นาฏศิลป์ตะวันออก

เสนอ คุณครู สุดา จันทร์ทอง

นาฏศิลป์ต ป์ ะวันออก นาฏศิลป์ตะวันออก หมายถึงศิลปะการร่ายรำ ในรูปแบบของระบำ รำ ฟ้อน และ การแสดงที่เป็นเรื่องราวเรียกว่า ละคร ของกลุ่มประเทศในภูมิภาคเอเชียที่มีความ สัมพันธ์ทางวัฒนธรรมการแสดงโดยเฉพาะ ที่เกี่ยวข้องกับนาฏศิลป์ไทย ได้แก่ นาฏศิลป์อินเดีย นาฏศิลป์ญี่ปุ่น นาฏศิลป์จีน นาฏศิลป์อินโดนีเซีย นาฏศิลป์เขมร และนาฏศิลป์พม่า -01 นาฏศิลป์อิ ป์อิ นเดีย ดี นาฏศิลป์อินเดียมีความผูกพันอยู่กับคติความเชื่อ และศรัทธาในศาสนาฮินดู การแสดงนาฏศิลป์ สะท้อนให้เห็นถึงการเกี่ยวข้องกับพิธีกรรมที่เน้นความลึกลับ ศักดิ์สิทธิ์ อินเดียถือว่านาฏศิลป์เป็น ทิพยกำ เนิดตามคัมภีร์ภารตะนาฏยศาสตร์ ซึ่งได้กล่าวถึงประวัติความเป็นมาของนาฏศิลป์อินเดีย และการแสดงที่อินเดียยึดถือเป็นแบบแผน -02 นาฏศิลป์ญี่ ป์ปุ่ญี่ ปุ่ น ปุ่ นาฏศิลป์ญี่ปุ่นมีกำ เนิดมาจากการแสดงเพื่อบูชาเทพเจ้าภูเขาไฟบางประเภท เกิดจากแรงบันดาลใจทางศาสนาบางประเภทเกิดจากรสนิยมความต้องการ ของชนชั้นสูงพ่อค้าชาวบ้านตามยุคสมัยแตกต่างกัน -03 นาฏศิลป์จี ป์จี น นาฏศิลป์จีนเกิดจากพิธีทางศาสนาการบูชาการเฉลิมฉลองชัยและการขอความ อุดมสมบูรณ์ในการเกษตรก่อนจะแสดงทุกครั้งจะต้องมีการเคารพบูชาบรมรูป ของพระจักรพรรดิมิ่ง ฮ้วง เพราะถือว่าพระองค์ทรงเชี่ยวชาญการละครและ ดนตรี -04 นาฏศิลป์อิ ป์อิ นโดนีเซีย นาฏศิลป์อินโดนีเซียมีความหลากหลายเนื่องจากมีเกราะมากมายแต่ละเกาะจะมี การแสดงของตนมีเอกลักษณ์เฉพาะตัวที่โดดเด่น -05 นาฏศิลป์เ ป์ ขมร การแสดงของเขมรตั้งแต่เดิมใช้ผู้หญิงแสดงเพราะเป็นการแสดงภายในพระราชสำ นัก ปัจจุบันการแสดงเพื่อประชาชนการแสดงมาตรฐานของเขมรจะแสดงเรื่องเรียมเลอซึ่ง มีรากฐานมาจากรามายณะของอินเดีย -06 นาฏศิลป์พ ป์ ม่า ม่ การแสดงของชาวพม่านั้นจะแสดงในพิธีต่างๆและมีส่วน เกี่ยวข้องกับศาสนาและประเพณี

นาฏศิลศิป์อิ ป์ น อิ เดีย การเเสดงที่รู้จักกัน กั อย่างแพร่หลาย ดัน ดั นี้ 1.)ภารตนาฏยัม เป็นการแสดงของอินเดียตอนใต้จะมีลีลาท่าทางใน การใช้จังหวะเท้าที่รวดเร็วใช้ศิลปะการร่ายรำ ตามตำ รานาฏยศศาสตร์ เป็นการแสดงที่ใช้ผู้หญิงแสดงและนิยมแสดงเดี่ยวมีเครื่องดนตรี ประกอบได้แก่กลอง(มาดังกัม) ฉิ่ง(ตาลัม) ขลุ่ยเเละไวโอลินโดยการ แต่งกายนั้นผู้แสดงจะสวมเสื้อเข้ารูปคอกว้างแขนสั้นตัวสั้นถึงใต้ศอก ห่มผ้าส่าหรีเกล้ามวยผมต่ำ หรือสูงประดับด้วยดอกไม้และเครื่องประดับ ผมเจิมหน้าจุดสีแดงกลางหน้าผาก 2.)กถัก เป็นการแสดงนาฏศิลป์อินเดียตอนเหนือนิยมแสดง เดี่ยวผู้แสดงเป็นผู้หญิงหรือผู้ชายก็ได้ลักษณะเด่นคือการ หมุนตัวมีลีลาท่าทางรวดเร็วมีบทร้องเกี่ยวกับเทพเจ้าฮินดู และเรื่องราวในวรรณคดี การแต่งตัวตัวละครผู้หญิงจะสวม เสื้อคอกว้างแขนสั้นเอวลอยห่มผ้าส่าหรีเกล้ามวยผมใช้ผ้า ส่าหรีคลุมผมแล้วปล่อยชายยาวลงล่างตัวละครผู้ชายจะแต่ง ตัวคล้ายกันใช้ผ้าโพกศีรษะ 3.)กถกฬิ เป็นการแสดงนาฏศิลป์พื้นเมืองอินเดียตอนใต้ส่วนใหญ่จะเล่น เป็นบทละครมหากาพย์จะใช้ผู้ชายแสดงล้วนมีภาษาซับซ้อนการแต่งกาย จะนุ่มกระโปรงยาวคาดนิ้วตามขวางที่ชายผ้าใส่ซุ้มด้านใดสวมเสื้อแขน ยาวสีขาวประดับเครื่องหึงหัวเป็นมงกุฎมีรัศมีวงกลมใหญ่อยู่ด้านใน

นาฏศิลศิป์ญี่ ป์ ปุ่ญี่ นปุ่ การแสดงที่รู้จักกันอย่างแพร่หลาย ดังนี้ 1.)ละครคาบูกิ เป็นละครที่ได้รับความนิยมมากผสมผสานระหว่างละคร โนะและละครหุ่นบุนรากุการแสดงมีทั้งร้องและการพากย์ท่าทางการ แสดงมีแบบแผนอย่างเคร่งครัดเรื่องที่แสดงเป็นเรื่องเกี่ยวกับประวัติ ปีศาจใช้ผู้ชายแสดงล้วนแต่งกายสีฉูดฉาดการแต่งหน้ามีแบบตายตัว กำ หนดว่าสีใดเป็นของตัวละครใดเช่นผู้ร้ายได้สีน้ำ เงินพระเอกได้สีขาว เป็นต้น 2.)ละครเคียวเง็น เป็นละครตลกสลับฉาก ใครจำ อวดของไทยสะท้อน ให้เห็นถึงความเรียบง่ายของมนุษย์และเป็นละครเสียดสีดีเนื้อเรื่องที่ แสดงไม่มีการฝึกใช้ความรู้สึกตามธรรมชาติ 3.)ละครหุ่นบุนรากุ เป็นการแสดงที่นิยมอย่างแพร่หลาย เป็นหุ่นที่สร้างขึ้นตามประเพณีขณะเกือบเท่าคนจริง เคลื่อนไหวได้แทบทุกส่วนเรื่องมักแสดงเรื่องเดียวกับละคร โนะ

2.)งิ้ว เป็นการแสดงที่ผสมผสานการขับร้องและการเจรจาประกอบ กับลีลาท่าทางของนักแสดงให้ออกเป็นเรื่องราวลักษณะเด่นของงิ้ว นอกจากจะเป็นการร่ายรำ และเคลื่อนไหวแล้วเสื้อผ้าและเครื่อง แต่งกายและการแต่งหน้าเป็นส่วนสำ คัญทำ ให้เป็นเอกลักษณ์ เฉพาะตัว นาฏศิล ศิป์จี ป์ น จี 1.)ระบำ พัด เป็นการรำ ที่ใช้พัดประกอบการ แสดงมีลักษณะการรำ ที่นุ่มนวลอ่อนช้อย สวยงามการแต่งกายสวมชุดจีนโบราณ และเครื่องประดับต่างๆ 3.)ระบำ กระบี่ จะใช้กระบี่ในการประกอบการแสดง จะมีลักษณะท่ารำ ที่ดูแข็งแรงคล่องแคล่วว่องไว ลักษณะการแต่งกายคือสวมชุดโบราณที่มีความ ทะมัดทะแมง การแสดงที่รู้จักกัน กั อย่างแพร่หลาย ดัง ดั นี้

นาฏศิลศิป์อิป์น อิโดนีเซี การแสดงที่รู้จักอย่างแพร่หลาย ดัง ดั นี้ ย ซี 1.)นาฏศิลป์สุมาตรา ลักษณะการแสดงจะเป็นเรื่องราวนิทานพื้น บ้านและเรื่องราวในพระราชสำ นักซึ่งท่ารำ จะนิ่มด่วนทำ นองเพลง ไพเราะการแต่งกายจะมีความสง่าผ้าดุ้งที่ใช้มักจะลายยกทองและ ยกเงินใส่เสื้อกำ มะหยี่แขนยาวตัวยาวคลุมสะโพกผมเกล้าต่ำ เสียบ ปิ่นปักผมสีทองหรือเครื่องประดับศีรษะสีทอง 2.)นาฏศิลป์ชวา เป็นการแสดงที่มีพื้นฐานมาจากการดำ เนินพระราชสำ นัก มีลีลาที่นุ่มนวลปารีสจังหวัดที่ใช้ในการรำ จะรำ ชาช้ามีสไบเป็นส่วน ประกอบสำ คัญในการร่ายรำ เวลาแสดงตาจะตกตลอดเวลาไม่ใช้สายตาไป ยังคนดูวงดนตรีที่ประกอบการแสดงเป็นวงดนตรีประจำ พระราชสำ นักตั้งแต่ โบราณโดยใช้วงดนตรีบรรเลงพิธีต่างๆปัจจุบันใช้วงดนตรีสำ หรับการ ฟ้อนรำ เรียกว่ากาเมอลัน 3.)การแสดงหุ่นเงา เป็นนาฏศิลป์ประจำ ชาติที่เก่าแก่ ที่สุดโดยหุ่นจะทำ ด้วยหนังสัตว์จึงเรียกว่าวายังเรื่องที่ แสดงคือรามายณะและมหาภารตะโดยมาทำ เป็นบท ละครเฉพาะของวายังมีการแทรกเรื่องปรัชญาข้อคิดใน ชีวิตประจำ วันให้เชื่อมโยงกับสมัยใหม่

นาฏศิลศิป์เ ป์ ขมร 1.)โขนเขมร จะมีการแสดงที่คล้ายกับของไทยเพราะเนื่องจากได้รับการ ถ่ายทอดไปการแต่งกายคือจะมีการสวมเสื้อแขนยาวปันดิ้มและเรื่องส่วน ศีรษะจะสวมด้วยชฎาหรือเครื่องประดับศีรษะต่างๆคล้ายของไทย 2.)ละครบาสสัก เป็นละครพูดมีเนื้อเรื่องเกี่ยวกับความรัก ซึ่งละครชนิดนี้ได้รับอิทธิพลจากเวียดนาม การแสดงของ เขมรจะมีการเคลื่อนไหวที่นุ่มนวล สง่า 3.)ระบำ อัปสรา เป็นการแสดงที่ถือกำ เนิดขึ้นมาไม่นานนัก โดยเจ้าหญิงบุปผาเทวี พระ ราชธิดาในเจ้านโรดมสีหนุ เพื่อเข้าฉากภาพยนตร์เกี่ยวกับนครวัด แต่กลายมาเป็นที่ จดจำ และเป็นระบำ ขวัญใจชาวพม่า ด้วยเครื่องประดับศีรษะและท่วงท่าร่ายรำ อันเป็น เอกลักษณ์ที่ถอดแบบมาจากรูปสลักหินนางอัปสราในปราสาทนครวัด การแสดงที่รู้จักกัน กั อย่างแพร่หลาย ดัง ดั นี้

นาฏศิลศิป์พ ป์ ม่า ม่ การแสดงที่รู้จักกัน กั อย่างแพร่หลาย ดัง ดั นี้ 1.)ละครนิพัทขิ่น มักจะแสดงเรื่องพุทธประวัติ ตอนตรัสรู้ เพราะไม่นิยมแสดงบทบาทของพระพุทธเจ้า หรือพระสาวก องค์สำ คัญ ต่อมาพม่าได้รับอิทธิพลของอินเดียโดยผ่านทาง เขมร ละครนิทัทขิ่นจึงแสดงเรื่องอื่นๆ เช่น รามายณะ เทพนิยายต่างๆ และเหตุการณ์ในราชสำ นัก 2.)โย่วเต หุ่นชักพม่าเป็นศิลปะที่นิยมในราชสำ นักพม่า เป็นการ แสดงที่สื่อถึงนัยยะสำ คัญทางการเมือง เรื่องราวต่างๆ โดยนอกจาก ผู้ชักหุ่นแล้วยังมีนักร้องและนักดนตรีวงปี่พาทย์ เสียงและคารมของ นักร้องนับเป็นจุดเด่นและปัจจัยวัดความสำ เร็จของคณะหุ่นชัก นิยมเล่นกันในเมืองย่างกุ้ง เนื้อหาในการเล่นหุ่นมักเป็น ชาดก นิทานพื้นบ้าน ตำ นาน 3.)การแสดงชุดระบำ หน้ากากพม่า เป็นการแสดงที่ เป็นนาฏศิลป์ พื้นเมืองของพม่ามาผสมผสานกับลีลาท่าทางของหุ่นกระบอกพม่า ซึ่งเป็นการแสดงที่สร้างสรรค์จากจินตนาการของพื้นเมืองของกลุ่ม ชาติพันธุ์ไทยใหญ่รวมถึงพม่า ซึ่งท่ารำ นั้นเป็นแบบพม่าไทยใหญ่ ดั้งเดิมและได้นำ มาเล่าเรื่องแสดงถึงการเกี้ยวพาราสี ชายและหญิง ซึ่งเลียนแบบอากัปกิริยาของคนเชิด

ขอบพระคุณที่รับชมผลงาน