TANA Patrika - July 2020 (2)

ø±¬s≥ºsY Çj·T´sê<ë? dü÷|ækÕÔ Hê ‘·&ÜU≤μ nì ‹]–)` Ç˝≤+{$Ï . yê{‘Ï √ dVü ‰ü ø+£ s‘¡ƒ ê ô|{ºÏ #ùÓ |Œ
n&>ç ±&TÉ s+¡ >&∑ TÉ . dsπü , Hê≥ø±ìøÏ eTT+<Tä <Tä s√´ H˚s¡TŒ n\e&ç+~ s¡+>∑&çøÏ. |ü≥Tº<ä\‘√ ˇø£ÿ
<qäÛ T&ç ªeTjT· duü μÑÛ @øb£ ÕÁ‘ê_qÛ jT· + ô|&<É ë+, <ëH√¢ @&Ü~˝À n`Ä \ qT+∫, ø`£ K\<ëø± e#êÃ&TÉ .
Hê\T>T∑ &˝’Ó ≤>T∑ \T ø+£ s‘¡ƒ ê |{ü ºÏ #|Ó Œü eT+~ Hê≥´
eT+&*É . Hê≥´eT+&*É #êHêïfió¯ ¢ u≤>±H˚ kÕ–+~. Á|‹ü
Hê≥ø±ìø° bÕÁ‘·<Ûës¡T\T yêfi¯¢ yêfi¯¢ &Ó’˝≤>∑T\T
ªWsê! @$T sT÷ eTjT· Tì s#¡ H· ê #e· T‘ÿ· è‹μ ø+£ sd¡ƒ +úü #d˚ Hæ êø£ Á|<ü sä Ù¡ qøÏ eTT+<Tä |<ü d˚ æ s√E\T
nH˚ yêø´£ + mìïkÕsT¡ ¢ |*ü øHÏ ê ªs#¡ H· ê eT#ø· è£ ‘μ˚ ]V‰ü s‡¡ ˝Ÿ kÕ>π ~. Á|<ü sä Ù¡ q s¬ +&TÉ eT÷&TÉ s√E\T
nsTT´+~ >±˙ ª#e· T‘ÿ· è‹μ ø±˝øÒ b£ ˛sTT+~. <ë+‘√ ø£<ä›q>± V”≤s√sTTHé bÕÁ‘·<Ûë]DÏ }fiÀ¢øÏ ~π>~.
yê&Mç T<ä yê&ç qeTàø+£ , Hê≥´eT+&*É $XÊ«d+ü Hê≥ø+£ ˝À Ä bÕÁ‘· b˛sH¸¡ é eTT+<Tä >±H˚ n+~kÕsÔ T¡ .
¬s+&É÷ eyÓTÆàb˛sTTqjYT. nsTTHê ùdºJ møÏÿùdÔ ÄyÓTøÏ, ‘√&ÉT>± e∫Ãq #Ó*¢ø√, uÛÑs¡Ôø√ Ä‹<∏ä´+
#ê\T, Hê≥ø±ìøÏ #·+<ë ÇkÕÔqq≥+‘√ Hê≥ø£ Çe«≥+ nH˚ V≤ü ≈î£ ÿ d+ü bÕ~+#ê&TÉ s+¡ >&∑ TÉ . ÄyTÓ øÏ
Á|<ü sä Ù¡ q˝À ‘sÓ y¡ qÓ ø£ ÁbÕ+|+ºæ >ø¥ ,Ï ‘sÓ ¡ ˝≤>{∑ ≤ìø° @ e÷Á‘+· ˝À≥T sêìjT· ´≈î£ +&Ü sê#e· Tsê´<\ä T
ˇ|üŒ+<ä+ ≈£î~]+~. s¡+>∑düú\+ MT<ä s¡+>∑&ç #ù˚ dyê&TÉ . ˇøk£ Õ] n+‘+· ‘· eTsê´<ä \øÏ ∫qïbÕ{Ï
ns+¡ >π Á≥+ n~! øè£ ‘»· ‘„ · ≈L£ &Ü ˝qÒ +<Tä ≈î£ s+¡ >&∑ ç eTqdTü ‡ >±jT·
eT÷&√ øè£ wßü &í TÉ |&ü +ç ~. <ëìøÏ Hê≥ø£ Á|<ü sä Ù¡ q˝ÀH˚ ã<Tä \T rsT¡ Ã
ø√yê\qT≈î£ Hêï&TÉ .
ªnq>∑ qq>∑ sê>∑ eT‹Xs¯ TT\T#¢ T· qT+&TÉ μ nì
y˚eTq uÛÑ$wü´‘·TÔ˝À s¡+>∑&çì <äèwæº˝À ô|≥Tºø=H˚ ª≈î£ \+ ˝ìÒ |\æ μ¢ Hê≥ø+£ . Ä≈î£ |#ü ÷ ñ*|]æ
nHêï&Éqïe÷≥. ªu§‹Ô>± H√s¡T ‹s¡>∑ì bÂsêDÏø£ ø±–‘ê\MT<ä ø£s¡|üÁ‘ê\T. #·T≥Tº|üø£ÿ\ }fi¯¢˝À¢
Hê≥ø±\T eTq ˇ+{øÏ Ï d]ü |&ü eÉ ⁄˝μÒ nqTø=Hêï&TÉ ]ø±åã+&ç MT<ä yÓTÆ≈£î˝À Á|ü#ês¡+. Äs√E }fiÀ¢
nsTTHê μns¡ ì$Tw+ü |<ü ´ä +, ÄsT¡ ì$TcÕ\ sê>+∑ n<äT“¤‘·yÓTÆq kÕ+|òæTø£ Hê≥ø£ Á|ü<äs¡Ùq. Çø£ÿ&É
‘|· Œü bÂsêDøÏ ±˝À¢ @eTT+<Hä êïjTY ?μ nì e‘êdÔ Tü ªn<äT“¤‘·yÓTÆqμ m+<äTø£+fÒ Hê≥ø£+˝À »]π>
|*ü ø±&TÉ dÁü ‘ø· ±jT· . ÄyTÓ qÆ >T∑ +≥÷sT¡ y[Ó ¢ õHêï n<äT“¤‘ê\ ø£qï ô|’jÓT‘·TÔq »]π> n<äT“¤‘ê\T
≥esY ôd+≥s√¢ bÕ‘· |ü⁄düÔø±\ ø={À¢ kÕ+|òæTø£ Ç+ø=ìï ñ+{≤sTT. Ä Hê≥ø+£ ˝À s+¡ >&∑ ~ç ø<£ ë∏
Hê≥ø±\ |⁄ü døÔü ±\T ø=Hêï&TÉ . s+¡ >÷∑ Hé sö&,û \+ø¬ \ HêsTTø£ Ç+{À¢ HÍøs£ T¡ yw˚ +ü . Hq˚ T HÍøs£ T¡ yw˚ +ü
_+<\Ó T, ‘=\ø]£ , nHêï#˝Ó \¢… T, ≈î£ \+ ˝ìÒ |\æ ,¢ yjÓ T· ´≥+ @+{?Ï nì yTÓ T<{ä ÀH¢ ˚ yê&TÉ nu´ÑÛ +
sø¡ CÔ£ ≤«\` Ç{≤+¢ {Ï |⁄ü døÔü ±\‘√ Ç+{À¢ eTT+<Tä >~∑ ‘s· +¡ ô|{≤&º TÉ . nsTT‘˚ ø<£ ˝ä∏ À ñ|ü ø<£ ë∏ HêjT· ≈î£ &TÉ
ì+&çb˛sTT+~. &Ó’˝≤>∑T\T ã{°º|ü≥º≥+, n<ä›+ e÷sT¡ ù|sT¡ ‘√, e÷sT¡ yw˚ +ü ‘√ Ä Ç+{À¢ HÍøs£ T¡ >±
eTT+<äT ÁbÕø°ºdüT #Ój·T´≥+` s√»+‘ê Ç<˚ |üì. #˚s¡‘ê&Éì #Ó|æ‘˚ düπsqHêï&ÉT. nsTT‘˚ ]Vü‰s¡‡˝Ÿ‡
ô|fi≤+¢ e∫à ª@eT+&μû nì |*æ ∫Hê ˝<Ò Tä . |\æ ~¢ »]–q ∫e] s¬ +&TÉ s√E˝À`¢ n+fÒ ‘HÓ ê* qT+∫
ªHêHêμ nì <>ä ]Z∑ øÏ e∫ÃHê ˝<Ò Tä . Hê≥´eT+&*É ~–q V”≤s√sTTHé y˚wü<Ûë]DÏ ]Vü‰s¡‡˝Ÿ˝À bÕ˝§Zqï
∫Hêï ô|<ë› yc˚ Õ\T Çe«≥+ yTÓ T<˝ä +’… ~. Hê≥ø±˝À¢ s√E˝À¢ nqïe÷≥` yê&ç Á|eü sqÔ¡ m+<Tä ø√ <Tä sT¡ dTü
bÕÁ‘<· ëÛ sT¡ \≈î£ d÷ü #q· ø¬ ’ Áu≤ø¬ ≥˝¢ À ø=ìï e÷≥\T+ >± e÷]+~. @+ »]–+<Hä ~˚ me]ø° ns+ú¡ ø±˝≤.
{≤sTT ø<£ .ä n+fÒ (‘q· ˝À), (ÄyX˚ +¯ >±), (|øü ÿ£ øÏ
rsê Hê≥ø+£ s+¡ >y∑ TÓ øÿÏ +~. ø<£ ä∏ sd¡ eü ‘sÔ· +¡ >±

51 p˝…’ 2020 ‘êHê|üÁ‹ø£

qrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqr

kÕ>T∑ ‘T· +~. ø<£ ä∏ eT<´äÛ ˝À M~˝Û À @<√ >=&eÉ »sT¡ >T∑ >T∑ &ø¶É ±? Ç\÷¢ yêø©Ï |≥ü ≈º î£ +&Ü sêÁ‹+ ã>fi∑ ó¯ ¢ Ç<˚
‘T· +~. n|ü &TÉ ø<£ ë∏ HêsTTø£ HÍøs£ T¡ ‘√ ªãjT· f<Ò √ <ëÛ ´kÕ?μ nì ô|<y›ä êfió¯ ¢ CÀ&+É #ù˚ d,Ô ªd+ü <&ä ç ø±yê*
n\]¢ »sT¡ >T∑ ‘T· qï≥Tº ñ+~. n<+˚ {À ‘\Ó TdTü ≈î£ e÷yê! ñ\T≈£L |ü\T≈£L ˝Ò≈£î+&Ü me] <ë]q
sêμ n+≥T+~. ªn˝≤>π qe÷à!μ nì Ä bÕÁ‘<· ëÛ ] ‘sÓ ¡ yêfió¯ +¢ fÒ m{≤>º ?∑ μ nHy˚ ê&TÉ . á d+ü <{ä À¢ Hê\T>¬
#ê≥T≈î£ y[Ó ,¢ ‹]– e∫à |˝üò ≤Hê >=&eÉ »sT¡ >T∑ øs£ ê\T }&TÉ Ã≈î£ b˛sTT+~.
‘T· +<ìä #bÓ ÕŒ*.
Hê\T>√ øè£ wßü &í TÉ
jT· <ë∏ Á|øü ±s+¡ V≤” s√sTTH,é ªªãjT· f<Ò √ n\]¢
»sT¡ >T∑ ‘T· qï≥T+º ~. n<+˚ {À ‘\Ó TdTü ≈î£ sê,μμ n+~. bÕ+&TÉ s+¡ >&∑ ç eTs√ ù|sT¡ |≥ü Tº e<\ä ì $Áø£
s+¡ >&∑ TÉ ñ\ø˝£ <Ò Tä . |\ü ø˝£ <Ò Tä . ÄyTÓ eT∞¢ ôV≤#÷ ]+ e÷sT¡ ÿ&TÉ . ªy+Ó øf£ XÒ «¯ s¡ Hê≥´eT+&*É μ Ä–b˛sTTHê
∫+~. yê&TÉ øfi£ Á¢Ë s¡ CdÒ ,æ ªHq˚ T yfiÓ q¢¯ T, qTy«˚ y[Ó ¢ ‘q· T e÷Á‘+· Ä–b˛˝<Ò Tä . yTÓ \y¢ TÓ \>¢ ± }fiÀq¢ ÷,
#·÷düTø√,μ nHêï&ÉT. V”≤s√sTTHé _‘·Ôs¡b˛sTT+~. #·T≥Tº|üø£ÿ\ }fi¯¢˝Àq÷ eT+∫ q≥T&ÉT>± yê&ç
nqTuÛÑeE„sê\T ø±e{≤q ‘˚s¡Tø=ì ì<ëq+>±, ù|sT¡ e÷sT¡ y÷Ó –+~. Çø£ yqÓ øÿÏ ‹]– #÷· &≈É î£ +&Ü
deü TjT· d÷ü Œ]¤ >Ô ±, ª#|Ó Œæ q e÷≥ $Hê*. n<+˚ {À ª|sü y¡ T˚ X«¯ s¡ Hê≥ø£ d$ü T‹μ kÕ|ú +æ #ê&TÉ . <ëìøÏ yê&˚
y[Ó ¢ #÷· dæ sê ø±d,Ôü μ nqï~. ªˇøk£ Õ] #|Ó ‘æ ˚ ns+ú¡ n<´äÛ ≈îå£ &TÉ . dÁü ‘ø· ±jT· bÕbÕsêe⁄ ôdÁø≥£ Ø. Ç+{ÀH¢ ˚
ø±<ë? yfiÓ q¢¯ +fÒ yfiÓ q¢¯ T. e÷≥+fÒ e÷f.Ò ø±yê\+fÒ eTT+<Tä >~∑ ˝À Hê\T>T∑ ø±fi¢¯ fãÒ T˝‘Ÿ √, eT÷&TÉ
˙ sT÷s√ì yÓfi¯¢eTqT,μ nì _>∑BdüT≈£îHêï&ÉT. ø±fi¯¢ ≈£îØÑ√ ∫qïbÕ{Ï Ä|ò”düT @sêŒ≥T#˚XÊ&ÉT.
Áù|ø≈å£ î£ ˝À¢ øπ ]+‘\· T. y>˚ +∑ >± ‘sÓ ¡ yê*+~. n\e÷s¡¢˙ï bÕ+&Éy√<√´>∑ $»j·÷\T, u≤\
Hê>e∑ Tà, es$¡ Áøj£ T· +, ∫+‘ê eTD,Ï n\÷]¢ d‘” ê
ªª@+Á{≤ d+ü >‹∑ ? @yTÓ T∫Ã+~sê ˙≈î£ ?μμ nì sêeTsêE, sø¡ øÔ£ ˙£ ïsT¡ , |˝ü ¢… |&ü TÉ #T· , <=+>∑ Ms&¡ TÉ ,
ì>BZ∑ XÊ&TÉ &s¬’Ó øsº£ T¡ . \+ø¬ \_+<\Ó T, ø]° XÔ w‚ ßü \T, q≥Hê\jT· + yTÓ T<ä
˝…’q Hê≥ø£ |ü⁄düÔø±\‘√ ì+&çbıj·÷´sTT. ∫Hêï
ªª@+<ë? ìqï>±ø£ yÓTTH=ï∫Ã+~ Ç+‘√{Ï ∫‘ø· ± myTÓ #÷· ´sY q≥T\øÏ •øDå£ ≈L£ &Ü Ç#Ã˚ yê&TÉ .
V”≤s√sTTHé. ]Vü‰s¡‡˝Ÿ˝À Ä düT_“>±DÒíyÓ÷ ªu≤yêμ
n+≥<ë? e÷ sTT+{À yTÓ ≈î£ ÿ‘÷· qHï˚ y÷Ó ªnHêï!μ ˇπø|ü⁄ s¡‘·ÔeTà >√\ ô|&ÉT‘·÷H˚ ñ+~,
n+≥<ë? Hê≈£î nee÷q+ nsTTb˛sTT+~. á ª≈L£ ‘T· sT¡ ô|<e›ä Tìwjü TÓ ´, <ëì ô|[¢ d+ü >‹∑ |{ü #ºÏ T· Ã
d+ü >‘∑ +˚ <√ ‘*˚ ‘>˚ ±ì ùdJº jTÓ øÿ£ qT,μμ nì ;wÛ àæ + ø√e⁄, bı\+ >±*øÏ e~˝XÒ Êe⁄ ><∑ sä ê,μ nì. n~
#ê&TÉ . #Ó${Ïyê&ç eTT+<äT X¯+Ky˚T nsTT´+~. ô|<ä›
yêfi¯ó¢ #Ó|æ‘˚qHêï $+{≤&˚yÓ÷qì u≤u≤sTT
$wjü T· + uÀ<|äÛ &ü +ç ~. V≤” s√sTTHé ‘s˚ T¡ ø=+~. es¡düj˚T´ ô|<ä›eTìwæì |æ*|æ+∫+~. Hê\T>∑T
qe⁄«‘÷· , ªªÇ+‘√{<Ï ëìø± á ∫+<Tä \T? <ëìøπ + düT<äT›\T #Ó|æŒ, ªn|ü&˚ Hê\T¬>ø£sê\T }&˚Ãdæ
u≤yê! n{≤ºπ> |æ\TkÕÔ. <ë, qTe⁄« ˝Òø£b˛‘˚ ùdºJ q≥T+º &Üe⁄>±?μ nHêï&ÜjT· q. ªmøÿ£ &~ç u≤u≤jTY !
∫qïuÀ~,› μμ nì deü sB¡ d+æ ~. s+¡ >&∑ TÉ XÊ+‹+∫, ◊<Óø£sê˝Ò,μ nHêï&ÉT s¡+>∑&ÉT ìeTàfi¯+>±. ªá&ÉT
˝Ò∫, Hê≥ø£ Á|ü<äs¡Ùq s¡øÏÔ >∑{Ϻ+#ê&ÉT. Ç{≤¢+{Ï u≤>∑T|ü&ç‘˚ Hê #Ó$ ø√sTT#·TÃ≈£î+{≤,μ nì Ä
n<Tä “‘¤ ê\T uÀ˝&… ìÉ ï. ô|<ëj› T· q $dTü sT¡ >± ø+£ &yÉ ê <Tä *|æ ˝∫Ò b˛j÷· &TÉ .

bı\+ MT<ä Ä<ëjT· + ‘–· bZ ˛‘T· Hêï, ≈L£ ‘T· sT¡ Hê≥ø£ dü$T‹ q{°q≥T\+‘ê <ë<ë|ü⁄>±
ô|<<›ä eä ⁄‘T· Hêï bÕ+&TÉ s+¡ >e∑ T÷]Ô <√Û sD¡ ˝Ï À e÷sπ ŒMT
sê˝≤. ªm+<äT≈£îsê ˙ø° Hê≥ø±\T? ≈£L{Ïø±,

‘êHê|üÁ‹ø£ p˝…’ 2020 52

pqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpq

}fiÀ¢yêfi‚¢. ˇø£[¢<ä›s¡T |üø£ÿ }fiÀ¢ H\Ó ˝`Ò >{∑ >ºÏ ± e÷|Tüò e÷d+ü yTÓ T<\ä T ÄcÕ&+ÉÛ <ëø±.
yêfió¯ .¢ Hê≥ød£ $ü T‹ ‘q· <˚ nsTTHê »qe] qT+∫ pHé <ëø±. n|ü &‘’Ó ˚ »HêìøÏ bı\+
Hê≥ø±˝À¢ V≤” s√ bÕÁ‘· ‘H· ˚ yjÓ ÷· ´ |üqT\T eTT–dæ ø±düÔ r]>±Z ñ+{≤s¡T. nsTT‘˚
\ì nqTø=Hy˚ ê&TÉ ø±<Tä s+¡ >&∑ TÉ . eT<´äÛ eT<´äÛ mes¬ H’ ê n&–ç ‘˚ ãjT· {Ï }fi˝¢¯ À¢ Hê≥ø£
ø=ìïkÕs¡T¢ düVü‰j·T bÕÁ‘·˝Ò. V”≤s√ deü ÷»+ y[Ó ¢ Á|<ü sä Ù¡ q sTT#Ã˚ ~. me]H√ Á|<ü sä Ù¡ q
sTTHé bÕÁ‘<· ëÛ ]DÏ e÷Á‘+· @ duü ≤Û Ks¡TÃ\T n&ç– ˝Ò<ë {Ϭø≥T¢ n$Tà Hê≥ø£+
s¡+»H√, ‹s¡T|ü‹ ≈£îe÷s√ ‘ÓHê* yÓj·T´≥+ s¡+>∑&çøÏ u§‹Ô>± –≥º<äT. n~ ø£fi≤
qT+∫ sêyê*‡ ñ+&˚~. kı+‘· $Áøj£ T· + ‘|· Œü øfi£ ≤ùde ø±<ìä yê&ç ñ<X›˚ +¯ . ø±k˛Ô
}fiÀ¢qT, y˚πs }]yêfi¯ó¢ n&ç–‘˚ ≈L£ k˛Ô W‘ê‡V≤æ ø£ q≥T\T &ãÉ T“\T yd˚ Tü ø=Hy˚ êfió¯ .¢
nø£ÿ&Ü Hê≥ø£ Á|ü<äs¡Ùq\T+&˚$. ‘ø· ÿÏ q<+ä ‘ê s+¡ >&∑ ˚ u]ÑÛ +#y˚ ê&TÉ .
@&Ü~˝À @&ìÓ $T~kÕs¬ HÌ¢ ê ªbÕsêÁãV≤ü à (|sü Á¡ãV≤ü à)
|üs¡y˚TX¯«s¡ |ü⁄s¡T c˛‘·ÔeT dü<ëq+<äμ ÁbÕs¡úq ÄcÕ&ÉÛ e÷d+ü ˝À yêq˝ø¢Ò £ ‘=\ø]£ ø±øb£ ˛‘˚
bÕ&Ü*‡+<.˚ (ø±øb£ ˛‘˚ s+¡ >&∑ TÉ e÷Á‘+· >=+‘T· ø*£ ù| }fiÀ¢ ≈£îÁs¡ø±s¡Tì ˝ÒeBùdyê&ÉT s¡+>∑&ÉT. }]øÏ
yê&TÉ ø±<Tä .) yTÓ T‘+Ô· MT<ä eT÷&TÉ Hê≥ø±\T, ÄsT¡ |ü&ÉeT≥ b˛˝Òs¡eTàøÏ q÷{§ø£ÿ _+<Ó\ ˙{Ï‘√
Á|<ü sä Ù¡ q\T>± ˇø£ y\Ó T>T∑ y*Ó >±&TÉ Áoe÷Hé bıHïÓ n_Ûùwø£+, bı+>∑fi¯ó¢, |üP»\T #˚sTT+#˚yê&ÉT.
>+∑ {Ï bÕ+&TÉ s+¡ >e∑ T÷].Ô Hê≥ø±ìøÏ eTT+<Tä n‘q· T kÕjT· +Á‘êìøÏ eTãT“ #d˚ æ ø±dÔü yêq |&ü +ç <+ä fÒ Ä
ùdõº MT<øä Ï sê>±H˚ ªMT s+¡ >∑ e÷sê+Ô &É bÕ+&TÉ s+¡ >∑ |Tüò q‘· yê&ç U≤‘ê˝À #]˚ b˛jT˚ ~.
n+>∑s¡+>∑ yÓ’uÛÑe+>± s¡+>∑düú\+μ mø±ÿ&ÉT nì
ÁbÕdjü T· Tø+Ô£ >± nHÍH‡é #ù˚ dyê&TÉ ndôæ d+º {Ÿ bÕbÕ |+ü ≥\T e#Ã˚ ‘s· T¡ D+˝À V≤ü ]ø<£ ˝ä∏ À, ãTÁs¡
sêe⁄. n|ü &TÉ ‘q· ÄXj¯ T· + y\Ó &¢ +ç #y˚ ê&TÉ s+¡ >&∑ TÉ . ø<£ ˝ä∏ À »]>π $. yês+¡ s√E\bÕ≥T s#¡ ÷ ã+&É <>ä sZ∑ ¡
sêe÷\j·T+ eT+&É|ü+˝À ø£<∏ä\T kÕπ>$. yê{ÏøÏ
ªªk˛s¡ k˛ØeTDT˝≤sê! (Ä ‘‘· sÔ· b¡ Õ≥T˝À ª<μä eTV‰ü sê» b˛w≈ü î£ &TÉ s+¡ >&∑ .˚ ˇøk£ Õ] sT¡ +» øfi£ ≤
|*ü øπ ~ ø±<Tä ) Hêøπ +<√ Hê≥ø±\ |∫æ à n+{≤s+¡ ‘ê. ø±sT¡ \T }fiÀø¢ Ï eùdÔ yêfiø¢¯ Ï bÕ]‘√wøæ +£ Ç∫à yê<´ä +
Ç{≤º »q+ n+<Øä ï ˇøÿ£ #√≥ #÷· ≥yº T˚ HêødÏ +ºü . @sêŒ≥T #s˚ TT+#ê&TÉ . Ä sêÁ‹ n<Tä “‘¤ y· TÓ qÆ sT¡ +»
n+<äTπø á @cÕ\˙ï. eTq kÕ+|òæTø£ Hê≥ø±˝À¢ yê<ä´ <Ûä«qT\‘√ }s¡+‘ê <ä<ä›]*¢+~. Ç˝≤+{Ï
eT+∫ ˙‹ ñ+≥~. n~ ‘\Ó TdTü ø√+&.ç μμ #w˚ ˝ºü ÀÔ s+¡ >e∑ ÷sê+Ô &É ù|sT¡ #T· ≥T|º øü ÿ£ \ }fi˝¢¯ À¢

Á|‹ü Hê≥ø+£ ˝À &˝’Ó ≤>T∑ \÷ bÕ+&TÉ s+¡ >&∑ øç Ï
ø+£ sd¡ƒ yúü T˚ . ÁbÕ+|+ºæ >¥ nedsü +¡ ñ+&~˚ ø±<Tä . ª#sÓ |¡ ü
≈î£ sê #&Ó e˚ ⁄μ Hê≥ø+£ ˝À ˇø£ yêø´£ + e÷Á‘+· |<ü ˚
|<ü ˚ >T∑ s=dÔ Tü +Ô &~˚ . ªeTqTwßü \ eTqdTü ‡\T ã+&uÉ ≤]
m+&çb˛sTTq á ø±\+>±ì ø±\+˝À ˇπø ˇø£ÿ
ujÑÛ T· +øs£ ¡ ‘T· bÕqT ø√d+ü m<Tä sT¡ #÷· dTü HÔ êï.μ
◊<√ ø£èwüßí&ÉT

s+¡ >&∑ ç |ìü Hê≥ø±\øπ |]ü $T‘+· nqT≈î£ +fÒ
bıs¡bÕ≥T. Hê≥ø±\ e´eVü‰s¡+ >∑{Ϻ>± ◊<ës¡T

53 p˝…’ 2020 ‘êHê|üÁ‹ø£

qrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqr

e÷sT¡ y÷Ó –b˛sTT+~. ‘H· êï+, #÷· ôd\+¢ &.ç μμ
ˇø£s√E kÕ+|òæTø£ Hê≥ø±\MT<ä j·T÷ì |]ü XÀ<øäÛ £ $<ë´]ú ‘q· d<æ ë+∆ ‘y· ê´d+ü ˝À Ç{≤¢

e]‡{˝° À |]ü XÀ<qäÛ #d˚ Tü qÔ ï ˇø£ ≈î£ Ásê&TÉ øπ Áå ‘k· Õsú TT qyÓ÷<äT #˚XÊ&ÉT: ªô|<äbÕ&ÉT Á>±e÷ìøÏ #Ó+~q
|]ü o\q˝À u≤Û >+∑ >± ô|<bä Õ&TÉ ≈î£ e#êÃ&TÉ . e∫à bıHïÓ >+∑ {Ï bÕ+&TÉ s+¡ >e∑ T÷]øÔ Ï &Áç ^\T ˝øÒ b£ ˛sTTHê
q|ü &÷É #bÓ ÕŒ&TÉ bÕ+&TÉ s+¡ >.∑ øfi£ ≤H|’Ó ⁄ü D´+ ‘\Ó TdTü . eTqTwßü *ï ø\£ |≥ü yT˚ øfi£ ≤
Á|üjÓ÷»q+ nì ‘Ó\TdüT. s¡ø£s¡ø±˝ ø±s¡D≤\‘√
ªªHê¬ø+<äTø√ yÓTT<ä{ÏqT+N »Hêìï dü÷ùdÔ deü ÷»+ $∫Ãq¤ ïeTe⁄‘T· qï á ø±\+˝À Ç≥Te+{Ï
≈£îXÊ\>± ñ+≥~. ]Vü‰]‡˝Ÿ s√E˝À¢H˚ m+‘· øfi£ ≤ø±sT¡ \ nedsü +¡ #ê˝≤ ñ+~. kÕeT÷V≤æ ø£ X㯠+›
eT+~$T ø£\TkÕÔ+? q{°q≥T˝ÒHê, &Ó’¬s≥ºπsHê, ø√dü+ ‘Ó*k˛, ‘Ó*j·Tø√ n‘·qT ø=+‘· dü+<ä&ç
V‰ü s=àDy° ê&H˚ ê, e÷ dÁü ‘ø· ±jT˚ Hê, k˛&Ü\yê&H˚ ê, #d˚ Tü HÔ êï&ìÉ #|Ó Œü e#T· Ã.μ
{*° #Ã˚ yê&H˚ ê` d+ü <&ä ˚ d+ü <&ä .ç Ç+ø£ Hê≥ø+£ s√E
#Óù|Œ |üH˚˝Ò<äT. á }s¡T yêfi‚¢+~, bıs¡T>∑÷s¡T n~ #·~$ $ìŒ+∫q|ü&ÉT bÕ+&ÉTs¡+>∑
yêfi‚¢+~, »qy˚T »q+. Ä+‘·eT+~ì #·÷düÔ+fÒ #bÓ ÕŒ&TÉ , ªªnjT· ´˙ï eTq≈î£ ‘\Ó e⁄«. ‘*Ó d+æ <˝ä ≤¢
ˇfió¯ ¢ bı+–b˛~.› μμ Hê≥ø±\ j·Tyês¡y˚T. yê{Ï˝À¢ eT+N ôdã“sê
d÷ü kÕ+Ô .μμ
ªª∫+‘êeTDÏ˝≤+{Ï bÕ|ü⁄´\sY Hê≥ø±\T Äs√ (Ä]q) ø£èwüßí&ÉT
MT¬s+<äT≈£î yÓj·T´≥+ ˝Ò<äT?μμ nì n&ç>±&ÉT
|]ü XÀ<≈äÛ î£ &TÉ . s√E\˙ï ˇø£ sø¡ +£ >± kÕ>e∑ ⁄. Áøe£ TÁøe£ T+>±
ª|sü y¡ T˚ X«¯ s¡ Hê≥ø£ d$ü T‹μ˝À ‘&˚ Ü\T e#êÃsTT. rsê
ªªns¡«|ü*¢ düTu≤“sêe⁄˝≤+{Ï yêfi¯ó¢ ÁuÛÑwüߺ Hê≥ø£+ düeTj·÷ìøÏ eTTK´ bÕÁ‘·<Ûë]` @<√
|ü{Ϻ+∫+~ #ê\<ë?μμ nì m<äTs¡TÁ|üX¯ï y˚XÊ&ÉT ø±sD¡ +‘√ m>=≥Z ≥º +, Ç+ø√ q≥T&TÉ ‘ê– e∫à ùdJº
s+¡ >&∑ TÉ . MT<˚ ‘·+<äHê\T Ä&É≥+` Ç{≤¢+{Ï ø±s¡D≤\‘√
s¡+>∑&çøÏ ‘·\HÓ|ü\T yÓTT<ä\j·÷´sTT. {°M\T
ªªb˛˙ <X˚ u¯ øÑÛ ÔÏ Hê≥ø±\T?μμ
ªªe#˚à HÓ˝À¢ n\÷¢] d”‘êsêeTsêE Ä&É e∫ÃHêø£ Hê≥ø£ Á|ü<äs¡Ùq
\øÏ Ä<sä D¡ ‘–· +Z ~. øfi£ ≤
ùde˝À bı\+, |⁄üÁ≥ V≤ü ]+
#·T≈£îb˛>± ≈£L‘·Ts¡T ô|[¢
#˚ùdbÕ{ÏøÏ n|ü\ bÕ\
j÷· ´&TÉ s+¡ >&∑ TÉ .

‘·*¢ ø±\+ #˚dæ+~.
ˇø±H=ø£ Hê≥ø£+ dü+<ä
s¡“¤+˝À V”≤s√sTTHéøÏ,
s¡+>∑&çø° eT<Ûä´ @<√
ñ+<äì |ü⁄ø±s¡T ˝Ò∫+~.
u≤Û s´¡ ø√|+ü ‘√ |⁄ü {+ºÏ {øÏ Ï
b˛sTT+~. ≈L£ ‘T· sT¡ ø√|Œü

pqrpqrpqrpqrpq‘rêHpê|qüÁ‹røp£ qrpp˝q…’ r20p20qrp5q4rpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpq

&+ç ~. »q+ n\yê≥T>± #eÓ ⁄\T ø=sT¡ ≈î£ ÿHêïsT¡ . nHêï&ÉT ‘√{Ï q≥T&ÉT Á|üø±X¯sêe⁄. düqï>±
eT÷‘·ã&ɶ ªyÓ+ø£fÒX¯«s¡ Hê≥´eT+&É*μ yêfi‚¢ ‘\· ÷bÕ&TÉ s+¡ >&∑ TÉ .
ndü÷j·T‘√ á |üì #˚dæ ñ+{≤s¡ì $ìøÏ&ç.
Hê≥ø±\sêjT· Tfió¯ ¢ sø¡ s£ ø¡ ±\T>± ñ+≥THêï s+¡ >&∑ ç ª|sü y¡ T˚ X«¯ s¡ Hê≥ød£ $ü T‹μ eT÷\q ã&+ç ~.
#ê<dä +Ôü ‘ê>T∑ &TÉ , ‹sT¡ >T∑ &TÉ CÀ*øÏ e÷Á‘+· b˛˝<Ò ìä Ç|ü &eÓ s¬ H’ ê }fiÀø¢ Ï eùdÔ s#¡ ÷ ã+&É <>ä sZ∑ ¡ nsT¡ >T∑
‘*Ó dqæ yêfiø¢¯ Ï ‘\Ó TdTü . MT<ä me]‘√q÷ dü]>±Z |ü\≈£îÿ+&Ü ~>±\T>±
≈£Ls¡TÃqï ø=&ç>∑{Ϻq B|ü+ eT˝Ò¢ ˇø£ eTìwæ ø£ì
@yÓTÆ‘˚H˚+, yÓT\¢yÓT\¢>± bÕ+&ÉTs¡+>∑ |kæ Õ&Ô TÉ . mesH¡ êï Hê≥ø±\ >T∑ ]+∫ ø~£ *ùdÔ ‘q· ≈î£
eT÷]Ô˝À ˇø£|üŒ{Ï Jeø£fi¯ #·∫Ãb˛sTT+~. ªns¡ u≤>± sTTwyºü TÓ qÆ &˝’Ó ≤>T∑ #|Ó ⁄ü ‘ê&y˚ ÷Ó .
jT· +>± øs£ T¡ &í ˝û Z… ÄsT¡ «s¡ #‘˚ H· μé nqï≥Tº sø¡ s£ ø¡ ±\T>±
<ãÓ “‹Hêï&TÉ . ªeTqTwüß\ eTqdüT‡\T ã+&Éu≤] m+&ç
b˛sTTq á ø±\+>±ì ø±\+˝À ˇøπ ˇøÿ£ ujÑÛ T· +øs£ ¡
ªªnHêïjTY ! ø±\+ e÷]+~. Ç+ø£ eTq+ ø=≥Tº ‘T· bÕqT ø√d+ü m<Tä sT¡ #÷· dTü HÔ êï.μ
øf£ jº… T· ´≥+ eT+∫~,μμ nHêï&TÉ dÁü ‘ø· ±jT· .
Äø±X¯yêDÏ, $»j·Tyê&É, 05`12`2019
ªª˝Òø£b˛‘˚ sTT+ø± eTTì–b˛‘ê+ u≤yê!μμ ∫qT≈£î e÷dü|üÁ‹ø£, e÷sYà 2020

Sreeja Pendyala

9th Class
St.Joseph High School
Pattikonda, Kurnool District

55 p˝…’ 2020 ‘êHê|üÁ‹ø£

qrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqr

HÓb˛{Ï»yYT....
mø£ÿ&Ó’Hê
l n≥÷¢] n<˚ ÁbÕã¢yYT!
»\|ü‹

HÓ b˛{»Ï yTY ...
Ç~ Ç|ü &TÉ Ç+&jç ÷· ì }|ù k˛qÔ ï |<ü +ä . ‘\Ó T>T∑ ˝À #bÓ ÕŒ\+fÒ ã+<TäÛ Á|‹” . BìøÏ ø±sD¡ +... dTü cÕ+‘Y d+æ >¥ sê»|⁄ü ‘Y
Ä‘à·V≤ü ‘´· .

n+<>ä ±&TÉ ... q≥q ‘*Ó dqæ yê&TÉ ... d>ü ≥∑ T eT<´äÛ ‘s· >¡ ‹∑ yê&ç $»j÷· \≈î£ |Á rü ø>£ ± ì*∫qyê&TÉ ... dTü cÕ+‘.Y 34 @fi¢¯
j·T+>¥ @CŸ ˝À ã\e+‘·+>± ñ] y˚düTø√yê*‡ sêe&É+ n+<äØï ø£*∫y˚dæ+~. düTcÕ+‘Y eTs¡D+‘√ u≤©e⁄&é˝À
sê»´yT˚ \T‘√qï nsê#ø· £ e´ed|ôúü ’ <èä wºæ |&ü +ç ~. m≥Te+{Ï >±&é bÕò <sä \Y T ˝≈Ò î£ +&Ü dìæ e÷ Ç+&dÅÉ ˝º” À n&TÉ >T∑ |ô {qºÏ
V≤” s√\øÏ m+‘{· Ï øc£ Õ\º T ñ+{≤j÷Ó »Hê\øÏ ‘*Ó d+æ ~|ü &TÉ . dø¬ü ‡dt ñqï V≤” s√\T nsTTHê ...ªne⁄{Ÿ dô &’ sÉ μY \øÏ #ê˝≤
ˇ‹&Ô TÉ \T ñ+{≤sTT nì |Pü d>ü T∑ ∫qà ≥T¢ nsyú¡ TÓ +Æ ~ |Á ‹ü ˇøÿ£ ]ø.Ï n<˚ HbÓ ˛{»Ï yTY e\¢ e∫qà ∫≈î£ ÿ.

V≤” s√sTTqø¢ Ïneø±XÊ\Tø±yê\+fÒªø±+|Á yü TÓ CÆ μŸ ø±yê*‡q|]ü d‹úæ ∫‘Á d· e” T˝Àñ+<qä ï$wjü T· +|˝ü ≥¢… ÷]yêfiø¢¯ Ï≈L£ &Ü
‘Ó*ùd˝≤ #˚dæ+~ ªMT ≥÷μ ñ<ä´eT+. Ä $yê<ä+ |üP]Ô>± dü<äT›eTD>∑ø£eTT+<˚ ªHÓb˛{Ï»yYTμ >∑T]+∫ ‘Ó*kı∫Ã+~.
ne÷àsTT\øÏø±d+ºæ >¥øö#Ydeü Td´ü .nu≤s“ TT\≈î£ ªHbÓ ˛{»Ï yTY μbÁ Õãy¢ TY .u≤©e⁄&˝é Àne⁄{Ÿdô &’ sÉ Y\øc£ Õ\º TÇ$.dTü XÊ+‘Y
d+æ >¥ eTsD¡ +, n‘ì· Ä‘à·V≤ü ‘´· øÏ <ë]rdqæ ø±sD¡ ≤\‘√... ˇøÿ£ kÕ]>± <X˚ e¯ T+‘ê ñ*øÿÏ |&ü +ç ~. V≤” s√\ ø=&TÉ ≈î£ \T
V≤” s√\TnsTT‘˚‘|ù· Œ+{?Ï nìyTÓ Tqï{eÏ s≈¡ î£ yê~+∫qyêsT¡ dô ‘’ +· ...ªHbÓ ˛{»Ï yTY μ$T‹MT]‘˚m˝≤+{Ï|Á eü ÷<+ä ñ
+≥T+<√ ‘\Ó TdTü ≈î£ HêïsT¡ dTü XÊ+‘Y nø±\ eTsD¡ +‘√.

{≤©˝Àq÷ ñ+~ á ˝§*¢! ø±XÊ\T bı+<+˚ <Tä ≈î£ HêHê øc£ Õ\º T |&ü y¶É êsT¡ ø±<Tä .
u≤©e⁄&é˝À ø£¬s+{Ÿ C…qπswüHé j·÷ø£ºsY‡˝À dTü cÕ+‘˝Y ≤>± {M° Ådÿ” Hé qT+∫ e∫ÃqyêsT¡ n+‘·
m≈î£ ÿe XÊ‘+· d˙æ ≈î£ ≥T+u≤\ qT+∫ e∫Ãqyêsπ . øH£ êï ø±<Tä . Ç+<Tä ˝À ø=+<]ä øÏ áHê{øÏ Ï eTTK+˝À
sD¡ ;Y sY ø|£ Pü s,Y f>Æ… s∑ Y ÁcÕ|,tò n*j÷· u{ÑÛ ,Ÿ k˛qyTY mø‡˘ Áô|wHü ‡é |\ü øe£ ⁄. ø±˙ neø±XÊ\T edTü HÔ êïsTT.
ø|£ Pü s,Y ÁX<¯ ∆ä ø|£ Pü s,Y Ä~‘´· ø|£ Pü s,Y nsT¡ H® é ø|£ Pü s.Y .. m+<Tä ø+£ f.Ò .. n<˚ ÇHôé d&’ sÉ \Y ≈î£ ñqï n&Ü«+fCÒ .Ÿ
Mfi+¢¯ ‘ê ÇHôé d&’ sÉ ‡Y . n+fÒ u≤©e⁄&é ≈î£ ≥T+u≤\
qT+∫ e∫ÃqyêsT¡ . {≤˝+… {‘Ÿ √ |düò ºt #êÛ H‡é ø={qºÏ nsTT‘.˚ .. á HbÓ ˛{»Ï yTY øπ e\+ u≤©e⁄&øπé
yêfió¯ ¢ ø±<Tä ... bÕò ´$T© n+&‘É √ n&TÉ >T∑ ô|{qºÏ yêsπ . |]ü $T‘+· ø±<Tä .
z ÇsêŒH¤ Ué ≤H,é z ÄjT· TcÕàHé KTsêHê˝≤>± ne Á|dü Tü ‘Ô +· {≤©e⁄&˝é À ÇHôé d&’ sÉ ‡Y C≤_‘ê rùdÔ

‘êHê|üÁ‹ø£ p˝…’ 2020 56

pqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpq

Ä *dtº #ê+‘ê&É+‘ê ñ+≥T+~. u≤\ø£èwüí, eTsT¡ <Tä \T, Á|jæ T· Tsêfió¯ ,¢ ôdø+£ &é ôd≥|t z˙¢ dHü .é ..
y+Ó øf£ wÒ ,t Hê>±sT¡ q® , »>|∑ ‹ü u≤ãT e+{Ï dì” jT· sY n+‘ê yêfi.¢‚ n+‘{· ≤ ‘e· Tyêfiø¢¯ Ï yT˚ fi.¢‚
V≤” s√\ qT+∫ á *dìºt yTÓ T<\ä Tô|{§#º T· Ã. |eü Hé
ø£fi≤´DY, eTùV≤wtu≤ãT, m˙ºÄsY, Á|üuÛ≤dt, n\T¢ Ms¡T yês¡T nì dü+<˚Vü≤+ãT e\<äT...
nsT¡ H® ,é kÕsTT<säÛ y¡ TY ‘C˚ ,Ÿ esT¡ DY ‘C˚ ,Ÿ Hê>#∑ ‘’Ó q· ´, m+<+Ó <Tä y‹Ó øHÏ ê n+<+ä <Tä ‘e· Tyê]ì C§|Œæ +
nœ˝,Ÿ n\T¢ •Øw,t ìV‰ü ]ø£ ø=D<Ï \Ó , øfi£ ≤´DsY êyTY , #êsT¡ . n+<sä ÷¡ ‘e· T ã+<TäÛ Á|‹” ì #÷· |dæ Tü qÔ ïyêsπ .
ø£fi≤´DY<˚yY, sêyYT b˛‹H˚ì, n\¢] qπswt, sêHê,
dTü BsÛ uY ≤ãT, u\… +¢ ø=+&É Áoìyêd,t eT+#T· $wßü ,í ªªeTT˝≤jT· +d+æ >¥ j÷· <yä ,Y ñ<y›ä Y sêƒ Áøπ ‘e· T
eT+#T· eTH√C,Ÿ \øàåÏ Á|dü qü ï, ì‹H.é .. Mfi+¢¯ ‘ê ‘e· T ø=&TÉ ≈î£ \ì m˝≤ n+<\ä + møÿÏ +#ê\qT≈î£ +≥T
‘·+Á&ÉT\, ‘ê‘·\, e÷eT\, u≤u≤sTT\ e\¢ Hêïs√, BsÛ T¡ u≤Û sTT n+u≤˙ ‘e· T ø=&TÉ ≈î£ \øÏ m˝≤
Ç+&ÅÉ d˝º” À dTü \u+ÑÛ >± #êÛ H‡é ø=fdºÒ æ ì\ã&Üs¶ T¡ . Ä yê´bÕs+¡ n+~+#ê&√... Á|‹ü ‘*· ‘¢ +· Á&TÉ \T ‘e· T
‘·sê«‘· e∫Ãq kÕºsY&ÉyéT ˝Ò<ë bÕ|ü⁄˝≤]{° yêfi¯¢ |æ\¢\øÏ ÄdæÔì n+~düTÔHêïs√... dæìe÷yêfi¯ó¢
kı+‘·y˚T ø±˙ m+Á{°øÏ e÷Á‘·+ {≤˝…+{Ÿ ø±<äT. #˚düTÔqï~ n<˚. eT] Ç+<äT˝À HÓb˛{Ï»yYT
yêsd¡ ‘ü «· + nH˚ ø±sT¡ ‘¶ √ n&TÉ >T∑ ô|{qºÏ u≤|‘ü .˚ @eTT+~? ‘·|ü |ü{≤º*‡+~ @eTT+~?μμ nì
Á|ü•ïdüTÔHêïs¡T sêyYT>√bÕ˝Ÿes¡à. ªªcÕs¡Tø˘U≤Hé ‘·q
bÕò ´$T©dt bÕò ´$T©dt ñbÕà ø=&TÉ ≈î£ ì V≤” s√>± #÷· &Ü\qT≈î£ +{≤&Ü... |øü ÿÏ +{Ï
∫s¡+J$ ≈£î≥T+ã+ qT+∫ Ç|üŒ{Ïπø ˇø£ |˝æ ≤&¢ ïç V≤” s√ #k˚ Õ&Ô Ü?,μμ nì ‘q· yê<qä ì ã\+>±
$ì|ædüTÔHêïs¡T ÄØ®$. es¡à yê<äq˝À ø=+‘· ì»
Áøø¬Ï {Ÿ »≥Tº ‘j· ÷· s¬ +’ ~. @ø+£ >± 12 eT+~ ñHêïsT¡ eTT+~.
yTÓ >± Ç+{À¢ qT+∫. q+<eä T÷] qT+∫ ˇø£ ns¡
&É»Hé, nøÏÿH˚ì ≈£î≥T+ã+˝À ◊<äT>∑Ts¡T, |òüT≥º ø±˙, ‘q· ø=&TÉ ≈î£ V≤” s√ ø±yê\qTø√e&+É ˝À
eTHì˚ qT+∫ eTT>T∑ sZ T¡ , <>ä T∑ uZ ≤{yÏ êsT¡ Ç<s›ä T¡ ... ‘|· ü |fü ~ºÒ @MT˝<Ò Tä ø±˙ ysπ˚ yêfió¯ ¢ mes÷¡ m<>ä =<Tä ›
Ç˝≤ bÕò ´$T©d.t .. bÕò ´$T©dt dìæ e÷ ñbÕà ‹Hd˚ æ nqTø√e&É+ ø£¬sø±º? Ç‘·s¡T\T ô|’øÏ sê≈£î+&Ü
ã‹øπ dTü HÔ êïsTT. yTÓ T<{ä À¢ V≤” s√\ ø=&TÉ ≈î£ \T V≤” s√\ |ü]dæú‘·T\T ÁøÏj˚T{Ÿ #˚ùdÔ Äπøå|æ+#=<ë›? nìï
j·÷´s¡T. Ä ‘·sê«‘· eTqefi¯¢ m+Á{°. ø=Hêïfi¯¢≈£î yê´bÕsê˝À,¢ nìï#√{≤¢ ˝y… ˝Ó Ÿ ù|s¢ TT+>¥ |˝”ò ¶Ÿ ñqï
<sä Ù¡ ≈î£ \, ìsêà‘\· ø=&TÉ ≈î£ \ s+¡ >Á∑ |yü X˚ +¯ . Ç|ü &TÉ |ü &TÉ ... dìæ e÷s+¡ >+∑ ˝À e÷Á‘+· ø=ìï ≈î£ ≥T+u≤\
ô|’ò{Ÿe÷dsºü Y\ |ü⁄Á‘s· ‘¡ êï\T, y˚Tø£|t Ä]dº º\t yT˚ q >T∑ ‘ê~Ô |Û ‘ü ´· yT˚ ˝≤? »Hê\øÏ mesT¡ q∫Ñ˚ yêfiH¢¯ ˚
ø√&fiÉ ó¯ ,¢ ø√ &s’Ó ø¡ sº£ Y ø√&fiÉ ó¯ ,¢ ‘e· TTàfió¯ ,¢ u≤e\T, u≤e #·÷kÕÔs¡T nqï e÷≥ dü‘·´y˚T... ø±˙ »Hê\øÏ
#êÛ sTTdt Çy=<ë?› Ä ª#êÛ jT· dμt ˝ìÒ d≥æ T´jT˚ wHü ìé
ÁøÏj˚T{Ÿ #Ój·T´&Éy˚T á ªHÓb˛{Ï»yYTμ $yê<ä+
yqÓ T≈î£ qï ø±sD¡ +.

57 p˝…’ 2020 ‘êHê|üÁ‹ø£

qrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqr

Hêì... <e˚ sø¡ =+&.É .. Ç+ø± mesT¡ ? m+‘· øw£ yºü ÷Ó , n+‘ø· H£ êï øw£ +ºü ]©CŸ #jÓ T· ´&+É .
ˇø£ $»jTY <e˚ sø¡ =+&,É ˇø£ Hêì, ˇø£ s$¡ ‘»˚ , ~∏j˚T≥s¡T¢ dü+bÕ~+#·&É+ ˇø£ Á|üVü≤düq+. eTVü‰
eTVQü \øπ ‘\· H=|Œæ e´eV‰ü se¡ T~. á ÇHôé d&’ sÉ T¡ ¢
ˇø£ sêC‘Ÿ s· T¡ D.Y . Ç+ø± mesT¡ ? #ì· b˛sTTq ñ<jä TY q{+Ï ∫q ∫Á‘ê\≈î£ e÷Á‘+· áJ>± Ä |qü T\T
øsÏ D¡ ‘Y √ ø\£ T|⁄ü ≈î£ Hêï ≈L£ &Ü... @ n+&É ˝≈Ò î£ +&Ü nsTTb˛‘êsTT. n\T¢ ns$¡ +<,é ~˝sŸ êE, dTü sπ wt
n&TÉ >T∑ ô|{ºÏ bÕ|⁄ü \ss¡ TTq yê] q+ãsY V‰ü |tò &»É Hé u≤ãT, düT˙˝Ÿ Hês¡+>¥... M] >∑T|æŒ{À¢ ñ+~
≈£L&Ü <ë≥&É+ ˝Ò<äTø£<ë. Ç+<äTπø ªHÓb˛{Ï»yYTμ &çÅdæºã÷´wüHé e´edüú. ~∏j˚T≥s¡T¢ á q\T>∑Ts¡T
düeTdü´ô|’ ø£+>∑Hê e+{Ïyês¡T ã\+>± >∑fi¯+ #‹˚ ˝ÀH˚ n~øÛ +£ . &»É qT es≈¡ î£ ñqï yTÓ >± bÕò ´$T©
$bÕŒs¡T. düTcÕ+‘Y eTs¡D+‘√ Ç|ü&ÉT n+<ä] V≤” s√\≈î£ ~j∏ T˚ ≥s¢¡ ø=s‘¡ · ñ+&<É Tä . n\T¢ ns$¡ +<,é
e÷≥ n<.˚ ~˝Ÿ sêE n&d®Ó ºt #k˚ ÕsÔ T¡ . ì‹Høé Ï yêfi¢¯ Hêqï dTü <ëÛ øs£ Y
¬s&ç¶, sêHêøÏ düTπswtu≤ãT ñHêï&ÉT. Ç˝≤
eT\j·÷fi¯+˝À ≈£L&Ü |üè~∏«sêCŸ, |òüVü≤<é #|Ó ü ≈î£ +≥÷ b˛‘.˚ .. ~j∏ T˚ ≥sT¡ ¢ dìæ e÷ ≈î£ ≥T+u≤\
bÕò õ˝,Ÿ <Tä \ÿsY d˝ü ≤àH,é $˙‘Y ÁoìyêdHü .é .. Ç˝≤ qT+∫ e∫Ãq yê]ø° áJ. dü÷º&çjÓ÷\T yê]y˚.
|ü\Te⁄s¡T V”≤s√\T dæ˙≈£î≥T+ã+ qT+∫ e∫Ãq ô|H’ò êH‡é e´edúü &{ç À.º
yêsπ . øq£ ï&+É ˝À ≈L£ &Ü sêC≈Ÿ î£ e÷sY ø=&TÉ ≈î£ \T sê»´ n+f.Ò .. á V≤” s√\øÏ e&+¶ç ∫q $d]Ôü ˝≤ nìï
y˚T\T‘·THêïs¡T. ‘·$Tfi¯Hê≥... $»jYT, dü÷s¡´, ¬s&û>± ñ+{≤sTT. ãj·T{Ï qT+∫ e∫Ãqyê]øÏ
<qäÛ Tw,t ø±],Ô $XÊ˝,Ÿ •+ãT` *dºt ô|<<›ä .˚ Xè¯ ‹V‰ü dHü ,é Çy˚$ n+<äTu≤≥T˝À ñ+&Ée⁄. m<äTs¡T‹]–‘˚...
ø]° Ô dTü sπ w.t .. V≤” s√sTTq\¢ ˝À ≈L£ &Ü ÇHôé d&’ sÉ \Y <˚ mìï sø¡ ±\T>± ÇsT¡ ≈î£ q ô|{≤˝º À nìï sø¡ ±\T>±
&Ü$TH˚wüHé. yÓTT‘·ÔMTà<ä, Ç+&çj·÷˝À Ç|ü&ÉT neø±XÊ\T Ç+&ÅÉ dº” ô|<\›ä ≈î£ ñ+{≤sTT. n+<Tä øπ
ne⁄{Ÿ ôd’&ÉsY‡øÏ #ÛêqT‡\T ‘·≈£îÿe. ÇHéôd’&ÉsY\øÏ HbÓ ˛{»Ï yTY nH~˚ ˇø£ rÁeyTÓ qÆ deü Tùd´.
áJ>± neø±XÊ\T edTü HÔ êïsTT. dTü XÊ+‘Y ã\jTÆÓ q~ á ˇ‹&Ô ç eT÷\+>±H.˚
ø+£ >H∑ ê˝≤+{Ï yêfió¯ ¢ Á|Xü ï¯ \T m≈î£ ÿô|{+ºÏ ~ Ç+<Tä øπ .
yêsd¡ Tü \T>± n&TÉ >T∑ ô|{qºÏ yê]˝À {≤˝+… {Ÿ eT] á HbÓ ˛{»Ï yTY u&… <É ä Ç|Œü {ø¬Ï H’ ê ‘>· T∑ Z
ñqïyês¡T ≈£L&É ñHêïs¡T. ø±ø£b˛‘˚, @ e÷Á‘·+ ‘T· +<ë? øw£ yºü T˚ . eTìwæ u÷ÑÛ MTà<ä ñqï+‘e· s≈¡ î£ ...
{≤˝…+{Ÿ ˝Ò≈£îHêï ªs¡T<äT›&ÉTμ ø±s¡´Áø£eT+‘√ ì\ ª‘e· Tμ yêfi≈¢¯ î£ #jÓ ÷· ´\qï kÕ«s+ú¡ ñ+≥T+~. á
<=≈î£ ÿø=ì, kÕsº ‡Y >± dsúæ |¡ &ü y¶É êsT¡ m≈î£ ÿe>± ñHêïsT¡ . <äTe÷s¡+ e\¢... ãj·T{Ï qT+∫ e#˚à q≥T\ô|’
ì»+>± {≤˝…+{Ÿ ñqï dü‘·´<˚yY, Áo$wüßí˝≤+{Ï ø=+‘· ˇ‹&Ô ç ‘>· T∑ ‘Z T· +<y˚ ÷Ó ø±˙ HbÓ ˛{»Ï yTY ‘>· <Z∑ Tä .
yêfió¯ ¢ kÕsº &Y yÉ Té d+ü bÕ~+#ê\+fÒ m+‘· øw£ |ºü &ü Ü*. ªøs£ √Hê‘√ ø*£ dæ J$+#ê*d+æ <μ˚ nì eTq bÕ\≈î£ \
|\ü T≈î£ ˝≤¢ HbÓ ˛{»Ï yTY ‘√ n&d®Ó ºt nyê«*‡+<.˚ ne⁄{Ÿ
n+<Tä øπ HbÓ ˛{»Ï yTY >T∑ ]+∫ Ç+‘· s#¡ ÷ . ôd&’ sÉ ≈¢¡ î£ ø±dÔü yTÓ sT¡ >¬ H’ ê |]ü d‘úæ T· \T @sŒ¡ &‘ç .˚ .. n<˚
nìï yê] >T∑ |Œæ {À¢H.˚ .. |~ü y\˚ T. b

dTü \Te⁄>± q{+Ï #˚ #êÛ H‡é bı+<&ä +É esøπ¡ á
HbÓ ˛{»Ï yTY |]ü $T‘+· ø±<Tä . Ç‘s· Á¡‘ê n&Ü«+fCÒ \Ÿ T
≈L£ &Ü á ÇHôé d&’ sÉ ≈¢¡ î£ ñHêïsTT. dìæ e÷ rjT· &+É

‘êHê|üÁ‹ø£ p˝…’ 2020 58

pqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpq

z{Ï{Ï dæìe÷˝≤! z{Ï dæìe÷˝≤?

ø£s√Hê<ãÓ ø“ Ïdìæ e÷V‰ü fió¯ ¢eT÷‘|· &ü ≥É +‘√z{{Ï Ï H˚qT áeT<´äÛ #÷· dqæ ø=ìï dìæ e÷\ >T∑ ]+∫

\øÏ Ä<äs¡D ô|]–b˛sTT+~. Ç+{À¢ ≈£Ls¡TÃì nìï Hê n_ÁÛ bÕjT· +:
sø¡ ±\u≤Û w\ü ìmøÿ£ &øÓ ÿ£ &çdìæ e÷*ï#÷· dæyê{ÏMT<ä neTè‘êsêeTHé
|ù dò ãt Tø˝˘ ÀH√ÇHké Õ>Áº ±yTY ˝ÀH√˝øÒ £{«Ï ≥sº ˝Y ÀH√yê]
yê] n_ÛÁbÕj·÷\ì |ü+#·Tø√e&É+ Ç|ü&ÉT düs¡« Ç~ yTÓ T≥yº TÓ T<{ä Ï &s¬’Ó øº˘ z{{° Ï dìæ e÷>±
kÕ<ëÛ sD¡ +>± e÷]+~. ~j∏ T˚ ≥s\Y T eT÷‘|· &ü ≥É + Á|yü ÷Ó {Ÿ #d˚ Tü ≈î£ HêïsT¡ ìsêà‘\· T. n~ n+‘e· søπ¡
e\¢ #ê˝≤ dæìe÷\T eTTK´+>± ∫qï dæìe÷ |ìü ø=∫Ã+~. sêyTY $T{øºÏ +£ {Ï V≤” s√ #÷· &{É ≤ìøÏ
ìsêà‘\· T#ê˝≤Çã+“ <Tä \T |&ü TÉ ‘T· HêïsT¡ .n˝≤+{Ï |sü ê«˝<Ò Tä . ø±˙ #÷· &>É ±H˚ Áù|eT˝À |&ü bç ˛jT˚
yêfiø¢¯ Ï Ç~ ˇø£ eT+∫ neø±X+¯ >± øq£ |&ü +ç ~ . n+‘· Ä nu≤“sTT˝À @MT øq£ |&ü ˝É <Ò Tä .
$&ÉT<ä\øÏ dæ<ä∆+>± ñ+&ç , $&ÉT<ä\ ø±˙ ∫qï
dæìe÷\ ìsêà‘·\T á z{Ï{Ï e+ø£ #·÷&É≥+
yTÓ T<\ä T|ô {≤sº T¡ . deü Td´ü møÿ£ &É y=∫+Ã ~ n+fÒ Ç˝≤
$&ÉT<ä\ nsTTq dæìe÷\T >=|üŒ>± ˝Òø£b˛e&É+.
ìC≤ìøÏÇ$>q∑ ø£~j∏ T˚ ≥s˝Y À$&TÉ <\ä nsTT´ñ+fÒ
ø=ìï dæìe÷\øÏ n<Ó› &ÉãT“\T ≈£L&Ü y=#˚Ã$ ø±e⁄.
ø±øb£ ˛‘˚áz{{Ï Ïˇ]õq˝>Ÿ ±rdqæ ø=ìïdØæ d\t T
e÷Á‘·+ ˇø£ πs+CŸ˝À n<äT“¤‘·+>± ñHêïsTT. ñ<ë
V≤ü sD¡ øÏ bÕ‘êfi˝¯ Àø.˘ Ç~ á eT<´äÛ y=∫qà yê{˝Ï ÀøÏ
n>Á k∑ Õqú +˝À ñ+~ .

59 p˝…’ 2020 ‘êHê|üÁ‹ø£

qrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqr

HêsTTø>£ ± yd˚ qæ n$T‘· s+¡ >H∑ ê<ä∏ q≥q˝À ø¬ s’ ê n<ë«˙ q≥q, ø¬ yTÓ sê. dìæ e÷ m‘T· >Ô &∑ É
#ê˝≤ Hs˚ T¡ Ãø√yê*. dìæ e÷ s¬ +&√ d>ü +∑ u≤>T∑ +~. bÕò w¢ ut ≤´ø˘ m|kæ ˛&é m|kæ ˛&\é T>±
ìÁ<bä ˛sTT ˝∫Ò Hê ø<£ ä∏ e÷Á‘+· ø<£ \ä <Tä . sêe&+É u≤>T∑ +~. $T–*q dìæ e÷ u≤>±˝<Ò Tä .
dìæ e÷˝À nìï Hêdsæ ø¡ +£ >±H˚ ñHêïsTT. jT· T eT+∫ ø<£ ä∏ ˙sd¡ yü TÓ qÆ ø<£ qä∏ +‘√ Áù|ø≈å£ î£ \ dVü ≤ü q
≥÷´uøŸ Ï m≈î£ ÿe z{{Ï øÏ Ï ‘≈· î£ ÿe á dìæ e÷. |Øü øå£ á dìæ e÷. MT ≥÷ &√+{Ÿ yê+{‘Ÿ √ yê#Y
~j∏ T˚ ≥s˝Y À $&TÉ <\ä sTT ñ+fÒ yês+¡ Ä&&É ≥É + ~dt nì|ùæ dÔ n~ MT ‘|· ü ø±<Tä .
>=|Œü á dìæ e÷. sH¡ é
bıqï>˝∑ Ÿ e+&Ü˝Ÿ
Ç~ ÄV‰ü #êÛ q˝Ÿ yêsT¡ z{{Ï Ï ø√dyü T˚
Ç~ CÀ´‹ø£ ˝≤jT· s>Y ± q{+Ï ∫q ‘$· Tfi¯ rdqæ ‘√* dìæ e÷. qeB|,t |Pü õ‘· eTTK´
dìæ e÷. á dìæ e÷ $&TÉ <\ä øÏ eTT+<Tä »]–q ‘êsê>D∑ +. |sü e¡ T Hêdsæ ø¡ y£ TÓ qÆ ìsêàD
s#¡ ÷ ˇø£ sπ +C˝Ÿ À ñ+&ç eT+∫ |_ü d¢ {æ ° $\Te\T. ø<£ ë∏ ø<£ qä∏ + yê{øÏ Ï ‘>· fZ∑ ºÒ ñHêïsTT.
rdTü ≈î£ y=∫Ã+~. Ç~ yTÓ T<{ä Ï z{{Ï Ï ‘$· Tfi¯ ø=+‘˝· À ø=+‘· qeB|t u≤>± #X˚ Ê&TÉ .
dìæ e÷>± Á|#ü ês+¡ #d˚ Tü ≈î£ Hêï ø±˙ Bìø+£ fÒ n<èä weºü XÊ‘T· Ô Ç~ ~j∏ T˚ ≥s˝Y À $&TÉ <\ä ø±˝<Ò Tä .
eTT+<Tä >± yu’… yÑÛ s¬Y &¶ç q{+Ï ∫q Äsø¬Y q>s∑ Y eTq #‹˚ ˝À ]y÷Ó {Ÿ ñ+&≥É + Ç+ø√ n<èä w+ºü >±
eTT+<Tä $&TÉ <\ä nsTT´+~. n~ ˇø£ C≤qsY #|Ó ü ø√e#T· Ã.
Áù|≈îå£ ≈î£ \ ø√d+ü rdqæ ˝À ã&{®Ó Ÿ dìæ e÷. ¬ø¢eÌ ÷ø‡˘
n+<Tä e\¢ m≈î£ ÿe>± Á|#ü ês+¡ »s>¡ ˝∑ <Ò Tä .
bıqï>˝∑ Ÿ dìæ e÷ yTÓ T‘+Ô· CÀ´‹ø£ #T· ≥÷º Ç~ ÄØM® dìæ e÷. n+fÒ á dìæ e÷øÏ
‹sT¡ >T∑ ‘÷· ø<£ \ä ì ø<£ ‘ä∏ √ ø=ìï deü Tj÷· \˝À ‘˝· ≤ ‘√ø£ ñ+&<É Tä nì >±´s+¡ {>° ± ‘\Ó TdTü
$dTü >T∑ ‘|Ó Œæ dTü +Ô ~. dìæ e÷øÏ ø¬ e¢Ì ÷ø‡˘ u≤>± Mø.˘ ø±ã{ºÏ <ëì >T∑ ]+∫ m≈î£ ÿe>± e÷{≤&¢ qÉ T.
yTÓ T‘+Ô· MT<ä |sü «¡ ˝ìÒ dìæ e÷. ÄØM® á dìæ e÷øÏ ìsêà‘q· T e÷Á‘y· T˚ nì
–©º #|Ó Œæ Hê dìæ e÷ #÷· ùdÔ u≤ãT dìæ e÷˝À ø±\T
#sÓ TT´ n˙ï ô|{qºÏ ≥Tº øq£ |&ü TÉ ‘T· +~. $Tj÷·
Ç~ V≤æ +B dìæ e÷. MT ≥÷ ñ<´ä eT e÷˝Àÿyê ‘|· Œü dìæ e÷˝À #|Ó ü ø√&ÜìøÏ
H|˚ <ü ´ä∏ + >± kÕ>T∑ ‘T· +~. dìæ e÷˝À u≤>T∑ qï~ #÷· &{É ≤ìøÏ ø±˙ @MT˝eÒ ⁄.
>T∑ ˝≤uÀ d‘æ êuÀ

á dìæ e÷øÏ Á|<ü ëÛ q Äøs£ D¸¡ ÄjT· TcÕàHé
KTsêHê, dTü Ø‘® Y dsæ êÿs.Y Ä ô|q’ n$T‘êu.Ÿ
dìæ e÷ yTÓ T<{ä Ï u≤Û >+∑ zøπ . s¬ +&√ u≤Û >+∑
bÕ&+ç <˚ bÕ≥sê ˝≤>± ø<£ ä∏ ø<£ \ä ≈î£ +&Ü $dTü >T∑
‘|Ó Œæ dTü +Ô ~. dìæ e÷ ˝À ÄsºY , ø¬ yTÓ sê |düò øºt ±d¢ .t
yTÓ T‘+Ô· MT<ä j÷· esπ CŸ dìæ e÷.
ô|+–«H`é ‘$· Tfi+¯ / ‘\Ó T>T∑

eTV‰ü q{Ï ‘s· y¡ ê‘· ø]° Ô dTü sπ wt dìæ e÷
nq>±H˚ n+#H· ê\T ø=+#+· m≈î£ ÿe>±H˚ ñqï

‘êHê|üÁ‹ø£ p˝…’ 2020 60

pqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpq

dìæ e÷. <ëìø‘Ï √&TÉ ø±ØøÔ ˘ dTü ã“sêE Ábı&÷É ´dsü Y ne÷àsTT‘√ Áù|eT˝À |&ü ,ç yê]˝À me]ì
nH|˚ Œü {øÏ Ï á dìæ e÷ Á~\∏ s¢ Y C≤qsY nì »Hê\T ôd˝ø… º˘ #d˚ Tü ø√yê˝À øq£ ÷Œ´¤ CŸ ø±e&yÉ T˚ . á
ø=+#+· m≈î£ ÿe>±H˚ m<Tä sT¡ #÷· XÊsT¡ . dìæ e÷ dìæ e÷ ôdŒw*ü {° @+≥+f.Ò .. 2001˝À $&TÉ <˝ä q’…
m‘T· >Ô &∑ ,É Ç+≥s¬ «˝˝Ÿ À e#Ã˚ {«Ï dºt u≤>T∑ +~. ªãÁ~μ dìæ e÷ bÕsTT+{øŸ Ï ôdø‡˘ , ÁuøÒ |£ ⁄ü e+{Ï
nøÿ£ &qÉ T+∫ ø<£ ä∏ Jfib¢¯ Õø+£ ˝≤>± ø<£ \ä <Tä . H{˚ Ï By∏ TY ‡ j÷· &é #jÓ T· ´&+É .
#&Ó >É ={qºÏ ø¬ e¢Ì ÷ø‡˘ ‘√ dìæ e÷ ì ø=+‘e· s≈¡ î£
˙sT¡ >±sêÃsT¡ . ø]° Ô dTü sπ wt q≥q ø=ìï #√≥¢ ø=‘<Ô· qä + Äe–+»+‘· ≈L£ &Ü ˝<Ò Tä . á
u≤>T∑ +~ ø=ìïkÕsT¡ ¢ ÁX<¯ ›ä ô|{qºÏ ≥T>º ± øq£ |&ü <É Tä . dìæ e÷ ~j∏ T˚ ≥s√¢ #÷· ùdÔ m˝≤ ñ+&<˚ √ #|Ó Œü ˝+Ò
ø¬ yTÓ sê u≤>T∑ +~. ø<£ ˝ä∏ À uÀ˝&… TÉ ˝§dTü >T∑ \T. ø±˙... H{Ó Ÿ |ø¢æò ‡˘ ˝À ø±ã{.ºÏ .. ø=+‘e· s≈¡ î£ zøπ
|sü «¡ ˝ìÒ dìæ e÷. ˇøk£ Õ] #÷· &=#T· Ã. nì|dæ Tü +Ô ~. ø<£ ä∏ q&øÉ ,£ ≈î£ Ásê&ç q&‘É · Çã“+~
øè£ wíü   V≤æ CŸ ©\ ô|{HºÏ ê... á øè£ wßü &í ç >√\ì u]ÑÛ +#=#T· Ã. ªøè£ wíü  
V≤æ CŸ ˝d’… μt , ªÇ<s›ä e¡ ÷àsTT\‘√μ... á ø<£ øä∏ Ï n|ºt
ªøDå£ +μ dìæ e÷‘√ n&TÉ >T∑ ô|{qºÏ <sä Ù¡ ≈î£ &TÉ f{Æ… ˝Ï ‡Ÿ .
s$¡ ø±+‘Y ù|sπ |⁄ü ‘q· s¬ +&√ ∫Á‘+· >±...
ø±+f+… |sü Ø¡ \yY k˛Øº rXÊ&TÉ . eTq ‘\Ó T>T∑ yTÓ T‘+Ô· MT<ä #÷· ùdÔ dìæ e÷˝À dsü T¡ ≈î£
<sä Ù¡ ≈î£ \≈î£ ªø±+f+… |sü Ø¡ μ ø<£ ä∏ n+f.Ò .. V≤” s√ ‘≈· î£ ÿe>± ñqï dìæ e÷˝Ò z{{Ï yÏ |’… ⁄ü #÷· dTü qÔ ï
ˇø£ ne÷àsTT‘√ \y˝Y À ñ+&>É ±H˚ Ç+ø√ ≥T>º ± nì|dæ Tü +Ô ~. ø±øb£ ˛‘˚ Çøô£ |’ ø=ìï eT+∫
dìæ e÷\T sêqTHêïsTT nì yês,Ô¡ nqTwÿü q{+Ï
∫q ìXÙ¯ ã+› , nøjå£ TY ≈î£ e÷sY \øΰ u≤+ãT˝≤+{$Ï
ø=ìï sêuÀjT˚ eT+∫ dìæ e÷\T nì Ä•<ë+› . b

j·TTe s¡#·sTT‘·\ s¡#·q\≈£î ÄVü‰«q+

ôV’≤dü÷ÿ\T, ø±˝Òõ $<ë´s¡T∆˝…’q ‘Ó\T>∑T j·TTe‘· qT+∫ ø£<∏ä\T, ø£$‘·\T, yê´kÕ\T
ÄVü‰«ìdüTÔHêï+. ‘Ó\T>∑T˝À ø±˙, Ç+^¢wüß˝À ø±˙ sêj·Te#·TÃ.
$esê\≈£î:

[email protected]

61 p˝…’ 2020 ‘êHê|üÁ‹ø£

qrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqr

#·+<äÁVü‰dt

ø=dü] bÕ≥\ ø=düsêE

ø=düsêE ù|s¡T $q>±H˚ ¬s’‘·TJ$‘·<äs¡ŒD≤\e+{Ï π>j·÷\T, ‘ê‹«ø£^‘ê\T,
n»sêeTs¡ Vü‰dü´^‘ê\T, Ç+ø± e+<ä˝≤~ |ü˝…¢≥÷]bÕ≥\T, C≤q|ü<ä^‘ê\T,
Á|üuÀ<Ûä^‘ê\T dæ˙ dü+^‘· Á|æj·TT\≈£î C≤„|üø±ìøÏ ekÕÔsTT.
ø=düsêE sê|òüTej·T´ >±]ì ‘=\T‘· dæ˙s¡+>±ìøÏ ‘·q ª¬s’‘·T_&ɶ μ dæìe÷ <ë«sê
|ü]#·j·T+ #˚dæqyês¡T >∑÷&Ée*¢ sêeTÁãVü≤à+>±s¡T. eT*Á|üy˚X¯+, #ê˝≤ ø±˝≤ìøÏ
ªô|<ä›eTqTwüß\T μ dæìe÷‘√ >±˙ »s¡>∑˝Ò<äT.μô|<ä› eTqTwüß\Tμ, Ä ‘·sê«‘· ªsêp ù|<äμ
bÕ≥\ $»j·T+, ªs√E\T e÷sêsTTμ dæìe÷≈£î <ë] rkÕsTT. ªs√E\T e÷sêsTTμ
nK+&É $»j·T+‘√ ø=düsêE dæ˙s¡+>∑+˝À dæús¡|ü&ܶs¡T.
eTs√eT÷&TÉ <Xä Êu≤\› bÕ≥T,n+fÒJ$+∫e⁄qï+‘ø· ±\+ÄjT· qbÕ≥\TyÁ êdHæ ê
Á|ü<∏äe÷s¡ú+˝À Á|ü<Ûëq+>± 1970 ÁbÕ+‘ê\es¡≈£L e∫Ãq ø=düsêE bÕ≥\≈£î ñqï
$düÔè‹, y…’$<Ûä´+, HÓ’>∑ì>∑´+ Äj·TqqT ªC≤q|ü<ä ø£$kÕs¡«uÛÖeTμ _s¡T<ëìøÏ ns¡TΩD°í
#˚XÊsTT. Ä bÕ≥\˝À eT]ø=ìï+{Ïì á yê´dü+˝À #·÷<ë›+.

sêe÷sêe⁄ ì]à+∫q eT]ø=ìï ∫Á‘ê\T

1970 ÁbÕ+‘ê\øÏ ‘\Ó T>T∑ dìæ e÷ d«ü sjí¡ T· T>+∑ ^‘ê\T ø±≈î£ +&Ü ø√&\É T ~~q› ø±|⁄ü s+¡ (1970)˝À
nsTT<Tä , ≈î£ \>öse¡ + (1972)˝À nsTT<Tä , ‘ê‘e· Tà
n+‘]· +∫ ø=+‘ø· ±\+ nsTT+~. ø=dsü êE >=|Œü ø\£ (1974)˝À ÄsT¡ , ye˚ TT\yê&É ;eÛ Tø$£ (1976)
bÕ≥\T #ê˝≤es≈¡ î£ ád]ü øÏ e#Ã˚ XÊsTT. eTT+<Tä ∫Á‘·+˝À Äs¡T bÕ≥\T ÁyêXÊs¡T ø=düsêE. á
yê´kÕ˝À¢ #÷· dqæ kÕs~¡ ,∏ yêV≤æ ì, nqï|Pü s,í¡ |@” |” bÕ≥\˝À ø=ìï á yê´d+ü ˝À #÷· <ë+› .
yTÓ T<˝ä q’… ìsêàDd+ü d\úü ≈î£ 70e <Xä ø¯ +£ ˝À ø=dsü êE
Áyêdqæ bÕ≥\T #|Ó ü ø√<>ä $Z∑ øq£ |&ü eÉ ⁄. es¡ø£≥ï+ ‘·sê«‘· sêe÷sêe⁄ d”«j·T <äs¡Ù
ø‘£ «· +˝À sêeTøè£ wíü mH@é {Ï
V‰ü d´ü ^‘ê\≈î£ ÄjT· qqT |]ü $T‘+· #j˚ T· ≥+, |ü‘êø£+ô|’ ‘Ós¡ ¬øøÏÿ+∫q
e´+>∑´ ‘·‘·« <˚oj·T C≤q|ü<ä ^‘ê\T dæìe÷˝À¢ ∫Á‘·+ ª‘·˝≤¢ ô|fi≤¢e÷μ
e÷eT÷\T>±H˚ ‘·>∑Z≥+, Äj·Tq ^‘ê\≈£î ÁbÕD (1970). á dìæ e÷≈î£ ø=dü
Á|‹ü wºü #d˚ qæ |Tüò +≥kÕ\, õøÿÏ , e÷<eäÛ ô|~,› sπ \+– sêE Áyêdqæ ÁãV≤ü à+ ‘ê‘·
e+{Ï øfi£ ≤ø±sT¡ \ Á|uü ÑÛ ‘>· T∑ eZ TTK+ |≥ü &º +É , Ç˝≤ ñ #Ó|æŒ+~... á bÕ≥
qï |]ü d‘úæ T· ˝À¢ 70˝À¢ m˙º sêe÷sêe⁄ rdqæ dìæ e÷\T kÕV≤æ ‘´· + #÷· &+É &ç
ÄjT· q≈î£ ˇø£ Ä\+ãq>± ì*#êsTT.
mì$T~ #·s¡D≤\THêï
1970 qT+∫ ∫e]es≈¡ L£ , n+fÒ sê»øj° ÷· {°MsêE dü«s¡+‘√ düTo\
˝Àø¢ Ï yfiÓ ¢‚ es≈¡ î£ , m˙ĺ sY ø=dsü êE≈î£ ‘q· dìæ e÷˝À¢ ø£+sƒ¡+˝À VüQcÕs¡T>± kÕ–
ô|<ä›|”≥ y˚dæ $]$>± $_ÛqïyÓTÆq bÕ≥\qT b˛jT˚ á bÕ≥ q+<eä T÷]
ÁyêsTT+#T· ≈î£ HêïsT¡ . Vü≤]ø£èwüí MT<ä ∫Árø£]+#·
ã&+ç ~.
ysπ˚ dìæ e÷\˝≤ øπ e\+ ˇø{£ À s¬ +&√ V‰ü d´ü

‘êHê|üÁ‹ø£ p˝…’ 2020 62

pqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpq

ÁãVü≤à+‘ê‘· #Ó|æŒ+B` ì‘·´+ »]π> dü‘·´$T~ Áã‹≈£îqï|ü&ÉT HÓ‹Ôq ì|ü\T #·\¢&ÉeT+fÒ yÓ÷E
‘·÷#ê ‘·|üŒø£ Ç|ü&ÉT »]π> qMq ø±\C≤„q$T~ n~ düVü≤»+sê sT÷s√E
˙yêDÒí qTe⁄ yÓT#·TÃø√e&É+ ‘Ó\T>∑T‘·qy˚T$T ø±<äT #·∫Ãq |æeTà≥ •˝≤$Á>∑Vü≤eTT kÕú|æ+#·&Éy˚T ]yêE
˙ ‘Ó*$ u…’≥|ü&ÉuÀ<äT!
˙yêDÒí qTe⁄ ‹≥ºø£b˛‘˚ ‘Ó\T>∑Tyê&çy˚ ø±<äT ˆˆÁãVü≤à+ˆˆ
ù|ø£eTTø£ÿ\÷ #˚‘·ã{Ϻ‘˚ N<ä]+#·Tø=ì sêHê&ÉT
ˆˆÁãVü≤à+ˆˆ NN nHêïsêHê&ÉT!
y√≥T¢ø√düyÓTÆ }fi¯ó¢ ‹s¡>∑&É+ <˚X¯+ ø√dü+ ø±<äT!n~ ø£¢ãT“˝À¢ ù|ø±≥>±fi¯¢πø >ös¡eeTTqï~ sT÷Hê&ÉT
Á|üC≤ùde¬ø’ ø±<äT!
#ÛêqT‡ ‘·–*‘˚ eT+Á‹HÍ<äTqqT bÕ¢qT ˝Òø£b˛˝Ò<äT ˆˆÁãVü≤à+
_&ɶ\ HÓ≈£îÿe ø£qï‘·*¢H˚ uÛ≤>∑´e‘·Hêï sêHê&ÉT
ˆˆÁãVü≤à+ˆˆ kÂuÛ≤>∑´e‘·Hêï sêHê&ÉT!
|ü<äe⁄\ ø√dü+ ÁbÕ≈£î˝≤&É≥+ Á|æùdºJøÏ ø±<äT _&ɶ\T ˝Òì >=&ÉT¶sê*πø ãVüQeT‘·T\Hêï ØHê&ÉT
eTq Á|ü»\ u≤>∑T≈£L ø±<äT!
Vü≤! |üP\<ä+&É*ø£ |ü&Éy˚yÓTTqqT ∫+‘· ˝Òø£b˛˝Ò<äT ˆˆÁãVü≤à+ˆˆ
Á|üC≤πøåeTy˚T |üs¡e÷s¡úeTàì Á|üuÛÑTe⁄\T |ü*πøsêHê&ÉT
ÁãVü≤à+ˆˆ |ü]bÕ*+#êsêHê&ÉT
|+ü #êsTT‹ Á|dü &æ +Ó ≥T ø±e&+É Á>±eT+ u≤>T∑ ≈î£ ø±<Tä s¡ø£s¡ø±\ |üqTï\T ‘·–*+∫ ˙‹ì #·+bÕØHê&ÉT
Ä Á|üø£ÿ≈£î ãT<˚∆ b˛<äT
ñeTà&ç kıeTTà uÛÀ+#˚<ë›eTqT }Vü≤ ˝Òø£b˛˝Ò<äT ˆˆÁãVü≤à+ˆˆ

ˆˆÁãVü≤à+ˆˆ

63 p˝…’ 2020 ‘êHê|üÁ‹ø£

qrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqr

kÕ{Ï ‘Ó\T>∑Tyê&ç |ü≥¢ dü>∑≥T ‘Ó\T>∑Tyê] bÕ≥˝À¢ eT#·TÃøÏ ¬s+&ÉT
≈£î+&˚ zs¡«˝Òì‘·q+ dü]>±Z |ü≥Tº≈£îqï yÓTT<ä{Ï #÷· <ë+› .
#·s¡D+ eTØ u≤>∑T+≥T+~. Ç≥Te+{Ï bÕ≥\qT
m+‘√ n_Ûe÷ì+∫ ªÄ<ÛäTìø£ b˛‘·T\÷] Ms¡ yTÓ T<≥ä >± ªz+ d∫ü Ã<ë
ÁãVü≤à+μ nì ø=düsêEqT n_Ûe]í+∫qyês¡T ñ q+<ä á düs¡«+ >√$+<äμ
HêïsT¡ . kÕV≤æ ‘´· + #÷· &+É &.ç

‘q· Ä‘à· ø<£ ˝ä∏ À ø=dsü êE $TÁ‘T· \‘√ ø\£ dæ á bÕ≥ bÕ&˚
ø+£ ~eT\j¢ T· ´|*ü ¢ ÁãV≤ü à+>±] eTs+¡ƒ <]ä Ù+#&· ÜìøÏ <=+>∑kÕ«MTJ y˚wü<Ûë]
y[Ó q¢ d+ü |Tüò ≥q Á|kü Õ$Ô +#êsT¡ . eTsêƒ ~|Û ‹ü eTT+<Tä (d‘ü ´· HêsêjT· D) b˛©dTü \qT
M]ì |ü{Ϻ+#·Tø√˝Ò<ä≥. ø=düsêE e#êÃs¡T nì ‘|· Œæ +#T· ≈î£ ‹]>π ˇø£ |Tüò sêHê
ø㣠TsT¡ |+ü ù|d]ü øÏ ÄjT· H˚ ãjT· ≥≈î£ e∫à ªø=dsü êE <=+>.∑ ô|~+› {Ï yê] eT÷&uÉÛ øÑÛ ìÔÏ , ne÷jT· ø‘£ ê«ìï
>±sT¡ MTsê? MT≈î£ ÁãV≤ü à+>±sT¡ n+fÒ uøÑÛ .ÔÏ dìæ e÷ Ädsü ê #d˚ Tü ≈î£ ì Ç+{À¢ bÕ>± yd˚ ,æ kıeTTà, Ç\T¢ >T∑ \¢
\˝À q+<ëeTj÷· >T∑ sT¡ &É q+<ëeTj÷· , ÁãV≤ü à+
‘ê‘· #|Ó Œæ +~, •e >√$+<ä >√$+<ë yTÓ T<˝ä q’… bÕ≥\ z+ dü∫Ã<ëq+<ä á düs¡«+ >√$+<ä
<ë«sê ÄjT· q≈î£ m+‘√ Á|#ü ês+¡ ø*£ ŒdTü HÔ êïsT¡ μ nì
kÕ<äs¡+>± ˝ÀìøÏ rdüT¬ø[¢ eTsê´<ä #˚dæ, #ê˝≤ dü‘·TÔ˝À ñqï~ j·÷e‘·TÔ ∫‘·TÔ˝À ñqï~ >∑eTà‘·÷Ô
‘·≈£îÿeeT+~øÏ #·÷|æ+#˚ ÁãVü≤à+ >±] düe÷~Û dü‘·÷Ô ∫‘·Ôì uÀ<Ûä\T #˚dü÷Ô #Ój·÷´˝… ˝Àø£
qT+∫ yÓ\Te&çq ø±\C≤„q+ ‘ê{≤≈£î Áyê‘·|ü‹ eTs¡eTà‘·÷Ô ˆˆz+ˆˆ
#÷· |+æ ∫, deü ÷~Û #÷· ùd @sêŒ≥T¢ #s˚ TT+∫, ∫sø¡ ±\
$TÁ‘T· &H’Ó ê&≥É . rs+ú¡ ˝ÀH˚ ñqï~ ø≥Ï T≈L£ rs+ú¡ ˝ìÒ <Ó e´s+ú¡ Áã‘T· ≈L£
á |üs¡e÷s¡ú+ ‘Ó*dæqyê]øÏ
‘s· ê«‘· s√E˝À¢ m˙º sêe÷sêe⁄ ÁãV≤ü à+>±] u§+~‘√H˚ ¬ø’˝≤dü+ <=s¡T≈£î ˆˆz+ˆˆ
#]· Á‘· dìæ e÷ rdqæ |ü &TÉ ÁãV≤ü à+>±] deü ÷~Û <>ä sZ∑ ¡
ø=ã“]ø±j·T ø={Ϻ wüO{Ï+>¥ ÁbÕs¡+_Û+#ês¡T. Ä q$Tàqyê]øÏ |òü\eTT+B qeTàø£b˛‘˚ @eTT+B!
ø±s´¡ Áøe£ T+˝À ø=dsü êE, e÷≥\ s#¡ s· TT‘· ø=+&MÉ {Ï qMTà qeTàì eT÷&ÛÉ»qT\≈£L
yÓ+ø£≥ø£$ ≈£L&Ü bÕ˝§ZHêïs¡T. Ä düeTj·T+˝ÀH˚ yÓ÷ø£å+ <ä÷s¡+>± e⁄+B ˆˆz+ˆˆ
ø=+&ÉM{Ï yÓ+ø£≥ø£$>±]ì ÁãVü≤à+>±] eTsƒêìøÏ
ÄkÕúqø£$>± ìj·T$T+#˚ Á|üdüøÏÔ sêe&É+, Äj·Tq Ä‘à· ˝À e⁄qï~ Jyê‘à· Jyê‘à· ˝À e⁄qï~ |sü e¡ ÷‘à·
n+^ø]£ +#&· +É »]–+<ìä ø=dsü êE ‘q· Ä‘à· ø<£ ˝ä∏ À n+‘·T ‘Ó*j·Tì njÓ÷eTj·T+` Çwt
ÁyêkÕsT¡ . n<˚ n<˚ ÁãVü‰àq+<ä+ ˆˆz+ˆˆ

ÁãVü≤à+>±] #·]Á‘· dæìe÷˝À ø±\C≤„q
‘‘· ê«\T yTÓ T<˝ä q’… #ê˝≤bÕ≥\T ø=dsü êE Áyêdqæ y.˚

2

1970˝ÀH˚ m˙ĺ sY mùd{º Ÿ ù|sT¡ ‘√ sêe÷sêe⁄
200e ∫Á‘·+>± ªø√&É\T ~~›q ø±|ü⁄s¡+μ $&ÉT<ä
˝…’+~.á dæìe÷≈£î ø=düsêE Áyêdæq nsTT<äT

‘êHê|üÁ‹ø£ p˝…’ 2020 64

pqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpq

#j˚ T· &+É ájT· q Á|‘ü ´˚ ø‘£ .· ájT· q≈î£ d‘ü T· ,Ô ∫‘T· Ô #ê˝≤ø±˝≤ìøÏ VüQcÕs¡T>± ôdº|ü\T y˚ùd
nì Ç<s›ä T¡ •wßü ´\T. sπ \+–ì #÷· kÕ+Ô Ç+<Tä ˝À. ø¬ $ #˝· ≤ìøÏ ‘q· ˝‘Ò ·
>∑fi¯+ ns¡T$dü÷Ô md”Œ u≤\düTÁãeTD´+ ‘ês¡dü
∫qï kÕ«eTT\≈î£ >+∑ C≤sTT, ô|<›ä kÕ«eTT\≈î£ |&ü ‘É êsT¡ .
de” T dsü T¡ ≈î£ n\yê≥T. á $wjü ÷· \‘√bÕ≥T ∫e]
#s· D¡ ≤˝À¢ »q+ }]øπ y÷Ó dbü ˛jT˚ yTÓ ≥º y<˚ ë+‘+· nqï+ jT· »e÷ì<H’Ó ê e&+¶ç #˚ <ë‘\· + yT˚ yT˚ ,
≈L£ &Ü ø±dÔü CÀ&+ç ∫ dsü <¡ ë bÕ≥ ÁyêXÊsT¡ ø=dsü êE. ñ&ɬøj·÷´\Hêï e&ç¶+#ê\Hêï y˚T+ ô|{Ϻ+<˚ _Ûø£å,
m+‘y· ês¬ H’ ê yêfi¢¯ #s˚ TT ø+Ï <ä e÷ #s˚ TT ô|q’ , nì
e÷<eäÛ ô|~› ø+£ s+¡ƒ ˝À {.Ï $. sêE d+ü ^‘+· ˝À ã* #Á· øe£ ]Ô ˝y… ˝Ó À¢ #\Ó sπ –b˛‘T· +{≤sT¡ yêfió¯ .¢
$+{≤ìøÏ ≈L£ &Ü u≤>T∑ +&˚ bÕ≥.
|<ü àä Hêu+ÑÛ , d+ü <ëÛ ´sêDÏ ô|’ ∫Á‹+∫q ªneTà
<=+>∑kÕ«eTT\ yês¡T ø=\Te⁄r]q ô|<ä› eTàeTà ne«e«e« @+ yÓTT>∑T&ç$μ u≤>±H˚ ñ+&˚
Ç+{ÀH¢ ˚ e+≥yêfi¢¯ eTTsêƒ (sπ \+– ø¬ .$. #\· + yTÓ Tˆˆ) eTs√ ø=dsü êE ø±yTÓ &û bÕ≥. Ç~ u≤\T, m˝.Ÿ Äs.Y
eTV‰ü sêE˝≤¢ #˝· ≤sTTd÷ü Ô jT· <ëÛ Xø¯ ÔÏ kıeTTà ø¬ +’ øs£ ´¡ + áX«¯ ] bÕ&ÜsT¡ .
#d˚ Tü +Ô {≤sT¡ . yê] MT<ä ∫Á‹+∫q V‰ü d´ü ^‘+· ªe+≥
Ç+{Ï Á|uü TÑÛ e⁄\+ bÕøX£ ÊÅdÔü j÷Ó <TäÛ \+.μ sêe÷sêe⁄ q{+Ï ∫q |Tüò +≥kÕ\ bÕ≥ ª#÷· &sÉ ¡
HêHêï ˝Àø+£ μ ≈L£ &Ü ø=dsü êE Áyêd+æ <.˚ Ç+<Tä ˝À
e+≥sTT+{Ï Á|üuÛÑTe⁄\+ bÕø£XÊÅdüÔ jÓ÷<ÛäT\+ |Tüò +≥kÕ\‘√ bÕ≥T sêe÷sêe⁄ ø+£ s+¡ƒ ≈L£ &Ü $q
nqï+ MT<˚ nsTTHê e&ç¶+#˚ <ë‘·\+ |&ü TÉ ‘T· +~ ñeTà&ç ≈î£ ≥T+ã+˝À ‘d· ‡ü ~jT· ´ ‘d· ‡ü
qeHê>∑]ø£+ sTT|ü&ÉT eTT~]b˛sTT+B ~jT· ´ ‘e· ÷ôwq’ ã+&ç bÕ≥˝À˝≤>±.
Ä&Üfi¯¢≈£î e+≥|üì yÓ÷≥sTT´+B
e+≥yêfi¯¢ Áô|ùdºJ ô|]–b˛sTT+B 3
eTq+ e+&ç‘˚ Á>±dü+ ˝Òø£b˛‘˚ ñ|üyêdü+ ˆˆe+≥ˆˆ
yÓTT>∑T&çøÏ e⁄&ɬøj·T´&Éy˚T yÓ>∑≥sTT´+B m˙ºÄsY eT÷&ÉT
_&ɶ≈£î e&ç¶+#·&Éy˚T ns¡T<äsTT´+B ‘·sê\- ‘ê‘·, ‘·+Á&ç,
ù|s¡T≈£î es¡Tdü˝…>±ì Äù|ø£åqï<˚˝Ò<äT ø=&TÉ ≈î£ bÕÁ‘˝· À¢ Á‹bÕÁ‘ê
eTq+ ô|{Ϻq~ _Ûøå± n~j˚T lsêeTs¡øå± ˆˆe+≥ˆˆ _qÛ jT· + #d˚ qæ sêeTøè£ wíü
n~Ûø±s¡+ #·˝≤sTT+∫ n<äs¡>=≥Tº eT+Á‘·T˝…’q mHé@{Ï ø£+u…’Hé‡ ª≈£î\
<˚X¯yê[ Hêj·T≈£î\ ~yêHé eTVü≤<ä›sY˝…’Hê >öse¡ +μ (1972) n+‘≈· î£
Äø£* ø£s¡ø£s¡˝≤&ÉT‘·T Ä≈£îeTT+<äT ≈£Ls¡TÃ+fÒ eTT+<Tä øq£ ï&+É ˝À e∫Ãq
‹H˚yêfi¯¢ #ÓsTT øÏ+<ë ô|fÒº e÷ #ÓsTT ô|’Hê ˆˆe+≥ˆˆ ª≈î£ \>öse¡ μ≈î£ ‘\Ó T>T∑ ùd‘.·
øq£ ï&˝É À˝≤>π ù|øπ {Ï •esê+
<äs¡Ùø£‘·«+, {°J *+>∑|üŒ
dü+^‘·+ düeT≈£Ls¡Ã>± HêsêjT· D
s¬ &¶ç Hê\T>T∑ , ø=dsü êE nsTT<Tä bÕ≥\T ÁyêXÊsT¡ .

ø=düsêE bÕ≥˝À¢ ªe÷‘·è‘·«+˝ÀH˚ e⁄+~
Ä&»É qà kÕsøú¡ +£ μ sπ &jç ÷Ó ˝À ‘s· #¡ T· >± øq£ ã&~˚ .

<ëÛ sêfi+¯ >± Ç+^w¢ t e÷≥\T yê&TÉ ‘÷· ø±˝≤qT
>∑TD+>± Áyêdæq ªVü‰´|” ˝…’|òt ø±yê*μ |æøÏïø˘ bÕ≥
dsü <¡ ë>± ñ+≥T+~.

65 p˝…’ 2020 ‘êHê|üÁ‹ø£

qrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqr

Vü≤˝À¢ Vü≤˝À¢ &Üø£ºsY`f…˝Ÿ$T f…˝Ÿ$T &Üø£ºsY ˆˆVü≤˝Àˆˆ ‘√wøæ +£ øH£ êï ˇø£ s÷¡ bÕsTT
uCÒ ≤sö‘T· qï~ eTqd÷ü `#÷· &+É &ç kÕsY |\ü T‡ ˆˆV≤ü ˝Àˆˆ m≈î£ ÿe n&–ç +<≥ä ).

Áù|eT Áù|eT nì nes¡T‡ nes¡T‡ u≤\øè£ wíü n_eÛ ÷qT\≈î£
ø=≥Tº≈£î+{À+~ |ü\T‡ Ç~ Äj·Tq ‘=* ∫Á‘·+>±
>T∑ sT¡ +Ô ≥T+~.
j·Tdt! ø=≥Tº≈£î+{À+~ |ü\T‡
yÓqø± eTT+<äT Ä˝À∫+#·ø£ yÓj·÷´* ô|<ä› &√düT q#·Ãìyêfi¯¢≈£î, Vü≤]ø£èwüí
yê{Ÿ j·TT ùd yÓTÆ ù|ôw+{Ÿ`f…˝Ÿ$T f…˝Ÿ$T ù|ôw+{Ÿ u≤\ø£èwüí\‘√ ‘Ó\T>∑T #·\q
∫Á‘s· +¡ >+∑ ˝À q≥yêsd¡ ‘ü ê«ìï
Vü≤˝À¢ Vü≤˝À¢ &Üø£ºsY! Vü≤! bÕ<äTø=*Œq e´øÏÔ>± sêe÷
yÓØ Vü‰≥T>± ñqï~ Á;p`söCÖ‘·Tqï~ f…+|üπs#·s¡÷ sêe⁄qT ‹≥Tøº √{≤ìøÏ neø±X+¯
njÓ÷eTj·T+>± ñqï~ H˚#·sY ø*£ Œ+∫q dìæ e÷ ≈L£ &Ü Ç<.˚
@eTÚ‘·T+<√ |òüP´#·sY ˆˆVü≤˝À¢ˆˆ
n+‘˚ø±<äT, ªs¡kÕ\÷s¡Tμ sêCÒX¯«s¡sêe⁄>±]
|üsê«˝Ò<äT˝Ò ù|ôw+{Ÿ`H˚ìkÕÔ˝Ò eT+∫ Á{°{ŸyÓT+{Ÿ ù|s¡T sêe÷sêe⁄ kı+‘· ∫Á‘ê˝À¢ ø£qã&ɶ+ Ç<˚
|üø£ÿq &Üø£ºs¡T ñ+&É>± uÛÑj·T|ü&É&É+ X¯ó<ä∆ <ä+&É>∑ yTÓ T<{ä kÏ Õ], ÄK]kÕ] ≈L£ &Ü.
H√ |òæj·TsY‡ yÓTÆ ù|ôw+{Ÿ _ Á|ò” \yé© ù|ôw+{Ÿ
(mH@é {° yê] ªd‘” êsêeTøfi£ ≤´D+μ (1961) ˝À
˙ #˚‘·T˝À e⁄+~ ÁbÕD+ ` @+ #˚dæq ˙<˚ uÛ≤s¡+ sêeD≤dTü sT¡ &TÉ ø¬ ˝’ ≤d+ü ô|ø*£ +#˚ dìü ïyX˚ +¯ d«ü s¡
|]ü ∫+~ sêCXÒ «¯ ss¡ êy˚ n+{≤sT¡ . ÄjT· q #d˚ qæ yê{Ï
H√H√H√ yÓTÆ ù|ôw+{Ÿ øH£ êï e~˝dÒ qæ $ m≈î£ ÿe nqïù|sT¡ }]øπ sê˝<Ò Tä .)
yÓsTT{Ÿ |òüsY f…ÆyéT n+&é d”»Hé
ø±yê* Hêqï |ü]àwüHé ‘ê‘e· Tàø\£ bÕ≥\ø=ùdÔ ÄsT¡ bÕ≥\T ø=dü
sêE, Hê\T>∑T Hêsêj·TD¬s&ç¶ ÁyêXÊs¡T. M{Ï˝À
Ç<˚ y÷Ó dsÔü T¡ >±, eT÷&√‘s· +¡ ≈î£ Ás»¡ +≥ bÕ&TÉ ÁbÕ#T· s´¡ + bı+~q~ ªXq¯ >∑ |Pü \ s¬ ø’ <£ ëq C≤sT¡ ô|≥’
≈î£ H˚ jT· T>fi∑ +¯ ªV≤ü ˝À¢ V≤ü ˝À¢ &Üøsº£ Y f˝… Ÿ MT f˝… Ÿ MT ∫qï<ëqμ nqï ø=dsü êE bÕ≥.
&Üøsº£ μY kÕV≤æ ‘´· + #÷· &+É &.ç
n~ Á|øü ÿ£ qu{… ,ºÏ eTs√ ø=dsü êE bÕ≥ ªø√s¡
á bÕ≥˝À ‘\Ó T>T∑ Ç+^w¢ ßü ø\£ >*∑ |æ yê&qç MTdü+ ≈£îÁs√&Ü ø={§º#˚à kı>∑k˛&Üμ kÕVæ≤‘·´+
n+‘·´ÁbÕdü\T VüQcÕs¡T ø£*–kÕÔsTT. Ç|ü&ÉT #÷· <ë+› .
Á‹$Áøy£ TY ˝≤+{Ï s#¡ s· TT‘\· T yê&˚ |+ü #Y &˝’Ó ≤>T∑ \≈î£
bÕò sT¡ à˝≤ ø=‘<Ô· +˚ ø±<Tä . d«ü s¡ sêCXÒ «¯ ss¡ êe⁄ d«ü s|¡ ]ü ∫q á bÕ≥ bÕ&qç
yêsT¡ |Tüò +≥kÕ\, u≤Û qTeT‹. n_qÛ sTT+∫q yêsT¡
≈£î\>ös¡e+ dæìe÷≈£î ø=düsêE Áyêdæq sêe÷sêe⁄, u≤Û qTeT‹. Ms+¡ <]ä ‘êsêã\+, kÕsº Y
$T>∑‘ê ¬s+&ÉT bÕ≥\T ª≈£î\+ ≈£î\+ n+{≤e⁄μ, |eü s,Y eT∞¢ ˇø£ dìæ e÷˝À øq£ ã&&É +É $Xw‚ yü T˚ .
ªÇ+‘˚ Ç+‘˚ Ç+‘˝˚ Ò ˙ &ÜãT <sä Œ¡ + Ç+‘˝˚ μÒ ≈L£ &Ü
V‰ü d´ü u]ÑÛ ‘+· >± ñ+&˚ jT· T>fi∑ ¯ ^‘ê\T. n+<]ä ø° Äd]ü øÏ ejT· dTü ø=~>› ± MT<ä |&ü ç
q|Œü {øÏ ° d˙æ Je⁄\≈î£ Ç~ ˇø£ n<Tä “‘¤ · deü ÷yX˚ y¯ T˚ .
4
ªeT©X¢ «¯ ]μ (1951) rùd s√E˝À¢ _.mH.é s¬ &¶ç
mHé@{Ï u≤qsY #·]Á‘· eTT–dæq ‘·sê«‘· >±sT¡ u≤Û qTeT‹-sêe÷sêe⁄\ CÀ&ç m+‘· n+<yä TÓ Æ
sêeTøè£ wíü d˙æ d÷ü &º jç ÷Ó dt ÁbÕs+¡ uÑÛ ∫Á‘+· ª‘ê‘e· Tà q<√ nì eTT]dæb˛j˚T yês¡≥. μu§_“*j·TT<ä∆+μ
ø\£ μ (1974) dìæ e÷≈î£ u≤Û qTeT‹>±] bÕ]‘√wøæ +£ (1964)˝À ÁbÂ&eÉÛ jT· '|]ü bÕø+£ ˝Àì s+¡ >s∑ êjT· eT\¢
>T∑ ]+∫ ˇø£ ø<£ ä∏ #bÓ ÕsÔ T¡ (m˙ĺ sY rdTü ≈î£ H˚ bÕ]

‘êHê|üÁ‹ø£ p˝…’ 2020 66

pqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpq

ø√s¡MTdü+ ≈£îÁs√&Ü ø=≥º#˚à kı>∑k˛&Ü! ˆˆø√s¡ˆˆ @{Ï>∑≥Tº MT<ä qTe⁄« m>∑Ts¡T≈£î+≥T sêyê*
ø£‘ÓÔs¡ E\bÕ˝À&Ü ø±j·Ts¡+>∑T |ü+#√&É H˚ ‘÷· sT¡ b˛‘· b˛dTü +Ô fÒ ‘√&TÉ >∑ qTyé ì\yê* ˆˆ@{ˆÏ ˆ
@eTjÓ÷´ #·÷&É ø£fi¯ó¢ #ê\ej·T´ ˙ k˛≈£L H˚ dü~›eT÷≥ $|挑˚ qTyé düs¡düq ≈£Ls√Ãyê*
˙ #·Tø£ÿ˝≤+{Ï #·ø£ÿ<äq+ ~w溑·–*bıj˚T´qT eTT<ä›eTT<ä›≈£L ìqTï eTT<äT›u…≥Tºø√yê* ˆˆ>∑TãT\Tˆˆ
#·÷&É ø£fi¯ó¢ #ê\ej·T´ ˙ k˛≈£L m+‘·{Ï ñã˝≤≥eTTqï yÓqø£eTT+<äT#·÷&Ü*
|üdüT|ü⁄ø=eTTà #êj·T<ëq! |ü\¢<äq|ü⁄ ej·TdüT<ëq >∑C…®\ >∑TÁsêìï ø±düÔ ø£fiË¢y˚Tdæ |ü{≤º* ˆˆm+‘·{ψˆ
|ü#·Ã\ ø£eTà\<ëHê! u≤&û ã+<äT\<ëHê y˚fi¯>±ì y˚fi¯ sTT~ n≥÷sTT≥÷ »qeTT+B
zX¯MTà >∑TãT\T >∑TãT\T >∑THêï<Ó Çj·÷´˝≤ düs¡kÕìøÏ ˝À–\T+~ <ë]˝Àq uÒs¡y˚T+~ ˆˆ#·÷&Ɉˆ
˙ #·øÏÿ*–+‘·\T ô|fÒº C≤D‘·q+ #·÷düTÔ+fÒ ˙ zs¡>∑+{Ï #·÷|ü⁄˝ÀHê ø=+f…‘·q+ ≈£î\≈£î‘·T+fÒ
>∑TãT\T >∑TãT\T>∑THêï<Ó Çj·÷´\ e⁄*¢bıs¡ ø=‘·ÔNs¡ y=+{ÏMT<ä ì\e≈£î+fÒ ˆˆ˙ˆˆ
eT>∑dæ] ÄkÕ$T>∑ qTyé y˚T&çã{Ϻ <äTqTï‘·T+f… |ü∫Ã|ü∫Ã>± j˚T<√ |æ∫Ãπs>∑T‘·THêïB
@fÒ{≤ ˇø£ j·Tø£s¡+ Çã“&ç>± ø£\T|ü⁄‘·T+fÒ ˆˆeT>∑ˆˆ |ü>∑\÷ πsj·Tq≈£î+&Ü |ü⁄s¡T>∑T ‘=\TdüTÔHêï~
kÂsê eT>±&Ü nì H˚ yêfÒdüTø√yê* >∑TãT\T >∑TãT\T >∑THêï<Ó Çj·÷´\ ˆˆø√s¡ˆˆ
y#Ó Ã· <qä + eTT+#T· ø=∫à efió¯ ¢ |⁄ü \ø]£ +#ê* ˆˆ#÷· &ˆÉ ˆ

e÷+ã\T>± sêe÷sêe⁄qT, uÛ≤qTeT‹ì #·÷dæq Çø£ >±jT· ˙>±jT· ≈î£ \T>± u≤Û qTeT‹ |Tüò +≥
yêsT¡ mes÷¡ eT]Ãb˛˝sÒ T¡ . kÕ\\ kÕsú TT >T∑ ]+∫ #|Ó Œü qøÿ£ sπ <¢ Tä .

Ä ‘s· ê«‘· eTs√ |<ü fi˚ ≈¢¯ î£ e∫Ãq ø√sM¡ Td+ü á ~>CZ∑ ≤\T ø*£ dæ |ìü #d˚ qæ ÄKsT¡ dìæ e÷
≈î£ Ás√&Ü bÕ≥˝À q&eç jT· dTü ˝Àì, ˇøs£ +¡ fÒ ˇø]£ øÏ Ç<˚ nsTT ñ+&Ü* (‘ê‘e· Tàø\£ $&TÉ <\ä ≈î£ eTT+<˚
yê´y÷Ó V≤ü + ÇdTü eT+‘s· TTHê ‘>· ìZ∑ , n+<yä TÓ qÆ s¬ ‘’ T· ‘=+<äs¡|ü&ç >∑+<Ûäs¡«˝Àø±\≈£î |üj·TqyÓTÆb˛j·÷s¡T
»+≥>± á Ç<ä›s¡T eTVü‰‘ês¡\T ø£qTï\|ü+&ÉTπ> |Tüò +≥kÕ\).
#k˚ ÕsÔ T¡ .
‘·q ø£˝≤ìï ø£<ä+ ‘=øÏÿ+∫ ø=+f…<äq+,

67 p˝…’ 2020 ‘êHê|üÁ‹ø£

qrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqr

y÷Ó ≥T<qä +, y+Ó |sü ê&¢ bç ˛jT˚ Xè¯ +>±s+¡ , |˝ü <¢… qä |⁄ü deü TjT· +˝ÀH˚ e#êÃsTT. 1976 ø=#Ã˚ d]ü øÏ d+ü ^‘+·
|#ü ÷ <qä + |∫ü Ã<qä + s+¡ >]∑ +∫ á bÕ≥ sêXÊsT¡ ˝À kÕV≤æ ‘´· +˝À Á|eü ÷D≤\T |&ü bç ˛sTTHê, n+‘≈· î£
ø=düsêE. ‘·q≈£î n\yê≥T˝Òì XË’*˝À, j·÷dü˝À |ü~ùV≤H˚fi¯¢ ÁøÏ‘·+ ‘êqT #˚dæq n»sêeTs¡yÓTÆq
u≤Û qTeT‹ bÕ&≥É + ≈L£ &Ü ‘e· ÷cÕ>±H˚ ñ+≥T+~. d+ü ^‘+· kÕsú TTøÏ ‘>· ≈Z∑ î£ +&Ü ñ+{≤sTT sêe÷sêe⁄
dæìe÷\≈£î ∫e] dü+e‘·‡sê˝À¢ ô|+&Ü´\ #˚dæq
X¯q>∑|üP\ ¬s’ø±<ëHê bÕ≥˝À ˝≤>±H˚ á bÕ≥\T.
bÕ≥˝À ≈L£ &Ü Xè¯ +>±s+¡ ø=~>› ± Xè¯ ‹$T+∫q rsT¡
øì£ |dæ Tü +Ô ~. n|ü &|Ó ü &√ μÄ&TÉ ‘T· bÕ&TÉ ‘T· μ Áyêdqæ y˚eTT\yê&É ;ÛeTø£$˝Àì bÕ≥\T ÄHê&ÉT
s√E˝À¢ Ä bÕ≥˝À X¯è+>±s¡+ ø=+‘· ø£*bÕqì ô|<>›ä ± Áù|øøå£ ±<sä D¡ ≈î£ H√#T· ø√˝<Ò Tä . nsTTHê á
ø=dsü êE #|Ó ü ≈î£ HêïsT¡ . Ä bÕ≥˝À Xè¯ +>±s+¡ dTü ì s√E $+fÒ n˙ï n‘´· +‘· eT<TäÛ s+¡ >± ñ+{≤sTT.
•‘+· dTü ìï‘+· . Äe÷Á‘+· ≈L£ &Ü ø=dsü êE Ç‘s· ¡ n+‘ø˚ ±<Tä , á dìæ e÷˝À Äd]ü øπ ~q~q ese∆¡ ÷
bÕ≥˝À¢ Xè¯ +>±sd¡ Œü sÙ¡ øq£ ã&~˚ ø±<Tä n|Œü {À.¢ q+>± ã\+ |ü⁄+E≈£î+≥Tqï u≤\düTÁãVü≤àD´+
bÕ&É˝Ò<äT. nsTTHê @ ˝À≥÷ ‘Ó*j·Tìe«≈£î+&Ü
á bÕ≥\≈£î e#˚Ãdü]øÏ e÷s¡T‘·Tqï |ü] ô|+&Ü´\ Ç+‘· eT+∫ bÕ≥\T #˚XÊs¡+fÒ ≈£L&Ü
dæú‘·T\T bÕ≥˝À¢ m≥Te+{Ï e÷s¡TŒ\T rdüT≈£î ÄXï s´¡ + ø\£ T>T∑ ‘T· +~.
e#êÃj÷Ó ‘\Ó TdTü +Ô ~.
s¡#·q $wüj·÷ìø=ùdÔ y˚eTT\yê&É ;ÛeTø£$
5 dìæ e÷≈î£ #ê˝≤ø±˝≤ìøÏ deü TTÁ<ë\ pìjT· sY s¬ +&TÉ
bÕ≥\T ÁyêXÊsT¡ . $T>‘∑ ê ÄsT¡ bÕ≥\T ø=dsü êE
sêe÷sêe⁄ ì]à+∫q ∫Á‘ê˝À¢ n‘´· ~øÛ +£ >± ÁyêXÊsT¡ .
‘=$Tà~ dæìe÷\≈£î dü+^‘·+ n+~+∫q yês¡T
{Ï.$. sêE. Äj·Tq ‘·sê«‘· m≈£îÿe dæìe÷\T M{˝Ï À >±qø√ø\Ï dTü o\≈î£ eT÷&TÉ k˛˝À\T-
#d˚ +æ ~ ô|+&Ü´\ (ÄsT¡ dìæ e÷\T). ôd’sê eT>±&Ü, #·+<äe÷eT ˙‘√{Ï |ü+<Ó+ y˚dæ,
∫\Tø\£ ø=*øìÏ sê - ñ+&≥É + ˇø£ $Xw‚ yü TÓ ‘Æ ,˚ dTü o\
1971˝À e∫Ãq Áoø£èwüí dü‘·´ ‘·sê«‘· eT∞¢ ãè+<+ä ‘√ bÕ≥T ª˝sÒ ê ˝sÒ ê ìÁ<ä ˝sÒ êμ nqï ãTÁs¡
1976˝À ªye˚ TT\yê&É ;eÛ Tø$£ μ‘√ yTÓ T<\ä Tô|{ºÏ 1979 ø<£ ä∏ ≈L£ &Ü bÕ&≥É + eT]+‘· $Xw‚ +ü .
es≈¡ î£ sêeTøè£ wíü d˙æ d÷ü &º jç ÷Ó dt dìæ e÷\≈î£ ñ‘eÔ· T
d+ü ^‘+· n+~+#êsT¡ ô|+&Ü´\. ª<ëq Ms¡ XS¯ s¡ øs£ μí¡ , ªnqT≈£î+≥THêïqT H˚qT nqT≈£î+≥THêïqTμ
ª#êDø£´ #·+Á<ä>∑T|üÔμ yÓTT<ä˝…’q dæìe÷\T á nqï eTs√ #ø· ÿ£ ì jT· T>fi∑ +¯ sêeTøè£ w‘íü √ ø*£ dæ dTü o\
bÕ&ÜsT¡ . |Tüò +≥kÕ\ u≤\T\ Ädsü ê ˝≈Ò î£ +&Ü Á|<ü ëÛ q
>±jT· ì>± Çìï y$’… <´äÛ yTÓ qÆ bÕ≥\T bÕ&˚ neø±X+¯
dTü o\≈î£ á dìæ e÷˝À ø*£ –+~.

Çe˙ï ø±≈£î+&Ü á dæìe÷≈£î ø=düsêE
Áyêdqæ nsT¡ <q’Ó jT· ø>å£ ±q+ ªø[£ +>∑ >+∑ >T∑ μ jT· ø>å£ ±q+
|Pü ]Ô bÕs+¡ƒ Çøÿ£ &É ÇdTü HÔ êïqT #÷· &+É &.ç

qesêÁ‹ dæìe÷˝Àì M~ÛuÛ≤>∑e‘êìøÏ á
jT· ø>å£ ±HêìøÏ eT<´äÛ kÕV≤æ ‘´· |sü +¡ >± d+ü ^‘|· sü +¡ >±
dŒü wyºü TÓ qÆ ‘&˚ Ü øq£ ã&TÉ ‘T· +~.

‘êHê|üÁ‹ø£ p˝…’ 2020 68

pqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpq

Á|uü TÑÛ e⁄\ |{ü ≤_º ùÛ wø£ eT¨‘‡· e d+ü <sä “¡ e¤ TT>± yT˚ eTT ˙ n+&É>∑ H˚ ì\TkÕÔ ˙ ø√]ø£ H˚ rs¡TkÕÔ
Á|<ü ]ä Ù+#u· Àe⁄ sêC≤ ø[£ +>>∑ +∑ >T∑ jT· ø>å£ ±qeTTàq≈î£ z #Ó*j·÷! z \\Hê! z eT>∑Tyê! z uÛ≤e÷! ˆˆ˙ˆˆ
ø£<∏ëÁø£eT+u…{Ϻ<äìq` y˚T&ç|ü≥º>∑\yê Hê>∑{Ï #ê\T>=≥º>∑\yê ` zs¡jÓ÷´
y˚T&ç|ü≥º>∑\yê Hê>∑* #ê\T>=≥º>∑\yê
sêp yÓ&É˝… düuÛÑ≈£L ø£[+>∑ >∑+>∑T j·Tesêp yÓ&É˝… ô|’s¡Ty˚dæ |ü+&ç+∫ uÛ≤s¡´≈£L ≈£L&ÉTu…≥º>∑\yê
‘fi· ‘¯ fi· e¯ Tì &Ü˝Ÿ ø‘£ T· \Ô T yTÓ sj¡ T· >`∑ ø‘£ T· \Ô T yTÓ sj¡ T· >∑ ≈£L&ÉT u…≥º>∑\yê
<Ûä>∑<Ûä>∑eTì uÛÑT»ø°s¡TÔ\T yÓT\j·T>∑`ø°s¡TÔ\T yÓT\j·T>∑ y˚T&ç|ü≥º>∑\H˚ Hê>∑* #ê\T>=≥º>∑\H˚ ` z \\Hê
Msê~ÛMs¡ X¯Ssê~ÛX¯Ss¡ »>∑H=ã“>∑+&É y˚T&ç|ü≥º>∑\H˚ Hê>∑{Ï #ê\T>=≥º>∑\H˚
‘·\>=≥Tº >∑+&É... j·TTesêp yÓ&É˝… düuÛÑ≈£L e+&çq e+≥qT |ü~eT+~øÏ H˚ |ü+∫ô|≥º>∑\H˚
|ü+∫ô|≥º>∑\H˚
Ç$«<ÛäeTTàq ‘·‘Y ø£<∏ëÁø£eTeTT kÕ>∑T‘·T+&É>± XÀø£ e÷s¡Œ>∑\yê ‘·\T¢\ u≤<Ûä rs¡Ã>∑\yê` qTeP«
u≤<Ûä\‘√ ÄÁø√•+#˚ Á|üC≤Á|ü‹ì~Û>± ˇø£ ù|<äsê\T, XÀø£ e÷s¡Œ>∑\yê ‘·\T¢\ u≤<Ûä rs¡Ã>∑\yê
»esê\T, eTT>s∆∑ ê\T jT· TesêE <sä Ù¡ Hêsyú¡ TÓ Æ @‘+Ó #T· Væ≤+dü\T ô|fÒº Á|üC≤Á<√VüQ\≈£î ãT~∆ #Ó|üŒ>∑˝≤
‘Ós¡+u…{Ϻ<äìq` ãT~∆ #Ó|üŒ>∑\yê
XÀø£e÷s¡Œ>∑\H˚ ‘·\T¢\ u≤<Ûä rs¡Ã>∑\H˚ ` H˚q÷
H˚H˚ e∫Ë düuÛÑ≈£L XÀø£ e÷s¡Œ>∑\H˚ ‘·\T¢\ u≤<Ûä rs¡Ã>∑\H˚
‘·~›$T+~Û‘·$T‘·øÏ≥ H˚H˚ e∫Ë düuÛÑ≈£L ø£‹ÔøÏ ø£+&É>∑ N*à Á<√VüQ\≈£î ãT~∆ #Ó|üŒ>∑\H˚
ns¡TD≤s¡TD |ü<ëàj·T ‘êøÏåD° ù|<ä\ Áã‘·T≈£î e÷s¡Ã>∑\H˚
nsT¡ D≤sT¡ D |<ü ëàjT· ‘êø˙åÏ n*yD˚ ˙Ï ÄyX˚ s¯ ÷¡ |Dæ ìÏ sêj·T>∑+>∑TqT H˚H˚sê! MT bÕ*≥ j·TeTTDÏí H˚H˚sê
ø±]àø£ ø£s¡¸ø£ X¯øÏÔì qeuÛ≤s¡‘· ìsêà‘·qT sêj·T>∑+>∑TqT H˚H˚sê MT bÕ*≥ j·TeTTDÏí H˚H˚sê
Á|üC≤s¡ø£åD≈£î Bø£å eVæ≤+∫q Bqu≤+<Ûä$ì ø£qTï\ ì|ü\T ≈£î]|ækÕÔ ø±<äqT yêfi¯¢qT e~ÛkÕÔ
H˚H˚` H˚H˚ e∫Ë düuÛÑ≈£L ~≈£îÿe÷* »q+ CÒ\Tø=≥º>± á <˚XÊìï @˝ÒkÕÔ
sêj·T>∑+>∑TqT sêj·T >∑+>∑TqT sêj·T >∑+>∑TqT H˚H˚sê
˙‘√&ÉT qqT qeTày˚
z #Ó*j·÷ CÀ&Ó’ H˚ e⁄+<äTH˚ ˆˆzˆˆ
z #Ó*j·÷! z \\Hê! z eT>∑Tyê! z uÛ≤e÷! ˆˆ˙ˆˆ

$Tq÷ï eTq÷ï @ø£yÓTÆq>±˙
$T+{Ï#·Tø£ÿ\T H˚\ sê*q>±˙

nsTT‘˚ Ç‹eè‘+Ô· |⁄ü sêD>±<ä∏ ø±≈î£ +&Ü ˇø£ á dìæ e÷ ‘s· ê«‘· ∫e]kÕ]>± ÁãV≤ü à+>±]
deü Tø±©q ø<£ ä∏ ñ+&≥É +, yT˚ &ç |≥ü &º +É Hê>*∑ #ê\T #]· Á‘· dìæ e÷øÏ ø=dsü êE ÁyêjT· ≥+ »]–+~.
ø=≥&º +É e+{Ï s¬ ‘’ T· yêØ $wjü ÷· \ Á|kü ÕeÔ q, #≥Ó Tº sêeTsêe⁄ dü«+‘· dü+dü˜\‘√ ø=düsêE uÛ≤>∑
˝ø… ÿ£ >\∑ yê |⁄ü ≥˝º ø… ÿ£ >\∑ yê |<ü ‹∆ä ˝À kÕ>π kÕV≤æ ‘´· +, kÕ«e÷´ìøÏ ˇø£ ¬øÌ¢e÷ø˘‡˝≤>± 1984˝À e∫Ãq
jT· ø>å£ ±Hêìï ø=‘Ô· X*’Ë ˝À #÷· |kæ ÕsÔ TT. ªÁoeT~«sê{Ÿ MsÁ¡ ãùV≤à+Á<kä Õ«$T #]· Á‘μ· n<Tä “‘¤ ·
yTÓ qÆ usÑÛ ‘¡ y· êø´£ + n+~+∫+~. n+<Tä ˝Àì ÁãV≤ü à+
e÷<eäÛ ô|~› ‘T· \d<” ëdt yTÓ T<˝ä q’… yêsT¡ d÷ü Œ]¤ Ô >±] ‘‘· ê«\T n˙ï ø=dsü êE ˝œÒ ì n+~+∫qy˚ nì
e+‘+· >± sø¡ øÔÏ f£ ˝ºÒ ≤ >±q+ #d˚ æ ø=dsü êE bÕ≥≈î£ eTT+<˚ #|Ó ü ≈î£ Hêï+.
ô|+&Ü´\ esd¡ ≈ü î£ |Pü ]Ô Hê´jT· + #X˚ ÊsT¡ . b

69 p˝…’ 2020 ‘êHê|üÁ‹ø£

qrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqrpqr