ผาแดง นางไอ่

ตำ นาน ผาแดงนางไอ่ จัด จั ทำ โดย นายจัก จั รพงษ์ ดวงอาราม เลขที่ ๒ นางสาวโสภาวดี สาสีท สี ะ เลขที่ ๒๑ ชั้น ชั้ มัธ มั ยมศึกษาปีที่ ๖ เสนอ อาจารย์ มธุกร สีท สี ะนารัต รั น์ E-BOOK เล่มนี้จั นี้ ด จั ทำ ขึ้น ขึ้ ในรายวิชวิาภาษาไทยเพิ่มพิ่เติม ภาคเรีย รี นที่ ๑ ปีการศึกษา ๒๕๖๖ โรงเรีย รี นเขื่อ ขื่ นพิทพิยาสรรค์

หนัง นั สือ สื อิเล็กทรอนิก นิ ส์เ ส์ ล่มนี้เ นี้ป็น ป็ ส่ว ส่ น หนึ่ง นึ่ ของวิช วิ าภาษาไทยเพิ่ม พิ่ เติม คณะผู้ จัด จั ทำ ได้จั ด้ ด จั ทำ การศึกษาเรื่อ รื่ งผาแดง นางไอ่โดยมีวั มี ต วั ถุป ถุ ระสงค์ให้ท ห้ ราบเกี่ยว กับตำ นานผาแดงนางไอ่ คณะผู้จัผู้ ด จั ทำ หวัง วั ว่า ว่ หนัง นั สือ สื อิเล็กทรอนิก นิ ส์เ ส์ ล่มนี้จ นี้ ะ ให้ค ห้ วามรู้แ รู้ ละประโยชน์อ น์ ย่า ย่ งยิ่ง ยิ่ แก่ผู้อ่ผู้ อ่ า นทุก ทุ ๆท่าน หากมีข้ มี อ ข้ ผิด ผิ พลาดประการ ใดขออภัยมา ณ ที่นี้ คำ นำ ผู้จัผู้ ด จั ทำ นายจัก จั รพงษ์ ดวงอาราม นางสาวโสภาวดี สาสีท สี ะ

สารบับัญ บั ญ บั เรื่รื่ รื่ อ รื่ อ รื่รื่ ง หน้า น้ คำคำ คำคำ นำนำนำนำ สารบับัญ บั ญ บั ผู้ผู้แผู้ผู้ ต่ต่ ต่ ง ต่ ง ประวัวัติ วั ติ วั ติคติวามเป็ป็น ป็ น ป็ มา เนื้นื้ นื้นื้ อ นื้ อ นื้ หา คติติติปติระจำจำจำจำใจ ก ข ๑ ๒ ๓–๕ ๖

“ ผาแดง นางไอ่อ่ อ่”อ่ ผู้ผู้แผู้ผู้ ต่ต่ ต่ ง ต่ ง ผู้ผู้แผู้ผู้ ต่ต่ ต่ ง ต่ ง : เดชวโรภิภิ ภิ ก ภิ กขุขุ ขุขุ(อิอิ อิ น อิ นตา กรีรีว รีรี งศ์ศ์ ศ์)ศ์ ปรากฏหลัลั ลั ก ลั กฐานการจารลงในใบลานทั้ทั้ ทั้ ง ทั้ ทั้ ง ทั้ ตัตั ตั ว ตั วอัอั อั ก อั กษรธรรมและอัอั อั ก อั กษรไทยน้น้อ น้ อ น้ ยหลาย สำสำสำสำนวน และมัมัก มั ก มัไม่ม่ปม่ม่ รากฏว่ว่า ว่ า ว่ ผู้ผู้ใผู้ผู้ดเป็ป็น ป็ น ป็ ผู้ผู้แผู้ผู้ ต่ต่ ต่ ง ต่ งและแต่ต่ ต่ ง ต่ งไว้ว้ตั้ ว้ ตั้ ว้ ตั้ ง ตั้ ตั้ ง ตั้ แต่ต่ ต่ เ ต่ เมื่มื่ มื่มื่ อ มื่ อ มื่ใด สำสำสำสำนวนที่ที่ ที่ รู้ ที่ รู้จั รู้ จั รู้ รู้รู้ ก จั ก จั กักั กั น กั น แพร่ร่ห ร่ร่ ลายคืคื คื อ คื อสำสำสำสำนวนที่ที่ ที่ปที่ รีรีช รีรี า พิพิณพิพิทอง ได้ด้เ ด้ เ ด้ ลืลื ลื อ ลื อกมาชำชำชำชำระใหม่ม่เ ม่ เ ม่ มื่มื่ มื่มื่ อ มื่ อ มื่ พ.ศ. ๒๕๒๔ นอกจาก สำสำสำสำนวนเก่ก่ ก่ า ก่ ายัยัง ยั ง ยั มีมีสำ มี สำ มี สำสำนวนที่ที่ ที่ แ ที่ แต่ต่ ต่ ง ต่ งขึ้ขึ้ ขึ้ น ขึ้ขึ้ น ขึ้ ใหม่ม่ ม่ม่ เช่ช่น ช่ น ช่ สำสำสำสำนวนในหนันัง นั ง นัสืสือ สื อ สื รวมนินิทนินิานพื้พื้ พื้พื้ น พื้ น พื้ บ้บ้า บ้ า บ้ นอีอี อี สอี สาน ชุชุ ชุ ด ชุ ดที่ที่ ที่ที่ ๕ ของเตชวโรภิภิภิกภิขุขุ ขุขุ(อิอิอินอิตา กวีวีว วี ว วี งศ์ศ์ ศ์)ศ์ (พ.ศ. ๒๕๔๔) ยัยัง ยั ง ยั มีมีว มี ว มี รรณกรรมอีอี อี สอี สาน สำสำสำสำหรัรับ รัรั เยาวชน เช่ช่น ช่ น ช่ ผาแดงนางไอ่อ่ อ่ เขีขีย ขี ย ขี นโดย พิพิพัพิพัพิฒ พั ฒ พั น์น์ น์น์ประเสริริฐริริสัสัง สั ง สั ข์ข์ ข์ข์(พ.ศ. ๒๕๕๕) ด้ด้า ด้ า ด้ นเพลงที่ที่ ที่ มี ที่ มีเ มี เ มี นื้นื้ นื้นื้ อ นื้ อ นื้ หาเกี่กี่ กี่ ย กี่ ยวกักั กั บ กั บผาแดงนางไอ่อ่ อ่อ่ เช่ช่น ช่ น ช่ "ไอ่อ่ อ่ คำ อ่ คำ คำคำ รำรำรำรำ รำรำ พัพัน พั น พั " (ขัขับ ขั บ ขั ร้ร้อ ร้ร้ งโดย นกน้น้อ น้ อ น้ ย อุอุ อุอุ ไรพร) และ " วาสนาภัภั ภั ง ภั งคีคี คี" คี" (ขัขับ ขั บ ขั ร้ร้อ ร้ร้ งโดย วิวิเวิวิศษ เวณิณิกณิณิา) เป็ป็น ป็ น ป็ ต้ต้ ต้ น ต้ น

ประวัติ วั ติ ความเป็น ป็ มา เป็น ป็ วรรณกรรมพื้น พื้ บ้า บ้ นที่รู้จั รู้ ก จั กันแพร่ห ร่ ลายทางภาคตะวัน วั ออก เฉียงเหนือ นื ของประเทศไทยโดยเฉพาะทางตอนบนของภาคใน บริเริวณจัง จั หวัด วั สกลนคร จัง จั หวัด วั อุดรธานี จัง จั หวัด วั ขอนแก่น จัง จั หวัด วั กาฬสินสิธุ์ จัง จั หวัด วั ร้อ ร้ ยเอ็ดและจัง จั หวัด วั มหาสารคาม เป็น ป็ ต้น รวมถึงในประเทศลาวด้ว ด้ ยปรากฏหลักฐานการจารลงใน ใบลานทั้ง ทั้ ตัวอักษรธรรมและอักษรไทยน้อ น้ ยหลายสำ นวน และมัก มั ไม่ปม่ รากฏว่า ว่ ผู้ใผู้ดเป็น ป็ ผู้แผู้ ต่งและแต่งไว้ตั้ ว้ ตั้ ง ตั้ แต่เมื่อ มื่ ใด สำ นวนที่รู้จั รู้ ก จั กันแพร่ห ร่ ลายคือสำ นวนที่ปรีช รี า พิณพิทอง ได้เ ด้ ลือกมาชำ ระใหม่ เมื่อ มื่ พ.ศ. ๒๕๒๔ นอกจากสำ นวนเก่ายัง ยั มีสำ มี สำนวนที่แต่งขึ้น ขึ้ ใหม่ เช่น ช่ สำ นวนในหนัง นั สือ สื รวมนิทนิานพื้น พื้ บ้า บ้ นอีสาน ชุดที่ ๕ ของเต ชวโรภิกขุ (อินตา กวีว วี งศ์) (พ.ศ. ๒๕๔๔) ยัง ยั มีว มี รรณกรรมอีสาน สำ หรับ รั เยาวชน เช่น ช่ ผาแดงนางไอ่ เขีย ขี นโดย พิพัพิฒ พั น์ ประเสริฐริ สัง สั ข์ (พ.ศ. ๒๕๕๕) ด้า ด้ นเพลงที่มีเ มี นื้อ นื้ หาเกี่ยวกับผาแดงนางไอ่ เช่น ช่ "ไอ่คำ รำ พัน พั " (ขับ ขั ร้อ ร้ งโดย นกน้อ น้ ย อุไรพร) และ " วาสนา ภังคี " (ขับ ขั ร้อ ร้ งโดย วิเวิศษ เวณิกณิา) เป็น ป็ ต้น

เนื้อหา ครั้งหนึ่งยังมีเมืองอยู่เมืองหนึ่งชื่อ นครเอกชะทีตา มีพระยา ขอมเป็นกษัต ษั ริย์ ปกครองเมืองด้วยความร่มเย็น พระยา ขอมมีพระธิดาสาวสวยนามว่า “ นางไอ่คำ ” ซึ่งเป็นที่รักและ หวงแหนมาก จึงสร้างปราสาท 7 ชั้นให้อยู่พร้อมเหล่าสนม นางกำ นัลคอยดูแลอย่างดี ขณะเดียวกันยังมีเมืองอีกเมืองหนึ่งชื่อ เมืองผาโพง มีเจ้า ชายนามว่า ท้าวผาแดง เป็นกษัต ษั ริย์ปกครองอยู่ ได้ยิน กิตติศัพท์ความงามของธิดาไอ่คำ มาก่อนแล้วใคร่อยากจะ เห็นหน้า น้ จึงปลอมตัวเป็นพ่อค้าพเนจรถึงนครเอกชะทีตา และติดสินบนนางสนมกำ นัลให้นำ ของขวัญลอบเข้าไปให้ นางไอ่คำ ด้วยผลกรรมที่ผูกพันมาแต่ชาติปางก่อน นางไอ่ คำ และท้าวผาแดงจึงได้มีใจปฏิพัทธ์ต่อกัน จนในที่สุดทั้ง สองก็อภิรมย์สมรักกัน ก่อนท้าวผาแดงจะจากไปเพื่อจัด ขบวนขันหมากมาสู่ขอนางไอ่คำ ทั้งสองได้คร่ำ ครวญต่อกัน ด้วยความอาลัยยิ่ง วันเวลาผ่านไปถึงเดือน 6 เป็นประเพณี แต่โบราณของเมืองเอกชะทีตาจะต้องมีการทำ บุญบั้งไฟ บูชาพญาแถน พระยาขอมจึงได้ประกาศบอกไปตามหัว เมืองต่างๆ ว่าบุญบั้งไฟปีนี้จะเป็นการหาผู้ที่จะมาเป็น ลูกเขยอีกด้วย ขอให้เจ้าชายหัวเมืองต่างๆจัดทำ บั้งไฟมาจุด แข่งขันกัน ผู้ใดชนะก็จะได้อภิเษกกับพระธิดาไอ่คำ ด้วย ตำ นานเมือ มื งหนองหาร

ข่าวนี้ได้ร่ำ ลือไปทั่วสารทิศทุกเมืองในขอบเขตแว่นแคว้น ต่างๆ ก็ส่งบั้งไฟเข้ามาแข่งขัน เช่น เมืองฟ้าแดดสูงยาง เมืองเชียงเหียน เชียงทอง แม้กระทั่งพญานาคใต้เมือง บาดาลก็ได้ยินร่ำ ลือจนสิ้น จนท้าวพังคีเจ้าชายพญานาค เมืองบาดาลก็อดใจไม่ไหว ปลอมตัวเป็นกระรอกเผือกมาดู โฉมงามนางไอ่คำ ด้วยในวันงานบุญบั้งไฟ เมื่อถึงวัน แข่งขันจุดบั้งไฟ ปรากฏว่าบั้งไฟท้าวผาแดงจุดไม่ขึ้น ขึ้ พ่น ควันดำ อยู่ 3 วัน 3 คืน จึงระเบิดออกเป็นเสี่ยงๆ ทำ ให้ ความหวังท้าวผาแดงหมดสิ้นลง ขณะเดียวกัน ท้าวพังคีพญานาคที่ปลอมเป็นกระรอก เผือกมีกระดิ่งผูกคอน่ารักมาไต่เต้นอยู่บนยอดไม้ข้าง ปราสาทนางไอ่คำ ก็ปรากฏร่างให้นางไอ่คำ เห็น นางจึง คิดอยากได้มาเลี้ยง แต่แล้วก็จับไม่ได้ จึงบอกให้นายพราน ยิงเอาตัวตายมา ในที่สุดกระรอกเผือกพังคีก็ถูกยิงด้วย ลูกดอกจนตาย ก่อนตายท้าวพังคีได้อธิษฐานไว้ว่า “ ขอให้ เนื้อของข้าได้แปดพันเกวียน คนทั้งเมืองอย่าได้กินหมด เกลี้ยง ” จากนั้นร่างของกระรอกเผือกก็ใหญ่ขึ้น ขึ้ จนผู้คนแตกตื่น มาดูกันและจัดการแล่เนื้อนั้นแบ่งกัน ไปกินทั่วเมืองด้วย ว่าเป็นอาหารทิพย์ ยกเว้นแต่พวกแม่ม่ายที่ชาวเมือง รังเกียจ ไม่แบ่งเนื้อกระรอกให้ พญานาคแห่งเมืองบาดาล ทราบข่าว ท้าวพังคีถูกมนุษย์ฆ่าตายแล่เนื้อไปกินกันทั้ง เมือง จึงโกรธแค้นยิ่งนัก ดึกสงัดของคืนนั้นเอง ขณะที่ชาว เมืองเอกชะทีตากำ ลังหลับไหล

เหตุการณ์ที่  ที่ ไม่คาดฝันก็เกิดขึ้น ขึ้ ท้องฟ้าอื้ออึงไป ด้วยพายุฝน ฟ้ากระหน่ำ ลงมาอย่างหนักอยู่มิได้ ขาด แผ่นดินเริ่มถล่มตัวยุบตัวลงไปทีละน้อ น้ ย ท่ามกลางเสียงหวีดร้องของผู้คนที่วิ่งหนีตาย เหล่าพญานาคผุดขึ้น ขึ้ มานับหมื่นนับแสนตัว ถล่ม เมืองชะทีตาจมลงใต้บาดาลทันที คงเหลือไว้เป็น ดอน 3-4 แห่ง ซึ่งเป็นที่อยู่ของพวกแม่ม่ายที่ไม่ได้ กินเนื้อกระรอกเผือกจึงรอดตาย ฝ่ายท้าวผาแดงได้โอกาสรีบควบม้าหนีออกจาก เมืองโดยไม่ลืมแวะรับพระธิดาไอ่คำ ไปด้วย แต่แม้ จะเร่งฝีเท้าม้าเท่าใดก็หนีไม่พ้นทัพพญานาคที่ ทำ ให้แผ่นดินถล่มตามมาติดๆ ในที่สุดก็กลืนท้าว ผาแดงและพระธิดาไอ่คำ พร้อมม้าแสนรู้ชื่อ “ บัก สาม ” จมหายไปใต้พื้นดิน รุ่งเช้าภาพของเมืองเอกชะทีตาที่เคยรุ่งเรือง โอฬารก็อันตธานหายไปสิ้น คงเห็นแต่พื้นน้ำ กว้าง ยาวสุดตา ทุกชีวิตในเมืองเอกชะทีตาจมสู่ใต้ บาดาลจนหมดสิ้น เหลือไว้แต่แม่ม่ายบนเกาะร้าง 3-4 แห่ง ในผืนน้ำ อันกว้างนี้ ซึ่งต่อมาได้กลาย เป็นหนองหารหลวงดังปรากฏในปัจจุบัน

คติสอนใจ ที่ใดมีรักที่นั่นมีทุกข์ และการ อธิษฐานเป็นสิ่งศักสิทธิ์ อย่าไป อธิษฐานไปทั่ว

ICE BY CLAUDIA WILSON เป็ป็น ป็ น ป็ ตำตำ ตำตำ นานเล่ล่ ล่ า ล่ าขานอีอี อี สอี สานถิ่ถิ่ ถิ่ น ถิ่ น ต่ต่ ต่ า ต่ างได้ด้ยิ ด้ ยิ ด้ น ยิ น ยิ เรื่รื่ รื่ อ รื่ อ รื่รื่ งราวแต่ต่ ต่ ค ต่ คราวหลัลั ลั ง ลั ง หนองหานนี้ นี้เคยมีมีเ มี เ มี มืมือ มื อ มื งชื่ชื่ ชื่ชื่ อ ชื่ อ ชื่ เสีสีย สี ย สี งดัดัง ดั ง ดั เมืมือ มื อ มื งที่ที่ ที่ พั ที่ พัง พั ง พั ยุยุ ยุ บ ยุ บไปใต้ต้ ต้ บ ต้ บาดาล ชื่ชื่ ชื่ อ ชื่ เมือ มื ง “ เอกชะทีตา ” สง่ายิ่ง ยิ่ ชื่ อเมือ มื ง “ เอกชะทีตา ” สง่ายิ่ง ยิ่ “ พระยาขอม ” ครองเมืมือ มื อ มื งมิ่มิ่ง มิ่ ง มิ่ ยิ่ยิ่ง ยิ่ ง ยิ่ไพศาล พระธิธิด ธิ ด ธิ า นาม “ไอ่อ่ อ่ คำ อ่ คำ คำคำ ” สะพรั่รั่ง รั่รั่ บาน โฉมสะคราญสะท้ท้ ท้ า ท้ านทั่ทั่ ทั่ ว ทั่ ทั่ ว ทั่ ทั้ทั้ ทั้ ง ทั้ ทั้ ง ทั้ แผ่ผ่น ผ่ น ผ่ ดิดิน ดิ น ดิ แม้ม้โม้ม้ ฉมงามตามประสาวัวัย วั ย วั ว้ว้า ว้ า ว้ วุ่วุ่ วุ่วุ่ น วุ่ น วุ่ สาวแรกรุ่รุ่น รุ่ น รุ่ รุ่รุ่ ในห้ห้อ ห้ อ ห้ งหัหับ หั บ หั ประดัดับ ดั บ ดั ศิศิ ศิ ล ศิ ลป์ป์ป์ป์ สุสุด สุ ด สุ อ้อ้ อ้ า อ้ างว้ว้า ว้ า ว้ งมีมีเ มี เ มี พ้พ้อ พ้ อ พ้ บ้บ้า บ้ า บ้ งบางอาจิจิณ จิ ณ จิ เฝ้ฝ้ฝ้ า ฝ้ าถวิวิล วิ ล วิ คนครองคู่คู่ คู่ ม คู่ คู่ ม คู่ าสู่สู่ใสู่สู่ จ