The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.
Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search
Published by yotagareeb, 2022-11-09 03:21:45

ฟหกด

หนา ๑

เลม ๑๒๒ ตอนพิเศษ ๙๙ ง ราชกิจจานุเบกษา ๒๓ กนยายน ๒๕๔๘


ระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรี


วาดวยงานสารบรรณ
พ.ศ. ๒๕๒๖





โดยทีเปนการสมควรปรับปรงระเบียบสานักนายกรฐมนตรวาดวยงานสารบรรณ พ.ศ. ๒๕๐๖















เสยใหมใหเหมาะสมยงขน คณะรัฐมนตรจงวางระเบียบไว ดงตอไปนี ้





ขอ ๑ ระเบียบนีเรยกวา “ระเบียบสานักนายกรฐมนตร วาดวยงานสารบรรณ พ.ศ. ๒๕๒๖”















ขอ ๒ ระเบียบนีใหใชบังคบตงแตวนที ๑ มิถนายน ๒๕๒๖ เปนตนไป


ขอ ๓ ใหยกเลิก





๓.๑ ระเบียบสานักนายกรฐมนตรวาดวยงานสารบรรณ พ.ศ. ๒๕๐๖







๓.๒ ระเบียบสานักนายกรฐมนตรวาดวยการลงชือในหนังสอราชการ พ.ศ. ๒๕๐๗







๓.๓ ระเบียบสานักนายกรฐมนตรวาดวยการลงชือในหนังสอราชการ (ฉบับที ๒)

พ.ศ. ๒๕๑๖

บรรดาระเบียบ ขอบังคบ มติของคณะรัฐมนตรี และคําสังอืนใด ในสวนทีกําหนดไวแลว





ในระเบียบนี หรอซงขด หรอแยงกับระเบียบนี ใหใชระเบียบนีแทน เวนแตกรณีทีกลาวในขอ ๕














ขอ ๔ ระเบียบนีใหใชบังคบแกสวนราชการ



สวนราชการใดมีความจําเปนทีจะตองปฏบัตงานสารบรรณนอกเหนือไปจากทีไดกาหนดไว












ในระเบียบนีใหขอทําความตกลงกับผูรกษาการตามระเบียบนี ้





ขอ ๕ ในกรณีทีกฎหมาย หรอระเบียบวาดวยการรกษาความปลอดภัยแหงชาต กาหนดวิธี

















ปฏบัตเกียวกบงานสารบรรณไวเปนอยางอืน ใหถอปฏบัตตามกฎหมาย หรอระเบียบวาดวยการนัน

ขอ ๖ ในระเบียบนี ้









“งานสารบรรณ” หมายความวา งานทีเกียวกบการบรหารงานเอกสาร เรมตงแตการจดทํา




การรบ การสง การเก็บรกษา การยม จนถึงการทําลาย



“หนังสอ” หมายความวา หนังสอราชการ




“สวนราชการ” หมายความวา กระทรวง ทบวง กรม สานักงาน หรอหนวยงานอืนใดของรัฐ


ทังในราชการบริหารสวนกลาง ราชการบรหารสวนภมิภาค ราชการบรหารสวนทองถิน หรอในตางประเทศ








และใหหมายความรวมถึงคณะกรรมการดวย

หนา ๒

เลม ๑๒๒ ตอนพิเศษ ๙๙ ง ราชกิจจานุเบกษา ๒๓ กนยายน ๒๕๔๘


“คณะกรรมการ” หมายความวา คณะบุคคลทีไดรบมอบหมายจากทางราชการใหปฏบัตงาน











ในเรืองใด ๆ และใหหมายความรวมถึงคณะอนุกรรมการ คณะทํางาน หรอคณะบุคคลอืนทีปฏบัตงาน
ในลักษณะเดยวกน









ขอ ๗ คาอธิบายซงกําหนดไวทายระเบียบ ใหถอวาเปนสวนประกอบทีใชในงานสารบรรณ


และใหใชเปนแนวทางในการปฏิบัต ิ
ขอ ๘ ใหปลัดสานักนายกรัฐมนตรีรักษาการตามระเบียบนี และใหมีอํานาจตีความและ











วนิจฉยปญหาเกียวกบการปฏบัตตามระเบียบนี รวมทังการแกไขเพิมเตมภาคผนวกและจัดทําคาอธิบาย










กบใหมีหนาทีดาเนินการฝกอบรมเกียวกบงานสารบรรณ






การตความ การวินิจฉยปญหา และการแกไขเพิมเตมภาคผนวก และคาอธิบายตามวรรคหนึง

ปลัดสานักนายกรฐมนตรจะขอความเห็นจากคณะกรรมการพิจารณาปรับปรุงและพัฒนาระเบียบ






สานักนายกรฐมนตรเพือประกอบการพิจารณาก็ได 

หมวด ๑

ชนิดของหนังสอ






ขอ ๙ หนังสอราชการ คอ เอกสารทีเปนหลักฐานในราชการ ไดแก

๙.๑ หนังสอทีมีไปมาระหวางสวนราชการ





๙.๒ หนังสอทีสวนราชการมีไปถึงหนวยงานอืนใดซึงมิใชสวนราชการ หรอทีมีไปถึง





บุคคลภายนอก



๙.๓ หนังสือทีหนวยงานอืนใดซึงมิใชสวนราชการ หรือทีบุคคลภายนอกมีมาถึง


สวนราชการ



๙.๔ เอกสารทีทางราชการจัดทําขนเพือเปนหลักฐานในราชการ





๙.๕ เอกสารทีทางราชการจัดทําขนตามกฎหมาย ระเบียบ หรอขอบังคบ




ขอ ๑๐ หนังสอ มี ๖ ชนิด คอ


๑๐.๑ หนังสอภายนอก
๑๐.๒ หนังสือภายใน

๑๐.๓ หนังสอประทับตรา

หนา ๓

เลม ๑๒๒ ตอนพิเศษ ๙๙ ง ราชกิจจานุเบกษา ๒๓ กนยายน ๒๕๔๘





๑๐.๔ หนังสอสงการ

๑๐.๕ หนังสอประชาสัมพันธ




๑๐.๖ หนังสอทีเจาหนาทีทําขน หรอรบไวเปนหลักฐานในราชการ








สวนที ๑

หนังสอภายนอก






ขอ ๑๑ หนังสอภายนอก คอ หนังสอตดตอราชการทีเปนแบบพิธีโดยใชกระดาษตราครุฑ






เปนหนังสอตดตอระหวางสวนราชการ หรอสวนราชการมีถึงหนวยงานอืนใดซึงมิใชสวนราชการ หรือ











ทีมีถงบุคคลภายนอก ใหจดทําตามแบบที ๑ ทายระเบียบ โดยกรอกรายละเอียดดงนี ้








๑๑.๑ ที ใหลงรหสตวพยญชนะและเลขประจําของเจาของเรอง ตามทีกาหนดไว









ในภาคผนวก ๑ ทับเลขทะเบียนหนังสอสง สาหรบหนังสอของคณะกรรมการใหกาหนดรหัสตวพยญชนะ



เพิมขนไดตามความจําเปน






๑๑.๒ สวนราชการเจาของหนังสอ ใหลงชือสวนราชการ สถานทีราชการ หรอ





คณะกรรมการซึงเปนเจาของหนังสอนัน และโดยปกตใหลงทีตงไวดวย










๑๑.๓ วน เดอน ป ใหลงตวเลขของวันที ชือเตมของเดอน และตวเลขของป






พุทธศักราชทีออกหนังสอ





๑๑.๔ เรอง ใหลงเรืองยอทีเปนใจความสันทีสุดของหนังสือฉบับนัน ในกรณีที ่





เปนหนังสอตอเนือง โดยปกตใหลงเรองของหนังสอฉบับเดม
















๑๑.๕ คาขนตน ใหใชคาขนตนตามฐานะของผูรบหนังสอตามตารางการใชคาขนตน















สรรพนาม และคาลงทาย ทีกาหนดไวในภาคผนวก ๒ แลวลงตาแหนงของผูทีหนังสอนันมีถึง หรือ









ชือบุคคลในกรณีทีมีถงตวบุคคลไมเกียวกบตาแหนงหนาที ่
๑๑.๖ อางถึง (ถามี) ใหอางถึงหนังสอทีเคยมีตดตอกนเฉพาะหนังสอทีสวนราชการ




















ผูรบหนังสอไดรบมากอนแลว จะจากสวนราชการใดก็ตาม โดยใหลงชือสวนราชการเจาของหนังสอ



และเลขทีหนังสอ วนที่ เดือน ปพุทธศักราช ของหนังสือนัน









การอางถึง ใหอางถึงหนังสอฉบับสดทายทีตดตอกนเพียงฉบับเดยว เวนแต 





มีเรองอืนทีเปนสาระสําคญตองนํามาพิจารณา จงอางถึงหนังสอฉบับอืน ๆ ทีเกียวกบเรองนันโดยเฉพาะ













ใหทราบดวย

หนา ๔

เลม ๑๒๒ ตอนพิเศษ ๙๙ ง ราชกิจจานุเบกษา ๒๓ กนยายน ๒๕๔๘












๑๑.๗ สงทีสงมาดวย (ถามี) ใหลงชือสงของ เอกสาร หรอบรรณสารทีสงไปพรอมกับ














หนังสอนัน ในกรณีทีไมสามารถสงไปในซองเดียวกนได ใหแจงดวยวาสงไปโดยทางใด


๑๑.๘ ขอความ ใหลงสาระสําคญของเรองใหชัดเจนและเขาใจงาย หากมีความประสงค





หลายประการใหแยกเปนขอ ๆ

๑๑.๙ คาลงทาย ใหใชคาลงทายตามฐานะของผูรบหนังสอตามตารางการใชคําขึนตน










สรรพนาม และคาลงทาย ทีกาหนดไวในภาคผนวก ๒







๑๑.๑๐ ลงชือ ใหลงลายมือชือเจาของหนังสอ และใหพิมพชือเตมของเจาของ






ลายมือชือไวใตลายมือชือ ตามรายละเอียดทีกาหนดไวในภาคผนวก ๓

๑๑.๑๑ ตาแหนง ใหลงตาแหนงของเจาของหนังสอ




๑๑.๑๒ สวนราชการเจาของเรอง ใหลงชือสวนราชการเจาของเรือง หรือหนวยงาน
















ทีออกหนังสอ ถาสวนราชการทีออกหนังสออยในระดบกระทรวง หรอทบวง ใหลงชือสวนราชการ











เจาของเรองทังระดบกรมและกอง ถาสวนราชการทีออกหนังสออยในระดบกรมลงมา ใหลงชือสวนราชการ













เจาของเรองเพียงระดบกองหรอหนวยงานทีรบผิดชอบ

๑๑.๑๓ โทร. ใหลงหมายเลขโทรศัพทของสวนราชการเจาของเรือง หรือหนวยงาน



ทีออกหนังสอและหมายเลขภายในตูสาขา (ถามี) ไวดวย











๑๑.๑๔ สาเนาสง (ถามี) ในกรณีทีผูสงจดทําสาเนาสงไปใหสวนราชการ หรอ










บุคคลอืนทราบ และประสงคจะใหผูรบทราบวาไดมีสาเนาสงไปใหผูใดแลว ใหพิมพชือเตม หรือชือยอ

















ของสวนราชการหรอชือบุคคลทีสงสาเนาไปให เพือใหเปนทีเขาใจระหวางผูสงและผูรบ ถาหากมีรายชือ







ทีสงมากใหพิมพวาสงไปตามรายชือทีแนบ และแนบรายชือไปดวย




สวนที ๒

หนังสอภายใน




ขอ ๑๒ หนังสอภายใน คอ หนังสอตดตอราชการทีเปนแบบพิธีนอยกวาหนังสือภายนอก











เปนหนังสอตดตอภายในกระทรวง ทบวง กรม หรอจงหวดเดยวกน ใชกระดาษบันทึกขอความ และ






ใหจดทําตามแบบที ๒ ทายระเบียบ โดยกรอกรายละเอียดดงนี ้

หนา ๕

เลม ๑๒๒ ตอนพิเศษ ๙๙ ง ราชกิจจานุเบกษา ๒๓ กนยายน ๒๕๔๘










๑๒.๑ สวนราชการ ใหลงชือสวนราชการเจาของเรอง หรอหนวยงานทีออกหนังสอ







โดยมีรายละเอียดพอสมควร โดยปกตถาสวนราชการทีออกหนังสออยในระดบกรมขึนไป ใหลงชือ











สวนราชการเจาของเรองทังระดบกรมและกอง ถาสวนราชการทีออกหนังสออยในระดบตากวากรมลงมา










ใหลงชือสวนราชการเจาของเรองเพียงระดบกอง หรือสวนราชการเจาของเรืองพรอมทังหมายเลข








โทรศัพท (ถามี)






๑๒.๒ ที ใหลงรหสตวพยญชนะและเลขประจําของเจาของเรอง ตามทีกาหนดไว













ในภาคผนวก ๑ ทับเลขทะเบียนหนังสอสง สาหรบหนังสอของคณะกรรมการใหกาหนดรหัสตวพยญชนะ



เพิมขนไดตามความจําเปน








๑๒.๓ วนที ใหลงตวเลขของวันที ชือเตมของเดอน และตวเลขของปพุทธศักราช




ทีออกหนังสอ





๑๒.๔ เรอง ใหลงเรองยอทีเปนใจความสันทีสดของหนังสอฉบับนัน ในกรณีที ่













เปนหนังสอตอเนือง โดยปกตใหลงเรองของหนังสอฉบับเดม


















๑๒.๕ คาขนตน ใหใชคาขนตนตามฐานะของผูรบหนังสอตามตารางการใชคาขนตน




สรรพนาม และคาลงทาย ทีกําหนดไวในภาคผนวก ๒ แลวลงตําแหนงของผูทีหนังสือนันมีถึง หรือ







ชือบุคคลในกรณีทีมีถงตวบุคคลไมเกียวกบตาแหนงหนาที ่



๑๒.๖ ขอความ ใหลงสาระสําคญของเรองใหชัดเจนและเขาใจงาย หากมีความประสงค







หลายประการใหแยกเปนขอ ๆ ในกรณีทีมีการอางถึงหนังสอทีเคยมีติดตอกันหรือมีสิงทีสงมาดวย








ใหระบุไวในขอนี ้






๑๒.๗ ลงชือและตาแหนง ใหปฏบัตตามขอ ๑๑.๑๐ และขอ ๑๑.๑๑ โดยอนุโลม




ในกรณีทีกระทรวง ทบวง กรม หรอจงหวดใดประสงคจะกําหนดแบบการเขียนโดยเฉพาะ


เพือใชตามความเหมาะสมก็ใหกระทําได 



สวนที ๓

หนังสอประทับตรา


ขอ ๑๓ หนังสือประทับตรา คือ หนังสือทีใชประทับตราแทนการลงชือของหัวหนาสวนราชการ









ระดบกรมขึนไป โดยใหหวหนาสวนราชการระดบกอง หรอผูทีไดรบมอบหมายจากหัวหนาสวนราชการ







ระดบกรมขึนไป เปนผูรบผิดชอบลงชือยอกากับตรา






หนา ๖

เลม ๑๒๒ ตอนพิเศษ ๙๙ ง ราชกิจจานุเบกษา ๒๓ กนยายน ๒๕๔๘



หนังสอประทับตราใหใชไดทังระหวางสวนราชการกับสวนราชการ และระหวางสวนราชการ










กบบุคคลภายนอก เฉพาะกรณีทีไมใชเรองสาคญ ไดแก





๑๓.๑ การขอรายละเอียดเพิมเตม





๑๓.๒ การสงสาเนาหนังสอ สงของ เอกสาร หรอบรรณสาร






๑๓.๓ การตอบรบทราบทีไมเกียวกบราชการสําคญ หรอการเงน









๑๓.๔ การแจงผลงานทีไดดาเนินการไปแลวใหสวนราชการทีเกียวของทราบ
๑๓.๕ การเตือนเรืองทีคาง







๑๓.๖ เรองซงหวหนาสวนราชการระดบกรมขึนไปกําหนดโดยทําเปนคาสง ใหใช








หนังสอประทับตรา

ขอ ๑๔ หนังสอประทับตรา ใชกระดาษตราครุฑ และใหจดทําตามแบบที ๓ ทายระเบียบ



โดยกรอกรายละเอียดดงนี ้









๑๔.๑ ที ใหลงรหสตวพยญชนะและเลขประจําของเจาของเรอง ตามทีกําหนดไว



ในภาคผนวก ๑ ทับเลขทะเบียนหนังสอสง









๑๔.๒ ถง ใหลงชือสวนราชการ หนวยงาน หรอบุคคลทีหนังสอนันมีถง






๑๔.๓ ขอความ ใหลงสาระสําคญของเรองใหชัดเจนและเขาใจงาย












๑๔.๔ ชือสวนราชการทีสงหนังสอออก ใหลงชือสวนราชการทีสงหนังสอออก
๑๔.๕ ตราชือสวนราชการ ใหประทับตราชือสวนราชการตามขอ ๗๒ ดวยหมึกแดง











และใหผูรบผิดชอบลงลายมือชือยอกากับตรา



๑๔.๖ วน เดอน ป ใหลงตวเลขของวันที ชือเตมของเดอนและตวเลขของป








พุทธศักราชทีออกหนังสอ
๑๔.๗ สวนราชการเจาของเรอง ใหลงชือสวนราชการเจาของเรอง หรอหนวยงาน













ทีออกหนังสอ

๑๔.๘ โทร. หรอทีตง ใหลงหมายเลขโทรศัพทของสวนราชการเจาของเรือง และ













หมายเลขภายในตูสาขา (ถามี) ดวย ในกรณีทีไมมีโทรศัพท ใหลงทีตงของสวนราชการเจาของเรอง








โดยใหลงตาบลทีอยตามความจําเปน และแขวงไปรษณีย (ถามี)



หนา ๗

เลม ๑๒๒ ตอนพิเศษ ๙๙ ง ราชกิจจานุเบกษา ๒๓ กนยายน ๒๕๔๘


สวนที ๔




หนังสอสงการ




ขอ ๑๕ หนังสอสงการ ใหใชตามแบบทีกาหนดไวในระเบียบนี เวนแตจะมีกฎหมายกําหนดแบบไว








โดยเฉพาะ









หนังสอสงการมี ๓ ชนิด ไดแก คาสง ระเบียบ และขอบังคบ



ขอ ๑๖ คาสง คอ บรรดาขอความทีผูบังคบบัญชาสงการใหปฏบัตโดยชอบดวยกฎหมาย











ใชกระดาษตราครุฑ และใหจดทําตามแบบที ๔ ทายระเบียบ โดยกรอกรายละเอียดดงนี ้














๑๖.๑ คาสง ใหลงชือสวนราชการ หรอตาแหนงของผูมีอํานาจทีออกคาสง










๑๖.๒ ที ใหลงเลขทีทีออกคาสง โดยเรมฉบับแรกจากเลข ๑ เรยงเปนลําดบไป








จนสนปปฏทินทับเลขปพุทธศักราชทีออกคาสง




๑๖.๓ เรือง ใหลงชือเรืองทีออกคําสัง



๑๖.๔ ขอความ ใหอางเหตทีออกคาสง และอางถึงอํานาจทีใหออกคาสง (ถามี)


















ไวดวย แลวจงลงขอความทีสง และวันใชบังคบ
๑๖.๕ สง ณ วนที ใหลงตวเลขของวันที ชือเต็มของเดือน และตัวเลขของป












พุทธศักราชทีออกคาสง









๑๖.๖ ลงชือ ใหลงลายมือชือผูออกคาสง และพิมพชือเตมของเจาของลายมือชือไว 



ใตลายมือชือ







๑๖.๗ ตาแหนง ใหลงตาแหนงของผูออกคาสง




ขอ ๑๗ ระเบียบ คอ บรรดาขอความทีผูมีอํานาจหนาทีไดวางไว โดยจะอาศัยอํานาจของกฎหมาย






หรอไมกได เพื่อถือเปนหลักปฏิบัติงานเปนการประจํา ใชกระดาษตราครุฑ และใหจัดทําตามแบบที ๕
ทายระเบียบ โดยกรอกรายละเอียดดงนี ้





๑๗.๑ ระเบียบ ใหลงชือสวนราชการทีออกระเบียบ




๑๗.๒ วาดวย ใหลงชือของระเบียบ
๑๗.๓ ฉบับที ถาเปนระเบียบทีกลาวถึงเปนครงแรกในเรืองนัน ไมตองลงวา




















เปนฉบับทีเทาใด แตถาเปนระเบียบเรองเดยวกนทีมีการแกไขเพิมเตมใหลงเปน ฉบับที ๒ และทีถด ๆ


ไปตามลําดบ

หนา ๘

เลม ๑๒๒ ตอนพิเศษ ๙๙ ง ราชกิจจานุเบกษา ๒๓ กนยายน ๒๕๔๘





๑๗.๔ พ.ศ. ใหลงตวเลขของปพุทธศักราชทีออกระเบียบ



๑๗.๕ ขอความ ใหอางเหตผลโดยยอ เพือแสดงถึงความมุงหมายทีตองออกระเบียบ








และอางถึงกฎหมายทีใหอํานาจออกระเบียบ (ถามี)








๑๗.๖ ขอ ใหเรยงขอความทีจะใชเปนระเบียบเปนขอ ๆ โดยใหขอ ๑ เปนชือระเบียบ













ขอ ๒ เปนวนใชบังคบกําหนดวาใหใชบังคบตงแตเมือใด และขอสดทาย เปนขอผูรกษาการ ระเบียบใด












ถามีมากขอหรอหลายเรอง จะแบงเปนหมวดก็ได โดยใหยายขอผูรกษาการไปเปนขอสดทายกอนทีจะขน





หมวด ๑
๑๗.๗ ประกาศ ณ วนที ใหลงตวเลขของวันที ชือเตมของเดอน และตัวเลขของป








พุทธศักราชทีออกระเบียบ







๑๗.๘ ลงชือ ใหลงลายมือชือผูออกระเบียบ และพิมพชือเตมของเจาของลายมือชือไว 

ใตลายมือชือ






๑๗.๙ ตาแหนง ใหลงตาแหนงของผูออกระเบียบ

ขอ ๑๘ ขอบังคบ คอ บรรดาขอความทีผูมีอํานาจหนาทีกาหนดใหใชโดยอาศัยอํานาจของกฎหมาย








ทีบัญญัตใหกระทําได ใชกระดาษตราครุฑ และใหจัดทําตามแบบที ๖ ทายระเบียบ โดยกรอกรายละเอียดดังนี ้








๑๘.๑ ขอบังคบ ใหลงชือสวนราชการทีออกขอบังคบ










๑๘.๒ วาดวย ใหลงชือของขอบังคบ





๑๘.๓ ฉบับที ถาเปนขอบังคบทีกลาวถึงเปนครงแรกในเรืองนัน ไมตองลงวา












เปนฉบับทีเทาใด แตถาเปนขอบังคับเรืองเดียวกันทีมีการแกไขเพิมเติมใหลงเปนฉบับที ๒ และทีถัด ๆ ไป

ตามลําดบ



๑๘.๔ พ.ศ. ใหลงตวเลขของปพุทธศักราชทีออกขอบังคบ











๑๘.๕ ขอความ ใหอางเหตผลโดยยอเพือแสดงถึงความมุงหมายทีตองออกขอบังคบ




และอางถึงกฎหมายทีใหอํานาจออกขอบังคบ




๑๘.๖ ขอ ใหเรยงขอความทีจะใชบังคับเปนขอ ๆ โดยให ขอ ๑ เปนชือขอบังคับ


















ขอ ๒ เปนวนใชบังคบกําหนดวาใหใชบังคบตงแตเมือใด และขอสดทายเปนขอผูรกษาการ ขอบังคบใด


ถามีมากขอหรอหลายเรองจะแบงเปนหมวดก็ได โดยใหยายขอผูรกษาการไปเปนขอสดทายกอนทีจะขึน












หมวด ๑

หนา ๙

เลม ๑๒๒ ตอนพิเศษ ๙๙ ง ราชกิจจานุเบกษา ๒๓ กนยายน ๒๕๔๘


๑๘.๗ ประกาศ ณ วนที ใหลงตวเลขของวันที ชือเตมของเดอน และตวเลขของ












ปพุทธศักราช ทีออกขอบังคบ






๑๘.๘ ลงชือ ใหลงลายมือชือผูออกขอบังคบ และพิมพชือเตมของเจาของลายมือชือไว 





ใตลายมือชือ






๑๘.๙ ตาแหนง ใหลงตาแหนงของผูออกขอบังคบ



สวนที ๕

หนังสอประชาสัมพันธ




ขอ ๑๙ หนังสอประชาสัมพันธ ใหใชตามแบบทีกาหนดไวในระเบียบนี เวนแตจะมีกฎหมาย






กาหนดแบบไวโดยเฉพาะ



หนังสอประชาสัมพันธมี ๓ ชนิด ไดแก ประกาศ แถลงการณ และขาว
ขอ ๒๐ ประกาศ คอ บรรดาขอความทีทางราชการประกาศหรือชีแจงใหทราบ หรอแนะแนว







ทางปฏิบัต ใชกระดาษตราครุฑ และใหจัดทําตามแบบที ๗ ทายระเบียบ โดยกรอกรายละเอียดดังนี ้




๒๐.๑ ประกาศ ใหลงชือสวนราชการทีออกประกาศ







๒๐.๒ เรอง ใหลงชือเรองทีประกาศ






๒๐.๓ ขอความ ใหอางเหตผลทีตองออกประกาศและขอความทีประกาศ



๒๐.๔ ประกาศ ณ วนที ใหลงตวเลขของวันที ชือเตมของเดอน และตวเลขของ







ปพุทธศักราชทีออกประกาศ



๒๐.๕ ลงชือ ใหลงลายมือชือผูออกประกาศ และพิมพชือเตมของเจาของลายมือชือ







ไวใตลายมือชือ




๒๐.๖ ตาแหนง ใหลงตาแหนงของผูออกประกาศ







ในกรณีทีกฎหมายกําหนดใหทําเปนแจงความ ใหเปลียนคาวาประกาศ เปน แจงความ




ขอ ๒๑ แถลงการณ คอ บรรดาขอความทีทางราชการแถลงเพือทําความเขาใจในกิจการ

ของทางราชการ หรอเหตการณหรือกรณีใด ๆ ใหทราบชัดเจนโดยทัวกัน ใชกระดาษตราครุฑ และ






ใหจดทําตามแบบที ๘ ทายระเบียบ โดยกรอกรายละเอียดดงนี ้

หนา ๑๐

เลม ๑๒๒ ตอนพิเศษ ๙๙ ง ราชกิจจานุเบกษา ๒๓ กนยายน ๒๕๔๘






๒๑.๑ แถลงการณ ใหลงชือสวนราชการทีออกแถลงการณ







๒๑.๒ เรอง ใหลงชือเรองทีออกแถลงการณ

๒๑.๓ ฉบับที ใชในกรณีทีจะตองออกแถลงการณหลายฉบับในเรองเดยว














ทีตอเนืองกัน ใหลงฉบับทีเรยงตามลําดบไวดวย







๒๑.๔ ขอความ ใหอางเหตผลทีตองออกแถลงการณและขอความทีแถลงการณ




๒๑.๕ สวนราชการทีออกแถลงการณ ใหลงชื่อสวนราชการทีออกแถลงการณ







๒๑.๖ วน เดอน ป ใหลงตวเลขของวันที ชือเตมของเดอน และตวเลขของ



ปพุทธศักราชทีออกแถลงการณ



ขอ ๒๒ ขาว คอ บรรดาขอความทีทางราชการเห็นสมควรเผยแพรใหทราบ ใหจดทํา






ตามแบบที ๙ ทายระเบียบ โดยกรอกรายละเอียดดงนี ้



๒๒.๑ ขาว ใหลงชือสวนราชการทีออกขาว








๒๒.๒ เรอง ใหลงชือเรองทีออกขาว










๒๒.๓ ฉบับที ใชในกรณีทีจะตองออกขาวหลายฉบับในเรองเดยวทีตอเนืองกัน






ใหลงฉบับทีเรยงตามลําดบไวดวย







๒๒.๔ ขอความ ใหลงรายละเอียดเกียวกบเรองของขาว








๒๒.๕ สวนราชการทีออกขาว ใหลงชือสวนราชการทีออกขาว








๒๒.๖ วน เดอน ป ใหลงตวเลขของวันที ชือเตมของเดอน และตวเลขของ



ปพุทธศักราชทีออกขาว



สวนที ๖









หนังสอทีเจาหนาทีทําขนหรอรบไวเปนหลักฐานในราชการ










ขอ ๒๓ หนังสอทีเจาหนาทีทําขนหรอรบไวเปนหลักฐานในราชการ คอ หนังสอทีทางราชการ







ทําขนนอกจากทีกลาวมาแลวขางตน หรือหนังสือทีหนวยงานอืนใดซึงมิใชสวนราชการ หรือ





บุคคลภายนอกมีมาถึงสวนราชการ และสวนราชการรบไวเปนหลักฐานของทางราชการ มี ๔ ชนิด คอ







หนังสอรบรอง รายงานการประชุม บันทึก และหนังสออืน

หนา ๑๑

เลม ๑๒๒ ตอนพิเศษ ๙๙ ง ราชกิจจานุเบกษา ๒๓ กนยายน ๒๕๔๘














ขอ ๒๔ หนังสอรบรอง คอ หนังสอทีสวนราชการออกใหเพือรบรองแก บุคคล นิตบุคคล




หรอหนวยงาน เพือวตถุประสงคอยางหนึงอยางใดใหปรากฏแกบุคคลโดยทัวไปไมจาเพาะเจาะจง ใชกระดาษ








ตราครฑ และใหจดทําตามแบบที ๑๐ ทายระเบียบ โดยกรอกรายละเอียดดงนี ้


๒๔.๑ เลขที ใหลงเลขทีของหนังสอรบรองโดยเฉพาะ เรมตงแตเลข ๑ เรยงเปน

















ลาดบไปจนถึงสนปปฏทิน ทับเลขปพุทธศักราชทีออกหนังสอรบรอง หรอลงเลขทีของหนังสอทัวไป







ตามแบบหนังสอภายนอกอยางหนึงอยางใด


๒๔.๒ สวนราชการเจาของหนังสอ ใหลงชือของสวนราชการซึงเปนเจาของ














หนังสอนัน และจะลงสถานทีตงของสวนราชการเจาของหนังสอดวยกได 








๒๔.๓ ขอความ ใหลงขอความขนตนวา หนังสือฉบับนีใหไวเพือรับรองวา









แลวตอดวยชือบุคคล นิตบุคคล หรอหนวยงานทีทางราชการรับรอง ในกรณีเปนบุคคลใหพิมพชือเตม







โดยมีคานําหนานาม ชือ นามสกุล ตาแหนงหนาที และสงกัดหนวยงานทีผูนันทํางานอยอยางชัดแจง








แลวจงลงขอความทีรบรอง



๒๔.๔ ใหไว ณ วนที ใหลงตวเลขของวันที ชือเตมของเดอน และตวเลขของ











ปพุทธศักราชทีออกหนังสอรบรอง






๒๔.๕ ลงชือ ใหลงลายมือชือหวหนาสวนราชการผูออกหนังสอ หรอผูทีไดรบมอบหมาย












และพิมพชือเตมของเจาของลายมือชือไวใตลายมือชือ



๒๔.๖ ตาแหนง ใหลงตําแหนงของผูลงลายมือชือในหนังสือ


๒๔.๗ รปถายและลายมือชือผูไดรบการรบรอง ในกรณีทีการรบรองเปนเรองสาคญ















ทีออกใหแกบุคคลใหตดรปถายของผูทีไดรบการรบรอง ขนาด ๔ × ๖ เซนตเมตร หนาตรง ไมสวมหมวก








ประทับตราชือสวนราชการทีออกหนังสอบนขอบลางดานขวาของรูปถายคาบตอลงบนแผนกระดาษ


















และใหผูนันลงลายมือชือไวใตรปถายพรอมทังพิมพชือเตมของเจาของลายมือชือไวใตลายมือชือดวย
ขอ ๒๕ รายงานการประชุม คอ การบันทึกความคดเหนของผูมาประชุม ผูเขารวมประชุม














และมตของทีประชุมไวเปนหลักฐาน ใหจดทําตามแบบที ๑๑ ทายระเบียบ โดยกรอกรายละเอียดดงนี ้






๒๕.๑ รายงานการประชุม ใหลงชือคณะทีประชุม หรอชือการประชุมนัน




๒๕.๒ ครังที ใหลงครังทีประชุม





๒๕.๓ เมือ ใหลงวน เดอน ปทีประชุม

หนา ๑๒

เลม ๑๒๒ ตอนพิเศษ ๙๙ ง ราชกิจจานุเบกษา ๒๓ กนยายน ๒๕๔๘





๒๕.๔ ณ ใหลงสถานทีทีประชุม




๒๕.๕ ผูมาประชุม ใหลงชือและหรอตาแหนงของผูไดรบแตงตงเปนคณะทีประชุม












ซงมาประชุม ในกรณีทีมีผูมาประชุมแทนใหลงชือผูมาประชุมแทน และลงวามาประชุมแทนผูใดหรอ





ตาแหนงใด



๒๕.๖ ผูไมมาประชุม ใหลงชือและหรอตาแหนงของผูทีไดรับแตงตังเปนคณะ














ทีประชุม ซงมิไดมาประชุมพรอมทังเหตผล (ถามี)



๒๕.๗ ผูเขารวมประชุม ใหลงชือและหรือตาแหนงของผูทีมิไดรบการแตงตง

















เปนคณะทีประชุม ซงไดเขารวมประชุม (ถามี)






๒๕.๘ เรมประชุมเวลา ใหลงเวลาทีเรมประชุม


๒๕.๙ ขอความ ใหบันทึกขอความทีประชุม โดยปกติใหเริมตนดวยประธาน













กลาวเปดประชุม และเรองทีประชุม กบมต หรอขอสรปของทีประชุมในแตละเรองตามลําดบ


๒๕.๑๐ เลิกประชุมเวลา ใหลงเวลาทีเลิกประชุม







๒๕.๑๑ ผูจดรายงานการประชุม ใหลงชือผูจดรายงานการประชุมครงนัน







ขอ ๒๖ บันทึก คอ ขอความซึงผูใตบังคับบัญชาเสนอตอผูบังคับบัญชา หรือผูบังคับบัญชา















สงการแกผูใตบังคบบัญชา หรอขอความทีเจาหนาที หรอหนวยงานระดับตากวาสวนราชการระดบกรม












ตดตอกนในการปฏิบัตราชการ โดยปกตใหใชกระดาษบันทึกขอความ และใหมีหวขอดงตอไปนี ้










๒๖.๑ ชือหรอตาแหนงทีบันทึกถึง โดยใชคาขนตนตามทีกาหนดไวในภาคผนวก ๒







๒๖.๒ สาระสําคญของเรอง ใหลงใจความของเรืองทีบันทึก ถามีเอกสารประกอบ




กใหระบุไวดวย




๒๖.๓ ชือและตาแหนง ใหลงลายมือชือและตาแหนงของผูบันทึก และในกรณีที ่








ไมใชกระดาษบันทึกขอความ ใหลงวน เดอน ปทีบันทึกไวดวย

การบันทึกตอเนือง โดยปกตใหผูบันทึกระบุคาขึนตน ใจความบันทึก และลงชือเชนเดียวกับ











ทีไดกลาวไวขางตน และใหลงวน เดอน ป กากับใตลายมือชือผูบันทึก หากไมมีความเห็นใดเพิมเตม













ใหลงชือและวัน เดอน ป กากับเทานัน

ขอ ๒๗ หนังสออืน คอ หนังสอหรอเอกสารอืนใดทีเกิดขนเนืองจากการปฏิบัติงานของเจาหนาที ่











เพือเปนหลักฐานในทางราชการ ซงรวมถง ภาพถาย ฟลม แถบบันทึกเสยง แถบบันทึกภาพดวย หรอ








หนา ๑๓

เลม ๑๒๒ ตอนพิเศษ ๙๙ ง ราชกิจจานุเบกษา ๒๓ กนยายน ๒๕๔๘













หนังสอของบุคคลภายนอก ทียนตอเจาหนาทีและเจาหนาทีไดรบเขาทะเบียนรบหนังสอของทางราชการแลว


มีรปแบบตามทีกระทรวง ทบวง กรมจะกําหนดขึนใชตามความเหมาะสม เวนแตมีแบบตามกฎหมาย






เฉพาะเรองใหทําตามแบบ เชน โฉนด แผนที แบบ แผนผัง สญญา หลกฐานการสืบสวนและสอบสวน








และคารอง เปนตน



สวนที ๗
บทเบ็ดเตล็ด

ขอ ๒๘ หนังสือทีตองปฏิบัติใหเร็วกวาปกติ เปนหนังสือทีตองจัดสงและดําเนินการ



ทางสารบรรณดวยความรวดเร็วเปนพิเศษ แบงเปน ๓ ประเภท คอ













๒๘.๑ ดวนทีสด ใหเจาหนาทีปฏบัตในทันทีทีไดรบหนังสอนัน


๒๘.๒ ดวนมาก ใหเจาหนาทีปฏิบัติโดยเร็ว










๒๘.๓ ดวน ใหเจาหนาทีปฏบัตเรวกวาปกต เทาทีจะทําได 





ใหระบุชันความเรวดวยตวอักษรสีแดงขนาดไมเล็กกวาตวพิมพโปง ๓๒ พอยท ใหเหนไดชัด












บนหนังสอและบนซอง ตามทีกาหนดไวในแบบที ๑ แบบที ๒ แบบที ๓ และแบบที ๑๕ ทายระเบียบ




โดยใหระบุคาวา ดวนทีสด ดวนมาก หรือดวน สําหรับหนังสือตามขอ ๒๘.๑ ขอ ๒๘.๒ และขอ ๒๘.๓



แลวแตกรณี









ในกรณีทีตองการใหหนังสอสงถึงผูรบภายในเวลาทีกาหนด ใหระบุคาวา ดวนภายใน แลวลงวน








เดอน ป และกําหนดเวลาทีตองการใหหนังสอนันไปถึงผูรบ กบใหเจาหนาทีสงถึงผูรับซึงระบุบนหนาซอง











ภายในเวลาทีกาหนด











ขอ ๒๙ เรองราชการทีจะดาเนินการหรอสงการดวยหนังสอไดไมทัน ใหสงขอความ






ทางเครืองมือสอสาร เชน โทรเลข วทยโทรเลข โทรพิมพ โทรศัพท วทยสอสาร วทยกระจายเสยง










หรือวิทยุโทรทัศน เปนตน และใหผูรับปฏิบัติเชนเดียวกับไดรับหนังสือ ในกรณีทีจําเปนตองยืนยัน






เปนหนังสอ ใหทําหนังสอยนยนตามไปทันที






การสงขอความทางเครืองมือสอสารซงไมมีหลกฐานปรากฏชัดแจง เชน ทางโทรศัพท วทยสอสาร




















วทยกระจายเสยง หรอวทยโทรทัศน เปนตน ใหผูสงและผูรบบันทึกขอความไวเปนหลักฐาน

หนา ๑๔

เลม ๑๒๒ ตอนพิเศษ ๙๙ ง ราชกิจจานุเบกษา ๒๓ กนยายน ๒๕๔๘






ขอ ๓๐ หนังสอทีจดทําขนโดยปกตใหมีสาเนาคูฉบับเก็บไวทีตนเรอง ๑ ฉบับ และใหมีสาเนา











เก็บไวทีหนวยงานสารบรรณกลาง ๑ ฉบับ










สาเนาคูฉบับใหผูลงชือลงลายมือชือ หรอลายมือชือยอ และใหผูราง ผูพิมพ และผูตรวจ






ลงลายมือชือ หรอลายมือชือยอไวทีขางทายขอบลางดานขวาของหนังสือ












ขอ ๓๑ หนังสอทีเจาของหนังสอเหนวามีสวนราชการอืนทีเกียวของควรไดรบทราบดวย












โดยปกตใหสงสาเนาไปใหทราบโดยทําเปนหนังสอประทับตรา








สาเนาหนังสอนีใหมีคารบรองวา สาเนาถูกตอง โดยใหเจาหนาทีตงแตระดบ ๒ หรอเทียบเทาขึนไป























ซงเปนเจาของเรองลงลายมือชือรบรอง พรอมทังลงชือตวบรรจง และตาแหนงทีขอบลางของหนังสอ


ขอ ๓๒ หนังสอเวยน คอ หนังสอทีมีถงผูรบเปนจานวนมาก มีใจความอยางเดวยกน ใหเพิมรหส

















ตวพยญชนะ ว หนาเลขทะเบียนหนังสอสง ซงกําหนดเปนเลขทีหนังสอเวยนโดยเฉพาะ เรมตงแตเลข ๑
























เรยงเปนลําดบไปจนถึงสนปปฏทิน หรอใชเลขทีของหนังสอทัวไปตามแบบหนังสอภายนอกอยางหนึงอยางใด
เมือผูรบไดรบหนังสอเวยนแลวเหนวาเรองนันจะตองใหหนวยงาน หรอบุคคลในบังคบบัญชา






























ในระดบตาง ๆ ไดรบทราบดวย กใหมีหนาทีจดทําสาเนา หรอจดสงใหหนวยงาน หรอบุคคลเหลานันโดยเรว





ขอ ๓๓ สรรพนามทีใชในหนังสอ ใหใชตามฐานะแหงความสัมพันธระหวางเจาของ





หนังสอและผูรบหนังสอตามภาคผนวก ๒




ขอ ๓๔ หนังสอภาษาตางประเทศ ใหใชกระดาษตราครุฑ





หนังสอทีเปนภาษาอังกฤษ ใหทําตามแบบทีกาหนดไวในภาคผนวก ๔







สาหรบหนังสอทีเปนภาษาอืน ๆ ซงมิใชภาษาอังกฤษ ใหเปนไปตามประเพณีนิยม


หมวด ๒


การรบและสงหนังสอ

สวนที ๑


การรับหนังสือ





ขอ ๓๕ หนังสอรบ คอ หนังสอทีไดรบเขามาจากภายนอก ใหเจาหนาทีของหนวยงาน












สารบรรณกลางปฏิบัตตามทีกาหนดไวในสวนนี ้

หนา ๑๕

เลม ๑๒๒ ตอนพิเศษ ๙๙ ง ราชกิจจานุเบกษา ๒๓ กนยายน ๒๕๔๘






ขอ ๓๖ จดลําดบความสาคญและความเรงดวนของหนังสอเพือดาเนินการกอนหลัง และให
















ผูเปดซองตรวจเอกสาร หากไมถกตองใหตดตอสวนราชการเจาของเรอง หรอหนวยงานทีออกหนังสอ















เพือดาเนินการใหถกตอง หรอบันทึกขอบกพรองไวเปนหลักฐาน แลวจงดาเนินการเรองนันตอไป



ขอ ๓๗ ประทับตรารบหนังสอตามแบบที ๑๒ ทายระเบียบ ทีมุมบนดานขวาของหนังสือ


โดยกรอกรายละเอียดดงนี ้



๓๗.๑ เลขรบ ใหลงเลขทีรบตามเลขทีรบในทะเบียน











๓๗.๒ วนที ใหลงวน เดอน ปทีรบหนังสอ





๓๗.๓ เวลา ใหลงเวลาทีรบหนังสอ
ขอ ๓๘ ลงทะเบียนรบหนังสอในทะเบียนหนังสอรบตามแบบที ๑๓ ทายระเบียบ โดยกรอก







รายละเอียดดงนี ้




๓๘.๑ ทะเบียนหนังสอรบ วนที เดอน พ.ศ. ใหลงวน เดอน ปทีลงทะเบียน











๓๘.๒ เลขทะเบียนรบ ใหลงเลขลําดบของทะเบียนหนังสอรบเรยงลําดบตดตอกนไป











ตลอดปปฏทิน เลขทะเบียนของหนังสอรบจะตองตรงกับเลขทีในตรารบหนังสอ







๓๘.๓ ที ใหลงเลขทีของหนังสอทีรบเขามา


๓๘.๔ ลงวันที ใหลงวัน เดือน ปของหนังสือทีรับเขามา






๓๘.๕ จาก ใหลงตาแหนงเจาของหนังสอ หรอชือสวนราชการ หรอชือบุคคล




ในกรณีทีไมมีตาแหนง









๓๘.๖ ถง ใหลงตาแหนงของผูทีหนังสอนันมีถง หรอชือสวนราชการ หรอชือบุคคล






ในกรณีทีไมมีตาแหนง
๓๘.๗ เรอง ใหลงชือเรองของหนังสอฉบับนัน ในกรณีทีไมมีชือเรองใหลงสรปเรองยอ
























๓๘.๘ การปฏิบัต ใหบันทึกการปฏิบัตเกียวกบหนังสอฉบับนัน





๓๘.๙ หมายเหต ใหบันทึกขอความอนใด (ถามี)



ขอ ๓๙ จดแยกหนังสอทีลงทะเบียนรบแลวสงใหสวนราชการทีเกียวของดาเนินการ โดยใหลงชือ















หนวยงานทีรบหนังสอนันในชอง การปฏิบัต ถามีชือบุคคล หรอตาแหนงทีเกียวของกับการรบหนังสอ













ใหลงชือหรอตาแหนงไวดวย



หนา ๑๖

เลม ๑๒๒ ตอนพิเศษ ๙๙ ง ราชกิจจานุเบกษา ๒๓ กนยายน ๒๕๔๘


การสงหนังสอทีลงทะเบียนรบแลวไปใหสวนราชการทีเกียวของดาเนินการตามวรรคหนึง






















จะสงโดยใชสมุดสงหนังสอตามขอ ๔๘ หรอใหผูรบหนังสอลงชือและวน เดอน ปทีรบหนังสอ







ไวเปนหลักฐานในทะเบียนรบหนังสอกได 





การดาเนินการตามขันตอนนี จะเสนอผานผูบังคับบัญชาผูใดหรือไม ใหเปนไปตามทีหัวหนา


สวนราชการกําหนด











ถาหนังสอรบนันจะตองดาเนินเรองในหนวยงานนันเองจนถึงขนไดตอบหนังสอไปแลว










ใหลงทะเบียนวาไดสงออกไปโดยหนังสอทีเทาใด วน เดอน ปใด





ขอ ๔๐ การรบหนังสอภายในสวนราชการเดยวกน เมือผูรับไดรับหนังสือจากหนวยงาน








สารบรรณกลางแลว ใหปฏบัตตามวิธีการทีกลาวขางตนโดยอนุโลม



สวนที ๒

การสงหนังสอ














ขอ ๔๑ หนังสอสง คอ หนังสอทีสงออกไปภายนอก ใหปฏบัตตามทีกาหนดไวในสวนนี ้










ขอ ๔๒ ใหเจาของเรองตรวจความเรยบรอยของหนังสอ รวมทังสงทีจะสงไปดวยใหครบถวน










แลวสงเรืองใหเจาหนาทีของหนวยงานสารบรรณกลางเพือสงออก











ขอ ๔๓ เมือเจาหนาทีของหนวยงานสารบรรณกลางไดรบเรองแลว ใหปฏบัตดงนี ้



๔๓.๑ ลงทะเบียนสงหนังสอในทะเบียนหนังสอสงตามแบบที ๑๔ ทายระเบียบ



โดยกรอกรายละเอียดดงนี ้




๔๓.๑.๑ ทะเบียนหนังสอสง วนที เดอน พ.ศ. ใหลงวน เดือน ป




ทีลงทะเบียน






๔๓.๑.๒ เลขทะเบียนสง ใหลงเลขลําดบของทะเบียนหนังสอสงเรยงลําดบ





ตดตอกนไปตลอดปปฏทิน






๔๓.๑.๓ ที ใหลงรหสตวพยญชนะ และเลขประจําของสวนราชการเจาของเรอง









ในหนังสอทีจะสงออก ถาไมมีทีดงกลาว ชองนีจะวาง



๔๓.๑.๔ ลงวนที่ ใหลงวัน เดือน ปทีจะสงหนังสือนันออก

หนา ๑๗

เลม ๑๒๒ ตอนพิเศษ ๙๙ ง ราชกิจจานุเบกษา ๒๓ กนยายน ๒๕๔๘


๔๓.๑.๕ จาก ใหลงตาแหนงเจาของหนังสอ หรอชือสวนราชการ หรอ










ชือบุคคลในกรณีทีไมมีตาแหนง






๔๓.๑.๖ ถง ใหลงตาแหนงของผูทีหนังสอนันมีถง หรอชือสวนราชการ









หรอชือบุคคลในกรณีทีไมมีตาแหนง








๔๓.๑.๗ เรอง ใหลงชือเรองของหนังสอฉบับนั้น ในกรณีทีไมมีชือเรือง







ใหลงสรปเรองยอ







๔๓.๑.๘ การปฏิบัต ใหบันทึกการปฏิบัตเกียวกบหนังสอฉบับนัน






๔๓.๑.๙ หมายเหต ใหบันทึกขอความอนใด (ถามี)








๔๓.๒ ลงเลขที และวน เดอน ปในหนังสอทีจะสงออกทังในตนฉบับ และสาเนาคูฉบับ



ใหตรงกับเลขทะเบียนสง และวัน เดือน ปในทะเบียนหนังสือสงตามขอ ๔๓.๑.๒ และขอ ๔๓.๑.๔






ขอ ๔๔ กอนบรรจุซอง ใหเจาหนาทีของหนวยงานสารบรรณกลางตรวจความเรียบรอย









ของหนังสอตลอดจนสงทีสงไปดวยอีกครงหนึง แลวปดผนึก





หนังสอทีไมมีความสําคญมากนัก อาจสงไปโดยวิธีพับยดตดดวยแถบกาว กาว เย็บดวยลวด




หรอวธีอืนแทนการบรรจุซอง





ขอ ๔๕ การจาหนาซอง ใหปฏบัตตามแบบที ๑๕ ทายระเบียบ














สาหรบหนังสอทีตองปฏบัตใหเรวกวาปกต ใหปฏบัตตามขอ ๒๘







ในกรณีไมใชสมุดสงหนังสอ ใหมีใบรบหนังสอตามขอ ๔๙ แนบตดซองไปดวย

ขอ ๔๖ การสงหนังสอโดยทางไปรษณีย ใหถอปฏบัติตามระเบียบ หรือวิธีการทีการสือสาร








แหงประเทศไทยกําหนด



การสงหนังสอซงมิใชเปนการสงโดยทางไปรษณีย เมือสงหนังสอใหผูรบแลว ผูสงตองใหผูรบ





























ลงชือรบในสมุดสงหนังสอ หรอใบรบ แลวแตกรณี ถาเปนใบรับใหนําใบรบนันมาผนึกตดไวทีสาเนาคูฉบับ

ขอ ๔๗ หนังสือทีไดลงทะเบียนสง ในกรณีทีเปนการตอบหนังสือซึงรับเขามาใหลงทะเบียน












วาหนังสอนันไดตอบตามหนังสอรบทีเทาใด วน เดอน ปใด







ขอ ๔๘ สมุดสงหนังสอ ใหจดทําตามแบบที ๑๖ ทายระเบียบ โดยกรอกรายละเอียดดงนี ้



๔๘.๑ เลขทะเบียน ใหลงเลขทะเบียนหนังสอสง



๔๘.๒ จาก ใหลงตําแหนง หรือชือสวนราชการ หรือชือบุคคลทีเปนเจาของหนังสือ

หนา ๑๘

เลม ๑๒๒ ตอนพิเศษ ๙๙ ง ราชกิจจานุเบกษา ๒๓ กนยายน ๒๕๔๘



๔๘.๓ ถง ใหลงตาแหนงของผูทีหนังสอนันมีถง หรอชือสวนราชการ หรอชือบุคคล














ในกรณีทีไมมีตาแหนง







๔๘.๔ หนวยรบ ใหลงชือสวนราชการทีรบหนังสอ








๔๘.๕ ผูรบ ใหผูรบหนังสอลงชือทีสามารถอานออกได 









๔๘.๖ วนและเวลา ใหผูรบหนังสอลงวน เดอน ป และเวลาทีรบหนังสือ






๔๘.๗ หมายเหต ใหบันทึกขอความอนใด (ถามี)







ขอ ๔๙ ใบรบหนังสอ ใหจดทําตามแบบที ๑๗ ทายระเบียบ โดยกรอกรายละเอียดดงนี ้





๔๙.๑ ที ใหลงเลขทีของหนังสอฉบับนัน

๔๙.๒ ถง ใหลงตาแหนงของผูทีหนังสอนันมีถง หรอชือสวนราชการ หรอชือบุคคล














ในกรณีทีไมมีตาแหนง

















๔๙.๓ เรอง ใหลงชือเรองของหนังสอฉบับนัน ในกรณีทีไมมีชือเรองใหลงสรปเรองยอ












๔๙.๔ รบวนที ใหผูรบหนังสอลงวน เดอน ปทีรบหนังสอ







๔๙.๕ เวลา ใหผูรบหนังสอลงเวลาทีรบหนังสอ








๔๙.๖ ผูรบ ใหผูรบหนังสอลงชือทีสามารถอานออกได 



สวนที ๓
บทเบ็ดเตล็ด








ขอ ๕๐ เพือใหการรบและสงหนังสอดาเนินไปโดยสะดวกเรียบรอยและรวดเร็ว สวนราชการ





จะกําหนดหนาทีของผูปฏบัตตลอดจนแนวทางปฏิบัตนันไวดวยกได ทังนี ใหมีการสํารวจทะเบียนหนังสอ

















รบเปนประจําวาหนังสอตามทะเบียนรบนันไดมีการปฏิบัตไปแลวเพียงใด และใหมีการตดตามเรองดวย







ในการนีสวนราชการใดเห็นสมควรจะจัดใหมีบัตรตรวจคนสาหรบหนังสอรบและหนังสอสงเพือความสะดวก







ในการคนหาก็ไดตามความเหมาะสม





ขอ ๕๑ บัตรตรวจคน ใหจดทําตามแบบที ๑๘ ทายระเบียบ โดยกรอกรายละเอียดดงนี ้








๕๑.๑ เรอง รหส ใหลงเรองและรหัสตามหมวดหมูของหนังสอ





๕๑.๒ เลขทะเบียนรบ ใหลงเลขทะเบียนตามทีปรากฏในทะเบียนหนังสอรบ

หนา ๑๙

เลม ๑๒๒ ตอนพิเศษ ๙๙ ง ราชกิจจานุเบกษา ๒๓ กนยายน ๒๕๔๘






๕๑.๓ ที ใหลงเลขทีของหนังสอ






๕๑.๔ ลงวนที ใหลงวน เดอน ป ของหนังสอ




๕๑.๕ รายการ ใหลงเรองยอของหนังสอเพือใหทราบวา หนังสอนันมาจากทีใด






เรองอะไร




๕๑.๖ การปฏิบัต ใหบันทึกการปฏิบัตเกียวกบหนังสอนันเพือใหทราบวาสงไปทีใด









เมื่อใด

หมวด ๓
การเก็บรกษา ยม และทําลายหนังสอ





สวนที ๑


การเก็บรกษา

ขอ ๕๒ การเก็บหนังสอแบงออกเปน การเก็บระหวางปฏบัต การเก็บเมือปฏบัตเสรจแลว










และการเก็บไวเพือใชในการตรวจสอบ




ขอ ๕๓ การเก็บระหวางปฏบัต คอ การเก็บหนังสอทีปฏบัตยงไมเสรจใหอยูในความรับผิดชอบ















ของเจาของเรองโดยใหกาหนดวิธีการเก็บใหเหมาะสมตามขันตอนของการปฏิบัตงาน





ขอ ๕๔ การเก็บเมือปฏบัตเสรจแลว คอ การเก็บหนังสอทีปฏบัตเสรจเรยบรอยแลว และ













ไมมีอะไรทีจะตองปฏบัตตอไปอีก ใหเจาหนาทีของเจาของเรองปฏบัตดงนี ้








๕๔.๑ จดทําบัญชีหนังสอสงเก็บตามแบบที ๑๙ ทายระเบียบ อยางนอยใหมีตนฉบับ















และสาเนาคูฉบับสาหรบเจาของเรองและหนวยเกบ เก็บไวอยางละฉบับ โดยกรอกรายละเอียดดงนี ้









๕๔.๑.๑ ลาดบที ใหลงเลขลําดบเรองของหนังสอทีเก็บ





๕๔.๑.๒ ที ใหลงเลขทีของหนังสอแตละฉบับ



๕๔.๑.๓ ลงวนที ใหลงวน เดอน ปของหนังสือแตละฉบับ














๕๔.๑.๔ เรอง ใหลงชือเรองของหนังสอแตละฉบับ ในกรณีทีไมมีชือเรอง





ใหลงสรปเรองยอ

หนา ๒๐

เลม ๑๒๒ ตอนพิเศษ ๙๙ ง ราชกิจจานุเบกษา ๒๓ กนยายน ๒๕๔๘





๕๔.๑.๕ อายการเก็บหนังสอ ใหลงวน เดอน ปทีจะเกบถึง ในกรณีใหเก็บไว 





ตลอดไป ใหลงคาวา หามทําลาย










๕๔.๑.๖ หมายเหต ใหบันทึกขอความอนใด (ถามี)



๕๔.๒ สงหนังสอและเรืองปฏบัตทังปวงทีเกียวของกับหนังสอนัน พรอมทังบัญชี












หนังสือสงเก็บไปใหหนวยเก็บทีสวนราชการนัน ๆ กําหนด





ขอ ๕๕ เมือไดรบเรองจากเจาของเรองตามขอ ๕๔ แลว ใหเจาหนาทีผูรบผิดชอบในการเก็บ








หนังสอปฏบัตดงนี ้






๕๕.๑ ประทับตรากาหนดเก็บหนังสอตามขอ ๗๓ ไวทีมุมลางดานขวาของกระดาษ









แผนแรกของหนังสอฉบับนัน และลงลายมือชือยอกากับตรา


๕๕.๑.๑ หนังสือทีตองเก็บไวตลอดไป ใหประทับตราคําวา หามทําลาย
ดวยหมึกสแดง





๕๕.๑.๒ หนังสอทีเก็บโดยมีกาหนดเวลา ใหประทับตราคาวา เก็บถึง









พ.ศ. .... ดวยหมึกสน้าเงน และลงเลขของปพุทธศักราชทีใหเก็บถึง

๕๕.๒ ลงทะเบียนหนังสอเก็บไวเปนหลักฐานตามแบบที ๒๐ ทายระเบียบ โดยกรอก


รายละเอียดดงนี ้







๕๕.๒.๑ ลาดบที ใหลงเลขลําดบเรองของหนังสอทีเก็บ









๕๕.๒.๒ วนเก็บ ใหลงวน เดอน ปทีนําหนังสอนันเขาทะเบียนเก็บ







๕๕.๒.๓ เลขทะเบียนรบ ใหลงเลขทะเบียนรบของหนังสอแตละฉบับ





๕๕.๒.๔ ที ใหลงเลขทีของหนังสอแตละฉบับ

๕๕.๒.๕ เรือง ใหลงชือเรืองของหนังสือแตละฉบับ ในกรณีทีไมมีชือเรือง










ใหลงสรปเรองยอ


๕๕.๒.๖ รหสแฟม ใหลงหมายเลขลําดบหมูของการจัดแฟมเก็บหนังสอ




๕๕.๒.๗ กาหนดเวลาเก็บ ใหลงระยะเวลาการเก็บตามทีกาหนดในตรา






กาหนดเก็บหนังสอตามขอ ๕๕.๑


๕๕.๒.๘ หมายเหต ใหบันทึกขอความอืนใด (ถามี)


หนา ๒๑

เลม ๑๒๒ ตอนพิเศษ ๙๙ ง ราชกิจจานุเบกษา ๒๓ กนยายน ๒๕๔๘






ขอ ๕๖ การเก็บไวเพือใชในการตรวจสอบ คอ การเก็บหนังสอทีปฏบัตเสรจเรยบรอยแลว







แตจาเปนจะตองใชในการตรวจสอบเปนประจํา ไมสะดวกในการสงไปเก็บยงหนวยเกบของสวนราชการ















ตามขอ ๕๔ ใหเจาของเรองเก็บเปนเอกเทศ โดยแตงตงเจาหนาทีขนรบผิดชอบก็ได เมือหมดความจําเปน










ทีจะตองใชในการตรวจสอบแลว ใหจดสงหนังสอนันไปยังหนวยเก็บของสวนราชการโดยใหถือปฏิบัติ



ตามขอ ๕๔ และขอ ๕๕ โดยอนุโลม











ขอ ๕๗ อายการเก็บหนังสอ โดยปกตใหเก็บไวไมนอยกวา ๑๐ ป เวนแตหนังสอดงตอไปนี ้






๕๗.๑ หนังสอทีตองสงวนเปนความลับ ใหปฏบัตตามกฎหมายหรือระเบียบ

วาดวยการรกษาความปลอดภัยแหงชาต ิ






๕๗.๒ หนังสอทีเปนหลักฐานทางอรรถคดี สานวนของศาลหรือของพนักงานสอบสวน



หรอหนังสออืนใดทีไดมีกฎหมายหรอระเบียบแบบแผนกําหนดไวเปนพิเศษแลว การเก็บใหเปนไป






ตามกฎหมายและระเบียบแบบแผนวาดวยการนัน


๕๗.๓ หนังสอทีเกียวกบประวัตศาสตร ขนบธรรมเนียมจารตประเพณี สถิต










หลกฐาน หรอเรองทีตองใชสําหรับศึกษาคนควา หรือหนังสืออืนในลักษณะเดียวกัน ใหเก็บไวเปนหลักฐาน








ทางราชการตลอดไปหรือตามทีกองจดหมายเหตุแหงชาต กรมศิลปากร กาหนด











๕๗.๔ หนังสอทีไดปฏบัตงานเสร็จสนแลว และเปนคสาเนาทีมีตนเรองจะคนได 








จากทีอืนใหเก็บไวไมนอยกวา ๕ ป
๕๗.๕ หนังสอทีเปนเรืองธรรมดาสามัญซึงไมมีความสําคัญ และเปนเรืองทีเกิดขึน








เปนประจําเมือดาเนินการแลวเสรจใหเก็บไวไมนอยกวา ๑ ป










ในกรณีหนังสอทีเกียวกบการเงน ซงมิใชเปนเอกสารสิทธิ หากเห็นวาไมมีความจําเปน







ตองเก็บไวถง ๑๐ ป ใหทําความตกลงกับกระทรวงการคลังเพือขอทําลายได

ขอ ๕๘ ทุกปปฏทินใหสวนราชการจัดสงหนังสอทีมีอายครบ ๒๕ ป นับจากวันทีไดจดทําขน






















ทีเก็บไว ณ สวนราชการใด พรอมทังบัญชีสงมอบหนังสอครบ ๒๕ ป ใหกองจดหมายเหตุแหงชาต




กรมศิลปากร ภายในวันที ๓๑ มกราคม ของปถดไป เวนแตหนังสอดงตอไปนี ้




๕๘.๑ หนังสอทีตองสงวนเปนความลับใหปฏบัตตามกฎหมายหรือระเบียบ








วาดวยการรกษาความปลอดภัยแหงชาต ิ


๕๘.๒ หนังสอทีมีกฎหมาย ขอบังคบ หรอระเบียบทีออกใชเปนการทัวไป








กาหนดไวเปนอยางอืน

หนา ๒๒

เลม ๑๒๒ ตอนพิเศษ ๙๙ ง ราชกิจจานุเบกษา ๒๓ กนยายน ๒๕๔๘





๕๘.๓ หนังสอทีสวนราชการมีความจําเปนตองเก็บไวทีสวนราชการนัน ใหจดทํา












บัญชีหนังสอครบ ๒๕ ป ทีขอเกบเองสงมอบใหกองจดหมายเหตุแหงชาต กรมศิลปากร





ขอ ๕๙ บัญชีสงมอบหนังสอครบ ๒๕ ป และบัญชีหนังสอครบ ๒๕ ปทีขอเกบเอง


อยางนอยใหมีตนฉบับและสําเนาคูฉบับ เพือใหสวนราชการผูมอบและกองจดหมายเหตุแหงชาติ









กรมศิลปากร ผูรบมอบยดถือไวเปนหลักฐานฝายละฉบับ





๕๙.๑ บัญชีสงมอบหนังสอครบ ๒๕ ป ใหจดทําตามแบบที ๒๑ ทายระเบียบ

โดยกรอกรายละเอียดดงนี ้

๕๙.๑.๑ ชือบัญชีสงมอบหนังสอครบ ๒๙ ป ประจาป ใหลงตัวเลข





ของปพุทธศักราชทีจดทําบัญชี





๕๙.๑.๒ กระทรวง ทบวง กรม กอง ใหลงชือสวนราชการทีจดทําบัญชี







๕๙.๑.๓ วนที ใหลงวน เดอน ปทีจดทําบัญชี



๕๙.๑.๔ แผนที ใหลงเลขลําดบของแผนบัญชี







๕๙.๑.๕ ลาดบที ใหลงเลขลําดบเรืองของหนังสือทีสงมอบ





๕๙.๑.๖ รหสแฟม ใหลงหมายเลขลําดบหมูของการจัดแฟมเก็บหนังสอ





๕๙.๑.๗ ที ใหลงเลขทีของหนังสอแตละฉบับ







๕๙.๑.๘ ลงวนที ใหลงวน เดอน ปของหนังสอแตละฉบับ





๕๙.๑.๙ เลขทะเบียนรบ ใหลงเลขทะเบียนรบของหนังสอแตละฉบับ






๕๙.๑.๑๐ เรอง ใหลงชือเรืองของหนังสือแตละฉบับ ในกรณีทีไมมีชือเรือง






ใหลงสรปเรองยอ






๕๙.๑.๑๑ หมายเหต ใหบันทึกขอความอนใด (ถามี)


๕๙.๑.๑๒ ลงชือผูมอบ ใหผูมอบลงลายมือชือและวงเล็บชือและนามสกุล










ดวยตวบรรจงพรอมทังลงตาแหนงของผูมอบ
๕๙.๑.๑๓ ลงชือผูรบมอบ ใหผูรบมอบลงลายมือชือและวงเล็บชือและ















นามสกุลดวยตวบรรจงพรอมทังลงตาแหนงของผูรบมอบ





๕๙.๒ บัญชีหนังสอครบ ๒๕ ป ทีขอเก็บเอง ใหจดทําตามแบบที ๒๒ ทายระเบียบ

โดยกรอกรายละเอียดดงนี ้

หนา ๒๓

เลม ๑๒๒ ตอนพิเศษ ๙๙ ง ราชกิจจานุเบกษา ๒๓ กนยายน ๒๕๔๘





๕๙.๒.๑ ชือบัญชีหนังสอครบ ๒๕ ป ทีขอเกบเองประจําป ใหลงตวเลข





ของปพุทธศักราชทีจดทําบัญชี





๕๙.๒.๒ กระทรวง ทบวง กรม กอง ใหลงชือสวนราชการทีจดทําบัญชี







๕๙.๒.๓ วนที ใหลงวน เดอน ปทีจดทําบัญชี

๕๙.๒.๔ แผนที ใหลงเลขลําดับของแผนบัญชี










๕๙.๒.๕ ลาดบที ใหลงเลขลําดบเรองของหนังสอทีขอเกบเอง





๕๙.๒.๖ รหสแฟม ใหลงหมายเลขลําดบหมูของการจัดแฟมเก็บหนังสอ





๕๙.๒.๗ ที ใหลงเลขทีของหนังสอแตละฉบับ







๕๙.๒.๘ ลงวนที ใหลงวน เดอน ปของหนังสอแตละฉบับ




๕๙.๒.๙ เรอง ใหลงชือเรืองของหนังสือแตละฉบับ ในกรณีทีไมมีชือเรือง








ใหลงสรปเรองยอ






๕๙.๒.๑๐ หมายเหต ใหบันทึกขอความอนใด (ถามี)












ขอ ๖๐ หนังสอทียงไมถงกําหนดทําลาย ซงสวนราชการเหนวาเปนหนังสอทีมีความสําคญ






และประสงคจะฝากใหกองจดหมายเหตุแหงชาต กรมศิลปากร เก็บไว ใหปฏบัติดังนี ้



๖๐.๑ จดทําบัญชีฝากหนังสอตามแบบที ๒๓ ทายระเบียบ อยางนอยใหมีตนฉบับ






และสาเนาคูฉบับ โดยกรอกรายละเอียดดงนี ้
๖๐.๑.๑ ชือบัญชีฝากหนังสอ ประจาป ใหลงตวเลขของปพุทธศักราช







ทีจดทําบัญชี


๖๐.๑.๒ กระทรวง ทบวง กรม กอง ใหลงชือสวนราชการทีจัดทําบัญชี







๖๐.๑.๓ วนที ใหลงวน เดอน ปทีจดทําบัญชี



๖๐.๑.๔ แผนที ใหลงเลขลําดบของแผนบัญชี








๖๐.๑.๕ ลาดบที ใหลงเลขลําดบเรองของหนังสอ





๖๐.๑.๖ รหสแฟม ใหลงหมายเลขลําดบหมูของการจัดแฟมเก็บหนังสอ

๖๐.๑.๗ ที่ ใหลงเลขทีของหนังสือแตละฉบับ







๖๐.๑.๘ ลงวนที ใหลงวน เดอน ปของหนังสอแตละฉบับ





๖๐.๑.๙ เลขทะเบียนรบ ใหลงเลขทะเบียนรบของหนังสอแตละฉบับ

หนา ๒๔

เลม ๑๒๒ ตอนพิเศษ ๙๙ ง ราชกิจจานุเบกษา ๒๓ กนยายน ๒๕๔๘





๖๐.๑.๑๐ เรอง ใหลงชือเรองของหนังสอแตละฉบับ ในกรณีทีไมมีชือเรอง














ใหลงสรปเรองยอ






๖๐.๑.๑๑ หมายเหต ใหบันทึกขอความอนใด (ถามี)



๖๐.๑.๑๒ ลงชือผูฝาก ใหผูฝากลงลายมือชือและวงเล็บชือและนามสกุล









ดวยตวบรรจงพรอมทังลงตาแหนงของผูฝาก



๖๐.๑.๑๓ ลงชือผูรับฝาก ใหผูรับฝากลงลายมือชือและวงเล็บชือและ









นามสกุลดวยตวบรรจงพรอมทังลงตาแหนงของผูรบฝาก





๖๐.๒ สงตนฉบับและสําเนาคูฉบับบัญชีฝากหนังสอพรอมกับหนังสอทีจะฝาก





ใหกองจดหมายเหตุแหงชาต กรมศิลปากร




๖๐.๓ เมือกองจดหมายเหตุแหงชาต กรมศิลปากร ตรวจหนังสอและรบฝากหนังสือแลว









ใหลงนามในบัญชีฝากหนังสอ แลวคนตนฉบับใหสวนราชการผูฝากเก็บไวเปนหลักฐาน
หนังสอทีฝากเก็บไวทีกองจดหมายเหตุแหงชาต กรมศิลปากร ใหถอวาเปนหนังสอของสวนราชการ

























ผูฝาก หากสวนราชการผูฝากตองการใชหนังสอหรอขอคน ใหทําไดโดยจดทําหลักฐานตอกนไวใหชัดแจง






เมือถงกําหนดการทําลายแลว ใหสวนราชการผูฝากดาเนินการตามขอ ๖๖
ขอ ๖๑ การรกษาหนังสอ ใหเจาหนาทีระมัดระวงรักษาหนังสือใหอยูในสภาพใชราชการ






ไดทุกโอกาส หากชํารดเสยหายตองรบซอมใหใชราชการไดเหมือนเดม หากสญหายตองหาสาเนามาแทน
















ถาชํารดเสยหายจนไมสามารถซอมแซมใหคงสภาพเดมได ใหรายงานผูบังคบบัญชาทราบและให






หมายเหตไวในทะเบียนเก็บดวย



ถาหนังสอทีสญหายเปนเอกสารสิทธิตามกฎหมายหรือหนังสือสําคัญทีเปนการแสดงเอกสารสิทธิ






กใหดาเนินการแจงความตอพนักงานสอบสวน



สวนที ๒

การยม










ขอ ๖๒ การยมหนังสอทีสงเก็บแลว ใหปฏบัตดงนี ้









๖๒.๑ ผูยมจะตองแจงใหทราบวาเรองทียมนันจะนําไปใชในราชการใด

หนา ๒๕

เลม ๑๒๒ ตอนพิเศษ ๙๙ ง ราชกิจจานุเบกษา ๒๓ กนยายน ๒๕๔๘





๖๒.๒ ผูยมจะตองมอบหลักฐานการยืมใหเจาหนาทีเก็บ แลวลงชือรบเรองทียมไว 



















ในบัตรยมหนังสอและใหเจาหนาทีเก็บรวบรวมหลกฐานการยืม เรยงลําดบวน เดอน ปไวเพือตดตาม









ทวงถาม สวนบัตรยมหนังสอนันใหเก็บไวแทนทีหนังสอทีถกยมไป








๖๒.๓ การยมหนังสอระหวางสวนราชการ ผูยมและผูอนุญาตใหยืมตองเปนหัวหนา





สวนราชการระดบกองขึนไป หรอผูทีไดรบมอบหมาย










๖๒.๔ การยมหนังสอภายในสวนราชการเดยวกน ผูยมและผูอนุญาตใหยมตองเปน














หวหนาสวนราชการระดบแผนกขึนไป หรอผูทีไดรบมอบหมาย







ขอ ๖๓ บัตรยมหนังสอ ใหจดทําตามแบบที ๒๔ ทายระเบียบ โดยกรอกรายละเอียดดงนี ้




๖๓.๑ รายการ ใหลงชือเรืองหนังสือทีขอยืมไปพรอมดวยรหัสของหนังสือนัน








๖๓.๒ ผูยม ใหลงชือบุคคล ตาแหนง หรอสวนราชการทียมหนังสอนัน













๖๓.๓ ผูรบ ใหผูรบหนังสอนันลงลายมือชือ และวงเล็บชือกากับพรอมดวยตาแหนง



ในบรรทัดถัดไป








๖๓.๔ วนยม ใหลงวน เดอน ปทียมหนังสอนั้น
๖๓.๕ กาหนดสงคน ใหลงวน เดอน ปทีจะสงหนังสอนันคน

















๖๓.๖ ผูสงคน ใหผูสงคนลงลายมือชือ











๖๓.๗ วนสงคน ใหลงวน เดอน ปทีสงหนังสอคน










ขอ ๖๔ การยมหนังสอทีปฏบัตยงไมเสรจหรอหนังสือทีเก็บไวเพือใชในการตรวจสอบ





ใหถอปฏบัตตามขอ ๖๒ โดยอนุโลม






ขอ ๖๕ การใหบุคคลภายนอกยืมหนังสอจะกระทํามิได เวนแตจะใหดหรอคดลอกหนังสอ



ทังนี จะตองไดรบอนุญาตจากหัวหนาสวนราชการระดบกองขึนไป หรอผูทีไดรบมอบหมายกอน
















สวนที ๓
การทําลาย


ขอ ๖๖ ภายใน ๖๐ วนหลังจากวันสินปปฏิทิน ใหเจาหนาทีผูรับผิดชอบในการเก็บหนังสือ





สารวจหนังสอทีครบกําหนดอายการเก็บในปนัน ไมวาจะเปนหนังสอทีเก็บไวเองหรอทีฝากเก็บไว










หนา ๒๖

เลม ๑๒๒ ตอนพิเศษ ๙๙ ง ราชกิจจานุเบกษา ๒๓ กนยายน ๒๕๔๘








ทีกองจดหมายเหตุแหงชาต กรมศิลปากร แลวจดทําบัญชีหนังสอขอทําลายเสนอหัวหนาสวนราชการ






ระดบกรมเพือพิจารณาแตงตงคณะกรรมการทําลายหนังสอ






บัญชีหนังสอขอทําลาย ใหจดทําตามแบบที ๒๕ ทายระเบียบ อยางนอยใหมีตนฉบับและ


สาเนาคูฉบับโดยกรอกรายละเอียดดงนี ้





๖๖.๑ ชือบัญชีหนังสอขอทําลาย ประจําป ใหลงตัวเลขของปพุทธศักราชทีจัดทําบัญชี





๖๖.๒ กระทรวง ทบวง กรม กอง ใหลงชือสวนราชการทีจดทําบัญชี







๖๖.๓ วนที ใหลงวน เดอน ปทีจดทําบัญชี



๖๖.๔ แผนที ใหลงเลขลําดบของแผนบัญชี


๖๖.๕ ลาดบที ใหลงเลขลําดบเรองของหนังสอ






๖๖.๖ รหสแฟม ใหลงหมายเลขลําดับหมูของการจัดแฟมเก็บหนังสือ



๖๖.๗ ที ใหลงเลขทีของหนังสอแตละฉบับ











๖๖.๘ ลงวนที ใหลงวน เดอน ปของหนังสอแตละฉบับ





๖๖.๙ เลขทะเบียนรบ ใหลงเลขทะเบียนรบของหนังสอแตละฉบับ










๖๖.๑๐ เรอง ใหลงชือเรองของหนังสอแตละฉบับ ในกรณีทีไมมีชือเรองใหลงสรุป






เรองยอ



๖๖.๑๑ การพิจารณา ใหคณะกรรมการทําลายหนังสอเปนผูกรอก






๖๖.๑๒ หมายเหต ใหบันทึกขอความอนใด (ถามี)
ขอ ๖๗ ใหหวหนาสวนราชการระดบกรมแตงตงคณะกรรมการทําลายหนังสอประกอบดวย
















ประธานกรรมการและกรรมการอีกอยางนอยสองคน โดยปกตใหแตงตงจากขาราชการตงแตระดบ ๓






หรอเทียบเทาขนไป






ถาประธานกรรมการไมสามารถปฏบัตหนาทีไดใหกรรมการทีมาประชุมเลือกกรรมการคนหนึง

ทําหนาทีประธาน










มตของคณะกรรมการใหถอเสยงขางมาก ถากรรมการผูใดไมเหนดวยใหทําบันทึกความเห็นแยงไว



ขอ ๖๘ คณะกรรมการทําลายหนังสอ มีหนาทีดงนี ้



๖๘.๑ พิจารณาหนังสอทีจะขอทําลายตามบัญชีหนังสอขอทําลาย


หนา ๒๗

เลม ๑๒๒ ตอนพิเศษ ๙๙ ง ราชกิจจานุเบกษา ๒๓ กนยายน ๒๕๔๘




๖๘.๒ ในกรณีทีคณะกรรมการมีความเห็นวาหนังสอฉบับใดไมควรทําลาย และ




ควรจะขยายเวลาการเก็บไว ใหลงความเหนวาจะขยายเวลาการเก็บไวถงเมือใด ในชอง การพิจารณา






ตามขอ ๖๖.๑๑ ของบัญชีหนังสอขอทําลาย แลวใหแกไขอายการเก็บหนังสอในตรากาหนดเก็บหนังสอ





โดยใหประธานกรรมการทําลายหนังสอลงลายมือชือกํากับการแกไข






๖๘.๓ ในกรณีทีคณะกรรมการมีความเห็นวาหนังสอเรองใดควรใหทําลาย ใหกรอก




เครองหมายกากบาท (×) ลงในชอง การพิจารณา ตามขอ ๖๖.๑๑ ของบัญชีหนังสอขอทําลาย

๖๘.๔ เสนอรายงานผลการพิจารณาพรอมทังบันทึกความเห็นแยงของคณะกรรมการ









(ถามี) ตอหวหนาสวนราชการระดบกรมเพือพิจารณาสังการตามขอ ๖๙






๖๘.๕ ควบคมการทําลายหนังสอซงผูมีอํานาจอนุมัตใหทําลายไดแลว โดยการเผา











หรอวธีอืนใดทีจะไมใหหนังสอนันอานเปนเรองได และเมือทําลายเรยบรอยแลวใหทําบันทึกลงนาม




รวมกันเสนอผูมีอํานาจอนุมัตทราบ




ขอ ๖๙ เมือหวหนาสวนราชการระดบกรมไดรบรายงานตามขอ ๖๘.๔ แลว ใหพิจารณา










สงการดงนี ้



๖๙.๑ ถาเห็นวาหนังสือเรืองใดยังไมควรทําลาย ใหสังการใหเก็บหนังสือนันไว
จนถึงเวลาการทําลายงวดตอไป









๖๙.๒ ถาเหนวาหนังสอเรองใดควรทําลาย ใหสงบัญชีหนังสอขอทําลาย


ใหกองจดหมายเหตุแหงชาต กรมศิลปากร พิจารณากอน เวนแตหนังสือประเภททีสวนราชการนัน








ไดขอทําความตกลงกับกรมศิลปากรแลว ไมตองสงไปใหพิจารณา





ขอ ๗๐ ใหกองจดหมายเหตุแหงชาต กรมศิลปากร พิจารณารายการในบัญชีหนังสอขอทําลายแลว





แจงใหสวนราชการทีสงบัญชีหนังสอทําลายทราบดงนี ้





๗๐.๑ ถากองจดหมายเหตุแหงชาต กรมศิลปากร เหนชอบดวย ใหแจงใหสวนราชการนัน







ดาเนินการทําลายหนังสอตอไปได หากกองจดหมายเหตุแหงชาติ กรมศิลปากร ไมแจงใหทราบอยางใด










ภายในกําหนดเวลา ๖๐ วน นับแตวนทีสวนราชการนันไดสงเรองใหกองจดหมายเหตุแหงชาต









กรมศิลปากร ใหถอวากองจดหมายเหตุแหงชาต กรมศิลปากร ไดใหความเห็นชอบแลว และใหสวนราชการ







ทําลายหนังสอได 

หนา ๒๘

เลม ๑๒๒ ตอนพิเศษ ๙๙ ง ราชกิจจานุเบกษา ๒๓ กนยายน ๒๕๔๘




๗๐.๒ ถากองจดหมายเหตุแหงชาต กรมศิลปากร เหนวาหนังสอฉบับใดควรจะ










ขยายเวลาการเก็บไวอยางใดหรอใหเก็บไวตลอดไป ใหแจงใหสวนราชการนันทราบ และใหสวนราชการนัน ๆ













ทําการแกไขตามทีกองจดหมายเหตุแหงชาต กรมศิลปากร แจงมา หากหนังสอใดกองจดหมายเหตุแหงชาต






กรมศิลปากร เหนควรใหสงไปเก็บไวทีกองจดหมายเหตุแหงชาต กรมศิลปากร กใหสวนราชการนัน ๆ





ปฏบัตตาม


เพือประโยชนในการนี กองจดหมายเหตุแหงชาต กรมศิลปากร จะสงเจาหนาทีมารวมตรวจสอบ








หนังสอของสวนราชการนันก็ได 



หมวด ๔
มาตรฐานตรา แบบพิมพ และซอง






ขอ ๗๑ ตราครฑสาหรบแบบพิมพ ใหใชตามแบบที ๒๖ ทายระเบียบ มี ๒ ขนาด คอ






๗๑.๑ ขนาดตวครฑสง ๓ เซนตเมตร

๗๑.๒ ขนาดตวครฑสง ๑.๕ เซนตเมตร




ขอ ๗๒ ตราชือสวนราชการใหใชตามแบบที ๒๗ ทายระเบียบ มีลักษณะเปนรูปวงกลมสองวง


ซอนกันเสนผาศูนยกลางวงนอก ๔.๕ เซนตเมตร วงใน ๓.๕ เซนตเมตร ลอมครุฑตามขอ ๗๑.๑













ระหวางวงนอกและวงในมีอักษรไทยชือกระทรวง ทบวง กรม หรอสวนราชการทีเรยกชืออยางอืน




ทีมีฐานะเปนกรมหรือจังหวัดอยูขอบลางของตรา


สวนราชการใดทีมีการตดตอกบตางประเทศ จะใหมีชือภาษาตางประเทศเพิมขนดวยกได



















โดยใหอักษรไทยอยขอบบนและอักษรโรมันอยขอบลางของตรา







ขอ ๗๓ ตรากําหนดเก็บหนังสอ คอ ตราทีใชประทับบนหนังสอเก็บ เพือใหทราบกําหนด




ระยะเวลาการเก็บหนังสอนันมีคาวา เก็บถึง พ.ศ. .... หรือคําวา หามทําลาย ขนาดไมเล็กกวาตัวพิมพ

๒๔ พอยท

หนา ๒๙

เลม ๑๒๒ ตอนพิเศษ ๙๙ ง ราชกิจจานุเบกษา ๒๓ กนยายน ๒๕๔๘


ขอ ๗๔ มาตรฐานกระดาษและซอง


๗๔.๑ มาตรฐานกระดาษโดยปกติใหใชกระดาษปอนดขาว น้าหนัก ๖๐ กรม



ตอตารางเมตร มี ๓ ขนาด คอ



๗๔.๑.๑ ขนาดเอ ๔ หมายความวา ขนาด ๒๑๐ มิลลเมตร × ๒๙๗ มิลลเมตร

๗๔.๑.๒ ขนาดเอ ๕ หมายความวา ขนาด ๑๔๘ มิลลเมตร × ๒๑๐ มิลลิเมตร


๗๔.๑.๓ ขนาดเอ ๘ หมายความวา ขนาด ๕๒ มิลลเมตร × ๗๔ มิลลเมตร



๗๔.๒ มาตรฐานซอง โดยปกตใหใชกระดาษสีขาวหรอสน้าตาล น้าหนัก ๘๐ กรม












ตอตารางเมตร เวนแตซองขนาดซี ๔ ใหใชกระดาษน้าหนัก ๑๒๐ กรมตอตารางเมตร มี ๔ ขนาด คอ
๗๔.๒.๑ ขนาดซี ๔ หมายความวา ขนาด ๒๒๙ มิลลิเมตร × ๓๒๔ มิลลิเมตร


๗๔.๒.๒ ขนาดซี ๕ หมายความวา ขนาด ๑๖๒ มิลลเมตร × ๒๒๙ มิลลเมตร


๗๔.๒.๓ ขนาดซี ๖ หมายความวา ขนาด ๑๑๔ มิลลเมตร × ๑๖๒ มิลลเมตร

๗๔.๒.๔ ขนาดดแอล หมายความวา ขนาด ๑๑๐ มิลลิเมตร × ๒๒๐ มิลลิเมตร






ขอ ๗๕ กระดาษตราครุฑ ใหใชกระดาษขนาดเอ ๔ พิมพครฑตามขอ ๗๑.๑ ดวยหมึกสดา




หรอทําเปนครฑดน ทีกงกลางสวนบนของกระดาษ ตามแบบที ๒๘ ทายระเบียบ







ขอ ๗๖ กระดาษบันทึกขอความ ใหใชกระดาษขนาดเอ ๔ หรอขนาดเอ ๕ พิมพครุฑ







ตามขอ ๗๑.๒ ดวยหมึกสดาทีมุมบนดานซาย ตามแบบที ๒๙ ทายระเบียบ










ขอ ๗๗ ซองหนังสอ ใหพิมพครฑตามขอ ๗๑.๒ ดวยหมึกสดาทีมุมบนดานซายของซอง





๗๗.๑ ขนาดซี ๔ ใหสาหรบบรรจุหนังสอกระดาษตราครุฑ โดยไมตองพับ มีชนิด
ธรรมดาและขยายขาง
๗๗.๒ ขนาดซี ๕ ใชสําหรับบรรจุหนังสือกระดาษตราครุฑพับ ๒


๗๗.๓ ขนาดซี ๖ ใชสาหรบบรรจุหนังสอกระดาษตราครุฑพับ ๔





๗๗.๔ ขนาดดแอล ใชสาหรบบรรจุหนังสอกระดาษตราครุฑพับ ๓



สวนราชการใดมีความจําเปนตองใชซองสาหรบสงทางไปรษณียอากาศโดยเฉพาะ อาจใช





ซองพิเศษสําหรบสงทางไปรษณียอากาศและพิมพตราครฑตามทีกลาวขางตนไดโดยอนุโลม







หนา ๓๐

เลม ๑๒๒ ตอนพิเศษ ๙๙ ง ราชกิจจานุเบกษา ๒๓ กนยายน ๒๕๔๘







ขอ ๗๘ ตรารบหนังสอ คอ ตราทีใชประทับบนหนังสอ เพือลงเลขทะเบียนรบหนังสอ












ตามแบบที ๑๒ ทายระเบียบ มีลกษณะเปนรปสเหลียมผืนผา ขนาด ๒.๕ เซนตเมตร × ๕ เซนตเมตร


มีชือสวนราชการอยตอนบน










ขอ ๗๙ ทะเบียนหนังสอรบ ใชสาหรบลงรายการหนังสอทีไดรับเขาเปนประจําวัน โดยเรียงลําดับ



ลงมาตามเวลาทีไดรบหนังสอ มีขนาดเอ ๔ พิมพสองหนา มีสองชนิด คอ ชนิดเปนเลมและชนิดเปนแผน



ตามแบบที ๑๓ ทายระเบียบ








ขอ ๘๐ ทะเบียนหนังสอสง ใชสาหรบลงรายการหนังสอทีไดสงออกเปนประจําวน โดยเรยงลําดบ




ลงมาตามเวลาทีไดสงหนังสอ มีขนาดเอ ๔ พิมพสองหนา มีสองชนิด คือ ชนิดเปนเลมและชนิดเปนแผน




ตามแบบที ๑๔ ทายระเบียบ




ขอ ๘๑ สมุดสงหนังสอและใบรับหนังสอ ใชสาหรบลงรายการละเอียดเกียวกบการสงหนังสอ









โดยใหผูนําสงถือกากับไปกับหนังสอเพือใหผูรบเซนรบแลวรบกลับคนมา












๘๑.๑ สมุดสงหนังสอ เปนสมุดสําหรับใชลงรายการสงหนังสือ มีขนาดเอ ๕

พิมพสองหนา ตามแบบที ๑๖ ทายระเบียบ
๘๑.๒ ใบรบหนังสอ ใชสาหรบกํากับไปกับหนังสอทีนําสงโดยใหผูรบเซนชือรบ












แลวรบกลับคนมา มีขนาดเอ ๘ พิมพหนาเดยว ตามแบบที ๑๗ ทายระเบียบ






ขอ ๘๒ บัตรตรวจคน เปนบัตรกํากับหนังสือแตละรายการเพือใหทราบวาหนังสือนัน ๆ

ไดมีการดาเนินการตามลําดบขนตอนอยางใด จนกระทังเสรจสน บัตรนีเก็บเรยงลําดบกันเปนชุดในทีเก็บ














โดยมีกระดาษตดเปนบัตรดรรชนี ซงแบงออกเปนตอน ๆ เพือสะดวกแกการตรวจคน มีขนาดเอ ๕




พิมพสองหนา ตามแบบที ๑๘ ทายระเบียบ








ขอ ๘๓ บัญชีหนังสอสงเก็บ ใชสาหรบลงรายการหนังสอทีจะสงเก็บ มีขนาดเอ ๔ พิมพหนาเดยว



ตามแบบที ๑๙ ทายระเบียบ
ขอ ๘๔ ทะเบียนหนังสอเก็บ เปนทะเบียนทีใชลงรายการหนังสอเก็บ มีขนาดเอ ๔ พิมพสองหนา





มีสองชนิด คือ ชนิดเปนเลม และชนิดเปนแผน ตามแบบที ๒๐ ทายระเบียบ




ขอ ๘๕ บัญชีสงมอบหนังสอครบ ๒๕ ป เปนบัญชีทีใชลงรายการหนังสอทีมีอายครบ ๒๕ ป









สงมอบเก็บไวทีกองจดหมายเหตุแหงชาต กรมศิลปากร มีลกษณะเปนแผนขนาดเอ ๔ พิมพสองหนา

ตามแบบที ๒๑ ทายระเบียบ

หนา ๓๑

เลม ๑๒๒ ตอนพิเศษ ๙๙ ง ราชกิจจานุเบกษา ๒๓ กนยายน ๒๕๔๘



ขอ ๘๖ บัญชีหนังสอครบ ๒๕ ป ทีขอเก็บเอง เปนบัญชีทีใชลงรายการหนังสอทีมีอายครบ









๒๕ ป ซงสวนราชการนันมีความประสงคจะเกบไวเอง มีลกษณะเปนแผนขนาดเอ ๔ พิมพสองหนา





ตามแบบที ๒๒ ทายระเบียบ


ขอ ๘๗ บัญชีฝากหนังสอ เปนบัญชีทีใชลงรายการหนังสือทีสวนราชการนําฝากไวกับ






กองจดหมายเหตุแหงชาต กรมศิลปากร มีลกษณะเปนแผนขนาดเอ ๔ พิมพสองหนา ตามแบบที ๒๓
ทายระเบียบ


ขอ ๘๘ บัตรยมหนังสอ ใชสาหรบเปนหลักฐานแทนหนังสอทีใหยมไป มีขนาดเอ ๔








พิมพหนาเดียว ตามแบบที ๒๔ ทายระเบียบ

ขอ ๘๙ บัญชีหนังสอขอทําลาย เปนบัญชีทีใชลงรายการหนังสอทีครบกาหนดเวลาการเก็บ







มีลกษณะเปนแผนขนาดเอ ๔ พิมพสองหนา ตามแบบที ๒๕ ทายระเบียบ

บทเฉพาะกาล














ขอ ๙๐ แบบพิมพ และซอง ซงมีอยกอนวนทีระเบียบนีใชบังคบ ใหใชไดตอไปจนกวาจะหมด


ประกาศ ณ วนที ๑๑ เมษายน พ.ศ. ๒๕๒๖



พลเอก เปรม ตณสลานนท
นายกรฐมนตร ี







































Click to View FlipBook Version