สื่อหนังสือเพิ่มเติมพร้อมปริ้นล่าสุด

หนังสอื ประกอบการเรยี นการสอน
กลุม่ สาระวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี

ช้ันประถมศกึ ษาปที ี่ 1

เร่ืองและภาพโดย
นางสาวสรุ ีย์รัตน์ วงิ สกุล

โรงเรยี นวดั สุทัศน์
สานกั งานเขตพระนคร กรุงเทพมหานคร

หนงั สือประกอบการเรียนการสอน กลมุ่ สาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์
และเทคโนโลยี ชั้นประถมศึกษาปีท่ี 1 เร่ือง “มหัศจรรย์ Coding” จัดทา
ข้ึนเพ่ือใช้เป็นเอกสารประกอบการเรียนการสอน วิชาวิทยาการคานวณ
ระดับชั้นประถมศึกษาปีท่ี 1 สาระท่ี 4 เทคโนโลยี โดยลาดับความรู้
เกี่ยวกับ การแก้ปัญหาอย่างง่าย การแสดงลาดับข้ันตอนในการแก้ปัญหา
และการเขียนโปรแกรมอย่างง่าย มีเป้าหมายในการใช้เป็นสื่อในการจัดการ
เรียนรู้ เพื่อพัฒนาผู้เรียนให้มีคุณภาพตามมาตรฐานการเรียนรู้ ตัวชี้วัด
และสาระการเรยี นรแู้ กนกลางที่หลักสตู รกาหนด

หนงั สือประกอบการเรียนการสอนเลม่ นี้ เปน็ หนังสอื ท่ผี เู้ รยี นสามารถ
ศึกษาหาความรู้และทาความเข้าใจได้ด้วยตนเอง ประกอบด้วยเนื้อหาท่ี
เก่ียวกับ การแก้ปัญหาท่ีพบในชีวิตจริงอย่างเป็นข้ันตอนและเป็นระบบ
รูปภาพประกอบกจิ กรรมท่ีเน้นทักษะกระบวนการทางการคิดวิเคราะห์ และ
แบบทดสอบ ทาให้นักเรียนสามารถประเมนิ ผลการเรียนรขู้ องตนเองได้

ขอขอบคุณ คณะผู้บรหิ าร คณะคณุ ครู และบุคคลทเ่ี กยี่ วขอ้ งในการ
ให้ความช่วยเหลือ แนะนา และให้คาปรึกษา ในการดาเนินจัดทาหนังสือ
ประกอบการเรยี นการสอนเลม่ นี้ สาเร็จลลุ ว่ งไปด้วยดี

ขา้ พเจ้าหวงั เปน็ อยา่ งยิง่ ว่า หนงั สือประกอบการเรยี นการสอนเล่มน้ี
จะเป็นประโยชนต์ อ่ นกั เรยี นและผ้สู นใจเปน็ อยา่ งดี

นางสาวสรุ ยี ร์ ตั น์ วงิ สกุล

1. หนังสือเล่มน้ีเป็นหนังสือประกอบการเรียนการสอน กลุ่มสาระ
การเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ช้ันประถมศึกษาปีท่ี 1 เรื่อง
“มหัศจรรย์ Coding” เป็นส่ือท่ีใช้ในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ที่มี
เนื้อหาเกี่ยวกับเรื่อง การแก้ปัญหาอย่างง่าย การแสดงลาดับข้ันตอนในการ
แกป้ ัญหา และการเขยี นโปรแกรมอยา่ งง่าย

2. หนังสือประกอบการเรียนการสอนเล่มนี้สอดคล้องกับ สาระที่ 4

เทคโนโลยี
ตัวชวี้ ดั ว 4.2 ป.1/1 การแก้ปญั หาอย่างง่ายโดยใช้การลองผดิ

ลองถกู การเปรียบเทยี บ
ว 4.2 ป.1/2 แสดงลาดับข้ันตอนการทางานหรือการแก้ปัญหา

อย่างง่าย โดยใชภ้ าพ สัญลกั ษณ์ หรือข้อความ
ว 4.2 ป.1/3 การเขียนโปรแกรมอยา่ งง่าย โดยใช้ซอฟต์แวร์หรอื สื่อ
3. ในการใช้หนังสือประกอบการเรียนการสอน นักเรียนควรศึกษา

เนื้อหาใหล้ ะเอียด หากมขี อ้ สงสัยให้อ่านทบทวนอีกคร้ัง
4. หลังจากศึกษาประกอบการเรียนการสอนเล่มนี้จบแล้ว ควร

ดาเนินการทาแบบทดสอบท้ายบทเรียน เพื่อตรวจสอบความเข้าใจในเนื้อหา
สาระของบทเรียน

การแก้ปญั หาอยา่ งงา่ ย 1
วิธกี ารแก้ปญั หา 3
การแก้ปัญหาดว้ ยการลองผิดลองถกู 4
การแก้ปัญหาดว้ ยการเปรยี บเทียบ 5
การแสดงลาดบั ข้ันตอน 9
การเขียนโปรแกรมอยา่ งงา่ ย (Unplugged) 13

เกมเขาวงกต การเขียน การวาดภาพ การใช้

เกมหาจุด บอกเล่า สัญลกั ษณ์
แตกต่างภาพ

การจัด
กระเป๋า

การลองผิด UNPLUGGED

ลองถูก การเปรยี บเทียบ บัตรคาส่ัง

1 การแกป้ ัญหา

สนกุ
จรงิ ๆ

ตนื่ ไปโรงเรยี น
ได้แลว้ ลกู !

นักเรยี นคิดว่าอะไรเป็นสาเหตทุ ่ีทาให้ต่นื สาย

ดูทีวี เล่นโทรศั พท์ ทาการบ้าน

2

เมื่อมปี ัญหาเกิดข้ึน นั กเรยี น
จะแก้ปัญหาน้ันไดอ้ ย่างไร ?

ให้นั กเรยี นโยงเส้นจับคู่
ภาพปัญหากับวิธกี ารแก้ปัญหา

สอบตก

ล่ืนลม้

ฟันผุ

3

คุณครูคะ ปัญหาแต่ละปัญหา
ท่ีเกิดข้ึน มวี ิธกี ารแก้ปัญหา

อย่างไรบ้างคะ?

การแก้ปัญหาอย่างงา่ ย
มีดว้ ยกัน 2 วิธคี ่ะ

การลองผิดลองถูก การเปรยี บเทยี บ

คือ การแก้ปัญหา โดย คือ การนา 2 ส่ิงข้ึนไป
การทดลองแก้ปัญหา มาเปรยี บเทียบหาความ
หลาย ๆ วิธจี นเจอวิธี แตกตา่ ง ความเหมือน
ท่ที าให้เราแก้ปัญหา หรอื คลา้ ยคลงึ กัน โดย
ไดส้ าเรจ็ การสั งเกต

4

ตวั อยา่ ง

การแก้ปัญหาด้วยการลองผิดลองถูก

โจทย์ปัญหา : โจรสลัดต้องการไปหาสมบัติ
โจรสลัดจะต้องไปเส้ นทางใด

13 13
2
2
เส้นทางท่ี 2
เส้นทางท่ี 1
ดูจากตวั อยา่ ง คุณครูได้
13 ลองลากเส้นทางทกุ เส้นทาง
จะพบว่า เส้นทางท่ี 1 และ
2 เส้นทางท่ี 2 ไปไมถ่ ึงเป้าหมาย
ส่วนเส้นทางท่ี 3 พาโจรสลดั
เส้นทางท่ี 3 ไปหาสมบัตไิ ดส้ าเรจ็

5

ตัวอยา่ ง

การแก้ปัญหาดว้ ยการเปรยี บเทียบ

ภาพท่ี 1 ด้านบนขวา

ดา้ นบนซา้ ย

ด้านลา่ งซา้ ย ดา้ นลา่ งขวา
ดา้ นบนขวา
ภาพที่ 2

ด้านบนซา้ ย

ดา้ นลา่ งซา้ ย ดา้ นลา่ งขวา

จากตัวอย่าง เป็นการเปรียบเทียบภาพ 2 ภาพ ด้วย

การแบ่งภาพออกเป็น 4 ส่ วน เพ่ืองา่ ยต่อการสั งเกต โดย

การมองภาพแต่ละส่ วน เช่น มองภาพส่ วนล่างขวา แล้ว

เปรียบเทียบในส่ วนเดียวกัน จากน้ั นวงกลมล้อมรอบจุด

ท่ีแตกตา่ งกัน

6

ไมย่ ากเลยใช่ไหมคะ
นั กเรยี นลองมาฝึก
แก้ปัญหาอย่างงา่ ยกันดกี ว่า

ให้นักเรยี นโยงเส้นเปรยี บเทียบรูปภาพท่ีมีความสูง
มากท่ีสุด จับคู่กับเลข 1 และโยงเส้นรูปภาพท่ีมี

ความสูงรองลงมา จับคู่กับเลข 2 และ 3 ตามลาดับ

ตวั อยา่ ง

7
กิจกรรม

1. ให้นักเรยี นหาจดุ แตกตา่ งของภาพ 5 จดุ

ภาพท่ี 1 ภาพท่ี 2

2. ให้นักเรยี นเปรยี บเทียบความสงู ของตน้ ไม้และ
เตมิ ตวั เลขเรยี งลาดับความสงู จากสงู ทสี่ ดุ ไปหาสงู น้อยท่ีสดุ

กิจกรรม 8

ชว่ ยด้วย ! ช่วยพาฉันไปหา Little Bunny หน่ อย
ในระหว่างทางไปหาบันน่ี น้ อยนั้ น ฉั นจะต้องเก็บ

โดยท่ีไม่ผ่านเจ้าหมาป่า ฉั นจะไปทาง
ไหนได้นะ

ช่วยฉั นตามหา
Little Bunny

หน่ อยนะ

Little Bunny

9 แสดงลาดับขั้นตอน

คุณครูคะ เวลาท่ีเจอปัญหา
ตา่ ง ๆ เราจะแก้ปัญหาให้

ประสบความสาเรจ็
ได้อยา่ งไรบ้างคะ?

งา่ ยมากเลยค่ะ!
การแก้ปัญหาให้ประสบความสาเรจ็

ทาได้โดยใชข้ ั้นตอน
การแก้ปัญหาน่ั นเองค่ะ
เรามาดูตวั อย่างการเรยี งลาดบั
ขั้นตอนงา่ ย ๆ กันเลยค่ะ

10

ตัวอยา่ ง

การเรยี งลาดับขั้นตอนกิจวัตร
ประจาวันในตอนเช้า

1. ต่ืนนอน 2. แปรงฟัน

3. อาบนา้ 4. รบั ประทานอาหาร

5. เดินทางไปโรงเรยี น 6. เรยี นหนั งสือ

11

ไมย่ ากเลยใชไ่ หมคะ
นั กเรยี นลองมาฝึก
เรยี งลาดบั ข้ันตอนกันดกี ว่า

ให้นักเรยี นเติมตัวเลข 1 2 3 และ 4 ตามลาดบั
วงจรชีวิตของกบ ลงในช่องว่าง ให้ถูกต้อง

กบตวั เต็มวัย ไข่

ลกู ออ๊ ด ลกู กบ

กจิ กรรม 12

สถานการณ์ แยแ่ ล้ว ๆ ! โควิด-19 ระลอกใหม่กาลงั
จะมา นักเรยี นมาช่วยกันเรยี งลาดบั ข้ันตอนการลา้ งมอื
ป้องกันโควิด-19 กันเถอะ (เร่มิ จาก 1 – 5)

กดสบู่ใส่ มอื ลา้ งมือดว้ ยนา้

ลา้ งนา้ และ ขัดซอกน้ิ วมือ
เช็ดให้แห้ง

ขัดด้านบนและ
ดา้ นล่างของมอื

13 เขียนโปรแกรม

การแสดงลาดับขั้นตอน
ไมไ่ ด้มปี ระโยชน์ แค่การแก้ปัญหา
เท่านั้นนะคะ แตย่ งั สามารถนามา
เขียนโปรแกรมอย่างงา่ ยได้อีกด้วย

14

การเขียนโปรแกรม
คืออะไร?

มันต้องยาก
แน่ ๆ เลย

การเขียนโปรแกรม คือ การสรา้ งลาดบั คาสั่ง
ให้คอมพิวเตอรท์ างานอยา่ งเป็นข้ันตอน เพื่อให้
สามารถแก้ปัญหาให้ไดต้ ามเป้าหมาย

เป้าหมาย

15

เราจะเขียนโปรแกรม
ได้อย่างไรคะคุณครู หนไู มม่ ี

คอมพิวเตอรค์ ่ะ

ไม่ตอ้ งกังวลเลยค่ะ
การเขียนโปรแกรมอยา่ งงา่ ย
ไมจ่ าเป็นต้องใช้คอมพิวเตอร์
ก็สามารถเขียนโปรแกรมได้
เราเรยี กการเขียนโปรแกรมแบบน้ี วา่ ...

Unplugged-อัน ปลกั๊

16

การเขียนโปรแกรมอยา่ งงา่ ย
เราจะใชช้ ุดคาสั่งลกู ศร
ในการแก้ปัญหา

โอโห้! ลูกศรเยอะแยะไปหมด
แต่ละอันใช้ยังไงละเน้ี ย

วิธกี ารใช้คาส่ังลกู ศร

เดนิ ซา้ ย เดนิ ขวา
Left Right

เดนิ ลง เดนิ ข้ึน
Down Up

17

วิธกี ารใชค้ าสั่งลูกศรในการเขียน
โปรแกรมแก้ปัญหาอย่างงา่ ย

ลูกศร 1 คำสั่ง ใส่ได้ 1 ช่อง เทำ่ น้ั น

โปรแกรมพำหุ่นยนต์ไปชำรจ์ พลงั งำน

ตัวอยำ่ งกำรใชค้ ำส่ังลกู ศรเขียนโปรแกรม
เย!้ สาเรจ็

นักเรยี นตอ้ งวางคาส่ังถึงชอ่ งเป้าหมายนะคะ!

18

ตวั อยา่ ง

การเขียนโปรแกรมอยา่ งงา่ ย
โดยใช้สื่อ และคาสั่งลูกศร

ยานอวกาศ จบการทางาน

จะกลับไปยังโลก
ได้ยงั ไงนะ

เร่มิ ต้น

คาส่ั งโปรแกรม คาส่ังท่ี 3 เดินซา้ ย
คาส่ังท่ี 1 เดินข้ึน

คาส่ังท่ี 2 เดินซา้ ย คาสั่งท่ี 4 เดินข้ึน

คาส่ังท่ี 5 เดนิ ข้ึน

19
กิจกรรม

สถานการณ์ : โอย้ ! กระเป๋านั กเรยี นหนั กจังเลย
คุณครูบอกว่าให้จัดหนังสือมาเรยี นตามตารางสอน
จะทาให้กระเป๋าไม่หนั ก พรุง่ น้ี วันพุธ เราจะเอา
หนังสือและอุปกรณ์การเรยี นอะไรใส่กระเป๋าดี

ตารางสอนชนั้ ประถมศึกษาปีที่ 1

คาช้แี จง ให้นั กเรียนดู วนั คณิ ต ไทย พละ วทิ ย์
จันทร์
ตารางสอนแล้วเขี ยน องั กฤษ การงาน สังคม โค้ดด้ิง
ล า ดั บ ค า สั่ ง ไ ป ห ยิ บ วัน
หนั งสื อท่ีควรจัดใส่ ไว้ องั คา ไทย ศิ ลปะ วทิ ย์ ดนตรี
ในกระเป๋า องั กฤษ วิทย์
ร องั กฤษ การงาน ไทย ลูกเสือ

วนั พธุ สั งคม คอม

วัน
พฤหั

ส

วัน
ศกุ ร์

ชุดคาสั่ ง
ลกู ศร

เร่มิ ตน้

ส้ิ นสดุ

กิจกรรม 20

คาส่ัง : ให้นักเรยี นเขียนลาดับคาสั่งไปเก็บ
รูปทรงเรขาคณิตต่าง ๆ เพ่ือมาสรา้ งบ้านตาม
แบบท่ีครู กาหนด

ชุดคาส่ังลกู ศร

บ้านตน้ แบบ

เร่มิ ตน้

ส้ิ นสดุ

คาสั่ งโปรแกรม

21

แบบทดสอบ
ท้ายบทเรยี น

คาช้แี จง : ให้นักเรยี นทาเครอื่ งหมายกากบาท (x)
ทับคาตอบท่ีถูกตอ้ งท่สี ุดเพียงข้อเดียว

1. ถ้านักเรยี นต่นื สาย จนมาไมท่ ันเข้าเรยี น
นักเรยี นควรแก้ปัญหาอย่างไร

ก. เข้านอนหัวคา่ จะไดต้ น่ื แตเ่ ชา้
ข. ย้ายบ้านมาใกล้กับโรงเรยี น
ค. ตัง้ นาฬิกาปลกุ ให้เสียงดังกวา่ เดมิ
2. แม่ค้าเลือกช้อนส้อมลายเดียวกันมาจัดเป็นคู่ให้
ลูกค้า เป็นการแก้ปัญหาด้วยวิธใี ด
ก. การลองผิดลองถูก
ข. การเปรยี บเทียบ
ค. การแสดงลาดับข้ันตอน

22

3. พอดีกาลงั เลน่ เกมชนิ ดหน่ึง โดยใช้วิธกี ารลองผิด
ลองถูก แสดงว่าพอดนี ่ าจะกาลังเลน่ เกมในข้อใด

ก. เกมโยงเส้นต่อจุดภาพตน้ ไม้
ข. เกมหาจุดแตกต่างของภาพตน้ ไม้
ค. เกมลากเส้นเพ่ือหาทางออกจากป่า

4. ใครจัดส่ิงของใส่กระเป๋านักเรยี นได้ถูกตอ้ ง
ก. ก้อยจัดสมดุ จดการบ้านใส่กระเป๋าไป

โรงเรยี นทกุ วัน
ข. ดรมี จัดหนังสือตามตารางสอนท้ังสัปดาห์ใส่

กระเป๋า
ค. แตว้ จัดกลอ่ งดนตรใี ส่กระเป๋า เพื่อใช้ฟัง

ระหว่างเรยี น

5. กิจกรรมในข้อใดใชก้ ารแก้ปัญหาวธิ เี ดยี วได้
ก. การเลอื กเส้นทางขับรถกับการเลอื กท่นี ่ังบน

เครอ่ื งบิน
ข. การเลอื กกุญแจไขประตกู ับการเลือกแม่พิมพ์

ทาขนม
ค. การเลือกซอ้ื สินค้ากับการเลือกคาตอบใน

ข้อสอบ

23

6. ข้อใดเรยี งลาดับกิจวัตรประจาวันตงั้ แต่ต่นื นอน
จนไปโรงเรยี นไดถ้ ูกต้อง

ก. ตน่ื นอน แตง่ ตัว อาบนา้ กินข้าว ไปโรงเรยี น
ข. ตน่ื นอน กินข้าว แตง่ ตัว อาบนา้ ไปโรงเรยี น
ค. ต่ืนนอน อาบนา้ แต่งตวั กินข้าว ไปโรงเรยี น
7. ข้อใดเรยี งลาดบั การแต่งตัวได้ถูกต้อง
ก. ใส่เส้ือ ใส่ถุงเท้า ใส่กระโปรง
ข. ใส่ถุงเท้า ใส่เสื้อ ใส่กระโปรง
ค. ใส่เส้ือ ใส่กระโปรง ใส่ถุงเท้า
8. พิจารณาภาพ และหาภาพท่หี ายไป

ก.
ข.
ค.

24

9. จากภาพเขาวงกต ลกู เสือต้องใชเ้ ส้นทางใดถึงจะ
กลบั บ้านไดส้ าเรจ็

ก. เส้นทางท่ี 1
ข. เส้นทางท่ี 2
ค. เส้นทางท่ี 3
10. ถ้าต้องการเขียนโปรแกรมพาลกู เสือไปหาอาหาร
กระป๋อง จะต้องใชค้ าสั่งใด

ก.
ข.
ค.

เฉลย 1.ก 2.ข 3.ค 4.ก 5.ข 6.ค 7.ค 8.ค 9.ข 10. ค

บรรณานกุ รม

ทิศนา แขมณี. (2552) ศาสตรก์ ารสอน องคค์ วามรู้เพอ่ื การจดั กระบวนการเรยี นรู้ที่มี
ประสิทธิภาพ. กรุงเทพฯ : สานักพิมพแ์ ห่งจุฬาลงกรณม์ หาวิทยาลยั .

มงคล ทะกอง. (2561). หนงั สือเรียน รายวิชาพน้ื ฐานวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี
(วทิ ยาการคานวณ) ป.1. กรงุ เทพฯ : อักษรเจริญทศั น์

รศ.ยืน ภวู่ รวรรณ. วทิ ยาการคานวณ คอื อะไร?. สบื คน้ เมื่อ 15 มกราคม 2564.
จาก https://school.dek-d.com/blog/kidcoding/computational-
science/

โอภาส เอี่ยมสิรวิ งศ์. (2551). วทิ ยาการคอมพวิ เตอรแ์ ละสารสนเทศ. กรงุ เทพฯ : ซีเอด็
ยูเคชน่ั . เรม่ิ ต้นสอนเขียนโปรแกรมงา่ ยนิดเดยี ว. สบื คน้ เมื่อ 16 มกราคม, 2564.
จากเว็บไซต์ http://oho/ipst/ac/th/intro-to-programing

สถาบนั ส่งเสริมการสอนวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี. (2561). ค่มู อื รายวชิ าพ้นื ฐาน
วทิ ยาศาสตร์ เทคโนโลยี (วทิ ยาการคานวณ) ตามมาตรฐานการเรยี นรแู้ ละตัวชี้วัด
กล่มุ สาระการเรยี นรวู้ ทิ ยาศาสตร์ (ฉบับปรบั ปรงุ พ.ศ.2560) ตามหลกั สูตร
แกนกลางการศกึ ษาขัน้ พ้นื ฐาน พทุ ธศักราช 2551. กรุงเทพฯ : สถาบนั ส่งเสริม
การสอนวิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี กระทรวงศกึ ษาธกิ าร.

สถาบนั สง่ เสริมการสอนวิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี. (2561). ค่มู ือการใชห้ ลกั สตู รรายวิชา
พน้ื ฐานวทิ ยาศาสตร์ ตามมาตรฐานการเรยี นร้แู ละตัวชี้วัด กลุ่มสาระการเรียนรู้
วทิ ยาศาสตร์ (ฉบับปรบั ปรุง พ.ศ.2560) ตามหลักสูตรแกนกลางการศกึ ษาข้ัน
พน้ื ฐาน พุทธศักราช 2551 สาระเทคโนโลยี (วิทยาการคานวณ) ระดับ
ประถมศึกษาและมธั ยมศกึ ษา. กรงุ เทพฯ : สถาบันสง่ เสรมิ การสอนวิทยาศาสตรแ์ ละ
เทคโนโลยี กระทรวงศกึ ษาธกิ าร.

ประวตั ผิ จู้ ดั ทา

ช่ือ – สกลุ นางสาวสรุ ียร์ ตั น์ วิงสกลุ
เกิด 28 มกราคม 2537
ปจั จบุ นั ตาแหน่ง ครผู ู้ช่วย
การศกึ ษา โรงเรยี นวัดสุทัศน์ สานักงานเขตพระนคร กรุงเทพมหานคร
ระดบั ชน้ั ประถมศึกษาปีที่ 6 โรงเรยี นบา้ นตะกดุ หว้า จ.ลพบรุ ี
ท่อี ยูป่ จั จบุ ัน ระดับชน้ั มธั ยมศึกษาปีที่ 3 โรงเรยี นโคกสาโรงวทิ ยา จ.ลพบุรี
เบอร์โทรศพั ท์ ระดับประกาศนียบตั ร วิทยาลัยเทคโนโลยีตัง้ ตรงจิตรพณชิ ยการ
E-mail ระดบั ปริญญาตรี ครศุ าสตรบ์ ัณฑติ (สาขาเทคโนโลยีการศกึ ษา
และคอมพิวเตอร์) มหาวิทยาลัยราชภัฏจันทรเกษม กรุงเทพมหานคร
โรงเรียนวดั สทุ ัศน์ 18/1 ถนนอุณากรรม แขวงราชบพิธ
เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร
090-979-9561
[email protected]