โหราพา

สรรพคณุ และประโยชน์
ของโหระพา

หอ้ งสมดุ ประชาชนอำเภอเจาะไอรอ้ ง
ศนู ยก์ ารศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั อำเภอเจาะไอรอ้ ง

สรรพคุณและประโยชนข์ องโหระพา

โหระพา
โหระพา ช่อื สามัญ Sweet basil, Thai basil
โหระพา ช่อื วทิ ยาศาสตร์ Ocimum basilicum L. จัดอยูใ่ นวงศก์ ะเพรา (LAMIACEAE หรอื LABIATAE) มี
ถิ่นกำเนดิ ในทวปี เอเชียและแอฟริกา เปน็ พชื พ้ืนเมืองของอินเดีย แตแ่ พร่หลายในเอเชยี และตะวนั ตก
โหระพาเปน็ พืชสมนุ ไพรท่ีมีกล่ินหอม นยิ มอย่างมากในการนำมาประกอบอาหารและแต่งกลิ่นของรสชาติให้
น่ารับประทานยิง่ ข้ึน

โหระพา สรรพคุณนน้ั มมี ากมายแต่นอ้ ยคนนักที่จะรวู้ า่ มนั มีประโยชน์อย่างไร โดยโหระพา 1 ขีด มเี บต้าแคโรทีนสูง
ถงึ 452.16 ไมโครกรัม ซึง่ สามารถช่วยปอ้ งกนั โรคหวั ใจ และยงั มีวิตามนิ และแร่ธาตุอ่นื ๆ ดว้ ย เช่น วิตามินเอ
วติ ามินบี 1 วติ ามินบี 2 วติ ามินซี ธาตแุ คลเซยี ม ธาตุฟอสฟอรสั ธาตุเหล็ก รวมไปถงึ คาร์โบไฮเดรต โปรตีน และ
ไขมัน เป็นต้น โดยสรรพคุณของโหระพาที่เรานำมาใชใ้ นการรักษาโรคหลกั ๆ แล้วจะใชแ้ ค่ใบและน้ำมันสกัดจากใบ
โหระพาเปน็ หลัก แต่สว่ นอน่ื ๆ ก็ใช้ไดเ้ หมือนกันไม่ว่าจะเป็น ราก ลำตน้ ก็ถือว่ามปี ระโยชนแ์ ทบทั้งสน้ิ แต่นำ้ มัน
โหระพาอาจทำให้เกดิ อาการแพไ้ ด้หากใช้กบั หญิงตั้งครรภ์ ดังน้นั ควรหลีกเล่ยี ง

สรรพคุณของโหระพา

➢ ใบสดโหระพาใชเ้ ป็นนำ้ มันหอมระเหย
➢ ช่วยปอ้ งกันความเสยี หายในร่างกายของเราจากการทำลายของอนมุ ลู อิสระ
➢ ชว่ ยกระตนุ้ การสรา้ งภมู คิ มุ้ กนั ใหแ้ ก่ร่างกาย
➢ มสี ว่ นในการช่วยปอ้ งกนั โรคหวั ใจขาดเลือด
➢ มฤี ทธใ์ิ นการช่วยลดคอเลสเตอรอลและแผ่นคราบพลคั ในกระแสเลอื ด
➢ มสี ่วนช่วยปอ้ งกนั การเกิดโรคมะเรง็
➢ ช่วยขับหัวสวิ และต้านการเจรญิ เตบิ โตของเชอื้ สิว

➢ ชว่ ยในการเจรญิ อาหาร

➢ ใชเ้ ปน็ ยาพอกเพื่อดดู ซบั สารพษิ ออกจากผวิ หนังได้
➢ ชว่ ยเพ่มิ ปริมาณนำ้ นมสำหรับมารดาที่ให้นมบุตร ด้วยการนำใบมาตม้ กับนำ้ นมราชสหี ร์ ับประทาน
➢ มคี วามเชอ่ื ว่าเป็นยาบำรุงสขุ ภาพทางเพศไดอ้ กี ด้วย
➢ ช่วยรกั ษาอาการปวดศรี ษะดว้ ยการใชย้ อดอ่อนตม้ กบั นำ้ แล้วนำมาด่ืมเปน็ ชา หรือกินเป็นผกั สด
➢ แก้อาการวิงเวียนศรี ษะด้วยการนำใบมาต้มดม่ื
➢ น้ำมนั โหระพามีคณุ สมบัติช่วยใหจ้ ติ ใจสงบ มีสมาธิ และช่วยลดอาการซมึ เศร้า
➢ ช่วยรักษาโรคตาแดง ตอ้ ตา มีขต้ี ามาก
➢ ชว่ ยแก้หวัดและช่วยในการขับเหงือ่ ดว้ ยการนำใบและตน้ สดมาต้มเขา้ ดว้ ยกนั แลว้ เอานำ้ มาดมื่
➢ ช่วยบรรเทาอาการคลื่นไส้อาเจียน ด้วยการนำใบโหระพามาคัน้ เอานำ้ สดใหไ้ ด้ประมาณ 1 ช้อนโต๊ะ ผสมกับน้ำอ้อย 2 ชอ้ น

ผสมกบั นำ้ อนุ่ แล้วนำมาดม่ื วนั ละ 2 คร้ัง

➢ ใช้รกั ษาอาการเหงอื กอักเสบเป็นหนอง ด้วยการนำใบโหระพาแหง้ มาบดให้เปน็ ผงแลว้ นำมาทาในบรเิ วณท่อี ักเสบ
➢ ใช้แกอ้ าการสะอึก ดว้ ยการนำใบโหระพาสดพรอ้ มขงิ สดแช่ในน้ำเดอื ดแล้วนำมาดมื่ ในขณะที่ยงั ร้อน
➢ ใช้เป็นยาขบั ปสั สาวะ ด้วยการนำเมล็ดแกม่ าแชน่ ำ้ ใหพ้ องเตม็ ที่ แล้วนำมารับประทานกบั ขนมหวานโดยผสมกบั น้ำหวาน

และนำ้ แขง็
➢ ใชเ้ ป็นยาระบาย ดว้ ยการนำเมล็ดแหง้ ประมาณ 3-5 กรมั มาตม้ นำ้ ดม่ื
➢ ช่วยในการรักษาแผลในกระเพาะอาหาร เพราะไปชว่ ยยบั ยงั้ ฤทธิ์ของยาแอสไพรนิ ซง่ึ เป็นตวั ที่ทำให้เกดิ แผลในกระเพาะ

อาหาร
➢ ชว่ ยในการขบั ลม แกท้ ้องอืด ทอ้ งเฟอ้
➢ เมลด็ โหระพาเม่ือแช่นำ้ จะพองตัวเป็นเมือก นำมากนิ แก้อาการบดิ
➢ นำ้ มนั โหระพามีคณุ สมบัตแิ ก้อาการจุกเสยี ดแนน่ ทอ้ ง
➢ น้ำมนั หอมระเหยของใบจะชว่ ยในการยอ่ ยอาหารที่เปน็ เนอื้ สัตวไ์ ดเ้ ป็นอย่างดี
➢ ถ้าเด็กปวดทอ้ ง ให้ใชใ้ บโหระพา 20 ใบชงน้ำร้อนแล้วนำมาชงนมใหเ้ ด็กดม่ื แทนยาขบั ลม
➢ ใชแ้ ก้อาการประจำเดือนมาไม่ปกติ
➢ นำมาใชเ้ ป็นยาบรรเทาอาการผ้ึงตอ่ ย
➢ ช่วยรักษาอาการผดผื่นคัน มีน้ำเหลือง ด้วยการนำมาใบตำแล้วพอก
➢ ช่วยแกเ้ ด็กเปน็ แผล หรอื มีหนองเร้ือรงั ด้วยการใชร้ ากของโหระพามาเผาเป็นเถา้ แลว้ นำมาพอกบรเิ วณบาดแผล
➢ ชว่ ยแก้อาการฟกช้ำจากการกระทบกระแทก หกลม้ งูกดั ด้วยการนำมาใบตำแล้วพอก
➢ เมลด็ เม่ือนำมาแชน่ ำ้ จะพองเปน็ เมอื ก นำมาใชเ้ ป็นยาระบาย เพราะไปชว่ ยเพมิ่ จำนวนกากอาหาร
➢ นำ้ มันโหระพาช่วยฆ่าเช้ือแบคทีเรยี เชื้อรา และเช้อื ไวรสั
➢ น้ำมันโหระพาช่วยคลายการหดเกรง็ ของกลา้ มเน้ือ
➢ ช่วยรักษาอาการข้ออกั เสบ แผลอกั เสบด้วยการนำมาตำแลว้ พอกหรอื ประคบ
➢ นำ้ มนั โหระพาสามารถใช้ฆา่ ยงุ ไร และแมลงได้ ดว้ ยการนำต้น ใบ ราก มาตำรวมกนั ให้ละเอยี ดแลว้ ใสเ่ หลา้ ขาวเลก็ นอ้ ยคน

ใหเ้ ข้ากนั แลว้ นำไปตงั้ ไฟแคพ่ อรอ้ น ทงิ้ ไว้ใหอ้ นุ่ แลว้ นำมาพอกท่ีเขา่ ทงิ้ ไวป้ ระมาณ 15 นาที วนั ละ 2 ครัง้ อาการจะคอ่ ย ๆ
ดขี นึ้
➢ ช่วยในการบำบดั รักษาโรคเขา่ เส่อื ม
➢ มฤี ทธ์ใิ นการตอ่ ตา้ นการอกั เสบ
➢ ใบโหระพามีกล่ินเฉพาะใชเ้ ป็นผกั สด นำมาใช้เป็นอาหาร แตง่ กล่นิ อาหาร และใชเ้ ป็นเคร่อื งปรงุ รสในอาหาร
➢ นำ้ มันโหระพาก็นำมาใช้ในการแตง่ กลิ่นซอสมะเขอื เทศ ผกั ดอง ลกู อม ไสก้ รอก ขนมผิง หรือแมก้ ระทง่ั เครอื่ งด่มื
➢ นำมาใช้ในการแต่งกล่นิ เครือ่ งสำอางบางชนดิ
➢ นำมาแปรรปู เปน็ สมุนไพรไทยในรปู ของโหระพาแหง้ และนำมาทำเป็นนำ้ มนั โหระพาชว่ ยลดความเครยี ด ลดบวม
แหล่งอ้างอิง : จากสำนักส่งเสริมและจดั การสนิ คา้ เกษตร
เรียบเรยี งข้อมลู โดยเว็บไซตเ์ มดไทย (Medthai)

กศน.อำเภอเจาะไอร้อง
Facebook : หอ้ งสมดุ ประชาชนอำเภอเจาะไอรอ้ ง
http://narathiwat.nfe.go.th/Choaironglibrarynfe