BAHASA MELAYU BAB 7 - PENGENALAN KEPADA SINTAKSIS

BAB 7

PENGENALAN KEPADA
BIDANG SINTAKSIS

DEFINISI BIDANG SINTAKSIS

Bidang ilmu bahasa yang Bidang sintaksis
mengakji bentuk, struktur, membincangkan struktur
dan binaan atau konstruksi.
frasa, klausa, dan ayat.
Sintaksis merupakan istilah
yang digunakan untuk

mengkaji pembentukan ayat,
iaitu cara sesuatu kata disusun
untuk menjadi frasa, klausa,

dan ayat.

HIERARKI UNIT- UNIT TATABAHASA

AYAT
KLAUSA
FRASA

KATA
MORFEM

KONSEP AYAT

unit tatabahasa terbesar yang menduduki
kedudukan tertinggi dalam hierarki
tatabahasa.
mengandungi idea yang lengkap.
terdiri daripada subjek dan predikat.
diucapkan degan intonasi tertentu.
Ayat minimal boleh terdiri daripada satu
perkataan atau frasa sahaja.

KONSEP AYAT

Ayat yang lengkap biasanya mengandungi semua
unsur yang ada di bawahnya dalam tatatingkat
tatabahasa.
Contoh Ayat :

Pelajar - pelajar itu bermain di padang bola.

KONSEP AYAT

Secara umunya, ayat yang terbina itu terbahagi
kepada 2 golongan yang besar iaitu Ayat Dasar
dan Ayat Terbitan.
Oleh itu, wujudlah fokus kajian tentang ayat iaitu
kajian tentang pola dasarnya, jenis-jenisnya,
bentuknya, ragamnya, susunan konstituennya,
dan cara penerbitannya.

KONSEP AYAT

Pola ayat dasar ialah susunan ayat dasar, iaitu
ayat yang menjadi dasar bagi ayat-ayat terbitan.
Terdapat 4 pola ayat dasar, iaitu :

Frasa Nama + Frasa Nama

Frasa Nama + Frasa Kerja

Frasa Nama + Frasa Adjektif
Frasa Nama + Frasa Sendi Nama

KONSEP AYAT

Jenis ayat merujuk kepada penjenisan ayat
mengikut fungsi atau tujuan ayat itu diujarkan.
Terdapat 4 jenis ayat, iaitu :

Ayat Penyata ( . )

Ayat Tanya ( ? )

Ayat Perintah

Ayat Seruan ( ! )

KONSEP AYAT

Bentuk merujuk kepada binaan ayat dari sudut
kandungan atau jumlah klausanya, iaitu sama
ada sesuatu ayat itu yerbina daripada satu
klausasahaja atau beberapa klausa.
Terdapat 2 bentuk ayat, iaitu :

Ayat Tunggal

Ayat Majmuk

KONSEP AYAT

Ragam Ayat merujuk kepada pembahagian ayat
berdasarkan pengggunaan jenis kata kerjanya,
iaitu sama ada kata kerja aktif atau kata kerja
pasif.
Terdapat 2 jenis ragam ayat iaitu :

Ayat Aktif

Ayat Pasif

KONSEP AYAT

Susunan konstituen atau unsur - unsur ayat pula
merujuk kepada :

Ayat susunan biasa

Ayat susunan songsang

PENERBITAN AYAT

Penerbitan ayat merujuk kepada proses
menerbitkan pelbagai ayat.
Terdapat 3 peoses dalam penerbitan ayat iaitu :

Pengguguran
Pentusunan Semula

Peluasan

KONSEP KLAUSA

Satu unit rangkaian perkataan yang mengandungi
subjek dan predikat yang menjadi konstituen kepada
ayat.
Tempat kedua tertinggi dalam susunan tatabahasa
selepas ayat.
Klausa berfungsi pada bahagian-bahagian tertentu
dalam ayat.
Terdapat dua jenis klausa, iaitu klausa bebas dan
klausa tak bebas.

JENIS KLAUSA

KLAUSA BEBAS KLAUSA TAK BEBAS

klausa yang boleh klausa subordinat,
berdiri sendiri iaitu klausa yang
ada subjek dan tidak dapat berdiri
predikat. sendiri dan tidak
boleh bersifat bersifat ayat.
sebagai ayat yang memerlukan klausa
lengkap jika bebas untuk
diucapkan dengan membentuk ayat
intonasi yang yang lengkap.
sempurna Intonansi tidak
lengkap

KONSEP FRASA

- Frasa ialah rangkaian perkataan yang berfungsi
sebagai satu unit atau satu satuan.
- Frasa juga boleh terdiri daripada satu perkataan
yang berpotensi untuk diperluaskan menjadi unit
yang lebih besar.
- Frasa tidak mengandungi subjek dan predikat
tetapi frasa boleh menjadi subjek atau predikat
dalam ayat.

Frasa terbahagi FRASA NAMA
kepada 5 jenis FRASA KERJA
iaitu; FRASA ADJEKTIF

FRASA SENDI NAMA

FRASA KETERANGAN

FRASA ENDOSENTRIK

mengandungi satu unsur inti yang menjadi wakil frasa
inti terdiri daripada frasa nama, frasa kerja dan
frasa adjektif
inti tidak boleh digugurkan

FRASA EKSOSENTRIK

frasa yang tidak mempunyai inti,keterangan atau
penerang
Frasa Sendi nama tergolong dalam frasa ini
Mempunyai dua unsur yang tidak boleh dipisahkan
atau dikecilkan iaitu kata sendi nama dan kata nama.

KONSTITUEN Konstituen merupakan unsur
AYAT atau bahagian daripada sesuatu.
konstituen ayat ialah unsur atau
bahagian daripada ayat.
konstituen ayat yang penting
ialah subjek dan predikat.




Subjek ialah bahagian ayat yang menjadi pokok, judul atau fokus
yang diperkatakan dalam sesuatu ayat. Subjek terdiri daripada
frasa nama dan dalam ayat sususnan biasa subjek diletakkan di
hadapan predikat.
Predikat pula ialah bahagian yang memberikan penyataan atau
maklumat tentang subjek.

FRASA UTAMA DAN FRASA
BUKAN UTAMA

Frasa utama ialah frasa yang menduduki
konstituen yang utama dalam ayat iaitu frasa
subjek dan frasa predikat manakala frasa bukan
utama ialah frasa yang boleh digugurkan dalam
sesuatu ayat tampa menjejaskan kegramatisan
ayat itu.
Frasa keterangan dan frasa aposisi merupakan
frasa bukan utama.

FRASA APOSISI

Frasa aposisi bukanlah frasa utama tetapi frasa ini
boleh menggantikan frasa utama dalam sesuatu
ayat.
Frasa ini setara dari egi tatbahasanya dengan frasa
utama yang mendahuluinya dan maksudnya
merujuk kepada benda atau pkara yang sama.
Frasa aposisi boleh digugurkan.

KONSEP KATA MAJMUK

Kebnyakkan kata majmuk terdiri daripada dua
perkataan. Walaubagaimanapun , terdapat
juga yang terbina daripada tiga perkataan atau
lebih.
CONTOH: alat pandang dengar, telefon talian
tetap. telefon mudah alih, aset boleh tunai dan
lain-lain.
Dalam ayat kata majmuk berfungsi atau
bertindak sebagai satu unit. Maksudnya, jika
kata itu disusun semula maka penyusunan
semula itu mestilah melibatkan seluruh kata
majmuk.

KATA MAJMUK terbina dalam
susunan tertentu.Contoh;

KN+ KN KK+ KK
contoh: tali leher contoh: reka cipta

KN+ KK KK+ KN
contoh: alat tulis contoh: teka kata

KA+ KN KK+ KA
contoh: setiausaha contoh: lompat jauh

Kata KATA MAJMUK RANGKAI
Majmuk KATA BEBAS
terbahagi
kepada 3 KATA MAJMUK ISTILAH
jenis iaitu; KHUSUS

KATA MAJMUK
BERUNSUR KIASAN

KONSEP FRASA

Frasa ialah binaan yang terdiri daripada
sekurang-kurangnya satu perkataan yang
berpotensi untuk mendi unit yang lebih
besar.
Frasa juga merupakan binaan yang
berfungsi sebagai satu uni dalam klausa
atau ayat.
Frasa terbahagi kepada beberapa jenis,
contohmya frasa nama, frasa kerja dan
frasa adjektif.

BINAAN FRASA inti + penerang nama keturunan
NAMA orang Melayu

binaan inti + inti + penerang nama kegunaan
penerang sabun pencuci

inti + penerang nama penyambut
penjual sayur

inti + penerang nama arah
angin timur

inti + penerang nama kelamin
kucing betina

BINAAN FRASA KA + KA
ADJEKTIF
(unsur keserasian makna)
contoh : penat lelah

KA + KN

(maksud kiasan)
contoh : manis buah

KA + KN

(maksud keserupaan)
contoh : panjang tangan

TERIMA KASIH!