คลื่นวิทยุ

คลื่น วิทยุ

คลื่นวิทยุ หมายถึง เป็นคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าชนิดหนึ่งที่เกิดขึ้นในช่วงความถี่วิทยุ บนเส้น สเปกตรัมแม่เหล็กไฟฟ้า คลื่นวิทยุไม่ต้องอาศัยตัวกลางในการเคลื่อนที่ ใช้ในการ สื่อสาร มี 2 ระบบคือ A.M. และ F.M. ความถี่ของคลื่น หมายถึง จำ นวนรอบของการเปลี่ยนแปลงของคลื่นในเวลา 1 วินาที คลื่นเสียงมี ความถี่ช่วงที่หูของคนรับฟังได้ คือ ตั้งแต่ 20 เฮิรตซ์ ถึง 20 กิโลเฮิรตซ์ (1 KHz = 1,000 Hz) ส่วนคลื่นวิทยุเป็นคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าความถี่สูง อาจมีตั้งแต่ 3 กิโลเฮิรตซ์ ไป จนถึง 300 กิกะเฮิรตซ์ คลื่นวิทยุแต่ละช่วงความถี่จะถูกกำ หนดให้ใช้งานด้านต่าง ๆ ตามความเหมาะสม

สันคลื่น (Crest) หมายถึง เป็นตำ แหน่งสูงสุดของ คลื่น หรือเป็นตำ แหน่งที่มีการก ระจัดสูงสุดในทางบวก ท้องคลื่น (Trough) หมายถึง เป็นตำ แหน่งต่ำ สุดของ คลื่น หรือเป็นตำ แหน่งที่มีการก ระจัดสูงสุดในทางลบ แอมพลิจูด (Amplitude) หมายถึง เป็นระยะการกระจัด มากสุด ทั้งค่าบวกและค่าลบ ความถี่ (frequency) หมายถึง เวลาที่ตำ แหน่งใด ๆ ในหนึ่งหน่วยเวลา แทนด้วย สัญลักษณ์ มีหน่วยเป็นรอบต่อ วินาที (s-1) หรือ เฮิรตซ์ (Hz)

คาบ (period) หมายถึง เวลาที่คลื่นเคลื่อนที่ผ่านตำ แหน่งใด ๆ ครบหนึ่งลูก คลื่น แทนด้วยสัญลักษณ์ มีหน่วยเป็นวินาทีต่อรอบ (s) หมายถึง หาได้จากผลคูณระหว่างความยาวคลื่นและความถี่ อัตราเร็วของคลื่น (wave speed)

ข้างเคียง เครื่องใช้ไฟฟ้า และที่สำ คัญคือการรบกวนจากธรรมชาติ ได้แก่ เวลาฝนตก ฟ้าแลบ ฟ้าผ่า สภาพอากาศที่แปรปรวนมาก ๆ จะทำ ให้ เสียงขาดหายเป็นช่วง ๆ การส่งวิทยุเอเอ็ม แบ่งความถี่การใช้งานออกเป็นช่วง คลื่น (Band) ต่างๆ ดังนี้ คลื่นยาว (Long Wave; LW) ความถี่ 30 – 300 KHz คลื่นปานกลาง (Medium Wave; MW) ความถี่ 535 – 1605 KHz ระบบเอฟเอ็ม (FM) เป็นการผสมคลื่นทางความถี่ (Frequency Modulation) คือ คลื่นวิทยุที่ผสมกับคลื่นเสียงแล้ว จะมีความถี่ไม่สม่ำ เสมอ เปลี่ยนแปลงไปตามคลื่น เสียง แต่ความสูงของคลื่นยังคงเดิม วิทยุเอฟเอ็มส่งด้วยความถี่ 88 -108 MHz ใน ประเทศไทยมีจำ นวนกว่า 100 สถานี กระจายอยู่ตามจังหวัดต่างๆ ทั่วประเทศ ให้ คุณภาพเสียงดีเยี่ยม ไม่เกิดสัญญาณรบกวนจากสภาพอากาศแปรปรวน แต่ส่งได้ใน ระยะประมาณไม่เกินประมาณ 150 กิโลเมตร ปัจจุบันนิยมส่งในแบบสเตอริโอที่เรียก ว่าระบบ FM Stereo Multiplex ซึ่งเครื่องรับวิทยุสามารถแยกสัญญาณแอกเป็น 2 ข้าง คือ สัญญาณสำ หรับลำ โพงด้านซ้าย (L) และ สัญญาณสำ หรับลำ โพงขวา (R)

ตัวนำ โลหะ ซึ่งมักจะเป็นแบบใดแบบหนึ่งของความยาวลวดหรือท่อกลวง ตัวนำ ที่จะใช้สำ หรับสายอากาศจะต้องให้กระแสไฟฟ้าไหลผ่านตัวนำ นั้น ได้ กระแสไฟฟ้าจะสร้างคลื่นวิทยุแม่เหล็ก ไฟฟ้า คลื่นนี้จะประกอบไปด้วยสนาม ไฟฟ้าและสนามแม่เหล็ก ซึ่งเคลื่อนที่ไป ในอากาศจากสายอากาศ สายอากาศของเครื่องส่ง สายอากาศของเครื่องรับคลื่นวิทยุ จะเหนี่ยวนำ ให้เกิดกระแสไฟฟ้า ในสาย อากาศ ซึ่งกระแสไฟฟ้านี้จะเป็น สัญญาณเข้าของเครื่องรับ วิทยุ ความถี่ประชาชน (CB) ต่างก็ใช้สายอากาศสำ หรับรับ – ส่ง เหมือนกัน สายนำ สัญญาณ จะต่อกับสายอากาศ ภายในสายนำ สัญญาณจะประกอบด้วยตัวนำ ลวดคู่ วางใน ช่องว่างระหว่างกันคงที่ หน้าที่ของสายนำ สัญญาณ คือ การนำ กระแสไฟฟ้าโดยปราศจากการแผ่คลื่น แม่เหล็กไฟฟ้า