TANAPatrika_December2021

40 @fi¢¯ ejT· dTü ø*£ –q ‘+· Á&ç #ì· b˛j÷· &TÉ . Ç<s›ä T¡ Ä<˚•+∫ |ü+bÕ&ÉT. Ç|ü⁄&ÉT? Çø£ #ê\T H˚qT
‘e· TTàfió¯ .¢ Ç<s›ä T¡ #˝Ó fi¢… ó¯ .¢ Je#÷ e¤ +˝≤ e÷]q ‘*· .¢ $Hê*‡q ˙ bÕ≥\T ñHêïsTT... ‘*Ó eT+#T· yfi˚ ˝¯ À¢
yê] ø√d+ü ã‹ø±&TÉ d]æ yHÓ ïÓ \. n+<Tä øπ ` eTãT“\ô|’ e÷]ï+>¥ yêø˘ #d˚ ÷ü Ô Ä d«ü s¡ d+ü #ês+¡
H=|Œæ ˝ìÒ ìeTTwyü T˚ ~ »qqyTÓ qÆ eTsD¡ yTÓ qÆ |ü<ädü+yê<ä+ #˚<ë›+|ü<ä nì yÓqøÏÿ |æ*|æ+#·T
J$‘êq n&TÉ >&∑ TÉ >T∑ q ≈î£ Hêï&TÉ . ñ|<ü X˚ +¯ Ç#Ã˚ ø$£ }]øπ ñ+{≤&Ü?
˙sd¡ +æ ∫ ì*∫b˛‘˚ ìeTTwyü TÓ qÆ ˙~ ø±<Tä ª<˚e⁄&Ü... á ˝Àø±ìï e÷s¡TÃμ nì bÕ≥ $ì
ã‘T· ≈î£ n+fÒ ì‘´· |Tüò sD¸¡ |+æ #&· ÷É ?
n+<ëø£ Ä ø£$ì >ös¡$+#·&ÜìøÏ Äj·Tq
<V˚ ≤ü eTT+~ ÁbÕDeTT+~ eT+∫ bÕ≥\T bÕ&TÉ ≈î£ +<ë+. á »>‘∑ T· Ô eTq~>±
H‘Ó T· sÔ T¡ +~ d‘ü T· eÔ ⁄+~ nqTø√yê*. »qT\+<]ä u≤>T∑ ø√sT¡ ø√yê*. eTq*ï
n+‘ø· +£ fÒ ôdq’ ´eTT+&TÉ Hê u≤~+Û #˚ y÷Ó V‰ü \ <ëV‰ü \ ˇ+≥] ìs√àV≤ü ‘ê«ìï
m|ü &÷É ˇ|ü ø√e<Tä s› ê z≥$T... kÕ<Ûäq #˚j·÷*. dæ]yÓHÓï\ bÕ≥ ∫sêj·TTe⁄>±
nì sêXÊ&TÉ . ñ+&Ü*.
ªeTqdTü ø±dÔü ø\£ ‘· |&ü ‘ç ˚ eT+<Tä ÇeTàì »>e∑ T+‘· ≈î£ ≥T+ã+ Hê~...
eTsD¡ ≤ìï n&>É ≈∑ î£ μ nì lø±s+¡ ø√d+ü ÄjT· H˚ @ø±øÏ J$‘+· Hê~
sêXÊ&TÉ . ªujÑÛ T· + ˝<Ò Tä ujÑÛ T· + ˝<Ò Tä ì<sä ¡ eTTdTü >T∑ d+ü kÕs¡ kÕ>s∑ +¡ Hê<.Ó ..
rjT· +&.ç .. ‘˝Ó ≤]¢ +~ ˝>… +∑ &√jTY μ nì ø√&≈ç L£ ‘q· T dHü ê´d+ü XS¯ q´+ Hê<.Ó ..
$ì|+æ #ê&TÉ . b

ˇsπ Ä+»Hj˚ T· T\T...
‘>Ó ∑ Äj÷· dü |&ü bç ˛≈î£ #ê\T
eTq+ á<Tä ‘T· Hêï+
ˇø£ #+Ó #ê&TÉ ueÑÛ kÕ>s∑ ê\T
øs¬£ +≥T s¬ +≥T mf‡… Á{≤ eTq øc£ Õ\º T
øÁ£ Ø˝À ø±s+¡ m≈î£ ÿe nsTT‘˚ ø˙£ ïfió¯ ¢
H≥’Ó +‘ê <√eT˝ÀÔ ô|{’ò +Ï >π eTq≈î£ >√㢠˝Ÿ yêsY
u≤Û Ø>± |\”ò jT˚ ´ fq… H¸ +¢˚ |&ü TÉ ≈î£ >√©e÷s.Y ..
nì ªneTè‘+· μ f{Æ… ˝Ï Ÿ kÕ+>.¥ s√p $+fÒ
_.|æ {≤´u{¢… Ÿ nedsü +¡ sêH˚ sê<Tä .
ªHê yTÓ T<{ä Ï dìæ e÷ ª≈î£ øÿ£ μ nsTT ñ+fÒ Hê
>‘∑ +˚ ø±qT,μ nì qyê«&ÜjT· q ˇøk£ Õ]. ø±ì ª$<ëÛ ‘·
‘·\+|ü⁄μ n˝≤ m+<äT≈£î ñ+≥T+~. $<Ûë‘·
Äj·Tq≈£î ªdæ]yÓHÓï\μ sêdæô|{≤º&ÉT. $<Ûë‘·
ÄjT· q≈î£ ‘\Ó T>T∑ yê]øÏ ø±dìæ ï eT+∫ bÕ≥\T Ç∫Ã
sêy√jTY nì uTÑÛ $øÏ |+ü bÕ&TÉ . $<ëÛ ‘· ÄjT· qqT
˙ e÷sêqZ q&TÉ #T· •w´ü øe£ ⁄\qT d<æ +∆ä #j˚ T· eTì

51 &çôd+ãsY 2021 ‘êHê|üÁ‹ø£

qrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqr

p

ñe÷eTùV≤wt Ä#êfi¯¢ ˇø£ sêÁ‹

ªªV≤ü ˝À ô|<ë&› Ü... Hq˚ T...μμ X+¯ øs£ +¡ >=+‘T· ˝À @&TÉ |⁄ü Js.¡
ªª &Ü&û, @+{Ï á f…Æ+˝À bò˛Hé #˚XÊs¡T? @yÓTÆ+~?μμ n&ç>±&ÉT
Ä<Tä sê>› ±, bısT¡ >T∑ sêÅw+ºü ˝À Ç+»˙]+>¥ #<· Tä e⁄‘T· qï ô|<ø›ä =&TÉ ≈î£ .

ªªMT neTà b˛©dùt dwº Hü ø¬é [¢ Hê MT<ä ø+£ ô|+¢Ì {Ÿ Ç∫Ã+~sê,μμ @&TÉ |ü⁄
ákÕ] dŒü w+ºü >± ‘\Ó Tk˛+Ô ~.

53 &çôd+ãsY 2021 ‘êHê|üÁ‹ø£

pqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqr

ªªneTà b˛©dùt dwº Hü é b˛ò Hé #ù˚ dÔ MT≈î£ e÷ Ç+{øÏ H£ êï n<˚ <>ä sZ∑ ,¡ nøÿ£ &˚
yÓ[¢+<ë... ndü˝ÒyÓTÆ+~ ø\£ T<ë+› n+{À+~. @+ Äe÷Á‘+· z |Pü ≥ MT
&Ü&û!μμ »]–q $wüj·T+ Ç+{øÏ Ï sê≈L£ &<É ë... qTe⁄« >{∑ >ºÏ ± #|Ó ü <ëìø.Ï ..
ø=&ÉTøÏÿ #ÓãT‘·T+fÒ, eT÷–eTT#T· Ã˝≤ H√s÷¡ àdTü ≈î£ ì ≈L£ sT¡ Ã+fÒ Ç˝≤>π
<èä X´¯ + eT∞¢ ø<£ ˝ä ≤&+ç ~. ñ+≥T+~.μ

Ä sêÁ‹ ªªne⁄Hê, H˚ì+ø± ô|[¢ <äTyê«&É˝À nqT
uÀÛ »Hê\j÷· ´ø£ eT+#+· ≈£î+≥THêï. ˇø£y˚fi¯ yêfi¯ó¢ e∫ÃHê MT nøÏÿ+{ÏøÏ
MT<ä ≈£Ls¡TÃì ˇø£ yfiÓ ≤sπÔ y÷Ó ˝!Ò yêfiø¢¯ Ï nøÿ£ &˚ u≤>± n\yê≥T,μμ n+~
$TÁ‘T· &∫ç Ãq ø$£ ‘«· + |⁄üdøÔü +£ ‹|ü ‘T· Hêï&TÉ X+¯ øs£ +¡ . kÂeT´ ø=ìï –+»\T |øü ÿ£ s÷¡ +˝À #<· Tä e⁄≈î£ +≥Tqï
kÂeT´ eT+#êìøÏ ne‘·* y…’|ü⁄ ≈£Ls¡TÃì s¬ +&√ ø=&TÉ ≈î£ ã˙ïøÏ Çe«&ÜìøÏ ˝∫Ò yfiÓ S¯ .Ô
<ëìeTà|ü+&ÉT ˇ\Tk˛Ô+~. øÏ{Ïø° Äe\ ˝Ò‘·
n]{≤≈î£ MT<ä |\ü Ã{Ï yHÓ ïÓ \ ‘ês{¡ ≤&¢ TÉ ‘√+~. X¯+ø£s¡+ |æìï ≈£L‘·Ts¡T ≈£L&Ü yÓ’C≤>¥˝ÀH˚
ªªe#Ã˚ H\Ó MT øe£ T˝≤+{° ≈L£ ‘T· ] ô|fi≥¢¯ >±...μμ ñ+{À+~, ‘q· øÏ ô|<e›ä Tà+fÒ Çw+ºü .
–+»\T X+¯ øs£ +¡ #‹˚ ˝À b˛d÷ü Ô n+~ kÂeT´.
ªª#|Ó Œü ≥+ eT]Ãb˛j÷· qT. ás√E ‘q· T b˛ò Hé ªªmes¬ esT¡ edTü HÔ êïs≥¡ ?μμ
#d˚ +æ ~. eTq*ï ≈L£ &Ü se¡ Tà+~. Xó¯ u˝ÑÛ KÒ yê{‡Ÿ ªªne÷à, e÷ejT· ´, ø±+‘+· |ìæ ï... yTÓ T‘+Ô·
n|˝t À ô|{+ºÏ ~. ˙≈î£ eTØ eTØ #|Ó Œü eT+~.μμ q\T>T∑ sT¡ .μμ
ªªMT neTà>±s¡T yêfi¯S¢ ekÕÔπsyÓ÷? ô|[¢ ªªHê\T>√<eÓ s√...μμ øfi£ ó¯ ¢ ∫{+¢Ï ∫+~.
<Tä yê«&˝É À ø<£ ë... yêfiø¢¯ Ï n˝≤ sêe≥yT˚ dTü \Te⁄. ªªd‘” ê\T,μμ sêuÀjT˚ $|‘ü T· Ô }V≤æ d÷ü Ô yTÓ \>¢ ±
eT<ëÛ ´V‰ü ï+ n‘jÔ· T· ´>±sT¡ b˛ò Hé #X˚ ÊsT¡ . ªø±øHÏ ê&É >=D>Ï ±&TÉ .
ì+∫ e#Ã˚ |ü &TÉ <Tä yê«&˚ eTT+<=dTü +Ô ~. eT∞¢ MT ªªz¨... Hê m<Tä sT¡ >± Ä ù|sT¡ |\ü øsπ£ y÷Ó
Ç+{øÏ Ï sêyê\+fÒ uÀ\T Á{≤|≈æò î£ ÿ. n˝≤ e∫à y[Ó ¢ ‘e· TsT¡ . MTsT¡ , MTsT¡ u≤>±H˚ bÕH¢ é #d˚ Tü ≈î£ +{≤sT¡ ..
b˛‘ê+. yC’… ≤>ì¥ +∫ MTs=ùdÔ ô|[˝¢ À ø*£ dæ dsü <¡ ë>± HH˚ ˚ eT<´äÛ ˝À ô|<’ ëìï. n˝≤+≥|ü &TÉ Hê sTT+{Ï
ø±ùd|⁄ü ø㣠TsT¡ ¢ #|Ó ü ≈î£ ì me] <ë]q yêfió¯ ¢ y[Ó ¢ ø¬ +<Tä ø√ sêe≥+.μμ
b˛e#÷ ì,μ nHêïsT¡ .μμ d”‘ê\T X¯+ø£sêìøÏ e÷ej·T´ ≈£L‘·Ts¡T.
ªªneTà≈î£ d]ü >±Z ‘*Ó jT· <y˚ ÷Ó ! ô|[¢ <Tä yê«&É X+¯ øs£ +¡ ø+£ fÒ s¬ +&fi˚ ó¯ ¢ ô|<~›ä . ∫qï|ü &˚ ÄyTÓ ‘*· ¢
s¬ ˝’ «Ò ø˝£ ≤´DeT+&|É +ü ˝À ø±<Tä . yê˝sÔÒ Y ùdwº Hü é <>ä sZ∑ ¡ b˛‘˚ X¯+ø£s¡+, $T>∑‘ê ø£õH金√u≤≥T ñeTà&ç
¬s’˝Ò« ø£˝≤´DeT+&É|ü+˝À,μμ »yê_#êÃ&ÉT. n˝≤ ≈î£ ≥T+ã+˝ÀH˚ ô|]–+~. ô|fis¢¯ TTq @&Ü~øπ usÑÛ Ô¡
nqï|ü&ÉT kÕj·T+Á‘·+ bò˛Hé˝À neTà e÷≥\T e~˝dÒ æ y[Ó b¢ ˛j÷· &TÉ . møÿ£ &TÉ Hêï&√, ñHêï&√ ˝&Ò √
>∑Ts=Ô#êÃsTT. ªˇπsjYT X¯+≈£L, ø£eT\eTà ≈£L‘·T] ≈£L&Ü ‘Ó*j·T<äT. e÷ej·T´ Ç\T¢ X¯+ø£s¡+ yêfi¯¢
ô|[¢øÏ H˚qT, e÷ej·T´, d”‘ê\T, ø±+‘·+ |æìï neTà ñ+&˚ Ç+{øÏ Ï s¬ +&fiç e¢¯ ‘\· . kÂeT´øÏ d‘” ê
ø±sT¡ ˝À edTü HÔ êï+. e÷≈î£ øfi£ ≤´DeT+&|É +ü <√e \+fÒ m+<Tä ø√ q#÷ <Tä . m|ü &H’Ó ê neTàì #÷· kıkÕÔ
‘©Ó <Tä . MT Ç+{øÏ =kÕ+Ô . nøÿ£ &ìÉ +∫ n+<sä +¡ ø*£ dæ q+fÒ ‘q· ÷ ekÕqÔ +≥T+~.
yfiÓ <¯ ë+ nHêï&TÉ e÷ejT· ´. eT<ëÛ ´V≤ü ï+ MT Ä$&øÉ Ï ˝<Ò +ä fÒ X+¯ øs£ ê˙ï yfiÓ ì¢¯ e«<Tä . m+<Tä ø=∫Ãq
>=&Éeì X¯+ø£s¡+ ≈£L&Ü d”‘ê\T‘√ e÷{≤¢&ɶ+
e÷Hk˚ Õ&TÉ . kÂeT´ e÷Á‘+· d‘” ê˝|… ü &TÉ m<Tä s¬ H’ ê
#ø· ÿ£ >± e÷{≤&¢ TÉ ‘T· +~. ÇyM˚ T ‘*Ó jT· ì X+¯ øs£ +¡

‘êHê|üÁ‹ø£ &çôd+ãsY 2021 54

pqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpq

ne÷à, e÷ej÷· ´\T e÷Á‘+· , ªeTT+–>±&TÉ .. yê&ç ˙ #‘Ó Ô· H√sT¡ ... ø&£ TÉ |⁄ü øÏ @+ ‹+≥THêïe⁄...μμ #‹˚ ˝À
ô|fi≤y¢ T˚ qjT· + ø*£ $&>ç ± ñ+≥T+~,μ n+{≤sT¡ . |⁄ü døÔü +£ $d]æ ø={≤&º TÉ

ªªnsTTHê HH˚ +˚ ô|[ø¢ Ï sêqT. Hêø¬ es÷¡ #|Ó Œü ªªqTe⁄« d+ü bÕ~+#˚ n‘dÔÓ sπü ,μμ n+‘˚ $dTü sT¡ >±
˝<Ò Tä . ˙≈î£ q∫Ñ˚ qTy«Ó fió¯ ,¢ μμ n+~ kÂeT´ #ê≈î£ »yê_∫Ã+~.
øH¢° é #d˚ ÷ü .Ô ø+£ {À¢ ø±s+¡ |&ü ‘ç H˚ ˚ ø±<Tä |+ü #<· ës¡
|&ü Hç ê øw£ yºü T˚ nqï≥T,º m+‘· kÂeT´+>± ñHêï Ä ªªne⁄qT... |>ü \∑ ÷ sêÁr MTø√d+ü >±&<ç #ä êøØÏ
dü+uÛ≤wüD n‘·ìøÏ Çã“+~>±H˚ ñ+~. Ç~ #˚dü÷Ô, ˇø£ÿ|üP≥ e÷ neTà ekÕÔq+fÒ Ç+‘·
Çø£ÿ&ç‘√ eTT–ùd˝≤ ˝Ò<äì, |ü⁄düÔø£+ eT&ç∫, sê<ë+› ‘+· #d˚ Tü HÔ êïe⁄.μμ
ªªkÂe÷´, m|ü &√ H\Ó ‘s· ê«‘· me]<√ ô|[.¢ <ëì
>∑T]+∫ Ç|ü &Ó+<äTø° Äs¡÷Z´yÓT+{Ÿ?μμ nHêï&ÉT ªªHH˚ +˚ #jÓ T· ´˝<Ò Tä .. qTy«˚ ‘ê>T∑ uÀ‘√&øç +£ fÒ
X+¯ øs£ +¡ . n<Ûë«qï+>± _ùV≤yY #˚düTÔHêïe⁄...μμ ndüVü≤´+>±
#÷· d+æ ~.
ªªu≤e⁄+~... HH˚ +˚ Äs÷¡ ´ #X˚ ÊqT. @B Hê‘√
#Ó|üŒe⁄. n˙ï H˚H˚ n&ç– ‘Ó\TdüTø√yê*. ˙ø£+‘ê ã˙ï yêfi좯 Ä|&ü ÜìøÏ Á|jü T· ‹ïdTü HÔ êï&TÉ . M~Û
>T∑ ≥T.º dÁ” ø¬ {>Ÿ ± @yT˚ + #d˚ Tü HÔ êïy√...μμ ‘\· T|⁄ü rùd ñ+~. Ä b˛ò s¢ Y n+‘{· øÏ ° nsT¡ |⁄ü \T
$ì|dæ Tü HÔ êïsTT.
ªªÇ+<Tä ˝À dÁ” ø¬ {Ÿ @eTT+~. yêfió¯ ¢ ˇøÿ£ |Pü ≥
ekÕsÔ T¡ nH≥˚ |Œü {øÏ ° ˙≈î£ fq… H¸ é kÕsº ºY nsTT´+~. kÂeT´ #‹˚ ì+∫ sø¡ +Ô£ ø±sT¡ ‘√+~. ªªHH˚ ˚ ø<£ ë
Hê≈î£ #|Ó Œü ≈î£ +&Ü yêfi좯 Hs˚ T¡ >± nfÒ s+¡ &ç n+fÒ MT≈î£ n&TÉ .¶ Hq˚ T #ù· dÔ MT neTà ˙≈î£ <ëìï∫à ô|[¢
@+{Ï ns+ú¡ ?μμ nHêï&TÉ ø√|+ü >±. #jÓ ÷· ´\ì #÷· k˛+Ô ~. ás√E MT n+<]ä ø√]ø£
rs¡uÀ‘√+~,μμ n+~, s¡ø±Ôìï Äù| Á|üj·T‘·ï+
ªªô|[¢ <Tä yê«&˝É À nqT≈î£ ì n˝≤ nHêïqT. #jÓ T· ´≈î£ +&Ü.
<ëì¬ø+<äTø£+‘· –+E≈£îb˛‘êe⁄. nsTTHê
yêfi|¢Ë ü &÷É sê˝<Ò ë @$T{?Ï μμ $dTü sT¡ >±. ªªH√s¡TàjYT... H√{Ϭø+‘=ùdÔ n+‘˚...μμ eT∞¢
#jÓ TÓ ´‘ê&Ô TÉ X+¯ øs£ +¡ .
ªª–+E≈£îb˛e&É+ @$T{Ï... eTsê´<ä>±
e÷{≤&¢ TÉ .μμ kÂeT´ $dTü sT¡ >± ˝∫Ò +~. ˝Àìø¬ [¢ H{’Ó ° e÷]Ã
Á&dÓ t yd˚ Tü ≈î£ ì, d÷ü ÿ{° ‘êfi+¯ rdTü ≈î£ ì ø=&TÉ ≈î£ ì
ªªedTü HÔ êïsT¡ >± ˙≈î£ eTsê´~#Ã˚ yêfió¯ .¢ .. yêfi‘¢¯ √ ãsã¡ sê ˝≤≈î£ ÿì ø+Ï <ø¬ä [b¢ ˛sTT+~
y[Ó ‘˚ d]ü .μμ
ªyêfi¢¯ nqïjT· ´ n<˚ }s√¢ ñ+{≤&TÉ . nøÿ£ &øπç
n+‘.˚ .. ãTdãü Tdü bı+–+~
ÄyX˚ +¯ . $dTü sT¡ >± #ê∫ ˝+… |Mü T<ä
ø={≤º&ÉT. yêfi¯¢ ns¡T|ü⁄\øÏ ã˙ï
u~… ]b˛j÷· &TÉ .

kÂeT´ ˇøÿ£ ì$Tw+ü usÑÛ Ô¡ øπ dæ
rÁe+>± #÷· dæ ù|{¢ ˝Ÿ À ñqï ø‹£ Ô
#˚‹˝ÀøÏ rdüT≈£î+~. ø£dæø=~›
m&ÉeT#˚‹ì >∑{Ϻ>± ø√düT≈£î+~.
X+¯ øs£ +¡ ø√|+ü eT]+‘· ô|]–+~.

ªª@+ u~… ]dTü HÔ êïyê? qTeP«

qrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqr55pqr&pçôdq+rãpsYq2r02p1qr‘pêHqê|rüÁ‹pøq£ rpqrpqrpqrpqr

yÓfi¯ó¢+≥T+~, zs√E+&ç ‘·H˚ ≈î£ +~. @&Ãç q≥T+º ~. yTÓ TV≤ü + u≤>± ñ_“ ñ+~.
edüTÔ+~˝Ò,μ nì eT+#·+MT<ä ˇøÿ£ øDå£ + C≤˝dÒ +æ ~.
yê*b˛j÷· &TÉ . b˛ò Hé Áy÷Ó >≥∑ +‘√
ñ*øÿÏ |&ü ç ˝#Ò ê&TÉ . b˛©dùt dwº Hü é s¬ +&TÉ d-æ ôdøqå£ T,¢ ≥÷´uø… Mº£ T ø±≈î£ +&Ü á
qT+&ç s¬ ≥’ sY b˛ò H.é . eT<´˚Û V≤æ ds¬ºü øMº£ T ≈L£ &Ü nsTT´+~. m|ü &√ ‘˝Ó ≤]¢
◊<Tä øÏ ˝dÒ Tü +Ô ~. bÕ\T, ø±|\”ò T, {|Ï qæò T,¢ u≤ø‡˘ \T,
kÂeT´ ø£+ô|Ì¢+{Ÿ Ç∫Ã+ eT∞¢ kÕïø˘‡, sêÁ‹øÏ e+≥, bı<äT›qïøÏ |æ+&Ü&ÉT
<ä≥. mdt.◊. s¡eTà+≥THêï ø√e≥+` Ç˝≤ øDå£ + r]ø£ ˝≈Ò î£ +&Ü |ìü #d˚ Tü +Ô ~.
s+¡ ≥÷! ø±˙ Ç+{øÏ Ï mes¬ H’ ê ekÕsÔ +¡ fÒ m+<Tä ø√ Çw|ºü &ü <É Tä .
X+¯ øs£ +¡ #|Ó Œæ +<+ä ‘ê $Hêï&TÉ ô|<ø›ä =&TÉ ≈î£ . n<√ nu‡… wHü .é ô|fiq¢ÌË ø=‘˝Ô· À ñ<√´>+∑ #k˚ ÕqÔ +fÒ
ªª&Ü&û m+‘√ ˝|’… tò #÷· XÊe⁄. Hê‘√ mH√ï $wjü ÷· \T n‘·Ô>±s¡T ˇ|üø√˝Ò<äT. Ä$&ÉMT<ä n<√ ø√|ü+.
e÷{≤&¢ ‘É êe⁄. Ç+‘· ∫qï ∫qï $wjü ÷· \øÏ qTe⁄« X+¯ øs£ êìøÏ ‘=+<sä |¡ &ü Üq¶ ì|+æ ∫+~. s¬ ≥’ sY $esê\
f+… |sü Y \÷CŸ ne⁄‘êe+fÒ qeTà˝øÒ b£ ˛‘T· Hêï. dsπü &ç– ≈£Ls√ÃeTHêï&ÉT. kÂeT´ì ø±ùd|ü⁄ ãj·T≥
qTy«˚ + ø+£ >±sT¡ |&ü ≈É î£ . qTe⁄« ùdwº Hü øé Ï yfiÓ ó¯ .¢ neTàøÏ ysÓ TT{Ÿ #jÓ T· ´eTì, z kÕ] Äe⁄*+∫, HeÓ Tà~>±...
H˚qT bò˛Hé #˚kÕÔ... &√+{Ÿ eÁØ,μμ n+≥÷ bò˛Hé
ô|fXºÒ Ê&TÉ . ªªdsü ,Y MTsT¡ #<· Tä e⁄≈î£ qïyêsT¡ . ô|>’ ± u≤´+≈î£
m+<Tä ø¬ H’ ê eT+∫<ìä kÂeT´ yêfi¢¯ nqïjT· ´øÏ ˝À |ìü #d˚ Tü HÔ êïsT¡ .. MTsπ Ç˝≤ #ù˚ dÔ m˝≤? á |⁄ü *
bò˛Hé #˚ùdÔ dæ«#Y Ä|òt˝À ñ+~. ˝Ò∫ yÓTTVü≤+ yc˚ Õ\T... ô|fi≤ì¢ ï ø=≥&º Ü\T... m|ü &√ b˛j÷· sTT
ø&£ TÉ ≈î£ ÿì, \T+^ e÷]à bÕò +{Ÿ yd˚ Tü ≈î£ ì, yê˝{… Ÿ düsY. 498 &ç.$ j·÷ø˘º >∑T]+∫ MT≈£î ‘Ó*ùd
CãÒ T˝À ô|≥T≈º î£ ì Ç+{øÏ Ï ‘êfi+¯ yX˚ Ê&TÉ . ◊<=+<\ä ñ+≥T+~. Ä$&É MT neTà>±] MT<ä ≈L£ &Ü øπ dTü
MT≥s¢¡ <÷ä s+¡ ˝À ñqï ùdwº Hü øé Ï Ä nss∆¡ êÁ‹ q&TÉ #T· ô|≥ºeT+{À+~. e÷ mdt.◊.>±s¡T dæ.◊.>±]‘√
≈î£ +≥÷, #eÓ T≥T¢ ø≈£ î£ ÿ‘÷· ãjT· ˝s›Ò ê&TÉ X+¯ øs£ +¡ . e÷{≤&¢ ÜsT¡ . Ç˝≤+{Ï øπ dTü ˝À¢ m|.tò ◊.ÄsY y+Ó ≥H˚
ª>>∑ q∑ eT+‘ê ì+&ç bı>˝∑ ≤>T∑ Áø$£ Tà - ãVQü fi¯ ø£≥ºeTì e÷≈£î Äs¡¶sY‡. ô|’>± Ä$&É e+{ÏMT<ä
|+ü #$· T CÀ´‘‡· ï ujÑÛ T· ô|≥Tº qqTï,μ sêÁ‹ Ä ø$£ ‘· Ç+EØdt ≈L£ &Ü ñHêïsTT. #|Ó Œü +&ç @+ #<˚ ë+› ?μμ
#·<äTe⁄‘·÷+fÒ ns¡ú+ ø±˝Ò<äT. ãVüQXÊ eTq nHêï&‘É q· T @<√ ô|˝’ò Ÿ #÷· dTü ≈î£ +≥÷.
nqTueÑÛ +˝ÀøÏ eùdÔ ‘|· Œæ +∫ uÀ<|äÛ &ü <É y˚ ÷Ó ! q&TÉ d÷ü Ô
ñ+fÒ yHÓ ïÓ \ ô|Á{Àe÷ø‡˘ ˝{’… ˝Ÿ ≤ y&˚ >ç ± nì|+æ ªªdsü ,Y nB...μμ X+¯ øs£ êìøÏ #ê˝≤ m+u≤sêd+æ >¥
∫+~. >± ñ+~.
b˛©dt ùdwº Hü √¢ n&TÉ >T∑ ô|≥≥º + n‘ì· øÏ n<˚
yÓTT<ä{ÏkÕ]. #ê˝≤ $XÊ\+>± ñ+~. #·T≥÷º ªªn<˚ dsü ,Y Ä$&.É ø±+Á|yü TÓ CÆ øŸ Ï ˇ|ü ø√e≥+
yÓTTø£ÿ\T. ns¡∆sêÁ‹ ø±e≥+‘√ ôdÿ*≥Hé kÕº|òt ˝<Ò Tä . ˝øÒ b£ ˛‘˚ e÷øπ eTHêï dsü <¡ ëHê. ô|>’ ± ás√E
e÷Á‘y· T˚ ñHêïsT¡ . s¬ ≥’ sY m<Tä sT¡ >± ≈î£ ØÃ˝À kÂeT´ X¯óÁø£yês¡+. k˛eTyês¡+ es¡≈£L yÓTõÅùdº≥T>±s¡T
≈L£ sT¡ Ãì ñ+~. |øü ÿ£ H˚ ã˙ï ìÁ<øä Ï CÀ>T∑ ‘T· Hêï&TÉ . <=sø¡ s£ T¡ . Ä˝À∫+#T· ø√+&.ç Ç+‘˝· À e÷ d.æ ◊.>±sT¡
s¬ ≥’ sY #|Ó Œæ q≥THº êï&TÉ . #‹˚ øÏ sT¡ e÷\T‘√ ø≥£ Tº ø≥£ Tº ≈L£ &Ü ekÕsÔ T¡ ,μμ n+≥÷ ˝∫Ò ãjT· ≥øÏ yfiÓ ≤&¢ TÉ .

X+¯ øs£ +¡ ô|<ø›ä =&TÉ øÿÏ eT∞¢ b˛ò Hé #X˚ Ê&TÉ . m+>π CŸ
ek˛Ô+~. ãj·T≥ kÂeT´ bò˛Hé e÷{≤¢&ÉT‘√+~.
ãVQü XÊ ô|<ø›ä =&TÉ øπ njT· T´+&=#T· Ã. kÂeT´ <>ä sZ∑ ¡
ø¬ fi&¢¯ ÜìøÏ #ê˝≤ Çã“+~>± ñ+~. #sÓ TT´ #d˚ Tü ≈î£ ì
‘q· T m+‘· ‘|· ü #X˚ Ê&√, ùdwº Hü øé =∫à kÂe÷´ n+‘˚
‘|· ü #d˚ +æ <ìä n‘ì· |*”ò +>.¥

‘êHê|üÁ‹ø£ &çôd+ãsY 2021 56

pqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpq

kÂeT´ b˛ò Hé ô|fjºÒ T· >±H,˚ X+¯ øs£ +¡ b˛ò Hé ]+>¥ X¯+ø£s¡+ e÷ej·T´ kÂeT´ #˚‹˝À yÓsTT´
nsTT´+~. s÷¡ bÕjT· \T ô|{≤&º TÉ . kÂeT´ yTÓ TV≤ü e÷≥|&ü TÉ ‘÷· H˚
rdTü ≈î£ +~.
ªªVü≤˝À &Ü&û... neTà‘√ H˚qT e÷{≤¢&ÜqT.
ø+£ ô|+¢Ì {Ÿ $‘Y Á&Ü #d˚ Tü ≈î£ +{≤q+~. Hq˚ T HøÓ ‡˘ {Ÿ kÕ+u≤s¡T, ã+>±fi≤<äT+|ü ≈£Ls¡, >√+>∑÷s¡
Mø˘ e#êÃø£ n˙ï e÷{≤&¢ <É ë+. MTsT¡ C≤Á>‘∑ >Ô· ± ñ |ü#·Ã&ç, n|üŒ&Ü\T, ùde÷´, >∑&ɶ ô|s¡T>∑T‘√
+&+É &.ç Ç+{Ï ø¬ fi>¢¯ ±H˚ b˛ò Hé #jÓ T· ´+&.ç . zøπ u,’… μμ uÛÀ»Hê\T ô|{Ϻ+~. n+<äs¡÷ @.dæ s¡÷yYT˝À
n+≥÷ b˛ò Hé ô|fXºÒ Ê&TÉ . ≈L£ sT¡ Ãì ø㣠TsT¡ ¢ #|Ó ü ≈î£ HêïsT¡ . X+¯ øs£ +¡ e+≥]>±
u≤\ÿ˙˝À ≈L£ sT¡ ÃHêï&TÉ . n‘ì· m<Tä sT¡ >± ns{¡ Ï
ˇøÿ£ kÕ]>± }|]æ |\” Tà ≈î£ Hêï&TÉ . Ç+‘˝· À #≥Ó T.º n+‘· ô|<›ä n]{≤≈L£ N*ø˝£ ’… |⁄ü]ø=døü Ï ø{£ qºÏ
¬s’≥sY d”{À¢ ø=#êÃ&ÉT. kÂeT´ n‘·ì <ä>∑Zs¡¬ø[¢ »+&Ü˝≤ }>∑T‘√+~. sêÁ‹ n+<äs¡÷ ô|[¢øÏ
ø+£ ô|+¢Ì {Ÿ $‘Y Á&Ü #d˚ Tü ≈î£ +{≤ qì #|Ó Œæ +~. eT∞¢ ãjT· \T<s˚ êsT¡ . n‘ì· ‘*· ,¢ ø±+‘+· |˙æ ï X+¯ øs£ +¡
Ç˝≤+{Ï |ìü #jÓ T· ´qì X+¯ øs£ +¡ <>ä sZ∑ =ø£ nbÕ\J ø±sT¡ mø±ÿsT¡ . d‘” ê\T, ã˙ï, kÂe÷´, e÷ejT· ´
˝≥… sY rdTü ≈î£ +<ëeTì n‘q· T d\ü V‰ü Ç#êÃ&TÉ . ø±s√¢ X+¯ øs£ êìï nqTd]ü +#êsT¡ . <ë]˝À X+¯ øs£ +¡ ‘√
dsπü q+~. yêfi¯¢eTà, ªª<ëH˚ïeTq≈£îsê. n~ #ê˝≤ eT+∫~.
qTy«˚ #T· |Œü Hê‘√&$ç . eTeTà*ï m+‘· u≤>± #÷· dTü
Ç+^w¢ ˝t À ˝≥… sY sêd#æ êÃ&TÉ X+¯ øs£ +¡ . kÂeT´ì ≈î£ +~. n~ #|Ó Œæ q<ëìø˝£ ≤¢ }ø=≥T.º –*ø¢ C£ ≤\® T
yÓ[¢bıeTàì, X¯+ø£sêìï ñ+&ÉeTHêï&ÉT ¬s’≥sY. ô|{ºÏ <ëì ãTÁs¡ bÕ&TÉ #jÓ T· ´≈î£ ,μμ $dTü ≈î£ ÿ+~.
nsyú¡ TÓ +Æ ~. ùdwº Hü é ùdwº qü Ø n+‘· ø±d©ºt nì Äs√CÒ
‘*Ó d+æ ~. y+Ó ≥H˚ @.{.Ï m+ ø¬ fi§∫¢ Ã, <ë∏ +ø‡˘ #|Ó Œæ ô|[¢˝À kÂeT´ #ê˝≤ dü+<ä&ç>± ‹]–+~.
nss∆¡ êÁ‹ s¬ +&TÉ >+∑ ≥\øÏ Ç+{øÏ =∫à V‰ü ˝Àì¢ k˛bÕò ˝À n+‘ê kÂeT´ì ‘>Ó ∑ yTÓ #T· Ã≈î£ HêïsT¡ . #ê˝≤ #˝· ≤ø°
‘\Ó y¢ êsπ es≈¡ L£ n≥÷ Ç≥÷ <=sê&¢ TÉ . <äHêïs¡T. Ç+{Ï˙, uÛÑs¡Ô˙, |æ\¢*ï #·ø£ÿ>± #·÷düT
≈î£ +≥T+<ìä ø‘Ï ê_#êÃsT¡ . X+¯ øs£ +¡ ‘*· ,¢ e÷ejT· ´,
Ä ‘s· ê«‘· yês+¡ es≈¡ L£ ñô|ŒH=∫à }&Ã˚ dqæ d‘” ê\T n≥Tï+#f· Ò y[Ó b¢ ˛j÷· sT¡ . X+¯ øs£ +¡ , kÂeT´,
}sT¡ ˝≤ Ç\T¢ qsø¡ ±ìï ‘\· |+æ ∫+~. ã˙ï Ç+{Ïø=#˚ÃXÊs¡T. yêfi¯¢ eT<Ûä´ eT∞¢ eTÚq+
nu§‡\÷´{Ÿ yTÓ C≤]{‘° √ n~øÛ ±s+¡ ˝ÀøÏ e∫Ã+~.
ø±|ò” ø=&ÉT≈£î #˚‘· |ü+ù|~ kÂeT´. ã˙ï
dü÷ÿ˝ŸøÏ yÓ[¢b˛j·÷ø£ {Ï|òæHé fÒãT˝Ÿ MT<ä ô|<ä› ªªs+¡ &ç dsü Y s+¡ &.ç y\Ó ÿyTY ≥T nesY kÕà˝Ÿ
#|· ü &TÉ #d˚ æ ô|f~ºÒ . ø±´sπ J ø{£ ºÏ k˛bÕò ˝À ô|f~ºÒ . Ä|d”ò ,t μμ n+≥÷ ÄbÕ´jT· +>± ]dy” Y #d˚ Tü ≈î£ Hêï&TÉ
sêÁ‹ @ ‘=$Tà~ø√ Ç+{øÏ =ùdÔ fãÒ T˝Ÿ MT<ä V‰ü {Ÿ eTTô|ŒÌ nsTT<fi˚ ¢¯ ˝≤jT· sY dTü ÁãV≤ü àD´+. X+¯ øs£ +¡
bÕ´ø˝˘ À n˙ï ñ+&$˚ . ‘q· T n|Œü {øπÏ |&ü TÉ ≈î£ H~˚ . |üì#˚ùd u≤´+≈£îøÏ ù|q˝Ÿ n&É«πø{Ÿ. &çbòÕ\ºsY‡øÏ
nqT≈î£ qï s√E sêH˚ e∫Ã+~. H√{d° Tü \T Ç#Ã˚ ≥|ü &TÉ , <ëyê\T ô|˝’ò Ÿ #ù˚ d≥|ü &TÉ
n‘·ìøÏ X¯+ø£s¡+ #ê˝≤ düVü≤ø±s¡+ n+~kÕÔ&ÉT.
Ä sêÁ‹πø ø£eT˝≤+{° ≈£L‘·Ts¡T ô|[¢. n+<äTπø X¯+ø£s¡eT+fÒ >ös¡e+. {° ‘Ó|æŒ+#ê&ÉT.
ñ<jä ÷· Hï˚ X+¯ øs£ +¡ ‘*· ,¢ e÷ejT· ´, ø±+‘+· |ìæ ï, ‘ê>T∑ ‘÷· $wjü T· + #bÓ ÕŒ&TÉ . n‘q· T #ê˝≤ u≤<äÛ
d‘” ê\T e#êÃsT¡ . kÂeT´ yêfi좯 Áù|eT>± |\ü ø]£ + |&ü Ü&¶ TÉ .
∫+~. {|Ï qæò T¢ ô|{ºÏ ø±|”ò Ç∫Ã+~. d‘” ê\T ‘q· ø¬ es√
Ç∫Ãq Ç+b˛s¬ &º é yT˚ ø|£ t ø{Ï Ÿ kÂeT´ø∫Ï Ã+~. kÂeT´ s¬ +&TÉ eT÷&TÉ Á|Xü ï¯ ˝dÒ ,æ ªªÇ˝≤ »s≈¡ î£ ÿ+&Ü
d‘” ê\TøÏ Ns¡ ô|{+ºÏ ~. n‘>Ô· ±sT¡ ‘∫Ó Ãq e&jç ÷· \
|æ+&ç, Äeø±j·T øÏ#ÓHé˝À uÛÑÁ<ä+>± düs¡T›≈£î+~.

qrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqr57pqr&pçôdq+rãpsYq2r02p1qr‘pêHqê|rüÁ‹pøq£ rpqrpqrpqrpqr

ñ+&Ée\dæ+~ düsY. Ç|ü&˚+ #˚<ë›eTqT≈£î+≥T |ü≥Tº≈£îì ø√sYºøÏ yÓfi≤ÔqT. Ç+‘·ø£+fÒ MT≈£î #Ó|üŒ
HêïsT¡ ?μμ n&>ç ±&TÉ . ˝qÒ T...μμ qyê«&TÉ dTü ÁãV≤ü àD´+.

ªªÇ+‘· »]>±ø£ bÕeTT, eTT+–døü Ï Äs.Y @.d˝æ À ø=~›ùd|ü⁄ ‘·sê«‘· eT∞¢ Äj·TH˚, ªªø±<ä÷,
ˇøπ us… ÔY e∫Ãq≥T,º yT˚ + ø*£ dTü +&˝É +Ò dsü .Y ‘q· ì ≈£L&É<ä÷... &Ó’y√sY‡øÏ nô|Ì¢ #˚<ë›eT+{≤sê? H˚qT
ø=≥&º +É Hê ‘ù· |Œ njT· T´+&=#T· Ã. ø±˙ <ëìøÏ qqTï bÕò ´$T©‘√ yøπÓ wHü øé Ï yfiÓ ó¯ HÔ êïqT. yês+¡ ‘s· ê«‘· s+¡ &ç
b˛©dùt dwº Hü øé Ï ˝≤>q∑ edsü +¡ ˝<Ò Tä . e÷~ #dÓÛ ºt Áu≤+#.Y ô|˝’ò Ÿ #<˚ ë+› ,μμ n+≥÷ X+¯ øs£ êìï Ä˝À∫+#T· ø√eTì
Hq˚ T C≤sTT+{Ÿ øk£ ˛&º jç T· Hé ne≥+ #‘˚ · ‘êfi≤\T #|Ó Œæ |+ü ù|XÊ&TÉ .
Hê <>ä sZ∑ T¡ +{≤sTT. ‘˝Ó ≤]¢ ‘˚ Hê |sü T¡ e⁄ b˛jT· T+&~˚ .
Hê ô|<ä›ø=&ÉT≈£î #Ó|üŒã{Ϻ ÄyÓT }s¡T≈£î+~. ªªqeTùd.Ô .. yT˚ &+É MT‘√ ø=+#+Ó |qü T+&.û ..μμ
˝<Ò +ä f.Ò ..μμ øfi£ ˙¢¯ fió¯ ¢ ô|≥T≈º î£ Hêï&TÉ X+¯ øs£ +¡ . ‘\· ~+#T· ≈î£ +~ kÂeT´.

ªª#.·Û .. #.·Û .. }sT¡ ø√+&ç dsü ,Y Ç|ü &y˚ TÓ +Æ ~,μμ ªª#|Ó Œü +&,ç μμ n+<ë$&.É
nHêï&‘É q· T C≤*>±. kÂeT´ »]–+<ä+‘ê #Ó|æŒ+~. n+‘ê $ì
Ä$&É ø=ìï Á|Xü ï¯ \&–ç +~.
ªªdsü ,Y Äs√E ø=≥&º +É ˇøÿ£ fÒ ø±sD¡ + ø±<Tä . ªªyT˚ &+É , ÄjT· q #ê˝≤ ‘*Ó yq’… yêsT¡ . Çsy¡ ’…
ÄyTÓ øÏ J$‘+· .. >√u¢ ˝Ÿ À uø’… ˘ ‹]–q≥Tº møÿ£ &Ü Ä>∑ @fiøπ¢¯ u≤´+≈î£ ˝À ñ<√´>+∑ e∫Ã+~. n+<]ä ˝≤>±H˚
≈L£ &<É Tä . Á|yü ÷Ó wHü é rdTü ø√≈î£ +&Ü Çøÿ£ &˚ ñ+≥THêï Hq˚ ÷ mH√ï ÄX\¯ ‘√ ø±|⁄ü sêìø=#êÃqT. ø±˙ e#êÃø£
qì ÄyÓTøÏ m|üŒ{ÏqT+#√ ø√|ü+. <ëìe\¢ e÷ ‘*Ó d+æ ~, n‘q· T H\˚ MT<ä ≈L£ &Ü ‘ê&TÉ MT<ä q&∫ç
|æ\¢\T #·ø£ÿ>± ˇπø#√≥ m≥Te+{Ï &çdüºs¡“Hé‡ q+‘· Ä∫‘÷· ∫ n&TÉ >T∑ ˝kÒ ÕsÔ ì¡ . m+‘· #|Ó Œæ Hê $q
˝Ò≈£î+&Ü ô|s¡T>∑T‘·THêïs¡T, #·<äTe⁄≈£î+≥THêïs¡T. ≈£î+&Ü bıs¡T>∑÷s¡T yÓfi≤¢\ì Á|üyÓ÷wüHé ≈£L&Ü
|dü _æ &,¶É |#ü ÷ ì yTÓ Tøÿ£ m<Tä >T∑ <\ä s√p øq£ ã&<É Tä . e~˝dÒ Tü ≈î£ HêïsT¡ . ˝<Ò +ä fÒ ábÕ{øÏ Ï @ N|tò yT˚ H»˚ sY
e÷ø+£ ≥÷ z Ç\T,¢ Äs√>´∑ +>±... Áøe£ T+˝À m<Tä >T∑ >±H√ ñ+&˚yês¡T. mø˘‡b˛¢»sY ñ+&˚~. eT÷&ÉT
‘T· qï |\æ \¢ T, Ç+‘ø· +£ fÒ @+ø±yê*. sê*q|+ü &TÉ ‘√ |üP≥˝≤ ‹+&çøÏ eTT]dæb˛e&É+ Hêe\¢ ø±<äT.
ø±\øπ |å +ü ne⁄‘÷· ñ+fÒ #fÓ øº… ÿ£ e\dqæ nedsü +¡ ∫{≤sT¡ ø=eTàqTqï |+ü &H’Ó ê møÿÏ ø=j÷· ´* ‘|· Œü
@eTT+<Hä ~˚ Hê bÕ\d,” μμ X+¯ øs£ +¡ ˝À ÄyX˚ +¯ . sê*q|ü&˚ ‹+<ë+ nH˚ ‘·‘·«+ Hê≈£î q#·Ã<äT,μμ
øfi£ ó¯ ¢ ‘T· &TÉ #T· ≈î£ +~ kÂeT´.
ªªdüsY, Ç˝≤+{Ï &ç|òü¬sHÓ‡dt Á|ür Ç+{À¢q÷ ªªkÂeT´>±s¡T, MTyês¡T $TeTà*ï ø=≥º≥+
ø±eTH.˚ z Áø$Ï Tq˝Ÿ øπ dTü Äs÷¡ ´º yTÓ +{˝Ÿ À ñ+&>É ± ‘ù· |Œ. ø±˙, kÕØ ≥T ùd, Ä øDå£ + MTsπ ÄjT· qø+£ fÒ
Hê uÛ≤s¡´ bò˛Hé #˚düTÔ+~. m‘·Ôø£b˛‘˚ eT∞¢ eT∞¢ V≤æ +kÕ‘à· ø+£ >± Á|eü ]+Ô #êsπ y÷Ó ... Hê V≤ü ôd“+&é J‘+·
#d˚ Tü +Ô ~. »&>¶ç ±]øÏ nbÕ\J #|Ó Œæ ø√sºY V‰ü ˝Ÿ ãjT· ≥ m≈î£ ÿy=dTü +Ô <ìä e<H›ä êï $q≈î£ +&Ü >˝∑ ŒŸ ¤ yfiÓ ≤s¢ T¡ .
ø=∫à bò˛Hé rùdÔ bı<äTqï ‘Ó∫Ãq u…+&Éø±j·T\T ˇ+≥]>± ñ+≥÷, Ábıô|òwüHéì, |æ\¢©ï y˚TH˚CŸ
eTT<äTs¡T>± ñHêïsTT, ≈£Ls¡øÏ dü]b˛˝Ò<ä+≥T+~ #jÓ T· ´˝øÒ £ #ê˝≤ ø√|+ü e#Ã˚ ~. ˇø£ ùdCº ˝Ÿ À $&ç
$dTü sT¡ >±. ÄøDå£ yT˚ n≥Tï+#f· Ò @ bÕò ]H√ bÕ]b˛<ë b˛<ë+ nqT≈£îHêïqT. ø±˙, bı<äT›ìï+∫ |æ\¢\øÏ
eTì|ædüTÔ+~. Ä eTT+<äTs√E sêÁ‹ Hê Äπsfi¯¢ m+‘· #d˚ Hæ ê sêÁ‹ yêfi¢¯ Hêqï #ù˚ d M&jç ÷Ó ø±˝Ÿ
≈£L‘·Ts¡T e÷ eT<Ûä´˝À |ü&ÉT≈£îì ø±ùd|ü⁄ qqTï, ø√dü+ #ê˝≤ mø£‡sTT{Ï+>¥>± m<äTs¡T#·÷kÕÔs¡T.
ø±ùd|ü⁄ yêfi¯¢eTàì ‘·&ÉTeTT≈£î+≥÷ ì•Ã+‘·>± ªs√»+‘ê #êøØÏ #ù˚ d~ Hq˚ T, MTsT¡ e÷Á‘+· m|ü &÷É
|ü&ÉTø√e≥+ >∑Ts=ÔdüTÔ+~. eTsêï&ÉT eT∞¢ ø£es¡T ‘\· #~˚ Hêqïì,μ nì $dTü ≈î£ ÿ+f,Ò ªqTe⁄« e÷ <>ä sπZ∑
|≥ü T≈º î£ ì ø]£ yb˚ Õ≈î£ ø.Ï .. Ä ‘s· ê«‘· ø±–‘ê\ ø≥£ \º T

‘êHê|üÁ‹ø£ &çôd+ãsY 2021 58

pqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqr

ñqï~ e÷ø√dyü TÓ ‘Æ ,˚ Hêqï e÷≈î£ <÷ä s+¡ >± ñqï~ u≤≥T >π {Ÿ es≈¡ î£ e∫Ã+~ ˝≤jT· sY $»jT· \øàåÏ .
≈L£ &Ü e÷ø√dyü T˚ ,μ n+{≤sT¡ . <ë+‘√ Hê ìsjí¡ T· + ÄyTÓ øÏ <ë∏ +ø‡˘ #|Ó Œæ e#Ã˚ d+æ ~ kÂeT´.
e÷sT¡ Ã≈î£ Hêï.
yêø+Ï >ø¬¥ fi§∫¢ à u≤\ÿ˙ yê\T≈î£ ØÃ˝À ˙sd¡ +ü
ªªkÕ<ëÛ sD¡ +>± eTq |\æ \¢ +fÒ eTqøÏ ÁbÕD+. >± yê* ù||üsY ôV≤&é˝…’Hé‡ #·÷düTÔHêï&ÉT X¯+ø£s¡+.
<ë+‘√ yêfiøπ¢¯ ~ q∫Ñ˚ n~ eTqø° q∫à rsT¡ ‘T· +~. ø±|‘”ò √bÕ≥T b˛ò Hé ‘∫Ó Ã X+¯ øs£ +¡ #‹˚ øÏ n+~+∫+~
ø±˙ yêfiø¢¯ wÏ yºü TÓ qÆ HêqïeTà e÷Á‘+· eTqø¬ |ü &÷É kÂeT´. b˛ò H˝é À e÷ejT· ´ì+∫ eT÷&TÉ $Td¶t ø±˝‡Ÿ ,
X¯Á‘·T|üø£åy˚T. yêfi¯¢ø√dü+ ø√bÕìï düVü≤q+>± e÷s¡Ã s¬ +&TÉ yê{‡Ÿ n|t yTÓ ùdJ\T. me]<√ >è∑ V≤ü Á|yü X˚ +¯
˝eÒ ÷... ñ+<≥ä . e#Ã˚ yês+¡ edTü HÔ êïs≥¡ .

ªªkÕØ, H˚H˚<√ $TeTà*ï »&é® #˚düTÔHêïqqT |üøÏÿ+{À¢ ns¡{Ï#Ó≥TºøÏ eTs√ ˝Ò‘ê≈£î s¡÷fi¯¢
ø√ø+£ &.ç m˙y˚ sπ |⁄ü e÷yêsT¡ edTü HÔ êïsT¡ . eHé Mø˘ øÁ£ s˝¡ ≤ #T· ≥T≈º î£ ì |⁄ü ≥Tøº =∫Ã+~. ãVQü XÊ sπ |{ü øÏ Ï
Hq˚ T _J. MT≈î£ &yç √s‡Y ø±yê* nì|ùæ dÔ HøÓ ‡˘ {Ÿ Mø˘ $#T· Ã≈î£ ì m\T+¢ &ç >±*øÏ ∫sT¡ >T∑ ‘T· +<y˚ ÷Ó ! #≥Ó Tº
s¡+&ç. nô|Ì¢ #˚<ë›+. á˝À>± Äj·Tq ≈£L&Ü n<˚ e÷Á‘·+ n˝≤π> ñ+~ |üø£ÿH˚ ñqï |æ\ø£\øÏ
n_ÁÛbÕjT· +˝À ñHêïsπ y÷Ó øq£ Tø√ÿ+&.ç eT÷´#T· e˝Ÿ Á|Vü ≤ü Ø˝≤.
ø£Héôd+{Ÿ &çy√sY‡ nsTT‘˚ ÁbÕôddt ø=+#Ó+ áJ.
ÁbÕ|Øü dº ,t yTÓ +Æ fH… qÓ T‡, #˝’Ó ¶Ÿ ød£ &ºü û ˝≤+{Ï $wjü ÷· ˝À¢ ˝≤jT· ]<¢ s›ä ÷¡ yêfiø¢¯ Ï $&$ç &>ç ± #|Ó Œæ +~ ≈L£ &Ü
z n+&sÉ Y kÕ+º &+ç >ø¥ Ï eùdÔ #ê\T,μμ n+≥÷ kÂeT´‘√ n<!˚ b

|æò˝àŸ fø… ±ï\J ô|<>›ä ± ‘©Ó ì #ê˝≤eT+~ &s¬’Ó øsº£ T¡ ¢ ªªmdt dsü ,Y μμ nqï Ä jT· +>¥ dìæ e÷{ÀÁ>±|süò ,Y
ÄjT· q Hê˝&… ø®é Ï V≤ü sêƒ ‘T· >Ô ± n~]b˛jT˚ &TÉ .
n<Tä “‘¤ y· TÓ qÆ »&y®ç TÓ +≥T‘√ Ådÿæ |⁄ü \º T #d˚ Tü ≈î£ Hêïø£
&.ç z.|.æ \MT<ä Ä<ëÛ s|¡ &ü ç ìdeæ ÷\T rdæ $»j÷· \T Hq˚ T #|Ó Œæ +~ yTÓ T‘+Ô· $qï #+· Á<,ä ªªV≤æ #øY ±ø˘
kÕ~dÛ Tü HÔ êïsT¡ . nd\ü Tø=ùdÔ |sü ôY |øò º˘ »&y®ç TÓ +{Ÿ ñqï >T∑ ]+∫ qTy«Ó øÿ£ &√ $qï~ #ê˝≤ u≤>T∑ +~ ø±˙,
yê&˚ |üsYô|òø˘º &Ó’¬sø£ºsY nì m|ü&√ #ÓbÕŒs¡T u≤\ Ç|ü &=dTü qÔ ï &s¬’Ó øsº£ T¡ ¢ n+‘· Hê˝&… ,®ç ne>±V≤ü q‘√
#+· <sä >Y ±sT¡ . ~>T∑ ‘T· Hêïs+¡ {≤yê?μμ nHêï&TÉ .

á »&y®ç TÓ +{‘Ÿ √bÕ≥T fø… ±ï\J MT<ä ≈L£ &Ü ªª&s¬’Ó øsº£ øY Ï n+‘· Hê˝&… ®ç ø±yê\+{≤qT.μμ
øy£ T˚ +&TÉ qïyê&TÉ z n<Tä “‘¤ y· TÓ qÆ fø… ï° wjæ T· Hé ø<£ ë? ªª@yÓ÷! Hê≈£î dü‘·´+ #Ó|æŒ+<˚ düããì
Hê <èä w˝ºæ À Ä<Tä ´&q’Ó yê&TÉ V≤æ #øY ±ø.˘ .. ÄÅ˝Œ… &¤ é CÀd|ü tò |ædüTÔ+~... qTy√« n<äT“¤‘·+ #Ój·÷´*... #Ój·T´
V≤æ #øY ±ø.˘ Ç|Œü {Ï Hê |]ü d‹úæ ø±dÔü nq«sTT+#˚ Ä >\∑ e⁄... #sÓ TT´,μμ nHêï&TÉ .
V≤æ #øY ±ø˘ Çì‡&+Ó {Ÿ ˇø{£ Ï >T∑ sT¡ øÔ =dTü +Ô ~. ªª@<√ Åf…Æ #˚kÕÔH˚¢... rsê ~>±ø£ @+
#jÓ T· ´q÷?μμ n+{≤ Ä Ä]dº ºt #+· Á<>ä ±] <>ä sZ∑ ¡ Hq˚ T
14 E˝’… 1966q $&TÉ <˝ä q’… {ÀsïY øs¬£ Hº é dìæ e÷ &s¬’Ó øsº£ e¡ «&ÜìøÏ eTT+<Tä »]–q ø<£ ä∏ n˝≤ #|Ó Œü &+É
wOü {+Ï >¥ »sT¡ >T∑ ‘T· +~. Ä jT· +>¥ dìæ e÷{ÀÁ>±|süò Y |Pü ]#Ô ù˚ d≥|Œü {øÏ Ï ãjT· ˝sπ›Ò feÆ… TsTT´+~.
C≤Hé m|òt.yê¬sìï |æ*Ãq Væ≤#Yø±ø˘ ˇø£ yê˝Ÿ u≤ø˘ ˇø√ÿkÕ] Ä˝À∫düTÔ+fÒ |ü<äeT÷&ÉTø° Hê
Á>ö+&˝é À p© j÷· +Á&÷É dt ø√»¢ |t msπ +C#Ÿ jÓ T· ´ J$‘êìø° @<√ *+≈î£ +~? nì|dæ Tü +Ô ~. mìï d+ü <ä
eTì ‘q· ø√d+ü yd˚ qæ &s¬’Ó øsº£ Y #s’Ó ˝Y À ≈L£ sT¡ Ãì ns¡ sꓤ˝À¢ mìï s¡ø±\ |ü<äeT÷fi¯ó¢? ø=ìï |ü<äeT÷fi¯ó¢
>+∑ ≥ùd|⁄ü ≈î£ qT≈î£ rdæ ˝dÒ Tü +Ô fÒ cÕ{Ÿ s¬ &û #ùÓ |Œ&TÉ ãjT· {øÏ Ï #|Ó ü ≈î£ H$˚ , ø=ìï á »qàøÏ #|Ó ü ø√˝ìÒ $.
Ä C≤H.é 13 |òæÁãe] 1982 ñ<äj·T+ dü÷s√´<äj·T+
nsTTq ø±ùd|{ü Ï ‘s· ê«‘,· ôV≤’ <sä êu≤<é sêCuŸ eÑÛ Hé
ªªz.πø.Ä]ºdtºøÏ Ç+‘· <ä÷s¡+˝À ñ+~ø£<ä÷
¬øyÓTsê? ˝…Hé‡ msTT{° ≥÷ ø£<ä÷? πs+CŸ Ä]ºdtº
yd˚ Tü ≈î£ qï wsü ºY ôdø+£ &é ã≥Hé es≈¡ L£ ñ+~ ø<£ ÷ä ?μμ

‘êHê|üÁ‹ø£ &çôd+ãsY 2021 60

pqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpq

s√&é MT<ä Hê J$‘+· ˝À yTÓ T≥yº TÓ T<{ä Ï cÕ{Ÿ rùdqT. >=&eÉ |&ü Üø¶ .£ .. sê+>¥ nÁ&dÉ øt =#êÃqqT≈î£ +{≤ yqÓ ø¬ ÿ[¢
|]ü àwHü é ˝<Ò Tä ø±ã{ºÏ ø¬ yTÓ sêì, Ä]dº ìºt ø±s√¢ b˛‘T· +fÒ ≈L£ s>¡ ±jT· \yT˚ à nqï|Pü sí¡ m<Tä s=dTü +Ô ~.μμ
møÏÿ+#·T≈£îHÓ[¢ cÕ{Ÿ rùddæ yÓqøÏÿ ãj·T˝Ò›sê+. ªªÄ{À˝À e#Ã˚ yê&ç ø±s¬ øs㧜 ùd eTìcı#êÃ&Ü?
yT˚ yTÓ øÿÏ ≈L£ sT¡ Ãqï ø±sT¡ Äy[˚ º ˝§øπ wHü q’Ó Ä d+ü Je ...eT] yTÓ T<˝ä &… <É ëe÷?μμ n+≥T+fÒ Ä yw˚ yü T˚ ùd
s¬ &¶ç q>s∑ Y ôd&’ TÉ yfiÓ ó¯ +Ô fÒ >T∑ +&\Ó <√˝≤ ø=≥T≈º î£ +≥T ÄjT· q ø√d+ü #÷· kÕÔ nk˛djæ T˚ {Ÿ &s¬’Ó øsº£ Y <=sk¡ Õ$T
HêïsTT. m|ü &÷É ˝qÒ +‘· y&˚ >ç ± ñ+~ e<Tä \TqÔ ï s¬ &ì¶ç |˝æ ÃÒ qT.
}|]æ . Ç+ø±ùd|{ü À¢ wOü {Ÿ yTÓ T<\ä e⁄‘T· +~. X+¯ øs£ êusÑÛ D¡ + dìæ e÷˝À ÁuÀ#y˚ ês¬ esT¡ sê...
m˝≤ |ìü #k˚ ÕHÔ √... Çyê*º dH” ‡é m˝≤ rkÕHÔ √... nì #+ÓÛ &Ü\+>± bÕ&,ç X+¯ øs£ X¡ ÊÅd‘Ôæ √ ‹≥T¢ ‹qï Ä
>õ∑ _õ eTqdTü –»–»˝≤&bç ˛‘÷· +~. q≥T&ç ù|sT¡ ø=+ô|\¢ >√bÕ\øè£ weíü T÷]>Ô ±˙ ø√C¢ >Ÿ ±
Á|‹ü <ëìø° ø+£ >±sT¡ |&ü bç ˛jT˚ Hê≈î£ ø+£ >±sT¡ ñ+&˚ @&ç<ä Hêπ>X¯«Ásêe⁄>±]˝≤+{Ï Áô|ò+&ÉT‡ ªÁo
˝<Ò Tä >±˙ n<<˚ √ ys’… ê>´∑ + ˝≤+{~Ï . >√bÕ˝μŸ nHd˚ æ |\æ TkÕsÔ T¡ . Ä*+&jç ÷· sπ &jç ÷Ó ˝À
|ìü #ù˚ d Ä Áo >√bÕ˝>Ÿ ±sT¡ Ä{À˝À e#Ã˚ yê&ç yw˚ ü
jT· ÷ì{˝Ÿ À »q+ yTÓ T‘+Ô· ôd{˝Ï ’… ñqï Ä yT˚ dTü HÔ êïsT¡ .
eT+&eÉ >√bÕ\øè£ w>íü ±] Ä|d”ò Tü eTT+<ë–+~ ø±sT¡ .
ªªcÕf+Ò {?° μμ nHêï&TÉ V≤ü ].
n+‘ê {|Ï qæò T¢ #d˚ Tü HÔ êïsT¡ . ªª≈î£ Ás√fi+¢¯ ‘ê >√&MÉ T<ä ≈L£ sT¡ ÃqT+{≤sT¡ . d+ü <Tä
Hê <>ä sZ∑ ø¡ =∫Ãq Ábı&øÉ Hå£ é ndôæ d+º {Ÿ ø±+Jes+¡ , eT\T|⁄ü ‹]–q Ä{À yêfie¢¯ TT+<Tä ø=#êÃ>T∑ ‘T· +~...
ªªMTsT¡ {|Ï Hæò é ‹q&ÜìøÏ ø±sT¡ ôw&√¢ ôd≥|t #ù˚ dqT,μμ {≤|t j·÷+–˝Ÿ. ¬øyÓTsê m<äT]+{Ï &Üu≤MT<ä
nHêï&TÉ . ô|≥T,º μμ nHêïqT.
ªªe<Tä › @+ ‹qãT<e›ä «≥+˝<Ò Tä .μμ ªªeTØ ˝≤+>¬ b’ ˛~,› μμ nHêï&TÉ V≤ü ].
ªª{° ‘eÓ Tà+{≤sê?μμ ªªnsTTHê |üπs¢<äT ô|≥Tº. ˝§πøwüHé mkÕº_¢wt
ªª|Áü {≤.μμ nyê«*,μμ nHêïqT.
y[Ó b¢ ˛‘T· qï Ä ø±+Jesêìï Áø±dt #d˚ Tü ≈î£ +{≤ ªªne«&ÜìøÏ dìæ e÷˝À Ç<+˚ |düò ºt dH” é ø±<Tä
e∫Ãq ø¬ yTÓ sêyTÓ Hé V≤ü ] nqTy÷Ó \T, ªª‹jT· ´uÀjT˚ ><∑ ë?μμ n+{≤ &dç ÿü wHü é ô|f|ºÒ Œü {øÏ Ï nd˝ü Ò n<√˝≤
dH” +˚ {?Ï μμnHêï&TÉ . >e∑ ⁄‘ê ø±sT¡ ~–q Hq˚ T Ç+øπ <√˝≤>s∑ TTb˛‘T· HêïqT.
ªªÄ{À˝À e∫Ãq z eTìwæ nÁ&dÉ t n&–ç , Ä ø¬ yTÓ sê Hq˚ T #|Ó Œæ q≥Tº m<Tä ]+{Ï &Üu≤MT<ä
‘s· ê«‘· e÷{≤ e÷{≤ ô|]–, >√&MÉ T<ä ≈î£ Ás√fi‘¢¯ √ ô|≥º≈£î+&Ü Ä{Àì Áù|òyYT˝ÀøÏ m+≥sY #˚dæ >√&É

MT<√fi좯 Ç+≈L£ &¢ é #d˚ Tü HÔ êï&TÉ V≤ü ].
e÷ Ç<ä›] eT<Ûë´ &çdüÿwüHé #·÷düTÔqï ‘·øÏÿ
H√fió¯ ¢ Ç<<˚ √ >=&eÉ nqT≈î£ ì e÷ #T· ≥÷º eT÷>T∑
‘T· HêïsT¡ .
m˝≤>√ Ä cÕ≥j÷· ´ø,£ ªª‘s· ê«‘· cÕf+Ò {?° μμ
nHêï&TÉ .
#bÓ ÕŒqT. $Hd˚ æ øfi£ ó¯ ¢ eT÷dTü ≈î£ Hêï&TÉ V≤ü ].
ªª@+{?° μμ nHêïqT.
ªª}~]|üø£ÿfiŸ dæìe÷ #·÷XÊyê? <ëìøÏ
dæìe÷{ÀÁ>±|òüsY e÷ >∑Ts¡Te⁄ nXÀø˘≈£îe÷sY,μμ
nHêï&TÉ .

qrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqr61pqr&pçôdq+rãpsYq2r02p1qr‘pêHqê|rüÁ‹pøq£ rpqrpqrpqrpqr

ªªÇ|ü &û m+&˝É À Ä dHæ êà >T∑ ]+#+Ó <Tä ≈L£ ?μμ $+≥T+~. @+ $qï≥T+º ≥T+~.
nHêïqT. Ç+ø+£ <]ä MT<ë &Í≥T|¢ &ü +¶É yTÓ T<˝ä {… qºÏ Hê≈î£
ªªm+<Tä ø+£ fÒ Ä dìæ e÷ n+‘ê d.æ myTY .mdt ∫s¡+J$>±]øÏ eT≥TºøÏ ndü©&ÉT rùd cÕf…¢˝≤
πs+CŸ˝À rùds¡T. <ë+‘√ Á|ü‹ Ä]ºdüTº mø˘‡Áô|wüHé >=kÕjÔ ÷Ó nqï &Í≥T+&<˚ y˚ ÷Ó nì|dæ Tü +Ô ~.
ÁãV‰ü à+&+É >± ]õws¬ºü +’ ~,μμ n+{≤ &dç ÿü wHü é ô|fºÒ Ç˝≤ ôw&÷É ´˝Ÿ »sT¡ >T∑ ‘ê edTü +Ô ~.
≥|Œü {øÏ Ï e÷ eT<´äÛ ˝Àø=#Ã˚ dTü qÔ ï Ä]dº Tü \º øÏ ãøÿ£ >±, m≈î£ ÿe dq” ¢ wOü {+Ï >¥ Ä u≤<+ä HêjT· sêjT· D
bı{>ºÏ ± ∫qï≈î£ Ásê&˝ç ≤ ñqï Hêøπ + |ìü sê<y˚ ÷Ó qqï >±] 2RT Ç+{Ï >√&MÉ T<ä »sT¡ >T∑ ‘T· +~. Ä ‘s· ê«‘·
&Í{§d¢ Tü HÔ êïsTT. á d+ü Jes¬ &q¶ç >s∑ Y m+Á{ø° Ï eT÷\Tqï Ä yTÓ &øç ˝£ Ÿ
cÕ|⁄ü ˝À dTü V‰ü dìæ eT+<Tä \T ø=+≥T+fÒ HêsêjT· D
\ø£&ûø±|üP˝Ÿ˝À ñqï Ä nXÀø±¨≥˝À¢ sêe⁄ #÷· ùd dq” T rùd+. u>Ò +∑ ù|≥ s¬ ˝’ «Ò ùdwº Hü é <>ä sZ∑ ¡
Hêø∫Ï Ãq s÷¡ yTY ˝À ø\£ ‹sT¡ >T∑ ‘T· qï Hê eTqdTü |]ü >π ≥Trdæ ˝À|*ü ø¬ fiÔ‚ ˝≤Hé |Pü \‘√≥ m<Tä sT¡ >T∑ +&Ü
|]ü $<ëÛ \ b˛‘T· +~. øì£ |+æ #˚ Ä ]#Y _*+¶ >¥ eT+&eÉ >√bÕ\øè£ w>íü ±]
m+<äTø± ¬øyÓTsêy˚THé cÕ{Ÿ #Ó_‘˚ #ê\T ddæ s¬ºü q’ sa¡ ≤˙‡>±]~. dìæ e÷˝À kÕsTT#+· <é V≤ü Ödt
&dç ÿü wHü é ô|&TÉ HÔ êï&TÉ ? Hêø=ÿ+‘· es≈¡ L£ fø… ïÏ ø˘ ‘©Ó n~. wOü {Ÿ »sT¡ >T∑ ‘T· qï|$ü &TÉ e÷yêfió¯ ¢ KØ<q’Ó Ä
<qä ïe÷≥ ì»yT˚ . ø±˙ Ç+‘· Ç~>±Hê? cÕ{cŸ Õ{øŸ ° Ç+{À¢ @ kÕe÷qT bÕ&TÉ #d˚ Hæ ê |>ü \∑ >={HºÏ ê nøÿ£ &ç
eT<´äÛ |Tüò sD¸¡ ˝≤+{Ï #s· êÃ? á dìæ e÷˝À ø=ìï y\˚ ø=∫à #·÷düTÔqï s¡a≤˙‡>±s¡T, ª|üπs¢<äT n˝≤>∑T+
cÕ≥T+¢ {≤sTT. Á|rü cÕ{øŸ ° Ç˝≤xfi‘T· +fÒ á #Ój·T´+&ç e÷ |üìeTìcı∫à rdüTÔ+~,μ n+≥T
∫ìï ã&{®Ó Ÿ dìæ e÷ m|Œü {øÏ Ï |Pü seÔ¡ ⁄‘T· +B? HêïsT¡ . Ä$&É usÑÛ Ô¡ n<˚ >√bÕ\øè£ w>íü ±] u≤e ÁoV≤ü ]
ø±˙, dìæ e÷{ÀÁ>±|s¬üò q’ Ä V≤ü ] nqTy÷Ó \T sêe⁄>±s¡T e÷ø√dü+ bı<äT›≥ ‘=+<äs¡ ‘=+<äs¡>±
>T∑ ]+∫ Ä˝À∫ùd,Ô n‘q· T #ê˝≤ ñ‘eÔ· TT&TÉ . #ê˝≤ ‘ÓeTT\TÃ≈£îyÓ[¢b˛sTT sêÁ‹ ˝Ò≥T>± edüTÔHêïs¡qT
dü+kÕÿ]. ì‘·´+ Ábı&Éø˘º u…≥sYyÓT+{Ÿ >∑T]+∫ ≈î£ +{≤qT. Ä Ç+{À¢ wOü {+Ï >¥ »]–q+‘· ø±\+
‘ê|Áü ‘j· T· |&ü ˚ eTìw.æ n‘ì· ø° Hê≈L£ Ç<˚ |düò ºt |˝æò àŸ . e÷≈î£ øì£ |ùæ dÔ ˇ≥T.º
Ç+ø√ &Í≥T. n˝≤π> yêfi¯¢ ô|òd”º˝Ÿ‡ n+&é bòÕ´Á_πøwüHé‡
n‘ì· ‘©Ó ì‘q· +, n‘ì· ø=#Ã˚ &Í≥÷¢ HêMT<ä Ä|ò”dt˝À –Øwt ˝≤dtº Ç+≥s¡÷«´ d”Hé rùd+.
>±˙ sT¡ <Tä ‘› T· Hêï&Ü?... á ∫ìï deü Td´ü ì Hq˚ T #ê˝≤ s#¡ s· TT‘· $. sêC≤sêeTy÷Ó V≤ü Hsé êe⁄ Ä|d”ò sü Y yw˚ +ü
ô|<~›ä #d˚ æ Ä˝À∫dTü HÔ êïHê? yù˚ dsT¡ .
Hêsêj·TDsêe⁄øÏ n|æŒ#˚à yêfi¯¢ Ä|ò”dt˝À
@+{À!... @+ ns+ú¡ >±≈î£ +&Ü ñ+~.
á >∑õ_õ eTqdüT‘√H˚ @<˚<√ Ä˝À∫düTÔ+ m+bÕs¢ TT yw˚ +ü #+· Á<øä ∫Ï Ã yw˚ +ü yk˚ ÕqÔ qï n‘ì·
&≥É + e\q¢ T≈î£ +{≤qT sêÁ‘T· fió¯ ¢ ìÁ<ä sêe≥+˝<Ò Tä . ø√]øq£ ˝≤ HsÓ y¡ ]˚ ùdÔ qe⁄«‘ê Hê uTÑÛ »MTà<ä #jÓ T˚ ´d,æ
ªªeTØ u≤ø˘ cÕfÆ… b˛sTT+~ e+o. ‘\Ó TdTü qïyêfió¯ ¢
‘|· Œü ãjT· {yÏ êfió¯ ¢ >T∑ sT¡ |Ô ≥ü sº T¡ qqTï,μμ nHêï&TÉ .
V≤” s√sTTHé dTü V‰ü d˙æ , á V≤ü ] nqTy÷Ó \÷, n~ $qï e÷ Vü≤] nqTyÓ÷\T, ªªy˚cÕ˝Ò¢e⁄
Ä]ºdtº Á|üB|tX¯ø°Ô Mfi¯¢+‘ê dæìe÷{ÀÁ>±|òüsY nXÀø˘
≈£îe÷sY <ä>∑Zs¡ ndæôdº+≥T¢>± |üì#˚ùds¡T. dæìe÷ #+· Á<ä nqïj÷· ´. eTsπ + #k˚ Õ&Ô TÉ ?μμ nHêï&TÉ .
Hê˝&… ®ç u≤>± ñqï dTü V‰ü dìæ eT+∫ ˝Ö≈î£ ´sê\T. V‰ü dŒæ ≥˝Ÿ yêsT¡ ˝¶ À yfiÓ ó¯ qÔ ï ˝&Ò û &Üøsº£ Y yqÓ ø±˝Ò
e÷ #·s¡Ã\ eT<Ûä´øÏ sêe&É+˝Ò<äT. me]‘√q÷
ø±yÓT+{Ÿ #˚j·T&É+˝Ò<äT>±˙ <ä÷s¡+ ì+∫ n˙ï yÓfi≤Ô á nsTT<äT>∑Ts¡÷ ã‹e÷˝Ò d”qT #·~$q
#+· Á<,ä ªªBì wOü {Ÿ sπ ù| nHêïy>Y <∑ ë?μμ nHêï&TÉ .

‘êHê|üÁ‹ø£ &çôd+ãsY 2021 62

pqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpq

ªªWqT.μμ
ªªH˚qT #·~$q C… n+&é {Ï j·T÷ _*¶+>¥
eTkÕuŸ {≤+ø˘ <ä>∑Zs¡T+~. <ëì |ü]àwüHé ‘ÓkÕÔqT.
ø±]&Üs√¢ #<˚ ë+› á dq” T,μμ nHêï&TÉ #+· Á<.ä
ªª∫s+¡ J$, <e˚ <ëdt øq£ ø±\ ø±+_Hw˚ Hü ˝é À
¬s+&ÉT d”qT¢HêïsTT. ∫s¡+J$>±s¡T ô|sTT+{Ÿy˚ùd
dq” TøÏ qTe⁄« |øü ÿ£ H˚ ñ+&Ü*,μμ nHêïqT.
ªªn˝≤>π eT] áõ˝Ÿ nB msπ +CŸ #jÓ ÷· ´*
><∑ ë?μμ
ªªWqT.μμ
nqT≈î£ qïfºÒ n˙ï ≈î£ ~]ïsTT´. ˝&Ò û &Üøsº£ Y yw˚ +ü
\øàå° <e˚ <ëdt >±sπ ùdsT¡ . Ä ne÷àsTT ø√C¢ cŸ Õ{Ÿ msπ +CŸ #d˚ Tü qÔ ï V≤ü ]
•e+ s√&TÉ ¶ yqÓ ø±\Tqï s¬ ˝’ «Ò Á{≤ø˘ |øü ÿ£ q »q nqTy÷Ó \T, ªªÄ m>Å∑ kÕº d|ü j¢ü T· sT¡ >T∑ qïeTà møÿ£
d+ü #ês+¡ ˝≈Ò î£ +&Ü |sü e¡ TU≤∞>± ñqï Ä s√&TÉ ˝¶ À &çï+∫ rdüTø=∫Ã+<√ ‘Ó©<äT>±˙ #ê˝≤ u≤>∑T+B
ñqï n¨_\eTsêƒ ìø=#Ã˚ +. ne÷àsTT,μμ n+≥T+fÒ |øü ÿ£ H˚ ì\ã&TÉ qï ìsêà‘·
jT· ÷ì{Ÿ Ç+ø± sê˝<Ò Tä . #+· Á<ë Hq˚ ÷ ãjT· ≥ Á|kü Õ<sä êe⁄>±sT¡ , ªªHê≈L£ ÿ&Ü u≤>T∑ +~. ù|sπ +{À?μμ
‹s¡T>∑T‘·THêï+. Á{≤ø˘ ne‘·\ <ä÷s¡+ <ä÷s¡+>± nHêïsT¡ .
ñqï Ä Çfi좯 #÷· |+æ ∫q #+· Á<,ä ªªyê{˝Ï À ñqï ªªk˛ìj÷· n+≥.μμ
ˇø£ Ç+{À¢ s¡#·sTTÁ‹ e÷~¬s&ç¶ düT˝À#·q>±s¡T+ Ä dq” øÿ£ &É #ù˚ dXÊø£ s√&TÉ ø¶ Ï ne‘\· |øü ÿ£ qTqï
{≤sT¡ ,μμ nHêï&TÉ . ø=+&øÓ ÿÏ ‘˚ »sï¡ *dºt ø±\˙. nøÿ£ &É <ë]|øü ÿ£ H˚ ñqï
Ç+ø√s√E bı<Tä ≥› |+ü C≤>T∑ ≥º dàü XÊq+ <>ä sZ∑ ¡ Ä ô|<›ä b˛duºt ≤ø‡˘ ˝À –Øwt ‘q· e+<√ n|øπ¢æ wHü é b˛dºt
ø=#êÃ+. »qdü+#ês¡+ ‘·≈£îÿe⁄qï Ä ÁbÕ+‘êìøÏ #d˚ Tü +Ô fÒ Ä u≤≈î£ ‡#T· ≥÷º #|· Œü ≥Tø¢ ={ºÏ ‹sT¡ >T∑ ‘ê b˛dºt
m|ü &√ ˇø£ d{æ ° ãkı‡dTü +Ô ~. dàü XÊq+ ne‘˝· ‘’… ˚ u≤ø‡˘ øÏ |Pü »#d˚ ,æ |+ü &TÉ >∑ #d˚ Tü ≈î£ +{≤sT¡ Áô|+ò &TÉ ‡.
nøÿ£ &√ Ç\÷¢ nøÿ£ &√ Ç\÷¢ ‘|· Œü yTÓ T‘êìÔ øÏ U≤∞. Ä dq” T wOü {+Ï >j∑ T˚ ´≥|Œü {øÏ Ï kÕjT· +Á‘e· T
s√&TÉ |¶ øü ÿ£ q, |sü e¡ T U≤∞>± ñqï Ä ãkÕ|º t <>ä sZ∑ ¡ sTT´+~. ôV≤’ <sä êu≤<é yT˚ H»˚ sY e÷DøÏ s˘ êe⁄ì |*æ ∫
wOü {.Ÿ ªªH{’Ó Ÿ wOü {Ÿ ñ+~,μμ n+≥T+fÒ nøÿ£ &øç =∫Ãq ÄsºY
ãôd‡≈£îÿ<ëeTì nø£ÿ&çø=∫Ãq ˇø£e÷àsTT &s¬’Ó øsº£ Y #+· Á<,ä ªªkÕ+>π ø<£ ë! n~>√ |øü ÿ£ M~˝Û À Ä
<ä>∑Zs¡øÏ #˚]q sêCÒ+<äÁ|ükÕ<ä÷, kÕsTT#·+<ä÷ &Üu≤MT<ä #÷· ùdqT ˝§øπ wHü ,é μμ nHêï&TÉ .
@&|ç +æ #˚ dq” T. Nø£{Ï|ü&ܶø£ {Ï|òæHé ÁuÒø£|ü⁄&ÉT ‹j·T´uÀj˚T
Mfi¢¯ n\]¢ #÷· dqæ Ä |\æ ,¢ ªªHH˚ eÓ s√ ‘˝Ó ≤‡? kÕ+>¥ edTü +Ô ~ ù|¢ u≤ø˘ $TwHü √+¢ ∫.
&ç.mdt.|æ.>±s¡e÷àsTTìμμ n+fÒ, ªªy˚TyÓTes¡yÓ÷ ø=‘·Ô>± e∫Ãq ^‘· n<˚ düTVü‰dæìøÏ ø=‘·Ô
‘˝Ó ≤‡?μμ nHêï&TÉ Á|kü Õ<Tä . dü+e‘·‡s¡+ dü+<äs¡“¤+>± kÕ«>∑‘·+ |ü*πø Ä bÕ≥
ªªmes÷¡ ?μμ ª˙ø√dyü T˚ yT˚ eT+<sä +¡ , ˙ sêøøπ£ á d+ü ãs+¡ , y˝Ó Ÿ
#ãÓ T<ëeTì #ê˝≤ _\|¶ Œæ ∫à ∫es√,¢ ªª#_Ó ‘˚ øy£ TY y˝Ó øŸ y£ TY q÷´ÇjT· s.Y ..μ eTÁ<ëdt \øàå° ø±\˙˝À
u≤>√<äT˝Ò,μμ n+{≤ kÕsTT#·+<é‘√bÕ≥T C≤] ñ+&˚ ¬s’≥sY >√|”>±]‘√ sêsTT+#˚qT. n+‘·≈£î
b˛jT˚ &TÉ . eTT+<|Ó ü &√ ÄjT· q sêdqæ , ªÇ~>√ <e˚ ⁄&TÉ #d˚ qæ

qrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqr63pqr&pçôdq+rãpsYq2r02p1qr‘pêHqê|rüÁ‹pøq£ rpqrpqrpqrpqr

u§e÷à,μ nqï bÕ≥ Hê≈î£ Çw+ºü . ªªájT· H√¢ #ê˝≤ >=|Œü ôd\ºÌ T øì£ |dæ Tü +Ô ~,μμ nHêïsT¡
$+≥T+fÒ Hê |øü ÿ£ ø=∫à ì\ã&Ü&¶ TÉ á bÕ≥øÏ d‘ü ´· +>±]‘√.
&ÜH‡é yT˚ ds¬ºü q’ ‘ês¡ s$¡ . ªªWqT ...Hê>π X«¯ Ásêe⁄>±] &ÜH‡é ôd˝ºÌ ìŸ ˝ø’… ˘ #d˚ æ
e÷‘√bÕ≥T, jT· ÷ì{Ÿ n+‘ê $Hêïø£ |sü e¡ T q≥Tº Ç‘ì· ôd˝ºÌ ìŸ ≈L£ &Ü ˝ø’… ˘ #j˚ TÓ T#T· à »Hê\T,μμ
ìXÙ¯ ã+› . nHêïsT¡ d‘ü ´· +>±sT¡ .
ªªMTsq¡ T≈î£ qï dÿ” eTT >T∑ sT¡ Ô #d˚ Tü ≈î£ +≥THêïsê Ä sêÁ‹ &qç ïsY feÆ… T|⁄ü &TÉ ‹+≥Tqï ∫s+¡ J$
kÕs?Y ...n<+˚ {À Hê≈î£ #ãÓ T‘êsê?μμ nHêï&TÉ s$¡ . <>ä sZ∑ ø¬¡ [¢ Ç+<ëø±fió¯ ¢ e÷{≤&TÉ ≈î£ qï~ #ùÓ |Ô qy«˚ dHæ ê
n‘ì· y|˚ ⁄ü ‹]–q Hq˚ T, ªªá nsTT<Tä >T∑ s√¢ eTìw,æ ªª¨yTY esÿY #jÓ T· ´≈î£ +&Ü me]ø° @B kı+‘·
>=|üŒ>± &ÜHé‡ #˚ùd~ ∫s¡+J$>±πs. Á|ü‹ Áù|òyYT eTe«<Tä μμ nHêïsT¡ .
ôd+≥s√q¢ ÷ n‘H· ï˚ ô|≥T.º m<Tä ]+{Ï &Üu≤ MT+∫ ªª Ä eT<´äÛ y÷Ó ø±\TøÏ <ãÓ “‘–· *q|ü &TÉ ≈L£ &Ü
düTVü‰dæì #·÷ùd cÕ{Ÿ‡ ≈£L&Ü ñHêïjYT. k˛˝À˝Ò #ê˝≤ ôV≤M ÁbÕødº° Tü #X˚ Ês+¡ ≥ ><∑ ë MTsT¡ ?μμ nHêïqT.
>±≈£î+&Ü ø=ìï ø£+u…’Hé¶ cÕ{Ÿ‡ ≈£L&Ü ‹j·÷´*,μμ qy˚«dæq ∫s¡+J$, ªªã<ä›øÏ+#·≈£î+&Ü #˚kÕÔ
nHêïqT. ñ+fÒ me]ø£Hêïdüπs ‘·q<ä+≥÷ ˇø£ ôd̺˝§#˚Ã
ªªeTT+<ë yT˚ &yÉ TY cÕ{‡Ÿ rùddæ |+ü ù|<ëe› ÷?μμ dTü +Ô ~,μμ n+≥T+fÒ Ç<˚ e÷≥ Ç+ø√ d+ü <sä “¡ +¤ ˝À
nHêï&TÉ s$¡ . nqï $»jT· u≤|˙æ &TÉ >±sT¡ >T∑ sT¡ øÔ =#Ã˚ sT¡ Hê≈î£ .
n|ü&˚ nø£ÿ&çø=∫Ãq düTVü‰dæì, ªªyÓfi‚¢+ ªª∫s+¡ JM, dTü V‰ü d˙æ Nsø¡ =H˚ dq” T @ cÕ|⁄ü ˝À
#jÓ T· ´qT? Ä nXÀø± ¨≥˝Ÿ s÷¡ yTY ˝À ˇ+≥]>± r<ë+› ?μμ nq&–ç ‘˚ øfi£ ó¯ ¢ eT÷dTü ≈î£ qï #+· Á<,ä ªªˇ]õ
‘>Ó ∑ uÀsT¡ ø=fdºÒ Tü +Ô ~,μμ n+~. q˝Ÿ ysÓ H¸¡ √¢ dq” T >T∑ sT¡ øÔ =dTü +Ô ~ Hê≈î£ ,μμ n+{≤ <÷ä s+¡
˝≤ø\˘ ÷CŸ #d˚ qæ pìjT· sY ˝{’… ìŸ ô|ø’ Ï ˝|Ò ⁄ü >± ì\ã&TÉ qï d‘ü ´· +>±]ì ‘q· ‘√bÕ≥T se¡ Tà+{≤
‘·Tqï Vü≤] ªªñ+≥~˝…+&ç ˝…’{Ï+>¥˝À Hê≈£Lÿ&Ü ø±s¬ øÿÏ +#T· ≈î£ H[Ó b¢ ˛jT˚ &TÉ .
ôV≤˝ŒŸ #d˚ Tü +Ô ~,μμ n+{≤ qe⁄«‘T· +f,Ò ªª#k˚ ÕqÔ T>±˙
Hê y˚Tø£|t b˛<˚›yÓ÷ ø√¢»|t\THêïj·T+≥,μμ n+{≤ n_&‡é ˝À ø=‘>Ô· ± ø{£ qºÏ Ä cÕ|+æ >¥ ø±+ô|ø¢ ‡˘
n‘ì· <>ä sZ∑ ø¬¡ [+¢ ~. |düò ºt b˛ò s¢ ˝Y À ñ+<ë ôV≤’ ø√ bÕò Á_ø‡˘ c˛s÷¡ yTY . <ëì
Ä sêÁ‹ wOü {Ÿ »sT¡ >T∑ ‘T· +fÒ ∫s+¡ J$ #d˚ Tü qÔ ï >π ≥T <>ä sZ∑ ¡ eT÷–q Ä q\T>T∑ sT¡ »q+ MT<ä #ê˝≤
eT÷yyY TÓ +≥T¢ #÷· dTü qÔ ï ìsêà‘· Á|kü Õ<sä êe⁄>±sT¡ , V≤ü &Üe⁄&ç #d˚ Tü qÔ ï yê#yY T˚ Hé jT· ÷ìbÕò + e+ø£ #÷· kÕÔ
˝À|*ü ø¬ fiq¢‚ T.
˝…’≥÷¢, kÂ+&é dædüºeT÷ Ä c˛s¡÷yYT ˝À|ü*
ø=dTü +Ô f,Ò ªª;sT¡ yê\ n<ë\› T |>ü T∑ ˝≤sÔ TT C≤Á>‘∑ .Ô· ..
#|Ó ü \T ãjT· ≥ $ù|Œdæ s+¡ &,ç μμ n+{≤ n≥÷Ç≥÷
‹sT¡ >T∑ ‘T· Hêï&Ü cÕ|⁄ü yT˚ H»˚ sT¡ . V≤” s√ V≤” s√sTTqT¢
e∫à ≈L£ sT¡ ÃHêïsT¡ >±˙ #÷· &Üì¶ ø=∫Ãq »q+ ô|<>›ä ±
eT÷>≥∑ +˝<Ò Tä .
cÕ|⁄ü yT˚ H»˚ ]ï |*æ Ãq dTü V‰ü dìæ , ªªø±dÔü @.d.”
ÄHé #k˚ ÕsÔ ê?μμ n+~.
H˚qT #Ó|æŒq cÕ{Ÿ $qï Vü≤], ªª|üesY˝…’Hé‡
Ç|ü &˚ yd˚ Tü HÔ êïsT¡ . cÕ{Ÿ s¬ &û #|Ó Œü &ÜìøÏ ns>¡ +∑ ≥

‘êHê|üÁ‹ø£ &çôd+ãsY 2021 64

pqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpq

ô|H’ ˚ |&ü ~É ,› μμ nq&+É ‘√ ‹j÷· ´*‡q dq” T >T∑ ]+#ê
˝À∫kÕÔ ø+Ï <øä =∫à >π ≥T <ë{Ï Ä n_&‡é bÕ{¢ bŸ Õò s+¡
MT<ä q&TÉ kÕÔ J|z” <ëø± y[Ó ¢ n‘q· T #|Ó Œæ q ns>¡ +∑ ≥
‘s· ê«‘· yqÓ øÿÏ ‹]>π qT.
|\ü Ã>± »q+ eT÷–Hê >π ≥T <>ä sZ∑ ø¡ =∫à ‹jT· ´
eT+f,Ò ªª≈î£ <sä <¡ Tä ô|q’ wOü {+Ï >¥ »sT¡ >T∑ ‘T· +~,μμ
nHêï&Ü yê#yY T˚ H.é
ªªnøÿ£ &øπç yfiÓ ≤*¢ ‹sTT´,μμ nHêïqT.
ªª˝À|ü\ dæìe÷ j·÷ø£ºs¡T¢Hêïs¡T ‹j·T´&É+
≈î£ <sä <¡ Tä ,μμ nHêï&TÉ .
ªªnu≤“! ‹jT· ´ej÷· ´ feÆ… TÚ‘T· +~,μμ nHêïqT.
ªªÇ~>√ nu≤“jTY ! wOü {+Ï >¥ »sT¡ >T∑ ‘T· +<ìä
#bÓ ÕŒHê? ø±yê\+fÒ kÕjT· +Á‘+· sê,μμ nHêï&TÉ . Nø£{Ï|ü&ܶìøÏ eTT+<˚ Ä d”Hé wüO{Ï+¬>’
b˛sTT+~.
ªªÇ|ü &˚ yfiÓ ≤*¢ ,μμ nHêïqT.
ªª@+≥+‘· ns+®¡ ≥T?μμ nHêï&TÉ . <>ä sZ∑ <¡ >ä sZ∑ ¡ Çsy¡ ’… nsTT<Tä s√E\ ôw&÷É ´˝Ÿ
ªªHH˚ ê dìæ e÷øÏ &s¬’Ó øsº£ ï¡ j÷· ´!μμ nHêïqT. ôV’≤<äsêu≤<é˝ÀH˚ »]–+~. Ç+ø± ø=ìï d”q÷¢,
ô|<›ä cÕ≈î£ . Ä ‘s· ê«‘· #ê˝≤ ô|<>›ä ± qy«˚ dqæ ø¬ e¢Ì ÷≈L£ ‡, s¬ +&TÉ bÕ≥\÷ ñHêïsTT>±˙ ‘q· &≥˚ T¢
Ä yê#yY T˚ H,é y≥Ó ø±sy¡ TÓ qÆ ‘q· #÷· |⁄ü\T Hêôd&’ TÉ ï+∫ nsTTb˛sTTq ∫s¡+J$ Äy˚fi¯ kÕj·T+Á‘·+ Åf…ÆqT
eT÷–q »q+y˚|ü⁄øÏ e÷]Ã, ªª#·÷&É+&ç ø±yÓT&û ø¬ [b¢ ˛jT˚ sT¡ .
>±øb£ ˛‘,˚ á ≈î£ Ás√&TÉ Ä dìæ e÷øÏ &s¬’Ó øsº£ +¡ ≥...eTq+
qe÷à\+≥,μμ n+{≤ ô|<ä› kÂ+&=#˚Ã˝≤>± <ë+‘√ n˙ï dsπü d› Tü ≈î£ qï yT˚ +≈L£ &Ü eTÁ<ëdTü
ãjT· ˝]›Ò b˛jT˚ +.

qy«˚ dTü HÔ êï&TÉ . Ábı&÷É ´dsü Y me÷àsY Á|kü Õ<sä êe⁄>±s÷¡ , Hq˚ ÷
ªªπ>≥T ‹sTT´. ô|’q ˝…’{Ï+>¥ s¡&û nj·TT´+ {° ‘ê>T∑ ‘T· +fÒ n|ü &˚ e∫Ãq d‘ü ´· +>±sT¡ ˝À|\ü Tï+
#=∫Ãq Ábı&Éø£åHé #·+Á<ä‘√ ‘·q≈£Lÿ&Ü {° ‘ÓeTàì
≥~.μμ ≈î£ Øà ˝≤≈î£ ÿHêïsT¡ .
ªª˝{’… +Ï >÷∑ ˝<Ò Tä ô|{’ò +Ï >÷∑ ˝<Ò fiÓ ù¢Ë V≤.μμ
∫sê≈£îô|]– b˛sTTq H˚qT π>≥T>=fiË¢+MT<ä á dìæ e÷øÏ yT˚ + yê&TÉ ‘T· qï Ä w˝” ¶Ÿ yT˚ øs£ Y
sêC≤u≤<äsY ne⁄&√sY j·T÷ì{À¢ Ç∫Ãq mø˘‡b˛CŸ¶
#jÓ T˚ ´dTü +Ô fÒ $T\≥Ø˝À |ìü #k˚ ı∫ÃH√&TÉ V≤æ +B˝À H>¬Ó {yÏ ìY Á|kü Õ<é ˝≤u˝Ÿ À &eÓ \|+æ >ø¥ Ï Ç#=Ã#Ã˚ s+¡ ≥.
ô|<>›ä ± nsT¡ kÕÔ Hê yTÓ &É |≥ü T≈º î£ ì >¬ +fdÒ Tü HÔ êï&TÉ .
ªªá dìæ e÷øÏ m&≥ç sY nì˝Ÿ nHêïsT¡ ><∑ ë?μμ
>=&eÉ ô|<<›ä b’Ó ˛sTT+~. nHêïsT¡ Á|kü Õ<sä êe⁄.
ø+Ï <qä T+∫ øì£ |dæ Tü qÔ ï Ä ôV≤’ ø√ bÕò Á_ø‡˘ ˝À+∫
n|ü &˚ ãjT· {øÏ =∫à d>æ s¬∑ {Ÿ n+{+Ï ∫q ye˚ T÷] ªªne⁄qT e+o ñ+≥Tqï Ç+{ÏøÏ eT÷&√
d‘ü ´· +>±]øÏ e÷ nsT¡ |⁄ü \T $ì|+æ ∫q≥THº êïsTT. Ç+{Ï yT˚ &MÉ T<Tä +{≤&TÉ nì˝Ÿ <‘ä êÁÔ ‹ n˙ øq£ ï&+É
á |øü ÿ£ øÏ ‹]– #÷· XÊø£ ªªÇ~>√ yê#yY T˚ H!é >π ≥T ‘sÓ T¡ . ≈î£ Ásê&TÉ ,μμ n+≥÷ #ùÓ |ŒsT¡ d‘ü ´· +>±sT¡ .
n‘q· T &s¬’Ó øsº£ T¡ ,μμ n+{≤ n]#s˚ T¡ . ªªá ù|¬sø£ÿ&Ü $H˚¢<äT Ç+‘·≈£îeTT+<˚eHêï
ns+®¡ ≥T>± nyêø¬ ÿÌ b˛sTTq mø‡˘ $T*≥Øy√&TÉ #ù˚ d&Ü?μμ eT∞¢ n&>πç sT¡ Á|kü Õ<sä êe⁄.
ªª@+{!° á ≈î£ Ás√&TÉ dìæ e÷øÏ &s¬’Ó øsº£ ê!!!μμ n+≥T+fÒ ªªu≤|üP>±] m&ç≥sY eT+<äbÕ{Ï sêeT
Ä&ïç |øü ÿ£ øÏ ‘√ùddæ ô|ø’ Ï |]ü >¬ fqºÒ T. #+· Á<jä T· ´>±] ndôæ d+º ≥T. ÄjT· q b˛j÷· ø£ ªe+X¯

qrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqr65pqr&pçôdq+rãpsYq2r02p1qr‘pêHqê|rüÁ‹pøq£ rpqrpqrpqrpqr

eèø£å+μ dæìe÷ Ç‘·H˚ #˚ùd&É+≥,μμ n+≥T+&É>± ô|s’ò TT+>¥ >±d¢ Tü ˝À+∫ #÷· dTü qÔ ï Hq˚ T ªª1917 ÁbÕ+‘+·
fãÒ T˝Ÿ MT<ä b˛ò Hé y÷Ó –+~. ˝À Ç+ø± ¨yTY Ábı»øsº£ ‡Y sêìs√E˝À¢ øì£ ô|{qºÏ
˝#Ò [Ó ¢ e÷{≤&¢ =∫Ãq d‘ü ´· +>±sT¡ qHï˚ #÷· kÕ,Ô á eT÷MyÓ÷˝≤˝À #·÷ùdyês¡+≥ dæìe÷\Tμμ
ªª˙‘√ e÷{≤&¢ Ü*,μμ nHêïsT¡ . n+{≤ e÷{≤&¢ TÉ ‘T· +fÒ bı<Tä ≥› |<ü sä TT´+~.
˝∫Ò ÄjT· qøÏ <>ä sZ∑ >¡ ± ñqï Ä ø{Ï øÏ ° #Á· ≥+ ªª|<ü +ä &ç Äq+<é ñ&|ç ” ueÑÛ H˝é À {|Ï Hæò é ‹H˚
<>ä sZ∑ ¡ ì\ã&¶É Hq˚ T #|Ó Œü eTHêïqT. kı<ë+› ,μμ n+{≤ ‘q· øq£ ï&É j÷· d˝ü À nqï Ä nì˝Ÿ
ªªeTq V≤” s√sTTHé bÕò <sä Y #êsT¡ V‰ü dHü >é ±sT¡ b˛ò Hé yqÓ ø±\ ãjT· ˝]›Ò ø+Ï ~øÏ ~>T∑ ‘T· Hêï+.
#ù˚ dsT¡ ,μμ nHêïsT¡ d‘ü ´· +>±sT¡ . Vü‰˝À¢ ≈£Ls¡TÃì m<äTs¡T>∑T+&Ü ì\ã&ÉTqï
ªª<ì˚ ø?° μμ nHêïqT. eTìwìæ ‹&TÉ ‘T· qï #êsT¡ V‰ü dHü >é ±sT¡ qqTï #÷· ùd
ªª˝Òf…dtº møÏ«|tyÓT+{Ÿ‘√ yêfi≤¢|ò”düTô|’q ˇø£ ≥|Œü {øÏ Ï qeTkÕÿs+¡ ô|fqºÒ T.
m&{ç +Ï >¥ s÷¡ eTT+<+ä ≥. Ä eT<´äÛ s¬ +&TÉ u≤Û w˝ü À¢ q$«HêjT· q, ªªÇyê«*qº T+N MTsT¡ |ìü yTÓ T<ä
yêfió¯ ¢ rdqæ ªne÷yêd´ü #+· Á<Tä &TÉ μ dìæ e÷ ‘s· ê«‘· ˝&… ÜsÔ ì¡ d‘ü ´· HêïsêjT· D b˛ò Hé #X˚ ÊsT¡ ,μμ nHêïsT¡ .
qT+∫ U≤∞>± |&ü TÉ +<+ä ≥~. &ãÉ T“\ >T∑ ]+∫ ù|N ªªn˝≤>±+&μû μ nHêïqT.
˝<Ò Tä . eTq*ï yê&TÉ ø√eT+fÒ dsπü nHù˚ dqT,μμ nHêïsT¡ . ªªôV’≤<äsêu≤<äT ôw&É÷´˝Ÿ m+‘·es¡≈£L
ªªdüπs nì˝ŸøÏ #ÓãT‘ê˙eTTø£ÿ,μμ n+≥T+fÒ nsTT´+~, mìï d”qT¢ rùds¡T, Ç+ø± m+‘·
qe⁄«‘ê Hêy|˚ ⁄ü ‹]–q ìsêà‘,· ªªeTT+<√ kÕ+>T∑ u≤\qT‡+~?μμ n&TÉ >T∑ ‘T· +fÒ #ùÓ |ŒqT.
m&{ç +Ï >¥ #d˚ æ #÷· |+æ #+· &jÉ ÷· ´,μμ nHêïsT¡ . ªª‘$· TfiŸ dìæ e÷ feÆ… TT˝À #ê˝≤ |sü ôY |øò º˘ Ådÿæ |⁄ü º
Äfi≤«sùY |≥ »+øHå£ ˝é À ñqï Ä øe£ T˝VŸ ‰ü dHü é ‘·j·÷s¡j·÷´ø£>±˙ wüO{Ÿ yÓTT<ä˝…≥º˝Ò<äT y˚T+.
bÕ‘ø· ±\+ Hê{Ï _*+¶ >¥ |düò ºt b˛ò s√¢ ñ+<ëfi¢¯ m&{ç +Ï >¥ sêãs,ºY sê»XK‚ sH¡ é nH˚ n&jÉ ÷· sY |˝æò àŸ Çìd÷ü ´º {Ÿ
s÷¡ yTY . d÷ü &º +Ó ≥‡sTTq Ç<s›ä T¡ jT· +>¥ ø¬ yTÓ sêyTÓ H‡é <ëìøÏ
eT÷Mj÷Ó ˝≤ ø=‘<Ô· ,˚ ô|<›ä m&{ç +Ï >¥ fãÒ T˝Ÿ &s¬’Ó øsº£ T¡ .¢ s√p wOü {+Ï >ø¬¥ [,¢ yêfió¯ ¢ e÷ Ådÿæ |⁄ü º @
MT~ mø«Ï |yt TÓ +≥+‘ê ø=‘<Ô· >˚ ±˙, yê&øÉ b£ ˛e&+É e\¢ e÷Á‘+· e÷sá ≈î£ +&Ü #÷· dTü ≈î£ +{≤ ñ+&y˚ ê&ìç .μμ
<Tä eTTà|fü dºÒ Tü +&≥É +‘√ bı<Tä f› Ò ~–b˛sTTq m&≥ç sY ªªn˝≤>± kÕs.Y μμ
nì\÷, n‘ì· ndôæ d+º ≥÷¢ ø좰 +>¥ |Hü √¢ |&ü Üs¶ T¡ . yêfi¢¯ ªªWqT...‘\Ó T>T∑ esH¸¡ é rd÷ü Ô MTsT¡ ≈L£ &Ü @
eT<Ûä´˝ÀøÏ <ä÷]q H˚qT, ªªndü\T eT÷MjÓ÷˝≤ e÷Á‘+· e÷]à ñ+&sÉ T¡ . |düò ºt ysÓ H¸¡ é m&{ç Ÿ #X˚ Êø£ Hq˚ T
m|ü &TÉ øì£ ô|≥㺠&+ç ~ nì\÷?μμ nHêïqT. ô|ø’ =∫à #÷· kÕqÔ T><∑ ë?μμ nH≥˚ |Œü {øÏ Ï Hê >T∑ +&\Ó T
|Hü √¢ ©qyTÓ bÆ ˛jT· Tqï Ä nì˝Ÿ <‘ä êÁÔ ‹, ªªHê≈î£ >∑TuÛÒ\àHêïsTT. ôV’≤<äsêu≤<äTì+∫ ~–q Ä
‘©Ó <Tä ,μμ nHêï&TÉ . n‘ì· ndôæ d+º fqÆ… u≤Û cÕ <>ä sZ∑ ø¬¡ fiÔ‚ jT· +&eÉ T÷] Msπ +Á<Hä ê<>é∏ ±]‘√ ø*£ dæ #d˚ qæ #ê˝≤
Hê≈L£ ‘©Ó <Hä êï&‘É q· T. e÷sT¡ Œ\T ns+®¡ ≥T>± >T∑ s=∫Ô Ãq Hq˚ T n<√˝≤>s∑ TT
|*æò + ø{£ +Ï >‡¥ yù˚ d _H˝é À ñqï ne÷yêd´ü b˛jT˚ qT.
#·+Á<äT&ç dæHêà |òæ*+ eTTø£ÿ*ï @s¡T≈£îì y˚T–ï
◊b˛˝Ò~+ø±...

‘êHê|üÁ‹ø£ &çôd+ãsY 2021 66

pqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqr

r

#·+<äÁVü‰dt

ø=dü] bÕ≥\ ø=dsü êE|ù sT¡ $q>±H˚s¬ ‘’ T· J$‘<· sä Œ¡ D≤\e+{Ï>π j÷· \T,‘ê‹«ø^£ ‘ê\T,n»sêeTs¡
V‰ü d´ü ^‘ê\T,Ç+ø±e+<˝ä ≤~|˝ü ≥¢… ÷]bÕ≥\T,C≤q|<ü ^ä ‘ê\T,|Á uü À<äÛ^‘ê\Td˙æ
ø=düsêE dü+^‘·Á|æj·TT\≈£î C≤„|üø±ìøÏ ekÕÔsTT.
ø=düsêE sê|òüTej·T´>±]ì ‘=\T‘· dæ˙s¡+>±ìøÏ ‘·q ª¬s’‘·T_&ɶμ dæìe÷ <ë«sê
|ü]#·j·T+ #˚dæqyês¡T >∑÷&Ée*¢ sêeTÁãVü≤à+>±s¡T. eT*Á|üy˚X¯+, #ê˝≤ ø±˝≤ìøÏ
ªô|<ä›eTqTwüß\Tμ dæìe÷‘√ >±˙ »s¡>∑˝Ò<äT.μô|<ä› eTqTwüß\Tμ, Ä ‘·sê«‘· ªsêp ù|<äμ
bÕ≥\ $»j·T+, ªs√E\T e÷sêsTTμ dæìe÷≈£î <ë]rkÕsTT. ªs√E\T e÷sêsTTμ
nK+&É $»j·T+‘√ ø=düsêE dæ˙s¡+>∑+˝À dæús¡|ü&ܶs¡T.
eTs√ eT÷&ÉT <äXÊu≤›\bÕ≥T, n+fÒ J$+∫ e⁄qï+‘·ø±\+ Äj·Tq bÕ≥\T ÁyêdæHê
Á|ü<∏äe÷s¡ú+˝À Á|ü<Ûëq+>± 1970 ÁbÕ+‘ê\es¡≈£L e∫Ãq ø=düsêE bÕ≥\≈£î ñqï
$düÔè‹, y…’$<Ûä´+, HÓ’>∑ì>∑´+ Äj·TqqT ªC≤q|ü<ä ø£$kÕs¡«uÛÖeTμ _s¡T<ëìøÏ ns¡TΩD°í
#˚XÊsTT. Ä bÕ≥\˝À eT]ø=ìï+{Ïì á yê´dü+˝À #·÷<ë›+.

nqï≥Tº ÇM ñHêïsTT - 1

ø=dsü êEbÕ≥\>T∑ ]+∫eT÷&fi˚ ¢¯øÁ ‘Ï +· áyê´kÕ\TyTÓ T<\ä T|ô {qºÏ |ü$&TÉ Ç+‘ø· ±\+á<ëÛ sêyêV≤æ ø£
ø=qkÕ>∑T‘·T+<äì @e÷Á‘·+ }Væ≤+#·˝Ò<äT. n|üŒ{ÏqT+&û yÓ~øÏqø=B› mH√ï eT+∫ bÕ≥\T
<=sT¡ ≈î£ ‘÷· H˚ñHêïsTT.m|Œü {øÏ |£ $ü &TÉ ÄXsï ´¡ +ø*£ –d÷ü HÔ ˚ñHêïsTT.‘êHê|‹Áü ø£d+ü bÕ<≈ä î£ \T,$T‘Á T· \T
Áo >=]Ô kÕsTTÁãVü‰àq+<ä+>±] Áb˛‘ê‡Vü≤+ ñ+&ÉH˚ ñ+~. kÕ<Ûä´yÓTÆqìï bÕ≥\qT |ü]#·j·T+
#˚j·T&É+‘√ bÕ≥T, Ä bÕ≥\≈£î ø±s¡DuÛÑ÷‘·T˝…’q e´≈£îÔ\T, dü+düú\T, Ä yê‘êes¡D+, ø£<∏ëø£e÷$Twüß
Çe˙ï ‘Ó\TdüT≈£îH˚ dü]øÏ eTT+<äT nqT≈£îqï |ü~ |üHÓï+&ÉT yê´kÕ\T ø±kÕÔ eTTô|ÌŒ¤ <ë{≤sTT. Çø£
eTT–+#ê*‡q düeTj·T+ ÄdüqïyÓTÆ+~. nsTTHê eTT+<äT ÁyêdüT≈£îqï C≤_‘ê˝À¢ ñqï$, eT<Ûä´˝À
Á‘·e«ø±˝À¢ ãj·T≥ |ü&çq$, q∫Ãq$ #ê˝≤H˚ bÕ≥\T $T–*b˛j·÷sTT. düeTÁ>±+Á<Ûä kÕVæ≤‘·´+
yÁ êdqæ |ü &TÉ Ç≥Te+{Ïned˝úü ÀH˚ÄsT¡ <Á >ä ±sT¡ ªnqï≥TºMfiS¯ ¢ñHêïsT¡ μnì$T–*b˛sTTq|Á ãü +<øäÛ e£ ⁄\
#·s¡ÃqT eTTø±ÔsTT+#ês¡T. n<˚ $<Ûä+>± dü÷ú\+>±HÓ’Hê M{Ï˝À ø=ìï bÕ≥\ >∑T]+∫ #Ó|ü≈£î+<ë+.

|.æ jT· d.t sêeTøè£ cÕsí êe⁄>±sT¡ (sêeTøè£ w)íü usÑÛ D¡ °

d+ü dúü n~HÛ ‘˚ >· ±, u≤Û qTeT‹ Áù|$T+∫ ô|fi≤&¢ qç usÑÛ >Ô¡ ±,
s¡‘·ïe÷\, ˝…’˝≤ eTEï, $Á|üHêsêj·TD e+{Ï
∫Á‘ê\T rdæq eT+∫ <äs¡Ù≈£î&ç>± Á|üU≤´‘·T\T.
ø£èwüíÁù|eT (1943) dæìe÷˝À Ç<ä›s¡÷ ø£*dæ |üì
#d˚ |æ ü &TÉ n~ ø±kÕÔ ªsêeTøè£ wíü Áù|eTμ>± |]ü D$T+∫,
u≤Û qTeT‹ ø±kÕÔ u≤Û qTeTr sêeTøè£ wíü nj÷· ´sì¡ ∫Á‘·
|]ü ÁXe¯ T˝À #|Ó ü ≈î£ +{≤sT¡ .

sêeTøè£ wíü <sä Ù¡ ø‘£ «· + #d˚ qæ sê»Áoyê] Xu¯ ≤Û wt
sêC≤ (1961) ˝À s¬ +&TÉ ø=dsü êE bÕ≥\THêïsTT.

‘êHê|üÁ‹ø£ &çôd+ãsY 2021 68

pqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpq

¬s+&É÷ düT+<äsY˝≤˝Ÿ qVü≤‘ê, &É÷+&û\ ÄkÕúq
dü+^‘· <äs¡Ù≈£î&ÉT |òüT+≥kÕ\ d”«j·T dü+^‘·+˝À
dTü o\‘√ bÕ&qç $. eT#T· Ã≈î£ ª&\É T¢ &\É Tμ¢ nH˚ M~∏
Hê≥´+ bÕ≥ ø=ìï ˝q’… T¢ #÷· &+É &.ç

Ç<ä›s¡T nqTø=ì Áù|$T+#·&Éy˚T
Ä{Àe÷{Ïø˘ ô|[¢ ` Ç~ Ä{Àe÷{Ïø˘ ô|[¢
Áù|eT≈£î ô|[¢øÏ eT<Ûä´qe⁄+&˚ Á_&û® @$T{À #Ó|ü k˛¢©

z c˛¬ø’q {°¬ø’q C≤˙ &É÷ &É÷ &É÷ &É÷ ãdüeHêïj·Tì
s¡+¬>’q s¡+C…’q sêD° ‘·\ eP|ü&Éy˚T ô|[¢ ` u≤>± ‘·\eP|ü&Éy˚T ô|[¢
$qyÓ $qyÓ Áù|eT≈£î ô|[¢øÏ eT<Ûä´q e⁄+&˚ Á_&û® sTT<˚qT dü¬sº˙¢

z c˛¬ø’q {°¬ø’q C≤˙ uÛÑs¡Ô+fÒ ndü˝Ò$T{Ï? uÛ≤s¡´\ &É÷´{° @$T{Ï?
C≤ì C≤ì C≤˙ ` C≤ì C≤ì C≤˙
&É\T¢ &É\T¢ n+‘ê &É\T¢ uÛ≤sê´uÛÑs¡Ô>± ø=+f… »+≥>± ‹s¡>∑&Éy˚T˝Ò ã÷´{°

˝Àø£eT+‘ê ˇ{Ϻ &É\T¢ ◊‘Ó >±&ç<ä ãs¡TeP HÓ‹Ôq y˚d” ˆˆÇ<ä›s¡Tˆˆ
CÒãT˝Àq &ÉãT“ &É\T¢˝Ò #·˝Ÿ #·˝Ÿ n+{≤y˚$T{Ï

&É\T¢e÷≥ ‘Ó*j·T˙s¡T uÛÑ]+|ü z|æø£ >∑\yês¡÷ ` düVæ≤+|ü H˚]Ãq eT>∑yês¡÷

&ÜãTdüs]>∑ ‹s¡T>∑T‘ês¡T WHÍqT! Ä&Éyê #êøÏ] #˚j·T&Üìø°
ãj·T≥|ü&ç‘Ó >∑T+&Ós¡a\T¢˝Ò ˆˆ&É\T¢ &É\T¢ˆˆ Ks¡à+C≤\ø£ |ü⁄{≤ºs¡T

á dæìe÷˝À bÕ≥\˙ï |òüT+≥kÕ\ >±] ø±ø£? Ä&Éyêfi¯¢ô|’ n~Ûø±sê˙ï #·˝≤sTT+|ü
kÕsú TT˝À #ê˝≤ u≤>T∑ +{≤sTT. á bÕ≥ u≤Û +Á>± ~– e#êÃsê? ˆˆ&É÷ &É÷ˆˆ
|ü<ä∆‹˝À |òüT+≥kÕ\ ã˝Ò>± #˚kÕs¡T. ø=düsêE
e÷≥\T #÷· dæ esd¡ ü }V≤æ +#e· #T· Ã. {° bÕغ\≈£î b˛‘·÷ MTs¡T HÓ’˝≤Hé N¬s\T ø£&É‘ês¡÷
uÛÑs¡Ô\ eTT+<äT bÕ‘· N¬s\‘√ Á|ü‘·´ø£å+ W‘·T+{≤s¡T!
kÕs¡B∏yê] Ä‘·àã+<ÛäTe⁄ (1962) dæìe÷
<sä Ù¡ ≈î£ &TÉ sêeTøè£ w>íü ±sπ . bÕ≥\˙ï V≤æ {Ÿ nsTTq á MTs√! sTT+{À¢ ≥Øÿ≥e\T‡‘√{°
dìæ e÷˝Àì ªNs>¡ {∑ º° d+æ >±]+Nμ, ªe÷s<¡ Tä e÷s<¡ Tä μ ‘·j·÷s¡T>±sê kÕs¡÷!
bÕ≥\T ø=dsü êEy.˚
n+<äTπø! MTs¡÷ y˚TeT÷ sTT+{≤ ãj·T{≤
Ç$>±ø£ yêdü$ |òæ*+dt yê]ø√dü+ sêeTø£èwüí c˛>±Z e⁄+&Ü\+{≤s¡T
<äs¡Ùø£‘·«+ eVæ≤+∫q nqTã+<Ûë\T (1963)
n<˚ Ä&Éyês¡÷ n+sƒêsY! ˆˆÇ<ä›s¡Tˆˆ

m+._. Áoìyêdt d+ü ^‘+· #d˚ qæ á bÕ≥ |;”
dæìe÷˝Àì e÷+∫ Vü‰dü´^‘·+ ªÇ<ä›s¡T nqTø=ì Áoìyêd,t »eTTHêsêDÏ u≤>± bÕ&ÜsT¡ . u≤Û sê´usÑÛ \Ô¡ T
Áù|$T+#≥· yT˚ Ä{Àe÷{øÏ ˘ ô|[μ¢ kÕV≤æ ‘´· + #÷· <ë+› . Ç<ä›s¡÷ ˇø£] ø√dü+ ˇø£s¡T n+<ä+>± ø£qã&˚

qrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqr69pqr&pçôdq+rãpsYq2r02p1qr‘pêHqê|rüÁ‹pøq£ rpqrpqrpqrpqr

Á|jü T· ‘ï· + #jÓ ÷· ´\ì Ç+<Tä ˝À eTTø±sÔ TT+#&· +É ˇø£ sê»u≤ãT, $»j·Tìs¡à\\ MT<ä á bÕ≥
ø=‘·Ô<äq+. Vü‰dü´^‘ê˝À¢ kÕe÷q´+>± ø£qã&Éì ∫Á‹+∫+~, mes√ ø±<Tä _jT˚ ´ dTü u≤“sêe⁄. {M°
d]” jT· dt $wjü ÷· \T H|Ó Œæ ‘*Ó jT· ≈î£ +&Ü #=|Œæ +#≥· + sêE esk¡ Õ, ø=dsü êE e÷{≤ b˛{≤b˛{>° ± ñ+{≤sTT
ø=düsêE >=|üŒ‘·q+. eTqdüT\T ø£*ùdÔ eTqTe⁄ á d÷ü |sü Y V≤æ {Ÿ bÕ≥˝À.
»]–qfÒºqì |ü\¢$˝À nì‘·s¡kÕ<Ûä´+>± #Ó|üŒ&É+ Ç≥Te+{Ï Äø‘£ êsTT {õ° +>¥ bÕ≥\˝À eTs√
#÷· &+É &.ç Á|dü <æ ∆ä ^‘+· $X«¯ u≤Û sr¡ yê] ÁoeT+‘T· &TÉ (1971)
n+‘·düTú\T dæìe÷˝Àì <äT\|üs¡ ãT˝À¢&Ü dìæ e÷˝Àì ªãT*ãT* mÁsì¡ ãT>\Z∑ <ëHê.μ
bÕ≥‘√ uÛ≤qTeT‹‘√ |ü]#·j·T+ ‘·s¡yê‘· qT+&û
sêeTøè£ w,íü u≤Û qTeT‹ Ç<s›ä ÷¡ >è∑ V≤ü \øàåÏ , ne÷àsTT
ô|[,¢ eTqe&øç √d+ü e+{Ï usÑÛ D¡ ° yê] dìæ e÷\˝À
ø=dsü êE‘√ bÕ≥\T ÁyêsTT+#T· ≈î£ HêïsT¡ .

2

|sæ êƒ |⁄ü s+¡ ù|sT¡ #|Ó Œü >±H˚ >T∑ s=#Ô Ã˚ k˛˝À bÕ≥,
Áoø±+‘Y Ábı&øÉ Hå£ ‡é yê] |ìæ ï (1967) dìæ e÷˝Àì
ªôdø’ ˝Ï Ÿ ô|’ eHïÓ ˝≤&û b˛‘T· qïBμ ø=ìï ˝q’… T¢ #÷· <ë+› .
ãT* ãT* mÁs¡ì ãT>∑Z\<ëHê
#Ó+|ü≈£î #ê¬s&ÉT ø£qTï\<ëHê
eTs¡∫b˛j·÷yê ` qTy˚« e÷]b˛j·÷yê
njÓ÷´ eTs¡∫b˛j·÷yê ` qTy˚« e÷]b˛j·÷yê

#Ó&ɶ<ë]˝À ‹]>±H˚ ` ˙ ˆˆãT*ˆˆ
#Ó+|ü<Óã“˝Ò ‹HêïH˚
eT+∫e÷≥ ˙ H√≥ $Hê\ì
eTqdüT e÷s¡TÃø=ì e#êÃH˚ e#êÃH˚

ôd’øÏ\Tô|’ eHÓï˝≤&ç b˛‘·TqïB ˆˆôd’øÏ\Tô|’ˆˆ u§eTà\ ô|[¢ #˚XÊy˚ ` á ˆˆãT*ˆˆ
s¡sTT´eTì |æ≥º˝≤>∑ b˛‘·TqïB u§eTà≈£î Vü‰s¡+ y˚XÊy˚
#·∫à Áã‹øÏ ˙ #Ó+‘·≈£î eùdÔ
qH˚ï ø±<äì n+{≤y˚ n+{≤y˚

ndü˝…’q ˝Ò&ç˝≤>± ˆˆôd’øÏ\Tô|’ˆˆ me&√ sêC≤ qn+{≤y˚ ` ˙ ˆˆãT*ˆˆ
dædü˝…’q c˛øÏ˝≤¢>± sêC≤ H˚ ø±<ä+{≤y˚
u…˝Ÿ>={Ϻ b˛‘·TqïB |æ˝≤¢ ø£fi¯ó¢ ‘Ós¡T#·Tø√ ì»+ ‘Ó\TdüTø√
uÒC≤s¡T #˚düTÔqïB n¨ ø±yê\+fÒ |üØø£å #˚düTø√ #·÷düTø√

q&ÉTeT+‘ê eT\#·Tø√ì H˚qT e÷]b˛j·÷qT ø±yê\+fÒ #·÷&ÉT nì
Hêp≈£î ô|+#·Tø=ì @jT· HêïsY »eTTq y+Ó ≥|&ü ˚ ø<£ √∏ ∫‘y· TÓ qÆ á bÕ≥≈î£
s√&ɶ+‘ê Hê<äqïB |æ˝≤¢ ˆˆôd’øÏ\Tô|’ˆˆ d+ü ^‘+· {.Ï #\· |‹ü sêe⁄. Á|‘ü ´· >±‘à· <sä Ù¡ ø‘£ «· +.
n&ܶ\T ˝ÒeqïB njÓTT´jÓTT´

‘êHê|üÁ‹ø£ &çôd+ãsY 2021 70

pqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpq

3 Ä\|+æ #êsT¡ . (u≤\dTü ÁãV≤ü àD´+ <ëÛ {øÏ Ï ‘≥· Tøº √˝øÒ £
nqï|üPsêí yê] dæìe÷˝À¢ $∫Á‘·ã+<Ûä+ q*–b˛sTTq sêeTøè£ w≈íü î£ ‘êqT dìæ e÷\T rdqæ +‘·
(1972) nqï $∫Á‘y· TÓ qÆ dìæ e÷ <Tä øÿÏ bÕ{yÏ ê]MT<ä ø±\+ m˙ĺ sY neø±XÊ\T Çe«≥+ q∫Ãq øfi£ ≤ø±sT¡ \
yê´kÕ\˝À n|ü &TÉ eTq+ #÷· &˝É <Ò Tä . eTV≤ü <e˚ Hé |≥ü ¢ ÄjT· q ìã<‘∆ä ≈· î£ ì<sä Ù¡ q+.)
d«ü sã¡ <+∆ä #d˚ qæ ª∫ø±ÿe⁄ #‹˚ ˝À ∫\øe£ ÷àμ á msT¡ yêø£ kÕ>±s√ bÕ≥≈î£ q]+Ô ∫ $|Øü ‘+· >±
dìæ e÷˝Àì ø<£ qä∏ T eTT+<Tä ≈î£ rdTü ø¬ fi¢‚ eTs√ Ä≥ ù|s¡T ‘Ó#·TÃ≈£îqï eV”≤<ë s¡Vü≤e÷Hé mHé@{Ï yê]
|{ü +ºÏ |⁄ü bÕ≥ ø=+‘· u≤Û >+∑ #÷· &+É &.ç »jT· d+æ V≤ü (1955) ‘s· ê«‘· >T∑ sT¡ <‘ä Y |⁄ü D´e÷ì

‘\Ó T>T∑ |]ü ÁXe¯ T≈î£ <÷ä sy¡ TÓ Æ V≤æ +Bs+¡ >+∑ ˝ÀøÏ y[Ó ¢
b˛sTTq y…’q+ dæ˙Je⁄\≈£î ‘Ó*dæ+<˚. ˇø£kÕ]
<Tä øÿÏ bÕ{Ï eT<TäÛ d÷ü <qä sêe⁄≈î£ msTTsbY ˛s˝ºY À ‘êsd¡ ü
|&ü ç á Á|kü ÕeÔ q e∫Ãq|ü &TÉ , ªHq˚ T ‘\Ó T>e∑ ÷à
sTTH˚ ø<£ ë, ‘\Ó T>T∑ ˝À neø±XÊ\T eùdÔ #j˚ ÷· \ì
ñ+~,μ nHêïs¡≥. n˝≤ nqï|üPsêíyê] ã+>±s¡T
ø\£ \T (1974) dìæ e÷˝À ˇø£ eTTK´bÕÁ‘· ÄyTÓ ≈î£
\_+Û ∫+~.
eV”≤<ë MT<ä ∫Á‹+#·ã&ɶ f…Æ{Ï˝Ÿ kÕ+>¥
∫ø±ÿe⁄ #˚‹˝À ∫\ø£e÷à` ˙e⁄ ªd+æ >±s+¡ ∫+<Tä \T yù˚d ne÷àsTT˝≤s¢ êμ ∫qï ∫qï
mø£ÿ&çø° b˛˝Òe⁄ Ä>∑ee÷à ‘&˚ Ü\‘√ dìæ e÷˝À s¬ +&TÉ kÕsT¡ ¢ edTü +Ô ~. s¬ +&÷É
˙ ø√s¡#·÷|ü⁄ #·÷∫` u…<ä]b˛<äTHê ø=düsêCÒ ÁyêkÕs¡T. ¬s+&√ bÕ≥ eV”≤<ë #˚dæq
ø£düT‡ ãTdüT‡ eTq>±H˚` n~]b˛<äTHê qè‘ê´ìøÏ Áyêdqæ ~ #÷· <ë+› .
bı>∑s¡+‘ê nDÏ–+<ë` _>∑Te+‘ê ‘·–Z+<ë
‘|· ü ˇ|ü ≈î£ +{≤yê` #+Ó |˝ü dÒ Tü ≈î£ +{≤yê ˆˆ∫ø±ÿe⁄ˆˆ sêCXÒ «¯ ss¡ êe⁄ d+ü ^‘+· ˝À dTü o\ bÕ&qç á

ø£\¢u§*¢ e÷≥\‘√ ¬ø’ô|øÏÿkÕÔyê bÕ≥ ∫qï|ü&ÉT πs&çjÓ÷˝À #ê˝≤kÕs¡T¢ e#˚Ã~.
†j·T\T e>∑\T #·÷|æ+N e˝À¢ y˚kÕÔyê d+æ >±s+¡ ∫+<Tä \T yù˚d nqï~ eT+∫ Á|jü ÷Ó >+∑ .
Hê≥ø±\T Ä&˚yê qe⁄«\bÕ\T #˚ùdyê ø\£ \ Á||ü +ü #+· ˝À Áã‹øπ dTü eTdTü ≈î£ e÷sT¡ ˝q’… n‹e
˙ ≥≈£îÿ\T kÕ>∑ee÷à ˙ |ü|ü\T ñ&Éø£ee÷à ˆˆ∫ˆˆ \≈î£ C≤Á>‘∑ \Ô· T #ùÓ|Œ kÕV≤æ ‘´· + ≈L£ &Ü u≤>T∑ +≥T+~.

>±jT· ≈î£ &TÉ sêeTøè£ wíü yTÓ T<{ä kÏ Õ] nøÿÏ Hì˚ øÏ
bÕ&≥É + á dìæ e÷‘√H.˚ ø=dsü êE bÕ≥ ÄjT· q
bÕ&≥É + ≈L£ &Ü Ç<˚ yTÓ T<{ä kÏ Õ]. sêeTøè£ wíü ‘s· y¡ ê‘·
s√E\˝À bÕ&qç ø=dsü êE bÕ≥\T n+<ë\sêeTT&TÉ ,
jT· XÀ<øä è£ w,íü ye˚ TT\yê&É ;eÛ Tø$£ , $HêjT· ø£ $»jT· +
yTÓ T<˝ä q’… dìæ e÷\˝Àì$ Ç+‘≈· î£ eTT+<Tä yê´kÕ\˝À
ø=ìï #÷· XÊ+. Çø£ sêe÷sêe⁄ rdqæ ÁãV≤ü à+>±]
#·]Á‘·˝Àì |ü~øÏ ô|’>± ø=düsêE bÕ≥\T düTdüs¡¢
<äøÏåD≤eT÷]Ô dü+^‘·+˝À sêeTø£èùwí eT<ÛäTs¡+>±

qrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqr71pqr&pçôdq+rãpsYq2r02p1qr‘pêHqê|rüÁ‹pøq£ rpqrpqrpqrpqr

dæ+>±s¡+ ∫+<äT\T y˚ùd ne÷àsTT˝≤¢sê Ç+<äT˝À ø=düsêE Áyêdæq ‘·e÷cÕ bÕ≥
ã+>±s¡Tø£\˝Òø£+≥THêïsê ªme⁄]$ u≤yê @+~~ u≤yêμ ø=ìï˝q’… T¢ #÷· <ë+› .

|üP\u≤≥>± ÁuÛÑ$Tùds¡T ˆˆdæ+>±s¡+ˆˆ
eTTfi¯¢u≤≥ q&ç#˚s¡T
e\|ü⁄bı+>∑T ej·TdüT˝Àq
ø£qTï $TqTï ø±q˝Òs¡T
Vü≤<äT›MT] ‹]>±s¡+fÒ
n\¢] bÕ˝…’b˛‘ês¡T

$s¡ã÷dæq |ü⁄e⁄«˝≤+{Ï~ n‹e J$‘·+
eTqdæ∫Ãq uÛÑs¡Ô <=]øÏ‘˚ n<˚ eT<ÛäTs¡ J$‘·+

|ü&Ésêì #˚‹˝À |ü&ç‘Ó ˆˆdæ+>±s¡+ˆˆ me⁄]$ u≤yê ` @+~~ u≤yê ˆˆme⁄]ˆˆ
n<˚ yÓ‘·\ J$‘·+ yÓT‘·Ôì<ëìï ` ˇ‘·Ô≈£î u≤yê
n<˚ yÓ*‹ J$‘·+ dü]dü]˝Ò ` ‘Ó\TdüTqT˝Ò ` u…<äs¡≈£î
n+<Ûäø±s¡ ã+<ÛäTs¡+ ˙πø\ á u…+>∑ ˙yêDÏí˝Ò H˚qT
ø£\‘·\Tqï dü+kÕsê\T dæ*|æ>∑ ø£fi¯S¢ dü÷‘·TÔ+&ÜsT÷
sê*b˛sTT yê&çq |üP\T ùd‘·T\T @yÓ÷ ùd‘·TÔ+&ÜsT÷
>∑&Édü]>± ` ô|&Édü]>±
ÁbÕDeTTqï |ü⁄e⁄«˝Ò |ü&ÉT#·T|æ\¢\T q&ÉeqT˝Ò ` ì&ÉeqT˝Ò
nqTsê>y∑ T˚ dTü >+∑ <+äÛ ` ‘ê´>y∑ T˚ ‹jT· ´ì eTøs£ +¡ <+ä dü]dü]˝Ò ` ‘Ó\TdüTqT˝Ò ` u…<äs¡≈£î
kı>∑düT˝Ò s¡+>∑T\T ` k˛j·T>±˝Ò Äø£s¡¸D\T ˙ dæ>∑TZ b˛<ä\ e#êÃqT˝Ò H˚qT

˝Àø£+ b˛ø£&É ‘Ó*j·Tø£b˛‘˚ ˆˆdæ+>±s¡+ˆˆ á bÕ≥≈î£ d+ü ^‘+· _. X+¯ øs£ .Y |˝ü |¢… \æ ¢ _õ©
yÓ÷E˝À¢ |ü&ç eTT+<äT≈£îb˛‘˚
Áã‘·T≈£î uÛ≤s¡yÓTÆb˛‘·T+~
∫es¡≈£î ø£˙ïπs $T>∑T\T‘·T+~

4 (yêDÏÁo) e÷≥\j·÷dü≈£î, V”≤s√ Á|ü‘ê|t (XÀuÛÑHé
u≤ãT) e÷≥\≈£î ñqï ‘˚&Ü
áeT<´äÛ øöu≤jTY dìæ e÷\≈î£ Ä<Tä ´&>ç ± øè£ wíü #÷· &+É &.ç d+ü ^‘+· ≈L£ &Ü C≤q
≈î£ qï ù|sT¡ qT dyü ê˝Ÿ #d˚ ÷ü Ô XÀuHÑÛ ué ≤ãT q{+Ï ∫q |ü<ä bÕXÊÑ·´ u≤D°˝À¢ Ç<ä›]ø°
<Óã“≈£î sƒê <=+>∑\eTTsƒê (1971) Ç+ø± eTT+<˚ y…’$<Ûä´+>± ñ+≥T+~. Ç+<äT
e∫Ã+<äì yê~+#ê&=ø£ $TÁ‘·T&ÉT. yÓ÷dü>±fi¯¢≈£î ˝ÀH˚ ªn|üŒqï ø=+&É ø±&ç¬ø|ü$
y÷Ó d>ü ±&TÉ øH£ êï á dìæ e÷ eT÷&TÉ H\Ó \T eTT+<˚ &[Ó q¢ >±ìμ nH˚ eTs√ ø=dsü êE
e∫Ã+~. XÀuHÑÛ é >¬ ≥|t <X˚ y¯ ê∞ øöu≤jTY ˝≤>±H˚ {À|,” bÕ≥ ≈L£ &Ü ñ+~.
|kæ ˛\Ô T‘√ dVü ‰ü ñ+≥T+~+<Tä ˝À. Ç<˚ dü+e‘·‡s¡+ XÀuÛÑHé
<e˚ <ëdTü , øH£ ê´Xó¯ \ÿ+, @øM£ s¡ ˝≤+{Ï ø±d¢ øæ ‡˘ V”≤s√>± e∫Ãq eTs√ ∫Á‘·+
rdqæ &.ç m˝.Ÿ HêsêjT· D á dìæ e÷ ìsêà‘· n+fÒ |Pü sêí nsºY |øæ ã s‡Y ≈L£ ‘T· sT¡ -
$~Û ã©jT· + nì|+æ #ø· £ e÷q<Tä . ø√&É\T (1971)≈£î>±qT

‘êHê|üÁ‹ø£ &çôd+ãsY 2021 72

pqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpq

$+‘· $+‘· ˝Àø£+˝À ø<£ ë∏ ∫Á‘+· . ª#√μ sêeTkÕ«$T>± ‘$· TfiH¯ ê≥ Á|dü <æ Tä &∆ q’Ó
m+‘Ó+‘√ ‹]>±q÷ s#¡ s· TT‘,· Hê≥øø£ s£ ,Ô¡ q≥T&TÉ , ‘T· >ø¢∑ ˘ |Áü ‹ø£ d+ü kÕú
ø£fi¯ó¢ ‘Ós¡∫ #·÷#êq÷ |≈ü î£ &TÉ Áoìyêdü njT· ´sY sêeTkÕ«$T Áyêdqæ Hê≥ø+£
ì»+ ‘Ó\TdüT≈£îHêïqT Ä<ëÛ s+¡ >± ‘$· Tfi+¯ ˝À 1971˝À e∫Ãq á dìæ e÷
Hê<äqï~ @MT ˝Ò<ä÷
Hê nqTyê¬ses¡÷ ˝Òs¡÷ ‘·s¡yê‹ dü+e‘·‡s¡+ ‘Ó\T>∑T˝À ì]à+#ês¡T.
Ç+<Tä ˝À Hê>u∑ ÷ÑÛ wDü +, øè£ w+íü sêE, se¡ ÷Á|uü \ÑÛ ≈î£
Hê <˚X¯y˚T Hê sTT\÷¢ #ê˝≤ eT+∫ bÕÁ‘\· THêïsTT.
eTqTwüß\+‘ê Hêyêfi¯S¢ eTs√ Á|ü‘˚´ø£‘· j·Td”Œ u≤\düTÁãVü≤àD´+
ø£fi¯ó¢ ‘Ós¡∫ #·÷XÊq÷ ` Ç+<Tä ˝À ˇø£ |⁄ü {qºÏ s√E bÕØ˝º À bÕ&TÉ ‘÷· ‘êqT>±H˚
ì»+ ‘Ó\TdüT≈£îHêïqT ˆˆ$+‘·ˆˆ øq£ ã&≥É +.
Áã‘·T≈£îu≤≥˝À mH√ï mH√ï
m<äTs¡T<Óã“\T ‹Hêïq÷ Vü‰|” ãsYÔ &˚ ≥T j·T÷
n<äs¡ø£ ñHêïq÷ Vü‰|” ãsYÔ &˚ ≥T j·T÷
BÛe÷>± ñHêïqT <˚X¯+ ø√dü+ MT ‘·+Á&Ó+‘√
ø£wüºeTT+fÒ ø£\es¡|ü&ÉqT Bø£å‘√ ‘ê´>∑+ #˚XÊ&ÉT
n+‘ê Hê eT+∫ø£ì Á|üC≤ùde¬ø’ ≈£î≥T+ãeT+‘ê
n&ÉT>∑T eTT+<äTπøkÕÔq÷ |ü\Tu≤<Ûä\ bÕ˝…’Hês¡T
ø£fi¯ó¢ ‘Ós¡∫ #·÷#êq÷ Hêj·Tø° X¯óuÛÑ<ëj·Tø°
ì»+ ‘Ó\TdüT≈£îHêïqT CÒCÒ\T eTVü≤sꮑ·ø° ˆˆVü‰|”ˆˆ
ˆˆ$+‘·ˆˆ Vü≤˝À¢ Vü≤˝À¢ #·÷&É+

eTV≤ü <e˚ Hé d«ü sã¡ <+∆ä #d˚ qæ eT+∫ ^‘+· ª$+‘· $+‘· n~Ûø±s¡+ ˙ kı‘·TÔ ˆˆVü‰|”ˆˆ
˝Àø+£ ˝Àμ ≈L£ &Ü ø=+‘u· ≤Û >+∑ #÷· <ë+› . ø±<äqï yê&ç |üì ∫‘·TÔ
y˚dkÕÔe⁄˝Ò m‘·TÔ≈£î m‘·TÔ
nseú¡ +‘+· >± ø=dsü êE Áyêdqæ , u≤\T ‘q· ˝‘Ò · yÓT#˚Ãs¡T »q+ j·÷e‘·÷Ô
>fi∑ +¯ ‘√ u≤Û e>]∑ “‘¤ +· >± bÕ&qç á bÕ≥ n|Œü {À¢ e+&ÉsY|òü⁄˝Ÿ ˙ ˝…’|òüP
u≤>± $ì|+æ #~˚ . ˙e⁄+fÒ e÷≈£L ùd|üP
Åd”ÔC≤‘·+‘ê ìqTï #·÷düTø=ì
5 ∫+<äT\T Á‘=≈£îÿ‘·T e⁄qïB

#\· q∫Á‘· yê] eTV≤ü eTà<é ;Hé ‘T· >ø¢∑ ˘ (1972)
eTq dìæ e÷˝À¢ nsT¡ <Tä >± øì£ |+æ #˚ sê»øj° T· n~øπÛ |å ü ;<äkÕ ñ<ä∆]+‘·Te˙
H√fi¯ó¢ ‘Ós¡∫ #·÷düTÔqïB
Hêj·Tø° X¯óuÛÑ<ëj·Tø°
CÒCÒ\T eTVü≤sꮑ·ø° ˆˆVü‰|”ˆˆ

ìqTï qeTTà≈£îHêïeTT
˙yÓ+≥ ‹s¡T>∑T‘·THêïeTT
neø±X¯+ ñqï|ü&ÉT
eTs¡Tee<äT› eTyÓTà|ü&ÉT

Hêj·Tø° X¯óuÛÑ<ëj·Tø°
CÒCÒ\T eTVü≤sꮑ·ø° ˆˆVü‰|”ˆˆ

qrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqr73pqr&pçôdq+rãpsYq2r02p1qr‘pêHqê|rüÁ‹pøq£ rpqrpqrpqrpqr

kÕ\÷] Vü≤qTeT+‘·sêe⁄ dü«s¡|üs¡∫q á \yé˝ÀH˚ ñ+~˝À ˝Àø£eT+‘ê ˆˆ\y鈈
ø=dsü êE ^‘+· ªV‰ü |” ãsÔY &˚ ≥÷ jT· ÷μ ˝À u≤\÷ n~ ˝Òø£b˛‘˚ Nø£{Ï˝Ò J$‘·eT+‘ê
>e∑ Tø£ $Hê´kÕ\T u≤>T∑ +{≤sTT.
ˇø£ kÕ«‘·+Á‘· düeTs¡jÓ÷<ÛäT&ç ≈£L‘·Ts¡T Äø£* ø=i¬ø’ n+>∑˝≤s¡TÃ ìs¡T
ù|<ä˝À e⁄+~ \yé
(se¡ ÷Á|uü )ÑÛ #T· ≥÷º ‘e· T Á|jü ÷Ó »Hê\ø√d+ü #]˚ ÄyTÓ ◊X¯«s¡´+‘√ $Ás¡M&ÉT <=s¡
|⁄ü {qºÏ s√E y&˚ TÉ ø£ #k˚ ÕsÔ T¡ ø=+<sä T¡ neø±Xy¯ ê<Tä \T. u≤ãT˝À e⁄+~ \yé...
Ä$&˚ ÅdÔ” C≤‹ì ∫+<Tä \T ‘=øÿÏ +#˚ HêjT· ø,Ï Xó¯ uÑÛ Ç~ ª˝Öyéμ˝À e⁄qï eTVü≤‘·TÔ
<ëjT· ø,Ï eTV≤ü sê‘® ø· .Ï dìæ e÷˝Àì e´+>±´ìøÏ ‘>· ≥Z∑ Tº Ç+<äT˝À e⁄+~ >∑eTà‘·TÔ
ø=‘>Ô· ± ñ+{≤sTT ø=dsü êE Á|jü ÷Ó –+∫q e÷≥\T. Ä yÓ÷E eTqdüT˝À |ü&ɶ~ n+fÒ ˆˆ\y鈈
m+‘·yê&ÉsTTHê >∑\¢+‘·T!
Áo >ö‘+· |øæ ã s‡Y yê] yê&`˚ M&TÉ (1973)≈î£
d‘ü ´· + eT+∫ d+ü ^‘+· n+~+#êsT¡ . bÕ+#ø· &£ <û y˚ Y #÷· ùdÔ ‘\Ó TdTü +Ô ~. V≤ü ˝À¢ yT˚ &+É bÕ≥ ø=ìï |+ü ≈î£ \Ô T
Á|üU≤´‘· &çf…øϺyY qe\ yê&˚-M&ÉT≈£î á dæìe÷ #÷· &+É &.ç
ø£<∏ä≈£î dü+ã+<Ûä+˝Ò<äT. Ç+<äT˝À sêe÷sêe⁄≈£î
|òüT+≥kÕ\, u≤\T Ç<ä›s¡÷ bÕ&Üs¡T. e÷s¡T‘·Tqï
ø±˝≤ìøÏ d÷ü #q· >± sêe÷sêe⁄≈î£ u≤\÷ bÕ&qç øu¢£ Ÿ
kÕ+>¥ ª\yY˝ÀH˚ ñ+~˝Ò ˝Àø£eT+‘êμ Áù|y˚T
düs¡«dü«eTì düs¡<ë>± #Óù|Œ bÕ≥- ø=ìï |ü+≈£îÔ\T
#÷· &+É &.ç

Vü≤˝À¢ y˚T&ÉyéT! Vü≤˝À¢ y˚T&ÉyéT!
Vü≤˝À¢ y˚T&ÉyéT $TdüºsY sêyé Ç|ü&˚ e#êÃs¡T
˙ |⁄ü {qºÏ s√E |+ü &TÉ >y∑ fi˚ ≈¯ î£ Ç~>√ e#êÃsT¡ ˆˆV≤ü ˝Àˆ¢ ˆ
eT<äsêdüT qT+&ç e÷k˛ÿ<ëø±
&ÓHêàs¡Tÿ qT+&ç q÷´j·÷s¡Tÿ <ëø±
u…»yê&É qT+&ç u…]¢Hé<ëø±
|ü+C≤ãT qT+&ç bÕ´]dt<ëø±
<˚XÊ\˙ï ‹]>±qT`yÓ÷kÕ˝…H√ï #·÷XÊqT
»qs¡˝Ÿ Hê˝…&ç®˝À H˚qT &Üø£ºπs≥T ø=fÒºXÊqT ˆˆVü≤˝À¢ˆˆ

Áou≤Û dÿü s∫¡ Á‘· yê] eTqTwßü ˝À¢ <e˚ ⁄&TÉ (1974) ô|q’ #÷· dqæ eT÷&TÉ bÕ≥\T Ç+^w¢ ßü e÷≥\
m˙º sêe÷sêe⁄ düìïVæ≤‘·T&ÉT, ã+<ÛäTe⁄ n≥÷¢] ‘√H˚ yTÓ T<eä ≥+ >e∑ THêsΩ¡ +. nq´ <X˚ Ê´\T yê&≥É +
|⁄ü +&ØÉ ø±øjå£ T· ´ ì]à+∫q ∫Á‘+· . ô|’ bÕ≥\˝≤+{Ï ø=dsü êE≈î£ ø=‘Ô· ø±øb£ ˛sTTHê &uÓ “Ì…Û \¤ ˝À e÷sT¡ ‘T· qï
bÕغ bÕ≥ ªV≤ü ˝À¢ yT˚ &+É $Tdsºü Y sêyY Ç|ü &˚ e#êÃsT¡ μ n_sÛ T¡ #T· \ e\¢ Ç~ ø=~>› ± m≈î£ ÿe nsTT´+<y˚ ÷Ó
˝À sêe÷sêe⁄qT V≤æ |Œ” ‘\· ø≥£ T‘º √ #÷· kÕ+Ô . n|Œü {Ï nì|dæ Tü +Ô ~.
‘s· +¡ ø√d+ü ÄjT· qqT ø=‘>Ô· ± #÷· |+æ #˚ Á|jü T· ‘êï\T
Ä düeTj·T+˝À »s¡T>∑T‘·THêïj·Tì á bÕ≥\T 6

<ëdü] Hêsêj·TDsêe⁄ <äs¡Ùø£s¡‘·ï>± ù|s¡T
‘#Ó T· Ãø√e&ÜìøÏ ÄjT· q n‘´· ~øÛ £ d+ü K´˝À <sä Ù¡ ø‘£ «· +

‘êHê|üÁ‹ø£ &çôd+ãsY 2021 74

pqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpq

sê‹] sê‹] ekÕÔeì #·+<äe÷eTjÓ÷´ dæìe÷\≈£î e÷¬sÿ{Ÿ Áø£eT+>± ø£qTeTs¡T>∑e≥+,
sê‹>∑+<Ûä+ rdæ e⁄+∫‹ #·+<äe÷eTjÓ÷´ yê{Ï e\¢ |]ü ÁXe¯ T≈î£ e∫Ãq qcÕ\º |≥ü ¢ #ê˝≤kÕsT¡ ¢
#·+<äe÷eTjÓ÷´ e÷eT #·+<äe÷eTjÓ÷´
sê‹] qTeP« sêø£b˛jÓT sê‹>∑+<Ûä+ Ç+øÏb˛jÓT Äy<˚ qä e´ø+Ô£ #ù˚ dyêsT¡ <ëd]ü .
Ç<˚ ø√e˝À 1977˝À e∫Ãq \*‘· eT÷Mdt
s¡>∑T\T≈£îqï Hê e\|ü+‘ê ~>∑T\T‘√{Ï ~>∑ã&çb˛jÓT yê] Ç<øÓ ÿ£ &ç Hê´jT· + ˇø£ ne÷àsTTøÏ ‘q· øq£ ïyê]
ø£≥Tº≈£îqï Ns¡ q*¬> ô|≥Tº≈£îqï u§≥Tº #Ó]¬> ≈î£ ≥T+ã+ |≥ü ¢ ñqï u≤<´äÛ ‘,· ‘<· ë«sê ÄyTÓ yy’… êV≤æ ø£
ø+£ {øÏ Ï ~~q› ø±≥Tø£ ø]£ >¬ ‘*Ó jT· sêì >T∑ ãT\T ô|]>¬ J$‘+· ˝À e∫Ãq ˇ&<ç Tä &TÉ ≈î£ \T Ç‹eè‘+Ô· >± e∫Ãq

#·÷|ü⁄\‘√f… ‘Ó\¢yê¬s #·Tø£ÿ\˙ï #·\¢>∑ C≤¬s ∫Á‘+· . Ç+<Tä ˝À ø=dsü êE ªsê‹] sê‹] ekÕeÔ ìμ
m<äTs¡T>± ìqT #·÷düTÔ+fÒ mHÓïH√ï ø√]ø£\÷πs nqï n+<yä TÓ qÆ bÕ≥, ˇø£ V≤ü ]ø<£ ä∏ ÁyêXÊsT¡ .

ªsê‹] sê‹] ekÕeÔ ìμ $\Hé y÷Ó V≤ü Hué ≤ãT,

eTT>˝∆∑ ≤+{Ï »jT· e÷*ìì e\˝À yd˚ Tü ≈î£ H˚ bÕ≥.

n‘q· T M&jç ÷Ó rdTü +Ô fÒ ÄyTÓ n‘ì· ø√d+ü Ä&ç

bÕ&ÉT‘·T+~. á düìïy˚XÊìøÏ ø=düsêE Áyêdæq

kÕV≤æ ‘´· + C≤qT C≤q|<ü ä k˛jT· >+∑ ‘√ m+‘· n+<+ä

>± ñ+<√ #÷· &+É &.ç Ç≥Te+{Ï bÕ≥ ÁyêsTT+#T· ≈î£ ì

sêCÒX¯«s¡sêe⁄ e+{Ï Ádüwüº‘√ dü+^‘·+ #˚sTT+#·T

ø√e&+É ˝À <ëd]ü n_sÛ T¡ ∫ nseú¡ Te⁄‘T· +~.

<ëd]ü HêsêjT· Dsêe⁄‘√ ø=dsü êE Á|jü ÷· D+
<ëdü] yÓTT<ä{Ï dæìe÷ ‘ê‘ê-eTqe&ÉT (1973)
eV≤æ +∫q dìæ e÷\ sê• ˇø£ qT+&ç ÁãV≤ü àeTT&ç (1985) es≈¡ L£ <ë<ë|⁄ü Çsy¡ ’…
ø±s¡DyÓTÆ‘˚ nÁ>∑Hêj·T≈£î bÕ≥\ bÕ≥T kÕ–+~. M{˝Ï À ªeTT‘ê´\T ekÕyÔ êμ
\+<ä]‘√ Äj·Tq rdæq (eTqTwßü \+‘ê ˇøÿ£ fÒ ` 1976) ˝≤+{Ï n~øÛ £ »Hê
d÷ü |sü Y V≤æ {Ÿ ∫Á‘ê\T eTs√ <sä D¡ bı+~q bÕ≥, ªø#° T· ø#° T· |{æ ≤º H\˚ øπ dæ ø={≤μº
ø±s¡D+. eTTK´+>± ‘·q ($X¯«s¡÷|ü+ ` 1981) ˝≤+{Ï |üø±ÿ e÷dt bÕ≥,
n_Ûe÷q V”≤s√ nøÏÿH˚ì yÓTT<ä˝…’q$ ñHêï ô|’q #·÷dæq sê‹]sê‹] bÕ≥
ø<£ ë∏ HêjT· ≈î£ &>ç ± ÄKsT¡ ˝À n‘T· ´‘eÔ· TyTÓ qÆ <ìä |Tüò +{≤|<ü +ä∏ >± #|Ó Œü e#T· Ã.
eTs√ ø=ìï dü+e‘·‡sê\T
ø=qkÕ>{∑ ≤ìøÏ <ëd]ü ‘√&ÜŒ≥T m+‘· ñ+<√ 7
1977˝§H˚ e∫Ãq Ä<sä Ù¡ ∫Á‘y· ê] e÷ Ç<]›ä
‘*Ó dqæ <.˚
nsTT‘˚ ÄjT· q rdqæ dìæ e÷˝À¢ m≈î£ ÿeu≤Û >+∑ ø<£ ä∏˝Àì ª∫\ø|£ #ü ÷ Ns¡ ø{£ μºÏ á deü TjT· +˝À e∫Ãq
∫qï dìæ e÷˝.Ò eT<´äÛ ‘s· >¡ ‹∑ J$‘ê\˝Àì $wjü ÷· \T eTs√ ãVQü #ø· ÿ£ ì ø=dsü êE bÕ≥.
deü Td´ü \T Ä<ëÛ s+¡ >± ‘≈· î£ ÿe KsT¡ Ñ√ ∫qï V≤” s√ >±qø√ø\Ï dTü o\ >=|Œü k˛˝À\˝À á bÕ≥
\‘√ ‘·≈£îÿe e´e~Û˝À rdæq á dæìe÷\e\¢ ñ+&ç rsT¡ ‘T· +~. #Á· øe£ ]Ô Ç+ø± e÷dt bÕ≥\ ˝À‘T·
m+‘√eT+~øÏ neø±XÊ\T ≈£L&Ü e#êÃsTT. ∫qï \˝À ≈L£ sT¡ ≈î£ b˛ø£ eTT+<Tä #d˚ qæ mes¬ H’ ê bÕ&TÉ ø√<>ä Z∑

qrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqr75pqr&pçôdq+rãpsYq2r02p1qr‘pêHqê|rüÁ‹pøq£ rpqrpqrpqrpqr

bÕsTT bÕsTT bÕsTT |üŒ|üŒ|üŒ bÕsTT bÕsTT
sêy˚ bÕs¡«‹
Vü‰sTT Vü‰sTT Vü‰sTT ø£\T|ü⁄ #˚sTT #˚sTT
ìH˚ï ø√]‹
◊ \yé j·TT z yÓTÆ &Ü]¢+>¥ ˆˆbÕsTTˆˆ

∫\ø£|ü#·Ã Ns¡ø£{Ϻ #˚eT+‹|üP\T ô|{Ϻ ˙ kı>∑düT #·÷dæ H˚ e\∫HêqT ˆˆbÕsTTˆˆ
c˛≈£î #˚düTø=#êÃqTs√jYT zs¡jÓ÷´! ì<äTs¡e÷ì ìqT |æ*∫HêqT
#·Tø£ÿ˝≤+{Ï ∫qï<ëìïs√jYT! zs¡jÓ÷´ s¡÷eTT˝À <ä÷] ` ˇ+{Ï>∑ #˚]
ˇø£ÿ<ëìï e#êÃqTs√jYT f…ÆeT+‘· y˚düTº #˚kÕÔe⁄
m+<äT≈£î |üØø£å #˚kÕÔe⁄

Ä... mÁsê mÁs¡ìyê&ÉT... ˆˆmÁsꈈ n+<ë\ uÛ≤eT z #·+<äe÷eT
Ä... m‘·TÔuÛÑTC≤\yê&ÉT ˆˆ∫\ø£ˆˆ Ç<ä›s¡yÓTTø£f…Æ $Vü≤]+#·T<ëe÷
#·÷&Ü #·ø£ÿìyê&ÉT <ëØ‘·|æŒ e#êÃ&ÉT ‘·\T|ü⁄ ‘Ós¡Te⁄ ` m<äTs¡T ì\Te⁄
mes¡÷ #·÷&É˝Ò<ë! #·÷ùdÔ #Ó|üŒsê<ë ø£+ ø£+ ˝Ò&û ø£e÷qT ˝Ò&û
Hê efi¯¢+‘· y˚&ç y˚&ç
>∑T+≥÷s¡T ∫qïyê&ÉT ø=+fÒ ø√D+–yê&ÉT ˆˆbÕsTTˆˆ
|üø±ÿbÕ|ü{Ïyê&ÉT |üNà b˛øÏØyê&ÉT ˆˆ>∑T+≥÷s¡Tˆˆ
@&É <ë–Hê&√ C≤&É ‘Ó*j·T˙&É÷ ˆˆ∫\ø£ˆˆ n<˚ d+ü e‘‡· s+¡ (1977) e∫Ãq~, ∫qï|ü &TÉ
#ø· ÿ£ ì esd¡ .ü ∫qï|ü &TÉ e÷ ‘ê‘>· ±] }fiÀ¢ N$T&ç $qï|⁄ü Œ&TÉ $∫Á‘+· >± nì|+æ ∫q~, Áù|yTY ‡ ø+£ uH’… ‡é
eTT≈î£ ÿ ãT&Üfi¶ ó¯ ¢ á bÕ&É bÕ&≥É + >T∑ sT¡ .Ô yê] dü+kÕs¡+˝À dü]>∑eT\T ˝Àì ªbÕsTT bÕsTT
ø=düsêE kÕVæ≤‘·´+, dü+^‘·+, >±q+ n˙ï bÕsTT sêy˚ e÷\rμ.
u˝ÑÛ >Ò ± ≈î£ ~]q á bÕ≥ ‘sÓ M¡ T<ä eT+E\ q]+Ô ∫, ádü]øÏ j·Td”Œ u≤\düTÁãVü≤àD´+ ø£+sƒ¡+
n_qÛ sTT+∫q rsT¡ #÷· ùdÔ ÄyTÓ ≈î£ sêe\dqæ ù|sT¡ |]ü D‹Ï #+Ó ~ ñ#÷ <¤ Xä ≈¯ î£ #s˚ T¡ ≈î£ +~. j÷· e‘Y <øä DåÏ
sê˝Ò<ë nì|ædüTÔ+~. n+<äs¡÷ áyÓT &ÜqT‡ u≤Û s‘¡ +· ˝À m<Tä sT¡ ˝ìÒ >±jT· ≈î£ &H’Ó ê&TÉ . X+¯ øs£ -Y >D∑ XÒ Ÿ
#÷· dTü +Ô fÒ eTs=ø&£ TÉ yê] CãÒ T\T ø=&÷É Ô ñ+{≤&TÉ . d+ü ^‘+· ˝À u≤\T ‘q· T e÷Á‘y· T˚ bÕ&>É \∑ $<+äÛ >±
<ëìøÏ ‘>· fZ∑ ºÒ ÄyTÓ ø∫Ï Ãq ôd|º ü \T ≈L£ &Ü e÷dt sø¡ +£ >± bÕ&qç á bÕ≥‘√ á yê´d+ü #ê*+∫ eT]ø=ìï
ñHêï eT+E\ eT+E\yÓTÆq ø£<ä*ø£\ e\¢ bÕ≥\‘√ e#Ã˚ kÕ] ø\£ T<ë+› .

u≤>T∑ +{≤sTT. (düX‚wü+)

‘êHê|üÁ‹ø£ &çôd+ãsY 2021 76

pqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpq

l n≥÷¢]   »\|ü‹

2022˝À yÓTs¡T|ü⁄ø£\\T

s¬ +&fi˚ ó¯ >¢ ±øs£ √Hêdìæ e÷|Á |ü +ü #|· ⁄ü ÄX\¯ qT,n+#H· ê\qT>\∑ +¢ ‘T· #˚d+æ ~.s¬ +&fi˚ ¢¯øÁ ‘Ï y· T˚ $&TÉ <\ä
ø±yê*‡q nH˚ø£ ô|<ä› ∫Á‘ê\T yêsTT<ë |ü&ÉT‘·÷ |ü&ÉT‘·÷ m≥ºπø\≈£î 2022˝À yÓ÷ø£å+
bı+<qä THêïsTT. ˇø{£ ≤... s¬ +&Ü.. e+<\ä ø√≥¢ |ô ≥T㺠&‘ç √ s÷¡ bı+~q ∫‘Á ê\T eT]. »qe]
yTÓ T<{ä yÏ ês+¡ qT+#˚esT¡ düø≥£ qº THêïsTT.øs£ √Hêø±˝≤ìøÏeTT+<Tä ‘\Ó T>T∑ Hê≥|Á ‹ü @&Ü~150
qT+∫ 200 ∫‘Á ê\T $&TÉ <\ä njT˚ ´$. 2022˝À mìï sêqTHêïj÷Ó Ç|$ü &˚ #Ó|Œü ˝+Ò ø±˙ e#Ã˚
yê{˝Ï À <ë<ë|⁄ü 20 es≈¡ î£ |ô <›ä ∫‘Á ê˝Ò ñ+&&É +É $Xw‚ +ü . nyy˚ √ ˇø£kÕ] #T· <ë+› .

ÄsY ÄsY ÄsY ‹s>¡ s∑ êdqæ dìæ e÷\$. á øs£ √Hê ø±\+˝À ≈L£ &Ü
á dæìe÷ ~∏j˚T≥s¡¢ yê´bÕs¡+ e+<ä\ ø√≥¢˝À
2022øÏ uÀDÏ ø=&ÉT‘·Tqï ∫Á‘·+ ˇø£ uÛ≤Ø »]–+~ n+fÒ øπ e\+ sê»eTÚ[ ù|sT¡ e˝.¢Ò
eT÷M ø±e&+É $Xw‚ +ü . Hê\T>π fi¢¯ Áø‘Ï +· ÄsY ÄsY
ÄsY dæìe÷ì Á|üø£{Ï+∫qHê&˚ Áù|ø£å≈£î\T á <ë<ë|⁄ü 400 ø√≥¢ s÷¡ bÕjT· \‘√ ‘sÓ ø¬¡ øÿÏ q á
dìæ e÷ì #÷· &Ü*‡+<˚ nì yTÓ <&ä TÉ ˝À H√{Ÿ #d˚ Tü ∫Á‘+· ... ùdïV≤ü + #T· ≥÷º ‹]>π <X˚ u¯ øÑÛ ÔÏ ∫Á‘+· . n\÷]¢
≈£îHêïs¡T. n+<äTπø, á dæìe÷ m+‘· Ä\dü´eT d‘” êsêeTsêE, ø=eTTs+¡ ;yÛ Té eTq ‘\Ó T>T∑ Hê≥
sTTHê, mìïkÕsT¡ ¢ yêsTT<|&ü ܶ »q+˝À n+#H· ê\T ù|s=+~q deü Tsj¡ ÷Ó <TäÛ \T. n\÷]¢ d‘” êsêeTsêE
‘·>∑Z˝Ò<äT. m|ü&Ó|ü&ÉT #·÷<ë›e÷ nH˚ Äsê≥+
b˛˝<Ò Tä . sê»eTÚ[... á ù|sT¡ #ê\T ˇø£ dìæ e÷ô|’
n+#·Hê\T ô|s¡>∑&ÜìøÏ. n$ eT]+‘·>± ô|]>±
sTT|ü &TÉ . ªHê≥T Hê≥T...μ n+≥÷ m˙ĺ s,Y sêyTY
#·s¡DY ˇπø Áù|òyYT˝À Ms¡+>∑+ yÓj·T´&É+‘√
n+#H· ê\T Äø±XÊìï n+{≤sTT.

‘\Ó T>T∑ dìæ e÷ kÕsú TTì ne÷+‘+· ô|+∫q
<äs¡Ù≈£î&ÉT sê»eTÚ[. ás√E <˚X¯eT+‘ê ‘Ó\T>∑T
dìæ e÷s+¡ >+∑ ô|’ #÷· |⁄ü yd˚ +æ <+ä fÒ ø±sD¡ + ÄjT· q
düèwæº+∫q u≤VüQã* ∫Á‘ê˝Ò. u≤ø±‡|ò”dt #·]Á‘·ì

qrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqr77pqr&pçôdq+rãpsYq2r02p1qr‘pêHqê|rüÁ‹pøq£ rpqrpqrpqrpqr

Á_{Ïwt <=s¡\qT m~]+∫ ÁbÕD‘ê´>∑+ #˚XÊs¡T. #ê˝≤ø±\+ ‘·sê«‘· e÷≥\ e÷+Á‹≈£î&ÉT
ø=eTTs+¡ ;yÛ Té ìC≤+ sêE\ô|ø’ Ï m≈î£ ÿô|{qºÏ Ms¡ Á‹$Áøy£ TY ˇø£ dìæ e÷øÏ e÷≥\T n+~+∫q ∫Á‘·
ã˝…¢+. M]<ä›s¡÷ <√d”Ô ø£&ç‘˚ m˝≤ ñ+≥T+<äH˚ $T<˚. ‘·q <äs¡Ùø£‘·«+˝À s¡÷bı+<˚ ∫Á‘ê\≈£î
Ä˝À#q· ‘√ sê»eTÚ[ rdqæ dìæ e÷ ÄsY ÄsY Äs.Y e÷Á‘y· T˚ ÄjT· q e÷≥\T sêdTü HÔ êïsT¡ . ø±˙, |eü Hé
øfi£ ó¯ ¢ #~Ó sπ b˛sê≥ <èä XÊ´\T, Á>±|øæò ‡˘ , m˙ĺ s,Y ø£fi≤´Hé‘√ ñqï ùdïVü≤+ ø±s¡D+>± Äj·Tq ‘·q
sêyYT#·s¡DY q≥q, yê] eT<Ûä´ ùdïVü≤ã+<Ûä+ á ø˝£ ≤ìï sa¡ [|dæ Tü HÔ êïsT¡ . d‘æ ês¡ m+≥sfY HÆ… yé TÓ +{‡Ÿ
dìæ e÷øÏ Á|<ü ëÛ q Äøs£ D¸¡ \T. m˝≤+{Ï ø<£ Hä∏ H’Ó ê ø{£ ºÏ ì]à+∫q á eT÷M˝Àì bÕ≥\T, Áb˛yÓ÷\T
|ü&˚ùd˝≤ #Ó|üŒ&É+ sê»eTÚ[ XË’*. 2022 >=|üŒ>± n_eÛ ÷qT\ n+#H· ê\qT eT]+‘>· ± ô|+#êsTT.
ÁbÕs+¡ u+ÑÛ ne⁄‘T· +~ nì ø∫£ Ñ+· >± #bÓ ıŒ#T· Ã. $&TÉ <\ä ‘B˚ : »qe] 12, 2022.
sê<X˚Û Ê´yTé
$&TÉ <\ä ‘B˚ : »qe] 7, 2022.
;eÛ ÷¢ HêjT· ø˘ Á|uü ≤Û dt Ç|ü &TÉ C≤rjT· kÕsú TT V≤” s√. Á|uü ≤Û dt
d+ü Áø±+‹ ã]˝À ì\Tk˛qÔ ï eTs√ nÁ>∑ ø<£ ë∏ ≈î£ qï Áøπ CŸ <X˚ +¯ ˝À n‹ø=~e› T+~øÏ e÷Á‘y· T˚ ñ+~.
Hêj·T≈£î&ç ∫Á‘·+ ;Ûe÷¢Hêj·Tø˘. |üeHéø£fi≤´DY eTTK´+>± ñ‘sÔ· ¡ u≤Û s‘¡ +· ˝À Á|uü ≤Û dt yT˚ ìj÷· ys˚ T¡ .
dæìe÷ n+fÒ Ä øÏπøÿ y˚s¡T. n_Ûe÷qT\T }– sê<X˚Û Ê´yTY Hê\T>π fió¯ >¢ ± ìsêàD+˝À ñ+&ç nHø˚ £
b˛‘êsT¡ . 2021˝À eø˝° Ÿ kÕuŸ >± yTÓ |Œæ +∫q |eü Hé kÕsT¡ ¢ yêsTT<ë|&ü ܶ ≈L£ &Ü ás√E Ç+‘· V≤ü +>±e÷
øfi£ ≤´DY ø=‘Ô· @&Ü~˝À yTÓ T<{ä ÀH¢ ˚ ;eÛ ÷H¢ êjT· ø˘ >± »s¡T>∑T‘·T+<ä+fÒ πøe\+ Á|üuÛ≤dt nH˚ ù|s¡T.
eTq eTT+<Tä ø=dTü HÔ êïsT¡ . <ë<ë|⁄ü 110 ø√≥¢ s÷¡ bÕjT· dü+Áø±+‹ ã]˝À ~–q n‹ô|<ä› bÕHé Ç+&çj·÷
\‘√ ‘sÓ ø¬¡ øÿÏ q ∫Á‘$· T~. ∫Á‘+· Ç~.

;eÛ ÷H¢ êjT· ø˘ ≈L£ &Ü ÄsY ÄsY ÄsY ˝≤ eT©º Á|uü ≤Û dt dìæ e÷ n+fHÒ ˚ u≤Û Ø‘q· +. Ç~ ≈L£ &Ü
kÕsº s¡ .Y ø±øb£ ˛‘˚ |eü Høé fi£ ≤´D˝Y ≤ ô|<›ä V≤” s√ ø±<Tä . <ë<ë|ü⁄ 300 ø√≥¢ s¡÷bÕj·T\‘√ ‘Ós¡¬øøÏÿ+~.
sêHê eTs√ ø£<∏ëHêj·T≈£î&ç>± q{Ï+#ês¡T. eT\ jT· ÷s√|t H|˚ <ü ´ä∏ +>± kÕ>π ø<£ ä∏ Ç~. õ˝Ÿ dæìe÷
j·÷fi¯+˝À $»j·Te+‘·yÓTÆq nj·T´|üŒqTyYT rdqæ sê<ëÛ øè£ w≈íü î£ e÷sY á ∫Á‘êìøÏ <sä Ù¡ ≈î£ &TÉ .
ø√wjæ T· + Ä<ëÛ s+¡ >± ‘sÓ ø¬¡ øÿÏ q á ø<£ ä∏ ˇø£ b˛©dt
n~øÛ ±], ˇø£ »yêHé eT<´äÛ kÕ>T∑ ‘T· +~. b˛©dTü >± Á|uü ≤Û dt $Áøe£ ÷~‘´· nH˚ bÕÁ‘· b˛wdæ Tü HÔ êïsT¡ .
|eü Høé fi£ ≤´D,Y V≤ü yê˝≤s› >Y ± sêHê q{+Ï #êsT¡ . Ç<s›ä ÷¡ ns¡#˚sTT #·÷dæ n‘·&ÉT me] C≤‘·ø£yÓTÆHê ÇfÒº
bı>s∑ T¡ –‘˝Ô· .Ò yê] Ç>√H˚ á ø<£ øä∏ Ï Á|<ü ëÛ q d+ü |Tüò sD¸¡ . #|Ó Œü >\∑ &TÉ . n‘ì· øÏ Áù|sD¡ nH˚ ˇø£ n+<>ä ‘∑ ‘ÔÓ √
|]ü #j· T· + ne⁄‘T· +~. n~ Áù|eT>± e÷sT¡ ‘T· +~.
ø±˙ ÄyTÓ C≤‘ø· +£ #÷· dæ cÕø˘ ne⁄‘ê&TÉ $Áøe£ ÷
~‘´· . ÄyTÓ ‘«· s˝¡ ÀH˚ #ì· b˛‘T· +~ nì Á>V∑ ≤æ kÕ&Ô TÉ .
eT] $Áøe£ ÷~‘´· ÄyTÓ ì Áã‹ø+Ï #T· ø=H+˚ <Tä ≈î£ @+
#X˚ Ê&TÉ nH~˚ ø<£ .ä∏
e÷dt V≤” s√>±, j÷· øHå£ é kÕsº >Y ± ÇyT˚ CŸ ñqï
Á|uü ≤Û dt ˇø£ s√$Tj÷Ó ‘s· V¡ ‰ü Áù|$T≈î£ &>ç ± øì£ |kæ Õ&Ô TÉ .
n+<yä TÓ qÆ jT· ÷s√|˝t À ˇø£ n+<yä TÓ qÆ »+≥ eT<´äÛ
kÕ>π ˇø£ n+<yä TÓ qÆ Áù|eTø<£ .ä∏ |Pü »ôV≤>π ¶ Ä n+<ë\
u≤Û eT. bÕ≥\T, n+<yä TÓ qÆ Á|<ü X˚ Ê\T á dìæ e÷øÏ
Á|<ü ëÛ q Äøs£ D¸¡ . V≤æ +B bÕ≥\≈î£ , ‘\Ó T>T∑ bÕ≥\≈î£

‘êHê|üÁ‹ø£ &çôd+ãsY 2021 78

pqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpq

y˚πs«s¡T dü+^‘· <äs¡Ù≈£î\T |üì#Ój·T´&É+ á
dìæ e÷≈î£ eTs√ Á|‘ü ´˚ ø‘£ .·
$&TÉ <\ä ‘B˚ : »qe] 14, 2022.

ã+>±sÁ êE
nøÏÿH˚ì ≈£î≥T+u≤ìøÏ ∫s¡ø±\+ >∑Ts¡TÔ+&ç
b˛jT˚ dìæ e÷... eTq+. nøÿÏ Hì˚ Hê>±sT¡ q® , Hê>∑
#‘’Ó q· ´, nøÿÏ Hì˚ Hê>π X«¯ ss¡ êe⁄ ø*£ dæ q{+Ï #êsT¡ .
nœ˝Ÿ ≈£L&Ü n‹~∏ bÕÁ‘·˝À yÓT]XÊ&ÉT. Ç|ü&ÉT
eTs√kÕ] Hê>±sT¡ q® , Hê>#∑ ‘’Ó q· ´ ø*£ dæ q{dÏ Tü HÔ êïsT¡ .
k˛>±&Z ˚ ∫ìïHêjT· q dìæ e÷≈î£ Á|ø¬” «˝>Ÿ ± sêuÀ
‘√qï ã+>±ÁsêE ∫Á‘+· ‘√ eTs√kÕ] eTqeTT+<Tä ≈î£
edüTÔHêïs¡T. k˛>±Z&˚ ∫ìïHêj·Tq ◊<˚fi¯¢ ÁøÏ‘·+
d+ü Áø±+‹øÏ $&TÉ <˝ä ’… |Tüò q $»jT· + kÕ~+Û ∫+~. n<˚
ôd+{ÏyÓT+≥T‘√ ákÕ] ≈£L&Ü dü+Áø±+‹ ã]˝À s¡÷bÕj·T\‘√ ‘Ós¡¬ø≈£îÿ‘√+~. $T>∑‘ê ô|<ä›
~>T∑ ‘T· HêïsT¡ Hê>±sT¡ q® . nsTT‘,˚ Ç+<Tä ˝À Hê>±sT¡ q® dìæ e÷˝≤¢ Ç~ bÕHé Ç+&jç T· Hé eT÷Mø±<Tä . |øü ±ÿ
‘√bÕ≥T Hê>#∑ ‘’Ó q· ´~ ≈L£ &Ü |Pü ]kÔ Õsú TT bÕÁ‘.· ‘\Ó T>T∑ ∫Á‘y· T˚ . ø±˙, ∫s+¡ J$, sêyTY #s· D¡ ,Y ø±»˝Ÿ
nìï sø¡ ±\ øe£ T]j¸ T· ˝Ÿ n+XÊ\‘√ sêuÀ‘√qï n>∑sê«˝Ÿ, |üP»ôV≤π>¶, k˛qTdü÷<é e+{Ï uÛ≤Ø
ã+>±ÁsêE ∫Á‘+· ˝À Hê>±sT¡ q® dsü d¡ qü se¡ T´øè£ w,íü ‘êsê>D∑ +‘√ s÷¡ bı+<Tä ‘√+~. n+<Tä øπ , dìæ e÷ô|’
Hê>∑#Ó’‘·q´≈£î CÀ&ç>± ø£è‹XË{Ϻ ø£ì|æ+#·qTHêïs¡T. ôV≤’ |t e÷eT÷\T>± ˝<Ò Tä .
øfi£ ≤´DøY è£ wíü <sä Ù¡ ø‘£ «· +˝À s÷¡ bı+<Tä ‘√qï á eT÷M n+õ ‘s· ê«‘· ∫s+¡ J$ ø¬ Øs˝Y À m≈î£ ÿe ø±\+
eTs√kÕ] dü+Áø±+‹ $CÒ‘·>± ì\TdüTÔ+<ë nqï~ ìsêàD+˝À ñqï dìæ e÷ Ç<.˚ <sä Ù¡ ≈î£ &TÉ ø=s{¡ ≤\
#÷· &Ü*. nq÷|t s÷¡ uH… ‡é á dìæ e÷≈î£ d+ü ^‘+· •e ≈£L&Ü Ç|üŒ{Ïes¡≈£î m|ü&É÷ ˇπø ∫Á‘·+ô|’
n+~dTü HÔ êï&TÉ . eT÷&fi˚ ó¯ ¢ |ìü #j˚ T· ˝<Ò Tä . ø±˙ á ø<£ qä∏ T, dìæ e÷ì
$&TÉ <\ä ‘B˚ : »qe] 15.
ÄjT· q ã\+>± qe÷àsT¡ . Ç|Œü {eÏ s≈¡ î£ e∫Ãq nìï
Ä#ês´¡ {»° sT¡ ,¢ bÕ≥\T n+#H· ê\T n+<Tä ≈î£ HêïsTT.
ÄsY ÄsY ÄsY dìæ e÷øÏ ‘\Ó T>T∑ dìæ e÷ s+¡ >+∑ $&TÉ <\ä ‘B˚ : |Áæò ãe] 4.
˝ÀH˚ s¡÷bı+~q n‹ô|<ä› eT©ºkÕºs¡sY>± ù|s¡T œ˝≤&û
e∫Ã+~. m˙ĺ s,Y sêyTY #s· D¡ Y Ç<s›ä ÷¡ deü Tø±©q #·ø£#·ø± dæìe÷\T #˚ùd e÷dt eTVü‰sêCŸ
nÁ>∑V”≤s√\T. Ä#ês¡´ dæìe÷øÏ ≈£L&Ü n˝≤+{Ï s¡$‘˚» qT+∫ ø=‘·Ô @&Ü~˝À ø=‘·Ô dæìe÷\T
Á|#ü êsy¡ T˚ ñ+~. ø±øb£ ˛‘,˚ ˇøπ ≈î£ ≥T+u≤ìøÏ #+Ó ~q edTü HÔ êïsTT. n+<Tä ˝À ˇø{£ Ï œ˝≤&û. s$¡ ‘»˚ ø¬ ØsY
Ç<s›ä T¡ ø<£ ë∏ HêjT· ≈î£ \T q{+Ï #êsT¡ . ‘+· Á&øû =&TÉ ≈î£ \T ˝ÀH˚ u≤Û Ø ã&{®Ó Ÿ dìæ e÷>± ek˛+Ô ~ œ˝≤&.û Áø±ø˘
ø*£ dæ #d˚ qæ u≤Û Ø eT÷M Ç~. e+{Ï u≤ø¢ ã˘ dsºü Y ‘s· ê«‘· e÷dt eTV‰ü sêC≤ s$¡ ‘»˚
∫s+¡ J$, sêyTY #s· D¡ Y ø*£ dæ q{+Ï #&· +É ˇøÿ£ fÒ V≤” s√>±, sêødå£ Tü &TÉ e+{Ï d÷ü |nt sVY ≤æ {Ÿ ∫Á‘êìï
Á|‘ü ´˚ ø‘£ · ø±<Tä . n|»ü j÷· \T #÷· &ìÉ <sä Ù¡ ≈î£ &>ç ± ‘sÓ ø¬¡ øÿÏ +∫q sy¡ T˚ wt ss¡ à¡ <sä Ù¡ ø‘£ «· +˝À s÷¡ bı+<Tä
ù|s=+~q •e ø=s{¡ ≤\ rdTü qÔ ï ∫Á‘$· T~. n+<Tä øπ , ‘√qï ôV≤’ z˝CºÒ Ÿ j÷· øHå£ é m+≥sfY qÆ… sY Ç~. e÷dt
Bìô|’ u≤Û Ø n+#H· ê\THêïsTT. <ë<ë|⁄ü 150 ø√≥¢ sêC≤ Ç+<Tä ˝À ~«bÕÁ‘ê_qÛ jT· + #X˚ Ê&TÉ .

qrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqr79pqr&pçôdq+rãpsYq2r02p1qr‘pêHqê|rüÁ‹pøq£ rpqrpqrpqrpqr

m|tò 3
d÷ü |sü Y V≤æ ≥sº TTq m|tò 2 dìæ e÷≈î£ dø¬” «˝>Ÿ ±
ek˛+Ô ~ m|tò 3 eT÷M. n˙˝Ÿ sê$|Pü &ç <sä Ù¡ ø‘£ «· +˝À
yÓ+ø£fÒwt, es¡TDY‘˚CŸ V”≤s√\T>± q{ÏdüTÔqï á
dæìe÷ô|’ uÛ≤Ø n+#·Hê\THêïsTT. 2022˝À
~j∏ T˚ ≥s˝¢¡ ÀøÏ sêuÀ‘T· qï _>¥ ã&{®Ó Ÿ dìæ e÷˝À¢ Ç~
s¡$‘˚» düs¡düq MTHêøÏå #Í<ä] yÓTsTTHé ≈£L&Ü ˇø£{Ï. yÓTÁV”≤Hé, ‘·eTqï V”≤s√sTTqT¢>±
V≤” s√sTTH>é ± q{dÏ Tü +Ô &>É ±, &+ç |⁄ü ˝Ÿ ôV≤’ ‹ ôdø+£ &é q{dÏ Tü qÔ ï á dìæ e÷˝À &ãÉ T˝Ÿ |Hüò é ñ+≥T+<ìä
V”≤s√sTTHé s√˝Ÿ #˚k˛Ô+~. á ôV’≤-z˝ÒºCŸ j·÷ø£åHé BeÛ ÷>± #ãÓ T‘T· Hêï&TÉ <sä Ù¡ ≈î£ &TÉ nì˝Ÿ sê$|Pü &.ç
m+≥sfY qÆ… sY ø∫£ Ñ+· >± Áù|ø≈å£ î£ *ï m+≥sfY HÆ… é #d˚ Tü +Ô m|òt 2˝À uÛ≤sê´uÛÑs¡Ô\ eT<Ûä´ nqTã+<Ûä+,
<ìä n+{À+~ jT· ÷ì{.Ÿ <$˚ ÁoÁ|kü Õ<é d+ü ^‘+· á –*¢ø£C≤®*ï düs¡<ë>± #·÷|æ+∫q n˙˝Ÿ, d”¬ø«˝Ÿ˝À
dìæ e÷≈î£ eTs√ yT˚ »sY môd‡{Ÿ ø±uÀ‘√+~. &ãÉ T“ ø±H‡Ó |qºt T ôd\øº˘ #d˚ Tü ≈î£ Hêï&TÉ . n+‘ø˚ ±<Tä ,
$&TÉ <\ä ‘B˚ : |Áæò ãe] 11. V≤” s√\ ø±´s¬ øs¬º£ C’ wÒ qü T¢ ≈L£ &Ü e÷sêÃ&TÉ . á dìæ e÷
˝À yÓ+ø£fÒwt≈£î πsNø£{Ï, es¡TDY‘˚CŸ≈£î q‹Ô. á
yT˚ »sY ˝ÀbÕ\‘√ dìæ e÷˝À |⁄üò ˝>Ÿ ± ø±yTÓ &û |+ü &TÉ ‘T· +<ìä
#ãÓ T‘T· HêïsT¡ . <$˚ ÁoÁ|kü Õ<é d+ü ^‘+· n+~dTü qÔ ï á
2022˝À ~∏j˚T≥s¡¢˝ÀøÏ edüTÔqï eTs√ bÕHé dìæ e÷qT Áo y+Ó øf£ XÒ «¯ s¡ ÁøjÏ T˚ wHü ‡é u≤´qsY ô|’ ~˝Ÿ
Ç+&jç ÷· eT÷M yT˚ »s.Y øDå£ +, >÷∑ &#ÉÛ ê], mesT¡ sêE ì]àdTü HÔ êï&TÉ .
e+{Ï &ç|òt¬s+{Ÿ ∫Á‘ê\‘√ es¡Tdü $»j·÷\qT
n+<Tä ≈î£ qï n&$ç Xw‚ t f{Æ… ˝Ï Ÿ s√˝Ÿ b˛w+æ ∫q ∫Á‘+· $&TÉ <\ä ‘B˚ : |Áæò ãe] 18.
Ç~. X•¯ øsÏ D¡ Y ‹øÿ£ <sä Ù¡ ø‘£ «· + eV≤æ dTü qÔ ï á ∫Á‘êìï
|øü ±ÿ øe£ T]¸jT· ˝Ÿ
Jm+; m+≥¬s̺HÓà+{Ÿ u≤´qsY ô|’ eTùV≤wtu≤ãT zy…’|ü⁄ ø±yÓT&ûì n<äT“¤‘·+>± |ü+&ç+#˚
ì]àdTü HÔ êïsT¡ . eTùV≤w‘t √bÕ≥T ª@ |d¢ü mt dμt eT÷Md,t <sä Ù¡ ≈î£ &TÉ . eTs√y|’… ⁄ü j÷· øHå£ qé T n+‘˚ n<Tä “‘¤ +· >±
k˛˙ |øæ ã s‡Y ø*£ dæ á dìæ e÷ ì]àdTü HÔ êïsTT. |ü+&ç+#˚ V”≤s√. Ç˝≤+{Ï Ç<ä›s¡T e´≈£îÔ\T ø£*dæ
26/11 eTT+ãsTT ñÁ>∑yê<ä <ë&ÉT˝À¢ ‘·q dìæ e÷ #ù˚ dÔ m˝≤ ñ+≥T+~? n<˚ |øü ±ÿ øe£ T]¸
ÁbÕD≤\qT |Dü +>± ô|{ºÏ Á|»ü \qT ø±bÕ&qç ÄØà jT· ˝Ÿ dìæ e÷. <sä Ù¡ ≈î£ &TÉ e÷sT¡ ‹, V≤” s√ >√|#” +· <é
Ä|d”ò sü Y yT˚ »sY d+ü B|t ñìïøè£ wHíü é J$‘+· Ä<ëÛ s+¡ >± ø±+_Hw˚ Hü ˝é À ‘sÓ ø¬¡ ≈î£ ÿ‘T· qï á dìæ e÷ô|’ Áù|ø≈å£ î£ \T
yT˚ »sY dìæ e÷qT ‘sÓ ø¬¡ øÿÏ dTü HÔ êïsT¡ . ‘\Ó T>T∑ , ‘$· Tfi,¯ #êHêïfió¯ >¢ ± <èä wôºæ |{≤sº T¡ . e÷sT¡ ‹ e÷sT¡ ÿ ø±yTÓ &‘û √
V≤æ +B, eT\j÷· fi¯ u≤Û w˝ü À¢ bÕHé Ç+&jç ÷· eT÷M>± bÕ≥T >√|”#·+<é e÷sYÿ j·÷ø£åHé ø√dü+ m<äTs¡T
edTü qÔ ï á dìæ e÷‘√ dsü T÷ eT+ÁCøÒ s£ Y {≤©e⁄&≈é î£ #·÷düTÔHêïs¡T. á dæìe÷˝À >√|”#·+<é $\ø£åD
|]ü #j· T· eTÚ‘√+~. á dìæ e÷ ø√d+ü 6 u≤Û Ø ôd{‡Ÿ bÕÁ‘˝· À øì£ |+æ #u· À‘T· Hêï&TÉ . ‘q· e÷sÿY j÷· øHå£ ‘é √
yX˚ ÊsT¡ . yê{˝Ï À eTT+ãsTT˝Àì ‘êCŸ ¨≥˝Ÿ ôd{Ÿ bÕ≥T ø±yTÓ &û ≈L£ &Ü |+ü &+ç #u· À‘T· Hêï&TÉ . sê•KHêï
≈L£ &Ü ñ+~. 120 n&TÉ >T∑ \ m‘T· ˝Ô À 5 n+‘d· Tü Ô V≤” s√sTTH>é ± q{dÏ Tü qÔ ï á dìæ e÷˝À sêe⁄ sy¡ T˚ w,t
\T>± á kÕsº Y ¨≥˝Ÿ ôd{Ÿ yX˚ ÊsT¡ . á dìæ e÷ ø√d+ü dü|üÔ–] ø°\ø£ bÕÁ‘·\T b˛wæ+#ês¡T. J@2 |æø£ÃsY‡,
n&$ç Xw‚ t u≤>± øw£ |ºü &ü TÉ ‘T· Hêï&TÉ . <ë<ë|⁄ü ñìï jT· ÷M ÁøjÏ T˚ wHü ‡é u≤´qsô¢¡ |’ edTü qÔ ï á dìæ e÷≈î£
øè£ wHíü é \Tø˝˘ ÀøÏ e÷]b˛j÷· &TÉ . C≤ø‡˘ _CÀjTY d+ü ^‘+· n+~dTü HÔ êï&TÉ .
$&TÉ <\ä ‘B˚ : e÷]Ã 2022.
$&TÉ <\ä ‘B˚ : |Áæò ãe] 11.
(Ç+ø± ñ+~)

‘êHê|üÁ‹ø£ &çôd+ãsY 2021 80

pqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpq

øÏÁdüàdt X¯óuÛ≤ø±+ø£å\T

bò˛{À: l n≥÷¢]

qrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqr81pqr&pçôdq+rãpsYq2r02p1qr‘pêHqê|rüÁ‹pøq£ rpqrpqrpqrpqr