสียเทอญ หัวกับโขนเรือต้อง คู่เส้นทำ ศาล พันท้ายนรสิงห์ตกประหม่าจนขาดสติคิดทรงโดดลงจากเรือ ทูลขอพระราชทานโทษประหารชีวิตตามความผิดในกฎ มณเฑียรบาล ให้ตัดศีรษะตั้งคู่กับโขนเรือไว้ที่ศาลเพียงตา แปลบทประพันธ์ ภูบาลบำ เหน็จให้ โทษถนอม ใจนอ พันไม่ยอมอยู่ยอม มอดม้วย พระโปรดเปลี่ยนโทษปลอม ฟันรูป แทนพ่อ พันกราบทูลทัดด้วย ท่านทิ้งประเพณี พระเจ้าเสือทรงพระราชทานอภัยโทษให้เเต่พันท้ายนรสิงห์ไม่ยอมรับ จะยอมตาย แม้นพระองค์จะโปรดให้ปั้นรูปพันทายนรสิงห์เเล้วฟันรูป ปั้นแทน เเต่พันท้ายนรสิงห์ทัดทานว่าจะผิดพระราชประเพณี 3
ภูมีปลอบกลับตั้ง ขอบรร ลัยพ่อ จำ นั่งเพชฌฆาตฟัน ฟาดเกล้า โขนเรือกับหัวพัน เซ่นที่ ศาลเเล ศาลสืบกฤติคุณเค้า คติไว้ในสยาม สมเด็จพระเจ้าเสือเมื่อได้ฟังเหตุผลของพันท้ายนรสิงห์เช่นนั้นจึง จำ พระทัยรับสั่งให้เพชฌฆาตประหารชีวิตพันท้ายนรสิงห์ เเล้วนำ โขนกับ ศีรษะของพันท้ายนรสิงห์ ไปตั้งบวงสรวงไว้ที่ศาลเพียงตา เพื่อเป็นการ ประกาศคุณความดีของพันท้ายนรสิงห์ให้คนได้เห็นเป็นเเบบอย่างต่อไป 4 การวิเคราะห์ คุณค่าด้านเนื้อหา - ได้ความรู้ความเข้าใจเรื่องต่าง ๆ - ได้รับประสบการณ์ - เกิดจินตนาการและพัฒนาความคิด - พัฒนาจิตใจผู้อ่าน คุณค่าด้านวรรณศิลป์ - การใช้โวหาร - การใช้ภาพพจน์ - การใช้ภาษาให้เกิดเสียงเสนาะ คุณค่าด้านสังคม - สภาพสังคม - ประเพณี - วัฒนธรรม - ความเชื่อ