ประวัติศาสตร์

อารยธรรม
โรมัน

สารบัญ

อารยธรรมโรมัน 1
สมัยสาธารณรัฐ 2
สมัยจักรวรรดิ 3
มรดกทางวัฒนธรรม 4

อ ารยธรรมโรมัน

การสร้างกรุงโรมกล่าว
ว่าโรมลูัส(Romulus)
และเรมุส(Remus) พี่

น้องฝาแฝด โอรสของ
เทพเจ้ามาร์ (Mars)

ซึ่งทั้งสองถูกถ่วงน้ําแต่รอดชีวิตและเติบโต
จากน้ํานมของนางหมาป่าเป็น ผู้สร้างกรุง
โรมขึ้นใน 753 ปีก่อนคริสต์ศักราช

สมัยสาธารณรัฐ

ระยะแรกโรมปกครองในระบอบ
กษัตริย์ เรียกว่า อิมพิเรียม

(IMPERIUM) โดยใช้ สัญลักษณ์
แทนกษัตริย์เป็นขวานเหน็บอยู่กับ

มัดหวาย ซึ่งต่อมาในทศวรรษ
1920 หลังสงครามโลกคร้ัง ที่ 1 ได้

ไปใช้เป็นสัญลักษณ์ของลัทธิ
ฟาสซิสต์

พวกพาทรีเชียนเชื้อสายละติน • ต่อมาสภาซีเนตก็ต้องยินยอมให้
ได้ล้มสาธารณรัฐขึ้น ส่วน พวกเพลเบียนมีสิทธิเลือกผู้นํา ของ
ราษฎรทั่วไปหรือพวกเพล ตนเอง เรียกว่า คณะทรีบูน
เบียน (plebeian) ไม่มีอํานาจ (tribunes)และสามารถจัดการลง
ปกครอง ประชามติในหมู่พวกตนได้ คณะ
264-146 ปีก่อนคริสต์ศักราช ทรีบูนได้รับสิทธิทางการเมืองในการ
กองทัพโรมันได้ก่อสงครามฟ หยุดยั้งการกระทําที่ไม่ยุติธรรมโดยมี
นรเซียหรือ สงครามพิวนิคจํา สิทธิในการเปล่งวาจาว่า “วีโต้”
นวน 3 ครั้งกับอาณาจักรคาร์ (veto) หมายถึง ข้าพเจ้าขอห้าม หรือ
เทจของพวกฟนีเชียทางตอน “การยับย้ัง”
เหนือของแอฟริกา และในสง • ความขัดแย้งกันระหว่างพวกพาทรี
ครามพิวนิค ครั้ง ที่3 ก็ เชียนกับพวกเพลเบียนได้ก่อให้เกิด
สามารถทำลายอารยธรรม การต่อสู้ระหว่างชนช้ัน
ของพวกคาร์เทจได้ ในที่สุดพวกเพลเบยีนมีชัยชนะทําให้
พวกพาทรีเชียนยอมออกกฎหมายที่
เป็นลายลักษณ์อักษรประกอบด้วย
มาตราต่างๆเรียกว่า กฎหมายสิบ
สองโต๊ะ

สาธารณรัฐโรมันจึงขยายอํา
นาจเข้า ครอบครองดินแดน
ต่างๆ จนมีฐานะม่ังคั่ง ร่ํารวย

สมัยจักรวรรดิ

31 ปีก่อนคริสต์ศักราช ออคตาเวียน(OCTAVIAN) เป็นผู้มีอํานาจ
สูงสุดในโรม 27 ปีก่อนคริสต์ศักราช โรมยุติระบอบการปกครองเป็น

ระบอบจักรวรรดิ ออคตาเวียนยกย่องให้เป็นจักรพรรดิหรือซีซาร์
(CAESAR) องค์แรกของจักรวรรดิ โรมัน



• สามารถสร้างสังคมนานาชาติ จักรพรรดิคอนสแตนติน
(cosmo-politan) ท่ีพลเมือง (Constantine, ค.ศ.306 - 337)
โรมันทั่วจักรวรรดิพูด ภาษา ทรงยอมรับคริสตศาสนา เป็น
เดียวกัน(ภาษาละติน) และอยู่ ศาสนาประจําจักรวรรด
ร่วมกันภายใต้กฎหมายและ • จักรพรรดิโรมันทางตะวันตก
จักรพรรดิเดียวกัน สตรีช้ันสูง ได้ถูกพวกอนารยชนเข้าปล้น
ได้รับการยกย่องพวกเธอ สะดมและขับ ออกจากบัลลังก์
สามารถสืบทอดมรดกและธุรกิจ • สวนจักรวรรดิโรมันตะวันออก
• การรุกรานของพวกอนารยชน ยังคงมีจักรพรรดิปกครองต่อ
เผ่ากอท(Goths) รวมท้ังการ ไปจนถึง ค.ศ. 1453 ก่อนถูก
แย่งชิงอำ นาจกันระหว่าง พวกเติร์กเข้ายึดครองและถูก
แม่ทัพ นายกองและพระราชวงศ์ รวมเข้าเป็นส่วนหนึ่งของ
และการก่อความวุ่นวายของฝูง จักรวรรดิออตโตมัน (Ottoman
ชน(mob)ในกรุงโรม Empire)
ในปลายสมัยจักรวรรดิโรมัน
ต้องเผชิญกับปัญหาภายในนับ
ตั้งแต่ความ อ่อนแอของ
จักรพรรดิ ความอ่อนแอของ
ระบบทหารและเศรษฐกิจ ความ
เส่ือมศีลธรรมจรรยา

มรดกทางวัฒนธรรม

ชาวโรมันเรียนรู้งานสร้างสรรค์ทางด้านศิลปวัฒนธรรมต่างๆ จาก
กรีก แม้ชาวโรมันจะ มีผลงานท่ีอ่อนด้อยกว่าชาวกรีก ในเชิง
จินตนาการแต่ชาวโรมันก็ประสบความสําเร็จในการจัดระบบ
การเมืองการปกครอง ของจักรวรรดิท่ีย่ิงใหญ่ที่สุดในโลก

มหาเทพซุส หรือซุส (Zeus) หรือ เทพวีนัส แขนขาดบางตํานานก็บอกว่า
จูปีเตอร์ (Jupeter) เทพแห่ง โดนแย่งชิง เกิดสงครามจนแขนขาด
สายฟ้า เจ้าแห่งเทพท้ังปวง แต่ขุดแขนขาดอยู่แล้านักโบราณคดี
ชาวโรมันได้สร้างสิ่งก่อสร้าง สันนิษฐานว่า มือขวากําลังจับผ้านุ่งที่
เพ่ือสนองความต้องการของรัฐ กําลังจะหลุด ส่วนมือซ้ายถือแอปเปิ้ ล
และประชาชน เช่น โคลอสเซี
ยม(Colosseum)ขนาดใหญ่ที่จุ
ผู้ชมได้มากกว่า 50,000 คน
เพ่ือใช้เป็นสนามกีฬาการสู้กันระ
หว่างกลาดิเอเตอร์สู้กับสัตว์ร้าย

สร้างสนามแข่งรถม้าขนาดใหญ่
เรียกว่า เซอคัส แมกซิมัส(Circus

Maximus) ซ่ึงสามารถรองรบั
คนได้ 150,000 คน

มรดกทางวัฒนธรรม

สถานท่ี่ อาบนํ้าสาธารณะ(PUBLIC BATHS)เพ่ือให้ผู้ใช้บริการสามารถ
พักผ่อน สร้างถนนและสะพานขนาดใหญ่เพ่ือใช่ในการคมนาคมขนส่ง
และเคลื่อนทัพใน จักรวรรดิซึ่งยังคงใช้ได้ดีจนถึงปัจจุบันปองต์ดูการ์ด

(PONT DU GARD)ในฝร่ังเศส เป็นสะพานส่งน้ำที่สำคัญ

Pont du Gard

Public baths

ด้านจิตรศิลป์ งานแกะสลักหินอ่อนรูปเหมือน
ครึ่งท้อน ของจักรพรรดิ
ในระยะแรกๆ โรมมีรูปแบบของ นักการเมืองและบุคคลทั่วไป
งานศิลปะท่ีเป็นของตัวเอง แต่ และวาดภาพทิวทัศน์บนกํา
ศิลปะกรีกก็เป็น สินค้านําเข้าท่ีชาว แพงขนาดใหญ่ใน บ้าน
โรมันชื่นชม อยางไรก็ดี หลังจาก
โรมยึดดินแดนสวนใหญ่ของกรีก จักรพรรดิ
ได้งานสร้างสรรค์ทางศิลปะของก เฮเดรียน
รีกจํานวนมากได้ถูกชาวโรมันลํา ครึ่งตัว
เลียงกลับโรม โรมก็รับเอางาน
ศิลปะของกรีกมาเป็นของตัวเอง
กลายเป็นสิ่งตกแต่งทั่วไปของ
โรมัน และประสบความสําเร็จใน
การพัฒนาประติมากรรมสลักรูป
เหมือนที่สะท้อนบุคลิกภาพ และ
อารมณ์ความรู้สึกของมนุษย์ได้
สมจริงที่สุด

มรดกทางวัฒนธรรม

ด้านการประพันธ์ งานเขียน

งานเขียนร้อยแก้วและร้อย ส่วนงานประพันธ์ที่เป็นของ โรมัน
กรองที่สะท้อนจินตนาการของ แท้ๆ จะมีวัตถุประสงค์ที่สนอง
นักเขียนโรมัน แต่กลับเป็น จักรวรรดิและสร้างความภาคภูมิใจให้
งานที่มีอิทธิพลต่อการสร้าง แก่พลเมืองโรมัน เช่น อิเนียด
วัฒนธรรมงานเขียนในสมัย ประพันธ์งานประพันธ์ร้อยแก้วของซิ
กลาง สมัยฟื้ นฟูศิลปวิทยาการ เซโร นอกจากนี้ก็มีงานประวัติศาสตร์
และสมัยปัจจุบัน อ่ืนๆ ได้แก่ งาน เขียนเร่ืองบันทึกสง
ครามกอล(Bellum Callicum) ของจู
จารึกภาษาละตินในโคล เลียส ซีซาร์ (Julius Caesar,100-44
อสเซียมแห่งโรม B.C.) ประวัติศาสตร์กรุงโรม(History
of Rome)ของลิวี (Livy,59 B.C.-ค.ศ.
17) และงานเขียนเกี่ยวกับอนารยชน
เรื่องเยอรมาเนีย(Germania)ของ
ทาซที สุ (Tacitus,ค.ศ.55-117) ท่ียัง
คงคุณค่าจนถึงปัจจุบัน

บันทึกสงครามกอล

มรดกทางวัฒนธรรม

กล่าวโดยสรุปอารยธรรมตะวันตกโบราณได้ทั้งมรดกให้แก่คน
ปัจจุบันอย่างมากมาย ซึ่งยังเห็นร่องรอยได้ในสาขาวิชาต่างๆ แม้แต่

การใช้ชีวิตประจําวันในปัจจุบันก็ยังผูกพันกับภูมิปัญญาสมัยก่อน

การใช้เลขฐาน 60

การใช้ฐานเลข 60 ของชาว
ซูเมเรยี ในการนับนาที
วินาที และช่ัวโมง รวมท้ัง
ปฏิทินจันทรคติหรือการใช้
ฐานเลข 12 (1 โหล) และการ
พยากรณ์ดวงชะตาในหน้า
หนังสือพิมพ์ต่างๆ การ
ประดิษฐ์ตัวอักษรของฟนี
เชียที่เป็นต้นกําเนิดของ
อักษรภาษาอังกฤษ
ฝรั่งเศส เยอรมัน และอื่นๆ

Pazuzu

แม้แต่ภาพลักษณ์ ของภูติ
พาซซู (PAZUZU)ของเมโส
โปเตเมีย ถูกนำไปใช้เป็น
ภาพจินตนาการของปีศาจ
การ์กอยล์(GARGOYLE)
หรือตัวปนาลี และถูกนำไป
สร้างเป็นภาพลักษณ์ของ
ปีศาจในภาพยนต์ฮอลลีวูด
ในปัจจุบันด้วย