> >ʈɳ ʈ
ﴎﻟﻴﮑﻨﻪ
د ﻣﯿﻨﯥ ﭘﻪ Úﻮ ﻣﯿﺎﺷﺘﻨﻲ Êﻨ ôداﺳﯥ اﯾﺴﯧﺪه ،ﭼﯥ د ﻫﻤﯧﺸﻨﻮ ﻟﻮﺳﺘﻮاﻟﻮ ﻟﻪ زړوﻧﻮ ﺑﻪ ﻫﻢ ﭘﻪ
ﭘﺮﯦﻮﺗﻮ ﳾ ،ﺧﻮ د ﻣﯿﻨﻪ ﭘﺎﻟﻮﻧﮑﻲ رب ﻣﻬﺮﺑﺎﻧ Ȫاو د ﻣﯿﻨﻪ واﻟﻮ ﻫﯿﻠﻮ ﭘﻪ ﻣﯿﻨﻪ ﮐﯥ ﺑﻴﺎ ﺳﺎه ﭘﻮه ﮐĎه او
د دوی ﺑﯿﺎ ﺑﯿﺎ ﻏﻮĤﺘﻨﻮ د ﻣﯿﻨﯥ ﭼﻠﻮوﻧﮑﻮ ﺗﻪ ﻧﻮې اﻧﺮژي ورﮐĎه.
ﻧĎۍ د ﻣﯿﻨﯥ دĤﻤﻨﺎﻧﻮ وراﻧﻪ ﮐĎې او رﻗﯿﺒﺎﻧﻮ ﺗﻞ د ﻣﯿﻨﺎﻧﻮ ﭘﻪ زﺧﻤﻮﻧﻮ ﻣﺎﻟƑﯥ دوړوﱄ ،ﺧﻮ د ﻣﯿﻨﯥ
ﭘﻪ وژﻟﻮ ﻧﻪ دي ﺗﻮاﻧﯧﺪﱄ؛ Êﮑﻪ ﻣﯿﻨﻪ د ﮐﺎﻳﻨﺎﻧﻮ ﭘﻪ ﺗﺨﻠﯿﻖ ﮐﯥ اﻏĔل ﺷﻮې او د ﻣﺨﻠﻮﻗﺎﺗﻮ زړوﻧﻮ
ﺗﻪ ﻟﻮﯦﺪﻟﯥ ده.
د ﻓﮑﺮ او ﻓﺮﻫﻨ ƒدĤﻤﻨﺎن ﻧﻪ ﻏﻮاړي ،ﭼﯥ ﭘﻪ وﻟﺲ ﮐﯥ د ﭘﻮﻫﯥ ډﻳﻮه ﺑﻠﻪ وي او ﭘﻪ دې ﻫﻢ
ﭘﻮﻫﯧĔي ،ﭼﯥ د ﻣﻴﻨﯥ ﭼﻠﻮوﻧﮑﻲ ﻟﻪ ﺧﭙﻠﯥ ﻗﻠﻤﻲ ﻣﺒﺎرزې ﻻس ﻧﻪ اﺧﲇ؛ ﻧﻮ Êﮑﻪ ﻳﯥ د ﻣﻴﻨﯥ
ﻣﺴﻮول ﻣﺪﻳﺮ ﺗﻪ ﻣﺮƐﻮ˻ ƐﻮاĤﻮﻧﻪ او Êﻮرووﻧﮑﻲ ﭘﻴﻐﺎﻣﻮﻧﻪ ورﮐĎل.
د ﻣﯿﻨﯥ ﭘﻪ ﺗﯧﺮ دوﻟﺲ ﮐﻠﻦ ﺑﻬﯿﺮ ﮐﯥ ﻣﻮﻧ Ĕﻫﻢ ﻧﯿﻤĎƑي ووÊ ،ﯿﻨﯥ ﺗﯧﺮوﺗﻨﯥ ﻣﻮ وﮐĎې ،ﭼﯥ د
ﺳﯿﺎﳼ ﺳﺘﻮﻧﺰو ﺳﺒﺐ ﺷﻮې او ﻣﯿﻨﻪ وﺗĎل ﺷﻮه.
ﻫﻤﺪاﺳﯥ ﻻس ﺗﺮ زﻧﯥ ﮐﯧﻨﺎﺳﺘﻪ ﺑﻪ ﻣﻮ دĤﻤﻦ ﺗﻪ د ﮐﺎﻣﯿﺎﺑ Ȫﻓﺮﺻﺖ ورﮐĎيÊ ،ﮑﻪ ﻣﻮ ﻫﻮډ وﮐ،Ď
ﭼﯥ ﭘﻪ ﻧﻮي ﻓﮑﺮ او ﺑﺪﻟﻮن ﻣﯿﻨﻪ ﺑﯿﺎ ﭘﯿﻞ ﮐĎو.
د دې ﻟﭙﺎره ،ﭼﯥ دا Ɛﺎم ﻣﻮ ﭘﻮخ او ﻣﻀﺒﻮط اﯾĥﯽ وي ،د ﻣﯿﻨﻪ واﻟﻮ ﻣﯿﻨﯥ ﺗﻪ اړﺗﯿﺎ ﻟﺮو.
ﻣﻮﻧ Ĕﭘﻪ ﺧﭙﻞ ﮐĎي ﮐﺎر ﻏﻮر وﮐ Ďاو د ﻣﯿﻨﯥ ﺗﯧﺮې ﺷﭙﯧﺘﻪ ǯƐﯥ ﻣﻮ وارزوﻟﯥ ،دې رﺳﻨ Ȫﺗﺮ ډﯦﺮه
وﻟﴘ ﺑǯﻪ ﻟﺮﻟﻪ .ژﻣﻨﻪ ﮐﻮو ،ﭼﯥ ﻟﻪ دې وروﺳﺘﻪ ﺑﻪ ﭘﻪ ﻣﻌﯿﺎري ﻣﯿﻨﻪ ﻟﻮﺳﺘﻮﻧﮑﻲ ﺧﻮښ وﺳﺎﺗﻮ.
ﻫﯿﻠﻪ ده ﺳĔﻧﯽ ﺳﭙﺮﻟﯽ ﻃﺒﯿﻌﺖ ﺗﻪ ﭘﻪ ﻣﯿﻨﯥ ورﮐﻮﻟﻮ ﴎﺑﯧﺮه اﻧﺴﺎ˻ ﻮﻟﻨﻪ ﻫﻢ ﭘﻪ ﻣﯿﻨﻪ رﻧ ƒاو ﻟﻪ
ﮐﺮﮐﯥ ﻟﺮې ﮐĎي.
اداره
د ژوﻧﺪ ﮐﯿﲇ
ﻣﺤﻤﺪ ﻏﻨﻲ ﻓﺎروﻗﻲ
Ɛﺮاﻧﻘﺪره ﻟﻮﺳﺘﻮﻧﮑﻮ !
ﯾﻮ Êﻞ ﺑﯿﺎ د ﭘﴪﻟﻨﯿﻮ ﻧﺮƐﴘ Ɛﻠﻮﻧﻮ Ɛﯧôۍ ﭘﻪ ﻻس ﺳﺘﺎﺳﻮ ﭼﻮﭘ Ďﺗﻪ ﺣﺎﴐ ﯦĔم ،ﭘﻪ دې ﻫﯿﻠﻪ ﭼﯥ ﺗﺎﺳﻮ
ﺑﻪ ﭘﻪ دې ﻟﻪ ﮐﯥ ﺷﺊ ﭼﯥ ÚﻨƑﻪ د ژ وﻧﺪ د ﺳﱰې ﻣﺎ ȪǮد دروازې ﻗﻠﻒ ﺗﻪ ﮐﯿﲇ ﭘﯿﺪا او ﺑﯿﺎ د ژوﻧﺪ
رﻧƑﯿﻨﯥ ﻧĎۍ ﺗﻪ ورﻧﻨﻮÊﺊ.
ﻫﻐﻪ ﻧĎۍ ﺗﻪ ﭼﯥ د دﻧﯿﺎ او اﺧﺮت ﻧﯧﮑﻤﺮﻏ Ȫﭘﮑﯥ ﭘﻪ ôƐه د اﻧﺴﺎن ﻟﭙﺎره ﻫﺮه ﺷﯧﺒﻪ Êﺎن
ﺳﯿﻨƑﺎرويƐ،ﻮﻧﺪې ﮐﻮم د ﻟﻮړ ﻫﻤﺖ ɲĥÚد ﺧﭙﻞ ﭘﻮﻻدي ﻫﻮډ اس زﯾﻦ ﮐĎي او د ژوﻧﺪ ﻟﻪ ﻧĎۍ
دا ﻧﯧﮑﻤﺮﻏ Ȫﻟﻪ Êﺎﻧﻪ ﴎه د دﻧﯿﺎ د ﻧﻨﺪارې ﮐﻮر ﺗﻪ راوړي .
ﻫﻮﮐﯽ Ɛﺮاﻧﻮ ﻟﻮﺳﺘﻮﻧﮑﻮ !
د ژوﻧﺪ ﮐﯿﲇ اﯾ˴ن دی ،ﻫﻐﻪ اﯾ˴ن ﭼﯥ ﻗﺮان او ﺳﻨﺖ ﮐﯥ ﭘﯧﮋﻧﺪل ﺷﻮی ،ﻫﻐﻪ اﯾ˴ن ﭼﯥ د ژﺑﯥ
ﻟﻪ اﻗﺮار ،د زړه ﻟﻪ ﺗﺼﺪﯾﻖ ﺑﺎور او ﭘﺮ اﻧﺪاﻣﻮﻧﻮ د ﻋﻤﻞ ﻧﻪ ﺑﺮﺧﻤﻦ وي د اﯾ˴ن ﭘﺮ ﻧﺎﺳﺘﻮ زﯾﺎﺗﯧĔي او د
ﻧﺎوړو ﺧﻠﮑﻮ او ﻣﻠƑﺮو ﭘﻪ ﯾﺎراﻧﯥ ﮐﻤﯧĔي.
ﻫﻐﻪ اﯾ˴ن ﭼﯥ د ﻫﻐﻪ ﻟﻮر ﺗﻪ ﭘﻪ ﺑﻠﻨﯥ او ﺧﭙﺮوﻧﯥ ﺗﺮ ﺳﻠﻮ زرو زﯾﺎت ﭘﯧﻐﻤﱪان د ﻧﺒﻮت ﭘﺮ Úﻮﮐﯿﻮ
˴Ɛرل ﺷﻮي وو ،ﻫﻐﻪ اﯾ˴ن ﭼﯥ ﻋﻘﻞ ﺗﻪ ﻫﺪاﯾﺖ ﮐﻮي ،د زړه ﺣﺮم ﺗﻪ د ﻧﻮر ﭘﻠﻮﺷﯥ ﻧﻨﺒﺎﳼ،
اﻧﺪاﻣﻮﻧﻪ ﭘﺮ اﯾ˴˻ ƐﺎǮﻪ ﭘﺴﻮﱄ ،ﻫﻐﻪ اﯾ˴ن ﭼﯥ اﺳﻼﻣﻲ ﻋﺎﳌﺎن ﯾﯥ ژوﻧﺪ ﺑﻮﱄ Ú ،ﻮک ﯾﯥ د ژوﻧﺪ
روح ﺑﻮﱄ او ﻗﺮان ﮐﺮﯾﻢ ﯾﯥ د Ĥﮑﲇ ژوﻧﺪ ﺿ˴ﻧﺖ ﺑﻮﱄ.
ﷲ ﺗﻌﺎﻟﯽ واﻳﻲ):
(
ژﺑﺎړه":ﻫﺮ Úﻮك ﭼﯥ Ĥﻪ ﻋﻤﻞ وﻛĎي ،ﻛﻪ ﻫﻐﻪ ﻧﺎرﻳﻨﻪ وي او ﻛﻪ ËĤﻪ ،ﭘﻪ دې ﴍط ﭼﯥ ﻣﺆﻣﻦ وي،
ﭘﺮﻫﻐﻪ ﺑﻪ ﻣﻮﻧ Ĕﭘﻪ دﻧﻴﺎ ﻛﯥ ﺳﭙﯧÛﲆ ژوﻧﺪ ﺗﯧﺮﻛĎو او )اﺧﺮت ﻛĥﯥ ﺑﻪ( دﻏﺴﯥ ﺧﻠﻜﻮ ﺗﻪ د ﻫﻐﻮ اﺟﺮ ﻟﻪ
ډﯦﺮو Ĥﻮﻋﻤﻠﻮﻧﻮ ﴎه ﺳﻢ ورﻛĎو".
ﭘﻮرﺗﻨﻲ اﻟﻬﻲ ﭘﯿﻐﺎم ﺗﻪ ﭘﻪ ﭘﺎم اﯾ˴ن او ﻋﻤﻞ ﺻﺎﻟﺢ د ژوﻧﺪ ﮐﯿﲇ ﻣﻌﻠﻮﻣﯿĔي ،ﮐﻠﻪ ﭼﯥ اﻧﺴﺎن د اﯾ˴ن
او ﻋﻤﻞ ﺻﺎﻟﺢ ﮐﯿﲇ ﻟﻪ Êﺎن ﴎه وﻟﺮي د ژوﻧﺪ رﻧƑﯿﻨﻲ ﻧĎۍ ﺗﻪ ﺑﻪ ورﻧﻨﻮÊﻲ او ﺑﯿﺎ ﺑﻪ ﻧﻮ د ژوﻧﺪ ﭘﻪ
ﻧĎۍ ﮐﯥ ﻟﻪ ډول ډول ﺧﻮĤﯿﻮ او ﻧﻌﻤﺘﻮﻧﻮ ﻣﺰې ﺗﺮﻻﺳﻪ ﮐﻮي.
Ɛﺮان ﭘﯧﻐﻤﱪ ﻣﺤﻤﺪﻣﺼﻄﻔﯽ ﺻﻠﯽ ﷲ ﻋﻠﯿﻪ وﺳﻠﻢ ﻧﻪ ﭼﯥ ﮐﻠﻪ ﺳﻔﯿﺎن ﺑﻦ ﻋﺒﺪﷲ اﻟﺜﻘﻔﻲ رﺿﯽ ﷲ ﻋﻨﻪ
ﭘﻮĤﺘﻨﻪ وﮐĎه :ای د ﷲ رﺳﻮﻟﻪ ! ﯾﻮه داﺳﯥ ﮐﻠﻤﻪ ﯾﺎ وﯾﻨﺎ راﺗﻪ وĤﺎﯾﻪ ﭼﯥ ﻟﻪ ﺗﺎ وروﺳﺘﻪ او ﯾﺎ ﻟﻪ ﺗﺎ ﭘﺮﺗﻪ
ﻳﯥ ﻟﻪ ﺑﻞ ﭼﺎ Úﺨﻪ ﭘﻪ اړه ﭘﻮĤﺘﻨﻪ وﻧﮑĎم! ﺧﺎﺗﻢ اﻟﻨﺒﯿﯿﻦ ﺻﻠﯽ ﷲ ﻋﻠﯿﻪ وﺳﻠﻢ ورﺗﻪ ووﯾﻞ )) :دا وواﯾﻪ
ﭼﯥ ﭘﺮ ﷲ ﺗﻌﺎﻟﯽ ﻣﯥ اﯾ˴ن راوړی او ﺑﯿﺎ ﭘﺮﻫﻤﺪې ﮐﻠﮏ ﭘﺎﺗﯥ ﺷﻪ ((.
ﮐﻪ Úﻪ ﻫﻢ ﭼﯥ د اﯾ˴ن داﺋﺮه ډﯦﺮه ﭘﺮاﺧﻪ او د اﯾ˴ن د وﻧﯥ ÚﺎﻧƑﯥ ﺧﻮرا ډﯦﺮې دي ﻣƑﺮ د رﺣﻤﺖ
ﻧﺒﯽ ﺻﻠﯽ ﷲ ﻋﻠﯿﻪ وﺳﻠﻢ ورﺗﻪ ﻟﻪ ﻮﻟﻮ Úﺨﻪ د اﯾ˴ن اﻫﻢ او ډﯦﺮ ارزĤﺘﻤﻦ اﺻﻞ او ﺑﻨﺴ وĤﻮد ﭼﯥ
ﭘﺮ ﷲ ﺗﻌﺎﻟﯽ اﯾ˴ن دی.
ﻫﻮ ؛ ﻫﻐﻪ اﯾ˴ن ﭼﯥ د اﺳﺘﻘﺎﻣﺖ او ﻋﻤﻞ ﺻﺎﻟﺢ ﭘﺮ ﺟﻮړه ﺳﯿﻨƑﺎر وي او د دې ﺟﻮƐﻪ ﮐﯧﺪﻟﯽ ﳾ
ﭼﯥ اﻧﺴﺎن ﭘﺮې د ژوﻧﺪ ﻣﺎ ȪǮﺗﻪ ﻟƑﯧﺪﻟﯽ ﻗﻠﻒ ﭘﺮاﻧﯿﺰي ،د ژوﻧﺪ د ﻫﺴﮑﯥ ﻣﺎ ȪǮد ﺣﻮﯦﻠ Ȫﻣﺨﯥ ﺗﻪ
ﺟﻮړ ﺑ ǰاو ﭼﻤﻦ ﮐﯥ د ﮐﺎﺋﯿﻨﺎﺗﻮ ﻧﻨﺪاره وﮐĎي او د ﮐﺎﺋﯿﻨﺎﺗﻮ د ﻧﻨﺪارې ﭘﻪ ﻫﯧﻨﺪارې ﮐﯥ د ﷲ ﺗﻌﺎﻟﯽ
ﭘﺮ وﺟﻮد او ﺗﻮﺣﯿﺪ رﻧƑﯿﻦ دﻟﯿﻠﻮﻧﻪ ووﯾﻨﻲ.
د ﺑ ǰﻟﻪ Ɛﻠﻮﻧﻮ Úﺨﻪ د ﻫﺮې ƐﻠﭙﺎǮﯥ ﭘﺮاﻧﻨƑﯿﻮ ﮐﯥ د ) ﻻاﻟﻪ اﻻ ﷲ ( ﻗﺪر ɴاو ﻓﻄﺮ ɴﮐĥﻠﯥ ﮐﺮĤﯥ
ﻟﻪ ﺧﭙﻞ زرﯾﻦ ﻧﻈﺮه ﺗﯧﺮې ﮐĎي او ﺑﯿﺎ د ﻧﯧﮑﻤﺮﻏﻪ ژوﻧﺪ ﭘﯿﻐﺎم ﭼﯥ اﯾ˴ن دی ،ﻻ ﻧﻮر ﻫﻢ ﭘﯿﺎوړی
ﮐĎي.
د ﻗﺮان او ﺳﻨﺖ ﭘﺮ ﻣﺎﻧﯿﺰو ﺧﻮړو ﯾﯥ ﻫﻮﻣﺮه ﻏĥﺘﻠﯥ وﭘﺎﻟﯥ ﭼﯥ ﻣﺆﻣﻦ د ﻟﻮړ ﻫﻤﺖ ﭘﻪ ﻣﻼﺗ Ďﺑﯿﺎ ﷲ
ﺗﻌﺎﻟﯽ ﻧﻪ د ﺟﻨﺔ اﻟﻔﺮدوس ﻏﻮĤﺘﻨﻪ ﮐﻮي او د ژوﻧﺪ ﻫﺮه ﻧﺎﺧﻮاﻟﻪ د ﻣﻮﺳﯽ ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم ﭘﻪ Úﯧﺮ ﭘﺮ
ﻓﻄﺮÊ ɴﻮاک ﭘﺮ داﺳﯥ ﺳﻮک ÚﭙﯧĎه وﻫﻲ ﭼﯥ ﺳﻤﻼﳼ ﯾﯥ د زﻣﮑﯥ ﺗﻞ ﺗﻪ ﺳﭙﺎري .
Ɛﺮاﻧﻮ ﻟﻮﺳﺘﻮﻧﮑﻮ !
ﮐﻪ ﻏﻮاړئ ﭼﯥ Ĥﮑﻠﯽ ژوﻧﺪ وﻟﺮئ ﭘﻪ دﻧﯿﺎوي او اﺧﺮوي ژوﻧﺪ ﮐﯥ ﻫﺴﮑﻪ ﻏﺎړه وƐﺮÊﻲ ،ﻫÛﻪ ﻣﻮ د
ﻫﻮډ ﻣﻠƑﺮې ﮐĎئ ﭘﺮ اﯾ˴ن ﻣﻮ ﺧﯿﺎل وﺳﺎﺗﺊ د اﯾ˴ن روح ﺗﻪ ﻣﻮ اﺳ˴˻ ﻣﺎﻧﯿﺰه ﻏﺬا ﺗﯿﺎره ﮐĎئ.
د ژوﻧﺪ ﻫﺮې رﻧƑﯿﻨ Ȫﺗﻪ ﻣﻮ د اﯾ˴ن رﻧ ƒورﮐĎئ او ﻫﺮه ﻧﯧﮑﻤﺮﻏﻲ ﻣﻮ د اﯾ˴ن ﺧﻮږه ﻣﯧﻮه وǯƐﺊ.
د اﯾ˴ن ﭘﻪ روح ﻣﻮ زړƐﯽ او ﻧﻮر ﻮل اﻧﺪاﻣﻮﻧﻪ ژوﻧﺪي وﺳﺎﺗﺊ ،د زړه ﭘﻪ ﺣﺮم ﮐﯥ ﻣﻮ د ﺗﻮﺣﯿﺪ ،ﻗﺮان
او ﺳﻨﺖ ﻧﻮرا˻ ﻣﺸﺎل ﺑﻞ ﮐĎئ ﭼﯥ د رǮﺎ ﭘﻠﻮﺷﯥ او ﻧĥﯥ ﻳﯥ ﺳﺘﺎﺳﻮ ﭘﺮ Ĥﮑﲇ ﺟﺒﯿﻦ او ﻫﻢ د ﻣﺦ ﭘﻪ
Ĥﮑﲇ ﻫﯧﻨﺪاره ﮐﯥ راĤﮑﺎره ﳾ ،ﮐﻠﻪ ﭼﯥ ﻟﻪ دې ﺳﱰ ﻧﻌﻤﺖ ﻧﻪ ﭘﻪ ﺣﻘﯿﻘﻲ ډول ﺑﺮﺧﻤﻦ ﺷﻮئ ﻟﻪ
اﯾ˴ن ﴎه ﻣﻮ رĤﺘﯿﻨﯥ ﻣﯿﻨﻪ وﮐĎه.
ﺑﯿﺎ ﻧﻮ ɱﻪ ده ﭼﯥ دا اﯾ˴ن ﺑﻪ ﺳﺘﺎﺳﻮ ﻟﭙﺎره د ژوﻧﺪ ﮐﯿﲇ ﳾ او ددې اﯾ˴ن ﭘﺮ ﻣﺎﻧﯿﺰ Êﻮاک ﺑﻪ د
ژوﻧﺪ ﻫﺮې ﺑﺮﺧﯥ ﺗﻪ اﭼﻮل ﺷﻮي ﻗﻠﻔﻮﻧﻪ ﺳﺘﺎﺳﻮ ﭘﻪ ﻣﺦ ﺧﻼﺻﯧĔي او ﻟﻪ ﺧﻮاږه ژوﻧﺪه ﺑﻪ ﺑﺮﺧﻤﻦ
ﮐﯧĔئ.
اﺳﺪﷲ ﻏﻀﻨﻔﺮ
ﮐﻪ ﻏﻮاړو ﭼﯥ د ﯾﻮه ﻣﻔﻬﻮم ﭘﻪ ﺑﺎره ﮐﯥ د ﺧﻠﮑﻮ ﺗﺼﻮر ﻧﺼﯿﺐ ﮐﯥ وي .ﮐﻪ ﻋﻠﻢ ډﯦﺮ ﭘﯧﭽﻠﯽ او ﻣﺮﻣﻮز وǯƐﻮ،
او ﻗﻀﺎوت ﻣﻌﻠﻮم ﮐĎو ،ﯾﻮه ﻻره دا ده ﭼﯥ وƐﻮرو ډﯦﺮ ﮐﺴﺎن ﺑﻪ ﯾﯥ ﻟﻪ زده ﮐĎې ﻧﻬﯿﲇ ﳾ او د ﻫﻐﻮ
ﭼﯥ دﻏﻮ ﺧﻠﮑﻮ ﭘﻪ ﺧﭙﻠﻪ ژﺑﻪ ﮐﯥ ﯾﺎد ﺷﻮی ﻣﻔﻬﻮم ﻟﻪ ﮐﺴﺎﻧﻮ ﺷﻤﯧﺮ ﺑﻪ ﮐﻢ ﳾ ﭼﯥ د ﻋﻠﻢ ﭘﻪ ﭘﺮﻣﺨﺘ ƒﮐﯥ
ﺑﺮﺧﻪ اﺧﲇ. Úﻪ ﳾ ﴎه ﺗﺸﺒﯿﻪ ﮐĎی دی.
ﻣﻮږ ﭘﻪ ﺧﭙﻠﻪ ژﺑﻪ ﮐﯥ ﻋﻠﻢ ﻟﻪ Úﻪ ﴎه ﺗﺸﺒﯿﻪ ﮐﻮو؟ ﭘﻪ ﭘﻪ ﯾﻮ ﺑﻞ ﺗﺼﻮر ﮐﯥ ﻋﻠﻢ ﻟﻪ رǮﺎ ﴎه ﺗﺸﺒﯿﻪ ﮐﻮو .رǮﺎ ﭘﻪ
دﻏﻮ ﺗﺸﺒﯿﻬﺎﺗﻮ ﺑﺎﻧﺪې ﻏﻮر ﺑﻪ ﻣﻮ Úﻪ ﻧﺎ Úﻪ ﭘﻮه ﮐĎي ﺗﯿﺎره ﮐﯥ ﻻره راĤﯿﯽ .ﻣﺎﻧﺎ دا ﭼﯥ د ﭘﻮﻫﯥ ﭘﻪ ﻣﺮﺳﺘﻪ
ﭼﯥ ﭘﻪ ﻮﻟﻨﻪ ﮐﯥ د ﻋﻠﻢ ﭘﻪ ﺑﺎب Úﻪ ﺗﺼﻮرﻣﻮﺟﻮد د Ĥﻪ و ﺑﺪ او ﺳﻢ و ﻧﺎﺳﻢ ﺗﻮﭘﯿﺮ ﮐﯧĔي.
دی .زﻣﺎ ﭘﻪ ﻧﻈﺮ ﭘﻪ ﭘĥﺘﻮ ﮐﯥ د ﻋﻠﻢ درې ﺗﺸﺒﯿﻬﺎت رǮﺎ ﮐﻪ د Úﺮاغ او ډﯾﻮې وي ،د ﺑﻨﯿﺎدم د ﯾﻮې
ډﯦﺮ ﻣﺸﻬﻮر دي :ﻋﻠﻢ درﯾﺎب دی ،ﻋﻠﻢ ﺧﺰاﻧﻪ ده او وﺳﯿﻠﯥ ﺣﯿﺜﯿﺖ ﻟﺮي او ﭘﻪ ﮐﻨﺮول ﮐﯥ وي ﺧﻮ ﮐﻪ د
ﳌﺮ ﯾﺎ ﺳﭙﻮږﻣ Ȫوي ،ﻟﻪ ﮐﻨﺮوﻟﻪ وﺗﻠﯥ ده ،ﻣƑﺮ د ﻋﻠﻢ رǮﺎ ده.
ﮐﻠﻪ ﭼﯥ ﻋﻠﻢ د درﯾﺎب ﻏﻮﻧﺪې ﺗﺼﻮر ﮐﻮو ،ﻣﻨﻈﻮر ﻣﻮ درﯾﺎب ﺧﺎﺻﯿﺖ ﻧﻪ ﻟﺮي ﭼﯥ ﺧﻮ˻ Úﭙﯥ ﯾﯥ ﮐﻠﻪ ﮐﻠﻪ
دا دی ﭼﯥ ﻋﻠﻢ ډﯦﺮ ﻟﻮی او ﻣﺮﻣﻮز دی .د درﯾﺎب ﭘﻪ ﺗﮑĎﻩ ﻻﻣﺒﻮزن ﻫﻢ ﻏﺮﻗﻮﻻی ﳾ.
زړﻩ ﮐﯥ ﻣﻠﻐﻠﺮې ﭘﺮﺗﯥ وي .دﻏﻪ ﻣﻠﻐﻠﺮې ﭘﻪ زﺣﻤﺖ اﺑﻠﯿﺲ د ﻫﻐﻮ ﻋﺎﳌﺎﻧﻮ ﻣﺸﻬﻮر ﻣﺜﺎل دی ﭼﯥ ﻏﺮق
اوƐﻤﺮاه ﺷﻮل. رااﯾﺴﺘﻞ ﮐﯧĔي.
د ﻓﻠﺴﻔﯥ ﭘﻪ ﺷﻤﻮل ﻫﻐﻮ ﭘﻮﻫﻨﻮ ﺗﻪ ﭼﯥ ﺷﮑﻮﻧﻪ ﭘﯿﺪا ﮐﻪ ﻏﻮﯥ ﭘﺴﯥ وﻫﯥ ﭘﻪ ﻻس ﺑﻪ درﳾ
ﮐﻮي ،زﻣﻮږ ﭘﻪ ﭘﺨﻮاﻧﻮ ﺗﻌﻠﯿﻤﻲ ادارو ﮐﯥ ﭘﻪ Ĥﻪ ﭼﺎ وې دا ﭼﯥ ﭘﻪ درﯾﺎب ﮐﯥ Ɛﻮﻫﺮ ﻧﺸﺘﻪ
اﻟﺒﺘﻪ ،ﯾﻮ Úﻮک ﺑﻪ ډﯦﺮې ﻏﻮﭘﯥ ووﻫﻲ ﺧﻮ ﻣﻠﻐﻠﺮې ﺑﻪ ﺳﱰƐﻪ ﻧﻪ دي ﮐﺘﻞ ﺷﻮي .ﭘﻪ ﻧﻮﻟﺴﻤﻪ ﭘﯿĎۍ ﮐﯥ ﭘﻪ
ﭘﻪ Ɛﻮﺗﻮ ورﻧﻪ ﳾ .ﻣﻄﻠﺐ دا ﭼﯥ د ﻋﻠﻢ ﭘﻪ ﺣﺼﻮل ﻫﻨﺪوﺳﺘﺎن ﮐﯥ د دﯾﻮﺑﻨﺪ ﻣﴩ ،ﻣﻮﻻﻧﺎ راﺷﺪ اﺣﻤﺪ
ﮐﯥ ﺑﺨﺖ ﻫﻢ ﺧﭙﻠﻪ ﺑﺮﺧﻪ ﻟﺮي .ﯾﻮ ﻃﺎﻟﺐ اﻟﻌﻠﻢ ﺑﻪ ډﯦﺮ ƐﻨƑﻮﻫﻲ د ﻣﺪرﺳﯥ ﻟﻪ درﳼ ﻧﺼﺎﺑﻪ ﻓﻠﺴﻔﻪ واﯾﺴﺘﻠﻪ او
ﺧﭙﻞ ﻃﺎﻟﺒﺎن ﯾﯥ د ﻫﻐﯥ ﻟﻪ ﻟﻮﺳﺘﻠﻮ ﭘﻪ ﯿﻨƑﻪ ﻣﻨﻊ زﺣﻤﺖ ﺑﺎﳼ ﺧﻮ Úﻪ ﺑﻪ ﯾﯥ ﻧﻪ زده ﮐﯧĔي.
د دې ﺗﺼﻮر ﻋﯿﺐ دا دی ﭼﯥ ﻋﻠﻢ ﺗﺮ ﺑﻨﯿﺎدم ډﯦﺮ ﮐĎل.
ﻻﺳﱪی Ĥﯿﻲ .دﻏﻪ ﺗﺼﻮر د ﻋﺎﻣﻮ ﺧﻠﮑﻮ او د ﻋﻠﻢ د ﻟﻪ رǮﺎ ﴎه د ﻋﻠﻢ ﭘﻪ ﺗﺸﺒﯿﻪ ﮐﯥ ﻣﺜﺒﺖ اړﺧﻮﻧﻪ زﯾﺎت
اﻧﮑﺸﺎف ﭘﻪ Ɛﻪ ﻧﻪ دی ﺧﻮ د ﻋﺎﳌﺎﻧﻮ ﭘﻪ Ɛﻪ دی .دي .ﺷﺎﯾﺪ ﻫﻤﺪا وﺟﻪ وي ﭼﯥ ﭘﻪ اوﺳﻨ Ȫزﻣﺎﻧﻪ ﮐﯥ د
ÚﺮﻧƑﻪ ﭼﯥ ﻋﻠﻢ درﯾﺎب دی او ډﯦﺮ ﻟﻮی دی ﻧﻮ ﻋﻠﻢ رǮﺎ ﯾﺎ د ﭘﻮﻫﻨﯥ رǮﺎ ﺗﺸﺒﯿﻬﻲ ﺗﺮﮐﯿﺒﻮﻧﻪ زﯾﺎت اورو او
ﻋﺎﳌﺎن ﭼﯥ ﭘﻪ دې ﺧﻮ˻ ﺳﯿﻦ ﮐﯥ ﻏﻮﭘﯥ وﻫﻲ ،د ﻋﻠﻤﻲ ادارو ﭘﻪ ﻧﺸﺎﻧﻮﻧﻮ ﮐﯥ ﻟﻪ Úﺮاغ او ډﯾﻮې زﯾﺎﺗﻪ
ډﯦﺮ ﻟﻮی ﮐﺴﺎن دي او دﻏﻪ ﻋﻈﻤﺖ د ﯾﻮه ﻧﯿﻢ ﮐﺲ ﭘﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﯧĔي.
د ﻋﻠﻢ ﺧﺰاﻧﻪ د ﭘﻮﻫﯥ ﭘﻪ ﺑﺎره ﮐﯥ زﻣﻮږ د ﺗﺼﻮر د دې راز ĥÚﺘﻨﺎن دي او ﭘﮑﺎر ﻫﻢ ﻧﻪ ده ﭼﯥ ﻫﺮ
Êﯿﻨﯥ ﻧﻮر اړﺧﻮﻧﻪ راĤﯿﻲ .ﺧﺰاﻧﻪ د ﺗﯧﺮ ﺷﻮي وﺧﺖ Úﻮک ورﻧﻪ ﺧﱪ ﳾ.
وي ،ﭘﻪ وي ،ډﯦﺮ ارزĤﺖ ﻟﺮي ﺧﻮ د درﯾﺎب او رǮﺎ ﭘﻪ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﮐﯥ د ﻣﺎراﻧﻮ دﻣƑﺮ واﯾﻲ ﭼﯥ :ﺑﻪ اﺟﺎزه
اﺧﻮﻧﺪ زاده ﺻﺎﺣﺐ ﺑﻲ ﮐﻮټ .ﯾﺎ :ﺑﻪ اﺟﺎزه اﺧﻮﻧﺪ ﺑﺮﻋﮑﺲ ﺧﺘﻤﯧﺪﻻی ﳾ.
زﻣﻮږ ﯾﻮه اﻧƑﯧﺮﻧﻪ دا ده ﭼﯥ ﭘﻪ ﻻ ﭘﺨﻮاﻧﻮ او ﺷĎﯦﺪﻟﻮ ﻣﻮﺳﯽ ﺻﺎﺣﺐ .دوی وﻟﯥ ﻟﻪ اﺧﻮﻧﺪ ﻣﻮﺳﯽ ﺻﺎﺣﺒﻪ
ﭘﺎǮﻮ ﮐﯥ ﻻ ﻟﻮی ﺣﻘﯿﻘﺘﻮﻧﻪ ﭘ دي .ﺧﺰاﻧﻪ ﻫﻢ اﺟﺎزه ﻏﻮاړي؟
ﭘﺨﻮاﻧ Ȫوي او ﭘﻪ وﯾﺮاﻧﻪ ﮐﯥ وي .ﮐﻪ ﯾﻮ Úﻮک Êﮑﻪ ﭼﯥ ﻋﻠﻢ ﺑﺎﯾﺪ د ﺧﺎﺻﻮ ﮐĎﯾﻮ ﭘﻪ وﻟﮑﻪ ﮐﯥ وي او ﻟﻪ
ﺧﺰاﻧﻪ وﻣﻮﻣﻲ ،ﻫÛﻪ ﮐﻮي ﭼﯥ ﺑﻞ ورﺑﺎﻧﺪې ﺧﱪ ﻧﻪ ﺑﻘﺮاﻃﻲ ﺗﺼﻮر ﴎه ﺳﻢ ﯾﯥ ﻫﺮ Úﻮک د اﺳﺘﻔﺎدې اﺟﺎزه وﻧﻪ
ﮐĎي .ﻟﻪ ﻋﻠﻢ ﴎه زﻣﻮږ ﭼﻠﻨﺪ ﺗﺮ ډﯦﺮه ﺣﺪه ﺗﺮ اوﺳﻪ ﻟﺮي .ﮐﻪ د اﺧﻮﻧﺪ ﻣﻮﺳﯽ اﺟﺎزه ﭘﻪ ﻣﻨ Ìﮐﯥ ﻧﻪ وي ،دم ﺑﻪ
ﭘﻮرې ﻫﻤﺪاﺳﯥ دیÚ .ﻪ ﭼﯥ ﻣﻮ زده وي ﻫﻐﻪ ﭘ د ﻋﺎﻣﯧﺪو ﭘﻪ ﻧﺘﯿﺠﻪ ﮐﯥ ﻫﻢ ﻟﻪ روﺣﻲ او ﺟﺎدوﯾﻲ اﻏﯿﺰه
ﺳﺎﺗﻮ ﭼﯥ ﻫﺴﯥ ﻧﻪ ﺗﺎوان وﮐĎو او ﺧﺰاﻧﻪ ɱﺎﻣﻪ ﳾ .ﺧﺎﱄ ﳾ او ﻫﻢ ﺑﻪ د دﻣƑﺮو د ﮐﻮرﻧ Ȫﻟﻪ اﻧﺤﺼﺎره ووÊﻲ
او د ﻫﻐﻮی ﮐﺎروﺑﺎر ﺑﻪ ﺧﺮاب ﳾ.
ﺑﻘﺮاط ﭼﯥ ﺷﺎوﺧﻮا دوه زره Úﻠﻮر ﺳﻮه ﮐﺎﻟﻪ ﭘﺨﻮا ﭘﻪ اوﺳﻨ Ȫزﻣﺎﻧﻪ ﮐﯥ ﭼﯥ د اﻧﺴﺎﻧﺎﻧﻮ ﭘﻪ ﺑﺮاﺑﺮي ﺗﺎﮐﯿﺪ
اوﺳﯧﺪه او د ﻃﺐ د ﻋﻠﻢ ﭘﻼر ﯾﯥ ﺑﻮﻟﻮ ،ﻃﺒﯿﺒﺎﻧﻮ ﺗﻪ ﯾﻮه ﮐﯧĔي ،د ﻋﻠﻢ زده ﮐĎﻩ ﻋﺎﻣﻪ ﺷﻮې ده .اوس ﻫﺮې ﻧﺠﻠȪ
ﻗﺴﻢ ﻧﺎﻣﻪ ﺑﺮاﺑﺮه ﮐĎې ده ﭼﯥ ﭘﻪ ﯾﻮ Úﻪ ﺑﺪﻟﻪ ﺑǯﻪ ﯾﯥ ﺗﺮ او ﻫﻠﮏ ﺗﻪ د زده ﮐĎې ﺣﻖ ﻣﻨﻞ ﺷﻮی دی .ﻋﻠﻢ اوس
ﻧﻨﻪ ﭘﻮرې د ﻃﺐ ﻓﺎرﻏﺎن ﻟﻮﱄ او ﻫﻐﻮی ژﻣﻨﻪ ﺧﺰاﻧﻪ ﻧﻪ ده ﺑﻠﮑﯥ د ﻫﻮا او رǮﺎ ﻏﻮﻧﺪې ﻮل ﺑﴩﯾﺖ ورﻧﻪ د
ÚﺮƐﻨﺪوي ﭼﯥ ﭘﻪ ﻗﺴﻢ ﻧﺎﻣﻪ ﮐﯥ راﻏﲇ اﺻﻮل ﺑﻪ اﺳﺘﻔﺎدې ﺣﻖ ﻟﺮي .دﻏﻪ راز د ﻋﻠﻢ او ﺧﺮاﻓﺎﺗﻮ د ﺑﯧﻠﻮاﱄ
ﭘﻪ ﻧﺘﯿﺠﻪ ﮐﯥ د ﻋﻠﻢ د ﻣﺮﻣﻮزواﱄ روﺣﻲ اﻏﯿﺰ ﺑﯥ اﻫﻤﯿﺘﻪ رﻋﺎﯾﺘﻮي.
د ﺑﻘﺮاط ﭘﻪ اﺻﲇ ﻗﺴﻢ ﻧﺎﻣﻪ ﮐﯥ دا ﻫﻢ راﻏﲇ دي ﺷﻮی دی.
ﭼﯥ د ﻃﺐ د ﻋﻠﻢ ﻓﺎرغ ﺑﻪ ژﻣﻨﻪ ﮐﻮي ﭼﯥ دﻏﻪ ﭘﻮﻫﻪ ﻟﻪ ﺑﻠﯥ ﺧﻮا ﭘﻪ اوﺳﻨﻲ ﺗﺼﻮر ﮐﯥ ﻋﻠﻢ د اﻧﮑﺸﺎف ﭘﻪ ﺣﺎل
ﺑﻪ ﻟﻪ ﺧﭙﻠﻮ زاﻣﻨﻮ ،د ﺧﭙﻞ اﺳﺘﺎد ﻟﻪ زاﻣﻨﻮ او وﻓﺎدارو ﮐﯥ ǯƐﻞ ﮐﯧĔي .ﻣﺎﻧﺎ دا ﭼﯥ ﺗﺮ ﭘﺮوﻧﯿﻮ ﻧﻨﻨﻲ او ﺗﺮ ﻧﻨﻨﯿﻮ
ﺳﺒﺎ˻ ډﯦﺮ ﭘﻮﻫﯧĔي. ﺷﺎƐﺮداﻧﻮ ﭘﺮﺗﻪ ﺑﻞ ﭼﺎ ﺗﻪ ﻧﻪ ورĤﯿﻲ.
د ﻋﻠﻢ ﭘﻪ ﻋﺎﻣﻮﻟﻮ ﮐﯥ ﺑﺨﻞ ﮐﻪ ﻟﻪ ﯾﻮې ﺧﻮا اﻗﺘﺼﺎدي ﺧﻮ زﻣﻮږ ﭘﻪ ﺗﺼﻮر ﮐﯥ ﻋﻠﻢ ﺗﺮ اوﺳﻪ ﭘﻮرې ﺗﺮ ډﯦﺮه ﺣﺪه
اړخ ﻟﺮي ،ﻟﻪ ﺑﻠﯥ ﺧﻮا ورﺗﻪ روا˻ دﻟﯿﻞ ﻣﻮﻧﺪﻻی ﺧﺰاﻧﯥ ﺗﻪ ورﺗﻪ دی .ﻋﺎﳌﺎن ﻣﻮ ﻟﻪ ﭘﺨﻮاﻧﻮ ﮐﺘﺎﺑﻮﻧﻮ ﴎه ﻻ
زﯾﺎﺗﻪ دﻟﭽﺴﭙﻲ Ĥﯿﻲ او د ﺧﭙﻠﯥ ﭘﻮﻫﯥ د ﻋﺎﻣﻮﻟﻮ ﻏﻢ ورﴎه
ﺷﻮ.ﻫﻐﻪ ﺷﯽ ﭼﯥ ﮐﻢ وي ،ﭘ وي ،ﻣﺮﻣﻮز وي او ﻧﺸﺘﻪ ،ﺑﻠﮑﯥ ﺑﺮﻋﮑﺲ ﮐﻮﺷﺶ ﯾﯥ دا دی ﭼﯥ د ﺧﭙﻞ
ﻣﺤﺪود وي ،اﺛﺮ ﯾﯥ زﯾﺎت وي .ﭘﻪ ﺗﯧﺮو زﻣﺎﻧﻮ ﮐﯥ اﻫﻤﯿﺖ د ﺛﺎﺑﺘﻮﻟﻮ ﻟﭙﺎره اﺳﺎﻧﯥ ﺧﱪې ﻫﻢ ﭘﯧﭽﻠﯥ ﮐĎي او
ﭼﯥ ﻋﻠﻢ ﻟﻪ ﺟﺎدو او ﺧﺮاﻓﺎﺗﻮ ﺑﯧﻞ ﻧﻪ و ،د ﻋﻠﻢ او ﻋﺎ ˮﺧﻠﮑﻮ ﺗﻪ وواﯾﻲ ﭼﯥ :
وﯾﻦ ﺳﻌﺎدت ﺑﻪ زور ﺑﺎزو ﻧﯿﺴﺖ روﺣﻲ اﻏﯿﺰ ﺧﺎص اﻫﻤﯿﺖ درﻟﻮد.
ﺗﺎ ﻧﻪ ﺑﺨﺸﺪ ﺧﺪای ﺑﺨﺸﻨﺪه زﻣﻮږ ﭘﻪ ﮐﻠﺘﻮر ﮐﯥ ﺗﺮ اوﺳﻪ ﭘﻮرې ﻋﻠﻢ د ﺧﺰاﻧﯥ
ﻏﻮﻧﺪې ﻣﺮﻣﻮز ﺗﺼﻮر ﮐﯧĔي ﭼﯥ ﯾﻮازې Êﯿﻨﯥ ﮐﺴﺎن
اﺣﻤﺪ ﺟ˴ل ﺟ˴ل
دﻧﯿﺎ د ﻣﺨﺘﻠﻔﻮ ﻗﺎﻣﻮﻧﻮ او ﺷﮑﻞ وي او ﮐﻪ ﭘﻪ ﻧĎﯦﻮاﻟﻪ ﺳﻄﺤﻪ ،ﺧﻮ ﻣﻮﻧ Ĕدواړو ﺗﻪ ﴐورت ﻟﺮوÊ ،ﮑﻪ
ﻧﮋادوﻧﻮ ﴍﯾﮏ ﮐﻮر دی ،ﭼﯥ ﻧĎۍ زﻣﻮﻧ Ĕده او ﻣﻮﻧ Ĕد ﻧĎۍ ﯾﻮ.
ﺗﻮر او ﺳﭙﯿﻦ ،ﮐﺎﻓﺮ او دا ﭼﯥ ﻧĎۍ د اﻧﺮﻧﯿ او ﻧﻮرو ﺳﻬﻮﻟﺘﻮﻧﻮ ﭘﻪ درﻟﻮدﻟﻮ د ﯾﻮ ﮐﲇ ﺑǯﻪ
ﻣﺴﻠ˴ن واړه ددې ﮐﻮر ﺧﭙﻠﻪ ﮐĎې ،ﻧﻮ دﻫﻤﺪﻏﯥ ﮐﻠﯿﻮاﻟﯥ ﺑǯﯥ ﻟﻪ روﯾﻪ ﻣﻮﻧ Ĕد ﯾﻮ ﺑﻞ ﻧﻪ ﻧﯧﻎ ﭘﻪ
اوﺳﯧﺪوﻧﮑﻲ دي او ﭘﻪ دې ﻧﯧﻐﻪ ﻣﺘﺎﺛﺮه ﮐﯧĔو.
ﭘﺮاﺧﻪ ﻧĎۍ ﻟﻪ ډﯦﺮه وﺧﺘﻪ ﮐﻪ ﭘﻪ ﺳﭙﯿﻨﻪ ﻣﺎ ȪǮﮐﯥ ﺑﻞ ﮐﻠﯿﻨﻦ ﭘﻪ ﻣﻮﻧﯿﮑﺎﻟﯿﻮﻧﯿﺴﮑﻲ ﺗﺠﺎوز ﮐﻮي ،ﻧﻮ
زﻣﺎ د ﮐﲇ او وﻟﺲ ﯾﻮ ﮐﺲ ﯾﯥ ﻫﻢ د ﮐﯿﺴﯥ ﻟﻪ اورﯦﺪو ﻧﻪ ﻧﻪ ﻣﺤﺮوﻣﯧĔي، ژوﻧﺪ ﮐﻮي.
د دﻏﻪ ﻗﺎﻣﻮﻧﻮ ﭘﻪ ﮐﻠﺘﻮر ،دې ﺗﻪ ورﺗﻪ ډﯦﺮې ﭘﯧĥﯥ ﺑﻪ ﺷﻮي وي ﺧﻮ ﭼﺎ ﺧﭙﻠﻪ ﮐﯿﺴﻪ ﻟﮑﻪ د ﻣﻮﻧﯿﮑﺎ
ژﺑﻪ ،ﻟﺒﺎس ،ﻋﻘﯧﺪه او ﺣﺘﺎ رǮﻪ ﮐĎه او ﭼﺎ ﻟﻪ ﴍﻣﻪ وﯾﺪه ﮐĎه ،ﭼﯥ د ﭼﺎ ﺗﺮ ﻏﻮږو وﻧﻪ رﺳﯧﺪه.
ﭼﯥ ﭘﻪ اﻓﮑﺎرو ﮐﯥ ﻳﯥ ﻫﻢ د ﻧĎۍ ﭘﻪ ﯾﻮ ﺷﻤﯧﺮ ﻫﯧﻮادوﻧﻮ ﮐﯥ داﺳﯥ ﺧﻠﮏ ﻫﻢ ﺷﺘﻪ ﭼﯥ د ﺷﯿﻄﺎن
ﻋﺒﺎدت ﮐﻮي او د ﻫﻐﻪ د ﺧﻮﺷﺎﻟ Ȫﻟﭙﺎره ﭘﻪ ËĤﻮ او ﻣﺎﺷﻮﻣﺎﻧﻮﺟﻨـﴘ ﻴ او ﺟﻴ ƒﺷﺘﻪ.
د ﭼﺎ ﻓﮑﺮ د ﺑﴩﯾﺖ ﭘﻪ ﺗﯧﺮي ﮐﻮي او ﺑﯿﺎ ﯾﯥ د ﺷﯿﻄﺎن ﭘﻪ ﻧﻮم ﻗﺮﺑﺎ˻ ﮐﻮي.
ﺧﺪﻣﺖ وﻻړ وي او د ﭼﺎ ﭘﻪ دې ورﺳﺘﯿﻮ وﺧﺘﻮﻧﻮ ﮐﯥ د ﺗﺠﺎوز دﻏﻪ ﭘﯧĥﯥ ﺗﺮ ﺣﺪه ډﯦﺮې ﺷﻮې او
ﻓﮑﺮ د ﺑﴩﯾﺖ ﺿﺪ ﮐĎﻧﻮ ﺗﻪ ﭘﻪ زﯾﺎﺗﻮ ﻣﻠﮑﻮﻧﻮ ﮐﯥ ﺗﺮﴎه ﺷﻮې ،ﻟﻪ دې ﭘﯧĥﻮ ÚﺮƐﻨﺪﯦĔي ،ﭼﯥ
ﻻره ﺟﻮړويÚ ،ﻮک د اﺧﻼﻗﯽ ﻓﺴﺎد ﮐﻪ اوس ﻧﻪ وي ،ﻧﻮ ﭘﻪ راﺗﻠﻮﻧﮑﯥ ﮐﯥ ﺑﻪ ﯾﻮه ﻧĎﯦﻮاﻟﻪ
اﻧﺴﺎﻧﺎﻧﻮ ﭘﻪ ﺧﺪﻣﺖ ﮐﯥ ﺳﺘﻮﻧﺰه وي.
ﺳﮑﻮن او ﮐﺮار وﯾﻨﻲ او د اﺧﻼﻗﻲ ﻓﺴﺎد د ﻣﺨﻨﯿﻮي ﻟﭙﺎره ﭘﮑﺎر ده ﭼﯥ د ﺧﻠﮑﻮ ﭘﻪ ذﻫﻨﻮﻧﻮ ﮐﺎر
Úﻮک ﯾﯥ د ﻫﻐﻮی ﭘﻪ درد وﳾ ،ﭼﯥ اﻧﺴﺎﻧﺎن د ﺣﯿﻮاﻧﯿﺖ ددې ﻋﻤﻞ ﴎه ﮐﺮﮐﻪ او ﻧﻔﺮت وﮐĎي او
ﺧﻠﮑﻮ ﺗﻪ ﺗﺤﻔﻆ ورﮐĎل ﳾ. او ﻏﻢ ﮐﯥ.
د اﻧﺴﺎﻧﯿﺖ ﺗﻘﺎﺿﻪ داده ﭘﻪ ﻧĎۍ ﮐﯥ زﻣﻮﻧ Ĕﺑﺮﺧﻪ د ﺧﭙﻞ ﻫﯧﻮاد ﻟﻪ ﺑﺮﮐﺘﻪ ده او د ﻫﯧﻮاد ﻟﻪ ﺑﺮﮐﺘﻪ د
ﭼﯥ د ﺑﴩ د ﺳﻮﮐﺎﻟ Ȫاو ﯾﻮ واﺣﺪ ﻣﻠﺖ ﭘﻪ ﺣﯿﺚ ﯾﺎدﯦĔو ،ﮐﻠﻪ ﮐﻠﻪ زﻣﻮﻧ Ĕد ﻫﯧﻮاد د ﯾﻮ ﻧﯿﻢ وﻻﯾﺖ ﻧﻪ
ﺧﭙﻠﻮاﮐ Ȫﻟﭙﺎره ﻣﺒﺎرزه ﻫﻢ د ازړه ﺑﻮږﻧﻮﻧﮑﯽ ﺧﱪ ﺗﺮ ﻏﻮږه ﮐﯧĔي ﭼﯥ د اورﯦﺪو ﺗﻮان ﯾﯥ ﻧﻪ ﻟﺮو.
وﳾ ﮐﻪ ﻫﻐﻪ ﭘﻪ ﻗﺎﻣﻲ ﭘﻮﻫﺎن ددې ﭘﯧĥﻮ دوه ﻏ ﻻﻣﻠﻮﻧﻪ ﭘﻪ Ɛﻮﺗﻪ ﮐﻮي ﭼﯥ ﯾﻮ ﯾﯥ ﭘﻪ ﻧﺎرﯾﻨﻪ
ﭘﻮرې او دوﯾﻢ ﯾﯥ ﻟﻪ ËĤﻮ ﴎه ﺗﻌﻠﻖ ﻟﺮي.
ﭘﻮﻫﺎن ﻫﻐﻪ ﻧﺎرﯾﻨﻪ ﭼﯥ ﭘﻪ Êﻴﻨﯥ د Êﺎن د ﻣﺎډرن او ﺑﺎﺳﻮاده Ĥﻮدو ﻟﭙﺎره ﭘﻪ ﻫﻨﺪي او ﻣﻐﺮ ɯﻟﺒﺎﺳﻮﻧﻮ
ËĤﻮ او ﻣﺎﺷﻮﻣﺎﻧﻮ ﺗﯧﺮي ﺗﮑﯿﻪ ﮐﻮي ،ﭼﯥ دا ﺧﭙﻠﻪ ﻟﻮﯾﻪ اﺷﺘﺒﺎه دهÊ ،ﮑﻪ ﭼﯥ زﻣﻮﻧ Ĕﻮﻟﻨﻪ د زﯾﺎت
ﮐﻮي ﻣﻄﻠﻖ ﺟﺎﻫﻞ او د ﺷﻤﯧﺮ ﺑﯥ ﺳﻮاده ﺧﻠﮑﻮ ﻮﻟﻨﻪ ده ،ﻫﻤﺪا وﺟﻪ ده ﭼﯥ ﭘﻪ دې ﻣﻌﺎﴍه ﮐﯥ
ﻧﻔﺲ او ﺷﯿﻄﺎن ﻏﻼﻣﺎن ǯƐﻲ د ﭘﺮدي ﮐﻠﺘﻮر ﻣﻨﻮﻧﮑﻲ د ﭘﺮدﻳﻮ ﻫﻢ ﺧﯿﺎﻟﻪ او ﻫﻢ ﻓﮑﺮه ǯƐﻞ ﮐﯧĔي.
او ﭘﻪ دوﯾﻤﻪ ﺑﺮﺧﻪ ﮐﯥ ﯾﯥ ﻣﺨﮑﯥ ﻟﻪ دې ﻧﻪ ﭼﯥ د ﭼﺎ ﮐﻠﺘﻮر او ﻓﺮﻫﻨ ƒﴎه ﻣﯿﻨﻪ وĤﺎﯾﻮ ،ﺑﺎﯾﺪ د ﻫﻐﯥ
ﻫﻐﻪ ËĤﯥ Ɛﺮﻣﯥ ǯƐﻲ ﭼﯥ ﭘﻪ اړه د اﻣﻌﻠﻮﻣﺎت ﺗﺮ ﻻﺳﻪ ﮐĎو ﭼﯥ ﻫﻐﻮی ﻟﻪ ﺧﭙﻞ ﮐﻠﺘﻮره Úﻮﻣﺮه راﴈ
ﭘﻪ ﻧﯿﻢ ﻟﻮÚﻮ او ﻣﻐﺮ ɯدي او Úﻮﻣﺮه ورﺗﻪ Ɛﻮر ﺛﺎﺑﺖ ﺷﻮی ،اﯾﺎ ﻫﻐﻮی ﭘﻪ دې ﻧﯿﻢ ﻟﻮÚﻮ ﻟﺒﺎﺳﻮﻧﻮ
ﮐﯥ ﻣﺤﻔﻮظ وې او ﮐﻪ ﻧﻪ د ﺣﯿﺎ او ﻋﺰت ﯿﮑﺮی ﯾﯥ وږو ﴍﻣﺨﺎﻧﻮ د ﺧﭙﻞ ﻟﺒﺎﺳﻮﻧﻮ ﮐﯥ ﻧﻐĥﺘﻲ.
ﭘﻪ ﻣﻐﺮ ɯﻟﺒﺎﺳﻮﻧﻮ ﮐﯥ ﺷﯿﻄﺎ˻ ارﻣﺎن ﻟﻪ ﭘﺎره ﻟﻮﻠﯽ؟
ﻧﻐĥﺘﯥ ËĤﯥ ﻫﺮ وﺧﺖ د ﻟﻪ دې ﴎه ﴎه داﺳﯥ ﻧﻮرې ﺑﺪﻣﺮﻏ Ȫﻫﻢ ﺷﺘﻪ ﭼﯥ ﻟﻪ ﻧĎۍ د ﺟﻬﻨﻢ ﮐﻨﺪه
داﺳﯥ ﺧﻄﺮ ﴎه ﻣﺦ ﮐﯧĔي ،ﺟﻮړوي او د ﺗﺒﺎﻫ Ȫﺳﺒﺐ ﯾﯥ ƐﺮÊﻲ.
دا Êﮑﻪ ﭼﯥ ﻣﻐﺮ ɯﻟﺒﺎﺳﻮﻧﻪ ﻟﻮﻣĎی د ﺧﻮر ﻟﻮر ﭘﻪ وﺧﺖ ﻧﻪ ورﮐﻮل او ﻫﻠﮑﺎن ﺗﺮ ډﯦﺮه ﺑﯥ واده
د وﺟﻮد ﻫﻐﻪ ﺑﺮﺧﻮ ﺗﻪ د ﭘﺮﯦĥﻮدل ،د ËĤﻮ ﯾﺎ اﻧﺠﻮﻧﻮ ﻟﻪ ﯾﻮه Ĥﺎر ﻧﻪ ﺑﻞ Ĥﺎر ﺗﻪ ﭘﻪ ﯾﻮاÊﯥ Êﺎن ﺳﻔﺮ
˹ﻮد ﯾﺎ ˹ﺎﯾﺶ ﺳﺒﺐ ﮐﯧĔي ،ﮐﻮﻟﻮ ﮐﯥ دا ﺧﻄﺮات ﺗﺮ ﻮﻟﻮ زﯾﺎت وي.
ﭼﯥ ﺳĎﯾﻮ ﺗﻪ ﭘﺨﭙﻠﻪ د داړﻟﻮ ﭘﻪ Ĥﺎروﻧﻮ ﮐﯥ د Êﯿﻨﻮ ƐﺪاƐﺮو د ƐﺪاƐﺮۍ ﻧﻪ ﻫﻢ د ﺟﺎر او ﻗﺮﺑﺎن د ﻧﻐﻤﯥ
او ﻣﺎﺗﻮﻟﻮ دﻋﻮت ورﮐﻮي او او ا ز ﭘﻮرﺗﻪ ﮐﯧĔي او د ﯾﻮ Úﻪ اﻧﺪازه ﺧﻠﮑﻮ د ﺑﯥ ﴎﺣﺪه ازادۍ او ﻧﻪ
د ﺷﯿﻄﺎ˻ ﺧﻮاﻫﺸﺎﺗﻮ ﻧﻐﺮی ﭘﻠﻨﯥ ﻟﻪ وﺟﯥ د اﻧﺠﻮﻧﻮ او ﻫﻠﮑﺎﻧﻮ ،ﯾﺎ د ËĤﻮ او ﺳĎﯾﻮ ﺗﺮ ﻣﻨ Ìد ﯾﺎراﻧﯥ
ﺗﺎروﻧﻪ ﻋËﻮل ﺷﻮي ،ﭼﯥ اﮐɵه دوﺳﺘﺎﻧﯥ د ﻏﺮض او ﻻﻟﭻ ﭘﻪ ﺑﻨﯿﺎد وﻻړې Ɛﺮم ﺳﺎ.ɴ
ﺑﻠﻪ دا ﭼﯥ د Ĥﺎروﻧﻮ ژوﻧﺪ وي.
اﮐɵه د ﯾﻮ ﺑﻞ د ﻧﻘﻞ او ﭘﻪ اﺧﺮ ﮐﯥ د ډﯦﺮ ﻧﺰدﯾﮑﺖ ﻟﻪ وﺟﯥ ﺧﻮد ﻏﺮﺿﻪ ﻧﺎرﯾﻨﻪ ﯾﺎ ËĤﯿﻨﻪ د ﺧﭙﻞ
ﺣﺮﮐﺖ ﭘﻪ ﺗﻘﻠﯿﺪ دوام ﻣﻮﻣﻲ ﺷﻮم ﻫﺪف ﻟﭙﺎره ﺑﻞ ﻗﺮﺑﺎ˻ ﮐﻮي ،دا ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻫﻤﺪاﺳﯥ اوږدوي ﭼﯥ د
او ﺑﯿﺎ ﭘﻪ ﺗﯧﺮه د Ĥﺎري ËĤﻮ ﺑﯧ˴رۍ ﺷﮑﻞ ﺟﻮړوي او ﭘﻪ ﭘﺎی ﮐﯥ د اﯾôز ﻏﻮﻧﺪې ﭘﻪ ﺧﻄﺮﻧﺎک او ﻻ
ﻟﺒﺎﺳﻮﻧﻪ ﭼﯥ د وﺧﺖ او ﻋﻼج ﻣﺮض اﺧﺘﻪ ﮐﯧĔي.
زﻣﺎن ﴎه ﺧﭙﻞ ﺷﮑﻞ د ﻣﺒﺎﯾﻞ او اﻧﺮﯾﻨ د ﻏﻠﻂ اﺳﺘﻌ˴ل ﻟﻪ وﺟﯥ Êﻮاﻧﺎﻧﻮ ﮐﯥ د اﺧﻼﻗﻲ ﻓﺴﺎد
ﺑﺪﻟﻮي او ډﯦﺮ زر د ﭘﺮدي د زﯾﺎﺗﯧﺪو اﻣﮑﺎن ډﯦﺮ دی او ﻫﻤﺪا وﺟﻪ ده ﭼﯥ ﭘﻪ Ɛﻮر ﮐﯥ ﭘﺮاﺗﻪ ﻻﺷﻮﻧﻪ
ﮐﻠﺘﻮر او ﻓﺮﻫﻨ ƒﻧﻪ اﻏﯧﺰﻣﻦ ﻫﻢ ﺧﻮﻧﺪي ﭘﺎﺗﯥ ﻧﻪ ﺷﻮ.
د ﻧﻔﺲ او ﺷﯿﻄﺎن دĤﻤﻦ ﻫﯧ ÜدĤﻤﻦ ﻧﻪ ﻟﺮي. ﮐﯧĔي.
Êﻮاب
ﻣﻮﻧ Ĕﺗﻪ ﺑﺰƐﺮي ﻟﻪ ﻧﯿﮑﻪ ﻧﻪ ﭘﻪ ﻣﯧﺮاث ﭘﺎﺗﯥ ده ،ﭘﻼر ﻣﯥ د ﺣﺎﺟﯿﺎﻧﻮ Êﻤﮑﻪ ﭘﻪ درﯦﻤﻪ ﮐﺮﻟﻪ او زه د ﺧﺎن ﺻﯿﺐ د
Êﻤﮑﯥ دﻫﻘﺎن ﯾﻢ.
زه ﺷﭙﻪ او ورځ ﻧﻪ ﻟﺮم او ﻧﻪ د دﻫﻘﺎﻧ Ȫﭘﻪ ژوﻧﺪ ﮐﯥ رﺧﺼﺘﻲ ﺷﺘﻪ.
زه د ژﻣﯥ ﭘﻪ ﺗﻮره او ﺳﭙﻴﻨﻪ Úﻠﻪ ﮐﯥ ﻟﻪ ﯾﺨﻪ ﺳﻮزم ،ﻮﻟﻪ ﺷﭙﻪ د ﺧﻮب ﭘﻪ ارﻣﺎن ﯾﻢ.
زه د اوړي ﭘﻪ ﴎه ﻏﺮﻣﻪ ﮐﯥ ﻟﻮوﻧﻪ ﮐﻮم ،ﺳﯿﻮرې ﺗﻪ د دﻣﯥ ﭘﻪ ɱﻪ!
ﭘﻪ دې ﮐﲇ ﮐﯥ د ﺧﺎن د Êﻤﮑﯥ ﮐﺮل اﺳﺎﻧﻪ ﮐﺎر ﻧﻪ دی.
زه ،زﻣﺎ ﺑﭽﯿﺎن او زﻣﺎ ﮐﻮرﻧ Ȫﻮل د ﺧﺎن ﻧﻮﮐﺮان ﯾﻮ!
ﻣﯿﺮﻣﻨﯥ ﻣﻮ ﻮﻟﻪ ورځ ﻟﻪ ﭘﯿﻮ ﻧﻪ ﮐﺒﻞ او ﺑﯧﺨﻪ ﮑﻲ ﻮﻟﻮي او دراﻧﻪ دراﻧﻪ ﭘﻴﻲ ﭘﻪ ﴎ وړي.
زﻣﻮﻧ Ĕﺧﻠﮏ ﭘﻪ Ĥﺎر ﮐﯥ ﻫﻢ ﻟﻪ ﭼﺎودو ﭘĥﻮ او ﺳﭙﯧﺮو ﻣﺨﻮﻧﻮ ﭘﯧﮋﻧﺪل ﮐﯧĔې!
ﻣﻮﻧ Ĕﭼﯥ اړ ﻧﻪ ﺷﻮ Ĥﺎر ﺗﻪ د ﺗﻠﻠﻮ زړه ﻧﻪ ﮐﻮو ،ﻣﻮﻧ Ĕﭼﯥ ﻣﺮګ ﺗﻪ ﻧﯧĔدې ﻧﻪ ﺷﻮ ډاﮐﺮ ﺗﻪ Êﺎن ﻧﻪ Ĥﺎﯾﻮ!
ﺑﺲ د ﻣﻼرﯾﺎ ﻟﭙﺎره ﺷﻤﮑﯽ ﺧﻮﻮو او د ﺳﯿﻨﻪ ﺑﻐﻞ ﻟﭙﺎره ﺳﭙﯧﺮﮐ Ȫاو د ﮐﻮﮐﻨﺎرو ﻏﻮزه.
زه د ﺷﭙﯥ ﭘﻲ اوﺑﻪ ﮐﻮم او د ورÊﯥ ﯾﻮې او ﻏﺎĤﻮرې.
زه ﻧﻪ دﯦﺮه ﻟﺮم ﻧﻪ ﻫﺪﯾﺮه!
زه ﯾﻮ ﺑﯥ ﮐﻮره او ﺑﯥ وﻃﻨﻪ ﺳĎی ﯾﻢ ،زه ﻧﻪ ﭘﻮﻫﻴĔم ﭼﯥ د دﻫﻘﺎن ژوﻧﺪ ﻫﻢ Úﻪ د ﺳĎي ژوﻧﺪ وي!؟
زﻣﺎ ﭘﻪ ﮐﻮﻪ ﮐﯥ دﻣﺎل ﻏﻮﺟﻞ او ﻣﻨﺎ ﯾﻮ Êﺎی دي.
زه ﻫﻐﻪ ﭘﻪ ﻏﻢ ﻟĎﻟﯽ دﻫﻘﺎن ﻳﻢ ،ﭼﯥ ﻧﻪ ﻣﯥ ﭘﻪ ژﻣﻲ ﳌﺮ وﻟﻴﺪ او ﻧﻪ ﭘﻪ اوړي ﺳﻴﻮری!
زه ﮐﻠﻪ د ﺷﭙﯥ ﻟﻪ رادﯾﻮ اورم ﭼﯥ ﺣﮑﻮﻣﺖ د دﻫﻘﺎﻧﺎﻧﻮ ﮐﭙﺮاﺗﯿﻔﻮﻧﻪ ﺟﻮړ ﮐĎي او ﺳﺒﺎ ﺧﱪ ﺷﻢ ،ﭼﯥ د ﻣﻠﮑﺎﻧﻮ
زاﻣﻨﻮ ﺗﻪ ﭘﮑﯥ ﺗﺮاﮐﺘﻮروﻧﻪ راو ɴدي!
زﻣﻮﻧ Ĕﺧﻮﯾﻨﺪې ﻣﯿﻨﺪې ﺗﺮ ﻣﻮﻧ Ĕډﯦﺮې ﻧﺎﮐﺮاري دي ،ﺧﻮ ﯾﻮه ﻣﻮﻧﻪ دوه ﮐﯧĔي.
ﴎه ،ﺷﻨﻪ او ﺳﭙ˾ اﻧﻘﻼﺑﻮﻧﻪ راﻏﻠﻞ ،ﺧﻮ زﻣﻮﻧ Ĕﺟﻮاری ﭘﻪ ډوډۍ او ﺳﺎﺑﻪ ﭘﻪ ﭘﻮﻻو ﺑﺪل ﻧﻪ ﺷﻮ ل.
دا ÊﻨƑﻪ زﻣﺎ ﻫﯧﻮاد دی ،ﭼﯥ ﻧﻪ ﻳﯥ را Úﺨﻪ Úﻮک ﭘﻪ ﺧﺮÚﻮﻟﻮ ﮐﯥ ﭘﻮĤﺘﻨﻪ ﮐﻮي اوﻧﻪ ﭘﻪ اﺧﯿﺴﺘﻠﻮ ﮐﯥ.
ﻣﺎ ډﯦﺮې ﻣﻨôې راﻣﻨôې وﮐĎې او ﭘﻪ ﺑﭽﯿﺎﻧﻮ ﻣﯥ ĤﻮﻧËﯽ وﻟﻮﺳﺖ ،ﺧﻮ ﻫﻐﻮی اوس دﺧﺎن Êﻤﮑﯥ ﺗﻪ ﭘﻪ ﺧﺮه
ډﻳﺮاﻧﻮﻧﻪ وړي او زه ﻳﯥ ﻏﻮاƐﺎﻧﻮ ﺗﻪ ﭘﻪ ﺷﺎ د وĤﻮ ﭘﻨôوﻧﻪ.
زه ﻮل ﮐﺎل د ﻓﺼﻞ ﭘﻪ اﻧﺘﻈﺎر ﯾﻢ ،ﺧﻮ ﺣﺎﺻﻞ د ﺧﺎن د Ɛﻮږ ﺟﻮاﻟﻮﻧﻪ ډک ﮐĎي او زه ﻫ˴ﻏﺴﯥ وږی ﻧﺲ
ﭘﺎﺗﯥ ﺷﻢ.
اﺑﺮاﻫﯿﻢ ﺷﯿﻨﻮاری
اﻓﻐﺎﻧﺎن ﭘﺪې ﮐﯥ ﻧﯧﮑﻤﺮﻏﻪ دي ﭼﯥ ﻟﻮﻳﯥ او ﻟﻪ ده ﺑﻪ ﻟﻪ ﻣﴩاﻧﻮ د Êﺎن او ﮐﻮرﻧ Ȫد اﺣﻮال ﭘﻮĤﺘﻨﻪ
ﻣﯿﻨﯥ ډﮐﯥ ﮐﻮرﻧ Ȫﻟﺮي .ﻏﺮﺑﯿﺎن ﭼﯥ ﭘﻪ ﻣﺎدي او ﮐﻮﻟﻪ ،ﻟﻪ Êﻮاﻧﺎﻧﻮ ﺑﻪ ﯾﯥ د دوی د ﭘﻠﺮوﻧﻮ ﺗﭙﻮس ﻫﻢ
ﮑﻨﺎﻟﻮژﯾﮑﻲ ﺑﺮﺧﻪ ﮐﯥ ډﯦﺮ ﭘﺮ ﻣﺦ ﺗﻠﲇ دي ،د ژوﻧﺪ ﮐﺎوه .ﺧﭙﻞ زوی ﺗﻪ ﯾﯥ ﻫﻢ وﯾﻠﯥ ﭼﯥ وراره ﭘﻼر
ﻮﻟﻨﯿﺰ او اﻗﺘﺼﺎدي ﻧﻈﺎم ﯾﯥ داﺳﯥ ﺟﻮړ ﺷﻮی دې Ĥﻪ دی؟ زوی ﯾﯥ ورﺗﻪ وﯾﲇ و ﭼﯥ ﭘﻼر ﻣﯥ
دی ،ﭼﯥ د ﮐﻮرﻧ Ȫد ﺗﻮدې ﻏﯧĔې ﻟﻪ ﻧﻌﻤﺖ Úﺨﻪ ﺗﻪ ﯾﯥ .ﮐﻠﻪ ﭼﯥ ﻧﻮﻣﻮړی ﻫﻨﺪ ﺗﻪ ﺗﻠﻮ زوی ﯾﯥ د
Úﻮ ﻣﯿﺎﺷﺘﻮ و. ﺗﺮ ډﯦﺮه ﺣﺪه ﻣﺤﺮوم ﺷﻮي دي.
ﻟﮑﻪ ﭼﯥ ووﯾﻞ ﺷﻮل ،اوﺳﻨ Ȫزﻣﺎﻧﻪ ﭘﻪ ﺑﯿﺴﺎرې ډول ﮐﻮرﻧ Ȫﺗﺮ ﻮﻟﻮ ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﻪ ﻏﯧ Ĕده ،ﮐﻮرﻧ Ȫاړﯾﮑﯥ ﺗﺮ
ﻣﴫوﻓﻪ او ﻣﻐﻠﻘﻪ ده .ﺧﻠﮏ ﭘﻪ ﮐﺎر ﭘﺴﯥ ډﯦﺮ ﻮﻟﻮ ﻃﺒﯿﻌﻲ او ﻣﻀﺒﻮﻃﯥ اړﯾﮑﯥ دي؛ اﻧﺴﺎن ﺗﺮ
ﴎƐﺮداﻧﻪ دي .ﭘﻪ ﮐﺎر ﮐﯥ ﻫﻢ ډﯦﺮ ﺑﻮﺧﺖ دي .ﻮﻟﻮ ډﯦﺮه اراﻣﺘﯿﺎ او ﻋﺰت او ﺳﮑﻮن ﻫﻤﺪﻏﻠﺘﻪ ﺗﺮ
ﮑﻨﺎﻟﻮژۍ ﻫﻢ ﮐﺎروﻧﻪ اﺳﺎن ﮐĎي او ﻫﻢ ﯾﯥ ﭘﯧﭽﲇ ﻻﺳﻪ ﮐﻮي .ﮐﻪ دﻏﻪ ﻧﻐﺮی ﺳﻮړ ﺷﻮ ،اﻧﺴﺎ˻ ژوﻧﺪ
ﺳĎﯦĔي او ﮐﻪ د ﺗﺴﮑﯿﻦ او ارام دﻏﻪ ﻣﺮﮐﺰ ﺑﯥ ﮐĎي دي.
Êﯿﻨﯥ ﺧﻠﮏ د دﻓﱰ ﮐﺎروﻧﻪ ﭘﻪ دﻓﱰ ﮐﯥ ﻫﻢ ﮐﻮي ارزĤﺘﻪ ﺷﻮ ،د اﻧﺴﺎ˻ ﺧﻮﺷﺎﻟ Ȫزﯾﺎﺗﻪ ﺑﺮﺧﻪ ﻟﻪ ﻣﻨËﻪ
او ﭼﯥ ﮐﻮرﺗﻪ ﻻړ ﳾ ﻫﻢ ﮐﻤﭙﯿﻮﺮ ،آی ﭘÊ ،ôﻲ .ﻫﺮ ﺷﺨﺺ د ﺧﭙﻞ ﮐﻮر ﻏĎو ﺗﻪ ﯾﻮ ﭘﺎدﺷﺎه دی
ﺳ˴رټ ﻓﻮن او ﻧﻮر ﺷﯿﺎن ورﴎه وي او ﻫﻠﺘﻪ ﻫﻢ ﯾﺎ او د ﺧﭙﻞ ﮐﻮر ﻓﻘﯿﺮاﻧﻪ ﺧﻮﻧﻪ ورﺗﻪ د اورﻧƑﺰﯾﺐ ﺗﺮ
د دﻓﱰ ﮐﺎر او ﯾﺎ ﺳﺎﻋﺖ ﺗﯧﺮي ﮐﻮي؛ زﯾﺎﺗﺮه وﺧﺘﻮﻧﻪ ﺗﺨﺖ Ĥﮑﻠﯥ ده .د ﮐﻮرﻧ Ȫﭘﻪ ﭘﺎدﺷﺎﻫ Ȫﮐﯥ ﮐﯿﻨﻪ
ﮐﻮرﻧ ،Ȫواﻟﺪﯾﻨﻮ ،ﻣﯧﺮﻣﻨﯥ /ﺧﺎوﻧﺪ او اوﻻد ﺗﻪ ﭘﻮره او رﻗﺎﺑﺖ ﮐﻢ ،ﺧﻮ ﻣﯿﻨﻪ او ﻣﺮﺳﺘﻪ زﯾﺎﺗﻪ وي .د اﻟﻔﺖ
وﺧﺖ ﻧﻪ ورﮐﻮي .اوس دا ﭘﻪ Êﯿﻨﻮ ËĤﻮ ﮐﯥ ﯾﻮه ﺻﺎﺣﺐ ﭘﻪ وﯾﻨﺎ ﮐﻮﭼﻨﯿﺎن ﭘﮑﯥ ﺗﺮ ﻮﻟﻮ زورور وي،
ﻮﮐﻪ ﺟﻮړﻩ ﺷﻮې ده ﭼﯥ ﺧﺎوﻧﺪ ﯾﯥ ﻟﻪ ﮐﻤﭙﯿﻮﺮ د ﻣﴩاﻧﻮ ﭘﻪ اوږو ﺳﭙﺮﯦĔي او ﻟﻪ ﻟﻮﯾﯥ ﺟﺮƐﯥ Úﺨﻪ
ﴎه واده ﮐĎی دی ،ﺗﻮﺟﻪ ﯾﯥ ﻮﻟﻪ ﻫﻐﻪ ﺗﻪ ده .ﯾﻮ دروﻧﺪ ﺳﭙﯿﻦ ږﯾﺮی ﻟﻪ ﳌﻨﯥ ﻧﯿﴘ او ﮐﻮر ﺗﻪ ﯾﯥ
د اﻓﻐﺎﻧﺎﻧﻮ Êﯿﻨﯥ ﮐﻠﯿﻮاﱄ Êﻮاﻧﺎن ﮐﻠﻮﻧﻪ ﮐﻠﻮﻧﻪ راﮐﺸﻮي.
ﮐﺮاﭼ ،Ȫﻋﺮ ɯﻣﻠﮑﻮﻧﻮ او ﮐﻢ ﺷﻤﯧﺮ ﻏﺮب ﺗﻪ ﭘﻪ ﮐﻮرﻧ Ȫﺗﻪ ﺗﻮﺟﻪ Ĥﻪ ده ،ﺧﻮ ﮐﻠﻪ ﮐﻠﻪ Êﯿﻨﯥ ﺧﻠﮏ
ﻣﺰدرﻳﻮ ﭘﺴﯥ Êﻲ؛ د دې ﻟﭙﺎره ﭼﯥ Ĥﮑﻠﯥ ﺣﺠﺮه د دﻓﱰ ﭘﻪ وﺧﺖ ﮐﯥ ﻫﻢ ﻮﻟﻪ ورځ ﯾﺎ ﭘﻪ ﺳﮑﺎﯾﭗ ،ﯾﺎ
او ﯾﻮ ﻣﻮﺮ وﻟﺮي ،د ﺧﭙﻞ ﮐﻮر˻ ژوﻧﺪ ﺟﻨﺖ ﻟﻪ ﭘﻪ ﻣﯿﺴﯿﻨﺠﺮ او ﯾﺎ ﭘﻪ ﻣﻮﺑﺎﯾﻞ ﮐﯥ ﮐﻮرﻧ Ȫاو ﻣﻠƑﺮو
ﻻﺳﻪ ورﮐﻮي .ﭘﻪ ﻏﺰ˻ ﮐﯥ ﻣﯥ ﯾﻮه ﻮﮐﻪ واورﯦﺪه ﴎه ﺑﻮﺧﺖ وي ،ﺧﱪې ﮐﻮي او ﭘﯿﻐﺎﻣﻮﻧﻪ ﻟﯧĔي.
ﭼﯥ ﯾﻮ ﺳĎي د ﻫﻨﺪ ﻟﻪ ﺷﻞ ﮐﻠﻨﯥ ﻣﺴﺎﻓﺮۍ Úﺨﻪ دوی د د ﻓﱰ د ﮐﺎر وﺧﺖ ﺿﺎﯾﻊ ﮐﻮي او ﺑﯿﺎ ﭼﯥ د
ﺧﭙﻞ ﮐﲇ ﺗﻪ راﻏﻠﯽ و .ﺧﻠﮑﻮ ورﴎه روﻏﺒ Ďﮐﺎوه،
ﮐﺎر ﻓﺸﺎر ﭘﺮې ډﯦﺮ ﳾ ،د ﺗﺸﻮﯾﺶ او ﺳﻮدا Ĥﮑﺎر ÊﻮرﯦĔي .دﻣﺎﻏﻲ روﻏﺘﯿﺎ ﺗﺮ ﻓﺰﯾﮑﻲ روﻏﺘﯿﺎ ﮐﻢ
اﻫﻤﯿﺖ ﻧﻠﺮي .زﻣﻮږ دﻣﺎﻏﻲ او روا˻ روﻏﺘﯿﺎ ﻧﻦ ﮐﯧĔي.
د دﻓﱰ او ﮐﻮر ﭘﻪ ﮐﺎروﻧﻮ ﮐﯥ د ﺗﺪاﺧﻞ دواړﻩ ﺳﺒﺎ ﺗﺮ ﺑﻞ ﻫﺮ وﺧﺖ ﺗﺮ ﺧﻄﺮ ﻻﻧﺪې ده .د دﻣﺎﻏﻲ
ﺣﺎﻟﺘﻮﻧﻪ ﺳﻢ ﻧﺪي .ﺑﺎﯾﺪ د ﮐﺎر او ﮐﻮر ﺗﺮ ﻣﻨ Ìﺗﻮازن روﻏﺘﯿﺎ دĤﻤﻨﺎن Úﻠﻮر ﺷﯿﺎن ديÊ :ﯿﻨﯥ ار ɹاو
وﺳﺎﺗﻞ ﳾ .ﭘﻪ ﮐﻮر ﮐﯥ ﻫﻢ ﯾﻮازې ﻟﻪ ﻣﺎﺷﻮﻣﺎﻧﻮ او ﺟﯿﻨﯿﯿﮑﻲ ﻋﻮاﻣﻞ ،د ﴎ ﭙﻮﻧﻪ او ﴐﺑﯥ ،د ﮐﺎر او
ﮐﻮرﻧ Ȫﻟﻪ ﻏĎو ﴎه د ﺑﻨôار او Ɛﭗ ﺷﭗ ﺧﱪه ﻧﺪه ،ﺷﺨﴢ ژوﻧﺪ ﻓﺸﺎر او روا˻ ﻓﺸﺎر.
ﺑﺎﯾﺪ د زړﻩ ﺧﻮاﻟﻪ ،ورزش ،ﺗﻔﺮﯾﺤﻲ ﭘﺮوƐﺮاﻣﻮﻧﻪ ،روا˻ ﻓﺸﺎر ﭘﺪې وروﺳﺘﯿﻮ ﮐﯥ ﻟﻪ ﺣﺪه ډﯦﺮ زﯾﺎت
ﻋﺒﺎدت ،روﺣﻲ ɱﺮﮐﺰɱ ،ﺮﯾﻦ او ﭘﻮره ﺧﻮب ﺗﻪ ﻫﻢ ﺷﻮی دی او ﺑﺎﯾﺪ ﮐﻨﺮول ﯾﯥ ﮐĎو .د ﮐﻨﺮول ﯾﻮه
ﺗﺮ ﻮﻟﻮ Ĥﻪ ﻻر ﯾﯥ د ﮐﺎر او ژوﻧﺪ ﺗﺮ ﻣﻨ Ìﺗﻮازن ﺗﻮﺟﻪ وﳾ.
ﮐﺎر ﻣﮑﻠﻔﯿﺖ دی او Ĥﻪ ادا ﮐﻮل ﯾﯥ ﯾﻮ ﻓﺮض او ﯾﻮ دی.
ﴐورت دی ،ﺧﻮ ﮐﻮرﻧ Ȫﺗﻪ وﺧﺖ ورﮐﻮل د ﮐﺎر ﻟﻪ ﭘﻪ ﻫﻐﻮ ﮐﺴﺎﻧﻮ ﮐﯥ ﭼﯥ د ژوﻧﺪ ﻧﻮرې ﺑﺮﺧﯥ
ﺳﺘĎﯾﺎ Úﺨﻪ د ارام ﺟﻨﺖ ﺗﻪ ورﺗ ƒدی ،د دواړو ﺗﺮ ﭘﺮﯦĔدي ،د ﮐﻮرﻧ Ȫاو ﺗﻔﺮﯾﺢ وﺧﺖ ﻫﻢ ﮐﺎر ﺗﻪ
ﻣﻨ Ìﺗﻮازن ﺳﺎﺗﻞ د ﯾﻮ Ĥﻪ روﻏﺘﯿﺎﯾﻲ ژوﻧﺪ ﻣﻬﻢ ورﮐﻮي او ﭘﻪ درﻧﺪو ﮐﺎروﻧﻮ ﮐﯥ ﺑﻮﺧﺖ وي۴۷٪ ،
ﯾﯥ ﻟﻪ ﺳﱰس ﯾﺎ روا˻ ﻓﺸﺎر ﴎه ﻣﺦ دي ،ﻫﻐﻮی ﴍط دی.
ﮐﻪ Úﻪ ﻫﻢ دوﻟﺘﻮﻧﻮ او ﮐﻤﭙﻨﯿﻮ اوس Êﯿﻨﯥ Ĥﻪ ﭼﯥ ﮐﺎر ﺗﻪ ﯾﯥ ﺷﺎ او ﻮل وﺧﺖ ﮐﻮرﻧ Ȫاو ﯾﺎ د
ﻗﻮاﻧﯿﻦ ﺟﻮړ ﮐĎي دي .ﺑﯧﻼﺑﯧﻠﯥ رﺧﺼﺘ ، Ȫد ﮐﺎر ژوﻧﺪﻧﻮرو ﺑﺮﺧﻮ ﺗﻪ ورﮐﻮي ۷۴٪ ،ﯾﯥ ﭘﻪ ﺳﱰس
ﮐﻢ ﺳﺎﻋﺘﻮﻧﻪ او ﻧﻮر ﺳﻬﻮﻟﺘﻮﻧﻪ ﮐﺎرﮐﻮوﻧﮑﻮ ﺗﻪ ﺑﺮاﺑﺮوي ،اﺧﺘﻪ دي .دا ﺗﻨﺎﺳﺐ ﭘﻪ ËĤﻮ او ﻧﺮو ﮐﯥ ﮐﻮم
ﺧﻮ ﺑﯿﺎ ﻫﻢ د اﻣﺮﯾﮑﺎ ﭘﻪ ﺷﺎن ﭘﺮﻣﺨﺘﻠﻠﻴﻮ ﻫﯿﻮادوﻧﻮ ﺧﺎص ﺗﻮﭘﯿﺮ ﻧﻠﺮي.
ﮐﯥ وĎƐي ﻟﻪ اﺿﺎﰲ او ﺳﺘﻮﻣﺎﻧﻮﻧﮑﻲ ﮐﺎر Úﺨﻪ ﮐﻮر ،ﮐﺎر او ژوﻧﺪ ،روﺣﻲ ،ﻓﺰﯾﮑﻲ او ﻣﺴﻠﮑﻲ ﮐﺎروﻧﻪ
ÊﻮرﯦĔي .ﻟﻪ ﻟﺴﻮ Úﺨﻪ Úﻠﻮر ﮐﺴﺎن ﻓﮑﺮ ﮐﻮي ﭼﯥ ﻮل ﻣﻬﻢ دي .ﻧﯧﮑﻤﺮﻏﻪ ﺧﻠﮏ ﻫﻐﻪ دي ﭼﯥ د دې
ﮐﺎر ﯾﯥ ﺳﺨﺖ او ﻣﻼﻣﺎﺗﻮﻧﮑﯽ دی .دا ډول ﮐﺴﺎن ﺑﺮﺧﻮ ﺗﺮ ﻣﻨ Ìﺗﻮازن وﺳﺎﺗﻠﯽ ﳾ.
ﭼﯥ د ﮐﺎر وزن ﭘﺮې زﯾﺎت وي ،زﯾﺎﺗﺮه ﻟﻪ روا˻ دا د واﻟﺪﯾﻨﻮ دﻧﺪه ده ﭼﯥ ﺧﭙﻞ اوﻻدوﻧﻪ ﻫﻢ ﭘﻪ
ﻓﺸﺎروﻧﻮ ﴎه ﻣﺦ ﮐﯧĔي او دﻏﻪ ﻓﺸﺎر ﭘﮑﯥ د ﻫﻐﻮ ﭘﻪ اﻗﺘﺼﺎدي او ﻫﻢ ﭘﻪ ﻋﺎﻃﻔﻲ ډول وروزي او د ژوﻧﺪ
ﻧﺴﺒﺖ دوه ﭼﻨﺪه دی ﭼﯥ د ﮐﺎر ﺗﺮ ﺳﺨﺖ ﻓﺸﺎر د ﻫ˸وﻧﻮ ﭘﻪ ﻟ Ďﮐﯥ ورﺗﻪ د ﺗﻮازن درس ورﮐĎي.
ﻻﻧﺪې ﻧﻪ وي ۱۶٪ .ﺧﻠﮏ د ﮐﺎر او ژوﻧﺪ ﺗﺮ ﻣﻨ Ìﯾﻮازې ﮐﺎر ژوﻧﺪ ﺗﻪ ﻣﺎﻧﺎ ﻧﻪ ورﮐﻮي .ژوﻧﺪ ﻫﻠﻪ ﻣﺎﻧﺎ
ﺗﻮازن ﻧﴚ ﺳﺎﺗﻠﯽ .د ډاﮐﱰاﻧﻮ ﻟﻪ Ú ۷۵٪ﺨﻪ ﺗﺮ ﭘﯿﺪا ﮐﻮي ﭼﯥ اﻧﺴﺎ˻ ﻋﺎﻃﻔﻪ او ﻣﺴﻠﮑﻲ ﺗﻌﻬﺪ ﴎه
۹۰٪ﭘﻮرې ﻣﺮاﺟﻌﯿﻦ ﻫﻐﻪ دي ﭼﯥ ﻟﻪ ﺳﱰس Úﺨﻪ ﻣﻠƑﺮی ﳾ.
ژﺑﺎړﻩ :ﺻﺎدق ﷲ ﺻﺎدق
.٤ﭘﻪ رǮﺎ ﮐﯥ اوﺳﺊ: .١ﻟﻪ ﮐﯧﻤﻴﺎوي ﺷﻴﺎﻧﻮ Êﺎن وﺳﺎﺗﻪ:
د Ĥﻪ ﺧـﻮب ﻟﭙـﺎره ،د ﮐـﺎﻓﻴﻨﻮ )ﭼـﺎى او ﮐـﺎﰲ(،
ﻧﻴﮑﻮﻴﻨﻮ ،اﻟﮑﻮﻟـﻮ او ﻧـﻮرو ﮐﯧﻤﻴـﺎوي او ﻧﺸـﻪ ﻳـﻲ
ﺗﻮﮐﻮ ﻟﻪ ﮐﺎروﻧﯥ ډډﻩ وﮐĎﻩ.
دا ﻳﻮ Ĥﮑﺎره او ﺳﱰ ﺣﻘﻴﻘـﺖ دى ﭼـﯥ د ﮐـﺎﻓﻴﻨﻮ
ﮐﺎروﻧﻪ ﺗﺎ وﻳ Ħﺳﺎ ،ɴﻧﻮ د ﻳﻮ Úﻮ ﺳﺎﻋﺘﻮﻧﻮ ﻟﭙـﺎره
ﺧﻮب ﺗﻪ ﺗﻠﻮ ﻧﻪ ﻣﺨﮑﯥ دا ﻫﺮ Úﻪ ﺷﺎﺗﻪ واﭼﻮه.
.٢ﻫﻐﻪ وﺧﺖ ﺧﻮب وﮐĎﻩ ،ﭼﯥ ﮐﻠﻪ ﺳﺘĎى ﻳﯥ:
وﻟﯥ ﺧﻮب ﻧﻪ راÊﻲ؟ ﻟﻪ Êﺎﻧﻪ ﭘﻮĤﺘﻞ او ﭘـﻪ ﮐـ
ﻃﺒﻴﻌﻲ رǮﺎ ﺳﺘﺎ د ﻃﺒﻴﻌﺖ او ﺧﻮب ﻟﭙﺎره Ĥﻪ ده ﻧﻮ ﮐﯥ اوĤﺘﻞ را اوĤﺘﻞ ﻫﯧƐ Üﻪ ﻧﻪ رﺳﻮي.
دا ﮐﺎر ﭘﻪ اﺻﻞ ﮐﯥ ﻣﻮږ ﻟﻪ ﺧﻮﺑﻪ ﻧﺎﻫﻴﲇ ﮐﻮي ،ﻟﻪ داﺳﯥ د ﺧﻮب Êﺎى Êﺎﻧﺘﻪ ﺑﺮاﺑﺮ ﮐĎﻩ ،ﭼﯧﺮﺗﻪ ﭼﯥ
دې وروﺳﺘﻪ ،ﻧﺎÚﺎﭘـﻪ ﺧـﻮب راﺗﻠـﻞ د ﺧـﻮب Ĥـﻪ وړاﻧƑﯥ رﺳﯧĔي او ﳌﺮ ﺗﻪ اﺟﺎزه ورﮐĎﻩ ،ﭼﯥ ﺳـﺘﺎ
ﻃﺮﻳﻘﻪ ده ،ﮐﻪ ﭼﯧﺮې ﺗﺮ ﺷﻠﻮ دﻗﻴﻘﻮ ﭘﻮرې ﺧـﻮب دﻧﺪه اﺳﺎﻧﻪ ﮐĎي.
درﻧﻐﻰ ،ﻧﻮ ﺑﻴﺎ ﭘﺎÚﯧĔﻩ! Êﺎن ارام ﮐĎﻩ ،داﺳـﯥ ﻳـﻮ .٥وﺧﺖ ﴎه Êﺎن ﻋﺎدت ﮐĎﻩ:
ﮐﺎر وﮐĎﻩ ﭼﯥ Ĥﻪ ﺳﺘĎى ﺷﯥ او ﺑﻴـﺎ د ﻣﺎﺷـﻮم ﭘـﻪ ﻟﻪ ﺑﺮاﺑﺮ ﺷﻮي ﺳﺎﻋﺖ ﴎه Êﺎن ﻋﻴﺎر ﮐĎﻩ ،ﭼﯥ د
ﺧـﻮب ﭘـﻪ راﺗﻠﻠـﻮ او ورÊﻨﻴـﻮ ﮐـﺎروﻧﻮ ﮐـﯥ ﭘـﻮره ﺷﺎن ﺧﻮب ﺗﻪ ﭘﻨﺎه ﻳﻮﺳﻪ.
ﻣﺮﺳﺘﻪ ﮐﻮي. .٣ﺳﱰƐﯥ دې ﺳﺎﻋﺖ ﮐﯥ ﻣﻪ Ɛﻨôﻩ:
د ﺧﻮب د ﭘﻴﻞ ﮐﯧﺪو ﭘﺮﻣﻬﺎل دﯦـﻮاﱄ ﺳـﺎﻋﺖ ﺗـﻪ ﮐﻪ ﻫﺮه ورځ ﭘﻪ وﺧﺖ راﭘﺎÚﯧĔې ،ﴎه ﻟﻪ دې ﮐـﻪ
ﮐﺘﻞ ﻫﯧƐ Üﻪ ﻧﻪ ﻟﺮي ،دا ﮐﺎر ﭘﺮ ﺗﺎ ﻓﺸﺎر واردوي ،ﺗﻪ ﭘﻮره ﺧﻮب وﻧﻪ ﮐĎې ،ﺧﻮ دا دا ﻣﺎﻧﺎ ﻟـﺮي ﭼـﯥ
ﺗﺎﺗﻪ ﺑﻪ ژور ﺧﻮب ﭘﻪ اﺳﺎﻧ Ȫاو اراﻣﺘﻴﺎ درÊﻲ. ﭼﯥ ﻟﻪ ﺧﻮﺑﻪ د ﻟﯧﺮﯦﻮاﱄ ﭘﻪ ﻣﺎﻧﺎ دى.
ﮐﻪ ﭼﯧﺮې دا ﻋﺎدت ﻟـﺮې ،ﻧـﻮ داﺳـﯥ Êـﺎى ﮐـﯥ
وﻳـﺪه ﺷـﻪ ،ﭼﯧﺮﺗـﻪ ﭼـﯥ ﻟـﻪ ﺳـﺎﻋﺖ ﴎه ﻧـﻪ ﻣـﺦ
ﮐﯧĔې ،دا د Ĥﻪ ﺧﻮب ﭘﻪ ﮐﻮﻟﻮ ﮐﯥ ﻣﺮﺳﺘﻪ ﮐﻮي.
ﺑﺮاﺑـﺮې اوﺑـﻪ ĥÚـﻞ ﺳـﺘﺎ د ﺻـﺤﺖ ﻟﭙـﺎره ډﯦـﺮې .٦ﻳﻮه ﺳﱰƐﻪ ﺧﻮب ﮐﻮه:
ﮐﻪ ﭼﯧﺮې ﭘﻪ ﺧﻮب ﮐﯥ ﺳﺘﻮﻧﺰې ﻟﺮې)ﭘـﻪ ﺧـﻮب ﴐوري دي ،ﭘﻪ دې دې د ﺧﻮب د دوران ﻟﭙﺎره
ﮐــﯥ داﺳــﯥ ﺷــﻴﺎن وﻳﻨــﯥ ،ﭼــﯥ ﻫــﯧ Üدې ﻧــﻪ ﻣﻪ وارﺧﻄﺎ ﮐﯧĔﻩ!
ﺧﻮĤﯧĔي ﻳﺎ وﯦﺮﯦـĔې(؛ ﻧـﻮ ﮐﯧـﺪاى ﳾ ﭼـﯥ ﻟـﻪ ﯾﻮاÊﯥ دوﻣﺮه اوﺑﻪ وĥÚﻪ ،ﭼﯥ ﻟﻪ ﺧﻮﺑـﻪ دې وﻧـﻪ
ﻳــﻮې ﺳــﱰƐﯥ) ،ﯾــﺎ ﻟﻨــôې ﺷــﯧﺒﯥ(
ﺧﻮﺑــﻪ Ɛــﻪ واﺧﻠــﯥ او ﻫﻤــﺪا ﺳــﺘﺎ
ﻣﻼﻣﺘﻴﺎ ده ﭼﯥ ﻳﻮه ﺳﱰƐﻪ ﺧﻮب ﻧـﻪ
ﺷﯥ ﮐﻮﻻى.
ډﯦﺮو ﺧﻠﮑﻮ دا ﻟﻪ ﻳﺎده وﻳﺴـﺘﯥ ،ﺧـﻮ
ﻳﻮه ﺳﱰƐﻪ ﺧـﻮب ﭘـﻪ ﺣﻘﻴﻘـﺖ ﮐـﯥ
ﺻــﺤﻴﺢ ﺧــﻮب دى؛ دوى د ﻳــﻮه
ﺳﱰƐﻪ ﺧـﻮب ﻧـﻪ دا ﻣﻄﻠـﺐ اﺧـﲇ،
ﭼﯥ د ډﯦﺮ وﺧﺖ ﻟﭙﺎره وﻳﺪه ﳾ.
د دې ﻏﻠﻄـــ Ȫد ﻣﺨﻴﻨـــﻮي ﻟﭙـــﺎره ﺑﺎﳼ.
ﮐﻮ ĦĤوﮐĎﻩ ﭼﯥ د ﻟﻨ ôﺧﻮب ﺧﻴﺎﻟﻮﻧـﻪ ﻟـﻪ Êـﺎن ﻣﻨﺎﺳﺒﯥ اوﺑﻪ ĥÚﻞ ﺑﻪ ﺗﺎ ﻟﻪ ﺗﻨﺪې ﻫﻢ وژﻏﻮري.
ﴎه وﻟﺮې ،ﺑﯥ ﻓﮑﺮه او ﺳﻮﭼﻪ وﺧﺘﻲ وﻳﺪه ﺷـﯥ؛ .٩ﭘﻪ وﺧﺖ ﴎه ɱﺮﻳﻦ او ورزش وﮐĎئ:
ﮐﻪ ﭘﻪ ﺧﭙﻞ وﺧﺖ ﴎه ɱﺮﻳﻦ وﮐĎې ،دا ﺑـﻪ ﺗﺎﺗـﻪ ﻧﻮ ﺗﻪ ﺑﻪ اراﻣﻪ ﺧﻮب وﻟﺮې.
د Ĥﻪ ﺧﻮب زﻣﻴﻨﻪ ﺑﺮاﺑﺮه ﮐĎي ،ﺧﻮ ﺧـﻮب ﺗـﻪ ﺗـﺮ .٧ﺳﭙﮑﻪ ﻏﺬا وﺧﻮرئ:
د درﻧﻮ ﺧﻮړو ﺧﻮراک ﺑﯥ ﺧﻮ ɯراﻣﻨ Ìﺗﻪ ﮐـﻮي ،ﺗﻠـﻮ ﻣﺨﮑـﯥ ورزش ﻣـﻪ ﮐـﻮه Êﮑـﻪ ﭼـﯥ ورزش
ﮐﻪ ﭼﯧﺮې ﻏﻮاړې ﭘﻪ اراﻣﻪ ﺧﻮب وﮐـĎې؛ ﻧـﻮ ﻳـﺎد ﺳﺘﺎﺳﯥ د ﺑﺪن ﭘﻪ ﻫﻮرﻣﻮﻧﻮ ﺑﺎﻧﺪې ﻓﺸﺎر راوړي؛ ﻧﻮ
ﻟـﺮه ﭼـﯥ ﺳـﭙﮏ او Ĥـﻪ ﺻـﺤﺖ ﻟﺮوﻧﮑـﯥ ﺧـﻮاړﻩ د ﺧﻮب او ɱﺮﻳﻦ ﺗﺮﻣﻨ Ìﻓﺎﺻـﻠﻪ ﺑﺎﻳـﺪ درې او ﻳـﺎ
ﻫﻢ Úﻠﻮر ﺳﺎﻋﺘﻪ وي. وﺧﻮرې.
د ﺧﻮب او ﺧﻮراک ﺗﺮﻣﻨ Ìﺑﺎﻳﺪ Úﻮ ﺳـﺎﻋﺘﻪ ﻓﺎﺻـﻠﻪ .١٠د ﭼﺎﭘﯧﺮﻳﺎل ﺧﱪې:
وي او ﮐﯧﺪاى د ﺧﺮاﺑﻮ ﺧﻮړو ﻟﻪ اﻣﻠﻪ دې ﻫﻀﻤﻲ ﮐ دې داﺳﯥ Êﺎى ﺗﻪ ﻳﻮﺳﻪ ،ﭼـﯥ روڼ ،ﭘـﺎک
او ارام وي ،ﻳﺎﻧﯥ ﭘﻪ داﺳﯥ Êﺎى ﮐﯥ ﺧﻮب وﮐĎﻩ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺗﻪ ﻫﻢ زﻳﺎن ورﳼ.
ﭼـﯥ ﺧـﺎﻣﻮﳾ او ارام ﭼﺎﭘﯧﺮﻳـﺎل ﺗﺎﺗـﻪ د ﺧـﻮب .٨ﺑﺮاﺑﺮې اوﺑﻪ ĥÚﻞ:
زﻣﻴﻨﻪ ﺑﺮاﺑﺮه ﮐĎي.
ﻧﴫت اﻟﻬﺎم
ﮐﺎرﭘﻮﻫﺎن ﭘﻪ دې ﺑﺎور دي ،ﭼﯥ ﺟﻨـﴘ اړﻳﮑﻪ ﻫﻮښ ﭘﻮره ﮐﻮوﻧﮑﯥ ﺟﻨـﴘ اړﻳﮑﻪ ﭘﻪ ﺳﺎﳌﻮ ﺟﻨــﴘ اړﻳﮑـﻮ
زﻳﺎﺗﻮي ،ﺣﺎﻓﻈﯥ ﺗﻪ Ɛﻪ رﺳﻮي او ﺗﺮ Úﻨـ ƒﻳـﯥ ﭘـﻪ ﮐﯥ ﻧﻪ راÊـﻲ ،ﺧـﻮ ﮐـﻮﻻی ﳾ ﭘـﻪ ﻋﺼـﺒﻲ ﻓﺸـﺎر او
ÊﺎﻧĎƑي ډول ﭘﻪ ËĤﻮ ﮐﯥ ﻋﺼﺒﻲ ﻓﺸـﺎر ﮐﻤـﻮي او د ارواﻳﻲ ﺳﺘﻮﻧﺰو ﻟﺮوﻧﮑﻮ اﺷﺨﺎﺻﻮ ﮐﯥ د ﻋﺼﺒﻲ ﻓﺸـﺎر د
ارواﻳﻲ ﺳﺘﻮﻧﺰو ﭘﻪ ﮐﻤﻮﻟﻮ ﮐﯥ د ﭘﺎم وړ ﻣﺮﺳﺘﻪ ﮐﻮي .ﮐﻤﻮﻟﻮ او ارواﻳﻲ ﺗﺴﮑ˾ ﺳﺒﺐ ﳾ.
وروﺳﺘÚ ȪﯧĎﻧﯥ Ĥﻴﻲ ﭼﯥ ﺟﻨـﴘ اړﻳﮑـﻪ د ﻣﻐـﺰو د اﻟﺒﺘﻪ ﮐﻪ ﭼﯧﺮې د ﺟﻨـﴘ اړﻳﮑﯥ ﺗﺮ Úﻨ ƒورزش ﺗـﻪ
ﻧﻮﻳﻮ ﺳﻠﻮﻟﻮﻧﻮ د رﺷﺪ او ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻟـﻪ ﻻرې د ذﻫـﻦ ﭘـﻪ ﻫﻢ ﭘﺎﻣﻠﺮﻧﻪ وﮐĎئ او ﻧﻮر ذﻫﻨﻲ ɱﺮﻳﻨﻮﻧﻪ ﻟﮑـﻪ ﻳﻮƐـﺎ او
ارواﻳــﻲ ɱﺮﻳﻨﻮﻧــﻪ ﻟﮑــﻪ د ﻣﺜﺒــﺖ ﻓﮑــﺮ ɱــﺮﻳﻦ او د Êﻮاﮐﻤﻨﺘﻴﺎ او ﺗﻘﻮﻳﺖ ﮐﯥ ÊﺎﻧĎƑی رول ﻟﺮي.
د ﻣﺮﻳﻠﻨ ôﭘﻮﻫﻨﺘﻮن ÚﯧĎوﻧﮑﻮ ﭘﺮ ﻣĔﮐﺎﻧﻮ د ﻳﻮې ﺗﺠﺮﺑﯥ ﺧﻮﺷﺒﺨﺘ Ȫﺗﻠﻘ˾ ور زﻳﺎت ﮐĎئ ﮐﻮﻻی ﺷﺊ د ﻣﻐـﺰو
ﻟﻪ ﻣﺨﯥ ﻣﻮﻧﺪﻟﯥ ﭼﯥ د ﻣﻨËﻨﻲ ﻋﻤﺮ ﻟﺮوﻧﮑﻮ ﻣĔﮐـﺎﻧﻮ د د ﺳﻠﻮﻟﻮﻧﻮ د رﺷﺪ او ﻏﻮړﯦﺪا ﮐﭽﻪ دوه ﺑﺮاﺑﺮه ﮐĎئ.
ﻳﻮÊﺎی ﮐﯧﺪو ﭘﻪ ﭘﺎﻳﻠﻪ ﮐﯥ د ﻫﻐﻮی د ﻣﻐﺰو ﻫﻐﻪ ﺑﺮﺧﻪ د دې ﻮﻟﻮ ﻻرو ﭼﺎرو ﭘﻪ ﻣـ ﺳـﺎﳌﻪ ﺟﻨــﴘ اړﻳﮑـﻪ
ﭼﯥ د ﻫﻴﭙﻮﮐﺎﻣﭗ ﭘﻪ ﻧﻮم ﻳﺎدﯦĔي ،ﭘﻴﺎوړې ﮐﯧĔي .وﻟـﺮئ ،ﺧﭙـﻞ ﻣـﺎﻏﺰه ﻻ ﭘﻴـﺎوړي ﮐـĎئ او د ارواﻳـﻲ
دا ÚﯧĎوﻧﮑﻲ د ﺧﭙﻠﻮ ÚﯧĎﻧﻮ ﭘﻪ ﭘﺎﻳﻠﻪ ﮐﯥ واﻳﻲ ،ﭼﯥ د ﻧﺎروﻏ Ȫدرﻣﻠﻨﻪ ﻣﻮ ﭘﺨﭙﻠﻪ وﮐĎئ.
ﺑﺎﻟﻐﻮ وĎƐو ﻋﻘﲇ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﻢ د ﺟﻨـﴘ اړﻳﮑﻮ ﭘﻪ ﻧﻴﻮﻟﻮ ﻧﻨÚ ȪﯧĎﻧﯥ دوﻣﺮه ﻫﻢ ﻧـﻮې ﻧـﻪ ديÊ ،ﮑـﻪ ﺧﻮﺷـﺎل
ÊﻮاﮐﻤﻨﯧĔي او ﮐﻪ ﺟﻨـﴘ اړﻳﮑﻪ ﻳﯥ ﭘﻪ ﭙﻪ ودرﯦـĔي ﺑﺎﺑﺎ ﺳﻮوﻧﻪ ﮐﺎﻟﻪ وړاﻧﺪې وﻳﲇ ،ﭼﯥ:
ﭘﻪ ﺟ˴ع ﻋﻘﻞ زﻳﺎﺗﯧĔي د ﻣﻐﺰ د ﻏﻮړﯦﺪا دﻏﻪ ﺧﻮĥÊـﺘﻮﻧﻪ ﻫـﻢ ﭘـﻪ ﭙـﻪ ورﴎه
ﺣﺮارت د ﺗﻦ ﭘﺮې ﮐﯧĔي درﯦĔي.
ﻫﻤﺪارﻧƑﻪ ،ﺳﺎﳌﻪ ﺟﻨـﴘ اړﻳﮑﻪ ﮐـﻮﻻی ﳾ ورÊﻨـﻲ ﺧﻮ ﺑﺎﻳﺪ ﭘﻪ ﻳﺎد وﻟﺮو ،ﭼﯥ ﻧﺎﺳﺎﳌﻪ ﺟﻨـﴘ اړﻳﮑﻪ او ﭘﻪ
ذﻫﻨﻲ ﻓﺸﺎروﻧﻪ ﭘـﻪ ÊـﺎﻧĎƑي ډول ﭘـﻪ ĤـËﻮ ﮐـﯥ ﮐـﻢ ﺟﻨـــﴘ اړﻳﮑــﻪ ﻧﻴﻮﻟــﻮ ﮐــﯥ اﻓــﺮاط ﺧﻄﺮﻧــﺎک ﻫــﻢ
ﮐﺎﻧﺪي؛ د ﮐﺎرﭘﻮﻫﺎﻧﻮ ﭘﻪ ﺑﺎور ﻫﻐﻪ ﮐﺴـﺎن ﭼـﯥ ﻋﺼـﺒﻲ ﺛﺎﺑﺘﯧﺪﻻی ﳾÊ ،ﮑﻪ ﻟـﻪ ﺣـﺪه ډﯦـﺮه ﺟﻨــﴘ اړﻳﮑـﻪ
ﻓﺸﺎر ﻳﺎ ﺳﺮﻳﺲ ﻟﺮيÚ ،ﻮﻣﺮه ﭼـﯥ ﻳـﯥ ﻋﺼـﺒﻲ ﻓﺸـﺎر ﮐﻮﻻی ﳾ ،د ﺑﺪن Êﻮاﮐﻤﻨﺘﻴﺎ وÊﭙـﻲ او د Ɛـﯥ ﭘـﺮ
زﻳﺎﺗﯧĔي ﻫﻤﻐﻮﻣﺮه ﻳـﯥ ﺟﻨــﴘ ﻣـﻴﻼن ﻫـﻢ ﭘﻴـﺎوړی Êﺎی ﺗﺎوان واړوي.
ﮐﯧĔي ،اﻟﺒﺘﻪ ﺳﺨﺖ ﻋﺼﺒﻲ ﻓﺸﺎروﻧﻪ د ﺟﻨـﴘ ﻣﻴﻼن د ﺧﻮﺷﺎل ﺑﺎﺑﺎ ﭘﻪ ﻃﺐ ﻧﺎﻣﻪ ﮐﯥ واﻳﻲ:
ﭘﻪ ﻫﻔﺘﻪ ﮐﯥ ﺻﺤﺒﺖ ﻳﻮ Êﻠﻪ ﺑﺎﻳﺪه دی ﮐﻤĥﺖ ﺳﺒﺐ ﻫﻢ ƐﺮÊﻲ.
ﮐﻪ ﻫﺮ Úﻮ درﺑـﺎﻧﺪې ﻋﺸﻖ وي زورور ﭘﻪ ﻋﺼﺒﻲ ﺷﺨﺺ ﮐﯥ ﺟﻨﺴـﻲ اړﻳﮑـﻪ د ﻋﺼـﺒﻲ اړﺗﻴـﺎ
ﭘﻮره ﮐﻮﻟﻮ رول ﻟﻮﺑﻮي او ﻫﻐـﻪ ﺗـﻪ ﻋﺼـﺒﻲ او ارواﻳـﻲ
ﺳﮑﻮن ورﮐﻮي ،ﮐﻪ Úﻪ ﻫﻢ ﭼﯥ ﻋﺼﺒﻲ او روا˻ اړﺗﻴﺎ
ﷲ ﭘﺎک ﭼﯥ ﭘĥﺘﻮن ﻗﻮم ﺗﻪ ﮐﻮم ﻃﺎﻗﺖ ورﮐĎی داﭘﻪ ﺑﻞ ﻗﻮم ﮐﯥ ﻧﺸﺘﻪ ،ﺧﻮ اﻓﺴﻮس ﭘﻪ دې دی ﭼﯥ
ﺧﺪای ﻣﻮﻧ Ĕﺗﻪ ﮐﻮم ﻃﺎﻗﺖ راﮐĎی ﻫﻐﻪ ﻃﺎﻗﺖ ﻣـﻮﻧ Ĕد ﻣﺨـﺎﻟﻒ ﭘـﻪ ﻣﻘﺎﺑـﻞ ﮐـﯥ ﻧـﻪ اﺳـﺘﻌ˴ﻟﻮو ،ﻫﻐـﻪ
ﻃﺎﻗﺖ ﻣﻮﻧ Ĕﭘﻪ ﮐﻮر ﮐﯥ اﺳﺘﻌ˴ﻟﻮ.
ﺗﺎﺳﯥ وﻳﻨﺊ ﭼـﯥ زﻣـﻮﻧÚ Ĕـﻪ ﺣـﺎل
دی ،ﻻﻧﺠ ـــﯥ دي ،ﺟﻤﺒ ـــﯥ دي،
دĤــﻤﻨ Ȫدي ،ﺗﺮﺑƑﻨــ Ȫدي ،ﺑــﯥ
اﺗﻔﺎﻗ Ȫدي.
ﺗﻪ زﻣﺎ ﭘﻪ ﺧﻮﺷﺎﻟ Ȫﺧﻮﺷﺎﻟﻪ ﻧﻪ ﻳـﯥ،
زه ﺳﺘﺎ ﭘﻪ ﺧﻮﺷﺎﻟ Ȫﺧﻮﺷﺎﻟﻪ ﻧﻪ ﻳﻢ.
ﺗﻪ زﻣﺎ ﭘـﻪ ﺑﺮﺑـﺎدۍ ﺧﻮﺷـﺎﻟﯧĔې ،زه
ﺳﺘﺎ ﭘﻪ ﺑﺮﺑﺎدۍ ﺧﻮﺷﺎﻟﯧĔم.
ﺗﻪ ﻣﺎوژﻧﯥ زه ﺗﺎ وژﻧﻢ!
ﻧﻦ ﭼﯥ زه ﺳﺘﺎﺳﯥ ﻣﻴﻨﻪ ،ﺳﺘﺎﺳـﯥ
ﺟﻮش Ɛﻮرم ﺧﻮﺷﺎﻟﯧĔم
وروﻧﻮ ﭘﺎم وﮐĎئ!
ﻣﻮﻧ Ĕﺑﺎﻧﺪې ﺧﺪای ﻟﻮی ﻓﻀﻞ ﮐĎی ،ﻧﻦ ﻳﯥ ﻣﻮﻧ Ĕراوﻳ ĦﮐĎي ﻳﻮ ،دا د ﺧﺪای ﺷﮑﺮ دی .
ﭘﻪ ﻣﻮﻧ Ĕﮐﯥ ﭼﯥ ﮐﻮم اﺣﺴﺎس ﭘﻴﺪا ﺷﻮی دا د ﺧﻠﮑﻮ ﺧﻮښ ﻧﻪ دی.
ﻣﻮﻧ Ĕﻮل ﭘĥﺘﺎﻧﻪ د ﻳﻮ ﺑﺎﺑﺎ اوﻻد ﻳﻮ ،ﮐﻮﺷﺸﻮﻧﻪ ﮐﯧĔي ﭼﯥ ﭘﻪ ﻣﻮﻧ Ĕﮐﯥ اﺧﺘﻼف ﭘﻴﺪا ﳾ.
ﮐﻮم ﻗﻮم ﮐﯥ ﭼﯥ د ﭘﻴﺴﯥ ﻣﺤﺒﺖ او د اﻗﺘﺪار ﺷﻮق ﭘﻴﺪا ﳾ ﻫﻐﻪ ﻗﻮم ﺗﺮﻗﻲ ﻧﻪ ﳾ ﮐﻮﻻی.
وروﻧﻮ ﭘﺎم وﮐĎئ ﭘﺎم!
ﻓﺎﻳﺪه او ﻧﻘﺼﺎن وﭘﯧﮋﻧﺊ!
اﺳﻼم ﻣﻴﻨﻪ ده ،ﻣﺤﺒﺖ دی ،وروروﱄ ده ،ﻗﻮﻣﻮﱄ ده .ﺟﻨ ƒد روس او اﻣﺮﻳﮑـﯥ دی او ﻣـﺮو ﭘﮑـﯥ
ﻣﻮﻧ Ĕﭘĥﺘﺎﻧﻪ!
>
ﺗﺎوﺗﺮﻳﺨﻮاﱄ ﴎه ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ
د ﻓﻌﺎﻻﻧﻮ ﭘﻪ وﻳﻨﺎ د ﻧﻦ ورÊﯥ ﻟﻮﻳﻪ ﺑﺮﻳﺎ ﻟﻪ ﺧﭙﻠﻮ ﺣﻘﻮﻧﻮ Úﺨﻪ د ËĤﻮ ﺧﱪوﻧﻪ ده
د ﻣﻴﻨﺎ ﺣﺒﻴﺐ ﻟﻴﮑﻨﻪ
ﺷﭙﺎړس ﮐﻠﻨﻪ اﻧﺎرﮔﻞ ﭘﻪ ﮐﺎﺑﻞ ﮐﯥ د ËĤﻮ د ﭼﺎرو ﻟﻪ وزارت Úﺨﻪ ﻫﻐﯥ ووﻳﻞ" :ﮐﻠﻪ ﭼﯥ ﺑـﻪ ﻣـﯥ ﴎ
وﻏــĎاوه ،ﻧــﻮ وﻫﻠــﻢ او ﮑــﻮ ˮﺑــﻪ ﺑﻬﺮ ﻟﻪ ﺧﭙﻞ ﻣﻮر او ﭘﻼر ﴎه اﻧﺘﻈﺎر وﻻړه وه.
ﻫﻐﯥ ﭘﻪ داﺳﯥ ﺣﺎل ﮐﯥ ﭼﯥ آ ɯﺑﻮرﻗﻪ ﻳـﯥ اﻏﻮﺳـﺘﯥ وه ،دوې ﻳﯥ،ﮐﻠﻪ ﻧﺎﮐﻠﻪ ﺑـﻪ ﻳـﯥ ﭘـﻪ ﭼـﺎﮐﻮ ﻳـﺎ
ﻣﻴﺎﺷﺘﯥ دﻣﺨﻪ د اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن د ﻣﺮﮐﺰي ﺑﺮﺧﯥ ،ﺑﺎﻣﻴﺎﻧﻮ ﮐﯥ د ﺧﭙﻞ ﺗﻮﻣﺎﻧﭽﯥ ﮔﻮاĤﻠﻢ .ﭘﻪ ﭘﺎی ﮐـﯥ ﻟـﻪ
ﺑﺎﻣﻴﺎﻧﻮ Úﺨﻪ ﮐﺎﺑﻞ ﺗﻪ راوﺗĥﺘﯧﺪم". واده دردووﻧﮑﯥ ﮐﻴﺴﻪ وﮐĎه.
ﻟﻪ واده ﻟ Ĕوروﺳﺘﻪ د ﻫﻐﯥ ﻣﯧĎه ﻧﻮر ﻧﺎرﻳﻨـﻪ ﮔـﺎن ﺧﭙـﻞ ﮐـﻮر ﺗـﻪ اﻧﺎرﮔــﻞ د ĤــËﻮ ﭼــﺎرو ﻟــﻪ وزارت
راﺑﻠﻞ او ﻟﻪ ﻫﻐﯥ ﴎه د ﺟﻨﺴﯥ ﻣﻌﺎﻣﻠﯥ ﭘﻪ ﴎﺗﻪ رﺳـﻮﻟﻪ ﻳـﯥ ﺗـﺮې Úﺨﻪ ﻏﻮاړي ﭼـﯥ ﻟـﻪ ﻣﯧـĎه Úﺨـﻪ
ﻳﯥ ﻃﻼق ورﺗﻪ واﺧﲇ. ﭘﻴﺴﯥ اﺧﻴﺴﺘﯥ.
ﻫﻐﯥ ،ﭘﻪ داﺳﯥ ﺣﺎل ﮐـﯥ ﭼـﯥ ﻟـﻪ ﺳـﱰﮔﻮ Úﺨـﻪ ﻳـﯥ اوĤـﮑﯥ وي؛ Êﮑﻪ ËĤﻮ د ﺧﭙﻠﻮ ﺣﻘﻮﻧﻮ ﭘـﻪ
ÛÚﯧﺪې ،ووﻳﻞ" :ﮐﻪ ﻫﻐـﻮی راﴎه د ﻃـﻼق ﭘـﻪ اﺧﻴﺴـﺘﻠﻮ ﮐـﯥ اړه زﻳـﺎت ﻣﻌﻠﻮﻣـﺎت ﺗﺮﻻﺳـﻪ ﮐـĎی
ﻣﺮﺳﺘﻪ وﻧﻪ ﮐĎي او ﻫﻐﻪ ﻣﯥ ﺑﯧﺮﺗﻪ ﻳﻮﳼ او ﻳﺎ ﻣﯥ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺑﯧﺮﺗـﻪ دی.
ﻫﻐﯥ ووﻳﻞ" :د دې ﻣﻌﻨﺎ داده ﭼﯥ ﻫﻐﻪ زﻧﺪان ﺗﻪ وﻟﻴĔي ،ﻧﻮ Êﺎن ﺑﻪ ووژﻧﻢ".
د اﻧﺎرﮔﻞ ﻣﻮر زﻳﺎﺗﻪ ﮐـĎه" :ﴎه ﻟـﻪ دې ﭼـﯥ ﭘـﻮﻫﻴĔو ﺣﮑﻮﻣـﺖ اوس ËĤﯥ ﮐﻮﻻی ﳾ ﺧﭙـﻞ ﻏـĔ
ﻣﺮﺳﺘﻪ ﻧﻪ ﮐﻮي او ﻫﻴÛﻮک د ﺑﯧﻮزﻟﻮ ﻏ Ĕﺗـﺮ ﻫﻐـﻪ ﻧـﻪ اوري ﭼـﯥ ﭘﻮرﺗــﻪ ﮐــĎي ،ﺷــﮑﺎﻳﺖ وﮐــĎي او
ﭘﯧﺴﯥ ﻳﺎ ﺗĎاو وﻧﻪ ﻟﺮي ،ﺧﻮ ﺑﻴﺎ ﻫﻢ وزارت ﺗـﻪ راﻏـﲇ ﻳـﻮ ،وﮔـﻮرو ﻋــﺪاﻟﺖ وﻏــﻮاړي ،ﭼــﯥ ١٣ﮐﺎﻟــﻪ
ﭼﯥ اﻳﺎ ﭘﺮ ﻣﻮږ او زﻣﻮږ ﭘﻪ ﻟﻮر د ﭼﺎ زړه ﺳﻮÊﻲ او ﮐﻪ ﻧﻪ ،ﺗﺮÚـﻮ دﻣﺨﻪ د ﺗﺼﻮر وړ ﻧﻪ و ،اﻳـﺎ دا ﻳـﻮه
ﻟﻪ ﻫﻐﻪ ﻟﻪ دﻏﻪ ﺟﻮﻪ ]او ﻧﺎﮐﺲ[ ﺷﺨﺺ Úﺨﻪ ﻃﻼق واﺧﲇ ".ﺑﺮﻳــﺎ ﻧــﻪ ده ﭼــﯥ ﺧﻠــﮏ رﭘــﻮټ
ﴎه ﻟﻪ دې ﭼﯥ ﭘـﻪ ٢٠٠١ﮐـﺎل ﮐـﯥ د ﻃﺎﻟﺒـﺎﻧﻮ ﻟـﻪ راﻧﺴـﮑﻮرﯦﺪو ورﮐﻮي او ﻋﺪاﻟﺖ ﻏﻮاړي؟"
راوروﺳﺘﻪ ËĤﯥ زده ﮐĎې او ﻗﺎﻧﻮ˻ ﺣ˴ﻳﺖ ﺗﻪ اوږد ﻻس ﻟﺮي ،ﺑﺎرﮐﺰۍ ووﻳﻞ ،ﭘﻪ داﺳﯥ ﺣﺎل ﮐﯥ
ﺧﻮ ﻻ ﺗﺮ اوﺳﻪ ﻳﯥ ﭘﻪ وړاﻧﺪې ﺗﺎوﺗﺮﻳﺨﻮاﻟﯽ او ﻧﺎوړه ﮐĎﻧـﯥ ﴎﺗـﻪ ﭼــﯥ زﻳــﺎت ﺷــﻤﯧﺮ ﺧﻠــﮏ ﻟــﻪ
ﺣﮑﻮﻣﺘﻲ ادارو Úﺨﻪ د ﻣﺮﺳﺘﻮ ﭘـﻪ رﺳﻴĔي.
د ËĤﻮ د ﺣﻘﻮﻧﻮ ﻣﺪاﻓﻌﺎن واﻳـﻲ ﻳـﻮازÊﻴﻨ Ȫﻟـﻮﻳﯥ ﺑﺮﻳـﺎ اﻓﻐـﺎ˻ ﻏﻮĤﺘﻠﻮ ﮐﯥ زړه ﻧﺎ زړه دي ،ﺧﻮ د
ĤــËﻮ ﭘــﻪ وړاﻧــﺪې ﺗــﺎوﺗﺮﻳﺨﻮاﻟﯽ ﻮﻟﻨﯥ ﺗﻪ د ﺟﻨﻴﺴﺖ ﭘﺮ ﺑﻨﺴ ﻣﻔﻬﻮم ورﮐĎی دی.
د ﭘﺎرﳌﺎن ﻏĎې ،ﺷﮑﺮﻳﯥ ﺑﺎرﮐﺰۍ ووﻳﻞ" :ﭘﻪ ﺗﯧﺮو دﻳﺎرﻟﺴﻮ ﮐﻠﻮﻧـﻮ اوس ﻳﻮه ﻣﻮﺿﻮع ده ﭼـﯥ ﻟـ Ĕﺗـﺮ
ﮐـــﯥ ﺳـــﱰه ﺑﺮﻳـــﺎ دا ده ﭼـــﯥ د ]ĤـــËﻮ ﭘـــﻪ وړاﻧـــﺪې[ ﻟĔه ﭘﺮې ﭘـﻪ ﮐﻮرﻧﻴـﻮ او ﻮﻟﻨـﻮ ﮐـﯥ
"ﺗﺎوﺗﺮﻳﺨﻮاﱄ"اﺻﻄﻼح اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺗﻪ راﻧﻨﻮﺗﻪ ،ﻟﻪ ﻫﻐﯥ دﻣﺨﻪ ﻳـﯥ ﺧﱪې اﺗﺮې ﮐﻴĔي.
وﺟﻮد ﻧﻪ درﻟﻮد ،د ĤـËﻮ ﭘـﻪ وړاﻧـﺪې وﺣﺸـﺖ او ﻇﻠﻤﻮﻧـﻪ ـﻮل ﻫﻐـــﯥ ووﻳـــﻞ ،د دې ﭘﺮﻣﺨﺘـــﮓ
ﮐﺮﻳــﺪت ﺑﺎﻳــﺪ د اﻓﻐــﺎن ĤــËﻮ د ﻗﺎﻧﻮ˻ ﮔǯﻞ ﮐﯧﺪل".
د ËĤﻮ ﭘﻪ وړاﻧﺪې د ﺗﺎوﺗﺮﻳﺨﻮاﻟ ȪﻟĎۍ ﻣﺦ ﭘـﻪ ﭘﺮاﺧﯧـﺪو ده ،د ﺣﻘﻮﻧﻮ ﺳﺎزﻣﺎﻧﻮﻧﻮ ﺗـﻪ ورﮐـĎای ﳾ،
اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن د ﺑﴩي ﺣﻘﻮﻧﻮ ﺧﭙﻠﻮاک ﮐﻤﻴﺴﻮن د اﭘﺮﯦـﻞ او ﻣـﯽ ﭘـﻪ ﺧﻮ زﻳﺎﺗﻪ ﻳﯥ ﮐĎه ﭼﯥ ډﯦﺮ ﮐـﺎر ﺗـﻪ
ﻣﻴﺎﺷﺘﻮ ﮐﯥ د ËĤﻮ ﭘﻪ وړاﻧﺪې ٢٢٨ﭘﯧĥـﯥ ﺛﺒـﺖ ﮐـĎي دي ،دا ﻻ اړﺗﻴﺎ ﺷﺘﻪ.
درﺟﻪ د ﺗﯧﺮﮐﺎل ﭘﻪ ﭘﺮﺗﻠﻪ ﺧﻮرا ﻟـﻮړه ده ،ﭼـﯥ د ٢٠١٤ﮐـﺎل ﭘـﻪ ﻫﻐﯥ ووﻳـﻞ" :ﺗـﺎوﺗﺮﻳﺨﻮاﻟﯽ زﻣـﻮږ
اﭘﺮﯦﻞ ﮐﯥ ﭘـﺎی ﺗـﻪ ورﺳـﯧﺪ،ﭘﻪ ﻧﻮﻣـﻮړې ﻣـﻮده ﮐـﯥ ـﻮﻟﯥ ٩٩٧ﭘﻪ ﻮﻟﻨﻪ ﮐﯥ ﻳﻮ ﺑﻨﺴـﻴﺰ اﺻـﻞ دی.
د ﻫﻐـﯥ د ﻣﻨËـﻪ وړﻟـﻮ ﻟﭙـﺎره ﻣـﻮږ ﭘﯧĥﯥ ﺛﺒﺖ ﺷﻮې وې.
ﺑﺎرﮐﺰۍ ﻳﺎدوﻧﻪ وﮐĎه ،ﮐﯧﺪای ﳾ د ﺷﻤﯧﺮې د زﻳﺎﺗﯧـﺪو ﻻﻣـﻞ دا ﺳﻴﺎﳼ ژﻣﻨـﻮ ،ﻧـﻮي ﻓﺮﻫﻨـﮓ ،زده
وي ﭼﯥ د ﺗﺎوﺗﺮﻳﺨﻮاﱄ ﭘﻪ اړه د رﭘﻮټ ورﮐﻮﻟﻮ ﮐﭽﻪ ﻟﻮړه ﺷﻮې ﮐــĎېĤ ،ــﻪ اﻗﺘﺼــﺎد او د ﻗــﺎﻧﻮن
واﮐﻤﻨ Ȫﺗﻪ اړﺗﻴﺎ ﻟﺮو".
د اﻓﻐﺎﻧﺴـﺘﺎن د ﺑﴩــي ﺣﻘﻮﻧـﻮ د ﺧﭙﻠـﻮاک ﮐﻤﻴﺴـﻮن د ﻫـﺮات د ﭘﻪ اﳌﺎرۍ ﮐﯥ ﺑﻨـﺪ دی) .وﮔـﻮرئ،
ﺳﻴﻤﻪ ﻳﻴﺰ دﻓﱰ د ËĤﻮ د Úﺎﻧﮕﯥ ﻣﴩه ،ﻣﻠﮑﻪ ﻟﻪ دې ﺧـﱪې ﴎه اﻓﻐــﺎن ﻣﯧﺮﻣﻨــﯥ ﻟــﻪ زﻳﺎﺗﻴــﺪوﻧﮑﻲ
ﻣﻮاﻓﻘﻪ وه ،ﭼﯥ ﻋﻮاﻣﻮ ﺗﻪ د ﺟﻨﺴﻴﺖ ﭘﻪ وړاﻧﺪې د ﺗـﺎوﺗﺮﻳﺨﻮاﱄ ﺗــــﺎوﺗﺮﻳﺨﻮاﱄ ﴎه ﻻس ﮔﺮﯦــــﻮان
د ﻣﻔﻬﻮم ورﭘﯧﮋﻧﺪل ﻳﻮه ﺑﺮﻳﺎ ده .دي(.
ﻫﻐﯥ ووﻳﻞ" :د ËĤﻮ د ﻣﻌﻠﻮﻣﺎﺗﻮ ﮐﭽـﻪ ﭘـﻪ وﻻﻳﺘﻮﻧـﻮ او وﻟﺴـﻮاﻟﻴﻮ د اﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎن د ﺑﴩــي ﺣﻘﻮﻧــﻮ ﭘــﻪ
ﮐﯥ ﻟﻮړه ﺷﻮې ،ﻫﻐﻮی ﺣﮑﻮﻣﺖ او د ËĤﻮ د ﺣﻘﻮﻧﻮ ﻣﻮﺳﺴـﻮ ﺗـﻪ ﺧﭙﻠـﻮاک ﮐﻤﻴﺴـﻮن ﮐـﯥ د ĤـËﻮ د
ﺷـــﮑﺎﻳﺘﻮﻧﻪ ﮐـــﻮي او ﺧﭙـــﻞ ﻏĔوﻧـــﻪ اوﭼﺘـــﻮي ،ﻫﻐـــﻮی د ﻣﻼﺗــ Ďد Úــﺎﻧﮕﯥ ﻣﴩــې ،ﭘــﺮوﻳﻦ
]ﺗﺎوﺗﺮﻳﺨﻮاﱄ[ ﭘﻪ اړه رﭘﻮټ ورﮐﻮي ﭼﯥ ﭘﺨﻮا دا ﮐـﺎر ﻫـﻴ Üﻧـﻪ رﺣﻴﻤﻲ ووﻳﻞ ،ﮐﻤﻴﺴـﻮن ﺗـﻪ ډﯦـﺮې
ﺗﺮ ﴎه ﮐﯧﺪهËĤ ،ﻮ ﺑﻪ د ﻫﻐﻮی ﭘﻪ وړاﻧﺪې ﻮل ﻇﻠﻤﻮﻧﻪ Êﻐﻤﻞ .ﭘﯧĥــﯥ راﻏــﲇ ،ﭼــﯥ ĤــËﯥ ﻧــﺪې
ﻫﻐﻮی ﭘﻪ دې اﻧﺪ وېÚ ،ـﻪ ﭼـﯥ ﻧﺎرﻳﻨـﻪ د ﻫﻐـﻮی ﭘـﻪ وړاﻧـﺪې ﺗﻮاﻧﻴـﺪﱄ دوﻟﺘـﻲ ﻣﻮﺳﺴـﻮ ﺗـﻪ ﻻړې
ﮐﻮي ،د ﻫﻐﻮی ﻗﺎﻧﻮ˻ ﺣﻖ دی ،ﺧﻮ اوس ﺑﻞ راز ﻓﮑﺮ ﮐﻮي ".ﳾ؛ Êﮑﻪ ﭘﺮ ﻫﻐﯥ ﻳﯥ ﺑﺎور ﻧﻪ درﻟﻮد
د ﻣﻠﮑـﯥ ﭘـﻪ اﻧـﺪ د ﺗـﺎوﺗﺮﻳﺨﻮاﱄ ﻋﻮاﻣـﻞ ﺑﯧـﻮزﱄ ،ﺑﯧﺴـﻮادي ،ﻳــﺎ ﻟــﻪ دې ډارﯦــﺪې ﭼــﯥ ﻟــﻪ ﻧــﻮر
ﺗﺎوﺗﺮﻳﺨﻮاﱄ ﴎه ﺑﻪ ﻣﺨﺎﻣﺦ ﳾ.
ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ دودوﻧﻪ ،د ﻧﺸﻪ ﻳﻲ ﺗﻮﮐﻮ ﮐﺎروﻧـﻪ )اﺳـﺘﻌ˴ل( او ﻧـﺎﭘﻮﻫﻲ
رﺣﻴﻤﻲ ووﻳﻞ" :ﮐﻠﻪ ﭼﯥ ﻳﻮه ĤـËﻪ
ده.
د ﭘﻮﻟﻴﺴﻮ ادارې ﺗﻪ د ﻳﻮه ﺷـﮑﺎﻳﺖ د
ﻫﻐـﯥ ووﻳـﻞ ،د ﺗـﺎوﺗﺮﻳﺨﻮاﱄ ﭘـﻪ اړه د ﮐـﺮه ﺷـﻤﯧﺮې راﻮﻟﻮﻧـﻪ ﺛﺒﺘﻮﻟﻮ ﻟﭙﺎره ﻻړه ﳾ ،ﻟﻪ ﺑﺪه ﻣﺮﻏﻪ د
ﺳﺘﻮﻧﺰﻣﻨﻪ ﺧﱪه ده.
ﭘ ــﻮﻟﻴﺲ د ﭼـــﺎل ﭼﻠـــﻦ ﻟـــﻪ ﺑـــﻞ
د وﻟﺴﻤﴩ ﺣﺎﻣﺪ ﮐﺮزي ﺗﻠﻮﻧﮑﯽ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺗﻞ ﭘ Ďﺑﻠﻞ ﮐﯧـĔي ﭼـﯥ د ﺗ ـﺎوﺗﺮﻳﺨﻮاﱄ ﴎه ﻣﺨــﺎﻣﺦ ﮐﻴــĔي،
دې ﻣﻮﺿﻮع ﻫﻮارۍ ﺗﻪ ﻳﯥ ﺳﻤﻪ ﻻر ﻧﻪ ده ﻣﻮﻧﺪﻟﯥ.
ﮐﻠﻪ ﻧﺎﮐﻠﻪ د ﭘﻮﻟﻴﺴﻮ ﻟﻪ ﺧﻮا ﭘـﺮ ĤـËﻮ
د ﻣﺎرچ ﭘﻪ اɱﻪ د ĤـËﻮ د ﻧĎﻳـﻮاﻟﯥ ورÊـﯥ ﭘـﻪ ﻣﻨﺎﺳـﺒﺖ ﭘـﻪ ﻳـﻮې ﺟﻨﴘ ﺗﯧﺮی ﮐﻴĔي".
ﻏﻮﻧôې ﮐﯥ ﮐﺮزي ادﻋﺎ وﮐĎه ،ﭼﯥ ﭘﻪ ﺗﯧـﺮه ﻟﺴـﻴﺰه ﮐـﯥ د ĤـËﻮ د ﻫﻐﯥ ﻳﺎدوﻧﻪ وﮐĎه ،ﻋـﺪاﻟﺘﻲ ﺳﻴﺴـﺘﻢ
ﺣﻘﻮﻧﻮ ﭘﻪ ﺑﺮﺧﻪ ﮐﯥ ﺳﱰ ﭘﺮﻣﺨﺘﮓ ﺷﻮی ،ﻫﻐﻪ وﻣﻨﻠﻪ ﭼـﯥ ﺳـﺘﻮﻧﺰې ډﯦﺮو ﴎﻏĎووﻧﮑﻮ ﺗـﻪ اﺟـﺎزه ورﮐـﻮي
ﻻ ﭘﺎﺗﯥ دي) .وﮔﻮرئ :د ĤـËﻮ د ورÊـﯥ ﭘـﻪ اړه د اﻓﻐـﺎن وﻟﺴﻤﴩـ ﭼﯥ دې ﺷﺒﮑﯥ ﺗﻪ ورﻧﻨﻮزي.
وﻳﻨﺎ ﺑﯧﺨﻮﻧﺪه وه(.
ﻫﻐــﯥ ووﻳــﻞ" :ﺟﻨﺎﻳﺘﮑــﺎراﻧﻮ ﺗــﻪ د
ﭘﺮ ﮐﺮزي ﻧﻴﻮﮐﻪ ﮐﻮوﻧﮑﻲ واﻳﻲ ،ﻟﻪ ﺧـﱪو ورﻫـﺎﺧﻮا ﻫﻐـﻪ د ĤـËﻮ د ﺑﯧﻼﺑﯧﻠﻮ دﻟﻴﻠﻮﻧﻮ؛ د ﻫﻐﻮی د ﺗĎاووﻧﻮ،
ﺣﻘﻮﻧﻮ ﭘﻪ ﺑﺮﺧﻪ ﮐﯥ د ﺑﻨﺴﻴﺰ ﺑﺪﻟﻮن ﭘﻪ راوﺳـﺘﻠﻮ ﮐـﯥ ﭘـﺎﺗﯥ راﻏﻠـﯽ ﻗﺎﻧﻮ˻ ﻣﺼﺆوﻧﻴﺖ او د ﺑôو د ورﮐﻮﻟﻮ
دی ،ﴎه ﻟﻪ دې ﭼﯥ د ËĤﻮ د ﺗﺎوﺗﺮﻳﺨﻮاﱄ ﭘﻪ اړه ﭘﻪ ٢٠٠٩ﮐـﺎل ﻟﻪ ﻣﺨﯥ ﺳﺰا ﻧﻪ ورﮐـﻮل ﮐﻴـĔي ،ﭘـﻪ
ﮐﯥ ﻳﻮ ﻗﺎﻧﻮن د وﻟﺴﻤﴩ ﭘﻪ ﻓﺮﻣﺎن ﻣﻨﻈﻮر ﺷﻮی و ،ﺧـﻮ ﭘﺎرﳌـﺎن ﭘـﻪ دې ﮐﺎر ﻧﻮر ﻫÛـﻮل ﮐﻴـĔي ﭼـﯥ د
٢٠١٣ﮐﺎل ﮐﯥ ﻟﻪ ١٥دﻗﻴﻘﻮ ﺑﺤﺚ ورﺳﺘﻪ رد ﮐ Ďاو ﻟﻪ ﻫﻐﻪ وروﺳـﺘﻪ ËĤﻮ ﭘﻪ وړاﻧﺪې ﺗﺎوﺗﺮﻳﺨﻮاﻟﯽ ﴎﺗـﻪ
ورﺳﻮي".
ﻟﻪ دې ﺧﱪې ﴎه ﭘﻪ ﻫﺮات ﮐﯥ د ﻫﻐﯥ ﻫﻤﮑﺎره ،ﻣﻠﮑﻪ ﻣﻮاﻓﻘﻪ ده .رﺣﻴﻤﻲ ادﻋﺎ وﮐـĎه ،وزارت د ﺳـﻴﻤﻪ
ﻫﻐﯥ ووﻳﻞ" :ﭘﻪ داﺳﯥ ﭘﯧĥﻮ ﮐﯥ د ﭘﻮﻟﻴﺴﻮ ﻟﻪ ﺧـﻮا ﺑـﯥ ﮐﭽـﯥ ﺑـﯥ ﻳﻴـﺰو ادارو رﺋﻴﺴـﺎﻧﯥ د "اﻫﻠﻴـﺖ ﭘـﺮ
ﭘﺮواﻳﻲ او ﮐﻤﺰورﺗﻴـﺎ Ĥـﻮدل ﺷـﻮې ،ﻣـﻮږ ډﯦـﺮې ﺑﯧﻠﮕـﯥ ﻟـﺮو ﭼـﯥ Êﺎی د ﺗĎاووﻧﻮ ﭘﺮ ﺑﻨﺴـ ﮔﻮﻣـﺎرﱄ
ﭘﻮﻟﻴﺴﻮ ﭘﮑﯥ د ËĤﻮ ﭘﻪ وړاﻧﺪې د ﴎﻏĎوﻧﻮ ﺟﻨﺎﻳﺘﮑﺎران ﻟﻪ دې اﻣﻠﻪ دي".
ﭘﺮﻳĥﻲ ﭼﯥ ﻟﻪ ﻣﺼﺆوﻧﻴﺖ ،ﭼﻞ ول او ﺑôو Úﺨﻪ ﻳﯥ ﮐـﺎر اﺧﻴﺴـﺘﯽ ﻫﻐﯥ ووﻳﻞ" :دې اﻓـﺮادو ﻟـﻪ ﮐﻠﻮﻧـﻮ
ﮐﻠﻮﻧـﻮ راﻫﻴﺴـﯥ ﭘـﺮ Úﻮﮐﻴـﻮ ﮔﯧـôې دی".
اﻓﻐﺎن ﻣﺤﮑﻤﯥ زﻳﺎﺗﺮه ĤـËﯥ د ﻳـﻮ Ĥـﮑﺎر ﺷـﻮي ﻓـﺮد ﭘـﻪ ﭘﺮﺗﻠـﻪ ﭘـﺮ اﭼـﻮﻟﯥ دي ،ﻟﮑـﻪ ﭘـﻪ ﻣـ˼اث ﭼـﯥ
ﴎﻏĎوﻧﯥ ﺗﻮرﻧﻮي .ﴎه ﻟﻪ دې ﭼﯥ ﭘﻪ دې اړه ﮐﻮﻣﻪ ﻟﻴﮑﻠﯽ ﻗـﺎﻧﻮن ورﺗـﻪ ﭘـﺎﺗﯥ وي ،ﻫﻐـﻮی ﻟـﻪ Êـﺎﻳﻲ
ﻧﺸﺘﻪ ،ﻗﺎﺿﻴﺎن ËĤﯥ د "ﺑﺪاﺧﻼﻗ ،"Ȫد ﭘﻼر ﻟﻪ ﮐﻮره د ﺗﯧĥﺘﯥ ﻳﺎ ﻟـﻪ زورواﮐﻮ او ﺣﮑﻮﻣﺖ ﴎه ﻻﺳﻮﻧﻪ ﻳـﻮ
ﴎﻏĎوﻧﯥ Úﺨﻪ د ﺧﻼﺻﻮن ﭘﻪ ﺟﺮم ﺑﻨﺪﻳﺎﻧﻮي) .وﮔﻮرئ :د ﮐﺎﺑـﻞ د ﮐــĎي ،ﻫﻐــﻮی ﻧﴚــ ﮐــﻮﻻی ﻫﻐــﻪ
ﺟﻨﺎﻳﺘﻮﻧﻪ ﭼﯥ دې زورواﮐﻮ د ĤـËﻮ ËĤﻮ ﭘﻪ زﻧﺪان ﮐﯥ(
ﭘﻪ ﮐﺎﺑﻞ ﮐﯥ د ﮐﻮرﻧﻴـﻮ ﭼـﺎرو د وزارت وﻳﺎﻧـﺪ ﭘـﻪ دې اړه د ﻣﺮﮐـﯥ ﭘﻪ وړاﻧﺪې ﴎﺗﻪ رﺳـﻮﱄ ،راﺑﺮﺳـﯧﺮه
ﻟﭙﺎره ﭼﻤﺘﻮ ﻧﻪ و ،ﺧﻮ ﭘﺨﻮا ﻧﻮﻣﻮړي وزارت ﻟﻪ دې ﮑﯥ اﻧﮑﺎر ﮐĎی ﮐĎي او ﻳﺎ ﻳـﯥ ﭘـﻪ وړاﻧـﺪې ﮔﺎﻣﻮﻧـﻪ
و ﭼﯥ ﭘﻮﻟﻴﺲ د ﺟﻨﺴﻴﺖ د ﺗﺎوﺗﺮﻳﺨﻮاﱄ ﭘﻪ وړاﻧﺪې ﭘـﻪ Úـﻪ ﮐﻮﻟـﻮ ﭘﻮرﺗﻪ ﮐĎي .ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻫـﻢ ﭘـﻪ ﺧﭙـﻞ
وار ﭘﻪ ﺳـﻢ ډول د وزارت ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻮﻧـﻪ ﮐﯥ ﭘﺎﺗﯥ راﻏﻠﯽ دی.
د ﺣﻘﻮﻧﻮ زﻳﺎت ﺷﻤﯧﺮ ﻓﻌﺎل د ËĤﻮ د ﭼﺎرو ﻟﻪ وزارت Úﺨﻪ ﻧﺎﺧﻮښ ﻧﴚ Úﺎرﻟﯽ".
د ﻧﻮﻣﻮړي وزارت د ﺣﻘـﻮﻗﻲ ﭼـﺎرو دي.
د اﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎن د ĤــËﻮ د ﺷــﺒﮑﯥ رﺋﻴﺴــﻪ ،ﻓﺘﺎﻧــﻪ ﮔــﻴﻼ˻ ﻫﻐــﻪ ﻳــﻮه رﺋﻴﺴﯥ ،ﻋﺰﻳﺰې ﻋـﺪاﻟﺘﺨﻮاه د ﺧﭙﻠـﻮ
ﮐﺎروﻧﻮ دﻓﺎع وﮐĎه او د ﺑـﯥ ﭘﺮواﻳـȪ "ﮐﻤﺰورې ﻣﻮﺳﺴﻪ"ﺑﻮﱄ.
ﻫﻐﯥ ووﻳﻞ" :ﴎه ﻟﻪ دې ﭼﯥ ﻫﻐﻪ Êﺎن ﻳـﻮه ﭘﺎﻟﻴﺴـﯥ ﺟـﻮړووﻧﮑﯥ او ﻧﺎﺳﻤﻮ ﮐĎﻧﻮ ﺧﱪه ﻳﯥ رد ﮐĎه.
اداره ﺑﻮﱄ ،ﻫﻐﻪ ﻧﻪ ﮐﻮم ﭘﺮوﮔﺮام ﻟﺮي او ﻧﻪ ﮐﻮم ﭘﻼن ﭼﯥ د ĤـËﻮ ﻋﺪاﻟﺘﺨﻮاه ووﻳﻞ" :د ËĤﻮ د ﭼـﺎرو
ﺳﻮﮐﺎﱄ او ﺣﻘﻮﻧﻪ ﺧﻮﻧﺪي ﮐĎي ،اﻓﻐﺎن ﺣﮑﻮﻣـﺖ او ﻧĎﻳﻮاﻟـﻪ ﻮﻟﻨـﻪ وزارت ﻟﻪ ﺧﭙـﻞ ﻗـﺎﻧﻮ˻ واﮐﻤﻨـ Ȫاو
ﭘﺮ ËĤﻮ زور راوړی ﭼﯥ ﻟﻪ دې ﮐﻤﺰوري وزارت ﴎه ﮐـﺎر وﮐـĎي ،وړﺗﻴﺎ ﴎه ﺳﻢ ﻟﻪ ﺣﻘﻮﻧﻮ Úﺨﻪ دﻓـﺎع
ﭼﯥ د ËĤﻮ ﻟﭙـﺎره ﻫـﻴ Üﺑﺮﻳـﺎ ﻧـﻪ ﻟـﺮي او ﭘـﺮ Êـﺎی ﻳـﯥ د ﻫﻐـﻮی ﮐĎې .ډﯦﺮې ﭘﯧĥﯥ ﻳﯥ ﻫﻮارې ﮐĎي
او ﻧﻮرې ﭘﯧĥﯥ ﻳﯥ اړوﻧﺪو Úﺎﻧﮕﻮ ﺗﻪ ﺳﺘﻮﻧﺰې زﻳﺎﺗﯥ ﮐĎي دي".
ﮔﻴﻼ˻ ووﻳﻞ ،ﭘﻪ ﻋﻤﻞ ﮐﯥ "د ËĤﻮ د ﭼﺎرو وزارت ﻧﴚ ﮐـﻮﻻی د د اﺟﺮااﺗﻮ ﻟﭙﺎره اﺳﺘﻮﱄ".
ËĤﻮ ﭘﻪ وړاﻧﺪې د ﺗﺎوﺗﺮﻳﺨﻮاﱄ د ﭘﯧĥﻮ ﭘﻠﻨﻪ وﮐـĎي ،ﺟﻨﺎﻳﺘﮑـﺎران ﻋـﺪاﻟﺘﺨﻮاه د ĤـËﻮ ﭘـﻪ وړاﻧـﺪې د
ﭘﻪ ﻋﺪﱄ ادارو ﮐﯥ د ﻓﺴﺎد ﻟﻪ اﻣﻠﻪ ﺧﻮﺷـﯥ ﮐﻴـĔي او وزارت ﺗـﺮې ﺗـﺎوﺗﺮﻳﺨﻮاﱄ د زﻳـﺎﺗﻮاﱄ ﭘـﻪ ﻣﻨﻠـﻮ
ووﻳﻞ ،ﴎه ﻟﻪ دې ﭼـﯥ د ﻫﻐـﻮی د ﺧﱪ ﻧﻪ دی".
وزارت ɱﺮﮐـﺰ ﭘـﺮ ﭘﺎﻟﻴﺴـ Ȫﺟﻮړوﻟـﻮ
دی ،ﺧﻮ د ﻫﺮې ﭘﯧĥﯥ ﭘﻪ وړاﻧﺪې ﻳـﯥ اﻏﯧـﺰﻣﻦ ﮔﺎﻣﻮﻧـﻪ اﺧﻴﺴـﺘﯥ ﻟــﻪ ﺗﻌﻘﻴــﺐ Úﺨــﻪ د ﺟﻨﺎﻳﺘﮑــﺎراﻧﻮ د
ﺗﯧĥﺘﯥ ﭘـﻪ اړه ﻫﻐـﻪ ووﻳـﻞ" ،داﺳـﯥ دي.
ﻫﻐﯥ ووﻳﻞ" :د ﺗﯧﺮ ﳌﺮﻳﺰ ﮐﺎل ﭘﻪ اوږدو ﮐﯥ د ËĤﻮ ﭘﻪ وړاﻧـﺪې د ﭘﯧĥﯥ ﺷﺘﻪ ﭼﯥ ﭘـﻮره ﻻﺳـﻮﻧﺪي ﻧـﻪ
ﺗﺎوﺗﺮﻳﺨﻮاﱄ ﺷﺎوﺧﻮا ٣٥٠٧ﭘﯧĥﯥ ﺛﺒﺘﯥ ﺷﻮي دي .وزارت د ﻫﻐـﯥ ﻟﺮي ﻳﺎ ﻳﯥ ادﻋﺎﮔﺎﻧﯥ ﺑﯥ ﺑﺴـﻨﻪ وې،
ﻟﻪ ډﻟﯥ Úﺨﻪ ٢٨٦٦ﭘﯧĥﯥ ﺗﺮ ﻏﻮر ﻻﻧـﺪې ﻧﻴـﻮﱄ او ٦٣٩ﻫﻐـﻪ ﻳـﯥ د ﻻﺳﻮﻧﺪو د ﻧﺸﺘﻮاﱄ ﭘﻪ ﺻﻮرت ﮐﯥ
د ﻟﻮﻳﯥ Úـﺎرﻧﻮاﻟ Ȫاداره واک ﻟـﺮي ﻫﻮارې ﮐĎي دي".
د اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن Úﺎرﻧﻮاﻟ Ȫﻫﻢ د ﺑﯥ ﭘﺮواﻳـ Ȫﺧـﱪه ﻧـﻪ ﻣﻨـﻲ .د ﻟـﻮﻳﯥ ﭼﯥ اړوﻧﺪ اﻓﺮاد ﺧﻮﺷﯥ ﮐĎي".
Úﺎرﻧﻮاﻟ Ȫوﻳﺎﻧﺪ ،ﺑﺼ˼ ﻋﺰﻳﺰي ﻳﺎدوﻧﻪ وﮐĎه ،ﭘﻪ وروﺳـﺘﻴﻮ ﮐﻠﻮﻧـﻮﮐﯥ ﻋﺰﻳـﺰي ووﻳـﻞ ،د ﻟـﻮﻳﯥ ÚـﺎرﻧﻮاﻟȪ
ﻳﯥ د ËĤﻮ ﭘـﻪ وړاﻧـﺪې د ﺗـﺎوﺗﺮﻳﺨﻮاﱄ ٨٠٠٠ﭘﯧĥـﯥ ﺛﺒـﺖ ﮐـĎي ادارې ﻳـﻮه ÊـﺎﻧﮕĎې Úﺎﻧﮕـﻪ ﺟـﻮړه
ﮐـĎې ﭼـﯥ د ĤـËﻮ ﭘـﻪ وړاﻧـﺪې د دي.
ﻫﻐﻪ ووﻳﻞ" :د ËĤﻮ ﭘﻪ وړاﻧﺪې د ﺗﺎوﺗﺮﻳﺨﻮاﱄ ﭘﻪ ﭘﯧĥﻮ ﮐﯥ Ĥﮑﯧﻞ ﺗﺎوﺗﺮﻳﺨﻮاﱄ ÚﯧĎﻧﻪ ﮐـﻮي او زﻳـﺎﺗﺮه
ﻳﻮ ﺷﻤﯧﺮ اﻓﺮاد ﭘﻪ اﻋﺪام او ﻳﻮ ﺷﻤﯧﺮ ﻧﻮر ﺗﺮ ﺷﻠﻮ ﮐﻠﻮﻧﻮ ﭘﻮرې ﭘﺮ ﺑﻨـﺪ ﮐـــﺎرﮐﻮوﻧﮑﻲ ﻳـــﯥ ĤـــËﻴﻨﻪ دي.
ﻣﺤﮑﻮم ﺷﻮي دي".
ارﻣﺎن
درې زده ﮐﻮوﻧﮑﻲ ﻟﻪ ډﯦﺮ ﻣﺰﻟﻪ وروﺳﺘﻪ ﯾﻮ ﻟﻮی اﺳﺘﺎد ﺗﻪ ورﺳﯧﺪل او ﻟﻪ ﻫﻐﻪ ﯾﯥ د ﺣﻘﯿﻘﺖ راز
وﭘﻮĤﺖ.
اﺳﺘﺎد ﻫﻐﻮی ﺑﺎﻏﭽﯥ ﺗﻪ وﻟﯧĔل ،ﭼﯥ ﻫﺮ ﯾﻮ د ﺧﭙﻠﯥ ﺧﻮĤﯥ Ɛﻞ راوړي.
ﺷﯧﺒﻪ وروﺳﺘﻪ ﻟﻪ Ɛﻠﻮﻧﻮ ﴎه راĤﮑﺎره ﺷﻮل ،ﺧﻮ ﻋﺠﺒﻪ دا وه ،ﭼﯥ ﻮﻟﻮ ﭘﻪ ﻻﺳﻮﻧﻮ ﮐﯥ د ﻧﺮƐﺲ Ɛﻞ
ﻧﯿﻮﻟﯽ و.
اﺳﺘﺎد ﻟﻪ ﯾﻮه وﭘﻮĤﺘﻞ :د ﻧﺮƐﺲ Ɛﻞ دې وﻟﯥ ﺧﻮښ ﮐĎ؟
ـ Êﮑﻪ ﭼﯥ Ĥﮑﻠﯽ دی.
دوﯾﻢ ﺗﻪ ﯾﯥ ﻣﺦ ﮐĎ
ـ وږﻣﯥ ﯾﯥ ﻣﺎ ﺧﻮﺑﻮﻟﯽ ﮐﻮي.
درﯦﻢ Êﻮاب ورﮐ :Ďﻧﺎزﮐﻮاﱄ ﯾﯥ راﻧﻪ زړه ﯾﻮړ.
اﺳﺘﺎد وﻣﻮﺳﻞ ،د ﻫﺮ ﭼﺎ د ﻓﮑﺮ ﺑﯧﻠﻪ ﻧĎۍ ده.
د ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺟﻨﻮﻧﯿﺎﻧﻮ او اﻣﺮﯾﮑﯥ ﯾﺎراﻧﻪ
ﺧﻠﯿﻞ ﮐ˴ل
دا ﻧﻦ ﭼﯥ Úﻮﻣﺮه اﻓﺮاﻃﯿﺖ او ﻟﻪ Êﺎن ﴎه راوړي وو ،دا زﻣﯿﻨﻪ ﭘﻪ ﺗﺎﮐﺘﯿﮑﻲ ډول ﻟﻪ ﯾﻮې ﻏﺎړې
ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺟﻨﻮﻧﯿﺖ د ﭘĥﺘﻨﻮ ﭘﻪ ﻣﺴﺎﻋﺪه ﺷﻮه ﭼﯥ زﻣﻮږ ﭘﻪ ﴎه ﻧĔدﯾﮑﺖ Ĥﮑﺎره ﮐﺎوه.
ﺳﯿﻤﻪ ﮐﯥ ﺧﭙﻮر دی او ﭘﻪ ﺗﯧﺮه ﴎﻧﻮﺷﺖ ﺣﺎﮐﻢ ﳾ او ﺑﯿﺎ د ﭘﻪ دې ﻣﻨ Ìﮐﯥ ﯾﻮ ﺷﻤﯧﺮ
ﺑﯿﺎ زﻣﻮږ ﻟﻮﺳﺘﻲ ﻗﴩ ﺗﻪ ﯾﯥ ﻫﻢ ﻋﺮﺑﻮ او ﭘﺎﮐﺴﺘﺎ˻ ﻣﺪرﺳﻮ ﻟﻪ ﻣﺬﻫﺒﻲ ډﻟﯥ ﭼﯥ ﻏﻮĤﺘﻞ ﯾﯥ د
ﻻر ﮐĎې ده ،ﺗﻌﻠﯿﻤﻲ ﻣﻮﺳﺴﺎت ﻻرې د اﺳﻼم ﻧﻪ اﻓﺮاﻃﻲ ﺗﻌﺒﯿﺮ ﺧﭙﻠﻮ ﻫﯧﻮادوﻧﻮ ﭘﻪ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﮐﯥ
ﻣﻮ ﻫﻢ ﺧﻮﻧﺪي ﻧﻪ دي او ﻫﺮه ﭘﺮ ﻮﻟﻨﯥ ﭘﻪ زور او زر وﻣﻨﻲ او ﯾﻮ ﻧﻘﺶ وﻟﺮي ،د ﭘﺎﻧƑﻮاﻟﻮ
ورځ ﭘﻪ ﯾﻮه او ﺑﻠﻪ ﭘﻠﻤﻪ ﻟﻮﯾﻮ ﺑﻼﺧﺮه ﻮﻟﻨﻪ داﺳﯥ ﻣﻔﻠﻮﺟﻪ ﻧﻈﺎﻣﻮﻧﻮ ﺷﺎ وﻧﯿﻮﻟﻪ او د ﻫﻐﻮی ﻟﻪ
ﻻرو ﺗﻪ راوÊﻲ د ﻧﻈﺎم او ﮐĎي ﭼﯥ ﻧﻦ د ﻫﺮې ﻣﺴﺘﯿﻘﻢ او ﻏﯿﺮ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﻣﻼﺗĎه
ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺿﺪ ﺷﻌﺎروﻧﻪ ورﮐﻮي او ﭘﺮﻣﺨﺘﻴﺎﻳﻲ ﻫÛﯥ او Ɛﺎم ﭘﺮ ﺑﺮﺧﻤﻦ ﺷﻮل.
ﭘﻪ ډﯦﺮې اﺳﺎﻧ Ȫﭘﻪ ﻫﻐﻪ ﭼﺎ د وړاﻧﺪې ﺗﺮ ﻮﻟﻮ ﺳﱰ ﺧﻨ ôﻫﻢ ﻫﻐﻪ ﻣﻬﺎل ﻏﺮ ɯﻧĎۍ ﭼﯥ ﭘﻪ
ﴎ ﮐﯥ ﻳﯥ اﻣﺮﯾﮑﻪ وﻻړه وه ،د ﮐﻔﺮ ﺎﭘﻪ وﻫﻲ ﭼﯥ ﻟﻪ دوی ﴎه دوی ﺟﻮړ ﮐĎی.
د ﺳĎې ﺟĎƑې ﭘﺮ ﻣﻬﺎل ﻧĎۍ ﭘﻪ ﺧﭙﻞ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺷﻮروي د Êﭙﻠﻮ ﻧﻪ دي.
ﮐﻪ ددﻏﻪ اﻓﺮاﻃﯿﺖ ﭘﻪ اړه ﭘﻪ دوو ﻗﻄﺒﻮﻧﻮ وﯾﺸﻞ ﺷﻮې وه ،ﻟﭙﺎره ﭘﻪ دې ﮐﯥ ﻫﯿ Üﮐﻮم ﺑﺎک
ﻏﻮر ÚﯧĎﻧﻪ وﳾ ﺟﺮړه ﯾﯥ ﺑﯧﺮﺗﻪ ﯾﻮې ﺧﻮاﺗﻪ ﺳﻮﺳﯿﺎﻟﯿﺴﺘﻲ او ﺑﻠﯥ ﻧﻪ ﻟﯿﺪه ﭼﯥ ﻟﻪ دﻏﻮ ډﻟﻮ ﻣﻼﺗĎ
اﻣﺮﯾﮑﯥ او ﻏﺮﺑﯿﺎﻧﻮ ﺗﻪ رﺳﯧĔي .ﺧﻮا ﺗﻪ ﭘﺎﻧƑﻮال ﻫﯧﻮادوﻧﻪ وﻻړ وﮐĎي ﻧﻮ ﯾﯥ ﺧﭙﻠﯥ ﻣﺮﺳﺘﯥ ﻟﻪ
ﻣﻮږ ﯾﻮ وﺧﺖ ډﯦﺮه ﺑﯿﻮزﻟﻪ او وو او ﻫﺮه ﺷﯧﺒﻪ ددوی ﺗﺮﻣﻨ Ìد دﻏﻮ ﻣﺬﻫﺒﻲ ډﻟﻮ ﴎه ﭘﯿﻞ
وروﺳﺘﻪ ﭘﺎﺗﯥ ﻮﻟﻨﻪ درﻟﻮده ،ﺧﻮ اﻮﻣﻲ وﺳﻠﻮ د ﺟﻨ ƒاﻣﮑﺎن ﮐĎې.
د ﻣﺬﻫﺒﻲ او اﺧﻮا˻ ډﻟﻮ ﺗﺮﻣﻨÌ د ﻓﺮﻫﻨ ،ƒﺣﻮﺻﻠﯥ او دود ﻣﻮﺟﻮد و.
دﺳﺘﻮر ﻟﻪ ﭘﻠﻮه ﭘﻪ ﺳﯿﻤﻪ ﮐﯥ ɯد دﻏﻮ دوو ﻗﻄﺒﻮﻧﻮ ﺗﺮﻣﻨ Ìدا ﭘﺎر˸ﺷﯿﭗ او ﻣﻠƑﺮﺗﯿﺎ د
ﺧﺼﻮﻣﺖ ﮐﯥ دوی ﻫﺮه ﻫﻐﻪ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﭘﻪ ﺟĎƑه ﮐﯥ اوج ﺗﻪ ﺳﺎرې او ﺑﯥ ﺟﻮړې وه.
دا ﻫﺮ Úﻪ ﻫﻐﻪ وﺧﺖ ﺑﻞ ﻣﺦ ﻻره اﺳﺘﻌ˴ﻟﻮﻟﻪ ﭼﯥ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻃﺮف ورﺳﯧﺪه.
دﻟﺘﻪ ﺗﺮ دې ﺟĎƑې ﭘﺨﻮا د واوĤﺘﻞ او ﻓﺮﻫﻨ ƒاو ﮐﻠﺘﻮر ﯾﯥ ﺗﻪ ﭘﺮې ﺗﺎوان رﺳﯧﺪه.
را ﺑﺪل ﮐ Ďﭼﯥ ﮐﻠﻪ د ﺛﻮر د ﻧĎۍ ﭘﻪ Êﻴﻨﻮ Êﺎﯾﻮﻧﻮ ﮐﯥ ذوﻟﻔﻘﺎر ﻋﲇ ﺑﻮﻮ ﭘﻪ وﺧﺖ ﯾﺎ ﭘﻪ
داﺳﯥ ﺳﯿﻤﯥ ﻫﻢ وې ﭼﯥ ﻟﻪ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﮐﯥ د ﴎدار ﻣﺤﻤﺪ اﻧﻘﻼب راﻣﻨËﺘﻪ ﺷﻮ.
ﭘﻪ ﻧﺘﯿﺠﻪ ﮐﯥ ﯾﻮ ﺷﻤﯧﺮ ډﻟﻮ ﭙﻠﻮ دﻏﻮ دواړو ﻗﻄﺒﻮﻧﻮ ﴎه ﯾﯥ داود ﺧﺎن ﭘﻪ وﺧﺖ ﮐﯥ د
ﺗﻪ ﭼﯥ ﺗﺎزه ﯾﯥ د ﻣﴫ او ﻋﺮ ɯﺟﻮړه ﻧﻪ وه ،ﺧﻮ ﺑﯿﺎ ﺑﻪ ﯾﯥ ﻫﻢ رﺑﺎ˻ ،ﻣﺴﻌﻮد او Ɛﻠﺒﺪﯾﻦ ﭘﻪ
ﻣﴩۍ Êﯿﻨﯥ ﮐﺴﺎن ﭘﺎﮐﺴﺘﺎن ﺗﻪ ﻫﯧﻮادوﻧﻮ ﻧﻪ د اﺧﻮاﻧﯿﺖ اﻓﮑﺎر
ﺗﻠﲇ وو او ﻟﻪ ﻫﻐﻪ Êﺎﯾﻪ ﯾﯥ ﭘﻪ ﮐﻠﻪ ﭼﯥ ﭘﻪ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﮐﯥ زده ﮐĎې ﮐﻮﻟﯥ او د ﻣﻬﺎﺟﺮو
اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﮐﯥ وراﻧﮑﺎري ﮐﻤﻮﻧﺴﺘﻲ رژﯾﻢ راﻣﻨËﺘﻪ او ﻟﻪ ﺗﻌﻠﯿﻤﻲ ﻧﺼﺎب ﯾﯥ ﻫﻢ داﺳﯥ
ﻓﻌﺎﻟﯿﺘﻮﻧﻪ ﭘﯿﻞ ﮐĎل ،ﺧﻮ دﻟﺘﻪ د ﻫﻐﯥ ﻟ Ĕوروﺳﺘﻪ دﻟﺘﻪ ﺷﻮروﯾﺎﻧﻮ ﺟﻮړ ﮐ ،Ďﭼﯥ ﻟﺲ ﻮﭘﮑﻪ او ﺷﻞ
اﻓﻐﺎ˻ ﻮﻟﻨﯥ د ﺧﺼﻠﺖ او ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﯾﺮﻏﻞ وﮐ ،Ďﺧﻠﮏ ﻮﭘﮑﻪ Úﻮ ﮐﯧĔي.
ﻣﺎﻫﯿﺖ ﻟﻪ اﻣﻠﻪ ﻧﺎﮐﺎم او د ﺧﻠﮑﻮ ﻣﺠﺒﻮر ﺷﻮل ﭼﯥ ﻟﻪ ﺧﭙﻠﻮ ﮐﻠﯿﻮ ﭘﻪ ﻧﺼﺎب ﮐﯥ ﯾﯥ ﻫﻢ ﺗﺸﺪد او
ﻟﻪ ﺳﺨﺘﯥ ﮐﺮﮐﯥ ﴎه ﻣﺦ ﺷﻮل .او ﮐﻮروﻧﻮ ووÊﻲ او ﻫﺠﺮت د ﺟﻨ ƒﮐﻮﻟﻮ ذﻫﻨﯿﺖ
ﺑﻮﻮ ﭼﯥ ﯾﻮ ﺳﮑﻮﻟﺮ او وﮐĎي ،دﻟﺘﻪ ﻧﻮ د رﺑﺎ˻ او ورﻧﻨﻮﯾﺴﺘﻮ.
ﺳﻮﺷﯿﺎﻟﯿﺴﺖ ﺷﺨﺼﯿﺖ و ،ﺑﻠﻪ Ɛﻠﺒﺪﯾﻦ )ﭼﯥ ﻮﻟﻪ ورځ ﺑﻪ ﭘﻪ ﭘﻪ ډﯦﺮو ĤﻮوﻧËﻴﻮ ﮐﯥ ﺑﻪ د ﻟﯿﻦ
ﺧﻮا داودﺧﺎن ﭼﯥ ﻣﺴﻠ˴ن او ﻗﺼﻪ ﺧﻮاﻧ Ȫﺑﺎزار ﮐﯥ اوزƐﺎر ﭘﻪ ﴎ د ﭘﺎﮐﺴﺘﺎن ﺗﺮاﻧﻪ ﻏĔﯾﺪﻟﻪ
ﻣﲇ ﺷﺨﺼﯿﺖ و ،دوی داود اوزƐﺎر ƐﺮÊﯧﺪل او اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن او د ﭘﺎﮐﺴﺘﺎ˻ اﻓﮑﺎرو او Ɛﻮ
ﺧﺎن ﭘﺮﯦĥﻮد او د ﺑﻮﻮ ﳌﻨﯥ ﺗﻪ ﮐﯥ ﻳﯥ ﻣﺪاﺧﻠﯥ ﻧﺎﮐﺎﻣﯥ ﺷﻮې ﴎه ﺳﻢ ﻫﺮÚﻪ روان وو.
ﯾﯥ Êﺎﻧﻮﻧﻪ Ɛﻮزار ﮐĎل ،ﯾﻌﻨﯥ وې( ﻏﻮا ﻟﻨƑﻪ ﺷﻮه او د ورﻏﻠﻮ دﻏﻪ وﺧﺖ ﮐﯥ د اﻣﺮﯾﮑﯥ ﭘﻪ
دوی د ﺷﻮروي او ﮐﻤﻮﻧﺴﺘﻲ ﻣﻬﺎﺟﺮو ﻣﴩې د ﭘﺎﮐﺴﺘﺎن اﺷﺎره د ﻋﺮﺑﻮ ﻟﻪ ﺧﻮا اﻓﻐﺎن
رژﯾﻢ ﻟﻪ راﺗ ƒﻣﺨﮑﯥ د وﻃﻦ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻫﻤﺪوی ﺗﻪ وﺳﭙﺎرﻟﻪÊ .ﻮاﻧﺎﻧﻮ ﻟﭙﺎره ɯﺷﻤﯧﺮه دﯾﻨﻲ
د اﻣﺮﯾﮑﯥ او ﻋﺮ ɯﻫﯧﻮادوﻧﻮ ﻣﺪرﺳﯥ ﺟﻮړې ﺷﻮې. وراﻧﻮﻟﻮ ﺗﻪ ﻣﻼﺗĎﻟﯥ وه.
دا ﻧﻮ ﻫﻐﻪ وﺧﺖ و ،ﭼﯥ د داود ﭘﺮﯦ˴ﻧﻪ ﻣﺮﺳﺘﯥ را ﴍوع ﺷﻮې ﺧﭙﺮوﻧﯥ ،ﮐﺘﺎﺑﻮﻧﻪ ﭼﯥ ﻮﻟﻪ
ﺧﺎن ﻟﻪ واک ﺗﻪ رﺳﯧﺪو وروﺳﺘﻪ او د ﻫﻤﺪﻏﻪ ﺗﻨﻈﯿﻤﻮ ﻟﻪ ﻻرې ﺑﻪ ﻣﺤﺘﻮا ﯾﯥ ﭘﺮ ﺑﻨﺴ ﭘﺎﻟﻨﯥ را
ﭘﺎﮐﺴﺘﺎن ﺑﺎﻧﺪې ﻟĎزه ôƐه ﺷﻮې ای اس ای ﭘﻪ ﻣﻬﺎﺟﺮو وﯾﺸﻠﯥ .ﭼﻮرﻟﯿﺪه د ﻋﺮ ɯﻣﻮﺳﺴﻮ ﭘﻪ
وه ،ﭘﺎﮐﺴﺘﺎن ﻟﻪ اﻣﺮﯾﮑﯥ ﴎه ﭘﻪ زﻣﻮږ وﻟﺲ ﭼﯥ د ﺷﻮروي او د ﻣﺮﺳﺘﻪ ﭘﻪ ﻟﻮړ ﺗﯿﺮاژ ﭼﺎﭘﯧﺪﻟﯥ او
ﺳﻼ ﻫÛﯥ ﭘﯿﻞ ﮐĎېÚ ،ﻮ د ﻫﻐﻪ د ƐﻮډاƐﻲ رژﯾﻢ ﭘﺮ ﺑﯿﺎ ﺑﻪ ﯾﯥ د ﻣﺠﺎﻫﺪﯾﻨﻮ او اﻓﻐﺎن
داود ﺧﺎن رژﯾﻢ ﭘﻪ ﺿﺪ ﻟﻪ ﻫﺮې وړاﻧﺪې ﻣﲇ ﻣﺒﺎرزه او ﻣﻘﺎوﻣﺖ Êﻮاﻧﺎﻧﻮ ﭘﻪ ﻣﻨ Ìﮐﯥ وﯾﺸﻠﯥ ،ﻟﻪ
وﺳﯿﻠﯥ ﮐﺎر واﺧﲇ ،ﺧﻮ د ﻫﻐﻪ ﭘﯿﻞ ﮐĎی و ،دوی ﻧﻪ اﺧﻮاﻧﯿﺰم دې ﻻرې ﺑﻪ ﯾﯥ ﺟﻨ ƒﺗﻪ
ﭘﻪ دوره ﮐﯥ د دﻏﻮ اﻓﻐﺎ˻ ﭘﯧﮋاﻧﺪه او ﻧﻪ ﻫﻢ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺧﻠﮏ ﺗﺸﻮﯾﻘﻮل ،دا ﻟĎۍ د
اﺧﻮا˻ ډﻟﻮ ﻫﻠﯥ Êﻠﯥ ﻧﺎﮐﺎﻣﯥ ﺗﻨﺪﻻرﯾﺘﻮب ،دوی د ﺧﺪای د ﺷﻮروي ﺗﺮ ﻣﺎﺗﯥ ﻫﻤﺪاﺳﯥ رواﻧﻪ
رﺿﺎ او د ﺧﭙﻞ ﻫﯧﻮاد د آزادوﻟﻮ وه. ﺷﻮې.
ﻟﻪ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻧﻪ ﺗĥﺘﯿﺪﱄ اﺧﻮا˻ ﻟﭙﺎره ﻣﻨôې ﺗﺮړې او ﻣﺒﺎرزه ﭘﻪ ﻫﻐﻪ وﺧﺖ ﮐﯥ د ﻣﴫ
ﻣﴩاﻧﻮ ﺗﻪ ﭘﻮÊﻲ زده ﮐĎې ﮐﻮﻟﻪ ،ﺧﻮ ﻣﴩان ورﺗﻪ ﭘﺎﮐﺴﺘﺎن وﻟﺴﻤﴩ اﻧﻮرﺳﻌﺎدت ﭼﯥ ﻟﻪ
ﻧﴫﷲ ﺑﺎﺑﺮ ،ﺟ˸ال ﺣﻤﻴﺪƐﻞ ﻣﻘﺮر ﮐĎي وو او د ﻫﻐﻮ ﻟﻪ ﻻرې ﺷﻮروي ﻣﺦ ƐﺮÊﻮﻟﯽ او اﻣﺮﯾﮑﯥ
ﴎه دوﺳﺘﻲ ﭘﯿﻞ ﮐĎې وه ،د او ﻧﻮرو ﺟ˸اﻻﻧﻮ ورﮐﻮﻟﯥ او د ﯾﯥ دا ﻣﻬﺎﺟﺮ ﮐﻨﺮوﻟﻮل.
اﺳﺘﻮƐﻨﯥ ﻏﻢ او ﻓﮑﺮي ﻣﻼﺗ Ďﯾﯥ دﻓﱰوﻧﻪ ﯾﯥ ورﺗﻪ وﻧﯿﻮل ،ﻣﺠﺎﻫﺪﯾﻨﻮ ﻣﺮﺳﺘﯥ ﺗﻪ را وداﻧƑﻞ
د ﭘﺎﮐﺴﺘﺎن د ﺟ˴ﻋﺖ اﺳﻼﻣﻲ ﻣﺪرﺳﯥ ﯾﯥ ﺟﻮړې ﮐĎې ﻫﻐﻮ او ﻫﻐﻪ اﺧﻮا˻ Êﻮاﻧﺎن ﭼﯥ ﺗﺮ
ﮐﯥ ﻳﯥ اﻓﻐﺎن ﻣﺎﺷﻮﻣﺎﻧﻮ ﺑﺎﻧﺪې ﻫﻐﯥ ﻣﺨﮑﯥ د ﺟ˴ل ﻧﺎﴏ د Ɛﻮﻧﺪ ﮐﺎوه.
رژﯾﻢ ﭘﺮ ﻣﻬﺎل ﺗﺮ ﺳﺨﺖ ﻓﺸﺎر ﻏ Ĕاوﭼﺘﻮﻟﻮ ﻫﻐﻪ ﺑﻪ ﯾﯥ ﭘﻪ ﻧﻄﻔﻪ ﻣﺮﺳﺘﻪ ﮐﻮﻟﻪ ﭼﯥ ﺗﺮ اوﺳﻪ دا
ﻟĎۍ رواﻧﻪ ده. ﻻﻧﺪې وو ،د اﻓﻐﺎن ﺟĎƑې د ﮐﯥ ﺧﻨﺜﺎ ﮐﺎوه .
ﻣﻼﺗ Ďﻟﭙﺎره را ﺧﻮﺷﯥ ﮐĎل .دوی ﭘﻪ ﺳﯿﺎﳼ ﻣﻨﺎﻓﻘﺖ ﮐﯥ ﮐﻠﻪ ﭼﯥ ﺷﻮروي اﺗﺤﺎد ﻣﺎت،
ﻫﻐﻪ Êﻮاﻧﺎن ﭼﯥ د ﻋﺮ ɯدوﻣﺮه ﻣﺨﮑﯥ دي ﭼﯥ ﻧﻦ ﺗﺮ روﳼ ﴎﺗﯿﺮي ﻟﻪ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻧﻪ
ﻫﯧﻮادوﻧﻮ ﻟﭙﺎره ﯾﯥ ﻣﺸﮑﻞ ﺑﻞ ﻫﺮ ﭼﺎ ﻫﻤﺪوی Êﺎﻧﻮﻧﻪ ووﺗﻞ او د ﻧﺠﯿﺐ ﷲ رژﯾﻢ
ﺟﻮړوﻟﯽ ﺷﻮ ،ﻫﻐﻮی ﺗﻪ ﯾﯥ ډﯾﻤﻮﮐﺮاﺎن ﺑﻮﱄ ،ﴎې ﺳﻘﻮط وﮐ ،Ďﻧﻮ دﻏﻪ ﻣﺠﺎﻫﺪﯾﻦ
ﻻره ﺧﻼﺻﻪ ﮐĎه ﭼﯥ اﻓﻐﺎن ﻧﮑﺎﯾﺎﻧﯥ ﻳﯥ ﺗĎﱄ دي او د او اﺧﻮا˻ ډﻟﯥ اﻣﺮﯾﮑﯥ ﺗﻪ ﺑﯥ
ﺟĎƑې ﺗﻪ راﳾ او ﺧﭙﻠﻪ ﺗﺮې اﻣﺮﯾﮑﯥ ﭘﻪ ﻣﺮﺳﺘﻪ ورﮐﺸﺎﭘﻮﻧﻮ او ارزĤﺘﻪ ﺷﻮې او د ﻫﻐﻮی ﻟﻪ
د ﺟﻨﺪر ﭘﻪ ﻧﺎﻣﻪ ﭘﺮوƐﺮاﻣﻮﻧﻮ ﮐﯥ ﻣﻼﺗĎه ﯾﯥ ﻻس واﺧﯿﺴﺖ. Êﺎﻧﻮﻧﻪ ﺑﯧﻐﻤﻪ ﮐĎي.
دا ډﻟﯥ ﭼﯥ د ﻏﻨﯿﻤﺖ او ﭼﻮر د ﻋﺮﺑﻮ ﭘﻪ ﻣﺮﺳﺘﻪ ﭘﻪ ﻟﺴƑﻮﻧﻮ اول ﺻﻒ ﮐﯥ ﻧﺎﺳﺖ وي.
ﻣﻮﺳﺴﯥ ﺟﻮړې ﺷﻮې ﭼﯥ د ﻋﺮﺑﻮ او اﻣﺮﯾﮑﯥ ددﻏﻮ ﭘﺮﯦ˴ﻧﻪ ﭘﻪ ﻓﺮﻫﻨ ƒروږدې ﺷﻮې وې
ﺧﺮﻣﺎوې او ﻣﺬﻫﺒﻲ ﮐﺘﺎﺑﻮﻧﻪ ﺑﻪ ﻣﺮﺳﺘﻮ ﻟﻪ اﻣﻠﻪ ﯾﻮ ﺷﻤﯧﺮ ﻧﻮي ﭘﻪ ﮐﺎﺑﻞ ﮐﯥ د ﻗﺪرت ﭘﻪ ﴎ ﴎه
ﯾﯥ وﯦﺸﻞ ،دﻏﻮ ﻣﻮﺳﺴﺎﺗﻮ ﻟﻪ ﺷﺘﻤﻦ د اﻓﻐﺎن ﮐôواﻟﻮ ﭘﻪ ﻣﻨ Ìاړم ﺷﻮې او ﭘﻪ ﻟﺴƑﻮﻧﻮ زره
ﯾﻮې ﺧﻮا ﺧﯿﺮﻳﻪ ﮐﺎروﻧﻪ ﮐﻮل ﻟﻪ ﮐﯥ راﭘﯿﺪا ﺷﻮل ،ﭼﯥ ÊﺎﻧĎƑی ﮐﺎﺑﻠﯿﺎن ﯾﯥ ﺷﻬﯿﺪان او ﭘﻪ
ﺑﻠﯥ ﺧﻮا ﯾﯥ زﻣﻮږ دودﯾﺰ اﺳﻼم ﻧﻮی ﻓﺮﻫﻨ ƒاو ﻧﺎﺳﺘﻪ وﻻړه ﯾﯥ ﻣﯿﻠﻮﻧﻮ ﻧﻮر ﯾﯥ ﮐôوال ﮐĎل.
ﺗﺮ ﺳﺨﺘﯥ اﻏﯧﺰې ﻻﻧﺪې راوﺳﺖ درﻟﻮده او ﺗﺮ ﺑﻞ ﻫﺮ ﭼﺎ ﭘﺎﮐﺴﺘﺎن اﻣﺮﯾﮑﻪ د ﮐﺎﺑﻞ ﮐﻮرﻧﯿﻮ ﺟĎƑو د
او ﭘﻪ Êﺎی ﯾﯥ اﻓﺮاﻃﻲ او او د ﻋﺮﺑﻮ Ɛﻮ ﺗﻪ ﯾﯥ Êﺎﻧﻮﻧﻪ ﺣﻞ ﭘﻪ ﮐﯿﺴﻪ ﮐﯥ ﻧﺸﻮه اﯾﻠﻪ ﺑﻪ
ﺗﮑﻔﯿﺮي اﻓﮑﺎرو زﻣﻮږ د Êﻮاﻧﺎﻧﻮ ژﻣﻦ ﺑﻠﻞÊ ،ﮑﻪ د ﻫﻐﻮی ﻟﻪ ﯾﯥ ﯾﻮه ﻧﯿﻤﻪ اﻋﻼﻣﯿﻪ ﺧﭙﺮوﻟﻪ
ﺑﺮﮐﺘﻪ د ارƐﺎه ﺑﺎرƐﺎه او ﭼﯥ ﭘﻪ ﻫﻐﯥ ﮐﯥ ﺑﻪ ﯾﯥ ﻫﻢ ﺗﺮ ﻣﻨ Ìرﻳĥﻪ وÊﻐﻠﻮﻟﻪ.
ﭘﻪ دې ﻣﻨ Ìﻣﻨ Ìﮐﯥ ﻮل ﻫﻐﻪ ﻮﻟﻨﯿﺰﻣﻨﺰﻟﺖ ﺧﺎوﻧﺪان ﺷﻮي وو ،ﯾﻮازې ﺧﻮاﺷﯿﻨﻲ ÚﺮƐﻨﺪوﻟﻪ.
اﺷﺨﺎص او ډﻟﯥ ﭼﯥ ﭘﻪ ﻣﲇ ﺣﺘﺎ وﯾﻠﯽ ﺷﻮ ﭼﯥ ﭘﻪ اوﺳﻨﻲ ﭘﻪ دﻏﻪ ﻣﻮده ﮐﯥ زﻣﻮږ د
روﺣﯿﻪ د روس ﻣﻘﺎﺑﻞ ﮐﯥ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﮐﯥ ﻫﻢ ﻫﻤﺪﻏﻪ Êﻮاﻧﺎﻧﻮ ﭘﻪ ﻣﻨ Ìﮐﯥ د ﻣﲇ
ﺟﻨƑﯧﺪل او ﻣﲇ ﻃﺮز ﻓﮑﺮ ﯾﯥ ﮐﻮرﻧ Ȫاو ډﻟﯥ ﭼﯥ د ﺟﻬﺎد ﭘﺮ ﻗﻬﺮﻣﺎﻧﺎﻧﻮ Êﺎی ﭘﺮدﯾﻮ ﻗﻬﺮﻣﺎﻧﺎﻧﻮ
درﻟﻮد ،د ﺟﻤﻌﯿﺖ او ﺣﺰب ﻣﻬﺎل ﻟﻪ ﻣﺎﱄ ﻓﺴﺎد ﴎه اﺷﻨﺎ وو وﻧﯿﻮ ،ﺿﯿﺎ اﻟﺤﻖ ،ﻗﺎﴈ ﺣﺴﯿﻦ
اﺣﻤﺪ او ﻧﻮر ﻋﺮ ɯﺷﯿﺨﺎن زﻣﻮږ اﺳﻼﻣﻲ ﭘﻪ وﺳﯿﻠﻪ ﻟﻪ ﺻﺤﻨﯥ ﻟﺮې راﻣﺨﯥ ﺗﻪ ﺷﻮې.
ﮐﯧﺪل او ډﯦﺮ ﺧﻮ ﯾﯥ د ﭘﻴĥﻮر دوی اﻣﺮﯾﮑﺎﻳﻲ ﭘﺮوژې ﭘﺮ ﻣﺦ د Êﻮاﻧﺎﻧﻮ ﭘﻪ ﻣﻨ Ìﮐﯥ د
Ĥﺎر ﭘﻪ واﻮﻧﻮ ﮐﯥ ﺷﻬﯿﺪان ﯾﻮړې ﭼﯥ ﻟﻪ ﯾﻮې ﺧﻮا ﺑﻪ ﯾﯥ د ﻗﻬﺮﻣﺎﻧﺎﻧﻮ او ﻫﯧﺮو Ɛﺎﻧﻮ ﭘﻪ ﺗﻮƐﻪ
اﻣﺮﯾﮑﯥ ډاﻟﺮ ﺟﯿﺐ ﺗﻪ اﭼﻮل او ﻣﻄﺮح ﺷﻮل او ﺧﭙﻞ ﺗﺎرﯾﺦ او ﮐĎل.
داﺳﯥ ﻓﻀﺎ ﺣﺎﮐﻤﻪ وه ،ﭼﯥ ﭼﺎ ﻟﻪ ﺑﻠﯥ ﺧﻮا ﺑﻪ ﯾﯥ د ﻓﺴﺎد ﻟﻪ ﻗﻬﺮﻣﺎﻧﺎن ورÊﻨﯥ ﻫﯧﺮ ﺷﻮل.
د ﻣﲇ ﻓﮑﺮ او ﭘﻪ ډﯾﻤﻮﮐﺮاﺳ Ȫد ﻫﻤﺪې ﭘﯿﺴﻮ ﻃﺎﻟﺒﺎﻧﻮ او د ﮐﺎﺑﻞ ﮐﯥ ﺟĎƑه رواﻧﻪ وه ،ﭘﻴĥﻮر
وﻻړ ﻧﻈﺎم د راﺗﻠﻮ ﺳﻮچ او ﻓﮑﺮ ﻻ اوﺳﻨﻲ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺿﺪ ډﻟﻮ ﴎه ﮐﯥ ﭘﻪ زرﻫﺎوو ﻣﺪرﺳﻮ ﮐﯥ
اﻓﻐﺎن Êﻮاﻧﺎﻧﻮ دﯾﻨﻲ زده ﮐĎې ﻧﺸﻮ ﮐﻮﻻی او ﮐﻪ ﺑﻪ ﭼﺎ داﺳﯥ
ﮐﻮﻟﯥ او اوزƐﺎر ƐﺮÊﯧﺪل ،ﻧﻮر Ĥﮑﺎره ﯾﯥ د ډﯾﻤﻮﮐﺮاﺳ Ȫﭘﻪ دوی د اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن او اﻓﻐﺎن
ددې وﺧﺖ را رﺳﯧﺪﻟﯽ و ﭼﯥ ﻧﺎﻣﻪ ﻏﯿﺮ ډﯾﻤﻮﮐﺮاټ او د ﺧﻠﮑﻮ اﻧﺴﺎن ﭘﻪ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﮐﯥ ﭘﻪ زړه ﮐﯥ
ﻟﻪ دﻏﻪ رﺳﯧﺪﱄ ﻓﺼﻞ ﻧﻪ ﻗﺎﺗﻼن ﭘﻪ وﻟﺲ ﺣﺎﮐﻢ ﮐĎل ،ﭼﯥ ﻫﯧ Üﻋﺎﻃﻔﻪ او ﺗﺮﺣﻢ ﻧﻪ ﻟﺮي،
ﭘﺎﮐﺴﺘﺎن ﭘﻪ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﮐﯥ ﯾﻮه ﺗﺮ اوﺳﻪ ﻣﻮږ ددﻏﻪ ﺟﻬﺎدي او داﺳﯥ ﻧﺴﻞ ﭼﯥ ﭘﻪ ﻧﻪ ﺧﱪه
ﻧﻮې ﻟﻮﺑﻪ ﭘﯿﻞ ﮐĎي ،ﻧﻮ ﯾﯥ دا ﺗﻨﻈﯿﻤﻲ ﺷﻬﺰاده Ɛﺎﻧﻮ ﺗﺮ اﺳﺎرت ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻃﺮف ﺑﺎﻧﺪې د ﮐﻔﺮ ﺎﭘﻪ
ﻣﺪرﺳﯥ رﺧﺼﺖ ﮐĎې ،ﻻﻧﺪې ژوﻧﺪ ﮐﻮو ،ﻮل اﻣﮑﺎﻧﺎت وﻫﻲ او ﭘﻪ ﭘﻮ ﺳﱰƐﻮ ﻫﺮه ﻫﻐﻪ
دﻃﺎﻟﺒﺎﻧﻮ ﺗﺤﺮﯾﮏ ﯾﯥ راﻣﻨËﺘﻪ او دوﻟﺘﻲ ﻗﺪرت ﻫﻤﺪوی ﴎه ﺧﱪه ﭼﯥ د دﻏﻮ اﻓﺮاﻃﻲ
او ﺗﺮ ﻧﯿ˴ﻳﻲ زﯾﺎت اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن دی او زﻣﻮږ ﭘﻪ ﴎﻧﻮﺷﺖ ﻟﻮﺑﯥ ﻣﻼﯾﺎﻧﻮ او ﻣﺬﻫﺒﻲ ﭘﻨôﺗﺎﻧﻮ ﻟﻪ
ﺧﻮﻟﯥ راوÊﻲ ﻣﻨﻲ او ﺑﯿﺎ ﯾﯥ ﯾﯥ ﻻﻧﺪې ﮐ .Ďﮐﻮي.
اﻣﺮﯾﮑﯥ ﺗﻪ ﺗﺮ ﻫﻐﻮ اﻓﺮاﻃﯿﺖ او دا دی اﻣﺮﯾﮑﺎ دﻟﺘﻪ ﻟﻪ دﯾﺎرﻟﺴﻮ ﻋﻤﲇ ﮐﻮي ﻫﻢ.
دﻏﻪ ﮐﺮل ﺷﻮی ﺗﺨﻢ ﻣﻬﻢ ﻧﻪ ﮐﺎﻟﻮ ﺗﯧﺮوﻟﻮ او ﭘﺮﯦ˴ﻧﻪ ﭘﯿﺴﻮ دوی ﺣﺘﺎ د ﺧﭙﻞ دﻏﻪ ﻟﻨô
Ĥﮑﺎرﯾﺪو ،ﻧﻪ ﯾﯥ د اﻓﻐﺎﻧﺎﻧﻮ ﺧﭙﻞ ﻟƑﻮﻟﻮ او ﭘﻪ زرƐﻮﻧﻮ اﻓﻐﺎﻧﺎﻧﻮ ﻟﻪ ﺗﺎرﯾﺨﻪ ﻧﺎﺧﱪه دي ،ﭼﯥ اﺻﻞ
ﻣﻨËﻲ وژﻧﻮ ﺑﺎﻧﺪې زړه وژﻟﻮ او د ﻃﺎﻟﺒﺎﻧﻮ د رژﯾﻢ ﻟﻪ ﮐﯥ د دوی رﻳĥﻪ او ﺟﺮړه
ﺧﻮږﯾﺪه ،دﻟﺘﻪ ﺑﻪ ﻫﺮه ورځ ﭘﻪ ړﻧƑﻮﻟﻮ وروﺳﺘﻪ ﺑﯧﺮﺗﻪ رواﻧﻪ ده او ﭼﯧﺮﺗﻪ ده ،د ﭼﺎ ﻟﭙﺎره ﺟﻨƑﯧĔي
ﺳﻠﻬﺎو اﻧﺴﺎﻧﺎن د ﺑﯿﻮزﻟ ،Ȫﺟﻨ ƒزﻣﻮږ ﴎﻧﻮﺷﺖ ﯾﯥ ﺑﯿﺎ ﻫﻤﺪﻏﻪ او ﺷﻌﺎروﻧﻪ ورﮐﻮي.
او درﭘﻪ درۍ ﻟﻪ اﻣﻠﻪ وژل ﭘﺎﮐﺴﺘﺎن او ﺟﻬﺎدي ډﻟﻮ ﺗﻪ دا Êﻮاﻧﺎن د ﻫﻮﯾﺖ ﻟﻪ ﯾﻮ
داﺳﯥ ﺑﺤﺮان ﴎه ﻣﺦ دي ﭼﯥ ﮐﯧﺪل ،ﺧﻮ ﻏﺮﺑﯿﺎن ﺑﯧﻐﻤﻪ د ﺳﭙﺎرﻟﯽ دی.
ﺷﻮروي د ﻣﺎﺗﯥ ﭘﻪ ﺟﺸﻦ اﺧﺘﻪ اوس ددې وﺧﺖ را رﺳﯧﺪﻟﯽ ﻧﻪ ﭘﻮﻫﯧĔي Úﻪ وﮐĎي ،ﻧﻮ د ﯾﻮ
وو او ﯾﻮ ﺳﱰ ﻏﻠﯿﻢ ﯾﯥ ﻟﻪ ﻣﺨﯥ ﭼﯥ ﻮل اﻓﻐﺎﻧﺎن د ﻫﺮ ډول ﻫﻮﯾﺖ د ﺟﻮړوﻟﻮ او ﺗﺮاﺷﻠﻮ
اﻓﺮاﻃﯿﺖ ﭘﻪ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﮐﯥ را ﻟﭙﺎره ﻟﻨ ôد ﻣﺬﻫﺒﻲ ډﻟﻮ ﭘﻪ ﻟﻮﻣﻮ ﻟﺮې ﺷﻮی و.
ﮐﻠﻪ ﭼﯥ د ﻧﯿﻮﯾﺎرک ﭘﻪ دﻧƑﻮ ﭘﺎÚﻲ ،دا ډﻟﯥ ﭘﺮې ﻧĔدې ﭼﯥ ﮐﯥ وﻧĥﲇ.
وداﻧﯿﻮ ﺑﺮﯾﺪ وﺷﻮ اﻣﺮﯾﮑﯥ ﮑﺎن زﻣﻮږ وﻟﺲ ﺗﺮ دې زﯾﺎت وﮐĎوي د ﻫﻐﻮی د ﻫﻮﺳﻮﻧﻮ Ĥﮑﺎر ﳾ،
وﺧﻮړ او وﻳﯥ ﻟﯿﺪل ﭼﯥ ددﻏﻪ او ژوﻧﺪ ﯾﯥ ور ﺗﺮﯾﺦ ﮐĎي .ﺧﭙﻞ ژوﻧﺪ ،د ﮐﻮرﻧ Ȫژوﻧﺪ او
ﺟﻨ ƒﳌﻦ ﺗﺮ دوی ﻫﻢ را ﻣﻮږ دا ﻣﻬﺎل د ﺗﻨﻈﯿﻤﻲ او ﻫﯧﻮاد ﺗﺒﺎه ﮐĎي او اﺧﺮ ﮐﯥ
ورﺳﯧﺪﻟﻪ ،ﻧﻮ د اﻓﺮاﻃﯿﺖ او ﺟﻨƑﻲ ﺷﻬﺰاده Ɛﺎﻧﻮ ﻟﻪ درﯾﻢ او ﻫﯿ Üﻫﻢ ﻧﻪ وي.
ﺑﻨﯿﺎدƐﺮاﻳﻲ ﴎه د ﻣﺒﺎرزې ﭘﻪ Úﻠﻮرم ﻧﺴﻞ ﴎه)ﭼﯥ د اﻣﺮﯾﮑﯥ دوی دې ﭘﻮه ﳾ ﭼﯥ ﭘﻪ
ﭘﻠﻤﻪ ﭘﺮ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن را ﺷﯧﻮه ﺷﻮل ﭘﻪ ﭘﯿﺴﻮ ﭘĎﺳﯿﺪﱄ( ﻣﺨﺎﻣﺦ ﯾﻮ ،ﺧﭙﻠﻪ ﺧﻮĤﻪ ﻧﻪ ﺑﻠﮑﯥ د ﺑﻞ ﭘﻪ
او دﻟﺘﻪ ﯾﯥ ﭘﻪ ډﯦﺮه ﺑﯿĎه ﻧﻮی داﺳﯥ ﯾﻮ ﻧﺴﻞ ﭼﯥ ﴎ ﯾﯥ دﻟﺘﻪ ﺧﻮĤﻪ روان دي او ﻫﺮﺣﺮﮐﺖ
ﻧﻈﺎم ﺟﻮړ ﮐ ،Ďﭼﯥ ﻫ˴ﻏﻪ زړې او ﭘĥﯥ ﻳﯥ ﭘﺎﮐﺴﺘﺎن او د ﯾﯥ د دĤﻤﻦ ﭘﻪ ژرﻧﺪه اوﺑﻪ ور
ﺟﻬﺎدي Úﯧﺮې ﭘﻪ ﮐﯥ وې .اﻓﺮاﻃﯿﺖ ﭘﻪ ﻣﺮﮐﺰوﻧﻮ ﭘﻮرې ﺗĎي.
ﻧĥﺘﯥ دي.
ﻋﺒﺪاﻟﻐﻔﻮر ﻟﯧﻮال
ﻟﻮﻣĎی :ﺧﻮاﺷﯿﻨﯽ ﯾﻢ ﭘﻪ دوﺑ Ȫﮐﯥ ﭘﻪ ﯾﻮه ﻟﻮړﻩ وداﻧ Ȫﮐﯥ اور ﻟƑﯧﺪﻟﯽ دی.
دوﻫﻢ :ﺑﻼ ورﭘﺴﯥ زﻣﺎ وﺳﺘﺎ ﭘﻪ ﻫﯧﻮاد ﮐﯥ ﻫﺮه ورځ اور ﺑﻞ وي او ﺧﻠﮏ ﭘﻪ ﮐﯥ ﺳﻮزي .ﻫﯿÛﻮک
ورﺗﻪ ﺧﻮاﺷﯿﻨﻲ ﻧﻪ ﺷﻮل .
ﻟﻮﻣĎی :ﺧﯿﺮ ﻫﻐﻮی ﻫﻢ اﻧﺴﺎﻧﺎن دي ،ﺧﻮاﺷﯿﻨﻲ ﭘﻪ ﮐﺎر ده.
دوﻫﻢ :ﻣﻮږ ﻫﻢ اﻧﺴﺎﻧﺎن ﯾﻮ ،دﻧĎۍ ﻫﯧ Üﺑﻞ اﻧﺴﺎن ﻣﻮ ﭘﺮ ﺳﻮزﯾﺪو ﺧﻮاﺷﯿﻨﯽ ﻧﻪ ﺷﻮ او ﭘﺮ دې
اورﯾﯥ اوﺑﻪ وﻧﻪ ﺷﯿﻨﺪﻟﯥ ،ﭼﯥ ﻻ دﺧﭙﻠﻮ Ɛﻮ ﻟﭙﺎره زﻣﻮږ ﭘﺮ اور ﺗﯧﻞ ﻫﻢ ﺷﯿﻨﺪي.
ﻟﻮﻣĎی :ﮐﻪ ﻮﻟﻪ دوﺑ Ȫوﺳﻮزي ﻧﻮ ﻣﻮږ ﺗﻪ ﺑﻪ ﯾﯥ Ɛﻪ Úﻪ وي ؟
دوﻫﻢ :زﻣﻮږ ﻟﻪ ﺣﺎﻟﻪ ﺑﻪ ﺧﱪ ﳾ .
ﻟﻮﻣĎی :ﭘﺮ اﻧﺴﺎﻧﺎﻧﻮ زړﻩ ﺳﻮی زﻣﻮږ اﺧﻼﻗﻲ ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖ دی .
دوﻫﻢ :اﺧﻼﻗﻮ ﻟﻪ ﺳﯿﺎﺳﺖ Úﺨﻪ ﮐôﻩ ﮐĎې ده او Êﺎی ﯾﯥ Ɛﯥ ﻧﯿﻮﻟﯽ دی ،ﭘﺮ دوﺑ Ȫزړﻩ ﺳﻮی
ﻣﻮږ ﺗﻪ ﻫﯧƐ Üﻪ ﻧﻪ ﻟﺮيÊ ،ﮑﻪ ﺧﻮزﻣﺎ ﻟﭙﺎره ﺑﯧﺘﻔﺎوﺗﻪ دی.
ﻟﻮﻣĎی :ﻋﺮﺑﺎن ﻣﺴﻠ˴ﻧﺎن دي او ﭘﺮ ﻫﻐﻮی زړﻩ ﺳﻮی زﻣﻮږ دﯾﻨﻲ وﺟﯿﺒﻪ ده .
دوﻫﻢ :ﻣﻮږ ﻫﻢ ﻣﺴﻠ˴ﻧﺎن ﯾﻮ او ﻟﻪ ﻟﻮږې ﻣﺮو ،ﺧﻮ ﻫﻐﻮی دﺧﭙﻠﻮ ﻋﯿﺎﺷﯿﻮ دﯾﻮې ﺷﭙﯥ دﴍاﺑﻮ او
ﮐﺒﺎﺑﻮ ﭘﯿﺴﯥ ﯾﺎ دﺗﯿﻠﻮ دﯾﻮې Úﺎه ﭘﻪ ذﮐﺎت ﮐﯥ ﴍﯾﮏ ﻧﻪ ﮐĎو ،ﺑﻠﮑﯥ ﻫﻐﻮ اﻣﺮﯾﮑﺎﻳﻲ اﻟﻮﺗﮑﻮ ﺗﻪ ﯾﯥ
ﺗﯧﻞ ورﮐĎل ﭼﯥ زﻣﻮږ ﺑﭽﻲ او ﮐﲇ ɬﺒﺎر ﮐĎي او ﺧﻠﮏ راووژ˻ .
ﻟﻮﻣĎی :ﻣﻮږ ﭼﯥ ﯾﻮﺑﻞ وژﻧﻮ ﻧﻮ ﻫﻐﻮی Úﻪ ﻣﻼﻣﺖ دي ؟
دوﻫﻢ :ﺟĎƑﻩ دﻫﻐﻮی دƐﻮ ده او زﻣﻮږ ﻟﻪ ﻧﺎﭘﻮﻫ Ȫاو ﺳﺎده Ú ȪƐﺨﻪ Ɛﻪ اﺧﲇ .
ﻟﻮﻣĎی :ﮐﻪ ﻣﻮږ ﻧﺎﭘﻮه ﯾﻮ ﻧﻮ دا ﺧﻮ زﻣﻮږ ﺳﺘﻮﻧﺰه ده دﻫﻐﻮی ﺧﻮ ﻧﻪ ده .
دوﻫﻢ :اوس ﭼﯥ ﭘﻪ دوﺑ Ȫﮐﯥ اور ﻟƑﯿﺪﻟﯽ داﻫﻢ دﻫﻐﻮی ﺳﺘﻮﻧﺰه ده زﻣﻮږ ﺧﻮ ﻧﻪ ده ....
دا داﯾﺎﻟﻮګ ﻫﻤﺪاﺳﯥ روان و ،زه ﻧﻪ ﭘﻮﻫﯧĔم ﭼﯥ ﮐﻮم ﯾﻮ ﭘﻪ ﺣﻘﻪ دی؟
ﺗﺎﺳﻮ ﭘﺮې ﭘﻮﻫﯧﺪﻻی ﺷﺊ ،ﭼﯥ ﮐﻮم ﯾﻮ ﭘﻪ ﺣﻘﻪ دی ؟
اﺟﻤﻞ ﻫﻮډﻣﻦ
د ﯾﻮ ﺣﮑﻮﻣﺖ د ﺳﯿﺎﳼ ﻣﴩوﻋﯿﺖ ﮐﭻ او ﻣﯧﭻ ﭘﻪ ﻫﻐﻪ ﮐﯥ د واﮐﻤﻨﻮ ﭼﺎرواﮐﻮ ﻟﻪ ﻣﺨﮑﻨﯿﻮ ژﻣﻨﻮ ،د ﺧﻠﮑﻮ ﻟﻪ
ﺗﻮﻗﻌﺎﺗﻮ او ﯾﯿﺎ د ﺣﮑﻮﻣﺖ د ﮐĎﻧﻮ د ÚﺮﻧƑﻮاﱄ او Úﻮﻣﺮه واﱄ ﭘﺮﺑﻨﺴ ﺗﻌﯿﻨﯿĔي.
اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﭘﻪ ﺗﯧﺮو دوﻟﺴﻮ ﮐﻠﻮﻧﻮ ﮐﯥ ډﯦﺮÚﻪ وﮐĎل ،ﺧﻮ ﺳﺘﻮﻧﺰې دوﻣﺮه زﯾﺎﺗﯥ دي ﭼﯥ ﭘﻪ ﻮﻟﻮ ﻻس ﺗﻪ راوړﻧﻮ
ﯾﯥ ﺳﯿﻮری ﻏﻮړوﻟﯽ.
ﻧﻮی ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻧﻪ ﯾﻮازې د ﻫﻐﻮ د ﺳﺎﺗﻠﻮ ﻟﭙﺎره واﺿﺢ ﻣﻮﻗﻒ ﻧﻠﺮي ،ﺑﻠﮑﯥ د ﮐﻤﭙﺎﯾﻦ ﭘﺮ ﻣﻬﺎل ﯾﯥ د دې ﺳﺘﻮﻧﺰو
د ﯾﻮ Êﲇ او ډراﻣﺎﺗﯿﮏ ﺣﻞ ﻟﭙﺎره ﺧﭙﻠﯥ ﻮﻟﯥ ژﻣﻨﯥ ﻟﻪ ﺣﺎﻓﻈﯥ اﯦﺴﺘﲇ دي .
وﻟﺴﻤﴩ د ﮐﻤﭙﺎﯾﻦ ﭘﺮ ﻣﻬﺎل او ﺑﯿﺎ د ﻟﻮړې ﭘﻪ ﻣﺮاﺳﻤﻮ ﮐﯥ ﭘﻪ ﺑﯥ ﺷﻤﯧﺮه وﻋﺪو د ﺧﻠﮑﻮ ﺗﻮﻗﻌﺎت ﻟﻮړ ﮐĎل ،ﺧﻮ
ﮐĎﻧﯥ ،اﺟﺮاات او د Ĥﯥ ﺣﮑﻮﻣﺖ دارۍ ﺧﻮ ﻻ Úﻪ ﭼﯥ د ﻣﺤﺾ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺟﻮړوﻟﻮ ﻟﭙﺎره ﯾﯥ ﻫÛﯥ ﭘﻪ ﻧﺸﺖ
ﺣﺴﺎب دي .
د ﻧﻮي ﺣﮑﻮﻣﺖ د ﮐﺎر ﻟﻪ ﭘﻴﻠﻪ ﺗﺮ ﻧﻨﻪ ﭘﻮرې ﭘﻨËﻪ ﻣﯿﺎﺷﺘﯥ ﺗﯧﺮې ﺷﻮي ﺧﻮ ﻟﻪ ﺣﻘﻮﻗﻲ ﭘﻠﻮه ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻧﻠﺮو١٦ ،
وزارﺗﻮﻧﻪ ،ﻮﻟﯥ ﻣﺴﺘﻘﻠﯥ ادارې ،ﺳﱰه ﻣﺤﮑﻤﻪ او ٣٢وﻻﯾﺘﻮﻧﻪ د ﴎﭘﺮﺳﺘﺎﻧﻮ ﻟﻪ ﺧﻮا اداره ﮐﯧĔي .
د ارګ ﭘﻪ ﻣﻨ Ìﮐﯥ ﻻ ﻫﻢ ﻻزﻣﯥ ﻣﻘﺮرۍ ﻧﻪ دي ﺷﻮي ﺣﺘﺎ ﻣﻬﻢ ﮐﺎروﻧﻪ د ﻏﯿﺮ رﺳﻤﻲ ﻣﺸﺎورﯾﻨﻮ ﻟﻪ ﺧﻮا ﺗﺮ ﴎه
ﮐﯿĔي.
ﻫﻐﻮی ﭼﯥ ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖ ﻧﻠﺮي ﻧﻮ ÚﻨƑﻪ ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ورﮐﻮﻧﯥ ﺗﻪ ﺣﺎﴐ ﳾ ؟
ﭘﻪ ارګ ﮐﯥ ﭘﻪ رﺳﻤﻲ ډول د Úﻮ ﺗﻨﻮ ﻣﺸﺎو رﯾﻨﻮ د دﻧﺪو ﺣﺪ او ﺣﴫ ﻧﻪ دی ﻣﻌﻠﻮم ﺣﻘﻮﻗﻲ ﺳﻼﮐﺎر د ﻣﺸﻮرې،
ﻃﺮﺣﯥ او وړاﻧﺪﯾﺰ ﭘﺮ Êﺎی د ﺧﭙﻠﯥ ﺧﻮĤﯥ وړ ﮐﺴﺎﻧﻮ د ˴Ɛرﻟﻮ ﻟﭙﺎره د ﺑﴩي ﻣﻨﺎﺑﻌﻮ د رﺋﻴﺴﺎﻧﻮ دﻧﺪه ﺗﺮ ﴎه
ﮐﻮي.
ﭘﻪ داﺳﯥ ﯾﻮ ﺣﺎﻟﺖ ﮐﯥ د ﻫﻐﻮ اﺻﻼﺣﺎﺗﻮ ﭘﻴﻞ ﻧﺎﻣﻤﮑﻦ دی ﭼﯥ ژﻣﻨﯥ ﯾﯥ ﺷﻮې وې.
ﭘﻪ داﺳﯥ ﺣﺎﻟﺖ ﮐﯥ د ﻻﺳﺘﻪ راوړﻧﻮ ﺳﺎﺗﻞ ﻧﺎﻣﻤﮑﻦ دي ،د ﻧﻈﺎم ﺟﻮړول او ﻗﺎﻧﻮ˻ ﮐﻮل ﻧﺎﻣﻤﮑﻦ ديĤ ،ﻪ
ﺣﮑﻮﻣﺖ داري Úﻪ ﭼﯥ ﻣﺤﺾ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﭼﻠﻮل ﭘﻪ ﮐﯥ ﻧﺎﻣﻤﮑﻦ دي .
د ﺟﻤﻬﻮر رﺋﻴﺲ ﻧĔدې ﻣﻠƑﺮي ﺑﺎﯾﺪ د ﺧﻠﮑﻮ ﻏ Ĕﺗﺮ ﻫﻐﻪ ورﺳﻮي ﺧﻠﮏ ﭘﻪ ﺗﻨ ƒراﻏﲇ ،ﺧﻠﮏ ﺳﺘĎي دي ،د
ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻣﴩوﻋﯿﺖ ﺻﻔﺮ ﺗﻪ ﺗﻘﺮب ﮐﻮي.
ﯧﮑﻪ داران ﭘﺮﯦĔدئ! راﺷﺊ وﻟﺲ ﺗﻪ د ﺗﯧﺮو ﭘﻨËﻮ ﻣﯿﺎﺷﺘﻮ ﺣﺴﺎب ورﮐĎئ.
اﻣﯧﺪ ﺣﯿﺮان
د ﯾﻮ ﻫﯧﻮاد د ﺧﭙﻠﻮاﮐÊ ،Ȫﻤﮑﻨ ȪﺑﺸﭙĎﺗﯿﺎ ،ﺗﺎرﯾﺨﻲ وﯾﺎړﻧﻮ ،ﻣﲇ ﻫﻮﯾﺖ ،ﻣﲇ ﴎود ،ﻣﲇ ژﺑﯥ او ﻣﲇ
ﺑﯿﺮغ ارزĤﺘﻮﻧﻮ ﺗﺮ Úﻨ ƒﯾﻮ ﺑﻞ ارزĤﺖ )ﻣﲇ ﮐﺮﻧﴘ( ده.
ﻣﲇ ﮐﺮﻧﴘ د ﻫﯧﻮاد ﭘﻪ ﻣﲇ ﺛﺒﺎت ﺳﺎﺗﻠﻮ ﮐﯥ ﻣﺮﺳﺘﻪ ﮐﻮي او دﯾﻮه ﺧﭙﻠﻮاک ﻣﻤﻠﮑﺖ ﺑﻨﺴﯿﺰ ارزĤﺖ
ﺷﻤﯧﺮل ﮐﯧĔي.
ﻣﲇ ﮐﺮﻧﴘ ﭼﯥ ﭘﻪ ورÊﻨ ȪراﮐĎه ورﮐĎه ﮐﯥ ﯾﯥ د ﻫﯧﻮاد اﺗﺒﺎع ﮐﺎروي ،ﯾﻮ ﻣﻬﻢ ﻣﲇ ارزĤﺖ دی ،ﭼﯥ
د ﯾﻮه ﻫﯧﻮاد ﭘﻪ ﻣﲇ ﺛﺒﺎت او اﻗﺘﺼﺎدي ﭘﯿﺎوړﺗﯿﺎ ﮐﯥ ﻣﺮﺳﺘﻪ ﮐﻮي.
زﻣﻮږ د ﻫﯧﻮاد اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﻣﲇ ﮐﺮﻧﴘ )اﻓﻐﺎﻧ (Ȫزﻣﻮږ ﻣﲇ ارزĤﺖ دی او د ﻫﯧﻮاد د ﺗﺎرﯾﺦ ﭘﻪ ﺑﯧﻼﺑﯧﻠﻮ
ﭘĎاوو ﻧﻮ ﮐﯥ ﯾﯥ ادﻟﻮن ﺑﺪﻟﻮن ﮐĎی.
د ﻫﯧﻮاد ﺑﺎﻧﮑﻨﻮﻮﻧﻪ ﺑﯧﻼﺑﯧﻠﻮ ﭘﺎﭼﺎﻫﺎﻧﻮ ﭘﻪ ﺑﯧﻼﺑﯧﻠﻮ ﺑǯﻮ ﭼﺎپ ﮐĎي ،ﭼﯥ ﭘﻪ دﻧﻨﻪ ﻫﯧﻮاد ﮐﯥ ﯾﯥ د راﮐĎې
ورﮐĎې ﻟﭙﺎره ﯾﻮ ﻣﲇ ﺳﻨﺪ و ،ﺧﻮ دا ﺳﻨﺪ د ﺗﺎرﯾﺦ ﭘﻪ ﺑﯧﻼﺑﯧﻠﻮ ﭘĎاووﻧﻮ ﮐﯥ ﮐﻠﻪ ﮐﻢ اﻋﺘﺒﺎره او ﮐﻠﻪ ﻫﻢ ان
ﺑﯥ اﻋﺘﺒﺎره ﺷﻮی.
داﺳﯥ وﺧﺖ راﻏﻠﯽ ﭼﯥ ﭘﻪ ﻫﯧﻮاد ﮐﯥ دوه درې ډوﻟﻪ ﺑﺎﻧﮑﻨﻮﻮﻧﻪ ﭼﺎﭘﯧﺪل ،ﭼﯥ د ﻫﯧﻮاد ﭘﻪ ﯾﻮه ﺑﺮﺧﻪ
ﮐﯥ ﺑﻪ د ﭼﻠﻨﺪ وړ وو او ﭘﻪ ﺑﻠﻪ ﺑﺮﺧﻪ ﮐﯥ ﻧﻪ ،ﻫﻐﻪ وﺧﺖ ﮐﯥ زﻣﻮږ ﻣﲇ ﭘﻮﱄ واﺣﺪ ﭘﻪ ﻮل ﻫﯧﻮاد ﮐﯥ ﯾﻮه
ﮐﻢ اﻋﺘﺒﺎره او ﮐﻢ ارزĤﺘﻪ ﭘﯿﺴﻪ وه.
دﻏﻪ ﻣﻬﺎل اﻓﻐﺎﻧﺎﻧﻮ د ﻧﻮرور ﻫﯧﻮادوﻧﻮ ﴎه ﭘﺪې ﺑﺮﺧﻪ ﮐﯥ د ﮐﻤﱰۍ اﺣﺴﺎس ﮐﺎوه او ﻧﻈﺮ Ɛﺎوﻧôﯾﻮ
ﻫﯧﻮادوﻧﻮ ﺗﻪ ﯾﯥ د ﺧﭙﻞ ﻣﲇ ﭘﻮﱄ واﺣﺪ ارزĤﺖ ﮐﻢ رﻧƑﻪ و.
ان ډﯦﺮ وړوﮐﯽ ﺟﻨﺲ ﺑﻪ ﻫﻢ دوﻣﺮه ﺑﯿﻪ ﻟﺮﻟﻪ ﭼﯥ د ﭘﯿﺴﻮ ﺣﺠﻢ ﺑﻪ ﯾﯥ ﯾﻮ ﺟﯧﺐ ډﮐﺎوه ،ﻫﻐﻪ وﺧﺖ ﺳﻞ
ﭘﺎﮐﺴﺘﺎﻧ Ȫﮐﺎﻟﺪارې؛ ﯾﻮ ﻟﮏ )ﺳﻞ زره( اﻓﻐﺎﻧ Ȫﮐﯧﺪﻟﯥ ،ﻫﻤﺪاﺳﯥ ﯾﻮ اﯾﺮاﻧﯽ رﯾﺎل او ﺗﻮﻣﺎن ﺑﻪ ﭘﻪ زرƐﻮﻧﻮ
اﻓﻐﺎﻧ Ȫﺗﺒﺎدﻟﻪ ﮐﯧﺪه.
دې ﭼﺎرې زﻣﻮږ ﻣﲇ اﻗﺘﺼﺎدي ﺛﺒﺎت د ﺳﺨﺘﻮ ﺳﺘﻮﻧﺰو او ﻧﻨƑﻮﻧﻮ ﴎه ﻣﺦ ﮐĎی و ،ﻫﻤﺪارﻧƑﻪ ﭘﺪې
ﮐﺮﻧﺴ Ȫﺑﺎﻧﺪې اﻓﻐﺎﻧﺎﻧﻮ ﭘﻮره ﺑﺎور ﻧﻪ درﻟﻮد او د ﯾﻮې ﻣﻮﻗﺘﻲ او ﺑﯥ اﻋﺘﺒﺎره ﭘﻮﱄ واﺣﺪ ﭘﻪ ﺳﱰƐﻪ ﯾﯥ ورﺗﻪ
ﮐﺘﻞ.
ﻫﻐﻪ وﺧﺖ ﺑﻪ ﻣﻮږ ﺧﭙﻠﻪ داﺳﯥ ارﻣﺎن ﮐﺎوه ﭼﯥ ،ﮐﺎﺷﮑﯥ! داﺳﯥ وﺧﺖ راﳾ ﭼﯥ زﻣﻮږ اﻓﻐﺎ˻ ﺑﺎﻧﮑﻨﻮﻮﻧﻪ
ﻫﻢ د ﮐﻠﺪارو ،رﯾﺎﻟﻮ او ﺗﻮﻣﺎﻧﻮ ﭘﺸﺎن ارزĤﺖ ﭘﯿﺪاﮐĎي او ﯾﻮه اﻓﻐﺎﻧ Ȫد ﯾﻮې ﮐﻠﺪارې ﴎه ﺑﺮاﺑﺮه ﳾ.
دا ارﻣﺎن ﭼﯥ د ﻮل ﻣﻠﺖ ﭘﻪ زړه ﮐﯥ و او د Ĥﻪ ﺑﺨﺘﻪ ﭘﻪ ﺗﯧﺮه ﻟﺴﯿﺰه ﮐﯥ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن د ﻣﲇ ﮐﺮﻧﺴ Ȫﭘﻪ
ﺑﺮﺧﻪ ﮐﯥ ﺑﯥ ﺳﺎری ﭘﺮﻣﺨﺘ ƒوﮐ ،Ďزﻣﻮږ وﻃﻦ د ﯾﻮې ﻧﻮې ﺑﺎ اﻋﺘﺒﺎره او ارزĤﺘﻨﺎﮐﻪ ﻣﲇ ﮐﺮﻧﺴɲĥÚ Ȫ
ﺷﻮ ،ﭼﯥ ﻮﻟﻮ اﻓﻐﺎﻧﺎﻧﻮ ﺗﻪ د ﺳﱰ وﯾﺎړ او اﻓﺘﺨﺎر Êﺎی دی.
ﭘﺪې ﻟﺴﯿﺰه ﮐﯥ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺗﺮ ډﯦﺮه ﺧﭙﻞ اﻗﺘﺼﺎدي ﺛﺒﺎت ﭘﯿﺪا ﮐ Ďاو د ﻣﲇ ﮐﺮﻧﺴ Ȫﭘﻪ ﺑﺮﺧﻪ ﮐﯥ ﻫﯧﻮاد
ﻧĎﯾﻮال ﺑﺎور ﻟﺮوﻧﮑﯥ ،ارزĤﺘﻨﺎﮐﯥ او ﺑﺎ اﻋﺘﺒﺎره اﻓﻐﺎﻧ Ȫﭼﺎپ ﮐĎې.
زﻣﺎ ﭘﻪ ﺷﻤﻮل د ﻫﯧﻮاد د ﻮﻟﻮ وĎƐو ﻫﻐﻪ ﻫﯿﻠﯥ او ارﻣﺎﻧﻮﻧﻪ ﭘﻮره ﺷﻮل ﭼﯥ د ﻣﲇ ﮐﺮﻧﺴ Ȫد ارزĤﺖ ﭘﻪ
ﺑﺮﺧﻪ ﮐﯥ ﯾﯥ درﻟﻮدل ،ﻫ˴ﻏﺴﯥ وﺷﻮل ،ان زﻣﻮږ ﺗﺮ ﻫﯿﻠﻮ ﭘﻮرﺗﻪ Úﻪ وﺷﻮل ،اوس ﯾﻮه اﻓﻐﺎﻧ Ȫﭘﻪ ﯾﻮه
ﮐﻠﺪاره ﻧﻪ ﺑﻠﮑﯥ ﯾﻮه اﻓﻐﺎﻧ Ȫﭘﻪ ﯾﻮه ﻧﯿﻤﻪ روﭘ Ȫﻳﺎ ﻟﻪ دې ﭘﻮرﺗﻪ ﺗﺒﺎدﻟﻪ ﮐﯧĔي.
اﻓﻐﺎ˻ ﺑﺎﻧﮑﻨﻮﻮﻧﻪ اوس د اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺑﺎﻧﮏ ﻟﺨﻮا ﭘﻪ ډﯦﺮ Ĥﻪ ډﯾﺰان او ﻏﻮره ﮐﺎﻏﺬ ﭼﺎﭘﯧĔي او د اﺳﻌﺎرو د
راﮐĎې ورﮐĎې ﭘﻪ ﺑﺎزار ﮐﯥ ﯾﯥ ﺧﭙﻞ ارزĤﺖ او ﺑﺎور ﺳﺎﺗﻠﯽ ،ﺟﻌﲇ ﭘﯿﺴﯥ ﻫﻢ ژر ﭘﯧﮋﻧﺪل ﮐﯧĔي او
ﴎﻏĎووﻧﮑﻮ ﴎه ﻗﺎﻧﻮ˻ ﭼﻠﻨﺪ ﮐﯧĔي.
ﻟﻪ دې ﺧﻮĤﯿﻮ ﴎه ﴎه د ﺑﺪه ﺑﺨﺘﻪ دﻫﯧﻮاد ﭘﻪ Êﯿﻨﻮ ﺑﺮﺧﻮ ﮐﯥ د Êﯿﻨﻮ ﺳﻴﺎﳼ اواﻗﺘﺼﺎدي ﻣﻠﺤﻮﻇﺎﺗﻮ
ﻟﻪ ﻣﺨﯥ اوس ﻫﻢ ﺑﻬﺮ˻ اﺳﻌﺎر ﭼﻠﯧĔي ،اوس ﻫﻢ د اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﭘﻪ Êﯿﻨﻮ ﺳﯿﻤﻮ ﮐﯥ ﮐﻠﺪارې ،ﺗﻮﻣﺎن ،رﯾﺎل
او ډاﻟﺮ اوړي را اوړي.
دﺑﺪه ﺑﺨﺘﻪ ﮐﻠﻪ ﮐﻠﻪ د Êﯿﻨﻮ ﺟﻨﺴﻮﻧﻮ ،ﮐﻮروﻧﻮ ،ﻣﻮﺮو او ﻧﻮرو ﺗﻮﮐﻮ ﺑﯿﯥ ﻫﻢ ﭘﻪ ﻫﻤﺪې ﺑﻬﺮ˻ ﭘﻮﱄ واﺣﺪ
ﺎﮐﻞ ﮐﯧĔي.
د اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن اﺳﻼﻣﻲ ﺟﻤﻬﻮري دوﻟﺖ دې ﭘﻪ ﻫﻐﻮ ﺳﯿﻤﻮ ﮐﯥ ﭼﯥ ﺑﻬﺮ˻ اﺳﻌﺎر ﭼﻠﯧĔي ،د ﻣﲇ ﮐﺮﻧﺴ Ȫد
دودوﻟﻮ ﻟﭙﺎره ﯾﻮ ﻫﺮ اړﺧﯿﺰ ﻣﯧﮑﺎﻧﯿﺰم ﺟﻮړ او ﭘﻠﯽ ﮐĎي.
ﻣﲇ ﮐﺮﻧﴘ زﻣﻮږ ﻣﲇ ﺷﺘﻤﻨﻲ ده ،ﻧﻮ د ﻣﲇ ﺷﺘﻤﻨﯿﻮ ﭘﻪ ارزĤﺖ او ﺣﯿﺜﯿﺖ ﺳﺎﺗﻠﻮ ﮐﯥ ﺑﺎﯾﺪ ﻫﺮ
ﻫﯧﻮادوال ﺧﭙﻞ ﻣﲇ رﺳﺎﻟﺖ ﺗﺮﴎه ﮐĎي.
د اﻓﻐﺎ˻ ﺑﺎﻧﮑﻨﻮﻮﻧﻮ ﺣﯿﺜﯿﺖ دا ﻧﻪ دی ﭼﯥ ﭘﻪ ودوﻧﻮ او د ﺧﻮĤﯿﻮ ﭘﻪ ﻣﺮاﺳﻤﻮ ﮐﯥ ﯾﯥ ﺑﺎد ﮐĎو ،ﯾﺎ ﺗﺮې د
ﻏﺎړې Ɛﻼن ﺟﻮړ ﮐĎو ،ﺑﻠﮑﯥ ﺣﯿﺜﯿﺖ ﯾﯥ ﭘﻪ راﮐĎه ورﮐĎه او ﭘﻪ ﺧﻮﻧﺪي ﺳﺎﺗﻠﻮ ﮐﯥ دی.
زه ﻫﯿﻠﻪ ﻟﺮم داﺳﯥ وﺧﺖ ﻫﻢ راﺗﻠﻮﻧﮑﯽ دی ﭼﯥ زﻣﻮږ ﻣﲇ ﭘﻮﱄ واﺣﺪ اﻓﻐﺎﻧ Ȫﺑﻪ ﭘﻪ ﺗﺪرﯾﺠﻲ ډول ﭘﻪ
ﻮل اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﮐﯥ د راﮐĎې ورﮐĎې ﮐﺮﻧﴘ وƐﺮÊﻲ او د ﻫﯧﻮاد ﭘﻪ اﻗﺘﺼﺎدي ﺧﭙﻠﻮاﮐ Ȫاو ﻣﲇ ﺛﺒﺎت ﮐﯥ
ﺑﻪ ﻣﺮﺳﺘﻪ وﮐĎي.
ʈɳ
ﻫﺎرون ﻫﺎﻧﺪ
ﻃﺒﻴﻌﻲ ﭘﯧĥﯥ د ﺑﴩي ژوﻧﺪ ﻳﻮ ﻟﻪ ﺗﻬﺪﯾﺪووﻧﮑﻮ ﻋﻮاﻣﻠﻮ Úﺨﻪ دي او ﺧﭙﻠﻪ د ﻃﺒﯿﻌﻲ ﭘﯧĥﻮ ﻻﻣﻠﻮﻧﻪ
ﻓﺰﯾﮑﻲ ،ﮐﯿﻤﻴﺎوي ،ﻣﺤﻴﻄﻲ او ﻧﺎﻣﱰﻗﺒﻪ ǯƐﻞ ﮐﯧĔي ،ﭼﯥ ﻟﻨﺪﺑﻞ ،ﺗﻮدوﺧﻪ ،رǮﺎƐ ،ﺎزات ،ﺣﴩات،
ﺳﯿﻼب ،زﻟﺰﻟﻪ ،ﻣﻮﺳﻤﻲ ﺑﺎدوﻧﻪ او اور ﭘﻪ ﺑﺮ ﮐﯥ ﻧﯧﴘ.
دا ﭼﯥ ﻫﺮ ﮐﺎل د ﻫﯧﻮاد ﺷ˴ﱄ ،ﺧﺘﻴËﯥ او ﻣﺮﮐﺰي ﺳﻴﻤﯥ ورĤﺘﻮﻧﻪ او Êﻤﮑĥﻮﯾﺪﻧﯥ Êﭙﻲ او
ﺳﻮﯦﲇ ﺳﯧﻤﯥ ﻟﻪ ﭘﺮﻟﻪ ﭘﺴﯥ وﭼﮑﺎﻟ Ȫﴎه ﻣﺦ دي.
ﻳﻮه ﺑﯧﻠƑﻪ ﻳﯥ ﮐﺎل وړاﻧﺪې ،ﻫﺮات ،ﺑﺎدﻏﯿﺲ ،ﺑﺪﺧﺸﺎن ،ﻧﻮرﺳﺘﺎن ،ﭘﺮوان او ﻧﻨƑﺮﻫﺎر وﻻﯾﺘﻮﻧﻪ د
ورĤﺘﻮﻧﻮ او واورو ﻟﻪ اﻣﻠﻪ د ﻧﻮرو ﺳﻴﻤﻮ ﭘﻪ ﭘﺮﺗﻠﻪ ډﯦﺮ زﯾﺎ˹ﻦ ﺷﻮي وو او دا دی ﺳĔﮐﺎل ﻫﻢ د ﺗﯧﺮ ﮐﺎل
ﭘﻪ Úﯧﺮ زﯾﺎ˹ﯧĔي.
د ﯾﻮ ﻋﺎم وĎƐي ﭘﻪ ﺗﻮƐﻪ دې ﭘﻮĤﺘﻨﻮ ﴎه ﺣﺘﻤﻲ ﻣﺦ ﮐﯧĔئ ،ﭼﯥ وﻟﯥ ﻃﺒﯿﻌﻲ ﭘﯧĥﻮ ﭘﻪ وﺳﻴﻠﻪ
زﯾﺎ˹ﻨﯧĔو؟
وﻟﯥ د ﻃﺒﯿﻌﻲ ﭘﯧĥﻮ ﭘﺮ وړاﻧﺪې د ﻣﺒﺎرزې ﻣﺪﻳﺮﯾﺖ ﮐﻤﺰوری دی؟
وﻟﯥ د ﻣﻮﺳﻤﻮﻧﻮ وروﺳﺘﯿﻮ ﺗﻐﯿﯿﺮاﺗﻮ ﺗﻪ ﭘﻪ ﮐﺘﻮ ﭼﻤﺘﻮواﻟﯽ ﻧﻪ ﻧﯧﻮل ﮐﯧĔي؟
او وﻟﯥ ﯾﻮازې د ﻃﺒﻴﻌﻲ ﭘﯧĥﻮ ﭘﻪ ﺧﱪ ﺧﭙﺮوﻟﻮ ﺑﺴﻨﻪ ﮐﯧĔي؟
د ﻟﻮﻣĎي ﻻﻣﻞ ﻋﻠﺘﻮﻧﻪ ﻳﯥ Ĥﺎﻳﻲ ﭘﻪ دې ډول اوﳼ:
-د ﻧﻬﺮوﻧﻮ او رودوﻧﻮ د اوﺑﻮ د ﻣﺴﯿﺮ ﺗﻐ˼ﯦﺪل ﯾﺎ ﺗﻐﯿﺮ ورﮐﻮل.
-د ﻻزﻣﻮ اﺳﺘﻨﺎدي دﯾﻮاﻟﻮﻧﻮ او ﺳﯿﻠﺒﻨﺪوﻧﻮ ﮐﻤﻮاﻟﯽ.
-ﭘﺮ ﺳﯿﻨﺪوﻧﻮ او ﮐﺎﻧﺎﻟﻮﻧﻮ د اوﺑﻮ د دروازو ﻧﺸﺘﻮن.
-د ﺧﻮړوﻧﻮ او ﺳﯿﻨﺪوﻧﻮ ﭘﺮ ﻏﺎړﻩ د ﺑﺎدﻣﺎﺗﻮوﻧﮑﻮ وﻧﻮ ﻧﺸﺘﻮن.
-ﻟﻪ ﮐﻠﻴﻮاﱄ ﺳﻴﻤﻮ Úﺨﻪ Ĥﺎري ﺳﺎﺣﻮ ﺗﻪ د ﺧﻠﮑﻮ راﺗ ƒاو ﺧﭙﻠﺨﻮĤﻮ ﺳﻴﻤﻮ ﮐﯥ د اﺻﻮﻟﻮ ﺧﻼف
ﮐﻮروﻧﻪ ﺟﻮړول.
-ﻟﻪ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﭘﯧĥﻮ Úﺨﻪ د ﺧﱪﯦﺪﻧﯥ او ﭘﻮﻫﺎوي د ﮐﭽﯥ ﻴﻮاﻟﯽ.
ـ د ﻃﺒﻴﻌﻲ ﭘﯧĥﻮ د راﻣﻨËﺘﻪ ﮐﯧﺪو ﭘﺮ ﻣﻬﺎل د ﺧﱪ ورﮐﻮوﻧﯥ د ÊﺎﻧĎƑي ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻧﺸﺘﻮن.
-ﻟﻪ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﭘﯧĥﻮ ﴎه ﻣﺒﺎرزې ﺗﻪ ﻟﻮﻣĎﯾﺘﻮب ﻧﻪ ورﮐﻮل.
ژﺑﺎړن :ﻃﺎرق ﻧﺠﻴﺐ
ﺳﺎﯾﻨﺲ او ﮑﻨﺎﻟﻮژۍ ﺗﻪ ﺗﻞ د ﺳĎﯾﻮ ﻣﺴﻠﮏ وﯾﻞ ﮐﯧĔيÊ ،ﮑﻪ ﻟـﻪ ډﯦـﺮو ﻧﻮĤـﺘﻮﻧﻮ ﴎه ﯾـﯥ دا ﻣﺴـﻠﮏ ﭘـﺮ ﻣـﺦ
ﺑﯿﻮﻟﯽ دی ،دا ﺧﱪه ﺳﻤﻪ ده ﺧﻮ ﭘﻪ دې ﺑﺮﺧﻪ ﮐﯥ ËĤﻮ ﻫﻢ ډﯦﺮ ﮐﺎر ﮐĎی ،ﭼﯥ Úﻮک ﯾﯥ ﭘﯿـﮋ˻ ﻫـﻢ ﻧـﻪ او
ﮐﯧﺪای ﳾ ﺧﻠﮏ ﻟﻪ دې ﻫﻢ ﺧﱪ ﻧﻪ وي ﭼﯥ د۱۹۰۳م ﻧﻪ ﺗﺮ ۲۰۱۴م ﮐﺎل ﭘﻮرې۴۶ﻣﯧﺮﻣﻨﻮ ﺗﻪ د ﻧﻮﺑﻞ ﻧĎﯾﻮاﻟﻪ
ﺟﺎﯾﺰه ورﮐĎل ﺷﻮﯦﺪه.
ددې ﻣﻘﺎﻟﯥ ﯾﻮاÊﯿﻨ Ȫﻣﻮﺧﻪ دا ﻧﻪ ده ﭼﯥ ﺧﻠﮏ ﯾﯥ وﭘﯿﮋ˻ ،ﺑﻠﮑﯥ ﺧﻠﮑﻮ ﺗﻪ
ﺑﻪ دا ﻣﻌﻠﻮﻣﻪ ﳾ ﭼﯥ ËĤﻮ ﭘﻪ دې ﺑﺮﺧﻪ ﮐﯥ Úﻮﻣﺮه او ÚﻨƑـﻪ ﮐـﺎر ﮐـĎی دی؟
دﻟﺘﻪ ﭘﻪ Êﻴﻨﻮ ﻣﯧﺮﻣﻨﻮ ﭼﯥ د ﺳﺎﯾﻨﺲ ﭘﻪ ﺑﺮﺧﻪ ﮐﯥ ﻳﯥ ﮐﺎر ﮐĎی ﻟĔه رǮﺎ اﭼﻮو.
@ :(Marie Curie)@ɷﻣﯿﺮي ﮐﯧـﻮري د ﻧـﻮﻣﱪ د ﻣﯿﺎﺷـﺘﯥ ﭘـﻪ اووﻣـﻪ
ﻧﯧﻪ ،ﮐﺎل ۱۸۶۷م ﮐﯥ د ﭘﻮﻟﯿﻨ ôﭘﻪ ورﺳﻪ ﺳﯿﻤﻪ ﮐـﯥ زﯾĔﯾـﺪﻟﯥ ،دې ﻣﯧـﺮﻣﻦ د
ﮐﯧﻤﯿﺎ او ﻓﺰﯾﮏ ﭘﻪ ﺑﺮﺧﻪ ﮐﯥ ﺑﯥ ﺳﺎرې ﺧﺪﻣﺘﻮﻧﻪ ﮐĎي ،ﭼﯽ د ﻟﻮﻣĎﻧ Ȫﻣﯧﺮﻣﻦ
ﻟﻘﺐ ﯾﯥ Ɛﻠﯽ او دوه Êﻞ ﯾﯥ د ﻧﻮﺑﻞ ﺟﺎﯾﺰه ﺧﭙﻠﻪ ﮐĎې ده.
ﻣﯿﺮي د ﺧﭙﻞ ﺧﺎوﻧﺪ ﭘﯿﺮي ﮐﯧﻮري ﭘﻪ ﻣﺮﺳﺘﻪ د رﯾôﯾﻢ او ﭘﻠﻮﯿﻢ ﻋﻨﺎﴏ ﮐﺸﻒ ﮐĎي دي ،ﭘﻪ ۱۹۹۱ﮐﺎل ﮐﯥ د
ﻧﻮﺑﻞ ﺟﺎﯾﺰه ورﮐĎل ﺷﻮه .ددې ﭘﻪ اړه وﯾﻞ ﮐﯧĔي ﭼﯥ ﺗﺮ ﻟﯧﺴﯥ وروﺳﺘﻪ ﯾﯥ د ﭘﻮﻟﺶ ﭘﻮﻫﻨﺘﻮن ﮐﯥ د زدﮐĎو
ﭘﻪ ﻣﺦ وړل ﻏﻮĤﺘﻞ ،ﺧﻮ ﻟﻪ دې وﺟﯥ ﯾﯥ ورﺗﻪ داﺧﻠﻪ ورﻧﮑĎه ﭼﯥ دا ﯾﻮه ËĤﻪ ده.
ﮐﯧﻮري ﭘﻪ ﺧﭙﻠﻮ ﻫÛﻮﻟﻪ ﻧﻮرو د رﯾﺎﴈ ،ﻓﺰﯾﮏ او ﮐﯧﻤﯿﺎ ﻋﻠﻮم زده ﮐĎل ،وروﺳﺘﻪ ﺑﯿﺎ ﭘـﺎرﯾﺲ ﺗـﻪ ﻻړه او ﻫﻠﺘـﻪ
ﯾﯥ ﺳﻮرﺑﻮن ﭘﻮﻫﻨﺘﻮن ﮐﯥ داﺧﻠﻪ واﺧﯧﺴﺘﻪ او د ﺧﭙﻠﻮ زده ﮐĎو ﺗﻨﺪه ﯾﯥ ﻣﺎﺗﻪ ﮐĎه.
ﭘﻪ ۱۹۳۴م ﮐﺎل ﮐﯥ وﻓﺎت ﺷﻮه ،د ﻣĎﯾﻨﯥ ﺳﺒﺐ ﯾﯥ د ﮐﯧﻤﯿﺎوي ﻣﻮادو ﴎه ﴎو ﮐﺎر Ĥـﻮدل ﺷـﻮیÊ ،ﮑـﻪ د
اﭘﻼﺳﮏ اﯾﻨﯿﻤﯿﺎ ﭘﻪ ﻧﻮم ﻧﺎروﻏ Ȫﺑﺎﻧﺪې اﺧﺘﻪ ﺷﻮې وه او ﻟﻪ ﻫﻤﺪې ﻧﺎروﻏ Ȫﯾﯥ ﺳﱰƐﯥ ﭘﯥ ﮐĎې.
):(Caroline Herschel ʈɷ
ﮐﺎروﻟﯿﻦ ﻫﺮﺷﻞ د ﻣﺎرچ ﻣﯿﺎﺷﺘﯥ ﭘﻪ ۱۶ﻧﯧـﻪ۱۷۵۰ ،م ﮐـﺎل
د ﺟﺮﻣﻨــﻲ ﭘــﻪ ﻫﻨــﻮر Ĥــﺎر ﮐــﯥ زﯾĔﯾــﺪﻟﯥ ،داﻣﯧــﺮﻣﻦ
ﻟﻮﻣĎﻧȪﻓﻀﺎﻧﻮره ﭘﯧﮋﻧﺪل ﮐﯧĔي ،ﮐـﺎروﻟﯿﻦ ﭼـﯥ ﮐﻠـﻪ ﻟـﺲ
ﮐﻠﻨﻪ وه ،ﯾﻮې ﻧﺎروﻏ ȪوÊﭙﻠﻪ او د ﻫﻐﯥ ﻗﺪ ﴏف ۴ﻓـﻪ او
۳اﻧﭽﻪ وو.
ﻟﻨ ôﻗﺪ ﺧﻮ د ډﯦﺮې ﻟﻮړې ارادې ĥÚﺘﻨﻪ وه ،ﭼﯽ ﺗـﺮ ﻓﻀـﺎ
ﭘﻮرې ورﺳﯧﺪه او ﭘﻪ ﭘﺎی ﮐﯥ ﻳﯥ ﭘﻪ۱۷۸۶م ﮐـﺎل اƐﺴـﺖ
ﮐﯥ )۳۵ﭘﻲ ﻫﺮﺷﻞ رﯾƑﻮﻟﯿ( ﭘﻪ ﻧﻮم ﺳﯿﺎره وﻣﻮﻧﺪه.
دا ﺳﯿﺎره ﯾﯥ د ﺧﭙﻞ ۲۷اﻧﭽﻪ ﻧﯿﻮﻮﻧﯿﻦ ﯿﲇ ﺳﮑﻮپ ﭘﻪ ﻣﺮﺳﺘﻪ ﭘﻪ ﻧĥﻪ ﮐĎه ،ددې ورور ﻓﺮﯾـôرﯾﮏ وﻟـﯿﻢ ﻫـﻢ
ﻧﺎﻣﺘﻮ ﻓﻀﺎﻧﻮر و .ﮐﺎروﻟﯿﻦ او ﻓﺮﯾôرﯾﮏ ﭘﻪ ۱۷۸۱م ﮐﯥ ﯾﻮه ﻧـﻮې ﺳـﯿﺎره وﻣﻮﻧﺪﻟـﻪ ،ﭼـﯥ وروﺳـﺘﻪ دا ﺳـﯿﺎره د
اوراﻧﻮس ﭘﻪ ﻧﻮم وﻧﻮﻣﻮل ﺷﻮه.
ﮐﺎروﻟﯿﻦ ﭘﻪ ﺟﺮﻣﻨﻲ ﮐﯥ ﭘﻴﺪا ﺷﻮه ،ﺧﻮ ﻫﻠﺘﻪ ﻟĔه ﭘﺎﺗﯥ ﺷﻮه او ﺑﯿﺎ ﺑﺮﺗـﺎﻧﯿﯥ ﺗـﻪ ﻻړه ،ﻫﻐـﯥ ﺧﭙـﻞ ﻓﻀـﺎﯾﻲ او د
ﺳﯿﺎرو ﻟﻮن ﺑﺮﺗﺎﻧﯿﯥ ﮐﯥ ﭘﯿﻞ ﮐĎه ،ﻫﻤﺪا ﺳﺒﺐ و ﭼﯥ ﭘﺎﭼﺎ ﺟﺎرج ۳د ﻫﻐﯥ د ﻮﻟﻮ ﺧـﺪﻣﺘﻮﻧﻮ ﭘـﻪ ﻧﻈـﺮ ﮐـﯥ
ﻧﯿﻮﻟﻮ ﴎه ﻫﻐﯥ ﺗﻪ د ﻣﯿﺎﺷﺘﯥ ۵۰ﭘﺎوﻧôه ﻣﻘﺮر ﮐĎل او دا ﯾﻮاÊﻴﻨ Ȫﻣﯧﺮﻣﻦ وه ﭼﯥ د ﺑﺮﺗـﺎﻧﯿﯥ ﺣﮑﻮﻣـﺖ ورﺗـﻪ
ﻣﯿﺎﺷﺘﻨ Ȫﭘﯿﺴﯥ ورﮐﻮﻟﯥ.
د ﺧﭙﻞ ورور ﻣĎﯾﻨﯥ ﴎه ﺟﺮﻣﻨﻲ ﺗﻪ ﺗﻠﻠﯥ وه او ﺗﺮ ۱۹۴۸م ﮐﺎل ﭘﻮرې ﻫﻠﺘﻪ ﭘﺎﺗﯥ ﺷﻮه.
:(Chien Shiung Wu)ʈʈ
ﭼﺎﯾﻦ ﺷﯿﻨ ƒوو ﭘﻪ ۱۹۱۲م ﮐﺎل د ﻣـ Ȫﭘـﻪ ۳۱د ﭼـﯿﻦ ﭘـﻪ ﻟﯿﻮﻫـﻮ
ﺳﯿﻤﻪ ﮐﯥ زﯾĔﯾﺪﻟﯥ ،د ﻓﺰﯾﮏ ﭘﻪ ﺑﺮﺧﻪ ﮐﯥ ﯾـﯥ د ﭘـﺎم وړ ﺧﺪﻣﺘﻮﻧـﻪ
ﮐĎي او د ﻣﻨﻠﻮ وړ ﻧﻈﺮوﻧﻪ ﯾﯥ وړاﻧﺪې ﮐĎي دي.
د ﯾﺎدوﻟﻮ وړ ده ﭼﯥ ﮐﻠﻪ ﯾﯥ د ﮐﻮﺑﺎﻟ او ﯾﻮرﻧﯿﻢ ﺗﺠﺰﯾﻪ وﮐـĎه ،ﻧـﻮ
وﯾﯥ وﯾﻞ ﭼﯥ ﮐﻮﺑﺎﻟ ﮐﯥ ﻣﻮﺟﻮدې ﺑﯿﺎ ذرې ﭘﻪ ﯾﻮ ÊـﺎﻧĎƑي ﻟـﻮر
ﺧﺎرﺟﯧĔي او دا د ﮐﻮﺑﺎﻟ ﻫﺴﺘﯽ ﭘﻪ ﻃﺮف ﻣﻨﺤﴫې وي.
دا ﻧﻈﺮ ﯾﯥ ﭘﻪ ۱۹۵۶م ﮐﺎل ﮐﯥ د ﻧﻮرو ﺳﺎﯾﻨﺴـﭙﻮﻫﺎﻧﻮ ﻟـﻪ ﻟـﻮرې ﺳـﻢ
ﺛﺎﺑﺖ ﺷـﻮ ،ﭘـﻪ۱۹۵۷م ﮐـﯥ ﻳـﯥ د ﻧﻮﺑـﻞ ﺟـﺎﯾﺰه ﺗـﺮ ﻻﺳـﻪ ﮐـĎه او د
اﻣﺮﯾﮑﺎﻳﻲ ﻓﺰﯾﮏ ﻮﻟﻨﯥ د ﻣﴩې ﭘﻪ ﺗﻮƐﻪ وﭘﯧﮋﻧﺪل ﺷﻮه.
ﻫﻐﯥ ﺗﻪ ۱۹۷۵م ﮐﯥ د ﺳﺎﯾﻨﺲ ﻣﲇ اﯾﻮارډ ﻫﻢ ورﮐĎل ﺷﻮ ،ﻟﻮﻣĎﻧ Ȫﻣﯧﺮﻣﻦ وه ﭼﯥ ﭘﻪ دې ﺑﺮﺧﻪ ﮐـﯥ د ډﯦـﺮو
ﺧﺪﻣﺘﻮﻧﻮ ﻟﻪ اﻣﻠﻪ ورﺗﻪ د )ووﻟﻒ ﺟﺎﯾﺰه( ﻫﻢ ورﮐĎل ﺷـﻮه ،ﭼـﺎﯾﻦ ﺷـﯿﻨ ƒوو د۱۹۹۷م ﮐـﺎل د ﻓﯿـﱪورۍ ﭘـﻪ
۱۶ﻧﯧﻪ د زړه د دورې ﻟﻪ اﻣﻠﻪ ﻣĎه ﺷﻮه.
):(Dorothy Hodgkin ʈɷʈʱ
د ﻣ Ȫﭘﻪ ۱۲ﻧﯧﻪ ۱۹۱۰م ﮐﺎل ﭘﻪ ﻣﴫـ ﮐـﯥ زﯾĔﯾـﺪﻟﯥ ،دې ﻣﯧـﺮﻣﻦ
وﯾﺎﻣﯿﻦ ۱۲ɯاو اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ ﺧﻠﮑﻮ ﺗﻪ وﭘﯧﮋﻧﺪل ،ﺑﺮﺗﺎﻧﻴﯥ ﮐـﻮرﻧ Ȫﮐـﯥ
زﯾĔﯾﺪﻟﯥ ،اﺻﻞ ﮐﯥ د ﺑﺮﺗﺎﻧﯿﯥ د ﭘﻮﻫﻨﯥ وزارت ﯾﻮ ﻟـﻮړ رﺗﺒـﻪ ﻣـﺎﻣﻮر
ﺟﺎن ﮐﺮوﻓﻮټ ﭘﻪ ﮐﻮر ﮐﯥ ﻫﻐﻪ ﻣﻬﺎل وزﯦĔﯦﺪه ،ﭼﯥ ﺑﺮﺗﺎﻧﯿﯥ ﭘﻪ ﻣﺼـﺮ
ﺣﮑﻮﻣﺖ ﮐﺎوه.
ﻟﻮﻣĎﻧ ȪﻧĎﯾﻮاﻟﻪ ﺟĎƑه ﮐﯥ ﯾﯥ ﭘﻼر ﺑﺮﺗﺎﻧﯿﯥ وﻟﯧĔﻟﻪ او ﻫﻠﺘﻪ ﯾﯥ ﺟـﺎن
ﻟــﯿﻤﻦ ĤــﻮوﻧËﻲ ﮐــﯥ زده ﮐــĎې وﮐــĎې ،د ډوروــﻲ ﭘــﻼر ﻟــﻪ
ﺳﺎﯾﻨﺴﭙﻮﻫﺎﻧﻮ ﴎه ﻣﻠƑﺮﺗﯿﺎ درﻟﻮده ،ﻟﻪ ﻫﻐـﯥ ﺟﻤﻠـﯥ ﻧـﻪ ﯾـﻮ ای اﯾـﻒ
ﺟﻮزف ﻫﻢ و ،ﻫﻐﻪ ﯾﻮه ورځ د ډوروﻲ ﭘﻪ ﺑﯿﺎ ﺑﯿﺎ ﻏﻮĤﺘﻨﻪ ﻟﻪ Êﺎن ﴎه ﻻﺑﺮاﺗﻮار ﻟﯿﺪو ﺗﻪ ﺑﻮﺗﻠﻪ.
ﮐﻠﻪ ﭼﯥ ﻫﻐﻪ ﭘﻮه ﺷﻮ د ډوروﻲ ﻟﻪ ﺑﺎﯾﻮ ﮐﯧﻤﯿﺎ ﴎه ﺷﻮق دی ،ﻧﻮ ﻫﻐﯥ ﺗﻪ ﯾﯥ ﯾﻮ Úﻮ اﻟﯥ ورﮐĎې ،ﭼﯥ Êﺎﻧﺘﻪ
ﯾﯥ ﺧﭙﻞ ﻻﺑﺮاﺗﻮار ﺟﻮړ ﮐ Ďاو ﭘﻪ دې ﺗﺮﺗﯿﺐ ﯾﯥ د ﺳﺎﯾﻨﺲ ﭘﻪ ﻣﯿﺪان ﮐﯥ ﭘĥﻪ ﮐﯧĥﻮده.
ﭘﻪ ۱۹۳۲م ﮐﺎل ﮐﯥ ﯾﯥ ﻟـﻪ اﮐﺴـﻔﻮرډ ﭘﻮﻫﻨﺘـﻮن ﻧـﻪ د ﮐﯧﻤﯿـﺎ ﻟﯿﺴـﺎﻧﺲ ډƐـﺮي ﺗـﺮ ﻻﺳـﻪ ﮐـĎه او د ﮐﯧﻤـﱪﯾﺞ
ﭘﻮﻫﻨﺘﻮن Ĥﻮوﻧﮑﻲ ﺟﺎن ډﯾﺴﻤﻨ ôﺑﺮﻧﻞ ﴎه ﯾﯥ ﮐﺎر ﭘﯿﻞ ﮐ ،Ďﭘﻪ دې ﻣـﻮده ﮐـﯥ ﯾـﯥ ﯾـﻮاÊﯥ دا ﻧـﻪ ﭼـﯥ ﭘـﻪ
اﮐﺴﻔﻮرډ ﭘﻮﻫﻨﺘﻮن ﮐﯥ د دوﮐﺘﻮرا ﻟﭙﺎره داﺧﻠﻪ واﺧﯧﺴﺘﻪ ،ﺑﻠﮑﯥ ورﴎه ﻫﻠﺘﻪ Ĥﻮوﻧﮑﯥ ﻫﻢ ﺷﻮه.
اﮐﺴﻔﻮرډ ﭘﻮﻫﻨﺘﻮن ﮐﯥ د درس ورﮐﻮﻟﻮ ﭘﺮ ﻣﻬﺎل ﻟﻪ ډﯦﺮو ﺳﺘﻮﻧﺰو ﴎه ﻣﺦ ﺷـﻮه ،ﭘـﻪ ÊـﺎﻧĎƑې ﺗﻮƐـﻪ ÚﯧĎﻧﯿـﺰو
ﻏﻮﻧôې ﮐﯥ د ôƐون اﺟﺎزه ﭘﻪ دې ﻧﻪ ورﮐﻮل ﮐﯧﺪه ﭼﯥ دا ﯾﻮه ËĤﻪ ده ،ﻫﻐﯥ ﺑﯿﺎ ﻫﻢ ﺧﭙﻞ ﻫﻤﺖ ﻟـﻪ ﻻﺳـﻪ
ورﻧﮑ Ďاو ﺧﭙﻠﻮ ﻫﻠﻮ Êﻠﻮ ﺗﻪ ﯾﯥ دوام ورﮐﻪ.
ﭘﻪ ۱۹۶۴م ﮐﺎل ﮐﯥ د ﭘﯿﻨﺴﯿﻠﯿﻦ ،اﻧﺴﻮﻟﯿﻦ او وﺎﻣ˾ ۱۲ɯﭘﯧﮋﻧﺪﻟﻮ ﻟﻪ ﮐﺒﻠﻪ ﻧﻮﺑﻞ ﺟﺎﯾﺰه ورﮐĎل ﺷﻮه.
ﺑﺎﯾﻮ ﮐﯧﻤﯿﺎ ﮐﯥ د ﺑﯥ ﺳـﺎرې ﺧـﺪﻣﺘﻮﻧﻮ ﺗـﺮﴎه ﮐﻮﻟـﻮ وروﺳـﺘﻪ ﭘـﻪ ۲۹د ﺟـﻮﻻﯾﻲ ۱۹۹۴م ﮐـﺎل ﮐـﯥ ﻟـﻪ دې
ﻧĎۍﻻړه.
:(Elizabeth Blackburn)ʆاﯾﻠﺰاﺑﯿـﺖ ﭘـﻪ ۲۶د ﻧـﻮﻣﱪ ۱۹۲۸م ﮐـﺎل ﮐـﯥ د اﺳـﺮاﻟﯿﺎ ﭘـﻪ ɳɳ
ﻫﻮﺑﺎرټ ﮐﯥ زﯾĔﯾﺪﻟﯥ ،د ﺑﯿﻮﻟﻮژي ﭘﻪ ﺑﺮﺧﻪ ﮐﯥ ﯾﯥ د ﭘﺎم وړ ﺧﺪﻣﺘﻮﻧﻪ ﮐĎي دي ،ﻫﻐﯥ ار ɹﺑﺮﺧـﻪ ﮐـﯥ د
ﮐﺎر ﮐﻮﻟﻮ ﭘﺮ ﻣﻬﺎل وﯾﲇ و ﭼﯥ د اﻧﺴﺎن ﭘﻪ ﺑﺪن ﮐـﯥ د ﻣﻮﺟـﻮد ﮐﺮوﻣـﻮزوم
اﺧﺮه ﺑﺮﺧﻪ ﮐﯥ ﭼﯥ Úﻪ وي ﻫﻐﯥ ﺗﻪ ﯿﻠﻮ ﻣﯿﺮ وﯾﻞ ﮐﯧĔي.
ددې ﯿﻠﻮ ﻣﯿﺮ ﻟﻪ اﻧﺪازې دا ﻣﻌﻠﻮﻣﯿﺪای ﳾ ﭼﯥ اﻧﺴﺎن ﭘﻪ ﮐﻮﻣﯥ ﻧـﺎروﻏȪ
اﺧﺘﻪ دی ،ﻫﻐﯥ دا ﺧﱪه روĤﺎﻧﻪ ﮐĎې وه ﮐﻪ د ﯿﻠﻮ ﻣﯿﺮ ﺟﯿƑـﻮاﱃ ﻟـﻪ ﻋـﺎم
ﺟﯿƑﻮاﱄ ﮐﻢ وي ﻧﻮ دا ﻣﻌﻠﻮﻣﯿĔي ﭼﯽ اﻧﺴﺎن ﭘﻪ ﻧﺎروﻏ Ȫاﺧﺘﻪ دی ،ﭘﻪ ارɹ
ﺑﺮﺧﻪ ﮐﯥ ﯿﻠﻮ ﻣﯿﺮ ﺑﺎﻧﺪې د ﮐﺎر ﮐﻮﻟﻮ ﻟﻪ وﺟﯥ ورﺗﻪ ﭘﻪ ﮐـﺎل ۲۰۰۹م ﮐـﯥ د
ﻧﻮﺑﻞ ﺟﺎﯾﺰه ورﮐĎل ﺷﻮه.
ﭘﻪ ۲۰۰۷م ﮐﺎل ﺎﯾﻢ ﻣﺠﻠﯥ د ﻧĎۍ ﭘﻪ ۱۰۰ﺑﺎاﺛﺮه اﺷﺨﺎﺻﻮ ﮐﯥ ﻫﻢ ﺷـﻤﯧﺮﻟﯥ
وه.
:(Gertrude Elion) ɳʱʈد ﺟﻨـﻮري ﭘـﻪ ۲۳ﮐـﺎل ۱۹۱۸م ﮐـﯥ د
اﻣﺮﯾﮑﺎ ﭘﻪ ﻧﯿﻮﯾﺎرک Ĥﺎر ﮐﯥ زﯾĔﯾﺪﻟﯥ ،د درﻣﻠﻮ ﭘﻪ ﺑﺮﺧـﻪ ﮐـﯥ ﯾـﯥ ډﯦـﺮ ﮐـﺎر
ﮐĎی دی ،ﻫﻐﯥ ﻟﻪ وړوﮐﻮاﱄ د ﺳﺎﯾﻨﺲ ﭘـﻪ ﺑﺮﺧـﻪ ﮐـﯥ د ﮐـﺎر ﮐﻮﻟـﻮ ﺷـﻮق
درﻟﻮده او د دې اﺻﲇ وﺟﻪ دا وه ﭼﯥ ﻧﯿﮑﻪ ﯾﯥ ﻟﻪ ﴎﻃﺎن ﻧﺎروﻏ Ȫوﻣـ.Ď
Ɛﺮﺮوډ ﺑﺎﻧﺪې ﺧﭙﻞ ﻧﯿﮑﻪ ډﯦﺮ Ɛﺮان و ،ﻧﻮ د ﻫﻐﯥ وروﺳﺘﻪ ﯾﯥ دا وﭘﺘﯿﻠﻪ ﭼﯥ
د درﻣﻠﻮ ﭘﻪ ﺑﺮﺧﻪ ﮐﯥ ﮐﺎر وﮐـĎي او د ﺧﻠﮑـﻮ دﻧـﺎروﻏﯿﻮ ﻟﭙـﺎره درﻣـﻞ ﺟـﻮړ
ﮐĎي.
دې ارادې ﺑﺎﻧﺪې ﮐﺎر ﭘﯿﻞ ﮐﻮﻟﻮ ﴎه ﯾﯥ ﭘﻪ۱۹۳۹م ﮐﺎل ﻧﯿﻮﯾﺎرک ﭘﻮﻫﻨﺘﻮن
ﮐﯥ داﺧﻠﻪ واﺧﯧﺴﺘﻪ ،د ﺑﺎﯾﻮ ﮐﯧﻤﯿﺎ ﺑﺮﺧﻪ ﮐﯥ ﻟﻮﻣĎﻧ Ȫﻣﯧﺮﻣﻦ ده ﭼﯥ د ﺳĎﯾﻮ ﴎه ﯾﯥ اوږه ﭘﻪ اوږه ﮐـﺎر وﮐـ،Ď
ﭘﻪ ﻫﻤﺪې وﺧﺖ ﮐﯥ دوﻫﻤﻪ ﻧĎﯾﻮاﻟﻪ ﺟĎƑه ﻣﻨËﺘﻪ راﻏﻠﻪ او ﻫﻐﯥ ﺗﻪ ﭘﻪ ﻫﯧ Üﮐـﻮم ﻻﺑﺮاﺗـﻮار ﮐـﯥ د ﮐـﺎر ﮐﻮﻟـﻮ
ﻣﻮﻗﻊ ورﻧﻐﻠﻪ.
ﻟﻪ ﺣﺎﻻﺗﻮ ﺧﺮاﺑﯧﺪو ﴎه ﴎه ﯾﯥ د )وﯾﻠﮑﻢ رﯾﴪچ( ﻻﺑﺮاﺗﻮار ﮐﯥ ﮐﺎر ﭘﯿﻞ ﮐـ Ďاو ﺑـﺎﻻﺧﺮه ﭘـﻪ ۱۹۵۹م ﮐـﯥ ﯾـﯥ
)ﭘﯿﻮرﯾﻨﯿﺘﻬﻮل( ﭘﻪ ﻧﻮم درﻣﻞ ﺟﻮړ ﮐĎه ،ﭼﯥ د وﯾﻨﯥ د ﴎﻃﺎن ﻧﺎروﻏ Ȫﻗﺎﺑﻮ ﮐﻮﻟﻮ ﮐﯥ ﻣﺮﺳﺘﻪ ﮐـﻮﻻی ﳾ ،د
ﻫﻤﺪې ﮐﺎرﻧﺎﻣﯥ ﻟﻪ ﮐﺒﻠﻪ ﭘﻪ ﮐﺎل ۱۹۸۸م ﮐﯥ د ﻧﻮﺑﻞ ﺟﺎﯾﺰه ورﮐĎل ﺷﻮه.
Ɛﺮﺮوډ اﯾﻠﯿﻦ د ۸۱ﮐﺎﻟﻮ ﭘﻪ ﻋﻤﺮد ﻓﯿﱪورۍ ﭘﻪ ۲۱ﻣﻪ ،ﮐﺎل ۱۹۹۱م ﮐﯥ ﻟﻪ دې ﻧĎۍ ﺳﱰƐﯥ ﭘﯥ ﮐĎې.
:(Rita Levi Montalcini) ʄ @ ɷ
رﯾﺎﻟﯿﻮي ﻣﻮﻧﺎل ﺳـﯿﻨﻲ ﭘـﻪ ۲۲د اﭘﺮﯾـﻞ۱۹۰۹ ،م ﮐـﺎل ﮐـﯥ د اﯾـﺎﻟﯿﯥ
ﯿﻮرن Ĥﺎر ﮐﯥ زﯾĔﯾﺪﻟﯥ ،ﯾﻮه ﻧﺎﻣﺘﻮ ﻧﯿﻮروﻟﻮﺟﺴ )ﻋﺼﺒﻲ ډاﮐﺮه( وه،
د ﻫﻐﯥ ﭘﻼر رﯾﺎﴈ ﭘﻮه و ،ﺧﻮ د ﺧﭙﻠﻮ ﻟﻮǮﻮ ﭘﻪ درس وﯾﻠﻮ ﻣﺨﺎﻟﻒ و.
رﯾﺎ ﻟﯿﻮي ﭼﯥ ﮐﻠﻪ ﻏﻪ ﺷﻮه ﻧـﻮ ﻟـﻪ ﭘـﻼره ﯾـﯥ د درس وﯾﻠـﻮ اﺟـﺎزت
وﻏﻮĤـﺖ ،وروﺳـﺘﻪ رﯾـﺎﻟﯿﻮي Ĥـﻪ ﻣﺤﻨـﺖ ﭘﯿـﻞ ﮐـ Ďاو د ﯿـﻮرن ﭘـﻪ
ﭘﻮﻫﻨﺘﻮن ﮐﯥ ﯾﯥ داﺧﻠﻪ واﺧﯿﺴﺘﻪ ،ﺑﺎﻻﺧﺮه ﭘـﻪ ۱۹۳۶م ﮐـﯥ د دوﮐﺘـﻮرا
ازﻣﻮﯾﻨﻪ ﮐﯥ ﻫﻢ ﺑﺮﯾﺎﻟ Ȫﺷﻮه ،ﭘﻪ ﻫﻤﺪې ﮐﺎل دوﻫﻤﻪ ﻧĎﯾﻮاﻟﻪ ﺟĎƑه ﭘﯿﻞ
ﺷﻮه ،ﻟﯿﻮي ﺧﭙﻞ ﮐﻮر ﮐﯥ ﻻﺑﺮاﺗﻮار ﺟﻮړ ﮐ Ďاو ﺧﭙـﻞ Ĥـﻮوﻧﮑﻲ ﺟـﻮزف
ﻟﯿﻮي ﴎه ﯾﯥ ﭘﻪ )ﻋﺼﺒﻲ ﻧﻈﺎم ÚﻨƑﻪ ﺟﻮړ ﺷﻮی؟( ﺧﭙﻠـﯥ ÚﯧĎﻧـﯥ ﭘﯿـﻞ
ﮐĎې.
ﭘﻪ ﻫﻤﺪې ﻣﻬﺎل ﮐﯥ ﯾﯥ ﯾﻮ داﺳﯥ ﭘﺮوﯿﻦ وﻣﻮﻧﺪ ﭼﯥ د ﻫﻐـﯥ ﭘـﻪ وﺟـﻪ
ﻫﺮ ﺳﺎه ﻟﺮوﻧﮑﯥ ﮐﯥ د ﻧﺸﻮ ˹ﺎ ﻋﻤﻞ ﭘﯿﻞ ﮐﯧĔي ،دا ﭘﺮوﯿﻦ ﻫﺮ ﺳﺎه ﻟﺮوﻧﮑﯥ ﮐﯥ د ﭘﯿﻐﺎم رﺳﻮﻟﻮ دﻧﺪه ﺗﺮ ﴎه
ﮐﻮي او ﻫﻐﯥ ﺗﻪ ﯾﯥ د)ﻧﺮو Ɛﺮوت ﻓﮑﺮ( ﻧﻮم ورﮐﻪ.
د دې ﭘﺮوﯿﻦ ﭘﻪ ﻣﻮﻧﺪﻟﻮ ورﺗﻪ ﭘﻪ ﮐﺎل ۱۹۸۶م ﮐﯥ د ﻧﻮﺑﻞ ﺟﺎﯾﺰه ورﮐĎل ﺷﻮه ،ﻫﻐﯥ ﻟﻪ ﺧﭙﻞ ﮐـﺎر ﴎه ډﯦـﺮه
ﻣﯿﻨﻪ درﻟﻮده ﻟﻪ ﻫﻤﺪې اﻣﻠﻪ ﯾﯥ واده ﻫﻢ ﻧﻪ و ﮐĎی او ﮐﻠﻪ ﺑﻪ ﻫﻢ ﭼﯥ د واده ﺑﺎره ﮐﯥ ﺗﺮﯦﻨﻪ ﭘﻮĤﺘﻨﻪ ﮐﯧﺪه ،ﻧﻮ
وﯾﻞ ﺑﻪ ﯾﯥ ﭼﯥ ﻣﺎ ﺧﭙﻞ ﻣﺴﻠﮏ) ﺳﺎﯾﻨﺲ( ﴎه واده ﮐĎی دی.
ﻫﻐﯥ Úﻮ ﮐﺘﺎﺑﻮﻧﻪ ﻫﻢ ﻟﯿﮑﲇ دي او Úﻮ ﮐﻠﻮﻧﻮ ﭘﻮرې ﯾﯥ د روم دﻣﲇ ÚﯧĎﻧﯿـﺰو ﻮﻟﻨـﻮ ﻣﴩـې ﻫـﻢ ﭘـﻪ ﻏـﺎړه
درﻟﻮده ،رﯾﺎﻟﯿﻮي د ۱۰۳ﮐﺎﻟﻮ ﭘﻪ ﻋﻤﺮ د دﺳﻤﱪ ﻣﯿﺎﺷﺘﯥ ﭘﻪ ۳۰ﻧﯧﻪ ۲۰۱۲م ﮐﺎل ﮐـﯥ ﻟـﻪ دې دﻧﯿـﺎ رﺧﺼـﺖ
ﺷﻮه.
:(Irene Joliot Curie)@ɷ C ɮ
آﯾﺮﯾﻦ ﺟﻮﻟﯿﻮټ ﮐﯧﻮري د دﺳﻤﱪ ﭘﻪ ،۱۲ﮐﺎل ۱۸۹۷م زﯾĔﯾﺪﻟﯥ
،د ﻧﺎﻣﺘﻮ ﺳﺎﯾﻨﺴﭙﻮﻫﯥ ﻣﯿﺮې ﮐﯧﻮري ﻟـﻮر وه ،ﭘـﻼر او ﻣـﻮر دواړه
ﯾﯥ ﺳﺎﯾﻨﺴﭙﻮﻫﺎن وو ﻧﻮ د ﺳﺎﯾﻨﴘ ﻋﻠﻮﻣﻮ زده ﮐĎه ﯾﯥ ﺧﭙﻞ ﮐـﻮر
ﮐﯥ ﺗﺮ ﴎه ﮐĎه ،وروﺳﺘﻪ ﯾﯥ ﭘﺎرﯾﺲ ﭘﻮﻫﻨﺘﻮن ﮐﯥ د ﺳﺎﯾﻨﺲ ﭘـﻪ
ﺑﺮﺧﻪ ﮐﯥ داﺧﻠﻪ واﺧﺴﺘﻪ.
۱۹۱۴م ﮐﯥ ﯾﯥ زده ﮐـĎې د ﻟـﻮﻣĎۍ ﻧĎﯾـﻮاﻟﯥ ﺟƑـĎې ﻟـﻪ اﻣﻠـﻪ
ﻣﺘﺎﺛﺮه ﺷﻮې ،ﺧـﻮ ﻫﻐـﯥ ﺧﭙـﻞ وﺧـﺖ ﺿـﺎﯾﻊ ﻧـﻪ ﮐـ Ďاو ﺧﭙﻠـﯥ
ﻣﻮر)ﻣﯿﺮي ﮐﯧﻮري( ﴎه ﯾﯥ ﭘﻪ ﻻﺑﺮاﺗﻮار ﮐـﯥ ﮐـﺎر ﭘﯿـﻞ ﮐـ .Ďﭘـﻪ
ﮐﯧﻤﯿﺎوي ﻣﺎده ﭘﻠﻮﻧﯿﻢ ﺑﺎﻧﺪې ﯾﯥ ÚﯧĎﻧﯿﺰه ﻣﻘﺎﻟﻪ وﻟﯿﮑﻠﻪ ،دا Ĥﮑﺎره
وه ﭼﯥ دا ﻣﺎده د ﻫﻐﯥ ﻣﻮر اﺧﱰاع ﮐĎې وه.
ﻫﻐﯥ ﭘﻪ اﺗﻮﻣﻲ ﻓﺰﯾﮏ ﮐﯥ ﺧﭙـﻞ ﺧﺪﻣﺘﻮﻧـﻪ وړاﻧـﺪې ﮐـĎل ،ﭘـﻪ
۱۹۳۵م ﮐﯥ ورﺗﻪ د ﻧﻮﺑﻞ ﺟﺎﯾﺰه ورﮐĎل ﺷﻮه ،ﭘﻪ ۱۹۳۷م ﮐﯥ د ﻧĎۍ د ﺳﻮﻟﯥ ﻮﻟﻨﯥ ﻏĎې ﺷـﻮه او ﭘـﻪ ۱۹۳۸م
ﮐﯥ ﯾﯥ ﭘﻪ دې ÚﯧĎﻧﻪ وﮐĎه او ﻧĎۍ ﺗﻪ ﯾﯥ ÚﺮƐﻨﺪه ﮐĎه ﭼﯥ ﻧﯿﻮﺮون ﭘﻪ ﮐﻮم اﻧﺪاز د اﻮﻣﻲ ﻓﯿﻮژن )ﻳﻮ Êﺎى
ﴎه وﻳﲇ ﻛﯧﺪﻧﻪ( ﺳﺒﺐ ƐﺮÊﻲ؟
د ﮐﯧﻤﯿﺎوي ﻣﻮادو د ﺗﺠﺮﺑﻮ ﻟﻪ اﻣﻠﻪ ورﺗﻪ د ﻟﯿﻮ ﮐﯧﻤﯿﺎ ﻧﺎروﻏﻲ ﭘﯿﺪا ﺷﻮې وه او ﭘﻪ ۱۹۵۶م ﮐـﯥ د ۵۸ﮐـﺎﻟﻮ ﭘـﻪ
ﻋﻤﺮ ﻣĎه ﺷﻮه.
):(Shirley Jackson
ﺷﯿﺮﱄ ﺟﮑﺴﻦ ﭘﻪ۱۹۴۶م ﮐﺎل د اﻣﺮﯾﮑـﺎ اوﺳـﻨﻲ
ﭘﺎﯾﺘﺨـﺖ واﺷـﻨƑﻦ ډي ﳼ ﮐـﯥ زﯾĔﯾـﺪﻟﯥ ،د
ﺷﯿﺮﱄ واﻟﺪﯾﻦ ﭘﻪ ﺑﭽﻮ د ﺗﻌﻠﯿﻢ ﭘﻪ ﺑﺮﺧﻪ ﮐﯥ ډﯦﺮ
ﺟــﺪي وو ،د ﻫﻐــﯥ ﭘــﻼر ﺟــﺎرج ﺟﯿﮑﺴــﻦ د
ﻣﺎﺷﻮﻣﻮاﱄ ﻧﻪ ورﺗﻪ وﯾﲇ وو ،ﭼﯥ ﭘﻪ راﺗﻠـﻮﻧﮑﯥ
ﮐـﯥ ﺑـﻪ ﺳﺎﯾﺴـﻨﭙﻮﻫﻪ ﺟـﻮړﯦĔي Êﮑـﻪ ﯾـﯥ ﭘـﻪ
ĤﻮوﻧËﻲ ﮐﯥ ﻟﻪ ﺳﺎﯾﻨﴘ ﻣﻀﺎﻣﯿﻨﻮ ﴎه ÊـﺎﻧĎƑې
ﻣﯿﻨﻪ درﻟﻮده.
ﺷﯿﺮﱄ ﭘﻪ ۱۹۶۴م ﮐﻲ ﻟﻪ روزوﯾﻠ ﻋﺎﱄ ﻟﯧﺴﯥ
ﻓﺎرﻏﻪ اود ﺧﭙﻞ ﺗﻌﻠﯿﻢ ﻣﺨﮑـﯥ وړو ﭘـﻪ ﺧـﺎﻃﺮ ﻣﯿﺴﺎﭼﻮﺳـﺲ دﮑﻨـﺎﻟﻮﺟ Ȫاﻧﺴـﯿﻮټ ﮐـﯥ داﺧﻠـﻪ واﺧﯧﺴـﺘﻪ،
ﺷﯿﺮﱄ ﻫﻠﺘﻪ د ﻓﺰﯾﮏ د ﻧﻈﺮﯾﻮ ﺑﺎره ﮐﯥ زده ﮐĎه وﮐĎه ،ﭘﻪ ﻫﺮ آﻮم ﮐﯥ دﻧﻨﻪ ذرو ﺑﺎﻧﺪې ﯾﯥ ÚﯧĎﻧـﻪ وﮐـĎه او
ﺧﭙﻠﻪ دوﮐﺘﻮرا ﯾﯥ ﭘﻪ ﺑﺮﯾﺎﻟﯿﺘﻮب ﴎﺗﻪ ورﺳﻮﻟﻪ.
ﭘﻪ ۱۹۷۰م ﮐﺎل ﮐﯥ ﻳﯥ د اﻣﺮﯾﮑﺎ ﭘﻪ ﻮﻟـﻮ ﻟﻮﯾـﻮ ﻻﺑﺮاﺗﻮاروﻧـﻮ ﮐـﯥ د ÚﯧĎﻧـﯥ ﻧـﻮم وƐﺎـﻪ ،ﮐـﺎل ۱۹۷۴م ﮐـﯥ
ﺳﻮﯾﺰرﻟﯿﻨ ôﺗﻪ ﻻړه او ﻫﻠﺘﻪ ﯾﯥ اروﭘﺎﯾﻲ ﻣﺮﮐﺰ ﮐﯥ د اﻮﻣﻲ ÚﯧĎﻧﯥ ﮐﺎر ﭘﺮ ﻣﺦ ﺑﻮﺗﻪ ،د ﻫﻐﯥ ﭘﻪ ÚﯧĎﻧﻮ ﺳـﻠƑﻮﻧﻪ
ﻣﻘﺎﻟﯥ وﻟﯿﮑﻞ ﺷﻮې ،ﺷﯿﺮﱄ ﺗﻞ ﻏﻮĤﺘﻞ ﭼﯥ ﻣﯧﺮﻣﻨﯥ د ﺳﺎﯾﻨﺲ ﭘﻪ ﺑﺮﺧﻪ ﮐﯥ ﭘﺮ ﻣﺦ ﻻړې ﳾ.
ﮐﻪ Úﻪ ﻫﻢ ﺗﻮرﭘﻮﺳﺘﯥ اﻣﺮﯾﮑﺎﯾ Ȫوه ﺧﻮ ﺑﯿﺎ ﯾﯥ ﻫﻢ ﺧﭙﻞ ﮐﺎروﻧـﻪ ﭘـﺮ ﻣـﺦ ﺑﻮﺗﻠـﻞ ،ﻫﻤﺪﻏـﻪ وﺟـﻪ ده ﭼـﯥ د
۱۹۸۵م راﭘﺪﯾﺨﻮا د اﻣﺮﯾﮑـﺎ د ﺳـﺎﯾﻨﺲ او ﮑﻨـﺎﻟﻮﺟȪ
ﻣﺮﺑﻮط )ﻧﯿﻮﺟﺮﳼ ﮐﻤﯿﺴﯿﻮن( ﻏĎې ده ،ﻟـﻪ دې ﴎه
ﴎه ﻫﻐﻪ د اﻣﺮﯾﮑﺎد رﯾﻨﺴﯿﻼ ﭘﻮﱄ ﺗﺨﻨﯿﮏ اﻧﺴﯿﯿﻮټ
ﻣﴩه ﻫﻢ ده.
):(Lise Meitner
ﻟﯿﺰ ﻣـﺎﯾ˸ د ﻧـﻮﻣﱪ ﭘـﻪ ۷ﮐـﺎل ۱۸۷۸م اﺳـﺮاﻟﯿﺎ ﮐـﯥ
زﯾĔﯾﺪﻟﯥ او د ﻓﺰﯾﮏ ﭘﻪ ﺑﺮﺧﻪ ﮐﯥ ﯾﯥ ﮐﺎر ﮐĎی دی،
ﮐﻠﻪ ﭼﯥ ﻫﻐﻪ ۱۴ﮐﻠﻨﻪ ﺷﻮه دا وﯾﺮه ﭘـﺮې ﺧﭙـﺮه ﺷـﻮه
ﭼﯥ ﻫﺴﯥ ﻧﻪ ﭘﻪ ﮐﻮر ﮐﯧﻨﻮل ﳾÊ ،ﮑﻪ ﺗﺮ ۱۴ﮐﻠﻨـȪ
وروﺳﺘﻪ ﺟﯿﻨﮑﻮ ﺗﻪ د درس وﯾﻠﻮ اﺟﺎزه ﻧﻪ وه.
د ﻫﻐﯥ ﯾﻬﻮدي ﮐﻮرﻧ Ȫورﺗﻪ ÊﺎﻧĎƑی Ĥﻮوﻧﮑﯥ وﺎﮐﻪ،
ﭼـﯥ ﺧﭙﻠـﯥ زده ﮐـĎې ﭘـﺮ ﻣـﺦ ﺑـﻮÊﻲ ،د ﺧﻠﮑـﻮ
ﻣﺨﺎﻟﻔﺘﻮﻧﻮ او Êﻮروﻟـﻮ ﴎه ﴎه ﯾـﯥ ﭘـﻪ ﮐـﺎل ۱۹۰۱م
ﮐﯥ ﭘـﻪ وﯾﺎﻧـﺎ ﭘﻮﻫﻨﺘـﻮن ﮐـﯥ داﺧﻠـﻪ واﺧﯧﺴـﺘﻪ او ﭘـﻪ
۱۹۰۶م ﮐـﯥ ﯾـﯥ دوﮐﺘـﻮرا ﺑﺸـﭙĎه ﮐـĎه ،وروﺳـﺘﻪ ﺑﯿـﺎ
ﺟﺮﻣﻨﻲ ﺗﻪ ﻻړه او ﻫﻠﺘﻪ ﯾﯥ د ﮐﯧﻤﯿﺎ ﮐﯧﴪوﯾﻠﯿﻢ اﻧﺴﯿﯿﻮټ ﮐﯥ ﮐﺎر ﭘﯿﻞ ﮐ.Ď
ﮐﻠﻪ ﯾﯥ ﭼﯥ ﺧﭙﻠﻪ ﻧﻈﺮﯾﻪ داﺳﯥ وړاﻧﺪې ﮐĎه :د ﯾﻮراﻧﯿﻢ ذرې ﻫﻐﻪ وﺧﺖ ﻣﺎﺗﯿﺪی ﳾ ﺗﺮ Úﻮ ﭘﺮې ﯾـﻮ ﻏـ
ﻣﻘﺪار ﻧﯿﻮﺮون ﭘﻪ ﯾﻮÊﺎی ﺑﺮﯾﺪ وﻧﻪ ﮐĎي ،ﻧﻮ د ﺧﻠﮑﻮ ﭘﺎم ﯾﯥ Êﺎن ﺗﻪ ﺟﺬب ﮐ.Ď
ﻫﻐﯥ ﭘﻪ ﮐـﺎل ۱۹۱۸م ﮐـﯥ د ﭘـﺮوﯿﮑﯿﻢ ﭘـﻪ ﻧـﻮم آﯾﺴـﻮﻮپ وﻣﻮﻧـﺪ ،دې ﮐـﺎر ﮐـﯥ ورﴎه اوﻮﭘـﺎن ﻧـﻮﻣﯥ
ﺳﺎﯾﻨﺴﺪان ﻫﻢ ﻣﺮﺳﺘﻪ ﮐĎې وه ،د ۱۹۲۴م او ۱۹۳۰م ﮐﻠﻮﻧﻮ ﺗﺮ ﻣﻨ Ìﻟﺲ Êﻠﻪ ﭘﻪ ﭘﺮﻟﻪ ﭘﺴﯥ ﺗﻮƐﻪ دوی دواړه د
ﻧﻮﺑﻞ ﺟﺎﯾﺰې ﺗﻪ وﻧﻮﻣﻮل ﺷﻮ.
ﻧﺎﻣﺘﻮ ﺳﺎﯾﻨﺴﭙﻮه اﻟﱪټ آﻧﺸﺎﯾﻦ ﺑﻪ اﮐɵه ورﺗﻪ د )ﺟﺮﻣﻨﻲ ﻣﯿﺮي ﮐﯧﻮري( وﯾﻠﻪÊ ،ﮑﻪ دې ﻫﻢ د ﻣﯿـﺮي ﮐﯧـﻮري
ﭘﻪ Úﯧﺮ د ﺳﺎﯾﻨﺲ ﭘﻪ ﺑﺮﺧﻪ ﮐﯥ ډﯦﺮ ﮐﺎر ﮐĎی دی.
ﻣﺎﯾ˸ د ۸۹ﮐﺎﻟﻮ ﭘﻪ ﻋﻤﺮ ﭘﻪ ﮐﺎل ۱۹۶۸م ﮐﯥ ﻣĎه ﺷﻮه .د ﻫﻐـﯥ ﺗـﺮ ﻣĎﯾﻨـﯥ وروﺳـﺘﻪ د ﮐﯧﻤﯿـﺎﯾﻲ ﺟـﺪول ﯾـﻮ
ﮐﯧﻤﯿﺎوي ﻋﻨﴫ د ﻣﯿﻨﯿﺮﯾﻢ ﭘﻪ ﻧﻮم وﻧﻮﻣﻮل ﺷﻮ.
ﻟﻪ ﺣﺸﻤﺖ ﷲ ﺷﻬﻴﺪي ﴎه ﻣﺮﮐﻪ
ﻋﺒﺪاﻟﻬﺎدي درﻳÌ
ﺣﺸﻤﺖ ﺷﻬﻴﺪي د ﻟﻮƐﺮ وﻻﻳﺖ د ﻣﺮﮐﺰ ﭘﻞ ﻋﺎˮ
اوﺳﯧﺪوﻧﮑﯽ دی ﭼﯥ ۲۰ﮐﺎﻟﻪ وړاﻧﺪې ﻳﯥ د Ĥﻮوﻧﯥ او
روزﻧﯥ د ﻳﻮ ﺳﱰ ﺧﺪﻣﺘƑﺎر ﻣﺤﻤﺪ ﻫﺎﺷﻢ ﺷﻬﻴﺪي ﭘﻪ ﮐﻮر
ﮐﯥ دې ﻧĎۍ ﺗﻪ ﺳﱰƐﯥ ﭘﺮاﻧﻴﺴﺘﻲ دي.
د ﺷﻬﻴﺪي ﮐﻮرﻧ Ȫډﯦﺮی ﻏĎي د ﻟﻮړو زده ﮐĎو ﺧﺎوﻧﺪان
دي ،د ﺣﺸﻤﺖ ﷲ ﺷﻬﻴﺪي ﭘﻼر ﻣﺤﻤﺪ ﻫﺎﺷﻢ ﺷﻬﻴﺪي د
ĤﻮوﻧËﻴﻮ د درﳼ ﻧﺼﺎب د ﻟﺴﻢ ،ﻳﻮوﻟﺴﻢ او دوﻟﺴﻢ
ﮐﺘﺎﺑﻮﻧﻪ ﻫﻢ ﻟﻴﮑﲇ.
ﺣﺸﻤﺖ ﷲ ﭘﻪ ﮐﻮر˻ ﮐﺮﮐ ﮐﯥ د ﻟﻮƐﺮ وﻻﻳﺖ ٬ﭘﻪ
ﺷﭙĔﻳﺰه ﺳﻴﺎﻟﻴﻮ ﮐﯥ د ﺑﻨﺪاﻣ˼ او Úﻠﻮر ورÊﻨﻴﻮ ﺳﻴﺎﻟﻴﻮ
ﮐﯥ د آﻣﻮ ﻟﺨﻮا ﻟﻮﺑﯧﺪﻟﯽ .د ﺗﯧﺮو Úﻠﻮر ورÊﻨﻴﻮ ﺳﻴﺎﻟﻮ ﭘﻪ
ﺗﺮڅ ﮐﯥ ﻳﯥ ﭘﻪ درې ﺳﻴﺎﻟﻴﻮ ﮐﯥ د دوه ﻏﱪƐﻮ ﺳﻠﻴﺰو او
دوه ﺳﻠﻴﺰو ﭘﺮ ﻣ ۷۶۵ﻣﻨôې ﺟﻮړې ﮐĎي ﭼﯥ د
اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﭘﻪ ﮐﭽﻪ رﻳﮑﺎرډ دی.
Ĥﺎﻏﻠﯽ ﺷﻬﻴﺪي ﭘﻪ ﻧĎﯦﻮال ﺟﺎم ﮐﯥ د ﻟﻮﺑﯧﺪﻧﮑﻮ ﭘﻨËﻠﺲ ﻟﻮﺑﻐﺎړو ﭘﻪ ﻟ Ďﮐﯥ Êﺎی ﭘﯧﺪا ﻧﻪ ﮐĎو ،ﺧﻮ د ﺧﭙﻠﯥ
ﻏﻮره ﻟﻮﺑﯥ ﭘﺮ ﺑﻨﺴ ﻏﻮاړي ﺑﯧﺮﺗﻪ ﻣﲇ ﻴﻢ ﺗﻪ راﳾ .ﻧﻮرې ﺧﱪې ﺑﻪ ﭘﻪ دې ﻣﺮﮐﻪ ﮐﯥ وﻟﻮﻟﺊ.
ﮐﻪ ﺗﺮ ﻫﺮ Úﻪ وړاﻧﺪې Êﺎن راﻣﻌﺮﰲ ﮐĎئ؟
زه ﺣﺸﻤﺖ ﷲ ﺷﻬﻴﺪي د اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن د ﻣﲇ ﻟﻮﺑôﻟﯥ ﻟﻮﺑﻐﺎړی ،د ﻟﻮƐﺮ وﻻﯾﺖ د ﭘﻞ ﻋﺎ ˮوﻟﺴﻮاﻟ Ȫد
ﺑﺎدﺧﻮاب ﺷﺎ˻ ﮐﲇ اوﺳﻴﺪوﻧﮑﯽ ﻳﻢ.
زده ﮐĎې ﻣﻮ Úﻮﻣﺮه ﮐĎي؟
ﻣﺎ ﺗﺮ ۱۲ﻮﻟƑﻲ زده ﮐĎې وﮐĎې ﻟﻪ ﻫﻐﯥ وروﺳﺘﻪ ﻣﺎ وﺧﺖ ﭘﯧﺪا ﻧﻪ ﮐ Ďﭼﯥ ﺗﻌﻠﯿﻢ ﭘﻮره ﮐĎم ﺧﻮ
اﻧﺸﺎﷲ ﭘﻪ آﯦﻨﺪه ﮐﯥ ﭘﻼن ﻟﺮﻣﻪ ﭼﯥ ﺧﭙﻞ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻣﺨﺘﻪ ﺑﻮÊﻢ.
ĤﻮوﻧËﯽ دې ﭘﻪ ﮐﻮم Êﺎی ﮐﯥ وﻳﻠﯽ دی؟
زه ﭘﻪ ﮐﺎﺑﻞ د اﺳﺘﺎد ﺑﯧﺘﺎب ﻟﻪ ﻣﮑﺘﺐ Úﺨﻪ ﭼﯥ ﭘﻪ ﺷﺎه ﺷﻬﻴﺪ ﮐﯥ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻟﺮي ﻓﺎرغ ﺷﻮی ﻳﻢ.
ﻟﻪ ﮐﻮﻣﻪ وﺧﺘﻪ ﻣﻮ ﻟﻪ ﮐﺮﮐ ﴎه ﻣﻴﻨﻪ ده؟
ډﯦﺮ وړوﮐﯽ وم ،ﻫﻐﻪ وﺧﺖ ﺑﻪ ﻣﻮږ ﯧﻨﺲ ﺑﺎل ﮐﺮﮐ ﮐﺎوه او ﭘﺮ ﻲ وي ﺑﻪ ﻣﻮ د ورﻟôﮐﭗ او داﺳﯥ
ﻧﻮر ﻣﯧﭽﻮﻧﻪ ﮐﺘﻞ ،ﻟﻪ ﻫ˴ﻏﻪ وﺧﺘﻪ ﻣﯥ ورﴎه ﻋﻼﻗﻪ وه ،ﺑﻴﺎ ﭼﯥ دﻟﺘﻪ راﻏﻠﻮ ﮐﺎﺑﻞ ﺗﻪ ﻟﻪ اﳌﭙﯧﮏ ﴎه
ﻣﺎ د ﻫﺎرډ ﺑﺎل ﻟﻮﺑﻪ ﴍوع ﮐĎه ،دﻏﻪ وﺧﺖ ۲۰۰۷ﮐﺎل و او ﻟﻪ ﻫﻤﺪې وروﺳﺘﻪ زه ﻟﻪ ﮐﺮﮐ ﴎه
ﻣﻠƑﺮی ﻳﻢ.
د ﮐﺮﮐ ﭘﻪ ﺑﺮﺧﻪ ﮐﯥ د
ﮐﻮرﻧ ȪﻫÛﻮﻧﻪ درﴎه وه
او ﮐﻪ ﻧﻪ .ﭼﺎ ﺧﻮ ﺑﻪ د ﮐﺮﮐ
ﻣﺨﻨﻴﻮی ﻧﻪ وي ﮐĎی؟
ﮐﻪ ﺣﻘﻴﻘﯿﺖ راﺑﺎﻧﺪې واﻳﯥ زﻣﺎ
ﮐﻮرﻧ Ȫډﯦﺮه ﺗﻌﻠﯿﻢ ﻳﺎﻓﺘﻪ ده او
زه ﺑﻪ ﻳﯥ اول ﮐﺮﮐ ﺗﻪ ﺧﺎص
ﻧﻪ ﭘﺮﯦĥﻮدﻣﻪ ،ﻣﺎ ﺗﻪ ﺑﻪ ﻳﯥ وﯦﻞ
ﭼﯥ اول درس وواﯾﻪ او ﭘﻪ
ﮐﺮﮐ ﺑﺎﻧﺪې وﺧﺖ ﻣﻪ ﺿﺎﯦﻊ ﮐﻮه ،ﻣﺎ ﻫﻢ ﭘﻪ ﻫﺎﻏﻪ وﺧﺖ ﮐﯥ درس وﯦﻠﯥ ،ﺑﻴﺎ ﻣﯥ ﭘﻪ ۱۵ﮐﻠﻨﯥ
ﻟﻮﺑôﻟﯥ ﮐﯥ ﻧﻴﭙﺎل ﺗﻪ ﺳﻔﺮ درﻟﻮد ،ﻫﻤﺪاﺳﯥ د ۱۷ﮐﻠﻨﻮ ﻟﻮﺑôﻟﯥ ﺗﻪ راﻏﻠﻢ .
ﻫﻐﻪ وﺧﺖ ﻫﻢ زﻣﺎ د ﻣﮑﺘﺐ اﻣﺘﺤﺎﻧﻮﻧﻪ وو ﻧﻮ زه ﻣﯥ ﭘﻼر ﻧﻪ ﭘﺮﯦĥﻮدم ﭼﯥ ﺗﺎﯦﻠﯧﻨ ôﺗﻪ ﻻړ ﺷﻢ ،ﻟﻪ ﻳﻮ
اﺳﺘﺎد ﻧﻪ ﻣﯥ اﺟﺎزه واﺧﻴﺴﺘﻪ او ﭘﻪ دوﻳﻢ ﭼﺎﻧﺲ ﮐﯥ ﻣﯥ اﻣﺘﺤﺎن ورﮐĎو ،ﻧﻮ ﭘﻪ اول وﺧﺖ ﮐﯥ ﻟĔ
ﻣﺸﮑﻼت وو ﺑﻴﺎ ﻣﯥ آﺧﺮ ﻟﻪ ﭘﻼر ﴎه وﻋﺪه وﮐĎه ﭼﯥ ﺧﭙﻞ ﺗﻌﻠﯿﻢ ﺗﻪ ﺑﻪ اداﻣﻪ ورﮐﻮم او ورﴎه ﺑﻪ
ﮐﺮﮐ ﻫﻢ ﮐﻮﻣﻪ او زه ﺑﻪ اﻧﺸﺎﷲ ډﯦﺮ Ĥﻪ ﮐﺮﮐﺮ ﺟﻮړﯦĔم.
ﭘﻼر ﻣﯥ راﴎه وﻣﻨﻠﻪ ،ﻣﴩ ورور ﻣﯥ ډاﮐﺮ ﻋﻈﻴﻢ ﷲ ﻫﻢ ﺗﺸﻮﻳﻘﻮ ،ˮﺑﻞ ورور ﻣﯥ ذﮐﺮﷲ ﻫﻐﻪ ﻫﻢ
ﺗﺸﻮﻳﻘﻮﳌﻪ ﭼﯥ ﮐﻠﻪ زه ﻟﻪ ﻟﻮﺑôﻟﯥ ﻧﻪ ډراپ ﮐﯧĔﻣﻪ اوس ﻣﯥ ﭘﻼر ﻫﻢ ﺧﻔﻪ ﮐﯧĔي اوﮐﻪ ﻟﻮﺑôﻟﯥ ﺗﻪ
راÊﻤﻪ ډﯦﺮ راﺑﺎﻧﺪې ﺧﻮﺷﺎﻟﯧĔي.
ﺧﭙﻠﻪ ﻟﻮﻣĎی ﻣﺴﻠﮑﻲ ﻟﻮﺑﻪ ﻣﻮ ﮐﻠﻪ ﺗﺮ ﴎه ﮐĎه؟
ﻣﺎ ﺧﻮ اول Êﻞ ﭘﻪ ۲۰۰۷ﮐﺎل ﮐﯥ ﺳﻔﺮ ﮐĎی و ﻟﻪ ۱۵ﮐﻠﻨﯥ ﻟﻮﺑôﻟﯥ ﴎه ﻧﻮ ﻫﺎﻏﻠﺘﻪ ﻣﺎ اوﻟﻪ ﻟﻮﺑﻪ ﮐĎې
وه ﭘﻪ ﻧﻴﭙﺎل ﮐﯥ او ﺑﯿﺎ ورو ورو ﻫﻤﺪاﺳﯥ ﻣﺨﮑﯥ راﻏﻠﻢ.
ﺑﻴﺎ ﻣﲇ ﻴﻢ ﮐﯥ زﻣﺎ اوﻟﻪ ﻟﻮﺑﻪ ﭼﯥ وه ﻫﻐﻪ ﭘﻪ ﺳﻴﻨƑﺎﭘﻮر ﮐﯥ وه د ﭘﺎﮐﺴﺘﺎن ﺧﻼف ﭼﯥ ﭘﻪ ﻫﻐﻪ ﮐﯥ ﻣﺎ
ﻟﻮﻣĎی ﻟﻮﺑﻪ وﮐĎه او ﭘﻨËﻮﺳﻴﺰه ﻣﯥ ﭘﻪ ﮐﯥ ووﻫﻠﻪ.
Ĥﻪ ډﯦﺮ Ĥﻪ دا ﻧĎﯦﻮاﻟﻪ ﻳﻮورÊﻨﯽ ﻟﻮﺑﻪ وه او ﮐﻪ ﺷﻞ اورﻳﺰه؟
دا ﻳﻮورÊﻨ Ȫﻟﻮﺑﻪ وه.
ﭘﻪ ﮐﻮر˻ ﮐﺮﮐ ﮐﯥ د ﮐﻮﻣﯥ وﻻﻳﺘﻲ ﻟﻮﺑôﻟﯥ ﻟﺨﻮا ﻟﻮﺑﯧﺪﻟﯥ ﻳﻲ او ﻳﺎ ﻟﻮﺑﯧĔئ؟
ﭘﻪ وﻻﻳﺘﻲ ﻟﻮﺑﻮ ﮐﯥ ﻣﺎ د ﻟﻮƐﺮ ﻟﺨﻮا ﻧﻪ ﻮﻟﯥ ﻟﻮﺑﯥ ﮐĎي دي زه ﺧﭙﻠﻪ د ﻟﻮƐﺮ وﻻﻳﺖ ˽ﻪ ﻧﻮ د ﻟﻮƐﺮ ﻴﻢ
ﻧﻪ زه ﻟﻮﺑﯧﺪﻣﻪ ﺧﻮ اوس ﻣﻮږ ﺗﻪ ﭘﻪ وﻻﻳﺘﻲ ﻟﻮﺑﻮ ﮐﯥ ﭼﺎﻧﺲ ﻧﻪ راﮐﻮي Êﮑﻪ د وﻻﻳﺘﻮﻧﻮ ﻧﻮﻳﻮ ﻟﻮﺑﻐﺎړو ﺗﻪ
ﭼﺎﻧﺲ ورﮐﻮي ،ﭼﯥ ﻣﲇ
ﻴﻢ او ﻧﻮرو ﻟﻮﺑôﻟﻮ ﺗﻪ ﻧﻮي
Êﻮاﻧﺎن راﳾ.
راﺗﻪ وﻳﻠﯽ ﺷﺊ ÚﻨƑﻪ
ﻣﻮ د ﭘﻨËﻠﺲ ﮐﻠﻨﻮ
ﺗﻨﮑﻴﻮ Êﻮاﻧﺎﻧﻮ ﻟﻮﺑôﻟﯥ
ﺗﻪ ﻻر ﭘﯧﺪا ﮐĎه؟
اول ﭼﯥ ﭘﻪ ﻫﺎرډ ﺑﺎل
ﺑﺎﻧﺪې ﻣﺎ ﮐﺮﮐ ﴍوع ﮐĎو،
ﻧﻮ دﻟﺘﻪ زﻣﻮږ ﻳﻮ ﺧﭙﻞ و ﻫﻐﻪ
زه ﺣﺎﺟﻲ ﺻﯧﺐ ﻋﺰﻳﺰﷲ
ﺗﻪ ورﻣﻌﺮﰲ ﮐĎم ﻧﻮ ﺑﻴﺎ
ﺣﺎﺟﻲ ﺻﯧﺐ زه ﮐﺮﮐ ﺗﻪ
ډﯦﺮ ﺗﺸﻮﻳﻘﻮ ˮاو ﭼﯥ ﻫﻐﻪ
زﻣﺎ ﺑﯧﻨ ƒوﻟﯧﺪو ﻧﻮ ﺣﯧﺮان ﭘﺎﺗﯥ ﺷﻮ ﭼﯥ وﷲ دا ﻳﻮ آﯦﻨﺪه ﻟﺮي.
ﺑﯿﺎ ﻣﺎ دﻟﺘﻪ اﮐﯧôﻣﻲ ﮐﯥ ﭘﺮﯦﮑﺲ ﮐﻮﻟﻮ دﻟﺘﻪ د ۱۹ﮐﻠﻨﯥ ﻟﻮﺑôﻟﯥ ﮐﯧﭙﯧﻦ و ﺷﯧﺮ ﺷﯧﺮزي او ﻧﻮر ﻫﻠﮑﺎن
وو ﻫﻐﻮی ﺑﻪ ﻫﻢ زه ﺗﺸﻮﻳﻘﻮ ˮﻧﻮ دوی وﯦﻠﯥ ﭼﯥ ﺗﻪ Ĥﻪ آﯦﻨﺪه ﻟﺮي او ﭼﯥ زه ﺗﺎج ﻣﻠﻮک ﻋﺎ ˮوﻟﻴﺪم
ﻧﻮ ﻫﻐﻪ راﺗﻪ ووﻳﻠﯥ ﭼﯥ Êﺎن ﻧﻮﻟﺲ ﮐﻠﻨﯥ ﻟﻮﺑôﻟﯥ ﺗﻪ ﺗﻴﺎر ﮐĎه ،ازﻣﻮﻳﻨﻪ اﺧﻴﺴﺘﻞ ﮐﯧĔي ﺗﻪ ﺑﻪ ﭘﻪ ﮐﯥ
ﮐﺎﻣﻴﺎﺑﯧĔي Êﮑﻪ ﺗﺎ ﻣﻮږ دﻟﺘﻪ ﻫﺮه ورځ Ɛﻮرو ﺗﻪ Ĥﻪ اﺳﺘﻌﺪاد ﻟﺮې.
ﺑﻴﺎ ﺑﺸ˼ ﺳﺘﺎﻧﮑﺰي ﭼﯥ اوس د ﻣﲇ ﻟﻮﺑôﻟﯥ ﻣﻨﯧﺠﺮ ﻫﻐﻪ ﻫﻢ راﺗﻪ ووﯦﻠﯥ ﭼﯥ ﻫﻐﻪ زﻣﻮږ ﻣﻨﯧﺠﺮ و او
راﺑﺎﻧﺪې ﻟﻘﺐ ﻳﯥ ﻫﻢ ﮐﯧĥﻮد ﭼﯥ ﺗﻪ ﺳﻨƑﺎﮐﺎرا ﻳﯥ ﭼﯥ ﺗﻪ ﻫﻐﻪ رﻗﻢ Ɛﯧﻢ ﮐﻮې.
ﭘﻪ ازﻣﻮﯦﻨﻪ ﮐﺎﻣﻴﺎب ﺷﻮم او ﭘﻪ ﻧﯧﭙﺎل ﮐﯥ ﻫﺎﯦﺴ ﺳﮑﻮرر ﺷﻮﻣﻪ ﻟﻪ ﻫﻐﻪ ﺑﻌﺪ ﻣﺎ ﻳﻮ ﮐﺎل اﻧﺘﻈﺎر وﮐĎو
ﻫﻐﻪ وﺧﺖ ﺳﻔﺮوﻧﻪ ﮐﻢ ﮐﯧﺪل.
زه ۱۷ﮐﻠﻨﯥ ﻟﻮﺑôﻟﯥ ﺗﻪ راﻏﻠﻤﻪ ﻫﻐﻪ ﮐﯥ ﻫﻢ ﮐﺎﻣﻴﺎب ﺷﻮم او ﻫﻐﻪ ﮐﯥ ﻫﻢ ﺑﯧﺴ رن ﺳﮑﻮرر راﻏﻠﻢ
ﺑﻴﺎ ۱۹ﮐﻠﻨﯥ ﻟﻮﺑôﻟﯥ ﺗﻪ ﮐﺎﻣﻴﺎب ﺷﻮم ،ﭼﯥ ورﻟ ôﮐﭗ ﺗﻪ ﮐﻮاﻟﻴﻔﺎﯦﻨ ƒراوﻧ ôو ﺧﻮ ﺑﺪﺑﺨﺘﺎﻧﻪ ﻣﺎ و ﻧﻪ ﺷﻮ
ﮐﻮﻟﯽ ﭼﯥ وﻟﻮﺑﯧĔم ﺑﻴﺎ د ﻫﻐﻪ ﻧﻪ ﺑﻌﺪ ﭘﻪ ﻧﻴﻮزي ﻟﯧﻨ ôﮐﯥ اﻧôر و ۱۹ورﻟ ôﮐﭗ و ﭼﯥ زه ورﺗﻪ ﺳﻴﻠﻴﮑ
ﺷﻮﻣﻪ ،داﺳﯥ زﻣﺎ ﮐﺮﮐ ﴍوع ﺷﻮ ،ﻣﲇ ﻟﻮﺑôﻟﻪ ﮐﯥ ﻟﻮﺑﯧﺪل زﻣﺎ د Ĥﻪ ﭘﺮﻓﺎرﻣﻨﺲ وﺟﻪ وه ﭼﯥ دې
Êﺎی ﺗﻪ راورﺳﯧﺪم.
ﻣﻄﻠﺐ ﺗﺎﺳﯥ ﭘﻪ ۱۹ﮐﻠﻨﻮ ﻟﻮﺑôﻟﻪ
ﮐﯥ ﻟﻪ Ĥﻪ Êﻠﯧﺪووروﺳﺘﻪ ﻣﲇ
ﻟﻮﺑôﻟﯥ ﺗﻪ راﻏﻠﺊ؟
زه Úﻠﻮر ﮐﺎﻟﻪ ﭘﻪ اﻧôر ۱۹ﻟﻮﺑôﻟﻪ ﮐﯥ
ﭘﺎﺗﯥ ﺷﻮم ،ﻣﺎ ﺑﻪ ﭼﯥ Ĥﻪ ﭘﺮﻓﺎرﻣﻨﺲ ﮐﺎوه
ﻧﻮ د ﭘﺮﻓﺎرﻣﻨﺲ ﻟﻪ وﺟﯥ ﺑﻪ زه ﭼﯥ ﻟﻪ
اﻧôر ﻧﺎﯦﻨ˾ وزƐﺎر ﺷﻮﻣﻪ ﻧﻮ ﭘﻪ ﻓﺎرغ
وﺧﺖ ﮐﯥ ﺑﻪ ﻟﻪ ﻣﲇ ﻟﻮﺑôﻟﯥ ﴎه
ﻟﻮﺑﯧﺪم ،ﭘﻪ آﺧﺮ ﻳﻮ ﮐﺎل ﮐﯥ ډﯦﺮ
ﻣﴫوف وم ﮐﻠﻪ ﺑﻪ ﻣﲇ ﻟﻮﺑôﻟﯥ ﴎه او
ﮐﻠﻪ ﻟﻪ ﻧﻮﻟﺲ ﮐﻠﻨﻮ ﴎه ﻟﻮﺑﯧﺪم.
ﮐﻠﻪ ﭼﯥ ﺗﺎﺳﯥ ﺗﻪ ﭘﻪ ﻟﻮﻣĎي Êﻞ
ﭘﻪ ﻣﲇ ﻟﻮﺑôﻟﻪ ﮐﯥ ﭼﺎﻧﺲ درﮐĎل
ﺷﻮÚﻪ اﺣﺴﺎس ﻣﻮ درﻟﻮد؟
د ﮐﺮﮐ ﺑﻮرډ دا ﭘﻼن و ﭼﯥ ﻧﻮوﻟﺲ
ﮐﻠﻨﻮ ﺗﻪ ﺑﻪ ﻳﯥ ﻫﻢ ﭘﻪ ﮐﯧﻤﭙﻮﻧﻮ ﮐﯥ ﭼﺎﻧﺲ
ورﮐﺎوه ،ﻧﻮ ﻣﺎ ﻫﻢ ﻟﻪ ﻣﲇ ﻟﻮﺑôﻟﯥ ﴎه ﮐﯧﻤﭙﻮﻧﻪ ﮐﻮل ،ﻟﻪ ﻫﻐﻪ وروﺳﺘﻪ زﻣﺎ اوﻟﻪ رﺳﻤﻲ ﻟﻮﺑﻪ ﭘﻪ
ﺳﻴﻨƑﺎﭘﻮر ﮐﯥ ﭘﺎﮐﺴﺘﺎن ﴎه وه ،ﻣﺎ ډﯦﺮ د ﺧﻮﺷﺎﻟ Ȫاﺣﺴﺎس ﮐﺎوه ،ﻣﺎ ﮐﺘﻞ ﭼﯥ د اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن وﺗﲇ
ﺳﺘﻮري ﭼﯥ زﻣﺎ ﻳﻮ ﺧﻮب و ﭼﯥ د دوی ﭘﻪ Úﯧﺮ ﺑﻪ زه ﻫﻢ د ﺧﭙﻞ ﻫﯧﻮاد اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ˹ﺎﯦﻨﺪƐﻲ ﮐﻮم،
ﻧﻮ واﻗﻌ ًﺎ ﻫﻐﻪ ورځ زﻣﺎ ﺧﻮب او زﻣﺎ ارﻣﺎن ﭘﻮره ﺷﻮ ،ﭼﯥ ﮐﻠﻪ ﺑﻪ ﻣﺎ ﻧﺒﻲ ،ﺣﻤﻴﺪ ﺣﺴﻦ او ﻧﻮروز ﻟﻴﺪل
ﭼﯥ زه ورﴎه ﭘﻪ ﻣﯧﺪان ﮐﯥ وﻻړ وم ﻣﺎ ﻟﭙﺎره ﻟﻪ دې ﻏﻪ ﺧﻮﺷﺎﱄ ﻧﻪ وه.
ﺗﺎﺳﯥ ﻟﻪ ﻧĎﯦﻮال ﺟﺎم وروﺳﺘﻪ Úﻪ ﭘﻼن ﻟﺮئ ﭼﯥ ÚﻨƑﻪ ﺑﻪ ﻣﲇ ﻟﻮﺑôﻟﯥ ﺗﻪ راﺷﺊ؟
واﻗﻌﺎً د ﻫﺮ ﻟﻮﺑﻐﺎړي ﺧﭙﻞ ارﻣﺎن وي ﭼﯥ ﭘﻪ ﻧĎﯦﻮال ﺟﺎم ﮐﯥ وﻟﻮﺑﯧĔي .د دﻧﻴﺎ ﺗﺮ ﻮﻟﻮ ﻏ ﻣﯧﭽﻮﻧﻪ د
ﻧĎﯦﻮال ﺟﺎم وي ﺧﻮ ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﭼﯥ ﻣﺎ وه ﻧﻪ ﺷﻮ ﮐĎای ﭼﯥ دﻏﻪ ﻟﻮﺑﻮ ﮐﯥ وﻟﻮﺑﯧĔم.
اﻧﺸﺎ̀ زه ﺑﻪ ﺧﭙﻞ ﮐﻮﺷﺶ ﮐﻮﻣﻪ ﭼﯥ راﺗﻠﻮﻧﮑﯥ ﮐﯥ ډﯦﺮ زر ﺑﯧﺮﺗﻪ ﻴﻢ ﺗﻪ راﺷﻤﻪ او د ﺧﭙﻞ ﭘﺮﻓﺎرﻣﻨﺲ
ﮐﻪ ﮐﻮر˻ ﮐﺮﮐ ﮐﯥ وي ﻳﺎ ﮐﻮم ﺳﻔﺮ ﮐﯥ ﺑﺮاﺑﺮ ﺷﻮﻣﻪ ﻧﻮ زه ﺑﻪ ﺧﭙﻠﻪ وړﺗﻴﺎ Ĥﻴﻤﻪ او ﺑﯧﺮﺗﻪ ﺑﻪ ﻟﻮﺑôﻟﯥ ﺗﻪ
راÊﻤﻪ.
ﺗﺎﺳﯥ ﺗﯧﺮ ﮐﺎل ﭘﻪ Úﻠﻮر ورÊﻨﻴﻮ ﺳﻴﺎﻟﯿﻮ ﮐﯥ ډﯦﺮ Ĥﻪ Êﻠﯧﺪﻟﯥ وئ او دوه ﻏﱪƐﯥ ﺳﻠﯧﺰې ﻣﻮ ﻫﻢ وﻫﻠﯥ
وې ﻧﻮ آﻳﺎ ﺗﺎﺳﯥ ﺑﻪ ﮐﻮر˻ ﮐﺮﮐ ﮐﯥ ﻟﻮﺑﯧﺪو ﺗﻪ دوام ورﮐﻮئ؟
ﻫﻮ ﺑﺎﻟﮑﻞ ﭘﻪ ډوﻣﯧﺴﻴﮏ ﻟﻮﺑﻮ ﮐﯥ ﻣﺎﺷﺎﷲ زﻣﺎ ﭘﺮﻓﺎرﻣﻨﺲ ډﯦﺮ Ĥﻪ و ﺧﻮ ﺑﯿﺎ ﻫﻢ زه ﻧﻪ ﻧﺎ اﻣﯧﺪه ﮐﯧĔﻣﻪ،
ورﻟ ôﮐﭗ ﻻړو ﮐﺮﮐ ﻧﻪ دی ﺧﺘﻢ ،زه ﺧﭙﻠﻮ ɱﺮﻳﻨﺎﺗﻮ ﺗﻪ دوام ورﮐﻮم او اﻧﺸﺎﷲ د ﺧﭙﻞ ﭘﺮﻓﺎرﻣﻨﺲ ﭘﺮ
ﻣ ﺑﻪ ﺑﯧﺮﺗﻪ ﻟﻮﺑôﻟﯥ ﺗﻪ راÊﻤﻪ.
آﯾﺎ د ɱﺮﻳﻨﺎﺗﻮ ﻟﭙﺎره ﻟﻪ ﻫﻐﻪ ﺳﻬﻮﻟﺘﻮﻧﻮ Úﺨﻪ ﭼﯥ ﺗﺎﺳﯥ ﺗﻪ د اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن د ﮐﺮﮐ ﺑﻮرډ
ﻟﺨﻮا ﺑﺮاﺑﺮ ﺷﻮي دي ﺧﻮښ او ﻣﻄﻤﺌ˾ ﻳﺊ؟
ﺑﺎﻟﮑﻞ ﺧﻮﺷﺎﻟﻪ ˽ﻪ Êﮑﻪ Úﻠﻮر ﮐﺎﻟﻪ ﻣﺨﮑﯥ ﻣﻮږ ﻫﻴ Üﻧﻪ درﻟﻮدل ﻣﻮږ ﺑﻪ ﭘﻪ ﭼﻤﻨﻲ ﺣﻀﻮري ﮐﯥ ﻟﻮﺑﯥ
ﮐﻮﻟﯥ ،ﻫﻠﺘﻪ ﺑﻪ ﺗﯧĔي وې ﻫﻠﺘﻪ ﺑﻪ ﺷﯧﺸﯥ وې اﮐɵه وﺧﺖ ﺑﻪ زﻣﻮږ ﭘĥﯥ زﺧﻤﻲ ﮐﯧﺪې ﻻﺳﻮﻧﻪ ﺑﻪ ﻣﻮ
زﺧﻤﻲ ﮐﯧﺪل داﺳﯥ Ɛﺮاوﻧ ôﻧﻪ و ﭼﯥ ﻣﻮږ ﺑﻪ ﭘﻪ ﮐﯥ ﮐﺮﮐ ﮐﺎوه ﺳﻴﻤﻲ ﭘﻴﭻ و او ﻮﻟﯥ ﮐﻨﺪې وې.
ﺧﺎوره او دوړې ﺑﻪ دوﻣﺮه زﻳﺎﺗﯥ وې ﭼﯥ ﺣﺘﯽ ﻣﻮږ ﺗﻪ ﺑﻪ ﺑﺎل ﻫﻢ ﻧﻪ Ĥﮑﺎرﯦﺪو ﺧﻮ ﺑﯿﺎ ﺑﻪ ﻫﻢ ﻣﻮږ
ﺧﭙﻞ ﮐﺮﮐ ﮐﺎوه ،اوس زﻣﻮږ ﺳﻬﻮﻟﺘﻮﻧﻪ زﻳﺎت ﺷﻮي دي اﻧôور )ﴎﭘﯥ( اﮐﺎډﻣﻲ ﻟﺮو؛ ﺟﻴﻢ )ﮐﻠﺐ(
ﻟﺮو ﻧﻮ ﭘﺮﻣﺨﺘ ƒﭘﻪ ﻫﺮه ﺑﺮﺧﻪ ﮐﯥ راﻏﻠﯽ .
ﮐﻪ ﻟﻪ ﻳﻮ ﭘﻠﻮه ﻴﻢ ﭘﻪ ﻧĎﯦﻮال ﺟﺎم ﮐﯥ ﻟﻮﺑﯧĔي ﻟﻪ ﺑﻞ ﭘﻠﻮه ﻣﻮ ادارې ﭘﺮﻣﺨﺘ ƒﮐĎی دی ،ﭘﻪ اﮐɵه
وﻻﻳﺘﻮﻧﻮ ﮐﯥ Ĥﯥ اﮐﺎډﻣﻴﺎﻧﯥ ﺟﻮړې ﺷﻮې ﻣﺜ ُﻼ ﮐﻪ زه دﻟﺘﻪ ﻣﺸﮑﻞ وﻟﺮم ﮐﻮﻻی ﺷﻢ ﭘﻪ ﻟﻮƐﺮ ﮐﯥ ﻳﺎ
ﻧﻨƑﺮﻫﺎر ﮐﯥ ﻫﻢ ﺧﭙﻞ ɱﺮﻳﻦ وﮐĎم.
راﺗﻪ وﯦﻠﯽ ﺷﯥ ﭼﯥ ﻣﻴﻨﻪ دې ﮐĎې؟
ﮐﻪ رĤﺘﻴﺎ راﺑﺎﻧﺪې واﻳﯥ ﻣﻴﻨﯥ ﺗﻪ ﻣﯥ وﺧﺖ ﻧﻪ دی ﭘﯧﺪا ﮐĎی ،ﻟﻪ ﮐﻮﭼﻴﻨﻮاﱄ راﻫﻴﺴﯥ ﻟﻪ ﮐﺮﮐ ﴎه
ﺑﻮﺧﺖ ﻳﻢ ،ﮐﻮژده ﻣﯥ ﻫﻢ ﭘﻪ ډﯦﺮه ﮐﻢ ﻋﻤﺮۍ ﮐﯥ ﮐĎې وه.
واده ﻣﻮ ﮐĎی دی؟
ﻫﻮواده ﻣﯥ ﮐĎی دی.
د ﺧﻮĤﯥ ﻏﺬا ﻣﻮ Úﻪ ده؟
ﻣﻨﺘﻮ ،ﻗﻮرﻣﻪ ﻣﯥ ﻫﻢ ډﯦﺮه ﺧﻮĤﯧĔي.
د ﺧﻮĤﯥ رﻧ ƒﻣﻮ ؟
آ ɯاو ﺗﻮر .
د ﺧﻮĤﯥ ﻟﻮﺑﻐﺎړی ﻣﻮ؟
ﻮل راﺑﺎﻧﺪې Ɛﺮان دي ﺧﻮ د ﭘﺮﻓﯧﺸﻨﻠﯧﺰم ﻟﻪ ﻣﺨﯥ ﻣﯥ ﻧﺒﻲ ﻋﯿﺴﯽ
ﺧﯧﻞ او ﻧﻮرﻋﲇ Êﺪران ډﯦﺮ ﺧﻮĤﯧĔي.
د ﺧﻮĤﯥ ﻧĎﯦﻮال ﻟﻮﺑﻐﺎړي ﻣﻮ؟
ﺳﻨƑﺎﮐﺎرا او ﮐﻮﻫﲇ.
د ﺧﻮĤﯥ ﻟﻮﺑﻐﺎﱄ ﻣﻮ ﭘﻪ ﻫﯧﻮاد ﮐﯥ؟
د ﮐﺎﺑﻞ ﻧĎﯦﻮال ﻟﻮﺑﻐﺎﻟﯽ Êﮑﻪ Ĥﻪ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻟﺮي او Ĥﺎﯦﺴﺘﻪ ﻫﻢ دی.
د ﺧﻮĤﯥ ﻧĎﯦﻮال ﻟﻮﺑﻐﺎﻟﯽ ﻣﻮ ﮐﻮم دی؟
واﮐﻪ ﻟﻮﺑﻐﺎﻟﯽ ﭼﯥ ﭘﻪ آﺳﺮﻳﻠﻴﺎ ﮐﯥ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻟﺮي.
ﺧﻮږه ﺧﺎﻃﺮه ؟
ﺧﺎﻃﺮې ﺧﻮ ډﯦﺮې دي ﺧﻮ ﺗﺮ ﻮﻟﻮ Ĥﻪ
ﺧﺎﻃﺮه ﻫﻐﻪ ده ﭼﯥ ﻣﻮږ ﻧĎﯦﻮال ﺟﺎم ﺗﻪ
ﻻر وﻣﻮﻧﺪﻟﻪ او ﻟﻪ ﺧﭙﻠﯥ ﻟﻮﺑôﻟﯥ ﴎه ﻣﻞ
وم ،ﻫﻐﻪ اﺣﺴﺎس او ﺧﻮﺷﺎﱄ ﭘﻪ اﻟﻔﺎﻇﻮ
ﮐﯥ ﺑﻴﺎﻧﻮﻟﯽ ﻧﻪ ﺷﻢ.
ﺑﺪه ﺧﺎﻃﺮه؟
ﭼﯥ ﻧĎﯦﻮال ﺟﺎم ﺗﻪ ﭘﻪ ﻟﻮﺑôﻟﻪ ﮐﯥ
ﺳﻴﻠﻴﮑ ﻧﻪ ﺷﻮم.
Úﻪ ﭘﯧﻐﺎم ﻟﺮې؟
ﻫﯧﻮادواﻟﻮ ﺗﻪ ﻣﯥ دا ﭘﯧﻐﺎم دی ،ﭼﯥ د
ﺳﭙﻮرت ﺗﻌﻠﻴﻢ او ﻟﻪ ﻫﺮې ﺑﻠﯥ ﻻرې
اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺗﻪ ﺧﺪﻣﺖ وﮐĎي ،زﻣﺎ ﻟﻮی
آرﻣﺎن دی ﭼﯥ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺗﻪ دا˽ﻲ ﺳﻮﻟﻪ
او ﺛﺒﺎت راﳾ.
د ﭘﴪﱄ د Ĥﮑﻼوو اﻧËﻮر
ÚﯧĎﻧﭙﻮه ﺳﯿﺪ ﻣﺤﯽ اﻟﺪﯾﻦ ﻫﺎﺷﻤﻲ
ﻫﺴﯥ ﺧﻮ د ﮐﺎل ﻮﻟﻮ ﻓﺼﻠﻮﻧﻮ او ﻣﻮﺳﻤﻮﻧﻮ ﺗﻪ ﻟﻮی ژورې اﻏﯧﺰې ﻻﻧﺪې راوﱄ او دې ﺗﻪ ﯾﯥ اړ ﺑﺎﳼ
ɲĥÚﺗﻌﺎﻟﯽ ﺑﯧﻼﺑﯧﻠﯥ ÊﺎﻧĎƑﻧﯥ او ĤﯧǯƑﯥ ورﮐĎي ﭼﯥ د ﺷﻌﺮ او ادب ﭘﻪ ﺧﻮږه او رﻧƑﯿﻨﻪ ژﺑﻪ ﯾﯥ
او ﭘﺮ ﻃﺒﯿﻌﺖ ،اﻧﺴﺎ˻ ژوﻧﺪ ،ﻧﻮرو ﺳﺎﮐĥﻮ او ﻧﺒﺎﺗﺎﺗﻮ Ĥﮑﻼوې او Êﻼوې وﺳﺘﺎﯾﻲ.
ﯾﯥ د اﻏﯧﺰ ﮐﻮﻟﻮ Êﻮاک او ﺗﻮان ورﺑﺨĥﻠﯽ دی ،ﻫﻤﺪا ﻻﻣﻞ دی ﭼﯥ د ﻧĎۍ د ﻫﺮې ژوﻧﺪۍ ژﺑﯥ
ﻣƑﺮ د ﮐﺎل ﭘﻪ Úﻠﻮرو واړو ﻣﻮﺳﻤﻮﻧﻮ ﮐﯥ ﭘﴪﻟﯽ د د ﻣﻨﻈﻮم ادب زﯾﺎﺗﻪ ﺑﺮﺧﻪ ﻟﻪ دې ارزĤﺘﻨﺎﮐﻮ ﻣﺮﻏﻠﺮو
ﻟﻮﻣĎي ﻓﺼﻞ ﭘﻪ ﺗﻮƐﻪ ﻟﻪ دې اﻣﻠﻪ ﻫﻢ ﻟﻪ ﺳﱰ ډﮐﻪ ده ،ﭘĥﺘﻮ ﭼﯥ د ﻧĎۍ د ﯾﻮې ژوﻧﺪۍ ژﺑﯥ ﭘﻪ
ارزĤﺖ او اﻫﻤﯿﺖ ﻧﻪ ﺑﺮﺧﻤﻦ دی ،ﭼﯥ ﭘﻪ راﺗ ƒد ﺗﻮƐﻪ ﻟﻪ اوږدې ﺗﺎرﯾﺨﻲ ﻟﺮﻏﻮﻧﺘﯿﺎ او ﺑôاﯾﯥ ﻣﻌﻨﻮي
ﻃﺒﯿﻌﺖ ﭘﻪ ﻣĎه او ﺳﺎړه Êﭙﲇ ﺑﺪن ﮐﯥ د ژوﻧﺪ ﺳﺎ اد ɯﭘﺎﻧƑﯥ ﻧﻪ ﺑﺮﺧﻤﻨﻪ ده ،د ﻣﻨﻈﻮم ادب ﯾﻮه د
وﭼﻠﯧĔي ،د ﯾﻮ ﻧﻮي ژوﻧﺪ د ﭘﯿﻼﻣﯥ او اداﻣﯥ زﯾﺮی ﮐﺘﻨﯥ وړ ﺑﺮﺧﻪ ﯾﯥ د ﭘﴪﱄ ﭘﻪ ﻣﻮﺳﻢ ﮐﯥ د ﻃﺒﯿﻌﻲ
ﻣﻨﺎﻇﺮو او ﻧﻮرو ﮐﯿﻔﯿﺘﻮﻧﻮ Ĥﮑﻠﯥ او ﭘﻪ زړه ﭘﻮرې او د ÊﺎﻧĎƑې Ĥﮑﻼ او Êﻼ ﻻﻣﻞ وƐﺮÊﻲ.
ﭘﻪ دې ﮐﯥ ﺷﮏ ﻧﺸﺘﻪ ﭼﯥ ﭘﻪ ﭘﴪﱄ ﮐﯥ ﻮل اﻧËﻮروﻧﻪ ﺟﻮړوي.
ﻃﺒﯿﻌﺖ او د ژوﻧﺪ ﭼﺎﭘﯿﺮﯾﺎل ﺗﺮ ﻧﻮرو ﻣﻮﺳﻤﻮﻧﻮ ډﯦﺮ د ﭘĥﺘﻮ د ﻣﻨﻈﻮم ادب Ɛﻠﺒ ǰﺗﻪ ورÊﻮÚ ،ﻮ ﭘﴪﻟﻨﻲ
Ĥﮑﻠﯽ ﺑﺮﯾĥﻲ او اﻧﺴﺎن داﺳﯥ اﻧƑﯿﺮي ﭼﯥ د ﻮﻟﯥ Ɛﻠﻮﻧﻪ ﺗﺮې راﺧﻮĤﻮو او ﭘﻪ ډﯦﺮه ﻣﯿﻨﻪ ﯾﯥ درﺗﻪ
ﻧĎۍ او ﮐﺎﺋﯿﻨﺎﺗﻮ ﺧﺎﻟﻖ د ﺧﭙﻞ ﻫﻤﯿﺸﻨﻲ ﻓﯿﺾ ﻟﻪ وړاﻧﺪې ﮐﻮو.
ﺧﺰاﻧﯥ ﻧﻪ د ﻧĎۍ ﭘﺮﻣﺦ د زﻣﺮدو ﺑﺎران ﮐĎی ،ددې ﭘﻪ ﺗﺎرﯾﺨﻲ ﻟﺤﺎظ د ﭘĥﺘﻮ د ﻟﺮﻏﻮﻧﯥ اد ɯدورې د
ﻣﻮﺳﻢ Ĥﮑﻠﯥ ﻫﻮا ﭼﯥ ﭘﺮ وﻧﻮ ﺑﻮﻮ)ﻧﺒﺎﺗﺎﺗﻮ( وﻟƑﯧĔي ،ﺷﺎﻋﺮاﻧﻮ Úﻮ د Ɛﻮﺗﻮ ﭘﻪ ﺷﻤﯧﺮ ﺷﻌﺮوﻧﻪ د زﻣﺎﻧﯥ ﻟﻪ
ﻧﻮ ﺗﺎزهĤ ،ﯧﺮازه او ﺳﻤﺴﻮره ﳾ او ﭘﻪ اﻧﺴﺎ˻ زړوﻧﻮ ﺧﻮﻧĎﯾﻮ ﺗﻮﭘﺎﻧﻮﻧﻮ ﺧﻮﻧﺪي راﭘﺎﺗﯥ او ﺗﺮ ﻣﻮږ
ﮐﯥ ډﯦﺮه ﺧﻮĤﻲ ،ﺧﻮĥÊﺖ او ﻟﻪ ژوﻧﺪ ﴎه د ﻣﯿﻨﯥ رارﺳﯧﺪﱄ دي ،ﭘﻪ ﻫﻐﻮ ﮐﯥ زﻣﻮږ ﻣﺨﯥ ﺗﻪ دوه
ﺟﺬﺑﻪ او اﺣﺴﺎس راوﻻړوي او ﭘﻪ دﻣﺎﻏﻮﻧﻮ ﮐﯥ ﻧﻮي ﺑﯧﻠƑﯥ راÊﻲ ﭼﯥ ﭘﮑﯥ د ﭘﴪﱄ د Ĥﮑﻼ د ﺳﺘﺎﯾﻨﯥ
ﭘﻪ زړه ﭘﻮرې اﻧËﻮروﻧﻪ ﺷﺘﻪ. ﻓﮑﺮوﻧﻪ او ﺧﯿﺎﻟﻮﻧﻪ ﭘﯿﺪا ﮐﻮي.
ﺷﺎﻋﺮ او ادﯾﺐ ﭼﯥ ﭘﻪ ﻮﻟﻨﻪ ﮐﯥ ﺗﺮ ﻧﻮرو زﯾﺎت ﻟﻮﻣĎۍ ﺑﯧﻠƑﻪ د ﻏﻮرﯾﺎﻧﻮ د ﻟĎۍ د ﻧﻮﻣﯿﺎﱄ واﮐﻤﻦ
ﺣﺴﺎسĤ ،ﮑﻼ ﺧﻮĤﻮوﻧﮑﯽ او د ﻮﻟﻨﯿﺰ ژوﻧﺪ ﭘﻪ ﺳﻠﻄﺎن ﺷﻬﺎب اﻟﺪﯾﻦ ﻏﻮري د درﺑﺎر د ﻧﻮﻣﻴﺎﱄ
ﺑﯧﻼﺑﯧﻠﻮ اړﺧﻮﻧﻮ ﮐﯥ د ﻧﻮĤﺖ ،ﺧﻮĥÊﺖ ،ﭘﺮﻣﺨﺘ ƒﺷﺎﻋﺮ Ĥﮑﺎرﻧﺪوی ﻏﻮري ) ۵۸۰ه ق( ﭘﻨËﻪ Úﻠﻮﯾĥﺖ
او ﺑﺮه ﺗ ƒډﯦﺮ ﻣﯿﻨﻪ وال او ﻟﯧﻮال دی ،ﻧﻮ د دﻏﻪ ﺑﯿﺘﯿﺰه ﺑﻮﻟﻠـﻪ)ﻗﺼﯿﺪه( ده ،ﭼﯥ د ﺳﻠﻄﺎن ﺷﻬﺎب
ژوﻧﺪ ﺑĥﻮﻧﮑﻲ ﻣﻮﺳﻢ ĤﯧǯƑﯥĤ ،ﮑﻼوې او Êﻼوې اﻟﺪﯾﻦ ﻏﻮري ﭘﻪ ﺳﺘﺎﯾﻨﻪ ﮐﯥ ﯾﯥ وﯾﻠﯥ او د ﺗﺸﺒﯿﺐ
ﯾﯥ اﺣﺴﺎس ،ﺟﺬﺑﻪ ،ﺑﴩي ﻋﺎﻃﻔﻪ ،ﻓﮑﺮ او ﺧﯿﺎل ﺗﺮ ﭘﻪ ۱۸ﺑﯿﺘﻮﻧﻮ ﮐﯥ د ﭘﴪﱄ ﻣﻨﺎﻇﺮ ﭘﻪ ډﯦﺮ Ĥﮑﲇ،
ﻧﻦ ژوﻧﺪون ﺳﺒﺎ رﻓﺘﺎر دی اﺳﺘﺎداﻧﻪ او ﭘﻪ زړه ﭘﻮرې ﺑǯﻪ اﻧËﻮر ﺷﻮي دي ،دا
)د ﭘĥﺘﻮ ادﺑﯿﺎﺗﻮ ﺗﺎرﯾﺦ ،دوﯾﻢ ﻮک ۱۸۲ ،ﻣﺦ(. Úﻮ ﺑﯿﺘﻮﻧﻪ ﯾﯥ د ﺑﯧﻠƑﯥ ﭘﻪ ﺗﻮƐﻪ وﻟﻮﻟﺊ:
د ﺑﺎﯾﺰﯾﺪ روĤﺎن ﳌﴘ او د روĤﺎ˻ اد ɯﻋﺮﻓﺎ˻ د ﭘﴪﱄ Ĥﮑﻠﻮﻧﮑﻲ ﺑﯿﺎ ﮐĎه ﺳﯿﻨƑﺎروﻧﻪ
ﻣﮑﺘﺐ ﭘﯿﺎوړی ﭘﻠﻮي ﺷﺎﻋﺮ ﻣﯿﺮزا اﻧﺼﺎري ) ۱۰۴۰ه ﺑﯿﺎ ﯾﯥ وﻟﻮﻧﻞ ﭘﻪ ﻏﺮوﻧﻮ ﮐﯥ ﻻﻟﻮﻧﻪ
ﻣËﮑﻪ ﺷﻨﻪ ،ﻻĤﻮﻧﻪ ﺷﻨﻪ ،ﳌﻨﯥ ﺷﻨﯥ ﺷﻮې ق ﺷﻬﯿﺪ( د ﺷﻌﺮ ﭘﻪ ﺧﻮږه او رﻧƑﯿﻨﻪ ژﺑﻪ د ﭘﴪﱄ
Ĥﮑﻠﯽ اﻧËﻮر داﺳﯥ وړاﻧﺪې ﮐﻮي: ﻃﻠﯿﺴﺎن زﻣﺮدي واﻏﻮﺳﺘﻞ ﻏﺮوﻧﻪ
د ﻻﻟﻪ د زړƐﻲ داغ ﭼﯥ ﭘﻪ زړه راوړم دﻧﯿﺴﺎن ﻣﺸﺎﻃﯥ ﻻس د ﻣﭽﯧﺪو دی
زه ورﯾ Ìد ﻧﻮﺑﻬﺎر ﺑﺎﻧﺪې اورﯦĔم ﻣﺮﻏﻠﺮو ﺑﺎﻧﺪې وĤﮑﻠﻞ ﺑǯﻮﻧﻪ
دا ﻫﺎړ د ﳌﺒﻮ داغ ﭼﯥ ﭘﻪ زړه راوړم د ﻏﻮﻟﻮ ﺟﻨôې ﺧﺎﻧﺪي ورﯾﺪي ﺗﻪ
درﯦﻐﻪ درﯦﻐﻪ د ﺑﻬﺎر ﺳĎه ﺷﺒﻨﻤﻪ زرﻏﻮﻧﻮ ﺑǯﻮ ﮐﯥ ﻧﺎÚﻲ زﳌﻲ ﺟﻮﻧﻪ
)روﻫﻲ Ɛﻠﻮﻧﻪ ۱۳۴ ،ﻣﺦ( )ﭘﻪ ﺧﺰاﻧﻪ ۲۴ ،ﻣﺦ(
دوﯾﻤﻪ ﺷﻌﺮي ﺑﯧﻠƑﻪ د زرﻏﻮن ﺧﺎن ﻧﻮرزي ده ،ﭼﯥ روĤﺎ˻ ﺷﺎﻋﺮ دوﻟﺖ ﻟﻮاǮﯽ) ۱۰۶۹ه ق ﭘﻮرې
د ﻧﻬﻤﯥ ﻫﺠﺮي ﭘﯿĎۍ ﭘﻪ وروﺳﺘﯿﻮ او د ﻟﺴﻤﯥ ژوﻧﺪی( ﭼﯥ د روĤﺎن د اد ɯﻣﮑﺘﺐ ﯾﻮ ﺑﻞ
ﭘﯿĎۍ ﭘﻪ ﻟﻮﻣĎﻳﻮ ﮐﯥ ﭘﻪ ﻧﻮرزاد )زﻣﯿﻨﺪارو( ﮐﯥ ﭘﯿﺎوړی دﯦﻮان ﻟﺮوﻧﮑﯽ ﺷﺎﻋﺮ دی ،د ﺷﻌﺮ ﭘﻪ ﺧﻮږه
اوﺳﯧﺪه او ﭘﻪ ) ۹۲۱ه ق( ﭘﻪ دﯾﺮاوت ﮐﯥ وﻓﺎت او رﻧƑﯿﻨﻪ ژﺑﻪ د ﭘﴪﻟﻨﯿﻮ Ɛﻠﻮﻧﻮ ﺣﺎل ﻟﻪ ﺑﻠﺒﻠﻪ ﭘﻮĤﺘﻲ:
دا ﭘﻪ ﺑﺎغ ﮐﯥ ډﯦﺮ Ĥﻪ وﭘﻮĤﺘﻪ دوﻟﺘﻪ ﺷﻮی دی.
د ﺑﻬﺎر د Ɛﻞ ﻟﻪ ﺣﺎﻟﻪ ﻋﻨﺪﻟﯿﺐ د ﻧﻮﻣﻮړي ﭘﻪ ۳۹ﺑﯿﺘﯿﺰه راﭘﺎﺗﯥ ﺳﺎﻗﻲ ﻧﺎﻣﻪ ﮐﯥ دوه
)روﻫﻲ Ɛﻠﻮﻧﻪ۳۶ ،ﻣﺦ( درې Êﺎﯾﻪ د ﭘﴪﱄ ﯾﺎدوﻧﻪ او د ﻃﺒﯿﻌﻲ ﻣﻨﺎﻇﺮو ﭘﻪ
د ﭘĥﻮ ژﺑﯥ ﻧﻮﻣﯿﺎﻟﯽ او ﭘﯿﺎوړی ﺷﺎﻋﺮ د ﺗﻮري او ﻗﻠﻢ زړه ﭘﻮرې اﻧËﻮروﻧﻪ ﺷﺘﻪ:
ﺧﺎوﻧﺪ ﺧﻮﺷﺤﺎل ﺧﺎن ﺧﮏ) ۱۰۲۲-۱۱۰۰ه ق( د ﭘﴪﻟﯽ ﺷﻮ ﻏﻮﻧﭽﻪ Ɛﻞ ﮐﺎ
اﺷﻌﺎرو Ɛﻠﺒ ǰد ﭘﴪﻟﻨﯿﻮ Ɛﻠﻮﻧﻮ ډﯦﺮې Ĥﮑﻠﯥ ﺑﯧﻠƑﯥ زﻟﻔﯥ ﺗﺎوې د ﺳﻨﺒﻞ ﮐﺎ
راوړاﻧﺪې ﮐﻮي ،ﭼﯥ ﯾﻮه ﯾﯥ ﺗﺮ ﺑﻠﯥ ﻏﻮره او ﭘﻪ ﺑﻠﺒﻼن ﺷﻮر و ﻓﻐﺎن ﮐﺎ
زړه ﭘﻮرې اﻧËﻮروﻧﻪ ﻟﺮي ،دا ﻻﻧﺪې ﺑﯿﺘﻮﻧﻪ ﯾﯥ ﮐĎﯾﺪن ﭘﻪ Ɛﻠﺴﺘﺎن ﮐﺎ
وﻟﻮﻟﺊ: ﭘﻪ راﻏﻮ ﮐﯥ ﴎې ﳌﺒﯥ دي
د ﻧﻮروز ﻣﻨﺖ ﭘﻪ ﺑﺎغ او ﭘﻪ ﺻﺤﺮا ﻫﻢ د ﻏﻮﻟﻮ ﻧﻨﺪارې دي
ﻧﻮرا˻ ﯾﯥ ﺷﻪ ﻟﻪ ﻓﯿﻀﻪ ﻫﻐﻪ دا ﻫﻢ ﺟﻬﺎن ﻮل ﺳﻮر او زرﻏﻮن ﺷﻮ
Ĥﮑﲇ ﮐﻪ Ɛﻮرې ﭼﯥ ﻣﺦ ﭘ ﮐﻠﻪ ÚﺮƐﻨﺪ ﮐﺎ وچ راﻏﻪ Ĥﮑﲇ ƐﻠƑﻮن ﺷﻮ
Ɛﻞ د ﺑﻬﺎر ﻧﻪ دی ﭼﯥ را زﯦĔي ﻟﻪ زﻣﯿﻨﻪ ﺑﻬﺎر وﺧﺖ د ﯾﺎراﻧﯥ دی
Ĥﻪ ﭼﯥ راﭘﯿﺪا ﺷﻮې د ﺑﻬﺎر زﯾĎﯾﻪ Ɛﻠﻪ! Ĥﻪ ﻣﻮﺳﻢ د ﭘﯿ˴ﻧﯥ دی
ﺗﻞ دې ﯾﺎدوﻧﻪ ﻋﻨﺪﻟﯿﺐ ﭘﻪ ﻫﺮ ﻧﻔﺲ ﮐĎه ﻧﻮ ﺳﺎﻗﻲ ﭘﺎÚﻪ ﭼﯥ ﺑﻬﺎر دی
ﻧﻪ ﯾﻮازې Ɛﻞ د Ɛﻠﻮ ﺑﻮﻲ وﻧﯿﻮ د ﺳﻮن ډک ﻣﻮﻧôک ﺳﯿﻠ Ȫاﺧﺮي ﮐﯧĔي
ﺑﺎدام Ɛﻞ ،ﺷﻔﺘﺎﻟﻮ Ɛﻞ وﻧﯿﻮ اﻧﺎر Ɛﻞ ﭘﻪ ﺑﻠﺒﻠﻮ ﺧﱪ وﮐĎه ﺑﯿﺎ ﺑﻬﺎر دی
)روﻫﻲ Ɛﻠﻮﻧﻪ ۱۳۵ ،ﻣﺦ( )روﻫﻲ Ɛﻠﻮﻧﻪ ۱۳۶ ،ﻣﺦ(
د ﺧﻮﺷﺤﺎل ﺧﮏ د ﻣﴩ زوی او د ﺧﮑﻮ د اد ɯد ﭘĥﺘﻮ ﻋﺎرف او ﺧﻮږ ژ ɯﺷﺎﻋﺮ ﻋﺒﺪاﻟﺮﺣ˴ن
ﻣﮑﺘﺐ ﭘﯿﺎوړی ﺷﺎﻋﺮ اﴍف ﺧﺎن ﻫﺠﺮي) -۱۰۴۴ﺑﺎﺑﺎ) ۱۱۲۸ه ق ﻣ (Ďد دﯦﻮان ﭘﻪ رﻧƑﯿﻨﻮ ﭘﺎǮﻮ ﮐﯥ ﻫﻢ
۱۱۰۶ه ق( د ﺷﻌﺮوﻧﻮ دﯾﻮان ﻫﻢ د ﭘﴪﻟﻨﯿﻮ Ɛﻠﻮﻧﻮ د Êﺎی Êﺎی د ﭘﴪﱄ Ĥﮑﲇ اﻧËﻮروﻧﻪ ﻣﺨﯥ ﺗﻪ
ﯾﺎدوﻧﻮ Ĥﮑﲇ او ﭘﻪ زړه ﭘﻮرې اﻧËﻮروﻧﻪ ﻟﺮي ،دا راÊﻲ ،دا ﺑﯿﻠƑﯥ ﯾﯥ وﻟﻮﻟﺊ:
وﺧﺖ د ﻧﻮﺑﻬﺎر دی زه ﺟﺪا ﻟﻪ ﺧﭙﻠﻪ ﯾﺎره ﻻﻧﺪې دوه ﺑﯿﺘﻮﻧﻪ ﯾﯥ د ﺑﯿﻠƑﯥ ﭘﻪ ﺗﻮƐﻪ راﺧﻮĤﻮو:
درﯦﻐﻪ ،درﯦﻐﻪ ﭼﯥ ﺑﯥ ﯾﺎره Êﯥ ﺑﻬﺎره! د ﺑﻬﺎر ﭘﻪ Ɛﻠﻮ ﺳﯿﺮ ﭼﯥ ﻣﺴﺘﻪ ﺑﯿﺎ ﮐﺎ
)د Ĥﮑﻼ وږﻣﻪ ۹۵ ،ﻣﺦ( ﻧﻮی داغ ﺑﻪ د ﻣﯿﻦ ﭘﻪ ÊﯿƑﺮ ﺑﯿﺎ ﮐﺎ
ﺑﻠﺒﻼن ﭘﺴﯥ ﻧﺎرې وﻫﻲ رﺣ˴ﻧﻪ! ﮐﻪ ﯾﯥ ﻗﺪر د اﺧﻼص ﻟﺮې ﭘﻪ زړه ﮐﯥ
د ﺑﻬﺎر Ɛﻠﻮﻧﻪ ﺷﻮي دي ﮐﻪ ﻧﻪ دي ﺑﯥ ﻟﻪ ﻣﺎﺑﻪ وي اﻏﺰي درﺗﻪ ﺑﻬﺎر
)د رﺣ˴ن ﺑﺎﺑﺎ دﯦﻮان ۱۲۰ ،ﻣﺦ( )د ﻫﺠﺮي دﯾﻮان ۲۹۶ ،ﻣﺦ(
د ﺧﻮﺷﺤﺎل ﺧﺎن ﺑﻞ زوی ﻋﺒﺪاﻟﻘﺎدر ﺧﺎن د ﭘĥﺘﻮ ﻧﺎزﮐﺨﯿﺎل ﺷﺎﻋﺮ ﻋﺒﺪاﻟﺤﻤﯿﺪ ﻣﻮﻣﻨﺪ) ۱۱۴۸ه
ﺧﮏ) ۱۱۲۵-۱۰۶۳ه ق( ﻫﻢ ﭘﺨﭙﻞ دﯦﻮان ﮐﯥ د ق ژوﻧﺪی( د ﯾﺎر ﭘﻪ ﻏﻢ ﮐﯥ ﺧﭙﻠﯥ ﺗﻮی ﺷﻮې
ﺷﻌﺮ ﭘﻪ ﺧﻮږه او رﻧƑﯿﻨﻪ ژﺑﻪ د ﭘﴪﱄ د ﻣﻮﺳﻢ د اوĤﮑﯥ ﻟﻪ ﭘﴪﻟﻨﻲ ﺑﺎران ﴎه ﺗﺸﺒﯿﻪ او اﻧËﻮر ﯾﯥ د
Ɛﻠﻮﻧﻮ او د ﻃﺒﯿﻌﻲ ﻣﻨﺎﻇﺮو د ﺳﺘﺎﯾﻨﯥ ډﯦﺮ Ĥﮑﲇ ﺷﻌﺮ ﭘﻪ ﺧﻮږه او رﻧƑﯿﻨﻪ ژﺑﻪ داﺳﯥ وړاﻧﺪې ﮐﻮي:
دا ﺣﻤﯿﺪ د ﯾﺎر د ﺧﻂ ﻟﻪ ﻏﻤﻪ ژاړي اﻧËﻮروﻧﻪ وړاﻧﺪې ﮐĎي دي ،دا ﺑﯧﻠƑﯥ ﯾﯥ وƐﻮرئ:
ﮐﻪ ﺑﺎران د ﭘﴪﱄ ﭘﻪ در در راﻏﯽ ﻧﻦ ﺳﺤﺮ ﺳﺒﺎ ﻧﺎرې وﮐĎې ﺑﻠﺒﻠﯥ
)د ﺣﻤﯿﺪ دﯦﻮان ۳۷۲ ،ﻣﺦ( د ﺑﻬﺎر زﯾﺮی ﮐﺎوه ﯾﻮې ﭘﺮ ﺑﻠﯥ
وې وې زﯾﺮی ﻣﯥ درﺑﺎﻧﺪې ﺑﻬﺎر ﺗﯧﺮ ﺷﻮ داﴍف ﺧﺎن ﻫﺠﺮي ﳌﺴﯽ ،د ﻧﺎﻣﺪار ﺧﮏ زوی
ﮐﺎﻣƑﺎر ﺧﺎن ﺧﮏ) ۱۱۶۵ه ق ﻣ (Ďﭘﻪ ﯾﻮ Ĥﮑﲇ او ﺑﻬﺎر راﻏﯽ ﭘﺎǮﯥ وﻧﯿﻮﻟﯥ وﻟﯥ
)د ﻋﺒﺪاﻟﻘﺎدر ﺧﮏ دﯦﻮان ۲۱۵ ،ﻣﺦ( رﻧƑﯿﻦ ﺷﻌﺮ ﮐﯥ د ﭘﴪﱄ او د ﻫﻐﻪ د Ɛﻠﻮﻧﻮ د
او ﭘﻪ ﻳﻮې ﺑﻮﻟﻠـﻪ )ﻗﺼﯿﺪه( ﮐﯥ ﯾﯥ د ﺑﻬﺎر د Ɛﻠﻮﻧﻮ ﻧﻨﺪارې اﻧËﻮر Úﻮﻣﺮه Ĥﻪ وړاﻧﺪې ﮐĎی دی:
Úﻪ ﻋﺠﺐ وﺧﺖ د ﻫﻮس دی او ﻃﺒﯿﻌﻲ ﻣﻨﺎﻇﺮو داﺳﯥ Ĥﮑﻠﯽ او ﭘﻪ زړه ﭘﻮرې
ɱﺎم ډک د Êﻤﮑﯥ ﻧﺲ دی اﻧËﻮر ﮐĥﻠﯽ ،ﭼﯥ ﻟﻮﺳﺘﻮﻧﮑﯽ ﻓﮑﺮ ﮐﻮي ﻫﺮ Úﻪ د
ﺑﻮرا Ɛﺸﺖ ﮐﻮي ﭘﻪ Ɛﻠﻮ ﴎ ﭘﻪ ﺳﱰƐﻮ وﯾﻨﻲ ،دا ﻻﻧﺪې دوه ﺑﯿﺘﻮﻧﻪ ﯾﯥ د
ﭘﻪ ﻣﺮداره ﻧﺎﺳﺖ ﻣƑﺲ دی ﺑﯿﻠƑﯥ ﭘﻪ ﺗﻮƐﻪ راوړو:
د ﺑﻬﺎر ɱﺎﺷﻪ Ɛﻮره ﺷƑﻔﺘﻪ ﭘﻪ ﺑﺎغ اوراغ ﺷﻮ د ﺑﻬﺎر Ɛﻞ
ﺑﻞ راﺗ ƒﯾﯥ ﭘﻪ ﮐﺎل ﭘﺲ دی ﻫﻢ ﭘﻪ ﺑﺎم ﻫﻢ ﭘﻪ ﮐﻮÚﻪ ﻫﻢ دﯾﻮار Ɛﻞ
ﻣﻮﺳﻢ د ﺳﯿﻞ دی ﻫﻨƑﺎم د Ĥﮑﺎر دی ﯾﺎ:
ﻟﻪ ﺧﻮﺑﻪ ﭘﺎÚﻪ ﻋﻨﻮده ﯾﺎره ﺑﻬﺎر ﺑﯿﺎ ددې ﭼﻤﻦ ﭘﻪ آراﯾﺶ دی
زﯾﺒﺎ Ɛﻠﻮﻧﻪ ﺗﺎزه ﺑﻬﺎر دی ﻫﺮ ﯾﻮ Ɛﻞ ﯾﯥ ﺑﯿﺎ ﭘﻪ ﻧﻮي ˹ﺎﯾﺶ دی
)د ﺷﯿﺪا دﯦﻮان ۱۴۷ ،ﻣﺦ( )د Ĥﮑﻼ وږﻣﻪ ۹۸ ،ﻣﺦ(
ﻧﻮﻣﯿﺎﻟﯽ واﮐﻤﻦ او ﭘĥﺘﻮن ﺷﺎﻋﺮ ﻟﻮی اﺣﻤﺪ ﺷﺎه ﺣﻨﺎن ﺑﺎرﮐﺰی) ۱۲۹۲ه ق ژوﻧﺪی( د دﯾﺎرﻟﺴﻤﯥ
ﺑﺎﺑﺎ) ۱۱۸۶-۱۱۳۵ه ق( ﻫﻢ د ﺷﻌﺮ ﭘﻪ ﺧﻮږه او ﻫﺠﺮي ﭘﯿĎۍ ﯾﻮ ﺑﻞ ﺧﻮږ ژﺑﯽ دﯦﻮان ﻟﺮوﻧﮑﯽ ﺷﺎﻋﺮ
رﻧƑﯿﻨﻪ ژﺑﻪ د ﭘﴪﱄ د ﻣﻮﺳﻢ او Ɛﻠﻮﻧﻮ ﭘﻪ زړه ﭘﻮرې دی ﭼﯥ ﭘﺨﭙﻠﻮ اﺷﻌﺎرو ﮐﯥ ﯾﯥ د ﭘﴪﱄ ډﯦﺮ Ĥﮑﲇ
اﻧËﻮروﻧﻪ وړاﻧﺪې ﮐĎي دي ،دا دوه ﺑﯧﻠƑﯥ ﯾﯥ را او ﭘﻪ زړه ﭘﻮرې اﻧËﻮروﻧﻪ وړاﻧﺪې ﮐĎي دي ،دا
ﺑﯧﻠƑﻪ ﯾﯥ وﻟﻮﻟﺊ: اﺧﻠﻮ:
د ﺑﻬﺎر ﭘﻪ ﻣﻮﺳﻢ ﺳﯿﻞ د ﺻﺤﺮا دی ﭘﴪﻟﯽ ﺷﻮ زﯾƐ Ďﻠﻮﻧﻪ
ﻫﺮ ﺑﻠﺒﻞ ﭘﻪ زﻣﺰﻣﻪ د ﻣﺮﺣﺒﺎ دی ﭘﺮې ﺑﻠﺒﻞ ﮐﺎ ﭼﻐﺎروﻧﻪ
زرﻏﻮن ﻓﺮش دی د ﺳﺒﺰې ﭘﺮ ﻏﻮړوﻟﯽ ﻣﺤﺒﻮﺑﺎ ﭘﻪ ﺳﯿﻞ راﻏﻠﻪ
د ﻫﺮ Ɛﻞ ﺳﺎﯾﻪ ﯾﯥ ﭼﱰ د ﻫ˴ دی ﭘﻪ ﺧﻨﺪا ﺳﭙﯿﻦ ﺳﭙﯿﻦ ﻏﺎĤﻮﻧﻪ
ﭘﻪ ﺑﻬﺎر دﯾﺪ ﻟﻪ Ĥﻪ ﯾﺎره ﴎه Ĥﺎﻳﻲ ﯾﺎ:
و) ﺣﻨﺎن( وﺗﻪ زﻧﺪان ﺷﻮ ﭼﯥ ﺗﻨﻬﺎ دی ﺑ Ďﺑ Ďراﯾﺸﻪ زﻣﺎ ﺗﺎزه ﺑﻬﺎره
)د ﺣﻨﺎن دﯦﻮان ۱۸۴ ،ﻣﺦ( ﭼﯥ د Ɛﻠﻮ ɱﺎﺷﯥ ﳾ ﻟﻪ Ɛﻠﺰاره
)د اﺣﻤﺪ ﺷﺎه ﺑﺎﺑﺎ دﯦﻮان ۱۲۴ﻣﺦ( زﻣﻮږ ﻣﻌﺎﴏو او اوﺳﻨﯿﻮ ﺷﺎﻋﺮاﻧﻮ ﻫﻢ د ﭘﴪﱄ ﭘﻪ
د اﺣﻤﺪ ﺷﺎه ﺑﺎﺑﺎ ﻣﻌﺎﴏ ،ﺧﻮږ ژﺑﯽ ﺷﺎﻋﺮ ﭘﯿﺮﻣﺤﻤﺪ ﺳﺘﺎﯾﻨﻪ ﮐﯥ ډﯦﺮ ﺷﻌﺮوﻧﻪ وﯾﲇ او د ﺷﻌﺮ ﭘﻪ ﺧﻮږه او
ﮐﺎﮐ ۱۲۱۶)Ďه ق ژوﻧﺪی( ﻫﻢ ﭘﺨﭙﻞ دﯦﻮان ﮐﯥ د رﻧƑﯿﻨﻪ ژﺑﻪ ﯾﯥ ﭘﻪ دﻏﻪ Ĥﮑﲇ ﻣﻮﺳﻢ ﮐﯥ د ﻃﺒﯿﻌﻲ
ﭘﴪﱄ د ﻣﻮﺳﻢ ډﯦﺮ Ĥﮑﲇ او رﻧƑﯿﻦ اﻧËﻮروﻧﻪ او ﻣﻨﺎﻇﺮو او ﮐﯿﻔﯿﺘﻮﻧﻮ ډﯦﺮ Ĥﮑﲇ اﻧËﻮروﻧﻪ وړاﻧﺪې
ﮐĎي ،ﭼﯥ ﻣﻮﻧ Ĕدﻟﺘﻪ د ﺑﺤﺚ د ﳌﻨﯥ د ﻏËﯧﺪو ﻟﻪ ﺗﻌﺒﯿﺮوﻧﻪ ﻟﺮي ،د ﺑﯧﻠƑﯥ ﭘﻪ ﺗﻮƐﻪ:
وﯾﺮې ﻟﻪ ﻫﻐﻮ ﻧﻪ ډﯦﺮې ﺑﯧﻠƑﯥ ﻧﺸﻮ را اﺧﯿﺴﻠﯽ ،دﻟﺘﻪ Úﯧﺮه د Ɛﻞ ﺷﻮه ﺷﻤﻊ اﻓﺮوزه
ﻣﻮ د Úﻮ ﻣﺨﮑĥﻮ ادÚ ɯﯧﺮو د ﻫﻐﻮ ﭘﴪﻟﻨﯿﻮ ﺷﻌﺮوﻧﻮ ﺑﻠﺒﻞ ﭼﻐﺎرﮐﺎ ﻟﻪ درد و ﺳﻮزه
ﻧﻪ ،ﭼﯥ د Ĥﮑﺎرﻧﺪوی ﻏﻮري ﭘﺮ ﻗﺼﯿﺪه ﯾﯥ د ﭼﯥ ﭘﻪ ﻣﻮﺳﻢ دې ﺧﻮﺑﺎن ﻫﻮس ﮐﺎ
ﻣﺸﺎﻋﺮې ﭘﻪ ﺗﺮڅ ﮐﯥ وﯾﲇ ،دوه دوه ﺑﯿﺘﻮﻧﻪ ﺗﺮ ﻫﻮا ﺟﺎر ﺷﻢ د ﺗﺎ ﻧﻮر وزه
)روﻫﻲ Ɛﻠﻮﻧﻪ ۱۳۴ ،ﻣﺦ( راﺧﻮښ ﮐĎي دي:
د ﭘﴪﱄ ﻧﺴﯿﻢ راﻟﻮﺗﯽ دی ﭘﺮƐﻠﻮ د ﺧﮑﻮ د اد ɯﺑ ǰﺧﻮږ ژﺑﯽ ﺗﻮ ɴﮐﺎﻇﻢ ﺧﺎن
ﮐﻪ ﭘﺎﺷﲇ ﭘﻪ ﻓﻀﺎ ﮐﯥ دي ﻋﻄﺮوﻧﻪ ﺷﯿﺪا) ۱۱۹۴ه ق ﻣ (Ďﻫﻢ د ﭘﴪﱄ ﭘﻪ ﺑﺎب Ĥﮑﲇ او
د ﭘﴪﱄ ﺷ˴ل ﭼﯥ زﯾﺮی ﭘﺮ Ɛﻞ راوړ ﭘﻪ زړه ﭘﻮرې ﺷﻌﺮوﻧﻪ ﻟﺮي ،دا ﺑﯧﻠƑﻪ وƐﻮرئ:
ﭼﯥ ﺳﻤﺴﻮر ﺷﻮ ﻟﻪ ﺑﯿﺪﯾﺎ وچ ډƐﺮوﻧﻪ ﻃﺮﻓﻪ ﺻﺤﺮا ده Ĥﻪ ﻣﺮﻏﺰار دی
)ﭘﻮﻫﺎﻧﺪ ﺣﺒﯿﺒﻲ( اﺧËﻠﯿﮑﻮﻧﻪ:
-۱ﻫﻮﺗﮏ ،ﻣﺤﻤﺪ ،ﭘﻪ ﺧﺰاﻧﻪÚ ،ﻠﻮرم ﭼﺎپ ،ﮐﺎﺑﻞ د ﭘﴪﱄ ﭘﻪ راﺗﻠﻮ ﺧﻮښ ﺷﻮ اﺳ˴ﻧﻮﻧﻪ
ﭘﻮﻫﻨﺘﻮن ،د ژﺑﻮ او ادﺑﯿﺎﺗﻮ ﭘﻮﻫﻨËﯽ ۱۳۵۶ ،ﳌﺮﯾﺰ ﮐﺎل. دا ﭘﻪ ﺟﺎر ﭼﯥ رﻋﺪ ووﻫﻞ ډوﻟﻮﻧﻪ
-۲ﺣﺒﯿﺒﻲ ﻋﺒﺪاﻟﺤﯽ)ﭘﻮﻫﺎن( د ﭘĥﺘﻮ ادﺑﯿﺎﺗﻮ ﺗﺎرﯾﺦ،
دوﯾﻢ ﻮک ،ﭘĥﺘﻮ ﻮﻟﻨﻪ ۱۳۴۲ ،ﳌﺮﯾﺰ ﮐﺎل. د ﺑﺮﯦĥﻨﺎ ﺗﻮره راووﺗﻪ ﻟﻪ ﺗﯿﮑﯥ
-۳رĤﺘﯿﻦ ،ﺻﺪﯾﻖ ﷲ)ﭘﻮﻫﺎﻧﺪ( د Ĥﮑﻼ وږﻣﻪ ،ﭘĥﺘﻮ ﭘﺮ ﻏﻠﯿﻢ ژﻣﻲ ﯾﯥ وﮐĎل ﺗﻮر ﺑﺮﯦĥﻮﻧﻪ
)اوراĤﺎد ﭘﻮﻫﺎﻧﺪ رĤﺘﯿﻦ( اﮐﯿôﯾﻤﻲ ،ﭘﯧĥﻮر ﭘﻮﻫﻨﺘﻮن ۱۹۹۷ ،م ﮐﺎل.
-۴ﺧﺎدم ،ﻗﯿﺎم اﻟﺪﯾﻦ ،روﻫﻲ Ɛﻠﻮﻧﻪ ،ﭘĥﺘﻮ ﻮﻟﻨﻪ۱۳۲۵ ،
ﳌﺮﯾﺰ ﮐﺎل. د ﭘﴪﱄ ﻧﺎوې ودﯦĔي ورا ﯾﯥ ﭘﻨôه
-۵د اﴍف ﺧﺎن ﻫﺠﺮي دﯦﻮان ،ﭘĥﺘﻮ اﮐﯿôﯾﻤﻲ ﭘﯧĥﻮر، ﻣﺦ ﮐﺎﺗﻪ اﺧﲇ د ﻏﺮو ﺳﻮرﮐﻲ ﻻﻟﻮﻧﻪ
د ﻫﻤﯿﺶ ﺧﻠﯿﻞ ﭘﻪ زﯾﺎر ۲۰۰۱ ،م ﮐﺎل. د ﻫﻐﻮ ﺑﻪ Úﻪ ﺳﭙﺮﻟﯽ وي ﭼﯥ وﻻړ وي
-۶د ﻋﺒﺪاﻟﻘﺎدر ﺧﮏ دﯦﻮان ،ﭘĥﺘﻮ اﮐﯿôﯾﻤﻲ ﭘﯧĥﻮر ،د ﭘﻪ ﮐĔو ﻏﺎړو د ﺑﻞ ﭘﻪ درﺷﻠﻮ ﻧﻪ
)ارواĤﺎد اﺳﺘﺎد ﺑﯿﻨﻮا( ﭘﺮوﻓﯿﴪ ﺟﻬﺎﻧﺰﯾﺐ ﻧﯿﺎز ﭘﻪ زﯾﺎر ۲۰۰۲ ،م ﮐﺎل.
-۷د ﻋﺒﺪاﻟﺮﺣ˴ن ﺑﺎﺑﺎ دﯦﻮان ،ﺻﺒﺎ ﺧﭙﺮوﻧﺪوﯾﻪ ﻮﻟﻨﻪ ،د ﭘﴪﻟﯿﻪ ﺑﯿﺎ دې راوړه ﴎه Ɛﻠﻮﻧﻪ
ﻫﺎﺷﻤﻲ ﭘﻪ زﯾﺎر ۱۳۸۰ ،ﳌﺮﯾﺰ ﮐﺎل. ﺑﯿﺎ ﺑﻪ ﺟ ƒﮐĎې د ﺑﻠﺒﻠﻮ اوازوﻧﻪ
ﴎې ﳌﺒﯥ دې ارﻏﻮان ﺑﺎﻧﺪې ﮐĎې ﺑﻠﯥ -۸د ﺣﻤﯿﺪ ﻣﻮﻣﻨﺪ دﯦﻮان ،د اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن د ﻋﻠﻮﻣﻮ
اﮐﺎډﻣﻲ ،د ژﺑﻮ او ادﺑﯿﺎﺗﻮ ﻣﺮﮐﺰ ،د زﳌﻲ ﻫﯧﻮاد ﻣﻞ ﭘﻪ د Ɛﻞ ﭘﺎǮﻮ ﮐﯥ دي ﻧﻐĥﺘﻲ ﴎه اوروﻧﻪ
)ارواĤﺎد اﺳﺘﺎد اﻟﻔﺖ( زﯾﺎر او ﴎﯾﺰه ۱۳۶۳.ﳌﺮﯾﺰﮐﺎل.
-۹د اﺣﻤﺪ ﺷﺎه ﺑﺎﺑﺎ دﯦﻮان ،د ﻣﻮﻣﻦ ﻣﻮﺣﺪ ﺗﺪوﯾﻦ او
ﺗﺮﺗﯿﺐ ،داﻧﺶ ﺧﭙﺮﻧﺪوﯾﻪ ﻮﻟﻨﻪ ۱۳۷۸ ،ﳌﺮﯾﺰ ﮐﺎل. ﺑﯿﺎ ﺳﭙﺮﱄ ﭘﻪ Ɛﻠﻮ وﭘﺎﻟﻞ ﺑﺎﻏﻮﻧﻪ
ﺑﯿﺎ ﻏﻮﻟﻮ ﭘﻪ ﴎ واﺧﯿﺴﺘﻞ راﻏﻮﻧﻪ
-۱۰د ﮐﺎﻇﻢ ﺧﺎن ﺷﯿﺪا دﯦﻮان ،ﭘĥﺘﻮ ﻮﻟﻨﻪ ،د ﺑﯿﻨﻮا ﭘﻪ ﺑﯿﺎ ﻟﻪ ﺧﻮﺑﻪ ﺷﻮې راوﯾĥﯥ وﭼﯥ دĤﺘﯥ
زﯾﺎر ۱۳۳۱ ،ﳌﺮﯾﺰ ﮐﺎل.
ﻣﭽﻮي د ﺳﺒﺎ ﻟﻄﯿﻒ ﻻﺳﻮﻧﻪ
-۱۱د ﺣﻨﺎن ﺑﺎرﮐﺰي دﯦﻮان ،ﭘĥﺘﻮ ﻮﻟﻨﻪ ،د ﻣﺤﻤﺪ دﯾﻦ
)ارواĤﺎد ﭘﻮﻫﺎﻧﺪ رﺷﺎد( ژواک ﭘﻪ زﯾﺎر ۱۳۳۶ ،ﳌﺮﯾﺰ ﮐﺎل.
د ﺑﺤﺚ ﺧﻮره وره ﳌﻨﻪ راﻧﻐﺎړو او د ارواĤﺎد ﻣﻠﻨ -۱۲ ƒد ﻣﻠﻨ ƒﺟﺎن ﺧﻮږې ﻧﻐﻤﯥ ،د ﻋﻼﻣﻪ ﺳﯿﺪ ﺟ˴ل
اﻟﺪﯾﻦ اﻓﻐﺎن ﻓﺮﻫﻨƑﻲ ﻮﻟﻨﻪ ،د ﻻل ﭘﺎﭼﺎ ازﻣﻮن ﭘﻪ زﯾﺎر، ﺟﺎن ﭘﻪ دې ﺷﻌﺮ ورﺗﻪ د ﭘﺎی ﮑﯽ ږدو:
ﻣﻮﺳﻢ د ﭘﴪﱄ دی ﺧﻮﺑﺎن ﺳﻴﻞ ﺗﻪ Êﻲ د Ɛﻠﻮ ۱۳۷۷ﳌﺮﯾﺰ ﮐﺎل.
اﺷﻨﺎ ﮐﻪ زه او ﺗﻪ ﻫﻢ د ﺻﺤﺮا ﻟﻮرې ﺗﻪ ﻻړ ﺷﻮ -۱۳ﴎ ﻣﺤﻘﻖ ﻋﻠﯽ ﻣﺤﻤﺪ ﻣﻨƑﻞ ،ﻧﻮروز ،ﭘﴪﻟﯽ او ﺑﻬﺎر
)ﺧﻮږې ﻧﻐﻤﯥ ۲۷۰ ،ﻣﺦ( د ﺷﺎﻋﺮاﻧﻮ د ﺷﻌﺮ ﭘﻪ رﻧƑﯿﻨﻮ ﭘﻠﻮﺷﻮ ﮐﯥ)ﻣﻘﺎﻟﻪ( ﺻﺒﺎ ﻣﺠﻠﻪ،
درﯾﻢ ﻧﴩا ɴﮐﺎل ۱۳۸۱ ،ﳌﺮﯾﺰ ﮐﺎل د ﺣﻤﻞ ǯƐﻪ.
> @ʈ ʄ ʈɳ > ɷ
ﻧﻮر اﻟﺤﻖ ﺣﺪاد
ﻓﺎرﳼ ادﺑﯿﺎﺗﻮ د ﭘĥﺘﻮ ادب ﺗﻪ ﻟﻪ ﻣﺸﱰﮐﻪ ﻧﻈﻤﻮﻧﻮ ﴎه د ﺳﺎﻧﺴƑﺮﯾﺖ ﮐﻠﻤﻪ ده ډﯦﺮې اړوﻧﯥ ﭘﻪ ﮐﯥ ﺷﻮي ،د ﺑƒ
ﻏﺰل ﻫﻢ ډاﻟ ȪﮐĎی ،ﻏﺰل ﮐﯥ ﺷﺎﻋﺮاﻧﻮ ﭘﻪ ﺧﻂ او او رام ﻣﺮﮐﺐ ﺷﻮې ،رام ﺧﺪای ،ﺑ ƒﺑﺎغ د ﺧﺪای ﺑﺎغ
ﺑﺎƐﺮام ﺧﭙﻞ ازﻣﺎﻳĥﺖ ﮐĎی ،ﺧﻂ ﺧﭙﻞ ﻫﻢ ﺟﻨﺲ ﺗﻪ ﯾﯥ ﻣﺎﻧﺎ ﺷﻮه.
ﻋﺸﻘﻲ ﺧﻄﺎب دی ،ﴍﻗﻲ ادب ﮐﯥ ﺧﻂ د ﺧﻮ ȪĤدا اﺻﻞ ﺑﺎﻟƐ ƒﺮام دی ،ﺑﺎﻟ ƒﻫﻠﮏƐ ،ﺮام ﮐﻠﯽ ﻣﺎﻧﺎ ﯾﯥ
ﺳﻤﺒﻮل دی ،ﺧﻂ د ﮐﻤﯿﺲ ﻧﻮم دی ،ﺧﻂ ﻫﻐﻪ ﻧﺮﻣﻮ د ﻫﻠﮑﺎﻧﻮ ﮐﻠﯽ.
وﯾĥﺘﻮ ﺗﻪ واﻳﯥ ﭼﯥ د ﺑﻠﻮغ ﭘﻪ وﺧﺖ د ﻫﻠﮏ ﭘﻪ ﻣﺦ ﭘﺨﻮا دا ﮐﻠﻤﻪ د راﻫﺒﺎﻧﻮ ﮐﲇ ﺗﻪ اﺳﺘﻌ˴ﻟﯧﺪه ،د ﻫﻐﻮی
ﺧﺪﻣﺖ ﺗﻪ ﺑﻪ ډﯦﺮ ﻫﻠﮑﺎن ﻣﻮﺟﻮد وو ،د ﺑﻮداﻳﻲ دﯾﻦ راĤﮑﺎره ﳾ.
ﻣﻘﺪس Êﺎی ﺑﻪ ﺑﺎƐﺮام ،د ﻣﺮﯾﺪاﻧﻮ او راﻫﺒﺎﻧﻮ ﮐﻠﯽ ﺑﻠﻞ ﭼﯥ راوړی ﯾﯥ داﻫﺴﯥ ﻣﺸﮑﯿﻦ ﺧﻂ دی
د رﺧﺴﺎر ﻗﺎﺻﺪ ﯾﯥ راﻏﯽ ﻟﻪ ﺧﺘﻨﻪ ﮐﯧﺪه.
)ﺷﯿﺪا( د ﮐﻨﺸﮑﺎ د ژﻣﻲ او اوړي ﭘﺎﯾﺘﺨﺘﻮﻧﻪ د ﮐﺎﭘﯿﺴﺎ ﮐﻬﺪاﻣﻦ
ﺷﻌﺮوﻧﻪ دا ﭘﻪ ډاƐﻪ ﮐﻮي ﭼﯥ د ﺧﭙﻠﯥ ﻣﯿﻨﯥ ﺑﺎƐﺮام دی او ﮐﻪ ﺧﯿﱪ او ﭘﯧĥﻮر ﻣﺨﮑﯿﻨﯽ ﺑﺎƐﺮام دی،
Ĥﮑﻠﻮ ﯾﯥ د ﺷﻬﺒﺎز ﭘﻪ Úﯧﺮ ﺷﺎﻋﺮاﻧﻮ ﺗﻪ زړوﻧﻪ ﺧﻮÊﻮﱄ. ÚﺮƐﻨﺪوﻧﯥ ﻳﯥ ﮐﻮم ﻧﻮﺧﯿﺰه ﻫﻠﮏ ﺗﻪ ﮐĎي.
د ﺑﺎƐﺮام و ﻻﻟﻪ زار ﺑﻠﺒﻼن واړه ﭘﻪ راﺗﻠﻪ دﺧﻂ ﭘﺎﯾ˴ل ﳾ ﺣﺴﻦ ﻫﺴﯥ
د ﺣﻤﯿﺪ ﺧﻮش Ɛﻮﯾﺎ ﯾﯥ ﮐĎﻟﻪ ﺧﺎﻣﻮش ﻟﮑﻪ وﺗĎي ﭘﻪ Ɛﻠﻮ Úﻮک ﻏﻮﯾﻤﻨô
)ﺣﻤﯿﺪ( ﻋﻈﯿﻢ:
د ﺑﺎƐﺮام ﺑﺎزار ﺑﻪ دوﻣﺮه Ɛﺮم ﻧﻪ وي دا ﺗﻮر ﺧﻂ دی ﭼﯥ ﭘﻪ ﻣﺦ د ﻧƑﺎر ﭘﺮﯦﻮت
ﻟﮑﻪ Ɛﺮم دی ﺑﺎزار د راǮﯧﺰو ﮐﻪ د زړه ﭘﻪ اﻳﻴﻨﻪ ﻣﯥ ﻋﺒﺎر ﭘﺮﯦﻮت
)ﺷﻤﺲ اﻟﺪﯾﻦ ﮐﺎﮐ (Ďد ﻫﻠﮏ ﺧﻮĤﻮﻧﯥ ﭘﻪ ﻗﻄﺎر ﮐﯥ د ﻧĎﻳﻮاﻟﻮ Úﻪ ﻧﻮﻣﻮﻧﻪ د
ﺑﯧﻠƑﯥ ﭘﻪ ډول راوړو. راوﯾﺖ زﻣﺎ د ﻗﺘﻞ ﺗﺎ راوړی دی ﭘﻮﻫﯧĔم
ﭼﯥ دې ﺧﻂ ﭘﻪ رﺧﺴﺎر وﮐ Ħددې ﺧﻂ دی ﻣﻀﻤﻮن ﻫﺴﯥ د ﻫﻨﺪوﺳﺘﺎن ﻣﻨﻠﯽ ﻟﯿﮑﻮال وﮐﺮام ﺳﺘﻬـ ،ﮐﺘﺎب ﯾﯥ )ﯾﻮ
)ﻣﻐﺰ ﷲ( ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻫﻠﮏ( ﻧﻮﻣﯧĔي ،اﻳﺘﺎﻟﻮي د ﺳﯿﻨƑﺎر ﺑﺎدﺷﺎه
ﭘﻪ ﺻﻔﻪ د Ĥﮑﲇ ﻣﺦ ﯾﯥ ﺧﻂ د وﯾﻨﻮ دا ﺗﻘﺮﯾﺮ ﮐﺎ ﺟﻮرج ارﻣﺎﻧﯽ ،د ﻫﺎﻟﯿﻮډ ﻧﻮﻣﻮﺗﯽ اﮐﺮ ﴎﻻن ﻣﯿﮑﯿﻠﻦ ،د
ﭼﯥ ﺷﺎه ﻗﺘﻞ د ﻋﺎ ˮﮐﺎ ددې ﺧﻂ دی ﻣﻀﻤﻮن ﻫﺴﯥ اﻧƑﻠﯿﴘ ژﺑﯥ د ﺳﻨﺪرو ﻣﺸﻬﻮر ﻟﯿﮑﻮال ﴎاﯾﻠﺎن
)ﻋﻔﻮر( ﺟﺎن،اﻣﺮﯾﮑﺎﻳﻲ ﻓﻠﻤﻲ ډاﯾﺮﮐﺮ ﺗﺎم ﻓﻮره ،ﺑﺮﺗﺎﻧﻮي
دې ﺧﻂ ﺗﻪ ﮐﺮه ﮐﺘﻮﻧﮑﻮ د اﻣﺮد ﭘﺮﺳﺘ Ȫﻧﻮم ورﮐĎی او ژورﻧﺎﻟﯿﺴﺖ ﻧﮏ ډﯿﻤﻮن ،د اﯾﭙﻞ ﮐﻤﭙﻨ Ȫرﻳﺲ ﯿﻤﻮﺗﯽ
اﯾﺮا˻ ادب ﮐﯥ ﺟﯧ ƒﻣﻨﺎر ﻟﺮي ،دا د ﻫﺮې ﻮﻟﻨﯥ ﭘﻪ ډی ﮐﺎک او د اﻣﺮﯾﮑﺎ د ﮐﺎﻧƑﺮس ﻏĎي د ﺑﺎﺳﻦ ﭘﻪ Ĥﺎر
ﻫﺮ ﭘﻮړ وĎƐو ﮐﯥ ﺷﺘﻪ ،ﭘĥﺘﻮ ادب ﮐﯥ د ﺑﺎƐﺮام ﮐﻠﯿﻤﻪ ﮐﯥ ﭘﻪ ۲۰۱۲ﮐﺎل ﻫﻠﮏ ﴎه واده وﮐ.Ď
ﺧﭙﻞ ارزĤﺖ ﻟﺮي.
ﺟﺎن ﻫﺴﻦ ﻫﻐﻪ وﺧﺖ د اﻣﺮﯾﮑﺎ ﮐﺎﻧƑﺮس ﺗﻪ ﺧﭙﻞ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ ﻋﺒﺪﷲ ﺑﻦ اﺷﻌﺖ ډﯦﺮ ﻧﯧﮏ ﺳĎی Ĥﮑﺎرﯦﺪه ،د
ﻏĎﯾﺘﻮب ﭘﺮﯦĥﻮد ﮐﻠﻪ ﯾﯥ ﭼﯥ ﺗﺸﻨﺎب ﮐﯥ ﻫﻠﮏ ﴎه Ĥﺎﯾﺴﺘﻪ ﻫﻠﮏ ﭘﻪ ﻟﯿﺪو ﺑﯧﻬﻮﺷﻪ ﺷﻮ ،رﻧ Ìﯾﯥ اوږد وﺧﺖ
وﻧﯿﻮاو ﺳﭙﯿﻦ ﭘﺎﺮک ﻣﺎﻟﻮﻧﯽ ﻟﻪ ۱۹۹۲راﻫﻴﺴﯥ ﺧﭙﻞ ﯾﺎر واﺧﯧﺴﺖ ،ﻫ˴ﻏﻪ ﻫﻠﮏ ﯾﯥ ﭘﻮĤﺘﻨﯥ ﺗﻪ راﻏﯽ او ده
دوﻫﻢ Êﻞ ﻟﭙﺎره ﭘĥﯥ ﭘﯿﺪا ﮐĎې. ﴎه اوﺳﯧĔي.
زړه د ﻏﻮĤﯥ ﻮﻪ ده ﻟﮑﻪ د Ɛﻞ زر ﻣĎاوی ﮐﯧĔي ،ﺧﻮ ﯾﻮ ﺻﻮﰲ د ﺑﻌﺪاد ﭘﻪ رﺑﺎط ﮐﯥ ﻫﻠﮏ وواژه ،ﺑﯿﺎ ﯾﯥ ﻗﱪ
ﺗﻪ ژړا Ɛﺎﻧﯥ ﮐﻮﻟﯥ او ﭘﻪ ﺧﭙﻞ ژوﻧﺪ ﻳﯥ ﻫﺮ ﮐﺎل ورﺗﻪ ﭘﻪ ﻟĔه ﻣﯿﻨﻪ ﺑﯧﺮﺗﻪ ﺗﺎزه ﮐﯧĔي.
ﺣﺞ ﮐﺎوه. د ﻣﺦ ﳌﺮ دې ﭘ د ﺧﻂ ﭘﻪ ﻋﺒﺎر ﻣﻪ ﺷﻪ
ادرﯾﺲ ﺑﻦ ادرﯾﺲ وﯾﲇ ،ﭘﻪ ﻣﴫ ﮐﯥ زه ﭘﻪ ﯾﻮ ﻮﱄ ﭘﻪ اﺳﻼم ﺑﺎﻧﺪې ﺑﺮی د ﮐﻔﺎر ﻣﻪ ﺷﻪ
)ﮐﺎﻣƑﺎر( ورﻏﻠﻢĤ ،ﮑﲇ ﻳﯥ ﭘﻪ ﻣﻨ Ìﮐﯥ ﺷﻮﻧôې ﭘﻪ ﺳﻨﺪره ﺑﯧﺮﺗﻪ
ﻋﺒﺪاﻟﺮﺣﻤﻦ اﺑﻦ ﺟﻮزي ﭘﻪ ﺗﻠﺒﯿﺲ اﺑﻠﯿﺲ ﮐﯥ ﻟﯿﮑﲇ :د ﮐﻮﻟﯥ ،ﻏ Ĕﺷﻮ ،ای ﻫﻠﮑﻪ! وواﯾﻪ :ﻻ اﻟﻪ اﻻ ̀ ،ﻟﻪ دې
ﻏﻮ ﺧﻠﮑﻮ ﺷﯿﻄﺎﻧﺎن ﻏ وي ،د ﻫﺮ ﭼﺎ د ﭘﻮﻫﯥ ﭘﻪ زﻣﺰﻣﯥ ﴎه ﺳﻢ ﯾﯥ ووﯾﻞ ،ﮐﻮﻣﯥ ﺧﻮﻟﯥ ﭼﯥ ﻻاﻟﻪ وﯾﻠﻪ
اﻧﺪازه ﯾﯥ ﺷﯿﻄﺎن دوﭼﻨﺪ وي ،اﻧﺴﺎن ﻟﻪ ﺧﻄﺎ ﴎه ﻣﺦ ﻟﻪ ﻫﻐﯥ ﻣﻮﭼﮑﻪ اﺧﻠﻢ.
Êﻮړﻧﺪ ﴎ ﻟﮑﻪ ﻏﻨﭽﻪ ﻣﺮاﻗﺒﻪ ﮐĎي دی ،د Êﻴﻨﻮ ﻋﻠ˴وو ﭘﻪ ﺣﻮاﻟﻪ ﯾﯥ د ﯾﻮ ﻫﻠﮏ ﺧﱪه
ﮐĎې ﭼﯥ ،ﺻﻮﰲ ﺑﻪ Ĥﺎﯾﺴﺘﻪ ﻫﻠﮏ ﺗﻪ وﯾﻞ ،ﺗﺎ ﺑﺎﻧﺪې د ﭼﯥ زاﻫﺪ دې ﺗﻨƑﯥ ﺧﻮﻟﯥ ﺗﻪ وﺳﻮاس واﺧﯧﺴﺖ
)ﻋﲇ ﺧﺎن( ﷲ ﭘﺎک اﺣﺴﺎن دی Êﮑﻪ ﻳﯥ زه ﺳﺘﺎ ﺣﺎﺟﺘﻤﻨﺪ ﭘﯿﺪا
دوی اﺑﻠﯿﺲ ﺧﻄﺎ ﮐﯥ اﭼﻮﱄ ،ﻟﻪ ﻧﮑﺎح ﮐﻮﻟﻮ ډډه ﮐĎی ﯾﻢ.
ﮐﻮي ،ﻗﻮل ﯾﯥ دی ،ﭘﻪ ﻧﮑﺎح ﮐﻮﻟﻮ ﻧﻔﻘﻪ ﻻزﻣﯧĔي، د ﺣﻨﺎن ﺳﯿﻨﻪ ﻧﻮﺧﻄﻮ ﺗﻮر ﺳﮑﺎره ﮐĎه
ﮐﺴﺐ او ﮐﺎر ﻣﺸﮑﻞ دی او د ﻣﺤﻨﺖ ﻧﻪ ﻟﺮې دي. ﮐﻪ ﺳﯿﻨﻪ ﺷﻮه د ﺣﻤﯿﺪ دوﮐﺎن د ﻣﺸﮑﻮ
اﺣﻤﺪ ﻏﺰاﱄ ﺗﻪ د ﺻﻮﻓﯿﺎﻧﻮ ډﻟﻪ ورﻏﻠﻪ ،ﻫﻐﻪ Ĥﺎﯾﺴﺘﻪ د اﻣﺎم ﻏﺰاﱄ وﯾﻨﺎ ده :د ﻧﮑﺎح Êﻨôول اﮐɵه وﺧﺖ د
ﻫﻠﮏ ﴎه ﭘﻪ ﺧﻠﻮت ﮐﯥ ﻧﺎﺳﺖ و ،د دواړو ﺗﺮ ﻣﻨƐ Ìﻞ زﻧﺎ ﺑﺎﻋﺚ ﮐﯧĔيƐ ،ﻨﺎه ﯾﯥ د ﻣﻮر او ﭘﻼر ده.
ﺻﻮﻓﯿﺎﻧﻮ Êﺎﻧﻮ ﺑﺎﻧﺪې د ﭘﯧﻐﻠﻮ ﻟﯿﺪه ﮐﺎﺗﻪ ﺑﻨﺪ ﮐĎي او ﻟﻪ ﭘﺮوت و ،اﺣﻤﺪ ﺑﻪ ﮐﻠﻪ Ɛﻞ ﮐﻠﻪ ﻫﻠﮏ ﺗﻪ ﮐﺎﺗﻪ.
زﳌﻮ ﴎه ﯾﯥ ﭘﻪ ﺧﱪو اﺗﻔﺎق ﮐĎی دی ،داﺳﯥ ﻧﻈﺮ ﻳﯥ ﺑﻼ ﻣﻪ ﺷﻪ دا ﺗﻮ رﺧﻂ ﺳﺘﺎ و Ɛﻞ ﻣﺦ ﺗﻪ
ﮐﻪ ﻫﺮ Úﻮ ﺧﺰان ﭘﻪ ﺣﻖ د Ɛﻞ ﺑﻼ ﻟﺮي:
اﺑﻮ ﯾﻮﺳﻒ وﯾﲇ :اﺣﻤﺪ ﻏﺰاﱄ ﺗﻪ ﻟﯿﮏ راﻏﯽ ﭼﯥ ﺧﭙﻞ ﷲ ﭘﺎک ﺣﻠﻮل دی ،ﺧﻮﺑﺼﻮرﺗﻪ اﺷﯿﺎو ﮐﯥ ،ﷲ د ﺳĎي
ﺗﺮﮐﻲ ﻏﻼم ﺧﻮاﺗﻪ ﻧĔدې ﮐĎه ،ﻫﻐﻪ ﻳﯥ ﻋﻤ ًﻼ ﺳﱰƐﯥ ﭘﻪ ﭘﻪ ﺻﻔﺖ ﮐﯥ دی.
ËĤﯥ اذان ﻧﻪ دی ﮐĎی او ﭘﯧﻐﻤﱪه ﻫﻢ ﻧﻪ ده. ﻣﻤﱪ Ĥﮑﻞ ﮐĎې.
ﭼﯥ ﺣﺴﻦ دوﻣﺮه ډﯦﺮ ﳾ ﻧﻮ Ɛﻨﺎه ﺳĎي ﻧﻪ ﮐﯧĔي ﻧÛﺎ ،ﻏﻨﺎ او Ĥﮑﻠﻮ ﻫﻠﮑﺎﻧﻮ ﺗﻪ ﮐﺎﺗﻪ ﻳﯥ ﮐﺎر دی ،دﻟﯿﻞ دا
د Ĥﮑﻠﻮ Ĥﮑﻠﻮ ﻣﻨ Ìﮐﯥ ﺧﻮ ﺧﻄﺎ ﺳĎي ﻧﻪ ﮐﯧĔي Ĥﺎﯾﻲ ،ﺷﯿﻨﮑﻲ ﻟﯿﺪل ،رواﻧﯥ اوﺑﻪ او Ĥﺎﯾﺴﺘﻪ ﻣﺦ ﺗﻪ ﭘﻪ
دا ﺧﱪې ﻧﺎﺳﻤﯥ دي ﭼﯥ Ĥﮑﻼ Úﻮک ﻧﻪ ﻧﺎﻗﺮاره ﮐﻮي ،ﮐﺘﻮ د ﺳﱰƐﻮ دﯾﺪ زﯾﺎﺗﯧĔي.
دروغ واﻳﻲ ،ﻃﺒﯿﻌﺘﻮﻧﻪ ﻣﺴﺎوي دي ﮐﻪ دا رĤﺘﯿﺎ ﳾ او د ﺻﻮﻓﯿﺎﻧﻮ ﴎدار ﻋﺒﺪﷲ ﺑﻦ ﻣﻮﺳﯽ ﺑﺎزار ﮐﯥ Ĥﮑﻠﯽ
ﺟﺬﺑﻪ ﯾﯥ راﭘﻮرﺗﻪ ﻧﻪ ﮐĎي ،ﻧﻮ ﭘﻮه ﺷﺊ ﭼﯥ ﻣﺮﯾﺾ دی .وﮐﺎﺗﻪ ،ﻋﻘﻞ ﯾﯥ وﺗĥﺘﯧﺪ ،ﻋﺸﻖ ﯾﯥ دوﻣﺮه ﻣﺎﻧﺪه ﮐﻪ ﭼﯥ
ﭼﯥ ﭘﻪ زړه ﮐﯥ دې Úﻪ ﻋﯿﺐ ﻧﻪ وي رﺣ˴ﻧﻪ ﭘﻪ ﻣﻼﺳﺘﻪ ﻓﺮﯾﺎدي و ،ﺧﭙﻞ ﺟﺴﻢ او ا˽ﺎن ﻳﯥ ﭘﻪ ﺧﻄﺮ
ﮐﯥ اﭼﻮﻟﯽ و. Ĥﮑﲇ ﻣﺦ ﺗﻪ ﭘﻪ ﮐﺘﻮ ﮐﯥ Ɛﻨﺎه ﻧﺸﺘﻪ
زه ﭼﯥ ﯾﺎراﻧﻪ وﮐĎم ﻧﻮ ﻟﻮط ﳾ او ɶﻮد ﳾ ﺑﻞ د دﯾﻨﻲ ﺑﺮﺧﯥ ﻣﺎﻫﺮ ﺷﯿﺮازي ﺧﭙﻞ ﭘﯿﺮ ǯƐﻲ ،د Ĥﮑﻼ
ﺗﻪ ﭼﯥ ﭘﺮې ور ﺟﻮړ ﺷﯥ اﯾﺎز ﳾ او ﻣﺤﻤﻮد ﳾ ﺷﺎﻋﺮ دی د ﻣﺠﺎز ﭘﻪ ﻻره ﺗﻠﻠﯽ ،دا ﮐﺎﻣƑﺎر ﻧﻮﻣﯧĔي.
ﭘﻪ ﻣﺎ ﻻ ﻣﯿﻨﯥ رǮﺎ ﺟﻬﺎن ﺗﯿﺎره ﮐĎ )ﻟﯿﻮﻧﯽ ﻏﻨﻲ(
ﭘﻪ ﺳﭙﯿﻦ ﻣﺦ ﭼﯥ دې ﻏﺒﺎر د ﺧﻂ ﭘﯿﻮﻧﺪ ﺷﻮ زه د ﯾﺎر ﻣﯿﻨﯥ ﭘﻪ ﯾﺎر ﺑﺎﻧﺪې ﺷﯿﺪا ﮐĎم
د ﻋﺒﺪاﻟﺤﻤﯿﺪ ﺗ ƒﻻري ﻋﺒﺪاﻟﻐﻔﺎر ﻫﻢ دا ﻻر ﻧﯿﻮﻟﯥ: ﮐﻪ Úﻮک ﻣﺎ ǯƐﻲ زه ﻧﻪ ﯾﻢ واړه دی دی
ﺧﻂ دې ورﮐĎه ﻣﺦ ﺗﻪ ﻧﻮې زﯾﺒﺎﻳﻲ )ﻋﺒﺪاﻟﺮﺣﻤﻦ ﺑﺎﺑﺎ (
زﯾﺎﺗﻮي ﺷﺒﻨﻢ و Ɛﻞ ﺗﻪ ﺻﻔﺎﻳﻲ دا ﺧﻠﮏ ﺟﻨﺖ ﮐﯥ د ﺣﻮرو ﭘﻪ Êﺎی ﻏﻠ˴ن ﺧﻮĤﻮي.
اﺣﻤﺪ دﯾﻦ ﻃﺎﻟﺐ ﺗﺮ ﻣﺮƐﻪ دﺑﻞ ﭘﻪ ﮐﻮر دﯦﺮه ؤ ،ﭘﻪ ﻏﻨﻲ واﻳﻲ:
او دا وﺟﻮد ﮐﻪ ﺑﯿﺎ ﳾ ﺟﻮړ ﺷﻬﻮت ﺣﻮرې ﴍاب وي ﺣﺠﺮو ƐﺮÊﯧﺪه ،ﺷﺎﻋﺮي ﺑﻪ ﯾﯥ زﻣﺰﻣﻪ ﮐﯧﺪه ،د ﺳﻮز او
ﻣﺴﺖ ﻣﺴﺖ ﻫﻠﮑﺎن ﭼﯥ ﺑﻪ ﻫﻢ Ĥﮑﲇ ﻫﻢ ﺧﺮاب وي Ɛﺪاز ﺑﺮﺧﻪ ﮐﯥ ﻏﻨﻲ دی ،ﻣﺠﺎزي ﻋﺸﻖ ﯾﯥ ﭼﯧĎﻟﯽ.
Ɛﻞ د ﻋﺸﻖ ﻣﯥ ﺳﺘﺎ دز ړه ﺑﺎزار ﻟﻪ ﯾﻮړو ﺷﻤﺲ اﻟﺪﯾﻦ ﮐﺎﮐ Ďﭘﻪ Êﻮاﻧ Ȫﮐﯥ ﻫﻨﺪ ﺗﻪ ﺗﻠﻠﯽ او د
ﺳﺘﺎ Ĥﺎﯾﺴﺖ ﺷﻮ ﺧﺮﯾﺪار زﻣﺎ د زړه ژوﻧﺪ ډﯦﺮه ﺑﺮﺧﻪ ﯾﯥ ﭘﻪ ﻻﻫﻮر ،ﮐﺸﻤﯿﺮ او ﻧﻮرو ﻣﻨﻄﻘﻮ ﮐﯥ
راﺗﻪ ﺟﺎم ﯾﯥ د ﴎو ﻟﺒﻮ راﺑﺤﺸﺶ ﮐĎ ﺗﯧﺮه ﮐĎه ،واده ﯾﯥ ﻧﻪ درﻟﻮد.
Úﻪ ﻣﻨﺖ ﺑﻪ د ﮐﻮﻻل د ﮐﻨôوﱄ ﮐĎم ﭼﯥ د زﻧﯥ ﭘﻪ ﮐﻨﺎر دې ﺧﻂ ÚﺮƐﻨﺪ ﺷﻮ
ﭘﺎﭼﺎ ﺧﺎن وﯾﲇ :د ﭘﺎﮐﺴﺘﺎن ﭘﻪ ډﯦﺮه ﻏﺎزي ﺧﺎن زﻧﺪان ﻣƑﺲ ﺟﻤﻊ ﺷﻮل د ﻗﻨﺪو ﭘﻪ ﮐﻮزو
د روĤﺎﻧﯿﺎﻧﻮ واﺻﻞ ﯾﯥ ﺑﻞ رﻧƑﻪ اﻟﻔﺎﻇﻮ ﮐﯥ ﺑﯿﺎﻧﻮي :ﮐﯥ ﺟﯿﻠﺮ ﺑﻨﺪﯾﺎﻧﻮ ﺗﻪ واړه ﻫﻠﮑﺎن راوﺳﺘﻞ ،دا ﯾﯥ Ĥﻪ
دوﮐﺎﻧﺪاري وه. ﻣﺮﻏﺰار ﻳﯥ د Êﻮاﻧ Ȫﻧﻨﺪاره ﮐĎﻩ
راÊﺊ د رﺣ˴ن ﺑﺎﺑﺎ ﭘﻪ دې ﺑﯿﺖ ﺑﻪ ﻳﯥ ɱﺎﻣﻪ ﮐĎو: د ﺧﺰان د ﻟĥﮑﺮ Ɛﺮد ﯾﯥ ﭘﻪ ﻣﺦ ﺗﻞ ﺷﻪ
ﭼﯥ د ﯾﺎر د ﺧﻂ او ﺧﺎل ﻧĥﯥ ﭘﮑﯥ وي د ﻓﺎرﳼ ژﺑﯥ دوه روﻣﺎ˻ ﮐﯿﺴﯥ ﺷﺎه او Ɛﺪا ،ﻧﯿﺮﻧƒ
Êﻮړﻧﺪ ﴎ ﭘﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ د ﮐﺘﺎب ﺧﻮښ ﯾﻢ ﻋﺸﻖ ﻋﺒﺪاﻟﺤﻤﯿﺪ ﭘﻪ ﻫﻤﺪې ﺧﺎﻃﺮ ﭘĥﺘﻮ ﮐĎي ﭼﯥ د
ﴎﭼﯿﻨﯥ: ËĤﯿﻨﻪ ﭘﻪ Êﺎی ﯾﯥ ﻧﺎرﯾﻨﻪ ﺗﻪ ﺧﻄﺎب ﮐĎی.
ﮐﻪ ﻣﯥ Úﻮک ﺑﺨﺘﻮر ﺑﻮﱄ ﻧﻦ ﯾﯥ درﻧ ƒدی -۱د رﻧ ƒاوﺑﻮ ﻗﺎﻓﻠﻪ ،ﭘﺮوﻓﯿﴪ اﻗﺒﺎل ﻧﺴﯿﻢ ﺧﮏ.
ﭼﯥ دا ﻫﺴﯥ ﻣﯥ ﻧﺮ ﺣﻮر ﻧﯿﻮﻟﯽ Úﻨ ƒدی -۲ﺗﻠﺒﯿﺲ اﺑﻠﯿﺲ ،ﻋﺒﺪاﻟﺮﺣﻤﻦ اﺑﻦ ﺟﻮزي.
د اورﻧ ƒزﯾﺐ ﭘﺎﭼﺎ ﯾﻮ اﻣﯿﺮ و ،زوی ﯾﯥ ﭘﻪ ﺷﺎﻫﺪ ﻧÛﺎƐﺮ -۳ﻋﺒﺪاﻟﺤﻤﯿﺪ او ﺷﻤﺲ اﻟﺪﯾﻦ ﭘﺮﺗﻠﻴﺰ ﺟﺎج ،ډاﮐﱰ
زړه ﺑﺎﯾﻠﻠﯽ و ،ﻧﯿﺮﻧ ƒﻋﺸﻖ د ﻋﺰﯾﺰ او ﺷﺎﻫﺪ داﺳﺘﺎن ﻟﯿﺎﻗﺖ ﺗﺎﺑﺎن.
-۴دوﻟﺴﻢ ﻮﻟƑﻲ ﭘĥﺘﻮ ۱۳۸۹ ،ﮐﺎل. دی.
-۵ﮐﻼﺳﯿﮏ ﺷﺎﻋﺮي ،ﺣﻨﯿﻒ ﺧﻠﯿﻞ
-۶د اﺣﻤﺪ دﯾﻦ ﻃﺎﻟﺐ ﮐﻠﯿﺎت ،ﻣﯿﺎ وﮐﯿﻞ ﺷﺎه ﻓﻘﯿﺮ ﺧﯧﻞ.
@ɸ
اﻣ˾ رﻧËﻮر
د ادب ﭘﻪ ﻧĎۍ ﮐﯥ ﻟﻴﮑﻨﯥ دوه رﻧƑﻪ ﻟﺮي ،ﯾﻮ ﻳﯥ د ﻋﺎﻣﻪ ذﻫﻨﻴﺘﻮﻧﻮ د ﭘﺮاﺧ Ȫاو ﺑﻞ ﯾﯥ د ﻋﺎﻣﻪ ذﻫﻦ د اﺷﻐﺎل
او ﯾﺎ ﻫﻢ ﻏﻼﻣ Ȫﺗﻪ د ﺑﺮاﺑﺮوﻟﻮ ﻟﭙﺎره.
ﭘﻪ ﺧﭙﻠﻪ ﭘﺎﮐﺴﺘﺎ˻ ﻟﻴﮑﻮاﻻن ﭘﻪ دې ﺑﺎور دي ﭼﯥ ﻧﺴﻴﻢ ﺣﺠﺎزي او د ﻫﻐﻪ د ﮐﺘﺎر ﻧﻮر ﻟﻴﮑﻮاﻻن د ذواﻟﻔﻘﺎرﻋﲇ
ﺑﻮﻮ ﻟﻪ وﺧﺘﻪ د رﺳﻤﻲ ﻟﻴﮑﻮاﻻﻧﻮ ﭘﻪ ﺑǯﻪ راﭘﻮرﺗﻪ ﺷﻮي وو او دﻧﺪه ﯾﯥ دا وه ،ﭼﯥ ﭘﻪ ﺳﻴﻤﻪ ﮐﯥ ﺑﻪ د روان
ﺗﺸﺪد ﻟﭙﺎره ذﻫﻨﻮﻧﻪ ﺑﺮاﺑﺮوي ،ﮐﻪ ﻫﻐﻪ د ﮐﺸﻤ˼ ﭘﻪ ﻣﺴﻠﻪ ﮐﯥ وي او ﮐﻪ د اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن .
دې ﻻرې ﺗﻪ د رﺳﻴﺪو ﻟﭙﺎره ﻫﻐﻮی ﺗﻪ د ﺑﯿﻦ اﳌﺬاﻫﺐ ﮐﺸﻤﮑﺸﻮﻧﻮ د اړودوړ ﮐﻴﺴﯥ Ĥﻪ ﻣﻮاد ﮐﻴﺪای ﺷﻮل.
ﻫﻐﻮی ﻣﺴﻠ˴ﻧﺎﻧﻮ ﺗﻪ ﻏ˼ﻣﺴﻠ˴ن
ﻮﻟﻨﯥ داﺳﯥ ﺗﺮﺳﻴﻢ ﮐĎې ﭼﯥ
ﭘﻪ ﺧﭙﻠﻪ Êﻮان ﻣﺬﻫﺒﻲ اﻓﮑﺎر ﭘﻪ
داوﻃﻠﺐ ډول د ﯾﻮ ﺑﻞ ﭘﻪ
ﺧﻼف ﴎه ودرﻳĔي او د دې
اور ﺗﺮ ﺷﺎ ﯾﻮ ﮐﺮﻏﻴĎن ﻫﺪف ﭘﻪ
اﺳﺎﻧ Ȫﺗﺮ ﻻﺳﻪ ﳾ ،ﭼﯥ ﻫﻐﻪ
ﻫﺪف د ﻧﻮرو ﺗﺮ ÚﻨƑﻪ ﯾﻮ ﻫﻢ ﭘﻪ اوږدﻣﻬﺎﻟﻪ ﺟﺮﻳﺎن ﮐﯥ د ﭘﻨﺠﺎب د ﺳﺎﺗﻨﯥ ﻟﭙﺎره د ﺟﻨƑﻴﺎﻟﻴﻮ ﭘﯿﺪا ﮐﻮل وو.
د ﻧﺴﻴﻢ ﺣﺠﺎزي ﺗﺮ Úﻨ ƒﻃﺎرق اﺳ˴ﻋﻴﻞ ﺳﺎƐﺮ ،اﺷﻔﺎق اﺣﻤﺪ او د ËĤﻤﻨﻮ ﻟﻪ ډﻟﯥ ﯾﯥ ﺑﴩا رﺣ˴ن د ﭘﻨﺠﺎɯ
اﺳﺘﻌ˴ر ﭘﻪ ﺗﺎرﻳﺦ ﮐﯥ ﺗﺮ ﻮﻟﻮ ارزĤﺘﻨﺎک او ﻣﺆﺛﺮ ﻟﻴﮑﻮاﻻن وو.
ددوی ﯾﻮه دﻧﺪه دا وه ﭼﯥ ﻮل ﻫﻐﻪ ﻟﻴﮑﻮاﻻن ﺑﺪﻧﺎم ﮐĎي ﭼﯥ ددوی د ﻣﺮام ﺧﻼف ﻟﻴﮑﻨﯥ ﮐﻮي ﮐﻪ Úﻪ ﻫﻢ
د ﻫﻐﻮ ﻟﻴﮑﻮاﻟﻮ ﻟﻪ ډﻟﯥ ﯾﻮ ﺷﻤﯧﺮ ﯾﯥ ﻟﻪ ﭘﺎﮐﺴﺘﺎﻧﻪ ﺑﻬﺮ ﭘﻪ ﻧﻮره ﻧĎۍ ﮐﯥ ﻫﻢ ﻣﺸﻬﻮر وو ﻟﮑﻪ ﺳﺒﻂ ﻋﲇ او ﺳﻌﺎدت
ﺣﺴﯿﻦ ﻣﻨﻮ.
ﮐﻠﻪ ﭼﯥ د ﭘﺎﮐﺴﺘﺎن دﻧﻨﻪ زاړﻩ ﭘﻼﻧﻮﻧﻪ ﺑﺪﻟﻴĔي او د دﻏﻪ ﺑﺪﻟﻮن ﭘﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮐﯥ ﮐﻮﺷﺶ ﮐﯿĔي ﭼﯥ ﻮل ﮐﺮل
ﺷﻮي ﺳﺨﺖ درﯾﺰه ذﻫﻨﻴﺘﻮﻧﻪ وﻣﻴﻨËﻞ ﳾ او ورﴎه ورﴎه د ﻧﺴﻴﻢ ﺣﺠﺎزي او اﻣﺜﺎﻟﻮ ﻟﻴﮑﻨﯥ او آﺛﺎر ﻮل ﳾ.
د ﺑﺪﺑﺨﺘ Ȫﺧﱪه دا ده ﭼﯥ دوی اوس دﻏﻪ واﻳﺮس ډوﻟﻪ ﻟﻴﮑﻨﯥ ﻟﻪ ﭘﻮﻟﯥ ﻫﺎﺧﻮا ﺧﭙﻠﻮ رﻗﻴﺒﻮ ﻗﻮﻣﻮﻧﻮ ﺗﻪ د
ﻫﻐﻮی ﭘﻪ ژﺑﻪ ور وﻟﯿĔﻟﯥ او د اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن ﺗﺮ Úﻨ ƒد ﻫﻨﺪي ﻣﺴﻠ˴ﻧﺎﻧﻮ ﺗﺮ ﻣﻨ Ìﻫﻢ د ﻧﺴﻴﻢ ﺣﺠﺎزي ﻧﺎوﻟﻮﻧﻪ ﭘﻪ
درز ﴎه ﻟﻮﺳﺘﻞ ﮐﯿĔي ﭘﺎﺗﯥ ﺧﻮ ﻻ د ﻧﻨƑﺮﻫﺎر ﭘﻮﻫﻨﺘﻮن ﻟﻮﺳﺘﯽ ﻗﴩ ﭼﯥ ﻏﻮاړي اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن د ﻧﺎول د ﮐﻴﺴﻮ ﻟﻪ
ﻣﺨﯥ ړﻧ ƒﮐĎي.
د اﻟﻔﺖ ﺻﯿﺐ Ɛﺎوﻧôى راﺗﻪ
>@
ﻣﺤﻤﺪ ﻧﻌ˴ن دوﺳﺖ
ﭼﯥ ÚﻨƑﻪ ﻣﯥ د اروا Ĥﺎد Ɛﻞ ﭘﺎﭼﺎ اﻟﻔﺖ ﭘﺮ ﻣﺰار ﭼﺎردﯾﻮاﱄ ﺗﻪ ﻧﻨﻮﺗﻢ ،ﻣﺨﮑﯥ ﻟﻪ دﻋﺎ ﻣﯥ ﻫ˴ﻏﻪ
ﻧﻈﺮ ﭘﺮﯾﻮÊﻲ ،ﻧﻮ ﺳﻤﺪﻻﺳﻪ ﻣﯥ دا ﺑﯿﺖ ﭘﺮ ژﺑﻪ ﺑﯿﺖ ﭘﺮ ژﺑﻪ وﻧÛﯿﺪه.
راﺷﯿﻦ ﳾ)):دې زﯾﺎرت ﮐﯥ وﯾﻨﻢ ﺑﻞ راز ﺗﺎﺛﯿﺮوﻧﻪ د زﯾﺎرت ﭘﻪ ﻣﺤﻮﻃﻪ ﮐﯥ ﯾﻮ ﺳĎی ﮐĎوﭘﻪ ﻣﻼ ،ﻟƑﯿﺎ و.
ﻫﻐﻪ ﴎه ﺳـﻄﻞ و او ﺷـﺎوﺧﻮا ﻧﯿـﺎﻟƑﯿﻮ ﺗـﻪ ﯾـﯥ اوﺑـﻪ – دﻟﺘﻪ ﻣﮑﻮئ واړه واړه ﺳﻮاﻟﻮﻧﻪ((.
ژوﻧﺪ ﻫﻢ ﻋﺠﯿﺒﻪ دی ،د ﺳﱰƐﻮ ﭘﻪ رپ ﮐﯥ ﺗﯿﺮ ﳾ ورﮐﻮﻟﯥ .ﻧﯿﺎﻟƑﻲ ﻣﻮ وﮐﺮل او ﺑﯿﺎ ﻣـﯥ ﻟـﻪ دې ﺳـĎي
او ﻫﺮ Úﻪ ﺑﺪل ﮐĎي .دا ﺑﯿﺖ د ﻫﻐﻪ ﻧﻈﻢ ﻣﻘﻄﻊ ده ﴎه ﺧﱪې ﴍوع ﮐĎې .ﺧﱪې ﺧﻮ ﻫﻐﻪ وﺧـﺖ ﭘـﻪ
ﭼﯥ اﻟﻔﺖ ﺻﯿﺐ ،ﻋﻼﻣﻪ ﺳﯿﺪ ﺟ˴ﻟﺪﯾﻦ اﻓﻐﺎن ﺗﻪ ﺷﮑﺮو ﺑﺪﻟﯥ ﺷﻮې ﭼﯥ ﭘﻮه ﺷﻮم دا ﺳĎی ﻟـﻪ اﻟﻔـﺖ
ﻟﯿﮑﻠﯽ و او دادی اوس د دې ﺑﯿﺖ ﺷﺎﻋﺮ ﻫﻢ د ﯾﻮه ﺻﯿﺐ ﴎه ﯾﻮ Êﺎی ﭘﺎﺗﯥ ﺷـﻮی او د ﻫﻐـﻪ ﺧـﺪﻣﺖ
زﯾﺎرت ﺑﻨﺪﯾﻮان دی.
د ﺳﻪ ﺷﻨﺒﯥ ﭘﻪ ﺳﻬﺎر
)ﺳﻠﻮاﻏﯥ ۲۱ﻣﻪ( ﻣﯥ ،ﻟﻪ
ﺧﭙﻞ ﻣﻠƑﺮي Ĥﺎﻏﲇ ذﺑﯿﺢ
ﷲ ﺑﻬﺎر ﴎه ﻫﻤﺪې
زﯾﺎرت ﺗﻪ د ﺗﻠﻮ ﺗﮑﻞ وﮐ.Ď
ﭘﻪ دې زﯾﺎرت ﮐﯥ زه ﻫﻢ
)ﺑﻞ راز ﺗﺎﺛﯿﺮوﻧﻪ( وﯾﻨﻢ.
ﮐﻪ ﻫﺮه ورځ ورﺗﻪ ﻻړ ﺷﻢ،
ﻧﻮ ﻫﺮ Êﻞ ﺑﻪ ﺟﺪا ﺳﮑﻮن ﻣﺤﺴﻮﺳﻮم ،ﭘﻪ دې ﯾﯥ ﮐĎی دی.
ﺧﺎﻣﻮﺷﻪ زﯾﺎرت ﮐﯥ ﯾﻮ ﺷﻮر وي ،ﻟﮑﻪ د ﻗﱪ ﻮل ﻟﻪ ﻣﺰاره د اﻟﻔﺖ ﺻﯿﺐ ﮐﻼ Ĥﮑﺎري ،ﺳĎي د ﻫﻐﻪ
دﯾﻮاﻟﻮﻧﻪ ﭼﯥ ﯾﯥ ﺧﱪې ﮐﻮي ،د اﻧﺴﺎﻧﯿﺖ ﺧﱪې ،دور ﮐﯿﺴﯥ ﮐﻮﻟﯥ ﭼﯥ دی ﻧﻮی زﳌﯽ و او ﻫﻤﺪې
ﮐﻼ ﺗﻪ ،ﺗﻪ راﺗﻪ .ﻫﻐﻪ ﺑﻪ ﮐﻼ ﺗﻪ ﻻس وﻧﯿﻮه ،ﮐﻼ ﺗﻪ ﺑﻪ
د ﻣﯿﻨﯥ ﺧﱪې او د اﻟﻔﺖ ﺧﱪې.
د اﻟﻔﺖ ﺻﯿﺐ د اروا ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻮﻟﻮ ﭘﻪ ﻣﻮﺧﻪ ﻣﻮ د ﻣﯥ وﮐﺘﻞ ،د ﴎ ﺳﱰƐﻮ ﺑﻪ ﮐﺎر ﭘﺮﯾĥﻮد او د زړه
ﴎوې ﻧﯿﺎﻟƑﻲ واﺧﯿﺴﺘﻞ .ﭼﯥ ÚﻨƑﻪ ﯾﯥ د ﻣﺰار ﺳﱰƐﯥ ﺑﻪ ﺑﯿﻨﺎ ﺷﻮې:
The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.
meena designed 61
Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search